ΘΑΛΗΣ. Σθένος. Συγγραφείς: Μπαμίδης Παναγιώτης Στυλιάδης Χαράλαμπος Κλάδος Μανούσος. Ε.Π. «Εκπαίδευση και δια Βίου Μάθηση»

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΘΑΛΗΣ. Σθένος. Συγγραφείς: Μπαμίδης Παναγιώτης Στυλιάδης Χαράλαμπος Κλάδος Μανούσος. Ε.Π. «Εκπαίδευση και δια Βίου Μάθηση»"

Transcript

1 ΘΑΛΗΣ Πολυδιάστατη έρευνα στη συναισθηματική υπολογιστική για την αναγνώριση καταστάσεων φυσιολογίας και βιολογικών δραστηριοτήτων σε βοηθητικά περιβάλλοντα Σθένος Παραδοτέο Π.2.2 Π2.2 Δεύτερη ετήσια έκθεση προόδου (με τα αποτελέσματα της ανάλυσης των πρώτων πειραμάτων) για την νευροεπιστημονική προσέγγιση της συναισθηματικής υπολογιστικής Α.Π.Θ. Συγγραφείς: Μπαμίδης Παναγιώτης Στυλιάδης Χαράλαμπος Κλάδος Μανούσος Ε.Π. «Εκπαίδευση και δια Βίου Μάθηση» Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 1 από 57

2 ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΣΥΝΟΨΗ Στο παρόν παραδοτέο έγγραφο, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ανάλυσης των πρώτων πειραμάτων για την νευροεπιστημονική προσέγγιση της συναισθηματικής υπολογιστικής της ερευνητικής ομάδας του Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) Η ομάδα του ΑΠΘ προχώρησε στην ολοκλήρωση μελέτης μαγνητοεγκεφαλογραφίας που αφοράς στη χαρτογράφηση των κύριων περιοχών που ενεργοποιούνται κατά τη συναισθηματική επεξεργασία μέσω οπτικών ερεθισμάτων. Στη μελέτη αυτή, ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε διερεύνηση της λειτουργίας των αρχιτεκτονικών υπο-περιοχών της αμυγδαλής. Βρέθηκε οτι η αμυγδαλή έχει ένα σημαντικό αλλά γενικό ρόλο κατά την συναισθηματική επεξεργασία, ο οποίος μπορεί να διακριθεί σε ειδικές λειτουργίες όταν λαμβάνονται υπόψην οι υπο-περιοχές της αμυγδαλής. Επίσης, η ομάδα του ΑΠΘ ολοκλήρωσε τη λήψη μετρήσεων ηλεκτροεγκεφαλογραφίας (ΗΕΓ) κατά τη συναισθηματική επεξεργασία οσμών με συναισθηματικό περιεχόμενο. Το συγκεκριμένο κομμάτι έρευνας έδειξε ότι μπορούμε να πάρουμε ένα βελτιστοποιημένο και ακριβές αποτέλεσμα. Όλα τα ερευνητικά κομμάτια είχαν αρκετά ελπιδοφόρα αποτελέσματα. Τέλος παρουσιάζονται τα πειράματα και οι σχετικές ερευνητικές εργασίες. Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 2 από 57

3 EXECUTIVE SUMMARY This deliverable document presents the results of the analysis of the first experiments on the neuroscientific approach to affective computing of the research team of the Aristotle University of Thessaloniki (AUTH). The AUTH team completed a magnetoencephalography (MEG) study relating to the mapping of the main areas activated during emotional processing through visual affective stimuli. In this study, the emphasis was placed on the function of the cytoarchitectonic sub - divisions of the amygdala. The AUTH team found that the amygdala when considered as a homogenous structure has a major but general role on emotional processing, which can be distinguished into specific functions when taken into consideration the amygdala s sub- divisions. Also, the AUTH team completed the electroencephalography (EEG) measurements for olfactory emotional processing. This line of research offered an optimized and accurate result. All lines of research offered quite promising results. Finally, experiments along with the relevant publications are presented. Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 3 από 57

4 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΣΩ ΟΠΤΙΚΩΝ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΩΝ Ο λειτουργικός ρόλος των υποδιαρέσεων της αμυγδαλής στο συναίσθημα Πειραματική Διαδικασία Υποκείμενα Οπτικά ερεθίσματα Πειραματικό πρωτόκολλο Co-registration Τεχνικές πληροφορίες Εφαρμογή Μετρήσεις MEG και επεξεργασία σήματος Ανάλυση αισθητήρων MEG Χωρική Ανάλυση MEG σήματος Κυτταρο-αρχιτεκτονικοί χάρτες πιθανοτήτων Αποτελέσματα Επίδραση Σθένους Επίδραση Διέγερσης Αλληλεπίδραση Σθένους-Διέγερσης Συζήτηση αποτελεσμάτων Συμπεράσματα ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΣΩ ΟΣΦΡΗΤΙΚΩΝ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΩΝ Η σημασία και τα χαρακτηριστικά της όσφρησης Σχεδιασμός του πειραματικού πρωτόκολλου Πειραματική Διαδικασία Ψυχομετρικά τέστ Ανάλυση των Ψυχομετρικών τεστ Ανάλυση των ΗΕΓ Δεδομένων Αποτελέσματα Αποτελέσματα σε Ψυχομετρικά τεστ Αποτελέσματα FFT ανάλυσης από το ASA Ζεύγος FP1-FP2 Δέλτα Ρυθμός Ζευγος AF7-AF8 Δέλτα Ρυθμός Βιβλιογραφία Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 4 από 57

5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η αντίληψη και επεξεργασία των συναισθημάτων καθώς και η αναγνώριση των συναισθηματικών εκφράσεων που τα συνοδεύουν διαδραματίζουν έναν κρίσιμο ρόλο στην κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπων. Η έρευνα στη γνωστική νευροεπιστήμη της ανθρώπινης κοινωνικής συμπεριφοράς έχει δείξει ότι η κοινωνική συμπεριφορά είναι στενά συνδεδεμένη με τα συναισθήματα. Tα συναισθηματικά σήματα, οπτικά ή οσφρητικά, αποτελούν λοιπόν εξίσου πτυχές της συναισθηματικής αντίδρασης και της κοινωνικής επικοινωνίας. Στόχος αποτελει η κατανόηση των πτυχών αυτών αρχικά στο φυσιολογικό πλυθυσμό και έπειτα σε παθολογικά άτομα (π.χ. μελαγχολία, άνοια). Με βάση τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται μπορεί να απαντηθεί το πως οι εφαρμογές συναισθηματικής υπολογιστικής (π.χ. σοβαρά παιχνίδια, παιχνίδια φυσικής εξάσκησης) μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες του κάθε πλυθησμού ώστε να διασφαλιστεί η καθημερινή αλληλεπίδραση τους με αυτά. 1. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΣΩ ΟΠΤΙΚΩΝ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΩΝ 2.1 Ο λειτουργικός ρόλος των υποδιαρέσεων της αμυγδαλής στο συναίσθημα Μελέτες λειτουργικές νευροαπεικόνισης έχουν μέχρι στιγμής διακρίνει τις κυριότερες πηγές που συμμετέχουν στην συναισθηματική επεξεργασία σε βαθιές δομές (αμυγδαλή, θάλαμος, πρόσθιος φλοιός του προσαγωγίου, παρεγκεφαλίδα) και επιφανειακές περιοχές του φλοιού (προμετωπιαίος, κροταφικός και οπτικός φλοιός) (Davidson and Irwin, 1999; Phan et al., 2002; Wager et al., 2003). Οι τελευταίες είναι πιο προσιτές σε αντίθεση με τις βαθιές δομές του εγκεφάλου που είναι πιο δύσκολο να ανιχνευθούν από μη επεμβατικές ηλεκτροφυσιολογικές καταγραφές. Μέχρι σήμερα οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτές οι φλοιϊκές και υποφλοιώδεις δομές του εγκεφάλου συμβάλουν στην επεξεργασία των συναισθημάτων μέσω αλληλεπιδράσεων που αποτελούν ευρέως διαδεδομένα δίκτυα. Είναι ακόμα υπό συζήτηση όμως, τουλάχιστον για μερικές από αυτές τις δομές (π. χ. αμυγδαλή), ποιοί είναι οι παράγοντες σε εσωτερικά ή εξωτερικά ερεθίσματα (χαρακτηριστικά αντίληψης, διάρκεια, θετικές ή αρνητικές ιδιότητες, συναισθηματικές διαστάσεις) που τις εμπλέκουν λειτουργικά μαζί με άλλες δομές, έτσι ώστε να εκτελέσουν τη συναισθηματική επεξεργασία. Μελέτες νευροαπεικόνισης σε υγιείς συμμετέχοντες συμπλήρωσαν τα ευρήματα από την έρευνα σε πειραματόζωα (LeDoux, 2000;; Zikopoulos and Barbas, 2012) καθώς και τα κλινικά ευρήματα από τους ανθρώπους Adolphs and Spezio, 2006; J.E. Kim et al., 2012), επιβεβαιώνοντας έτσι τον κρίσιμο ρόλο της ανθρώπινης αμυγδαλής στην επεξεργασία των συναισθηματικά σημαντικών πληροφοριών. Οι περισσότερες εργασίες Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 5 από 57

6 μέχρι σήμερα έχουν αξιολογήσει τη λειτουργία της αμυγδαλής στο πλαίσιο του ρόλου της στην ταχεία και αυτόματη αναγνώριση των απειλητικών ερεθίσματων (Adolphs et al., 1999), αν και άλλοι ερευνητές προτείνουν ένα πιο γενικό ρόλο για αυτή τη δομή στην επεξεργασία δυσάρεστων ερεθισμάτων (Davis, 1992; Adolphs et al., 1994; LeDoux, 1996; Morris et al., 1996; Phan et al., 2002; Cornwell et al., 2008). Μεταγενέστερες έρευνες σχετικά με την ανθρώπινη αμυγδαλή προτείνουν ένα ακόμη λιγότερο ειδικό ρόλο, καθώς έδειξαν ότι η ανθρώπινη αμυγδαλή αποκρίνεται τόσο σε δυσάρεστα όσο και ευχάριστα ερεθίσματα (Beauregard et al., 2001; Garavan et al., 2001; Hamann and Mao, 2002; Murphy et al., 2003; Wager et al., 2003; Ferretti et al., 2005; Fitzgerald et al., 2006; Kensinger and Schacter, 2006). Τα ευρήματα αυτά διατύπωσαν το πλέον πρόσφατο μοντέλο, το οποίο αναφέρεται στη συμμετοχή της ανθρώπινης αμυγδαλής στην αξιολόγηση των προεξέχοντων ερεθισμάτων, ανεξάρτητα από το σθένος τους. Η αμυγδαλή ενεργεί ως ανιχνευτής που σηματοδοτεί κατάλληλες συμπεριφορικές αποκρίσεις (Sander et al., 2003). Πρόσφατη επισκόπηση (Armony, 2012) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αμυγδαλή έχει έντονες αποκρίσεις σε απρόσμενα, νέα ερεθίσματα λειτουργώντας έτσι ως ένας ανιχνευτής καινοτόμων ερεθισμάτων με πιθανή βιολογική σημασία. Όταν αυτά τα ερεθίσματα παύουν να εκτελούν σχετική βιολογική ή συμπεριφορική πληροφορία, τότε η αμυγδαλή εξοικοιώνεται γρήγορα. Πρόσφατες μελέτες σε τρωκτικά και μη-ανθρώπινα πρωτεύοντα έχουν δείξει ότι η αμυγδαλή δεν είναι μια ενιαία, αλλά μάλλον μια σύνθετη δομή, η λειτουργική ποικιλομορφία της οποίας αντανακλάται σε και ανατομική βάση (McDonald, 1998, 2003; Emery and Amaral, 2000; LeDoux, 2000; Phelps and LeDoux, 2005; Hoffman et al., 2007). Σε αναλογία με τις διαρέσεις τις αμυγδαλής στα ζώα, η ανθρώπινη αμυγδαλή διαιρείται ανατομικά σε τρεις μεγάλες υποδιαιρέσεις, δηλαδή στη laterobasal (LB), στη centromedial (CM) και στην superficial (SF) αμυγδαλή (Amunts et al., 2005). Δεν υπάρχει συμφωνία σχετικά με τον τρόπο υποδιαίρεσης της αμυγδαλής, καθώς και το συσχετισμό αυτών των υποδιαιρέσεων με άλλες περιοχές του εγκεφάλου. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η αμυγδαλή αποτελείαι από 13 πυρήνες και ακόμα περισσότερους υπο-πυρήνες (Sah et al., 2003), που διαχωρίζονται με βάση τη χημική υπογραφή και την ιστολογική εμφάνιση τους (LeDoux, 2007). Επί του παρόντος, η λειτουργική απεικονιστική χωρική ανάλυση στον άνθρωπο δεν επιτρέπει σε κάποιον να διαχωρίσει αυτούς τους επιμέρους πυρήνες εντός της αμυγδαλής. Έτσι, η μικροσκοπική απεικόνιση της αμυγδαλή σε μελέτες τρωκτικών και μη-ανθρώπινων πρωτευόντων δεν επιτυγχάνεται σε μελέτες ανθρώπινης νευροαπεικόνισης. Ωστόσο, η ανάλυση είναι Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 6 από 57

