ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ
|
|
- Θεόκριτος Παπαγεωργίου
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ Παντελής Α. Σαραφίδης, MD, MSc, PhD Λέκτορας Νεφρολογίας Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. Νεφρολογική Κλινική Α.Π.Θ., Ιπποκράτειο Νοσοκομείο
2 Χρόνια Νεφρική Νόσος Βασική Ανατομία/Φυσιολογία Νεφρού
3 Λειτουργίες του νεφρού αποβολή άχρηστων μεταβολικών προϊόντων (προϊόντα μεταβολισμού Ν 2 ) ρύθμιση ισοζυγίου Η 2 Ο / ηλεκτρολυτών ρύθμιση οξεοβασικής ισορροπίας παραγωγή ρενίνης (ρύθμιση ΑΠ) παραγωγή ερυθροποιητίνης παραγωγή ενεργού βιταμίνης D [1.25(ΟΗ) 2 D 3 ]
4 Βασική Ανατομία
5
6
7 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη Ορισμοί & Βασικά Επιδημιολογικά Δεδομένα
8 Σακχαρώδης Διαβήτης: Επιπλοκές Μακροαγγειακές Αγγειακή εγκεφαλική νόσος Μικροαγγειακές Οφθαλμική νόσος (αμφιβληστροειδοπάθεια - καταράκτης) Στεφανιαία νόσος Νεφροπάθεια Περιφερική αγγειακή νόσος Νευροπάθεια προβλήματα ποδιού προβλήματα ποδιού Meltzer et al. CMAJ 1998;20(Suppl 8):S1-S29.
9 Διαβητική Νεφροπάθεια Στο κλινικό αυτό σύνδρομο περιλαμβάνονται [1-4]: 1. Σταθερή λευκωματινουρία (>300 mg/24) 2. Eλάττωση του GFR (2-20 ml/min/έτος) 3. Αύξηση αρτηριακής πίεσης 4. Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια 5. Απουσία (κλινική-εργαστηριακή) άλλης υπεύθυνης διαταραχής [1]. Deckert T, Parving H-H, Andersen AR, et al: Advances in Diabetes Epidemiology. Elsevier Biomedical Press, Amsterdam, 1982,. [2]. Parving H-H, Smidt UM, Friisberg B, et al: Diabetologia 20: , [3]. Malins JM: Clinical Diabetes Mellitus. Eyre & Spottiswoode, London, 1968 [4]. Mogensen CE:. Scand J Clin Lab Invest 36: , 1976.
10 Ιστορικά στοιχεία τον 18 ο αιώνα στους διαβητικούς αναγνωρίζονται σημεία της νεφρικής συμμετοχής Contunnius (1764) και Rollo (1798):ανέφερε την παρουσία πρωτεϊ'νης στα ούρα διαβητικών ασθενών. 1836: Richard Bright έδωσε την πρώτη πλήρη περιγραφή της λευκωματίνης στα ούρα Kimmelstiel and Wilson (1936) περιέγραψαν την ανάπτυξη των οζωδών σπειραματικών μεσοτριχοειδών βλαβών σε ασθενείς με από μακρού ΣΔ τύπου 2, που είχαν το κλινικό σύνδρομο της βαριάς λευκωματουρίας και της νεφρικής ανεπάρκειας, συνοδευόμενα από αρτηριακή υπέρταση 1950s το πρόβλημα της διαβητικής νεφροπάθειας έγινε σαφές
11 Ορισμός της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου 1. Νεφρική βλάβη επί 3 μήνες: δομικές ή λειτουργικές διαταραχές του νεφρού, με ή χωρίς GFR, εκδηλούμενες με: Παθολογοανατομικές αλλοιώσεις ή Δείκτες νεφρικής βλάβης: διαταραχές των εξετάσεων του αίματος ή των ούρων ή των απεικονιστικών δοκιμασιών 2. GFR < 60 ml/min/1.73m 2 επί 3 μήνες με ή χωρίς νεφρική βλάβη K/DOQI clinical practice guidelines for chronic kidney Disease, Am J Kidney Dis 2002
12 Prevalence of CKD and Estimated Number of Adults with CKD in the US (NHANES 88-94) Stage 1 2 Description Kidney Damage with Normal or GFR Kidney Damage with Mild GFR GFR (ml/min/1.73 m 2 ) Prevalence* N (1000s) % 90 5, , Moderate GFR , Severe GFR Kidney Failure < 15 or Dialysis *Stages 1-4 from NHANES III ( ). Population of 177 million with age 20. Stage 5 from USRDS (1998), includes approximately 230,000 patients treated by dialysis, and assuming 70,000 additional patients not on dialysis. GFR estimated from serum creatinine using MDRD Study equation based on age, gender, race and calibration for serum creatinine. For Stage 1 and 2, kidney damage estimated by spot albumin-to-creatinine ratio 17 mg/g in men or 25 mg/g in women in two measurements.
13 mg/day The Spectrum of Albuminuria 0 Normal CV Risk and Vascular Dysfunction Microalbuminuria CV Risk and Presence of Vascular Dysfunction and Renal Dysfunction Albuminuria (Proteinuria)
14 Ενήλικοι με διεγνωσμένο ΣΔ στις Η.Π.Α. 4.9% DM Prevalence 7.3% DM Prevalence No data available 11.1 % Obesity 19.8 % Obesity Less than 4% 4%-6% Above 6% *Includes women with a history of gestational diabetes. Mokdad AH, et al. JAMA. 2001;286(10):
15 WHO Report World Health Organization. Geneva;1997. Estimates of Diabetes Prevalence in World Regions Africa Americas Eastern Europe Southeast Mediterranean Asia Western Pacific
16 Αριθμός ασθενών με ΧΝΝ τελικού σταδίου παγκοσμίως
17 Major types of CKD and prevalence among patients with end-stage renal disease K/DOQI clinical practice guidelines on hypertension and antihypertensive agents in chronic kidney disease. Am J Kidney Dis 2004
18 Βασική αιτία ΧΝΝ τελικού σταδίου ασθενών που εντάσσονται σε πρόγραμμα υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας Αριθμός αιμοκαθαιρόμενων (χιλιάδες) Άλλα ΣΔ 50.1% 10% Σπειραματονεφρίτις 13% 243,524 ΑΥ 27% 281, ,240 No. ασθενών Προέκταση 95% CI United States Renal Data System. Annual data report
19 Incident counts & adjusted rates of ESRD by primary diagnosis Incident ESRD patients; rates adjusted for age, gender, & race. USRDS 2008, Figure 2.8 (Volume 2)
20 USRDS Incident patients with diabetic nephropathy, Percent of patients ADR Chile Catalan Singapore United States New Zealand Japan* Finland Austria Latvia Australia Sweden Hungary Uruguay Greece UK* Germany Norway Yugoslavia Russia
21 USRDS Percent of incident patients with diabetes, 2004 Data presented only for those countries from which relevant information was available. All rates are unadjusted. Incident data from Israel, Jalisco, Japan, Pakistan, the Philippines, & Taiwan are dialysis only ADR
22 Υ.Σ.Ε. Γ.Α.Ιωαννίδης, και συν. Ελληνική Νεφρολογία 2004
23 Υ.Σ.Ε. Γ.Α.Ιωαννίδης, και συν. Ελληνική Νεφρολογία 2004
24 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη Φυσική Ιστορία στον Τύπο 1 και τον Τύπο 2
25 Εξέλιξη της διαβητικής νεφροπάθειας σε ασθενείς με ΣΔ τύπου 1 Pre- Microalbuminuria Macroproteinuria End-stage renal disease GFR (ml/min) Albuminuria (mg/24 h) Years Mogensen C, et al. 2003
26 Duration of Diabetes and Nephropathy (Pima Indians) Cumulative Incidence Nephropathy (%) Y Y Y The duration of diabetes, rather than the age at diagnosis, is predictive of nephropathy (Krakoff. Diabetes Care 2003;26:76) Duration (years)
27 Cumulative risk of proteinuria and renal failure in patients with type 1 and type 2 diabetes Hasslacher C, et al. Nephrol Dial Transplant 1989
28 Φυσική Ιστορία του ΣΔ τύπου 2 Fasting glucose I II III IV V Hyperglycemia Glucose tolerance Abnormal glucose tolerance Insulin sensitivity Decreased insulin sensitivity Insulin secretion Hyperinsulinemia, then β-cell failure Normal IGT Type 2 diabetes Sarafidis P, Fundam Clin Pharmacol 2008
29 Hypertension in Diabetes Mellitus If hypertension develops in a patient with type 1 diabetes, it is almost always of renal parenchymal origin. In contrast, in patients with type 2 diabetes, hypertension often precedes the onset of diabetes, let alone diabetic nephropathy, by years and decades, since it is often the consequence of the metabolic syndrome rather that nephropathy. In these patients hypertension does not indicate the presence of diabetic nephropathy Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
30 Συχνότητα εμφάνισης υπέρτασης σε ασθενείς με ΣΔ τύπου 2 Φυσιολογική αλβουμινουρία (n = 323) Mικροαλβουμινουρία (n = 151) Mακροαλβουμινουρία (n = 75) Σύνολο (n = 549) Eπιπολασμός Yπέρτασης Ως υπέρταση ορίστηκε> 140/90mmHg Tarnow L et al. Diabetes Care 1994;17:
31 Εξέλιξη της XNN σε ασθενείς με ΣΔ Serum creatinine plot for a 58- year-old man with CKD secondary to diabetic nephropathy. An exponential increase over time is seen between 2000 and However, an abrupt rise occurs in April 2005 when the patient receives contrast medium for coronary angiography without prior hydration. The patient s kidney function never recovered to the previous baseline, and he began hemodialysis in December Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
