Provocative title PricewaterhouseCoopers 3

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Provocative title PricewaterhouseCoopers 3"

Transcript

1

2 Provocative title Date PricewaterhouseCoopers 3

3 Ευχαριστίες Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τους ιδιοκτήτες των οικογενειακών επιχειρήσεων, ιδιαιτέρως από την, που συνεργάσθηκαν μαζί μας και συμμετείχαν σε αυτήν την έρευνα. Σχετικά με την PricewaterhouseCoopers H PricewaterhouseCoopers (PwC) είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παροχής επιχειρηματικών υπηρεσιών στην, όπου διαθέτει 3 γραφεία και απασχολεί πάνω από 700 εργαζόμενους. Αποτελεί μέλος του παγκόσμιου δικτύου της PricewaterhouseCoopers ( που δραστηριοποιείται σε 150 χώρες και παρέχει ελεγκτικές, φορολογικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες, καθετοποιημένες σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς. Το δίκτυο εταιρειών της PwC απασχολεί ανθρώπινο δυναμικό που ξεπερνά τις παγκοσμίως. Το παρόν έντυπο αποτελεί οδηγό μόνο. Για χάρη συντομίας και καθαρότητας, αναλυτικές πληροφορίες που μπορεί να ενδιαφέρουν μεμονωμένους επιχειρηματίες ή επιχειρήσεις μπορεί να παραληφθούν. Πριν από οποιαδήποτε κίνηση ή πρωτοβουλία με αφορμή το παρόν έντυπο, σας προτρέπουμε να ζητάτε συμβουλές από ειδικούς. Επανέκδοση ή δημοσίευση του περιεχομένου του παρόντος χωρίς την προηγούμενη συναίνεση της PricewaterhouseCoopers απαγορεύεται, εκτός αν πρόκειται για μικρά αποσπάσματα, προσαρμοσμένα σωστά, δίνοντας σαφή ένδειξη της ταυτότητας της πηγής. 4 PricewaterhouseCoopers

4 Περιεχόμενα Εισαγωγικό σημείωμα 6 Πρόλογος 8 Εταιρικές προκλήσεις και προτεραιότητες 12 Ιδιοκτησία, σχέδιο διαδοχής και αμοιβές υψηλόβαθμων στελεχών 26 Επίλυση συγκρούσεων 42 Οικονομικές και κανονιστικές αλλαγές που επιθυμούν περισσότερο οι οικογενειακές επιχειρήσεις 50 Επίλογος 54 Παράρτημα 56 Παραπομπές 58 Στοιχεία επικοινωνίας 59 PricewaterhouseCoopers 5

5 Εισαγωγικό σημείωμα 6 PricewaterhouseCoopers

6 Μάριος Γεωργίου Partner PricewaterhouseCoopers Οι οικογενειακές επιχειρήσεις είναι ο πιο διαδεδομένος τύπος επιχειρησιακής δομής σε όλον τον κόσμο. Απασχολούν εκατομμύρια ανθρώπους και παράγουν ένα σημαντικό μέρος του παγκοσμίου πλούτου. Συχνά, αποδίδουν υψηλότερα κέρδη από τις εταιρείες που έχουν ευρύτερη βάση μετόχων 1. Εντούτοις, σε παγκόσμιο επίπεδο μέχρι τώρα έχουν γίνει ελάχιστες προσπάθειες ώστε ν ακουστούν και να εκτιμηθούν οι γνώμες των επικεφαλής των οικογενειακών επιχειρήσεων. Η πρώτη μας παγκόσμια έρευνα για τις οικογενειακές επιχειρήσεις στοχεύει στην κάλυψη αυτού του κενού. Η PricewaterhouseCoopers συμβουλεύει πληθώρα οικογενειακών επιχειρήσεων, πολλές από τις οποίες δραστηριοποιούνται πέρα από τα εθνικά τους σύνορα. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρήσαμε αναγκαίο να μάθουμε περισσότερα για τις απόψεις και τις προσδοκίες τους. Η ιστορία κάθε επιτυχημένης οικογενειακής επιχείρησης ξεκινά από κάποιον που με έμπνευση, πάθος, πίστη και κουράγιο επένδυσε σ αυτήν, τις πρώτες του οικονομίες. Οι επιχειρηματίες, στην πλειοψηφία τους, έχουν τη δημιουργικότητα και το πείσμα για να επιτύχουν το ακατόρθωτο. Διακρίνουν ευκαιρίες εκεί που άλλοι δεν μπορούν και κάνουν τα πάντα για να τις αξιοποιήσουν. Εργάζονται πολύ σκληρά, με αξιοσημείωτα αποτελέσματα, είναι θετικοί χωρίς να έχουν αυταπάτες, διαθέτουν επινοητικότητα για να ξεπερνούν κάθε είδους εμπόδια. Ακόμη, είναι κοινωνικοί, επικοινωνούν αποτελεσματικά και αποτελούν πηγή έμπνευσης για τους άλλους. Πολλοί από εσάς μπορεί να αναγνωρίζετε σε αυτό το πορτραίτο τον εαυτό σας. Όμως η ζωή ενός επιχειρηματία μπορεί να είναι και μοναχική. Αυτό ισχύει παντού, ανεξάρτητα από τη χώρα ή το είδος της επιχείρησης. Τα πρώτα χρόνια οι επιχειρηματίες πρέπει να εμπλακούν σε βάθος σε όλους τους τομείς της εταιρείας τους, καθώς δεν έχουν στη διάθεσή τους το υποστηρικτικό προσωπικό και τα τεχνολογικά συστήματα που έχουν οι διευθυντές μεγάλων οργανισμών. Στην εξέλιξη των δραστηριοτήτων τους, πρέπει να λαμβάνουν δύσκολες αποφάσεις, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο, όπως για παράδειγμα, η απασχόληση ή όχι μελών της οικογένειάς τους στην επιχείρηση και σε ποιους ρόλους. Ακολουθώντας το βαρύ πρόγραμμα απασχόλησής τους, οι περισσότεροι επιχειρηματίες δεν έχουν το χρόνο να δουν μία ολοκληρωμένη εικόνα πέρα από τα όρια της καθημερινότητας της εταιρείας τους. Την ίδια στιγμή, οι περισσότερες μελέτες αφορούν εταιρείες μεγάλου μεγέθους, με αποτέλεσμα να υπάρχει έλλειψη σωστής πληροφόρησης και καθοδήγησης για τις οικογενειακές επιχειρήσεις. Η έρευνά μας στόχο έχει να εντοπίσει τα κυριότερα θέματα που απασχολούν εσάς, τους ιδιοκτήτες, όσο και τις επιχειρήσεις σας. Σχεδιάζουμε να διεξάγουμε τακτικές έρευνες, ως μέρος της διαρκούς προσπάθειάς μας, να σας ακούμε με προσοχή και να κατανοούμε τις ανάγκες σας. Ειδικά στην παρούσα έκδοση υπάρχουν ξεχωριστά συγκριτικά στοιχεία για την, ούτως ώστε οι ιδιοκτήτες των Ελληνικών επιχειρήσεων να είναι σε θέση να συγκρίνουν τις πρακτικές τους με τις αντίστοιχες των ομολόγων τους από όλον τον κόσμο. Ελπίζουμε ότι θα βρείτε τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας χρήσιμα και ότι θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε αποτελεσματικά την επιχείρησή σας. PricewaterhouseCoopers 7

7 Πρόλογος 8 PricewaterhouseCoopers

8 Οι οικογενειακές επιχειρήσεις διαδραματίζουν σημαντικότατο ρόλο στη διεθνή οικονομία. Ένας παράγοντας που καταδεικνύει τη σημασία τους είναι το ποσοστό των εγγεγραμμένων επιχειρήσεων που είναι οικογενειακές, που κυμαίνεται στην ΕΕ από 50%, στη Λατινική Αμερική 65%-90% και στις ΗΠΑ πάνω από 95%. Ο δεύτερος παράγοντας είναι η οικονομική δύναμη των οικογενειακών επιχειρήσεων. Μια τέτοια επιχείρηση παράγει μεταξύ 35-65% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) των χωρών-μελών της ΕΕ, περίπου 40-45% του ΑΕΠ της Βορείου Αμερικής, μεταξύ 50-70% του ΑΕΠ της Νοτίου Αμερικής και μεταξύ 65-82% του ΑΕΠ της Ασίας 2. Εν ολίγοις, η οικογενειακή επιχείρηση αποτελεί τον κυρίαρχο τύπο της επιχειρησιακής δομής παγκοσμίως. Από οικογενειακές επιχειρήσεις εξελίχθηκαν σε γιγαντιαίες πολυεθνικές εταιρείες, όπως η Wal- Mart και η Samsung. Παρόλα αυτά, η δομή αυτή παρουσιάζει κάποια ιδιαίτερα προβλήματα. Η διοίκηση μιας οικογενειακής επιχείρησης είναι πιο δύσκολη από τη διοίκηση οποιουδήποτε άλλου τύπου επιχείρησης, ακριβώς γιατί έχει να διαχειριστεί, τόσο οικογενειακούς δεσμούς, όσο και εμπορικές σχέσεις. Ελπίζουμε ότι η τελευταία έρευνα η 3η κατά σειρά από το 2001 και η 1η σε παγκόσμιο επίπεδο - για τις οικογενειακές επιχειρήσεις, θα βοηθήσει στην κατανόηση και επίλυση αυτών των θεμάτων 3. Η έρευνά μας αναλύει τομείς κλειδιά που απασχολούν τις οικογενειακές επιχειρήσεις, περιλαμβάνοντας τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σε εταιρικό επίπεδο. Ιδιοκτησία, πρόγραμμα διαδοχής και αμοιβών της διοίκησης, διαδικασία επίλυσης συγκρούσεων, οικονομικές και κανονιστικές αλλαγές, αποτελούν κορυφαίες προτεραιότητές τους (διευκρινίσεις για τη μεθοδολογία μας βλ. Παράρτημα). Η έρευνα επικεντρώνεται στις απόψεις των υψηλόβαθμων στελεχών σε μικρές και μεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις σε 28 χώρες, μεταξύ των οποίων και η, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς (βλ. Σχήμα 1 και 2). Οικογενειακή επιχείρηση Ορίσαμε ως οικογενειακές επιχειρήσεις αυτές όπου τουλάχιστον το 51% των μετοχών τους κατέχεται από μία οικογένεια ή συγγενικές οικογένειες. Τα μέλη της οικογένειας αποτελούν την πλειοψηφία των υψηλόβαθμων στελεχών και οι ιδιοκτήτες ευθύνονται για τη διαχείριση της επιχείρησης σε καθημερινή βάση. PricewaterhouseCoopers 9

9 Σχήμα 1: Συμμετέχοντες στην έρευνα βάσει ιεραρχίας Σχήμα 2: Συμμετέχοντες στην έρευνα βάσει τομέα Πρόεδρος/Διευθ. Σύμβ. Ιδιοκτήτης/Κάτοχος Οικονομικός Διευθυντής Διευθυντής άλλου τομέα Άλλο 8% 4% 8% 12% 16% 36% 40% 59% 9% Παγκόσμια Αποτελέσματα 8% Ελληνικά Αποτελέσματα Καταναλωτικά προϊόντα Λιανεμπόριο/Χονδρεμπόριο Κατασκευές & πολεοδομικές εργασίες Παραγωγή Αυτοκινητοβιομηχανία Μεταφορές & διανομή 2% 4% 0% 8% 12% 13% 11% 14% 8% 19% 20% 28% Χημικά Δασοπονία, παραγωγή χάρτου, συσκευασία 3% 4% 2% 0% Παγκόσμια Αποτελέσματα Ελληνικά Αποτελέσματα Πάνω από το 90% των εταιρειών του δείγματος δραστηριοποιούνται σε έναν από τους παραπάνω τομείς για πάνω από μια δεκαετία. Το 38% διεξάγει εμπορικές πράξεις για πάνω από 50 χρόνια. Κατά συνέπεια η επιχείρηση έχει περιέλθει στην επόμενη γενιά. Το 72% των οικογενειακών επιχειρήσεων απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζομένους. Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων που απασχολούν περισσότερους εργαζομένους, είναι οι παλαιότερες. Οι μισές επιχειρήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο αποφέρουν έσοδα πάνω από 51 εκατομμύρια ανά έτος, αποδεικνύοντας έτσι ότι ευημερούν στα χέρια των οικογενειών που τις διαχειρίζονται. Φιλοξενία, διασκέδαση Οικονομικές υπηρεσίες Γεωργία Ακίνητα & κτηματομεσιτικές εργασίες Εμπορικές υπηρεσίες Άλλο 3% 2% 3% 0% 2% 0% 2% 0% 5% 6% 12% 16% 10 PricewaterhouseCoopers

10 PricewaterhouseCoopers 11

11 Εταιρικές Προκλήσεις και Προτεραιότητες Το 75% περίπου των οικογενειακών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνά μας έχουν αναπτυχθεί τους τελευταίους 12 μήνες. Πολλοί από τους ενδιαφερόμενους ανησυχούν για αυτήν τη γρήγορη ανάπτυξη, αλλά το 70% του συνόλου είναι αισιόδοξοι για το άμεσο μέλλον και περιμένουν ότι η ζήτηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους θα αυξηθεί κατά τους επόμενους 12 μήνες. Οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι, επίσης, πιστεύουν ότι οι επιχειρήσεις τους βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση για να επενδύσουν σε νέες ευκαιρίες και σχεδόν όλοι πιστεύουν ότι οι επιχειρήσεις τους είναι αρκετά ή πολύ ανταγωνιστικές. Εντούτοις, πάνω από τα 2/5 των ενδιαφερόμενων, ειδικά όσοι είναι εγκατεστημένοι στη Β. Αμερική και Ευρώπη, παρακολουθούν πολύ στενά τις συνθήκες αγοράς. Επίσης, οι δυσκολίες στην πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού αποτελεί μία ακόμη αιτία μεγάλης ανησυχίας. Οι ενδιαφερόμενοι σε όλες τις αγορές συμφωνούν ότι οι ελλείψεις σε αυτές τις θέσεις αντιπροσωπεύουν την πιο σημαντική εσωτερική πρόκληση που διαφαίνεται στον ορίζοντα. 12 PricewaterhouseCoopers

