Πτυχιακή εργασία Τίτλος:

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ Πτυχιακή εργασία Τίτλος: Δημιουργία προσωπικής ιστοσελίδας με τη χρήση CMS Ανάπτυξη λογισμικού αυτοαξιολόγησης σε γνωστικά αντικείμενα του Τμήματος. Ανάπτυξη συστήματος μετατροπής σε διαδραστική εκπαίδευση - CDF Ρομπίδου Χρύσα (ΑΜ2164) Επιβλέπων καθηγητής Αναστάσιος Ι. Μπαλουκτσής (Μηχανολόγος/Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Μαθηματικός, PhD) 0 Σ ε λ ί δ α

2 Υπεύθυνη Δήλωση: Βεβαιώνω ότι είμαι συγγραφέας αυτής της πτυχιακής εργασίας και ότι κάθε βοήθεια την οποία είχα για την προετοιμασία της, είναι πλήρως αναγνωρισμένη και αναφέρεται στην πτυχιακή εργασία. Επίσης έχω αναφέρει τις όποιες πηγές από τις οποίες έκανα χρήση δεδομένων, ιδεών ή λέξεων, είτε αυτές αναφέρονται ακριβώς είτε παραφρασμένες. Επίσης, βεβαιώνω ότι αυτή η πτυχιακή εργασία προετοιμάστηκε από εμένα προσωπικά ειδικά για τις απαιτήσεις του προγράμματος σπουδών του Τμήματος Πληροφορικής και Επικοινωνιών του ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας. 1 Σ ε λ ί δ α

3 Ευχαριστίες Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον επιβλέποντα καθηγητή κ. Αναστάσιο Μπαλουκτσή για την πρόταση και ανάθεση αυτής της πτυχιακής σε εμένα και για τη βοήθειά του κατά την πορεία της εργασίας. Επίσης, ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ στην οικογένεια μου για τη βοήθεια και τη στήριξή της σε όλη τη διάρκεια των σπουδών μου. 2 Σ ε λ ί δ α

4 Σύνοψη Η παρούσα πτυχιακή εργασία θα αναδείξει τον τρόπο δημιουργίας μιας προσωπικής σελίδας. Στην προκειμένη περίπτωση στη δημιουργία ιστοσελίδας για καθηγητή και την ανάπτυξη λογισμικού αυτοαξιόλογησης σε γνωστικά αντικείμενα του Τμήματος. Επίσης, θα αναπτυχθεί το σύστημα διαδραστικής εκπαίδευσης CDF. Τέλος, θα δούμε με ποίο τρόπο μπορούμε να κάνουμε upload μια βάση σε έναν server δικτύου. 3 Σ ε λ ί δ α

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγικά Στοιχεία Περίληψη Δομή της εργασίας Αρχές Σχεδιασμού Ιστοσελίδων Δυναμική Ιστοσελίδα Στατική Ιστοσελίδα Τεχνολογίες και Εργαλεία Τι είναι το Xampp Τι είναι PHP Πλεονεκτήματα PHP Τι είναι η MySQL Πλεονεκτήματα της MySQL Τοπικός server APACHE Χαρακτηριστικά του APACHE και η χρήση του Τι είναι το JOOMLA Χαρακτηριστικά του Joomla Διαχείριση και Δυνατότητες Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου ( CMS) Τι είναι το CMS Δομή ενός CMS Κατηγορίες CMS CMS Ανοιχτού Κώδικα Πλεονεκτήματα CMS Ανοικτού Κώδικα Μειονεκτήματα CMS Ανοικτού Κώδικα CMS Κλειστού Κώδικα Πλεονεκτήματα CMS Κλειστού Κώδικα Μειονεκτήματα CMS Κλειστού Κώδικα Δημιουργία μίας απλής και αποτελεσματικής ακαδημαϊκής προσωπικής ιστοσελίδας Γιατί να έχουμε μια προσωπική ακαδημαϊκή Ιστοσελίδα Όψη και αίσθηση της ιστοσελίδας σας.21 4 Σ ε λ ί δ α

