Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 30 Μαΐου Ελληνική Οικονομία ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 30 Μαΐου 2014 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Ελληνική Οικονομία Όπως αναμενόταν, στις Ευρωεκλογές της περασμένης εβδομάδας, σημειώθηκε άνοδος σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες των δυνάμεων του λαϊκισμού, εν πολλοίς αντιευρωπαϊκού και αντισυστημικού προσανατολισμού. Η μεγάλη πλειοψηφία, όμως, των Ευρωπαίων πολιτών εξακολουθεί να στηρίζει τους μεγάλους πολιτικούς σχηματισμούς στο κέντρο του πολιτικού φάσματος. Στην Ελλάδα, όπως ήταν επίσης αναμενόμενο, και ανεξαρτήτως των ερμηνειών του εκλογικού αποτελέσματος από τα κόμματα, δεν φαίνεται προς το παρόν να υπάρχει δυναμική αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό και, κατ επέκταση, στην ασκούμενη οικονομική πολιτική. Το γεγονός αυτό χαιρέτισαν οι αγορές με άνοδο στο χρηματιστήριο και τα ομόλογα Πηγή: Ευρωπαική Επιτροπή Διάγραμμα. Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ESI) Τα αποτελέσματα των εκλογών δείχνουν ότι η πιθανότητα να σχηματιστεί στην Ελλάδα κυβέρνηση ανατροπής του προγράμματος σταθεροποίησης και ανάπτυξης της οικονομίας έχει μειωθεί στο ελάχιστο. Σημειώνεται ότι ο κίνδυνος ανατροπής της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής στην Ελλάδα είχε ήδη αποτιμηθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα μέχρι πρότινος και αυτό είχε συμβάλλει στην εντυπωσιακή επανάκαμψη του ελληνικού δημοσίου, των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων στις αγορές. Ωστόσο, ο κίνδυνος ανατροπής είχε ληφθεί, προσωρινά, σοβαρά υπόψη από τους συμμετέχοντες στις αγορές στο διάστημα πριν από τις εκλογές και είχε οδηγήσει σε μεγάλη πτώση τις τιμές των μετοχών στο ελληνικό χρηματιστήριο, με το γενικό δείκτη να μειώνεται τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εκλογές στις 1.066,54 μον. την , από τις 1.369,56 μον. την και, επίσης, το επιτόκιο των 10ετών ομολόγων είχε αυξηθεί ξαφνικά στο 6,86% την , από 5,89% την Αυτή η πτωτική πορεία ανακόπηκε ήδη τρεις ημέρες πριν τις εκλογές και εξελίχθηκε σε σημαντική άνοδο στο 3ήμερο μετά τις εκλογές όπου ο γενικός δείκτης στο χρηματιστήριο επανήλθε εκ νέου στις 1220,00 ΖτΕ Ελλάδα μονάδες την και το επιτόκιο των 10ετών ομολόγων μειώθηκε ταχέως στο 6,25%. Επιπλέον, η εκτίμηση ότι ο κίνδυνος ανατροπής ήταν και είναι αμελητέος, αποδεικνύεται επίσης και από την κατακόρυφη βελτίωση του Δείκτη Οικονομικού Κλίματος (ESI) στη χώρα που καταρτίζεται από το ΙΟΒΕ και δημοσιεύεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο δείκτης αυτός ανήλθε τον Μάιο 2014 στο 99,1, δηλαδή στο υψηλότερο επίπεδο από τον Αύγ.2008, έναντι 95,4 τον Απρ.2014 και 91,4 τον Δεκ Επίσης, εντυπωσιακή ήταν η βελτίωση και του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο -52,5 τον Μάιο.2014, από -59,7 τον Μάρτ.2014 και από το πολύ χαμηλό -76,6 τον Αυγ Οι εξελίξεις αυτές συμβαδίζουν με την εκτίμηση για αύξηση του ΑΕΠ κατά τουλάχιστον 1,0% το 2014, μετά την μικρή πτώση του κατά -1,1% στο 1 ο 3μηνο Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, η πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση για την Ευρωβουλή επιβεβαίωσε την διαμορφούμενη τάση προς την ανάδειξη συμμαχικών κυβερνήσεων συνεργασίας κομμάτων στο μέλλον. Οι συνεργασίες αυτές, εκ της φύσεως τους, απαιτούν συναίνεση στην βάση προγραμματικών συμφωνιών και αμοιβαίων υποχωρήσεων και συμβιβασμών, όπως ήδη συμβαίνει σε πολλές χώρες στην Ευρώπη. Ως εκ τούτου, και ανεξαρτήτως πολιτικών επιδιώξεων, τα μεγάλα κόμματα θα πρέπει να διαφυλάξουν ένα ελάχιστο όριο συνεννόησης. Κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο για να μην εκτροχιασθεί η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, που στηρίζεται στην μακροχρόνια αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, και ως εκ τούτου είναι μάλλον εύθραυστη. Είναι, πλέον, μονόδρομος για την επιβίωση της χώρας μας και την ευημερία των πολιτών της, η οικονομική πολιτική να παραμείνει εστιασμένη στις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, και στην εξασφάλιση χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επιτρέπουν χαλάρωση της προσπάθειας προσαρμογής. Η πολιτική σταθερότητα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την οριστική απομάκρυνση εναλλακτικών ακραίων επιλογών όπως η έξοδος από το Ευρώ, έτσι ώστε να ενδυναμωθούν οι προοπτικές για ανάκαμψη καθώς θα σταθεροποιείται η επιχειρηματική εμπιστοσύνη στην ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών. Είναι σήμερα επιτακτικότερη από ποτέ η ανάγκη εξειδίκευσης και εφαρμογής μιας αναπτυξιακής πολιτικής, όχι με την διάθεση δημόσιων πόρων που ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν, αλλά με το άνοιγμα της οικονομίας στις επενδύσεις και την είσοδο νέων επιχειρήσεων στην αγορά, και την επανα-μόχλευση της οικονομίας, με την αποκατάσταση σταθερού οικονομικού κλίματος και της εμπιστοσύνης στις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Μόνο έτσι θα μειωθεί η ανεργία και θα αναχαιτισθούν οι φυγόκεντρες δυνάμεις προς τα άκρα του πολιτικού φάσματος. Στο πλαίσιο αυτό, είναι απολύτως κρίσιμη η επιτάχυνση της ανάκαμψης με την αναζωπύρωση

2 των επιχειρηματικών επενδύσεων στην χώρα. Δυστυχώς ή ευτυχώς, τις επενδύσεις δεν τις κάνουν το δημόσιο και τα κόμματα, τις κάνουν όσοι επιδιώκουν το κέρδος. Η μείωση των ελλειμμάτων και του εξωτερικού δανεισμού και η άρση των εμποδίων στον ανταγωνισμό αποσκοπούν στην τόνωση της σχετικής κερδοφορίας των δυναμικών κλάδων της οικονομίας. Αυτό είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να κατευθυνθούν ο επενδύσεις στους εξωστρεφής κλάδους της ελληνικής οικονομίας, που παράγουν διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα και δημιουργούν εισοδήματα και απασχόληση σε μόνιμη και βιώσιμη βάση. Στο πλαίσιο αυτό, η είσοδος επενδυτικών κεφαλαίων από το εξωτερικό μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο για την αναπτυξιακή απογείωση της οικονομίας, και ως εκ τούτου θα πρέπει να ενθαρρυνθεί με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις. Είναι προφανές ότι οι αγορές λειτουργούν τώρα με βάση την υπόθεση ότι η πορεία ανάκαμψης της οικονομίας θα συνεχιστεί απρόσκοπτα με ουσιαστικές επιπτώσεις και στην σταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος της χώρας. Αυτή η σταθεροποίηση θα γίνει ασφαλώς βεβαιότητα αν η Κυβέρνηση ενεργήσει ταχέως, με την χρησιμοποίηση και του ήδη εγκριθέντος ΕΣΠΑ (που αναλύεται στη συνέχεια), για να συμβάλλει, ταυτόχρονα με την ενίσχυση της ανάπτυξης και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων και των αδικιών που δημιουργήθηκαν αναπόφευκτα, στην περίοδο της δραματικής πράγματι προσαρμογής, σε εκτεταμένες κατηγορίες του πληθυσμού. Σε αυτό το πλαίσιο, μεγάλη έμφαση θα πρέπει επίσης να δοθεί και στην ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών για τα πραγματικά αίτια της κρίσης, που δεν ήταν τα μνημόνια, αλλά οι πολιτικές χωρίς εισοδηματικούς περιορισμούς που μας οδήγησαν στα μνημόνια. Πρέπει, επίσης, να αναδειχθούν οι πραγματικές δυνατότητες που έχει η χώρα για ανάπτυξη και για ταχεία και βιώσιμη (και όχι με δανεικά και αγύριστα) αύξηση της απασχόλησης, των εισοδημάτων και του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού της γενικότερα. Στο πλαίσιο αυτό, η έγκριση του ΕΣΠΑ και η ταχεία και αποτελεσματική έναρξη της εφαρμογής του αποτελεί αναμφισβήτητο στήριγμα στην προσπάθεια για επάνοδο στην ανάπτυξη με αύξηση της απασχόλησης και για τελική και έγκαιρη έξοδό της από την κρίση. Ήδη η ολοκλήρωση των διαδικασιών έγκρισης του ΕΣΠΑ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ταχεία έγκριση και των επιμέρους Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, τα οποία, όπως τονίζεται στο Ενημερωτικό Σημείωμα του Υπουργείου, βρίσκονται ήδη υπό συζήτηση με τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επιδιώκεται να υποβληθούν επισήμως έως τα μέσα του Καλοκαιριού Μετά την έγκριση και αυτών των προγραμμάτων θα ξεκινήσουν οι προκηρύξεις των νέων δράσεων, αποτρέποντας τον κίνδυνο να εμφανιστούν χρηματοδοτικά κενά μεταξύ των δύο προγραμματικών περιόδων. Σε αυτό το πλαίσιο το Υπ. Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (ΥΠΑΑΝ) επιδιώκει να προκηρυχθούν εντός του 2014 προγραμματικές δράσεις που αφορούν: α) την απασχόληση-εκπαίδευση και κατάρτιση των νέων, β) την ενίσχυση ευπαθών κοινωνικών ομάδων (μακροχρόνια άνεργοι, ΑΜΕΑ, κ.ά.), γ) γενικότερα την αντιμετώπιση της φτώχειας και δ) την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών με τη συνέχιση του προγράμματος Εξοικονομώ κατ Οίκον. Ειδικότερα, όσον αφορά την απασχόληση θα προωθηθούν δράσεις: ε) για την υποστήριξη των ανέργων για δημιουργία επιχειρήσεων, στ) για πρόσληψη νέων ανέργων με έκδοση επιταγών (vouchers) για κάλυψη μέρους του κόστους και ζ) για την απασχόληση ανέργων σε δράσεις κοινωφελούς εργασίας. Τα ανωτέρω εντάσσονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΕΠ): Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση, για το οποίο η Κοινοτική Συνδρομή (ΚΣ) είναι στα 2,1 δις και η συνολική δημόσια δαπάνη στα 2,63 δις. Από την άλλη πλευρά το νέο ΕΣΠΑ δίνει έμφαση στη στήριξη των επενδυτικών σχεδίων, υφιστάμενων και νέων επιχειρήσεων, με προτεραιότητα την καινοτομία και την εξωστρέφεια. Το σχετικό ΕΠ αναφέρεται ως Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία με Κοινοτική Συνδρομή 3,65 δις και με εκτιμώμενη δημόσια δαπάνη 4,56 δις. Επιπλέον, προωθούνται τα ΕΠ: (1) Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη με ΚΣ στα 3,55 δις και δημόσια δαπάνη στα 4,26 δις. και (2) Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα με ΚΣ στα 0,38 δις και δημόσια δαπάνη 0,47 δις. Τέλος, προωθούνται 13 Περιφερειακά Προγράμματα με συνολική ΚΣ 5,28 δις και εκτίμηση δημόσιας δαπάνης ύψους 6,75 δις. Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω, και σύμφωνα με την επίσημη κατανομή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, τα 20,84 δις. είναι η Κοινοτική Συνδρομή στο νέο ΕΣΠΑ, ενώ τα 26 δις. είναι η εκτιμώμενη δημόσια δαπάνη για το Πρόγραμμα. Το μεγαλύτερο μέρος των πόρων (25%) απορροφά το ΕΠ της επιχειρηματικότητας ανταγωνιστικότητας - καινοτομίας, το οποίο δίνει έμφαση σε 9 τομείς προτεραιότητας, όπως προέκυψαν από σχετικές μελέτες του ΙΟΒΕ, του ΚΕΠΕ και της Mc Kinsey. Οι τομείς αυτοί είναι: ο Τουρισμός, ο Αγρο-διατροφικός τομέας, τα Logistics, η περιβαλλοντική βιομηχανία, τα Φάρμακα-Υγεία, η παραγωγή και εξοικονόμηση Ενέργειας, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Δημιουργικές Βιομηχανίες και Πολιτισμός. Επίσης, προβλέπονται ενισχύσεις για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, την πιστοποίηση αγροδιατροφικών προϊόντων, την νέα επιχειρηματικότητα, την τουριστική προβολή, την εξοικονόμηση ενέργειας, την ανακύκλωση-αξιοποίηση αποβλήτων καθώς και την καινοτομία. Σημαντική επίσης θεωρείται η αύξηση του ποσοστού των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ) από 22% σε 35% ενώ όλες οι περιφέρειες θα διαχειριστούν περισσότερους πόρους συγκριτικά με το σημερινό πρόγραμμα. Τέλος, τα στοιχεία για την πορεία του εξωτερικού ισοζυγίου πληρωμών της χώρας δείχνουν αφενός την σταθεροποίηση πλέον της λειτουργίας της ελληνικής 2

3 οικονομίας με πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) της και αφετέρου την αναμενόμενη συμβολή στην ανάκαμψη της οικονομίας της σημαντικής αύξησης το 2014 των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών. Η σταθεροποίηση της λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας με πλεονασματικό ΙΤΣ, φαίνεται από το γεγονός ότι το 2014 καταγράφεται πλεόνασμα ακόμη και στο 1 ο 3μηνο (που βρίσκεται εκτός της παραδοσιακής τουριστικής περιόδου) όπου η χώρα κατέγραφε σημαντικά ελλείμματα στο ΙΤΣ. Έτσι, μετά το σημαντικό πλεόνασμα 1,33% του ΑΕΠ που σημειώθηκε στο ΙΤΣ με τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις το 2013, πλεόνασμα ύψους 412,5 εκατ. καταγράφεται στο ΙΤΣ και στο 1 ο 3μηνο.2014, έναντι ελλείμματος ύψους 1,15 δις στο 1 ο 3μηνο.2013 και ελλείμματος 9,28 δις στο 1 ο 3μηνο Το πλεόνασμα στο 1 ο 3μηνο 2014 οφείλεται: α) Στην αύξηση των εξαγωγών αγαθών και λοιπών υπηρεσιών κατά 2,6% σε ετήσια βάση στο 1 ο 3μηνο 2014 και κατά 2,14 δις έναντι του 1 ου 3μήνου του Ειδικότερα, η αύξηση των εξαγωγών αγαθών και λοιπών υπηρεσιών χωρίς καύσιμα και πλοία ήταν στο 3,22% σε ετήσια βάση στο 1 ο 3μηνο.2014 και κατά 1,15 δις έναντι του 1 ου 3μήνου β) Στην πτώση των εισαγωγών αγαθών και λοιπών υπηρεσιών κατά 1,99 δις στο 1 ο 3μηνο.2014 έναντι του 1 ου 3μήνου 2010, παρά το ότι στο 1 ο 3μηνο.2014 ήταν αυξημένες κατά 85,8 δις έναντι του 1 ου 3μήνου Σημειώνεται ότι οι πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων ήταν στο 1 ο 3μηνο.2014 υψηλότερες κατά 635 δις έναντι του 1 ου 3μήνου. 2010, εξέλιξη που δικαιολογείται σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση των εισπράξεων από εξαγωγές καυσίμων κατά 1,15 δις. γ) Στην αύξηση των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό κατά 21,7% σε ετήσια βάση (ή κατά 87,3 εκατ.) και από τη ναυτιλία κατά 8,4% (ή κατά 242 εκατ.) στο 1 ο 3μηνο.2014, παρά το ότι οι εισπράξεις από τη ναυτιλία ήταν ακόμη κατά 550 εκατ. χαμηλότερα από το 1 ο 3μηνο Γενικά, στο 1 ο 3μηνο κάθε έτους τα έσοδα από τον τουρισμό είναι σχετικά χαμηλά. Έτσι, η μεγάλη αύξησή τους σε ετήσια βάση στο 1 ο 3μηνο 2014 είχε πολύ μικρότερη θετική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ και στη μείωση του ελλείμματος του ΙΤΣ από ότι είχε η αύξηση των εισπράξεων από τη ναυτιλία. δ) Στη μεγάλη αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων κατά 2,15 δις στο 1 ο 3μηνο.2014, έναντι του 1 ου 3μήνου 2011, ενώ το 2010 το ισοζύγιο αυτό ήταν εκτάκτως ελλειμματικό στα 588 εκατ. ε) Από την μεγάλη πτώση των πληρωμών για τόκους μερίσματα και κέρδη κατά 1,05 δις στο 1 ο 3μηνο.2014, έναντι του 1 ου 3μήνου Η πτώση αυτή οφείλεται αφενός στην αναδιάρθρωση και σημαντική μείωση της αξίας και των επιτοκίων του ελληνικού δημοσίου χρέους προς τον ιδιωτικό τομέα με το PSI Plus και αφετέρου στο ότι στην περίοδο της κρίσης εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία ο κύριος όγκος των επενδύσεων χαρτοφυλακίου αλλά και Ξένων Άμεσων Επενδύσεων από ξένους επενδυτές στην Ελλάδα ρευστοποιήθηκε και μεταφέρθηκε στο εξωτερικό. Οι σημαντικές καθαρές εισροές κεφαλαίων που σημειώνονται στη χώρα από τα μέσα του 2013 θα επαναφέρουν το κονδύλι των πληρωμών τόκων μερισμάτων και κερδών σε υψηλότερα επίπεδα στα επόμενα έτη. Ειδικότερα, αξιοσημείωτες αναμένεται να είναι οι εξελίξεις στο λογαριασμό κεφαλαίων του ελληνικού ισοζυγίου πληρωμών κατά το Το ισοζύγιο του λογαριασμού αυτού αναμένεται να καταστεί και πάλι ελαφρά πλεονασματικό το 2014, λόγω των σημαντικών εισροών κεφαλαίων για την αναπλήρωση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών (συνολικά 8,4 δις από τα οποία το κύριο μέρος προήλθε από επενδυτές του εξωτερικού), καθώς και για επενδύσεις ξένων επενδυτών σε ομολογιακές εκδόσεις του ελληνικού δημοσίου και των τραπεζών, αλλά και του μη τραπεζικού τομέα. Επιπλέον, εισροές κεφαλαίων καταγράφονται τώρα και για τοποθετήσεις στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων του ελλ. δημοσίου, ενώ αναμένεται και σταδιακή επιστροφή καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες τους επόμενους μήνες. Οι ανωτέρω εξελίξεις αναμένεται να συμβάλλου σε σημαντική βελτίωση της ρευστότητας στην εγχώρια ελληνική οικονομία στους επόμενους μήνες. Σημειώνεται ότι η βελτίωση της ρευστότητας είχε συμβεί μόνο σε περιορισμένο βαθμό έως τον Μάρτ.2014 λόγω της σημαντικής και πάλι καθυστέρησης στην καταβολή των δόσεων της χρηματοδοτικής ενίσχυσης που είχε λαμβάνειν η χώρα από τη Ζώνη του Ευρώ και από το ΔΝΤ (για παράδειγμα, η δόση των 6,3 δις καταβλήθηκε στα τέλη Απριλίου 2014) και, επίσης, λόγω της καθυστέρησης στην επιστροφή των καταθέσεων (αφού έως τον Φεβρ.2014 είχαν ακόμη ελαφρά πτωτική πορεία). Ωστόσο, από τον Απρίλιο 2014 η αύξηση της ρευστότητας θα είναι σημαντική. Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να συμβάλλει αφενός στην επίτευξη σημαντικών θετικών ρυθμών ανάπτυξης στην οικονομία (άνω του 1,0% το 2014) και, αφετέρου, στον περιορισμό, ενδεχομένως, του πλεονάσματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας περί το 0,5% του ΑΕΠ το Αυτό αναμένεται να συμβεί λόγω της αναμενόμενης ανάκαμψης των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (ήδη στο 1 ο 3μηνο 2014 σημειώνεται αύξηση των πληρωμών για τουρισμό στο εξωτερικό κατά 15,9% και των πληρωμών για λοιπές υπηρεσίες κατά 5,4%, ενώ και οι εισαγωγές αγαθών ήταν ελαφρά αυξημένες κατά 0,38%) και παρά την αναμενόμενη σημαντική αύξηση των εισπράξεων από τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, αλλά και από τις τρέχουσες και τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις. Ωστόσο, αν ληφθούν υπόψη και τα έσοδα από τις επιστροφές των κερδών των κεντρικών τραπεζών της ΖτΕ από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους, τότε το ΙΤΣ θα σημειώσει πλεόνασμα, περί το 2,0% του ΑΕΠ και το