32 Causes of ESRD in patients with diabetes Glomerulonephritis superimposed on diabetic nephropathy. A glomerulus showing a cellular crescent with rupture of Bowman s capsule superimposed on nodular diabetic nephropathy. The patient, known to have diabetic nephropathy, presented with rapidly deteriorating renal function and red-cell casts in the urine. Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
33 Causes of ESRD in patients with diabetes Typical diabetic nephropathy (large kidneys, 60% proteinuria>1 gr/day with or without retinopathy) Ischaemic nephropathy 13% - bilateral renal artery stenosis - benign nephrosclerosis - cholesterol embolism Other primary renal diseases 27% - polycystic renal disease - analgesic nephropathy - glomerulonephritis Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
34 Νέα Ονοματολογία Diabetic kidney disease: presumptive diagnosis of kidney disease caused by diabetes mellitus. Replaces diabetic nephropathy Diabetic glomerulopathy: biopsy-proven kidney disease caused by diabetes K-DOQI Clinical Practice Guidelines: Am J Kidn Dis 2007;49(2 Suppl 2):S12-154
35 Φυσική Ιστορία Διαβητικής Νεφροπάθειας Development of Incipient Diabetic Nepropathy (Persistent Microalbuminuria) in: 30-50% of patients with Type 1 DM within 5-10 years after onset 20-30% of patients with Type 2 DM at onset Development of Overt Diabetic Nepropathy (Macroalbuminuria) in: 30-40% of patients with Type 1 DM 10-20% of patients with Type 2 DM (risk varies with ethnic origin) (>90% of those with DM entering ESRD programmes are now Type 2 - better treatment of hypertension & CVD leading to longer survival) Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
36 Φυσική Ιστορία Διαβητικής Νεφροπάθειας 60-90% των διαβητικών είναι τύπου 2 τύπος 1 τύπος 2 80% 1/3 20% 1/4 Διαβητική Νεφροπάθεια περίπου 20-30% των ασθενών με ΣΔ τύπου 1 ή 2 θα εμφανίσουν ΔΝ, 30% Diabetic Nephropathy, American Diabetes Association Diabetes Care 26:S94-S98, 2003
37
38 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη Παθογένεια - Παθοφυσιολογία
39 ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ Cooper ME, Diabetologia 2001
40 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη «Μεταβολικοί» Παθογενετικοί Μηχανισμοί
41
42 Προταθέντες παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί και πιθανές θεραπείες στη διαβητική νεφροπάθεια Metabolic Hyperglycaemia Insulin* Increased glucose-derived Aminoguanidine proteins (eg, AGE) AGE cross-link breakers (eg, PTB) Polyol Aldose reductase inhibitors Hemodynamic Elevated systemic blood pressure Increased intraglomerular pressure Increased vasoactive hormones (eg, angiotensin-ii, endothelin) Antihypertensive drugs* ACE inhibition,* low protein diets* ACE inhibition,* ARBs ET receptorantagonists Intermediate pathways Growth factors eg, TGFβ, IGF Protein kinase C dependent Antibodies PKCβ inhibition *Proven clinically. Proven experimentally and now under investigation in human beings. Under experimental investigation. TGF=transforming growth factor; IGF=insulin like growth factor; AGE=advanced glycated endproducts; ACE=angiotensin converting enzyme; ET=endothelin; PTB=phenacylthiazolium bromide; PKC=protein kinase C. Cooper ME, Lancet 1998
43 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη «Αιμοδυναμικοί» Παθογενετικοί Μηχανισμοί
44 Σπειραματική υπέρταση, υπερδιήθηση, πρωτεϊνουρία Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
45 Στένωση Νεφρικής Αρτηρίας και Ισχαιμική Νεφροπάθεια
46 Συχνότητα μικρο/μακρολευκωματινουρίας στο γενικό πληθυσμό Coresh J et al., J Am Soc Nephrol 16: , 2005
47 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη «Νεώτεροι» Παθογενετικοί Μηχανισμοί
48
49 Ενδοθηλιακή δυσλειτουργία στη διαβ. νεφροπάθεια: ανισορροπία μεταξύ ενδοθηλίνης και ΝΟ
50 Nitric oxide in Diabetic Nephropathy. during the early phases of nephropathy, the balance between these two opposing forces is shifted toward NO. This plays a role in the development of characteristic hemodynamic changes and may contribute to consequent structural alterations in glomeruli... As the duration of exposure to the diabetic milieu increases, factors that suppress NO bioavailability gradually prevail.. Komers R & Anderson S Am J Physiol Renal Physiol 2003
51
52
53 Insulin resistance/hyperinsulinemia and CKD NHANES III, Chen J, et al, JASN 2003
54 Αντίσταση στην ινσουλίνη και νεφρική βλάβη Παθοφυσιολογία Sarafidis P & Ruilope G, Am J Nephrol 2006
55 ΒΜΙ και κίνδυνος ESRD Adjusted relative risk for ESRD by body mass BMI. Model adjusted for Multiphasic Health Checkup period, age, sex, race, education level, smoking status, history of myocardial infarction, serum cholesterol level, proteinuria, hematuria, and serum creatinine level Hsu et al. Ann Intern Med :21 28.
56 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη «Cross-talk» με τα μονοπάτια της φλεγμονής
57
58 Παθογένεια Διαβητικής νεφροπάθειας «Cross-talk» με τα μονοπάτια της φλεγμονής
59 Diabetic nephropathy: mechanisms connecting mechanical stretch in intraglomerular hypertension with extracellular matrix deposition in the mesangium Giunti et al, Hypertension 2006
60 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη Ιστολογικές Αλλοιώσεις
61
62 Pathologic lesions of Diabetic Nephropathy Light microscopy of structural changes in diabetic nephropathy. a, Normal glomerulus (periodic acid Schiff). b, Diffuse glomerular lesion: widespread mesangial expansion (periodic acid Schiff). Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
63 Pathologic lesions of Diabetic Nephropathy Light microscopy of structural changes in diabetic nephropathy. c, Nodular lesion: as well as mesangial expansion, there is a typical Kimmelstiel-Wilson nodule at the top of the glomerulus (arrow) (periodic acid Schiff). d, Nodular lesion: methenamine silver staining showing the marked nodular expansion of mesangial matrix. Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
64
65
66
67
68 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη Διαγνωστική Προσπέλαση
69 Clinical evaluation of diabetic nephropathy: Main diagnostic procedures Determination of albuminuria / proteinuria Measurement of blood pressure Measurement of SCr and estimation of GFR Opthalmologic examination Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
70 ΑΔΡΟΙ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ Ουρία (Blood urea nitrogen, BUN) Φ.Τ.: mg/dl = 0,1-0,5 g/l Κρεατινίνη Ορού (Serum Creatine, Scr) Φ.Τ.: Άνδρες 0,7-1,3 mg/dl = μmol/l Γυναίκες 0,6-1,1 mg/dl = μmol/l
71 GFR vs serum creatinine
72 Calculating Creatinine Clearance & egfr Cockcroft-Gault Equation Modified MDRD Equation CKD-EPI equation CrCl men = (140 - Age) x LBW (x 0.85 if women) Scr x 72 egfr men = 186 x (Scr) x (age) egfr women = egfr men x egfr African American = egfr men x men: 141 minimum (cr/0.9, 1) maximum (cr/0.9, 1) Age (if black); women: 141 minimum (cr/0.7, 1) maximum (cre/0.7, 1) Age (if black)
73
74 egfr 22 y.o. bodybuilder Weight 120 kg Plasma creat 1.6 mg/dl..egfr 123 ml/min 85 y.o. elderly woman Weight 46 kg Plasma Creat 1.6 mg/dl.egfr 18.6 ml/min
75 Σπειραματικός ηθμός Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
76 Τύποι λευκωματουρίας 3 τύποι παθολογικής λευκωματουρίας Σπειραματική αυξημένη διήθηση των μακρομορίων (ιδιαίτερα λευκωματίνης) από τα σπειραματικά τριχοειδή (ευαίσθητος δείκτης παρουσίας σπειραματοπάθειας). Σωληναριακή αυξημένη έκκριση πρωτεϊνών μικρότερου ΜΒ, δεν διαγιγνώσκεται κλινικά (δεν την ανιχνεύει το dipstick), μικρή ποσότητα. Υπερχείλισης αυξημένη έκκριση πρωτεϊνών μικρού ΜΒ, λόγω υπερπαραγωγής μιας πρωτεϊνης (σχεδόν πάντα ελαφριές αλυσίδες ανοσοσφαιρινών πολλαπλού μυελώματος). λευκωματουρία Λε ούρων > 300mg /24ωρο(dipstick (+)) Ανιχνεύεται μόνο η σπειραματική λευκωματουρία (albuminuria) με το dipstick.
