ΟΓΔΟΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Αιθεροβάτης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΟΓΔΟΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Αιθεροβάτης"

Transcript

1 ΟΓΔΟΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Αιθεροβάτης 1

2 Ερωτηματολόγιο Μαρίας Χριστάκη Ιωάννινα, Ποιες είναι οι πηγές έμπνευσης του έργου σας; Γεννήθηκα σ ένα τοπίο που θα το χαρακτήριζα «τοπίο λίθινης εποχής» με αντίξοες συνθήκες σε σχέση με τις σημερινές, έχοντας βέβαια στη σκέψη μου τη σχετικότητα της σύγκρισης. Στην εφηβεία μου όταν άρχισα να δέχομαι επιρροές από τοπία άλλων οπτικών γωνιών συνειδητοποίησα πως έπρεπε να διαχειριστώ ένα χωροχρονικό ζήτημα που αφορούσε στην τέχνη και κατ επέκταση στη ζωή. Κάτω απ τις υπάρχουσες συνθήκες έπρεπε να διαμορφώσω ένα λόγο που είχε να κάνει με τις σχέσεις τόπου λόγου εικόνας. Ενώ θα μου ήταν εύκολο να μιμηθώ κατακτήσεις δασκάλων κυρίως τις βόρειας Ευρώπης όπου είχα βρεθεί, οι συνθήκες και η συνείδηση μου πρόβαλαν σχεδόν αποκαλυπτικά κάτι που νοητικά μου φαίνονταν παράλογο. Έτσι προσπαθώντας να απαντήσω στο ερώτημά σας, νομίζω ότι δεν είχα τη δυνατότητα επιρροής μιας κατακτημένης γλώσσας, αλλά ενός πρωτογενούς κόσμου του οποίου θα γινόμουν ο πρώτος θεατής. Με λίγα λόγια οι πηγές έμπνευσης δεν είχαν να κάνουν με τη μίμηση εξωτερικών εικόνων που αποθήκευα στο σκληρό δίσκο του νου μου, αλλά δι αυτών των εικόνων ένοιωθα την ανάγκη να αποκαλύψω ένα εσωτερικό τοπίο που μέχρι τότε αγνοούσα. Ποιες ήταν λοιπόν οι πηγές έμπνευσης μου; Oι Δάσκαλοι της βόρειας Ευρώπης; Οι Έλληνες δάσκαλοι που έφερναν τις γνώσεις τους και την εμπειρίας τους απ το βορρά; Σήμερα θα μπορούσα να πω ότι οι πηγές μου ήταν σαν αυτές που στην νεολιθική εποχή, ο άνθρωπος άρχιζε να σχεδιάσει και να χρωματίσει πάνω σ ένα σκύφο. Τι τον οδήγησε σ αυτή την ανάγκη; Τι οδηγούσε εμένα; 2. Ζωγραφίζετε λαμβάνοντας υπόψη τι θα αρέσει στο κοινό ή προτιμάτε τον πειραματισμό ακόμη και αν έρχεται σε αντίθεση με τις προτιμήσεις του; 2

3 Στην περιπέτεια καταγραφής του λόγου που προανέφερα, κατ αρχήν δεν λήφθηκε υπόψη καθόλου το κοινό, δηλαδή δεν έκανα κάτι για κάποιον. Πρώτη προτεραιότητα ήταν η καταγραφή ενός «προσωπικού ημερολογίου καταστρώματος σε επικίνδυνη θαλασσοταραχή». Αργότερα μπόρεσα να διαμορφώσω αυτόν το δραματικό ή και τραγικό λόγο σε γλώσσα περισσότερο αφαιρετική και βέβαια λαμβάνοντας υπόψη το θεατή. Με λίγα λόγια ακόμη και σήμερα δεν θα έλεγα ότι με απασχόλησαν οι προτιμήσεις του κοινού, αλλά σίγουρα ο δίαυλος επικοινωνίας μαζί του. Οι εικόνες μου άρχισαν να διαμορφώνονται έτσι, που να διευκολυνθεί η επικοινωνία και όχι η εμπορική διακίνηση του έργου. 3. Ποιες είναι οι πιο χαρακτηριστικές κρίσεις για το έργο σας που μπορεί να προέρχονται από το κοινό, δημοσιογράφους ή ιστορικούς τέχνης; Αυτός που άρχισε να ασχολείται με το έργο μου σε θεωρητικό επίπεδο ήταν ο καθηγητής Ιστορίας και κριτικός τέχνης Εμμανουήλ Μαυρομμάτης. Εκείνος όμως που έγραψε το πρώτο κείμενο που αφορά στο έργο μου ήταν ο τότε διευθυντής και καθηγητής ιστορίας της τέχνης στη σχολή καλών τεχνών του Saint Etienne, Jacques Bonnaval. Αργότερα γράφτηκαν και άλλα κείμενα από τεχνοκριτικούς και ιστορικούς τέχνης που θα τα δείτε στο υπόμνημα που θα σας δώσω. 4. Πως αντιλαμβάνεστε ένα έργο τέχνης, έναν πίνακα ή ένα γλυπτό; Είναι μια ερώτηση που χρειάζεται χρόνο για να απαντηθεί, αλλά θα σας έλεγα λιτά, ότι ένα έργο τέχνης είναι η προσπάθεια του καλλιτέχνη να δημιουργήσει εκ του μη όντος, να φέρει μια καινούργια ματιά στο προσκήνιο, ίσως η προσπάθεια του να πιάσει το άπιαστο και φυσικά η αγωνία του, αν έχει καταφέρει στο χρόνο ζωής που του δόθηκε να πραγματοποιήσει αυτό του το στόχο. Αν κατάφερε δηλ. να φέρει σε πέρας την αποστολή του. Θα σας μεταφέρω κάτι που λέει ένας μεγάλος καλλιτέχνης και το οποίο κράτησα και γω σαν 3

4 οδηγό στη δική μου πορεία. «Το άπειρο δεν μπορεί να γίνει ύλη αλλά μπορούμε να δημιουργήσουμε την ψευδαίσθηση του απείρου: την εικόνα». 5. Τι είδους δυσκολίες αντιμετωπίζετε όταν ζωγραφίζετε ή κάνετε ένα γλυπτό; Μπροστά σ ένα άδειο τελάρο ή στο κενό ο δημιουργός, νοιώθει την αμηχανία πώς να συνθέσει το έργο του, λαμβάνοντας πάντα υπόψη του, πώς δεν θα προδώσει την αρχική του ιδέα ή το αρχικό του βίωμα και να είναι συνεπής στην κατευθύνσεις που οδηγείται απ τη συνείδησή του. Όμως επειδή ο δημιουργός στην συγκεκριμένη περίπτωση πρέπει να λειτουργήσει ως χειρώνακτας θα πρέπει να διαχειριστεί με τέτοιο τρόπο τα υλικά του έτσι που να βρίσκεται κοντά στην αρχική του σύλληψη. Να καταφέρει δηλαδή να μετατρέψει, να μεταμορφώσει τα υλικά του, έτσι που να συγκινήσει το θεατή. Γνωρίζω τι είναι αυτό που δεν θέλω, αλλά δεν μπορώ να περιγράψω επακριβώς τι επιζητώ. Είναι μια εναγώνια προσπάθεια ισορροπίας της σύνθεσης και αιθεροβατώ. Εδώ βέβαια μπαίνει και μια άλλη παράμετρος, αυτή των υλικών. Τα υλικά μπορούν και αυτά να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για τον δημιουργό. Έτσι δημιουργείται μια δίπολη σχέση υλικών και ιδέας. Τώρα αν εννοείτε πρακτικές δυσκολίες, μπορούμε να το δούμε σε μια άλλη συζήτηση γιατί χρειάζεται αρκετός χρόνος για να απαντηθεί το συγκεκριμένο ερώτημα. 6. Πάντα σχεδιάζετε πριν την εκτέλεση του έργου σας; Ο σχεδιασμός είναι πάντα το πρώτο στάδιο, όχι μόνο στο χαρτί, αλλά και στα πρώτα βήματα του σώματός μου που δεν καταγράφονται και δεν είναι ορατά στη δημιουργία του έργου. Ο σχεδιασμός κρύβεται πολύ καλά πίσω απ την ολοκλήρωση μιας πρότασης προς υλοποίηση. Βέβαια το τυχαίο είναι πάντα παρών και φυσικά με πολλές εκπλήξεις. Συμβαίνει κάτι μαγικό, όσο και να έχω σχεδιάσει ή προσχεδιάσει, κατά περίεργο τρόπο προκύπτουν πράγματα με αποτέλεσμα το τελικό 4

5 αποτέλεσμα να είναι πολλές φορές εντελώς διαφορετικό απ την αρχική πρόθεση. Είναι φορές που ένα έργο εμφανίζεται σχεδόν αποκαλυπτικά, άλλες πάλι ενώ βρίσκομαι σε μια διαρκή εγρήγορση καταλήγει σε αποτυχία που ίσως να χρειαστούν μεγάλα χρονικά διαστήματα για να ολοκληρωθεί. Ο νους, η ψυχή και το σώμα χρειάζονται χρόνο για να συντονιστούν. Αισθάνομαι ότι ο σχεδιασμός του έργου δεν είναι μόνο ένα πρακτικό ζήτημα, αλλά και η σχέση των τριών κέντρων που σας ανέφερα. Στη δουλεία μου συνδυάζω ετερόκλητα υλικά, που μου δίνουν μια σχετική ελευθερία, αυτή όμως η ελευθερία καταλήγει σ έναν απόλυτο περιορισμό. Αυτή λοιπόν η σχέση υλικών δεν είναι μονοσήμαντη και η σύνθεση καταλήγει να συνενώνει αντιθετικά φαινόμενα. 7. Υπάρχουν καλλιτέχνες που σας έχουν επηρεάσει και ποιοί; Θα μπορούσα να απαριθμήσω πολλά ονόματα, κυρίως απ τη βόρεια Ευρώπη, αυτό όμως που είναι περίεργο είναι ότι πίσω απ αυτούς αρχίζω να διακρίνω τους ζωγράφους των αρχαιοελληνικών αγγείων και θα έλεγα πως είναι τα αστέρια που φωτίζουν τη σκοτεινή μου πορεία. 8. Πώς γίνατε καλλιτέχνης; Πώς έγινα καλλιτέχνης. Δεν γνωρίζω ακόμη. Είναι ένα ερώτημα που δεν έχει απάντηση. Δε ξέρω. Απορώ και γω πως έγινε όλη αυτή η πορεία τριάντα και πλέον χρόνια με κόστος απέναντι στην ψυχική και σωματική μου ακεραιότητα. Δεν μπορώ να απαντήσω στο ερώτημά σας. Αυτό που ξέρω όμως να σας πω, όσο και αν ακούγεται τραγικό, είναι ότι έπρεπε να κρατηθώ στη ζωή και η τέχνη μου άπλωσε το χέρι. Να σας πω όμως κάτι ειλικρινά. Ξέρω ότι οι συγκρίσεις είναι τοξικές, αλλά βλέποντας τι έχει γίνει στο παρελθόν, μου είναι δύσκολο να πω ότι έχω γίνει αυτό που λέτε. Πώς να συγκριθείς μ αυτά τα μεγέθη και να πεις ότι ανήκεις στην οικογένεια που ανήκουν αυτοί; 5

