ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΑΡΓΥΡΟΥ ΑΠΟ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΚΑ ΦΙΛΜ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΑΡΓΥΡΟΥ ΑΠΟ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΚΑ ΦΙΛΜ"

Transcript

1 ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΑΡΓΥΡΟΥ ΑΠΟ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΚΑ ΦΙΛΜ Α.Ι. Μαρούλης, Κ.Π. Χατζηαντωνίου, Θ.Δ. Σφέτσας, Δ.Τσόνης Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Χημείας, Θεσσαλονίκη Εισαγωγή Υπάρχουν αρκετοί λόγοι ώστε να ενδιαφερθεί κανείς για την ανάκτηση του αργύρου από τα απόβλητα πάσης φύσης επεξεργασίας φιλμ και φωτογραφιών. Ο άργυρος είναι μια πολύτιμη φυσική πηγή πεπερασμένου αποθέματος, έχει χρηματική αξία ως ανακτημένο εμπόρευμα και η απελευθέρωσή του στο περιβάλλον καθορίζεται από αυστηρούς κανόνες. Στην φωτογραφική διαδικασία οι ενώσεις του αργύρου είναι το βασικό φωτοευαίσθητο υλικό που χρησιμοποιείτο μέχρι πρότινος στα περισσότερα φωτογραφικά φιλμ και χαρτιά. Κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας ιδιαίτερα στο υγρό εμφάνισης (developer) ή κατά την λεύκανση (bleaching), ένα μέρος του αργύρου αφαιρείται από το φιλμ ή το χαρτί και μεταναστέυει στο διάλυμα συνήθως υπό τη μορφή του συμπλόκου θειώδους αργύρου. Σημαντικές πηγές ανάκτησης του αργύρου είναι: εφαρμογές φωτο-επεξεργασίας, το χρησιμοποιημένο νερό ξεπλύματος, φιλμ σε μορφή scrap καθώς και φωτογραφικό χαρτί (scrap). Τουλάχιστον το 80 % του συνολικού αργύρου των ασπρόμαυρων αρνητικών και σχεδόν το 100 % του αργύρου που χρησιμοποιείται σε έγχρωμες διαδικασίες καταλήγει στο διάλυμα εμφάνισης. Άργυρος βρίσκεται επίσης και στο νερό έκπλυσης μετά από την διαδικασία εμφάνισης, λεύκανσης και στερέωσης (fixing). Οι οικονομικές εκτιμήσεις περιλαμβάνουν το αρχικό κόστος του χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού, την ποσότητα και την αξία του αργύρου που ανακτάται και το συνολικό όφελος από την επένδυση. Οι ανάγκες σε χώρο και σε ενέργεια, η καθημερινώς απαιτούμενη ενασχόληση, η συντήρηση και η αξιοπιστία της χρησιμοποιουμένης μεθόδου ανάκτησης είναι επίσης σημαντικές παράμετροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Πριν επιχειρήσουμε την ανάκτηση του αργύρου είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε την ποσότητα αργύρου που είναι διαθέσιμη προς ανάκτηση, το συνολικό όγκο των διαλυμάτων εμφάνισης και εκτύπωσης που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία καθώς και την αναμενόμενη απόδοση της μεθόδου ανάκτησης που θα χρησιμοποιήσουμε. Μέθοδοι ανάκτησης αργύρου Υπάρχουν διάφορες τεχνολογίες για την επιτόπια (on site) ανάκτηση του αργύρου. Οι πιo κοινές μέθοδοι ανάκτησης από τα διαλύματα εμφάνισης, λεύκανσης και στερέωσης περιλαμβάνουν τη μεταλλική αντικατάσταση, την ηλεκτρολυτική ανάκτηση και τη χημική καθίζηση. Η ιονική ανταλλαγή και η αντίστροφη όσμωση είναι επίσης μέθοδοι, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνες ή σε συνδυασμό με τα τυποποιημένα συστήματα ανάκτησης αργύρου. Επισημαίνεται ότι οι μέθοδοι αυτές θεωρούνται γενικά κατάλληλες μόνο για αραιά διαλύματα αργύρου.

2 Μέθοδοι ανάκτησης αργύρου Αντικατάσταση μετάλλων Ηλεκτρολυτική ανάκτηση Χημική καθίζηση Ιοντο ανταλλαγή Αντίστροφη όσμωση Μεγάλης κλίμακας εφαρμογή Καλό επίπεδο διαχωρισμού σε πυκνά διαλύματα Μεγάλης κλίμακας εφαρμογή Καλό επίπεδο διαχωρισμού σε πυκνά διαλύματα Μεγάλης κλίμακας εφαρμογή Καλό επίπεδο διαχωρισμού σε πυκνά διαλύματα Αραιά διαλύματα Σε συνδυασμό με άλλη διεργασία/ες Αραιά διαλύματα Σε συνδυασμό με άλλη διεργασία/ες Η ευρύτατα χρησιμοποιούμενη μέθοδος ανάκτησης αργύρου για μεγάλης κλίμακας εφαρμογές, είναι η ηλεκτρόλυση, όπου ο άργυρος ανακτάται από το διάλυμα με την ηλεκτροαπόθεσή του στο ηλεκτρόδιο της καθόδου. Ένα ελεγχόμενο, συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα περνά μεταξύ δύο ηλεκτροδίων, που είναι εμβαπτισμένα μέσα στο αργυρούχο διάλυμα. Ο άργυρος εναποτίθεται στην κάθοδο υπό την μορφή σχεδόν καθαρού μεταλλικού φύλλου αργύρου. Οι κάθοδοι αφαιρούνται περιοδικά και ο ήδη εναποθετιμένος άργυρος απομακρύνεται από το ηλεκτρόδιο προς πώληση ή επανάχρηση. Ενώ αυτή η μέθοδος είναι σχετικά δαπανηρή και χρειάζεται παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, έχει το πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες μεθόδους να παράγει και να αποδίδει καθαρό άργυρο, να έχει χαμηλό κόστος καθαρισμού, χαμηλό κόστος αποστολής καθώς και να μην επηρεάζονται τα υπόλοιπα υλικά ενώσεις που συνυπάρχουν στην όλη διαδικασία, επιτρέποντας έτσι την επαναχρησή τους σε μερικές διεργασίες. Η σωστή χρήση της επιτρέπει ανάκτηση του πιθανού διαθέσιμου αργύρου σε ποσοστό μέχρι και 95%. Ο συνδυασμός της ηλεκτρολυτικής ανάκτησης με την in situ ιοντο-ανταλλαγή μπορεί να οδηγήσει σε απόδοση ανακτημένου καθαρού αργύρου σε ποσοστά πάνω από 99,5 %. Ένα σύστημα ηλεκτρολυτικής ανάκτησης με επανακυκλοφορία έχει πλεονεκτήματα σε σχέση με τα συστήματα που μόνον αφαιρούν τον άργυρο. Ο άργυρος αφαιρείται από το ενδιάμεσο διάλυμα από την κυψέλη ανάκτησης που είναι συνδεδεμένη «σε σειρά» ως τμήμα ενός συστήματος επανακυκλοφορίας. Το διάλυμα εμφάνισης που περιέχει άργυρο αναμορφώνεται με την ηλεκτρολυτική ανάκτηση του αργύρου και μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί μερικώς στην επεξεργασία της φωτογραφίας.