7 αρκετά υψηλή για να δείξει τις ανατομικές (Sheline et al., 1998) και λειτουργικές (Morris et al., 2001; Kim et al., 2003; Whalen et al., 2004) διακρίσεις για την αμυγδαλή. Είναι μια κοινή πρακτική σε νευροαπεικoνιστικές μελέτες οι 13 πυρήνες στις LB, CM και SF υποδιαιρέσεις να ομαδοποιούνται (Whalen and Phelps, 2009). Για παράδειγμα, η LB αποτελείται από τους lateral, basolateral, basomedial and paralaminar πυρήνες, η CM αποτελείται από τους central and medial nuclei πυρήνες και η SF περιλαμβάνει την anterior amygdaloid area, τους ventral και posterior cortical πυρήνες (Amunts et al., 2005). Η προσέγγιση αυτή έχει επιτρέψει την εκτίμηση των διαφορών των υποδιαίρεσεων της αμυγδαλής. Πρόσφατη νευροαπεικονιστική εργασία σχετικά με τις υποδιαιρέσεις της ανθρώπινης αμυγδαλής προτείνει ότι παίζουν κεντρικό ρόλο σε ποικίλες συμπεριφορικές, συναισθηματικές και φυσιολογικές αποκρίσεις (Ball et al., 2007). Ο λειτουργικός ρόλος των ανατομικών υποδιαιρέσεων της ανθρώπινης αμυγδαλής στην συναισθηματική επεξεργασία έχει λάβει μέχρι στιγμής ελάχιστη προσοχή σε απεικονιστικές μελέτες. Μελέτες σε ζώα διακρίνουν τις ενεργοποιήσεις από την αμυγδαλή σε συνεισφορές από διάφορες υποδιαιρέσεις της. Σε αντίθεση, η πλειοψηφία των μελετών απεικόνισης για την ανθρώπινη αμυγδαλή αντιμετωπίζον την αμυγδαλή ως μια ενιαία ομοιογενή δομή (Sergerie et al., 2008). Επιπλέον, οι προηγούμενες μελέτες δεν έλαβαν υπόψη τις διαφορετικές επιπτώσεις του σθένους, της διέγερσης και της αλληλεπίδρασή τους. Κατά συνέπεια, οι προηγούμενες μελέτες χαρακτηρίζουν τη δραστηριότητα που προκαλείται από διάφορα ερεθίσματα στο επίπεδο της ενιαίας αμυγδαλής και όχι στο επίπεδο των επιμέρους υποδιαιρέσεων της, καθώς και δεν εξετάζουν τη λειτουργική ιδιαιτερότητα αυτών. Οι λίγες εξαιρέσεις που γνωρίζουμε αφορούν μελέτες λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fmri) που εντόπισαν διακριτή δραστηριότητα σε dorsal and ventral περιοχές της αμυγδαλής (Morris et al., 2001; Kim et al., 2003; Whalen et al., 2004). Μια πιο πρόσφατη μελέτη (Ball et al., 2007) εξέτασε συγκεκριμένες λειτουργικές διαφορές μεταξύ των υποδιαιρέσεων LB, CM και SF χρησιμοποιώντας πιθανοτικούς κυτταρο-αρχιτεκτονικούς χάρτες (PCMs) (Amunts et al., 2005). Ο στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η καλύτερη διερεύνηση της απόκρισης της αμυγδαλής σε συναισθηματικά ερεθίσματα αξιολογώντας το διαφοροποιημένο λειτουργικό ρόλο των υποδιαιρέσεων της στην συναισθηματική επεξεργασία. Το κίνητρό ήταν να αξιοποιηθεί η δουλειά των Ball et al. (2007) οι οποίοι βρήκαν διακριτές μεταβολές του fmri σήματος σε διαφορετικές υποδιαιρέσεις της αμυγδαλής ως Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 7 από 57

8 απόκριση σε ακουστικά συναισθηματικά ερεθίσματα. Υποθέσαμε ότι οι διακριτές υποδιαιρέσεις της αμυγδαλής εμφανίζουν μοναδικούς λειτουργικούς ρόλους για τις διαφορετικές διαστάσεις της συναισθηματικής επεξεργασίας (σθένος ή/και διέγερση). Χρησιμοποιήθηκε μια ορθογώνια διάταξη των διαστάσεων ώστε να υπολογιστεί η αλληλεπίδραση σθένους-διέγερσης. Στην συναισθηματική νευροεπιστήμη αναγνωρίζεται ότι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ σθένους και διέγερση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Πρόσφατα, η απόκριση της αμυγδαλής σε συναισθηματικά ερεθίσματα ως αποτέλεσμα των αλληλεπιδράσεων μεταξύ σθένους και διέγερσης εξετάστηκαν από τους Winston et al. (2005) και Lewis et al. (2007). Οι μελέτες αυτές έδειξαν την προβληματική ερμηνεία των προηγούμενων αποτελεσμάτων και αμφισβήτησαν το λειτουργικό ρόλο της αμυγδαλής ως απλό ανιχνευτή έντασης. Εδώ, χρησιμοποιήθηκαν 4 κατηγορίες ερεθισμάτων με ένα ψευδο-τυχαίο τρόπο. Σήματα MEG που καλύπτουν όλο το κεφάλι καταγράφηκαν από υγιή άτομα κατά την παθητική προβολή τους σε συναισθηματικά οπτικά ερεθίσματα. Το MEG είναι μια μη επεμβατική νευροαπεικονιστική τεχνική που μετρά τη μικροσκοπική μαγνητική δραστηριότητα που δημιουργείται από τον ανθρώπινο εγκέφαλο σε ανάλυση χρόνου χιλιοστών του δευτερολέπτου (Cohen, 1972;; Hämäläinen et al., 1993). Αν και παραδοσιακά πιστεύεται ότι η ακρίβεια εντοπισμού του MEG είναι περιορισμένη για βαθιές πηγές, όπως η αμυγδαλή, πρόσφατες phantom μελέτες (Papadelis and Ioannides, 2007; Papadelis et al., 2007), καθώς και μελέτες σε ανθρώπους έχουν προσβάλει αυτή την άποψη (Papadelis et al., 2012), παρέχοντας ισχυρές ενδείξεις ότι MEG είναι σε θέση να εντοπίσουν βαθιά θαλαμική δραστηριότητα με ακρίβεια mm. Σύμφωνα με αυτό, πολλές MEG μελέτες σε συναισθήματα έχουν δείξει ότι βαθιές πηγές, όπως η αμυγδαλή μπορεί να εντοπιστεί με ακρίβεια παρά τη σχετικά χαμηλή ένταση σήματος χρησιμοποιώντας διάφορες αναλύσεις (Ioannides et al., 1995, 2000; Streit et al., 2003; Cornwell et al., 2008; Rudrauf et al., 2008; Bayle et al., 2009; Luo et al., 2007, 2010; Liu and Ioannides, 2010). Μόνο στην τελευταία μελέτη Liu and Ioannides, (2010), έγινε μια προσπάθεια να εντοπιστεί η υποδιαίρεση της αμυγδαλής που προκάλεσε την ενεργοποίηση. Ως εκ τούτου, στη μελέτη αυτή, δίνεται έμφαση στην κατανόηση των λειτουργιών των υποδιαιρέσεων της αμυγδαλής αποκαλύπτοντάς τις συνεισφορές τους στην επεξεργασία σθένους, διέγερσης και στην αλληλεπίδρασή τους. Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 8 από 57

9 2.2 Πειραματική Διαδικασία Υποκείμενα Δώδεκα υγιείς εθελοντές με φυσιολογική ή διορθωμένη -προς- κανονική οπτική οξύτητα (7 άνδρες, μέσης ηλικίας 30,8 ± 5,3, εύρος χρόνια, 5 γυναίκες μέση ηλικία 27.8 ± 5.3, εύρος 21 έως 35 ετών) συμμετείχαν στο πείραμα. Όλα τα υποκείμενα ήταν ενήμερα για το είδος των ερεθισμάτων και έδωσαν γραπτή συγκατάθεση για τη συμμετοχή τους στη μελέτη, η οποία εγκρίθηκε από την επιτροπή δεοντολογίας του οργανισμού. Για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των ερωτικών ερεθισμάτων, συμπεριλήφθηκαν μόνο τα άτομα που προσδιόρισαν τον εαυτό τους ως ετεροφυλόφιλοι. Άτομα με ιστορικό ψυχιατρικών, νευρολογικών ή άλλων σοβαρών σωματικών ασθένειών, ναρκωτικών ή κατάχρησης αλκοόλ, τακτικής κατανάλωσης φαρμάκων καθώς και ύπαρξης μεταλλικών εμφυτευμάτων στο σώμα τους εξαιρέθηκαν. Κάθε υποκείμενο απέφυγε οποιαδήποτε κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης, την ημέρα πριν και την ημέρα του πειράματος και κοιμήθηκε επαρκώς και άνετα το βράδυ πριν τις μετρήσεις. Όλα τα υποκείμενα κατανόησαν ότι θα μπορούσαν να τερματίσουν το πείραμα ανά πάσα στιγμή χωρίς κάποια εξήγηση. MEG δεδομένα από δύο (2) αρσενικά άτομα δεν αναλύθηκαν περαιτέρω Οπτικά ερεθίσματα Τα υποκείμενα παθητικά είδαν οπτικά ερεθίσματα από το Διεθνές Συναισθηματικό Σύστημα Εικόνων (IAPS) (Lang et al., 2008) σε μαύρο φόντο. Η συλλογή IAPS είναι ένα σύνολο τυποποιημένων φωτογραφικών οπτικών ερεθισμάτων βαθμονομημένων για τη συναισθηματική απόκριση που χαρακτηρίζεται κυρίως από κανονιστικές αξιολογήσεις του σθένους και της διέγερσης που καλύπτουν το συναισθηματικό χώρο. Οι δύο αυτές διαστάσεις μπορούν να αλληλεπιδράσουν (Cuthbert et al., 2000) (Εικόνα 2.1). Τέσσερις (4) κατηγορίες ερεθισμάτων χειρίστηκαν το επίπεδο της διέγερσης μέσα σε ευχάριστες και δυσάρεστες εικόνες (Cuthbert et al., 1996). Χρησιμοποιήθηκαν οι εξής κατηγορίες κατηγορίες εικόνων: i) ευχάριστες και υψηλής διέγερσης (PHA), ii) ευχάριστες και χαμηλής διέγερσης (PLA), iii) δυσάρεστες και υψηλής διέγερσης (UHA) και iv) δυσάρεστες και χαμηλης διέγερσης (ULA). Έτσι, κατέστησαν σαφείς διακρίσεις μεταξύ διέγερσης και σθένους σε νευρωνικές ενεργοποιήσεις (Lang et al, 1997;; Bradley and Lang, 1994). Τα επιλεγμένα ερεθίσματα επιλέχθησαν σύμφωνα με μια προηγούμενη μελέτη της ομάδας μας (Lithari et al., 2010). Παρά το γεγονός ότι οι άνδρες και οι γυναίκες γενικά αξιολογούν τα IAPS ερεθίσματα με διαφορετικό τρόπο (Lang et al., 1997), η Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 9 από 57