6 5.3 Τι πληροφορίες να συμπεριλάβετε στην ιστοσελίδα σας Συμβουλές & Κόλπα Computable Document Format (CDF) Τι είναι το CDF Χαρακτηριστικά του CDF Γιατί να χρησιμοποιήσετε το CDF Πλεονεκτήματα του CDF CDF Mathematica Περιοχές που καλύπτει το Mathematica Βασικές Τεχνολογίες του Mathematica Λίγα λόγια για το Mathematica Τρόπος εγκατάστασης του CDF Χρήση του CDF ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Λίγα λόγια για τη λογική της ενότητας Αυτοαξιολόγηση Επιλογή και εγκατάσταση του extension της joomla Καταχώριση ερωτήσεων-απαντήσεων στην εφαρμογή Quiz Deluxe FILEZILLA FileZilla Client Εγκατάσταση του FileZilla Client Upload του site σε server δικτύου Περιγραφή του Site Λίγα λόγια για το στήσιμο του site Βιβλιογραφία.47 5 Σ ε λ ί δ α

7 1. Εισαγωγικά Στοιχεία 1.1 Περίληψη Στόχος της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της προσωπικής σελίδας του κ Μπαλουκτσή για το χώρο του ΤΕΙ. Στη σελίδα θα αναφέρονται πληροφορίες για τον καθηγητή, τα μαθήματα που εκπονεί και πληροφορίες γι αυτά καθώς και ένα πρόγραμμα αυτοαξιόλογησης του φοιτητή, τύπου e-learning. Επίσης, το CDF της Mathematica μέσω του οποίου γίνεται μετατροπή σε διαδραστικές μορφές. Τέλος, θα υπάρχει ο τρόπος με τον οποίο μπορεί κάποιος να κάνει upload μια βάση σε ένα server δικτύου. 1.2 Δομή της εργασίας Η παρούσα πτυχιακή εργασία έχει οργανωθεί στις παρακάτω ενότητες: Η Ενότητα 1 είναι εισαγωγική και παρουσιάζει σε γενικές γραμμές το αντικείμενο το οποίο πραγματεύεται η πτυχιακή εργασία. Η Ενότητα 2 μιλάει για τις αρχές σχεδιασμού των ιστοσελίδων και πόσες κατηγορίες υπάρχουν Στην Ενότητα 3 γίνεται λόγος για τα εργαλεία και τις τεχνολογίες που υπάρχουν σήμερα. Αναλύονται και γίνονται λόγος για τα πλεονεκτήματα και τα χαρακτηριστικά τους καθώς και τις δυνατότητές τους. Η Ενότητα 4 αναφέρεται στο Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου (CMS), στις κατηγορίες που χωρίζονται, καθώς και στα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε κατηγορίας. Η Ενότητα 5 αφορά τα χαρακτηριστικά και τι πληροφορίες πρέπει να περιλαμβάνει μια προσωπική ακαδημαϊκή ιστοσελίδα. Στην Ενότητα 6 αναλύεται το CDF της Mathematica Στην Ενότητα 7 αναλύεται το πρόγραμμα της Αυτοαξιολόγησης Στην Ενότητα 8 δίνεται αναλυτικά ο τρόπος εγκατάστασης του προγράμματος FileZilla Client και πως μπορούμε να κάνουμε μέσω του προγράμματος αυτού upload Η Ενότητα 9 αναφέρεται στο σύστημα αυτοαξιολόγησης των μαθητών και γίνεται μια γενική αναφορά για το στήσιμο του site Η Ενότητα 10 περιλαμβάνει τη βιβλιογραφία 6 Σ ε λ ί δ α

