astypalea guide Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea

Transcript

1 astypalea guide Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea 2014

2 Astypalea Astypalea (or Astropalia), an island of the Aegean with geographic and cultural elements from both the Dodecanese and the Cyclades, is the bridge connecting these two island complexes, a meeting point for their unique characteristics. The island was given its name ( Asty and palaios, meaning City and old ) by the Dorian locals, who found in the area traces of an older Phoenician settlement according to certain archaeologists. Administratively, the island belongs to the Region of the South Aegean and the Prefecture of the Dodecanese, according to Kallikrates Law, and in the Province of Kalymnos. It has a surface of sq. km and is located 27 miles SE of Amorgos. With over 1,200 permanent residents, Astypalea s inhabitants live in Chora, Pera Yialos, Livadi, Maltezana (Analipsi) and Vathi. A number of unique islets fall under the jurisdiction of the island, with Kounoupa and Koutsomytis standing out for their beauty. The Ancient Greeks called it The Banquet of the Gods and as such, it must have been rich and appealing to all senses. Astypalea continues to be rich and appealing to the senses to this day. It is an island rich in historical memories, traditions, natural beauties and the gentle disposition of its inhabitants. Marked by the passage of centuries, wrapped in legends for its famed Castle crowning a picturesque Chora that is one of the most beautiful ones in the Aegean, lightly traced over by a myriad promontories, dells and sandy coves, with mountain sides strewn with rocks, dotted with 365 picturesque churches and chapels, «Astypalea» for the newcomer or «Astropalia» for the local inhabitants is an adorable island. In the past, the Castle of Astypalea had a key and was locked so as not to reveal its beautiful girls. Now, Astypalea is as open as the hospitable hearts of its inhabitants, and it immediately reveals its beauties. That s why it gains constantly not just more and more visitors, but friends! Μαλτεζάνα Maltezana Ευαγγελισμός Evangelismos

3 Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea H Aστυπάλαια H Αστυπάλαια (ή Αστροπαλιά), το νησί του Αιγαίου με γεωγραφικά και πολιτισμικά στοιχεία που το προσδιορίζει τόσο στα Δωδεκάνησα όσο και στις Κυκλάδες είναι η γέφυρα που συνδέει τις Κυκλάδες με τα Δωδεκάνησα και συναντώνται πάνω της τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και των δύο νησιωτικών συμπλεγμάτων. Το νησί ονομάστηκε έτσι («Άστυ» και «παλαιός») από τους Δωριείς κατοίκους του, οι οποίοι βρήκαν στην περιοχή ίχνη παλαιότερου οικισμού των Φοινίκων, κατά τους ισχυρισμούς «κάποιων» αρχαιολόγων. Διοικητικά ανήκει στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και το Νομό Δωδεκανήσου με βάση τον νόμου του Καλλικράτης και ανήκει στην Επαρχία Καλύμνου. Έχει έκταση 99,19 τ.χλμ. και βρίσκεται 27 μίλια Ν.Α. της Αμοργού. Με μόνιμους κατοίκους που ξεπερνούν τους 1200 η Αστυπάλαια κατοικείται στη Χώρα, στον Πέρα Γιαλό, στο Λιβάδι, στη Μαλτεζάνα (Ανάληψη) και στο Βαθύ. Στο νησί υπάγονται ακόμη δύο ξεχωριστής ομορφιάς νησίδες, η Κουνούπα και ο Κουτσομύτης. Οι αρχαίοι την αποκαλούσαν «Τράπεζα των Θεών» και σαν τέτοια δεν μπορεί παρά να ήταν πλούσια και προκλητική προς όλες τις αισθήσεις. Πλούσια και προκλητική εξακολουθεί να είναι και σήμερα η Αστυπάλαια. Πλούσια σε ιστορικές μνήμες, σε παραδοσιακές εκφράσεις, σε φυσικές ομορφιές, σε ευγενικά αισθήματα των κατοίκων της. Με αποτυπωμένη τη ροή των αιώνων πάνω της, τυλιγμένη στους θρύλους για το πολυτραγουδισμένο κάστρο της που στεφανώνει μια «ζωγραφιστή» Χώρα από τις ομορφότερες του Αιγαίου, αχνοσχεδιασμένη από μύριους κάβους, λογκάδες και αμμουδερούς όρμους, με ήμερα, πλαστικά βουνά, διάσπαρτη με 365 γραφικές εκκλησίες και ξωκκλήσια, η Αστυπάλαια για τους νιοφερμένους, η Αστροπαλιά για τους ντόπιους, είναι ένα αξιαγάπητο νησί. Κάποτε το κάστρο της Αστροπαλιάς είχε κλειδί και κλείδωνε για να μην φανερώσει τα όμορφα κορίτσια του. Τώρα η Αστυπάλαια είναι ανοιχτή σαν τη φιλόξενη καρδιά των κατοίκων της και φανερώνει αμέσως τα κάλλη της. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν κερδίζει συνεχώς όλο και περισσότερους καινούργιους επισκέπτες, αλλά φίλους!

