FREDRICUS THÉOR. HAGBERG S. S. THEOLOGIAE CANDIDATUS. SUDERMANNO-NERICIUS. STIP. PALMB.

Transcript

1 RATIONEN S A C RIFICII ET SACERDOT1I SANCT1SSIMI SALVATORIS AD NORMAM FIDEI CHRISTIANAE EXPLICATURA DISSERTATIO CUJUS PARTUM TERTIAM EX SPECIALI SACRAE REGIAE MAJESTATIS GRATIA Ε T VENIA MAX. VEN. FACULT. TIIEOLOGIAE UPSAL. Ν Ρ. Ρ. MAG. FREDRICUS THÉOR. HAGBERG S. S. THEOLOGIAE CANDIDATUS. SUDERMANNO-NERICIUS. STIP. PALMB. et GLIST A VÜS LORENTZIUS BODMAN OSTROGOTHUS IN AUDITORIO ECCLESIASTICO DIE XXVI APR. MDCCCLI. η. a. m s. UPS A.LIAE EXGUDEBAT REG. ACAD. TYPOGRAPHUS. mdggch.

2

3 17 fraitum illud continetur: et haec culpa ita tollitur et expiatur, si finitum illud cum infinilo societur. Quamobrem in Sacrificio vita individualis animo naturae (vitae) universali, quo eodem Numen divinum intelligi volebant, addicta et consecrata erat, eo consilio, ut in societatem cum vita illa universali, utpote individualis vitae principio et causå originali, veniret in eaque maneret. Quapropter fieri potuit, ut sacrificium ex singulis illis rebus constaret quibus cosmica universa vita individualiter se manifestavit. Societas igitur vitae cum nuimine divino, quam sacrificium ethnicorum spectat, re vera characterem babet cosmicum vel physicutn. Jam si de sacrifieiis Ethni corum concedimus, ea, pariter atque omnes religiones etbnicas, multifariam esse in naturae et creaturae cultu implicata et involuta, caveamus tarnen oportet, ne ea tamquam rudis cujusdam superstitionis aut Fetiscbismi inventa existimemus. Talis enim Sacrificiorum non potest origo esse, utpote quae summum contineant atque gravissimum, quod saecula umquam noverint, tura vero omnis religionis sint quasi flos et centrum. Ac potius sie nobis esse persuasum debet, desiderium generis hutnani summum et omnis creaturae expiationis liberationisque exspectationem (Rom. 8: ) in Sacrifieiis significari et declarari. Ac profecto nisi ejusmodi statuantur causae moventes, explicari et illustrari non potest ea patientia, quae totas gregum pulcherrimorum hecatombas et insuper animo hurnano carissiraum quodque Diis consecrétre para ta esset. 2. De Sacrifieiis Judaismi. In Religione Revelata explicatura quoddara et definitiim invenimus discrimen quum inter vitam et essentiam Det, tum in ter mundum, et naturam. Deus igitur heic tamquam personalitas absoluta opponitur mundo non-personali et qui Uli omnibus in rebus sit subjectus. Deo personali assignatur surama et absolute. 3

4 18 perfecta Voluntas, itl est, Sanctitas. Ex quo efficitur, ut ea societas vitae cum numine divino, ad quam sacrificium Mosaicum spectat, non cosmici, sed ethici generis sit. Quamobrem sancti tas et hoc ipso vita et prospera fortuna illis, quae quaerimus, sacrificiis proposita sunt. At positiva illa, ad quam sacrificia epectant, cum numine divino reeoneilialio ponit relativam quandam ab illo dissensionem, in qua ipsa lollenda expialio cernitur. Quocirca omne sacrificium necessario vim expialoriam habet, utpote quod dissensionem illam tollat et societalem restituat. ldea igitur, ex qua omnia sacrificia repetenda sunt, quae veteris Foederis lex Deo sanclo et justo afferri jussit, hoc modo exprimi potest: Summa legis divinae est amor in Deum, aut, si deest die, Reconciliatio cum Deo. Ad has duas notiones primarias, Amorem dico et Heconciliationem, omnia Veteris Testamenti sa crificia re ipsa referre licet. Et hanc ipsam de Sacrificiis sententiam diserle et dcfinile pronunliavit Melancthon. «Sacrificium«, «inquil«, est ceremonia, vel opus, quod nos Deo reddimus, ut Eum honore afficiatnus. Sunt autem sacrificii species proxime duae, nec sunt plures. Quoddam est sacrificium propitiatorium, id est opus satisfactorium pro culpå et poena, hoc est reeoncilians Deum, aeu placans iram Dei, seu quod meretur aliis remissionem peccarum. Altera species est sacrificium ευχαριστιχον, quod non mere tur remissionem peccatorum, aut reconcilialionem, sed fit a reconciliatis, ut pro accepta remissione peccatorum, et pro aliis beneficiis acceplis, gratias agamus, seu gratiam referamus Et omdia sacrificia Levitica ad haec membra referri, tamquam ad eua domicilia, possunt«*). Hanc igitur divisionis ralionem secuti breviter utrumque sacrificiorum genus explicabimus. ' 1. De Sacrificiis Expiatoriis. r f \ ;v Sacrificia cxpiatoria, quae proprie dicuntur, posita erant ) Apol. Aug. Confess. pag. 253, 254.