10 συλλογή IAPS δεν έχει αρκετές εικόνες βαθμονομημένες στο σθένος και τη διέγερσης και για τους άνδρες και για τις γυναίκες. Η αποτελεσματικότητα των ερεθισμάτων επιτεύχθηκε χρησιμοποιώντας διαφορετικά σύνολα φωτογραφιών για τους άνδρες και τις γυναίκες (χρησιμοποιήθηκαν κοινές φωτογραφίες όπου ήταν διαθέσιμες και για τα δυο φύλα) αλλά παρόμοιου συναισθηματικού περιεχομένου. Έτσι, χρησιμοποιήσαμε τις διαφυλικές αξιολογήσεις που παρέχονται από την συλλογή IAPS (Lang et al., 2008) ακολουθώντας το πνεύμα προηγούμενων μελετών (Bernat et al, 2006;; Anonkin et al., 2006) που εξέτασαν μόνο αρσενικά ή θηλυκά άτομα. Ο περιορισμός αυτός έχει συζητηθεί σε προηγούμενες μελέτες (Cuthbert et al., 2000; Rozenkrants and Polich, 2008). Στην τελευταία μελέτη, δεν υπήρξαν διαφορές μεταξύ των φύλων εκτός από τις αλληλεπιδράσεις με τον παράγοντα ηλεκτρόδιο, παρά τα επαρκή μεγέθη των δειγμάτων για κάθε ομάδα (16 ανά φύλο). Ετσι, παρόμοια συναισθηματική επεξεργασία συνέβη για τα IAPS ερεθίσματα και για τα δύο φύλα. Στο σχεδιασμό μας, δεχτήκαμε ότι οι διαφορετικά χαρακτηριστκά μεταβάλλουν το συναίσθημα σε αρσενικά και θηλυκά. Παρά τις συγκεκριμένες διαφορές μεταξύ των φύλων, οι άνδρες και οι γυναίκες εχουν αρκετά παρόμοιες συναισθηματικές αντιδράσεις τους σε μια ποικιλία από εικόνες που απεικονίζουν ευχάριστες και δυσάρεστες εκδηλώσεις της ζωής (Bradley et al., 2001). Ελέγαμε την συναισθηματική σημασία των εν λόγω ερεθισμάτων ως προς τη διέγερση και το σθένος. Αυτός ο σχεδιασμός μας επέτρεψε να διασφαλίσουμε ότι οι άνδρες και οι γυναίκες θα έχουν παρόμοιες αποκρίσεις. Αν και οι διαφορές των δύο φύλων δεν έχουν εξετασθεί εδώ λόγω του περιορισμένου μεγέθους των υποκειμένων, οι διαφορές των φύλων στην αμυγδαλή (Hamann et al, 2004;; Cahill, 2006) και των υποδιαιρέσεων της (HJ Kim et al., 2012) έχουν προηγουμένως συζητηθεί από άλλες ομάδες. Επομένως διαφυλικές διαφορές σε αξιολογήσεις σθένους και διέγερσης καθώς στη πολυπλοκότητα (ιστόγραμμα εντροπίας εικόνας), στην συνολική φαινομένη Αντίθεση (Delplanque et al., 2007), καθώς και στην AC για κάθε επίπεδο χρώματος ήταν μικρές (p>0.05). Μετά το πείραμα, τα ερεθίσματα που παρουσιάστηκαν αξιολογήθηκαν από τα υποκείμενα σε μια κλίμακα 9 βαθμών (Bradley και Lang, 1994) (Πίνακα 2.1). Αποφασίστηκε να μην αξιολογηθουν τα ερεθίσματα κατά τη σάρωση έτσι ώστε να μην υπάρξει σύγχυση μεταξύ των υποκειμενικών αξιολογήσεων των ερεθισμάτων και των συναισθηματικών αντιδράσεων που μπορεί να προκαλέσουν τα ερεθίσματα. Η παθητική προβολή των συναισθηματικών ερεθισμάτων παράγει συναισθηματικές αποκρίσεις (Lang et al, 1998; Lithari et al., 2010). Οι διαφορές στις αξιολογήσεις των υποκειμένων Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 10 από 57

11 σε σύγκριση με τις κανονιστικές αξιολογήσεις IAPS ήταν μικρές (p> 0,05) (Πίνακας 2.1). Εικόνα 2.1. Οι 4 κατηγορίες ερεθισμάτων κατανεμημένα στον δισδιάστατο χώρο σθένους-διέγερσης σύμφωνα με τις αξιολογήσεις αντρών και γυναικών. Πίνακας 1. Μέσος όρων τιμών για σθένος και διέγερση (τυπική απόκλιση σε παρένθεση) για την επιλογή των ερεθισμάτων Άντρεs Κανονιστικές αξιολογήσεις IAPS Αξιολογήσεις συμμετεχόντων Σθένος Ευχάριστο 7.18(±0.66) 6.97(±0.61) Δυσάρεστο 3.05(±0.96) 3.45(±1.30) Διέγερσηl Υψηλή διέγερση 6.64(±0.56) 6.52(±0.83) Γυναίκεςs Χαμηλή διέγερση 3.51(±0.80) 4.21(±0.91) Κανονιστικές αξιολογήσεις IAPS Αξιολογήσεις συμμετεχόντων Σθένος Ευχάριστο 7.15(±0.67) 7.05(±0.59) Δυσάρεστο 2.83(±1.29) 3.07(±1.51) Διέγερσηl Υψηλή διέγερση 6.46(±0.62) 6.81(±1.36) Χαμηλή διέγερση 3.56(±0.65) 4.12(±0.67) Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 11 από 57

12 2.2.3 Πειραματικό πρωτόκολλο Ο σχεδιασμός του πρωτόκολλου αφορούσε 2 μετρήσεις όπου προβάλλονταν σε τυχαία σειρά 80 ερεθίσματα (20 ερεθίσματα ανά κατηγορία). Το πείραμα ξεκινούσε με την παρουσίαση ενός σταυρού στο κέντρο της οθόνης, για διάστημα 1.5 ± 0.2 s (Εικόνα 2.2). Τα ερεθίσματα ξεκινούσαν με την προβολή ενός ερεθίσματος στο κέντρο της οθόνης για 1 s. Κάθε μέτρηση διήρκεσε 220 s με συνολική διάρκεια 440 s (Εικόνα 2.2). Τα υποκείμενα είχαν την εντολή να έχουν το βλέμμα στο σταυρό, και να μην ανοιγοκλείνουν τα μάτια τους κατά τη διάρκεια των μετρήσεων. Εικόνα 2.2 Πειραματική διαδικασία. Οι συμμετέχοντες έιδαν παθητικά ερεθίσματα απο τις PHA, UHA, PLA, ULA κατηγορίες σε τυχαία σειρά για 1000 ms. Πριν και μετά τα ερεθίσματα υπήρχε σταυρός για 1500±200 ms. Η χρονική διάρκεια των ερεθισμάτων και του σταυρού συνιστουν την ενεργή και κατάσταση ελέγχου που χρησιμποποιείται στο SAM Co-registration Τεχνικές πληροφορίες Η διαδικασία Co-registration χρησιμοποιεί δεδομένα από διάφορες τεχνικές ώστε να ανακατασκεύασει το κρανίο του πειραματοπρόσωπου ως ένα μοντέλο στο οποίο θα εισαχθεί πληροφορία για την θέση της κεφαλής στον χώρο. Συγκεκριμένα, κάνει χρήση της Μαγνητική Τομογραφία (MRI), του Polhemus και της Konica Minolta's Vivid 9i Non-contact 3D Digitizer. Πρωταρχικό στάδιο αποτελεί κατά τη προετοιμασία του Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 12 από 57

13 πειραματοπρόσωπου πριν από κάθε εξέταση, η μέτρηση της θέσης της κεφαλής με τη βοήθεια πηνίων. Για τον λόγο αυτό, πέντε μικρά πηνία προσαρμόζονται στην επιφάνεια της κεφαλής. Η θέση της κεφαλής μετριέται στην αρχή και στο τέλος κάθε run, ώστε να εξασφαλιστεί η σταθερότητα της θέσης αυτής. Αυτή η διαδικασία ρουτίνας απαιτεί οτι το πειραματοπρόσωπο διατηρεί την κεφαλή του ακίνητη κατά την διάρκεια των μετρήσεων και ονομάζεται Head Localization (τοπογράφηση της κεφαλής). Το ρεύμα που διαρρέει τα πηνία κατά το Head Localization, επιφέρει μαγνητικά δίπολα τα οποία επιτρέπουν τον υπολογισμό της θέσης του κάθε πηνίου στην κεφαλή του πειραματοπρόσωπου.τα τρία στοιχεία για τον υπολογισμό της θέσης του κάθε πηνίου στην κεφαλή είναι οι τιμές και η συχνότητα του ρεύματος που διαρρέει τα πηνία και το moment των πηνίων. Πριν τη διαδικασία του Head Localization, τα πηνία βαθμονομούνται καθώς τοποθετούνται σε συγκεκριμένα σημεία σε ένα phantom (ψεύτικη κεφαλή). Με τη χρήση των γνωστών σημείων των πηνίων στο phantom, υπολογίζεται το moment του κάθε πηνίου και με τη σειρά τους οι τιμές αυτές θα χρησιμοποιηθούν κατά το Head Localization ώστε να υπολογιστεί η θέση των πηνίων. Πίνακας 2.2 Στοιχεία που χρησιμοποιούνται ως γνωστά κατά την βαθμονόμηση πηνίων και στοιχεία που υπολογίζονται κατά το Head Localization Βαθμονόμηση Πηνίων 'Head Localization' Θέσεις πηνίων Γνωστή Υπολογίζεται Τιμές ρευμάτων που διαρρέουν τα πηνία Γνωστή Γνωστή Συχνότητα ρεύματος Γνωστή Γνωστή 'Moment' πηνίων Υπολογίζεται Γνωστή Επομένως γίνεται η τοποθέτηση των πηνίων στην κεφαλή του συμμετέχοντα και συγκεκριμένα στις θέσεις NA (blue), RE (red), LE (green), Opt1 ( yellow), Opt2 (black) όπως φαίνεται στην εικόνα 2.3. Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 13 από 57