8 2. Αρχές Σχεδιασμού Ιστοσελίδων 2.1 Δυναμική ιστοσελίδα υναµική ιστοσελίδα είναι η ιστοσελίδα που τα στοιχεία της αλληλεπιδρούν µε τον χρήστη. Οι δυναµικές ιστοσελίδες, σε αντίθεση µε τις στατικές ιστοσελίδες, δεν είναι απλά HTML έγγραφα, αλλά συμπεριλαμβάνουν προγραμματισμό (σε µία γλώσσα προγραμματισμού κατάλληλη για το διαδίκτυο, όπως π.χ. είναι η PHP) και ουσιαστικά είναι web εφαρμογές. Η κατασκευή δυναµικών ιστοσελίδων είναι προφανώς πιο πολύπλοκη από τις απλές στατικές ιστοσελίδες, και ο βαθμός δυσκολίας τους εξαρτάται φυσικά από τις λειτουργίες και τις δυνατότητες που περιλαμβάνει η εκάστοτε web εφαρμογή. Στις δυναµικές ιστοσελίδες, το περιεχόμενο της ιστοσελίδας, αποθηκεύεται και αντλείται δυναµικά από µία ή περισσότερες βάσεις δεδομένων (π.χ. MySQL), ενώ διαθέτουν εκτός από το frontend (user interface) και το backend (administration area) µέσω του οποίου γίνεται εύκολα η διαχείριση του περιεχομένου της ιστοσελίδας. Έτσι συνολικά η web εφαρμογή συναντάται συνήθως ως CMS (content management system), δηλαδή σύστημα διαχείρισης περιεχομένου. Οι δυναµικές ιστοσελίδες προσαρμόζουν το περιεχόμενο τους και την εµφάνισή τους σύµφωνα µε την καταχώρηση / αλληλεπίδραση ή τις αλλαγές του τελικού χρήστη στο περιβάλλον προγραμματισμού (χρήστης, ώρα, τροποποιήσεις στη βάση δεδομένων κ.τ.λ.). Το περιεχόμενο µπορεί να αλλάζει στον υπολογιστή του τελικού χρήστη µε τη χρήση των γλωσσών προγραμματισμού που εκτελούνται στον υπολογιστή του χρήστη (JavaScript, VBScript, Actionscript, etc). Το περιεχόμενο στις δυναµικές σελίδες συχνά µμεταφράζεται στον εξυπηρετητή (server), που εκεί αποστέλλεται µέσω του διακοµιστή (Apache), µέσω γλωσσών προγραµµατισµού που εκτελούνται στον εξυπηρετητή (Perl, PHP, ASP, JSP, ColdFusion,.NET κτλ). Πίσω από δυναµικά websites κρύβονται πάντα βάσεις δεδομένων (databases) οπού εκεί αποθηκεύονται δεδομένα και πληροφορίες του εν λόγω website (J.R. Okin, 2005). Και µε εντολή του χρήστη, το website επικοινωνεί µε την database, από όπου θα αντλήσει το περιεχόμενο που απαίτησε να δει ο χρήστης. Λόγω των databases καθίσταται εύκολη η προσθαφαίρεση περιεχομένου στις δυναµικές ιστοσελίδες, ακόµα και από τον πιο µη-σχετικό (σε γνώσεις προγραμματισμού) χρήστη - επισκέπτη της σελίδας. ιότι σε µια στατική σελίδα για να αλλάξει ή να τροποποιήσει κανείς το περιεχόμενο της σελίδας θα πρέπει να επέμβει στον κώδικα. Άρα πρέπει να ξέρει προγραμματισμό. Ενώ σε µια δυναµική σελίδα, απλά πρέπει να ξέρει πως να διαχειρίζεται το περιεχόμενο στη βάση δεδομένων και όλα τα υπόλοιπα γίνονται αυτοματοποιημένα από το πρόγραµµα. Οι δυναµικές ιστοσελίδες 7 Σ ε λ ί δ α