6 9. Αν είχατε να διαλέξετε, θα ξαναγινόσασταν καλλιτέχνης; Λαμβάνοντας υπόψη τα προηγούμενα χωρίς να βάζουμε τίτλους θα σας έλεγα το εξής. Η ζωή είναι ένα πολυπρισματικό φαινόμενο που καταλήγει στο μυστήριο. Η άγνοια, η ορμή και η θύελλα της νιότης μου με παρέσυρε σ ένα πέλαγος που δεν γνώριζα που με οδηγεί. Κρατήθηκα από μια σανίδα και είδα ότι αυτή τη σανίδα ο άνθρωπος στην πορεία του την ονόμασε τέχνη, ίσως για να μπορέσω να αποκαλύψω ένα μικρό μέρος της φύσης μου μπροστά σ όλο αυτό το θαύμα που συμβαίνει καθημερινά μπροστά μας ή για να ξεχρεώσω μερικά γραμμάτια ενός σκοτεινού παρελθόντος. Ξεκινώντας στα 18 μου χρόνια, έλπιζα στην καριέρα ενός επιστήμονα, αλλά η Τέχνη αποφάσισε διαφορετικά. Την ακολούθησα ως πιστός οδοιπόρος. Για να απαντήσω όμως στο ερώτημά σας θα το έθετα ως εξής. Αν σας ξαναδιάλεγε η τέχνη, θα ξαναγινόσασταν καλλιτέχνης; Ναι γιατί είναι η δυσκολότερη και ωραιότερη εμπειρία! Κατανοούμε όσα μπορούμε να κατανοήσουμε. Μπροστά σ αυτή την αδυναμία, αισθάνεσαι ότι είσαι κάτι όταν λες «με διάλεξε η τέχνη». Δίνεις νόημα στον αγώνα σου και στην ύπαρξή σου. Είναι μια αμφίδρομη σχέση. Έγινα; Mε διάλεξε; 10. Ποια είναι η άποψη σας για τα σύγχρονα κινήματα της τέχνης; Τα έργα τέχνης με συγκινούν. Θα έλεγα με απογειώνουν. Τώρα τα σύγχρονα έργα, όπως αυτά μας παρουσιάζονται, μας βοηθούν να μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας από μια άλλη οπτική γωνία. Όπως είπαμε και πριν καταγράφουν ένα μέρος της εποχή τους. Προσωπικά με βοήθησαν και με βοηθούν στο τι να αποφεύγω στην προσωπική μου διαδρομή. Λειτουργούν κάπως σαν οδηγοί ή σαν πλοηγοί των σημερινών οχημάτων, που σου δείχνουν τον ποιο σύντομο δρόμο. Για σύγχρονα κινήματα όμως που αναφέρετε, νομίζω πλέον πως δεν υπάρχουν. 11. Επηρεάζει η σημερινή οικονομική κρίση το έργο σας και με ποιο τρόπο: α) στην επιλογή των θεμάτων; β) στην πώληση των έργων; 6

7 Όπως σας ανέφερα, η πρόθεση μου δεν ήταν να ασχοληθώ με την τέχνη για να μπω στην περιπέτεια πώλησης των έργων μου, άλλωστε οι συλλέκτες των έργων μου είναι λίγοι. Ούτε και μπήκα στη διαδικασία να δημιουργήσω έργο που να βγαίνει σε σειρές προς πώληση. Δεν ήταν αυτός ο στόχος μου. Το έργο μου έδειχνε και δείχνει το δρόμο όχι στο χρήμα, στην κατανάλωση, αλλά στην ανάγνωση του εαυτού. Το αντιμετώπισα με τον τρόπο που οι καλλιτέχνες στο παρελθόν αντιμετώπιζαν τη λατρευτική τέχνη. Η οικονομική κρίση δεν έχει επηρεάσει τον τρόπο που λειτουργώ, άλλωστε από τότε που θυμάμαι βρίσκομαι διαρκώς σε κρίση, όπως δείχνει άλλωστε και το έργο μου. 12. Θεωρείται ότι η κρίση είναι μόνον οικονομικού χαρακτήρα ή και άλλου είδους; Οι κρίσεις συνήθως έχουν επιθετικό προσδιορισμό, όταν όμως είναι οικονομικές, υφίστανται ολοκληρωτικά. Μεγάλη συζήτηση. 13. Είσθε ικανοποιημένος με την αναγνώριση του έργου σας στην Ελλάδα; Δεν έθεσα ποτέ στον εαυτό μου τέτοιες σκέψεις. Όταν είχα προτάσεις τις αποδεχόμουν. Όταν οι προτάσεις γίνονταν από μεγάλες γκαλερί, έβαζα σαν προτεραιότητα την ψυχική και σωματική μου υγεία. Όταν έβλεπα ότι δεν μπορούσα να σηκώσω το βάρος αυτής της συμφωνίας, αρνιόμουν, έστω και αν οι γκαλερί θα μου έδιναν τη δυνατότητα αναγνώρισης του έργου μου. Είναι δύσκολα πεδία. Και η επιλογή που αποδέχτηκα για να έχω την πολυτέλεια του χρόνου παραγωγής του έργου μου, μπορεί να είναι δυσκολότερη. Δε ξέρω. Ένοιωθα έντονα μόνο τον περιορισμό της δημιουργίας του έργου. Οποιοσδήποτε άλλος περιορισμός ήταν αποπνικτικός. Η ικανοποίηση είχε περιοριστεί στη δημιουργία του έργου και όχι στην αναγνώρισή του. Άλλωστε όποια αναγνώριση είναι εφήμερη. Ο μόνος κριτής είναι ο χρόνος. Η φιλοδοξία μου είχε να κάνει μ αυτό. Αν έχω καταφέρει κάτι σε σχέση με το χρόνο, το χώρο, την οικονομική και σωματική δυνατότητα που είχα, θα φανεί στην πορεία. 7

8 14. Πιστεύετε ότι το έργο σας είναι πρωτοποριακό και θα μπορούσε να παρουσιάζεται και στο εξωτερικό όπου πιθανώς θα είχε μεγαλύτερη αναγνώριση; Η μεγαλύτερη ή μικρότερη αναγνώριση όπως σας είπα ήταν έξω απ το προσωπικό μου πεδίο. Έχω κάνει εκθέσεις και στο εξωτερικό, αυτό δεν σημαίνει κάτι. Για να παράξει λόγο έργο ένας καλλιτέχνης δε αρκεί πλέον αυτό, χρειάζεται ένα περιβάλλον για να το προωθήσει ή να το παρουσιάσει. Θα πρέπει να δούμε αν ο καλλιτέχνης και το περιβάλλον μπορούν να μπουν σ αυτή τη δοκιμασία. Τώρα αν είναι πρωτοποριακό, δε γνωρίζω. Άλλωστε ότι κάνω γίνεται από μια εσωτερική ανάγκη και όχι με την πρόθεση του πρωτοποριακού. Όπως σας είπα, η πρόθεση είναι να συμπίπτει η ακριβής διαχείριση και ισορροπία υλικών και ιδέας. Θα σας πω το παράδειγμα του τοξότη. Στόχος μου ήταν να μπορέσω να αρθρώσω ένα λόγο που θα ήταν συνεπής με την εικόνα που μου αποκαλύπτονταν, όμως συνέβαινε κάτι περίεργο, ενώ στόχευα προς την κατεύθυνση του στόχου, όταν απομακρύνονταν η κάμερα από τον τοξότη που στόχευε προς το μέλλον (ας πούμε πρωτοποριακό), ξαφνικά διαπίστωνα ότι το σώμα μου, το τόξο και το βέλος στόχευε προς την αντίθετη κατεύθυνση, προς το παρελθόν. Δεν ξέρω αν γίνεται κατανοητό το παράδειγμα, ίσως σε άλλο χρόνο να μπορέσω να το κάνω πιο κατανοητό. 15. Θεωρείτε απαραίτητη την ύπαρξη γκαλερί στην περιοχή σας για την ανάδειξη του έργου σας; Οποιοδήποτε χώρος που υποστηρίζει προσπάθειες ανθρώπων που τείνουν στην ανίχνευση του πολυπρισματικού φαινόμενου της ζωής, βοηθάει. Βέβαια στην συγκεκριμένη προσπάθεια πρέπει να συνυπολογιστεί και το μεταπρατικό της ιστορίας. Πάντως η ταύτιση γκαλερίστα και καλλιτέχνη θεωρείται ζητούμενο. 16. Ενημερώνεστε για ότι συμβαίνει στο διεθνή χώρο της τέχνης και με ποιους τρόπους α) διεθνή περιοδικά τέχνης και ποια β) μέσω ιντερνέτ από ποιες ηλεκτρονικές διευθύνσεις γ) ταξιδεύοντας και σε 8

9 ποιές χώρες κυρίως; δ) βιβλία θεωρίας και ιστορίας της τέχνης; Η πληροφόρηση παίζει κάποιο ρόλο. Τώρα ποια με το διαδίκτυο μπορεί κανείς να ξοδέψει μια ζωή στο να παρακολουθεί τι συμβαίνει, όχι μόνο με τα εικαστικά, αλλά και με οποιοδήποτε αντικείμενο. Άλλα είμαστε εφήμεροι, η ζωή πλέον τρέχει με μεγάλες ταχύτητες, βιβλία, μουσεία, ταξίδια, περιοδικά τέχνης, το διαδίκτυο, όπως αναφέρθηκε, παίζουν ρόλο, αλλά αυτό που με απασχολεί προσωπικά, είναι η σταθερή πορεία του έργου που έχω ξεκινήσει εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια. Όλο και κάτι καινούργιο προστίθεται στη δουλεία μου, αλλά λόγω της περιορισμένης διαρκείας της ζωής μας δεν είναι δυνατό να βρισκόμαστε σε όλα τα μέτωπα. Να φανταστείτε, όταν προσπαθούσα να βρίσκομαι στην άρση για να αρθρώσω σύγχρονο λόγο την επόμενη στιγμή βρισκόμουν ήδη πίσω. Η τέχνη όμως με στηρίζει στο να είμαι έξω απ αυτό το παιχνίδι. Εξαρτάται τι επιδιώκει ο καθένας μας. 17. Είστε ενημερωμένος για τις ελληνικές ιστοσελίδες τέχνης και ποιες επισκέπτεστε περισσότερο; Όταν μου δίνεται η πολυτέλεια του χρόνου το κάνω. Δεν έχω ιδιαίτερες προτιμήσεις. Ξέρετε η έκπληξη έρχεται πάντα από κει που δεν την περιμένεις. 18. Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη στην κοινωνία και η συμμετοχή του στο σύγχρονο πολιτισμό; Ποιος είναι ή ποιος θα έπρεπε να είναι; Σε ποιον πολιτισμό; Στον ελληνικό ή σε ευρύτερη κλίμακα; Ας πούμε για τον ελληνικό πολιτισμό. Όπως και να χει, λυπάμαι αλλά η Τέχνη και πιο συγκεκριμένα τα εικαστικά, θα έλεγα, σε σχέση με την επίσημη πολιτεία, είναι κάτι σαν το άλλοθι του νταβατζή. Όταν την χρειαζόμαστε την κάνουμε βιτρίνα, μετά πάλι τέχνη και καλλιτέχνες αφήνονται στη μοίρα τους. Πώς να υποστηρίξεις τη δουλεία σου; Η τέχνη δεν είναι τράπεζα, θέλει χρόνο. Θέλει πολύ δουλεία. Βέβαια οι καλλιτέχνες θα έπρεπε να διαμορφώνουν αυτό που έρχεται, οι κεραίες τους είναι πιο μπροστά απ την κοινωνία, αλλά ποιος νοιάζεται. Αλλά τι σας λέω. Εδώ όταν βρισκόμουν στην ηλικία σας και σπούδαζα παιδαγωγικά, στην πρόθεσή 9