4 ΟΙ Μύλοι στη Χώρα Myli (Windmills) in Chora Στο χορό των αιώνων Η Αστυπάλαια ταξίδεψε μέσα στους αιώνες με το ίδιο όνομα. Μικρές μόνο παραφθορές την εμφανίζουν και ως Σταμπάλια, Αστροπαλιά, Αστουπαλιά. Κατά τη μυθολογία η Αστυπάλαια και η Ευρώπη ήταν κόρες του Φοίνικος και της Περιμήδης. Από την ένωση της Αστυπάλαιας με τον Ποσειδώνα γεννήθηκε ο Αργοναύτης Αγκαίος και ο βασιλιάς της Κω Ευρύπυλος. Πρωτοκατοικήθηκε από τους Κάρες οι οποίοι την ονόμασαν Πύρρα για το κόκκινο χρώμα της. Για τα πολλά και μυροβόλα λουλούδια της και για τους καρπούς της οι αρχαίοι την αποκαλούσαν «Θεών Τράπεζα». Όπως και τώρα έτσι και τότε το μέλι της ήταν ονομαστό. Αξιοπερίεργο είναι ότι δεν υπάρχουν φίδια στο νησί και γι αυτό ο Αριστοτέλης έγραφε ότι «εχθράν είναι τοις όφεσιν η των Αστυ παλαιών γη». Οι Ρωμαίοι οι οποίοι από κάθε τόπο εκτιμούσαν πρώτα από όλα τα φαγητά του, ονόμαζαν την Αστυπάλαια «ιχθυόεσσαν» για τα πολλά και καλά ψάρια της. Ο Πλίνιος αποδίδει στα σαλιγκάρια του νησιού θεραπευτικές ιδιότητες. Η Αστυπάλαια πέρασε από την κατοχή της Κρήτης την εποχή του Μίνωα και αργότερα εξελ ληνίστηκε από αποίκους που ήλθαν από τα Μέγαρα. Κατά τους αρχαίους χρόνους το νησί θα πρέπει να παρουσίασε ιδιαίτερη ακμή, όπως μαρτυρούν διάφορα ευρήματα, κυρίως νομίσματα, που βρέθηκαν στη διάρκεια ανασκαφών, αλλά και συχνές αναφορές σε κείμενα αρχαίων συγ γραφέων. Τα ευρήματα εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο που λειτουργεί στον Πέρα Γιαλό, από το οποίο μπορεί ο επισκέπτης να πιάσει την άκρη του νήματος της ζωής της Αστυπάλαιας. Κατά την ελληνιστική εποχή υπήρξε λιμάνι - σταθμός των Πτολεμαίων της Αίγυπτου και κατά την ρωμαϊκή παρουσίασε σημαντική ανάπτυξη χάρη στα πολλά φυσικά λιμάνια της τα οποία αποτελούσαν ορμητήριο κατά των πειρατών. Στους Βυζαντινούς χρόνους η έξαρση της πειρατείας άλλαξε την οικιστική δομή των νησιών, με την παρακμή των παράλιων οικισμών, τη μετακίνηση των πληθυσμών στο εσωτερικό και την ανέγερση κάστρων για προστασία. Στην εποχή αυτή ενδέχεται να ανάγεται το κάστρο του Αγίου Ιωάννη στη νοτιοδυτική ακτή της Αστυπάλαιας, λείψανα του οποίου υπάρχουν εκεί μέχρι σήμερα.

5 Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea Η Πλατεία στη Χώρα Square of Chora Travelling through the Centuries Αποξήρανση σύκων Drying figs Astypalea has travelled through the centuries under the same name. Slight corruptions to the name have it appearing as Stambalia, Astropalia, Astoupalia. According to mythology, Astypalea and Europe were the daughters of Phoenix and Perimede. The marriage of Astypalea to Poseidon, brought about the birth of the Argonaut Ancaeus and the King of Kos, Eurypylos. Astypalea was first inhabitted by the Kares, who named it Pyrra because of the red colour of its soil. Because of its sweet smelling flowers and rich fruit, the Ancient Greeks called it «the Banquet of the Gods». Today, as in the past, Astypalea is renowned for its honey. Strangely enough, there are no snakes on the island, this is why Aristotle wrote that the land of Astypaleans is the enemy of all snakes». The Romans, who appreciated the food of each land before anything, called Astypalea fish-bearing for its many and excellent fish. Plinios attributed healing properties to the island s snails. Astypalea was conquered by Crete during the era of King Minos and was later Hellenized by settlers from Megara. In ancient times, the island must have been quite prosperous as shown by the various finds, mainly coins, found during excavations, as well as the frequent references in ancient texts. The finds are exhibited in the Archaeological Museum housed in Pera Yalos, where the visitor can get a picture of the beginning of Astypalea s life. During Hellenistic Times, the island was a docking stop for the Ptolemies of Egypt and it developed greatly in Roman times thanks to its several, natural harbours which were used as bases of operations against the pirates. In Byzantine Times, the upsurge of piracy changed the residential structure of islands, with the decline of coastal dwellings, the movement of populations to the interior of the island, and the erection of castles for protection. This is the era to which the Castle of Agios loannis situated on the south-western shore of Astypalea is possibly attributed, the ruins of which can still be found there today.