77 Ορισμός Μικρο- και Μακρολευκωματινουρίας Sarafidis P. et al, Am J Kidney Dis 2007 (Modified from K-DOQI and ADA guidelines)
78 Σχέση Λευκωματινουρίας =Αλβουμινουρίας και Λευκωματουρίας = Πρωτεϊνουρίας Αλβουμίνη ούρων Φυσιολογικά Μικροαλβουμινουρία Μακροαλβουμινουρία <30 mg/24 h ACR < 30 mg/g mg/24 h ACR mg/g >300 mg/24 h ACR >300 mg/g Πρωτεΐνη ούρων Φυσιολογικά Πρωτεϊνουρία < 150 mg/24 h ( mg/24 h) >500 mg/24 h
79 Methods of urine albumin measurement Sarafidis P & Bakris G, NDT 2006 Sarafidis P, et al, Am J Kidney Dis 2007, Sarafidis P, et al. Am J Nephrol 2008
80 Diabetic Nephropathy: Screening
81 Factors that can affect the measurement of urine albumin to creatinine rate in a spot specimen Sarafidis P and Bakris G, Nephrol Dial Transplant 2006 Albumin excretion (1) Blood pressure (2) Time of the day (3) Fasting vs non-fasting sample (4) Salt intake (5) Volume status Creatinine excretion (1) Gender (2) Race (3) Muscle mass
82 Referral to a nephrologist Several studies have shown that late referral leads to increased morbidity, prolonged hospital stay and early mortality on dialysis. Uraemic symptoms and complications often occur earlier in diabetics compared to non-diabetics and dialysis may be required once GFR falls to 15 ml/min. Evaluation by a nephrologist should be considered once GFR falls below 60 ml/min. Measures that would need to be instituted include : - optimisation of blood pressure control and proteinuria reduction to retard further progression of renal failure - correction of anaemia - correction of calcium and phosphate abnormalities - nutritional management - counselling and assessment for dialysis - early preparation of access for dialysis
83 Referral to a nephrologist Earlier referral to a nephrologist may be indicated if : - the diagnosis of diabetic nephropathy is in doubt e.g. proteinuria occurs in the absence of retinopathy, renal failure occurs without proteinuria - nephrotic syndrome or unexplained haematuria occurs - a sudden worsening of renal function occurs - blood pressure is difficult to control - hyperkalaemia arises - renal artery stenosis is suspected
84 Clinical evaluation of diabetic nephropathy Ritz E. Pathogenesis, Clinical Manifestations and Natural History of Diabetic Nephropathy. In: Feehally J, Floege J, Johnson RJ (eds). Comprehensive Clinical Nephrology, 3 rd Edn. Mosby Elsevier, Philadelphia, PA, 2007
85 Σακχαρώδης Διαβήτης και Νεφρική Βλάβη Προληπτικές/Θεραπευτικές Παρεμβάσεις
86 Παρεμβάσεις για την πρόληψη της εξέλιξης της νεφρικής νόσου σε διαβητικούς ασθενείς ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ Πρωτογενής Δευτερογενής Τριτογενής Normoalbuminuria Microalbuminuria Proteinuria GFR ESRD Αυστηρός γλυκαιμικός έλεγχος Αυστηρός έλεγχος υπέρτασης, Χορήγηση ACEi-ARB, πρωτεϊνική πρόσληψη, statins,..
87 Διαβητική Νεφροπάθεια Πρόληψη - Θεραπεία Γλυκαιμικός έλεγχος Έλεγχος αρτηριακής πίεσης Αποκλεισμός ΣΡΑ Περιορισμός λευκώματος Έλεγχος λιπιδίων Μείωση σωματικού βάρους σε παχύσαρκους Διακοπή καπνίσματος Αποφυγή νεφροτοξικών παραγόντων
88 DCCT Diabetes Control Complications Trial intensive insulin therapy can delay the development of microalbuminuria HbA1c from 9.0% to 7.0% p < 0.04 Type 1 DM * insulin pump or (>3/ D ) insulin injections, 1441 patients were followed for 6.5 years The Diabetes Control and Complications Trial Research Group (DCCT) N Engl J Med. 1993;329;977-86
89 Epidemiology of Diabetes Interventions and Complications (EDIC) DCCT cohort examined annually for another 8 years patients of strict glycemic control maintained their risk reduction advantage 53% of microalbuminuria and 86% of macroalbuminuria even without a specific intervention. Type 1 DM Epidemiology of Diabetes Interventions and Complications (EDIC) study. JAMA 290: , 2003
90 UKPDS 33: relative risk reduction with intensive treatment 0 Intensive treatment reduced HbA 1c by 0.9% (7.9% to 7.0%) Type 2 DM Relative risk reduction for intensive treatment (%) * ** * * in 3,867 pts type 2 diabetes for a median of 10 years * p < 0.05 ** p < 0.01 ** UKPDS 33. U.K. Prospective Diabetes Study Lancet 1998;352(9131):
91 Γλυκαιμικός έλεγχος σε ΔΝ Προγευματικό σάκχαρο mg/dl HbA1C <7.0% (?? 7-8%) Μέγιστο μεταγευματικό σάκχαρο <180 mg/dl Αυτο-έλεγχος θεραπείας
92 Dose of hypoglycemic agents in CKD
93 Διαβητική Νεφροπάθεια Γλιταζόνες και μικρολευκωματινουρία Sarafidis P, et al. Am J Kidney Dis 2010
94 Διαβητική Νεφροπάθεια Γλιταζόνες και πρωτεϊνουρία Sarafidis P, et al. Am J Kidney Dis 2010
95 Γλυκαιμικός έλεγχος Διαβητική Νεφροπάθεια Πρόληψη - Θεραπεία Έλεγχος αρτηριακής πίεσης Αποκλεισμός ΣΡΑ Περιορισμός λευκώματος Έλεγχος λιπιδίων Μείωση σωματικού βάρους σε παχύσαρκους Διακοπή καπνίσματος Αποφυγή νεφροτοξικών παραγόντων
96 Βραδύτερη έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας με καλύτερη ρύθμιση της ΑΠ σε ασθενείς με διαβητική και μη διαβητική νεφρική νόσο Mean arterial pressure (mm Hg) r = 0.69; p<0.05 GFR decline (ml/min/year) -4-8 Untreated HTN /85 140/90 Relationship between achieved blood pressure control and declines in GFR in 6 clinical trials of diabetic and 3 trials in nondiabetic renal disease Bakris GL. for the NKF Hypertension and Diabetes Executive Committees Working Group. Am J Kidney Dis. 2000;36:
97 UKPDS: Έλεγχος της ΑΠ έναντι ελέγχου του σακχάρου ορού Tight control (n=758): mean achieved BP of 144/82 mmhg Less tight control (n=390): mean achieved BP of 154/87 mmhg 0 Stroke Any DM endpoint DM death Microvascular complications Reduction in Risk (%) DM=diabetes mellitus FPG=fasting plasma glucose *P<0.05. * * Tight glucose control (FPG < 107 mg/dl) UKPDS 35. BMJ. 2000;321: ; UKPDS 38. BMJ. 1998;317: * Tight BP control (<150/85 mm Hg ) * vs <180/105 mm Hg
98 Όρια-Στόχοι της ΑΠ σε ασθενείς με ΣΔ ή ΧΝΝ Organization Year Systolic BP Diastolic BP NICE 2008 <130 <80 ESH/ESC 2007 <130 <80 JNC VII 2003 <130 <80 British Hypertension Society 2004 <130 <80 ESH/ESC 2003 <130 <80 American Diabetes Association 2001 <130 <80 National Kidney Foundation 2000 <130 <80 Canadian Hypertension Society 1999 <130 <80 British Hypertension Society 1999 <140 <80 WHO/ISH 1999 <130 <85 JNC VI 1997 <130 <85
99 Η σημασία του ελέγχου της ΑΠ σε σχέση με το επίπεδο της πρωτεϊνουρίας Adjusted Relative Risk of Doubling of Serum Creatinine or ESRD ( ± 95% CI) Proteinuria > 1 g/day Proteinuria < 1 g/day 4.81 reference < > Usual Systolic BP (mm Hg) during follow up 8.40 Sarafidis P, et al. Am J Kidney Dis 2007
100 ΑΠ Στόχος σε ασθενείς με ΧΝΝ Protein excretion <0.3 g/day (Normoalbuminuria, Microalbuminuria, mg/day) Protein excretion g/day (Microalbuminuria mg/day, Macroalbuminuria mg/day) Protein excretion >1 g/day (Macroalbuminuria >500 mg/day) Nondiabetic kidney disease Diabetic kidney disease <140/90 mmhg <130/80 mmhg <125/75 mmhg * SBP < mmhg DBP <80 mmhg <130/80 mmhg <130/80 mmhg (<125/75 mmhg for young patients with heavy proteinuria) Sarafidis PA, Ruilope LM. Blood pressure targets for patients with chronic kidney disease. ESH Newsletter 2013;55, Sarafidis PA, Ruilope LM. Kidney International 2014
101 Γλυκαιμικός έλεγχος Διαβητική Νεφροπάθεια Πρόληψη - Θεραπεία Έλεγχος αρτηριακής πίεσης Αποκλεισμός ΣΡΑ (μείωση πρωτεϊνουρίας) Περιορισμός λευκώματος Έλεγχος λιπιδίων Μείωση σωματικού βάρους σε παχύσαρκους Διακοπή καπνίσματος Αποφυγή νεφροτοξικών παραγόντων
102 ESC/ESH 2007: Επιλογή αντιυπερτασικών φαρμάκων Κύηση ΚΔ/ΣΛ, CCBs (μη DHP), β-,α/β- ή α 1 - αποκλειστές Μεμονωμένη ΣΑΥ (ηλικιωμένοι) Ασυμπτωματική αθηροσκλήρωση «Μεταβολικό σύνδρομο» ΣΔ Περιφερική Αρτηριακή Νόσος Μικροαλβουμινουρία / Νεφρική δυσλειτουργία Τελικού σταδίου ΧΝΝ / Πρωτεϊνουρία Υπερτροφία ΑΡ κοιλίας Κολπική μαρμαρυγή ΚΑ Στηθάγχη ΕΜ ΑΕΕ Διουρητικά, CCBs α-μεα, CCBs α-μεα, ΑRBs, CCBs α-μεα, ΑRBs CCBs α-μεα, ΑRBs α-μεα, ΑRBs, διουρητικά αγκύλης α-μεα, ΑRBs, CCBs β-αποκλειστές, μη DHP-CCBs, α-μεα, ΑRBs Διουρητικά, β-αποκλειστές, α-μεα, ΑRBs ανταγωνιστές αλδοστερόνης β-αποκλειστές, CCBs β-αποκλειστές, α-μεα, ΑRBs όλα ESH-ESC Task Force on the Management of Arterial Hypertension. J Hypertens 2007;25(9):