10 μου να ασχοληθώ με τα εικαστικά το ευρύτερο περιβάλλον με κοίταζε περίεργα. Βρισκόμασταν και πολύ φοβάμαι ότι ακόμα βρισκόμαστε σε προπολιτισμικό περιβάλλον. Κοιτάξτε τι έγινε στη χώρα μας. Θα σας αναφέρω πάλι ένα προσωπικό παράδειγμα. Έχω ταπεινή καταγωγή, ξεκίνησα από ένα χωρίο της Ξάνθης, που καταδεικνύονταν μόνο σε στρατιωτικούς χάρτες. Πρόσφυγες, αργότερα μετανάστες, η οικογένειά μου με πράξεις και όχι λόγια προσπάθησε να προσφέρει στη χώρα, χωρίς να περιμένει κάτι απ το επίσημο κράτος. Και γω με τη σειρά μου από την εφηβεία μου, έχοντας σαν μότο, «για να γυρίσει ο Ήλιος θέλει δουλειά πολύ», έδωσα όλες μου την δυνάμεις να βγούμε από το μαύρο φόντο των δεκαετιών του παρελθόντος. Καταλήξαμε να χρεοκοπήσουμε. Και ενώ ένοιωθα ότι έβαζα χέρι να βγάλουμε το κάρο απ τη λάσπη, διαπιστώνω τώρα ότι το κάρο βυθίζονταν όλο και περισσότερο. Κάποιος υπονόμευε την προσπάθεια, ψάχνουμε τώρα να βρούμε ποιος, αλλά δεν βρίσκουμε τίποτα. Αν ο καλλιτέχνης έχει ένα ρόλο στην κοινωνία θα πρέπει να δείξει ότι πράξη και θεωρία είναι αλληλένδετες. Όλοι έχουμε ιδέες, το ζήτημα είναι ποιος τις υλοποιεί, όταν λοιπόν ξεκινάμε μια προσπάθεια και λέμε εμπρός, πρέπει να δείχνουμε και την κατεύθυνση. Ο καλλιτέχνης θα μπορούσε να δείχνει αυτήν την κατεύθυνση, δεν γίνεται όμως γιατί βρίσκεται στην τελευταία σειρά της διμοιρίας, αλλά και πάλι νομίζω ο ρόλος του δεν θα έπρεπε να είναι αυτός, γιατί το ερώτημα είναι βαθύ. Έρχεται στο νου μου η συνέντευξη του Ο. Ελύτη στον Γ. Πηλιχό και αφορά στον εθνικό μας ποιητή Δ. Σολωμό, που του καταμαρτυρούσανε ότι δεν πήγε στο Μεσολόγγι, αλλά καθόταν απ αντίκρυ κι έγραφε στίχους. Τώρα, τι θα ήταν προτιμότερο, να προστεθεί ένας ακόμη πολεμιστής στους άλλους ή να γραφτούν οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι»; Αυτό είναι το ζήτημα. Ό ρόλος λοιπόν του καλλιτέχνη για να επαναλάβω τον ποιητή είναι με το παράδειγμα της ζωής και του έργου του να γίνεται πρότυπο καθαρότητας, να μη συμβιβάζεται και να μη συνεργάζεται με ανθρώπους και καταστάσεις που δεν εγκρίνει. 19. Χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο για την προβολή και διαφήμιση του έργου σας; Έχετε προσωπική ιστοσελίδα; 10

11 Στον άυλο κόσμο της πληροφορίας, μπαίνεις στη σύγκριση και βλέπεις το μέγεθός σου. Δεν μπορούσα όμως να απαρνηθώ ότι έχω κάνει μέχρι τώρα, οπότε έστησα την πρώτη ιστοσελίδα μου το 2001, την οποία άλλαξα πέρυσι σε μορφή pdf για καλύτερη προσέγγιση όσων ενδιαφέρονται για μια άλλη οπτική γωνία. Η ιστοσελίδα μου είναι Είναι απαραίτητο ένα μουσείο ή κέντρο σύγχρονης τέχνης στην περιφέρεια Αν. Μακεδονίας Θράκης ή θεωρείτε ότι τα μικρά πολιτιστικά κέντρα συμβάλλουν καθοριστικά στην προβολή της τοπικής τέχνης; Τα Μουσεία ήταν πάντα αστρολάβοι που έδειχναν τα μικρά ή τα μεγάλα διαμετρήματα. Οι κάτοικοι της Θράκης, αλλά και της βόρειας Ελλάδας ως επί το πλείστον είναι πρόσφυγες, ειδικά στην περιοχή που γεννήθηκα προσπάθησαν να επιβιώσουν σε αντίξοες συνθήκες. Βέβαια τα τελευταία χρόνια δοκίμασαν να δημιουργήσουν καλύτερα σπίτια, αλλά όπως λέει και ο ποιητής «τα σπίτια δεν είναι παντοτινά. Ποια λοιπόν είναι η πορεία αυτών των ανθρώπων στο χωρόχρονο; Περιουσίες και καλύτερη ποιότητα ζωής; Αυτά παρέρχονται. Πού είναι καταγραμμένη η πορεία τους; Αυτή την ανάγκη ένοιωσα απ την εφηβεία μου. Να παράξω ένα λόγο, όποιο μου έδειχνε η φύση και η ζωή, προσπαθώντας να βγάλω απ την αφάνεια ένα μικρό μέρος αυτών των ανθρώπων. Δε λέω να γίνει ένα ακόμα μουσείο σε κάποιο μέρος που δεν είναι προσβάσιμο από κανέναν, στο πουθενά. Κοιτάξτε όμως έχουμε τις προσπάθειες των αρχαιολόγων να αναδειχθεί το ένδοξο παρελθόν μας και είναι πολύ σημαντικό, έχουμε τα λαογραφικά μας μουσεία που καταδεικνύουν και αυτά την πορεία μας. Αλλά τι έχουμε κάνει για τις τελευταίες δεκαετίες, που είναι αυτό που λέμε «σύγχρονη ζωή»; Πρότεινα στους αντιδημάρχους και κοινοτάρχες της περιοχής μου να φιλοξενήσουν ένα μικρό μέρος της δουλειάς μου, όποιας δουλειάς, στο σχολείο του χωριού μου, σαν αντίβαρο όλων αυτών των αφανών προγόνων μας που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να μείνει αυτό το κομμάτι της χώρας μας ελληνικό. Άρχισαν οι δικαιολογίες, για διάφορες άλλες χρήσεις αυτού του χώρου. Δεν το συνέχισα, για να μη ληφθεί ως προσωπικό ζήτημα ή να το πω καλύτερα ως ζήτημα προσωπικής προβολής. Τα χρήματα 11

12 δίνονται όπου αλλού. Αλλά που είναι η πορεία μας στην ιστορία; Καταγράφεται μόνο στο ληξιαρχείο του δήμου Σταυρουπόλεως. Χάρηκα ιδιαίτερα την πρωτοβουλία της κυρίας Τσουδερού με το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης. Χαίρομαι γι αυτή τη πρωτοβουλία του καθηγητή σας, στο να προσπαθήστε να καταγράψετε τους Θρακιώτες καλλιτέχνες. Είναι μια αρχή και επίσης ένας οδηγός για τους επόμενους, ελπίζοντας στην απρόσκοπτη συνέχεια της εργασίας σας. Κλείνουμε 100 χρόνια παραμονής σ αυτό τον πολύπαθο και ευαίσθητο τόπο, τι κάναμε για να τιμήσουμε την παρουσία μας σ αυτόν; Η Θράκη τις δεκαετίες που ήμουν στην ηλικία σας σπάνια αναφέρονταν απ το επίσημο κράτος, ούτε καν σαν όνομα. Το Ίδρυμα Θρακικής τέχνης θα μπορούσε να μεγαλώσει τη συλλογή του. Υπάρχουν τόσα έργα, τα οποία θα μπορούσαν να καταδείξουν τις προσπάθειες ανθρώπων αυτού του τόπου. Τι να σας πω; Σε ότι αφορά τα δικά μου θα χαθούν στο χρόνο, όπως δείχνουν τα πράγματα, κάπου στον Εύοσμο. 21. Ποιό είναι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό που πρέπει να διακρίνει το σημερινό καλλιτέχνη; Να μπορεί να διαβάσει και να καταγράψει την εποχή του, με συνέπεια στο λόγο του, έστω και αν λοιδορείται απ τους τεχνοκριτικούς. Ξέρετε η ζωή δεν χαρίζεται. Ο καλλιτέχνης προσφέρει τον προσωπικό του λόγο ανιδιοτελώς ίσως και ιδιοτελώς στο να καταφέρει να γίνει συλλογικός. Βέβαια σ ένα άλλο επίπεδο θα θυμηθώ το λόγο ενός μεγάλου για να πω ότι «η ωραιότερη εμπειρία που μπορούμε να έχουμε είναι το μυστήριο. Αυτό είναι το βασικό συναίσθημα που κυριαρχεί στην αληθινή τέχνη και την αληθινή επιστήμη. Όποιος δεν το γνώρισε και δεν μπορεί να το θαυμάσει ούτε να νοιώσει δέος, είναι σαν πεθαμένος, σαν ένα σβησμένο κερί. Σε μένα είναι αρκετό το μυστήριο της αιωνιότητας της ζωής και ο πόθος της θαυμαστής υφής της πραγματικότητας, μαζί με μιαν ολόψυχη προσπάθεια της να καταλάβω ένα τμήμα, οσοδήποτε μικρό και αν είναι, του Λόγου που εκδηλώνεται στη φύση». Ίσως το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του καλλιτέχνη είναι το ότι μεταμορφώνει το πνεύμα σε ύλη και το αντίστροφο. 12

13 Ερωτηματολόγιο Κώστα Κασκάνη Ιωάννινα, Ποιες είναι οι πηγές έμπνευσης του έργου σας; Με μια πρώτη σκέψη θα μπορούσα να πω ότι είναι πολλές, γιατί ήταν πολλές και οι παραστάσεις που δέχτηκα μέσα στην πύκνωση του χρόνου. Ήμουν ένα μάτι που κατέγραφα μια πορεία που δεν ήταν δυνατόν τότε να κωδικοποιήσω. Όλο αυτό το διαρκές ταξίδι είχε την ανάγκη να πλαισιωθεί από ένα σπίτι, ένα σπίτι όμως υποτυπώδες, στοιχειώδες, μεταφερόμενο, χωρίς θεμέλια. Προέκυψε απ τα «τοπία καταστροφής». Δημιουργήθηκε απ την άμορφη μάζα των πρώτων «τοπίων καταστροφής». Θα το δείτε να κυριαρχεί σαν θέμα στα «τοπία μνήμης». Συνοψίζοντας το έργο τριάντα και πλέον χρόνων θα τολμούσα να πω, πως το σπίτι που προέκυψε απ την άμορφη μάζα μετάλλων μεταμορφώνεται σε αεροπλάνο. Άλλωστε αυτή η μεταμόρφωση του σπιτιού σε αεροπλάνο είναι το τελευταίο έργο αυτού του κύκλου των τριάντα χρόνων και αυτή η μεταμόρφωση διαρκεί τριάντα δευτερόλεπτα. Τελικός στόχος μου ήταν, να πυκνώσω τριάντα χρόνια δουλειάς σε τριάντα δευτερόλεπτα. Άρα η βαθύτερη πηγή έμπνευσης να είναι ο χωροχρόνος, η κίνηση, η μετακίνηση, η ροή του; Το σπίτι που μετακινείται από τόπο σε τόπο, μέσα στο χρόνο; Η πορεία της ζωής του ανθρώπου που είναι η διαρκής μετακίνηση; Η αδυναμία μας να κινηθούμε πίσω στο χρόνο; Η πορεία μας από ήπειρο σε ήπειρο, που μελλοντικά φαίνεται να συνεχίζεται από πλανήτη σε πλανήτη και να πλανιέται διαρκώς στο διάστημα; Η πορεία μας που ξεκινάει απ τις σπηλιές και συνεχίζει με πολύ μικρούς σηκούς ναών της πρώιμης αρχαιότητας τείνοντας στο άπειρο; Οι πορείες και οι διαδρομές μας σε πολλά επίπεδα; Ένα ταξίδι απ το πεπερασμένο στο άπειρο; Να διευκρινίσω όμως κάτι για το σπίτι. Το σπίτι δεν λειτούργησε μόνο ως πηγή, ήταν θα έλεγα και το στέρεο έδαφος, η βάση που έπρεπε να πατήσω, αλλιώς αισθανόμουνα ότι όλα ήταν επισφαλή. Χρειαζόμουνα μια βάση για να ξεκινήσω το ταξίδι. 2. Ζωγραφίζετε λαμβάνοντας υπόψη τι θα αρέσει στο κοινό ή προτιμάτε τον πειραματισμό ακόμη και αν έρχεται σε αντίθεση με τις προτιμήσεις του; 13