3 Διάγραμμα ηλεκτρολυτικής κυψέλης για την ανάκτηση αργύρου. Διάγραμμα αντικατάστασης μετάλλου σ ένα δοχείο ανάκτησης αργύρου. (Πηγή: Eastman Kodak Company) Τα μειονεκτήματα αυτών των δύο μεθόδων είναι ότι καμία κι από τις δύο δεν μπορεί να πετύχει ανάκτηση αργύρου σε ποσοστό πάνω από 95 % από πυκνά διαλύματα, να διαχειριστεί αποτελεσματικά το αραιωμένο απόβλητο ύδωρ, ή να διαχωρίσει και άλλα μέταλλα από τα απορρέοντα υγρά απόβλητα. Μια εναλλακτική λύση της επιτόπιας (on site) ανάκτησης του αργύρου είναι να συλλεχθεί το λευκαντικό και το διάλυμα της εμφάνισης σε δοχεία και να υπάρχει ένας ανάδοχος για την μεταφορά και ανάκτηση του αργύρου από αυτά τα διαλύματα. Για αυτήν την υπηρεσία το εργαστήριο φωτογραφιών μπορεί να πληρωθεί μόνο περίπου 20 % της αξίας του ανακτημένου αργύρου. Αυτό το χαμηλό ποσοστό μπορεί να αντισταθμιστεί μερικώς από την υψηλή παραγωγή ανακτημένου αργύρου. Η εξωτερική ανάκτηση (που δεν γίνεται επιτόπου στο

4 εργαστήριο φωτογραφίας αλλά εκτός του χώρου και από τρίτους) μπορεί να γίνει σε μια μεγαλύτερη, αποδοτικότερη κλίμακα από την επιτόπια (on site) ανάκτηση που εφαρμόζεται στους χώρους εργασίας. Ο άργυρος μπορεί να ανακτηθεί από απορρίμματα φιλμ εμφανίσεως και φωτογραφικού χαρτιού, εμβαπτίζοντάς τα σε χρησιμοποιημένο διάλυμα εμφάνισης. Αφού διαλυθούν τα υλικά αυτά στο διάλυμα, ο άργυρος μπορεί να ανακτηθεί μέσω οποιασδήποτε μεθόδου ανάκτησης. Υπάρχουν επίσης επιχειρήσεις που αγοράζουν τα φωτογραφικά φιλμ και χαρτιά ως απορρίμματα από τα διάφορα καταστήματα επεξεργασίας φωτογραφιών, νοσοκομείων (ακτινογραφικά φιλμ) κ.ά. Τρόποι μείωσης αποβλήτων από εργαστήρια φωτογραφίας: Υπάρχουν πρόσθετες ενέργειες που πρέπει να ληφθούν υπόψη από τα εργαστήρια φωτογραφιών, ώστε ελαχιστοποιήσουν τα απόβλητα. Ο κατάλογος των χημικών ουσιών πρέπει να ελέγχεται τακτικά έτσι ώστε χρησιμοποιούνται τα χημικά πριν από την ημερομηνία λήξης τους. Τα διαλύματα πρέπει να γίνονται μόνο σε ποσότητες που επαρκούν για τον προγραμματισμένο όγκο εργασίας. Καπάκια πρέπει να χρησιμοποιούνται στα δοχεία που περιέχουν τα διαλύματα εμφάνισης για να αποτραπεί η εξάτμιση και να μην ελαττωθεί η δραστικότητά τους. Οι συνθήκες λειτουργίας στις μονάδες ανάκτησης αργύρου πρέπει να ελεγχθούν προσεκτικά, αλλά και να διατηρηθούν μέσα στα πλαίσια των προδιαγραφών που δίνουν οι προμηθευτές. Το χρησιμοποιημένο νερό έκπλυσης μπορεί να επεξεργαστεί, ώστε να καθαριστεί και να ανακυκλωθεί για νέα πλύση. Η χρήση των ελαστικών μάκτρων μπορεί να μειώσει αρκετά την ποσότητα διαλύματος που διαφεύγει από το σύστημα μαζί με το φωτογραφικό φιλμ Τα μέτρα προστασίας κοινής λογικής όπως η διατήρηση καθαρής της περιοχής ανάμιξης, αποφεύγοντας τη μίξη των ξηρών χημικών ουσιών όπου τα αερομεταφερόμενα μόρια μπορούν να προκαλέσουν τη ρύπανση άλλων διαλυμάτων. Το αντίθετης ροής υγρό έκπλυσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μειώσει την κατανάλωση του ύδατος. Η βασική έννοια του αντίρροπου ξεπλύματος είναι να χρησιμοποιηθεί το ύδωρ από προηγούμενα ξεπλύματα κατά την επαφή του διαλύματος με το φωτογραφικό φιλμ στο πιο βρώμικο στάδιό του. Το καθαρό νερό εισάγεται μόνο κατά τη διαδικασία του τελικού σταδίου ξεβγαλμάτων. Τα διαλύματα λεύκανσης, εμφάνισης και στερέωσης μπορούν να ανακυκλωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν. Πειραματικό μέρος Η μέθοδος που επιλέξαμε για την εργαστηριακή ανάκτηση του αργύρου από ακτινογραφικά φιλμ, τα οποία προμηθευτήκαμε από ακτινολογικά εργαστήρια της πόλης, είναι μια χαμηλού κόστους, απλή διαδικασία με χρήση λιγότερο τοξικών αντιδραστηρίων από τα συνήθως χρησιμοποιούμενα τα οποία βιοαποικοδομούνται και είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Η μέθοδος αυτή βασίζεται στην θέρμανση του φιλμ με διάλυμα οξαλικού οξέος σε θερμοκρασία

5 βρασμού, ώστε να διαχωριστούν τα ανόργανα συστατικά από το πολυμερές υπόστρωμα (τριοξική κυτταρίνη) και να σχηματίσουν ένα λασπώδες ίζημα. Η ανάκτηση του αργύρου επιτυγχάνεται με ξήρανση και ισχυρή θέρμανση του ιζήματος. Με αυτήν την διαδικασία ανακτάται άργυρος καλής ποιότητας και σε υψηλή απόδοση. Μειονέκτημα της μεθόδου για εργαστήριο με απλό εξοπλισμό αποτελεί η απαιτούμενη υψηλή θέρμανση (φούρνος ~1000 ο C). Όργανα - Συσκευές 1) Ποτήρι ζέσεως ~ 2L 2) Ογκομετρική φιάλη 500 ml 3) Ηλεκτρονικός Ζυγός 4) Θερμαντική εστία με μηχανική ανάδευση 5) Μαγνητάκι 6) Χωνί Buchner 7) Αντλία κενού 8) Ξηραντήρας 9) Κάψα πορσελάνης 10) Φιάλη προπανίου βουτανίου με φλόγιστρο 11) Θερμόμετρο 12) Σιφώνιο πληρώσεως 13) Προχοϊδα 14) 2 Στατήρες 15) Κωνικές φιάλες των 250 ml 16) Πιπέτες Αντιδραστήρια - Υλικά 1) 1% w/v Οξαλικό οξύ 500 ml 2) Απεσταγμένο νερό 3) 200 g Ακτινογραφικού φιλμ Σε ποτήρι ζέσεως των 2 L τοποθετούνται 200 g ακτινογραφικού φιλμ τεμαχισμένου σε μικρά κομμάτια. Στο ποτήρι προστίθενται 500 ml δ/τος οξαλικού οξέος 1% w/v. Θερμαίνουμε μέχρι ~100 ο C χρησιμοποιώντας θερμαντική εστία με μαγνητική ανάδευση. Μετά από 30 λεπτά παρατηρούμε ότι εξαφανίζεται το μαύρο χρώμα του ακτινογραφικού φιλμ και εμφανίζεται το μπλε χρώμα του πολυεστερικού φιλμ (π.χ. τριοξική κυτταρίνη). Παρατηρείται σχηματισμός λασπώδους ιζήματος, το οποίο διηθείται υπό κενό και ξηραίνεται. Η διαδικασία της διήθησης εμφανίζει αρκετά προβλήματα δεδομένου ότι εύκολα φράζουν οι πόροι του εκάστοτε ηθμού συνεπώς απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά το στάδιο της διήθησης. Μετά ακολουθεί ξήρανση αυτού του λασπώδους ιζήματος σε ξηραντήρα κενού με αφυγραντικό μέσο CaCl 2 για 1 2 ημέρες ώστε το ίζημα να παραληφθεί τελείως ξηρό. Στην συνέχεια το ίζημα πρέπει να τακεί σε φούρνο υψηλής θερμοκρασίας για να παραλάβουμε καθαρό άργυρο καθόσον όλες οι ακαθαρσίες που από το διάλυμα πέρασαν στο ίζημα τεφροποιούνται. Ο άργυρος έχει σημείο τήξης 963 ο C. Χρησιμοποιήσαμε για την τήξη του κάψα πορσελάνης την οποία και θερμαίνουμε με φλόγιστρο προπανίου βουτανίου σε αναλογία

