art & business GUARANTEED GUARANTEED

Transcript

1 84 art & business + GUARANTEED * 100% GUARANTEED

2 2 έραν πάσης αμφιβολίας βιώνουμε μια εποχή μεταβατική. Ένα μεταίχμιο όπου το περιβάλλον είναι ασταθές και συνεχώς μεταβαλλόμενο, θα τολμούσα πω, ωσάν κινούμενη άμμος που ανά πάσα στιγμή με μεγάλη ευκολία μπορεί να καταπιεί τον οποιονδήποτε, από τον ισχυρότερο ως τον πιο ευάλωτο. H AΞΙΑ αρά το γεγονός ότι η πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών είναι θετική και η ελληνική οικονομία αναβαθμίζεται από τους πιο αξιόπιστους οίκους αξιολόγησης, εν τούτοις στην πολιτική σκηνή επικρατεί αβεβαιότητα, η οποία απορρέει τόσο από τη δυνατότητα της παρούσας Βουλής να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας όσο και από την ισχυρή αντιπολίτευση που εκδηλώνεται στο εσωτερικό των δύο κυβερνητικών κομμάτων, δηλαδή της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Υπό αυτό το κλίμα της πολιτικής αβεβαιότητας και της οικονομικής κρίσης, και εν όψει μάλιστα των stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τα οποία θα καθορίσουν τι κεφάλαια θα χρειαστούν για το τραπεζικό σύστημα, τα πάντα είναι ανοικτά και μάλιστα διαμορφώνουν ένα συνολικό πλαίσιο αναδιάταξης του πολιτικοοικονομικού, τραπεζικού και επιχειρηματικού χώρου!!! ιατί είναι προφανές πως ζούμε σε μια Ελλάδα που αλλάζει, σε ένα σκηνικό όπου νέοι ισχυροί εμφανίζονται, τα παλαιά τζάκια φθίνουν ή καταρρέουν, ενώ η διαπλοκή προσπαθεί με κάθε τρόπο να διατηρήσει τη θέση της στο σύστημα, μολονότι τα εκδοτικά συγκροτήματα που στηρίζει και την στηρίζουν είναι γίγαντες με πήλινα πόδια και εξαρτώνται στην κυριολεξία από τις προθέσεις του τραπεζικού συστήματος. editorial ε αυτό το περιβάλλον, λοιπόν, έχουν βγει ήδη τα μαχαίρια, τα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη, ενώ ως μεγάλα πεδία ανάφλεξης και αντιπαράθεσης εντοπίζονται η ενέργεια, τα πετρέλαια, η διαχείριση των απορριμμάτων, το real estate, τα φιλέτα του Δημοσίου, οι αναθέσεις των δημοσίων έργων αλλά και οι αποκρατικοποιήσεις. Υπό την οπτική γωνία αυτή, ήδη παρατηρούμε συγκρούσεις πολύ μεγάλων οικογενειών στο κομμάτι της ενέργειας αλλά και των πετρελαίων, ενώ επίκεινται σφοδρές μάχες ως προς την παραχώρηση των αεροδρομίων, τις αναθέσεις των σκουπιδιών, την ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων και την έκβαση της υπόθεσης των μεγάλων λιμένων, όπως αυτά της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά. αλήθεια είναι πως μέσα στο παιχνίδι της εξουσίας έχουν μπει ήδη πολύ δυνατοί παίκτες που έμμεσα ή άμεσα αποκτούν παρέμβαση στον χώρο του Τύπου και διεκδικούν ο καθένας στον χώρο του την πρωτοκαθεδρία στην Ελλάδα τού αύριο. Έτσι, βλέπουμε την ώρα αυτή ένα πλήθος κινήσεων στον εκδοτικό χώρο από συμφωνίες για εξαγορά ραδιοφώνων, τηλεοπτικών σταθμών και επώνυμων ιστοσελίδων, αλλά και επιχειρηματικές εισόδους αφανώς σε ημερήσιες εφημερίδες, προσδοκώντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερη παρέμβαση τόσο στο κομμάτι των business και της πολιτικής εξουσίας όσο και στη δυνατότητα να πλήξουν διά του Τύπου τους προσωπικούς τους αντιπάλους. ε κάθε περίπτωση, πάντως, κεντρικό ρόλο στην εξέλιξη του επιχειρηματικού γίγνεσθαι και στην Ελλάδα τού αύριο θα διαδραματίσουν οι τραπεζίτες. Και τούτο διότι σχεδόν το σύνολο των μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων είναι υπερδανεισμένες και η επιβίωσή τους συναρτάται από τη στήριξη των πιστωτικών ιδρυμάτων. Επιπροσθέτως, ένας τεράστιος αριθμός πολύ ισχυρών επιχειρήσεων έχουν ήδη περιέλθει έμμεσα ή άμεσα στην κατοχή των τραπεζών, οι οποίες θα προσαρτήσουν τα πάντα στο ενεργητικό τους μέσα από τις κεφαλαιοποιήσεις χρεών, όπως έγινε ήδη πιλοτικά στην περίπτωση της Σελόντα. Και είναι το τραπεζικό σύστημα εκείνο το οποίο εν πολλοίς θα καθορίσει ποιοι θα επιβιώσουν και ποιοι όχι, ενώ, αφού πρώτα μαζέψει τα πάντα, στη συνέχεια θα πρέπει και να τα πουλήσει, έχοντας προηγουμένως επιτύχει την εξυγίανσή τους. EΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Σύμβουλοι έκδοσης ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΛΑΜΒΑΝΟΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ Υπεύθυνος πολιτικού ρεπορτάζ ΣΩΤΗΡΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Συντονισμός πολιτικού ρεπορτάζ ΤΑΚΗΣ ΜΟΥΣΣΑΣ Υπεύθυνη πολιτιστικού ΛΗΤΩ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ Υπεύθυνος παραγωγής ΦΩΤΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Εμπορική Διευθύντρια ΝΑΤΑΣΣΑ ΜΠΟΥΤΕΡΑΚΟΥ Σύμβουλος Διοίκησης ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΟΥΡΑΣ Νομικοί σύβουλοι ΑΘ. ΚΟΚΚΙΝΟΣ, Ι. ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: INFOTAINMENT Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ: Παπανικολή 22Α, Χαλάνδρι ΑΘΗΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: , , info@axianews.gr ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ - ΜΟΝΤΑΖ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS τις τραπεζικές διοικήσεις, όσοι έχουν τη διορατικότητα να βλέπουν Σλίγο πιο μακριά, προβληματίζονται μεν για τα αποτελέσματα των stress tests και τις κεφαλαιακές απαιτήσεις που μπορεί να απαιτηθούν, όμως η πραγματική τους ανησυχία είναι για το πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο θα κληθούν να λειτουργήσουν οι τράπεζες τους επόμενους μήνες και τα επόμενα χρόνια. Γιατί όπως εμφανίζεται σήμερα το πολιτικό σκηνικό, καμμία βεβαιότητα δεν προκύπτει για τη μακροβιότητα της κυβέρνησης και είναι αρκετά πιθανό σε περίπτωση πρόωρης προσφυγής σε κάλπες, είτε μέσα στη χρονιά είτε την άνοιξη, να μην μπορέσει ο σημερινός κυβερνητικός σχηματισμός να διατηρηθεί στην εξουσία. αι κάτι είναι μάλλον ξεκάθαρο, αυτό είναι ότι σε περίπτωση Κανατροπής του σημερινού πολιτικού status quo οι παράμετροι λειτουργίας, οι μετοχικές εξελίξεις και το παιχνίδι εξουσίας στις τράπεζες θα είναι πολύ διαφορετικά. Και αυτό είτε οι εξελίξεις οδηγήσουν σε αριστερόστροφη διακυβέρνηση είτε σε περιβάλλον πολιτικής αστάθειας που μπορεί να κρατήσει αρκετό καιρό. Το σημερινό πολιτικό περιβάλλον είναι αναμφισβήτητα φιλικό προς στους τραπεζίτες, οι οποίοι, μάλιστα, παρά τα προβλήματα, την αλλαγή στάσης από την ΤτΕ και την ανασφάλεια σχετικά με τα stress tests και το κονδύλι που θα «γράψουν», αλλά και τη στάση που τελικά θα τηρήσει το ΤΧΣ, δεν παύουν να βρίσκονται σε τροχιά επανιδιωτικοποίησης των τραπεζών τους. Έχοντας μάλιστα την αμέριστη συμπαράσταση των διεθνών οίκων οι οποίοι αφιερώνουν διθυραμβικές αναλύσεις στις ελληνικές τράπεζες, αλλά και των hedge funds που είναι έτοιμα να στηρίξουν τις τραπεζικές αυξήσεις κεφαλαίου. ι θα γίνει, όμως, αν έχουμε πολιτική ανατροπή; Ο ΣΥΡΙΖΑ, για Τπαράδειγμα, έχει σαφώς ταχθεί υπέρ του ελέγχου του τραπεζικού συστήματος από το κράτος. Πώς θα εξελιχθεί η νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αν, για παράδειγμα, υπάρξει κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τους επόμενους μήνες; Με ποιες συνθήκες θα γίνουν οι νέες αυξήσεις κεφαλαίου; Και ποια θα είναι η συμπεριφορά του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε σχέση με τα δικαιώματά του; Και επιπρόσθετα, θα είναι πρόθυμα τα funds να συμμετάσχουν σε αυξήσεις κεφαλαίου σε περίπτωση που ανατραπεί το πολιτικό κλίμα στη χώρα; Θα αναλάβουν ρίσκο να τοποθετήσουν κεφάλαια όταν θα υπάρχει ο κίνδυνος εισόδου σε καθεστώς παρατεταμένης πολιτικής αστάθειας; αι εδώ θυμίζω ότι από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ έχουν εκτοξευθεί Κπολύ συγκεκριμένες βολές κατά τραπεζιτών και παραγόντων του τραπεζικού συστήματος. Ιδιαίτερα εναντίον του σημερινού διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, κ. Στουρνάρα, της διευθύνουσας συμβούλου του ΤΧΣ, κ. Σακελλαρίου, ή του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας, κ. Τουρκολιά, καθώς και άλλων τραπεζικών λειτουργών. Άλλωστε μέσα στις τράπεζες υπάρχουν «πρόθυμες φωνές» οι οποίες αναλύουν στη σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση δράσεις και deals που αναμένεται να βρεθούν στο μικροσκόπιο ερευνών σε περίπτωση επικράτησης μιας αριστερόστροφης κυβέρνησης. Η οποία επειδή δεν θα έχει, προφανώς, τη δυνατότητα να δώσει στην κοινωνία τον «άρτο» που της υπόσχεται, ενδεχομένως να επιχειρήσει να δώσει «θέαμα» στοχεύοντας στην ικανοποίηση του θυμικού. Ε ίναι κατά την άποψή μου μάλλον προφανές ότι το μεγαλύτερο άγχος για τους τραπεζίτες θα πρέπει να είναι όχι αν θα τους βγάλει 3 ή 5 δισ. ή ό,τι τέλος πάντων δείξει το κοντέρ των stress tests της ΕΚΤ. Το μείζον ζητούμενο είναι σε ποιες συνθήκες πολιτικές και κοινωνικές, αλλά και σε ποιο επενδυτικό περιβάλλον, θα βρεθούν τους επόμενους μήνες. Τα 3 δισ. μπορεί να αποδειχθούν πάρα πολλά και αντιθέτως τα 5 ή τα 6 δισ. πολύ λίγα, ανάλογα με τις συνθήκες. Και βέβαια, μένει να φανεί ποιος θα είναι ο ρόλος των τραπεζών ανάλογα με τις πολιτικές εξελίξεις και σε σχέση με τη χρηματοδότηση της κοινωνίας. Εδώ προκύπτουν άλυτα ζητήματα με την τρέχουσα κατάσταση των κόκκινων δανείων. Τι θα συμβεί αν αναγκαστούν να προχωρήσουν, για παράδειγμα, σε οριζόντια haircut; Εδώ ήδη έχουν μεγεθυνθεί τα προβλήματα στην εξυπηρέτηση των δανείων λόγω της παροχολογίας της αντιπολίτευσης και των προσδοκιών των δανειοληπτών

3

4 4 Ασφαλώς ο ΕΝΦΙΑ, ο συμψηφισμός χρεών και οφειλών σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία και πολλά άλλα μικρά αγκάθια που εμφανίστηκαν τον Σεπτέμβριο ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία από βουλευτές να εκτονώσουν τις πιέσεις που δέχονται από τους ψηφοφόρους τους προς τους υπουργούς. Ωστόσο, οι εκτονώσεις δεν συνιστούν κλίμα αμφισβήτησης, καθώς, όπως είδαμε, στην ψηφοφορία για τον φόρο των ακινήτων δεν υπήρξε καμία αντίδραση την ώρα της κάλπης. Γκίκας Χαρδούβελης Οικονομικών, Γκίκα Χαρδούβελη, με βουλευτές όπως η Άννα Καραμανλή και ο Άδωνις Γεωργιάδης. Και όλα αυτά όταν στο προσκήνιο έρχονται και άλλες δύσκολες ημέρες, όπως είναι Άδωνις Γεωργιάδης Ανδρέας Λοβέρδος τροπολογίες, ο έλεγχος της τρόικας τέλη Σεπτεμβρίου καθώς και πολλά ανοικτά θέματα στην ατζέντα της κυβέρνησης, όπως οι φοροελαφρύνσεις, τα εργασιακά θέματα (απολύσεις και συνδικαλιστικό) και το ασφαλιστικό. Το Μέγαρο Μαξίμου, όμως, βλέπει ότι η συνολική εικόνα της κυβέρνησης στιγματίζεται ανεπανόρθωτα, αφού η όποια επικοινωνιακή ανάσα πάρθηκε με την άνοδο του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ εξανεμίστηκε στις κοινοβουλευτικές παλινωδίες και κόντρες του υπουργού Στο Μέγαρο Μαξίμου, επίσης, πλέον μιλούν για δύο επίπεδα υπουργών. Για αυτούς που προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στις απαιτήσεις τις τρόικας και στις πιέσεις των βουλευτών, και για αυτούς που λειτουργούν σαν εσωκομματική αντιπολίτευση στην ίδια την κυβέρνηση προσπαθώντας να άρουν από πάνω τους δεσμεύσεις και υποχρεώσεις που έχουν ως υπουργοί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο υπουργός Παιδείας, Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος έχει ενοχλήσει και το Μαξίμου αλλά και το ΠΑΣΟΚ με τις συνεχείς αντιδράσεις του σε ψηφισμένα θέματα και κυρίως με το προφίλ του αντάρτη υπουργού που εκπέμπει στην κυβέρνηση Σαμαρά. Τώρα τελευταία, μάλιστα, βάλθηκε να τον μιμηθεί και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Καρασμάνης, ο οποίος αρνείται να εφαρμόσει διάταξη ψηφισμένη εδώ και καιρό η οποία συμψηφίζει τα χρέη των αγροτών προς τα ασφαλιστικά ταμεία με τις επιδοτήσεις που παίρνουν κάθε χρόνο από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Ασφαλώς, καθοριστική υπήρξε Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση βρίσκεται σε αναμμένα κάρβουνα, καθώς οι πιστωτές αυξάνουν την πίεσή τους έναντι των κυβερνητικών πρωτοβουλιών για φοροαπαλλαγές, ενώ την ίδια ώρα η αχτίδα φωτός που είχε διαφανεί με τη διαρροή της πρόθεσης του ΔΝΤ για τη διεξαγωγή διάσκεψης στην Ουάσινγκτον με θέμα το ελληνικό χρέος έσβησε μετά τη διάψευση του Ταμείου. Η δικομματική κυβέρνηση βρίσκεται εγκλωβισμένη στη μέγγενη των δανειστών οι οποίοι εμφανίζονται αποφασισμένοι να κρατήσουν την ελληνική κυβέρνηση στον δρόμο της δημοσιονομικής προσαρμογής, στην εμφανή πλέον κόπωση της ελληνικής κοινωνίας από τα απανωτά μέτρα, αλλά και στον κίνδυνο απώλειας της όποιας πολιτικής πρωτοβουλίας. Την ούτως ή άλλως δύσκολη προσπάθεια του Αντώνη Σαμαρά επιδεινώνει και η πολιτική εκκρεμότητα στην Ελλάδα εξαιτίας του ερωτήματος εάν η Βουλή μπορεί να αναδείξει νέο Πρόεδρο Δημοκρατίας. Πάντως, έχουμε ήδη αναφέρει την απροθυμία ΔΝΤ και Κομισιόν για λύση του χρέους, με το πρόσχημα ότι αυτό θα πυροδοτήσει εκλογές από Σαμαρά-Βενιζέλο, μιας και θα έχουν ένα ισχυρό «όπλο» απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Η ΕΚΤ μέσω Ντράγκι πίεσε για νέο μνημόνιο τον κ. Χαρδούβελη, αλλά η απόφαση της κυβέρνησης είναι πλέον εμφανής: Κανένα νέο πρόγραμμα. Η χρηματοδότηση των αναγκών που θα προκύψουν θα έρθουν από νέο δανεισμό στις αγορές. Σε αυτό το περιβάλλον, συνεπώς, καλείται να πορευθεί η ελληνική πλευρά, γνωρίζοντας ότι οποιασδήποτε μορφής εμπλοκή μπορεί να αποτελέσει μεγάλο πισωγύρισμα. Το κλίμα αυτό, άλλωστε, εξηγεί πιθανότατα και σε απόλυτο βαθμό την επιλογή του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ να εξαγγείλει μέτρα αλλά να μην προχωρήσει στην οριστικοποίησή τους πριν από τη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup και τα μηνύματα που θα στείλουν οι υπουργοί της Ευρωζώνης. Το Μέγαρο Μαξίμου, πάντως, εξακολουθεί να επιμένει στον οδικό χάρτη που έχει χαράξει. Αυτός περιλαμβάνει την ταχεία ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ολοκλήρωση των stress tests και, κυρίως, έναρξη της συζήτησης για το ζήτημα του νέου πακέτου και της βιωσιμότητας του χρέους, ώστε η κυβέρνηση να κερδίσει πόντους στην προσπάθεια εξασφάλισης των 180 ψήφων που απαιτούνται για την προεδρική εκλογή. Η προχθεσινή αναφορά του εκπροσώπου του ΔΝΤ ότι το Ταμείο θα συνεχίσει, ακόμη και μόνο του, το ελληνικό πρόγραμμα (η τελευταία δόση εκ μέρους του ΔΝΤ είναι το 2016, ενώ της Ευρωζώνης ολοκληρώνεται φέτος τον Δεκέμβριο) ερμηνεύεται ως μία ακόμη κίνηση της Ουάσινγκτον στη σκακιέρα με την Ευρωζώνη. «Το Ταμείο έχει ένα πρόγραμμα με την Ελλάδα έως τις αρχές του Επικεντρωνόμαστε στη δουλειά που έχουμε να κάνουμε ανεξάρτητα από τη δομή και τη μορφή που θα έχει η τρόικα. Αυτό είναι κάτι που αφορά στους Έλληνες και Ευρωπαίους πολιτικούς» είπε χθες ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Ουίλιαμ Μάρεϊ. Βερολίνο και Βρυξέλλες, προφανώς, δεν επιθυμούν να αφήσουν μόνο του το ΔΝΤ σε μια χώρα της Ευρωζώνης, ενώ είναι απορίας άξιον πώς θα παραμείνει το Ταμείο εάν δεν διασφαλιστεί η επάρκεια της χρηματοδότησης του προγράμματος και για το επόμενο διάστημα. Κυρίως, όμως, το σενάριο παραμονής του ΔΝΤ στη χώρα τινάζει στον αέρα και τις επιδιώξεις της ελληνικής πλευράς, καθώς απαλλαγή από το μνημόνιο με το ΔΝΤ παρών δεν μπορεί να υπάρξει.