103 Αναστολή της εξέλιξης της διαβητικής νεφροπάθειας μέσω του αποκλεισμού του RAS ΑRB TRENDY LIFE-Diabetes DETAIL INNOVATION IRMA-2 MARVAL IDNT RENAAL AMADEO VIVALDI Τύπου ΙΙ Σ. Διαβήτης Υπέρταση Ενδοθηλιακή δυσλειτουργία Μίκροαλβουμινουρία Αλβουμινουρία Νεφρική Ανεπάρκεια ESRD TRENDY DETAIL?? α-μεα BENEDICT MICRO HOPE Cap.Study Χρόνος εξέλιξης μέχρι 25 χρόνια Schmieder RE. J Hypertens.Suppl 2006;24:S31 S35
104 Preventing Microalbuminuria in Type 2 Diabetes (BENEDICT) 1204 ασθενείς 3 χρόνια ΑΥ, ΣΔτ2, νορμοαλβουμινουρία Trandolapril plus verapamil vs trandolapril vs verapamil alone Κύριο τελικό σημείο: μικροαλβουμινουρία Ruggenenti et al., N Engl J Med 2004
105 Μελέτη BENEDICT: Συχνότητα ανάπυξης μικρολευκωματινουρίας Placebo Verapamil Τrandolapril Verapamil plus trandolapril Άτομα με μικρολευκωματουρία % Επανέλεγχος, μήνες 11.9% 10.0% 6.0% 5.7% V 0.83 (p = 0.54) T 0.47 (p = 0.01) V+T 0.39 (p = 0.01) Bergamo Nephrologic Diabetes Complication Trial Ruggenenti P et al. New Engl J Med 2004; 351:
106 IRMA 2: Σχεδιασμός 590 ασθενείς με υπέρταση, ΣΔ τύπου 2 μικρολευκωματινουρία ( µg/min) και φυσιολογική νεφρική λειτουργία Screening/Εισαγωγή Διπλή-τυφλή αγωγή Ομάδα ελέγχου* Irbesartan 150 mg* Εως 5 εβδομάδες Irbesartan 300 mg* Παρακολούθηση: 2 έτη Χορήγηση συμπληρωματικής αντιυπερτασικής αγωγής (εκτός από ΑΜΕΑ, AIIRAs and διυδροπυρινικούς CCBs) για την επίτευξη παρόμοιας μείωσης της ΑΠ Parving H-H, et al. N Engl J Med 2001; 345:
107 IRMA 2 - Χρόνος ως την εμφάνιση κλινικής πρωτεϊνουρίας Όφελος παρατηρείται από τον 3ο κιόλας μήνα και διατηρείται στη συνέχεια Ασθενείς (%) Ομάδα ελέγχου Irbesartan 150 mg Irbesartan 300 mg 39% p= % p= Παρακολούθηση (μήνες) Parving H-H, et al. N Engl J Med 2001; 345:
108 INNOVATION Study 527 Ιάπωνες ασθενείς με μικρολευκωματινουρία. Ελάχιστο διάστημα παρακολούθησης: 1 έτος Τελικό σημείο: ποσοστό μετάπτωσης σε overt nephropathy (UACR >300 mg/g and increase >30% from baseline at two consecutive 4-week visits) Makino et al. Diabetes Care 2007
109 RENAAL; AII-antagonist (+ conv tx) more renal protective in type 2 diabetes; similar BP, different albuminuria % with event Risk Reduction: 16% p=0.024 Placebo Losartan Blood Pressure (mmhg) 160 P Systolic 140 L MAP 80 Diastolic 60 Pulse Pressure Mo Brenner et al; New Engl J Med 2001 Albuminuria (Change,%) % Overall Reduction -40 p=<0.001 L Mo P
110 IDNT; AII-antagonist (+ conv tx) more renal protective in type 2 diabetes; similar BP, different albuminuria Subjects (%) RRR 20%; P=0.02 RRR 23% P=0.006 Amlodipine Irbesartan Control BP (mm Hg) SBP Mean DBP Follow-up (mo) U Alb/Cr Lewis EJ et al. N Engl J Med 2001;345: Time (mo)
111 Επίδραση των α-μεα και των ΑΥΑ συγκριτικά με αγωγή που δεν συμπεριελάμβανε αποκλειστή του ΣΡΑΑ στη επίπτωση ΤΣΧΝΑ. Sarafidis P, et al. Am J Hypertens 2008
112 Επίδραση των α-μεα και των ΑΥΑ συγκριτικά με αγωγή που δεν συμπεριελάμβανε αποκλειστή του ΣΡΑΑ στο διπλασιασμό της κρεατινίνης ορού Sarafidis P, et al. Am J Hypertens 2008
113 Diabetics Exposed to Telmisartan and Enalapril (DETAIL study) 250 ασθενείς Ηλικίας ετών ΣΔτ2 & νεφροπάθεια 5 χρόνια Telmisartan (80 mg daily) vs enalapril (20 mg daily). Κύριο τελικό σημείο η μεταβολή στο GFR Barnett et al., N Engl J Med 2005
114 DETAIL study: Μεταβολές στο GFR Barnett et al., N Engl J Med 2005
115 Νεφροπροστατευτικό αποτέλεσμα των α-μεα και ARB Οφείλεται: Ελάττωση της συστηματικής αρτηριακής πίεσης Ελάττωση της σπειραματικής τριχοειδικής πίεσης Ελάττωση της δραστηριότητας του ενδονεφρικού ΣΡΑ Ελάττωση των τροφικών και λοιπών δυσμενών δράσεων της ΑγγΙΙ Ελάττωση της πρωτεϊνουρίας
116 Direct health care costs of treating for 5 years mild-to-moderate uncomplicated hypertension in Greece. Stafilas PC, Sarafidis PA, Lasaridis AN, et al. Am J Hypertens 2005
117 Cost to prevent one patient with DN from developing ESRD and the net cost-savings per patient. Greece Cost to prevent one ESRD ($) Net cost savings per patient ($) Mean 95% CI Mean 95% CI ACE inhibitors (39412, NA ) (2251, NA ) ARBs (19443, 85442) (1940, 13631) ACE inhibitors or ARBs (24900, NA ) (5413, NA ) USA ACE inhibitors (95799, NA ) (2442, NA ) ARBs (25858, ) (2671, 18524) ACE inhibitors or ARBs (48160, NA ) (6885, NA ) Stafilas PC, Sarafidis PA, et al. J Clin Hypertens 2007
118 Πρώτης γραμμής αντι-υπερτασικά φάρμακα σε ΧΝΝ Nondiabetic kidney disease Diabetic kidney disease Normoalbuminuria (<30 mg/day or ACR <30 mg/g) Microalbuminuria ( mg/day or ACR mg/g) Macroalbuminuria (>300 mg/day or ACR >300 mg/g) or Clinical Proteinuria (>0.5 g/day) None preferred None preferred ACEI or ARB * ACEI or ARB ACEI or ARB ACEI or ARB* Sarafidis PA, Ruilope LM. Renin-angiotensin-aldosterone system blockade in hypertensive patients with chronic kidney disease. ESH Newsletter 2013;56 Sarafidis PA, Ruilope LM. Kidney International 2014
ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΣΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ
ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΣΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ Δρ. Παντελής Α. Σαραφίδης Α Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Στόχοι αντιυπερτασικής αγωγής σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο
Διαβάστε περισσότεραΥπέρταση σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια
Υπέρταση σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια Παντελής Α. Σαραφίδης, MD, MSc, PhD Επίκουρος Καθηγητής Νεφρολογίας Α.Π.Θ. Νεφρολογική Κλινική Α.Π.Θ., Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αρτηριακή Υπέρταση και ΧΝΝ Επιδημιολογία
Διαβάστε περισσότεραΥπέρταση και Νεφροί: Οι βλάβες, η διάγνωση, η θεραπεία
Υπέρταση και Νεφροί: Οι βλάβες, η διάγνωση, η θεραπεία Δημήτριος Β. Βλαχάκος Αναπληρωτής Καθηγητής Νεφρολογίας B Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Νεφρολογική Μονάδα Πανεπιστημιακό Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» Υπέρταση
Διαβάστε περισσότεραΑσθενής με σακχαρώδη διαβήτη και αρτηριακή υπέρταση Τι το νεότερο το 2017; Πετίδης Κωνσταντίνος Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ
Ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη και αρτηριακή υπέρταση Τι το νεότερο το 2017; Πετίδης Κωνσταντίνος Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Diabetes alone Hypertension Is Prevalent Among Diabetic Adults 29% 71% Diabetes
Διαβάστε περισσότεραΠροενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης
Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της
Διαβάστε περισσότεραΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»
ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΑΥ & ΣΔ: Κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνητότητας παγκοσμίως ΑΥ & ΣΔ: Βασικοί παράγοντες ανάπτυξης καρδιαγγειακής
Διαβάστε περισσότεραΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ
ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ Δημήτριος Β. Βλαχάκος Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών Υπεύθυνος Νεφρολογικής Μονάδας Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Ο πατέρας της Νεφρολογίας Arthur Guyton
Διαβάστε περισσότεραH αντιμετώπιση της υπέρτασης στο άτομο με ΣΔ και έκδηλη νεφρική νόσο
H αντιμετώπιση της υπέρτασης στο άτομο με ΣΔ και έκδηλη νεφρική νόσο Αντώνης Αλαβέρας Διευθυντής Παθολόγος Γ Παθολογικό Τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ Διαβήτης και τελικό στάδιο νεφρικής
Διαβάστε περισσότεραΗ σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση
Η σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση Ιωάννα Ελευθεριάδου Πανεπιστημιακή Υπότροφος Παθολόγος Α Προπαιδευτική Παθολογική