6 70% - 30%. Η διαδικασία αυτή είναι επίπονη και χρήζει ιδιαίτερης προσοχής λόγω κινδύνου πυρκαγιάς. Μετά το πέρας της θέρμανσης παρατηρήθηκαν μέσα στην κάψα μικρά συσσωματώματα αργύρου που γυάλιζαν ελαφρώς. Για να υπολογιστεί η περιεκτικότητα σε άργυρο του υλικού που έχουμε μέσα στην κάψα ακολουθήθηκε διαλυτοποίηση με πυκνό νιτρικό οξύ και ποσοτικός προσδιορισμός του αργύρου με την μέθοδο Mohr. Όργανα Συσκευές Κωνικές φιάλες 250 ml (2) Προχοΐδα 50 ml Σιφώνιο μέτρησης 10 ml Σιφώνιο πλήρωσης 10 ml Ογκομετρικός κύλινδρος 100 ml Αντιδραστήρια Υλικά Νιτρικό οξύ HNO 3 (aq), 1 Μ Χρωμικό κάλιο, Κ 2 CrO 4 (aq), 0,2 Μ Διάλυμα χλωριούχων π.χ. ΝaCl (aq) 0,1 Μ Νιτρικός άργυρος Πειραματική διαδικασία ποσοτικού προσδιορισμού ιόντων Ag + Γεμίζουμε την προχοΐδα με άγνωστο διάλυμα ΑgΝO 3 (10 ml είναι αρκετά) για τον λευκό προσδιορισμό. Γεμίζουμε την κωνική φιάλη με πρότυπο διάλυμα NaCl. Σημειώνουμε τις ενδείξεις Α και Β στις κωνικές φιάλες και προσθέτουμε: Φιάλη Α: (Λευκός προσδιορισμός) 100 ml απιοντισμένου νερού με ογκομετρικό κύλινδρο. 1-2 ml δείκτη K 2 CrO 4 (aq) με σιφώνιο μέτρησης (μετρημένα ακριβώς). Φιάλη Β: 10 ml πρότυπο διάλυμα NaCl με σιφώνιο μέτρησης. 90 ml απιοντισμένου νερού με ογκομετρικό κύλινδρο. 1-2 ml δείκτη K 2 CrO 4 (aq) με σιφώνιο μέτρησης (ίδια ακριβώς ποσότητα με την ποσότητα του λευκού προσδιορισμού). Ογκομετρούμε το διάλυμα για το «λευκό προσδιορισμό» στη φιάλη Α. Προσθέτουμε κατά σταγόνες το άγνωστο διάλυμα ΑgΝO 3 από την προχοΐδα, με συνεχή ανάδευση, έως ότου το διάλυμα χρωματιστεί ερυθροκαστανό.

7 Κατόπιν ογκομετρούμε το διάλυμα στη φιάλη Β, με πρότυπο διάλυμα χλωριούχου νατρίου τώρα στην προχοϊδα κατά τον ίδιο τρόπο, έως ότου το διάλυμα αποκτήσει την ίδια απόχρωση μ' αυτήν της φιάλης Α. Σημειώνουμε κάθε φορά την τελική ένδειξη της προχοΐδας και υπολογίζουμε: ml AgNO 3 (aq) φιάλης Β - ml AgNO 3 (aq) φιάλης Α = ml AgNO 3 (aq) που καταναλώθηκαν. Ο «λευκός προσδιορισμός» μπορεί να γίνει προσεκτικά μία φορά και με το χρώμα αυτό να συγκρίνουμε το χρώμα σ' όλες τις επόμενες ογκομετρήσεις. Επαναλαμβάνουμε την ογκομέτρηση και σε δεύτερο δείγμα. Ο όγκος (ml) του πρότυπου διαλύματος NaCl, δεν πρέπει να διαφέρει περισσότερο από 0,2 ml στις δύο ογκομετρήσεις. Αν η διαφορά είναι μεγαλύτερη, τότε απαιτείται και η τρίτη ογκομέτρηση. Αποτελέσματα Συζήτηση ο AgCl δίνει ίζημα λευκού χρώματος και ο Ag 2 CrO 4, ερυθροκαστανού, πρώτα καταβυθίζεται πλήρως ο AgCl (s), γιατί είναι δυσδιάλυτος. Στο ισοδύναμο σημείο επικρατεί το ερυθροκαστανό χρώμα του Ag 2 CrO 4 (s) που δείχνει και την πλήρη καταβύθιση του AgCl (s). Το pη κατά τη διάρκεια της ογκομέτρησης πρέπει να βρίσκεται στην περιοχή 6,5-9,0. Αν το διάλυμα είναι όξινο λαμβάνει χώρα η αντίδραση: 2CrO H + > Cr2 O H2 O (l) Αν το διάλυμα είναι ισχυρά αλκαλικό σχηματίζεται καστανό ίζημα AgOH (s). Παρατηρήσεις: 1. Βρασμός τουλάχιστον 35 λεπτά σε αντίθεση με τη βιβλιογραφία που προτείνει 5 λεπτά. 2. Χρειάζονται μεγάλα σκεύη ώστε να αναδεύεται και να αποκολλάται καλύτερα ο Ag. 3. Η ισχυρή θέρμανση με φλόγιστρο προπανίου-βουτανίου δεν είναι αποτελεσματική καθόσον μέρος της προσφερόμενης θερμότητας διαχέεται στο περιβάλλον και δεδομένου ότι το σύστημα δεν είναι μονωμένο η απαιτούμενη θερμοκρασία των 963 ο C για την τύξη του αργύρου δεν επιτυγχάνεται εύκολα. Όταν χρησιμοποιείται φούρνος υψηλών θερμοκρασιών και μεγαλύτερη ποσότητα ιζήματος τότε έχουμε καλή ανάκτηση αργύρου. 4. Το λασπώδες ίζημα διηθείται δύσκολα. 5. Επιτυχές πείραμα με όχι ποσοτική ανάκτηση του αργύρου. Συμπεράσματα: Η ανάκτηση του αργύρου από ακτινογραφικά φιλμ μπορεί εύκολα να πραγματοποιηθεί με διάλυμα οξαλικού οξέος. Το οξαλικό οξύ είναι ένα αντιδραστήριο χαμηλού κόστους. Η διαδικασία είναι απλή. Το οξαλικό οξύ είναι λιγότερο τοξικό από τα αντιδραστήρια που χρησιμοποιούνται για την ανάκτησή του (π.χ. νιτρικό οξύ).