12 Η παγκόσμια οικονομία έχει σημαντική ανάπτυξη, με αύξηση, κατά το 2006, του Διεθνούς Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος κατά 5,4%. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό ανάπτυξης για 30 χρόνια 4. Οι περισσότερες οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν ευημερήσει στο πλαίσιο αυτής της δυναμικής ανάπτυξης. Το 75% περίπου των επιχειρήσεων στην έρευνά μας αναφέρουν ότι η ζήτηση για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους έχει αυξηθεί κατά τους 12 τελευταίους μήνες. (βλ. Σχήμα 3) Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής και κατασκευών έχουν αποδώσει ιδιαίτερα καλά, με ποσοστά 41% και 44% αντιστοίχως, έχοντας επιτύχει σημαντική αύξηση. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις αναδυόμενες αγορές έχουν πολύ καλά αποτελέσματα. Tο 47% των εταιρειών αυτών δηλώνει ότι η ζήτηση για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους εκτοξεύεται, σε σύγκριση με το 32% των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη, το 38% στην και μόλις το 21% στη Β. Αμερική. Σχήμα 3: Ανατρέχοντας στους 12 τελευταίους μήνες (2007), πώς θα περιγράφατε τη ζήτηση των προϊόντων / υπηρεσιών σας σε σύγκριση με τους 12 τελευταίους μήνες του 2006; Σημαντική Ανάπτυξη Μέτρια Ανάπτυξη Καμιά Αλλαγή Μικρή Μείωση Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Σημαντική Μείωση PricewaterhouseCoopers 13

13 Πολλές από τις εταιρείες του δείγματός μας είναι επιφυλακτικές στην επέκτασή τους. Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 49% από τα στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν ότι αύξησαν τις δαπάνες κεφαλαίου των επιχειρήσεών τους κατά τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ στην το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 54% (βλ. Σχήμα 4α και 4β). Στις αναδυόμενες αγορές είναι 66%, μια διαφορά που αντικατοπτρίζει τον ρυθμό ανάπτυξης με τον οποίο οι οικονομίες τους αναπτύσσονται. Επίσης, σε παγκόσμιο επίπεδο, το 41% διατήρησαν το ίδιο επίπεδο επενδύσεων, ενώ στην το 28%. Τα στελέχη τόσο στη Β. Αμερική όσο και στην Ευρώπη είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικά για αυτήν τη ραγδαία αύξηση. Η πλειονότητα των συμμετεχόντων δείχνει αισιοδοξία για το άμεσο μέλλον. Το 58% από αυτούς πιστεύει ότι οι αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται θα βελτιωθούν το προσεχές έτος και το 70% περιμένει να δει μια αύξηση στις παραγγελίες (βλ. Σχήμα 5 και 6). Στην τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 56% και 66%. Τα στελέχη στις αναδυόμενες αγορές είναι ιδιαίτερα αισιόδοξα. Το 31% υπολογίζει ότι οι κύριες αγορές τους θα αυξηθούν σημαντικά και το 84% ότι η αξία των παραγγελιών θα αυξηθεί μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Οι συμμετέχοντες από τη Β. Αμερική, την Ευρώπη και την έχουν παρατηρήσει μείωση, με εξαίρεση όσους δραστηριοποιούνται στον τομέα των καταναλωτικών προϊόντων. Παρόλα αυτά, το 63%, 68% και 66% αντιστοίχως, πιστεύουν ότι οι παραγγελίες τους θα αυξηθούν. Σχήμα 4α: Τους τελευταίους μήνες οι δαπάνες κεφαλαιουχικού εξοπλισμού έχουν μείνει οι ίδιες, αυξήθηκαν ή μειώθηκαν; 49 Σχήμα 4β: Τους τελευταίους 12 μήνες το λειτουργικό κέρδος της επιχείρησής σας παρουσίασε αύξηση, μείωση ή παρέμεινε το ίδιο; Αυξήθηκαν Παρέμειναν οι ίδιες Μειώθηκαν 10 4 Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές 16 Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Αυξήθηκε Παρέμεινε το ίδιο Μειώθηκε 14 PricewaterhouseCoopers

14 Σχήμα 5: Συγκριτικά με την παρούσα κατάσταση, πώς αναμένετε να αναπτυχθεί η αγορά στην οποία κινείστε τους επόμενους 12 μήνες; Σχήμα 6: Τους επόμενους 12 μήνες αναμένετε η αξία των παραγγελιών/ συμβάσεων να αυξηθεί, να μειωθεί ή να παραμείνει η ίδια; Παγκοσμίως Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική 84 Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Να καλυτερέψει σημαντικά 28 Να καλυτερέψει κάπως Να παραμείνει η ίδια Να χειροτερέψει λίγο Να χειροτερέψει πολύ Να αυξηθεί Να παραμείνει η ίδια Να μειωθεί PricewaterhouseCoopers 15

15 Επιπλέον, τα περισσότερα από τα στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα πιστεύουν ότι οι εταιρείες τους βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση καθόσον αφορά τις επενδύσεις σε νέες ευκαιρίες. Το 75% έχουν επιχειρησιακά σχέδια, αν και το ποσοστό διαφέρει από 72% σε μικρές εταιρείες (με ανθρώπινο δυναμικό λιγότερο των 250) έως 85% σε μεγάλες εταιρείες και από 70% στη Β. Αμερική έως 81% στις αναδυόμενες αγορές. Περίπου το 90% των επιχειρήσεων που διαθέτουν επιχειρησιακό σχέδιο, το έχουν ανανεώσει τους προηγούμενους 12 μήνες (βλ. Σχήμα 7). Στην το αντίστοιχο ποσοστό είναι 88%. Εντούτοις, το 25% των επιχειρήσεων του δείγματός μας δεν διαθέτει επιχειρησιακό σχέδιο. Αυτό αποτελεί αδυναμία και μπορεί να περιορίσει τις φιλοδοξίες τους, αφού μία ισχυρή εμπορική στρατηγική είναι απαραίτητη για οποιονδήποτε οργανισμό που επιθυμεί να εξασφαλίσει επιπλέον χρηματοδότηση, στελέχη ή νέους εταίρους. Σχήμα 7: Πότε ήταν η τελευταία φορά που η εταιρεία σας επανεξέτασε και διενήργησε προσθήκες στο στρατηγικό της σχέδιο για το μέλλον; Τους προηγούμενους 6 μήνες Το προηγούμενο έτος 1 με 2 έτη πριν Περισσότερα από 2 έτη στο παρελθόν Παγκοσμίως «Θα ήθελα να αφήσω πίσω μου μια υγιή εταιρεία» Γάλλος ιδιοκτήτης οικογενειακής επιχείρησης 16 PricewaterhouseCoopers

16 Στη συντριπτική πλειοψηφία τους, τα στελέχη είναι πεπεισμένα ότι οι εταιρείες τους μπορούν να ανταγωνιστούν αποτελεσματικά τους ηγέτες της αγοράς στον τομέα δραστηριότητάς τους (βλ. Σχήμα 8). Είναι ιδιαίτερα σίγουροι για το σχεδιασμό, την ποιότητα των προϊόντων τους και την ικανότητά τους να διατηρούν τους πελάτες τους, αξίες που το 1/5 των συμμετεχόντων πιστεύει ότι κινούν την αγορά (βλ. Σχήμα 9). Και παρότι αρκετοί συμμετέχοντες θαυμάζουν κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά που διαθέτουν οι κύριοι ανταγωνιστές τους, το 16% πιστεύει ότι οι ανταγωνιστές τους δεν έχουν ιδιαίτερη ποιότητα (βλ. Σχήμα 10). Σχήμα 8: Συγκριτικά με το επίπεδο ανταγωνισμού των ηγετών της αγοράς που δραστηριοποιήστε, πού κατατάσσετε την εταιρεία σας; Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Πολύ ανταγωνιστική Μερικώς ανταγωνιστική Όχι πολύ ανταγωνιστική 3 6 PricewaterhouseCoopers 17

17 Σχήμα 9: Τα δυνατά σημεία στα οποία οι εταιρείες που συμμετείχαν πιστεύουν ότι έχουν ξεπεράσει τους ανταγωνιστές τους είναι ο σχεδιασμός προϊόντων και η αφοσίωση των πελατών τους Σχήμα 10: Τα δυνατά σημεία στα οποία οι εταιρείες που συμμετέχουν θαυμάζουν περισσότερο στους ανταγωνιστές τους είναι το ισχυρό όνομα, η ποιότητα προϊόντων το μέγεθος και οι ανταγωνιστικές τιμές Βόρειος Αμερική Ευρώπη Βόρειος Αμερική Ευρώπη Πελατειακές σχέσεις Σχεδιασμός προϊόντων Ευελιξία Δυνατό brand Σχεδιασμός προϊόντων Αφοσίωση πελατών Τεχνική ικανότητα Δυνατό brand Μέγεθος Σχεδιασμός προϊόντων Επιθετική προώθηση προϊόντων Οικονομική υπεροχή Δυνατό brand Μέγεθος Ανταγωνιστικές τιμές Σχεδιασμός προϊόντων Νέες Αγορές Νέες Αγορές Σχεδιασμός προϊόντων Δυνατό brand Αφοσίωση πελατών Ανταγωνιστικές τιμές Σχεδιασμός προϊόντων Δυνατό brand Μέγεθος Αφοσίωση πελατών Δυνατό brand Σχεδιασμός προϊόντων Επιθετική προώθηση προϊόντωv Ανταγωνιστικές τιμές Μέγεθος Ανταγωνιστικές τιμές Σχεδιασμός προϊόντων Δυνατό brand 18 PricewaterhouseCoopers

18 Αντικειμενικά όμως, υπάρχουν κάποιες αξιοσημείωτες διαφορές ανάμεσα στις διάφορες περιοχές. Το 71% των ερωτηθέντων στην Β. Αμερική και το 64% στις αναδυόμενες αγορές πιστεύουν ότι οι εταιρείες τους είναι «πολύ ανταγωνιστικές», έναντι του 48% στην Ευρώπη και 62% στην. Τα στελέχη στη Βόρειο Αμερική πιστεύουν ότι υπερτερούν από τους ομολόγους τους σε άλλα μέρη του κόσμου όσον αφορά στη διεκδίκηση έργων και στη συγκράτηση των πελατών τους. Αντιθέτως, τα στελέχη στην, στην υπόλοιπη Ευρώπη και στις αναδυόμενες αγορές έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να σχεδιάζουν και να κατασκευάζουν καλά προϊόντα. Πίνακας 1: Υπάρχουν σημαντικές διαφορές από περιοχή σε περιοχή αναφορικά με τα δυνατά σημεία που οι συμμετέχοντες πιστεύουν ότι έχουν οι επιχειρήσεις τους Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Πελατειακές σχέσεις Σχεδιασμός προϊόντων Σχεδιασμός προϊόντων Σχεδιασμός προϊόντων (19%) (22%) (20%) (22%) Σχεδιασμός προϊόντων Αφοσίωση πελατών Δυνατό brand Δυνατό brand (14%) (13%) (15%) (12%) Ευελιξία Τεχνική ικανότητα Αφοσίωση πελατών Μέγεθος (12%) (11%) (10%) (10%) PricewaterhouseCoopers 19

19 Παρόλη την αισιοδοξία, το επίπεδο εφησυχασμού είναι χαμηλό. Όταν ερωτήθηκαν ποιες εξωτερικές προκλήσεις θεωρούσαν ότι θα επηρέαζαν περισσότερο τις εταιρείες τους το προσεχές έτος, σε παγκόσμιο επίπεδο, το 44% ανέφερε τις συνθήκες της αγοράς - στην το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 54%- στοιχείο που αποδεικνύει ότι ίσως φοβούνται οικονομική επιβράδυνση, καθώς οι τιμές των επιτοκίων σε αρκετές αναπτυγμένες οικονομίες συνεχίζουν να ανεβαίνουν, μειώνοντας, κατά συνέπεια, το εισόδημα των καταναλωτών. Σε παγκόσμιο επίπεδο το 39% των ερωτηθέντων θεωρεί, επίσης, ότι η πίεση των ανταγωνιστών θα επηρεάσει περισσότερο τις εταιρείες τους, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την είναι κατά πολύ υψηλότερο (64%). Στη συνέχεια, τόσο παγκοσμίως (33%) όσο και στην (30%), ένα σημαντικό ποσοστό θεωρεί ότι η κυβερνητική πολιτική, οι κανονισμοί, η νομοθεσία και οι δημόσιες δαπάνες χρήματος επηρεάζουν την επιχείρησή τους (βλ. Σχήμα 11). Βεβαίως, η κυβερνητική πολιτική παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στο εμπορικό κλίμα μέσα στο οποίο οι εταιρείες δραστηριοποιούνται, αλλά αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές σε μια περίοδο όπου η πολιτική ηγεσία σε χώρες όπως η Γαλ λία, Τουρκία, Ουκρανία και Αγγλία αλλάζει ή πρόκειται να αλλάξει στο άμεσο μέλλον. «Θέλω να με αναγνωρίζουν σαν αυτόν που μετέτρεψε μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση σε μια μεγάλη θεσμική εταιρεία». Μεξικανός επιχειρηματίας Σχήμα 11: Οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις πιστεύουν ότι ο Ανταγωνισμός, οι Συνθήκες Αγοράς και οι αλλαγές στην κυβερνητική πολιτική θα αποτελέσουν τα 3 κύρια εξωτερικά θέματα/προβλήματα ή προκλήσεις που θα τις επηρεάσουν στους επόμενους 12 μήνες Συνθήκες αγοράς Ανταγωνισμός Αλλαγή κυβερνητικής πολιτικής Συνάλλαγμα/ισοτιμία συναλλάγματος Εξαγωγές/προβλήματα σε αλλοδαπές αγορές Επιτόκια Διεθνές/εθνικό φορολογικό καθεστώς Οικονομική σταθερότητα Υποδομή Άλλο 6% 0% 5% 14% 13% 16% 9% 10% 7% 12% 11% 2% 22% 33% 30% 32% 39% 44% 54% 64% Παγκόσμια Αποτελέσματα Ελληνικά Αποτελέσματα 20 PricewaterhouseCoopers

20 Πολλές από τις οικογενειακές επιχειρήσεις του δείγματός μας προβληματίζονται εξίσου με τις διάφορες εσωτερικές προκλήσεις με κυριότερη την έλλειψη εργατικού δυναμικού. Το 42% των ερωτηθέντων σε παγκόσμιο επίπεδο (20% στην ) πιστεύουν ότι η δυσκολία στην πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού θα αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που θα αντιμετωπίσουν τους επόμενους 12 μήνες (βλ. Σχήμα 12). Τα υψηλόβαθμα στελέχη σε επιχειρήσεις καταναλωτικών αγαθών, λιανεμπορίου, χονδρεμπορίου, πολεοδομικών εργασιών και αυτοκινήτων είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι αν θα έχουν τη δυνατότητα να προσλάβουν τα άτομα που χρειάζονται, ενώ τα στελέχη στον τομέα παραγωγής προβληματίζονται περισσότερο για θέματα πρώτων υλών, κόστους και αλυσίδας παραγωγής. Σχήμα 12: Ιδιαίτερα οι Έλληνες ερωτηθέντες πιστεύουν ότι κερδοφορία/περιθώριο κέρδους, πρώτες ύλες / τιμές / προμήθεια / ποιότητα, ταμειακή ροή / κύριες δαπάνες / κόστος λογιστηρίου θα αποτελέσουν ως τα 3 πιο σημαντικά εσωτερικά θέματα/προβλήματα ή προκλήσεις που θα επηρεάσουν την εταιρεία τους στους 12 επόμενους μήνες Προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού / ελλείψεις Εταιρική αναδιοργάνωση / γενική / τμηματική Ταμειακή ροή / έλεγχος δαπανών Πρώτες Ύλες / τιμές / προμήθειες / ποιότητα Κερδοφορία / περιθώριο κέρδους Χρηματοδότηση / διαθεσιμότητα κεφαλαίων Κάλυψη / ανταπόκριση σε παραγγελίες Σχεδιασμός διαδοχής σε υψηλά επίπεδα διοίκησης Τεχνολογία Στρατηγική Φορολογικός σχεδιασμός / βελτιστοποίηση φορολογικής δομής Οικογενειακές Διαφορές 2% 2% 2% 4% 6% 6% 12% 10% 12% 9% 12% 12% 20% 20% 20% 23% 28% 28% 26% 28% 32% 32% 40% 42% Παγκόσμια Αποτελέσματα Ελληνικά Αποτελέσματα PricewaterhouseCoopers 21

