Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia. Ίρις Σπηλιοπούλου Καθηγήτρια Εργαστήριο Μικροβιολογίας Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Πατρών

Transcript

1 Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia Ίρις Σπηλιοπούλου Καθηγήτρια Εργαστήριο Μικροβιολογίας Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Πατρών

2

3

4 Ανοσολογική απόκριση σε παρασιτική λοίμωξη CD4+ + Th1? Th2 IL-10 IL NK + IFN-γ - Μακροφάγα IL-4 -

5 Τάξη: Sporozoeae Γένος: Plasmodium P. malariae (1880, Laveran) P. vivax (1889, Grassi-Filetti) P. falciparum (1898, Welch) P. ovale (1922, Stephens)

6 Ποιο είναι το πρόβλημα; > 40% του πληθυσμού σε κίνδυνο > νέα περιστατικά ετησίως > θάνατοι ετησίως Περιορισμένα φάρμακα και αντοχή Εμβόλιο;

7

8 Είδη παθογόνα για τον άνθρωπο Plasmodium falciparum Αφρική, Ασία, Λατ. Αμερική Plasmodium vivax Παγκόσμια Plasmodium ovale Δυτική Αφρική Plasmodium malariae Παγκόσμια, εντοπιότητα Αναζωπυρώσεις πυρετός Όχι Ναι 48 Ναι 48 Όχι 72

9

10 Eurosurveillance, Volume 17, Issue 47, 22 November 2012 Malaria in Greece, 1975 to 2010 A Vakali, E Patsoula, G Spanakos, K Danis, E Vassalou, N Tegos, A Economopoulou, A Baka, A Pavli, C Koutis, C Hadjichristodoulou, T Kremastinou

11

12

13

14

15 Κύκλος ζωής στο κουνούπι

16 Εξωερυθροκυτταρικός κύκλος στα ηπατοκύτταρα Ερυθροκυτταρικός κύκλος

17 Ωοκύστις με σποροζωίτες

18 Στο ήπαρ

19

20 Στο ήπαρ Στο κουνούπι

21 Κύκλος ζωής πλασμωδίων

22

23 Λοιμογόνοι παράγοντες: Αναπαραγωγή μέσα σε RBCs Malaria secretome: τοξίνες και ένζυμα σε κύτταρα του ξενιστή Προσκολλητίνες: προσκόλληση RBCs σε μικρά αγγεία και κύτταρα του ξενιστή Μεροζωίτες από τα ηπατοκύτταρα στην κυκλοφορία (Kupffer???) Τα γαμετοκύτταρα του P. falciparum κάνουν την οσμή του σώματος ελκτική για τα κουνούπια ( bite me!!!!)

24 Glycophorin A EBA-175

25

26

27 Χρόνος που απαιτείται για την εμφάνιση των συμπτωμάτων P. falciparum 6-12 ημέρες* P. vivax ημέρες* P. ovale 14 ημέρες* P. malariae ημέρες

28 Μετάδοση επίσης: Μετάγγιση αίματος Μολυσμένη βελόνα Μεταμόσχευση οργάνων Συγγενώς Προσβολή πλακούντα

29 Τριταίος : P. vivax & P. ovale Προσβάλλουν νεαρά rbc αναζωπυρώσεις Πρόδρομα Μυαλγίες, κεφαλαλγία, αίσθημα κρύου, ρίγη, πυρέτιο Συγχρονισμός του κύκλου: 5-7 ημέρες - παροξυσμοί Ψηλαφητός σπλήνας σε ημέρες P. ovale ηπιότερη εικόνα

30 Τεταρταίος: P. malariae Προσβάλλει γερασμένα rbc Παροξυσμοί κάθε τρίτη ημέρα Μέσης βαρύτητας εικόνα με χρονιότητα Ανοσοσυμπλέγματα στους νεφρούς Συνλοίμωξη με P. falciparum

31 Ελονοσία: P. falciparum Προσβάλλει όλα τα rbc Αίτιο θανάτων από ελονοσία Μη συγχρονισμένος κύκλος Ποικιλία πυρετού Ταχεία εμφάνιση σπληνομεγαλίας Σοβαρή αναιμία, ίκτερος, δυσλειτουργία ΚΝΣ (παραλήρημα, κώμα )