14 Εικόνα 2.3 (Αριστερά) Οδηγός τοποθέτησης πηνίων στις θέσεις NA, RE, LE, Opt1, Opt2. (Δεξιά) Παράδειγμα τοποθέτησης πηνίων σε πειραματοπρόσωπο Οι υπολογισμένες θέσεις των πηνίων στα ανατομικά σημεία αναφοράς όπως είναι ο προμετωπιαίος λοβός και τα αυτιά, θα λειτουργήσουν ως σημεία αναφοράς ώστε να δημιουργηθεί ένα σύστημα συντεταγμένων για τη κεφαλή. Αυτό το σύστημα θα σχεδιαστεί πάνω στοmri. Με το τέλος της διαδικασίας Co-registration, οι ακριβείς θέσεις των πηνίων στην κεφαλή του πειραματοπρόσωπου προσαρμόζονται στην πληροφορία του MRI του πειραματοπρόσωπου ώστε να διαβεβαιωθεί οτι οι συντεταγμένες θα αναπαριστήσουν την ακριβή θέση αυτών στο MRI. Έτσι κάθε δραστηριότητα που θα βρεθεί κατά την MEG μέτρηση θα σχεδιαστεί πάνω στην εικόνα MRI ώστε να υπάρχει καθαρή εικόνα για το πού είναι η δραστηριότητα στον εγκέφαλο. Για να είναι αξιόπιστος ο σχεδιασμός αυτός, τα δεδομένα του σχήματος της κεφαλής και του προσώπου που παίρνονται κατά την προετοιμασία του πειραματοπρόσωπου, πρωταρχικά προσαρμόζονται στις θέσεις των πηνίων που υπολογίζονται κατά το Head Localization. Αυτό μας δίνει δεδομένα ολόκληρης της κεφαλής τα οποία θα συγκριθούν με την εικόνα ολόκληρης της κεφαλής του MRI. Η λήψη δεδομένων του σχήματος της κεφαλής γίνεται με χρήση του Polhemus του οποίου σκοπός είναι να ψηφιοποιήσει τα πηνία καθώς επίσης και να συλλάβει το σχήμα της κεφαλής ώστε να αποφέρει ένα μοντέλο κεφαλής για την μαθηματική ανάλυση των δεδομένων του μαγνητικού εγκεφαλογράφου.το γεγονός αυτό είναι απαραίτητο ώστε να μπορέσει να γίνει εγγραφή της πληροφορίας των πηνίων στην πληροφορία του μαγνητικού τομογράφου, με τελικό αποτέλεσμα να γνωρίζουμε την θέση των πηνίων πάνω στην μαγνητική τομογραφία. Η συσκευή Polhemus αποτελεί ακριβές ηλεκτρομαγνητικό σύστημα εντοπισμού δεδομένων κίνησης πάνω σε κάθε καλό μονωτή. Παρέχει μέτρηση της θέσης στον χώρο μέσω των Χ,Υ,Ζ συντεταγμένων και του προσανατολισμού (azimuth, elevation, and roll). Έχει έναν πομπό που μπορεί να δεχτεί δεδομένα μέχρι και από τέσσερις δέκτες. Ο πομπός εκπέμπει τα μαγνητικά πεδία. Έχει δυο δέκτες. Ο ένας λειτουργεί ως σημείο αναφοράς και προσκολλάται στο μέτωπο του πειραματοπρόσωπου ή σε κάποιο άλλο βολικό σημείο που κινείται μαζί με το κεφάλι. Εντοπίζει τα μαγνητικά πεδία που εκπέμπει ο πομπός. Ο άλλος έχει την μορφή στύλου και χρησιμοποιείται για να ψηφιοποιήσει αντικείμενα, ζωγραφίζοντας στο τρισδιάστατο χώρο και αποκτώντας καμπύλες του αντικειμένου το οποίο στην προκειμένη περίπτωση είναι η κεφαλή. Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 14 από 57

15 Η ψηφιοποίηση και μετατροπή των τρισδιάστατων σημείων αναφοράς στο CTF ΜΕΓ σύστημα συντεταγμένων βασίζεται στα πρότυπα σημεία του προμετωπιαίου λοβού, αριστερού αυτιού, και δεξιού αυτιού. Στην εικόνα 2.4 φαίνεται η συσκευή Polhemus και στη εικόνα 2.5 η ψηφιοποίηση της κεφαλής. Εικόνα 2.4 Πομπός και δέκτης του Polhemus Εικόνα 2.5 Ψηφιοποίηση της κεφαλής Η λήψη δεδομένων του σχήματος του προσώπου γίνεται με χρήση της Konica Minolta's Vivid 9i Non-contact 3D Digitizer η οποία μας δίνει τρισδιάστατες φωτογραφίες του πρόσωπου του συμμετέχοντα. Η χρήση της κάμερας έχει περιορισμούς στην πιστή απεικόνιση καθώς το τριχωτό της κεφαλής απορροφάει το ακτινοβολούμενο φώς με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αντανάκλαση. Απαραίτητη είναι η λήψη της μπροστινής όψης του πρόσωπου, των δυο προφίλ καθώς και της συμπληρωματικής πληροφορίας που βρίσκεται ανάμεσα στις τρεις αυτές όψεις ανά 45. Οι όψεις χρησιμοποιούνται μέσω του λογισμικού Rapid Form για να γίνει μια σύνθεση του Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 15 από 57

16 πρόσωπου. Τελικά, μέσω της ακρίβειας που πρέπει να έχει η σύνθεση, προκύπτουν οι θέσεις των πηνίων και τα κέντρα τους μαρκάρονται με σημεία στο χώρο. Εικόνα 2.6 Χρήση της Konica Minolta's Vivid 9i Non-contact 3D Digitizer Εικόνα 2.7 Σύνθεση των όψεων στο λογισμικό Rapid Form Η μέτρηση του moment των πηνίων γίνεται χρησιμοποιώντας διαφορετικούς συνδιασμούς.τα πηνία θα συνδεθούν στο Head Localization Module, model Omega 2000 MEG System και συγκεκριμένα το NA στο Nasion, τo RE στο Right, το LE στο Left, το Opt1 στο Inion και το Opt2 στο Vertex. Έτσι ένας συνδιασμός είναι να έχουμε ενεργοποιημένα και τα πέντε πηνία, ένας δεύτερος είναι να απενεργοποιήσουμε το Opt1 και ο τρίτος ειναι να ενεργοποιήσουμε το Opt1 και να απενεργοποιήσουμε το Opt2. Μετά αυτή τη διαδικασία αφαιρούνται το Opt1 και το Opt2 καθώς είναι απαραίτητα μόνο για το Deformation. Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 16 από 57

17 Οπότε, χρησιμοποιούμε την πληροφορία της μαγνητικής τομογραφίας ως βάση και προσθέτωντας την πληροφορία τόσο από την Konica Minolta's Vivid 9i Non-contact 3D Digitizer όσο και από το Polhemus είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τις ακριβείς θέσεις των πηνίων. Η διεργασία αυτή ονομάζεται Deformation και ειναι ακριβής όταν γνωρίζουμε τις θέσεις και των πέντε πηνίων. Αυτές υπολογίζονται από το λογισμικό MATLA αφού πρωτύτερα έχουν μαρκαριστεί τα κέντρα τους στο λογισμικό Rapid Form. Εικόνα 2.8 Προσαρμογή των πηνίων στις θέσεις NA, RE, LE, Opt1 και Opt2 και μαρκάρισμα των κέντρων των πηνίων στο λογισμικό Rapid Form Το Deformation αποτελεί ένα από τα βασικά στάδια του Co-registration που είναι η διαδικασία αντίστοιχισης των προαναφερθέντων πληροφοριών. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώνεται, παρακολουθώντας το κατά πόσο ήταν επιτυχής, στο τελικό στάδιο όπου αναπαρίστανται όλες οι πληροφορίες στο μοντέλο της κεφαλής που δημιουργήθηκε και εισάχθηκε στην μαγνητική τομογραφία. Εικόνα 2.9 Deformation Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 17 από 57

18 Εικόνα 2.10 Έλεγχος της επιτυχίας εισαγωγής της πληροφορίας από το Polhemus, την Konica Minolta's Vivid 9i Non-contact 3D Digitizer στο MRI Εφαρμογή Τα κεφάλια των υποκειμένων σαρώθηκαν με υψηλής ανάλυσης ανατομικό MRI (μαγνητική τομογραφία 1.5 T, μοντέλο ExcelArt, Toshiba Medical Systems). Καθορίστηκαν οι συντεταγμένες των αισθητήρων MEG σε σχέση με το MRI του κάθε υποκείμενου σε καθεμία μέτρηση (Hironaga et al., 2002). Πριν από το MEG πείραμα, τρία πηνία είχαν τοποθετηθεί στο nasion, το αριστερό και το δεξί πρoωτιαίο σημείο και όρισαν ένα σύστημα συντεταγμένων με βάση τα πηνία. Δύο επιπλέον πηνία συνδυάστηκαν με τη δεξιά και την αριστερή πλευρά του μετώπου για μεγαλύτερη ακρίβεια. Η επιφάνεια της κεφαλής και του προσώπου, με τα πέντε πηνία, ψηφιοποιήθηκαν χρησιμοποιώντας ένα 3D σύστημα κάμερας (VIVID 9i 3D digitizer, Konica Minolta Holdings, Inc, Tokyo, Japan) και το τριχωτό της κεφαλής με ένα 3D digitizer (FastTrak,Polhemus, Colchester,Vermont, USA). Χρησιμοποιήθηκε ο συνδυασμός των επιφανειακών λεπτομέρειών της κεφαλής και του προσώπου για την ανακατασκευή του σχήματος του κεφαλιού του κάθε ατόμου, με όσο το δυνατόν ακρίβεια. Το ψηφιοποιημένο σχήμα της κεφαλής τοποθετήθηκε στο MRI του υποκειμένου ώστε να προκύωει ένας πίνακας μετασχηματισμού μεταξύ των πηνίων και του συστήματος συντεταγμένων της μαγνητικής τομογραφίας. Οι σχετικές θέσεις των πέντε πηνίων βρέθηκαν μετρώντας το παραγόμενο μαγνητικό πεδίο. Στη συνέχεια, τα δύο επιπλέον πηνία απομακρύνθηκαν. Τα τρία κύρια πηνία ενεργοποιήθηκαν στην αρχή και στο τέλος κάθε μέτρησης έτσι ώστε να είναι γνωστή η ακριβής θέση του εγκεφάλου σε σχέση με τους αισθητήρες. Τα αποτελέσματα του coregistration ελέγχθηκαν μετά το τέλος της μέτρησης και θεωρήθηκαν ακριβή, αν η μέση απόσταση μεταξύ της επιφάνειας της κεφαλής και του προσώπου που προέρχεται από την 3D κάμερα, τον D digitizer και Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 18 από 57