9 είναι εφαρμογές - προγράµµατα. Για την δημιουργία ενός δυναµικού site χρειάζονται πολλές γραµµές κώδικα προγραµµατισµού. Παρόλο όµως που είναι σχετικά δύσκολο να κατασκευαστεί ένα δυναµικό site, είναι εύκολο να διαχειριστεί και να ανανεωθεί. Εδώ είναι και το μεγάλο πλεονέκτημα έναντι των στατικών. Για να µπορεί ένας απλός χρήστης επισκέπτης να διαχειρίζεται (να το αλλάζει, να το τροποποιεί ή να το διαγράφει) το περιεχόμενο μιας δυναμικής σελίδας εύκολα, χωρίς γνώσεις προγραµµατισµού, υπάρχουν τα CMS. (αναφορά σε επόμενη ενότητα). Στα κατά ενός δυναμικού site είναι αναμφίβολα το κατά πολύ υψηλότερο κόστος κατασκευής, αλλά και συντήρησης, γιατί λόγω των µμεγαλύτερων απαιτήσεων απαιτεί πολύ µμεγαλύτερο χώρο φιλοξενίας σε web server. 2.2 Στατική Ιστοσελίδα Οι στατικές ιστοσελίδες χαρακτηρίζονται από τη μονιμότητα του περιεχομένου τους και της διάταξής τους (layout), τα οποία µμπορούν να αλλάξουν / τροποποιηθούν µόνο µε αίτημα για αναβάθμιση (update) από τον προγραμματιστή / διαχειριστή της σελίδας αυτής ( static web page ; Thefreedictionary.com.). Μια απλή σελίδα html (έγγραφο html) που περιλαμβάνει κείμενο, συνδέσμους και φωτογραφίες για παράδειγμα, είναι ένα απλό παράδειγμα στατικής σελίδας. Τα δεδομένα σε µια στατική ιστοσελίδα δεν αλλάζουν δυναµικά. Έχουν σταθερό, αμετάβλητο περιεχόμενο. Στα υπέρ της στατικής σελίδας είναι το χαµηλό κόστος κατασκευής και συντήρησης, γιατί µια στατική σελίδα, δεν απαιτεί μεγάλο χώρο σε φιλοξενία από webserver. Μια στατική σελίδα αναπτύσσεται / σχεδιάζεται γρηγορότερα από ότι µια δυναµική. Επίσης, οι στατικές σελίδες «φορτώνουν» πιο γρήγορα από ότι οι δυναµικές. Μεγάλο πλεονέκτημα των στατικών ιστοσελίδων έναντι των δυναµικών είναι επίσης ότι είναι πιο «SEO friendly». Το SEO σημαίνει Search engine optimization και στα ελληνικά «Βελτιστοποίηση Σελίδας για τις μηχανές αναζήτησης». Οι στατικές σελίδες λοιπόν είναι πιο φιλικές προς τις μηχανές αναζήτησης. Αυτό συμβαίνει γιατί στις στατικές ιστοσελίδες υπάρχει δυνατότητα τοποθέτησης στον κώδικα 8 Σ ε λ ί δ α

10 html, των meta tags τα οποία αναγνωρίζουν οι μηχανές αναζήτησης και κατατάσσουν την στατική σελίδα πάνω από µια δυναµική που δεν έχει ακριβώς αυτή την δυνατότητα. Αυτό είναι πολύ ισχυρό πλεονέκτημα των στατικών ιστοσελίδων, γιατί φυσικά έχει άµεση σχέση µε την επισκεψιµότητά τους. Και η επισκεψιµότητά σε έναν ιστότοπο µπορεί να µμεταφραστεί σε κέρδος. Και όπως είναι γνωστό, οι μηχανές αναζήτησης είναι αυτές που παραπέµπουν τους χρήστες στις ιστοσελίδες. Οπότε όσο καλύτερα καταταγμένη η σελίδα στις μηχανές αναζήτησης σε διάφορες λέξεις - κλειδιά, τόσο μεγαλύτερο πλεονέκτημα έχει έναντι των ανταγωνιστών της. Στα κατά μιας στατικής ιστοσελίδας είναι ότι χρήστης πρέπει να έχει γνώσεις προγραµµατισµού, για να µπορεί να ανανεώσει το περιεχόμενο της σελίδας. Κι αυτό γιατί θα πρέπει να επεμβαίνει στον κώδικα. Σε µια στατική ιστοσελίδα ο χρήστης δεν έχει κανένα είδους αλληλεπίδραση µε τη σελίδα και όποια άλλα μειονεκτήματα συνεπάγονται σε αυτό. Η κατασκευή µιας στατικής ιστοσελίδας από τους web designers έχει χαμηλότερο κόστος, σε σχέση µε τις δυναµικές, και αυτό είναι λογικό γιατί είναι πιο απλή η κατασκευή τους. 9 Σ ε λ ί δ α

11 3. Τεχνολογίες και Εργαλεία 3.1 Τι είναι το Xampp To όνομα του Xampp είναι ένα ακρωνύμιο των ( XAMPP Definition. wikipedia.org/wiki/ XAMPP): Χ (σηµαίνει cross-platform που λειτουργεί σε πολλές πλατφόρμες) Apache HTTP Server MySQL PHP Perl To XAMPP αποτελεί στην ουσία ένα πακέτο, το οποίο περιλαμβάνει τις τελευταίες εκδόσεις του Apache, της PHP και της MySQL, ενώ περιλαμβάνει επίσης και άλλα τρία χρήσιμα εργαλεία, (PhpMyAdmin, Filezilla Server, Mercury Mail). Το XAMPP είναι ένα ελεύθερο λογισμικό το οποίο περιέχει ένα εξυπηρετητή ιστοσελίδων το οποίο μπορεί να εξυπηρετεί και δυναμικές ιστοσελίδες τεχνολογίας PHP/MySQL. Είναι ανεξάρτητο πλατφόρμας και τρέχει σε Microsoft Windows, Linux, Solaris and Mac OS X και χρησιμοποιείται ως πλατφόρμα για την σχεδίαση και ανάπτυξη ιστοσελίδων με την τεχνολογίες όπως PHP, JSP και Servlets. 10 Σ ε λ ί δ α