8 Επιπλέον τα προϊόντα αποικοδόμησης του είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Πληροφορίες για το αξαλικό οξύ από τα φύλλα δεδομένων ασφαλείας (msds) Επιβλαβές μόνον όταν το καταπιούμε ή έρθει σε επαφή με το δέρμα. Συνιστώμενα γάντια νιτριλίου. Πρέπει να αποφεύγεται η θέρμανση του διότι διασπάται. Είναι ευαίσθητο στην υγρασία. Είναι βιοαποικοδομίσιμο. Όταν χρησιμοποιείται αραιό δεν υπάρχει κίνδυνος σχηματισμού του οξικού αργύρου που είναι εκρηκτική ένωση. Βιβλιογραφία 1. S. Syed, S. Suresha, L.M. Sharma, A.A. Syed Hydrometallurgy 63, Neblette, C.B., Fundamentals of Photography, Van Norstrand Reinhold Co., Princeton, N.J., Croome, R.J., Photographic Gelatin, Focal Press, New York, Smithsonian Photography Initiative :

1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017

1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017 1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2017 Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017 Διαγωνισμός στη Χημεία (Διάρκεια 1 ώρα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ 1)... ΣΧΟΛΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ογκομέτρηση ή τιτλοδότηση (titration) είναι η διεργασία του προσδιορισμού της συγκεντρωσης μιας ουσίας με μέτρηση της

Ογκομέτρηση ή τιτλοδότηση (titration) είναι η διεργασία του προσδιορισμού της συγκεντρωσης μιας ουσίας με μέτρηση της Ογκομέτρηση ή τιτλοδότηση (titration) είναι η διεργασία του προσδιορισμού της συγκεντρωσης μιας ουσίας με μέτρηση της ποσότητας ενός αντιδραστηρίου (τιτλοδότης, titrant), η οποία απαιτείται για ποσοτική

Διαβάστε περισσότερα

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΣΥΡΟΥ για το EUSO 2016 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ - ΧΗΜΕΙΑ Μαθητές: Σχολείο 1. 2. 3. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΟΞΕΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2. ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Στα πλαίσια ενός σχολικού Project θέλουμε να ερευνήσουμε την δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των νερών στην καλλιέργεια ορισμένων ειδών.

Στα πλαίσια ενός σχολικού Project θέλουμε να ερευνήσουμε την δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των νερών στην καλλιέργεια ορισμένων ειδών. European Union Science Olympiad - EUSO 2012 10η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών- EUSO 2012 Τοπικός Διαγωνισμός Νομού Μαγνησίας 26-11-2011 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Σχολείο: Ονομ/υμα:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΚΡΑΣΙ (ΛΕΥΚΟ)

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΚΡΑΣΙ (ΛΕΥΚΟ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - «ΠΑΝΕΚΦE» email:panekfe@yahoo.gr www.ekfe.gr ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑ ΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2010 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Μεταθετικές αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης οι οποίες οδηγούν σε σχηματισμό ιζήματος. Το ίζημα σε πολλές περιπτώσεις επιτρέπει την ταυτοποίηση ενός αντιδρώντος σώματος

Διαβάστε περισσότερα

Ογκομετρήσεις Εξουδετέρωσης

Ογκομετρήσεις Εξουδετέρωσης Άσκηση 5η Ογκομετρήσεις Εξουδετέρωσης Εργαστήριο Χημείας Τμήμα ΔΕΑΠΤ Πανεπιστήμιο Πατρών Ποσοτική Ανάλυση Αναλυτική Χημεία Ποιοτική Ανάλυση Ποσοτική Ανάλυση Ογκομετρική ανάλυση Ποσοτικός προσδιορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης

Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2013-2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονόματα των μαθητών της ομάδας: 1) 2) 3) Στόχοι της εργαστηριακής

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ - ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β' ΑΘΗΝΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ ΟΞΕΟΣ ΗΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΕ Τρικάλων. Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία. Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός. Τρίκαλα, Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012

ΕΚΦΕ Τρικάλων. Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία. Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός. Τρίκαλα, Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012 1 Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2013 11Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2013 ΕΚΦΕ Τρικάλων Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός Τρίκαλα,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστηµών Aγίων Αναργύρων Υπεύθυνος Εργ. Κέντρου : Χαρακόπουλος Καλλίνικος Επιµέλεια Παρουσίαση : Καραγιάννης Πέτρος ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Παρασκευή διαλυμάτων ορισμένης περιεκτικότητας και συγκέντρωσης, καθώς επίσης και παρασκευή διαλυμάτων συγκεκριμένης συγκέντρωσης από διαλύματα μεγαλύτερης συγκέντρωσης

Διαβάστε περισσότερα

Προκριματικός διαγωνισμός για την EUSO 2019

Προκριματικός διαγωνισμός για την EUSO 2019 Προκριματικός διαγωνισμός για την EUSO 2019 Εξέταση στην Χημεία Ε.Κ.Φ.Ε. Χανίων, 8 Δεκ. 2018 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ Στοιχεία μαθητικής Ομάδας: Όνομα Επώνυμο Τάξη Σχολείο Περιγραφή: Κατά τον

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Υπολογισμός της περιεκτικότητας σε οξικό οξύ, του ξυδιού του εμπορίου με τη μέθοδο της ογκομέτρησης που καλείται αλκαλιμετρία. Χρησιμοποιείται δείκτης φαινολοφθαλεΐνης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Εργαστηριακό Μέρος Ενότητα 4: Ογκομετρική Ανάλυση Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΧHMEIA. 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΧHMEIA. 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΧHMEIA 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ :.... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2.. 3.. ΜΟΝΑΔΕΣ: 1 η δραστηριότητα Οι σκόνες μιλούνε. Στη δραστηριότητα αυτή θα ταυτοποιήσετε καθεμία από τις πέντε

Διαβάστε περισσότερα

Προκριματικός Διαγωνισμός για τη 16 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2018

Προκριματικός Διαγωνισμός για τη 16 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2018 ΕΚΦΕ Αιγάλεω ΕΚΦΕ Αγίων Αναργύρων ΕΚΦΕ Δυτικής Αττικής Προκριματικός Διαγωνισμός για τη 16 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2018 ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΣΑΒΒΑΤΟ 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2017 Προκριματικός EUSO 2018

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α : Ερωτήσεις 1-6 Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις 1-6. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες.

ΜΕΡΟΣ Α : Ερωτήσεις 1-6 Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις 1-6. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες. ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2008-2009 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ: Β ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες και 30 λεπτά Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ (2 η Εργαστηριακή Ημέρα) ΘΕΜΑ : ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ (2 η Εργαστηριακή Ημέρα) ΘΕΜΑ : ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ (2 η Εργαστηριακή Ημέρα) ΘΕΜΑ : ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΗ 5η: Ανάλυση Α αναλυτικής ομάδας κατιόντων (Ag +, Hg 2, Pb ) ΣΚΟΠΟΣ: Μελέτη εργαστηριακών μεθόδων για την ταυτοποίηση (αναγνώριση)

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Ογκομετρική Ανάλυση Ογκομετρική Ανάλυση Ογκομετρική ανάλυση ή ογκομέτρηση ονομάζεται η διαδικασία εύρεσης της συγκέντρωσης ενός διαλύματος υπολογίζοντας τον όγκο διαλύματος γνωστής

Διαβάστε περισσότερα

1. Ταυτοποίηση μιας άγνωστης χημικής ένωσης

1. Ταυτοποίηση μιας άγνωστης χημικής ένωσης Σκοπός 1. Ταυτοποίηση μιας άγνωστης χημικής ένωσης Σκοπός αυτής της εργαστηριακής άσκησης είναι να μάθετε να δίνετε έμφαση στη σημασία της παρατήρησης κατά την εκτέλεση ενός πειράματος. Παρατήρηση, γενικά,