21 Σχήμα 13: Οι πιο σημαντικές εξωτερικές προκλήσεις κατά περιοχή σύμφωνα με τις εταιρείες Σχήμα 14: Οι πιο σημαντικές εσωτερικές προκλήσεις κατά περιοχή σύμφωνα με τις εταιρείες Συνθήκες Αγοράς Προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού/ ελλείψεις Ανταγωνισμός Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ταμειακή ροή/ έλεγχος δαπανών Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Αλλαγές στην πολιτική ηγεσία, διασπάθιση δημόσιου χρήματος ή επιτόκια Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Πρώτες Ύλες/ τιμές/ προμήθειες/ ποιότητα Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Αναδιοργάνωση της εταιρείας-ειδικά θέματα PricewaterhouseCoopers

22 Εντούτοις, η βαρύτητα που αποδίδουν οι ερωτηθέντες στα προβλήματα διαφέρει ανάλογα με την περιοχή. Τα στελέχη στη Β. Αμερική και Ευρώπη προβληματίζονται περισσότερο για τις συνθήκες αγοράς, ενώ στις αναδυόμενες αγορές για τις αλλαγές στην κυβερνητική πολιτική. Επίσης, τα στελέχη στη Β. Αμερική και τις αναδυόμενες αγορές ανησυχούν περισσότερο για τις ελλείψεις σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό από τους Ευρωπαίους, αν και όλοι συμφωνούν ότι αυτή είναι η μοναδική πιο σημαντική εσωτερική πρόκληση στο άμεσο μέλλον (βλ. Σχήμα 13 και 14). Γι αυτό το λόγο το ανθρώπινο δυναμικό ως κορυφαία προτεραιότητα βρίσκεται στη λίστα των οικογενειακών επιχειρήσεων για την επόμενη χρονιά. Παρόλο που οι ερωτηθέντες προτίθενται να επενδύσουν σε ένα εύρος δραστηριοτήτων, όπως πωλήσεις, προώθηση προϊόντων και ανάπτυξη της ηλεκτρονικής υποδομής, το 73% αναφέρει ως πρώτη του προτεραιότητα την πρόσληψη και εκπαίδευση ικανών νέων εργαζομένων. Το ποσοστό είναι ακόμη υψηλότερο στις εταιρείες με ετήσιο τζίρο άνω των 50 εκατομμυρίων Ευρώ (βλ. Σχήμα 15). Σε αντίθεση, στην, ενώ οι προτεραιότητες είναι παρόμοιες τα ποσοστά είναι κατά πολύ χαμηλότερα (38%). Σχήμα 15: Οι κορυφαίες προτεραιότητες αναφορικά με τις επενδύσεις τους επόμενους 12 μήνες, σύμφωνα με τους ερωτηθέντες είναι το ανθρώπινο δυναμικό, οι πωλήσεις, η προώθηση προϊόντων και η πληροφορική Ανθρώπινο Δυναμικό Δραστηριότητες Πωλήσεων Marketing Μηχανογραφική Υποδομή Διοίκηση/Διοικητική Οργάνωση Ηλεκτρονική δικτύωση Κατασκευή Παραγωγή και Ανάπτυξη 14% 16% 18% 22% 30% 38% 38% 38% 48% 42% 42% 42% 64% 62% Παγκοσμίως 69% 73% PricewaterhouseCoopers 23

23 Περισσότεροι από το 70% των ερωτηθέντων αναφέρουν ότι η κύρια επενδυτική προτεραιότητά τους είναι το ανθρώπινο δυναμικό 24 PricewaterhouseCoopers

24 PricewaterhouseCoopers 25

25 Ιδιοκτησία, σχέδιο διαδοχής και αμοιβές υψηλόβαθμων στελεχών Το 25% των οικογενειακών επιχειρήσεων του δείγματός μας θα αλλάξει ιδιοκτησία στα επόμενα 5 χρόνια. Το 50% των εταιρειών αναμένεται να παραμείνουν στην οικογένεια, σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ στην μόνον το 25%. Εντούτοις, περίπου οι μισοί από τους ερωτηθέντες δε διαθέτουν πρόγραμμα διαδοχής και το ποσοστό είναι ακόμη μεγαλύτερο σε μικρές επιχειρήσεις ή σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται λιγότερο από 20 χρόνια. Αντίθετα, περισσότερο από το 75% των εταιρειών διαθέτουν πρόγραμμα για τη διαχείριση τόσο των εμπορικών όσο και των οικογενειακών θεμάτων, σε περιπτώσεις ασθένειας ή απώλειας ζωής ενός βασικού διευθυντή ή μετόχου. Ένα εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό ιδιοκτητών οικογενειακών επιχειρήσεων δεν έχουν καταφέρει ακόμη να μετρήσουν την πιθανή φορολογική τους επιβάρυνση και δεν γνωρίζουν ποιος είναι ο φόρος υπεραξίας ή ο φόρος κληρονομιάς στους οποίους πιθανόν να υπόκεινται. Παρόλα αυτά, πάνω από 4/5 των επιχειρήσεων έχουν κάποιο είδος κινήτρων για να ανταμείβουν τα υψηλά ιστάμενα στελέχη τους, με πιο διαδεδομένο το ετήσιο επίδομα (bonus). 26 PricewaterhouseCoopers

26 Ενώ αρκετοί επιχειρηματίες με μεγάλη ευχαρίστηση αφιερώνουν το χρόνο και τις δυνάμεις τους στη δημιουργία μιας επιχείρησης, δίνουν λιγότερη προσοχή στο τί θα συμβεί εάν αποφασίσουν να σταματήσουν τέτοιες δραστηριότητες. Θεωρούν δύσκολη τη διαχείριση θεμάτων όπως η ασθένεια, η δικαιοπρακτική ανικανότητα, η συνταξιοδότηση και ο θάνατος, αναβάλλοντας την ενασχόλησή τους με τέτοια θέματα. Η μετάβαση της οικογενειακής επιχείρησης στην επόμενη γενιά αποτελεί δύσκολο ζήτημα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν επιχειρούν αυτό το άλμα. Σύμφωνα με το Cox Family Enterprise Centre στο Πανεπιστήμιο Kennasaw State, Georgia, των ΗΠΑ, μόνο το 1/3 των οικογενειακών επιχειρήσεων παγκοσμίως καταφέρνουν να πραγματοποιήσουν μία ομαλή μετάβαση στην επόμενη γενιά 5. Στην πλειοψηφία τους οι οικογενειακές επιχειρήσεις συνήθως, είτε πωλούνται είτε διαλύονται μετά το θάνατο του ιδρυτή τους. Οι αιτίες αυτού του φαινομένου είναι πολλές φορές ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν είναι βιώσιμες, οι ιδρυτές τους δεν θέλουν να αφήσουν τον έλεγχό τους, ή οι απόγονοι τους είναι απρόθυμοι να αναλάβουν τα ηνία. Ωστόσο, ο κυριότερος λόγος για τον οποίο τόσες πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις κλείνουν μετά από μια μόνο γενιά είναι η έλλειψη προγραμματισμού. Ένα σωστά καταρτισμένο σχέδιο διαδοχής περιλαμβάνει τη διαδικασία και τα κριτήρια με τα οποία θα αποφασιστεί πότε θα γίνει η διαδοχή και πότε ο/η διάδοχος είναι έτοιμος/η να αναλάβει καθήκοντα. Το σχέδιο αυτό κατευνάζει οποιεσδήποτε ανησυχίες του ιδρυτή σχετικά με τη μεταβίβαση της επιχείρησης και του δίνει χρόνο για να προετοιμαστεί για μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο ζωής του. Ενθαρρύνει τους κληρονόμους να εργαστούν στην επιχείρηση, αντί να ακολουθούν διαφορετικές καριέρες, καθώς και να γνωρίζουν ποιο ρόλο μπορούν να διαδραματίσουν στην ίδια τους την επιχείρηση. Η πρακτική αυτή είναι πολύ καλύτερη και για την ίδια την επιχείρηση. Εν ολίγοις, η ικανότητα της διοίκησης είναι πιο σημαντική από την αυτοδίκαιη ανάθεση μέσω κληρονομίας. Ο διορισμός ενός εξωτερικού υποψηφίου σε διοικητική θέση μπορεί να είναι πιο σωστή κίνηση από την ανάθεση σε συγγενή που μπορεί να μην διαθέτει τις απαιτούμενες ικανότητες για τη συγκεκριμένη δουλειά. «Θα ήθελα να παραδώσω την επιχείρησή μου στην επόμενη γενιά σε καλύτερη κατάσταση από όταν την παρέλαβα» Φινλανδός επιχειρηματίας PricewaterhouseCoopers 27

27 «Είμαστε η τρίτη γενιά, άρα θέλουμε να είμαστε τόσο καλοί όσο και η πρώτη και η δεύτερη» Ελβετός επιχειρηματίας Υπολογίζουμε ότι το 25% των επιχειρήσεων του δείγματός μας θα αλλάξει ιδιοκτησία μέσα στα επόμενα 5 χρόνια (βλ. Σχήμα 16α). Ο λόγος είναι κυρίως ότι οι περισσότερες οικογενειακές επιχειρήσεις ιδρύθηκαν τις 2 δεκαετίες αμέσως μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Για παράδειγμα, σε μια πιο πρόσφατη ανάλυση που έγινε σε περισσότερους από 20 εκατομμύρια ιδιοκτήτες επιχειρήσεων στις ΗΠΑ το 2002, το 31% ήταν ηλικίας 55 ετών και άνω, ενώ το 11% ήταν τουλάχιστον 65 ετών 6. Αυτό αποδεικνύει ότι η μετάβαση στη δεύτερη γενιά αυξάνεται σταθερά. Ειδικά για την το 90% των επιχειρηματιών δήλωσε ότι δεν αναμένει να αλλάξει ιδιοκτησία (σχήμα 16β). Σχήμα 16α: Αναμένετε αλλαγές στην κυριότητα της επιχείρησής σας τα επόμενα 5 έτη; Όχι Δε γνωρίζω Mέσα σε 1 έως 2 έτη 13 5 Mέσα σε 3 έως 5 έτη Πάνω από 5 έτη Παγκοσμίως Σχήμα 16β: Αναμένετε αλλαγές στην κυριότητα της επιχείρησής σας τα επόμενα 5 έτη; Όχι Mέσα σε 1 έως 2 έτη Mέσα σε 3 έως 5 έτη PricewaterhouseCoopers

28 Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 51% των συμμετεχόντων που προβλέπουν αλλαγές στην κυριότητα της επιχείρησής τους, θεωρούν ότι η επιχείρηση θα παραμείνει στην οικογένεια (βλ. Σχήμα 17). Στοιχείο που ενισχύεται όσο παλαιότερη είναι η εταιρεία. Το 62% των ιδιοκτητών που διοικούν την επιχείρηση και δραστηριοποιούνται για πάνω από 50 χρόνια σχεδιάζουν να παραδώσουν το «βασίλειό» τους στους απογόνους τους, σε σύγκριση με το 35% αυτών που διοικούν επιχειρήσεις για λιγότερα από 20 χρόνια. Οι συμμετέχοντες από τη Β. Αμερική ενδιαφέρονται ιδιαιτέρως να κρατήσουν τις οικογένειές τους στο προσκήνιο. Το 84% στοχεύει να μεταβιβάσει την επιχείρηση στους απογόνους του, ενώ στην Ευρώπη μόνο το 48% των επιχειρηματιών, το 38% στις νέες αγορές και μόλις το 25% στην εκδηλώνει τέτοιο ενδιαφέρον. Σχήμα 17: Τι είδους αλλαγές αναμένετε; Πέρασμα στην επόμενη γενιά (οικογένεια) Πώληση σε ομάδα διοίκησης (management team) 50 Πώληση σε ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια Πώληση σε άλλη εταιρεία Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Χρηματοδότηση/ Αρχική Δημόσια Προσφορά (ΙPO) «Είναι πολύ σημαντικό να αφήνεις μια εταιρεία με κατάλληλη διοίκηση και δομές» Καναδός επιχειρηματίας PricewaterhouseCoopers 29

29 Παρόλα αυτά, μισές από τις επιχειρήσεις που ρωτήθηκαν δεν διαθέτουν πρόγραμμα διαδοχής και το ποσοστό είναι ακόμη μεγαλύτερο σε μικρές επιχειρήσεις ή σε όσες δημιουργήθηκαν σχετικά πρόσφατα (βλ. Σχήμα 18). Στην, το αντίστοιχο ποσοστό είναι ακόμα μεγαλύτερο (67%). Το 56% όλων των επιχειρήσεων με τζίρο μικρότερο των 50 εκ. κατ έτος και το 60% όσων ιδρύθηκαν τα τελευταία 20 χρόνια δεν έχουν κάνει προετοιμασίες για τη μεταβίβαση σημαντικών διευθυντικών θέσεων στην επόμενη γενιά. Αυτό αποτελεί σημαντική παράλειψη, καθώς για να στηθεί μια νέα δομή συνήθως χρειάζονται 3 έως 5 χρόνια, ενώ η αβεβαιότητα για το μέλλον μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην καθαρή θέση μιας εταιρείας, ή ακόμη χειρότερα, να θέσει σε κίνδυνο την ίδια της την επιβίωση. Σχήμα 18: Έχετε επιλέξει τον διάδοχό σας; 33% 48% Παγκοσμίως Όχι 52% 67% Ναι «Ο στόχος μου είναι να εγκαθιδρύσω ένα πρόγραμμα διαδοχής για αυτήν την επιχείρηση. Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα οικογενειοκρατικό» Ελβετός επιχειρηματίας 30 PricewaterhouseCoopers

