o Αντώνης Καλογήρου απόνέος. παράλληλα

Transcript

1

2 ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ o Αντώνης Καλογήρου απόνέος. παράλληλα με τις σπουδές του, αφιερώθηκεστο σπορ της πεζοπορία; - ορειβασίας. Τα τελευτοίαχρόνια, παράλληλαμε τοεπάγγελμά τουως σύμβαυλος mari<eting. αρθρογραφεί σε εφημερίδες κσl περιοδικά με θέμο πεζοnορlκές διαδρομές στην Ελλάδο, συνεργάζεται σε χαρτογραφικές εκδόσεις Υια καταγραφές μονοπατιών και ασχολείται ως μελετητής και σύμβουλας ανάmυξης περιοχών πεζοπορικού ενδιαφέροντος. Σοφοκλέους 40, Βούλα Τ.Κ Fax: EmaiI: I<alo@ath.forthnet.gr Site: Βιβλίατου ιδίου Περπατώντας στηv Ελλάδα - Τα μoνoπάrια της Πάρνηθας 2000 και 2003 Περπατώνως στηνελλάδα- Ταμονοπότιά των Μετεώρων 2000 Περπατώνroςστην Ελλάδα- Ταμονοπάτια τουυμηπού 003 Trekking ίπ Greece - The Footpoths ο( Meteoro 2004 Σελιδοποίηση - Χάρτες- Επιμέλεια παραγωγήςνίκοςκυπαρίσση( 2005 Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΕ Γραφεία: Τσαμαδού Αθήνα. Τηλ.: (σχ: Emoi/: bibiio@kritiki.gr vvww.kritiki.gr Απαγορεύεται η αντιγραφή μέρους ή όλου ίου βιβλίου με οιοδήποτε μέσο χωρίς προηγούμενη γραπτή άδειο του εκδότη. ISBN Πρόλογος Τα μονοπάτια της Ελλάδας Στην Ελλάδα, μια κοτεξοχήν ορεινή χώρα, άργησε πολύ να δημιουργηθεί ένα οδικό δίκτυο που να εκτείνεται πέρα από τις βασικές αρτηρίες που διασχίζουν τη χώρα. Τα τελευταία χωριά ενώθηκαν με οδικό δίkτuo μόλις τις περασμένες δεκαετίες. Μέχρι τότε η επικοινωνία γινόταν από το μοvοπάηα. Το μεγαλύτερα από ουτά Οι Υεροντότεροl κάτοικοι των ορεινών χωριών τα αποκαλούν ακόμα «δημοσιά», καθότι γι' αυτούς ήταν η σημαντικότερη οδική πρόσβαση προς τα κεφαλοχώρια. Με τη διάνοιξη καιναύργιων δρόμων τα παλιά μοναπάτια έπεσαν σε αχρηστία. Η έλλειψη οιασδήποτε συντήρησης και καταγραφής των μονοπατιών είχε σον αποτέλεσμο να καταστραφεί ένα τεράστιο δίκτυο μονοπατιών σε όλη την Ελλάδα, μια καταστροφή που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η λιγοστή χρήση τους γίνεται μόνο από μέλη Ορειβατικών Συλλόγων. Αλλά και σε αυτούς. οι παλαιότεροι ορειβάτες που γνώριζαν πολλά μονοπάτια αποσύρονται χωρίς να μεταβιβάζεται η γνώση τους Όταυς νεότερους. Τα παλιά μονοπάτια αποτελούν κεφάλαιο της παράδοσής μας και πρέπει να διασωθούν ώστε νσ μηορούν να χρησιμοποιούνται ηλέον για τουριστικούς και ψυχαγωγικούς οκοπούς. Λιθόστρωτα μονοπάτια, που για να φτιαχτούν απαίτησαν πολλά χρόνιο κόπου και προσπάθειας από τους KOTOIKOUC; της κάθε περιοχής. καταστρέφονται ακόμα και σήμερα απερίσκεπτα. Μια μικρή στροφή έγινε την τελευταία δεκαετία υπό την πίεση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στην προσπάθεια να μη χαθούν κοινοτικοι πόροι. Οι προσπάθειες αυτές όμως ήταν αποσπασματικές και περισσότερο έγιναν για την απορρόφηση κονδυλίων ΚΟΙ όχι ως έργο ανοmυξιακής υποδομής. Μια καλή προσπάθεια έγινε με τη χάραξη και σήμανση των Ευρωπαϊκών Μονοπατιών Ε4. Ε6 (μονοπάτια που διασχίζουν όλη την Ευρώπη από το Γιβραλτάρ μέχρι την Κρήτη και από τη Φιλανδίο μέχρι τη δική μας Σαμοθράκη). όπως και των εθνικών μονοπατιών στη βόρεια Ελλάδα και στην Πελοπόννηοα. Δυστυχώς οι ηροσπάθειες αυτές συνοδεύοντσl από ελάχιστο έντυπο υλικό και δεν υπάρχει μηχανισμός συντήρησης της σήμανσης και των μονοπστιών. με αποτέλεσμα το έργα αυτά να καταστρέφοντοl μέρα με τη μέρα. ΤΟ βιβλίο των μονοπαtlών του Ζαγοριού είναι το τέταρτο μιας σειράς βιβλίων που προσπαθούν να καταγράψουν τα μονοπάτια της Ελλάδας, \