5 5 Γιώργος Καρασμάνης Νίκος Δένδιας Γιάννης Βρούτσης ερώτηση 62 βουλευτών της επαρχίας με πρωτοστατούντα τον Δάνη Τζαμτζή, ο οποίος θα πρέπει να επισημανθεί ότι είναι συντοπίτης του κ. Καρασμάνη και τον πιέζει ακόμα παραπάνω να μη δεχτεί να υλοποιήσει τις κυβερνητικές δεσμεύσεις. Ωστόσο, συγκεκριμένες πηγές από το Μαξίμου θεωρούν ότι ο τρόπος με τον οποίον συμπεριφέρεται ο κ. Καρασμάνης θυμίζει την περίπτωση Μάξιμου Χαρακόπουλου για το γάλα, που στο τέλος παραιτήθηκε. Μάλιστα, κάποιοι τονίζουν ότι δεν πρέπει το θέμα να συνεχιστεί, διότι η λύση θα δοθεί από το Μαξίμου και πως «θα είναι σκληρή για κάποιους». Επίσης, οι ίδιες πληροφορίες θέλουν το Μαξίμου να είναι ενοχλημένο όχι μόνο από τους απρόθυμους υπουργούς, αλλά και από αυτούς που ακόμα και άθελά τους προκάλεσαν το κοινό αίσθημα, όπως για παράδειγμα η κυβερνητική εκπρόσωπος κ. Βούλτεψη, η οποία ούτε λίγο ούτε πολύ δήλωσε, για να υπερασπιστεί τον ΕΝΦΙΑ, ότι τα ακίνητα που αποκτήθηκαν από τους Έλληνες τα προηγούμενα χρόνια ήταν χαμένα λεφτά Βεβαίως, υπήρξε ανασκευή της δήλωσής της, αλλά οι εντυπώσεις χάθηκαν και μαζί με αυτές χάθηκε και μια μεσαία τάξη που θεωρούσε για χρόνια επένδυση ζωής την αγορά ενός ακινήτου. Πάντως, το επόμενο διάστημα τρεις υπουργοί θα σηκώσουν το βάρος των προαπαιτούμενων. Ο υπουργός Ανάπτυξης, κ. Δένδιας, ο οποίος είδε την εβδομάδα που μας πέρασε τη Δικαιοσύνη να απορρίπτει το μέτρο του ανοίγματος των μαγαζιών την Κυριακή, με τον ίδιο τον κ. Δένδια να είναι ένθερμος υποστηρικτής του συγκεκριμένου μέτρου, παρόλο που το ξεκίνησε ο προκάτοχός του κ. Χατζηδάκης. Επίσης ο υπουργός Εργασίας, κ. Βρούτσης, το επόμενο διάστημα θα βρεθεί στο προσκήνιο, καθώς πρέπει να κλείσει τρία βασικά θέματα, όπως είναι οι ομαδικές απολύσεις και το συνδικαλιστικό για τα οποία σημαίνων παράγοντας θα είναι ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, αλλά και διάφορες παραμετρικές αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα. Για τα δύο πρώτα το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να αντιδράει, ωστόσο πληροφορίες το φέρνουν σύμφωνο με τις δρομολογούμενες αλλαγές. Στο επίκεντρο, επίσης, θα βρεθεί και ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος πρέπει να προχωρήσει στις απολύσεις, θέμα το οποίο επίσης έχει δρομολογηθεί. Οι τρεις προαναφερόμενοι υπουργοί μαζί με τον Σταύρο Παπασταύρου και βεβαίως τον υπουργό Οικονομικών, κ. Χαρδούβελη, θα αποτελέσουν τα πρόσωπα των επόμενων μηνών ή, όπως τους αποκαλούν στην κυβέρνηση, την «κρίσιμη πεντάδα», διότι δεν προσπαθούν να αποκλίνουν από τις δεσμεύσεις τους. Πάντως, οι ψίθυροι στο Μέγαρο Μαξίμου γίνονται φωνές όσον αφορά σε αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, παρόλο που εκ πρώτης ακούγεται απίθανο. Υπάρχουν συγκεκριμένες δυσλειτουργίες, ενώ θα πρέπει να τοποθετηθεί στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας νέος υπουργός. Και σε όλα αυτά κάποιοι βουλευτές έχουν βγει στα κάγκελα Η σύγκληση της γαλάζιας Κ.Ο. φαντάζει μονόδρομος. Αποκλεισμένες από την άφθονη ρευστότητα που ετοιμάζεται να διαθέσει σε λίγες μέρες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξακολουθούν παραμένουν οι ελληνικές τράπεζες, καθώς ούτε ο διοικητής της ΤτΕ, Γ. Στουρνάρας, ούτε φυσικά οι τραπεζίτες έχουν καταφέρει ακόμη να βρουν λύση στο ζήτημα των επιλεξιμότητας των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ. Την ώρα, λοιπόν, που η ΕΚΤ, με τις πράξεις μακροχρόνιας αναχρηματοδότησης (TLTRO) είναι έτοιμη να ανοίξει σε λίγες ημέρες (18 Σεπτεμβρίου) τις στρόφιγγες των τραπεζών και να αυξήσει επιτέλους τη ροή πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία, οι Έλληνες τραπεζίτες βρίσκονται με δεμένα τα χέρια, καθώς ως γνωστόν από την 1η Μαρτίου του 2015 η ΕΚΤ θα σταματήσει να δέχεται ως ενέχυρα τα ομόλογα που έχουν εκδώσει οι ελληνικές τράπεζες και φέρουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Η ελληνική πλευρά μέσω του διοικητή της ΤτΕ έχει ζητήσει να δοθεί παράταση στην περίοδο αποδοχής των παραπάνω τίτλων, με την ΕΚΤ όμως να κρατά αρνητική στάση. Αν όπως όλα δείχνουν η ΕΚΤ επιμείνει στην παραπάνω απόφασή της, οι εγχώριες τράπεζες θα αναγκαστούν μέσα στους επόμενους πέντε μήνες να αντικαταστήσουν ενέχυρα που έχουν διαθέσει στην κεντρική τράπεζα, ονομαστικής αξίας 43 περίπου δισ. ευρώ. Πιο απλά, εάν δεν βρεθεί η χρυσή τομή σε επίπεδο ρυθμιστικής αρχής μέχρι τον Μάρτιο, οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να βρουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης για παραπάνω ενέχυρα, διότι θεωρείται απίθανο να έχουν μηδενίσει μέχρι το Μάρτιο την εξάρτησή τους από την ΕΚΤ. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ζητήσει από την ΕΚΤ να προβεί σε κρίσιμες τεχνικές αλλαγές. Μόνο στην περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο θα ανοίξει ο δρόμος για ομαλή υποκατάσταση μέρους των εγγυήσεων του Δημοσίου που χρησιμοποιούν σήμερα οι τράπεζες ως ενέχυρα στην ΕΚΤ για άντληση φθηνής χρηματοδότησης. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, οι τράπεζες θα στραφούν στην έκδοση καλυμμένων ομολογιών (covered bonds), που σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες θα υποκαταστήσουν εν μέρει τα ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου. Στις εναλλακτικές περιλαμβάνονται ακόμη λύσεις όπως η πιο ενεργός δραστηριότητα στην αγορά repos, η άντληση κεφαλαίων από τις αγορές μέσω της έκδοσης ομολόγων και ο έκτακτος μηχανισμός παροχής ρευστότητας της Τράπεζας της Ελλάδος. Επιπρόσθετα, αν το αίτημα της ΤτΕ γίνει αποδεκτό δημιουργούνται προϋποθέσεις για να ξανανοίξει και η αγορά τιτλοποιήσεων δανείων. Κλειδί για κάτι τέτοιο αποτελούν οι όροι υπό τους οποίους θα τρέξει το πρόγραμμα τιτλοποιημένων δανείων (Asset Backed Securities ABS) η ΕΚΤ. Ανώτερα τραπεζικά στελέχη δηλώνουν ότι κάθε τράπεζα θα εφαρμόσει τη δική της στρατηγική, στην περίπτωση που δεν υπάρξει ρύθμιση από πλευράς ΕΚΤ. Ακόμη, πάντως, και υπό το καλό σενάριο δύσκολα οι τράπεζες θα μπορέσουν να υποκαταστήσουν τα ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου στο σύνολό τους με καλυμμένες ομολογίες ή με τιτλοποιήσεις δανείων. Ως εκ τούτου θα πρέπει να συνεχίσουν την προσπάθεια μείωσης της χρηματοδότησής τους από το ευρωσύστημα. Σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος των ενεχύρων που διατηρούν στην ΕΚΤ οι ελληνικές τράπεζες (68%) αποτελείται ακριβώς από τα ομόλογα αυτά που εξέδωσαν οι πιστωτικοί όμιλοι στο πλαίσιο της κρατικής ενίσχυσης και φέρουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Ακολουθούν τα ομόλογα του EFSF που έχουν λάβει οι ελληνικές τράπεζες από το PSI (13%). Μόλις το 9% των ενεχύρων αποτελούνται από ελληνικά κρατικά ομόλογα, καθώς αυτά ανταλλάχθηκαν με τίτλους του EFSF, ενώ το 5% αντιστοιχεί σε έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, το 4% σε δάνεια και μόλις το 1% σε τιτλοποιημένα στεγαστικά.

6 6 Η οργάνωση του υπουργείου Οικονομικών επί ημερών Γκίκα Χαρδούβελη είναι πέρα από κάθε φαντασία, οπότε οι φορολογούμενοι θα πρέπει να είναι πάνω από έναν υπολογιστή... Όπως προκύπτει από τις οδηγίες της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ), η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ εξελίσσεται πλέον σε Οδύσσεια. Την ερχόμενη Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου θα πρέπει να μπουν στο Taxisnet με τους κωδικούς τους 6,8 εκατομμύρια ιδιοκτήτες για να ψάξουν να βρουν το νέο εκκαθαριστικό τους. Όμως, ενδέχεται να μην είναι έτοιμα ΟΛΑ τα εκκαθαριστικά! Άρα κάποιος μπορεί να βλέπει εκκαθαριστικό, αλλά να είναι το παλαιό που εκδόθηκε 30 Ιουλίου και δεν ισχύει πια, γιατί προβλέπει πληρωμή σε 5 δόσεις. Αυτό που θα δουν πρέπει πλέον να γράφει «πληρωμή σε 6 δόσεις», με τελευταία στις 27 Φεβρουαρίου Αν αυτό δεν συμβεί, πρέπει να μπουν ξανά την επόμενη μέρα, για να δουν αν αναρτήθηκε το σωστό εκκαθαριστικό. Η ΓΓΔΕ λέει ότι αυτό μπορεί να συμβαίνει για δυο ημέρες ακόμη, μέχρι να «κατέβουν» όλα τα παλαιά εκκαθαριστικά και στη θέση τους να «ανέβουν» τα καινούργια. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις τα εκκαθαριστικά που θα αναρτηθούν στις Σεπτεμβρίου δεν θα είναι αυτά που ισχύουν. Όσοι είχαν λόγους να ελπίζουν πως το ποσό οφειλής θα μειωθεί θα απογοητευτούν, γιατί δεν θα έχουν ακόμη υπολογιστεί σε αυτά που βλέπουν οι διορθώσεις στον υπολογισμό του φόρου, και η συνολική οφειλή θα είναι ίδια με εκείνη της 30ής Ιουλίου. Για όσους έχουν κάποιο από τα ακίνητα στις περίπου περιοχές όπου δεν εφαρμόζεται ο αντικειμενικός προσδιορισμός της αξίας των ακινήτων, τα εκκαθαριστικά θα αλλάξουν τη Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου. Το ίδιο θα γίνει και για όσους έχουν ακίνητα στην Κεφαλλονιά ή σε σεισμόπληκτες περιοχές ή διατηρητέα ιστορικής αξίας, τα οποία πλέον απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ. Επιπλέον, θα περαστούν και οι εκπτώσεις 50% στον συμπληρωματικό φόρο, σε όσους την δικαιούνται. Για όλους τους υπόλοιπους, όμως, το ποσό που καλούνται να πληρώσουν δεν θα έχει αλλάξει ως τότε, είτε δικαιούνται εκπτώσεις είτε όχι. Εφόσον περάσουν τη διαδικασία αυτή, για τους ίδιους ή και για τους οικείους τους, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να πληρώσουν τουλάχιστον την πρώτη δόση ή ολόκληρο το ποσό έως τις 30 Σεπτεμβρίου το αργότερο. Από το εκκαθαριστικό θα βρουν την ταυτότητα οφειλής, με την οποία θα γίνει η πληρωμή στην τράπεζα. Αν αφήσουν όμως και οι 6,1 εκατομμύρια ιδιοκτήτες την πληρωμή για την τελευταία ημέρα, θα ταλαιπωρηθούν, γιατί στις 30 Σεπτεμβρίου θα πληρώνουν ταυτόχρονα και τη β δόση φόρου εισοδήματος περίπου 2,7 εκατομμύρια φορολογούμενοι. Στα εκκαθαριστικά για πληρωμή έως 30 Σεπτεμβρίου, δεν θα έχει υπολογιστεί καμία έκπτωση για όσους ζουν με χαμηλό εισόδημα, είναι τρίτεκνοι ή πολύτεκνοι, είχαν κλειστά ξενοίκιαστα και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα ή έχουν ξενοδοχειακά κτίρια κ.λ.π. Αυτό δεν τους απαλλάσσει όμως από την υποχρέωση να πληρώσουν ό,τι γράφει το εκκαθαριστικό τους έως την 30ή Σεπτεμβρίου. Μετά που θα πληρώσουν και πριν από το τέλος Οκτωβρίου, η ΓΓΔΕ θα αποφασίσει και θα ανακοινώσει ποια διαδικασία θα πρέπει να ακολουθήσει κατά περίπτωση κάθε δικαιούχος έκπτωσης για να του υπολογιστεί η έκπτωση. Αυτό σημαίνει νέες περιπέτειες και διαδικασίες με δικαιολογητικά κ.λ.π. Αν καταφέρουν να βγάλουν άκρη, τα εκκαθαριστικά τους θα αλλάξουν και πάλι, ώστε στις 30 Οκτωβρίου να πληρώσουν μικρότερη δόση. Όλα αυτά γίνονται, λένε στο υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου με τον ΕΝΦΙΑ να μειωθεί η επιβάρυνση στα αστικά, ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα σε σύγκριση με το ΕΕΤΑ του 2013, κατά μέσο όρο 20%. Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ποιοι βγαίνουν ωφελημένοι από τις βελτιώσεις της τελευταίας στιγμής, ενώ προαναγγέλλουν και νέες στο μέλλον. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά: 1) Στις περιοχές εκτός συστήματος Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων (ΑΠΑΑ) λαμβάνεται υπόψη η ευνοϊκότερη τιμή για τον φορολογούμενο, ανάμεσα στο 2013 και στο Η παρέμβαση αυτή μειώνει σημαντικά τη φορολογική επιβάρυνση για 1,2 εκατ. φορολογούμενους. 2) Προβλέπεται μείωση κατά 20% στον φόρο (κύριο και συμπληρωματικό) στα φυσικά πρόσωπα που είναι κάτοχοι αποπερατωμένων αλλά κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων κατοικιών και επαγγελματικών στεγών καθ όλη τη διάρκεια του Η μείωση αυτή αφορά σε περίπου υπόχρεους ΕΝΦΙΑ. Σε ό,τι αφορά τα ημιτελή κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, η μείωση είναι της τάξης του 60%. 3) Καταργήθηκε η υποχρέωση προσκόμισης φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για τη χορήγηση της έκπτωσης και αντικαταστάθηκε με το κριτήριο της αξίας της ακίνητης περιουσίας. 4) Με την κατάργηση προσκόμισης της φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, διευρύνθηκε η δυνατότητα απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ σε τρίτεκνες, πολύτεκνες αλλά και οικογένειες με ανάπηρα μέλη. 5) Απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ για το 2014 όλα τα ακίνητα στην Κεφαλλονιά, για τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα σε ορισμένους πολεοδομικά ανενεργούς οικισμούς της Κοζάνης, καθώς και για τα οικόπεδα που αναλογούν σε σεισμόπληκτα κτίρια από τον τελευταίο σεισμό στους νομούς Φωκίδας και Φθιώτιδας. 6) Μειώνεται η φορολόγηση των ξενοδοχειακών μονάδων (σε ό,τι αφορά τα ξενοδοχειακά κτίρια) που λειτουργούν ως ατομικές επιχειρήσεις. 7) Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων θα εκδώσει αναλυτικό οδηγό συμπλήρωσης του εντύπου Ε με αναλυτική αναφορά για τον τρόπο συμπλήρωσης κάθε κωδικού τετραγωνιδίου και τις συνέπειες για κάθε παράλειψη.