14 Όταν λέτε «κοινό» εννοείτε τον καταναλωτή ή τον αναγνώστη του ποιητή; Δεν προσπάθησα για τον πρώτο, σίγουρα όμως για τον δεύτερο. Θα ήθελα να μοιραστώ πολλά με τον δεύτερο. Εν πάση περιπτώσει, θα έλεγα πως προτίμησα τον πειραματισμό γιατί δεν είχα άλλη δυνατότητα επιλογής. Οι παραστάσεις πάνω σε έργα ζωγραφικής ήταν πολλές. Η πεποίθηση και η θέση μου σχετικά με τη ζωγραφική ήταν, ότι η μεγάλη τέχνη είχε ήδη συμβεί. Άρα το μόνο που μου έμενε ήταν η καταγραφή ενός προσωπικού ημερολογίου και μόνο προς διαχείριση και αναγνώριση της προσωπικής διαδρομής. Δεν υπήρχαν άλλα περιθώρια. Από άλλη βέβαια οπτική γωνία διαπίστωνα ότι όσο περισσότερο διευρύνονταν οι εμπειρίες μου και γνώριζα περισσότερους ζωγράφους κατέληγα πιο συνειδητά στον εαυτό μου. Έτσι πήρα την απόφαση ότι δεν ήταν δυνατό να μιμούμαι κατακτήσεις άλλων, αλλά αν είχα κάτι να πω, αυτό να είναι δικό μου. Μέσα σ όλο αυτό το σκηνικό προέκυψε και κάποιο κοινό που εκτίμησε αυτό που έκανα. Έτσι υπάρχει και ένας μικρός αριθμός ανθρώπων που αγόρασε το έργο μου. Δεν τους συγκαταλέγω όμως στο «κοινό με τις προτιμήσεις του», όπως λέτε. 3. Ποιες είναι οι πιο χαρακτηριστικές κρίσεις για το έργο σας που μπορεί να προέρχονται από το κοινό, δημοσιογράφους ή ιστορικούς τέχνης; Οι χαρακτηριστικότερες και πιο συχνές προέρχονται από τον Εμμανουήλ Μαυρομμάτη, ομότιμο πλέον καθηγητή του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η πρώτη όμως κριτική προσέγγιση προήλθε από τον τότε Διευθυντή και καθηγητή της Σχολής Καλών Τεχνών του Saint Etienne, Jacques Bonnaval, με τίτλο «Νοητά Τοπία». Ακολούθησαν και άλλες, όπως της Αθηνάς Σχινά, Αγγελικής Σαχίνη κ. ά. Θα τους δείτε όλους στο υπόμνημα που σας έχω δώσει. 4. Πως αντιλαμβάνεστε ένα έργο τέχνης, έναν πίνακα ή ένα γλυπτό; Τις εποχές της μεγάλης τέχνης, ας την πούμε λατρευτική, το έργο τέχνης προέκυπτε απ την ανάγκη ενός κόσμου που είχε σαν στόχο να προσεγγίσει το αντικειμενικό ή το ιδεατό, ίσως και το υπέρτατο. Οι καλλιτέχνες ας πούμε των σπηλαιογραφιών ζωγράφιζαν χωρίς να έχουν κατά νου περί 14

15 του έργου τέχνης. Το υποκειμενικό υποτάσσονταν στην εκδήλωση του συλλογικού. Σήμερα, κατά τη γνώμη μου, το συλλογικό έχει κατακερματιστεί, το ίδιο και το υποκείμενο. Λιτά, θα έλεγα ότι το έργο τέχνης, λειτουργεί σαν καθρέφτης του δημιουργού του, άρα και του κόσμου που ζει. Κάθε έργο τέχνης είναι ένας οργανισμός. Είναι η κορυφαία έκφραση του ανθρώπου που καταγράφει ή προσπαθεί να καταγράψει ένα μέρος της ζωής ή της εποχής του, που μπορεί (το έργο) να έχει τη δυναμική να την ξεπεράσει. Δε νομίζω όμως ότι προκύπτει έτσι απ το πουθενά, αλλά είναι η απόρροια, το αποτέλεσμα ομόκεντρων κύκλων με κατεύθυνση προς το κέντρο, που όταν φτάσουν σ αυτό, προκύπτει. Για να συμβεί όμως αυτό χρειάζεται τόλμη και αρετή, γιατί ο καλλιτέχνης έχει να διαχειριστεί πνεύμα και ύλη. 5. Τι είδους δυσκολίες αντιμετωπίζετε όταν ζωγραφίσετε / κάνετε γλυπτά (ερώτηση ανάλογα τα μέσα και υλικά που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης). Θα πρέπει πρώτα να ξεκαθαρίσουμε και να πούμε ότι όταν λέτε ζωγραφίζετε, βάζετε την έννοια του έργου τέχνης; Γιατί δεν ξεκίνησα όλη αυτή την περιπέτεια έτσι από διασκέδαση ή για να περάσω την ώρα μου. Ήταν το πάθος για ζωή. Μ αυτή την έννοια λοιπόν πρέπει να δούμε τι ωθεί έναν άνθρωπο να δημιουργήσει. Η ζωγραφική ας πούμε είναι ένας σοβαρός αγώνας για να οδηγηθεί κάπου ένας ζωγράφος. Δεν υπάρχει όμως κάποια ασφαλής διαδρομή προς την κατεύθυνση που οδηγούμαστε και φυσικά δεν ξέρουμε αν προχωράμε σωστά. Μπορεί να αγωνίζομαι μια ζωή για κάποιο αποτέλεσμα, στη συγκεκριμένη περίπτωση εννοώ εικαστικό, αλλά να μη φτάσω ποτέ στους στόχους που έχω προσχεδιάσει. Είναι περίπλοκα τα πράγματα. Νομίζω ότι το να δημιουργήσεις ένα έργο τέχνης με την κυριολεξία της λέξης, είναι σαν να προσπαθείς να πιάσεις το άπιαστο. Μπορεί να το πετύχεις σε νεαρή ηλικία και μετά να επαναλαμβάνεσαι. Μπορεί να διανύσεις μια ολόκληρη ζωή και να καταφέρεις κάτι στο τέλος της διαδρομής. Όλα είναι ρευστά. Και εν τέλει τι το κάνει έργο τέχνης, ποιος το ορίζει αυτό, εγώ που το έκανα ή οι άλλοι; Εδώ μπαίνει ένα σοβαρό θέμα. Εσύ επιλέγεις να κάνεις τέχνη ή τέχνη σε επιλέγει; Μιλώντας προσωπικά θα έλεγα ότι δεν είχα την πρόθεση να ασχοληθώ με τα εικαστικά, προέκυψαν. Και το σημαντικότερο; Ότι εδώ και τριανταπέντε περίπου χρόνια ακολουθώ αυτή τη 15

16 διαδρομή σαν υπνοβάτης. Ξαφνικά όταν ξυπνάω, αναρωτιέμαι ποιος τα έχει κάνει αυτά; Αν είναι κάτι αυτά. Γι αυτό λοιπόν το απλό σας ερώτημα χρειάζεται σύνθετη απάντηση και νομίζω ότι αντί να το εξαντλήσουμε θα μας εξαντλήσει αυτό. Αλλά επειδή μακρηγόρησα περί των νοητών δυσκολιών, θα μιλήσουμε κάποια άλλη φορά για τα υλικά, τα μέσα και για τη σύνθεση ενός έργου. 6. Πάντα σχεδιάζετε πριν την εκτέλεση του έργου σας; Θεωρώ το σχέδιο βασική προϋπόθεση οποιασδήποτε λειτουργίας μας. Στη ζωή μας όλοι κάνουμε μια πορεία, εννοώ φυσική, γίνεται ορατό μόνο αυτό που έχει καταγραφεί, δεν φαίνεται όμως όλη η οργανική προσπάθεια μας. Για μένα αυτό είναι το σχέδιο, αυτό που κρύβεται πίσω από κάθε έκφανση των ενεργειών μας. Καταλήγω να πω ότι μερικές φορές τα σχέδια μου είναι σημαντικότερα των ολοκληρωμένων έργων. Έχουν μια ένταση γιατί έχουν πιάσει τη στιγμή. Άλλωστε και η σύντομη πορεία μας στη ζωή, είναι κι αυτή ένα σχέδιο. Μακάρι να μπορούσαμε να το δούμε, έστω και σαν ολόγραμμα στο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, σε άλλες διαστάσεις. Ποια ήταν καταγραφή της πορείας μας, ποιες οι πράξεις μας και ποιο το αποτέλεσμα; 7. Υπάρχουν καλλιτέχνες που σας έχουν επηρεάσει και ποιοί; Αυτό που με επηρεάζει και με απογειώνει καθημερινά θα έλεγα πως είναι η φύση. Την θεωρώ ως τον μέγιστο δάσκαλο. Από καλλιτέχνες όμως θα μπορούσα να σας αναφέρω έναν πολύ μεγάλο αριθμό δασκάλων απ την βόρεια Ευρώπη, πόσους όμως να συγκρατήσει η μνήμη, είναι τόσοι πολλοί. Αυτό βέβαια με οδήγησε στο να κάνω σαν πρόταση έργου, πειραματικά όπως είπαμε, το «Raumtraum», ήταν τόσο σημαντική η επιρροή αυτών των ανθρώπων. Θα αρκεστώ να πω ότι η κάθε εικόνα απ το Lascaux μέχρι τον Joseph Beuys ή μέχρι τους καλλιτέχνες της δεκαετίας του 90 ήταν μια χαρακιά στον οργανικό σκληρό μου δίσκο. Που οδήγησε βέβαια σε σχάση. Από τους Έλληνες θα πω τους ζωγράφους των αγγείων και απ τους νεότερους έχω μείνει στον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ, τον Φώτη Κόντογλου, Γιώργο Μπουζιάνη, Γιάννη Τσαρούχη, Ιάσωνα Μολφέση και Δημήτρη Ξόνογλου που οι δυο τελευταίοι ως φυσικοί δάσκαλοι και όχι νοητοί, όπως οι προηγούμενοι, 16

17 μου έδειξαν την κατάλληλη στιγμή τι έπρεπε να ακολουθήσω στη ζωή μου. 8. Πώς γίνατε καλλιτέχνης; Αυτό θα μπορούσα να πω πως παραμένει ένα αναπάντητο ερώτημα. Πως έγιναν όλα αυτά ποιος ήμουν τότε; Δε γνωρίζω. Από παιδί όμως οι αισθήσεις μου με συγκλόνιζαν. Ό,τι αντιλαμβανόμουν καταγράφονταν έντονα στο σκληρό μου δίσκο. Κάποια στιγμή ο δίσκος απ τα συσσωρευμένα αισθήματα γεγονότα εξεράγει. Έτσι προσπάθησα να τα καταγράψω σε εικόνες και να τα μεταφέρω στους άλλους. Ήταν ένα στοίχημα αντοχής με τον εαυτό μου. Ακούγεται δραματικό και φυσικά αποσπασματικό, αλλά έτσι είναι. 9. Αν είχατε να διαλέξετε, θα ξαναγινόσασταν καλλιτέχνης; Σας περιέγραψα αποσπασματικά τι είχε συμβεί στο να ακολουθήσω αυτή την πορεία. Θα σας το πω διαφορετικά μέσα απ την ιστορία. Ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, ένοιωσα ίσως όπως η παρθένος Μαρία που είπε στο Θεό το «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου». Αδόκιμο το παράδειγμα και δεν τίθεται ζήτημα σύγκρισης, αλλά το δίνω για να καταλάβετε ότι τα πράγματα δεν ήταν αστεία. Σε τέτοιες κρίσιμες στιγμές η πρώτη σκέψη που βαραίνει την ψυχή είναι «γιατί εγώ; Γιατί να συμβεί αυτό σε μένα». Τώρα αν είχα να διαλέξω, όπως λέτε και δε συνέβαιναν τα γεγονότα όπως συνέβησαν, νομίζω ότι θα ήμουν γεωργός στον ορεινό όγκο της Ξάνθης ή εργάτης μετανάστης στη Γερμανία. Αυτά ήταν τα δεδομένα. Αλλά η ζωή είναι μυστήριο. 10. Ποια είναι άποψή σας για τα σύγχρονα κινήματα της τέχνης; Εννοείται τα κινήματα του περασμένου αιώνα; Γιατί νομίζω πως τέτοια πλέον δεν υπάρχουν. Αν εννοείται το πρώτο μισό του προηγούμενου αιώνα, για να μην αναφερθώ σ όλον τον αιώνα που είναι συνταρακτικός, νομίζω πως έδωσε, μια νέα, δυνατή ώθηση και εκτόνωση σε όλες τις ενέργειες και δραστηριότητες του ανθρώπου. Προσωπικά στάθηκα σ έναν έλληνα ζωγράφο, τον Γιώργο Μπουζιάνη που η φράση του (σε γράμματα που έστελνε στον Heinrich Barchfeld)«κάθε βίωμα χρειάζεται το υλικό του», απελευθέρωσε όλες μου τις δυνάμεις απ τη μια μεριά και απ την άλλη προσπάθησα να βρω το υλικό με το οποίο θα κατέγραφα το «ημερολόγιο» που σας ανέφερα. 17