3 με την ελπίδα ότι τα επόμενα χρόνια θα αναγνωρισθεί ο ρόλος τους στην ήπια τουριατική ανάπτυξη της ορεινής Ελλάδας και θα διααωθούν και θα συντηρηθούν όσο από αυτά έχουν απομείνει. Εισαγωγή Η περιγραφή τωνμονοπατιών.στησειρά αυτών τωνβιβλίων,συνοδεύεται με αναλυτικούς πίνακες, όπου ο πεζοπόροςμπορείνα ακολουθήοειβήμα βήμα τις οδηγίεςτου βιβλίου, αγκαλιάστηκε απότουςλάτρεις της φύσης και της πεζοπορίας KOI ειδικότερα από τους απλούς πεζοπόρους που δεν γνωρίζουν τα βουνά της Ελλόδας τόσο καλά, ώστε μια απλή σύντομη περιγραφή να επαρκεί για να φτάσουν οτον προορισμό τους. Η ελλιπής ανάπτυξη και οργάνωση δικτύου μονοπατιών στην Ελλάδα καθιστά αναγκαία την παρουσίασή τους κατά τρόπο ώοτε ο καθένας να μπορεί να το περπατήσει κοι ν' απολαύσει τις μοναδικές ομορφιές της ελληνικής φύσης χωρίς να κινδυνεύει να χαθεί και να ταλαιπωρηθεί. Το Ζαγόρι το εηισκέφτηκα για πρώτη φορά το Συγχρόνως ήταν και η πρώτη φορά που αντίκριζα τα lωάννινα, τα οποία με εντυπωσιασαν με τη μοναδική φύση που τα περιέβαλλε. Θυμάμαι την παρέα μας που περίμενε έξω από τη μεραρχία -τότε ήταν μέσα στο κάστρο- για να πάρουμε την άδεια που θα μας επέτρεπε να ι<ινηθούμε βορειότερα. Ακόμα τότε ο μετεμφυλιακός φόβος ήταν τίαντού διάχυτος. Μετά από αρκετές ώρες υπομονή φεύγα με με τις άδειες στα χέρια. Προορισμός το Πάπιγκο. Στο Καλπάκι ήταν τα σύνορο γιο τους έχοντες άδεια. Τις δείξαμε και νιώθοντας ότι περνάμε σε άλλη χώρα συνεχίσαμε. Οι επόμενες μέρες ήταν αξέχαστες. Παρόλο που η Ελλάδα του '70 δεν είχε «βιασθει» ότίως η σημερινή και ιφατούσε έντονα το χρώμα της. η περιοχή του Ζογοριού ξεχώριζε με το ονεπανάληπτο τοπίο της. Ο Βίκος, η Γκαμήλο, τα ονειρεμένα χωριά του Ζαγοριού μείνανε ανεξίτηλο στη μνήμη μου. Χωρίς ξενώνες -υπήρχε μόνο ένας του Στάρα- το Μικρό Πάπιγ(:). ένιωθες ότι ζούσες στο παρελθόν. Τα χρόνια περάσανε και βλέποντας σήμερα τ:) Ζογόρι, πιστεύω ότι είναι από τα κομμάτια της Ελλάδας που σώθηκαν και σε πολλές περlτίτώσεις αναστηλώθηκαν με τέτοια επιμέλεια κα! προσοχή, ώστε νο παρουσιάζουν μια εικόνα ωραιότερη από εκείνη του 1965, μια εποχή εγκατάλειψης κοl δυστυχίας της περιοχής 4 5

4 Πρ.ν από τα περιεχόμενα - ή πώςθαδιαβάσετε τοβιβλiο αυτό Στα χέρια σας κρατάτε ένα βιβλίολίγο ασυνήθιστο.σκοπός τουείναι να σαςδώσει τηδυνατότηταεάνδενέχετε ασχοληθείμε τοπερπάτημα και τηνπεζοπορίαγενικότερα νατην ξεκινήσετε. εάνδεήδηασχολείσθε, να απολαύσετεμοναδικές πεζοπορικές διαδρομέςστηνπεριοχή τουζαγοριού. ΟΙ πεζοπορικέςδιαδρομές καλύπτουν το μεγολύτερο τμήμα του δυτικούκαι κεντρικούζαγοριού.37 διαδρομές μικρές και μεγάλες σας οδηγούν σε 17 από τα πιο όμορφα χωριά της περιοχής. Όλες οι διαδρομές περιγράφονται και αντίστροφα, δίνοντάς σας τη δυνατότητα να ξεκινήσετε τη διαδρομή σας από οποιοδήποτε χωριό. Ακόμα όλες οι διαδρομές ενώνονται μεταξύ τους αποτελώντας ένα δίκτυο μήκους 150 χιλιομέτρων, επιτρέποντάς σας να κάνετε πολλούς συνδυασμούς. Όλες οι διαδρομές ενώνουν χωριά μεταξύ τους, εκτός από τη διαδρομή της Γκαμήλας που σας οδηγεί στο καταφύγιο και από εκεί στην κορυφή του βουνού και στη γραφική Δρακόλιμνη. αναλυτικές περιγραφές του βιβλίου Β' περιγράφονται οι πεζοπορικές διαδρομές χωρισμένες σε ενότητες προκειμένου να περπατήσετε χωρίς προβλήματα, Σας περιγράφουμε βήμα βήμα από πού θα ξεκινήσετε. από πού θα περάσετε και πού θα φτάσετε. Η λεπτομερής αυτή περιγραφή σάς δίνει τη δυνατότητα να προγραμματίσετε σωστά την πεζοπορική σας δισδρομή και να είστε σίγουροι ότι θα φτάσετε. Είμαστε σίγουροι ότι θα προτιμούσατε να βρεθείτε σε ένα μονοπάτι κοι να περπατάτε χωρίς να πρέπει να διοβάσετε όλο αυτό το βιβλίο, αλλά δυστυχώς αυτό δεν μπορεί να γίνει εκτός αν αποφασίσετε να περπατι)σετε με κάποιο ορειβατικό σύλλογο. ΚΑλΟΔΡΟΜΟ Τα μονοπάτια του Ζαγοριού αποτελούνται από δύο βιβλία Στο βιβλίο Α υπάρχει μια γενική περιγραφή γία το χώρο του Ζαγοριού. τα ι στορικά του OΤOIXElo. τη χλωρίδα και την πανίδα του, όπως επίσης υπάρχουν και οι γενικές περιγραφές των πεζοπορικών διαδρομών. που δίνουν ενδιαδιαδρομές και τ' αξιοθέατα που θα συναντήσετε, φέροντα στοιχεία για τις Χρήσιμο είναι για την περιοχή που βρίσκεστε να διαβάσετε όλες τις γενικές περιγραφές των διαδρομών που ξεκινούν ή καταλήγουν σε αυτήν, π.χ. για την περιοχή του Γεφυριού της Κλειδωνιάς τις Διαδρομές 1. 7 και8 γιανα έχετεμια ολοκληρωμένηεικόνα. Στοβιβλίο Β'υπάρχουν οιαναλυτικέςπεριγραφέςτων37 διαδρομών που θα τις χρησιμοποιήσετε κατά τη διάρκεια της πορείας σας. Καλό είναι να έχετε μαζί σας στο σακίδιο και το βιβλίο f:( προκειμένου όταν φτάσετε στον προορισμό σας να διαβάσετε για τ' αξιοθέατο της περιοχής και τι πρέπει να επισκεφθείτε. Πριν ξεκινήσετε σας προτείνουμε να διαβάσετε τα πρώτο βιβλίο προκειμένου κσl να γνωρίσετε την περιοχή του Ζαγοριού, αλλά και να κατανοήσετε πώς είναι δομημένο το βιβλίο. γεγονός που θα οας βοηθήσει να το αξlοποιήσετέ όσο το δυνατόν καλύτερα. Στο βιβλίσ αυτό δεν έχουμε αρκεστεί σε μια σύντομη γενική περιγραφή της διαδρομής αφήνοντάς σος να φανταστείτε τα υπόλοιπα. Στις Η καταγραφή των διαδρομών του βιβλίου αυταύ ολοκληρώθηκε αρχές του Παρ' όλες τις προσεκτικές επεμβάσεις που γίνονται στην περιοχή του Ζαγοριού. πιθανόν να υπάρξουν μικρές αλλαγές από τη δημιουργία ενός χωματόδρομου ή κάποιου άλλου έργου που εύκολα θα γίνουν κατανοητές από τους αναγνώστες. Επίσης να σημειωθεί ότι μέρος των συντεταγμένων για χρήση G.P.s. ελήφθησαν πριν την κατάργηση της προγραμματισμένης απόκλισης (select availability) και πιθανάν να παρουσιάζεται διαφορά μερικών δεκάδων μέτρων.