5 19 in saciificüs, quae dicunlur, culpae et peccati, quae eo speclabant, ut et singulorum hominum errores et universi populi viliosilas expiarenlur. Jam quum in vietimis maclandis simul cum sanguine ariimus et cor earum (Levit. 17: 11.), quemadmoduui in sacrificiis cibariis vitae alvnenta, sacrificarenlur, hoc ipsum omni'no significavit et declaravit, ad societalem cum Deo necesßario requiri carnis et sanguinis 7iiortificationem vel patientem quandarn sui renuntiationem, ut hoc modo reconcilians soeielatetn cum Deo, per peccalum sublatam, restiluere novumque amoris foedus ferire possit. Sacrifieium autem bac in re vim magis universa lem vel substituente?n et in peccantiwn locim succede7item habuisse, ipsum per se et sua sponle apparel; ob eamque ipsam causam sacrificantis cum sacrificio connexio symbolice adumbratur manuum ejus in Caput viciimae injectione. Hoc modo ille sacrifieium lamquam sui proprium esse et semet ipsum quasi Uli transpositum significavit. 2. De Sacrificiis Eucharisticis. Haec sacrificia, quae cum gratiarum actione, laudatione4 Votis conjuncta erant, dona beneficiaque Dei aut concessa aut petita respiciebant. Significabant et declarabant devotionem quandam cordis, animi et omnium rerum Deo oblalam sive actiiwn sui renuntiatione7n. Epidarum sacrificaliutn nexus cum illis, quae poslrema diximus, sacrificiis illustrem et tonspicuam reddidit societatem cum bominibus, quae per soeietatem cum Deo mediata erat. Hinc palet, et Amorem in Deum et Å7norem in Proximos, in saerificatione, saneto modo esse designalum. (Deuteron. 12: 12, 18.) Ad hoc saerificiorum genus cetera sacrificia, quorutn vis lalius patet, velut dona primitiarum, libationes, decimae% cetera referri possunt, propterea quod beic id, quod oblatum est, sustinuit partes totius substantiae, quae ob id ipsum possessio Dei declarata et consecrata est. Hac ipsa oblalione sacrificans decla ravit signifieavilque renuntiationem sui et devotionem Deo factam.

6 20 Quae renuntiationis sui passivae et activae, Dei gratia praestitae, notiones sunt duobus allatis sacrificiorum generibus praecipuis subjectae, eae exstant, ut nostra quidem opinio fert, conjunctae in Holocausto, quod omniutn sacrificiorum antiquissimum est et in cultu Mosaico usitatissimum atque praecipuum. Hoc autem sacrificium, quotidie et concrematione totali peracta, significavit et ostendit perpetuam et integram Deo saneto devotionein, ab acliva et passiva sui renuntiatione profectam. Jam quod ad praeeipuam indolem et consilium multiplicium illorum Foederis veteris sacrificiorum attinet, delegamus ad epistolam ad Bebraeos, quae rationem inter vetus et novum Testamentum contemplatione animi et spiritus plenissima exponit. «Lex«, inquit, «futuri boni umbram habet, non ipsam essentiam: nec potest eos, qui sacrificant, integros perfectosque reddere«. (Hebr. 10: 1.) Η is verbis continetur, id, quod verissirne dicitur, et cultum, quem quaeriinus, sacrificaletn et ipsum ternplum, ubi instituebatur, symbolicum tantummodo et typieum cbaracterem habuisse. Impuri enim heic, ut ejusdem epistolae verbis utainur, ad externam tantum puritatem sanctifieati sunt: προς τψ τις ααρχός κα&αρότητα, quae revera id quod lex quoque innuit adwnbravit et praemonslravit il 1 as legi adhuc incognitas * divitias justiliae coratn Deo perfectae, quae nisi per cordis integram pu ritatem et obedientiam, absolutissmd activa et passiva sui renun tiatione praestitam, eifici non posset.. XII. De Saccrdotio ante Christum. Quemadmodum sacrificiorum notio, ut supra ostendimus, omnium religionum propria est, earum etiam, quibus summa est argumenti egestas et consilii ténuitas, ita Sacerdotii quoque ratio comparata est. Jam ut ex universitate sacrificiorum concludi de-