4 Παγκόσμια Οικονομία Οι αγορές προσπαθούν να ερμηνεύσουν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και κατά πόσο μπορεί να αλλάξει η ακολουθουμένη οικονομική πολιτική στην Ευρωζώνη μετά τους νέους συσχετισμούς στο Ευρωκοινοβούλιο. Ήδη, οι ευρωπαίοι ηγέτες άρχισαν τις διαβουλεύσεις για τις μελλοντικές προτεραιότητες της ΕΕ, εν μέσω των υποψηφιοτήτων για την επιλογή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ συμφώνησαν να επανεκτιμήσουν την ατζέντα της ΕΕ μετά το μήνυμα που έστειλαν οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι. Καθώς η ΕΕ εξέρχεται από την κρίση δημοσίου χρέους, απαιτείται λιγότερη έμφαση στην οικονομική πολιτική της λιτότητας και μέτρα για την ανάπτυξη προκειμένου να ενισχυθεί η απασχόληση. Θετική εξέλιξη, αποτελεί ωστόσο η ανάδειξη νέου προέδρου στην Ουκρανία, με ικανοποιητικό ποσοστό αποδοχής από την πρώτη εβδομάδα, ενισχύοντας την πιθανότητα εξέρευσης μιας πολιτικής λύσης στο προσεχές διάστημα. Στον απόηχο του αποτελέσματος των ευρωεκλογών και λίγο μετά την άτυπη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες η Γερμανίδα Καγκελάριος διεμήνυσε ότι αναγνωρίζοντας την άνοδο του σκεπτικισμού για το ευρώ σε πολλές χώρες, θα πρέπει να σταλεί ως μήνυμα στους πολίτες ότι η Ευρώπη αλλάζει. Η ΕΕ την επόμενη πενταετία πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην ανάπτυξη, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας. Ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ) έστειλε κι αυτός το μήνυμα του στους Ευρωπαίους ηγέτες ζητώντας τους να βρουν τις κατάλληλες πολιτικές, που θα δώσουν έμφαση στην ανάπτυξη και θα συμβάλουν στην ενίσχυση της απασχόλησης. Αυτή η παρέμβαση συνέβη μια εβδομάδα πριν από την κρίσιμη συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ την Πέμπτη Όπως προσφάτως δήλωσε το μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ E. Nowotny, η ΕΚΤ συζητά το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων στην επικείμενη συνεδρίαση του ΔΣ, τονίζοντας ότι η ΕΚΤ δεν θα επιτρέψει την εμφάνιση τάσεων αποσταθεροποίησης στην Ευρωζώνη που μπορεί να προκύψουν από το πολύ χαμηλό (ή πιθανώς και αρνητικό) ποσοστό πληθωρισμού. Οι ενδείξεις που υπάρχουν προδικάζουν ότι στην συνεδρίαση της 5 ης Ιουνίου η ΕΚΤ θα προβεί όχι μόνο σε μείωση των επιτοκίων αλλά και στην εφαρμογή ενός νέου προγράμματος μακροχρόνιου δανεισμού (LTRO) με συγκεκριμένους στόχους, ή ενός προγράμματος αγοράς τίτλων ενυπόθηκων δανείων (ABS) προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα LTRO, αναμένεται να έχει διάρκεια μεγαλύτερη των 3 ετών, όση είχε και το προηγούμενο πρόγραμμα που εφάρμοσε η ΕΚΤ στο τέλος 2011 με αρχές 2012, ενώ η εναλλακτική επιλογή ενός προγράμματος ABS θα μπορεί να ανακοινωθεί τον Ιούνιο αλλά θα απαιτήσει μεγάλο χρονικό διάστημα για να υλοποιηθεί. Αν και η ΤτΓερμανίας έχει ανοικτά πλέον προβάλει τη στήριξη της για μια σειρά μέτρων τόνωσης της ρευστότητας από την ΕΚΤ, συμπεριλαμβανομένων του αρνητικού επιτοκίου στις τραπεζικές καταθέσεις και της αγοράς τραπεζικών δανείων, ο επικεφαλής του Eurogroup, εξέφρασε την αντίθεση του δηλώνοντας πως υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης της ανάπτυξης στην Ευρώπη, αλλά δεν πρέπει να γίνει μέσω φθηνού δανεισμού. Η ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας αποτελεί βασική προϋπόθεση για την στήριξη της κοινωνικής συνοχής της Ευρώπης, καθώς έχει πληγεί από τη θεαματική άνοδο της ανεργίας. Ωστόσο, η ανεργία αποτελεί σημαντικό πρόβλημα όχι μόνο για την Ευρώπη αλλά για ολόκληρο τον κόσμο. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) ο αριθμός των ανέργων σε όλο τον κόσμο αυξήθηκε κατά περίπου 4 εκατ. το 2013, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός να ανέλθει στα 199,8 εκατ. ενώ το ποσοστό ανεργίας διατηρήθηκε στο 6%. Ο διεθνής οργανισμός προβλέπει ότι το 2014 οι άνεργοι θα αυξηθούν κατά 3,3 εκατ. ενώ μέχρι το 2019 η ανεργία θα προσεγγίσει τα 213 εκατ. με το ποσοστό της ανεργίας να διατηρείται στο 6% μέχρι το Όπως επισημαίνεται στην έκθεση σήμερα υπάρχουν 30,6 εκατ. περισσότεροι άνεργοι από πριν από την οικονομική κρίση του Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα πρακτικά της συνεδρίασης της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής (FOMC) στα τέλη του Απριλίου που δημοσιεύθηκαν προσφάτως αρκετά μέλη της Επιτροπής τόνισαν ότι μια ενδεχόμενη κλιμάκωση της γεωπολιτικής έντασης στην Ουκρανία ή μια περαιτέρω επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας της Κίνας, θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικούς κίνδυνους για την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ. Άλλωστε σύμφωνα με την επικεφαλής του ΔΝΤ η κατάσταση στην Ουκρανία αποτελεί μια οικονομική απειλή με υψηλό κίνδυνο μετάδοσης σε άλλες χώρες. Ο οίκος αξιολόγησης DBRS, επιβεβαίωσε την πιστοληπτική διαβάθμιση της Πορτογαλίας στο ΒΒΒαναβαθμίζοντας ωστόσο τις προοπτικές σε σταθερές από αρνητικές. Η αναβάθμιση των προοπτικών από τον οίκο αξιολόγησης στηρίζεται στην συρρίκνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, καθώς και στη δημιουργία ενός ταμειακού αποθέματος, ύψους 15,3 δισ.. Στην Ελβετία, το ΑΕΠ αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 2,0% το 1ο 3μηνο 2014 έναντι αύξησης 1,7% στο 4ο 3μηνο Η αύξηση του ΑΕΠ αποδίδεται στην ενίσχυση των εξαγωγών και στις επενδύσεις στον κατασκευαστικό κλάδο. Ωστόσο, άκρως ενδιαφέρουσα κρίνεται η στάση που θα ακολουθήσει η ΤτΕλβετίας σε μια πιθανή μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ, καθώς αναμένεται να επηρεάσει την συμπεριφορά του ελβετικού φράγκου έναντι του ευρώ και του δολαρίου ΗΠΑ και κατά συνέπεια τις εξαγωγικές δυνατότητες της Ελβετίας. Στα τέλη Μαρτίου, ο διοικητής της ΤτΕλβετίας είχε δηλώσει ότι η SNB δεν αποκλείει να υπερασπιστεί το ανώτατο όριο ενίσχυσης του ελβετικού φράγκου (1,20 4