19 του MRI ήταν μικρότερη από 2 mm. Τέλος, ανακατασκευάστηκαν τα ρεαλιστικά γεωμετρικά μοντέλα κεφάλής των υποκειμένων από τις Τ1 μαγνητικές τομογραφίες Μετρήσεις MEG και επεξεργασία σήματος Τα δεδομένα MEG καταγράφηκαν με ρυθμό δειγματοληψίας 1250 Hz, χρησιμοποιώντας το CTF MEG σύστημα 151καναλιών σε ένα θωρακισμένο περιβάλλον. Το CTF MEG σύστημα είναι εξοπλισμένο με ενεργή ακύρωση θορύβου που χρησιμοποιεί ένα σύνολο καναλιών αναφοράς για την αφαίρεση των παρεμβολών. Στην αρχή και στο τέλος της κάθε μέτρησης, η θέση της κεφαλής του υποκειμένου καταχωρήθηκε με τα πηνία εντοπισμού που είχαν τοποθετηθεί στο nasion και στα προωτιαία σημεία. Έγιναν ταυτόχρονες καταγραφές ηλεκτρο-οφθαλμογραφίας (EOG) και ηλεκτρο-καρδιογραφίας (ECG), με τη χρήση τεσσάρων και πέντε Ag / AgCl ηλεκτροδίων αντίστοιχα. Η αντιστάθμιση του DC (συνεχές ρεύμα) αφαιρέθηκε από το σήμα. Το MEG σήμα επιθεωρήθηκε για πιθανά παράσιτα και κακά κανάλια που παράγουν θόρυβο (100 mv, > 5pT μεταξύ της ελάχιστης και της μέγιστης κορύφωσης) και αφαιρέθηκαν όσα βρέθηκαν. Τα MEG δεδομένα συγχρονίστηκαν μεδείκτες που σηματοδοτούσαν την έναρξη του κάθε οπτικού ερεθίσματος. Αυτό έγινε με τη χρήση ενός οπτικού αισθητήρα ο οποίος ανίχνευε ένα λευκό pixel συγχρονισμένο με την έναρξη κάθε ερεθίσματος Ανάλυση αισθητήρων MEG Το επεξεργασμένο σήμα φιλτραρίστηκε με υψηλοπερατό φίλτρο 2 Hz, και χαμηλοπερατό στα 30 Hz, και με ζωνοφρακτικό στα 50 Hz και στις αρμονικές αυτών. Το φιλτραρισμένο σήμα χωρίστηκε σε εποχές των 600 ms (100 ms πριν το ερέθισμα και 500 ms τηςδιάρκειαςτου ερεθίσματος). Οι εποχές διαχωρίστηκαν σύμφωνα με τιε τέσσερις κατηγορίες(pha, PLA, UHA, ULA), και η μέση τιμή του σήματος κατά την περίοδο prestimulus (-100 έως 0 ms) αφαιρέθηκε. Υπολογίστηκε η μέση τιμή του σήματος που προέκυψε για κάθε κατάσταση για το χρονικό διάστημα -100 έως 500 ms. Υπολογίστηκε το global filed power (GFP) για κάθε υποκείμενο από την μέση του σήματος κάθε κατάστασης. Το GFP είναι μια απλή και καθιερωμένη τεχνική εκτίμησης της εντάσεως του πεδίου του τριχωτού της κεφαλής (Lehmann και Skrandies, 1980, 1984). Είναι η τετραγωνική ρίζα του αθροίσματος των τετραγώνων των μαγνητικών μετρήσεων ως προς τους αισθητήρες για κάθε σημείο δεδομένων στην φιλτραρισμένη και μέση τιμή της εποχής: GFP =(1/N)*SQRT (Sx^2) Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 19 από 57

20 όπου Ν είναι ο αριθμός των αισθητήρων που μετρούν τα πεδία και Sx είναι η μέση τιμή των μαγνητικών πεδίων όλων των αισθητήρων Χωρική Ανάλυση MEG σήματος Η δραστηριότητα των πηγών υπολογίστηκε με τη χρήση του Synthetic Aperture Magnetometry (SAM) (Robinson και Vrba, 1999). To SAM δεν απαιτεί a priori εκτιμήσεις για τους αριθμούς ή την κατά προσέγγιση θέση των πηγών. Χρησιμοποιεί δεύτερης τάξης συνδιακύμανση μεταξύ των καναλιών και όχι μέσες τιμές μεμονομένων καναλιών και έτσι είναι ευαίσθητο σε χωρικά συσχετισμένη δραστηριότητας(vrba και Robinson, 2001). Το SAM ανιχνεύει διπολικές πηγές και ως εκ τούτου είναι λιγότερο ευαίσθητο σε αντικείμενα που δεν μοιάζουν με δίπολα (Vrba και Robinson, 2001). Το SAM κάνει χρήση των χωρικών και χρονικών συσχετισμών των MEG αισθητήρων για τον τρισδιάστατο εντοπισμό πηγών κατά την διάρκεια εργασίας με τον ακόλουθο τρόπο. Για μια δεδομένη περιοχή στον εγκέφαλο, το SAM υπολογίζει πρώτα ένα χωρικό φίλτρο για κάθε voxel της απεικονιστικής εικόνας για να διατηρήσει το θεωρητικό σήμα, ενώ μειώνει την παρεμβολή των ανεπιθύμητων σημάτων από άλλες θέσεις (Robinson και Vrba, 1999; Taniguchi et al., 2000). Η πηγή στη συγκεκριμένη θέση εκτιμάται από την τη μέση τιμή των σημάτων. Για το σκοπό αυτό, χρησιμοποιήθηκαν τα επεξεργασμένα σήματα (βλέπε Ενότητα ), τα οποία φιλτραρίστηκαν με ζωνοφρακτικό φίλτρο στα 50 Hz και στις αρμονικές αυτών. Οι διαφορές ισχύος κατά την προβολή ερεθισμάτων αντιπροσωπεύονται με Pseudo-t τιμές και υπολογίστηκαν μεταξύ ενεργών καταστάσεων και των καταστάσεων ελέγχου τα οποία έχουν κανονικοποιηθεί για τη διακύμανση του θορύβου. Η ενεργή κατάσταση ορίστηκε ως το χρονικό παράθυρο του 1 s μετά την έναρξη του ερεθίσματος, και η κατάσταση ελέγχου ως το χρονικό παράθυρο του 1 s που προηγείται της έναρξη των ερεθισμάτων. Ένα μοντέλο πολλαπλών τοπικών σφαιρών χρησιμοποιήθηκε μοντέλο κεφαλής. Επικεντρωθήκαμε στην εγκεφαλική δραστηριότητα που κυμαίνεται από 2 έως 30 Hz. Οι διαφορές ισχύος υπολογίστηκαν μεταξύ ενεργών καταστάσεων και των καταστάσεων ελέγχου για κάθε mm. Παραμετρικές απεικονίσεις pseudo-t στατιστικής υπολογίστηκαν σε σύγκριση voxel με voxel από τη διαφορά στην δραστηριότητα των πηγών μεταξύ των καταστάσεων για την PHA, PLA, UHA και ULA. Οι ογκομετρικοί χάρτες που προέκυψαν αλληλοεπικαλύφθηκαν με το MRI του κάθε υποκείμενου. Λεπτομέρειες του υπολογισμού του SAM περιγράφονται λεπτομερώς σε έναν αριθμό πηγών (Robinson and Vrba, 1999; Singh et al., 2002, 2003; Cheyne et al., 2006; Hillebrand et al., 2005). Παραδοτέο Π.2.2 Σελίδα 20 από 57

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00) Πέτρος Ρούσσος ΔΙΑΛΕΞΗ 3 Ορισμός της Ψυχολογίας Η επιστήμη που σκοπό έχει να περιγράψει και να εξηγήσει τη συμπεριφορά και τις νοητικές διεργασίες του ανθρώπου (κυρίως)

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών. Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία

Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών. Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία Απεικονιστικές μέθοδοι Οι νευροαπεικονιστικές μέθοδοι εμπίπτουν σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

Διαβάστε περισσότερα

Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες;

Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 2 Ερευνητικές μέθοδοι της Γνωστικής Ψυχολογίας Πέτρος Ρούσσος Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες; Πειραματική γνωστική ψυχολογία Μελέτη των νοητικών λειτουργιών φυσιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 12: Συναισθήματα Θεματική Ενότητα 12 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις διαστάσεις των συναισθημάτων, στο μηχανισμό λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου Θεματική Ενότητα 10: Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις μεθόδους μελέτης του εγκεφάλου. Λέξεις κλειδιά:

Διαβάστε περισσότερα

Τι θα προτιμούσατε; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) 25/4/2012. Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη. Πέτρος Ρούσσος. Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα;

Τι θα προτιμούσατε; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) 25/4/2012. Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη. Πέτρος Ρούσσος. Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη Πέτρος Ρούσσος Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα; Τι θα προτιμούσατε; Ή να αντιμετωπίσετε τον Γκάρι Κασπάροβ σε μια παρτίδα σκάκι; 1

Διαβάστε περισσότερα

Διδάσκων : Αργύρης Καραπέτσας Καθηγητής Νευροψυχολογίας Νευρογλωσσολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Διδάσκων : Αργύρης Καραπέτσας Καθηγητής Νευροψυχολογίας Νευρογλωσσολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Διδάσκων : Αργύρης Καραπέτσας Καθηγητής Νευροψυχολογίας Νευρογλωσσολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Μάθηση και κατάκτηση των Μαθηματικών ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ 1/2 Με τον όρο αριθμητική νοείται η μάθηση πρόσθεσης, αφαίρεσης,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Συναισθήματα Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

710 -Μάθηση - Απόδοση

710 -Μάθηση - Απόδοση 710 -Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 6η Ποιοτική αξιολόγηση της Κινητικής Συμπεριφοράς Παρατήρηση III Η διάλεξη αυτή περιλαμβάνει: Διαδικασία της παρατήρησης & της αξιολόγησης Στόχοι και περιεχόμενο παρατήρησης

Διαβάστε περισσότερα

710 -Μάθηση - Απόδοση

710 -Μάθηση - Απόδοση 710 -Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 6η Ποιοτική αξιολόγηση της Κινητικής Παρατήρηση Αξιολόγηση & Διάγνωση Η διάλεξη αυτή περιλαμβάνει: Διαδικασία της παρατήρησης & της αξιολόγησης Στόχοι και περιεχόμενο παρατήρησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ & ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ & ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ BIOMIG Medical Image Processing, Algorithms and Applications http://biomig.ntua.gr ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ & ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ Εισαγωγή στην MRI και στην fmri ΔΡ. Γ. ΜΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Β Γραφικές παραστάσεις - Πρώτο γράφημα Σχεδιάζοντας το μήκος της σανίδας συναρτήσει των φάσεων της σελήνης μπορείτε να δείτε αν υπάρχει κάποιος συσχετισμός μεταξύ των μεγεθών. Ο συνήθης τρόπος γραφικής

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ

Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ 12 Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ Εισαγωγή Στο παρόν Κεφάλαιο περιγράφεται η λειτουργία και απόδοση του πρότυπου ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ κατά τη λειτουργία του στη βαθιά θάλασσα. Συγκεκριμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος:

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιολογία A λυκείου Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: 2013-2014 Ένα αισθητικό σύστημα στα σπονδυλωτά αποτελείται από τρία βασικά μέρη: 1. Τους αισθητικούς υποδοχείς,

Διαβάστε περισσότερα

Εικόνα. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 05-1

Εικόνα. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 05-1 Εικόνα Εισαγωγή Ψηφιακή αναπαράσταση Κωδικοποίηση των χρωμάτων Συσκευές εισόδου και εξόδου Βάθος χρώματος και ανάλυση Συμβολική αναπαράσταση Μετάδοση εικόνας Σύνθεση εικόνας Ανάλυση εικόνας Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32)

Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 6 Μηχανισμοί επεξεργασίας οπτικού σήματος Οι άλλες αισθήσεις Πέτρος Ρούσσος Η αντιληπτική πλάνη του πλέγματος Hermann 1 Πλάγια αναστολή Η πλάγια αναστολή (lateral inhibition)

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ. Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT

ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ. Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜOΣ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ «κοιτάζουμε με τα μάτια αλλά βλέπουμε με τον εγκέφαλο» 90% των πληροφοριών που φθάνουν στον εγκέφαλο περνούν μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Σαρωτές σειράς i5000. Πληροφορίες για τους κωδικούς διαχωρισμού. A-61801_el

Σαρωτές σειράς i5000. Πληροφορίες για τους κωδικούς διαχωρισμού. A-61801_el Σαρωτές σειράς i5000 Πληροφορίες για τους κωδικούς διαχωρισμού A-61801_el Πληροφορίες για τους κωδικούς διαχωρισμού Περιεχόμενα Λεπτομέρειες μοτίβων διαχωρισμού... 4 Προσανατολισμός μοτίβων διαχωρισμού...