7 7 Την ίδια ώρα, και ενώ η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους δείχνει να μετατίθεται χρονικά, εντείνεται η σκληρή στάση της Τρόικας μέσω Eurogroup σε μια σειρά από φλέγοντα ζητήματα, όπως η απαίτηση για άμεση εκπλήρωση των μνημονιακών υποχρεώσεων της χώρας, οι οποίες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και απολύσεις, καθώς και η πίεση που ασκεί η ΕΚΤ για υπογραφή νέου μνημονίου, καθώς διατηρείται ο αποκλεισμός των ελληνικών τραπεζών από το πρόγραμμα άντλησης φθηνής ρευστότητας (TLTRO). Μέσα σε αυτό το σκηνικό, αλλά και μέσα από την αναδιάταξη της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας ως συνέπεια της κρίσης, έχουν αρχίσει να αναδύονται δυνάμεις, δράσεις και σχεδιασμοί που στόχο έχουν την εξασφάλιση θέσεων ισχύος και ρόλων στη νέα τάξη πραγμάτων. Η αναδιανομή της πίτας της εξουσίας και της οικονομικής επιρροής και ισχύος προσελκύει τόσο την παλαιά διαπλοκή και τα παλαιά τζάκια, όσο και νέους παίκτες που σε αυτό το περιβάλλον διαθέτουν τη ρευστότητα αλλά και τις σχέσεις και διασυνδέσεις με διεθνείς παράγοντες, επενδυτικούς οργανισμούς και επιχειρηματικούς ομίλους. Ταυτόχρονα, οι κατέχοντες σήμερα θέσεις ισχύος επιδιώκουν να διατηρήσουν τον δικό τους ρόλο βασιζόμενοι στους στενούς δεσμούς τους με το τραπεζικό σύστημα και με κομμάτια της πολιτικής εξουσίας, την οποία επιχειρούν να στηρίξουν προκειμένου να μην ανατραπούν οι πολιτικοί συσχετισμοί δυνάμεων. Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι δεν οικοδομούν ήδη «γέφυρες» με την αξιωματική αντιπολίτευση, προς την οποία ήδη ανοίγονται και τα νέα τζάκια. Ίσως να μην είναι τυχαίο, για παράδειγμα, ότι μέσα σε αυτό το πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, όπου θεωρητικά παραμένει δυσμενής η εικόνα της επιχειρηματικότητας αλλά και της πολιτικής επιρροής στα επιχειρηματικά δρώμενα, στον χώρο του Τύπου, τον κατ εξοχήν μηχανισμό επιρροής προς την πολιτική και όχι μόνο εξουσία, επιχειρείται μια αναδιάταξη τόσο του έντυπου όσο και του τηλεοπτικού χώρου, τόσο σε σχέση με τα υφιστάμενα μεγάλα κανάλια όσο και με την προσπάθεια δημιουργίας νέων τηλεοπτικών και άλλων κέντρων επιρροής. Κινήσεις που για τον απλό παρατηρητή ίσως να μοιάζουν αντίθετες στο ρεύμα της συρρίκνωσης και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα media στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή τα μεγάλα συγκροτήματα, αφού διερεύνησαν τις δυνατότητες ενός σημαντικού consolidation και δημιουργίας ευρύτερων συμμαχιών, επιλέγουν αυτόνομη πορεία, υποστηρικτική προς τη διατήρηση του σημερινού status quo, ενισχυόμενα από τις σημαντικές ροές που εξασφαλίζουν οι μέτοχοί τους κυρίως από συνέργειες με εργοληπτικά σχήματα, ενώ παράλληλα απολαμβάνουν και της στήριξης του τραπεζικού συστήματος. Ακριβώς όμως το τραπεζικό σύστημα είναι που αποτελεί τον ισχυρότερο πόλο για την αναδιανομή της πίτας στην αγορά, καθώς μέσα από την κρίση και μέσα βεβαίως από τη στήριξη που παρείχαν οι Έλληνες φορολογούμενοι, οι τράπεζες έχουν αρχίσει να συγκεντρώνουν στα χέρια τους θεαματική επιχειρηματική ισχύ. Αυτό που συνέβη στον χώρο των ιχθυοκαλλιεργειών με τη Σελόντα με τη μετοχοποίηση των χρεών της και την αλλαγή του μάνατζμεντ αποτελεί προπομπό μόνο της συγκέντρωσης επιχειρηματικής ισχύος στους τραπεζίτες. Η κρίση οδηγεί την ελληνική επιχειρηματικότητα στις τραπεζικές αγκάλες και η πορεία των πραγμάτων οδηγεί σε πλήρη έλεγχο της ελληνικής οικονομίας από το τραπεζικό σύστημα. Από την οποία, αφού πρώτα ολοκληρωθούν η υπερσυγκέντρωση και η υποτιθέμενη εξυγίανση, θα ακολουθήσει η εκ νέου διανομή σε νέους ή και παλαιούς μετόχους. Και βέβαια, είναι σαφές ότι το πεδίο ανάδειξης ισχυρής διαπλοκής είναι ανοιχτό από τη στιγμή που οι τραπεζίτες θα έχουν ισχύ να αποφασίζουν για «ζωή ή θάνατο» ενός επιχειρηματικού ομίλου. Διότι, βεβαίως, ουδείς μπορεί να εξασφαλίσει σε απόλυτο βαθμό ότι δεν θα υπάρξουν δράσεις οι οποίες θα ευνοήσουν ή θα πλήξουν ομίλους και ανταγωνιστές, ανάλογα με τις ήδη διαμορφωμένες σχέσεις ή εκείνες που θα διαμορφωθούν. Πώς λοιπόν θα εξασφαλιστεί ότι θα υπάρξουν ίδια μέτρα και σταθμά για όλη την επιχειρηματικότητα και ότι δεν θα παρατηρηθούν φαινόμενα ενίσχυσης κάποιων εις βάρος κάποιων άλλων; Βεβαίως, ισχυρό ρόλο στη διαμόρφωση της νέας τάξης πραγμάτων θα παίξει και το πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο θα κληθεί να εξελιχθεί αυτή η αναδιάταξη δυνάμεων. Και ο κίνδυνος της πολιτικής αστάθειας λόγω του κατακερματισμού της πολιτικής δύναμης των κυρίαρχων κομμάτων ευνοεί τον κίνδυνο της ανάδειξης «κομμάτων-κομάντος», που με εύκολη ρητορική θα μπορούν να προσελκύσουν ψήφους απηυδισμένων και απογοητευμένων ψηφοφόρων και των οποίων ο βασικός πολιτικός ρόλος θα είναι εκείνος της «συγκολλητικής ουσίας» για τη δημιουργία συμμαχικών κυβερνήσεων, ανεξάρτητα από ποιον τελικά πολιτικό χώρο αυτές θα προέρχονται. Κόμματα των οποίων η ανάδειξη θα στηρίζεται από εγχώριες ή και αλλοδαπές επιχειρηματικές δυνάμεις και συστήματα εξουσίας, και τα οποία θα επιχειρούν να περάσουν ή να επηρεάσουν σε νομοσχέδια και διατάξεις προς όφελος των διαπλεκόμενων υποστηρικτών τους. Και που με ευκολία θα μπορούν να δημιουργήσουν συνθήκες «ομηρίας», προκαλώντας ακόμη και μια κυβερνητική κρίση ή και να ρίξουν μια κυβέρνηση αν εκείνη δεν «υπακούει». Στην αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας σε «Β» από «Β-» προχώρησε ο οίκος Standard & Poor s (S&P). Σύμφωνα με τον οίκο, η ελληνική κυβέρνηση έχει επιτύχει σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή και αναμένεται να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 2% του ΑΕΠ για τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι τα κεφάλαια που κατέχει το ΤΧΣ θα είναι επαρκή για τις τυχόν περαιτέρω ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών. Όπως σημειώνει η S&P, η αναβάθμιση αντανακλά την άποψή της ότι οι κίνδυνοι για τη διαδικασία προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας έχουν μετριαστεί. Από τον επόμενο χρόνο η χώρα θα περάσει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, έπειτα από επτά συνεχόμενα χρόνια συρρίκνωσης. Συγκεκριμένα, ο οίκος εκτιμά ότι η ανάκαμψη του πραγματικού και του ονομαστικού ΑΕΠ θα επιτρέψει στην Αθήνα να εμφανίσει πρωτογενή πλεονάσματα στο 2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο στο διάστημα Αυτό είναι χαμηλότερο από το 4,5% στο οποίο αποσκοπεί η κυβέρνηση, αλλά και το πρόγραμμα της τρόικας, ωστόσο η S&P τονίζει πως η χαμηλότερη πρόβλεψή της είναι πιο εφικτή, πολιτικά. Σε ό,τι αφορά την προσδοκώμενη ελάφρυνση του χρέους, η S&P εκτιμά ότι η κυβέρνηση θα την εξασφαλίσει από τους Ευρωπαίους πιστωτές. Αντίθετα, μια νέα αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας προς τον ιδιωτικό τομέα δεν αναμένεται. Έτσι, η Αθήνα εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να εξυπηρετεί κανονικά τα ομόλογα ύψους 3 δισ. ευρώ περίπου που έχουν στα χέρια τους επενδυτές που δεν συμμετείχαν στις δύο ανταλλαγές ομολόγων του 2012 (holdouts).

8 8 Και τούτο καθώς συνεχίστηκαν οι εισαγόμενες θετικές εκθέσεις με σημείο αναφοράς πάντα τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, με τους ξένους οίκους να μην υπολογίζουν, όσον αφορά στην ευρύτερη εικόνα της αγοράς, ούτε το γεγονός ότι οι τέσσερεις συστημικές τράπεζες πλησιάζουν σε κεφαλαιοποίηση το 45-50% της συνολικής κεφαλαιοποίησης του Χ.Α., ούτε ότι οι συναλλαγές στα χαρτιά του χρηματοπιστωτικού τομέα, δηλαδή επί της ουσίας σε 4 μόλις μετοχές, ενίοτε προσεγγίζουν το 70% της ημερήσιας δραστηριότητας. Με ό,τι αυτά μπορεί να σημαίνουν για την ευρύτερη εικόνα της «Λ. Αθηνών» που δείχνει πλέον να έχει αποδεχθεί ότι όταν οι αγοραστές «μπουκάρουν» στα τραπεζικά χαρτιά τότε το ταμπλό αποκτά χρώμα και ενδιαφέρον και όποτε σταματήσουν να αγοράζουν οι ενεργοί παίκτες-hedge funds, επηρεάζοντας και τους traders, η εγχώρια αγορά απορυθμίζεται και οι βασικοί δείκτες του Χ.Α. κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα, με τα υπόλοιπα blue chips συχνά να μην καταφέρνουν να αποτελέσουν αντίβαρο, δίχως να σημαίνει αυτό ότι ενίοτε δεν το επιτυγχάνουν. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, μπορεί οι ξένοι να έχουν αναπτύξει μια «βιομηχανία εκθέσεων» με κύριο σημείο αναφοράς τις εγχώριες συστημικές τράπεζες και να ανεβάζουν, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τις τιμές-στόχους, όμως είναι ένα ερώτημα το κατά πόσο δείχνουν τη διάθεση να προχωρήσουν σε σημαντική αύξηση θέσεων. Μάλλον τηρούν μια σχετικά επιφυλακτική στάση, δίχως να απουσιάζουν το trading και οι αναλαμπές, τουλάχιστον μέχρι να αυξηθεί η ορατότητα σε καίρια ζητήματα όπως είναι τα αποτελέσματα των τραπεζικών stress tests, οι διεργασίες για τα «κόκκινα δάνεια», η βιωσιμότητα του χρέους της χώρας και βέβαια οι πολιτικές εξελίξεις που έχουν σχέση με την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας και πιθανές πρόωρες εκλογές. Και ίσως σε αυτό το πακέτο αβεβαιότητας, μαζί με κάποια ακόμα 4-5 θέματα, να οφείλεται και το γεγονός πως οι τραπεζικές μετοχές ακόμα δεν έχουν καλύψει το χάσμα που υπάρχει μεταξύ των τιμών που γράφουν στο ταμπλό και των (νέων) θεωρητικών αποτιμήσεων που δίνουν οι ξένοι αναλυτές, το οποίο σε κάποιες περιπτώσεις ξεκινά από το 10% ή 15% και φθάνει έως το 30% ή 45%! Και αν θέλουμε να περάσουμε σε κάπως πιο αμιγώς χρηματιστηριακά θέματα που σχετίζονται με τον κλάδο και τις μετοχές, σύμφωνα με τους αναλυτές σε τούτη τη χρονική περίοδο ο δείκτης φαίνεται να βρίσκεται σε ένα κομβικό στάδιο. Όχι μόνο γιατί είναι σχεδόν στα μισά της διαδρομής που καταγράφηκε το τελευταίο 3μηνο- 6μηνο από τα χαμηλά των 133 μονάδων έως τα υψηλά των 190 μονάδων, αλλά και για πιο ευρύτερους λόγους. Όπως λένε και οι brokers, «στη δεδομένη στιγμή, στη δεδομένη συγκυρία αυτό το χρηματιστήριο έχουμε, το μαγαζί είναι εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα και πάλι τραπεζοκεντρικό, ο κλάδος είναι στο επίκεντρο λόγω των stress tests και των πιθανών νέων ΑΜΚ, λόγω των αποφάσεων Ντράγκι, του τρόπου με τον οποίο θα πετύχει την χρηματοδότηση του ίδιου και της οικονομίας, του τρόπου με τον οποίο θα ξεπαγώσει την αγορά τιτλοποιήσεων, αλλά και γιατί με τις αποφάσεις που θα ληφθούν π.χ. για τα κόκκινα δάνεια θα καθοριστεί η τύχη νοικοκυριών, επιχειρήσεων κ.λ.π.» Κλειδί, λοιπόν, για το Χ.Α. αποτελούν οι τράπεζες, καθότι το 55%-60% του τζίρου πραγματοποιείται στις τέσσερεις μετοχές του κλάδου, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει τεχνικά ο κλαδικός δείκτης. Στο εύρος των μονάδων έπαιζε εσχάτως ο δείκτης, με τη διακύμανση του τελευταίου μήνα να κινείται μεταξύ 140 και 170 μονάδων, σε πιο στενά όρια μάλιστα κάπου ανάμεσα στις 150 μονάδες, που αποτελούν κρίσιμη στήριξη και τις 168 μονάδες που λογίζονται ως σημείο αναφοράς- αντίσταση. Εάν ο τραπεζικός δείκτης ενισχυθεί πάνω από τις 165 προς τις 168 μονάδες τότε η συνέχεια προοιωνίζεται ενδιαφέρουσα, καθώς θα συμπαρασύρει και τον FTSE 25. Αλλιώς ο δείκτης θα τρέχει πάλι να σώσει τα προσχήματα, με τις ενδείξεις στην αγορά, είναι η αλήθεια, να κρίνονται ως αμφίσημες, ως μη καθαρές Άλλωστε, ενίοτε οι αγοραστές κάνουν εντονότερη την εμφάνισή τους ξεγελώντας όσους έμειναν εκτός του trade και άλλοτε 3-4 ξένα «σπίτια» προχωρούν σε ρευστοποιήσεις, κάποιες φορές με ομολογουμένως υψηλές συναλλαγές. Κινήσεις που μπερδεύουν το εγχώριο retail και επιτρέπουν παράλληλα τις μεταβολές στη βαθμίδα των κεφαλαιοποιήσεων με τις Πειραιώς και Εθνική να εναλλάσσονται (σχεδόν κάθε δεύτερη μέρα) στην κορυφή των τραπεζικών αποτιμήσεων με την ΑΛΦΑ να ακολουθεί από μια σχετική απόσταση. Η Εθνική φαίνεται να βρήκε μια στήριξή της στα 2,50 ευρώ, με τη συνέχεια να κρίνεται στην πρώτη βραχυπρόθεσμη αντίσταση στα 2,65 ευρώ. Stop βάζουν οι traders σε κλείσιμο στα 2,51 ευρώ. Ο τίτλος, πάντως, έδωσε κάποια κέρδη αλλά και διακυμάνσεις, καθώς από τα 2,54 ευρώ στις 2/9 αντέδρασε μέχρι τα 2,75 ευρώ στις 5/9, για να γυρίσει μέχρι τα 2,57-2,51 ευρώ τη Δευτέρα-Τρίτη, από εκεί να πάρει κάμποσους πόντους αλλά να δίνει πάλι μάχη στα 2,6 ευρώ. Σύμφωνα με τους παίκτες, εάν κατοχυρώσει την αντίσταση στα 2,65 ευρώ, τότε μπορεί να προσβλέπει σε κάτι μεγαλύτερο (προς τα 2,75-2,80 ευρώ), με τα 2,75 ευρώ για την ώρα να θεωρούνται κρίσιμο και δύσκολο όριο. Σε θεωρητικά πιο σταθερή τροχιά κινείται η μετοχή της Alpha Bank η οποία εσχάτως επιβεβαίωσε τις στηρίξεις της και υπό προϋποθέσεις δοκίμασε τα 0,69-0,7 ευρώ. Εκεί κρίνεται και η συνέχεια από την πλευρά των εν δυνάμει αγοραστών, με το χαρτί πάντως για την ώρα να μην καταφέρνει την υπέρβαση των 0,7 ευρώ που φαντάζει ακόμα ως σημαντικό εμπόδιο. Όσον αφορά στην Πειραιώς, το χαρτί ξεπέρασε μεν τα 1,5 ευρώ, αφήνοντας πίσω της τα χαμηλά μηνός στα 1,3 ευρώ (και κάτω), κινήθηκε προς τα 1,6 ευρώ, αλλά φάνηκε ότι το νούμερο 1,59 ευρώ αποτελεί τεχνικά μια δύσκολη περιοχή, πόσω μάλλον η προσέγγιση της ζώνης 1,7-1,75 ευρώ, εξ ου και γύρισε χαμηλότερα. Η ΕUROBANK κράτησε το 0,335 δίνοντας αντίδραση (άλλοτε με όγκους μικρούς και άλλοτε με πιο ενισχυμένους) με τα 0,355-0,36 να είναι και το επίπεδο που μπορεί να θελήσει και πάλι να δοκιμάσει. Όριο που πάντως δεν θεωρείται και το πιο ευκολοκατάβλητο, ιδίως δε δυσκολότερη κρίνεται η περιοχή των 0,38 ευρώ.