5 CHF/EUR), αλλά δεν πρόκειται να αντιδράσει άμεσα σε οποιαδήποτε αλλαγή νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Είναι πολύ πιθανόν μετά από μία μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ, το ελβετικό φράγκο να εμφανίσει ανοδικές πιέσεις, καθώς οι επενδυτές που τοποθετούνται σε αυτό έχουν ως βασικό κριτήριο τον κίνδυνο, παρά την απόδοση. Μια πιο χαλαρή νομισματική πολιτική από την ΕΚΤ μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση των οικονομικών προοπτικών της Ευρωζώνης και να αυξήσει την επιθυμία για ανάληψη κινδύνου. Άλλωστε, ιστορικά, όταν το ευρώ υποχωρεί έναντι του δολαρίου, το ελβετικό φράγκο υποχωρεί σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό. Στην Ιαπωνία, η ΤτΙαπωνίας αποφάσισε στις να διατηρήσει την εφαρμοζόμενη νομισματική της πολιτική μέσω ενίσχυσης της νομισματικής βάσης με την αγορά περιουσιακών στοιχείων κατά τρις το χρόνο, για όσο διάστημα απαιτείται, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για πληθωρισμό 2%. Υπό τις παρούσες συνθήκες, αλλαγή της νομισματικής πολιτικής της ΤτΙαπωνίας αναμένεται περί το 3ο 3μηνο 2014 αφού θα έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει η επίδραση της αύξησης του φόρου κατανάλωσης που επιβλήθηκε από την 1 η Απρ Ενώ οι προηγούμενοι διοικητές της ΤτΙαπωνίας (BοJ) απόφευγαν να συζητούν ανοιχτά τα θέματα που αφορούν τις διακυμάνσεις του Γιεν στην αγορά συναλλάγματος, σε μια αποκλειστική συνέντευξη στην The Wall Street Journal, ο διοικητής της ΤτΙαπωνίας Η Kuroda περιέγραψε τους λόγους για τους οποίους οι επενδυτές δεν θα πρέπει να αναμένουν μια περαιτέρω ανατίμηση του Γιέν. Σύμφωνα με τον Διοικητή, δεν διαπιστώνεται ανάγκη για ενίσχυση του Γιέν έναντι των βασικών νομισμάτων, ενώ θεωρεί ότι μια περαιτέρω ενίσχυση του Γιεν θα έθετε σε κίνδυνο την ανάπτυξη στην Ιαπωνία. Ταυτόχρονα θα ακύρωνε τις προσπάθειες ης κεντρικής τραπέζης για αποτροπή καταστάσεων αρνητικού ή πολύ χαμηλού πληθωρισμού. Ειδικότερα, ο διοικητής της ΤτΙαπωνίας εξέφρασε την απορία του, για το πως μπορεί να ενισχύεται το γιεν όταν η οικονομία των ΗΠΑ είναι ισχυρότερη από αυτή της Ιαπωνίας. Σημειώνεται ότι το Γιέν κυμαινόταν στα 101,76 JPY/USD την , από 103,65 την και από 105,25 την Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, με βάση μη εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία, υποχώρησε τον Απρ στα 809 δις από δις τον Μάρ.2014, καθώς οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 3,4% σε ετήσια βάση τον Απρ. 2014, έναντι αύξησης 18,1% τον Μάρ Η επιβράδυνση της πτώσης των εισαγωγών αποδίδεται στον περιορισμό της εσωτερικής κατανάλωσης λόγω επιβολής υψηλότερου φόρου κατανάλωσης από αλλά και της υποχώρησης των εισαγωγών προϊόντων ενέργειας. Ενθαρρυντικό στοιχείο ήταν η αύξηση των εξαγωγών κατά 5,1% σε ετήσια βάση τον Απρ.2014, έναντι 1,8% τον Μάρ Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου εκτιμάται ότι θα περιορισθεί τους επόμενους μήνες λόγω της αναμενόμενης μείωσης της εγχώριας κατανάλωσης αλλά και λόγω της σχεδιαζόμενης επανέναρξη της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στη χώρα η οποία αναμένεται να μειώσει δραστικά τις εισαγωγές προϊόντων ενέργειας. Ο δείκτης PMI στη μεταποίηση ανήλθε στο 49,9 τον Μάιο 2014, από 49,4 τον Απρ Αύξηση κατέγραψαν οι υποδείκτες παραγωγής, νέων παραγγελιών ενώ μείωση παρουσίασε ο υποδείκτης απασχόλησης. Στην Κίνα, σε επίπεδο υψηλότερο των εκτιμήσεων της αγοράς στο 49,7 αυξήθηκε ο δείκτης PMI μεταποίησης που καταρτίζει η HSBC/Markit, από 48,1 τον Απρ.2014 λόγω της αύξησης των υποδεικτών παραγωγής και νέων παραγγελιών. Αιτία η ενίσχυση της εσωτερικής κατανάλωσης και η βελτίωση της εξωτερικής ζήτησης. Ωστόσο, ο υποδείκτης της απασχόλησης υποχώρησε στο 47,3 από 47,9 τον Απρ λόγω μείωσης των μισθών αλλά και των θέσεων εργασίας. Οι εκτιμήσεις της αγοράς θέλουν την εσωτερική ζήτηση να βελτιώνεται στο κοντινό μέλλον μετά την απόφαση της κυβέρνησης να μείωση τη φορολογία στις μικρές επιχειρήσεις και να επιταχύνει την κατασκευή σιδηροδρόμων και κατοικιών σε λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές της χώρας. Εξελίξεις στην πραγματική οικονομία: Στις ΗΠΑ, η εικόνα της αγοράς ακινήτων εμφανίζει σημάδια περαιτέρω βελτίωσης, με τις πωλήσεις νέων κατοικιών να σημειώνουν άνοδο σε μηνιαία βάση τον Απρ.2014 κατά 6,4% έναντι μείωσης 6,9% τον Μάρτ.2014 και τις πωλήσεις υφιστάμενων κατοικιών να ενισχύονται κατά 1,3% σε μηνιαία βάση τον Απρ.2014 μετά από οριακή μείωση κατά -0,2% τον Μάρτ Ωστόσο, θετικές εξελίξεις υπήρξαν και σε επίπεδο τιμών με τον δείκτη τιμών κατοικιών FHFA να σημειώνει μηναία άνοδο κατά +0,7% τον Μάρ.2014 έναντι αύξησης +0,6% τον Φεβ.2014, καθώς και τον δείκτη Case-Shiller Home Price, να αυξάνεται κατά 1,2% σε μηνιαία βάση τον Μάρ.2014 από +0,8% τον προηγούμενο μήνα. Η βελτίωση του κλίματος στην αγορά εργασίας και το αμείωτο αγοραστικό ενδιαφέρον για χρηματιστηριακούς τίτλους αντικατοπτρίστηκε στην άνοδο του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης Conference Board στο 83,0 τον Μάιο 2014, από 81,7 τον Απρ Οι παραγγελίες των διαρκών καταναλωτικών αγαθών εμφάνισαν αύξηση κατά 0,8% σε μηνιαία βάση τον Απρ.2014 έναντι αύξησης +3,6% τον Μάρ.2014 στηριζόμενες στην άνοδο των παραγγελιών εξαρτημάτων πολεμικών αεροσκαφών. Αν δεν συμπεριληφθεί ο αμυντικός κλάδος, οι παραγγελίες εμφάνισαν πτώση κατά -0,8% σε μηνιαία βάση. Τέλος, στην αγορά εργασίας, οι εβδομαδιαίες αιτήσεις για εγγραφή στα ταμεία ανεργίας αυξήθηκαν κατά την εβδομάδα έως στις , από που ήταν την περασμένη εβδομάδα. Η αύξηση αυτή ήταν υψηλότερη των προσδοκιών της αγοράς, που προέβλεπε άνοδο των αιτήσεων στις Σε μακροπρόθεσμη βάση, οι εβδομαδιαίες αιτήσεις εξακολουθούν να μειώνονται, γεγονός που δείχνει μια τάση βελτίωσης της αγοράς εργασίας, αλλά σε εβδομαδιαία βάση η 5

6 μεταβλητότητα παραμένει υψηλή. Θετική εξέλιξη ότι έχουν αρχίσει να περιορίζονται οι απολύσεις χωρίς ωστόσο να σημειώνεται ιδιαίτερη κινητικότητα στις προσλήψεις πλήρους απασχόλησης. Στην Ευρωζώνη, ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ υποχώρησε οριακά στο 53,9 τον Μάιο 2014, από 54,0 τον Απρ.2014, προϊδεάζοντας για συνέχιση των αναιμικών ρυθμών ανάπτυξης και στο 2 ο 3μηνο Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δείκτης ΡΜΙ στη μεταποίηση υποχώρησε στο 52,5 τον Μάιο 2014 που αποτελεί χαμηλό επίπεδο 5 μηνών, σε αντίθεση με τον δείκτη ΡΜΙ στις υπηρεσίες, που κατέγραψε νέο ιστορικά υψηλό (53,5). Ειδικότερα, ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ εμφανίζεται ισχυροποιημένος στη Γερμανία, ενώ στη Γαλλία προκαλεί έντονο προβληματισμό η υποχώρηση του κάτω από το επίπεδο ανάπτυξης. Θετική εξέλιξη για την οικονομική ανάπτυξη στη ΖτΕ αποτελεί η βελτίωση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης για 3ο κατά σειρά μήνα, στο -7,1 (Μάιος 2014). Στη Γερμανία, ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος Ifo υποχώρησε στο 110,4 τον Μάιο 2014 από 111,2 τον Απρ.2014, εξαιτίας της χειροτέρευσης του υποδείκτη των μελλοντικών επιχειρηματικών προσδοκιών. 10Y Bonds Yields (%) Spreads (μβ) 26/5/ /5/2014 μβ 26/5/ /5/2014 μβ Ελλάδα 6,12 6, Ισπανία 2,89 3, Ιταλία 2,98 3, Πορτογαλία 3,64 3, Γαλλία 1,82 1, Ολλανδία 1,68 1, Γερμανία 1,41 1, Y CDS (μβ) 26/5/ /5/2014 μβ Ελλάδα Ισπανία Ιταλία Πορτογαλία Γαλλία Ολλανδία Γερμανία Πηγή: Reuters Στις αγορές κεφαλαίου, το θετικό κλίμα που επικρατεί το τελευταίο διάστημα αποδίδεται στις προσδοκίες των επενδυτών ότι στη συνεδρίαση της 5ης Ιουνίου η ΕΚΤ θα λάβει μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας και μείωση των επιτοκίων δανεισμού. Στα σχέδια της ΕΚΤ περιλαμβάνεται και η μείωση του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων, το οποίο θα γίνει αρνητικό για πρώτη φορά. Το 10Y-ετές ομόλογο της Ιταλίας και το αντίστοιχο της Ισπανίας καταγράφουν σημαντική μείωση των αποδόσεων τους κινούμενα στο 2,97% και 2,85%, αντίστοιχα. Η διαφορά απόδοσης του 10-ετούς πορτογαλικού ομολόγου σε σχέση με το αντίστοιχο γερμανικό, υποχώρησε στις 223 μ.β. την , από 249 μ.β. και του 10-ετούς ιταλικού ομολόγου στις 156 μ.β. από 180 μ.β.. Η απόδοση του 10-ετούς ομολόγου των ΗΠΑ την διαμορφωνόταν στο 2,56% από 2,55% που ήταν την , αντανακλώντας τη διατήρηση της νομισματικής πολιτικής των χαμηλών επιτοκίων από τη Fed. Στις ΗΠΑ, το δημόσιο άντλησε ( ) το συνολικό ποσό των $ 31 δισ. μέσω δημοπρασίας 2-ετών ομολόγων με μέσο επιτόκιο δανεισμού 0,392% και συντελεστή κάλυψης 3,52. Η συμμετοχή των ξένων επενδυτών διαμορφώθηκε στο 25,2%. Αγορές συναλλάγματος: Ο σταθμισμένος δείκτης δολαρίου ο οποίος μετρά την επίδοση του δολαρίου έναντι 6 βασικών νομισμάτων ενισχύεται σε εβδομαδιαία βάση με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στο 80,24 ( ) από 79,95( ). Σύμφωνα με τα στοιχεία του χρηματιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ, για μη εμπορικές συναλλαγές (specs) την εβδομάδα που έληξε την υποχώρησαν κατά $ 0,27 δισ. με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις να διαμορφωθούν σε θετικό επίπεδο για δεύτερη εβδομάδα στα $ 0,15 δισ.. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για μη εμπορικές συναλλαγές (specs), την εβδομάδα που έληξε την διαμορφώθηκαν στα $1,21 δισ. με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις να διαμορφωθούν σε αρνητικό επίπεδο, στα $ 1,58 δις, από επίσης αρνητικό $ 0,37 δισ. την προηγούμενη εβδομάδα. Το ευρώ διαπραγματευόταν στα 1,3612 USD/EUR (χαμηλό τριών μηνών) στις από 1,3718 USD/EUR στις Οι απώλειες του ευρώ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ αποδίδονται στα σχόλια του Προέδρου της ΕΚΤ στα πλαίσια του ετήσιου συνεδρίου Central Banking στην Πορτογαλία (25-27 Μαΐου 2014) για το χαμηλό επίπεδο του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ δήλωσε ότι η κεντρική τράπεζα αναγνωρίζει τους κινδύνους που εγκυμονεί η διατήρηση των τιμών για μακρό χρονικό διάστημα σε χαμηλό επίπεδο και ότι είναι έτοιμος να λάβει τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου ο πληθωρισμός να επανέλθει στα επιθυμητά επίπεδα. Αυτές οι δηλώσεις άφησαν να εννοηθεί ότι είναι πολύ πιθανόν το ενδεχόμενο ανάληψης δράσης από την ΕΚΤ στην συνεδρίαση ΔΣ της την , όπως προαναφέρθηκε. Η περαιτέρω εξασθένιση του ευρώ έναντι του δολαρίου θα εξαρτηθεί από το βαθμό επιθετικότητας των μέτρων που θα ανακοινώσει η ΕΚΤ. Το Γουάν Κίνας αντέστρεψε την ανοδική του πορεία έναντι του δολαρίου. Η τάση εξασθένισης που καταγράφεται τις τελευταίες ημέρες είχε ως αποτέλεσμα να οδηγήσει τις απώλειες από τις αρχές του έτους έναντι του δολαρίου στο 3,19% ( ). Οι απώλειες του Γουάν αποδίδονται στην κίνηση της ΤτΚίνας να 6

7 καθορίσει τη μέση τιμή fixing στα 6,1687 CNY/USD, (το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 8 μηνών), ήτοι 0,02% υψηλότερα από την αντίστοιχη τιμή της Η εξασθένιση του Γουάν στην διατραπεζική αγορά αποδίδεται επίσης κατά ένα μεγάλο βαθμό στις αγορές δολαρίων ΗΠΑ από πετρελαϊκές εταιρίες της Κίνας λόγω τέλους μήνα. Στην παρούσα συγκυρία η ΤτΚίνας αφήνει το Γουάν να ισορροπεί μεταξύ προσφοράς και ζήτησης και να κινείται με περιορισμένο εύρους διακύμανσης. Η στερλίνα καταγράφει κέρδη έναντι του ευρώ και τάσεις σταθεροποίησης έναντι του δολαρίου ΗΠΑ. Διαπραγματευόταν στις στα $1,6866 και στα 1,2361, έναντι $1,6870 και 1,2317 στις Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί η ουδέτερη συμπεριφορά που επιδεικνύουν τόσο το ευρώ όσο και η στερλίνα λίγα 24ώρα μετά την ολοκλήρωση των ευρωεκλογών. Η αποφυγή πολιτικής αστάθειας στην Ιταλία λόγω εκλογικού αποτελέσματος αλλά και το γεγονός ότι ο έλεγχος του Ευρωκοινοβουλίου παραμένει στα φιλοευρωπαϊκά κόμματα, αποτελούν τους βασικούς λόγους διατήρησης του ευρώ στα τρέχοντα επίπεδα, τόσο έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, όσο και της στερλίνας. Αναμφίβολα, οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί, καθώς απέχουμε μια εβδομάδα πριν από τη συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ, η οποία θα καθορίσει τη στάση που θα ακολουθήσει σε νομισματικό επίπεδο. Όσον αφορά τη στερλίνα, η συμπεριφορά της δεν επηρεάσθηκε από το αποτέλεσμα των εκλογών της ΕΕ, καθώς δεν συνδέεται άμεσα με κάποια σημαντική αλλαγή στην εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Ελληνική Οικονομία Ισοζύγιο Πληρωμών: Τo Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών με τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις (ΙΤΣ) κατέγραψε πλεόνασμα +0,23% του ΑΕΠ τον Ιαν.- Μάρτ.2014, έναντι ελλείμματος -0,63% τον Ιαν.- Μάρτ.2013 και -1,75% τον Ιαν.-Μάρτ.2012 Αναλυτικότερα: Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου διαμορφώθηκε στα 4,56 δις τον Ιαν.-Μάρτ.2014 από 4,52 δις τον Ιαν.-Μάρτ Η οριακή αύξηση είναι συνδυασμός της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου των καυσίμων κατά -4,9% και της μεγάλης αύξησης του ελλείμματος του ισοζυγίου των πλοίων κατά 70,8%. Επίσης, το έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκε σε 1,86 δισ. τον Ιαν.- Μάρτ.2014 από 1,92 δισ. τον Ιαν.-Μάρτ.2013, καταγράφοντας πτώση -3,3% σε ετήσια βάση. Τούτο συνέβη παρά την οριακή μείωση των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία κατά -0,7% τον Ιαν.-Μάρτ.2014, αφού οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία σημείωσαν πτώση κατά -1,7%. Στο Ισοζύγιο των Καυσίμων, οι πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων ήταν μειωμένες κατά -1,5% τον Ιαν.-Μάρτ.2014, μετά τη μείωσή τους κατά -8,5% τον Ιαν.-Μάρτ Από την άλλη πλευρά, οι εισπράξεις από εξαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 2,6% τον Ιαν.-Μάρτ.2014, έπειτα από την αύξησή τους κατά 30,6% τον Ιαν.-Μάρτ Ως εκ τούτου, σημειώθηκε μείωση στο έλλειμμα του ισοζυγίου των καυσίμων κατά -4,9% σε ετήσια βάση, έναντι μείωσής του κατά -26,9% τον Ιαν.-Μάρτ Ισοζύγιο Υπηρεσιών: Αυξημένο κατά 31,4% σε ετήσια βάση ήταν το πλεόνασμα του ισοζυγίου τον Ιαν.-Μάρτ.2014, έπειτα από μείωσή του κατά -2,9% τον Ιαν.-Μάρτ Οι συνολικές εισπράξεις από τις εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 11,8% τον Ιαν.-Μάρτ2014, έναντι μείωσης κατά -12,1% τον Ιαν.- Μάρτ Αντίθετα, οι πληρωμές για εισαγωγές υπηρεσιών από το εξωτερικό αυξήθηκαν κατά 1,0% τον Ιαν.-Μάρτ.2013 έναντι πτώσης τους κατά -16,5% τον Ιαν.-Μάρτ Ειδικότερα: Σημειώθηκε αύξηση των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό (συμπεριλαμβανομένων και των εισπράξεων από την Κρουαζιέρα) κατά 21,7% τον Ιαν.- Μάρτ.2014, μετά τη μείωσή τους κατά -2,6% τον Ιαν.- Μάρτ Παράλληλα, οι εισπράξεις από τη ναυτιλία ενισχύθηκαν κατά 8,4% σε ετήσια βάση τον Ιαν.-Μάρτ.2014 από μείωση κατά -14,4% τον Ιαν.- Μάρτ Αξιοσημείωτη ήταν και η αύξηση των εισπράξεων από τις λοιπές υπηρεσίες κατά 18,8% τον Ιαν.-Μάρτ.2014, μετά την πτώση κατά -8,1% τον Ιαν.-Μάρτ Ωστόσο, και οι πληρωμές για εισαγωγές λοιπών υπηρεσιών ήταν αυξημένες κατά 5,4% τον Ιαν.-Μάρτ.2014, μετά τη μεγάλη πτώση τους κατά -20,9% τον Ιαν.-Μάρτ Όσον αφορά το Ισοζύγιο Εισοδημάτων, οι πληρωμές τόκων, μερισμάτων και κερδών ήταν εκ νέου μειωμένες κατά -13,4% τον Ιαν.-Μάρτ.2014, μετά την πτώση τους κατά -28,3% τον Ιαν.-Μάρτ.2013, ενώ οι εισπράξεις εγχώριων κατοίκων από τόκους, μερίσματα και κέρδη από επενδύσεις τους στο εξωτερικό αυξήθηκαν κατά 3,1%. Στο ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων το πλεόνασμα ανήλθε στα 2,21 δις τον Ιαν.- Μάρτ.2014, έναντι 1,69 δις τον Ιαν.-Μάρτ.2013, με πτώση των εισροών μεταναστευτικών εμβασμάτων κατά -23,0%, μετά την αύξησή τους κατά 46,3% στο τον Ιαν.-Μάρτ Επίσης, οι μεταβιβάσεις μεταναστευτικών εμβασμάτων στο εξωτερικό μειώθηκαν κατά -9,6% τον Ιαν.-Μάρτ.2014 από μεγάλη πτώση τους κατά -47,8% τον Ιαν.- Μάρτ Οι εισπράξεις από την ΕΕ-28 ήταν στα 2,87 δις τον Ιαν.-Μάρτ.2014 από 2,38 δις τον Ιαν.- Μάρτ Επίσης, οι μεταβιβάσεις προς την ΕΕ-28 διαμορφώθηκαν στα 816,0 εκατ. τον Ιαν.- Μάρτ.2014 από 917,9 εκατ. τον Ιαν.-Μάρτ Στο ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων, οι εισροές κεφαλαίων από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ ήταν αυξημένες κατά 29,6% συμβάλλοντας στη δημιουργία του πλεονάσματος του ΙΤΣ. Για το έτος ως σύνολο οι εισροές από την πηγή αυτή αναμένεται να διαμορφωθούν σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα από τα 3,9 δις που ανήλθαν το Στον Λογαριασμό Κεφαλαίων (ΛΚ) καταγράφηκε έλλειμμα 180,3 εκατ. τον Ιαν.-Μάρτ.2014, έναντι 7