Διαβάστε περισσότερα

«Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των αντιλήψεων, σκέψεων, συναισθημάτων,

«Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των αντιλήψεων, σκέψεων, συναισθημάτων, 9 Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Το πρόβλημα της συνείδησης Μια απόπειρα ορισμού της συνείδησης «Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ

ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (# 252) Ε ΕΞΑΜΗΝΟ 9 η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΛΙΓΗ ΘΕΩΡΙΑ Στην προηγούμενη διάλεξη μάθαμε ότι υπάρχουν διάφορες μορφές έρευνας

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Νευροψυχολογία του παιδιού

Κλινική Νευροψυχολογία του παιδιού Κλινική Νευροψυχολογία του παιδιού Α εξάμηνο Διδάσκων : Α. Β. Καραπέτσας Ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 1 ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ 2 Μία από τις πρώτες έρευνες που μελετούν και επιβεβαιώνουν ότι τα άτομα με μουσική

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός και Διεξαγωγή Πειραμάτων

Σχεδιασμός και Διεξαγωγή Πειραμάτων Σχεδιασμός και Διεξαγωγή Πειραμάτων Πρώτο στάδιο: λειτουργικοί ορισμοί της ανεξάρτητης και της εξαρτημένης μεταβλητής Επιλογή της ανεξάρτητης μεταβλητής Επιλέγουμε μια ανεξάρτητη μεταβλητή (ΑΜ), την οποία

Διαβάστε περισσότερα

Τι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας;

Τι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας; Για τους γονείς και όχι μόνο από το Τι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας; Ακουστικός, οπτικός ή μήπως σφαιρικός; Ανακαλύψτε ποιος είναι ο μαθησιακός τύπος του παιδιού σας, δηλαδή με ποιο τρόπο μαθαίνει

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2)

Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2) Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2) Αντίληψη της ομιλίας Απεικόνιση της πρότασης «θα σας διηγηθώ την ιστορία των δύο νέων» κυματομορφή Φασματόγραμμα Συνάρθρωση Οι φθόγγοι αλληλεπικαλύπτονται μέσα

Διαβάστε περισσότερα

«Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει»

«Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει» «Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει» Γνωστική Νευροεπιστήμη Πώς γίνεται αντιληπτή η αισθητική πληροφορία; Πώς σχηματίζονται οι μνήμες; Πώς μετασχηματίζονται σε λόγο οι αντιλήψεις και

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας 2018 Συστήματα αισθήσεων Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Οι νευρικοί μηχανισμοί της οπτικής επιλογής : από την πλευρά της νευροψυχολογίας.

Οι νευρικοί μηχανισμοί της οπτικής επιλογής : από την πλευρά της νευροψυχολογίας. Οι νευρικοί μηχανισμοί της οπτικής επιλογής : από την πλευρά της νευροψυχολογίας. Ανάργυρος Β.Καραπέτσας Χειμερινό εξάμηνο: 2013 2014 Εισαγωγή Σε αυτό το άρθρο υποστηρίζεται ότι οι νευροψυχολογικές μελέτες

Διαβάστε περισσότερα

Αμυγδαλoειδείς Πυρήνες. Σταματάκης Αντώνης Αναπλ. Καθ. ΕΚΠΑ

Αμυγδαλoειδείς Πυρήνες. Σταματάκης Αντώνης Αναπλ. Καθ. ΕΚΠΑ Αμυγδαλoειδείς Πυρήνες Σταματάκης Αντώνης Αναπλ. Καθ. ΕΚΠΑ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΑΜΥΓΔΑΛΗΣ Είσοδος Πληροφοριών ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΑΜΥΓΔΑΛΗΣ Έξοδος Πληροφοριών (σωματαίσθηση) Klüver Bucy syndrome Urbach-Wiethe disease

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά για την αναγνώριση έκφρασης προσώπου (Facial Expression Recognition)

Εισαγωγικά για την αναγνώριση έκφρασης προσώπου (Facial Expression Recognition) Ο στόχος της διπλωματικής είναι η αναγνώριση του συναισθήματος ενός συγκεκριμένου ανθρώπου από μια αλληλουχία εικόνων στις οποίες παίρνει διάφορες εκφράσεις. Αυτό θα γίνει κάνοντας χρήση τεχνικών βαθιάς

Διαβάστε περισσότερα

1. Σκοπός της έρευνας

1. Σκοπός της έρευνας Στατιστική ανάλυση και ερμηνεία των αποτελεσμάτων των εξετάσεων πιστοποίησης ελληνομάθειας 1. Σκοπός της έρευνας Ο σκοπός αυτής της έρευνας είναι κυριότατα πρακτικός. Η εξέταση των δεκτικών/αντιληπτικών

Διαβάστε περισσότερα

M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics

M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics Recording and Processing Brain Signals Μαρία Σαγιαδινού Ο ανθρώπινος εγκέφαλος Πιο πολύπλοκο δημιούργημα της φύσης Προιόν βιολογικής εξέλιξης εκατομμυρίων ετών

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή - Πειραματικοί Σχεδιασμοί. Κατσιλέρος Αναστάσιος

Εισαγωγή - Πειραματικοί Σχεδιασμοί. Κατσιλέρος Αναστάσιος Εισαγωγή - Πειραματικοί Σχεδιασμοί Κατσιλέρος Αναστάσιος 2017 Παραλλακτικότητα To φαινόμενο εμφάνισης διαφορών μεταξύ ατόμων ή αντικειμένων ή παρατηρήσεων-μετρήσεων, που ανήκουν στην ίδια ομάδα-κατηγορία,

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17 Περιεχόμενα Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17 1 Εισαγωγή 21 1.1 Γιατί χρησιμοποιούμε τη στατιστική; 21 1.2 Τι είναι η στατιστική; 22 1.3 Περισσότερα για την επαγωγική στατιστική 23 1.4 Τρεις

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Μάρτιος 2017 Συστήματα αισθήσεων Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη ΌΡΑΣΗ Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη Τι ονομάζουμε όραση; Ονομάζεται μία από τις πέντε αισθήσεις Όργανο αντίληψης είναι τα μάτια Αντικείμενο αντίληψης είναι το φως Θεωρείται η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Είδη μεταβλητών Ποσοτικά δεδομένα (π.χ. ηλικία, ύψος, αιμοσφαιρίνη) Ποιοτικά δεδομένα (π.χ. άνδρας/γυναίκα, ναι/όχι) Διατεταγμένα (π.χ. καλό/μέτριο/κακό) 2 Περιγραφή ποσοτικών

Διαβάστε περισσότερα

University of Cyprus. Σχεδιασμός Οπτικών Συστημάτων (Απεικόνιση) ό

University of Cyprus. Σχεδιασμός Οπτικών Συστημάτων (Απεικόνιση) ό University o Cyprus Biomedical Imaging and Applied Optics Σχεδιασμός Οπτικών Συστημάτων (Απεικόνιση) ό Φακοί για Απεικόνιση Δημιουργία εικόνας με ένα φακό Ιδανικός (Ideal) λεπτός (thin) φακός 1 1 1 = +

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Μελέτη του εγκεφάλου Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος Β /Στατιστική. Μέρος Β. Στατιστική. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Μαθηματικών&Στατιστικής/Γ. Παπαδόπουλος (www.aua.

Μέρος Β /Στατιστική. Μέρος Β. Στατιστική. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Μαθηματικών&Στατιστικής/Γ. Παπαδόπουλος (www.aua. Μέρος Β /Στατιστική Μέρος Β Στατιστική Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Μαθηματικών&Στατιστικής/Γ. Παπαδόπουλος (www.aua.gr/gpapadopoulos) Από τις Πιθανότητες στη Στατιστική Στα προηγούμενα, στο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ. Εργαστήριο 8 ο. Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ. Εργαστήριο 8 ο. Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Εργαστήριο 8 ο Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα Βασική Θεωρία Σε ένα σύστημα μετάδοσης

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Πάτρα, Δεκέμβρης 2012 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πληροφόρηση; Πώς μπορεί η φωτογραφία να είναι τέχνη, εάν είναι στενά συνδεδεμένη με την αυτόματη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Σχολή Θετικών Επιστημών Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΙI Εργαστήριο 5 ο : Προσαρμοσμένα Φίλτρα Βασική

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός ποιότητας χρωμάτων

Οδηγός ποιότητας χρωμάτων Σελίδα 1 από 6 Οδηγός ποιότητας χρωμάτων Ο οδηγός ποιότητας χρωμάτων βοηθά τους χρήστες να κατανοήσουν πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι λειτουργίες που διατίθενται για τη ρύθμιση και προσαρμογή της έγχρωμης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Μ.Ν. Ντυκέν, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. Ε. Αναστασίου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. ΔΙΑΛΕΞΗ 07 & ΔΙΑΛΕΞΗ 08 ΣΗΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Βόλος, 016-017 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Δεδομένων με χρήση του Στατιστικού Πακέτου R

Ανάλυση Δεδομένων με χρήση του Στατιστικού Πακέτου R Ανάλυση Δεδομένων με χρήση του Στατιστικού Πακέτου R, Επίκουρος Καθηγητής, Τομέας Μαθηματικών, Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Περιεχόμενα Εισαγωγή στο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ. Ευανθία Σούμπαση. Απαρτιωμένη Διδασκαλία

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ. Ευανθία Σούμπαση. Απαρτιωμένη Διδασκαλία Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ Ευανθία Σούμπαση Απαρτιωμένη Διδασκαλία ΠΕΔΙΟ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΟΡΙΣΜΟΣ Η επιστήμη που ασχολείται με τον προσδιορισμό της λειτουργικής κατάστασης του εγκεφάλου

Διαβάστε περισσότερα

Πως ο Νους Χειρίζεται το Φόβο

Πως ο Νους Χειρίζεται το Φόβο Πως ο Νους Χειρίζεται το Φόβο Σύμφωνα με δύο σχετικά πρόσφατες έρευνες, οι μνήμες φόβου και τρόμου διαφέρουν σημαντικά από τις συνηθισμένες μνήμες. Οι διαφορές αυτές δεν συνίστανται μόνο στις εμφανείς

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟ492: ΝΕΥΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΒΙΟ492: ΝΕΥΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΒΙΟ492: ΝΕΥΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Δρ. Κυριακή Σιδηροπούλου Λέκτορας Νευροφυσιολογίας Γραφείο: Γ316δ ΤΗΛ: 28103940871 (γραφείο) E- MAIL: sidirop@imbb.forth.gr Εισαγωγή Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 1 Δομή μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

710 -Μάθηση - Απόδοση. Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία

710 -Μάθηση - Απόδοση. Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία 710 -Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 5η Ποιοτική αξιολόγηση της Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία Περιεχόμενο ενοτήτων Ποιοτική αξιολόγηση Ορισμός και στάδια που περιλαμβάνονται Περιεχόμενο: στοιχεία που τη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ο Κεφάλαιο: Στατιστική ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Πληθυσμός: Λέγεται ένα σύνολο στοιχείων που θέλουμε να εξετάσουμε με ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά. Μεταβλητές X: Ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός Διόρθωσης εξεταστικού δοκιμίου Φυσικής 4ώρου Τ.Σ Παγκυπρίων εξετάσεων 2013