6 Σπίτια στο Κάστρο Houses in Kastro Τα πεντακάθαρα νερά της Μαλτεζάνας The clear waters of Maltezana

7 Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea Όμως η περίοδος με το εντονότερο σημάδι που διασώθηκε μέχρι τις μέρες μας - το Κάστρο - είναι αυτή της ενετοκρατίας. Μετά την κατάλυση του βυζαντινού κράτους από τους Φράγκους, το 1204, και τη δημιουργία του Δουκάτου της Νάξου, ο Βενετός ιδρυτής του Μάρκος Σανούδος παραχώρησε την Αστυπά λαια στον επίσης Βενετό ευγενή Ιωάννη Κουιρίνι. Αυτός ήταν ο ιδρυτής και πρώτος ιδιοκτήτης ενός οικήματος το οποίο αποτέλεσε τον πυρήνα του σημερινού οικισμού. Οι Βενετοί έμειναν στην Αστυπάλαια από το 1207 έως το 1269, χρο νιά που οι Βυζαντινοί ανακατέλαβαν το νησί. Όμως το 1310, ο δεύτερος Ιωάννης Κουιρίνι ηγεμόνας της Τήνου και της Μυκόνου, απόγονος του πρώτου, κυρίευσε ξανά την Αστυπάλαια με τη βοήθεια του Μάρκου Γριμάνι. Οι Κουιρίνι έμειναν κύριοι του νησιού για σχεδόν 300 χρόνια. Ο καθένας με τη σειρά του ανακαίνιζε και μεγάλωνε το Κάστρο. Πλάκες με τα οικόσημα των ευγενών βενετσιάνων που το έκτισαν και το κατοίκησαν, εντοιχισμένες σε διάφορα σημεία, μιλούν για τα περασμένα μεγα λεία τους. Μια από αυτές έφτασε μέχρι τις μέρες μας εντοιχισμένη σ ένα σημείο του Κάστρου όπου μπορεί να τη δει ο επισκέπτης. Μαλτεζάνα Maltezana However, the period with the most intense mark which has been preserved to this day - the Castle - is that of Venetian Rule. After the Byzantine state was torn down by the Franks in 1204 and the Duchy of Naxos was established, its Venetian founder, Marco Sanoudo bestowed Astypalea to the Venetian noble Giovanni Querini. He was the founder and first owner of a building that functioned as the core of the present day hamlet. The Venetians stayed in Astypalea from 1207 to 1269, when the Byzantines took the island back. However in 1310, Giovanni Querini II, ruler of Tinos and Mykonos and descendant of Giovanni Querini I, conquered Astypalea once again with the help of Marco Grimani. The Querini family ruled the island for almost 300 years. Each of them in turn renovated and extended the Castle. Plaques with the coatsof-arms of the Venetian nobility that built it and lived there, built into the walls at various points, speak of their glorious past. One of these plaques has survived to this day, built into a wall in the Castle that visitors can see.