30 Επιπλέον, ακόμη και οι επιχειρήσεις που διαθέτουν πρόγραμμα διαδοχής, δεν έχουν προβλέψει μερικές πολύ σημαντικές λεπτομέρειες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 70% των συμμετεχόντων πιστεύουν ότι ένα ή περισσότερα μέλη της οικογένειάς τους θα καταλάβουν υψηλόβαθμες θέσεις, ποσοστό υψηλότερο στην (81%). Σε παγκόσμιο επίπεδο το 17% - κυρίως όσοι διοικούν μεγάλες εταιρείες - σκοπεύουν να παραμερίσουν εξ ολοκλήρου τις οικογένειές τους, σε αντίθεση με τους Έλληνες επιχειρηματίες, όπου το ποσοστό αυτό δεν υφίσταται (βλ. Σχήμα 19). Επίσης, σε παγκόσμιο επίπεδο μόνο το 48% έχουν πραγματικά διαλέξει διάδοχο. Σχήμα 19: Περίπου το 70% των συμμετεχόντων πιστεύουν ότι ένα ή περισσότερα μέλη της οικογένειας θα καταλάβουν θέσεις στην επιχείρηση έως 5 Κανένα Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές PricewaterhouseCoopers 31

31 Παρόλα αυτά, η πλειοψηφία όσων διαθέτουν πρόγραμμα διαδοχής είναι πεπεισμένοι ότι οι οικογένειές τους θα υιοθετήσουν τις ρυθμίσεις που οι ίδιοι έχουν θέσει σε εφαρμογή. Μόνο το 17% πιστεύει ότι είναι αρκετά, έως πολύ, πιθανό, ο προγραμματισμός που έχουν θέσει σε εφαρμογή να προκαλέσει διάσταση στην οικογένεια, ενώ ένα 7% αναφέρει ότι δεν γνωρίζει τί θα συμβεί. Σχήμα 20: Πόσο πιθανό είναι η παρούσα δομή του προγράμματος διαδοχής να δημιουργήσει μειοψηφίες ή ομάδες αντιφωνούντων μέσα στην οικογένεια στο μέλλον; Πολύ απίθανο Αρκετά απίθανο Ούτε απίθανο ή πιθανό Πιθανό Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Πολύ πιθανό 5 32 PricewaterhouseCoopers

32 Πιθανόν αυτό να συμβαίνει επειδή πάνω από τα 2/3 όλων των συμμετεχόντων έχουν επαρκείς πόρους για να αντιμετωπίσουν τους κληρονόμους τους δίκαια, είτε αυτοί έχουν είτε δεν έχουν ενεργό μέρος στην επιχείρηση (βλ. Σχήμα 21). Οι επιχειρηματίες στη Β. Αμερική είναι σε ιδιαίτερα καλή κατάσταση. Πάνω από τα 4/5 από όσους ρωτήθηκαν αναφέρουν ότι είναι αρκετά εύποροι, ώστε να αποκαταστήσουν οποιαδήποτε αδικία αφορά τα ποσοστά των μετοχών που θα πάρει το κάθε μέλος της οικογένειας δίδοντας στα υπόλοιπα μέλη άλλα περιουσιακά στοιχεία. Σχήμα 21: Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες έχουν αρκετούς πόρους για να χωρίσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία ισομερώς μεταξύ των μελών της οικογένειας είτε αυτά έχουν είτε δεν έχουν ενεργό ρόλο στην επιχείρηση Ναι Όχι Δεν γνωρίζω Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές 7 38 «Θέλω να εξασφαλίσω ότι η οικογενειακή επιχείρηση θα είναι μοιρασμένη δίκαια μεταξύ των μελών της οικογένειας και ότι ο κάθε ένας είναι ευχαριστημένος πριν αποχωρήσω». Ν. Αφρικανός επιχειρηματίας PricewaterhouseCoopers 33

33 Σχήμα 22: Οι περισσότερες εταιρείες που συμμετείχαν έχουν προγράμματα διαχείρισης θεμάτων της οικογένειας είτε της επιχείρησης σε περίπτωση που ένας βασικός διευθυντής ή μέτοχος πεθάνει ή καταστεί δικαιοπρακτικά ανίκανος Ναι Όχι 36 Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Ενώ πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις δεν έχουν αναπτύξει σχέδιο διαδοχής, ούτε έχουν ορίσει κάποιον ο οποίος θα αναλάβει τα ηνία όταν ο επικεφαλής τους αποσυρθεί, πιθανόν να είναι καλύτερα προετοιμασμένες για άλλες, λιγότερο αναμενόμενες καταστάσεις. Το 67% δηλώνει ότι έχει μεριμνήσει για την αντιμετώπιση τόσο επιχειρηματικών όσο και οικογενειακών ζητημάτων, σε περίπτωση αδυναμίας ή θανάτου ενός βασικού διαχειριστή ή μετόχου (βλ. Σχήμα 22). Παρόλα αυτά, η ποιότητα ορισμένων από αυτά τα σχέδια είναι συζητήσιμη. Μόνο το 43% των εταιρειών έχουν διορίσει υπεύθυνο για να αναλάβει τη διοίκηση της επιχείρησης, σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης αποβιώσει, προτού κάποιο από τα παιδιά του είναι σε ηλικία για να αναλάβει καθήκοντα. Μόνο το 48% έχουν καθιερώσει διαδικασίες για την εξαγορά μετοχών από έναν ανήμπορο ή εκλιπόντα μέτοχο. Και μόνο το 45% έχει συμφωνήσει για τη βάση στην οποία η επιχείρηση θα αποτιμηθεί, σε περίπτωση που, για κάποιο λόγο, απαιτηθεί εξαγορά ή μεταβίβαση μετοχών. Οι εταιρείες στη Β. Αμερική είναι περισσότερο προετοιμασμένες για το «απρόβλεπτο» από τον υπόλοιπο κόσμο. Μια μεγάλη πλειοψηφία έχει εγκαθιδρύσει μέτρα εκτάκτου ανάγκης. Παράλληλα, το 75% έχει ήδη εγκαθιδρύσει διαδικασίες για την εξαγορά μετοχών από οποιονδήποτε μέτοχο αρρωσταίνει ή αποβιώνει. Σχεδόν τα 2/3 των επιχειρήσεων συμφώνησαν τη βάση αποτίμησης μετοχών, ενώ περισσότερες από τις μισές στην Ευρώπη ή στις νέες αγορές έχουν λάβει παρόμοια μέτρα. 34 PricewaterhouseCoopers

34 Ένα μεγάλο ποσοστό των ιδιοκτητών των οικογενειακών επιχειρήσεων (ιδίως όσοι δραστηριοποιούνται στο λιανεμπόριο και στον τομέα των αυτοκινήτων) απέτυχαν να εκτιμήσουν την πιθανή φορολογική επιβάρυνσή τους, παρότι ο φορολογικός σχεδιασμός είναι βασικός για τη μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης. Το πρώτο βήμα είναι η αποτίμηση της επιχείρησης με επαγγελματικό τρόπο, έτσι ώστε να υπολογιστεί η πιθανή φορολογική επιβάρυνση σε περίπτωση που η επιχείρηση προορίζεται να περάσει στην επόμενη γενιά, να πωληθεί στα μέλη της διοίκησης ή σε τρίτον. Το 56% των ερωτηθέντων με τοπική δραστηριότητα δηλώνουν ότι δεν έχουν αποτιμήσει τις επιχειρήσεις τους και το 84% αυτών που έχουν διεθνή παρουσία δεν έχουν αποτιμήσει τις εταιρείες τους κατά τους τελευταίους 12 μήνες. Σχήμα 23: Τους προηγούμενους 12 μήνες, περισσότερες από τις μισές συμμετέχουσες εταιρείες δεν αποτιμήθηκαν στο εσωτερικό και περισσότερες από 4/5 δεν αποτιμήθηκαν στο εξωτερικό Εξωτερικό Παγκοσμίως Βόρεια Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Εσωτερικό 25 Έχουν αποτιμηθεί Δεν έχουν αποτιμηθεί 75 Έχουν αποτιμηθεί Δεν έχουν αποτιμηθεί «Θα ήθελα να δώσω στα παιδιά μου μια καλή ευκαιρία σαν αυτή που κληρονόμησα» Βρετανός επιχειρηματίας Παγκοσμίως Βόρεια Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές PricewaterhouseCoopers 35

35 Η έρευνά μας καταδεικνύει ότι το 35% των ιδιοκτητών των οικογενειακών επιχειρήσεων δεν γνωρίζουν για το ποσό του φόρου υπεραξίας στο οποίο μπορεί να υπόκεινται είτε οι ίδιοι είτε οι επιχειρήσεις τους, ενώ το 71% δεν γνωρίζουν για τις διεθνείς φορολογικές υποχρεώσεις που θα έχουν (βλ. Σχήμα 24). Παρόμοιο ποσοστό δεν γνωρίζει σε τί ύψος φόρου κληρονομιάς μπορεί να υπόκεινται οι κληρονόμοι τους, τόσο στη χώρα τους όσο και στο εξωτερικό (βλ Σχήμα 25 και 26). Η άγνοια για το ύψος του φόρου κληρονομιάς που πιθανώς πρέπει να επιβληθεί στις προσωπικές τους περιουσίες είναι μεγαλύτερη σε όσους δραστηριοποιούνται εμπορικά για λιγότερα από 20 έτη. Το 44% δεν γνωρίζουν την έκταση των υποχρεώσεών τους στο εσωτερικό, ενώ το 67% δεν γνωρίζουν την έκταση των υποχρεώσεών τους διεθνώς. Το φαινόμενο είναι πιο έντονο στις αναδυόμενες αγορές από τη Β. Αμερική, όπου το 66% των συμμετεχόντων δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν το φόρο κληρονομιάς που θα πρέπει να πληρώσουν στο εσωτερικό, ακόμη και εάν το 38% έχουν κανονίσει να αποτιμηθούν οι επιχειρήσεις τους κατά τους προηγούμενους 12 μήνες. Αντιθέτως, η μεγάλη πλειοψηφία των ιδιοκτητών γνωρίζει επακριβώς τη σημασία της ικανοποιητικής αμοιβής των υψηλόβαθμων στελεχών. Επίσης, προτιμούν να εστιάζουν την προσοχή τους στις άμεσες ανάγκες της επιχείρησης, παρά να προετοιμάζουν μελλοντικά σχέδια στα οποία πιθανόν δεν θα μετέχουν. Περισσότερα από τα 4/5 των εταιρειών του δείγματός μας απασχολούν από 1 έως 10 υψηλόβαθμα στελέχη, παρόλο που μεγάλες εταιρείες διαθέτουν μεγαλύτερες ομάδες διοίκησης. Το 17% από τις εταιρείες με ακαθάριστα έσοδα πάνω από 50 εκατ. ανά έτος απασχολούν από 11 έως 20 άτομα σε υψηλόβαθμες θέσεις. Η διεύρυνση της διοίκησης και με εξωτερικούς διευθυντές συχνά αποδίδει αύξηση μερισμάτων. Μια σειρά μελετών δείχνει ότι υπάρχει αλληλένδετη σχέση μεταξύ της καλής εταιρικής διακυβέρνησης και της οικονομικής απόδοσης και ότι η σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες σε αυτήν την εξίσωση 7. Σχήμα 24: Γνωρίζετε αν υπάρχει πιθανότητα επιβολής φόρου υπεραξίας στην επιχείρησή σας στο εσωτερικό/διεθνώς; Στο εσωτερικό Διεθνώς Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές 36 PricewaterhouseCoopers

36 Σχήμα 25: Γνωρίζετε αν υπάρχει πιθανότητα επιβολής φόρου κληρονομιάς στην επιχείρησή σας στο εσωτερικό; Σχήμα 26: Γνωρίζετε αν υπάρχει πιθανότητα επιβολής φόρου κληρονομιάς στην επιχείρησή σας στο εξωτερικό; Παγκοσμίως Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Βόρειος Αμερική Ευρώπη Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Αναδυόμενες αγορές Ναι Όχι Ναι Όχι PricewaterhouseCoopers 37

37 Περίπου τα 4/5 όλων των συμμετεχόντων χρησιμοποιούν κάποιο πρόγραμμα κινήτρων για να επιβραβεύσουν τα πιο υψηλόβαθμα στελέχη τους - η πιο καθιερωμένη επιλογή είναι το ετήσιο επίδομα bonus (βλ. Σχήμα 27). Στην το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο μεν από τα υπόλοιπα κίνητρα, χαμηλότερο, όμως, από το παγκόσμιο επίπεδο (44%). Tα περισσότερα από αυτά τα προγράμματα κινήτρων έχουν καθιερωθεί (βλ. Σχήμα 28). Οι μεγάλες εταιρείες και αυτές που είναι εγκαταστημένες στη Β. Αμερική είναι πιθανότερο να διαθέτουν προγράμματα επιδομάτων απ ό,τι οι μικρότερες επιχειρήσεις και να τα έχουν θέσει σε εφαρμογή εδώ και αρκετό χρόνο. Σε κάθε περίπτωση, οι συμμετέχοντες από εταιρείες όλων των μεγεθών πιστεύουν ότι αυτά τα κίνητρα έχουν θετική συμβολή (βλ. Σχήμα 29). Σχήμα 27: Τί προγράμματα κινήτρων έχετε καθιερώσει αναφορικά με τα υψηλόβαθμα διοικητικά στελέχη στην εταιρεία σας; Ετήσιο επίδομα Επίδομα Παραμονής Μετοχές Εναλλακτικά σχέδια μετοχών Δεν ξέρω/δεν απαντώ Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Κανένα PricewaterhouseCoopers

38 Σχήμα 28α Παγκοσμίως Ετήσιο επίδομα Επίδομα παραμονής Σχήμα 29: Οι περισσότεροι συμμετέχοντες πιστεύουν ότι τα προγράμματα κινήτρων έχουν θετικό αποτέλεσμα για τα υψηλόβαθμα στελέχη Μετοχές Λιγότερο από 12 μήνες Πριν από 1 έως 2 έτη Πάνω από 2 έτη στο παρελθόν Θετικό αποτέλεσμα Εναλλακτικά σχέδια μετοχών Σχήμα 28β 9 Ετήσιο επίδομα Επίδομα παραμονής Δεν γνωρίζω Λιγότερο από 12 μήνες Πριν από 1 έως 2 έτη Πάνω από 2 έτη στο παρελθόν Δεν γνωρίζω Κανένα αποτέλεσμα Αρνητικό αποτέλεσμα Δεν γνωρίζω Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Μετοχές Εναλλακτικά σχέδια μετοχών PricewaterhouseCoopers 39

39 Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 25% των οικογενειακών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα αναμένεται να αλλάξουν ιδιοκτησιακό καθεστώς μέσα στα επόμενα 5 χρόνια, ενώ το 51% αναμένεται να παραμείνουν στην ιδιοκτησία της ίδιας οικογένειας. Αντιθέτως, στην το 25% των οικογενειακών επιχειρήσεων σχεδιάζει να παραδώσει στην επόμενη γενιά, ενώ το 50% αναμένει να πουλήσει σε ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια. 40 PricewaterhouseCoopers