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Χημεία

Περιβαλλοντική Χημεία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Περιβαλλοντική Χημεία Εργαστηριακό Μέρος Ενότητα 5: Σκληρότητα Νερού Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

5. Η ισχύς ενός λευκαντικού ρούχων

5. Η ισχύς ενός λευκαντικού ρούχων 5. Η ισχύς ενός λευκαντικού ρούχων Σκοπός Τα λευκαντικά είναι συνήθως υδατικά διαλύματα υποχλωριώδους νατρίου, NaOCl, και κυκλοφορούν με την εμπορική ονομασία «χλωρίνη». Σκοπός αυτού του πειράματος είναι

Διαβάστε περισσότερα

Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO

Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO 2014 Ε.Κ.Φ.Ε. Καστοριάς Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO 2014-2015 ΟΜΑΔΑ : 1] 2] 3] Γενικό Λύκειο Άργους Ορεστικού. 6 - Δεκ. - 1014 Χημεία ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Το εργαστήριο είναι χώρος για σοβαρή

Διαβάστε περισσότερα

Πείραμα 4 ο. Προσδιορισμός Οξύτητας Τροφίμων

Πείραμα 4 ο. Προσδιορισμός Οξύτητας Τροφίμων Πείραμα 4 ο Προσδιορισμός Οξύτητας Τροφίμων Εισαγωγή Τα οργανικά οξέα που υπάρχουν ως συστατικά σε διάφορα τρόφιμα επηρεάζουν το άρωμα, το χρώμα, τη μικροβιακή σταθερότητα και τη διατήρηση της ποιότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ Α. ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚO ΔΙΑΛΥΜΑ Λίγα λόγια πριν από το πείραμα. Η σόδα περιέχει διαλυμένο αέριο διοξείδιο του άνθρακα το οποίο προστίθεται κατά την

Διαβάστε περισσότερα

ογκομέτρηση Χ.Καρακώστας Χημικός

ογκομέτρηση Χ.Καρακώστας Χημικός ογκομέτρηση Ποσοτικός προσδιορισμός μιάς ουσίας με μέτρηση του όγκου διτος γνωστής συγκέντρωσης (προτύπου δια-τος) που απαιτείται για την πλήρη αντίδραση με την ουσία Χ.Καρακώστας Χημικός Υλικά που απαιτούνται

Διαβάστε περισσότερα

Επιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης.

Επιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης. Σύντομη περιγραφή του πειράματος Επιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο

Διαβάστε περισσότερα

Τοπικός διαγωνισμός EUSO2018

Τοπικός διαγωνισμός EUSO2018 ΕΚΦΕ Νέας Ιωνίας ΕΚΦΕ Χαλανδρίου Τοπικός διαγωνισμός EUSO2018 Πειραματική δοκιμασία Χημείας Υδατικά διαλύματα 9 Δεκεμβρίου 2017 ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1) 2). 3).. Aριθμός ομάδας Α. Ανίχνευση αγνώστων

Διαβάστε περισσότερα

6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2015 ΧHMEIA 6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :.... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2.. 3.. ΜΟΝΑΔΕΣ: Σόδα πλυσίματος: ένα χρήσιμο εργαλείο Το ανθρακικό νάτριο (Na 2 CO 3 ) είναι γνωστό ως σόδα πλυσίματος.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Α. Θεωρητικό μέρος 1. Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Η μελέτη της χημικής ανάλυσης αρχίζει με μια από τις

ΑΣΚΗΣΗ 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Α. Θεωρητικό μέρος 1. Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Η μελέτη της χημικής ανάλυσης αρχίζει με μια από τις ΑΣΚΗΣΗ 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Α. Θεωρητικό μέρος 1. Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Η μελέτη της χημικής ανάλυσης αρχίζει με μια από τις παλιότερες παρατηρήσεις : Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΔΟΤΗΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ FeSO 4 ΜΕ ΠΡΟΤΥΠΟ ΔΙΑΛΥΜΑ KMnO 4 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

ΤΙΤΛΟΔΟΤΗΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ FeSO 4 ΜΕ ΠΡΟΤΥΠΟ ΔΙΑΛΥΜΑ KMnO 4 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ για το EUSO 2017 ΕΚΦΕ ΘΗΡΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ - ΧΗΜΕΙΑ Μαθητές: Σχολείο 1. 2. 3. ΤΙΤΛΟΔΟΤΗΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ FeSO 4 ΜΕ ΠΡΟΤΥΠΟ ΔΙΑΛΥΜΑ KMnO 4 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2011 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 27/11/2010 «ΧΗΜΕΙΑ»

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2011 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 27/11/2010 «ΧΗΜΕΙΑ» ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ- ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ 1 ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2011 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 27/11/2010 «ΧΗΜΕΙΑ» Σχολείο:. 1). Ονομ/επώνυμα μαθητών: 2). 3) Α] Ανίχνευση

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΗΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΗΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΗΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Πυρίμαχα γάντια Μπορώ να τρώω το σάντουιτς και να πίνω το αναψυκτικό ή τον καφέ μου μέσα στο εργαστήριο; ΟΧΙ! Μέσα στο εργαστήριο δεν τρώμε και δεν

Διαβάστε περισσότερα

-Η συγκράτηση νερού από διάφορα υλικά, ουσίες και ενώσεις είναι ένα θέμα με μεγάλο τεχνολογικό ενδιαφέρον. Και αυτό γιατί το αν υπάρχει ή όχι υγρασία

-Η συγκράτηση νερού από διάφορα υλικά, ουσίες και ενώσεις είναι ένα θέμα με μεγάλο τεχνολογικό ενδιαφέρον. Και αυτό γιατί το αν υπάρχει ή όχι υγρασία ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΣΥΡΟΥ για το EUSO 2017 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ - ΧΗΜΕΙΑ Μαθητές: Σχολείο 1. 2. 3. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ 7 ΛΕΥΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ 2. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΝΕΡΩΝ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΓΑΣΗΡΙΑΚΟ ΟΓΗΓΟ ΑΡΥΔ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΥΗΜΔΙΑ ΚΑΙ ΦΤΙΚΟΥΗΜΔΙΑ

ΔΡΓΑΣΗΡΙΑΚΟ ΟΓΗΓΟ ΑΡΥΔ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΥΗΜΔΙΑ ΚΑΙ ΦΤΙΚΟΥΗΜΔΙΑ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΘΔΑΛΙΑ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΩΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΒΙΟΥΗΜΔΙΑ & ΒΙΟΣΔΥΝΟΛΟΓΙΑ ΔΡΓΑΣΗΡΙΑΚΟ ΟΓΗΓΟ ΑΡΥΔ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΥΗΜΔΙΑ ΚΑΙ ΦΤΙΚΟΥΗΜΔΙΑ ΓΙΓΑΚΟΝΣΔ: Μ. ΚΟΝΣΟΤ Γ. ΠΑΠΑΓΟΠΟΤΛΟ ΛΑΡΙΑ 2012 3 Η ΕΡΓΑΣΗΡΙΑΚΗ ΑΚΗΗ Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστηµών Aγίων Αναργύρων Υπεύθυνος Εργαστηρίου : Χαρακόπουλος Καλλίνικος Επιµέλεια Παρουσίαση : Καραγιάννης Πέτρος ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗΣ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ MultiLog

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗΣ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ MultiLog ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗΣ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ MultiLog Αντωνίου Κωνσταντίνος ΠΕ04-02 (χημικός) ΓΕ.Λ Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων. Το

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ονόματα διαγωνιζομένων: 1) 2) 3) Σχολείο: Όνομα Υπεύθυνου Καθηγητή: 1 η ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Εργαστηριακό Μέρος Ενότητα 8.2: Χημικώς Απαιτούμενο Οξυγόνο (Chemical Oxygen Demand, COD) Ευάγγελος Φουντουκίδης

Διαβάστε περισσότερα

Στην συγκεκριµένη εργαστηριακή δραστηριότητα θα µετρήσουµε 3 παραµέτρους για την ποιότητα του νερού που προέρχεται από το δίκτυο του σχολείου µας,

Στην συγκεκριµένη εργαστηριακή δραστηριότητα θα µετρήσουµε 3 παραµέτρους για την ποιότητα του νερού που προέρχεται από το δίκτυο του σχολείου µας, 8η Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Επιστηµών- EUSO 2010 Τοπικός ιαγωνισµός Νοµού Μαγνησίας ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Σχολείο: Φύλλο Εργασίας Ονοµ/υµα: Έλεγχος της Ποιότητας του Πόσιµου Νερού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΙΝΟΠΕΤΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ - Ρ/Η ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΕΦΕ 2 ου ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 26/11/2011. Σύνολο µορίων:..