5 Περιεχόμενα. Βιβλίο Α Το εθνικό πάρκο (δρυμός) BiKOU - Αώου Εισαγωγή 5 Πριν από τα περιεχόμεναή πώςθα διαβάσετετο βιβλίοαυτό 6 ΤΟ ΖΑΓΟΡΙ Η θέση του Όρια και γεωμορφολογία του Ζαγοριού 14 Τα ποτάμια του Ζαγοριού 15 Η ιστορία της περιοχής 16 Οι κοινωνικές τάξεις των Ζογορίσιων 23 Η γυναίκα του Ζαγοριού 23 Βικογιατροί 24 Οι Σαρακατσαναίοι 24 Το πανηγύρια στα Ζαγόρια 24 Η αρχιτεκτονική στα Ζαγοροχώρια 24 Τα λιθόστρωτα μονοπότlο, οι σκάλες, οι κρήνες, τα γεφύρια και τα εικονοστάσια 28 Οι σκάλες του Ζαγοριού 28 Τα γεφύρια του Ζογοριού 29 Τα μεσοχώρια του Ζαγοριού 33 Τα χωριά του Ζαγοριού :.: 36 Χάρτης της περιοχής του Ζαγοριού και οι πεζοπορικές δlοδρομές 38 Η χαράδρατουβίκου, ο ποταμόςβοϊδομάτηςκαι οιθέσεις θέας40 Η πεζοπορίαστοζαγόρι43 Εποχές του χρόνου στο Ζαγόρι - θερμοκρασίες 44 Το εθνικό μονοπάτι 03. Ώρες της ημέρας - Ανατολή. Δύση. Συνοπτικόςπίνακαςδιαδρομώνοριθμητικά48 Πίνακας διαδρομών αλφαβητικά Τα χωριά του Ζαγοριού και τ' αξιοθέατά τους 58 ΓΕΝIΚΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ 81 Διαδρομές \ Βιβλιογραφία 132 8

6 Η θέση του Η οροσειρά της Πlνδου. διασχίζει κάθετα την κεντρική Ελλάδα και τη χωρίζει σε δύο τμήματα που δύσκολα επικοινωνούν μεταξύ τους ακόμα και σήμερα. Οι λίγες διαβάσεις που υπάρχουν και κατασκευάστηκαν με μεγάλη δυσκολία προσπαθούν να δαμάσουν αυτό το ανυπότακτο ορεινό ανάγλυφο και να ενώσουν την ανατολική με τη δυτική Ελλάδα. Γiα να φτάσετε σήμερα στο Ζαγόρι, πρέπει να κατευθυνθείτε στα βόρεια της δυτικής Ελλάδας και ειδικότερα στα Γιάννινα. στα οποία θα φτάσετε ή μέσω Πάτρα ς ή μέσω μερικών διαβάσεων από τις οποίες η γνωστότερη είναι η Κατάρα. που ακόμα και σήμερα παραμένει ένα δυσκολοδιάβατο πέρασμα αναγκάζοντος τ' αυτοκίνητα ν' ανέβουν σε υψόμετρο μέτρων. Το πέρασμα της Κατάρας. ειδικά το χειμώνα. προκαλούσε το φόβο στους αγωγιάτες-κυρατζήδες των περασμένων αιώνων (εξ ου και τ' όνομα), που θέλανε να τη διαβούν με τα βαρυφορτωμένα ζώα τους. Φτάνοντας στα Γιάννινα, θ' αντικρίσετε στις ανατολικές παρυφές της λίμνης να καθρεφτίζεται το βουνό Μιτσικέλι. που υψώνεται μ. ψηλότερα. φτάνοντας τα \.800 μ. υψόμετρο. Πίσω από το Μιτσικέλι απλώνεται το Ζαγόρι καταλαμβάνοντας μια έκταση που περικλείεται από μεγάλους ορεινούς όγκους που το σφίγγουν σαν μέγκενη. αφήνοντας λίγα μόνο περάσματα προς τα πεδινά του νομού lωαννίνων. Ενώ από τη δυτική του πλευρά το Ζαγόρι κλείνεται από το Μιτσικέλι. στη βορινή του ορθιι:)νεται ένα από το ομορφότερα βουνά της Ελλάδας. η Γκαμήλα. με μ. υψόμετρο, Ανατολικά και νότια η περιοχή του Ζαγοριού είναι εξίσου σφlχτογκαλlασμένη. μια που το τυλίγουν διάφορα βουνό που υψώνονται από μέχρι μ. υψόμετρο. Έτσι το Ζαγόρι αποτελεί ένα δικό του μικρόκοσμο κλειομένο μέσα στα βουνά ή για τους ερχόμενους απ' έξω. πίσω από τα βουνά. μετάφραση της λέξης Ζαγόρι από το βλάχικα στο ελληνικό. Ο τόπος αυτός πίσω οπό το βουνά ή αν θέλουμε να κυριολεκτήσουμε μέσο και πάνω στα βουνά, αφού τα περισσότερα χωριά βρίσκονται σε υψόμετρο γύρω στο 900 μ., εκτός από το εντυπωσιακό ορεινό ανάγλυφο που τονπεριβάλλει έχειποτάμια πουκατηφορίζουνπρος όλες τις κατευθύνσεις.όπωςο Βοϊδομάτης. ο Βάρδος. ογρεβενίτης καιάλλοι. Ηορεινήδιαμόρφωσητου χώρουεκπλήσσει.τοφαράγγι τουβίκου απότηνότια πλευρό τηςγκαμήλας ή η χαράδρατου Αώουαπότηβορινήπλευρά της προσφέρουν μοναδικές εικόνεςσ' ένακατάφυτο τοπίο, 11 ~ φ~ ~ '" ~~ ~-<~o.,. ~~\<.O!1'A) βουλγαρ/" \.. "'" -,'"to., _ " Θεσσαλονlκη",ζ}ο, -, l_ 59 -,, ~ }\... ~~ ΖαΥόΡΙ\.~ ο ο. λ'~λάρισα ;. ιωάwl~α io-"1ό 9.:"~'\::;ofi,,.,,",,\ J'" ~ <~~.'.~ r.;j ρ. 'j,.'\"'ι Λ~\λ.-~""':;Aθ;,.α(~ '\1. ~I.-~ ~τ~α "'-\:~.'"'''? < ~.. C'.".... ~ ~"<':;' ~. ').,- \'C~.'.,;. ()" β('0.'" -.QC::'1":.1] Ο ν.' 'c!' ~'~ \r.. ',.1',.':..",.'0'\0/),. j~ 1) _ ~Jl.~~--... L... μια που το Ζαγόρι έχει δασοκάλυψη του χώρου του σε ποσοστό 65%. Η πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής συνέβαλαν για να κηρυχθεί ο δρυμός Βίκου - Αώου, ο ένας από τους 11 χερσαίους Εθνικούς δρυμούς (εθνικά πάρκα) της Ελλάδας. 'q Και μέσα σε όλο αυτό το ιδανικό σκηνικό που περιγράφεται εκτενώς παρακάτω βρίσκονται απλωμένα Ζαγοροχώρια με τα πέτρινα παραδοσιακά σπίτια τους κτισμένα με απόλυτη αρμονία και ενταγμένα στο περιβάλλον. Τις τελευταίες πινελιές στο σκηνικό τις έβαλε ο άγνωστος καλλιτέχνης δημιουργώντας υnέροχα λιθόκτιστα γεφύρια και πέτρινα μονοπάτια που ενώνουν το χωριά μεταξύ τους. Αυτή η ιδανική ειι<όνα ίου Ζαγοριού γίνεται ακόμα εντυπωσιακότερη αν κονείς δει το Ζαγόρι σαν ταξιδευτής-μελετητής και όχι μόνο σαν απλός περαστικός τουρίστας. ς ~ι-~~';, 'ν' ~~,..\ G" ο ~ -σ '" ):10 C;J ~ 13,:;;