8

9

10 Άποψη από το Λιβάδι The view from Livadi

11 Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea

12 Ο Αγ. Γεώργιος του Κάστρου Agios Georgios in Kastro

13 Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea Την τοποθέτησαν το Μάρτιο του 1413 την ημέρα που ήταν αφιερωμένη στον προστάτη τους Άγιο Κουιρίνι, ο Ιωάννης Δ Κουιρίνι «κόμης της Αστυνέας» και η γυναίκα του Ισσαβέτα. Οι Βενετοί έχασαν την Αστυπάλαια το 1537 όταν ενέσκηψε στα νησιά ο φοβερός Βαρβαρόσας. Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η Αστυπάλαια είχε εξασφαλίσει προνόμια και ζούσε αυτοδιοικούμενη. Πήρε μέρος στην επανάσταση του 1821, αλλά όπως και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα δεν συμπεριελήφθη στα όρια του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Έμεινε υπό Τουρκική κατοχή, μέχρι το 1912 όταν ακολούθησε η Ιταλική. Μαζί με όλα τα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκε επισήμως με την Ελλάδα στις 7 Μαρτίου It was placed there in March 1413, the day dedicated to their patron Saint Querini, by Giovanni Querini IV, Count of Astynea and his wife Isabetta,. In 1537, the Venetians lost Astypalea when the terrible Barbarosa started attacking the islands. Under Ottoman Rule, Astypalea had ensured privileges and so remained self-governed. It participated in the Greek Revolution of 1821 but, but as was the case with the rest of the Dodecanese islands, it was not included in the borders of the free Greek state. The island remained under Ottoman occupation until 1912, when the Italians took over. Along with the other islands of the Dodecanese, it was finally united to Greece on March 7, 1948.

14 Η Χώρα των θαυμάτων Μέχρι το 19 ο αιώνα η Χώρα ήταν ο μοναδικός οικισμός των νεότερων χρόνων της Αστυπά λαιας. Οι άλλοι οικισμοί που υπάρχουν σήμερα, δημιουργήθηκαν στη θέση αγροικιών. Οι μεγαλύτεροι είναι το Λιβάδι και η Ανάληψη ή Μαλτεζάνα κατά τους Ιταλούς. Στη Χώρα συγκεντρώνεται το σύνολο σχεδόν της ζωής του νησιού. Είναι χτισμένη πάνω σε μία χερσόνησο που λούζεται στη γαλάζια θάλασσα, δημιουργώντας δύο απάνεμους κόλπους, του Πέρα Γιαλού αριστερά καθώς κοιτάμε το πέλαγος, και του Λιβαδιού δεξιά. Το Βενετσιάνικο Κάστρο με τις δύο κατάλευκες εκκλησίες στέκει αγέρωχο στην κορυφή της χερσονήσου, σηματοδοτώντας την αρχή της εξέλιξης του οικισμού.

15 Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea Chora, full of Wonders Up until the 19 th Century, Chora was the only settlement of modern times in Astypalea. All the other hamlets that exist today were built in the location of farm-houses. The largest hamlets are Livadi and Analypsi or Maltezana, as the Italians called it. Almost all the life of the island is concentrated in Chora. It is built on a peninsula surrounded by the light blue sea, forming two sheltered bays, Pera Yalos, on the left as you look at the open sea and Livadi, on the right. The Venetian Castle, with its two stark white churches, stands proudly at the top of the peninsula, marking the beginning of the settlement s growth.

16

17

18 Η παραλία του Πέρα Γιαλού The beach of Pera Yialos Όταν οι αιώνες ξεχείλισαν, άρχισαν να κατρακυλούν έξω από τα τείχη στις πλαγιές του λόφου μέχρι το λιμάνι του Πέρα Γιαλού, συνθέτοντας με μικρά κατάλευκα κτίσματα ένα μωσαϊκό της ιστορίας του νησιού. Η εικόνα της Χώρας με το λευκό σώμα και τη γαλάζια καρδιά, αφήνει άφωνο τον επισκέπτη με την ομορφιά και την αρμονία της. Το Κάστρο καταλαμβάνει ολόκληρο το πλάτωμα στην κορυφή του λόφου. Ένα πυκνοκτισμένο σύνολο σπιτιών συνέθεταν το μεσαιωνικό οικισμό. Σήμερα σώζονται λίγα σπίτια, οι εξωτερικοί τοίχοι των οποίων αποτελούν και τα τείχη του Κάστρου. Μόνο στη νότια πλευρά υπάρχει ένας ισχυρός πολεμικός πύργος που είναι γνωστός με το όνομα «Σεράϊ». Πάνω στο Κάστρο, ανάμεσα στις σκόρπιες κολώνες και τις πελεκητές πέτρες, είναι κτισμένες δύο όμορφες εκκλησίες: Η Παναγία του Κάστρου και ο Άγιος Γεώργιος. Η εκκλησία της Παναγίας είναι κτισμένη το 1853 πάνω από την τοξωτή είσοδο του Κάστρου. Στο εσωτερικό της υπάρχει η κτητορική επιγραφή του 1413 και οι θυρεοί των Κουιρίνι. Ο Άγιος Γεώργιος κτίστηκε το Γύρω από τα τείχη του Κάστρου στριμώχνονται τα ομοιόμορφα λευκά σπιτάκια με τα μπλε πορτοπαράθυρα και τα ξύλινα μπαλκόνια, οι εκκλησίες και τα σύνολα των μικρών οικογενειακών ναών. Τη συμφωνία του λευκού και του μπλε διακόπτει η κόκκινη απόχρωση των γερανιών που ανθί ζουν στις αρτάνες, στα στενοσόκακα και τα καλντερίμια. Στις παλιές γειτονιές της Χώρας δεν υπάρχει κανένας μεγάλος ελεύθερος χώρος και καμιά πλατεία. Τα Αστυπαλίτικα Παραδοσιακά σπίτια μοιάζουν με τα κυκλαδίτικα. Εξάλλου σ ολόκληρο το νησί το κυκλαδίτικο χρώμα μοιάζει να κυριαρχεί του δωδεκανησιακού.