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 26/11/2011. Σύνολο µορίων:.. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 10 η Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Επιστηµών EUSO 2012 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Μαθητές/τριες που συµµετέχουν: (1) (2) (3) Σέρρες 26/11/2011

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ Παράγοντες που επηρεάζουν την θέση της χημικής ισορροπίας 4 η εργαστηριακή άσκηση

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ Παράγοντες που επηρεάζουν την θέση της χημικής ισορροπίας 4 η εργαστηριακή άσκηση ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ 4 η εργαστηριακή άσκηση Διδακτικοί στόχοι 1. Να διαπιστώσεις την επίδραση της μεταβολής της συγκέντρωσης και της θερμοκρασίας στη θέση της χημικής ισορροπίας. 2. Να εξηγείς τη μετατόπιση

Διαβάστε περισσότερα

FeCl 3(aq) + 6NH 4 SCN (aq) (NH 4 ) 3 [Fe(SCN) 6 ] (aq) +3NH 4 Cl (aq) (1) ή FeCl 4

FeCl 3(aq) + 6NH 4 SCN (aq) (NH 4 ) 3 [Fe(SCN) 6 ] (aq) +3NH 4 Cl (aq) (1) ή FeCl 4 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΧΗΜΕΙΑ» για τους ΦΟΙΤΗΤΕΣ του ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Οι διδάσκοντες Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 12 η Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Επιστηµών EUSO 2014 ΧΗΜΕΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 12 η Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Επιστηµών EUSO 2014 ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 12 η Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Επιστηµών EUSO 2014 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Μαθητές/τριες που συµµετέχουν: (1) (2) (3) Σέρρες 07/12/2013

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ογκομετρήσεις καταβύθισης ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΔΥΣΔΙΑΛΥΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ Eτερογενείς ισορροπίες μεταξύ δυσδιάλυτων ηλεκτρολυτών και των

Διαβάστε περισσότερα

4. Πόσο οξικό οξύ περιέχει το ξίδι;

4. Πόσο οξικό οξύ περιέχει το ξίδι; 4. Πόσο οξικό οξύ περιέχει το ξίδι; Σκοπός Σκοπός αυτού του πειράματος είναι να προσδιορίσετε την ποσότητα (γραμμομοριακή συγκέντρωση) του οξικού οξέος που υπάρχει σε ένα λευκό ξίδι μέσω ογκομέτρησης με

Διαβάστε περισσότερα

3.5 Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής

3.5 Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής 3.5 Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής Αντίδραση σιδήρου με Cu 2+ (aq) Αριστερά: Ένα σιδερένιο καρφί και ένα διάλυμα θειικού χαλκού(ιι), το οποίο έχει χρώμα μπλε. Κέντρο: Ο Fe αντιδρά με Cu 2+ (aq) παρέχοντας

Διαβάστε περισσότερα

I (aq) κι έτσι σχηματίζεται το ευδιάλυτο σύμπλοκο ιόν

I (aq) κι έτσι σχηματίζεται το ευδιάλυτο σύμπλοκο ιόν ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΙΡΑΜΑ 3 ΧΗΜΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ (ΧΚ3) ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ: 203-4 ΤΜΗΜAΤΑ TΡΙΤΗΣ ΚΑΙ ΤΕΤΑΡΤΗΣ Τίτλος Πειράματος: ΚΙΝΗΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με την κλασική μέθοδο. ΣΧΟΛΕΙΟ 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ Γ θετ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικό φροντιστήριο

Εισαγωγικό φροντιστήριο Εισαγωγικό φροντιστήριο Ποιοτικής Ανάλυσης Υπόδειγµα γραφής τετραδίου ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Α.Θ.: Α.Μ. : Γενικές οδηγίες για τη γραφή του ηµερολογίου του Εργαστηρίου

Διαβάστε περισσότερα

1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων.

1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων. Εισηγητές, οι συνεργάτες του ΕΚΦΕ : Γαβρίλης Ηλίας, Χημικός Βράκα Ελένη, Φυσικός Α. ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΕΠΙΔΕΙΞΗΣ 1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων. 2. Σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα Σκοπός Να

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα

Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα Εισαγωγή Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα Η ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα και των εδαφών από βιομηχανικά απόβλητα είναι ένα από τα καίρια περιβαλλοντικά προβλήματα της εποχής μας. Ειδικά η απόρριψη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΥΠΠΕΘ (με Αρ. Πρωτ. 150022/Δ2/15-9-2016) Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 1. 1.1 Γνωριμία με το εργαστήριο του Χημικού Από τον εργαστηριακό οδηγό να χρησιμοποιηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2009 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2009 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2009 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑ 1. 2. 3. Μαθητές: Σχολείο ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ - ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ 1. Χρησιμοποιούμενα όργανα Προχοϊδα: Μετράει

Διαβάστε περισσότερα

3033 Σύνθεση του ακετυλενοδικαρβοξυλικού οξέος από το µεσοδιβρωµοηλεκτρικό

3033 Σύνθεση του ακετυλενοδικαρβοξυλικού οξέος από το µεσοδιβρωµοηλεκτρικό 3033 Σύνθεση του ακετυλενοδικαρβοξυλικού οξέος από το µεσοδιβρωµοηλεκτρικό οξύ HOOC H Br Br H COOH KOH HOOC COOH C 4 H 4 Br 2 O 4 C 4 H 2 O 4 (275.9) (56.1) (114.1) Ταξινόµηση Τύποι αντιδράσεων και τάξεις

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες. Δείκτες οξέων βάσεων ή ηλεκτρολυτικοί ή πρωτολυτικοί δείκτες είναι ουσίες των

Δείκτες. Δείκτες οξέων βάσεων ή ηλεκτρολυτικοί ή πρωτολυτικοί δείκτες είναι ουσίες των Δείκτες Δείκτες οξέων βάσεων ή ηλεκτρολυτικοί ή πρωτολυτικοί δείκτες είναι ουσίες των οποίων το χρώμα αλλάζει ανάλογα προστίθενται. με το ph του διαλύματος στο οποίο Οι δείκτες είναι συνήθως ασθενή οργανικά

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Ενότητα: Μέθοδος Sol-Gel

Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Ενότητα: Μέθοδος Sol-Gel Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Ενότητα: Μέθοδος Sol-Gel Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. Σ. Αγαθόπουλος, Καθ. Δ. Γουρνής, Καθ. Μ. Καρακασίδης Τμήμα: Μηχανικών Επιστήμης Υλικών

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Ι: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