7 Μεγάλο Πάπιγκο ΝΑΙ 80 ΙΙΟ -Ι3 - +ΙΟ 2 Εκκλησία Αγ.Μηνάς -Χωριό Αγ. Μηνάς ΝΑΙ Οώρ.25'1,0 3 Χωριό Αγ.Μηνάς -Χωριό Αρίστη ΝΑΙ Οώρ.49' Ι, Χωριό Αγ. Μηνάς -Μονή Σπηλιώτισσας ΝΑΙ Οώρ,27'1,4 Ο Χωριό ΑρίστηΜονή Σπηλιώτισσας ΝΑΙ Οώρ.49'2,2 Ο Γεφύρι ΚλειδωνιάςΓεφύρι ΠάπιγκουΜονήΣπηλιώτισσας ΝΑΙ Ι, Χωριό ΚλειδωνιάΧωριό ΝΑΙ Ιώρ.40'3, Παλαιά Κλειδωνιά Χωριό Παλαιά Κλειδωνιά -Χωριό Μεγάλο Πάπιγκο ΙΝΑΙ 2ώρ,09'5, Χωριό Μεγάλο Πάπιγκο Χωριό Μικρό Πάπιγκο ΝΑΙ Οώρ.33' 0,5 170 ιο +5 ΝΑΙ 2ώρ,30'5, " 1, Χωριό Μικρό Πάπιγκο Θέαη Κόκκινο Λιθάρι Π/Ε Οώρ,53' 13 Χωριό Βίκος Πηγές Βοϊδαμάτη Χωριό Μικρό & 14 Χωριό Βίκος Διάαχιαη χαράδρας Βίκου Χωριό Μονοδένδρι ΝΑΙ 4ώρ.24' 11, Χωριό Βίκος Χωριό Ελαφόταπος ΝΑΙ 3ώρ.II' 7, Χωριό Ελαφότοπος Χωριό Άνω Πεδινά ΝΑΙ Ιώρ.ΟΟ' ΙΟΟ Χωριό Άνω Πεδινά Μανή Προφήτη Ηλία ΝΑΙ Ιώρ.30' 18 Μανή Προφήτη Ηλίο Χωριό Μονοδένδρι ΝΑΙ Οώρ,28' 1, Μονή Προφ. Ηλία -ΧωριόΒίτσα ΝΑΙΟώρ.3l'1,5 Ο Χωριό Μονοδένδρι Θέα η Οξιά Π/Ε lώρ.43' 4,0 260 Ο Χωριό Βίτσα Γεφύρι Μίσιαυ Χωριό Κουκούλι ΝΑΙ Ιώρ,18' 3, ΧωριόΚαπέσοβο ΝΑΙlώρ.ΟΟ'2,2 250 Χωριό Καπέσοβο Σκόλα Βραδέτου Χωριό Βραδέτο ΝΑΙ Ιώρ.33' Χωριό Βραδέτο -ΘέσηΜπελόη Π/Εlώρ.46'4, Ι -ι 481 r:

8 Το καθολικό της Μονής Ευαγγελίστριας βρίσκεται σε μια απόκρη δρόμο τους συναντηθούν και με τον ποταμό Σαραντάπορο. ΤαχωριάτουΖαΥοριούκαι τ' αξιοθέατάτους Στα χωριά πουπεριγράφονται στοβιβλίο περνάνε,ξεκινάνε ή καταλήγουν πεζοπορικέςδιαδρομές.οι πληθυσμοί των χωριώνπου εμφανίζονταιβάσει τηςαπογραφής δεναπηχούν απόλυτα την πραγματικότητα, αφού ως γνωστόν κατά τιςαπογραφές πολ/οίμημόνιμοικάτοικοι απογράφονται οταχωριό καταγωγής τους. ΟΙπερισαότεροl κάτοικοιζουναπό την κτηνοτροφίατρέφοντας αρκετέςχιλιάδεςαιγοπρόβατα, τοοποία προκαλούν σημαντικές καταστροφές ακόμα καιμέσασταόρια τουεθνικούδρυμού,τουοποίουοι κανονισμοί παραβιάζονταιεπανειλημμένα.όσοικάτοικοιδενασχολούνταιμε την κτηνοτροφίαασχολούνταιμε τον τουρισμό.που είναι καιη μόνηδιέξοδος γιατηνονάπτυξηκαιτη διάσωσητηςπεριοχής. Άγιος Μηνάς 0* (Υψόμ. 640 μ. - Κατ. 46) Μικρό χωριό πάνω σε έναν αυχένα 800 μ απάτονκεντρικό δρόμο που οδηγείστοχωριότης Αρίστηςσευψόμετρο 640 μ. Ένα από τα λίγα χωριά της περιοχής που δεν έχει γνωρ:σει την αλματώδη τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων ετών της περιοχιiς, γεγονός που οφείλεται κυρίως στο ότι ο οικισμός δεν είναι πετρόκτιστος όπως τα υπόλοιπο χωριά. Ελάχιοτες δυνοτότητες ύπνου και φαγητού υπάρχουν ατο χωριό. Η ιστορία του οικισμού και ο περιβάλλων χώρος με το βουνό Καστράκι και τη r.ι:ονή Ευαγγελίστριας κερδίζουν όμως τον επισκέπτη, που θα γνωρίσει ένα πολύ ενδιαφέρον και σχετικά άγνωστο τμήμα του Ζαγοριού. Από τον Άγιο Μηνά έχετε πολλές δυνοτότητες διαδρομών προς την Αρίστη. τη Μονή Σπηλιώτισσας και προς το γεφύρι της Κλειδωνιάς. Μονή Ευαγγελίστριας - λόφος Καστράκι και το χωριό Άγιος Μηνάς Η περιοχή τηςμονής τηςευαγγελίστριας έχει μακραίωνη ιστορία,αλλά μόνολίγαιστορικάστοιχείατημαρτυρούν. Πάνω απότη Μονήτο βουνό τηςκαστρίτσαςή Καστρακίουμε την περίεργη διαμόρφωσήτου -αλλεπάλληλαβραχώδη πατάρια- από μόνοτου αποτελείένα φυσικόαπροσπέλαστο κάστρο, γεγονός που θα τοαντιληφθείτε αναποφασίσετε νατοεπισκεφθείτε. Τη φυσική αυτήοχύρωση την εκμεταλλεύτηκαν οι κάτοικοι της περιοχήςαπό την προϊστορικήπερίοδο,γεγονόςπουεπιβεβαιώνεται απότην ύπαρξη κυκλώπειων τειχών.κατάτην Ελληνιστικήή Ρωμαϊκή περίοδοσυμπληρώθηκαν οι οχυρώσειςστεφανώνοντας την κορυφήτουβουνού. Στηνπεριοχήεπίσηςτοποθετείται καιη Ελληνιστική κώμη τωνευρυμενών όπως καιη βυζαντινή πολίχνη του Ρεϋνίκουπου καταστράφηκε το1382. Η παράδοση λέει ότι μια εσωτερική σκάλα σκαλισμένη στο βουνό οδηγούσε μέχρι τον ποταμό ΒοΊ'δομάτη που βρίσκεται 4QO μ. χαμηλότερα. Το 1576 κτίστηκε η Μονή της Ευαγγελίστριας και γύρω της δημιουργήθηκε ένας οικισμός του οποίου τα χαλάσματα μπορείτε να παρατηρήσετε ακόμα σήμερα. Το χωριό κατοικήθηκε μέχρι τα μέσα του 190υ αιώνα και εγκαταλείφθηκε λόγω της αιματηρής σύγκρουσης δύο οικογενειών της περιοχής, των Σταμάτη και Γεραίνη, απciγόνους μεγάλων γαιοκτημόνων της περιοχής, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ο νέος οικισμός του Αγ. Μηνά στη σημερινή του θέση. Τι θα δείτε σήμερα: 1,: Ι ~. Ο ΟΙ σριθμοί στους κύκλους σπεlκονίζονωl στον συνημμένο ςεχωριστό Χάρτη και υποδηλούν χωριό ή γεν/κότερα σημείο εκκίνησης και τερματισμού διαδρομής. μνη θέση πάνω από τον Βο'ίδομάτη, που θα τον δείτε να κυλάει 300 μ. χαμηλότερα και να ξεχύνεται στον κάμπο της Κόνιτσας για να συνα ντήσει τον ποταμό Αώο και μαζί να φύγουν για την Αλβανία, αφού στο Ανεβαίνοντας στο Καστράκι θα δείτε τα εντυπωσιακά τείχη του κάστρου που θα πρέπει να τα ψάξετε μέσα στην πυκνή και σε πολλά σημεία απροσπέλαστη βλάστηση. Θα σας εντυπωσιάσουν τα κυκλώπεια τμήματα του τείχους, όπως και τα υπολείμματα μιας πύλης Η μεγαλύτερη όμως ικανοποίηση είναι στο τέλος της διαδρομής, όπου φτάνοντας σ' ένα πλάτωμα στα ανατολικά του Καστρακίου έχετε πανοραμική θέα, ενώ δυτικά του δημιουργήθηκε το χωριό Άγιος Μηνάς.

9 ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ 1 και 1Α Ομορφιάδιαδρομής... - Χρόνος 2 ώρες - Τύπος διαδρομής Διάσχιση ΓΕΝ/ΚΕΙΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣΤΩΝΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΟΙ γενικές περιγραφέςτωνδιαδρομών σας ενημερώνουνγια την πορεία της διαδρομήςσας,τιςτυχόν ιδιαιτερότητες αλλάκαι τ' αξιοθέαταπουθα συναντήσετε.ανεξάρτητα προς ποιακατεύθυνση θα. περπατήσετετηδιαδρομή.διαβάστε όλες τις πληροφορίεςπουτην αφορούν. Επίσηςδιαβάστε τις περιγραφέςπουξεκινούν ή καταλήγουν στονπροορισμό σας προκειμένουναέχετε μια ολοκληρωμένη άποψη της περιοχής. ΓέφυραΚΛΕΙΔΩΝΙΑΣΟ - Εκκλησάκι ΑΓ. ΜΗΝΑΣΘ Μεεπίσκεψη τηςμονής ΕΥΑΓΓΕλΙΣΤΡIΑΣ Ο καιτου βουνού ΚΑΣΤΡΑΚΙ Ο Οιδιαδρομές αυτές ενώνουν τογεφύριτης Κλειδωνιάςμετοεκκλησάκιτου Αγ. Μηνά. Η γέφυρατηςκλειδωνιάς αποτελείτοδυτικάόριο του δικτύου των μονοπατιών πουπεριγράφεταισεαυτότοβιβλίοκαι υγχρόνως το όριο της ευρύτερης περιοχής του Ζαγοριού. Από το σημείο αυτόο Βοϊδομάτηςξεχύνεται ελεύθερος στον κάμπο και μετά από6,5 χλμ. ενώνεται με τον Αώο. Το πιο ενδιαφέρον σημείο της διαδρομής είναι η επίσκεψη της Μονής ΕυαΥΥελίστριας και του βουνού Καστράκι ή Καστρίτσα, όπου υπάρχουν τα ερει'πια αρχαίου κάστρου. Το Καστράκι, με 779 μ. υψόμετρο, κρέμεται κυριολεκτικά πάνω από τον Βοϊδομάτη προσφέροντας μια πανοραμική θέα προς την Γκαμήλα. Το εκκλησάκι του Αγ Μηνά. ή Μεγ. Εκκλησία όπως λέγεται, βρίσκεται εκτός οικισμού στην κεντρική άσφαλτο που ενώνει τα χωριό του δυτικού Ζογοριού με τα Ιωάννινα. Η Διαδρομή 1 απότογεφύριτηςκλειδωνιάςπροςτοεκκλησάκι είναιαρκετάανηφορικήστο πρώτο τμήμα τηςμέχρι τηνευαγγελίστρια χωρίς όμωςκαμία ιδιαίτερηδυσκολία. Λίγο πριν απότομέσο της διαδρομής υπάρχει διασταύρωση αριστερά που σος οδηγεί στη Μονή Ευαγγελίστριας και στοβουνό Καστράκι (ακολουθήστεεπιλογή 2 στις αναλυτικές περιγραφές), μιαεπίσκεψηπου δενπρέπει να χάσετε.αφούεπισκεφθείτετην Ευαγγελίστρια. θαεπιστρέψετε για λίγο προςταπίσω καιθ'ανηφορίσετεμιαδύσκολη διαδρομή πουθασαςοδηγήσειστο βουνό Καστράκιμε τουπολείμματατων 81