19 Παναγιά η Πορταϊτισσα από το Κάστρο Panagia Portaitissa from Kastro Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea As the centuries went by, small white houses started spilling out of the fortified walls onto the hill slopes all the way to the harbour of Pera Yalos forming a mosaic of the island s history. The picture of Chora with its white body and ocean blue heart, renders visitors speechless with its beauty and harmony. The Castle covers the entire plateau at the top of the hill. A densely built group of houses formed the medieval settlement. Today, only a handful of houses remain, the external walls of which are part of the Castle s walls. Only a mighty war tower known as Serai remains on the southern side. Inside the Castle, among the scattered columns and chiselled stones, there are two beautiful churches, Panagia tou Kastrou (the Holy Virgin of the Castle) and Agios Giorgios (Saint George). The church of Panagia tou Kastrou was built in 1853 at the entrance of the castle. Inside it is the votive inscription of 1413 and escutcheons of the Querini family. Agios Giorgios was built in Around the Castle walls, the uniform white houses with blue doors and shutters and wooden balconies, the churches and all the small family chapels are clustered together. The symphony of blue and white is interrupted by the red hue of geraniums that bloom on the slings, the narrow streets and the cobbled alleys. In the old neighbourhoods of Chora, there are no large free spaces or piazzas. Traditional Astypalean houses are similar to those found throughout the Cyclades. In fact, the Cycladic style seems to trump the Dodecanese style throughout the island.

20 Ο Πέρα Γιαλός με την Χώρα στο βάθος Pera Yialos with Chora in the distance Παραλία Κουτσομύτη Koutsomyti beach

21 Παραδοσιακό Αστυπαλίτικο σπίτι Traditional Astypalean house Γραφική γωνιά της Χώρας A picturesque spot in Chora Μια από την συστάδα των εκκλησιών στο Καράη A cluster of churches in Karai

22 Αρχαιολογικό μουσείο Αστυπάλαιας The Archaeological Museum of Astypalea Το πιο ενδιαφέρον μέρος του σπιτιού, εκτός από το τζάκι και τις εσοχές στους τοίχους, είναι το ξύλινο πατάρι στο βάθος, διακοσμημένο με δαντελωτά ξυλόγλυπτα το οποίο χρησιμοποιείται για κρεβάτι. Έχει ύψος περίπου δύο μέτρα και για να φτάσει κανείς μέχρι εκεί ανεβαίνει από τη σκάλα που δημιουργούν τρείς κασέλες η μια πάνω στην άλλη. Πλάι στο κρεβάτι τρεις ή τέσσερις σειρές σκαλιστά ράφια φτιάχνουν τη «κριτζόλα» όπου τοποθετούνται τα πιο όμορφα γυαλικά της νοικοκυράς. Ο ξύλινος διάκοσμος του κρεβατιού, της «κριτζόλας», των κουφωμάτων και των ταβανιών, είναι δείγματα της εξαίρετης ξυλογλυπτικής τέχνης που αναπτύχθηκε στην Αστυπάλαια. Ένα από τα χαρακτηριστικότερα έργα αυτής της τέχνης είναι το ξυλόγλυπτο ταβάνι ενός σπιτιού μέσα στο Κάστρο, το μοναδικό που έχει διασωθεί μέχρι τις μέρες μας. Ξεχωριστό στολίδι της Χώρας είναι οι οκτώ συντηρημένοι ανεμόμυλο» στον αυχένα του λόφου απ όπου τα καινούργια σπίτια, ταιριαστά κι αυτά με το περιβάλλον, κατηφορίζουν προς το λιμάνι. Κοντά στους ανεμόμυλους βρίσκεται το παραδοσιακό καφενείο της Χώρας και λίγο πιο πάνω το Δημαρχείο, απ όπου ξεκινούν οι δύο βασικοί δρόμοι που τραβούν την ανηφόρα για το Κάστρο. Ο καθένας οδηγεί και σε μια ονομαστή εκκλησία, τη Μονή της Παναγίας της Πορταΐτισσας προς τη πλευρά του Λιβαδιού ο ένας και στη Μεγάλη Παναγιά προς την πλευρά του Πέρα Γιαλού ο άλλος. Η Μεγάλη Παναγιά είναι ενταγμένη σ ένα συγκρότημα πέντε ναών, οι οποίοι με φόντο τη θάλασσα δημιουργούν μια ξεχωριστή εικόνα. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτής της εκκλησίας είναι η βοτσαλοστρωμένη αυλή της. Η Παναγιά η Πορταΐτισσα αποτελεί το θρησκευτικό κέντρο του νησιού και το μεγαλύτερο του προσκύνημα. Άρχισε να κτίζεται το 1762 από τον τυφλό Όσιο Άνθιμο από την Κεφαλλονιά, ο οποίος προηγουμένως είχε κτίσει τις μονές Ζωοδόχου Πηγής στη Σίκινο και Αγίου Γεωργίου στο Καστελλόριζο. Η ανέγερση κράτησε εννιά χρόνια και στη διάρκεια της η παράδοση μιλά για πολλά θαύματα. Είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Πορταΐτισσα της Μονής Ιβήρων, αντίγραφο της εικόνας της οποίας έφερε ο Όσιος Άνθιμος στην Αστυπάλαια. Το Δεκαπενταύγουστο που γιορτάζει η Πορταΐτισσα, γίνεται στη χάρη της μεγάλο πανηγύρι με βιολιά και λαούτα. Κοντά στη Μονή λειτουργεί το εκκλησιαστικό μουσείο της Αστυπάλαιας, με σπάνια κειμήλια εξαιρετικής τέχνης.