Διαβάστε περισσότεραΒ-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν.
Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Καβάλας ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Ο ομιλητής έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά
Διαβάστε περισσότεραΑνασταλείς του Συστήματος RAAS (ACEi and ARBs) και Διαβήτης. Ι. Ε. Κανονίδης
Ανασταλείς του Συστήματος RAAS (ACEi and ARBs) και Διαβήτης Ι. Ε. Κανονίδης Το Σύστημα Ρενίνης Αγγειοτενσίνης Αλδοστερόνης The RAAS System The RAAS System Circulating System Local System Tissues containing
Διαβάστε περισσότεραΠρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG
Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων στον προ-διαβήτη. Έχει θέση; IFG Δρ Σταύρος Μπούσμπουλας Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής & Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Νίκαιας Πειραιά Προ-διαβήτης
Διαβάστε περισσότεραΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»
ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» The Third National Health and Nutrition Evaluation Survey (NHANES III) Am J Prev Med 22:42 48, 2002 75% ατόμων με ΣΔ ΑΥ 29%
Διαβάστε περισσότεραHeart failure: Therapy in 2012 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ
Heart failure: Therapy in 2012 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ Καρδιακή Ανεπάρκεια Σύνδροµο που χαρακτηρίζεται από Δοµική ή λειτουργική διαταραχή της καρδιάς Αδυναµία επαρκούς παροχής στους ιστούς Παρά
Διαβάστε περισσότεραΜηχανισμοί Bλάβης Eνδοθηλίου και Mικρολευκωματινουρία
Μηχανισμοί Bλάβης Eνδοθηλίου και Mικρολευκωματινουρία Δημήτριος Βλαχάκος Επίκουρος Καθηγητής Νεφρολογίας Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Παν/μίου Αθηνών «Αττικό» Νοσοκομείο, Αθήνα Ventricular Dilation/
Διαβάστε περισσότερα«Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας»
2. Νεφρολογική κλινική Α.Π.Θ., Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, Θεσσαλονίκης «Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας» Π. Τολίκα¹,
Διαβάστε περισσότεραΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, MD ΕΙΔΙΚΟΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ Επικ.ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΝ ΒΟΛΟΥ «ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΕΙΟΝ»
ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, MD ΕΙΔΙΚΟΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ Επικ.ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΝ ΒΟΛΟΥ «ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΕΙΟΝ» Chronic Kidney Disease Improving Patient Outcomes in the Primary Care Setting
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΟΦΘΑΛΜΟΣ
ΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΟΦΘΑΛΜΟΣ Σχέση ρύθμισης ΣΔ και Διαβ. Αμφ/θειας 2η Διανοσοκομειακή Εκπαίδευση Ημερίδα Οφθαλμολογίας Δημ. Καραμήτσος Επίπεδο ρύθμισης + Διάρκεια ΣΔ + Oργανισμός Ειδικές επιπλοκές ΣΔ+Μακροαγγειοπάθεια
Διαβάστε περισσότεραΕπιβράδυνση εξέλιξης και αντιμετώπιση επιπλοκών ΧΝΝ
3 ο Περιφερικό Συμπόσιο Γεν. Ιατρικής Κ. Μακεδονίας Θεσ/νίκη 2010 Επιβράδυνση εξέλιξης και αντιμετώπιση επιπλοκών ΧΝΝ Βασίλης Κ. Λιακόπουλος Λέκτορας Νεφρολογίας Α Παθολογική Κλινική ΑΠΘ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ Επιπολασμός
Διαβάστε περισσότεραΣακχαρώδης Διαβήτης και υπέρταση
Σακχαρώδης Διαβήτης και υπέρταση Β. ΚΩΤΣΗΣ MD, Ph.D, FESH ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ-24ΩΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ European Society Hypertension Center of Excellence Γ ΠΑΘOΛΟΓΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΔιαβητική Νεφρική Νόσος
ΤΕΙ Θεσσαλονίκης ΜΠΣ «Φροντίδα στο Σακχαρώδη Διαβήτη» Διαβητική Νεφρική Νόσος Παντελής Α. Σαραφίδης, MD, MSc, PhD Λέκτορας Νεφρολογίας Α.Π.Θ., Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Ιατρικό Κέντρο «Αρεταίος», ΜΧΑ «Θεραπευτική»
Διαβάστε περισσότεραΣυµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ;
Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Δρ. Χρήστος Μανές Παθολόγος µε εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ Γ..Ν «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ Πρόεδρος
Διαβάστε περισσότεραΔευτεροπαθής υπέρταση. Αστέριος Καραγιάννης Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο
Δευτεροπαθής υπέρταση Αστέριος Καραγιάννης Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αίτια δευτεροπαθούς υπέρτασης (1) Νεφρογενή αίτια 1. Νεφραγγειακή υπέρταση
Διαβάστε περισσότεραΔιαβήτης και Στεφανιαία Νόσος
Θα πρέπει να διερευνάται η στεφανιαία νόσος στον ασυμπτωματικό διαβητικό; H πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη της στεφανιαίας νόσου στον διαβητικό ασθενή Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής
Διαβάστε περισσότεραΥπέρταση και αγγειακή βλάβη
Υπέρταση και αγγειακή βλάβη Β. ΚΩΤΣΗΣ MD, Ph.D, FESH ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ-24ΩΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ European Society Hypertension Center of Excellence Γ ΠΑΘOΛΟΓΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΈναρξη & Στόχοι Θεραπείας Αρτηριακής Υπέρτασης
Πανελλήνιa Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία Θεσσαλονίκη, 16-18/2/2017 Έναρξη & Στόχοι Θεραπείας Αρτηριακής Υπέρτασης Δρ. Παναγιώτης Χ. Σταφυλάς Καρδιολόγος - ESH Hypertension Specialist
Διαβάστε περισσότεραΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας
Διαβάστε περισσότεραΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΕΜΠΙΒΟΛΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΡΜΠΕΣΑΡΤΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΗ ΑΟΡΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΣΕ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ Χ. Λουτράδης,1
Διαβάστε περισσότεραΑρτηριακή υπέρταση στον σακχαρώδη διαβήτη
Αρτηριακή υπέρταση στον σακχαρώδη διαβήτη Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Diabetes alone Hypertension Is Prevalent Among Diabetic Adults 29% 71% Diabetes + HTN* NHANES III = Third US National
Διαβάστε περισσότεραΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
Παχυσαρκία και νεφρική νόσος ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Κριτήρια* Η διαπίστωση για 3 μήνες: Νεφρικής βλάβης GFR < 60 ml/min/1.73m2 με ή χωρίς νεφρική
Διαβάστε περισσότεραΣακχαρώδης Διαβήτης: Highlights 2015
Σακχαρώδης Διαβήτης: Highlights 2015 Δρ. Αλέξανδρος Καμαράτος, Παθολόγος-Διαβητολόγος Διευθυντής, Α Παθολογική Κλινική, Διαβητολογικό Κέντρο Ιατρείο Διαβητικού ποδιού «ΤΖΑΝΕΙΟ» Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά
Διαβάστε περισσότεραΚώστας Παλέτας. Μη Φαρµακευτικές Παρεµβάσεις στην υπέρταση. Παχυσαρκία και Υπέρταση. Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ
Μη Φαρµακευτικές Παρεµβάσεις στην υπέρταση Παχυσαρκία και Υπέρταση Κώστας Παλέτας Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ ιευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ Νοσοκοµείο Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης Ταξινόµηση Αρτηριακής
Διαβάστε περισσότεραΠΡΩΙΜΑ ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. Αθανάσιος Ε. Ράπτης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Σακχαρώδη Διαβήτη
ΠΡΩΙΜΑ ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Αθανάσιος Ε. Ράπτης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Σακχαρώδη Διαβήτη Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Μονάδα Έρευνας και Διαβητολογικό Κέντρο
Διαβάστε περισσότεραDECODE σχετικός κίνδυνος θνητότητας από κάθε αίτιο σε µη διαβητικά άτοµα
DECODE σχετικός κίνδυνος θνητότητας από κάθε αίτιο σε µη διαβητικά άτοµα 2.5 Hazard ratio 2.0 1.5 1.0 0.5 0
Διαβάστε περισσότεραΜακροαγγειακές επιπλοκές και παράγοντες κινδύνου. Συνύπαρξη και ο ρόλος τους στην αιτιοπαθογένεια και στη βαρύτητα του Διαβητικού Ποδιού.