9 9 Οι Έλληνες τραπεζίτες άναψαν το πράσινο φως για την εκκίνηση του νέου παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας, αρχικά σε προβληματικούς κλάδους και εν συνεχεία στο σύνολο της οικονομίας, και πλέον οι πρώτες πρωτοβουλίες για την αναδιάταξη των επιχειρηματικών δυνάμεων παίρνουν σάρκα και οστά. Μετά τον περασμένο Μάιο, όταν ο πρόεδρος του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, Μ. Σάλλας, και ο πρόεδρος της MIG, Α. Βγενόπουλος, ανακοίνωσαν τη στρατηγική τους συνεργασία ύψους 250 εκατ. ευρώ, η οποία θα αποτελέσει την αφετηρία για σειρά εξυγιάνσεις και συνενώσεις επιχειρήσεων σε στρατηγικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, την Πέμπτη ήταν η σειρά της Σελόντα, οι μέτοχοι της οποίας ενέκριναν το σχέδιο αναδιάρθρωσης της εταιρείας, το οποίο, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, θα αποτελέσει πιλότο και για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που θα ακολουθήσουν. Στο σύνολό τους οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών τονίζουν προς πάσα κατεύθυνση ότι, με πρότυπο την επιτυχή αναδιάρθρωση που πραγματοποιήθηκε στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα, τα τραπεζικά ιδρύματα πρέπει να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην αναδιάρθρωση και των υπόλοιπων κλάδων της οικονομίας. Θα πρέπει να ενθαρρύνουν επιχειρηματικές συνεργασίες που θα οδηγήσουν σε πιο ισχυρές και ανταγωνιστικές μονάδες. Παράλληλα, σχεδιάζουν να προχωρήσουν σε στοχευμένη διοχέτευση χρηματοδοτικών πόρων σε υγιείς κλάδους και επιχειρήσεις, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητά τους και να στηριχθεί το νέο, εξωστρεφές παραγωγικό μοντέλο της οικονομίας. Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους αλλά και με αφορμή το «μοντέλο» που υιοθετήθηκε για την περίπτωση της Σελόντα, το σχέδιο αναδιάρθρωσης (restructuring) που θα δούμε σε γενικές γραμμές να βρίσκει εφαρμογή το επόμενο διάστημα για τις «προβληματικές» επιχειρήσεις στηρίζεται σε πέντε άξονες: Πρώτον, η πιστώτρια τράπεζα θα πραγματοποιεί μια αναλυτική αποτίμηση όλων των βασικών οικονομικών μεγεθών της υπό εξυγίανση εταιρείας αλλά και των δανειακών της υποχρεώσεων προς το πιστωτικό σύστημα. Δεύτερον, θα ακολουθεί η μετοχοποίηση των χρεών της εταιρείας, με συνηθέστερες πρακτικές τη μείωση και εν συνεχεία αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και την έκδοση ομολογιακών δανείων. Τρίτον, θα ακολουθεί η υλοποίηση του απαιτούμενου για την εξυγίανση business plan που θα έχουν συμφωνήσει η τράπεζα με τη διοίκηση της εταιρείας, το οποίο μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει την αλλαγή διοίκησης με τον ορισμό νέου διοικητικού συμβουλίου από την πιστώτρια τράπεζα. Τέταρτος και ενδεχομένως σημαντικότερος άξονας είναι η αναδιάρθρωση της επιχείρησης μέσω συγχώνευσή της με ομοειδείς εταιρείες με τελικό στόχο τη συγκέντρωση του κλάδου. Ο πέμπτος και τελευταίος άξονας περιλαμβάνει των πώληση των υγιών πλέον επιχειρήσεων στις οποίες οι τράπεζες έχουν ισχυρή μετοχική συμμετοχή, είτε στους παλαιούς μετόχους τους είτε ακόμη και σε νέους. Αν οι σημερινοί βασικοί μέτοχοι των εταιρειών παραμείνουν στο μάνατζμεντ των επιχειρήσεών τους ή όχι, είναι θέμα συμφωνίας με το business plan και την τράπεζα, και εξαρτάται επίσης από το εάν είναι διατεθειμένοι να συμμετάσχουν με κεφάλαια στην ανασυγκρότηση της εταιρείας. Ο πρώτος κλάδος που θα αναδιαρθρωθεί είναι αυτός των ιχθυοκαλλιεργειών, ενώ αμέσως μετά αναμένεται να πάρουν σειρά οι κλάδοι της ακτοπλοΐας και της χαλυβουργίας. Ήδη, όπως αναφέρθηκε, οι μέτοχοι της Σελόντα έδωσαν μέσα στην εβδομάδα το πράσινο φως για την ενεργοποίηση του πρώτου restructuring του κλάδου των ιχθυοκαλλιεργειών, εγκρίνοντας ομόφωνα όλα τα βασικά «προαπαιτούμενα» για την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης, με το 82% της εταιρείας να περνάει πλέον στα χέρια των τραπεζών (Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα, Attica Bank και Geniki Bank). Υπενθυμίζεται ότι η Σελόντα βαρύνεται από τραπεζικές υποχρεώσεις ύψους 193,5 εκατ. ευρώ. Τη σκυτάλη θα παραλάβουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ τραπεζών και της διοίκησης του έτερου μεγάλου ομίλου του κλάδου της Νηρέας. Στόχος τόσο των τραπεζών όσο και της διοίκησης της εισηγμένης είναι οι διαπραγματεύσεις να κλειδώσουν μέσα σε έναν μήνα. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει συμφωνηθεί η κεφαλαιοποίηση δανείων ύψους περίπου 60 εκατ. ευρώ, από ένα σύνολο δανεισμού 226 εκατ. ευρώ, η τιμή μετατροπής, καθώς και ο τρόπος διοίκησης του ομίλου, ενώ σύντομα αναμένεται να έχουν οριστικοποιηθεί και τα πρόσωπα που θα αναλάβουν να τρέξουν το πρόγραμμα. Ζητούμενο είναι τι θα γίνει με τα εγγυημένα από το Δημόσιο δάνεια, τα οποία δεν μπορούν να κεφαλαιοποιηθούν. Όσον αφορά στη Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες, ήδη οι τράπεζες έχουν πάρει υπό τη σκέπη τους την εταιρεία, η οποία έχει κάνει αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99, με το business plan να προβλέπει και εκεί μετοχοποίηση χρεών και νέα κεφάλαια κίνησης. Σε πλήρη εξέλιξη, και με την Τράπεζα Πειραιώς να έχει συντονιστικό ρόλο, βρίσκεται η διαδικασία αναδιάρθρωσης και στον ακτοπλοϊκό κλάδο, του οποίου οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες εμφανίζουν στην περίοδο από το 2009 έως το 2013 συσσωρευμένες ζημιές προ φόρων ύψους 880 εκατ. ευρώ και οφείλουν στις τράπεζες κάτι λιγότερο από 1 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων XRTC. Με εξαίρεση τη ΝΕΛ, που αντιμετωπίζει άμεσο πρόβλημα επιβίωσης και ήδη βρίσκεται στα δικαστήρια με την Τράπεζα Πειραιώς, οι υπόλοιπες εταιρείες είτε βρίσκονται σε συζητήσεις με τους πιστωτές τους με σκοπό την αναδιάρθρωση του δανεισμού είτε τις έχουν ολοκληρώσει. Ειδικότερα η ΑΝΕΚ, με συνολικό δανεισμό ύψους 291 εκατ. δολ. το 2013, ανακοίνωσε ότι το επόμενο διάστημα θα επιτευχθεί τελική συμφωνία με τις δανείστριες τράπεζες. Παράλληλα, η εταιρεία στο πλαίσιο της ανασυγκρότησής της έχει προχωρήσει στην πώληση δύο πλοίων αντί συνολικού τιμήματος 21 εκατ. ευρώ, ενώ έχει λάβει απόφαση για σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης με θέμα την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου. Σε εξέλιξη βρίσκονται και οι συζητήσεις με τις τράπεζες της διοίκησης της Hellenic Seaways (HSW) και, όπως εκτιμάται, μέχρι τέλος του χρόνου θα υπάρξει συμφωνία. Η διοίκηση της HSW έχει καταθέσει στην Τράπεζα Πειραιώς, η οποία εκτός από πιστωτής είναι και μεγαλομέτοχος της εταιρείας, συγκεκριμένο business plan που υλοποιείται αυτή την περίοδο και το οποίο, εκτός των άλλων, προβλέπει την πώληση πλοίων. Η Attica Group είναι ο ακτοπλοϊκός όμιλος που ολοκλήρωσε με επιτυχία μια διαπραγμάτευση διάρκειας 35 μηνών με τις τράπεζες για την αναδιάρθρωση του δανεισμού της. Με την ολοκλήρωση της συμφωνίας, τα δάνεια της εταιρείας έχουν πλέον ορίζοντα 5-10 χρόνια. Στο πλαίσιο της συμφωνίας η εταιρεία εξέδωσε μετατρέψιμο ομολογιακό δάνειο 50 εκατ. ευρώ, το οποίο κάλυψε το επενδυτικό fund Fortress, που μπορεί να αποκτήσει στο μέλλον μέχρι και ποσοστό 31,12% στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας.

10 10 Ήδη η Ευρωζώνη βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρές γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις, οπότε η ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας από τη Βρετανία θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου και θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα στην Ε.Ε. Μετά από 307 χρόνια «συμβίωσης» προχώρησε στην ένωση με τη Βρετανία το 1707, αλλά τώρα η Σκωτία βρίσκεται πιο κοντά από κάθε άλλη φορά στην ανεξαρτητοποίησή της και στον απογαλακτισμό της από το Λονδίνο. Βέβαια, ήδη έχει το δικό της κοινοβούλιο, διατηρώντας την αυτονομία της σε πολλούς τομείς εδώ και δύο δεκαετίες. Πάντως, το κρίσιμο δημοψήφισμα εξελίσσεται σε θρίλερ για γερά νεύρα, καθώς πέντε μέρες πριν τη διεξαγωγή του οι δύο αντίπαλες παρατάξεις δίνουν μάχη στήθος με στήθος. Το προβάδισμα στις μετρήσεις για το «ναι» ή το «όχι» κινείται πλέον στα όρια του στατιστικού λάθους. Στην έρευνα του ινστιτούτου TNS Scotland οι υποστηρικτές της απόσχισης συγκεντρώνουν 38%, έναντι 39% για τους υποστηρικτές της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στο 22% ανέρχεται το ποσοστό των αναποφάσιστων. Τι θα σημάνει, όμως, η ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου, κορυφαίες τράπεζες όπως η Barclays, η Deutsche Bank, η Societe Generale και η JP Morgan προειδοποιούν ότι εάν οι Σκωτσέζοι ψηφίσουν υπέρ της απόσχισης, τότε αυτό θα σημάνει καταστροφή για τη βρετανική οικονομία. Η οικονομία και η αξιοποίηση των φυσικών πόρων, η άμυνα και η εξωτερική πολιτική, ακόμα και το πολίτευμα θα μπορούσαν πια να καθορίζονται σε απόλυτο βαθμό από το Εδιμβούργο. Άλλωστε, όλοι έχουν αρχίσει να λαμβάνουν μέτρα, ενώ μεγάλα δικηγορικά γραφεία στο Εδιμβούργο, πρωτεύουσα της Σκωτίας, λαμβάνουν πλήθος ερωτήσεων από πελάτες οι οποίοι ανησυχούν για τις αποταμιεύσεις και τις επενδύσεις τους. Το μεγάλο ερώτημα όλων είναι αν τα χρήματά τους είναι ασφαλή σε μια σκωτσέζική τράπεζα, ενώ ο κόσμος ανησυχεί μπροστά στο άγνωστο. Ήδη, τα τοπικά και ξένα ΜΜΕ επισημαίνουν ότι παρατηρείται φυγή κεφαλαίων εκατομμυρίων στερλινών από τη Σκωτία στη Βρετανία, υπό τον φόβο των επιπτώσεων μιας ανεξαρτησίας της Σκωτίας. Μεγαλύτερη ανησυχία επικρατεί και μεταξύ τραπεζών, συνταξιοδοτικών ταμείων και άλλων επιχειρήσεων που έχουν σημαντικά συμφέροντα εκατέρωθεν των συνόρων. Έρευνες του Σκωτσέζικου Εμπορικού Επιμελητηρίου καταδεικνύουν πως το 10% των επιχειρήσεων σκέπτονται να εγκαταλείψουν τη Σκωτία αν αποφασίσει την απόσχισή της, ότι ένα επιπλέον 8% σχεδιάζει να την εγκαταλείψει, και ότι ένα 5% θα διευρύνει τις δραστηριότητές του στην Αγγλία ή θα ιδρύσει αγγλική θυγατρική. Η ασφαλιστική Standard Life ανακοίνωσε πως εκπονεί σχέδιο για τη μεταφορά της νοτιότερα σε περίπτωση που αποφασισθεί η απόσχιση. Έγινε, άλλωστε, ευρύτερα γνωστό ότι ο όμιλος Lloyds, στον οποίο ανήκει η Bank of Scotland, θα μεταφέρει την έδρα του από το Εδιμβούργο στο Λονδίνο. Τέλος, η γαλλική Societe Generale προέβλεψε πως εάν τελικά οι Σκωτσέζοι ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτητοποίησης τότε η στερλίνα θα μπορούσε να κατρακυλήσει ακόμα και 5% έναντι του δολαρίου. Άλλωστε, από τη στιγμή που το «ναι» στο δημοψήφισμα έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος, η ισοτιμία στερλίνας δολαρίου διαμορφώνεται στα 1,61 δολάρια. Ήδη η κυβέρνηση της Σκωτίας λαμβάνει τις αποφάσεις σε τομείς όπως η παιδεία, η υγεία, η δικαιοσύνη και το περιβάλλον, ενώ οι αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική, την πολιτική ενέργειας, την οικονομία και την άμυνα λαμβάνονται από το Λονδίνο. Ένα μεγάλο ερώτημα είναι και η διάθεση των μεγάλων πετρελαϊκών αποθεμάτων της Βόρειας Θάλασσας, που μετέτρεψαν τη Σκωτία από μια φτωχή επαρχία σε έναν πλούσιο τόπο. Εάν περάσουν οι πηγές στη Σκωτία, η αποδυνάμωση της Βρετανίας θα είναι δεδομένη, καθώς ένα τεράστιο γεωγραφικό κομμάτι της θα απολεσθεί μαζί με τις πλουτοπαραγωγικές του πηγές και δομές. Αυτή η αποδυνάμωση θα έχει συνέπειες και στις ισορροπίες που διαμορφώνονται εντός Ε.Ε. Επίσης, η Σκωτία είναι εξαιρετικά σημαντική για τη στρατιωτική μηχανή της Βρετανίας και των υπερατλαντικών της συμμάχων. Η βάση των πυρηνικών υποβρυχίων Τράιντεντ του Βασιλικού Ναυτικού βρίσκεται στο Φάσλεϊν του ποταμού Κλάιντ (κοντά στη Γλασκώβη). Δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που εκτιμούν ότι αν φύγει από τη Βρετανία η Σκωτία τότε είναι πιθανό να δούμε παρόμοιες αποσχιστικές τάσεις και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. «Η μεγαλύτερη επίπτωση μιας ψήφου ναι ενδέχεται να είναι πως θα ενθαρρύνει τα όνειρα της απόσχισης και αλλού» γράφουν σε έκθεσή τους οι αναλυτές ομολόγων της Societe Generale. Η αναλύτρια του Forex.com Kathleen Brooks με άρθρο της που δημοσιεύεται στο Reuters φτάνει στο σημείο να μιλά ακόμα και για διάσπαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Οι συνέπειες από μια ψήφο ναι θα μπορούσε να προκαλέσει ένα φαινόμενο ντόμινο που ίσως τελικά να οδηγήσει σε διάσπαση της Ε.Ε.» γράφει. Όπως εξηγεί, χωρίς τη φιλοευρωπαϊκή βάση ψηφοφόρων της Σκωτίας το δημοψήφισμα για την παραμονή στην Ε.Ε. που έχουν υποσχεθεί για το 2017 οι Συντηρητικοί (εάν επανεκλεγούν) ίσως να οδηγήσει το Ηνωμένο Βασίλειο εκτός της Ένωσης. «Εάν το Ην. Βασίλειο φύγει από την Ε.Ε. τότε θα είναι δύσκολο η Ένωση να συνεχίσει με τη σημερινή της μορφή» σημειώνει ο Brooks. Όπως εξηγεί, το Ην. Βασίλειο κρατά την Ε.Ε. ζωντανή, λειτουργώντας ως αντίβαρο προς τη Γερμανία, ειδικά τώρα που η Γαλλία έχει αποδείξει πως δεν μπορεί να σηκώσει το ανάστημά της απέναντι στο Βερολίνο. Χωρίς ένα αντίπαλο δέος, η Γερμανία θα γίνει ο απόλυτος κυρίαρχος της Ε.Ε. Και τότε, η Brooks αναρωτιέται: «Θα θέλουν οι άλλες χώρες της Ε.Ε. να κυβερνώνται από το Βερολίνο; Μοιάζει πολύ απίθανο». Για έναν πολύ πραγματικό κίνδυνο contagion, που θα πλήξει την ευρωπαϊκή περιφέρεια, μιλά και ο πρόεδρος του think tank Eurasia Group, Ian Bremmer. Ο ίδιος, πάντως, δεν πιστεύει ότι το «ναι» θα επικρατήσει στις 18 Σεπτεμβρίου. Εάν όμως οι Σκωτσέζοι κάνουν την έκπληξη, τότε «Άλλες χώρες θα εξετάσουν πολύ προσεκτικά το πώς θα διαχειριστούν κάτι τέτοιο οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι χώρες-μέλη. Στην Ισπανία ο πρωθυπουργός Ραχόι και το Συνταγματικό Δικαστήριο έχουν αποκλείσει ένα παρόμοιο δημοψήφισμα για την Καταλονία. Όμως, ένα «ναι» στη Σκωτία θα προκαλούσε μια πιο θορυβώδη κατάσταση στην Ισπανία. Μετά την ψήφο του «ναι» η Σκωτία θα γίνει ο πρωτοπόρος, χαράσσοντας τον δρόμο τον οποίο ενδέχεται να επιχειρήσει να ακολουθήσει η Καταλονία» λέει.