8 ελλείμματος 353,9 εκατ. τον Ιαν.-Μάρτ Οι εξελίξεις στις κυριότερες κατηγορίες της κίνησης κεφαλαίων ήταν ως ακολούθως: (α) Στον τομέα των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων σημειώθηκε καθαρή εισροή κεφαλαίων ύψους 93,4 εκατ. τον Ιαν.-Μάρτ.2014, έναντι εκροής 29,6 εκατ. τον Ιαν.-Μάρτ Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα εμφάνισαν καθαρή εισροή 288,3 εκατ. ενώ οι εγχώριες επιχειρήσεις σημείωσαν επίσης καθαρή εκροή ύψους 194,9 εκατ. Σύμφωνα με το Δελτίο της Τραπέζης της Ελλάδος, τον Μάρτιο 2014 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 233 εκατ. Η σημαντικότερη συναλλαγή αφορά την εισροή 200 εκατ. λόγω της συμμετοχής της μητρικής εταιρίας Crystal Almond (Λουξεμβούργο) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής της Wind Hellas. Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν αύξηση (εκροή) 36 εκατ. χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές. Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο (ΕΕΤ): Η συμφωνία που επετεύχθη στις 22 Μαΐου μεταξύ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (ΥΠΑΑΝ) και της Γερμανικής Επενδυτικής Τράπεζας KfW, επισημοποιεί την ίδρυση του Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου με την αρχική προικοδότησή του με κεφάλαια ύψους 200 εκατ. Με την νομική του σύσταση να αναμένεται εντός των επομένων ημερών, το 1 ο από τα τρία Υπο-Ταμεία που θα ιδρυθούν συγκεντρώνει 100 εκατ. από το Ελληνικό Δημόσιο και 100 εκατ. από την Γερμανική Επενδυτική Τράπεζα. Αυτό το 1 ο Υπο-Ταμείο θα είναι ταμείο χρηματοδότησης χαμηλού κόστους για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Το 2 ο Υπο-Ταμείο θα επιδιώκει συμμετοχές στο μετοχικό κεφάλαιο επιχειρήσεων με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης (Venture Capital) ενώ το 3 ο Υπο-Ταμείο θα χρηματοδοτεί έργα υποδομών που θα κρίνονται αναγκαία, αλλά δε έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και ούτε καλύπτονται απευθείας από τα προγράμματα της ΕΤΕπ. Ειδικότερα, βασικός σκοπός του 3 ου Υποσε εκατ. Ιαν.-Μάρτ.2014 Ιαν.-Μάρτ.2013 Απόλυτη Διαφορά Έλλειμμα Ισοζυγίου Καυσίμων , ,1-111,8 Έλλειμμα Ισοζυγίου Πλοίων -512,4-300,0 212,4 Έλλ. Εμπορικού Ισοζ. εκτός Καυσ. & Πλοίων , ,3-64,1 Έλλειμμα Εμπορικού Ισοζυγίου , ,4 36,5 Έλλειμμα Ισοζυγίου Εισοδημάτων -640,0-884,4-244,4 Πλεόνασμα Ισοζυγίου Υπηρεσιών 1.940, ,0-463,8 Πλεόνασμα Ισοζυγίου Μεταβιβάσεων 3.670, ,5-887,0 Πλεόνασμα Ισοζ. Τρεχουσών Συναλλαγών (με κεφαλαιακές μεταβιβάσεις) 412, , ,9 Έλλειμμα Λογαριασμού Κεφαλαίων -180,3 353,9-534,2 Άμεσες Επενδύσεις 93,4-29,6 123,0 Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου 309, , ,9 Λοιπές Επενδύσεις -583, , ,7 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος (β) Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, σημειώθηκε καθαρή εισροή 319,9 εκατ. κυρίως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς και από τη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου. (γ) Στον τομέα των «λοιπών επενδύσεων, καταγράφηκε εκροή ύψους 583,6 εκατ. έναντι εκροής 2,01 δισ. τον Ιαν.-Μάρτ.2013, η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση των δανειακών υποχρεώσεων του Δημοσίου προς μη κατοίκους. Εμπορευματικές Συναλλαγές (ΕΛΣΤΑΤ): Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή σημείωσαν νέα πτώση κατά -5,9% σε ετήσια βάση τον Μάρτ.2014 από -4,2% τον Φεβρ.2014 και -8,3% τον Μάρτ Στο τρίμηνο 2014 οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή υποχώρησαν κατά -4,7% σε ετήσια βάση από μείωση -1,3% στο αντίστοιχο περσυνό τρίμηνο. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή διαμορφώθηκαν σε 3,89 δις το τρίμηνο 2014 από 4,08 δις το τρίμηνο Ειδικότερα, η πτώση των εξαγωγών αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή το τρίμηνο 2014 οφείλεται στην πτώση των εξαγωγών αυτών προς τις τρίτες χώρες κατά -6,3% σε ετήσια βάση από -6.6% το τρίμηνο Μικρότερη μείωση κατά -3.8% σε ετήσια βάση σημείωσαν αντίστοιχα οι εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ-28, μετά την αύξησή τους κατά 1,8% το αντίστοιχο διάστημα Από την άλλη πλευρά, οι εισαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή αυξήθηκαν κατά 10,5% το τρίμηνο 2014, έναντι μείωσής τους κατά -8,1% το αντίστοιχο περσυνό διάστημα. Στην τρέχουσα περίοδο η αύξηση των εισαγωγών αποτελεί επίσης ένδειξη σταθεροποίησης, ή αύξησης, της εγχώριας ζήτησης στην οικονομία μετά τη μεγάλη πτώση της στα προηγούμενα έτη. Οι εξαγωγές αγαθών με πετρελαιοειδή, μειώθηκαν κατά -3,0% σε ετήσια βάση στο τρίμηνο 2014, έναντι αύξησής τους κατά 6,1% στο τρίμηνο Πιο συγκεκριμένα, οι εξαγωγές αγαθών με πετρελαιοειδή ανήλθαν στα 6,36 δισ. το τρίμηνο 2014, έναντι 6,55 δισ. το τρίμηνο Η μείωση των εξαγωγών αγαθών στο τρίμηνο 2014 σχετίζεται ασφαλώς και με τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν κάποιες παραδοσιακές αγορές της χώρας μας, όπως η Τουρκία, η Κύπρος και στη συνέχεια και η Ρωσία - Ουκρανία. Επίσης, οι εξαγωγές αυτές καταγράφονται το 2014 στο ανατιμημένο Ευρώ. Οι εισαγωγές αγαθών με πετρελαιοειδή σημείωσαν αύξηση κατά 7,1% σε ετήσια βάση τον Μάρτ.2014 από αύξηση επίσης κατά 2,3% τον Φεβρ.2014 και πτώση κατά -28,4% τον Μάρτ Εξαγωγές με πετρελαιοειδή Ιαν-Μαρτ.2013 Ιαν-Μαρτ , ,9 % μεταβολή 6,1% -3,0% Εξαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή Ιαν-Μαρτ.2013 Ιαν-Μαρτ , ,4 % μεταβολή -1,3% -4,7% Εισαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή Ιαν-Μαρτ.2013 Ιαν-Μαρτ , ,7 % μεταβολή -8,1% 10,5% 8

9 ταμείου είναι η παροχή κεφαλαίων για υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων με τη χρηματοδότηση και των αναγκαίων υποδομών, ενώ θα συμμετέχει στον σχεδιασμό και την αξιολόγηση τους. Σημαντική αναμένεται να είναι συνεισφορά του ΕΕΤ στην αντιμετώπιση του σημαντικού κενού χρηματοδότησης στην ελληνική αγορά, ιδιαίτερα για τις ΜΜΕ. Η λειτουργία του θα υπόκειται στην νομοθεσία της ΕΕ-28 και η χρηματοδότηση του θα βασίζεται σε: α) εθνικά κεφάλαια β) άμεσες χρηματοδοτήσεις ή εγγυήσεις από αναπτυξιακές τράπεζες ή/και διεθνείς επενδυτικούς οργανισμούς και γ) ιδιωτικά κεφάλαια. Στα πλαίσια της επικύρωσης του νέου θεσμού και της ενίσχυσης του επενδυτικού κλίματος αναμένεται εντός των ημερών να υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας για την συμμετοχή στο Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Παράλληλα, ενδιαφέρον για συμμετοχή έχουν εκδηλώσει το Γαλλικό Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, η Γαλλική Επενδυτική Τράπεζα καθώς και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ. Τέλος, έχει ήδη υπογραφεί συμφωνία με το Ίδρυμα Ωνάση το οποίο θα έχει συμμετοχή κατά 30 εκατ. Παγκόσμια Οικονομία ΗΠΑ: Θετική είναι η εικόνα της αγοράς ακινήτων καθώς οι πωλήσεων νέων κατοικιών αυξήθηκαν κατά 6,4% σε μηνιαία βάση τον Απρ.2014 από πτώση κατά -6,9% τον Μάρτ.2014, ενώ σε ετήσια βάση οι πωλήσεις σημειώνουν ακόμη αρνητικό πρόσημο με πτώση κατά -4,2% (Βλέπε Διάγραμμα) ΗΠΑ Πωλήσεις Νέων Κατοικιών (μηνιαίες ποσοστιαίες μεταβολές) 04/30/12 05/31/12 06/30/12 07/31/12 08/31/12 09/30/12 10/31/12 11/30/12 12/31/12 01/31/13 02/28/13 03/31/13 04/30/13 05/31/13 06/30/13 07/31/13 08/31/13 09/30/13 10/31/13 11/30/13 12/31/13 01/31/14 02/28/14 03/31/14 04/30/14 Επίσης, οι πωλήσεις υφιστάμενων κατοικιών ενισχύθηκαν κατά 1,3% σε μηνιαία βάση τον Απρ.2014 από οριακή μείωση κατά -0,2% τον Μάρτ.2014, ενώ σε ετήσια βάση επίσης σημειώνουν πτώση κατά -6,8%. Ο αριθμός των υφιστάμενων κατοικιών (οι οποίες είναι διαθέσιμες προς πώληση) αυξήθηκε σε 2,29 εκατ. τον Απρ.2014 (υψηλότερο επίπεδο 5-μηνών), από 1,96 εκατ. τον προηγούμενο μήνα. Σε όρους χρονικής διάρκειας, η προσφορά των υφιστάμενων κατοικιών αντιστοιχεί σε 5,9 μήνες μέχρι να πωληθούν (η υψηλότερη των τελευταίων δύο ετών περίπου), έναντι 5,1 μήνες των Μάρτ Όσον αφορά τις τιμές των ακίνητων, ο δείκτης τιμών κατοικιών FHFA κατέγραψε μηναία άνοδο +0,7% τον Μάρτ.2014, από +0,6% τον Φεβρ.2014, ενώ σε ετήσια βάση ο δείκτης σημειώνει αύξηση κατά 6,5%. Η άνοδος των τιμών επιβεβαιώνεται και από τον δείκτη Case-Shiller Home Price, καθώς ο εν λόγω δείκτης αυξήθηκε κατά 1,2% σε μηνιαία βάση τον Μάρτ.2014 από +0,8% τον Φεβρ.2014, ενώ σε ετήσια βάση η αύξησή του ανήλθε στο 12,4%, ενώ η αγορά ανέμενε αύξηση κατά 11,8%. Οι παραπάνω εξελίξεις δείχνουν ότι έπειτα από τη στασιμότητα του 2 ου 6μήνου 2013 και την πτώση στο 1 ο 3μηνο.2014, η αγορά ακινήτων στις ΗΠΑ φαίνεται να ανακάμπτει αργά, αλλά σταθερά και αναμένεται να έχει θετική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ από το 2 ο 3μηνο Στον τομέα των καταναλωτών, οι παραγγελίες των διαρκών καταναλωτικών αγαθών σημείωσαν αύξηση κατά 0,8% σε μηνιαία βάση τον Απρ.2014 από +3,6% τον Μάρτ.2014 και +2,6% τον