Μακροαγγειακές επιπλοκές και παράγοντες κινδύνου. Συνύπαρξη και ο ρόλος τους στην αιτιοπαθογένεια και στη βαρύτητα του Διαβητικού Ποδιού. Σκούτας Δ, Καραγιάννη Δ, Σέκερη Ζ, Σιώμος Κ,Κοντόπουλος Μ, Λαζαρίδου
Διαβάστε περισσότεραΔιαβητική νεφροπάθεια
Διαβητική νεφροπάθεια Αρχικά Στάδια Νεφρικής Βλάβης Μικρολευκωµατινουρία - Μακρολευκωµατουρία, Αντιµετώπιση Δρ. Γεώργιος Βισβάρδης Δ/ντής Νεφρολόγος Ιστορικά στοιχεία τον 18ο αιώνα αναγνωρίζονται σηµεία
Διαβάστε περισσότεραΥπέρταση και Διατροφή
Υπέρταση και Διατροφή Αντώνης Ζαμπέλας Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Συχνότητα εμφάνισης της υπέρτασης στην Ελλάδα. Μελέτη Αττικής
Διαβάστε περισσότεραΗ Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη
Η Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη Τι είναι η αυτομέτρηση; Η αυτομέτρηση είναι: Ο προσδιορισμός του σακχάρου σύμφωνα όμως με τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις των επαγγελματιών υγείας Η αυτομέτρηση
Διαβάστε περισσότεραΗ αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας
Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Β` Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Διαβητική νεφροπάθεια περιστατικό Άνδρας
Διαβάστε περισσότεραΣακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης
Σακχαρώδης Διαβήτης Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Number of people with diabetes by IDF Region, 2013 IDF Diabetes Atlas.
Διαβάστε περισσότεραΠροδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο
Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ Ι. Ιωαννίδης Παθολόγος Υπεύθυνος ιαβητολογικού Ιατρείου και Ιατρείου Παχυσαρκίας Κωνσταντοπούλειο Συγκρότηµα Γ.Ν.Ν.Ιωνίας«Αγία Όλγα» Προδιαβήτης
Διαβάστε περισσότεραΔιαβητική Νεφροπάθεια. Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Διαβητολογίας Α ΠΡΠ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
Διαβητική Νεφροπάθεια Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Διαβητολογίας Α ΠΡΠ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Ο ΣΔ αποτελεί τη συχνότερη αιτία ΧΝΝ τελικού σταδίου Seminars in Dialysis 23: 129 133, 2010 Δομή
Διαβάστε περισσότεραΔιαγνωστικο ς ε λεγχος στην υπε ρταση: με χρι που πρε πει να φθα νει;
Διαγνωστικο ς ε λεγχος στην υπε ρταση: με χρι που πρε πει να φθα νει; Δρ Ι. Ζαρι φης καρδιολόγος Συντ διευθυντής καρδιολογικού Νοσ Γ Παπανικολαου (Θεσσαλονι κη) Πρόεδρος ΟΕ αρτηριακής υπερτασης ΓΙΑΤΙ
Διαβάστε περισσότεραΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
1 ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ Δ. Κιόρτσης Ενδοκρινολόγος Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων European SCOPE fellow 1η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Ελληνική Ιατρική
Διαβάστε περισσότεραΝεφροπάθεια και Υπέρταση σε ασθενή με ΣΔ
Νεφροπάθεια και Υπέρταση σε ασθενή με ΣΔ Δημήτριος Β. Βλαχάκος Καθηγητής Παθολογίας - Νεφρολογίας Υπεύθυνος Νεφρολογικής Μονάδας Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» 1/3 of the population are obese
Διαβάστε περισσότεραΙ. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας
Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας 25.0 39.7 59% 10.4 19.7 88% 189 εκατομμύρια το 2003 324 εκατομ. Υπολογίζονται 2025 72% αύξηση 38.2 44.2
Διαβάστε περισσότερα«Είναι απαραίτητος ο αποκλεισμός του συστήματος ρενίνης - αγγειοτενσίνης αλδοστερόνης στην χρόνια νεφρική νόσο;»
«Είναι απαραίτητος ο αποκλεισμός του συστήματος ρενίνης - αγγειοτενσίνης αλδοστερόνης στην χρόνια νεφρική νόσο;» Ρήγας Καλαϊτζίδης Νεφρολόγος Νεφρολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων Θεσ/νικη,
Διαβάστε περισσότεραΗ ΜΑΝΙΔΙΠΙΝΗ: ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Η ΜΑΝΙΔΙΠΙΝΗ: ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΜΑΝΙΔΙΠΙΝΗ Αποκλείει τους L-type διαύλους Ca 2+, αλλά επίσης και τους T-type
Διαβάστε περισσότεραΗ νεφρική ορμονική αντίδραση στην καρδιακή ανεπάρκεια, ως προγνωστικός δείκτης καρδιαγγειακού θανάτου
Η νεφρική ορμονική αντίδραση στην καρδιακή ανεπάρκεια, ως προγνωστικός δείκτης καρδιαγγειακού θανάτου Δημήτριος Β. Βλαχάκος Καθηγητής Παθολογίας-Νεφρολογίας Νεφρολογική Μονάδα Πανεπιστημιακό Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ»
Διαβάστε περισσότεραΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ
ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ, ΣΚΟΠΟΣ Η αρτηριακή υπέρταση αποτελεί ένα γνωστό παράγοντα κινδύνου για στεφανιαία νόσο. Η αποδεκτή τιμή της αρτηριακής
Διαβάστε περισσότεραΑζιλσαρτάνη: Ο νέος, ισχυρός ανταγωνιστής υποδοχέων αγγειοτασίνης ΙΙ. Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ GW University, Washington, DC
Αζιλσαρτάνη: Ο νέος, ισχυρός ανταγωνιστής υποδοχέων αγγειοτασίνης ΙΙ Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ GW University, Washington, DC Δήλωση συμφερόντων Τιμητικές αμοιβές από: Novartis, Menarini,
Διαβάστε περισσότεραΥπεργλυκαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος
Υπεργλυκαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος Σπ. Μπακατσέλος Παθολόγος Διαβητολόγος Δ/ντής Α Παθολογικής Κλινικής Γ. Ν. Δράμας Περιεχόμενα Ποιά είναι η συσχέτιση μεταξύ ΣΔ τύπου 2 και CVD? Ποια είναι η συσχέτιση
Διαβάστε περισσότεραΗ αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας
Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Β` Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Διαβητική νεφροπάθεια περιστατικό Άνδρας
Διαβάστε περισσότεραΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΣΕ ΕΙ ΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: ΥΠΕΡΛΙΠΙ ΑΙΜΙΑ
Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΣΕ ΕΙ ΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: ΥΠΕΡΛΙΠΙ ΑΙΜΙΑ ΕΛΕΝΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙ Η ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Β ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΤΤΙΚΟΝ Θέµατα προς συζήτηση Επιδηµιολογικά
Διαβάστε περισσότεραΥπερτασικός 69 ετών με διαβητική νεφροπάθεια νοσηλεία για οξύ στεφανιαίο σύνδρομο για το οποίο θα κάνει προγραμματισμένη PCI
Υπερτασικός 69 ετών με διαβητική νεφροπάθεια νοσηλεία για οξύ στεφανιαίο σύνδρομο για το οποίο θα κάνει προγραμματισμένη PCI ΜΑΡΙΑ ΜΑΡΚΕΤΟΥ ΔΙΕΥΘ. ΕΣΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Conflict of interest:
Διαβάστε περισσότεραΥπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο
Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Χρόνια νεφρική νόσος : ορισμός και
Διαβάστε περισσότεραΑρχές και στόχοι της αντι τ ϋπε π ρ ε τ ρ α τ σ α ι σ κή κ ς ή θε θ ρ ε α ρ πε π ί ε ας
Αρχές και στόχοι της αντιϋπερτασικής θεραπείας Η Συνύπαρξη Παραγόντων Κινδύνου Πολλαπλασιάζει τον Κίνδυνο Εµφάνισης Καρδιαγγειακών Συµβαµάτων Κάπνισµα Υπέρταση (ΣΠ 195 mmhg) x 1,6 x 4,5 x 3 x 16 x 6 x
Διαβάστε περισσότεραΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ. ΥΓΙΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΓΙΑ ΥΓΙΕΙΣ ΝΕΦΡΟΥΣ
ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ. ΥΓΙΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΓΙΑ ΥΓΙΕΙΣ ΝΕΦΡΟΥΣ Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού Η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού εορτάζεται από το 2006 κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη του Μαρτίου στοχεύοντας στην κινητοποίηση
Διαβάστε περισσότεραEίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2
Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Σ. Θ. Λιάτης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»
Διαβάστε περισσότερα08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) **
08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) ** Σκοπός Είδη θεραπευτικών μελετών Είναι τα αποτελέσματα της μελέτης έγκυρα; Είναι τα αποτελέσματα της μελέτης σημαντικά; Σχετικός και απόλυτος κίνδυνος Number Needed to Treat
Διαβάστε περισσότεραΗ παχυσαρκία επιβαρυντικός ή βοηθητικός παράγοντας. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ
Η παχυσαρκία επιβαρυντικός ή βοηθητικός παράγοντας Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ Από μόνη η παχυσαρκία αυξάνει την θνητότητα Calle EE, Thun MJ, Petrelli
Διαβάστε περισσότεραΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. Τζήμου Παρασκευή Νοσηλεύτρια Μ.Τ.Ν. 424 ΓΣΝΕ
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Τζήμου Παρασκευή Νοσηλεύτρια Μ.Τ.Ν. 424 ΓΣΝΕ Σκοπός της εργασίας Καρδιονεφρικό σύνδρομο Παθοφυσιολογία Διάγνωση Θεραπεία Πρόληψη Νεφροί Καρδιά 20% της καρδιακής
Διαβάστε περισσότεραΜια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON
Μια κριτική ματιά στην κλινική μελέτη GRIPHON Κατερίνα Μαραθιά Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διευθύντρια ΚΧ ΜΕΘ Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Δήλωση σύγκρουσης
Διαβάστε περισσότεραΘεραπευτικοί στόχοι στο σακχαρώδη διαβήτη Τι μάθαμε από τις κλασσικές (DCCT-UKPDS) και νεότερες μελέτες (ACCORD-ADVANCE-VADT)
Θεραπευτικοί στόχοι στο σακχαρώδη διαβήτη Τι μάθαμε από τις κλασσικές (DCCT-UKPDS) και νεότερες μελέτες (ACCORD-ADVANCE-VADT) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΚΡΥΛΑΚΗΣ EΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΡΟΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραιαβητική νεφροπάθεια και υπέρταση
ιαβητική νεφροπάθεια και υπέρταση Μιχάλης ούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Diabetic nephropathy Diabetic nephropathy is irreversible in humans No cases of recovery or cure have been reported in the literature
Διαβάστε περισσότεραΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ, ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΟΞΕΩΣΗΣ ΤΗΣ ΧΝΝ
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ, ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΟΞΕΩΣΗΣ ΤΗΣ ΧΝΝ Χρυσόστομος Δημητριάδης, Νεφρολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ Νεφρολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο ΓΠΝ Θεσσαλονίκης ΧΝΝ και αποβολή ημερήσιου
Διαβάστε περισσότεραΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΟΥΒΟΓΙΑΝΝΗ Κ Λ Ι Ν Ι Κ Η Δ Ι Α Ι Τ Ο Λ Ο Γ Ο Σ - Δ Ι ΑΤ Ρ Ο Φ Ο Λ Ο Γ Ο Σ M S C, R D Περίληψη
Διαβάστε περισσότεραΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Δρ. Α. Μελιδώνης Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ» Διαβητολογικό Κέντρο
Διαβάστε περισσότεραΟυρικό οξύ: έχει κλινική σημασία;
3 η Συνάντηση Ειδικών σε θέματα καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου: αμφιλεγόμενα θέματα αιχμής ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 2014 Ουρικό οξύ: έχει κλινική σημασία; Kυριάκος Δημητριάδης, MD, PhD, FESC Καρδιολόγος Επιστημονικός
Διαβάστε περισσότερα«Με μικρο- και μακρολευκωματινουρία»
Κλινική προσέγγιση υπερτασικών ασθενών με νεφρολογικά προβλήματα «Με μικρο- και μακρολευκωματινουρία» Ρήγας Καλαϊτζίδης Νεφρολόγος Νεφρολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων Αθήνα, 16ο Πανελλήνιο
Διαβάστε περισσότεραΠρέπει η αντιπρωτεϊνουρική δράση να αποτελεί στόχο της αντιϋπερτασικής αγωγής;
Πρέπει η αντιπρωτεϊνουρική δράση να αποτελεί στόχο της αντιϋπερτασικής αγωγής; Ρήγας Γ. Καλαϊτζίδης gg Νεφρολόγος, Επιμελητής Α ΕΣΥ, Νεφρολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το
Διαβάστε περισσότεραΑΘΗΝΑ,, Μαρτίου Νεφρός : Αίτιο και στόχος της Υπέρτασης. Ζεµπεκάκης Παντελής. Αν. Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ. Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ.