18 11. Επηρεάζει η σημερινή οικονομική κρίση το έργο σας και με ποιο τρόπο: α) στην επιλογή των θεμάτων; β) στην πώληση των έργων; Επηρεάζει θα έλεγα μόνο στο επίπεδο διακίνησης των έργων. Αλλά και αυτό έχει τη σχετικότητα του. Κοιτάξτε το έργο μου είναι συνειδητά περιορισμένο σε αριθμό. Ενώ δηλαδή θα μπορούσα να το πολλαπλασιάσω σε αριθμό, δεν το επιδίωξα. Εξ αρχής το ταξινόμησα σε ενότητες για να μπορώ να αρκούμαι σε ορισμένο αριθμό έργων που θα πλαισίωνε τις ενότητες, καταδεικνύοντας μια πορεία. Αυτό μου ήταν αρκετό. Γιατί και τότε τα οικονομικά μου δεν ήταν και στην καλύτερη κατάσταση. Τώρα ως προς την πώληση, ούτως ή άλλως και πριν την κρίση, οι συλλέκτες που αγόραζαν έργα μου ήταν ελάχιστοι. Εννοώ ότι σε προσωπικό επίπεδο ή σε επίπεδο εργαστηρίου δεν έχει αλλάξει κάτι, αν έχω να κάνω ένα έργο θα το κάνω. Τώρα βέβαια δεν θα πήγαινα εύκολα Αθήνα ή Θεσσαλονίκη για να ξανακάνω μια ατομική έκθεση. Έχει πλέον κόστος και τα οικονομικά έχουν συρρικνωθεί. Άρα επηρεάζει στο επίπεδο διακίνησης, όχι όμως στο επίπεδο δημιουργίας. 12. Θεωρείτε ότι η κρίση είναι μόνον οικονομικού χαρακτήρα ή και άλλου είδους; Όταν, όπως λέτε είναι οικονομικού χαρακτήρα είναι καθολική, αγγίζει όλα τα επίπεδα. Θα πρέπει κανείς να έχει δυνατές αντιστάσεις για να μπορεί να ανταπεξέλθει. Μπροστά όμως στη δημιουργία ενός έργου όλα είναι δυνατά. 13. Είσθε ικανοποιημένος με την αναγνώριση του έργου σας στην Ελλάδα; Όπως σας είπα, στόχος μου δεν ήταν η αναγνώριση, αλλά η πραγματοποίηση του έργου. Ακολούθησα την πορεία υλοποίησης του, όσο μου το επέτρεψαν οι συνθήκες. Άλλωστε με την τέχνη, όταν είσαι ικανοποιημένος, έχεις τελειώσει. 14. Πιστεύετε ότι το έργο σας είναι πρωτοποριακό και θα μπορούσε να παρουσιάζεται και στο εξωτερικό όπου πιθανώς θα είχε και μεγαλύτερη αναγνώριση; Κοιτάξτε. Το έργο των εικαστικών καλλιτεχνών της χώρας μας είναι κυρίως προς εσωτερική κατανάλωση. Αρχίζει και τελειώνει τον κύκλο του εντός συνόρων. Και δε μιλάω για το δικό μας που είμαστε στην περιφέρεια. Μιλάω για καταξιωμένους καλλιτέχνες με σημαντικό έργο, κυρίως της πρωτεύουσας. Υπάρχουν βέβαια και εξαιρέσεις. Η Ευρώπη λειτουργεί διαφορετικά, έχει οργανωθεί έτσι που να μπορεί να εξασφαλίζει τον εικαστικό προγραμματισμό της ετησίως και αυτός ο προγραμματισμός να της αποφέρει τα οικονομικά οφέλη που επιδιώκει, κυρίως με καλλιτέχνες του παρελθόντος. Όλοι οι υπόλοιποι προωθούνται μέσω των gallery για να 18

19 καταλήξουν μετά από πορεία χρόνων σε μεγάλες εκθέσεις. Δείτε τη γερμανική σχολή, την αγγλική σχολή. Λίγοι καλλιτέχνες καταφέρνουν να αγγίξουν την αναγνώριση, τουλάχιστον εν ζωή, αλλά με πολλή σκληρή δουλειά, με βοηθούς, με περιβάλλον. Εδώ είναι διαφορετικά. Πολλοί καλλιτέχνες, λίγοι συλλέκτες. Είναι πολύπλοκο. Και μείς εδώ παρακολουθούμε σαν θεατές τα τεκταινόμενα. Ο καλλιτέχνης χρειάζεται χρόνο και υποστήριξη. Προσωπικά ασχολούμαι με αυτά που σας περιέγραψα παραπάνω. Έχω εκθέσει και γω στο εξωτερικό. Αυτό δε λέει κάτι. Οι συνθήκες δεν είναι τόσο απλές όπως το ρωτάτε. Είναι σύνθετες και δύσκολες. Πρέπει ο καλλιτέχνης να δουλεύει 24 ώρες το 24ωρο, για να μπορεί να ανταπεξέλθει στα συμβόλαιά του. Τώρα για το πρωτοποριακό που λέτε και η λέξη πλέον έχει χάσει το νόημά της. Δεν μπήκα ποτέ σε τέτοιες σκέψεις, ήθελα να καταγράψω όπως σας είπα ένα προσωπικό λόγο. Τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο. 15. Θεωρείτε απαραίτητη την ύπαρξη γκαλερί στην περιοχή σας για την ανάδειξη του έργου σας; Θα ανακυκλώσουμε τη συζήτησή μας. Ωραία υπάρχουν κάποιες gallery. Καλό θα ήταν να συζητήσετε με τους γκαλερίστες και να τους ρωτήσετε, πως επιβιώνει μια gallery σήμερα. Η τέχνη συνυπάρχει με την ευμάρεια τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα. Τώρα δεν γνωρίζω με την υπάρχουσα κατάσταση, αν ο Έλληνας προτιμά να αγοράσει ένα έργο τέχνης ή να συντηρήσει την περιουσία του και να εξασφαλίσει τροφή για την οικογένειά του. Θα μου πείτε δεν αγόραζε τις καλές εποχές ή αν αγόραζε ήθελε να το συνδυάσει με το σαλόνι του ή ότι αναλώθηκε σε άλλου είδους αγορές. Θα σας πω μόνο ότι στον τόπο μας, τα εικαστικά έκαναν και κάνουν μια σιωπηλή πορεία όλα αυτά τα χρόνια και με λίγους συλλέκτες. Οπότε η ύπαρξη gallery που θα προσπαθούν να αναδεικνύουν έργα εικαστικών καλλιτεχνών, πιθανώς να αναβληθεί επ αόριστον. Υπάρχουν όμως άνθρωποι που αντιστέκονται. Τι να σας πω. 16. Ενημερώνεστε για ότι συμβαίνει στο διεθνή χώρο της τέχνης και με ποιους τρόπους: α) διεθνή περιοδικά τέχνης και ποια, β) μέσω internet, από κάποιες ηλεκτρονικές διευθύνσεις, γ) ταξιδεύοντας και σε ποιες χώρες κυρίως, δ) βιβλία θεωρίας και ιστορίας της τέχνης; Στην ηλικία σας ρουφούσα ό,τι συνέβαινε στα εικαστικά. Πολλά ταξίδια σε όλη την Ευρώπη. Με συχνή παρουσία σε πολλά γεγονότα. Τα έχουμε πει. Πολλές αναγνώσεις βιβλίων, περιοδικών τέχνης, αναζητήσεις εξειδικευμένων εκδόσεων κλπ. Έκανα ταξίδια για αγορές συγκεκριμένων καταλόγων 19

20 εκθέσεων, παρακολουθήσεις αναδρομικών εκθέσεων, μουσεία, fouar, gallery, πινακοθήκες, αρχαιολογικά μουσεία. Αutostop δυο μήνες τα καλοκαίρια, σχεδόν χωρίς χρήματα και με το interail. Ένας διαρκής οργασμός. Να φανταστείτε έχω διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα με τα πόδια και ας ακούγετε υπερβολικό. Από τις μεγαλύτερες διαδρομές που έχω κάνει ήταν ψάχνοντας να βρω τη «θεωρία των χρωμάτων» του Goethe. Ένοιωθα σαν προσκυνητής της χρωματικής και γλυπτικής περιπέτειας που ξεκίνησε ο άνθρωπος απ τις σπηλιές μέχρι σήμερα. Πριν από μια δεκαετία περίπου, σερφάροντας στο διαδίκτυο απ το σπίτι, μπορούσα πλέον να βρω ό,τι αναζητούσα σαν φυσική παρουσία, ακόμα και την «θεωρία των χρωμάτων». Με μια διαφορά, ότι δεν μπορώ να εκλάβω όλη αυτή την αναζήτηση στον άυλο κόσμο της πληροφορίας σαν βιωμένο χρόνο. Πληροφορούμε αλλά δεν το ζω. Ότι βλέπω δεν έχει την αύρα του πραγματικού. Τώρα πια αρχίζω να συγχέω το πραγματικό πλέον με το άυλο. Προηγείται η εικόνα του έργου απ το ίδιο το έργο. Βέβαια αυτό δεν συμβαίνει τώρα. Αναφέρομαι στην ανατύπωση των έργων. Αλλά ξέρετε η πληροφορία και η αναζήτηση της παραμένει στο πεδίο της πληροφόρησης, δεν μπορεί να συγκριθεί με τη δίψα για πραγματική ζωή. Γινόμαστε όλο και περισσότερο νευρωτικοί. Δεν εκτονώνεται η ενέργεια μας. Τελικά έχουμε δεχτεί τόση πληροφορία που δεν ξέρουμε πώς να τη διαχειριστούμε. Η τέχνη, αισθάνομαι, πως δεν προκύπτει από την πληροφόρηση, διαλέγει ίσως άλλους πιο μαγικούς τρόπους. 17. Είστε ενημερωμένος για τις ελληνικές ιστοσελίδες τέχνης και ποιες επισκέπτεσθε περισσότερο; Ενημερώνομαι όσο μου είναι δυνατό. Κυρίως των gallery s, των μουσείων, αλλά και καλλιτεχνών. 18. Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη στην κοινωνία και η συμμετοχή του στο σύγχρονο πολιτισμό; Θέτετε ένα πολυσύνθετο ερώτημα με τρείς άξονες. Τέχνη καλλιτέχνης κοινωνία. Η τέχνη λοιπόν, όπως και η επιστήμη, είναι μέσο για να αφομοιώσουμε τον κόσμο, να το πω πιο σφαιρικά, το φαινόμενο της ζωής. Αποτελεί εργαλείο γνώσης του κόσμου στη διαδρομή των ανθρώπων προς την «απόλυτη αλήθεια», όπως λέει και ένας μεγάλος καλλιτέχνης. Ο άνθρωπος μέσω της τέχνης κατακτά την πραγματικότητα, μέσα όμως από μια υποκειμενική εμπειρία. Ο ρόλος λοιπόν του καλλιτέχνη, είναι να μπορέσει να μεταφέρει αυτή την νέα εμπειρία στην κοινωνία ή ας το πούμε διαφορετικά, να δώσει μια άλλη οπτική γωνία. Αλλά θα πρέπει όμως πρώτα να κατανοήσει ότι δεν κάνει τέχνη μόνο για να «εκφραστεί» ο 20