40 PricewaterhouseCoopers 41

41 Επίλυση συγκρούσεων Περισσότερο από το 1/3 των οικογενειακών εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνά μας έχουν διαφωνήσει για τη μελλοντική τους στρατηγική, ενώ περισσότερες από το 1/4 διαφωνούν σχετικά με την ικανότητα των μελών της οικογένειας που δραστηριοποιούνται ενεργά στην επιχείρηση ή για το ποιος πρέπει να εργάζεται σ αυτή. Τα 2/3 των οικογενειακών επιχειρήσεων δεν έχουν συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης για την επιλογή των μελών της οικογένειας που θέλουν να ασχοληθούν ενεργά στην εταιρεία. Περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις, απασχολούν συγγενείς χωρίς να απαιτείται από αυτούς να ανταγωνιστούν στελέχη από την αγορά για την απόκτηση της θέσης τους. Πάνω από τα 2/3 των επιχειρήσεων του δείγματός μας δεν διαθέτουν καμιά διαδικασία διαχείρισης συγκρούσεων μεταξύ των μελών της οικογένειας. 42 PricewaterhouseCoopers

42 Στο περιβάλλον των οικογενειακών επιχειρήσεων υπάρχει ένας συνδυασμός από οικογενειακές και επιχειρηματικές εντάσεις, με αποτέλεσμα οι προστριβές να αποτελούν συχνό φαινόμενο που παρατηρείται ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όπου επίκειται αλλαγή της διοίκησης ή όπου η κυριότητα έχει ήδη περάσει στα χέρια της δεύτερης ή της τρίτης γενιάς. Οι περισσότεροι επιχειρηματίες έχουν ισχυρή προσωπικότητα και θέλουν να ασκούν περισσότερο έλεγχο από τους απογόνους τους, καθώς αυτοί είναι και οι ιδρυτές της εταιρείας. Επιπλέον, όσο ωριμάζει μια επιχείρηση είναι πιθανό ορισμένοι μέτοχοι να μην μετέχουν στην καθημερινή της διοίκηση, λόγω διαφωνιών για τον τρόπο που οι συγγενείς διοικούν. ότι οι αποφάσεις για αυτούς που μπορούν ή δεν μπορούν να απασχοληθούν στην επιχείρηση, η έλλειψη επικοινωνίας με τα μέλη της ευρύτερης οικογένειας για θέματα κλειδιά και ο ρόλος των «εξ αγχιστείας» έχουν προκαλέσει αρκετά προβλήματα. Αλλά τα θέματα που συνήθως οδηγούν σε διάσταση απόψεων είναι οι συζητήσεις για τη στρατηγική που θα υιοθετήσει στο μέλλον η επιχείρηση καθώς και η ικανότητα των μελών της οικογένειας που έχουν ενεργό δράση. Το 34% των συμμετεχόντων αναφέρει ότι υπήρξαν διαφωνίες σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της επιχείρησης και το 27% για την απόδοση των μελών της οικογένειας που απασχολούνται σε αυτή (βλ. Σχήμα 30). Σχήμα 30α: Σε ποιο βαθμό αντιμετωπίζετε πίεση στην επιχείρησή σας αναφορικά με τους εκλεγμένους διαδόχους, οι οποίοι δεν είναι αποδεκτοί από τα λοιπά μέλη της οικογένειας; Συζητήσεις για τη μελλοντική στρατηγική της επιχείρησης Αποτελεσματικότητα των μελών της οικογένειας που έχουν ενεργό δράση στην επιχείρηση Αποφάσεις για το ποιος μπορεί ή δεν μπορεί να εργασθεί στην επιχείρηση Μέλη της οικογένειας που έχουν ενεργό ρόλο σε αυτή πρέπει να προβαίνουν στη λήψη αποφάσεων χωρίς να συμβουλεύονται τα μέλη του ευρύτερου οικογενειακού περιβάλλοντος Εάν θα επανεπενδυθούν τα κέρδη και θα πληρωθούν μερίσματα Το ρόλο που θα πρέπει ή όχι να έχουν οι εξ αγχιστείας στην επιχείρηση Με το ύψος μισθού για τα μέλη της οικογένειας με ενεργό δράση στην επιχείρηση Αποφάσεις για το ποιος μπορεί ή όχι να έχει μετοχές 89 στην επιχείρηση Για να συμφωνήσετε τη βάση αποτίμησης των μετοχών σε αυτήν Με τους εκλεγμένους διαδόχους οι οποίοι δεν είναι αποδεκτοί από τα λοιπά μέλη της οικογένειας 89 Παγκοσμίως Ευτυχώς, οι περισσότερες από τις οικογενειακές επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα αντιμετωπίζουν σχετικά λίγες διαφωνίες. Όταν όμως υπάρχουν διαφωνίες, ανακύπτουν πολλά θέματα που προκαλούν θερμά επεισόδια. Τουλάχιστον το 20% των συμμετεχόντων αναφέρουν «Πιστεύω ότι κάθε οικογενειακή επιχείρηση σήμερα χρειάζεται ισορροπία και νέο αίμα εκτός οικογενείας. Χρειάζεται μια τρίτη ματιά για τον τρόπο διοίκησης της επιχείρησης.» Επιχειρηματίας, ΗΠΑ Δεν υπάρχει πίεση Μερική πίεση Πολύ πίεση PricewaterhouseCoopers 43

43 Στην πραγματικότητα, τα 2/3 των οικογενειακών επιχειρήσεων δεν έχουν ξεκάθαρα κριτήρια επιλογής για την καταλληλότητα των μελών της οικογένειας που επιθυμούν να ασκήσουν ενεργό δράση στην επιχείρηση. Παρόλα αυτά εταιρείες που βρίσκονται στις αναδυόμενες αγορές είναι πιο εύρωστες στον τομέα αυτό από αυτές της Ευρώπη και της Β. Αμερικής. Μόνο το 32% των εταιρειών στην Ευρώπη και το 28% στη Β. Αμερική έχουν καθορίσει οδηγίες σχετικά με τις αποφάσεις για αυτούς που μπορούν να απασχοληθούν στην επιχείρηση, σε σύγκριση με το 44% όσων είναι εγκατεστημένες σε άλλες περιοχές του κόσμου. Περισσότερες από τις μισές οικογενειακές επιχειρήσεις του δείγματός μας, απασχολούν συγγενείς χωρίς να απαιτείται από αυτούς να ανταγωνιστούν στελέχη από την αγορά για την απόκτηση της θέσης τους. Δεν πρέπει να εκπλήσσει το γεγονός ότι ιδιαίτερη μεταχείριση των μελών της οικογένειας είναι αρκετά συνηθισμένη σε μικρές εταιρείες, ιδίως σε αυτές που δραστηριοποιούνται στους τομείς του λιανικού και χονδρικού εμπορίου. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή η συμπεριφορά επικρατεί στις καπιταλιστικές χώρες του Νέου Κόσμου. Το 64% των επιχειρήσεων της Β. Αμερικής αναθέτουν στα μέλη της οικογένειας ρόλο στην επιχείρηση, χωρίς να τα συγκρίνουν με εξωτερικούς υποψηφίους, ενώ μόνο το 46% των εταιρειών με έδρα τις αναδυόμενες αγορές ακολουθεί την ίδια τακτική. Με δεδομένη την έλλειψη επίσημης διαδικασίας προσλήψεων σε πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις είναι πιθανά αναπόφευκτο να δημιουργούνται διαφωνίες για τους συγγενείς που θα απασχολούνται στην επιχείρηση και την απόδοσή τους. Είναι σημαντικό αυτές οι διαφωνίες να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, τόσο για την ευρωστία της επιχείρησης όσο και για την ενότητα της οικογένειας. Παρόλα αυτά, μόλις το 25% περίπου των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνά μας έχουν υιοθετήσει διαδικασίες διαχείρισης των διαφωνιών ανάμεσα στα μέλη της οικογένειάς τους (βλ. Σχήμα 31). Σχήμα 30β: Σε ποιο βαθμό αντιμετωπίζετε πίεση στην επιχείρησή σας αναφορικά με τους εκλεγμένους διαδόχους οι οποίοι δεν είναι αποδεκτοί από τα λοιπά μέλη της οικογένειας; Συζητήσεις για τη μελλοντική στρατηγική της επιχείρησης Αποτελεσματικότητα των μελών της οικογένειας που έχουν ενεργό δράση στην επιχείρηση Αποφάσεις για το ποιος μπορεί ή δεν μπορεί να εργασθεί στην επιχείρηση Μέλη της οικογένειας που έχουν ενεργό ρόλο σε αυτήν πρέπει να προβαίνουν στη λήψη αποφάσεων χωρίς να συμβουλεύονται τα μέλη του ευρύτερου οικογενειακού περιβάλλοντος Το ρόλο που θα πρέπει ή όχι να έχουν οι εξ αγχιστείας στην επιχείρηση Εάν θα επανεπενδυθούν τα κέρδη και θα πληρωθούν μερίσματα Με το ύψος μισθού για τα μέλη της οικογένειας με ενεργό δράση στην επιχείρηση Αποφάσεις για το ποιος μπορεί ή όχι να έχει μετοχές στην επιχείρηση Για να συμφωνήσετε τη βάση αποτίμησης των μετοχών σε αυτήν Με τους εκλεγμένους διαδόχους οι οποίοι δεν είναι αποδεκτοί από τα λοιπά μέλη της οικογένειας Eλλάδα Δεν υπάρχει πίεση Μερική πίεση Πολύ πίεση PricewaterhouseCoopers

44 Σχήμα 31α: Διαθέτετε διαδικασίες επίλυσης διαφωνίας (conflict resolution) για να διαχειρίζεστε οποιαδήποτε διαφωνία μεταξύ των μελών της οικογένειας που μπορεί να ανακύψει; Σχήμα 31β: Διαθέτετε διαδικασίες επίλυσης διαφωνίας (conflict resolution) για να διαχειρίζεστε οποιαδήποτε διαφωνία μεταξύ των μελών της οικογένειας που μπορεί να ανακύψει; Δεν γνωρίζω Παγκοσμίως 3 Ναι Ναι Όχι 70 Όχι 68 «Θα ήθελα να διασφαλίσω ειρήνη και συνέχεια στην οικογενειακή μου επιχείρηση» Ν. Αφρικανός επιχειρηματίας PricewaterhouseCoopers 45

45 Το 30% αυτών των επιχειρήσεων βασίζονται στα οικογενειακά συμβούλια, που αποτελούν χρήσιμο forum συζήτησης διαφόρων θεμάτων εκτός Διοικητικού Συμβουλίου και δίνουν την ευκαιρία σε ιδιοκτήτες που δεν αναμειγνύονται στη διοίκηση της επιχείρησης να εκφράσουν τις απόψεις τους (βλ. Σχήμα 32). Σε παγκόσμιο επίπεδο, ένα 30% έχουν υιοθετήσει τις συμφωνίες μετόχων και ένα 28% έχουν δημιουργήσει οικογενειακά καταστατικά τα οποία αποτελούν επίσημο οδηγό κανόνων για την ευθυγράμμιση της εταιρικής και της οικογενειακής διακυβέρνησης. Οι θεσμοθετημένοι κανονισμοί για τη διοίκηση οικογενειακών επιχειρήσεων έχουν αρκετά πλεονεκτήματα, αφού, μεταξύ άλλων, ξεκαθαρίζουν τις υποθέσεις και τις προσδοκίες διαφόρων μελών της οικογένειας, αντικειμενικοποιούν ευαίσθητα θέματα και αποτρέπουν πολλές συγκρούσεις εν τη γενέσει τους. Σχήμα 32: Ποιες διαδικασίες επίλυσης συγκρούσεων υπάρχουν στην επιχείρησή σας; Οικογενειακό συμβούλιο Συμφωνία μετόχων Οικογενειακό καταστατικό Τρίτος μεσολαβητής Μέτρηση και αξιολόγηση αποτελεσματικότητας Διαδικασίες διαχείρησης δικαιοπρακτικής ανικανότητας και θανάτου Παγκοσμίως Βόρειος Αμερική Ευρώπη Νέες Αγορές 46 PricewaterhouseCoopers

46 Πάνω από το 25% περίπου των οικογενειακών επιχειρήσεων, σε παγκόσμιο επίπεδο (13% στην ), υιοθετούν τη διαμεσολάβηση από τρίτους, όπου χρειάζεται, για την επίλυση των διαφωνιών τους. Αυτή η λύση μπορεί να έχει διαφορετικές μορφές. Για παράδειγμα, μπορεί να καλείται ένας ανεξάρτητος σύμβουλος για να παραθέσει μια ολοκληρωμένη και αντικειμενική άποψη και να προτείνει την καλύτερη λύση για την επιχείρηση. Εναλλακτικά, μπορεί να περιλαμβάνει την ανάθεση λήψης αποφάσεων σε μέλη της διοίκησης που δεν υπάγονται στην οικογένεια ή την ανάθεση αυτή σε συγκεκριμένο άτομο που να δρα ως «καταλύτης» αν και είναι πολύ σημαντικό οποιοδήποτε υψηλόβαθμο στέλεχος εκτός οικογενείας να είναι ελεύθερο να εκφράζει τις απόψεις του, ιδίως στις περιπτώσεις όπου πρόκειται να εφαρμοστούν τέτοιες πρακτικές. Παρόλα αυτά, η διαμεσολάβηση από τρίτους αποτελεί κυρίως ευρωπαϊκή πρακτική. Οι συμμετέχοντες από τη Β. Αμερική και την Ευρώπη θεωρούν αυτήν την πρακτική ως μια από τις βασικές εναλλακτικές επίλυσης διαφορών, ενώ συμμετέχοντες από εταιρείες στις αναδυόμενες αγορές, και στην ακόμη περισσότερο, παραδοσιακά προτιμούν τον τύπο του οικογενειακού καταστατικού ή των συμβουλίων (βλ. Πίνακα 2). Πίνακας 2: Oι διαδικασίες επίλυσης συγκρούσεων που συνήθως επιλέγουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις ποικίλουν ανάλογα με τη γεωγραφική περιφέρεια όπου ανήκουν Βόρειος Αμερική Ευρώπη Αναδυόμενες αγορές Τρίτος μεσολαβητής Συμφωνία μετόχων Οικογενειακό καταστατικό Οικογενειακό συμβούλιο (44%) (32%) (42%) (88%) Συμφωνία μετόχων Οικογενειακό Οικογενειακό Οικογενειακό συμβούλιο συμβούλιο καταστατικό (36%) (31%) (28%) (25%) Οικογενειακό Τρίτος μεσολαβητής Συμφωνία μετόχων Μέτρηση και συμβούλιο αξιολόγηση αποτελεσματικότητας (36%) (29%) (23%) (19%) PricewaterhouseCoopers 47

Παγκόσμια Έρευνα Κινδύνου Αποτελεσματικής Διαχείρισης Ταλέντων Γενικά Στοιχεία. Τα 5 Cs: Οι 5 κατηγορίες κινδύνου αποτελεσματικής διαχείρισης ταλέντων

Παγκόσμια Έρευνα Κινδύνου Αποτελεσματικής Διαχείρισης Ταλέντων Γενικά Στοιχεία. Τα 5 Cs: Οι 5 κατηγορίες κινδύνου αποτελεσματικής διαχείρισης ταλέντων Παγκόσμια Έρευνα Κινδύνου Αποτελεσματικής Διαχείρισης Ταλέντων Γενικά Στοιχεία Από το Μάιο έως τον Αύγουστο του 2013, η KPMG International σε συνεργασία με την διεθνώς αναγνωρισμένη εταιρεία ερευνών Brandon

Διαβάστε περισσότερα

Final doc. ΕΑΣΕ CEO-Index Αποτελέσματα έρευνας 4-22 Δεκεμβρίου 2008. 1. Εισαγωγή

Final doc. ΕΑΣΕ CEO-Index Αποτελέσματα έρευνας 4-22 Δεκεμβρίου 2008. 1. Εισαγωγή 1. Εισαγωγή Η στενή παρακολούθηση και ανάλυση της οικονομικής συγκυρίας αποτελεί, σήμερα περισσότερο ίσως από ποτέ άλλοτε, αδήριτη ανάγκη. Τόσο οι φορείς άσκησης οικονομικής πολιτικής, οι κοινωνικοί εταίροι,

Διαβάστε περισσότερα

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΩΝ CLUSTERS Με σκοπό τον εντοπισμό των βασικών παραγόντων επιτυχίας

Διαβάστε περισσότερα

Τριμηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας

Τριμηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας Τριμηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας για τον τομέα ΤΠΕ Α Τρίμηνο 1. ΔΕΙΚΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΤΟΜΕΑ ΤΠΕ 2. ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΠΕ 3. ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Έννοιες. Επιχειρηματικότητα είναι η διαδικασία μέσω της οποίας ένας ή περισσότεροι του ενός ανθρώπου, δημιουργούν και αναπτύσσουν μία επιχείρηση.