Φεβρ Η εξέλιξη αυτή δείχνει την ικανοποιητική αύξηση του ιδιωτικής κατανάλωσης στο 1 ο 3μηνο.2014, παρά το ότι το ΑΕΠ ως σύνολο ενδέχεται να έχει σημειώσει πτώση κατά το 3μηνο αυτό (με βάση τη 2 η εκτίμηση που θα ανακοινωθεί την 30 η Μαΐου 2014). Η μικρή αύξηση των παραγγελιών τον Απρ.2014 οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην άνοδο των παραγγελιών εξαρτημάτων αεροσκαφών του αμυντικού τομέα (+13,1% σε μηνιαία βάση). Αν δεν συμπεριληφθεί ο αμυντικός τομέας, τότε οι παραγγελίες των λοιπών αγαθών ουσιαστικά υποχώρησαν κατά -0,8% σε μηνιαία βάση. Ωστόσο, αυτή η ένδειξη δεν είναι ανησυχητική, καθώς τους δυο προηγούμενους μήνες η τάση ήταν ανοδική. Επίσης, οι προοπτικές για την εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης στο 2 ο 3μηνο.2014 βελτιώνονται, αφού ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης του Conference Board ανήλθε στο 83,0 τον Μάι.2014, από 81,7 τον Απρ.2014 και 83,9 τον Μάρτ Η αύξηση αυτή ουσιαστικά αντανακλά τη σταδιακή βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας και την πρόσφατη άνοδο των τιμών των μετοχών. Επίσης, ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών στον τομέα των υπηρεσιών, Markit PMI services sector, ενισχύθηκε στο 58,4 τον Μάιο.2014 από 55,0 τον Απρ.2014, δείχνοντας ότι η αύξηση της παραγωγής στον τομέα των υπηρεσιών επιταχύνεται περαιτέρω. Σημειώνεται ότι την 22 α Μαΐου είχε ανακοινωθεί και ο δείκτης Markit PMI U.S. Manufacturing που επίσης σημείωσε άνοδο στο 56,2 τον Μάιο 2014, από 55,4 τον Απρ Τέλος, στον τομέα του πληθωρισμού σημειώνεται ότι ο πληθωρισμός με βάση το Δείκτη Τιμών Παραγωγού (ΔΤΠ) αυξήθηκε στο 2,1% τον Απρ.2014, με το δομικό πληθωρισμό να ανέρχεται στο 1,9%. Είναι αξιοσημείωτη η σημαντική αύξηση του δείκτη για το δομικό πληθωρισμό σε μηνιαία βάση κατά 0,6% τον Μάρτ.2014 και κατά 0,5% τον Απρ Αυτή η επιτάχυνση των μηνιαίων αυξήσεων του δομικού ΔΤΠ (εξαιρουμένων των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων), δείχνει ότι είναι πολύ πιθανό ο δομικός πληθωρισμός με βάση το ΔΤΠ να ανέλθει άνω του 2,0% στους επόμενους μήνες ασκώντας πρόσθετη πίεση στη FED να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων παρέμβασης 9

10 ενδεχομένως ενωρίτερα από ότι αναμένεται έως σήμερα (μετά το 1 ο 3μηνο 2015). Ιδιαίτερα, αξιοσημείωτη είναι η αύξηση των τιμών των τροφίμων τον Απρ.2014 κατά 2,7% σε μηνιαία βάση και κατά 4,9% σε ετήσια βάση. Οι εξελίξεις αυτές δεν θα πρέπει να αγνοηθούν. ΖτΕ: τα στοιχεία αυτής της εβδομάδας δείχνουν για μια ακόμη φορά την απόκλιση στις οικονομίες της ΖτΕ, και κυρίως μεταξύ των δύο βασικών οικονομιών, της Γερμανίας και της Γαλλίας. Μετά την υψηλή ανάπτυξη που κατέγραψε η οικονομία της Γερμανίας κατά +0,8% σε 3μηνιαία βάση το 1 ο 3μηνο 2014, έναντι μηδενικής μεταβολής του ΑΕΠ στη Γαλλία, σημειώνεται επιπρόσθετα ότι η ανάκαμψη της οικονομίας της Γαλλίας στα επόμενα 3μηνα δεν θα λάβει ικανοποιητικές διαστάσεις: α) Ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ στη ΖτΕ υποχώρησε οριακά στο 53,9 τον Μάιο 2014, από 54,0 τον Απρ.2014, και (σύμφωνα με το Capital Economics) συμβαδίζει με αύξηση του ΑΕΠ περί το 0,4% σε 3μηνιαία βάση το 2 ο 3μηνο Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί, ότι το επίπεδο του δείκτη στο 1 ο 3μηνο 2014 σηματοδοτούσε αρκετά υψηλότερη αύξηση του ΑΕΠ, από την πολύ περιορισμένη κατά +0,2% σε 3μηνιαία βάση που πράγματι καταγράφηκε. Η ανωτέρω εξέλιξη στον ενοποιημένο δείκτη PMI προέκυψε από την πτώση του δείκτη ΡΜΙ στη μεταποίηση σε χαμηλό επίπεδο 5 μηνών, στο 52,5 τον Μάιο 2014, από 53,3 τον Απρ.2014, ενώ και ο αντίστοιχος δείκτης PMI στις υπηρεσίες, που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ των οικονομιών της ΖτΕ, βελτιώθηκε στο 53,5 τον Μάιο 2014 (υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούν.2011), μετά από την άνοδό του στο επίσης υψηλό 53,1 τον Απρ Ωστόσο, οι υποδείκτες για τις τιμές των εισροών και εκροών στους ανωτέρω δείκτες δεν φαίνεται να διασκεδάζουν τις προσδοκίες για πιθανή εμφάνιση καταστάσεων αρνητικού πληθωρισμού στη Ζώνη του Ευρώ. Ο δείκτης εισροών αυξήθηκε μεν σε υψηλότερο επίπεδο 3- μηνών και πάνω από το 50, αλλά παραμένει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από το μέσο επίπεδό του μακροχρόνια, ενώ ο υπο-δείκτης των τιμών εκροών συνεχίζει να κινείται κάτω του 50 τον Μάιο 2014, για 26 ο συνεχή μήνα. Σε επίπεδο χωρών εντυπωσιακή είναι η διαφορά στην εξέλιξη των ανωτέρω δεικτών μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας: Στη Γερμανία, ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ παρέμεινε σε υψηλό επίπεδο, στο 56,1 και τον Μάιο Ο δείκτης στη μεταποίηση υποχώρησε στο 52,9 τον Μάιο 2014, παρά τις προσδοκίες για άνοδο, έναντι 54,1 τον Απρ Αντίθετα, ο αντίστοιχος δείκτης στις υπηρεσίες ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες και αυξήθηκε στο 56,4, από 54,7 τον Απρ Αντίθετα στη Γαλλία, ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ επιδεινώθηκε σε επίπεδο κάτω του 50 για πρώτη φορά τους τελευταίους 3 μήνες, στο 49,2 τον Μάιο 2014, από 50,6 τον Απρ Οι δείκτες ΡΜΙ στη μεταποίηση αλλά και τις υπηρεσίες διαμορφώνονται στο 49,3 και 49,2 αντίστοιχα. Από τις εξελίξεις αυτές γίνεται εμφανές ότι οι αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας είναι αρκετά περιορισμένες, και υπολείπονται σημαντικά σε σχέση με τις προοπτικές της Γερμανίας. β) Στη Γερμανία, ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος IFO υποχώρησε ελαφρά στο 110,4 τον Μάιο 2014, από 111,2 τον Απρ.2014, λόγω κυρίως της επιδείνωσης του υποδείκτη των επιχειρηματικών προσδοκιών για τις μελλοντικές εξελίξεις στην οικονομία. Ο δείκτης ωστόσο παραμένει αρκετά υψηλότερα από το μέσο μακροχρόνιο επίπεδό του και συμβαδίζει με αύξηση του ΑΕΠ της Γερμανίας περί το 3% σε ετήσια βάση το 2 ο 3μηνο γ) Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στη ΖτΕ βελτιώθηκε για 3 ο συνεχή μήνα, πάνω από τις προσδοκίες της αγοράς, στο -7,1 τον Μάιο 2014, από -8,7 τον Απρ.2014, επιβεβαιώνοντας την αισιοδοξία των καταναλωτών για τις μελλοντικές οικονομικές τους συνθήκες. Στη Γαλλία, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης έμεινε αμετάβλητος στο 85 τον Μάιο 2014, ωστόσο παραμένει αρκετά χαμηλότερα του μέσου όρου (=100). Ιαπωνία: Αξιοσημείωτη, αλλά σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενη, ήταν η πτώση των λιανικών πωλήσεων κατά -13,7% σε μηνιαία βάση τον Απρ.2014, μετά τη σημαντική αύξησή τους κατά +6,4% σε μηνιαία βάση τον Μάρτ Η εξέλιξη αυτή ήταν το αποτέλεσμα της αύξησης του φόρου κατανάλωσης στο 8,0% από 1 ης Απριλίου 2014, από 5,0%. Οι αναλυτές ανέμεναν πτώση κατά -11,7%. Η ΤτΙαπωνίας αποφάσισε στις 21 Μαΐου 2014 να συνεχίσει την ενίσχυση της νομισματικής βάσης κατά τρισ. το χρόνο κυρίως μέσω αγοράς κρατικών ομολόγων για όσο χρειαστεί ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του 2% για τον πληθωρισμό το 2015, απόφαση που ανέμεναν και οι αναλυτές. Ο διοικητής της ΤτΙαπωνίας τόνισε ότι οι προσδοκίες είναι ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί και αναμένεται να διαμορφωθεί για κάποιο χρονικό διάστημα σε 1,25%, εξαιρουμένης της άμεσης επίδρασης του αυξημένου φόρου κατανάλωσης από την 1 η Απρ Επίσης, παρατήρησε ότι η ΤτΙαπωνίας θα προσαρμόσει τη νομισματική της πολιτική εξετάζοντας το ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης της χώρας και τις εξελίξεις στον τομέα του πληθωρισμού. Γενικά, αλλαγή της νομισματικής πολιτικής της ΤτΙαπωνίας αναμένεται το 3 ο 3μηνο 2014 όταν θα έχει φανεί η συνολική επίδραση στις τιμές και την οικονομία από την προαναφερθείσα αύξηση του φόρου κατανάλωσης την 1 η Απρ Προς το παρόν η ΤτΙαπωνίας βρίσκεται σε επιφυλακή ώστε να αποτραπεί κάποια περαιτέρω ανατίμηση του Γιέν από αυτή που ήδη έχει συμβεί στο 1 ο 5μηνο.2014, όπως σημειώθηκε στην Επισκόπηση. Βλέπε επίσης το Διάγραμμα 1 που δείχνει την τάση ανατίμησης του Γιέν (JPY) και έναντι του Ευρώ (EUR). Η ανατίμηση του Γιεν μπορεί να αποτρέψει την επιδιωκόμενη αύξηση του πληθωρισμού στο 2,0%, ενώ, από την άλλη μεριά, μπορεί να συμβάλει στην πιο έγκαιρη ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία 10