21 ίδιος, αλλά η έκφραση του εαυτού του δεν έχει νόημα αν δεν βρίσκει ανταπόκριση. Να μην ξεχνάει δηλαδή ότι είναι πάντοτε υπηρέτης και προσπαθεί μονίμως να ξεπληρώσει το χάρισμα που του δόθηκε. Η κοινωνία λοιπόν σήμερα στο πεδίο του σύγχρονου πολιτισμού μπορεί να δει την προσπάθεια του ή να την αγνοήσει. 19. Χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο για την προβολή και διαφήμιση του έργου σας; Έχετε προσωπική ιστοσελίδα; Ξεκίνησα με ένα site προ δεκαετίας περίπου σε πρόγραμμα Flash, το οποίο άλλαξα, νομίζω, πέρυσι σε μορφή pdf. Μπορείτε να το επισκεφθείτε και σεις, αν έχετε χρόνο, διάθεση και υπομονή. H διεύθυνση είναι Αρκετοί καλλιτέχνες παρομοιάζουν την αρχιτεκτονική με τη γλυπτική. Ποια είναι η δική σας τοποθέτηση; Αρχιτεκτονική και γλυπτική συγκαταλέγονται στις καλές τέχνες. Είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Η αρχιτεκτονική δημιουργεί πραγματικούς χώρους, ενώ η γλυπτική κάνει έργα που εντάσσονται σε πραγματικούς χώρους, φυσικούς ή κατασκευασμένους. Ένα γλυπτό μπορεί επίσης να υφίσταται και σε μικρές ή πολύ μικρές διαστάσεις, ενώ ένα αρχιτεκτόνημα σ αυτές τις διαστάσεις δεν θα ήταν λειτουργικό, αλλά σίγουρα μια μακέτα. Άρα υπάρχουν κάποιες βασικές αρχές που ορίζουν διαφορές και ομοιότητες. Θα ήταν ενδιαφέρον θέμα για ημερίδες. Η σημερινή αρχιτεκτονική δανείζεται ας πούμε στοιχεία απ τη γλυπτική, η γλυπτική άλλαξε την παραδοσιακή της μορφή και παρουσιάζεται κυρίως σήμερα με τη μορφή εγκαταστάσεων. Γι αυτό θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, τι εννοούμε όταν λέμε γλυπτική. Σίγουρα δεν εννοούμε μόνο μαρμαρογλυπτική. Ένα παράδειγμα όμως απ τα συγκλονιστικότερα της ανθρωπότητας είναι η συνύπαρξη των δυο τεχνών στον Παρθενώνα. Δεν ξέρεις που αρχίζει η μία και που τελειώνει η άλλη. Προσωπικά δεν κάνω διαχωρισμό των καλών τεχνών, ακόμα και των τεχνών χωρίς των επιθετικό προσδιορισμό. Είναι κομμάτια ενός ενιαίου οργανισμού. 21. Ποιο είναι το χαρακτηριστικό που πρέπει να διακρίνει το σημερινό καλλιτέχνη; H αναζήτηση της αλήθειας, που βέβαια αυτή η αναζήτηση είναι και ευχάριστη, αλλά και πικρή. Θα του κοστίσει μια ζωή στο να προσπαθήσει να αποτυπώσει στο έργο του τη γνώση του εαυτού του και την εικόνα του περιβάλλοντος του. 21

22 «Αρχέγονη κοσμική θέληση», 2010, μολύβι σε χαρτί, 35Χ50 cm 22

23 «Ο Αιθεροβάτης σε θωρακισμένο κάδρο», 2011, μολύβι σε χαρτί, 35Χ50 cm 23

24 «Ο Αιθεροβάτης κοπανώντας αέρα», 2012, μολύβι σε χαρτί, 35Χ50 cm 24

25 «Η ψυχή του Αιθεροβάτη εγκλωβισμένη στην καμπύλωση του χωροχρόνου», 2013, μολύβι σε χαρτί, 35Χ50 cm 25

26 «Ο Αιθεροβάτης ως Σίσυφος, κουβαλώντας ένα σύννεφο για τη σύνθεση της ταφής του κόμητος Οργκάθ», 2014, μολύβι σε χαρτί, 35Χ50 cm 26

27 Εξώφυλλο Α Λυκείου, μολύβι σε χαρτί, gouache, 35X50 cm 27

28 Εξώφυλλο B Λυκείου, μολύβι σε χαρτί, gouache, 35X50 cm 28

29 Εξώφυλλο Γ Λυκείου, μολύβι σε χαρτί, gouache, 35X50 cm 29

30 Εξώφυλλο Α, Β, Γ Λυκείου-Βιβλίο Καθηγητή, μολύβι σε χαρτί, gouache, 35X50 cm 30

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

Μαίρη Μπακογιάννη Συνέντευξη στην Βιβλιοθήκη Σπάρτου

Μαίρη Μπακογιάννη Συνέντευξη στην Βιβλιοθήκη Σπάρτου ΜΑΙΡΗ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: «Γίνε ο έντεχνος δημιουργός της ύπαρξής σου!» Η Βιβλιοθήκη Σπάρτου στο ταξίδεμα της ανταμώνει, Ένα Δικό της Άνθρωπο την Μαίρη Μπακογιάννη. Κόρη του Αείμνηστου, Λαογράφου Ποιητή, Πέτρου

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ Κριός Αυτή την εβδομάδα η δυναμικότητα που θα έχεις θα είναι πολύ μεγάλη και να ξέρεις ότι θα σου συμβαίνουν

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή:

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή: Naoki HigasHida Γιατί χοροπηδώ Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού Εισαγωγή: david MiTCHELL 41 Ε13 Προτιμάς να είσαι μόνος σου; «Α, μην ανησυχείτε γι αυτόν προτιμά να είναι μόνος του». Πόσες φορές το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη ΝΑΤΑΣΑ ΚΑΡΥΣΤΙΝΟΥ 21.06.2017-12:28 Η «Ψαρόσουπα», «Το χρυσό μολύβι»,

Διαβάστε περισσότερα

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr Συνέντευξη της Ναταλί Σαμπά στη Βάλια Κουρκουμέλη. (Από το babyspace.gr. Ημερομηνία online έκδοσης: 22/07/2010) Η παιγνιοθεραπεία για τη Ναταλί Σαμπά ήταν η ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Πάτρα, Δεκέμβρης 2012 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πληροφόρηση; Πώς μπορεί η φωτογραφία να είναι τέχνη, εάν είναι στενά συνδεδεμένη με την αυτόματη

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες. Μάνος Κοντολέων. Εικονογράφηση: Τέτη Σώλου

Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες. Μάνος Κοντολέων. Εικονογράφηση: Τέτη Σώλου Συλλογή Περιστέρια 148 Εικονογράφηση εξωφύλλου: Εύη Τσακνιά 1. Το σωστό γράψιμο Έχεις προσέξει πως κάποια βιβλία παρακαλούμε να μην τελειώσουν ποτέ κι άλλα, πάλι, από την πρώτη κιόλας σελίδα τα βαριόμαστε;

Διαβάστε περισσότερα

κάνουμε τι; Γιατί άμα είναι να είμαστε απλώς ενωμένοι, αυτό λέγεται παρέα. Εγώ προτιμώ να παράγουμε ένα Έργο και να δούμε.

κάνουμε τι; Γιατί άμα είναι να είμαστε απλώς ενωμένοι, αυτό λέγεται παρέα. Εγώ προτιμώ να παράγουμε ένα Έργο και να δούμε. Εισήγηση του Ν. Λυγερού στη 2η Παγκόσμια Συνδιάσκεψη Ποντιακής Νεολαίας "Οι προκλήσεις του 21ου αιώνα, η ποντιακή νεολαία και ο ρόλος της στο οικουμενικό περιβάλλον". Συνεδριακό Κέντρο Ιωάννης Βελλίδης

Διαβάστε περισσότερα

"Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde

Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι. Oscar Wilde 1 Αγαπημένε μου φίλε/η, "Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde Θα ήθελα να σε καλωσορίσω σε αυτό το σεμινάριο. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα να ξέρεις πώς δεσμεύομαι με το πέρας

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115 Το βιβλίο της Μ Γεια σας με λένε Μ. Είμαι 9 χρονών και μένω στο με τους γονείς μου και τα 2 αδέρφια μου, τον Γιάννη που είναι 10 και τον Βασίλη που είναι 3. Έχω κι ένα σκυλάκι που το λένε Κάντι και είναι

Διαβάστε περισσότερα

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο Μετά το εικαστικό project "Gradient: From Gray to Color Scale" που διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία και άφησε το αποτύπωμά του στην πόλη, τη σκυτάλη παίρνει για τα τέλη

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της!

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Κυριακή, 2 Ιουλίου 2017 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: ΓΙΩΤΑ ΦΩΤΟΥ Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Πείτε μας λίγα λόγια

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΟ 1 ο ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: «Ο Αγροτικός Τομέας της Ελλάδας μετά

Διαβάστε περισσότερα

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Ημερομηνία 27/02/2015 Μέσο Booksitting Συντάκτης Αλεξία Καλογεροπούλου Link http://goo.gl/kusjcs Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Το BookSitting μίλησε με τον Μανώλη Ανδριωτάκη,

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Έβδομο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-5 Ώρα για δράση... 6-15 Σημειώσεις... 16 2 Μάθημα Έβδομο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθουμε τη δύναμη της αντίληψης. Θα ανακαλύψουμε

Διαβάστε περισσότερα

Διάβαστε αναλυτικά την συνέντευξη που έδωσε στην Stadio, ο Χαράλαμπος Λυκογιάννης.

Διάβαστε αναλυτικά την συνέντευξη που έδωσε στην Stadio, ο Χαράλαμπος Λυκογιάννης. Διάβαστε αναλυτικά την συνέντευξη που έδωσε στην Stadio, ο Χαράλαμπος Λυκογιάννης. Στην αρχή της σεζόν ήσουν μεταξύ ομάδας νέων και πρώτης ομάδας. Τι σκεφτόσουν τότε για την εξέλιξη της χρονιάς; Στην αρχή

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2015 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΓΡΙΒΑ ΕΛΕΝΗ 5/2/2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αυτό το portfolio φτιάχτηκε

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

«ΠΩΣ ΦΑΝΤΑΖΟΜΑΙ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ ΧΩΡΙΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ;» Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 2011-2012

«ΠΩΣ ΦΑΝΤΑΖΟΜΑΙ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ ΧΩΡΙΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ;» Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 2011-2012 «ΠΩΣ ΦΑΝΤΑΖΟΜΑΙ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ ΧΩΡΙΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ;» Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 2011-2012 1 ΠΩΣ ΦΑΝΤΑΖΟΜΑΙ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ ΧΩΡΙΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ; Γράφει ο Ηλίας Δερμετζής «Τη ζωή μου χωρίς αριθμούς δεν μπορώ να τη φανταστώ,

Διαβάστε περισσότερα

«Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο»

«Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο» ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΚΟΥΡΤΖΗ «Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο» Ημερομηνία: 13 Μαρτίου 2019, 20:33 Κατηγορία: Βιβλίο, Συνεντεύξεις ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Διαβάστε περισσότερα

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο Ο Ηλίας ανεβαίνει Ψηλά Ψηλότερα Κάθε Μάρτιο, σε μια Χώρα Κοντινή, γινόταν μια Γιορτή! Η Γιορτή των Χαρταετών. Για πρώτη φορά,

Διαβάστε περισσότερα

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές;

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ; τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ποια είναι η σχέση των πεποιθήσεών μας με την πραγματικότητα, για να είναι αληθείς και

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγγελέας: Δευτέρα 03/10/2011, η ημέρα της δολοφονίας της Souzan Anders. Παρατηρήσατε κάτι περίεργο στην συμπεριφορά του κατηγορούμενου;

Εισαγγελέας: Δευτέρα 03/10/2011, η ημέρα της δολοφονίας της Souzan Anders. Παρατηρήσατε κάτι περίεργο στην συμπεριφορά του κατηγορούμενου; Εισαγγελέας Γνωρίζετε τον κατηγορούμενο; Ναι, τον γνωρίζω καλά. Δουλεύουμε μαζί, τα τελευταία 8 χρόνια, στο ταμείο της Τράπεζας «Goliath». Και έχουμε μια, αρκετά στενή, φιλική σχέση. To θύμα το γνωρίζατε;

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά.

Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά. 1 Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά. Ψάχνοντας από το εσωτερικό κάποιων εφημερίδων μέχρι σε πιο εξειδικευμένα περιοδικά και βιβλία σίγουρα θα έχουμε διαβάσει ή θα έχουμε τέλος πάντων πληροφορηθεί,

Διαβάστε περισσότερα

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ SPYROS KOUVELIS. PROGRAMME DIRECTOR, SDGs CENTRE FOR GOVERNANCE AND PUBLIC LAW, FORMER VICE-MINISTER FOR FOREIGN AFFAIRS, GREECE

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ SPYROS KOUVELIS. PROGRAMME DIRECTOR, SDGs CENTRE FOR GOVERNANCE AND PUBLIC LAW, FORMER VICE-MINISTER FOR FOREIGN AFFAIRS, GREECE THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ SPYROS KOUVELIS PROGRAMME DIRECTOR, SDGs CENTRE FOR GOVERNANCE AND PUBLIC LAW, FORMER VICE-MINISTER FOR FOREIGN AFFAIRS, GREECE TO GOVERNANCE AND REGIONAL ARTERIES FOR GROWTH: Europe

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Συνέντευξη της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Λούκας Τ. Κατσέλη, στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ και το δημοσιογράφο Μπ.

Θέμα: Συνέντευξη της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Λούκας Τ. Κατσέλη, στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ και το δημοσιογράφο Μπ. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ημερομηνία: Τετάρτη, 20 Οκτωβρίου 2010 Θέμα: Συνέντευξη της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Λούκας Τ. Κατσέλη, στο ραδιοφωνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ Ημερομηνία 10/3/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://www.in.gr Τζωρτζίνα Ντούτση http://www.in.gr/entertainment/book/interviews/article/?aid=1500064083 Νικόλ Μαντζικοπούλου: Το μυστικό για την επιτυχία είναι

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1: Κεφάλαιο 2: Κεφάλαιο 3: Κεφάλαιο 4:

Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1: Κεφάλαιο 2: Κεφάλαιο 3: Κεφάλαιο 4: Περιεχόμενα Πρόλογος...9 Κεφάλαιο 1: Η πρώτη έκπληξη...13 Κεφάλαιο 2: Η διοίκηση ξεκινάει από τον σκοπό και τους στόχους...19 Κεφάλαιο 3: Τι είναι διοίκηση;...25 Κεφάλαιο 4: Home Management!...39 Κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί 11/12/2018-8:11 Ένα κρύο απόγευμα στις αρχές του Δεκέμβρη, λίγο πριν παρουσιάσει το νέο της βιβλίο στη Λάρισα, η Κλαίρη Θεοδώρου αποδέχεται την πρόσκλησή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ Καταρχάς, βασική προϋπόθεση για το κλείσιμο μιας συνάντησης είναι να έχουμε εξακριβώσει και πιστοποιήσει ότι μιλάμε με τον υπεύθυνο που λαμβάνει μια απόφαση συνεργασίας ή επηρεάζει

Διαβάστε περισσότερα

Ι. Πανάρετος.: Καλησπέρα κυρία Γουδέλη, καλησπέρα κύριε Ρουμπάνη.

Ι. Πανάρετος.: Καλησπέρα κυρία Γουδέλη, καλησπέρα κύριε Ρουμπάνη. (Συνέντευξη του Ι. Πανάρετου στην Νίνα Γουδέλη και τον Γρηγόρη Ρουμπάνη για τα θέματα της Παιδείας (Μήπως ζούμε σ άλλη χώρα;, ραδιοφωνικός σταθμός Αθήνα, 9.84) Ν. Γουδέλη: Καλησπέρα κύριε Πανάρετε. Γ.

Διαβάστε περισσότερα

Στον κόσμο με την Thalya

Στον κόσμο με την Thalya Γρηγόρης Μπελαβίλας Στον κόσμο με την Thalya Συνέντευξη: Τσέκος Αθανάσιος Tι σάς κάνει να γράφετε μουσική? Ο βασικός λογος είναι ότι οι μουσικές που γράφω μού αρέσουν πολύ πιό πολύ από τίς μουσικές τών

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς επηρεάζονται οι άνθρωποι από τη δόξα, τα χρήματα και την επιτυχία;»

«Πώς επηρεάζονται οι άνθρωποι από τη δόξα, τα χρήματα και την επιτυχία;» «Πώς επηρεάζονται οι άνθρωποι από τη δόξα, τα χρήματα και την επιτυχία;» ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΛΙΛΙΑΝ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗ ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΜΗΜΑ: Γ2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2015-2016 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER 1 Α Ομάδα «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Αναπτύσσομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Γιατί είναι απαραίτητη η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο. Πώς να ζήσετε 150 χρόνια µε Υγεία

Εισαγωγή. Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο. Πώς να ζήσετε 150 χρόνια µε Υγεία Εισαγωγή «Όποιος έχει υγεία, έχει ελπίδα. Και όποιος έχει ελπίδα, έχει τα πάντα.» Τόμας Κάρλαϊλ Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο Ο πατέρας μου είναι γιατρός, ένας από τους καλύτερους παθολόγους που

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΕΤΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ. ΑΡΗΣ (Συναντώνται μπροστά στη σκηνή ο Άρης με τον Χρηστάκη.) Γεια σου Χρηστάκη, τι κάνεις;

ΣΚΕΤΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ. ΑΡΗΣ (Συναντώνται μπροστά στη σκηνή ο Άρης με τον Χρηστάκη.) Γεια σου Χρηστάκη, τι κάνεις; ΣΚΕΤΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΑΡΗΣ (Συναντώνται μπροστά στη σκηνή ο Άρης με τον Χρηστάκη.) Γεια σου Χρηστάκη, τι κάνεις; ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ Μια χαρά είμαι. Εσύ; ΑΡΗΣ Κι εγώ πολύ καλά. Πάρα πολύ καλά! ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ Σε βλέπω

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ Την έρευνα για τη φύση του την αρχίζει ο άνθρωπος θέτοντας στον εαυτό του την ερώτηση: «Ποιός είμαι; Τι είμαι;» Στην πορεία της αναζήτησης για την απάντηση, η ερώτηση διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Κάτι μου λέει πως αυτή η ιστορία δε θα έχει καλό

Κάτι μου λέει πως αυτή η ιστορία δε θα έχει καλό ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ! Κάτι μου λέει πως αυτή η ιστορία δε θα έχει καλό τέλος. Κρέμομαι στο χείλος ενός γκρεμού από τις άκρες των σπασμένων μου νυχιών. Το μόνο πράγμα που βρίσκεται ανάμεσα σ εμένα

Διαβάστε περισσότερα

Οι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ

Οι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ Τί σε απασχολεί; Διάβασε τον κατάλογο που δίνουμε παρακάτω και, όταν συναντήσεις κάποιο θέμα που απασχολεί κι εσένα, πήγαινε στις σελίδες που αναφέρονται εκεί. Διάβασε τα κεφάλαια, που θα βρεις σ εκείνες

Διαβάστε περισσότερα

Το Internet θέλει προσοχή!

Το Internet θέλει προσοχή! Το Internet θέλει προσοχή! Στο Internet αν θες να πας πρέπει να προσέχεις που πατάς γιατί με ένα λάθος βηματάκι θα πέσεις μέσα σε χαντάκι. Το Internet κρύβει πολλά άλλα ωραία άλλα τραγικά γι αυτό πρόσεχε

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Πρώτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-6 Ώρα για δράση... 7-17 Σημειώσεις... 18 2 Μάθημα Πρώτο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθουμε το ένα ένα λάθος που στερεί από όλους

Διαβάστε περισσότερα

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος Ιστορίες που ζεις δυνατά Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος Στο τώρα Έχω δώσει τόσες υποσχέσεις που νομίζω ότι έχω χάσει το μέτρημα. Δεν είναι που λέω ψέματα όταν δεν τις τηρώ, είναι

Διαβάστε περισσότερα

...KAI O ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΗΜΕΡΑ

...KAI O ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΗΜΕΡΑ ...KAI O ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΗΜΕΡΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 112 Πουλάτε αέρα Θα τύχει ενδεχομένως, ενώ συζητάμε με τον υποψήφιο πελάτη, να μας πει. ΠΕΛΑΤΗΣ: Απ ό,τι καταλαβαίνω κύριε, μάλλον πουλάτε αέρα. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το B' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη - Σμπώκου

Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το B' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη - Σμπώκου Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το B' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη - Σμπώκου - από τον Φουάτ σε τρεις εταιρίες χρήματα... μπλου μπρουμέλ, άλλη μια P.A κάπως έτσι και άλλη μία που μου είχες πει

Διαβάστε περισσότερα

Πότε πήρατε την απόφαση να γράψετε το πρώτο σας μυθιστόρημα; Ήταν εξαρχής στα σχέδιά σας να πορευθείτε από κοινού ή ήταν κάτι που προέκυψε τυχαία;

Πότε πήρατε την απόφαση να γράψετε το πρώτο σας μυθιστόρημα; Ήταν εξαρχής στα σχέδιά σας να πορευθείτε από κοινού ή ήταν κάτι που προέκυψε τυχαία; Δευτέρα, Ιουνίου 23, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΛΙΑ ΖΩΤΟΥ ΚΑΙ ΘΟΔΩΡΗ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Η Λία Ζώτου και ο Θοδωρής Καραγεωργίου γεννήθηκαν σε δύο γειτονικά χωριά της Καβάλας. Η Λία σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1 1 a) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ - Α,α,α,α,α,α,α! ούρλιαξε η Νεφέλη - Τρομερό! συμπλήρωσε η Καλλιόπη - Ω, Θεέ μου! αναφώνησα εγώ - Απίστευτα τέλειο! είπε η Ειρήνη και όλες την κοιτάξαμε λες και είπε

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. Aν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί αποφάσισες Βανέσα Αδαμοπούλου ν ασχοληθείς με τη συγγραφή;

Γιατί αποφάσισες Βανέσα Αδαμοπούλου ν ασχοληθείς με τη συγγραφή; Γιατί αποφάσισες Βανέσα Αδαμοπούλου ν ασχοληθείς με τη συγγραφή; Βρίσκεστε εδώ: Αρχική» Συνεντεύξεις» Γιατί αποφάσισες Βανέσα Αδαμοπούλου ν ασχοληθείς με τη συγγραφή; Αφροδίτη Πρέβεζα Τελευταία ενημέρωση:

Διαβάστε περισσότερα

Μέσα από τη ζωγραφική, την κατασκευή ιστοριών και παραμυθιών βρήκαν από αρκετά έως πολύ τον τρόπο να εκφραστούν και να δημιουργήσουν.