11 11 Στην Ισπανία παρακολουθούν με έντονο ενδιαφέρον τα τεκταινόμενα στη Σκωτία, καθώς το θέμα της ανεξάρτητης Καταλονίας είναι πάντα ανοιχτό. Το ίδιο ισχύει και για τους Βάσκους, οι οποίοι δεν έχουν σταματήσει να ζητούν την απόσχισή τους από την Ισπανία και ζητούν να διεξαχθεί στα μέρη τους αντίστοιχο δημοψήφισμα. Παρόμοιες φωνές μπορούν να υπάρξουν και από τους Ολλανδούς της Φλάνδρας και τους Βενετούς στην Ιταλία. Όλα αυτά θα προκαλούσαν σημαντικές αναταραχές στην Ευρώπη, η οποία δείχνει ανήμπορη να κατευνάσει τους ευρωσκεπτικιστές που έχουν αυξηθεί λόγω της αδυναμίας της να διαχειριστεί αποτελεσματικά την οικονομική κρίση. Έκθεση που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα από το Business for Europe ισχυρίζεται ότι μια ανεξάρτητη Σκωτία θα μπορούσε να διαπραγματευτεί την ιδιότητα μέλους στην Ε.Ε. μόνο με την ομόφωνη αποδοχή όλων των υφιστάμενων μελών της Ε.Ε., και όχι «αυτόματα» όπως υποστηρίζουν οι Σκωτσέζοι εθνικιστές. Η διαπραγμάτευση σε τέτοιες συνθήκες θα έφερνε σε μειονεκτική θέση τη Σκωτία, και «όσο περισσότερο ζητούσε να διαπραγματευτεί τόσο λιγότερο πρόθυμα θα ήταν κράτη-μέλη όπως η Ισπανία ή το Βέλγιο, με τα δικά τους κινήματα ανεξαρτησίας, να της ανοίξουν τον δρόμο, δεδομένου του κακού προηγούμενου που θα δημιουργούσε». Αν από το δημοψήφισμα προκύψει ότι οι Σκωτσέζοι θέλουν την ανεξαρτησία τους, τότε θα ξεκινήσει μια σειρά μακροσκελών διαπραγματεύσεων. Οι διαπραγματεύσεις αυτές θα αφορούν: Ένωση ή/και στο ΝΑΤΟ Βρετανία Εάν αυτές οι διαπραγματεύσεις συνεχιστούν επ άπειρον, τότε θα συντηρείται μια ρευστή εικόνα αβεβαιότητας προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στη βρετανική οικονομία. Εν τω μεταξύ, οι «καρχαρίες» των αγορών με αφορμή τα όσα συμβαίνουν με τη Σκωτία, και βλέποντας να επανέρχονται τα σενάρια περί διάσπασης Ένωσης, είναι έτοιμοι να ανοίξουν short θέσεις στα ομόλογα της περιφέρειας. Πρόκειται, έτσι κι αλλιώς, για ένα μάλλον προφανές trade, την ώρα που η μεγάλη άνοδος στις τιμές των ομολόγων της περιφέρειας (έπειτα και από το ράλι που προκάλεσε η ανακοίνωση επιθετικών μέτρων στήριξης των οικονομιών από τον Mάριο Ντράγκι) ρίχνει τις αποδόσεις σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Ήδη τα ισπανικά ομόλογα αποδεικνύουν ότι το δημοψήφισμα της Σκωτίας θα πρέπει να αφορά πάρα πολύ την προειδοποιούν πως εάν οι Σκωτσέζοι αποφασίσουν υπέρ της απόσχισης από το Ηνωμένο Βασίλειο αυτό θα ενθαρρύνει και άλλα αυτονομιστικά κινήματα στην Ευρώπη. Μοιραία, η σκέψη όλων στρέφεται αμέσως στην εύπορη περιοχή της Καταλονίας, η οποία σχεδιάζει το δικό της δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία στις 9 Νοεμβρίου. Σε αντίθεση με τα όσα συμβαίνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης αντιτίθεται στο δημοψήφισμα και δήλωσε ότι θα το ακυρώσει ή έστω να το αγνοήσει. Την Τετάρτη η απόδοση του ισπανικού ομολόγου σημείωσε άνοδο 11 μονάδων βάσης (μεγαλύτερη σε σχέση με αυτήν που σημειώθηκε στις άλ- κλείνοντας στο 2,19%, σε μια εξέλιξη την οποία παράγοντες της αγοράς συνδέουν άμεσα με τις ανησυχίες για το δημοψήφισμα της Σκωτίας. Είτε πρόκειται για πραγματικές ανησυχίες ή για μια καλή αφορμή για κατοχύρωση των κερδών της τελευταίας περιόδου ή το σορτάρισμα ομολόγων που για πολλούς έχουν «τρέξει» υπερβολικά, η χθεσινή κίνηση αποδεικνύει ότι τα funds ήδη προσανατολίζονται σε ένα νέο trade. Τις πληροφορίες για μεταφορά της έδρας της στην Αγγλία, εφόσον οι πολίτες της Σκωτίας ψηφίζουν υπέρ της ανεξαρτησίας στο δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου, επιβεβαίωσε η Royal Bank of Scotland (RBS), ακολουθώντας το παράδειγμα της Lloyds. Στην ανακοίνωσή της η τράπεζα αναφέρει ότι έχει καταρτίσει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης, καθώς το δημοψήφισμα μπορεί να έχει επιπτώσεις στις αξιολογήσεις της πιστοληπτικής της ικανότητας. Περίπου το 4% του δανειακού χαρτοφυλακίου της RBS σε μικρές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις λιανικής συνδέεται με Σκωτσέζους καταναλωτές. Σύμφωνα με τον Chirantan Barua, αναλυτή της Bernstein, το κόστος για τη μεταφορά των RBS και Lloyds στην Αγγλία θα ανέλθει σε 1 δισ. στερλίνες για κάθε τράπεζα. Επίσης, σε περίπτωση που επικρατήσει το «ναι» στην ανεξαρτησία είναι αβέβαιο το δημοσιονομικό, νομισματικό, νομικό και κανονιστικό περιβάλλον, στο οποίο θα υποβληθούν οι τράπεζες.

12 12 Μάλιστα η Γερμανίδα καγκελάριος έστειλε μήνυμα σε όλη την Ευρωζώνη, αλλά κυρίως μιλώντας στη Βουλή, η οποία συζητεί τον ισοσκελισμένο προϋπολογισμό της χώρας. «Η υπαναχώρηση από τις δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις είναι η μεγαλύτερη απειλή για την ανάκαμψη της οικονομίας στην Ευρώπη» τόνισε, χαρακτηρίζοντας το σχέδιο του γερμανικού προϋπολογισμού υπόδειγμα για το πώς μια χώρα μπορεί να απομακρυνθεί από την ανάπτυξη που χρηματοδοτείται με χρέος. Λίγες ώρες νωρίτερα ο νέος υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Μισέλ Σαπέν, ανακοίνωνε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας το 2015 θα είναι πάνω από 3%. Παρουσιάζοντας σε συνέντευξη Τύπου στο Μπερσί τις αναθεωρημένες οικονομικές προοπτικές της Γαλλίας, ο Σαπέν υποβάθμισε τις εκτιμήσεις για τον ρυθμό ανάπτυξης το 2014 στο 0,4% από 0,5%, και για το 2015 στο 1% έναντι 1,5%. Σύμφωνα με τον ίδιο, η πρόβλεψη για τον πληθωρισμό αναθεωρήθηκε στο -0,5% το 2014 (αποπληθωρισμός) και στο 0,9% το Ο Γάλλος υπουργός ενημέρωσε ότι η Γαλλία δεν θα πετύχει το 2015 και το 2016 τον στόχο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης για μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού κάτω από το 3% του ΑΕΠ, αλλά αυτό θα συμβεί το νωρίτερο το Όλα δείχνουν πως η κόντρα του Βερολίνου με τον Ντράγκι μόλις ξεκίνησε και θα ενταθεί το επόμενο διάστημα. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται καθόλου τυχαίο πως η απάντηση της Γερμανίας στη βοήθεια που ζήτησε από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ο Ντράγκι ώστε να εφαρμόσει τα επιθετικά μέτρα που ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα για τη στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας ήταν αρνητική, όπως και του Παρισιού. Η Γερμανία και η Γαλλία, που αποτελούν τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης, θα πουν ότι δεν τους ενδιαφέρει να δώσουν κρατικές εγγυήσεις για το πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιήσεων (ABS) της ΕΚΤ, αποκαλύπτει το Bloomberg, καθώς έχει στα χέρια του προσχέδιο σχετικού εγγράφου. Ο Ντράγκι ζήτησε από τις κυβερνήσεις να εγγυηθούν κάποια κομμάτια των ABS στο πλαίσιο του σχετικού προγράμματος, ώστε να μπορέσει η ΕΚΤ να αγοράσει και πιο ριψοκίνδυνους τίτλους και έτσι να μεγιστοποιήσει τη θετική επίδρασή της στην αγορά αυτή και στην πραγματική οικονομία. Έχοντας λάβει επιθετικότατα μέτρα, όπως η μείωση των επιτοκίων του ευρώ σε σχεδόν μηδενικά επιτόκια και η παροχή φθηνών δανείων στις τράπεζες, η ΕΚΤ πιέζει τώρα τους πολιτικούς της Ευρώπης να συμβάλουν και αυτοί με τα δικά τους χρήματα στην προσπάθεια για την επανεκκίνηση της οικονομίας του ευρώ. «Κάποιοι φορείς έχουν ζητήσει κρατική παρέμβαση για να διευκολυνθεί η ανάπτυξη της αγοράς τιτλοποιήσεων, και κυρίως να βελτιωθούν τα οικονομικά των τιτλοποιήσεων. Μια παρέμβαση με τη μορφή κρατικών εγγυήσεων θα ήταν προβληματική» λένε οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας στο έγγραφο, το οποίο ενδέχεται να παρουσιαστεί σε συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, στο Μιλάνο, αυτή την εβδομάδα. Ενώ το σχέδιο του Ντράγκι για αγορές ABS, με στόχο την αναβίωση της ύψους 1,2 τρισ. ευρώ αγοράς αυτής, εντάσσεται ξεκάθαρα στην αποστολή του, αξιωματούχοι τονίζουν ότι η διεύρυνση του προγράμματος, ώστε σε αυτό να συμπεριληφθούν και πιο ριψοκίνδυνα κομμάτια τιτλοποιήσεων (τα λεγόμενα mezzanine tranches), θα απαιτούσε κρατική στήριξη. Εάν τα mezzanine tranches έχουν την εγγύηση των κρατών, η ΕΚΤ θα μπορούσε να τα αγοράσει και αυτά, επιτρέποντας στις τράπεζες να ξεφορτωθούν από τους ισολογισμούς τους assets που απαιτούν υψηλότερο επίπεδο κεφαλαίων. Έτσι κι αλλιώς, είναι γνωστό ότι οι Γερμανοί αντιτάχθηκαν σε όλα τα μέτρα που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ο Ντράγκι. Ο πρόεδρος της Bundesbank, Γενς Βάιτμαν, μίλησε κατά της μείωσης των επιτοκίων και του σχεδίου για τα ABS. «Λέγοντας ότι είναι διατεθειμένοι να αγοράσουν mezzanine tranches με κρατικά εγγύηση, αυτό μπορεί να αποτελέσει μια ανακούφιση για τα κεφάλαια των τραπεζών. Αλλά για αυτό θα χρειαστεί η συνεργασία και άλλων μερών. Εάν δεν υπάρξει κάποιου είδους συμφωνία κυρίων για τις εγγυήσεις, θα πρέπει η ΕΚΤ να ελπίζει ότι τα spreads των senior tranches θα συρρικνωθούν αρκετά, ώστε αυτά τα εργαλεία να δώσουν μια ανακούφιση στα κεφάλαια» εξηγεί ο Ίαν Μπελ, της Prime Collateralised Securities, της αρχής που θέτει τους κανόνες στην αγορά των τιτλοποιήσεων. Η κόντρα των Γερμανών με τον πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ξεκίνησε και αναμένεται να εκφραστεί στο Eurogroup της Παρασκευής, όπου ανάμεσα σε άλλα θα συζητηθεί γαλλογερμανική πρόταση για χρηματοδότηση επενδύσεων, ως αντίβαρο στην πρόθεση Ντράγκι να ξεκινήσει αγορές τιτλοποιημένων δανείων και ομολόγων. Η κόντρα δείχνει πάντως ότι οι πρωτοβουλίες Ντράγκι τάραξαν τα νερά, καθώς στην ουσία έκανε σαφές στην κυβέρνηση Μέρκελ ότι εάν οι πολιτικές ηγεσίες δεν λάβουν μέτρα για να ενισχύσουν την ανάπτυξη, τότε η ΕΚΤ θα αρχίσει να τυπώνει χρήμα παρά τις όποιες αντιρρήσεις υπάρχουν. Οι τελευ-

13 13 ταίες εξελίξεις δείχνουν αφενός ότι οι τριβές με τους Γερμανούς θα ενταθούν το επόμενο διάστημα, αλλά και ότι το «βέτο» που προβάλλουν υπέρ των πολιτικών λιτότητας τα τελευταία χρόνια εκ των πραγμάτων αδυνατίζει, καθώς αυξάνονται οι φωνές και οι πιέσεις για αναπτυξιακές παρεμβάσεις, είτε στο νομισματικό πεδίο από την ΕΚΤ είτε από την πλευρά των επενδύσεων. Ήδη, πάντως, στα διεθνή δίκτυα κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι Γαλλία και Γερμανία αρνούνται να παράσχουν εγγυήσεις στην ΕΚΤ για την αγορά τιτλοποιημένων δανείων, σηματοδοτώντας έτσι την πρώτη ανοιχτή έκφραση της κόντρας. Την ίδια στιγμή, οι δύο μεγαλύτερες χώρες της Ευρωζώνης επαναφέρουν ένα παλαιότερο σχέδιο για χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), συνολικού ύψους 300 δισ. ευρώ, το οποίο υποστηρίζει και ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ. Ένα παρόμοιο σχέδιο είχε ανακοινωθεί και το 2012, για χρηματοδότηση επενδύσεων 120 δισ. ευρώ, η οποία θα βασιζόταν σε αύξηση κεφαλαίου 10 δισ. ευρώ της ΕΤΕπ, αλλά έκτοτε δεν προχώρησε κάτι συγκεκριμένο. Ο κ. Γιουνκέρ προγραμματίζει να καταθέσει αναλυτικές προτάσεις τον Φεβρουάριο, αν και πολλοί αμφισβητούν ότι ένα παρόμοιο σύστημα χρηματοδότησης επενδύσεων μέσω της ΕΤΕΠ θα ήταν από μόνο του ο ικανός καταλύτης για να πυροδοτηθεί η ανάπτυξη. Η πίεση για αναπτυξιακά μέτρα είναι σημαντική, καθώς η γαλλική οικονομία δεν αναπτύχθηκε το πρώτο εξάμηνο, η Ιταλία βρίσκεται σε ύφεση για τρίτη φορά από το 2008, ενώ και το γερμανικό ΑΕΠ υποχώρησε ελαφρά (-0,2%) το δεύτερο τρίμηνο, αφού στο βαρύ οικονομικό κλίμα που προϋπήρχε προστέθηκαν και οι αβεβαιότητες λόγω Ουκρανίας. Εν τω μεταξύ, οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι αποφάσεις της συνεδρίασης του Σεπτεμβρίου καταδεικνύουν την ανησυχία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την αδύναμη ανάκαμψη στην Ευρωζώνη. Ωστόσο, υπάρχουν και αυτοί που προειδοποιούν ότι η ΕΚΤ ενδεχομένως οδεύει σε μια παγίδα ρευστότητας, τροφοδοτώντας τις ελπίδες της αγοράς για περαιτέρω δράση.πάντως, ενδεχόμενη απογοήτευση μελλοντικά θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση, δεδομένων των ανησυχιών στο Βερολίνο για QE. Ο οικονομολόγος της Credit Agricole, Frederik Ducrozet, σχολιάζει ότι όσον αφορά στις προοπτικές ενός προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων (sovereign QE), λίγα έχουν αλλάξει. Η επιλογή παραμένει στο τραπέζι, ωστόσο τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χρειάζονται χρόνο, ώστε να διεισδύσουν στο τραπεζικό σύστημα και στην πραγματική οικονομία, σημειώνει. Την ίδια ώρα, ο επικεφαλής του Ινστιτούτου Ifo, Χαν Σιν προειδοποιεί ότι η ΕΚΤ βρίσκεται σε μια παγίδα ρευστότητας και πως πρέπει να προχωρήσει στην αγορά ομολόγων, καθώς τα περιθώρια έχουν στενέψει. Ο Κριστιάν Σουλτζ, της Berenberg Bank, σημειώνει ότι ο Ντράγκι έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην ανάγκη δομικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων, ενώ υπογραμμίζει ότι αν η ΕΚΤ επιχειρήσει να κάνει ακόμη μεγαλύτερα βήματα, μέσω της αγοράς κρατικών ομολόγων, θα αναζητήσει τουλάχιστον την υποστήριξη του Βερολίνου. Η κόντρα Φρανκφούρτης- Βερολίνου έχει προκαλέσει έντονη νευρικότητα στους αναλυτές, τονίζει. «Σε μια ύστατη προσπάθεια να αναζωογονήσει την ανάκαμψη στην Ευρωζώνη και να καταπολεμήσει τον χαμηλό πληθωρισμό, η ΕΚΤ άδειασε την εργαλειοθήκη της» σχολιάζει η Κάρστεν Μπρέζσκι της ING. Μοναδική επιλογή, πλέον, είναι η αγορά κρατικών ομολόγων, τονίζει. Διχασμένοι είναι οι επενδυτές για την αποτελεσματικότητα του νέου γύρου φθηνών δανείων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του επονομαζόμενου ως TLTRO, σημειώνεται σε έρευνα της Goldman Sachs. Σύμφωνα με την έρευνα, που διεξήχθη σε 125 μεγάλους θεσμικούς επενδυτές, η μέση εκτίμηση κάνει λόγο για άντληση δισ. ευρώ κατά την πρώτη διαδικασία διάθεσης των κεφαλαίων στις 18 Σεπτεμβρίου. Υπενθυμίζεται ότι ο στόχος των TLTRO είναι να προωθήσουν την ανάπτυξη και την επέκταση των δανείων. Οι επενδυτές όμως είναι επιφυλακτικοί. Το 54% των ερωτηθέντων θεωρεί απίθανη την αύξηση των δανείων. Ομοίως, πολλές από τις διοικήσεις των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών τραπεζών είναι επίσης επιφυλακτικές, αναφέρει η ίδια έρευνα. Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ μέσω αγοράς καλυμμένων ομολόγων και ABS κάνει την εμφάνισή του σε μια περίεργη συγκυρία, κατά την οποία το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα χαρακτηρίζεται ήδη από πολύ υψηλά επίπεδα ρευστότητας. Την ανησυχία αυτή διατυπώνει η JP Μοrgan, επισημαίνοντας πως μετά την εφαρμογή του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, το μέγεθος των αποθεμάτων θα ξεπεράσει τα 5 τρισ. δολάρια, γεγονός που θα αυξήσει περαιτέρω τις πιέσεις στα κρατικά ομόλογα των ισχυρότερων χωρών του πλανήτη. Όπως επισήμανε ο διοικητής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, την περασμένη Πέμπτη στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε, τα νέα μέτρα της ΕΚΤ θα αυξήσουν κατά 1 τρισ. ευρώ, στα 3 τρισ. ευρώ, από 2 τρισ. δολάρια που είναι σήμερα, τον ισολογισμό της ΕΚΤ. «Η εκτίμηση της ΕΚΤ για την αύξηση του ισολογισμού της μαρτυρά πως οι αξιωματούχοι ξέρουν ήδη το μέγεθος των αγορών καλυμμένων ομολόγων και ABS στο οποίο θα προχωρήσουν» σχολιάζουν οι αναλυτές της JP Morgan αποτιμώντας τις εξελίξεις της τελευταίας εβδομάδας. Ταυτόχρονα, σύμφωνα πάντα με τους αναλυτές της αμερικανικής τράπεζας, η ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ θα αλλάξει τα δεδομένα στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα από πλευράς ρευστότητας. Σε ό,τι αφορά τις δράσεις των ισχυρότερων κεντρικών τραπεζών του πλανήτη, η JP Morgan διαπιστώνει πως από τα τέλη του 2010, οι Fed, Βank of England, Βank of Japan και ΕΚΤ άρχισαν να αυξάνουν τους ισολογισμούς τους. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει μια σωρευτική αύξηση των ισολογισμών τους κατά 4 τρισ. δολάρια, μέσα σε τέσσερα χρόνια, ήτοι αύξηση κατά 1 τρισ. ετησίως περίπου. «Κάθε απόπειρα ενίσχυσης της ρευστότητας ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Η ενίσχυση της ρευστότητας δεν αποκλείεται να οδηγήσει στο ξέσπασμα φούσκας, καταστρέφοντας τον πλούτο» προειδοποιεί η JP Morgan. Στο ίδιο μήκος κύματος και η Deutsche Bank, που εκτιμά πως ο ισολογισμός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα αυξηθεί κατά 1 τρισ. ευρώ κατά την προσπάθειά της να στηρίξει την οικονομία της Ευρωζώνης μέσω των αγορών εγγυημένων τίτλων. Η γερμανική τράπεζα εκτιμά ότι, εάν η ΕΚΤ επιτύχει τους στόχους της μέσω του προγράμματος αγοράς εγγυημένων τίτλων ιδιωτικού τομέα, τότε ο πληθωρισμός θα επανέλθει στα επίπεδα του χαμηλότερου αλλά πλησίον του 2% το Σύμφωνα με την Deutsche Bank, η ΕΚΤ με αυτή την κίνηση αγοράζει χρόνο, δημιουργώντας παράλληλα ένα περισσότερο ευέλικτο πλαίσιο σε σχέση με το πρόγραμμα φθηνών δανείων προς τις τράπεζες (πρόγραμμα TLTRO), αλλά κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα είναι και αποτελεσματικό. Για την εφαρμογή του νέου προγράμματος αγοράς εγγυημένων τίτλων υπάρχουν σημαντικές τεχνικές και νομικές προκλήσεις, οι οποίες θα πρέπει να ξεπεραστούν με το πλαίσιο λεπτομερειών που αναμένεται στις 2 Οκτωβρίου. Τέλος, η Deutsche Bank στοιχειοθετεί τους κινδύνους σε τρεις συγκεκριμένους τομείς: 1) Στην υπερβολική ρευστότητα που θα δημιουργηθεί από τις κινήσεις της ΕΚΤ. 2) Εάν η κατάσταση στην Ουκρανία δεν βελτιωθεί, οι κίνδυνοι της ανάπτυξης δεν θα μετριαστούν. 3) Η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου θα εξαρτηθεί και από τη στάση της Fed. Στον αντίποδα, η Fitch εκτιμά ότι τα νέα μέτρα της ΕΚΤ θα στηρίξουν τις προσπάθειες της Ευρωζώνης να θωρακίσει την ανάπτυξη της οικονομίας της και να αποφύγει την απειλή του αποπληθωρισμού. «Τα προγράμματα TLTRO και η ολοκλήρωση των stress tests για τις ευρωπαϊκές τράπεζες θα βελτιώσουν τις συνθήκες δανεισμού το 2015» προβλέπουν επίσης οι αναλυτές της Fitch. Ωστόσο, όπως σπεύδουν να διευκρινίσουν, η διάθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών να παράσχουν χορηγήσεις θα μείνει υποτονική, λόγω της αδύναμης ανάπτυξης και των συνθηκών στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας.