ΜΕΡΟΣ Ι: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 11 ΜΕΡΟΣ Ι: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΓΕΝΙΚΑ... 15 1.1. ΠΟΙΟΤΙΚΗ και ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ... 15 1.2. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ των ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ... 16 1.3. ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΦΥΣΙΚΑ ΜΑΥΡΩΝ ΕΛΙΩΝ «ΧΑΡΑΚΤΕΣ» ΚΑΛΑΜΩΝ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΦΥΣΙΚΑ ΜΑΥΡΩΝ ΕΛΙΩΝ «ΧΑΡΑΚΤΕΣ» ΚΑΛΑΜΩΝ Γενικά ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΦΥΣΙΚΑ ΜΑΥΡΩΝ ΕΛΙΩΝ «ΧΑΡΑΚΤΕΣ» ΚΑΛΑΜΩΝ Για να παρασκευάσουμε «φυσικές μαύρες ελιές χαρακτές Καλαμών», ακολουθούμε το παρακάτω διάγραμμα ροής: 1 Στην περίπτωση που θέλουμε να παρασκευάσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΑΡΧΕΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Αναλυτική χημεία είναι ο κλάδος της χημείας που ασχολείται με τον χημικό χαρακτηρισμό της ύλης Προκειμένου να εκτελέσουμε μια χημική ανάλυση ακολουθούνται τα παρακάτω βήματα: ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με την κλασική μέθοδο. ΣΧΟΛΕΙΟ 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ Γ θετ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

9. Προσδιορισμός της σταθεράς του γινομένου διαλυτότητας του ιωδικού ασβεστίου, Ca(IO 3 ) 2

9. Προσδιορισμός της σταθεράς του γινομένου διαλυτότητας του ιωδικού ασβεστίου, Ca(IO 3 ) 2 9. Προσδιορισμός της σταθεράς του γινομένου διαλυτότητας του ιωδικού ασβεστίου, Ca(IO 3 ) 2 Σκοπός Σκοπός αυτής της εργαστηριακής άσκησης είναι να μάθουμε να προσδιορίζουμε τη γραμμομοριακή διαλυτότητα

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ

Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΟΧΟΙ Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ Στο τέλος του πειράματος αυτού θα πρέπει να μπορείς : 1. Να αναγνωρίζεις ότι το φαινόμενο της διάλυσης είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ

ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ Αρχές Ποτενσιοµετρικής Τιτλοδότησης Η ποτενσιοµετρία περιλαµβάνει τη µέτρηση της ηλεκτρεγερτικής δύναµης (Η.Ε..) µεταξύ δύο ηλεκτροδίων, του ενδεικτικού

Διαβάστε περισσότερα

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα:

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα: 2 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός των Γυμνασίων ΕΚΦΕ Ν.Ιωνίας στις Φυσικές Επιστήμες Σχολείο: Γυμνάσιο Ονοματεπώνυμα: 1 2 3 1 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Πείραμα 1 ο : Α. Θεωρητικό μέρος Το κιτρικό οξύ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΕΚΦΕ ΘΗΡΑΣ

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΕΚΦΕ ΘΗΡΑΣ ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΕΚΦΕ ΘΗΡΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ - ΧΗΜΕΙΑ 1. 2. 3. Μαθητές: Σχολείο 1. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΑΓΩΓΙΚΩΝ ΣΑΚΧΑΡΩΝ - Επιλογή αναψυκτικών με τεχνητές γλυκαντικές ύλες τύπου «light«ή zero»

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονοματεπώνυμο μαθητών. Το σενάριο

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονοματεπώνυμο μαθητών. Το σενάριο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β' ΑΘΗΝΑΣ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία 07-12-2013 α. β. γ. Ονοματεπώνυμο μαθητών Σχολείο Το σενάριο Δυο μαθητές βγαίνοντας

Διαβάστε περισσότερα

Στην συγκεκριμένη εργαστηριακή δραστηριότητα θα μετρήσουμε 4 παραμέτρους για την ποιότητα του νερού που προέρχεται από το δίκτυο του σχολείου μας,

Στην συγκεκριμένη εργαστηριακή δραστηριότητα θα μετρήσουμε 4 παραμέτρους για την ποιότητα του νερού που προέρχεται από το δίκτυο του σχολείου μας, Σχολείο: Ημερομηνία Δειγματοληψίας.. Φύλλο Εργασίας Έλεγχος της Ποιότητας του Πόσιμου Νερού του Σχολείου μας Γενικές πληροφορίες Τα φυσικά νερά περιέχουν διάφορες ουσίες οι οποίες είναι διαλυμένες και

Διαβάστε περισσότερα

Δύο εναλλακτικές εργαστηριακές ασκήσεις Χημείας της Α Λυκείου ή πώς να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη στο εργαστήριο

Δύο εναλλακτικές εργαστηριακές ασκήσεις Χημείας της Α Λυκείου ή πώς να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη στο εργαστήριο Δύο εναλλακτικές εργαστηριακές ασκήσεις Χημείας της Α Λυκείου ή πώς να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη στο εργαστήριο Αναστασία Γκιγκούδη Η διδακτική αξία της εργαστηριακής άσκησης στα μαθήματα Φυσικών Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ

ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΠΟΤΕΝΣΙΟΜΕΤΡΙΑ Αρχές Ποτενσιοµετρικής Τιτλοδότησης Η ποτενσιοµετρία περιλαµβάνει τη µέτρηση της ηλεκτρεγερτικής δύναµης (Η.Ε..) µεταξύ δύο ηλεκτροδίων, του ενδεικτικού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 08/12/2012. Σύνολο µορίων:..

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 08/12/2012. Σύνολο µορίων:.. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 11 η Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Επιστηµών EUSO 2013 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Μαθητές/τριες που συµµετέχουν: (1) (2) (3) Σέρρες 08/12/2012

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ-ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ-ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΙΑΣ ΤΟΠΙΙΚΟΥ ΔΙΙΑΓΩΝΙΙΣΜΟΥ EUSO 2012 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ-ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Αποφασίσατε να δουλέψετε στο πλαίσιο της Ερευνητικής Εργασίας το θέμα που προτάθηκε

Διαβάστε περισσότερα

23 Ιανουαρίου 2016 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

23 Ιανουαρίου 2016 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΧΗΜΕΙΑ 23 Ιανουαρίου 2016 ΛΥΚΕΙΟ:..... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2..... 3..... ΜΟΝΑΔΕΣ: Στοιχεία από τη θεωρία: Α. Τα οξέα, οι βάσεις και τα άλατα ανήκουν στην κατηγορία

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία. Εργαστηριακή άσκηση ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία. Εργαστηριακή άσκηση ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ ΑΕΝ / ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ Χημεία Εργαστηριακή άσκηση ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ 2 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΟΥ 1 ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Προσδιορισμός περιεκτικότητας άγνωστου

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 6η. Συμπλοκομετρικές Ογκομετρήσεις Σκληρότητα νερού. Εργαστήριο Χημείας Τμήμα ΔΕΑΠΤ Πανεπιστήμιο Πατρών

Άσκηση 6η. Συμπλοκομετρικές Ογκομετρήσεις Σκληρότητα νερού. Εργαστήριο Χημείας Τμήμα ΔΕΑΠΤ Πανεπιστήμιο Πατρών Άσκηση 6η Συμπλοκομετρικές Ογκομετρήσεις Σκληρότητα νερού Εργαστήριο Χημείας Τμήμα ΔΕΑΠΤ Πανεπιστήμιο Πατρών Ογκομετρικές Μέθοδοι Ανάλυσης Εξουδετέρωσης Οξυμετρία Ογκομετρικές μέθοδοι ανάλυσης Οξειδοαναγωγικές

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium»

ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium» ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium» Η εκκίνηση του Εικονικού εργαστηρίου Χημείας «IrYdium Chemistry Lab» έκδοση v.1.6.4. γίνεται με διπλό κλικ στο αρχείο «VLabGR.exe». Κατόπιν επιλέγετε το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 13 η Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Επιστηµών EUSO 2015 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Μαθητές/τριες που συµµετέχουν: (1) (2) (3) Σέρρες 13/12/2014