Έννοιες. Επιχειρηματικότητα είναι η διαδικασία μέσω της οποίας ένας ή περισσότεροι του ενός ανθρώπου, δημιουργούν και αναπτύσσουν μία επιχείρηση. Womens Business Gerasimos Tzamarelos, PhD 27 November 2014 Έννοιες Επιχειρηματικότητα είναι η διαδικασία μέσω της οποίας ένας ή περισσότεροι του ενός ανθρώπου, δημιουργούν και αναπτύσσουν μία επιχείρηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ. ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ-ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ Απρίλιος 2012 Ανάλυση της Τοπικής Αγοράς Εργασίας 1. Περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών της περιοχής παρέμβασης στην οποία θα εφαρμοστεί

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Εφαρμοσμένες ΛΥΣΕΙΣ για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανάπτυξη Πωλήσεων Ανδρόμαχος Δημητροκάλλης, MBA Management

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα

Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Στην παρούσα ενότητα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα δειγματοληπτικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε για τα 4η συνεχή χρονιά από τη Διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα

Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Στην παρούσα ενότητα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα δειγματοληπτικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε για 5η συνεχή χρονιά από τη Διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

1 ο FORUM 2018 InvestGR- ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Ιούλιος 2018

1 ο FORUM 2018 InvestGR- ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Ιούλιος 2018 1 ο FORUM 2018 InvestGR- ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ιούλιος 2018 Η ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Περιοχή έρευνας: Τύπος έρευνας: Μέγεθος δείγματος: Στρατολόγηση: Public Affairs and Networks Αττική B2B

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες

Διαβάστε περισσότερα

Επιφυλακτικοί οι Έλληνες εργοδότες. Στο +3%

Επιφυλακτικοί οι Έλληνες εργοδότες. Στο +3% Επιφυλακτικοί οι Έλληνες εργοδότες. Στο +3% 36 Hκρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη δημιουργεί νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας. Έχει οδηγήσει τις επιχειρήσεις σε αναζήτηση μεθόδων που θα τους βοηθήσουν να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ Ενότητα 6η: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

9. Κάθε στρατηγική επιχειρηματική μονάδα αποφασίζει για την εταιρική στρατηγική που θα εφαρμόσει. α. Λάθος. β. Σωστό.

9. Κάθε στρατηγική επιχειρηματική μονάδα αποφασίζει για την εταιρική στρατηγική που θα εφαρμόσει. α. Λάθος. β. Σωστό. 1. Με ποιους τρόπους επωφελούνται οι καταναλωτές από τις οικονομίες κλίμακας; (πολλαπλής επιλογής / δύο σωστές απαντήσεις) α. Αυξάνονται τα κέρδη των επιχειρήσεων. β. Οι τιμές, αρκετές φορές, μειώνονται.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Η έρευνα για την ΑΝΑΠΤΥΞΗ της Ελλάδας στηρίχθηκε σε ερωτήματα αναγνωστών του

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Η έρευνα για την ΑΝΑΠΤΥΞΗ της Ελλάδας στηρίχθηκε σε ερωτήματα αναγνωστών του Πανελλαδική Έρευνα ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» Η έρευνα για την ΑΝΑΠΤΥΞΗ της Ελλάδας στηρίχθηκε σε ερωτήματα αναγνωστών του www.ka-business.gr Προκλήσεις της Επιχειρηματικότητας εν μέσω κρίσης» Ταυτότητα

Διαβάστε περισσότερα

ISO 9001:2015 - Τι αλλάζει. στο νέο Πρότυπο; Τι είναι το ISO 9001; Οι βασικές Αρχές της Ποιότητας: Πως εφαρμόζεται το ISO 9001;

ISO 9001:2015 - Τι αλλάζει. στο νέο Πρότυπο; Τι είναι το ISO 9001; Οι βασικές Αρχές της Ποιότητας: Πως εφαρμόζεται το ISO 9001; ISO 9001:2015 - Τι αλλάζει στο νέο Πρότυπο; Τι είναι το ISO 9001; Το πρότυπο ISO 9001 είναι το πλέον διαδεδομένο πρότυπο διαχείρισης της ποιότητας, που θέτει τις απαιτήσεις με τις οποίες πρέπει να λειτουργεί

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο

Εισαγωγή. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο Εισαγωγή Στόχοι του μαθήματος Πρακτική εφαρμογή των γνώσεων που έχουν αποκτηθεί στα μαθήματα της ροής Γνωριμία με εργαλεία στρατηγικής και λήψης αποφάσεων Κατανόηση του τρόπου με τον οποίο συνδυάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ. Palmos Analysis Ltd.

Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ. Palmos Analysis Ltd. Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ Palmos Analysis Ltd. Μάρτιος 2016 ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ (Executive Summary) Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ. Ενότητα 10: Επενδυτικά Κεφάλαια Κυριαζόπουλος Γεώργιος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ. Ενότητα 10: Επενδυτικά Κεφάλαια Κυριαζόπουλος Γεώργιος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Ενότητα 10: Επενδυτικά Κεφάλαια Κυριαζόπουλος Γεώργιος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Κυρίες και κύριοι, θα μιλήσω αγγλικά. Είναι ένας τρόπος για να προσπαθήσω να γεφυρώσω το χάσμα επικοινωνίας που υπάρχει συνήθως όταν χρησιμοποιούμε

Κυρίες και κύριοι, θα μιλήσω αγγλικά. Είναι ένας τρόπος για να προσπαθήσω να γεφυρώσω το χάσμα επικοινωνίας που υπάρχει συνήθως όταν χρησιμοποιούμε Κυρίες και κύριοι, θα μιλήσω αγγλικά. Είναι ένας τρόπος για να προσπαθήσω να γεφυρώσω το χάσμα επικοινωνίας που υπάρχει συνήθως όταν χρησιμοποιούμε διαφορετικές γλώσσες. Η γλώσσα των επιχειρηματιών είναι

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της Manpower για το Γ Τρίμηνο 2015. Συγκρατημένα αισιόδοξες οι προβλέψεις προσλήψεων των εργοδοτών στην Ελλάδα

Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της Manpower για το Γ Τρίμηνο 2015. Συγκρατημένα αισιόδοξες οι προβλέψεις προσλήψεων των εργοδοτών στην Ελλάδα ManpowerGroup Λεωφόρος Μεσογείων 2-4 Πύργος Αθηνών, Κτίριο Β 115 27 Αθήνα T: 210 69 27 400 www.manpowergroup.gr MEDIA CONTACT: Τάνια Κωφίδου 210-6931216 tkofidou@manpowergroup.gr Βίκυ Μπουλούκου 210-6931204

Διαβάστε περισσότερα

«καθορισμός μακροχρόνιων στόχων και σκοπών μιας επιχείρησης και ο. «διαμόρφωση αποστολής, στόχων, σκοπών και πολιτικών»

«καθορισμός μακροχρόνιων στόχων και σκοπών μιας επιχείρησης και ο. «διαμόρφωση αποστολής, στόχων, σκοπών και πολιτικών» ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ε.ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ - 1 ΤΟΜΟΣ A ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Τι είναι η στρατηγική; «καθορισμός μακροχρόνιων στόχων και σκοπών μιας επιχείρησης και ο προσδιορισμός των μέσων για την επίτευξη τους»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ) Το Κέντρο Ερευνών Science-to-Marketing του Munster University (Γερμανία) πραγματοποίησε έρευνα με θέμα τη συνεργασία μεταξύ Πανεπιστημίων και επιχειρήσεων,

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση και Αξιολόγηση Επιχειρηµατικής Στρατηγικής

Ανάλυση και Αξιολόγηση Επιχειρηµατικής Στρατηγικής Ανάλυση και Αξιολόγηση Επιχειρηµατικής Στρατηγικής Καθηµερινά αντιµετωπίζουµε εξαιρετικές επιχειρηµατικές ευκαιρίες ευφυώς µεταµφιεσµένες σε άλυτα προβλήµατα. J.W. Gardner. Αξιολόγηση Επιχειρηµατικής Στρατηγικής

Διαβάστε περισσότερα

Theo Nichols Nadir Suğur

Theo Nichols Nadir Suğur 1 2 The Nichls Nadir Suğur 3 4 Ευχαριστίες Ευχαριστίες οφείλονται σε όλους τους εταίρους του προγράμματος που συμμετείχαν στην άσκηση αυτή, τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρέπει να ευχαριστήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακας περιεχομένων. Μέρος 1ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΜΕΣΩ ΤΩΝ LOGISTICS

Πίνακας περιεχομένων. Μέρος 1ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΜΕΣΩ ΤΩΝ LOGISTICS Πίνακας περιεχομένων Εισαγωγικό Σημείωμα Ελληνικής Έκδοσης..............................................17 Εισαγωγικό σημείωμα................................................................ 19 Ευχαριστίες

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. Θεωρία των Μοντέλων Καπιταλισμού

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. Θεωρία των Μοντέλων Καπιταλισμού ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ Θεωρία των Μοντέλων Καπιταλισμού Θεωρία των Μοντέλων Καπιταλισμού: Θεωρητικό πλαίσιο για την κατανόηση των κοινών θεσμικών χαρακτηριστικών, αλλά και των θεσμικών

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ερωτήσεις Στόχοι 1 ου Μαθήµατος Ø Ποιες είναι οι προκλήσεις στον εργασιακό χώρο σήµερα; Ø Πώς είναι οι οργανισµοί στο νέο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (BUSINESS PLAN)

ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (BUSINESS PLAN) Το παρακάτω κείμενο προέρχεται από το βιβλίο του Καθηγητή Θάνου Κριεμάδη με τίτλο: Επιχειρηματικότητα και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Παροχής Υπηρεσιών, το οποίο εκδόθηκε το 2011 από την Νομική Βιβλιοθήκη.

Διαβάστε περισσότερα

Η έννοια της φορολογικής κατοικίας στις κυρίαρχες χώρες προορισμού:διαφορές,τα «σύν» και τα «μείον» κάθε χώρας

Η έννοια της φορολογικής κατοικίας στις κυρίαρχες χώρες προορισμού:διαφορές,τα «σύν» και τα «μείον» κάθε χώρας Πίνακας περιεχομένων Εισαγωγή Μεθοδολογία Ηνωμένο Βασίλειο Ελβετία Μάλτα Βουλγαρία Κύπρος Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Συμπεράσματα Η έννοια της φορολογικής κατοικίας στις κυρίαρχες χώρες προορισμού:διαφορές,τα

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηµατικότητα

Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηµατικότητα Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηµατικότητα Τα αποτελέσµατα δειγµατοληπτικής έρευνας που πραγµατοποιήθηκε για 6η συνεχή χρονιά από τη Διεύθυνση Οικονοµικών Μελετών της ICAP Group

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία και Κοινωνία

Τεχνολογία και Κοινωνία 1 Τεχνολογία και Κοινωνία Μάθηµα 8 ο Δηµήτρης Τσέλιος 2 Περιεχόµενο του µαθήµατος Οι µεγάλοι κερδισµένοι οι star και οι superstar. «Μια µηχανή µπορεί να κάνει τη δουλειά πενήντα συνηθισµένων ανθρώπων.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ. Επιστημονικός Υπεύθυνος Έρευνας : Καθηγητής Επαμεινώνδας Πανάς

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ. Επιστημονικός Υπεύθυνος Έρευνας : Καθηγητής Επαμεινώνδας Πανάς ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ Επιστημονικός Υπεύθυνος Έρευνας : Καθηγητής Επαμεινώνδας Πανάς Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2010 2 3 4 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ZA6648. Flash Eurobarometer 426 (Small and Medium Enterprises, Resource Efficiency and Green Markets, wave 3) Country Questionnaire Cyprus

ZA6648. Flash Eurobarometer 426 (Small and Medium Enterprises, Resource Efficiency and Green Markets, wave 3) Country Questionnaire Cyprus ZA668 Flash Eurobarometer 6 (Small and Medium Enterprises, Resource Efficiency and Green Markets, wave ) Country Questionnaire Cyprus FL6 CY ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Tel: Fax: ey.com/cy

Tel: Fax: ey.com/cy Ernst & Young Cyprus Ltd Jean Nouvel Tower 6 Stasinou Avenue P.O. Box 21656 1511 Nicosia, Cyprus Tel: +357 22209999 Fax: +357 22209998 ey.com/cy Δελτίο Τύπου Λευκωσία, 8 Ιανουαρίου, 2018 ΕΥ: Τα megadeals

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα έρευνας Διαχείρισης Πιστωτικού Ελέγχου. Σέρκο Κουγιουμτζιάν Εκτελεστικός Διευθυντής Πωλήσεων & Marketing, ICAP