14 14 Διότι μπορεί εσχάτως η «Λ. Αθηνών» να έπιασε ενδοσυνεδριακά τον στόχο των «πόντων», ωστόσο είναι αλήθεια ότι ακόμα δεν έχει πείσει τους περισσότερους παίκτες, δεν έδειξε ότι είναι σε θέση για να κάνει την υπέρβαση, δεν προσείλκυσε φρέσκα» κεφάλαια σε βαθμό να μεταβληθεί προς το θετικότερο η εικόνα, τουλάχιστον προσώρας. Όλα αυτά έχουν αποτέλεσμα στη χρηματιστηριακή πιάτσα να αναρωτιούνται τις πταίει; Η αγορά αδυνατεί να προεξοφλήσει, έχει χάσει την ορατότητά της και έχει παγιδευτεί στις τραπεζικές και πολιτικές εξελίξεις; Γιατί, αφού θεωρητικά η ελληνική οικονομία πέρασε τις καταστροφές, προσβλέπει σε θετικό ΑΕΠ, οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν δύο φορές, το χρηματιστήριο βρίσκεται στα επίπεδα του καλοκαιριού του 2011; Φταίνε μόνο τα stress test και ο φόβος για νέα, τρίτη στη σειρά, ΑΜΚ; Το Χ.Α. ανησυχεί μόνο για την οικονομική και πολιτική πορεία της χώρας; Έχουμε να κάνουμε απλά με κλασικό program trading, δηλαδή με κινήσεις που σχετίζονται με τα γνωστά ζητήματα που αποτελούν «πληγή» για το Χ.Α. (τραπεζικά stress test, πολιτικός κίνδυνος, παλινωδίες με θέματα τύπου ΕΝΦΙΑ, υψηλή φορολογία, χαμηλές συναλλαγές, διστακτικότητα από πλευράς διεθνών επενδυτών κ.λ.π.) και μένει να φανεί εάν ολοκληρώθηκε (ή ολοκληρώνεται) ο κύκλος πωλήσεων των συγκεκριμένων χαρτοφυλακίων, που ήρθε μετά την αντίδραση δεικτών και μετοχών-σηματωρών, και τη στιγμή που ξένοι επενδυτικοί οίκοι έβλεπαν θετικότερα την αγορά; Ή μήπως κάποια funds ήθελαν να τραβήξουν χαμηλότερα τα χαρτιά ή και να τα κρατήσουν σε κάποια συγκεκριμένα επίπεδα βάζοντας προσωρινό stop στην αντίδραση προκειμένου ακολούθως να προβούν σε κάποια ανοδική σπέκουλα αφού πρώτα έχουν κάπως «κουνήσει το δέντρο». Βέβαια, όπως γίνεται αντιληπτό, για μία ακόμα φορά κυκλοφορούν στους διαδρόμους των χρηματιστηριακών γραφείων συνωμοσιολογικά σενάρια για τη δράση των ξένων που κατά το δοκούν επιχειρούν να ανεβάσουν ή να ρίξουν τις αποτιμήσεις. Πλην όμως, σε μια αγορά ρηχή και ελεγχόμενη από μερικές δεκάδες κωδικούς και hedge funds επόμενο είναι να εξυφαίνονται τέτοια σενάρια και να αναζητούν οι άνθρωποι του χώρου «τι μπορεί να κρύβεται πίσω από κινήσεις στο ταμπλό, τραβήγματα, άτσαλα χωσίματα ή αναλύσεις». Σε κάθε περίπτωση πάντως, και αν δεν βρέθηκε η αγορά στη δίνη ενός σεναρίου που ήθελε τα τραπεζικά χαρτιά, και σε δεύτερο χρόνο τα blue chips, να κρατάνε δυνάμεις για έναν επόμενο γύρο αντίδρασης ή καλλωπισμού με αφορμή κάποιες θετικές εξελίξεις (ακόμα και το road show στο City μνημονεύεται ) ή αναλύσεις, αυτό που εξάγεται ως συμπέρασμα και ίσως αποτελέσει καταλύτη για τη συνέχεια είναι ότι το Χ.Α. δείχνει μάλλον να πελαγοδρομεί σε ένα ευρύτερο πλέγμα συσσώρευσης. Θεωρητικά, τόσο το Χ.Α. όσο τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια βρέθηκαν σε διαδικασία βραχυπρόθεσμης διόρθωσης (τα ευρωπαϊκά με κύρια αφορμή τις εξελίξεις στην ανατολική Ουκρανία αλλά και σε άλλα σημεία του πλανήτη) μετά από μια απόλυτα αναμενόμενη ανοδική κίνηση, απόρροια προηγηθείσας διόρθωσης. Αλλά από την άλλη πλευρά, αφενός πυκνώνουν και πάλι οι αναφορές ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η όποια ανοδική κίνηση, αφετέρου ο DAX τείνει να κλείσει μεγάλο μέρος της ψαλίδας που άνοιξε με την πτώση από τις μονάδες προς τις μονάδες. Το ελληνικό χρηματιστήριο, με τη σειρά του βρίσκεται, κατά τους ειδικούς πάντα, σε εμφανή σχηματισμό συσσώρευσης για περισσότερο από 10 μήνες σε εύρος που δεν ξεπερνά το διπλό χαμηλό όριο-πυθμένα των 1.066,54 (19/5) 1.047,21 (8/8) και τις τοπικές κορυφές έτους των (3/4) 1.323,90 (10/6). Βέβαια, αυτή είναι η μεγαλύτερη εικόνα, με τη μικρότερη, και πιο πρόσφατη, να ορίζει τα όρια κάπου στις και μονάδες, άντε προς το Πλην όμως, μέσα σε αυτά τα όρια των μονάδων ή των περίπου μονάδων στο πιο μικρό «κάδρο τιμών», το Χ.Α. έχει δώσει κάμποσες διακυμάνσεις και διαδρομές, έχει δώσει τουλάχιστον 3 σημαντικά διορθωτικά κύματα και άλλες τόσες ισχυρές ανοδικές αντιδράσεις, όπως και μικρότερου μεγέθους ταλαντώσεις, κατά συνέ- Πολύ γρήγορα «τελείωσαν τα βόλια» του Γενικού Δείκτη στη διαγραμματική επίθεση, που έκανε στην περιοχή αντίστασης των μονάδων, με αποτέλεσμα την άμεση οπισθοχώρησή του προς την περιοχή του βατήρα των 1150 μονάδων με μετέπειτα εκδηλώσεις «αντάρτικων» ανοδικών επιθέσεων προς την περιοχή των 1185 μονάδων, επισημαίνει ο Απόστολος Μάνθος. Η συνεχόμενη ανολοκλήρωτη, σε επίπεδο ημερήσιου κλεισίματος, απόκτηση του επιπέδου των μονάδων θα στρέψει το Γενικό Δείκτη

15 15 πεια και ευκαιρίες για μεροκάματο προς τη long ή short κατεύθυνση. Εσχάτως δε, επί περίπου έναν μήνα, ο Γ.Δ. παίζει σε ένα «κουτάκι» μονάδων, με τον FTSE 25 να κινείται σε ένα εύρος πόντων, χωρίς να αλλάζει το παραμικρό από την πολύμηνη συσσώρευση αλλά και από τον τελευταίο σχηματισμό, που έχει ξεκινήσει από τα χαμηλά της 8ης Αυγούστου (όταν η αγορά βρέθηκε κάτω των μονάδων). Το θέμα, βέβαια, είναι ότι παιχνίδι κάνουν μια χούφτα κωδικών με το εγχώριο retail να φοβάται, να είναι μαζεμένο ή να μένει εκτός νυμφώνος. Έτσι, σε γενικές γραμμές η μεγάλη εικόνα μυρίζει συσσώρευση, δίχως ακόμα όμως να έχει διαφανεί πότε θα έρθει η διαφυγή, κυρίως όμως προς το ποια κατεύθυνση θα συμβεί αυτό. Το κατά πόσο όσα συμβαίνουν ή εξυφαίνονται σε εσωτερικό και παγκόσμιο επίπεδο θα διαφανούν άμεσα στον ορίζοντα και πώς αυτά με μεγαλύτερη καθοδική φορά προς τη ζώνη στήριξης των με μονάδων προκαλώντας εκτεταμένες πωλήσεις. Μάλιστα στο εβδομαδιαίο chart τιμών είναι εμφανές ότι ο Γενικός Δείκτης «μένει από χρόνο», καθώς πρέπει να εκδηλώσει άμεσα ανοδική κίνηση προς τη ζώνη των με μονάδων αποσυμφορίζοντας το «πεδίο της μάχης» των με μονάδων από τους πωλητές. Ζητούμενο για το δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης είναι αρχικά η διατήρηση της στήριξης θα επηρεάσουν και την πορεία του Χ.Α., είναι ένα κρισιμότατο ερώτημα που για την ώρα όμως είναι μάλλον δύσκολο να απαντηθεί. Εξ ου και οι παίκτες, οι άνθρωποι της αγοράς, κινούνται ακόμα με τη λογική της βραχυπρόθεσμης προσέγγισης, μένουν σε αυτά τα όρια και ακολουθούν και τη λογική του day by day και μετά βλέποντας και κάνοντας. Δεδομένων αυτών, οι όποιες κινήσεις εξαντλούνται αναγκαστικά σε διακυμάνσεις, στο «πάνω» και στο «κάτω» συγκεκριμένων μετοχών και δεικτών, σχεδόν αποκλειστικά της μεγάλης, άντε και λιγοστών της μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Από εκεί και πέρα, βέβαια, όπως η αγορά βρέθηκε εκ νέου ενώπιον του κινδύνου να δοκιμάσει και να χάσει τις μονάδες, επίπεδο που κατάφερε να διατηρήσει σε γενικές γραμμές, έτσι και επιχείρησε να προσεγγίσει και να διασπάσει τις μονάδες, όριο που τελικά για την ώρα φάνηκε ότι δεν είναι και τόσο εύκολο. των 370 μονάδων και μετέπειτα η αναρρίχηση προς τις 393 μονάδες, όπου και θα βρεθεί αντιμέτωπος με τις διαγραμματικές δυνάμεις αντίστασης της προηγούμενης τοπικής κορυφής, που αποτυπώθηκε στη λήξη του Ιουλίου. Εδώ όμως ένα πιθανό τρίτο κατά σειρά καθοδικό «pullback» του δείκτη προς το επίπεδο των 370 μονάδων θα πρέπει να μας θέσει σε εγρήγορση, καθώς η πτωτική λύση θα απελευθερώσει βίαιες τεχνικές ρευστοποιήσεις βάζοντας στόχο τιμές χαμηλότερα των 360 μονάδων. Το κατά πόσο οι εγχώριες και διεθνείς εξελίξεις θα δώσουν για άλλη μια φορά την ευκαιρία στους βραχυπρόθεσμους long να δοκιμάσουν εκ νέου την ανοδική διαφυγή, είναι κάτι που θα φανεί προσεχώς. Σε κάθε περίπτωση, και εφόσον δεν έχουμε απρόοπτα, σύμφωνα με την πιο αισιόδοξη σχολή σκέψης στο Χ.Α. εμφανής είναι η διάθεση να... δοκιμαστούν και πάλι οι μονάδες. Απαραίτητη προϋπόθεση, όμως, από τεχνικής πάντα οπτικής, είναι η υπέρβαση των μονάδων. Όπως σημείωναν χρηματιστηριακοί παράγοντες, η όποια διάθεση αναστροφής σχετιζόταν με την εικόνα των διεθνών αγορών, την επιβεβαίωση της σημαντικής παρότι βραχυπρόθεσμης/μηνιαίας στήριξης για τον Γ.Δ. στις μονάδες και για τον 25άρη στις 370/372 μονάδες, τη σταθεροποίηση του τραπεζικού στο εύρος των μονάδων, την επιβεβαίωση στηρίξεων για μετοχές-σηματωρούς με ενδεικτικότερη την περίπτωση της Εθνικής στα 2,50 ευρώ, τη ρηχότητα της ελληνικής αγοράς, την αξιολόγηση του S&P, τη στάση των ξένων απέναντι στις τράπεζες και τις εταιρείες που θα συμμετάσχουν στο road show του Λονδίνου, κ.λ.π. Επίσης, δεν λησμονούν να αναφέρουν ότι παρά τα μεγάλα σκαμπανεβάσματα του τελευταίου τριμήνου στο ελληνικό χρηματιστήριο και τις ανησυχίες για πτώση του Γενικού Δείκτη κάτω από τις μονάδες, οι ξένοι επενδυτές εξακολουθούν να βρίσκονται σταθερά με την πλευρά των αγοραστών στο Χ.Α. βάζοντας περισσότερα κεφάλαια από όσα αποσύρουν κάθε μήνα. Τουλάχιστον οι ξένοι θεσμικοί επενδυτές, που πρώτοι από όλους πούλησαν τα blue chips την περίοδο Απριλίου-Μαΐου με εκροές 250 εκατ. ευρώ, είναι έκτοτε επί τρεις συνεχόμενους μήνες καθαροί αγοραστές τόσο στο σύνολο της αγοράς (145 εκατ. ευρώ) όσο και στον FTSE Large Cap 25 (97 εκατ. ευρώ). Ωστόσο, κατά την άλλη πλευρά των ανθρώπων της αγοράς, της κάστας δηλαδή των επιφυλακτικών, όλες οι τελευταίες συνεδριάσεις, ανεξαρτήτως τελικού προσήμου του Γενικού Δείκτη, οδηγούν σε ένα και μοναδικό συμπέρασμα: η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά υποφέρει από την ανυπαρξία φρέσκων αγοραστών που θα σπεύσουν να τοποθετηθούν, δίνοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία στους βραχυπρόθεσμους ξένους να μειώσουν θέσεις, κάτι που φαίνεται να επιδιώκουν. Και επειδή το φρέσκο χρήμα δείχνει από δύσκολο έως ακατόρθωτο να εισρεύσει από τους εγχώριους «κωδικούς λιανικής» (εδώ και πολύ καιρό αποτελούν από σπάνιο έως απόλυτα συλλεκτικό είδος εάν εξαιρέσουμε τους ξένους κωδικούς που κάτω από τον μανδύα τους κρύβουν εγχώριους παίκτες και επιχειρηματίες), χρειάζονται οι ανάλογες θετικές εξελίξεις προκειμένου νέα ξένα χαρτοφυλάκια να «ξαναδούν» το Χ.Α. Και δεν γίνεται λόγος μόνο για μια αναβάθμιση, αλλά κυρίως για ζητήματα που σχετίζονται με τη διαπραγμάτευση για το χρέος, με την πολιτική σταθερότητα ή αστάθεια, με τα τραπεζικά stress tests, με την δημοσιονομική εικόνα, κυρίως όμως με τα «κόκκινα δάνεια», την υπερφορολόγηση κ.λ.π. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα συνεχίσει να ανακυκλώνεται το ίδιο χρήμα και η ημερήσια τάση θα διαμορφώνεται από τις διαθέσεις των ενεργών παικτών, το κλίμα στις διεθνείς αγορές και τις εξελίξεις στην εγχώρια κεντρική πολιτική σκηνή. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν οι αποφάσεις που θα πάρουν οι εγχώριες τράπεζες όσον αφορά στις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, με αρκετές εισηγμένες είτε να αναγκάζονται σε εσπευσμένες ΑΜΚ είτε να αποχωρούν από το ταμπλό του Χ.Α., ο χρησμός του οίκου FTSE για την κατηγοριοποίηση του Χ.Α, που αναμένεται μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου, ημερομηνία που συμπίπτει με το triple witching Σεπτεμβρίου, ενώ το ίδιο διάστημα θα έχει λάβει χώρα το road show στο Λονδίνο αλλά και το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία ή μη της Σκωτίας, ζήτημα ιδιαίτερα κρίσιμο για την πορεία όχι μόνο του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά γενικότερα της Ευρώπης και της παγκοσμιοποίησης. Από εκεί και πέρα, δεν είναι υπερβολή να αναφερθεί ότι άλλοτε τα εναλλακτικά blue chips «πέφτουν σε λήθαργο» και άλλοτε «ξυπνούν» από αυτόν, προφανώς ενίοτε με ισχνούς όγκους και ενίοτε με πιο αυξημένους, με τα ισχυρά χέρια να βάζουν στο τραπέζι και την τακτική του rotation. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρούνται «πονηρά», όπως τα χαρακτηρίζουν οι brokers, πονταρίσματα στα blue chips, με το παιχνίδι να περιλαμβάνει προφανώς αδειάσματα, σκουπίσματα, ξαφνική ενεργοποίηση αγοραστών ή πωλητών κατά το «πρώτο μισό», το «δεύτερο μισό» της συνεδρίασης ή και «χτυπήματα» στο φινάλε και τις δημοπρασίες. Με την τριάδα ΟΤΕ (πρέπει να κρατήσει τα 11 ευρώ, θετικό εάν υπερβεί τα 11,4 ευρώ, με στόχο τα 11,8-12 ευρώ), ΟΠΑΠ (στόχος άνω των 12,2-12,4 ευρώ, τεχνικές στηρίξεις να εντοπίζονται στα 11,7, 11,50 και 11 ευρώ), ΔΕΗ (αντίσταση στα 11,4 ευρώ και πρώτος στόχος τα 11,6 ευρώ) να έχουν την τιμητική τους σε αυτό το μοτίβο, μετά βέβαια την τετράδα των ΕΤΕ, ΑΛΦΑ, ΠΕΙΡ, ΕΥΡΩΒ, και τίτλους όπως οι ΜΥΤΙΛ, ΕΧΑΕ, JUMBO (έχει δύσκολο τεχνικό όριο στα 12 ευρώ), ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΦΟΛΙ (στήριξη στα 28,8 ευρώ), ΤΕΝΕΡΓ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΕΧΑΕ, ΜΟΗ, ΤΙΤΚ (στήριξη στα 19,4 ευρώ), ΕΥΔΑΠ (στήριξη 8,2 ευρώ) να συμμετέχουν στο «κάδρο» της ημερήσιας χρηματιστηριακής διάταξης. Πάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι πολλά βαριά χαρτά έπεσαν θύμα των διακυμάνσεων, καθώς βγήκαν εντολές πώλησης στα τοπικά υψηλά (εβδομάδας για παράδειγμα), αποδεικνύοντας ότι τα blue chips έχουν μεν προοπτικές αλλά και παραμένουν ευάλωτα σε κάθε αφορμή διόρθωσης.