Οδηγός Διόρθωσης εξεταστικού δοκιμίου Φυσικής 4ώρου Τ.Σ Παγκυπρίων εξετάσεων 2013 Οδηγός Διόρθωσης εξεταστικού δοκιμίου Φυσικής 4ώρου Τ.Σ Παγκυπρίων εξετάσεων 2013 Γενικές οδηγίες. Οι διορθωτές ακολουθούν τον οδηγό βαθμολόγησης και όχι τις προσωπικές τους απόψεις ή αντιλήψεις. Γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΧΛΟΥΒΕΡΑΚΗ 2014

ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΧΛΟΥΒΕΡΑΚΗ 2014 ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΧΛΟΥΒΕΡΑΚΗ 2014 ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ Η χρήση

Διαβάστε περισσότερα

Affective e-learning and educational support

Affective e-learning and educational support Affective e-learning and educational support Ιπποκράτης Αποστολίδης & Θρασύβουλος Τσιάτσος aposti@csd.auth.gr & tsiatsos@csd.auth.gr Ροή της παρουσίασης Επισκόπηση Affective Learning (Συναισθηματική Μάθηση)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΨΗΦΙΑΚΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΜΑ Α Α Αριθµητική Λογική Μονάδα των 8-bit 1. Εισαγωγή Γενικά µια αριθµητική λογική µονάδα (ALU, Arithmetic Logic Unit)

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων

Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων Σύνοψη κεφαλαίου Σύνδεση θεωρίας και ανάλυσης Επεξεργασία ποιοτικών δεδομένων Δεοντολογία και ανάλυση ποιοτικών δεδομένων Αξιολογώντας την ποιότητα των ποιοτικών ερευνών Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΙΧΝΟΥΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ: ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΟΠΗΣ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΥ ΤΟΥ ΣΧΗΜΑΤΟΣ

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΙΧΝΟΥΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ: ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΟΠΗΣ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΥ ΤΟΥ ΣΧΗΜΑΤΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΙΧΝΟΥΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ: ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μορφοποίηση της διάταξης ψηφιακού χάρτη

Μορφοποίηση της διάταξης ψηφιακού χάρτη Ενότητα 11 η Μορφοποίηση της διάταξης ψηφιακού χάρτη Βύρωνας Νάκος Καθηγητής Ε.Μ.Π. - bnakos@central.ntua.gr Bασίλης Κρασανάκης Υποψήφιος διδάκτορας Ε.Μ.Π. krasvas@mail.ntua.gr Β. Νάκος & Β. Κρασανάκης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΕΤΟΣΦΑΙΡΙΣΗ ΚΜ: : 305 ΠΑΤΣΙΑΟΥΡΑΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΕΤΟΣΦΑΙΡΙΣΗ ΚΜ: : 305 ΠΑΤΣΙΑΟΥΡΑΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΕΤΟΣΦΑΙΡΙΣΗ ΚΜ: : 305 ΠΑΤΣΙΑΟΥΡΑΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΒΟΛΕΪ Η μάθηση μιας κίνησης είναι το σύνολο των εσωτερικών

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΡΩΓΜΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΕ ΘΕΡΜΟΓΡΑΦΙΑ ΔΙΝΟΡΡΕΥΜΑΤΩΝ

ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΡΩΓΜΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΕ ΘΕΡΜΟΓΡΑΦΙΑ ΔΙΝΟΡΡΕΥΜΑΤΩΝ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΡΩΓΜΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΕ ΘΕΡΜΟΓΡΑΦΙΑ ΔΙΝΟΡΡΕΥΜΑΤΩΝ Ν. Τσόπελας, Ι. Σαρρής, Ν.Ι. Σιακαβέλλας Τμήμα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών, 26500 Πάτρα Περίληψη Η ανίχνευση

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία και Ανάλυση Εικόνας. Παρουσίαση 12 η. Θεωρία Χρώματος και Επεξεργασία Έγχρωμων Εικόνων

Ψηφιακή Επεξεργασία και Ανάλυση Εικόνας. Παρουσίαση 12 η. Θεωρία Χρώματος και Επεξεργασία Έγχρωμων Εικόνων Ψηφιακή Επεξεργασία και Ανάλυση Εικόνας Παρουσίαση 12 η Θεωρία Χρώματος και Επεξεργασία Έγχρωμων Εικόνων Εισαγωγή (1) Το χρώμα είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας περιγραφής, που συχνά απλουστεύει κατά

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Χ Α Ρ Α Λ Α Μ Π Ο Σ Σ Α Κ Ο Ν Ι Δ Η Σ, Δ Π Θ Μ Α Ρ Ι Α Ν Ν Α Τ Ζ Ε Κ Α Κ Η, Α Π Θ Α. Μ Α Ρ Κ Ο Υ, Δ Π Θ Α Χ Ε Ι Μ Ε Ρ Ι Ν Ο 2 0 17-2018 2 ο παραδοτέο 8/12/2016

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Σχολή Θετικών Επιστημών Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΙI Εργαστήριο 8 ο : Προσαρμοσμένα Φίλτρα Βασική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ - ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΙΤΙΚΗ

ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ - ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΙΤΙΚΗ Συναρτήσεις Προεπισκόπηση Κεφαλαίου Τα μαθηματικά είναι μια γλώσσα με ένα συγκεκριμένο λεξιλόγιο και πολλούς κανόνες. Πριν ξεκινήσετε το ταξίδι σας στον Απειροστικό Λογισμό, θα πρέπει να έχετε εξοικειωθεί

Διαβάστε περισσότερα

Αισθητικά συστήματα. Σωματοαισθητικό σύστημα. Όραση Ακοή/Αίσθηση ισορροπίας Γεύση Όσφρηση. Αφή Ιδιοδεκτικότητα Πόνος Θερμοκρασία

Αισθητικά συστήματα. Σωματοαισθητικό σύστημα. Όραση Ακοή/Αίσθηση ισορροπίας Γεύση Όσφρηση. Αφή Ιδιοδεκτικότητα Πόνος Θερμοκρασία Αισθητικά συστήματα Σωματοαισθητικό σύστημα Αφή Ιδιοδεκτικότητα Πόνος Θερμοκρασία Όραση Ακοή/Αίσθηση ισορροπίας Γεύση Όσφρηση Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία!1 1 Δομή αισθητικών συστημάτων Υποδοχέας Πρωτοταγής

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασία Διαχείρισης Παγίου Ενεργητικού

Διαδικασία Διαχείρισης Παγίου Ενεργητικού Διαδικασία Διαχείρισης Παγίου Ενεργητικού 1 Περίληψη Το συγκεκριμένο εγχειρίδιο δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την κατανόηση της διαδικασίας διαχείρισης Παγίου Ενεργητικού. Η διαδικασία περιλαμβάνει αναλυτική

Διαβάστε περισσότερα

Εγρήγορση (arousal) Είδη Προσοχής. Επιλεκτική Προσοχή επόμενα slides

Εγρήγορση (arousal) Είδη Προσοχής. Επιλεκτική Προσοχή επόμενα slides Οπτική Προσοχή Εγρήγορση (arousal) Είδη Προσοχής Επιλεκτική Προσοχή επόμενα slides Πώς «προσέχει» ο εγκέφαλος? Πώς «προσέχει» ο εγκέφαλος? Επιλεκτική Οπτική Προσοχή Η ικανότητα να εποπτεύουμε/παρακολουθούμε

Διαβάστε περισσότερα

Τρόποι αναπαράστασης των επιστημονικών ιδεών στο διαδίκτυο και η επίδρασή τους στην τυπική εκπαίδευση

Τρόποι αναπαράστασης των επιστημονικών ιδεών στο διαδίκτυο και η επίδρασή τους στην τυπική εκπαίδευση Τρόποι αναπαράστασης των επιστημονικών ιδεών στο διαδίκτυο και η επίδρασή τους στην τυπική εκπαίδευση Κ. Χαλκιά Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών 2 Το διαδίκτυο: αποτελεί ένα νέο διδακτικό

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Πάγιου Ενεργητικού

Διαχείριση Πάγιου Ενεργητικού Διαχείριση Πάγιου Ενεργητικού Το συγκεκριμένο εγχειρίδιο δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την κατανόηση της διαδικασίας διαχείρισης Παγίου Ενεργητικού. Η διαδικασία περιλαμβάνει αναλυτική παρουσίαση των εκτυπωτικών

Διαβάστε περισσότερα

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας:

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας: Στόχος της ψυχολογικής έρευνας: Συστηματική περιγραφή και κατανόηση των ψυχολογικών φαινομένων. Η ψυχολογική έρευνα χρησιμοποιεί μεθόδους συστηματικής διερεύνησης για τη συλλογή, την ανάλυση και την ερμηνεία

Διαβάστε περισσότερα

των αποτελεσμάτων της έρευναςσυμπεράσματα-επαναληψιμότητα

των αποτελεσμάτων της έρευναςσυμπεράσματα-επαναληψιμότητα ΣΥΓΓΡΑΦΗ: Παρουσίαση Αποτελεσμάτωνσυζήτηση των αποτελεσμάτων της έρευναςσυμπεράσματα-επαναληψιμότητα έρευνας Καμπάς Αντώνης Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Εξειδίκευσης του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας

Διαβάστε περισσότερα

9. Τοπογραφική σχεδίαση

9. Τοπογραφική σχεδίαση 9. Τοπογραφική σχεδίαση 9.1 Εισαγωγή Το κεφάλαιο αυτό εξετάζει τις παραμέτρους, μεθόδους και τεχνικές της τοπογραφικής σχεδίασης. Η προσέγγιση του κεφαλαίου γίνεται τόσο για την περίπτωση της συμβατικής

Διαβάστε περισσότερα

Συναπτική ολοκλήρωση. Η διαδικασία της άθροισης όλων των εισερχόμενων διεγερτικών και ανασταλτικών σημάτων σε ένα νευρώνα. Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Συναπτική ολοκλήρωση. Η διαδικασία της άθροισης όλων των εισερχόμενων διεγερτικών και ανασταλτικών σημάτων σε ένα νευρώνα. Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13 Συναπτική ολοκλήρωση Η διαδικασία της άθροισης όλων των εισερχόμενων διεγερτικών και ανασταλτικών σημάτων σε ένα νευρώνα http://www.mpg.de/13795/learning_memory_perception?print=yes 2 Τοποθεσία συνάψεων

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΓΑΝΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΓΑΝΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΓΑΝΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Αναλυτική Μέθοδος- Αναλυτικό Πρόβλημα. Ανάλυση, Προσδιορισμός και Μέτρηση. Πρωτόκολλο. Ευαισθησία Μεθόδου. Εκλεκτικότητα. Όριο ανίχνευσης (limit of detection, LOD).

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ (συγκεντρωμένοι ή διάσπαρτοι) ΝΕΥΡΙΚΕΣ ΟΔΟΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΛΟΙΟΣ Ειδικά κύτταρα - υποδοχείς, ευαίσθητα στις αλλαγές αυτές, είναι τα κύρια μέσα συλλογής

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες σχεδίασης στο περιβάλλον Blender

Οδηγίες σχεδίασης στο περιβάλλον Blender Οδηγίες σχεδίασης στο περιβάλλον Blender Στον πραγματικό κόσμο, αντιλαμβανόμαστε τα αντικείμενα σε τρεις κατευθύνσεις ή διαστάσεις. Τυπικά λέμε ότι διαθέτουν ύψος, πλάτος και βάθος. Όταν θέλουμε να αναπαραστήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΕΟ 11. Η χρήση στατιστικών εργαλείων στην εκτιμητική

ΕΕΟ 11. Η χρήση στατιστικών εργαλείων στην εκτιμητική ΕΕΟ 11 Η χρήση στατιστικών εργαλείων στην εκτιμητική 1. Εισαγωγή 2. Προϋποθέσεις χρήσης των Αυτοματοποιημένων Εκτιμητικών Μοντέλων (ΑΕΜ) 3. Περιορισμοί στη χρήση των ΑΕΜ εφόσον έχουν πληρωθεί οι προϋποθέσεις

Διαβάστε περισσότερα

Οπτική αντίληψη. Μετά?..