Αποτελέσματα έρευνας Διαχείρισης Πιστωτικού Ελέγχου. Σέρκο Κουγιουμτζιάν Εκτελεστικός Διευθυντής Πωλήσεων & Marketing, ICAP Αποτελέσματα έρευνας Διαχείρισης Πιστωτικού Ελέγχου Σέρκο Κουγιουμτζιάν Εκτελεστικός Διευθυντής Πωλήσεων & Marketing, ICAP Ταυτότητα της Έρευνας Χρόνος: Η έρευνα πραγματοποιήθηκε το διάστημα Σεπτεμβρίου-

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρησιακός Σχεδιασμός & Επιχειρηματικότητα

Επιχειρησιακός Σχεδιασμός & Επιχειρηματικότητα ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Επιχειρησιακός Σχεδιασμός & Επιχειρηματικότητα Ενότητα 4: Επιχειρηματική Ομάδα Νικόλαος Καρανάσιος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ «ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ»

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ «ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ» ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ «ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ» 1. Ποια από τις παρακάτω αποτελεί την πλέον σημαντική πρόκληση που χαρακτηρίζει το σημερινό παγκόσμιο επιχειρηματικό περιβάλλον; α) Ομοιομορφία προϊόντων και υπηρεσιών. β)

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο Τύπου. Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της Manpower για το Δ Τρίμηνο 2015

Δελτίο Τύπου. Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της Manpower για το Δ Τρίμηνο 2015 ManpowerGroup Λεωφόρος Μεσογείων 2-4 Πύργος Αθηνών, Κτίριο Β 115 27 Αθήνα T: 210 69 27 400 www.manpowergroup.gr MEDIA CONTACT: Τάνια Κωφίδου 210-6931216 tkofidou@manpowergroup.gr Δελτίο Τύπου Βίκυ Μπουλούκου

Διαβάστε περισσότερα

Επιτελική Σύνοψη. Χρόνια Κινητή Τηλεφωνία στην Ελλάδα

Επιτελική Σύνοψη. Χρόνια Κινητή Τηλεφωνία στην Ελλάδα Επιτελική Σύνοψη 20 Χρόνια Κινητή Τηλεφωνία στην Ελλάδα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Ένωση Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ), με αφορμή τη συμπλήρωση των είκοσι χρόνων τoυ Κλάδου στην Ελλάδα, πραγματοποίησε έρευνα κοινής

Διαβάστε περισσότερα

Το ΔΣ και τα μέλη του

Το ΔΣ και τα μέλη του Βασικά Συμπεράσματα Στο Ν.3873/2010 αναφέρεται για πρώτη φορά ρητά ότι οι εισηγμένες εταιρείες οφείλουν να υιοθετήσουν και στη συνέχεια να γνωστοποιήσουν σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, έναν κώδικα εταιρικής

Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλευτική Καθοδήγηση (Mentoring) ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΕΝΑΝ ΕΜΠΕΙΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ ΜΕΝΤΟΡΑ: Οφέλη & Ερωτήσεις

Συμβουλευτική Καθοδήγηση (Mentoring) ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΕΝΑΝ ΕΜΠΕΙΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ ΜΕΝΤΟΡΑ: Οφέλη & Ερωτήσεις Συμβουλευτική Καθοδήγηση (Mentoring) ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΕΝΑΝ ΕΜΠΕΙΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ ΜΕΝΤΟΡΑ: Οφέλη & Ερωτήσεις Συμβουλές ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΜΕΝΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΕΝΑΝ ΕΜΠΕΙΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ-ΜΕΝΤΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΛΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αποτίμηση Επιχειρήσεων

Αποτίμηση Επιχειρήσεων Αποτίμηση Επιχειρήσεων 08.04.2019 Μέθοδος Προεξόφλησης Ταμειακών Ροών Παραδοχές Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όχι μόνο τα πάγια περιουσιακά στοιχεία αλλά και οι παραγωγικοί συντελεστές Η επιχείρηση αξίζει

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση: το παρόν αμοιβαίο κεφάλαιο ενδέχεται να μην είναι κατάλληλο για επενδυτές που σχεδιάζουν την απόσυρση των χρημάτων τους εντός τριών χρόνων.

Σύσταση: το παρόν αμοιβαίο κεφάλαιο ενδέχεται να μην είναι κατάλληλο για επενδυτές που σχεδιάζουν την απόσυρση των χρημάτων τους εντός τριών χρόνων. ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ Το παρόν έγγραφο σας παρέχει βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές σχετικά με αυτό το αμοιβαίο κεφάλαιο. Δεν αποτελεί διαφημιστικό υλικό. Οι πληροφορίες απαιτούνται

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι και Επενδυτική Πολιτική. Προφίλ Κινδύνου και Απόδοσης

Στόχοι και Επενδυτική Πολιτική. Προφίλ Κινδύνου και Απόδοσης ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ Το παρόν έγγραφο σας παρέχει βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές σχετικά με αυτό το αμοιβαίο κεφάλαιο. Δεν αποτελεί διαφημιστικό υλικό. Οι πληροφορίες απαιτούνται

Διαβάστε περισσότερα

Οι ΜμΕ στην Ελλάδα και ο διεθνής ανταγωνισμός

Οι ΜμΕ στην Ελλάδα και ο διεθνής ανταγωνισμός Οι ΜμΕ στην Ελλάδα και ο διεθνής ανταγωνισμός Εισαγωγή στην έρευνα της ΕΥ Ελλάδος και του ΣΕΒ: «Οι μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα Μέρος Β: Διαδρομές επιχειρηματικής μεγέθυνσης - Διεθνής εμπειρία

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο Τύπου UNDER STRICT EMBARGO UNTIL 13 SEPTEMBER (00:01 GMT)

Δελτίο Τύπου UNDER STRICT EMBARGO UNTIL 13 SEPTEMBER (00:01 GMT) ManpowerGroup Λεωφόρος Μεσογείων 2-4 Πύργος Αθηνών, Κτίριο Β 115 27 Αθήνα T: 210 69 27 400 www.manpowergroup.gr MEDIA CONTACT: Βάσω Τσούνη 211-1069963 vtsouni@manpowergroup.gr Δελτίο Τύπου UNDER STRICT

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της Manpower για το Α Τρίμηνο 2015

Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της Manpower για το Α Τρίμηνο 2015 ManpowerGroup Λεωφόρος Μεσογείων 2-4 Πύργος Αθηνών Κτίριο Β 115 27 Αθήνα T: 210 69 27 400 www.manpowergroup.gr Media Contact: Μαριάννα Κολλητήρη T: 210 69 31 235 mkollitiri@manpowergroup.gr Έρευνα Προοπτικών

Διαβάστε περισσότερα

Σε επίπεδα ρεκόρ οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη. 54% των έργων άμεσων ξένων επενδύσεων έχουν προέλευση την Ευρώπη

Σε επίπεδα ρεκόρ οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη. 54% των έργων άμεσων ξένων επενδύσεων έχουν προέλευση την Ευρώπη Δελτίο Τύπου Λευκωσία 2 Ιουνίου 2016 Σε επίπεδα ρεκόρ οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη 54% των έργων άμεσων ξένων επενδύσεων έχουν προέλευση την Ευρώπη Βρετανία, Γερμανία και Γαλλία παραμένουν οι

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία Β2

Ερευνητική Εργασία Β2 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΛ ΠΑΤΡΑΣ Ερευνητική Εργασία Β2 Σχολικό έτος 2014-15 Β τετράμηνο Θέμα: «Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και επαγγελματική αποκατάσταση» Ερευνητικό υποερώτημα: «Ποια τα Κριτήρια για την επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Εργαλείο ανάπτυξης η πώληση περιουσιακών στοιχείων

Εργαλείο ανάπτυξης η πώληση περιουσιακών στοιχείων Δελτίο τύπου Λευκωσία, 27 Μαρτίου 2015 Εργαλείο ανάπτυξης η πώληση περιουσιακών στοιχείων Έρευνα της ΕΥ εξερευνά τους λόγους και τους τρόπους πώλησης των περιουσιακών στοιχείων των εταιρειών σε παγκόσμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΛΙΣΣΑΒΟΝΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΑΝ ΑΥΤΩΝ

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΛΙΣΣΑΒΟΝΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΑΝ ΑΥΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ο ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΛΙΣΣΑΒΟΝΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΑΝ ΑΥΤΩΝ 7.1 Εισαγωγή Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεσήµανε ένα σύνολο δράσεων προτεραιότητας που είναι απαραίτητες για την προώθηση των στόχων που έθεσε η ιάσκεψη

Διαβάστε περισσότερα

Το δεύτερο τρίµηνο χαρακτηρίστηκε από την εξαγορά της National Starch και το πρόγραµµα για την ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας

Το δεύτερο τρίµηνο χαρακτηρίστηκε από την εξαγορά της National Starch και το πρόγραµµα για την ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας ελτίο Τύπου Αθήνα, 25 Αυγούστου, 2008 Το δεύτερο τρίµηνο χαρακτηρίστηκε από την εξαγορά της National Starch και το πρόγραµµα για την ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας Η Henkel σηµείωσε ικανοποιητική οργανική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΜΕ

ΕΡΕΥΝΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΜΕ ΕΡΕΥΝΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΜΕ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΦΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ Ιούλιος 2007 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Μεθοδολογία

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες Περιπτώσεων. Επιχειρησιακή Στρατηγική. Αριστοµένης Μακρής

Μελέτες Περιπτώσεων. Επιχειρησιακή Στρατηγική. Αριστοµένης Μακρής Μελέτες Περιπτώσεων Έχω στην υπηρεσία µου έξη τίµιους ανθρώπους. Τα ονόµατά τους είναι Τι, Γιατί, Πότε, Πώς, Πού και Ποιος. R. Kipling Τι Πότε Πού Γιατί Πώς Ποιος Στόχοι της µεθοδολογίας 1. Υποβοήθηση

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα

Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Τα αποτελέσματα δειγματοληπτικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε για 7η συνεχή χρονιά από τη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της για τη «Γυναικεία

Διαβάστε περισσότερα

Προηγμένες Υπηρεσίες Τηλεκπαίδευσης στο ΤΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ. Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής

Προηγμένες Υπηρεσίες Τηλεκπαίδευσης στο ΤΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ. Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής Επενδυτές (αυτοί που διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία). Στελέχη με ειδικές δεξιότητες (κλειδιά). Εξωτερικοί Συνεργάτες Κύριοι Χρηματοδότες καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. «Έρευνα για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων» -ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2019-

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. «Έρευνα για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων» -ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2019- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ «Έρευνα για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων» -ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2019- ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδας, ανταποκρινόμενο στο θεσμικό του ρόλο ως συμβουλευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Ενότητα 3: Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Σχέδιο Σαπρίκης Ευάγγελος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Ενότητα 3: Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Σχέδιο Σαπρίκης Ευάγγελος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Ηλεκτρονικό Εμπόριο Ενότητα 3: Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Σχέδιο Σαπρίκης Ευάγγελος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Η επιχειρηματικότητα θεωρείται ελκυστική, ωστόσο ο κίνδυνος της αποτυχίας παραμένει

Η επιχειρηματικότητα θεωρείται ελκυστική, ωστόσο ο κίνδυνος της αποτυχίας παραμένει Randstad Hellas Λεωφ. Μεσογείων 2 & Σινώπης Πύργος Αθηνών, Κτίριο Α' 11527 Αθήνα www.randstad.gr Δελτίο Τύπου Ημερομηνία 29.3.2017 Περισσότερες πληροφορίες: Άννα Σύκαλου Telephone +30 210 6770523 asykalou@randstad.gr

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της Manpower για το Δ Τρίμηνο 2014

Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της Manpower για το Δ Τρίμηνο 2014 ManpowerGroup Μεσογείων 2-4 115 27 Αθήνα T: 210 69 27 400 F: 210 32.48.644 www.manpowergroup.gr Media Contact: Μαριάννα Κολλητήρη T: 210 69 31 235 mkollitiri@manpowergroup.gr Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2008

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2008 Αθήνα, 30 Οκτωβρίου Αποτελέσματα Εννεαμήνου Αύξηση Καθαρών Κερδών Ομίλου κατά 4,6% σε 647εκ., παρά τις αντίξοες συνθήκες στο παγκόσμιο τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα Ενίσχυση Οργανικών Κερδών κατά

Διαβάστε περισσότερα

Συζητάμε σήμερα για την πράσινη επιχειρηματικότητα, ένα θέμα πού θα έπρεπε να μας έχει απασχολήσει πριν από αρκετά χρόνια.

Συζητάμε σήμερα για την πράσινη επιχειρηματικότητα, ένα θέμα πού θα έπρεπε να μας έχει απασχολήσει πριν από αρκετά χρόνια. Ομιλία του Προέδρου του ΣΘΕΒ κ. Νίκου Ρώμνιου με θέμα Πράσινη Επιχειρηματικότητα στην Εκδήλωση της ΕΕΔΕ (Τμήμα Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδος) με θέμα «Πράσινη Επιχειρηματικότητα Περιβαλλοντικά Πρότυπα»

Διαβάστε περισσότερα

Το FUTURE Time Traveller έκλεισε ένα χρόνο!

Το FUTURE Time Traveller έκλεισε ένα χρόνο! Το FUTURE Time Traveller έκλεισε ένα χρόνο! Πριν από 12 μήνες, η πολυεθνική μας ομάδα ξεκίνησε μια μελλοντική πρωτοβουλία με στόχο να μετασχηματίσει τον προσανατολισμό της σταδιοδρομίας για την Γενιά Z

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι και Επενδυτική Πολιτική. Προφίλ Κινδύνου και Απόδοσης

Στόχοι και Επενδυτική Πολιτική. Προφίλ Κινδύνου και Απόδοσης ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ Το παρόν έγγραφο σας παρέχει βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές σχετικά με αυτό το αμοιβαίο κεφάλαιο. Δεν αποτελεί διαφημιστικό υλικό. Οι πληροφορίες απαιτούνται

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2. Σχέδιο Μάρκετινγκ. Κεφάλαιο 4. Τιμολόγηση. Δρ. Andrea Grimm Δρ. Astin Malschinger

Ενότητα 2. Σχέδιο Μάρκετινγκ. Κεφάλαιο 4. Τιμολόγηση. Δρ. Andrea Grimm Δρ. Astin Malschinger Ενότητα 2 Σχέδιο Μάρκετινγκ Κεφάλαιο 4 Τιμολόγηση Δρ. Andrea Grimm Δρ. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2 ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεφάλαιο 4: Τιμολόγηση Συγγραφείς: Δρ.Andrea Grimm, Δρ.Astin Malschinger

Διαβάστε περισσότερα

ETHΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ME MIA MATIA ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ&ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ETHΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ME MIA MATIA ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ&ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ETHΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 2016 ME MIA MATIA ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ&ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ To οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον Οι αναπτυγμένες οικονομίες έχασαν το 2015

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΕΠΙ ΧΕΙΡ Η ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΜΑΤΙ ΚΟ ΤΗ ΤΑ Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Διαβάστε περισσότερα

THE STATE OF THE CIO IN GREECE 2018

THE STATE OF THE CIO IN GREECE 2018 Εμείς δεν βλέπουμε ένα απλό σχεδιάγραμμα. Βλέπουμε τον τρόπο να αναπτύξετε το brand σας. Για εμάς έρευνα δεν είναι παράθεση αποτελεσμάτων. Για αυτό και θέλουμε να ερευνούμε σε βάθος, αξιοποιώντας την πολύχρονη

Διαβάστε περισσότερα

1. Το μοντέλο των πέντε δυνάμεων του Porter αναλύει το μάκρο-περιβάλλον. α. Λάθος. β. Σωστό. Απάντηση: α. Λάθος.