13 ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρίας Υπέρτασης ΑΘΗΝΑ,, 8-108 Μαρτίου 2012 Νεφρός : Αίτιο και στόχος της Υπέρτασης Ζεµπεκάκης Παντελής Αν. Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκη
Διαβάστε περισσότεραΑΡΤΗΡΙΑΚH ΥΠEΡΤΑΣΗ. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΊ ΣΤOΧΟΙ ΜΕΤA ΤΗ ΜΕΛEΤΗ SPRINT ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΥΛΙΑΔΗΣ AN. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΙΝΙΚΗΣ ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΑΡΤΗΡΙΑΚH ΥΠEΡΤΑΣΗ. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΊ ΣΤOΧΟΙ ΜΕΤA ΤΗ ΜΕΛEΤΗ SPRINT ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΥΛΙΑΔΗΣ AN. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΙΝΙΚΗΣ ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΗYPERTENSION GUIDELINES AHA/ACC/CDC ADVISORY ALGORITHM
Διαβάστε περισσότεραΓΣ Στεργίου. Κέντρο Υπέρτασης, Γ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Σωτηρία
ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ - 2010 ΓΣ Στεργίου Κέντρο Υπέρτασης, Γ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Σωτηρία PROSPECTIVE STUDIES COLLABORATION Δεδομένα 1.000.000 αρρώστων 61 Mελέτες
Διαβάστε περισσότεραΗ επίδραση της αντιυπερτασικής θεραπείας στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
Η επίδραση της αντιυπερτασικής θεραπείας στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 Λιάμης Γεώργιος Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ
ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ CONFLICT OF INTEREST ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Να καταγράψει τον επιπολασμό του καρδιαγγειακού κινδύνου σε υπερτασικούς ασθενείς υπό θεραπεία, που
Διαβάστε περισσότεραΠ.ΓΙΑΜΑΛΗΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ
Π.ΓΙΑΜΑΛΗΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ IDF Diabetes Atlas 5 th Ed. 2012 IDF Diabetes Atlas 5 th Ed. 2012 IDF Diabetes Atlas 5 th Ed. 2012 Τυχαίο δείγμα (mg/g Cr) Ούρα 24ωρου (mg/24h) Σε συγκεκριμένο χρόνο (μg/min) Φυσιολογικά
Διαβάστε περισσότεραΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΚΑΛΣΙΜΙΜΗΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ;
ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΚΑΛΣΙΜΙΜΗΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ; Λιαβέρη Παρασκευή Νεφρολόγος Πρότυπο Νεφρολογικό Κέντρο Αττικής Με την ευγενική υποστήριξη της Amgen DISCLOSURES AMGEN (HONORARIUM)
Διαβάστε περισσότεραSimon et al. Supplemental Data Page 1
Simon et al. Supplemental Data Page 1 Supplemental Data Acute hemodynamic effects of inhaled sodium nitrite in pulmonary hypertension associated with heart failure with preserved ejection fraction Short
Διαβάστε περισσότεραΔιαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενoύς με νεφραγγειακή υπέρταση
Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενoύς με νεφραγγειακή υπέρταση Γκαλιαγκούση Ευγενία MD, PhD Medical School, King s College University of London Νεφραγγειακή νόσος Safian RD,NEJM,2001 Αιτίες στένωσης
Διαβάστε περισσότεραΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΕΝΑΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ
ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΕΝΑΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ Κουλούρης Ευστάθιος MD Καρδιολόγος NO CONFLICT OF INTEREST Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων «Όσο αυξάνει το νησί της γνώσης τόσο μεγαλώνει η ακτή που αντικρίζει
Διαβάστε περισσότεραΗ σημασία της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης στη διαβητική νευροπάθεια και αρτηριοπάθεια
Η σημασία της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης στη διαβητική νευροπάθεια και αρτηριοπάθεια Πηνελόπη Γρηγοροπούλου Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Επιμελήτρια Α ΕΣΥ Διαβητολογικό Ιατρείο και
Διαβάστε περισσότεραCHADS&ή CHADSVASc στην προληψη θροµβοεµβολικων επεισοδιων σε ασθενεις µε κολπικη µαρµαρυγη;
CHADS&ή CHADSVASc στην προληψη θροµβοεµβολικων επεισοδιων σε ασθενεις µε κολπικη µαρµαρυγη; Α.Μπουγας, Β.Τερπος, Δ.Γκολιδακης, Χ.Παπαδοπουλος, Χ.Κυρπιζιδης, ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΜικροαλβουμινουρία. Δείκτης νεφρικής νόσου ή/και καρδιαγγειακών επιπλοκών;
Μικροαλβουμινουρία Δείκτης νεφρικής νόσου ή/και καρδιαγγειακών επιπλοκών; Αντώνης Αλαβέρας Διευθυντής Παθολόγος Γ Παθολογικό Τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Κοργιαλένειο Μπενάκειο ΕΕΣ Μικροαλβουμινουρία Δείκτης
Διαβάστε περισσότεραΑρτηριακή Υπέρταση Και Υψηλός Καρδιαγγειακός Κίνδυνος
Αρτηριακή Υπέρταση Και Υψηλός Καρδιαγγειακός Κίνδυνος Δημήτρης Π. Παπαδόπουλος-FESC Επιμελητής Καρδιολογικής Κλινικής Π.Γ.Ν.Α. «ΛΑΪΚΟ» Υπεύθυνος Αντιυπερτασικού Ιατρείου Clinical Hypertension Specialist
Διαβάστε περισσότεραSupplemental Table 1. ICD-9-CM codes and ATC codes used in this study
Supplemental Table 1. ICD-9-CM codes and ATC codes used in this study Comorbidities ICD-9-CM codes Medication ATC codes Diabetes 250 Angiotensin-converting enzyme inhibitors C09AA Ischemic heart disease
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΝΤΙΟΥΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΤΝ ΓΝΝ ΔΡΑΜΑΣ
ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΝΤΙΟΥΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΤΝ ΓΝΝ ΔΡΑΜΑΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗΣ στον αναπτυγμένο κόσμο Η κυριότερη αιτία Χρόνιας Νεφρικής Νόσου Η κυριότερη αιτία Τελικού Σταδίου ΧΝΝ ΔΙΑΒΗΤΗΣ στον αναπτυσσόμενο
Διαβάστε περισσότεραΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΥΠΕΡΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ
ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΥΠΕΡΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ Β. ΚΩΤΣΗΣ MD, Ph.D, FESH ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ-24ΩΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ, Hypertension Excellence Centre of the European
Διαβάστε περισσότεραΗ συνδυασμένη αντιυπερτασική αγωγή σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες. Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ
Η συνδυασμένη αντιυπερτασική αγωγή σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Σύγκρουση συμφερόντων Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων σχετικά με την ομιλία αυτή
Διαβάστε περισσότερα1 Τ α π α ι δ ι ά κ α ι ο ι έ φ η β ο ι παρουσιάζουν μεταβολές στις τιμές της ΑΠ, με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους
1 Τ α π α ι δ ι ά κ α ι ο ι έ φ η β ο ι παρουσιάζουν μεταβολές στις τιμές της ΑΠ, με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους 2 Η εφηβεία αποτελεί μια περίοδο ταχεία ανάπτυξης κατά την οποία η μ ά ζ α τ ο
Διαβάστε περισσότεραΔεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων. Δεν έχω λάβει αμοιβή από οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρεία
Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων Δεν έχω λάβει αμοιβή από οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρεία ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ Δρ. Γιαννάκης Στυλιανού ΘΕΜΑΤΑ
Διαβάστε περισσότεραΠαρουσίαση ερευνητικού έργου
Παρουσίαση ερευνητικού έργου Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων B Καρδιολογική Κλινική Study of peripheral circulation in patients with Heart Failure 11/2/2016 Μπεχλιούλης Άρης, MD, PhD Kαρδιολόγος, Επιστημονικός
Διαβάστε περισσότεραΔιαβητική νεφροπάθεια: η σημασία της αναστολής του άξονα ρενίνης αγγειοτενσίνης ΤΣΟΥΧΝΙΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΠΘ
Διαβητική νεφροπάθεια: η σημασία της αναστολής του άξονα ρενίνης αγγειοτενσίνης ΤΣΟΥΧΝΙΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΠΘ Age-adjusted Percentage of U.S. Adults Who Were Obese or Who Had Diagnosed
Διαβάστε περισσότεραΟ αποκλεισμός του άξονα ρενίνης ως βάση της συνδυαστικής θεραπείας
Ο αποκλεισμός του άξονα ρενίνης ως βάση της συνδυαστικής θεραπείας Ευστράτιος Βαρσαμής Διευθυντής Β' Παθολογικής Κλινικής, Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο «Αγία Όλγα» Αγγειοτασινογόνο Χυμάση Αγγειοτασίνη
Διαβάστε περισσότεραΙΔΡΥΜΑ. Θεσσαλονίκη, ύλα
ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ, ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΔ ΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ Πτυχιακή
Διαβάστε περισσότεραΠοιες υποκλινικές βλάβες πρέπει να αναζητούνται στα υπερτασικά άτομα; Η ταυτοποίησή τους αλλάζει την θεραπευτική μας στρατηγική;
Ποιες υποκλινικές βλάβες πρέπει να αναζητούνται στα υπερτασικά άτομα; Η ταυτοποίησή τους αλλάζει την θεραπευτική μας στρατηγική; Ι ω ά ν ν α Ε λ ε υ θ ε ρ ι ά δ ο υ Π α θ ο λ ό γ ο ς Α Π ρ ο π α ι δ ε
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στη Διατροφή
Εισαγωγή στη Διατροφή Ενότητα 9 η ΜΕΡΟΣ Β THE INTERNATIONAL OBESITY TASK FORCE (IOTF) Όνομα καθηγητή: Μ. ΚΑΨΟΚΕΦΑΛΟΥ Όνομα καθηγητή: Α. ΖΑΜΠΕΛΑΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ
Διαβάστε περισσότερα(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)
Π. Α. Σαραφίδης 1, Χ. Λουτράδης, 1 Α. Καρπέτας, 2 E. Παπαδοπουλου, 1 Ν. Πυργίδης, 1 Ι. Μηνοπούλου, 1 Γ. Τζανής, 1 Α. Μπίκος, 1 Β. Ράπτης, 3 Χ. Συργκάνης, 4 Β. Λιακοπουλος, 5 Α. Παπαγιάννη, 1 G. Parati,
Διαβάστε περισσότεραgr
ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ (Α.Υ.) ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ (Σ ) Α.Υ. ορίζεται ως αρτηριακή πίεση >140/90 mmhg Απαντά συχνά στους ασθενείς µε Σ, από 20 έως 80%, αναλόγως: ηλικίας Φυλής τύπου Σ και συνύπαρξης παχυσαρκίας
Διαβάστε περισσότεραΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού:
ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: Μοντέλα µε κλασσικούς παράγοντες κινδύνου: Μοντέλα µε νέους βιοδείκτες: Πως µεταβάλουν
Διαβάστε περισσότερα