Μέσα από τη ζωγραφική, την κατασκευή ιστοριών και παραμυθιών βρήκαν από αρκετά έως πολύ τον τρόπο να εκφραστούν και να δημιουργήσουν. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΣΤ3 Στο ΣΤ3 αξιολογήθηκαν 20 μαθητές Αυτό που τους άρεσε περισσότερο σ? αυτή την ομάδα ήταν η σχέση που απέκτησαν με τα άλλα παιδιά, η συνεργασία μεταξύ τους

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς A...Τα αισθήματα και η ενεργεία που δημιουργήθηκαν μέσα μου ήταν μοναδικά. Μέσα στο γαλάζιο αυτό αυγό, ένιωσα άτρωτος, γεμάτος χαρά και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε περισσότερα

Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το Α' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη Σμπώκου

Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το Α' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη Σμπώκου Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το Α' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη Σμπώκου - Έλα - πέρασες μια φορά ε; Σε είδα σε μια στιγμή αλλά δεν ήμουν βέβαιος, δεν με είδες; - πέρασα με το αμάξι και έκανα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κύριε Πρόεδρε, εκλεκτά μέλη της ακαδημαϊκής και της επιχειρηματικής κοινότητας, αγαπητοί απόφοιτοι, κυρίες και κύριοι. Βρίσκομαι απόψε

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά»

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» Αναστασία Μπούτρου Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» α) Αν κάποιος έχει φαντασία, μπορεί και φαντάζεται έναν καλύτερο κόσμο. Κλείνει τα μάτια του και βλέπει αυτό που ποθεί. Αυτό το απόσπασμα εννοεί

Διαβάστε περισσότερα

Όταν προκαλούν, μας εκπαιδεύουν! Τρίτη, 10 Ιούλιος :16

Όταν προκαλούν, μας εκπαιδεύουν! Τρίτη, 10 Ιούλιος :16 Καθημερινά οι γονείς παλεύουν να κατανοήσουν καταστάσεις, γεγονότα και συμπεριφορές που προκλήθηκαν από τα παιδιά τους και αδυνατούν. Τις πιο πολλές φορές θεωρούν ότι ευθύνονται τα παιδιά τους γι αυτό.

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τέταρτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-5 Ώρα για δράση... 6-14 Σημειώσεις... 15 2 Μάθημα Πέμπτο- Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις πώς να διαχειριστείς την λεπτή γραμμή

Διαβάστε περισσότερα

ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ

ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ Μη µου µιλάς γι' αυτά που ξεχνάω Μη µε ρωτάς για καλά κρυµµένα µυστικά Και µε κοιτάς... και σε κοιτώ... Κι είναι η στιγµή που δεν µπορεί να βγεί απ' το µυαλό Φυσάει... Κι είναι

Διαβάστε περισσότερα

«Η ΕΥΡΩΠΗ ΠΑΙΖΕΙ ΜΠΑΛΑ»

«Η ΕΥΡΩΠΗ ΠΑΙΖΕΙ ΜΠΑΛΑ» «Η ΕΥΡΩΠΗ ΠΑΙΖΕΙ ΜΠΑΛΑ» «Το όνομά μου είναι Ηρακλής και είμαι μαθητής της Ε 1 τάξης του 1 ου Πρότυπου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου στη Ρόδο. Όλο το καλοκαίρι περίμενα να ξεκινήσουν τα μαθήματα στο σχολείο,

Διαβάστε περισσότερα

«Πως επηρεαζονται οι ανθρωποι απο τη δοξα, τα χρηματα και την επιτυχια»

«Πως επηρεαζονται οι ανθρωποι απο τη δοξα, τα χρηματα και την επιτυχια» 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΙΚΑΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2018-2019 ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ «Πως επηρεαζονται οι ανθρωποι απο τη δοξα, τα χρηματα και την επιτυχια» Ονοματεπώνυμο: Ρίκο Σωτηρία Τμήμα: Γ1 Καθηγητής: Σιάφης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας 29.05.2015 Ερωτήματα που μας απασχολούν Τι κάνουμε όταν αμφιβάλλουμε για το αν θα τα καταφέρουμε να κρατήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΠΟΡΕΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ;

ΜΠΟΡΕΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ; ΜΠΟΡΕΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ; Τι σημαίνει ο όρος εκπαίδευση? Η εκπαίδευση με την ευρεία έννοια περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες που έχουν σκοπό την επίδραση με συγκεκριμένο τρόπο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΠΕΑΚ

ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΠΕΑΚ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΠΕΑΕΚ 381 ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΠΕΑΚ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: ΤΟ επόμενο θέμα είναι πολύ σημαντικό. Μας απασχολεί πάρα πολύ, μόνο ως προφήτες όμως μπορούμε να λειτουργήσουμε. Έχει

Διαβάστε περισσότερα

3. Πώς θα ήθελα να είναι / συμπεριφέρονται τα παιδιά για να είμαι ευχαριστημένος/η; Παράρτημα ΙΙ

3. Πώς θα ήθελα να είναι / συμπεριφέρονται τα παιδιά για να είμαι ευχαριστημένος/η; Παράρτημα ΙΙ Παράρτημα Ι Εργαλείο 1: Γνωριμία - Διερεύνηση προσωπικών θεωριών 1. Τα πιο σημαντικά πράγματα που θέλω να πετύχω στην τάξη μου είναι: Α. Β. Γ. Δ. 2. Είμαι ευχαριστημένος/η από τη δουλειά μου όταν: Α. Β.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΙΛGOOD. Review from 01/02/2016. Page 1 / 5. Customer: Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί. Articlesize (cm2): 2282

ΦΙΛGOOD. Review from 01/02/2016. Page 1 / 5. Customer: Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί. Articlesize (cm2): 2282 Review from 01/02/2016 Articlesize (cm2): 2282 ΦΙΛGOOD, από σελίδα 20 Customer: Author: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί Mediatype: Print Page 1 / 5 ΚΑΘΩΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΜΟΥΝ

Διαβάστε περισσότερα

Βιωματική Δράση Α Γυμνασίου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Α. Γεωργατζά

Βιωματική Δράση Α Γυμνασίου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Α. Γεωργατζά Βιωματική Δράση Α Γυμνασίου Υπεύθυνη καθηγήτρια: Α. Γεωργατζά Ποιοι είμαστε; Είμαστε οι Μην αρχίζεις την μουρμούρα και λογικά τώρα θα σκέφτεστε ότι το όνομα το πήραμε από το σήριαλ και έχετε δίκιο. Όπως

Διαβάστε περισσότερα

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups INTERVIEWS REPORT February / March 2012 - Partner: Vardakeios School of Hermoupolis - Target group: Immigrants, women 1 η συνέντευξη Από την Αλβανία Το 2005 Η γλώσσα. Ήταν δύσκολο να επικοινωνήσω με τους

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 9 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΜΕ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 9 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΜΕ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 9 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΜΕ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ Κριός Αυτή την εβδομάδα θα μπεις σε σκέψεις αγαπητέ Κριέ και θα αλλάξεις το σκεπτικό σου για το πως βλέπεις κάποια

Διαβάστε περισσότερα

Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας

Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας Σύμφωνα με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας που διατύπωσε ο Αϊνστάιν, το βαρυτικό πεδίο κάθε μάζας δημιουργεί μια καμπύλωση στον χώρο (μάλιστα στον χωροχρόνο),

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από τότε που άρχισα να γράφω για τους άλλους, πάνε τώρα τριάντα και πλέον χρόνια, και ειδικά από τότε που κάποιος αποφάσισε να υποδαυλίσει το θράσος μου δημοσιεύοντας τα γραπτά μου, προσπαθώ να

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΕΣ

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΕΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΕΣ Αγγελική Γουδέλη, 2011 Κοινωνικό Άγχος Αμηχανία Φόβος Το κοινωνικό άγχος, ή αλλιώς κοινωνική φοβία, θεωρείται

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Χάρτινη αγκαλιά Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Εργασίες 1 α ) Κατά τη γνώμη μου, το βιβλίο που διαβάσαμε κρύβει στις σελίδες του βαθιά και πολύ σημαντικά μηνύματα, που η συγγραφέας θέλει να μεταδώσει

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής. Ευχαριστώ πολύ κύριε συνάδελφε, για την ευκαιρία που μου δίνετε να

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής. Ευχαριστώ πολύ κύριε συνάδελφε, για την ευκαιρία που μου δίνετε να ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε. Ευχαριστώ πολύ κύριε συνάδελφε, για την ευκαιρία που μου δίνετε να ξεκαθαρίσουμε κάποια ζητήματα. Θα ξεκινήσω από

Διαβάστε περισσότερα

Αγγελική Δαρλάση. Το παλιόπαιδο. Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή

Αγγελική Δαρλάση. Το παλιόπαιδο. Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή Αγγελική Δαρλάση Το παλιόπαιδο Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή σε όλους αυτούς που οραματίστηκαν έναν καλύτερο κόσμο και προσπαθούν για να γίνει, έστω και λίγο, καλύτερος 6 «Φτώχεια δεν είναι μόνο η έλλειψη

Διαβάστε περισσότερα

Το ταξίδι στην 11η διάσταση

Το ταξίδι στην 11η διάσταση Το ταξίδι στην 11η διάσταση Το κείμενο αυτό δεν αντιπροσωπεύει το πώς παρουσιάζονται οι 11 διστάσεις βάση της θεωρίας των υπερχορδών! Είναι περισσότερο «τροφή για σκέψη» παρά επιστημονική άποψη. Οι σκέψεις

Διαβάστε περισσότερα

Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο.

Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο. 1 3 1 Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο. Η επίτευξη του εκάστοτε στόχου είναι η αυταπόδεικτη

Διαβάστε περισσότερα

Η Άννα και ο Αλέξης ενάντια στους παραχαράκτες

Η Άννα και ο Αλέξης ενάντια στους παραχαράκτες Η Άννα και ο Αλέξης ενάντια στους παραχαράκτες Η Άννα και ο Αλέξης είναι συμμαθητές και πολύ καλοί φίλοι. Μπλέκουν πάντοτε σε φοβερές καταστάσεις και έχουν ζήσει συναρπαστικές περιπέτειες. Είναι αδύνατον

Διαβάστε περισσότερα

21 Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Δρ. Νάσια Δακοπούλου

21 Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Δρ. Νάσια Δακοπούλου 21 Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Δρ. Νάσια Δακοπούλου Υποστήριξη στην αποτελεσματική διαχείριση του αναλυτικού προγράμματος μέσα από την υλοποίηση ενεργητικών διδακτικών τεχνικών. Γνωριμία

Διαβάστε περισσότερα

Πάει τόσος καιρός από το χωρισμό σας, που δε θυμάσαι καν πότε ήταν η τελευταία φορά

Πάει τόσος καιρός από το χωρισμό σας, που δε θυμάσαι καν πότε ήταν η τελευταία φορά Πάει τόσος καιρός από το χωρισμό σας, που δε θυμάσαι καν πότε ήταν η τελευταία φορά που έκλαψες για πάρτη του! Ωστόσο, ακόμα στοιχειώνουν κάποιες σκέψεις το μυαλό σου. Ήταν μία από τις χειρότερες εμπειρίες

Διαβάστε περισσότερα

Πηνελόπη Κουρτζή: Το βιβλίο είναι προέκταση του εαυτού μας

Πηνελόπη Κουρτζή: Το βιβλίο είναι προέκταση του εαυτού μας Πηνελόπη Κουρτζή: Το βιβλίο είναι προέκταση του εαυτού μας Από Κώστας Ζαχαρόπουλος - January 19, 2017 Η Πηνελόπη Κουρτζή γεννήθηκε στην Άρτα και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Βιοτεχνολογία και εργάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις

Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις 135 Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις ΘΕΜΑ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ 1. Κρίση; ποια κρίση; Μήπως την έχουμε εμείς; Ή μήπως κάποιοι άλλοι; Κάποια στιγμή πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό

Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό - Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό μου να παίξουμε; Αν θέλει, ναι. Προσπάθησε να μην

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΝΕ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ! ΜΑΘΕ ΝΑ ΛΕΣ ΟΧΙ!

ΓΙΝΕ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ! ΜΑΘΕ ΝΑ ΛΕΣ ΟΧΙ! ΓΙΝΕ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ! ΜΑΘΕ ΝΑ ΛΕΣ ΟΧΙ! Μαθητές: Βαγγελιώ Χατζάκη Ρένα Νικολούδη Άρης Ζαχαριουδάκης Νίκος Φραγκιουδάκης Υπεύθυνος καθηγητής: Στέφανος Παναγιωτόπουλος Λύκειο Μοιρών Σχολ. έτος: 2014-2015 1 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία

Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία 1. Εισαγωγή 2. Τύποι 3. Ασκήσεις Γρηγοριάδης Ιωάννης Φυσική Η φυσική αποτελεί πεδίο στο οποίο μπορούν να διαπρέψουν οι μαθητές με δυσλεξία καθώς η ιδιαιτερότητα τους, τους

Διαβάστε περισσότερα