1. Το μοντέλο των πέντε δυνάμεων του Porter αναλύει το μάκρο-περιβάλλον. α. Λάθος. β. Σωστό. Απάντηση: α. Λάθος. 1. Το μοντέλο των πέντε δυνάμεων του Porter αναλύει το μάκρο-περιβάλλον. α. Λάθος. β. Σωστό. Απάντηση: α. Λάθος. 2. Ποια από τις παρακάτω επιλογές δεν περιλαμβάνεται στην ανάλυση του μάκρο-περιβάλλοντος;

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΒΕΤΙΑ ΜΑΛΤΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΚΥΠΡΟΣ

ΕΛΒΕΤΙΑ ΜΑΛΤΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΚΥΠΡΟΣ Κύρια πλεονεκτήματα ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ -Ανταγωνιστικό φορολογικό σύστημα -Άμεση πρόσβαση -Φορολογικά κίνητρα -Σχετικά χαμηλός φόρος κεφαλαιουχ.κερδώ ν -Διευκόλυνση πρόσβασης σε όλες τις χώρες Σένγκεν φορολογικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Πειραιά «Διασύνδεση 2013» «Δυνατότητες Δημιουργίας Εισοδήματος Δουλεύοντας στην Ελληνική και τη Διεθνή Αγορά Χρήματος και Κεφαλαίου»

ΤΕΙ Πειραιά «Διασύνδεση 2013» «Δυνατότητες Δημιουργίας Εισοδήματος Δουλεύοντας στην Ελληνική και τη Διεθνή Αγορά Χρήματος και Κεφαλαίου» ΤΕΙ Πειραιά «Διασύνδεση 2013» «Δυνατότητες Δημιουργίας Εισοδήματος Δουλεύοντας στην Ελληνική και τη Διεθνή Αγορά Χρήματος και Κεφαλαίου» Αβέβαιο Οικονομικό Περιβάλλον Κρίσης! Υπάρχουν Ευκαιρίες και Δυνατότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΛΛΑΚΤΩΡ Ιούλιος 2018

ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΛΛΑΚΤΩΡ Ιούλιος 2018 ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΛΛΑΚΤΩΡ Ιούλιος 2018 Φέρνουμε απτές προτάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση των πλεονεκτημάτων της ΕΛΛΑΚΤΩΡ Η πρόταση μας Ποιο είναι το σχέδιο μας; Κατά την περυσινή Ετήσια Γενική Συνέλευση,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ. ΠΥΛΑΙΑΣ-ΧΟΡΤΙΑΤΗ Απρίλιος 2012 Ανάλυση της Τοπικής Αγοράς Εργασίας 1. Περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών της περιοχής παρέμβασης στην οποία θα εφαρμοστεί το προτεινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

Ο σωστός τρόπος διερεύνησης ασφαλιστικών αναγκών

Ο σωστός τρόπος διερεύνησης ασφαλιστικών αναγκών Από τη στιγμή που αρχίζει η συνέντευξη της προσέγγισης ο ασφαλιστής της SENATUS θα πρέπει να αρχίσει να συλλέγει πληροφορίες για τον υποψήφιο πελάτη. Οι πληροφορίες αυτές, θα πρέπει να έχουν σχέση με την

Διαβάστε περισσότερα

σχετικά µε το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων (2011/2181(INI))

σχετικά µε το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων (2011/2181(INI)) ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νοµικών Θεµάτων 27.10.2011 2011/2181(INI) ΣΧΕ ΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά µε το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων (2011/2181(INI)) Επιτροπή Νοµικών

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι και Επενδυτική Πολιτική. Προφίλ Κινδύνου και Απόδοσης

Στόχοι και Επενδυτική Πολιτική. Προφίλ Κινδύνου και Απόδοσης Στόχοι και Επενδυτική Πολιτική Προφίλ Κινδύνου και Απόδοσης ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ Το παρόν έγγραφο σας παρέχει βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές σχετικά με αυτό το αμοιβαίο κεφάλαιο.

Διαβάστε περισσότερα

5776/17 ΚΒ/μκρ/ΔΠ 1 DG G 3 C

5776/17 ΚΒ/μκρ/ΔΠ 1 DG G 3 C Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 10 Φεβρουαρίου 2017 (OR. en) 5776/17 IND 18 MI 82 COMPET 58 FISC 27 PI 9 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Θέμα: Προεδρία Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων / Συμβούλιο

Διαβάστε περισσότερα

03/03/2015. Ι. Το Εξωτερικό Περιβάλλον της Επιχείρησης. Το Περιβάλλον της Επιχείρησης. Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων

03/03/2015. Ι. Το Εξωτερικό Περιβάλλον της Επιχείρησης. Το Περιβάλλον της Επιχείρησης. Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2014-2015, Εαρινό Εξάµηνο Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων Μάθηµα 2ο Το Περιβάλλον της

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της ManpowerGroup για το Γ Τρίμηνο 2018

Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της ManpowerGroup για το Γ Τρίμηνο 2018 ManpowerGroup Mesogeion 2-4 Athens Tower 115 27 Athens T: 210 69 27 400 F: 210 32 48 644 www.manpowergroup.gr MEDIA CONTACT: Vasso Tsouni 211-1069963 vtsouni@manpowergroup.gr Δελτίο Τύπου Under strict

Διαβάστε περισσότερα

ZA6648. Flash Eurobarometer 426 (Small and Medium Enterprises, Resource Efficiency and Green Markets, wave 3) Country Questionnaire Greece

ZA6648. Flash Eurobarometer 426 (Small and Medium Enterprises, Resource Efficiency and Green Markets, wave 3) Country Questionnaire Greece ZA668 Flash Eurobarometer 6 (Small and Medium Enterprises, Resource Efficiency and Green Markets, wave ) Country Questionnaire Greece FL6 - EL ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση. 4 ο Κεφάλαιο

Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση. 4 ο Κεφάλαιο Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση 4 ο Κεφάλαιο Μαθησιακοί στόχοι (1) Μετά τη μελέτη του κεφαλαίου, θα είστε σε θέση να: 1. Συνοψίσετε τα βασικά βήματα σε οποιαδήποτε διαδικασία προγραμματισμού. 2.

Διαβάστε περισσότερα

Albert Humphrey. καθηγητής την δεκαετία του 60 και 70 στο Stanford University.

Albert Humphrey. καθηγητής την δεκαετία του 60 και 70 στο Stanford University. Ε.Δημητριάδου ΕΕΔΙΠ Albert Humphrey καθηγητής την δεκαετία του 60 και 70 στο Stanford University. .Ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την εκμετάλλευση των ευκαιριών που υπάρχουν στο περιβάλλον που δραστηριοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Αυτό το ερωτηματολόγιο έχει σκοπό να βοηθήσει τους επιχειρηματίες και διευθυντές εταιριών να κατανοήσουν καλύτερα της διάφορες περιοχές κλειδιά της επιχείρησής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΓΕΙΩΣΤΕ την κερδοφορία σας

ΑΠΟΓΕΙΩΣΤΕ την κερδοφορία σας ΑΠΟΓΕΙΩΣΤΕ την κερδοφορία σας Integrated Retail Solutions Απλά και γρήγορα www.odesus.gr Οδέσους ΑΕ 2017 Odesus SA Η ΟΔΕΣΟΥΣ ΑΕ, ηγέτης στις λύσεις διαχείρισης απωλειών, μέσα από τα 24 χρόνια εμπειρίας

Διαβάστε περισσότερα

Η Ευρώπη ελκυστικότερη από την Κίνα ως επενδυτικός προορισμός

Η Ευρώπη ελκυστικότερη από την Κίνα ως επενδυτικός προορισμός Λευκωσία 11 Ιουνίου 2015 Η Ευρώπη ελκυστικότερη από την Κίνα ως επενδυτικός προορισμός Σύμφωνα με έρευνα της EY, η Δυτική Ευρώπη ξεπέρασε την Κίνα και τη Βόρεια Αμερική ως Νο1 επενδυτικός προορισμός με

Διαβάστε περισσότερα

Το S&OP Sales and Operations Planning

Το S&OP Sales and Operations Planning Γ. Γιαννόπουλος Διευθυντής Κεντρικού Προγραμματισμού και S&OP Coordinator Το S&OP Sales and Operations Planning Ως εργαλείο μετασχηματισμού των επιχειρήσεων BUSINESS TRANSFORMATION Η Kodak εφηύρε την ψηφιακή

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο Τύπου. Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της ManpowerGroup για το Γ Τρίμηνο 2017

Δελτίο Τύπου. Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της ManpowerGroup για το Γ Τρίμηνο 2017 ManpowerGroup Mesogeion 2-4 Athens Tower 115 27 Athens T: 210 69 27 400 F: 210 32 48 644 www.manpowergroup.gr MEDIA CONTACT: Vasso Tsouni 211-1069963 vtsouni@manpowergroup.gr Δελτίο Τύπου Έρευνα Προοπτικών

Διαβάστε περισσότερα

G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér. Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων. 2 η έκδοση. Chapter 1

G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér. Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων. 2 η έκδοση. Chapter 1 G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων 2 η έκδοση Chapter 1 Κεφάλαιο 8 Καινοτομία και επιχειρηματικότητα Chapter 2 Μαθησιακά αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΕΠΑΛ ΑΘΗΝΩΝ. Δημιουργία και Ανάπτυξη Δικτύων Franchise

1 ο ΕΠΑΛ ΑΘΗΝΩΝ. Δημιουργία και Ανάπτυξη Δικτύων Franchise 1 ο ΕΠΑΛ ΑΘΗΝΩΝ Δημιουργία και Ανάπτυξη Δικτύων Franchise 27/03/09 1 Υπεύθυνος Καθηγητής: ΣΚΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Καθηγητής Πληροφορικής ΠΕ20 Ομάδα Μαθητών: 1. ΔΕΝΔΡΙΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 2. ΔΙΟΝΑ ΝΙΚΟΛΕΤΑ 3. ΖΟΡΜΠΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2017-2018 ΛΕΥΚΑΔΑ Ενότητα 1: ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ «Επιχειρηματικό Σχέδιο ΙΙ»

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ «Επιχειρηματικό Σχέδιο ΙΙ» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ «Επιχειρηματικό Σχέδιο ΙΙ» Οργάνωση της νέας Δραστηριότητας / Σχέδιο MarkeMng / Το ανθρώπινο δυναμικό / Οικονομικό Σχέδιο / Ανάλυση Κινδύνων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΕΡΓΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ

ΑΝΕΡΓΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΑΝΕΡΓΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ Η κατάσταση έλλειψης εργασίας, κατά την οποία υπάρχει δυσαρμονία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, προσφέρονται λίγες θέσεις εργασίας, ενώ υπάρχουν πάρα πολλοί ενδ9ιαφερόμενοι. Είναι έννοια

Διαβάστε περισσότερα

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές.

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές. Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στην έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σας ευχαριστώ θερμά για τη συμμετοχή σας, η οποία πιστεύω ότι είναι ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια που κάνουμε όλοι, για την ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδέσμων Απευθείας Πώλησης. Οι απευθείας πωλήσεις στην Ευρώπη Επισκόπηση του κλάδου μας για το 2007

Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδέσμων Απευθείας Πώλησης. Οι απευθείας πωλήσεις στην Ευρώπη Επισκόπηση του κλάδου μας για το 2007 Οι απευθείας πωλήσεις στην Ευρώπη Επισκόπηση του κλάδου μας για το 2007 Ο κλάδος απευθείας πωλήσεων το 2007 Απευθείας πώληση - η πώληση καταναλωτικών αγαθών ή/και υπηρεσιών από άμεσους πωλητές που εξηγούν

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο Τύπου. Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της ManpowerGroup για το Δ Τρίμηνο 2017

Δελτίο Τύπου. Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της ManpowerGroup για το Δ Τρίμηνο 2017 ManpowerGroup Mesogeion 2-4 Athens Tower 115 27 Athens T: 210 69 27 400 F: 210 32 48 644 www.manpowergroup.gr MEDIA CONTACT: Vasso Tsouni 211-1069963 vtsouni@manpowergroup.gr Δελτίο Τύπου Έρευνα Προοπτικών

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηµατικός Σχεδιασµός

Επιχειρηµατικός Σχεδιασµός Επιχειρηµατικός Σχεδιασµός Η απόφαση για την έναρξη επιχειρηµατικής δραστηριότητας Η πρώτη βασική ενέργεια (βήµα) είναι η δηµιουργία ενός επιχειρηµατικού σχεδίου. Το επιχειρηµατικό σχέδιο είναι ένα συµβόλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Generali 2021: Αξιοποίηση δυνάμεων για ταχύτερη ανάπτυξη

Generali 2021: Αξιοποίηση δυνάμεων για ταχύτερη ανάπτυξη 21/03/2018 Generali 2021: Αξιοποίηση δυνάμεων για ταχύτερη ανάπτυξη Δελτίο Τύπου Η Generali παρουσιάζει το νέο τριετές της στρατηγικό σχέδιο στους επενδυτές. MARKETING & COMMUNICATIONS DEPARTMENT Generali

Διαβάστε περισσότερα

Επιδράσεις ΑΞΕ & Μέτρα Προσέλκυσης. Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Επιδράσεις ΑΞΕ & Μέτρα Προσέλκυσης. Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Επιδράσεις ΑΞΕ & Μέτρα Προσέλκυσης Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 1. Επιδράσεις στη Χώρα Υποδοχής Μισθοί Σύμφωνα με τις περισσότερες εμπειρικές μελέτες oι ΠΕ προσφέρουν στην χώρα

Διαβάστε περισσότερα

Ευνοϊκές οι προθέσεις προσλήψεων των εργοδοτών στην Ελλάδα

Ευνοϊκές οι προθέσεις προσλήψεων των εργοδοτών στην Ελλάδα ManpowerGroup Mesogeion 2-4 Athens Tower 115 27 Athens T: 210 69 27 400 F: 210 32 48 644 www.manpowergroup.gr MEDIA CONTACT: Vasso Tsouni 211-1069963 vtsouni@manpowergroup.gr Δελτίο Τύπου Έρευνα Προοπτικών

Διαβάστε περισσότερα