16 16 στη σέντρα Σε «hold» από «accumulate» υποβάθμισε τη σύσταση της μετοχής της Motor Oil (ΜΟΗ) η Επενδυτική Τράπεζα της Ελλάδας (ΙΒG), μειώνοντας την τιμή-στόχο στα 8,30 ευρώ, από 8,90 ευρώ πριν, λόγω αναθεώρησης προς τα κάτω των προβλέψεων για το τμήμα διύλισης. Συγκεκριμένα, η IBG αναθεωρεί τις εκτιμήσεις για τα «καθαρά» EBITDA του τμήματος διύλισης 25% χαμηλότερα, στα 136,5 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, αναθεωρεί κατά 23% χαμηλότερα τις προβλέψεις για τα EBITDA του 2015, στα 187 εκατ. ευρώ. Η IBG επισημαίνει πως, παρά το δύσκολο περιβάλλον στην αγορά διύλισης στην Ευρώπη, η ΜΟΗ θα συνεχίσει να παράγει ικανοποιητικές ταμειακές ροές (FCF) χάρη στην υψηλή διαφοροποίηση και στην ισχυρή εξαγωγική δραστηριότητα. Επιπρόσθετα, η ενίσχυση του δολαρίου και η ανάπτυξη του τμήματος Μάρκετινγκ θα βοηθήσουν την εταιρεία να περιορίσει τον αντίκτυπο από την επιδείνωση στην αγορά διύλισης. Στα 13 ευρώ, από 13,6 προηγουμένως, αναθεωρεί την τιμή-στόχο της ΔΕΗ η Goldman Sachs, διατηρώντας σύσταση «buy». Ο διεθνής οίκος μειώνει 3% κατά μέσο όρο την πρόβλεψη για τα κέρδη ανά μετοχή την περίοδο , κυρίως λόγω της αύξησης του καθαρού χρέους. Παράλληλα, η Goldman Sachs προβλέπει πως η ΔΕΗ θα διανείμει μεγάλο μέρισμα το 2014 που θα κυμανθεί στο 1,5 ευρώ. Συγκεκριμένα, προβλέπει μέρισμα ανά μετοχή (DPS) στο 1,5 ευρώ. Όσον αφορά στη ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα, η Goldman Sachs αναμένει πως θα παραμείνει αδύναμη και το 2014 και το 2015, και ότι θα σημειώσει 2% ετήσια ανάπτυξη από το 2016 και έπειτα. Σύμφωνα με την Goldman, η ΔΕΗ προσφέρει στους επενδυτές το «στόρι» της αναδιάρθρωσης μέσω της πώλησης μιας σειράς περιουσιακών στοιχείων, της ανάκαμψης της κερδοφορίας και των περιθωρίων κέρδους. Τη μετοχή του ΟΠΑΠ... ξαναβλέπει η Citi, σε έκθεσή της στην οποία αναβάθμισε τη σύσταση σε «neutral» από «sell», ενώ έδωσε νέα τιμή-στόχο στα 12 ευρώ, από 7,7 ευρώ. Όπως σημειώνει η Citi, στα τρέχοντα επίπεδα η εκτιμώμενη απόδοση και τα ρίσκα συνάδουν με τα τρέχοντα επίπεδα της μετοχής. Παρά την πιθανή επιστροφή κεφαλαίου ύψους 4,9 ευρώ ανά μετοχή ή απόδοση 40% έως το 2017 χωρίς να αυξηθεί η μόχλευση, υπάρχει ισορροπία ρίσκου-οφέλους λόγω του ρίσκου εκτέλεσης από την κυκλοφορία των VLTs. Ο οίκος ανεβάζει τις προβλέψεις του για τα EBITDA του ΟΠΑΠ κατά 6% για φέτος και κατά 13% για το 2015, λόγω καλύτερων εσόδων και ελέγχου κόστους, όπως φάνηκε στα αποτελέσματα εξαμήνου του Οργανισμού. Ειδικότερα, η Citi προβλέπει αύξηση των ακαθάριστων εσόδων του Οργανισμού κατά 90% στα 2,3 δισ. ευρώ έως το 2017, από 1,2 δισ. το H πλήρης αναγνώριση του αναβαλλόμενου φόρου από τις ελληνικές τράπεζες θα ενίσχυε τα κύρια εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών με ποσό έως και 10 δισ. ευρώ. Αυτό αναφέρει η Citigroup σε σχετική της ανάλυση, μετά τις συναντήσεις με τα στελέχη των 4 συστημικών τραπεζών στην Αθήνα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της, η πλήρης αναγνώριση του αναβαλλόμενου θα ενισχύσει τα κύρια εποπτικά κεφάλαια (CET 1) της Alpha στο 16,3%, της Εθνικής στο 13,9%, της Πειραιώς στο 15% και της Eurobank στο 17,8%. H Citigroup αναφέρεται στο παράδειγμα της Ισπανίας, η οποία, επιτρέποντας την αναγνώριση του αναβαλλόμενου, προσέθεσε 30 δισ. ευρώ στα κεφάλαια των τραπεζών. Επιπλέον, ο διεθνής οίκος δεν αλλάζει τις τιμές-στόχους για τις τράπεζες. Για την Alpha η τιμή-στόχος είναι στα 0,70 ευρώ με σύσταση «neutral», και για την Εθνική στα 3,0 ευρώ με σύσταση «buy». Σε ό,τι αφορά την Πειραιώς, η τιμή-στόχος είναι στο 1,65 ευρώ με σύσταση «buy». Σε αναβάθμιση της σύστασης για τη μετοχή του ΟΤΕ σε «overweight» από «equalweight» προχώρησε η Morgan Stanley. Παράλληλα, ανέβασε την τιμή-στόχο για τη μετοχή στα 13 ευρώ, από 12,5 ευρώ. Ο οίκος σημειώνει στην ανάλυσή του ότι η πρόσφατη υποαπόδοση της μετοχής (κατά 20% από τον Μάρτιο) δεν είναι δικαιολογημένη, προσθέτοντας ότι η αποτίμησή της δείχνει ελκυστική, καθώς τα περιθώρια ανόδου σε σχέση με την τιμή-στόχο ανέρχονται στο 15%. Αναφορικά με το μέρισμα, μετά και τις δηλώσεις της διοίκησης του ΟΤΕ για επιστροφή στα μερίσματα από το 2015, ο οίκος εκτιμά μέρισμα 0,5 ευρώ, με την απόδοση να διαμορφώνεται στο 4,5%. Σε σχέση με τα πιθανά deals που αναμένεται να προκύψουν στον κλάδο, η Morgan Stanley υπογραμμίζει ότι η νέα τάση συγκέντρωσης θα οδηγήσει σε πιο «λογικά επίπεδα» ανταγωνισμού και πιθανόν σε μικρότερα νομοθετικά ρίσκα. Στα 4,6 ευρώ, από 4,2, αύξησε την τιμή-στόχο της Ελλάκτωρ η Αlpha Finance, διατηρώντας σύσταση «οutperform». Η χρηματιστηριακή σημείωσε πως αυξάνει την τιμή-στόχο, λαμβάνοντας υπόψη την IPO της ΕΛΤΕΧ Άνεμος και την ανατίμηση της αξίας της Εldorado το Παράλληλα, τονίζει ότι η αποτίμηση της μετοχής παραμένει ελκυστική. Όσον αφορά στα αποτελέσματα δεύτερου τριμήνου, αναφέρει πως ήταν χαμηλότερα από τις προβλέψεις εξαιτίας της καταγραφής απομείωσης 45,6 εκατ. ευρώ από τη σημαντική αναδρομική πτώση της αξίας των μετοχών της Eldorado και Hellas Gold κατά το Η Alpha Finance αναμένει πως η Αττική Οδός θα προσφέρει ετήσια ΕΒΙΤDA 100 εκατ. ευρώ ως το τέλος του 2024, προσφέροντας συνολικά μερίσματα ύψους 900 εκατ. ευρώ. Ισχυρή θετική επίδραση στα μεγέθη της Μυτιληναίος θα έχει η άνοδος στην τιμή του αλουμινίου, υπογραμμίζει η Wood & Co., η οποία διατηρεί σύσταση «buy» και τιμή-στόχο στα 8,5 ευρώ. Ειδικότερα, σημειώνει ότι από τις αρχές Ιουλίου η τιμή του αλουμινίου και των παράγωγων προϊόντων έχει ενισχυθεί σημαντικά λόγω μείωσης της υπερπροσφοράς και υγιούς ζήτησης (άνοδος πλέον του 5% την τελευταία δεκαετία). Αυτό έχει ισχυρή θετική επίδραση λόγω της θυγατρικής Αλουμίνιον της Ελλάδος (27% των EBITDA του ομίλου). Η χρηματιστηριακή σημειώνει ότι εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις στις τιμές αλουμινίου, τα EBITDA 2015 του κλάδου αλουμινίου θα μπορούσαν να διαμορφωθούν σε επίπεδα άνω των 120 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, τα EBITDA και τα καθαρά κέρδη του ομίλου θα μπορούσαν να εμφανίσουν πρόσθετη ενίσχυση κατά 20% και 50% αντίστοιχα. Υποβάθμισε τις προβλέψεις για τον ΟΛΠ η Alpha Finance, παρότι, όπως σημειώνει, τα αποτελέσματα β τριμήνου ήταν αυτά που προέβλεπε, αναμένοντας ότι με την αύξηση της τουριστικής κίνησης και την καλύτερη διαχείριση του εμπορικού τέρμιναλ το β τρίμηνο 2014 τα έσοδα θα αυξηθούν. Όμως, τα κόστη διαχείρισης δείχνουν ότι δεν υπάρχει η αναμενόμενη αποδοτικότητα, κι αυτό σημαίνει πως οι εκτιμήσεις για τα κέρδη ανά μετοχή είναι 23% κάτω για το 2014, και 14% για το Από την άλλη πλευρά, δεν αναφέρεται κάτι νεότερο για το θέμα της αποκρατικοποίησης, ενώ θέματα εγείρονται και για τον φιλικό διακανονισμό με την Cosco. Η χρηματιστηριακή, πάντως, συνεχίζει να δίνει σύσταση «outperform», αν και μειώνει την τιμή-στόχο στα 26,5 ευρώ από 27,4 ευρώ προηγουμένως, ενώ ο πήχυς αναπροσαρμόζεται στα 23,4 ευρώ αν δεν υπάρξει η συμφωνία με τους Κινέζους. Τα ισχυρά αποτελέσματα τριμήνου της Τέρνα Ενεργειακής λόγω και των νέων μονάδων της εισηγμένης υπογραμμίζει η Eurobank Equities, σε έκθεσή της στην οποία έδωσε τιμή-στόχο στα 5 ευρώ και σύσταση «buy» για τη μετοχή. Όπως υπογραμμίζει, η εταιρεία εγκατέστησε μονάδες ισχύος 24 MW στο β τρίμηνο, με τη συνολική εγκατεστημένη ισχύ της να διαμορφώνεται στα 604 MW. Προβλέπει μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης των EBITDA της Τέρνα Ενεργειακής κατά 21% στην επόμενη τριετία. κπληξη θα προκαλέσει στον κλάδο εάν Έκάποια ελληνική τράπεζα αποτύχει στα stress tests της ΕΚΤ, ωστόσο στα αποτελέσματα αναμένεται να αποτυπωθεί μια διαφοροποίηση ανάμεσα στις τράπεζες, κάτι που θα προσελκύσει και το ενδιαφέρον των εμπλεκόμενων στις αγορές. Αυτό είναι το συμπέρασμα των αναλυτών της Citigroup έπειτα από τη συνάντηση που είχαν με τη διοίκηση της Alpha Bank. Ανάμεσα στα σημεία που τονίστηκαν από τη διοίκηση της Alpha Bank είναι πως τα stress tests της Τραπέζης της Ελλάδος ήταν πιο αυστηρά έναντι εκείνων της ΕΚΤ στο κριτήριο των ζημιών από τα δάνεια, καθώς στα πρώτα προσμετρήθηκαν οι ζημιές σε όλη τη διάρκεια των δανείων (lifetime losses), ενώ στη δεύτερη περίπτωση λαμβάνονται υπόψη οι ζημιές τριών ετών. Η διοίκηση της Alpha Bank ενημέρωσε, επίσης, τους αναλυτές ότι της ζητήθηκαν από την ΕΚΤ δυναμικά στοιχεία ισολογισμού, αν και παραμένει αβέβαιο το πώς αυτά θα χρησιμοποιηθούν στη διαδικασία, με δεδομένο ότι τα stress tests γίνονται σε στατικά στοιχεία των τελών του Κατά τα άλλα, η διοίκηση της Alpha Bank εμφανίστηκε θετική για τις προοπτικές των εσόδων από τόκους για το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Όπως είπε, η τριμηνιαία αύξηση των 7 εκατ. ευρώ ήταν χαμηλή, καθώς μειώθηκε από έκτακτους παράγοντες. Η Alpha εκτιμά ότι έως το πρώτο τρίμηνο του 2015, οι νέες προθεσμιακές καταθέσεις θα της κοστίζουν 1,5% και οι συνολικές υποχρεώσεις κάτω από 1%. Ανάμεσα στα εμπόδια που εκτιμά η τράπεζα ότι θα αντιμετωπίσει βραχυπρόθεσμα είναι η καθαρή μείωση των δανείων και η ενδεχόμενη πτώση στις αποδόσεις των δανείων το Η Alpha πάντως δεν αναμένει να κάνει σημαντική χρήση του προγράμματος φθηνών δανείων της ΕΚΤ (TLTRO). Επίσης, η τράπεζα εκτιμά ότι την 1η Μαρτίου 2015, οπότε λήγει η επιλεξιμότητα των ομολόγων με κρατική εγγύηση ως collaterals για την παροχή ρευστότητας από την ΕΚΤ, η κεντρική τράπεζα θα ανακοινώσει κάποια χαλάρωση των σχετικών κανόνων, ώστε να επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες να συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΚΤ, χωρίς να χρειαστεί να κάνουν χρήση του ELA. Η Alpha Bank σημειώνει πως η μετατροπή του αναβαλλόμενου φόρου (DTAs) σε tax credit θα ολοκληρωθεί στις επόμενες 1-2 εβδομάδες. Η Citi σημειώνει πως οι ελληνικές τράπεζες έχουν αναγνωρίσει DTAs από 3,2 δισ. ευρώ (Alpha) έως 3,6 δισ. ευρώ (Εθνική), με τη Eurobank να έχει τα υψηλότερα DTAs ως ποσοστό των εμπράγματων κεφαλαίων της (59%).