32 Κυματοειδής πυρετός της ελονοσίας

33 Ανοσολογική απόκριση Ενεργοποίηση Τ-λεμφοκυττάρων και ΜΦ, παραγωγή TNF! Σε κάθε στάδιο άλλα αντιγόνα Αντισώματα έναντι των σποροζωϊτών (CS) CD8+: λύση μολυσμένων ΗΚ Παραγωγή IFN-γ Ρίζες ΝΟ στα ΗΚ Ποικιλία στα αντιγόνα των μεροζωϊτών (MSP-1)

34 Αντισώματα παρεμποδίζουν τη προσβολή των ερυθρών Ενίσχυση της καταστροφής παρουσία Abs ADCC NK κύτταρα Μείωση των κυκλοφορούντων T λεμφοκυττάρων Καταστολή της λειτουργίας των T λεμφοκυττάρων

35 Abs έναντι των σποροζωιτών παρεμποδίζουν τη προσβολή του ήπατος. Abs έναντι των σποροζωιτών/μεροζωιτών παρεμποδίζουν τη προσβολή rbc TNF παρεμποδίζει την εξέλιξη των μεροζωιτών Ήπαρ-σπλήνας: καταστροφή μολυσμένων rbc

36 Αντοχή Δρεπανοκυτταρική αναιμία (HbS) HbC (ομοζυγώτες) Έλλειψη G-6-PD: το παράσιτο συνθέτει DNA Ag Duffy των RBCs: P. vivax

37

38 Εργαστηριακή διάγνωση Λεπτή επίστρωση (30-45 min) Παχιά σταγόνα (5-10 min) Ανοσοχρωματογραφία (1-2 αντιγόνα) PCR Ανίχνευση Abs με EIA

39 Ανοσοχρωματογραφία Binax NOW is the only brand of malaria RDT approved for use in the United States. The picture above demonstrates a positive test for Plasmodium falciparum. Ανίχνευση histidine rich protein-2, HRP-2 (P. falciparum) Ανίχνευση ειδικής αλδολασης Ανίχνευση Plasmodium associated lactate dehydrogenase (pldh)

40 Διάγνωση

41

42 P. falciparum

43 P.falciparum Micro Macro

44

45 P. vivax

46 Το P. vivax παράγει 8 μικρογαμετοκύτταρα στο έντερο του κουνουπιού

47

48

49 PCR: P. ovale P. falciparum P. malariae P. vivax

50 Ανίχνευση Abs: IFA

51 Θεραπεία Γενική υποστήριξη Φωσφορική ή υδροχλωρική χλωροκίνη Θειική κινίνη, πυριμεθαμίνη, σουλφαδιαζίνη Κινίνη, tetracycline, clindamycin

52 Η αντοχή σε όλο το κόσμο

53 Πρόληψη Χρήση εντομοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα. Χρήση εντομοκτόνων στον αέρα. Προσοχή κατά τις σημαντικότερες ώρες έκθεσης στα τσιμπήματα. Χρήση κατάλληλων ενδυμάτων. Συχνά λουτρά καθαριότητας Αποφυγή κουνουπιών στο σπίτι Οι ομάδες ανθρώπων που κινδυνεύουν περισσότερο όταν νοσήσουν είναι τα μικρά παιδιά, οι έγκυες και οι ασθενείς σε ανοσοκαταστολή.

54 Πρόληψη!

55 Ο Ronald Ross αφιερώθηκε στην έρευνα για τη μετάδοση της ελονοσίας (Nobel Ιατρικής 1902). Γνώριζε ότι ένα παράσιτο που ονομάσθηκε Plasmodium βρισκόταν πάντα στο αίμα των ασθενών. Ο Ross πίστευε ότι τα κουνούπια μετέδιδαν το παράσιτο. Τι από τα πάρα κάτω θα έπρεπε να κάνει ο Ross ώστε να απαντήσει τελικά στο ερώτημα αν τα κουνούπια μεταδίδουν τη νόσο;

56 Επιλέξατε τη σωστή απάντηση τώρα! Α. Να παρατηρήσει αν τα κουνούπια εμφανίζουν σημεία ελονοσίας B. Να μολύνει κουνούπια με πλασμώδια. Γ. Να ελέγξει αν ελεύθερα κουνούπια έχουν πλασμώδια στους ιστούς τους (ΓΕΣ). Δ. Να ελέγξει αν διάφορα ζώα όπως τα βοοειδή έχουν πλασμώδια στο αίμα τους.

57 Oocysts stages of malaria parasites developing in the walls of a mosquito midgut (stomach). The midgut is in the lower half of the image, and the oocysts appear as multiple spheres embedded in the midgut's wall. Such oocysts were seen, for the first time, by Sir Ronald Ross on 20 August