7 21 cet, illa esse e religiosis hominum desideriis altius repetenda, ita hoc idein in sacerdotium valet. Nam ut universitas sacrificiorum, ita sacerdotium indicat, quam alte fuerit culpae eonscientia et acerbus dissensionis cum Deo sensus in animis hominis infixus. Nam simul cum idea Dei, quantumvis licet imperfecta sit, infinita, quae inter Deum et hominem intercedit, distantia eminet atque apparet. Idea enim quam diximus, immediatum quendam continet et inevitabilem dependentiae sensum, eademque simul cum altero relativae dissensionis et secessionis sensum. Hic autem po sterior sensus ea solum conditione adest et exstat, ut, quod sejunctum et dissociatum est, id non possit per se ipsum ad divi num illud accedere, hujus dissensionis tollendae causå. Nam si ipsum re vera id efficere posset, sequeretur, ut sensus ille, quem quaerimus, re vera nullum locum haberet aut certe ex ea parte, quå sensus est, nullam vim et ni o inen t u-m haberet. Quapropter cum sensu illo exsistit necessario desiderium quoddam dissensio nis et distantiae tollendae, id est, desideriium mediationis inter sejuncta et dissociata, ab altero vel a tertio intercedente, instituendae in eum finem, ut disjuncta consocientur. Et haec quidem ipsa intercessio apud omnes gentes sacerdotii idea praecipua religionis est. Religio autem, ut supra jam ostendimus, intimae suae naturae convenientur, ad communionem et societatem cum Deo incundam spectat. Jam quate^us communio illa intercessionem requirit necessario, sacerdotium etiam religioni abesse non potest atque eliam simul cum illa adest. Quoniam igilur omnes omnium temporum religiones intercessio nem ejus, quod dixi, generis et agnoverunt et pro certo posuerunt, ob hanc ipsam causam nulla umquara sacerdotio caruit. Ex quo efficitur, ut notioni sacerdotis eadem utique sententia subjecla sit, ac notioni Mediatoris. Sed idea intercessionis inter divina et bumana per se ipsa

8 22 universalis et indefinite est. Carla illi tum conlingit materia et forma, quum consideraveris, et qualis essenlia divina sit aeqtn? ac natura humana, et quao inter divina et humana ratio inlercodat, id est, qualis diversarum religionwn indoles praeoipua sit. Ao definitione quiden), quam hujus generis supra allulirnus, non j-elicla, jam ad saeerdotia quum religionwn naturalium, tum vero Judaismi breviter exponenda progrediamur. i. De Saccrdotio Elhnicismi. Kthnicismus, ut novissime oslendimus, cujus eharacter uni versalis is est, ut religio naturalis sit, et in qua hoino e cosmicα maxime vel physica parte spectatur, tolurn sacerdotiutn habet ideis religionis naturalis praeeipuis plenissime congruens et consentaneutn. Quamobrem ea, quae supra, quum de indole et eonsilio religionum naturalium quaerebamus, pronuntiata sentenlia est de sacrificiorurn summa vi ac.momenio, ulpote quae maximum desiderium et inexplicabile studium reconciliationis et Uberationis deelarent, ea igitur sententia etiarn in Sacerdotium earum valet. Ni» mirum illud quoque haud dlibie innuebat, sieuti nunc quoque innuit, eandem egestatem idemque desiderium, nec vero desideriura solum, sed praesensionem quandam et praesagium, fore ut mediator aliquis et sacerdos, quem vere et plenissime ita appellart deceret, aliquando veniret. Multipliers hujus generis ideae ao synibola mythis ethnicoruen eontinentur. Facile quis in eam opi-i nionetn adduei polest, ejusmodi inythos nihil aliud potuisse esse, nisi gullas, ut ita dicam, fluminis illius, quod e revelatione di» vina ab initio temporis in horninum genus redundavit. Quidni non possunt inde ad omnes gentes derivatae fuisse? Aeslimaotibus enim nobis, quae fabulis inter ipsas consensio adsit, commu nis quidaui historiae fons admodutn probabilis est judicandus. Hanc ob causam pro cerlo affirmare licet, jam inde ab eo tem pore, quo homo, per lapsum e statu beatiludinis exterminatus, promissionem de auxiliatore et heroü, qui caput serpentis elideret