17 ΑΠΟΨΗ» ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΤΣΙΠΡΑ ΓΙΑ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ

18 2/18 ΑΠΟΨΗ «Οι ηγέτες είναι για τα δύσκολα, και όλοι κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος, όχι στη διάρκεια της μάχης. Όταν ανέλαβα, δεν υποσχέθηκα ότι δεν θα έχουμε φουρτούνες. Υποσχέθηκα ότι θα φτάσουμε σε απάνεμο λιμάνι, και είμαστε σε σωστή ρότα. Σύντομα θα μπούμε μέσα στο λιμάνι. Τα τελευταία κουνήματα δεν πρόκειται να μας σταματήσουν. Άλλωστε, καλό θα είναι να θυμούνται όλοι σε τι κατάσταση πήραμε το τιμόνι». Με τα λόγια αυτά σχολίασε τις εξελίξεις σε στενό του συνεργάτη, σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», ο Α. Σαμαράς, που δουλεύει κατά γενική ομολογία νυχθημερόν. ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΑΜΑΡΑ ΣΕ ΤΣΙΠΡΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΕΘ εγονός είναι ότι το θέμα του ΕΝΦΙΑ στη Βουλή δημιούργησε εντυπώσεις, αφού άλλαξαν έξι βουλευτές της Ν.Δ. μεταξύ των οποίων η Ντόρα Μπακογιάννη και αντικαταστάθηκαν τρεις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που είχαν διαφοροποιηθεί. Οι αντιδράσεις είχαν ιδιαίτερο χρώμα, με κορυφαία την ατάκα της βουλευτού της Ν.Δ. Άννας Καραμανλή «να πάει να γ... ο Χαρδούβελης». Από τη σύνθεση της Ν.Δ. αντικαταστάθηκαν οι Γ. Κωνσταντόπουλος, Μ. Σενετάκης, Λ. Αυγενάκης, Ντ. Μπακογιάννη και Μισέλ Ασημακοπούλου, μαζί με την Άννα Καραμανλή. Η αντικατάσταση πάντως των απρόθυμων βουλευτών οφείλεται σε προσωπικούς λόγους και λόγους υγείας, απάντησε η Ν.Δ. Συγκεκριμένα, αναφέρουν ότι ο Γ. Κωνσταντόπουλος λείπει στην Αμερική λόγω σοβαρού προβλήματος υγείας, ο Μ. Σενετάκης χειρουργήθηκε πρόσφατα προκειμένου να αντιμετωπίσει ρήξη χιαστών και ο Λ. Αυγενάκης λόγω ανειλημμένων προσωπικών υποθέσεων που τον «καθήλωσαν» στην Κρήτη. Η Ντ. Μπακογιάννη βρίσκεται στη Λωζάννη για εκδήλωση των Ολυμπιακών Αγώνων, ενώ η Μ. Ασημακοπούλου βρίσκεται στα Ιωάννινα λόγω των δικαστικών εξελίξεων για την υπόθεση με τον σύζυγό της. Στην ψηφοφορία, 51 βουλευτές της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ είπαν «ναι», 38 δήλωσαν «όχι» (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝ.ΕΛ., ΔΗΜ.ΑΡ. και Χ.Α.) και έξι δήλωσαν «παρών» (ΚΚΕ, Γρηγόρης Ψαριανός και Βασίλης Οικονόμου). Σύγκληση της Κ.Ο. Επειδή το επόμενο διάστημα είναι κρίσιμο, ο πρωθυπουργός σκέφτεται, σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», την έκτακτη σύγκληση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας. Ο Αντώνης Σαμαράς εμφανίζεται δυσαρεστημένος, αφού πιστεύει ότι η ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΝΑ ΜΗ ΔΙΑΚΙΝΔΥΝΕΥΣΕΙ Η ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ κομματική γραμμή θα πρέπει να ακολουθείται, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει το ένστικτο της αυτοσυντήρησης των βουλευτών. Στο Μέγαρο Μαξίμου συζητούν και το ενδεχόμενο να γίνεται καλύτερη και σαφέστερη ενημέρωση στους βουλευτές. «Σε κανέναν δεν αρέσει να βάζει μέτρα, ούτε είμαστε μαζοχιστές, ούτε τρελοί. Έτσι πρέπει να γίνει. Διορθώνουμε αστοχίες και ελλείψεις ετών» είπε στην «Α» κορυφαίος υπουργός, που θεωρεί ότι θα υπάρξει πιστοποίηση της βιωσιμότητας του χρέους. Η συνάντηση Σαμαρά-Κοέλιο Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο πρωθυπουργός στη συνάντηση που είχε με τον Πορτογάλο ομόλογό του Κοέλιο. «Οι θυσίες του ελληνικού λαού είναι απίστευτες. Η Ελλάδα θα μιμηθεί την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, θα βγει στις αγορές και θα σταθεί στα πόδια της» είπε ο κ. Σαμαράς. Επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει συντονισμός στις χώρες της Ευρωζώνης για την τόνωση της ανάπτυξης, ενώ υπήρξε απόλυτη σύμπτωση απόψεων με τον Πορτογάλο πρωθυπουργό «στην ανάγκη για μεγαλύτερη συναίνεση μέσα στην Ευρώπη». Ο Έλληνας πρωθυπουργός πρόσθεσε: «Τα τελευταία δύο χρόνια η Ευρώπη έχει κάνει βήματα που μέχρι πρότινος ήταν αδιανόητα. Οι δύο χώρες μας, όπως και η Ευρώπη, βρίσκονται σε καλό δρόμο. Συζητήσαμε με τον κ. Κοέλιο την κρίση στην Ουκρανία και την υποτροπή στη Συρία. Η Ευρώπη πρέπει να μείνει ενωμένη και να υιοθετήσει πολιτικές σταθερότητας και ασφάλειας. Για να ασκήσει θετική επιρροή πρέπει να είναι ενωμένη και μέσα από τις κρίσεις να βγει ακόμη πιο ενωμένη». Πρωτογενή πλεονάσματα Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι η Ελλάδα είχε μεγάλη υστέρηση ανταγωνιστικότητας και μεγάλο χρέος. «Καταφέραμε να έχουμε πρωτογενή Πυρ κατά βούλησιν από τη Σοφία Βούλτεψη Επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ όμως εξαπέλυσε και η Σοφία Βούλτεψη με αφορμή δημοσιεύματα της «Αυγής»: «Οι μάσκες έπεσαν! Τώρα ξέρουμε ποιο είναι το κέντρο που καθοδηγεί από μέρες την εναντίον μου επίθεση ψεύδους, άρα συκοφαντική. Από χθες το επίσημο όργανο του ΣΥΡΙΖΑ, η εφημερίδα Η Αυγή, πήρε η ίδια τη σκυτάλη των προσωπικών επιθέσεων. Μια εκστρατεία λάσπης και συκοφαντίας με προφανή πολιτική στόχευση και από διαφορετικά παραρτήματα που ανήκουν στο ίδιο κέντρο αποσταθεροποίησης. Απαντώ σε ένα προς ένα συνοπτικά: Σχετικώς με δημοσίευμα σύμφωνα με το οποίο έχω διορίσει συγγενείς μου, επειδή είναι πλήρως αναληθές και συκοφαντικό και δεν έχω διορίσει κανέναν, ο λόγος έχει από χθες δοθεί στη Δικαιοσύνη, στην οποία προσέφυγα». Για τα σπίτια «Σχετικώς με την περιουσιακή μου κατάσταση, διαθέτω μόνο μια πρώτη κατοικία τριάντα ετών, στην οποία κατοικώ με την οικογένειά μου και το ήμισυ μιας εξοχικής κατοικίας, ήτοι 35 τ.μ. Αυτό που αναφέρεται ως οικόπεδο αποτελεί μέρος παλαιού συνεταιρισμού από 28 ετών (με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς την αξία και την αξιοποίησή του), που αποκτήθηκε από ομάδα δημοσιογράφων, μεταξύ των οποίων και κάποιοι από τους σημερινούς συκοφάντες μου. Επομένως, δεν διαθέτω ουσιώδη ακίνητη περιουσία, ούτε εισοδήματα από αυτήν. Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη ραδιοφωνική συνέντευξη δεν αφορούσε στην πρώτη κατοικία, αλλά στις επενδύσεις σε ακίνητα, κάτι που προφανώς δεν περιλαμβάνει την πρώτη κατοικία» συνεχίζει η ανακοίνωση. Για την εταιρεία «Σχετικώς με τη θέση μου σε εταιρεία, από αυτήν έχω αποχωρήσει πλήρως από τις 6 Μαΐου 2014, πολύ πριν μου ανατεθούν τα καθήκοντα του υφυπουργού, δυστυχώς για τους συκοφάντες. Οι συκοφάντες καλούνται να ανασκευάσουν και κυρίως να δημοσιοποιήσουν τους δικούς τους τραπεζικούς λογαριασμούς (οι δικοί μου είναι ελλειμματικοί), τα δικά τους πόθεν έσχες (αν έχουν υποβάλει ποτέ) και τις δικές τους φορολογικές δηλώσεις. Ειδικά η εφημερίδα Η Αυγή, που από σήμερα πήρε τη σκυτάλη των προσωπικών εναντίον μου επιθέσεων, καλείται να δημοσιοποιήσει τα πόθεν έσχες των επιφανών στελεχών της. Άλλως τον λόγο θα λάβει και για αυτούς η Δικαιοσύνη» καταλήγει η κ. Βούλτεψη.

19 ΑΠΟΨΗ 3/19 *** - *** - *** *** πλεονάσματα, να βγούμε με επιτυχία στις αγορές, να σταματήσουμε την άνοδο του χρέους και να μπούμε στην ανάκαμψη. Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι στη χώρα μας έχει αρχίσει και μειώνεται και ότι η ανάκαμψη θα φανεί στη χρονιά που περνάμε. Επίσης βελτιώσαμε τη θέση στην ανταγωνιστικότητα και φιλοδοξούμε να πάμε ακόμη καλύτερα. Θέλουμε να μπούμε στις πρώτες θέσεις της ανταγωνιστικότητας διεθνώς. Σε λίγο θα πιστοποιήσουμε τη βιωσιμότητα του χρέους, χωρίς ανάγκη για μνημόνια και νέα δανεικά, ανακουφίζοντας τον ελληνικό λαό από το πρόβλημα της ανεργίας και από την πίεση της φορολόγησης. Όλα αυτά τα πετύχαμε σταδιακά και σταθερά, με σοβαρότητα και με πίστη στη θέση της στην Ευρώπη και τη θέση της στον κόσμο». «Όχι» του ΔΝΤ για σύσκεψη με θέμα το χρέος Πάντως, όσον αφορά στο χρέος, ματαιώθηκε η συνάντηση για τη βιωσιμότητα που συζητείτο να γίνει στην Ουάσινγκτον μεταξύ ΔΝΤ και τροϊκανών χωρίς τη συμμετοχή της Ελλάδος. Ο πρωθυπουργός πληροφορήθηκε τη διαρροή με τη ΔΕΘ αργά, όταν κατέβητε από το αεροπλάνο ερχόμενος από τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Κάρντιφ. Η αντίδραση ήταν άμεση, ότι το ΔΝΤ δεν έχει καμία αρμοδιότητα με το χρέος, αφού σκοπός του είναι να πάρει πίσω τα λεφτά του, πράγμα το οποίο συμβαίνει, και η αποπληρωμή των δανείων προς το Ταμείο θα ολοκληρωθεί το Μάλιστα, από την κυβέρνηση τόνιζαν ότι ουδείς μπορεί να λάβει απόφαση για το χρέος ερήμην της Ελλάδος. Εκεί ανέλαβε ρόλο ο Α. Σαμαράς με τηλεφωνήματα, και είχε αποτέλεσμα το ΔΝΤ να ματαιώσει τη συνάντηση για το ελληνικό χρέος που είχε προσδιοριστεί τον Νοέμβριο. Σύγκρουση με ΣΥΡΙΖΑ για τη ΝΕΡΙΤ Εν τω μεταξύ, πόλεμος έχει ξεσπάσει με τον ΣΥΡΙΖΑ για το γεγονός ότι δεν μεταδίδεται από τη ΝΕΡΙΤ η ομιλία Τσίπρα από τη Θεσσαλονίκη, με παράλληλη «δράση» τις παραιτήσεις των Φορτσάκη και Μακρυδημήτρη. «Ουδεμία επικοινωνία υπήρξε με το Μαξίμου πριν τις παραιτήσεις. Προφανώς παραιτήθηκαν στον εαυτό τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναγνωρίζει τη ΝΕΡΙΤ, δεν παρίσταται σ αυτήν, πλην όμως ζητεί την τηλεοπτική του κάλυψη. Μεγάλη υποκρισία» τονίστηκε από το Μαξίμου. - - *** *** *** *** *** - ***

20 4/20 ΑΠΟΨΗ ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ (ΤΩΡΑ) ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΕΘ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΡΟΪΚΑ Ο ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥ, ΘΕΤΟΝΤΑΣ ΝΕΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ Με το βλέμμα στραμμένο στο Συνέδριο της Δημοκρατικής Παράταξης είναι πλέον ο Ευάγγελος Βενιζέλος μετά την ολοκλήρωση και της παρουσίας του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης την προηγούμενη εβδομάδα. Αφού έθεσε το δίλημμα των επόμενων μηνών στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην 79η ΔΕΘ («Αν θα κεφαλαιοποιήσουμε τις θυσίες του ελληνικού λαού ή αν θα τα θέσουμε όλα αυτά σε αμφισβήτηση με κίνδυνο να βρεθούμε πολύ κάτω από το μηδέν») και παρουσίασε τους πέντε άξονες για την εθνική στρατηγική, ο κ. Βενιζέλος επέστρεψε στη βάση του με νέους στόχους. ερνώντας τις συμπληγάδες της συνάντησης με την τρόικα στο Παρίσι και κυρίως των παράλληλων εμπόλεμων εορτασμών για τη συμπλήρωση 40 χρόνων της παράταξης από παπανδρεϊκούς και βενιζελικούς, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εστιάζει τώρα το ενδιαφέρον του στη συγκρότηση της Εθνικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου της παράταξης. Έτσι, με μια πανελλήνια συνάντηση στελεχών του ΠΑΣΟΚ, η οποία θα γίνει αύριο, Κυριακή, στο ξενοδοχείο «Κάραβελ», αρχίζει εκ νέου η προσπάθεια για την αναδιάταξη της Κεντροαριστεράς, η οποία θα καταλήξει στο συνέδριο που θα γίνει τον Νοέμβριο. Στη συνάντηση θα συμμετάσχουν τα μέλη της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, οι βουλευτές αλλά και πρώην βουλευτές, οι υποψήφιοι στις ευρωεκλογές και στις βουλευτικές εκλογές του 2012, στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και των κοινωνικών χώρων, αλλά και οργανωτικά και περιφερειακά στελέχη. Εξάλλου, στο επερχόμενο συνέδριο ο κ. Βενιζέλος δεν θέλει να υπάρξει καμμία καινούργια εσωτερική αντιπαράθεση του κόμματός του, που θα μπορούσε να θέσει θέμα ηγεσίας. Αυτό, άλλωστε, κατέστησε σαφές και από βήματος της ΔΕΘ λέγοντας «Οι ηγέτες προκύπτουν μέσα από το καμίνι της ιστορίας, και εάν τους μουντζουρώνει το καμίνι, δεν πειράζει, καθαρίζονται. Το θέμα είναι να μπορούν να αντέξουν τις υψηλές θερμοκρασίες». Ο απόηχος της ΔΕΘ Καταρχάς, λοιπόν, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε στη Θεσσαλονίκη ο κ. Βενιζέλος δεν απέφυγε ερωτήσεις σχετικά με το διχασμένο ΠΑΣΟΚ (παλιό και νέο), όπως εμφανίστηκε στους πρόσφατους διαξιφισμούς για την επέτειο του κόμματος. Σε ερώτηση για το «ποιου ΠΑΣΟΚ είναι πρόεδρος» ο κ. Βενιζέλος είπε ότι δεν έχει σκοπό να μιλήσει για τα εσωκομματικά, ενώ για το αν αισθάνεται απειλή από τον Γιώργο Παπανδρέου είπε «Στο ΠΑΣΟΚ υπάρχει χώρος για όλους, αλλά έθεσα έναν όρο: να ψηφίζεις ΠΑΣΟΚ στο παραβάν». Σε άλλη ερώτηση για το αν το κόμμα θα έχει πρόβλημα συνοχής στο εξής εν όψει κρίσιμων ψηφοφοριών στη Βουλή, ο κ. Βενιζέλος ξεκαθάρισε ότι «Δεν υπάρχει βουλευτής στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ που δεν θα ψηφίσει Πρόεδρο της Δημοκρατίας». Πέντε άξονες «Ή θα κεφαλοποιήσουμε θυσίες ή θα βρεθούμε κάτω από το μηδέν». Με αυτό το δίλημμα ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επέλεξε να σκιαγραφήσει του επόμενους μήνες μέχρι την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, τους οποίους και χαρακτήρισε «κρίσιμους», στη συνέντευξή του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Αρχικά, ο Ευάγγελος Βενιζέλος παρουσίασε τους πέντε άξονες για την εθνική στρατηγική, που είναι: 1. Απαλλαγή από το μνημόνιο 2. Πολιτική και θεσμική σταθερότητα 3. Παραγωγική ανασυγκρότηση με εθνική αναπτυξιακή συμφωνία, στην οποία θα συμμετάσχουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι (εργαζόμενοι, άνεργοι, αγρότες, τράπεζες) 4. Στήριξη των ευπαθών ομάδων 5. Η Ελλάδα μέσα στην Ευρώπη και στον κόσμο. Για τις φοροελαφρύνσεις Όσον αφορά στις φοροελαφρύνσεις που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ, πάλι, ο Θεόδωρος Πάγκαλος συμμετείχε δημόσια στη συζήτηση για τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, λέγοντας σε ραδιοφωνικό σταθμό πως «Υπάρχουν εκατοντάδες για Πρόεδροι στην Ελλάδα. Καλές προσωπικότητες. Και άνδρες και γυναίκες. Εμένα δεν με προτείνει κανείς. Αλλά αν με προτείνει, γιατί όχι;» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Πάγκαλος. Και συμπλήρωσε «Δεν αυτοπροτείνομαι, λέω αν με προτείνει κάποιος, διότι εξάλλου θα ήταν αγενές να βγω και να πω να μην με προτείνει κάποιος». Σκληρή κριτική Έπειτα, ο κ. Πάγκαλος άσκησε σκληρή κριτική προς τον νυν και τους προηγούμενους προέδρους του ΠΑΣΟΚ. «Τα κόμματα δεν είναι και δεν μπορούν να είναι εκκλησίες, αιώνια και απαραβίαστα και να κάνουν πάντα το ίδιο. Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα που ήταν στο 40% και έπεσε κάτω από το 10% και έτσι, όσο πιο μικρό το κόμμα τόσο πιο μεγάλο το εσωκομματικό μίσος. Δεν ξέρω πώς θα εκφραστούν όσοι ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ. Αλλά ξέρω ότι δεν θα εκφραστούν δικαιώνοντας τον έναν ή τον άλλον αρχηγό» είπε. Αναφερόμενος, δε, στους κ. Βενιζέλο, Παπανδρέου και Σημίτη σημείωσε πως πιστεύει ότι αυτά τα πρόσωπα «έχουν τελειώσει πολιτικά». «Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να είναι υπουργοί σε μια κυβέρνηση, ή να έχουν μια άλλη δραστηριότητα. Έχουν τελειώσει, διότι έκαναν θανάσιμα λάθη. Κι εγώ έχω τελειώσει, αλλά έχω τη δυνατότητα να το ξέρω και να το λέω. Ενώ αυτοί δεν θέλουν να τελειώσουν, παρά μόνον όταν εμφανιστεί ο Χάρος με το δρεπάνι του. Καλύτερα να τελειώνουμε νωρίτερα, με αξιοπρέπεια και συνείδηση», πρόσθεσε.