23 Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea The most interesting part of the houses, apart from the fireplace and the alcoves in the walls, is the wooden loft in the back of the room, decorated with lacy woodcarvings, which is used as a bed. It is approximately two meters high and to reach it one must climb up the stairs formed by three wooden chests, one placed on top of the other. By the bed, three or four rows of carved, wooden shelves make up the Crizzola, where the lady of the house keeps her most beautiful glassware. The wooden ornamentation of the bed, the crizzola, the casings and the ceiling are examples of the exceptional woodcarving craftsmanship that developed in Astypalea. One of the most characteristic pieces of this craft is the wood-carved ceiling of one of the houses inside the Castle, the only one that has been preserved to this day. A special feature of Chora are its eight preserved windmills along the neck of the hill, from where the new houses, harmonized with their surroundings, lead down to the harbour. Near the windmills is the traditional café of Chora and a bit further on is the Town Hall, the starting point of the two main roads going uphill towards the Castle. Each one leads to a renowned church: the Monastery of Panagia Portaitissa, towards Livadi and the church of Megali Panagia, towards Pera Yalos. Megali Panagia is part of a complex of five churches which create a unique picture against the backdrop of the sea. The special feature of this church is its cobblestone courtyard. Panagia Portaitissa is the religious centre of the island and the greatest place of pilgrimage. Its construction began in 1762 by the blind Anthimos the Blessed from Cephalonia, who, had previously built the monasteries of Zoodochos Pigi on the island of Sikinos and Agios Georgios on the island of Castelorizo. Construction took nine years and tradition says that many miracles happened during that time. It is dedicated to the Panagia Portaitissa icon of Iviron monastery, a copy of which was brought to Astypalea by Anthimos the Blessed. August 15 is when Portaitissa is celebrated, and a large feast is held in her honour with violins and lutes. The ecclesiastic museum of Astypalea is housed near the monastery displays rare relics of unique craftsmanship.