Οπτική αντίληψη. Μετά?.. Οπτική αντίληψη Πρωτογενής ερεθισµός (φυσικό φαινόµενο) Μεταφορά µηνύµατος στον εγκέφαλο (ψυχολογική αντίδραση) Μετατροπή ερεθίσµατος σε έννοια Μετά?.. ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΟΥΜΕ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΗ ΟΔΗΓΗΣΗΣ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΗ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αμυγδαλή (ΑΜΥ)* Ι. Εισαγωγή ΙΙ. Ανατομική οργάνωση

Αμυγδαλή (ΑΜΥ)* Ι. Εισαγωγή ΙΙ. Ανατομική οργάνωση Αμυγδαλή (ΑΜΥ)* Ι. Εισαγωγή Η αμυγδαλή είναι μια σύνθετη δομή που εμπλέκεται σε μια πληθώρα φυσιολογικών συμπεριφορικών λειτουργιών αλλά και ψυχιατρικών καταστάσεων. Για πολύ καιρό η αμυγδαλή αποτελούσε

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης

Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης 1 Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης Όπως γνωρίζουμε από προηγούμενα κεφάλαια, στόχος των περισσότερων στατιστικών αναλύσεων, είναι η έγκυρη γενίκευση των συμπερασμάτων, που προέρχονται από

Διαβάστε περισσότερα

Ο πίνακας ελέγχου αποτελείται από οθόνη, τρία σημεία ενδείξεων και τέσσερα πλήκτρα.

Ο πίνακας ελέγχου αποτελείται από οθόνη, τρία σημεία ενδείξεων και τέσσερα πλήκτρα. ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ MSK Το σύστημα ελέγχου της ροής του πρωτογενούς αέρα καύσης (MSK), έχει ως στόχο τη διατήρηση σταθερής απόδοσης του τζακιού καθ όλη τη διαδικασία καύσης του ξύλου. Το MSK ελέγχει

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝΝ ΡΑΔΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΜΕΛΕΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝΝ ΡΑΔΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡOΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ ΜΕΛΕΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝΝ ΡΑΔΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΖΗΣΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Δρ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Σκοπός Πτυχιακής Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία

Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία Πληθυσμοί και δείγματα Πληθυσμός Περιλαμβάνει όλες τις πιθανές τιμές μιας μεταβλητής, δηλαδή αναφέρεται σε μια παρατήρηση σε όλα τα άτομα του πληθυσμού Ο πληθυσμός προσδιορίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Βετεράνοι αθλητές. Απόδοση & Ηλικία. Βασικά στοιχεία. Αθλητισμός Επιδόσεων στη 2η και 3η Ηλικία. Γενικευμένη θεωρία για τη

Βετεράνοι αθλητές. Απόδοση & Ηλικία. Βασικά στοιχεία. Αθλητισμός Επιδόσεων στη 2η και 3η Ηλικία. Γενικευμένη θεωρία για τη Αθλητισμός Επιδόσεων στη 2η και 3η Ηλικία. Γενικευμένη θεωρία για τη Διατήρηση η της αθλητικής απόδοσης 710: 8 η Διάλεξη Μιχαλοπούλου Μαρία Ph.D. Περιεχόμενο της διάλεξης αυτής αποτελούν: Αγωνιστικός αθλητισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΝΟΧΗΣ-OCT ΜΕ ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΝΟΧΗΣ-OCT ΜΕ ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΝΟΧΗΣ-OCT ΜΕ ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ Τα σύγχρονα μηχανήματα οπτικής τομογραφίας συνοχής με δυνατότητα μη επεμβατικής αγγειογραφίας αλλά και ελέγχου του προσθίου

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ. ΣυΣκΕυή ΗλΕκτΡΙκήΣ ΔΙαΔΕΡματΙκήΣ ΔΙέΓΕΡΣΗΣ των νεύρων TEN 240 TEN Έκδοση 2, Σεπτεμβρίου 2007

ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ. ΣυΣκΕυή ΗλΕκτΡΙκήΣ ΔΙαΔΕΡματΙκήΣ ΔΙέΓΕΡΣΗΣ των νεύρων TEN 240 TEN Έκδοση 2, Σεπτεμβρίου 2007 GR ΣυΣκΕυή ΗλΕκτΡΙκήΣ ΔΙαΔΕΡματΙκήΣ ΔΙέΓΕΡΣΗΣ των νεύρων TEN 240 ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ Διέγερση νεύρων μέσω ηλεκτρικού ρεύματος 2 κανάλια με δυνατότητα ρύθμισης της έντασης Μπλε φωτισμός φόντου οθόνης 1 προγράμματα

Διαβάστε περισσότερα

2. Ο νόμος του Ohm. Σύμφωνα με το νόμο του Ohm, η τάση V στα άκρα ενός αγωγού με αντίσταση R που τον διαρρέει ρεύμα I δίνεται από τη σχέση: I R R I

2. Ο νόμος του Ohm. Σύμφωνα με το νόμο του Ohm, η τάση V στα άκρα ενός αγωγού με αντίσταση R που τον διαρρέει ρεύμα I δίνεται από τη σχέση: I R R I 2. Ο νόμος του Ohm 1. ΘΕΩΡΙΑ Σύμφωνα με το νόμο του Ohm, η τάση στα άκρα ενός αγωγού με αντίσταση R που τον διαρρέει ρεύμα δίνεται από τη σχέση: R Ισοδύναμα ο νόμος του Ohm μπορεί να διατυπωθεί και ως:

Διαβάστε περισσότερα

Εξαιρετικά σπάνια διάσπαση στο CMS, CERN 19 Ιουλίου 2012

Εξαιρετικά σπάνια διάσπαση στο CMS, CERN 19 Ιουλίου 2012 Εξαιρετικά σπάνια διάσπαση στο CMS, CERN 19 Ιουλίου 2012 Οι ερευνητές του πειράματος Compact Muon Solenoid (CMS) στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) θα παρουσίασουν αποτελέσματα πανω σε μια εξαιρετικά

Διαβάστε περισσότερα

Παρεμβολή Ενισχυτών μεταξύ γεωφώνων και καταγραφικού

Παρεμβολή Ενισχυτών μεταξύ γεωφώνων και καταγραφικού Ενισχυτές σήματος στη σεισμική διασκόπηση Καλώδιο μεταφοράς των σημάτων απο τα γεώφωνα Σεισμικό σήμα πολύ ασθενές για να καταγραφεί Παρεμβολή Ενισχυτών μεταξύ γεωφώνων και καταγραφικού Ενισχυτής Καταγραφικό

Διαβάστε περισσότερα

Το υπουργείο μας. Ατυχήματα - πρώτες βοήθειες στο σχολείο

Το υπουργείο μας. Ατυχήματα - πρώτες βοήθειες στο σχολείο Αθήνα 29 Το υπουργείο μας Ατυχήματα - πρώτες βοήθειες στο σχολείο Χρήστος Τριπόδης Αναστάσιος Χριστάκης Παναγιώτα Γ. Ψυχογιού Νικόλαος Τριπόδης Αθήνα 29 Ατυχήματα - πρώτες βοήθειες στο σχολείο Συγγραφείς:

Διαβάστε περισσότερα

Απαλλαγή από τον Άνθρακα

Απαλλαγή από τον Άνθρακα Παγκόσμια Ολυμπιάδα Ρομποτικής 2017 Κατηγορία Regular Junior Περιγραφή Δοκιμασίας, Κανόνες και Βαθμολογία Sustainabots [Ρομπότ για τη βιωσιμότητα] Απαλλαγή από τον Άνθρακα Έκδοση: Τελική Έκδοση 15 Ιανουρίου

Διαβάστε περισσότερα

Εργάστηκαν οι: Δαρειώτη Φωτεινή, 111320130032 Κανέλλη Ζωή-Ειρήνη, 11320130041 Έλενα Τσιάρλεστον, 113201300163

Εργάστηκαν οι: Δαρειώτη Φωτεινή, 111320130032 Κανέλλη Ζωή-Ειρήνη, 11320130041 Έλενα Τσιάρλεστον, 113201300163 ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Εργάστηκαν οι: Δαρειώτη Φωτεινή, 111320130032 Κανέλλη Ζωή-Ειρήνη, 11320130041 Έλενα Τσιάρλεστον, 113201300163 Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Ζαχαρούλα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Τίτλος Ονοματεπώνυμο συγγραφέα Πανεπιστήμιο Ονοματεπώνυμο δεύτερου (τρίτου κ.ο.κ.) συγγραφέα Πανεπιστήμιο Η κεφαλίδα (μπαίνει πάνω δεξιά σε κάθε σελίδα): περιγράφει το θέμα

Διαβάστε περισσότερα

Χορεία Huntington : Νευροψυχολογική εκτίμηση

Χορεία Huntington : Νευροψυχολογική εκτίμηση Χορεία Huntington : Νευροψυχολογική εκτίμηση Λαζάρου Ιουλιέττα 1, Τσολάκη Μάγδα 2,3 1Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ 2 3η Πανεπιστημιακή νευρολογική Κλινική «Γ.Ν. Παπανικολάου, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ» 3 Ελληνική Εταιρεία

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση Απόδοση. Διαφοροποιήσεις στην Κινητική Συμπεριφορά. Μάθημα 710 Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 3η

Μάθηση Απόδοση. Διαφοροποιήσεις στην Κινητική Συμπεριφορά. Μάθημα 710 Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 3η Μάθηση Απόδοση. Διαφοροποιήσεις στην Κινητική Συμπεριφορά Μάθημα 710 Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 3η Στόχοι- περιεχόμενο διάλεξης Ορισμός μάθησης διαφορές με την απόδοση Αξιολόγησης Μάθησης Στάδια μάθησης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ Με το πάτημα του Ok μετά από κάποια συνεδρία μετρήσεων ή με το άνοιγμα της εξέτασης μέσα από το αρχείο (βλ. εγχειρίδιο χρήσης του Biomech), η σελίδα συνοπτικής παρουσίασης της εξέτασης

Διαβάστε περισσότερα

iii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος

iii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος iii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος xi 1 Αντικείμενα των Πιθανοτήτων και της Στατιστικής 1 1.1 Πιθανοτικά Πρότυπα και Αντικείμενο των Πιθανοτήτων, 1 1.2 Αντικείμενο της Στατιστικής, 3 1.3 Ο Ρόλος των Πιθανοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995)

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Μάθημα: Ψυχολογική Υποστήριξη σε Κλινικούς Πληθυσμούς Γνωστικοί & συναισθηματικοί παράγοντες Γνωστική Ψυχική ευεξία λειτουργία Υγεία & fittness

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή

Διαβάστε περισσότερα

(Computed Tomography, CT)

(Computed Tomography, CT) Υπολογιστική Τοµογραφία (Computed Tomography, CT) Κωσταρίδου Ελένη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Τµήµα Ιατρικής, Πανεπιστήµιο Πατρών Περιεχόµενα µαθήµατος Φυσικό

Διαβάστε περισσότερα