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 15 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2017 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Μαθητές/τριες που συμμετέχουν: (1) (2) (3) Σέρρες 10/12/2016

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 ΧΗΜΕΙΑ. 9 - Δεκεμβρίου

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 ΧΗΜΕΙΑ. 9 - Δεκεμβρίου 1 ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 ΧΗΜΕΙΑ 9 - Δεκεμβρίου - 2017 2 ΕΚΦΕ ΑΛΙΜΟΥ ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 Εξεταζόμενο μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ ΟΜΑΔΑ..... 1 η Δραστηριότητα Παρασκευή δυο υδατικών διαλυμάτων ΝaCl με

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ. 5 - Δεκεμβρίου Ερρίκος Γιακουμάκης

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ. 5 - Δεκεμβρίου Ερρίκος Γιακουμάκης ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ 5 - Δεκεμβρίου - 2015 Ερρίκος Γιακουμάκης 1 ΕΚΦΕ ΑΛΙΜΟΥ ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 Εξεταζόμενο μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ ΟΜΑΔΑ...... Εισαγωγικό σημείωμα Θεωρία Brőnsted- Lowry

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 05/12/2015

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 05/12/2015 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 14 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2016 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Μαθητές/τριες που συμμετέχουν: (1) (2) (3) Σέρρες 05/12/2015

Διαβάστε περισσότερα

14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015

14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015 14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015 Μαθητές Σχολείο 1. 2. 3. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΑΡΑΙΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Σκληρότητα νερού. Μόνιμη και παροδική σκληρότητα

Σκληρότητα νερού. Μόνιμη και παροδική σκληρότητα Σκληρότητα νερού Μόνιμη και παροδική σκληρότητα Τι περιέχει το νερό της βροχής; Ποιο είναι συνήθως το ph του βρόχινου νερού; Γιατί; Τι περιέχει το νερό του εδάφους; Na +, K +, Ca 2+, Mg 2+, Cl, SO 4 2,

Διαβάστε περισσότερα

4014 ιαχωρισµός των εναντιοµερών (R)- και (S)- 2,2 διυδροξυ-1,1 -διναφθαλινίων ((R)- και (S)-1,1-δι-2- ναφθολών)

4014 ιαχωρισµός των εναντιοµερών (R)- και (S)- 2,2 διυδροξυ-1,1 -διναφθαλινίων ((R)- και (S)-1,1-δι-2- ναφθολών) 4014 ιαχωρισµός των εναντιοµερών (R)- και (S)- 2,2 διυδροξυ-1,1 -διναφθαλινίων ((R)- και (S)-1,1-δι-2- ναφθολών) NBCC CH 3 CN + C 20 H 14 O 2 C 26 H 29 ClN 2 O R-εναντιοµερές S-εναντιοµερές (286.3) (421.0)

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΟΡΓΑΝΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Σήματα που υποδηλώνουν τον βαθμό επικινδυνότητας των χημικών ουσιών εκρηκτικό πολύ εύφλεκτο (F) τοξικό (Τ)

Διαβάστε περισσότερα

Το χρώμα του μπλε της θυμόλης σε διαφορετικές τιμές ph

Το χρώμα του μπλε της θυμόλης σε διαφορετικές τιμές ph Ε.Κ.Φ.Ε. Χαλανδρίου 9 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός Φυσικών Επιστημών Γυμνασίων Μέρος 2 ο : Χημεία - Τρίτη 9 Μαΐου Όνομα σχολείου: Ονοματεπώνυμο μαθητών 1.. 2... 3.. Όπως γνωρίζετε, σύμφωνα με τον Arrhenius,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2012 Γ ΦΑΣΗ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ)

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2012 Γ ΦΑΣΗ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ) Ονοματεπώνυμο: Αριθμός Εργ. Θέσης:. Σχολείο: Ημερομ. Γέννησης: Αριθμός Ταυτότητας: Διεύθυνση:..τηλ.. ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2012 Γ ΦΑΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ EUSO 2009

ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ EUSO 2009 ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ EUSO 2009 ΘΕΜΑΤΑ Α. Αραίωση ιαλύµατος ΗCl 1M. Παρασκευή 100mL διαλύµατος HCl 0.8Μ. Β. Θερµότητα Αντίδρασης. Υπολογισµός της θερµότητας αντίδρασης στην εξουδετέρωση του

Διαβάστε περισσότερα

5012 Σύνθεση του ακετυλοσαλικυλικού οξέος (ασπιρίνης) από σαλικυλικό οξύ και οξικό ανυδρίτη

5012 Σύνθεση του ακετυλοσαλικυλικού οξέος (ασπιρίνης) από σαλικυλικό οξύ και οξικό ανυδρίτη NP 0 Σύνθεση του ακετυλοσαλικυλικού οξέος (ασπιρίνης) από σαλικυλικό οξύ και οξικό ανυδρίτη CH CH + H H S + CH CH C H 6 C 7 H 6 C 9 H 8 C H (0.) (8.) (98.) (80.) (60.) Ταξινόµηση Τύποι αντιδράσεων και

Διαβάστε περισσότερα

Εικονικό εργαστήριο Χηµείας: IrYdium Chemistry Lab. Οδηγίες χρήσης

Εικονικό εργαστήριο Χηµείας: IrYdium Chemistry Lab. Οδηγίες χρήσης . Οδηγίες χρήσης Η εκκίνηση του Εικονικού εργαστηρίου Χηµείας «IrYdium Chemistry Lab» γίνεται µε διπλό κλικ στο αρχείο «VLab.exe». Κατόπιν επιλέγετε το µενού Αρχείο > Άνοιγµα εργασίας και από τη λίστα

Διαβάστε περισσότερα

Οξείδωση της αιθανόλης

Οξείδωση της αιθανόλης 1 Εργαστηριακή Διδασκαλία των Φυσικών εργασιών στα Γενικά Λύκεια Περίοδος 2006 2007 Χημεία Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Ενδεικτική προσέγγιση της εργαστηριακή δραστηριότητας : Οξείδωση της αιθανόλης Από

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman.

Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman. Σύντομη περιγραφή του πειράματος Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο τέλος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων Τάξη : Γ Λυκείου, Χημεία κατ/νσης

ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων Τάξη : Γ Λυκείου, Χημεία κατ/νσης ΕΚΦΕ Α & Β ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων Τάξη : Γ Λυκείου, Χημεία κατ/νσης ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Να παρασκευάσουν ρυθμιστικό διάλυμα με ορισμένη τιμή pη.

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Παρασκευή νάυλον 6-10 από το διχλωρίδιο του δεκανοδιικού οξέος και την εξαμεθυλενοδιαμίνη. Σύγκριση του νάυλον με φυσικές υφάνσιμες ίνες όπως το μαλλί και το βαμβάκι. Διδακτικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Ακετανιλιδίου

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Ακετανιλιδίου ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Ακετανιλιδίου Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, Καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών Σκοπός Η

Διαβάστε περισσότερα

Προχοϊδα: Μετράει τον όγκο ενός υγρού (ή διαλύµατος) µε ακρίβεια 0,1 ml και συνήθως έχει χωρητικότητα από 10 έως 250 ml.

Προχοϊδα: Μετράει τον όγκο ενός υγρού (ή διαλύµατος) µε ακρίβεια 0,1 ml και συνήθως έχει χωρητικότητα από 10 έως 250 ml. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑ ΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2009 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑ 1. 2. 3. Μαθητές: Σχολείο ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ - ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ 1. Χρησιµοποιούµενα όργανα Προχοϊδα: Μετράει

Διαβάστε περισσότερα