24 Περπατώντας πάνω σε μια δαντέλα Οι πολυσχιδείς ακτές της Αστυπάλαιας δεν είναι παρά ένα αδιάκοπο παιχνίδι της στεριάς με τη θάλασσα. Στη μέση περίπου του νησιού η στεριά στενεύει τόσο πολύ που μια λωρίδα γης μόλις 100 μέτρων συνδέει τα δύο τμήματα. Το Στενό, όπως το λένε οι ντόπιοι, χωρίζει την Αστυπάλαια στο ανατολικό «Μέσα Νησί» και στο δυτικό «Έξω Νησί». Η Χώρα βρίσκεται στο «Έξω Νησί» και ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος για το «Μέσα Νησί» περνά δίπλα από τις διαδοχικές παραλίες Μαρμάρια, από το Στενό, την παραλία Πλάκες και φτάνει μετά από 9 χλμ. συνολικής διαδρομής στην Ανάληψη ή Μαλτεζάνα. Λίγο πριν από τον οικισμό μια διακλάδωση οδηγεί στο αεροδρόμιο του νησιού (10 χλμ. από τη Χώρα). Η Ανάληψη είναι ένας από τους τρεις οικισμούς της Αστυπάλαιας. Ονομάζεται και Μαλτεζάνα γιατί λένε ότι την πρωτοκατοίκησαν Μαλτέζοι πειρατές. Ο παραθεριστικός κυρίως οικισμός αγκαλιάζει τον όρμο και την παραλία Μπλε Λιμανάκι με το μακρύ μόλο όπου αράζουν τα ψαροκάικα και ακουμπά στα περιβόλια και τ αμπέλια. Εκεί βρίσκονται τα σπουδαίας αρχαιολογικής σημασίας Προχριστιανικά Λουτρά του Ταλαρά και το ψηφιδωτό με το ζωδιακό κύκλο. Υπάρχουν επίσης ψηφιδωτά στο προαύλιο της Αγίας Βαρβάρας. Μετά τη Μαλτεζάνα ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος καταλήγει στη περιοχή του Σχοινώντα όπου έχει αρχίσει να δημιουργείται ένας καινούργιος οικισμός. Από εκεί ο δρόμος γίνεται βατός χωματόδρομος και ανηφορίζει στα απότομα βουνά αυτής της πλευράς, προσφέροντας πανοραμική θέα του κόλπου Βάϊ, για να καταλήξει στον κλειστό όρμο Βαθύ. Το ήσυχο τοπίο στο Μέσα Βαθύ διανθίζουν μια όμορφη εκκλησία, μια ταβέρνα, λίγα σπίτια και τα δεμένα στο μόλο ψαροκάικα. Στο Βαθύ μπορεί να φτάσει ο επισκέπτης οδικώς με βατό χωματόδρομο. Πριν από το Βαθύ ξεκινά ένας δύσκολος χωματόδρομος ο οποίος καταλήγει στο Μοναστήρι της Παναγιάς της Πουλαριανής. Μαλτεζάνα Maltezana

25 Walking on Lace Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea The diverse coastline of Astypalea is nothing more than a ceaseless game between the land and the sea. Approximately at the middle of the island, the land gets so narrow that only a 100-metre-wide strip of land connects its two parts. Steno, as it is called by the locals, separates Astypalea into the eastern part known as the Mesa Nisi (Inner Island) and the western part known as the Exo Nisi (Outer Island). Chora is on the Outer Island and the asphalt road leading to Mesa Nisi runs alongside the beaches Marmaria, Steno, Plakes until it reaches Analypsi or Maltezana after a total of 9 km. A short distance before the hamlet, there is a fork leading to the airport (10 km from Chora). Analypsi is one of the three hamlets of Astypalea. It is also called Maltezana because it was first inhabited by Maltese pirates. The mainly holiday hamlet embraces the Ble Limanaki cove and beach with its long pier where fishing boats dock and it reaches the orchards and vineyards of the area. There, one can see the archaeologically significant pre-christian Baths of Talaras and the mosaic with the zodiac cycle. Mosaics are to be seen in the courtyard of the Agia Varvara church as well. After Maltezana the asphalt road leads to the area called Schinontas where a new hamlet is gradually being formed. From there the road becomes a flat dirt road and heeds up the steep mountains on this side of the island, offering a panoramic view of Vai bay, finally ending at the closed cove of Vathi. The serene landscape of Mesa Vathi offers a beautiful church, a taverna, a few houses and the moored fishing boats. Visitors can reach Vathi by car via an easily accessible dirt road. Just before Vathi, a rough dirt road leads to the Monastery of Panagia Poulariani.