9 25 (Gen. 5: 15.) acceperit, praesagia et spes de fujura restitution«felicioribusque temporibus fuisse ad omnes gentes propagata, tamquam lumina quaedam consolantia tenebras mundi, qui hominibus nullum solatium et tranquillitatem praebere posset. 2. De Sacerdotio Judaismi.' : - In Mosaismo, in quo quum essentia Dei non soluin tam quam unitas et potentia absoluta, sed praecipue tamquam sanctu, personalitas, inlelligitur, tum bomo ut essentia quaedam Uli subjecta et ab J1 lo per peecatutn sejuncta exponitur, in Mosais mo igilur ethicus omniiio cbaracter et propositum Sacerdotio contingit. Jam quoniam populus Israelitieus ipse ad templum dei accedere xelabatur, ita ut per alium ordinem sacrum, id est, per sacerdotes sua iis munera ad Deutn sanetum essent perferenda, vel ex eo effectum est, ut una cum sacrißciis vivida dissensionis cum Deo conscientia conserviretur. Hoc aulem ipsum nondum sufficiens erat. Etiam ordo saeerdotalis nisi in templo inlercedere non potuit: ab adyto prohibitus erat. Is tantum, in quo idea sucerdotii erat in unum conjuncta, id est, Sacerdos summus, usque in adytum inirare potuit, eoque ipso praemonslravit absolulum illum, quem Ethnicismus praesagiebat, Judaismus exspectabat, Mediatorein, qui genus humanuni in adytum regni spiritualis introdueturus erat. Sed hi omnes sacerdotes nequaquam erant munere suo medialorio a viliosa populi subslantia sejuncti. 0ll'n potius ut me diatores iidem populi sui partes suslinebant. Ideoque etiam Saeerdoli summo semel tantum in anno in adytum adeundi pote- $tas erat, idque hoc ipso die, quo tolius populi universa culpa expianda erat. Antequam vero munus gravissimnm abiret, peccatorum confessione ob sua ipsius peccata sacrificium piaculare ei erat afferendum.

10 24 Jam quemadmodum sacrificia ipsa manca et imperfecta erant eatenus, quoad externo tantum et typico modo vita animalis sacrifiicaretur, ita et Sacerdotes illi et Sacerdos summus vitiosi erant. et non perfecti, utpote quibus, quia ipsi peccatores erant, ab sua ipsorum peccata sacrificandum esset (Hebr. 10: 7 27.) Ob id autein ipsum, quod coram Deo ipsi non erant integri et innocentes, non potuerunt esse intercessores aut sponsores culpae populi nec propria sui renuntiatione et virtute Deo offerre sacri ficium ex suo et toto animo örtum. Quamobrem sacerdotes et sacrificia erant tamquam diversi generis inter se separata, quorum utrumque externo et typico modo significavit illas legi etiamtum ignotas divitias justitiae eoram Deo perfectae, cujus interpres et conciliator non alius quisquam esse poterat, nisi perfectissimus sacerdos vel intercessor, qui idem. sacrificium absolutissimum esset. Hujus character sacerdotalis in epistola ad Hebraéos describitur bis verbis, quae ad materiam nostram maximi momenti sunt et dignissima, ad quae diligenter animos advertamus: Τοι&τος γαρ ημίν έ'πρεπεν άρχιερενς, οσιος, άκακος, αμίαντος, κεχωρισμένος από των αμαρτωλών, και υψηλότερος των ουρανών γενόμενος. (Hebr. 7: 26.) itemque sacrificium ejus designatur in hü*nc modum: ηκω τ noiraai, ο Θεός, τό &ελημά σ Εν ω βεληματί Αγιασμένοι εσμεν δια. ττς προσφοράς τ8 σώματος τ8 3Ιησ5 χριστ8 έφάπαξ. (Hebr. 10: 7, 10.). PARS