10

11 ΟΑντώνηςΚαλογήρου απόνέος, παράλληλα Περιεχόμενα - ΒιβλίοΒ με τις σπουδές του, αφιερώθηκεστο σπορτης Πώι;: διαβάζετε τις αναλυτικές περιγραφές,..,,,, 13 '.. '.. '..',.,..,.., "..,..,..,..,.",..,..,,,..,,..,..,.., ' 21 περιοδικά με θέμα πεζοπορlκέι;: διαδρομές Δ:::6ρομές 2-2Α,.. ",, 28 στην Ελλόδα. ουνεργcζεταl σε χαρτογραφικές Διαδρομές 3-3Α,.. 30 εκδόοεις για κaταγραφέι;: μονοπατιών και ασχο Διαδρομές 4-4Α " ", '. 34 "." ".."" "..,..,. "."" 36,..,..,.,..,,..,,",,..,..,..,..,..,..,..,,.., ' 40..,..,,..,..,..., "'''''',..,..,..,..,.., ",,.,'','',..,''''."."."...".."".."."." 44 Δ αδρομέι;: 9-9Α Δlαδρομέι;: 10-1 ΟΑ Δlοδρομές 11 Ι Ι Α.,,..,",..,..,..,..,..,..,..,..,,..,",..,.., ",..,..,.., "."."."" 47.. " " "."."" " "."." "..""" " 51 ",.. "'''''', "" "..,,'',..,,,,,, S5 EmaiI: kalo@ath.forthnet.gr Διαδρομή 12 ".."""..,.., " " ".",,,..,.., 59 Site: Διαδρομές i3-13a,..,,..,..,..,... "" "..".."..,..".,,,, "." 61 Διαδρομές 14-14Α,..,.., ",..".".".".",, 68 Διαδρομές 15-1 SA.." "."." "."."., 72,...,,..,.:,.., 78 "." """"" ",, , 90, '.. '..,,..,..,..,..,..,.., 94, 96,,,.., Διαδρομές 23-23Α.,..,..,..,..,,..,,..,..,..,..,.,..,"'''''''"."''''".".".,,,,.., 106 Trekking in Greece The Footpoths of Meteoro Διαδρομές 24-24Α."."." "." "..,..,.",".", 11 Ο..,.,..,..,..,..,,..,, "."..,,,"'","'",."..,..,..,..,.", Διαδρομή 26 " Διαδρομές 27-27Α Σελιδοποίηση - Χάρτες- Επιμέλεια παραγωγής ΝίκοςΚυπαρίσσης 2005 Εκδόσεις ΚΡΙΤ/ΚΗ ΑΕ Γραφεία: Τσαμοδού Αθήνα, Τηλ (αχ: Διαδρομές 29-29Α 129 Δlαδρομέι;: 30-30Α Διαδρομές 31-31Α Διαδρομές 32-32Α ΕιηοίΙ' bib/io@kritiki.g" Διαδραμή wwwkritiki.gr Διαδραμή Διαδρομή Διαδρομή 35 Ι SO Απαγορεύεται η αντιγραφή μέρους ή όλου του βιβλ/ου με οιοδήποτε μέσο χωρίς προηγούμενη ypomrj άδεια του εκδόίη. /SBN Διαδρομή Διαδρομές 37-37Α 155 3

12 ι ΣΥΝΟΠΤιΚΟΣΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΑΡIΘΜΗΤιΚΑ - rrn:~ ι ~,.. ~,-, Γεφύρι ΚλειδωνιάςΜονήΕuαγγελίατριας ΙΕκκληοία ΑΥ Μηνάς 2 Εκκληοία ΑΥ. Μηνάς Καστράκι Ι ΝΑΙ Ι 2ώρ.05' Ι4,8 Ι 510 Ι 180 Ι +9 Ι,.. 13" και 5" - Χωριό ΑΥ' Μηνάς ΝΑΙΟώρ.25' 1, Χωριό ΑΥ. Μηνάς -Χωριό Αρίστη ΝΑΙΟώρ,49' 1, Χωριό ΑΥ.Μηνάς Μονή Σπηλιώτισσας ΝΑΙ Οώρ.27'Ι,4 Ο Χωριό Αρίστημέοωσοφάλτου Χωριό Βίκος ΝΑΙΙώρ.30' 4,8 7 Γεφύρι Κλειδωνιάς Γεφύρι ΠάΠΙΥκουΜονήΣπηλιώτισσας ΝΑΙlώρ.52' 5, Γεφύρι Κλειδωνιάς Χωριό Κλειδωνιά ΝΑΙ Οώρ.43'1, Χωριό Κλειδωνιά -Χωριό Παλαιά Κλειδωνιά 10 Χωριό Παλαιά Κλειδωνιά Χωριό Μεγόλο Πάπιγκο Ι ΝΑΙ 2ώρ.09' 11 Χωριό ΜεΥάλο ΠάΠΙΥΚΟ Χωριό Μικρό ΠάΠΙΥΚΟ Χωριό Βίκσς Πηγές Βοϊδομάτη Χωριό Βίκος Ι ΝΑΙ lώρ.40' 3, Ι +9 5, "" - ΧωριόΜικρόΠόπιγκο ΝΑΙΟώρ,33' Θέση Κόκκινο Λιθόρι Π/Ε Οώρ,53' 0, Χωριό Μικρό & ΝΑΙ 2ώρ.30' 5, ΜεΥάλο ΠάΠΙΥΚΟ Διάσχιση χαρόδρος Βίκου Χωριό Μονοδένδρι Χωριό Βίκος Χωριό Ελαφότοπος ΝΑΙ 3ώρ.IΙ' Π/Ε Ιώρ,43' 4,0 260 Ο +4 Γεφύρι Μίσιου Χωριό Κουκού.λι ΝΑΙ lώρ.18' 3, Χωριό , Χωριό Ελαφότοπος -ΧωριόΆνω Πεδινά ΝΑΙΙώρ.ΟΟ' Χωριό Άνω Πεδινά - ΜονήΠροφήτηΗλία ΝΑΙ lώρ.30' 3, " & 4" 18 Μονή Προφήτη Ηλία Χωριό Μονοδένδρι ΝΑΙ Οώρ.28' 1, Μσνή Προφ.-Ηλία -ΧωριόΒίτσα ιναι Οώρ.3l' 1,5 Ο Χωριό Μονοδένδρι Θέοη Οξιά 21 Χωριό Μονοδένδρι Χαράδρα βίκου Χωριό Καπέσοβο ΝΑΙ 2ώρ.08' 4, Χωριό Βίτσα Χωριό Δίλοφο ΝΑΙ lώρ.20' Χωριό Βίτσα Κουκούλι Χωριό Καπέσοβο ΝΑΙ lώρ.οο' 2,2 250 Ο Χωριό Καπέσοβο Σκάλσ Βραδέτου Χωριό Βραδέτο ΝΑΙ lώρ,33' Χωριό Βραδέτο -ΘέσηΜπελόη Π/Ε lώρ.46'4, Ι ΝΑΙ 4ώρ,24' 11, ΙΙ ~.... Γ 5

13 ΣΥΝΟΠΤιΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝΑΡIΘΜΗΤιΚΑ 'ι.'. '"."'."--." "" '"Ι /"~; Ι' I~ Ι 'ι Ι Ι' ' ':;,; ωοιεω<, 'mims';..; b' IMt 'o;ihoic FE1oJ:t.>< ",mi:rm] CW Y1!:!#j:f50.. / 1:1;.-.,," - ~, - ~ _. 1'-1,: ο," :, Ι;:<' ';,;.....r.,'." "~ m ~....':.. "- ~ Β 27 Χωριό Βραδέτο Χωριό Τσεπέλοβο :, :.~ ι ΝΑΙ 4ώρ.33' 9, θ" Χωριό Κουκούλι -Χωριό Κήποι i ΝΑΙ Οώρ.50 2, * & 4 29 Χωριό Δίλοφο ΓέφυραΚοκόρου ΝΑΙ Οώρ.5l'2, ".." 30 Γεφύρι Κοκόρου Γεφύρι Μίσιου Χωριό Μονοδένδρι ΝΑΙ 2ώρ.ΙΟ' 4,θ Ι & Χωριό Τσεπέλοβο Διάαχιοη χάραδρο - ρέμα ΓέφυραΚοκόρου ΝΑΙ 3ώρ Ο ,.... Βικάκι 32 Διααταύρωοη μονοπατιού Γεφύρι Μίσιου ΝΑΙ Οώρ.20' 1,0 Ο 40-2"... χωριού Βίτσας χωριού Διλόφου 33-1 Χωριό Μικρό Πάπιγκο Καταφύγιο Γκαμήλας Π/Ε 3ώρ.2θ' 5,6 9θΟ Ο +100"" Καταφύγιο Γκαμήλας Κορυφή Γκαμήλας Π/Ε 3ώρ.05' μέχρι 200""" Καταφύγιο Γκαμήλας Δρακόλιμνη Π/Ε 1ώρ μέχρι 200""".. 34 Μικρές διαδρομές γύρω οπό το Μονοδένδρι : 2ώρ.00' 7.7 μέχρι 30.._. 35 Επίακεψη 5 πέτρινων γεφυριώνοτοχωριόκήποι , Χωριό Τσεπέλοβο Μονή Ρογκοβού Ρέμα Βικάκι Ι i Κυκλική 2ώρ.30 6, Ι Διαδρομή Π/Ε Ιώρ.IΟ' Χωριό Κήποι Γέφυρα Κοκόρου ΝΑΙ ΟώρΑ7' θο -2".ΗΗ Γιατιςδιαδρομές Π/Ε ναυπολογiζετετοδιπλάσιο χρόνομαζίμετηνεπιστροφή σας. Με Α υποδηλώνεται η αντίστροφηπορεία της διαδρομής Για καλύτερηκατανόησητων πινάκων δε,τε τησελiδα13 του βιβλίου. 6 7