11 καταποντίστηκε με τη μεγάλη πτώση των λιανικών πωλήσεων τον Απρ.2014, όπως προαναφέρθηκε Μαϊ 13 Ιουν 13 Ιουλ 13 Αυγ 13 Σεπ 13 JPY/EUR Οκτ 13 Ο δείκτης PMI στη μεταποίηση, σύμφωνα με την πρώτη μέτρηση, σημείωσε αύξηση τον Μάιο 2014 σε 49,9 από 49,4 (χαμηλό 14 μηνών) τον Απρ Αύξηση παρουσίασαν οι υποδείκτες της παραγωγής, των νέων παραγγελιών και των νέων παραγγελιών εξαγωγών, ενώ μείωση παρουσίασε ο υποδείκτης της απασχόλησης. Η αύξηση του δείκτη δείχνει ότι η αρνητική επίδραση στην παραγωγή της αύξησης του φόρου κατανάλωσης την 1 η Απρ δεν θα διαρκέσει πολύ και δεν θα είναι ιδιαίτερα έντονη. Ο δείκτης εμπιστοσύνης των μικρών επιχειρήσεων σημείωσε αύξηση τον Μάιο 2014 σε 46,6 μετά την έντονη υποχώρηση τον Απρ σε 45,4 (χαμηλό από Φεβρ. 2013) και ήταν υψηλότερος από το 44,4 που είχαν προβλέψει οι μικρές επιχειρήσεις τον προηγούμενο μήνα. Η αύξηση του δείκτη ήταν αποτέλεσμα της ανάκαμψης των κερδών των μικρών επιχειρήσεων μετά την έντονη μείωσή τους τον Απρ λόγω της μειωμένης ζήτησης ως αποτέλεσμα του αυξημένου φόρου κατανάλωσης από την 1 η Απρ Για τον Ιούν.2014 οι μικρές επιχειρήσεις προβλέπουν ότι ο δείκτης θα αυξηθεί στο 48,7. Κίνα: Σε υψηλότερο επίπεδο από τις προβλέψεις των αναλυτών και σε υψηλό 5-μηνών αυξήθηκε ο δείκτης PMI στη μεταποίηση που καταρτίζεται από την HSBC/Markit, σύμφωνα με την πρώτη μέτρηση, τον Μάιο 2014 και συγκεκριμένα σε 49,7 από 48,1 τον Απρ Η αύξηση του δείκτη προήλθε κυρίως από την άνοδο των υποδεικτών της παραγωγής σε 50,3 (υψηλό 4 μηνών) από 47,9 και των νέων παραγγελιών σε 50,2 από 47,4 λόγω της ενίσχυσης της εσωτερικής ζήτησης, αλλά και των νέων παραγγελιών εξαγωγών σε υψηλό 4 ετών λόγω της τόνωσης της εξωτερικής ζήτησης. Αντίθετα, ο υποδείκτης της απασχόλησης υποχώρησε σε 47,3 Νοε 13 Δεκ 13 Ιαν 14 Μαρ 14 Απρ 14 Μαϊ 14 από 47,9 τον Απρ λόγω μειώσεων στους μισθούς αλλά και απωλειών θέσεων εργασίας. Η έντονη αύξηση του δείκτη, σε επίπεδο οριακά χαμηλότερο από το επίπεδο του 50,0, που σημαίνει ακόμη επιβράδυνση, δείχνει ότι οι προοπτικές αύξησης της εγχώριας ζήτησης έχουν ενισχυθεί. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ανακοίνωση της Κυβέρνησης τον προηγούμενο μήνα ότι θα προχωρήσει: α) σε μείωση της φορολογίας για τις μικρές επιχειρήσεις που δημιουργούν το 70% των νέων θέσεων εργασίας, β) σε επιτάχυνση της κατασκευής σιδηροδρόμων στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές, καθώς και κατοικιών σε πόλεις που έως σήμερα οι πολίτες κατοικούν σε παράγκες. Αυτές οι ενέργειες της κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα αντισταθμίσουν την εκτιμώμενη επιβράδυνση των επενδύσεων και τις αρνητικές συνθήκες στην αγορά ακινήτων, με αποτέλεσμα η ανάπτυξη της οικονομίας της Κίνας τα επόμενα 3μηνα να διαμορφωθεί κοντά στο 7,4% που ήταν το 1 ο 3μηνο 2014 και που επιδιώκει η Κυβέρνηση. Η αύξηση του δείκτη PMI και οι θετικές προοπτικές που διαμορφώνονται για την οικονομία λόγω αυτής της αύξησης, οδήγησαν σε άνοδο των τιμών των μετοχών στα χρηματιστήρια της Σαγκάης και του Χονγκ Κονγκ (σε υψηλό 5 εβδομάδων). Ωστόσο, από το Διάγραμμα φαίνεται ότι ο Δείκτης Τιμών των μετοχών στο χρηματιστήριο της Σαγκάης εξακολουθεί να διαμορφώνεται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τη διακύμανσή του κατά το Επίσης, η αύξηση του δείκτη PMI στην Κίνα είχε επίπτωση στην άνοδο της τιμή του χαλκού και του δολαρίου Αυστραλίας από την οποία η Κίνα αγοράζει χαλκό και είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής αυτού του προϊόντος Δείκτης Χρηματιστηρίου Σαγκάης Shanghai Stockmarket (A Share Index) 13/12/ /2/ /4/ /6/ /8/ /10/ /12/ /2/ /4/ /6/ /8/ /10/ /12/ /2/ /4/ /6/ /8/ /10/ /12/ /2/ /4/

12 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες μεταβολές) Ετήσια στοιχεία * ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές αγοράς) -0,2-3,1-4,9-7,1-7,0-3,9 1,1 Ιδιωτική Κατανάλωση 4,3-1,6-6,2-7,7-9,3-6,0-1,5 Δημόσια Κατανάλωση -2,6 4,9-8,7-5,2-6,9-4,1-1,2 Ακαθάριστες Επενδύσεις -14,3-13,7-15,0-19,6-19,2-12,8 7,4 - Κατοικίες -33,6-20,7-21,6-18,0-32,9-37,8 1,0 - Εξοπλισμός -4,7-18,0-8,4-18,0-17,1-7,2 7,1 Ανεργία (%) 7,6 9,5 12,5 17,7 24,2 27,3 26,8 Συνολική Απασχόληση 1,2-0,6-2,6-5,6-8,3-3,7 0,6 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (μέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5-0,9-1,1 Κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος 4,9 5,2-0,1-1,8-6,2-7,8-1,5 Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τομέα) 15,9 4,1 0,0-3,1-4,0-3,9 0,8 Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -9,8-15,7-10,9-9,6-5,7-2,1-2,0 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών με κεφαλαιακές μεταβιβάσεις (% ΑΕΠ) -13,3-10,1-9,2-8,6-1,2 1,3 0,5 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και ΔΟΜ Alpha Bank. * Προβλέψεις ΔΟΑ, Alpha Bank Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας έτος Q1 Q2 Q3 Q4 έτος διαθέσιμη περίοδος Οικονομική Δραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων) -11,8-12,4-8,8-9,8-2,9-8,4-2,9 (2μην.) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων -41,7-12,5 7,0 6,4 15,2 1,0 18,4 (4μην.) Οικοδομική Δραστηριότητα -30,6-43,5-30,7-21,9 4,2-26,6-25,8 (2μην.) Μεταποίηση -4,2-1,0 1,4-3,8-3,9-2,0 0,9 (3μην.) Δείκ της Υπευθύνων Προμηθειών ΡΜΙ στη μεταποίηση 41,2 42,3 45,2 47,7 48,7 46,0 51,1 (Απρ.) Δείκ της Οικονομικού Κλίματος 80,3 86,9 92,2 91,3 91,1 90,8 95,4 (Απρ.) Δείκ της Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Μεταποίηση 77,2 85,0 90,6 90,1 85,4 87,8 91,9 (Απρ.) Δείκ της Εμπιστοσύνης Καταναλωτών -75,0-72,0-67,0-73,0-65,0-69,0-55,0 (Απρ.) Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τομέας -4,0-3,5-4,1-3,9-3,9-3,9-3,7 (Απρ.) Επιχειρήσεις -4,4-3,6-4,9-4,7-4,9-4,9-4,8 (Απρ.) - Βιομηχανία -2,1 0,7-1,1-1,9-2,8-2,8-5,1 (Απρ.) - Κατασκευές -1,9-0,6-0,3 0,4 0,6 0,6-1,0 (Απρ.) - Τουρισμός 1,1 0,2-0,7-1,5-2,6-2,6-1,7 (Απρ.) Νοικοκυριά -3,8-3,6-3,6-3,6-3,5-3,5-3,2 (Απρ.) - Καταναλωτική Πίστη -5,1-5,3-5,2-4,8-3,9-3,9-2,9 (Απρ.) - Στεγαστικά Δάνεια -3,4-3,2-3,2-3,2-3,3-3,3-3,3 (Απρ.) Τιμές Δείκτης Τιμών Καταναλωτή 1,5 0,0-0,5-1,0-2,2-0,9-1,3 (Απρ.) Δομικός Πληθωρισμός 0,3-1,3-1,5-2,0-2,1-1,7-1,3 (Απρ.) Δείκ της Τιμών Διαμερισμάτων -11,7-11,4-11,7-9,2-8,5-10,3-7,5 (1ο 3μην.) Επιτόκια Ταμιευτηρίου 0,42 0,42 0,39 0,37 0,33 0,31 0,28 (Μάρτ.) Δάνεια προς επιχειρήσεις 7,61 7,46 7,41 7,29 9,24 7,24 7,18 (Μάρτ.) Καταναλωτικ ών Δανείων (σύνολο με επιβαρύνσεις) 11,16 10,45 9,78 10,83 10,87 10,77 10,72 (Μάρτ.) Στεγαστικών Δανείων (σύνολο με επιβαρύνσεις) 3,60 3,23 3,07 2,99 2,99 3,03 2,94 (Μάρτ.) Απόδοση 10-ετούς Ομολόγου 22,50 11,14 10,24 10,23 8,60 10,05 6,67 (Μαρτ.) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές -7,0-6,0-4,0-3,2-2,3-3,9-1,1 (1ο 3μην.) Τελική Κατανάλωση -8,9-8,9-6,4-6,1-0,8-5,6 Επενδύσεις -19,2-11,4-11,5-12,9-15,3-12,8 Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -1,7-2,2 1,6 5,2 0,5 1,8 Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -13,8-7,0-11,1 2,7-5,6-5,3 Ισοζύγιο Πληρωμών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 22,0 5,4 11,1 16,8 22,5 22,5 5,4 (3μην.) Εισαγωγές Αγαθών 41,6 10,0 19,3 29,7 39,8 39,8 10,0 (3μην.) Εμπορικό Ισοζύγιο -19,6-4,5-8,3-12,9-17,2-17,2-4,6 (3μην.) Ισοζύγιο Αδήλων Πόρων 16,3 3,3 6,5 18,2 19,5 19,5 5,0 (3μην.) Aναλογία Αδήλων Πόρων προς Εμπορικό Έλλειμμα 83,4 72,3 78,5 141,4 113,3 113,3 109,0 (3μην.) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών (κεφαλ. μεταβιβ.) -3,3-1,3-1,8 5,3 2,3 2,3 0,4 (3μην.) Άμεσες Επενδύσεις (καθ. μεταβολή ροής) 2,30 1,3 1,1 0,9 2,4 2,4 0,1 (3μην.) Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου (καθ. μεταβολή ροής) -99,1 0,5-9,8-7,5-6,6-6,6 0,3 (3μην.) Χρηματιστήριο Γενικός Δείκτης Τιμών ΧΑ 908,0 869,2 847, , , , ,1 (Απρ.) (% μεταβολή ΓΔ) 33,4 19,2 38,7 37,2 28,1 28,1 53,7 (Απρ.) Χρηματιστηριακή Αξία (% ΑΕΠ) 17,7 14,8 29,3 31,6 39,6 39,6 39,0 (Απρ.)