26 Το δαντελένιο ακρογιάλι του Αγ. Βασιλείου The lacy coastline of Agios Vassilios Επιστρέφοντας στο «Έξω Νησί» μετά το Στενό αρχίζει ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος που οδη γεί στο λιμάνι του Αγίου Ανδρέα (1 χλμ.). Μια άλλη διαδρομή αρχίζει από τη χώρα και διατρέ χει τα βουνά του «Έξω Νησιού», όπου εδώ οι καμπύλες τους είναι μαλακές. Οι πανοραμικές εικόνες της Χώρας και του Λιβαδιού στην αρχή και μετά η θέα των ήρεμων βουνών με τα διάσπαρτα λευκά εκκλησάκια προσφέρουν μοναδική ευχαρίστηση. Πάνω σ αυτή τη διαδρομή είναι το Μοναστήρι της Φλεβαριώτισας. Γιορτάζει στις 2 Φεβρου άριου και αυτή η μέρα είναι το χειμερινό ραντεβού των φίλων της Αστυπάλαιας απ όλο τον κόσμο. Το τέρμα αυτής της διαδρομής είναι η περιοχή του Αγίου Ιωάννη (10 χλμ.). Το γραφικό κατάλευκο εκκλησάκι προβάλλεται ανάμεσα σε δύο απότομες πλαγιές πέρα στο μακρυνό πέλαγο. Κάτω από το εκκλησάκι υπάρχουν περιβόλια και πηγές με γάργαρα νερά και ακόμα πιο κάτω μετά από αρκετή ώρα ποδαρόδρομο μια υπέροχη παραλία. Δεξιά από το εκκλησάκι, ψηλά στην άκρη του βουνού υπάρχουν τα ερείπια του παλιού κάστρου. Κοντά στη Χώρα βρίσκεται ο οικισμός του Λιβαδιού, ο οποίος είναι ο ανθισμένος κήπος του νησιού. Τα περιβόλια με τις μανταρινιές, τις πορτοκαλιές και τ αμπέλια, τα σπίτια πνιγμένα στα λουλούδια απλώνονται σ όλο το πλάτος και το μήκος της ρεματιάς, η οποία καταλήγει σε μια όμορφη παραλία. Από το Λιβάδι ξεκινά ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος, ο οποίος προσφέροντας και από εδώ πανοραμικές εικόνες της Χώρας, συνδέει την απομονωμένη παραλία των γυμνιστών Τζανάκι και αφού περιδιαβαίνει πλήθος μικρών όρμων και την παραλία του Πάπου, καταλήγει στην προκλητική αμμουδιά του Αγίου Κωνσταντίνου. Σε δύο από τις ωραιότερες παραλίες του νησιού ο επισκέπτης μπορεί να φτάσει με τουριστικά σκάφη που ξεκινούν από τον Πέρα Γιαλό και τη Μαλτεζάνα. Πιάνουν στα Καμινάκια όπου λειτουργεί και ταβέρνα που σερβίρει γίδα βραστή και τις Βάτσες όπου υπάρχει σπήλαιο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Τα σκάφη κάνουν επίσης εκδρομές στο νησί Κουτσομύτη που είναι ένα από τα πολλά νησάκια που περιβάλλουν την Αστυπάλαια. Στην «ιχθυόεσσα» Αστυπάλαια τα φρέσκα, λαχταριστά ψάρια κατέχουν την πρώτη θέση στα τραπέζια των ταβερνών που λειτουργούν κυρίως στη Χώρα, τη Μαλτεζάνα και το Λιβάδι. Εδώ η κακαβιά, οι χταποδοκεφτέδες, οι ντολμάδες με τα αμπελόφυλλα είναι παλιά παράδοση. Ονομαστά είναι επίσης και τα τυριά του νησιού από αιγοπρόβιο γάλα, όπως η «χλωρή». Μάλιστα το παραδοσιακό τυροκομείο που λειτουργεί σ ένα θολάρι της Χώρας είναι αξιοθέατο.

27 Δήμος Αστυπάλαιας Municipality of Astypalea On the return to Exo Nisi, after Steno, an asphalt road leads to the harbour of Agios Andreas (1 km). Another route from Chora crosses the mountains with the gentle slopes of Exo Nisi. The panoramic views of Chora and Livadi and the view of the serene mountains sparsely dotted with white chapels offer a unique pleasure to the visitor. On the same route is the monastery of Flevariotissa. It is celebrated on the 2 nd of February and this is the winter rendezvous of Astypalea s friends from all over the world. This route comes to an end in the area of Agios loannis (Saint John) which is 10 km away. The picturesque, stark white chapel comes into view against the backdrop of the open sea, between two steep hill slopes. On the hill in front of the chapel, there are orchards and springs with gurgling water and, even further down, after some walking, there is a wonderful beach. To the right of the chapel, high on the top of the mountain, one can see the ruins of the old castle. The hamlet of Livadi is near Chora which and it is the island s garden in full bloom. The tangerine and orange orchards and the vineyards, the houses smothered in flowers, cover every inch of the valley leading to a beautiful beach. An asphalt road starts at Livadi, offering also a truly breathtaking view of Chora and connects the isolated nudist beach Tzanakis to Chora; after passing several small coves and the Pappou beach, it ends up at the magnificent, sandy beach of Agios Konstantinos. Visitors can reach two of the most beautiful beaches of the island by boat, setting off from Pera Yalos and Maltezana. These beaches are Kaminakia, where there is a taverna serving goat stew, an island specialty, and Vatses, where there is a cave with stalactites and stalagmites. The boat also makes day excursions to Koutsomiti isle, one of the many small islets surrounding Astypalea. On fish-bearing Astypalea, fresh, tasty fish is at the top of the menu in all tavernas, which are mainy located in Chora, Maltezana and Livadi. Dishes such as kakavia (fish soup), htapodokeftedes (octopus croquettes) and stuffed vine-leaves are an old tradition. The island s goat and sheep cheeses are also renowned, such as Chlori. In fact the traditional cheese-maker s still operates in a tholari (dome-shaped building) in Chora and is a landmark.