14 ΧΡΟΝΟΣΧλΜ. ΥΨΟΜ.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΧΡΟΝΟΣΧλΜ. ΥΨΟΜ.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Οώρ.4I' 0, αφήνετε διάφορα μονοπατάκια που πάνε αριστερά Οώρ.18'0, φτάνετε στημονήτηc; ΕυσΥΥελίστριαςΟ (Ν 3Ψ κσι περvάιε στην φστερή πλευρό ενός ξέφωτου (Ν 3Ψ 57'39" Ε20" 39'46'). Σε Ι 00 μ, ή σε 3'. Οώρ.44' 1, η πορεία σας συνεχίζειστις 150", Σε 250 μ.. ή σε 6'. 57'56" Ε 20" 40'03"). m«6ji'm;ttfi»'fs ΙΦεύγετε aπότημονή της ΕυοΥΥελίστριας Ο (Ν390 Οώρ.ΟΟ'Ο 650 Οώρ.50' 1, φτάνετε σε χωματόδρομο Ο (Ν '28" Ε20" 57'56" - Ε 20" 40'03") (επιστρέφοντας από εκεί που ήρ 39'54") (αριστερό Μονή Ευαγγελίστρισς) κσι πάτε δεξιά. θστε) κατηφορίζοντος το μονοπάτι σε νότιο πορεία. Σε 200 μ., ή σε 5'. Σε 220 μ, ή σε 4'. Οώρ.55' 1, (πολύ ωραία θέα OUJV Αστρόκο) φτάνετε αε δεξιό στροφή Οώρ.04'0, Ι βγαίνετε στο χωματόδρομο (Ν '49" - Ε 2σ' του χωμστόδρομου κσι συνεχίζετε ευ&εία το μονο 40'05') και τον αkoλoυθεrιε aριστερό. Σε Ι 00 μ.. ή σε 2'. πάτι (κόβει στροφή ταυ χωμστόδρομου) σε πορεία Οώρ.06' 0, Ιφτάνετε στη διασταύρωσηο (Ν390 57'42" - Ε20" 190". Σε 100 μ. ή σε 2'. 40'0 Ι') απ' όπου ήρθατε. Προχωράτε ακόμα 10 μ Οώρ.57' 1, ξαναβυαίνετε στο χωματόδρομο και τον τε αριστερά. Σε ακολουθεί και αριστερό (ΠΡΟΣΟΧΗ) αkoλoυθεrιε το ευδιάκριτο Ι 00 μ, ή οε 2'. Ι 00 μ. ή σε 2'. μονοπάιι που aνηφoρίζει 80". Σε Οώρ.59'1, (unάρχs 'Υ1Ο 40 μ δεξιό σος ι-ικρό τμlμo του noλιού μα Οώρ.08'0, Ι φτάνετε στο ερειπωμένοεκκλησόκιτου ΑΥ. Νικοvonoooύ) σuvεxι'ζεtε στο χωμιπόδριψο κο! σε Ι 6IJ μ. λάουο (Ν39057'44" - Ε20" 40'09"). Από το εκκληή σε 3', σάκι ουνεχίζετε αριστερό και οε 50 μ, ή οε ι'. lώρ.02' 1, φτάνετε σε μεγάλο χωματόδρομο (δεξιό vια Κλειδω Οώρ.09'0, Ι (ΠΡΟΣΟΧΗ) φτάνετεσε μεγάλα βράχιαπου τα ανενια) κοι πάιε οριστερό. Σε 80 μ, ή οε 2'. βαίνετε από ένα σημείο μόνο με φυσικά OKαλOn<Πιακαι lώρ.04' 1, φτάνετε στα εκκλησάκι του ΑΥ. Μηνά Ο (Ν 390 βρίσκεστε πάνω σ' αυτά, Φτάνονταςστο βρόχινο πλάτωμο 57'07" - Ε200 39'44") και σε 50 μ ή σε Ι', πάιε φστερό καισε100 μ, ή σε 3'. lώρ.05' 2, βυαίνετε στην άσφαλτο (δεξιό γισ ΙΩΌWινα, αριστερό γιο ApίOUJ). Οώρ.12'0, Ι αρχίζετεν'aνηφoρίζετεχωρίς συγκεκρrμένoμονοπάτι τηνσπότομη πλαγιάπερίπου στις30" (ΔΥΣΚΟΛΗ ΑΝΑ ΒΑΣΗ), Σε 350 μ, ή σε Ι ο'. Οώρ.22' 0, Ιπερνάτε ταυπολείμματατωντειχών (Ν390 57'50" - Ε20" 40'" Ι Ι ') καιaνηφoρίζετεwλίυοντας απόαριστερόταλάροπουείναιμπρσοτά οας,ακολουθώντας οε Οώρ.ΟΟ' Ο 580 ευδιάκρrτoπλέονμονοπάιικαισει50μ.ήσε5'. Από τη Διασταύρωση θ (Ν 39" 57'46" - Ε '51 ") ανηφορίζετε στις 1200 και σε λίγο ανηφοριι.ετε Οώρ.27'1, Ιφτάνετε στο πλάτωμα Καστράκι Ο (Ν390 57'54" πολύ απότομα. Σε 150 μ.. ή σε 5'. - Ε '20") (υπέροχη θέσ στην Αστράκο και στον Οώρ.05' 0,150 Βοϊδομάτη). 600 φτάνετε σε σταυρό μονοπατιών και αkoλoυθεrιε το αριστερά. Το μονοπάτι διασχίζει ένα ξέφωτο σε πορεία ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΑΔΙΑΔΡΟΜΗ 50" (ΠΡΟΣΟΧΗ) μπρσοτά οας έχετε πυκνή βλάστηση και δεξιά η βλάστηαη κάνει Γ και κστευθύνεστε στη γωνία. Αφού περάσετε από την πυκνή βλάστηση συνεχίζετε και σε 16IJ u.. ή σε 4'. Οώρ.09' 0, βυαίνετε στο χωματόδρομο Ο (Ν 39057'42" Ε 20" 40'0 Ι "). πάιε apiστερό και σε 140 μ., ή σε 3'. Οώρ.12' 0, (ΠΡΟΣΟΧΗ) αφήνετε το χωματόδρομο (τελειώνει μετά από λίγο) και ακολουθείτε το μονοπάτι που ανηφορίζεl δεξιά στις 300 και σταδιακά ακολουθεί βορινή πορεία. Σε 220 μ, ή σε 6'. Οώρ.ΟΟ' Ο620 ΙΑφού περάσετε το ερειπωμένοεκκλησάκι τουαγ. ΝικολάουΟ φτάνετεστο χωματόδρομοο (Ν39057'42" - Ε200 40'0 Ι ") και πάιε αριστερό. Σε 650 μ. ή σε 13'. Οώρ.13' 0, Ιφτάνετεσεδεξιάστραρή τουχωμστόδρομου καισυνε χίζετε ευθεία τομονοπάτι (κόβειστραρή τουχωματό δρομου) σε πορεία190". Σε Ι 00 μ.. ή σε 2'. Οώρ.15' 0, ΙξαναβΥαΙνετεστοχωματόδρομο καιτονακολουθείτε αριστερά.σε Ι00 μ.. ή σε 2'. n

15 Το Ζαγόρι είναι μία από τις.- ομορφότερες ορεινές περιο χές της Ελλάδας. Βουνά, ποτά μια, δάση και πέτρινοι παραδο σιακοί οικισμοί συνθέτουν ένα :, σκηνικό μοναδικής ομορφιάς, που αξίζει να γνωρίσει κανείς όχι μόνο ως απλός τουρίστας αλλά και ως περιηγητής. Με το βιβλίο Τα μονοπάτια τ.ου Ζαγοριού θα γνωρίσετε την περιοχή του Ζαγοριού μακριά από τους πολύβοους τουριστικούς :;;.. προορισμούς. Θα περπατήσετε στη χαράδρct του Βίκου, στις κορυφές της Γκαμήλας, και. α.νακαλύψετε τα παλιά πέτρινα μονοπάτια και γεφύρια που επί αιώνες διέσχι~ν οι κάτοικοι του Ζαγοριού. Στο βιβλίο περιγράφονται, βήμ προς βήμα. 30 λ, μονοπατιών, καθώς κάθε προορισμός περιγράφεται και αντίστρο<eα, ώστε να μπορείτε να ξεκινήσετε από όποιο χωριό και αν βρίσκεστε. Εύκολες και δύσκολες διαδρομές, για πεζοπόρους όλων των δανa:roτήτων. θα σας χαρίσουν αξέχαστες εντυπώσεις.

16