12 3.2 Τι είναι PHP Η PHP είναι µια γλώσσα προγραµµατισµού που σχεδιάστηκε για τη δημιουργία δυναµικών σελίδων στο διαδίκτυο και είναι επισήμως γνωστή ως: HyperText Preprocessor ( PHP Homepage ; php.net). Είναι µια server - side (εκτελείτε στον διακοµιστή) scripting γλώσσα που γράφεται συνήθως πλαισιωμένη από HTML, για μορφοποίηση των αποτελεσμάτων. Αντίθετα από µια συνηθισμένη HTML σελίδα η σελίδα PHP δεν στέλνεται άµεσα σε έναν πελάτη (client), αντ' αυτού πρώτα αναλύεται και µετά αποστέλλεται το παραγόμενο αποτέλεσµα. Τα στοιχεία HTML στον πηγαίο κώδικα μένουν ως έχουν, αλλά ο PHP κώδικας ερμηνεύεται και εκτελείται. Ο κώδικας PHP µπορεί να θέσει ερωτήματα σε βάσεις δεδομένων, να δημιουργήσει εικόνες, να διαβάσει και να γράψει αρχεία, να συνδεθεί µε απομακρυσμένους υπολογιστές κ.ο.κ. Σε γενικές γραµµές οι δυνατότητες που µας δίνει είναι απεριόριστες. Αρχικά η ονομασία της ήταν PHP/FI από το Forms Interpreter η οποία δημιουργήθηκε το 1995 από τον Rasmus Lerdorf ως µια συλλογή από Perl scripts που τα χρησιμοποιούσε στην προσωπική του σελίδα. εν άργησε να τα εμπλουτίσει µε λειτουργίες επεξεργασίας δεδομένων µε SQL, αλλά τα σηµαντικά βήµατα που έφεραν και την μεγάλη αποδοχή της PHP ήταν αρχικά η μετατροπή τους σε C και μετέπειτα η δωρεάν παροχή του πηγαίου κώδικα µέσω της σελίδας του ώστε να επωφεληθούν όλοι από αυτό που είχε φτιάξει, αλλά και να τον βοηθήσουν στην περαιτέρω ανάπτυξή της. 11 Σ ε λ ί δ α

13 3.2.1 Πλεονεκτήματα PHP Τα πλεονεκτήματα της PHP είναι: Υψηλή απόδοση. Διασυνδέσεις µε πολλά διαφορετικά συστήµατα βάσεων δεδομένων. Ενσωματωμένες βιβλιοθήκες για πολλές συνηθισμένες Web διαδικασίες. Χαµηλό κόστος. Ευκολία μάθησης και χρήσης. υνατή αντικειμενοστραφή υποστήριξη. Μεταφερσιµότητα. Διαθεσιμότητα του κώδικα προέλευσης. Διαθεσιμότητα υποστήριξης. 3.3 Τι είναι η MySQL Η MySQL είναι µια σχεσιακή βάση δεδομένων που μετρά περισσότερες από 11 εκατομμύρια εγκαταστάσεις. Το πρόγραµµα τρέχει έναν εξυπηρετητή (server) παρέχοντας πρόσβαση πολλών χρηστών σε ένα σύνολο βάσεων δεδομένων. Ο MySQL διακομιστής ελέγχει την πρόσβαση στα δεδομένα για να διασφαλίσει ότι πολλοί χρήστες θα μπορούν να δουλεύουν ταυτόχρονα, για να παρέχει γρήγορη πρόσβαση και για να διασφαλίζει ότι µόνο οι πιστοποιημένοι χρήστες θα έχουν πρόσβαση. Συνεπώς η MySQL είναι ένας πολυνηµατικός διακομιστής πολλαπλών χρηστών. Η MySQL είναι διαθέσιµη και µπορεί να χρησιμοποιηθεί δωρεάν µε άδεια ανοιχτού κώδικα (open source license) (ανάλυση σε επόμενη ενότητα) Πλεονεκτήματα της MySQL Εύκολη διαμόρφωση και εκμάθηση. Μεταφερσιµότητα. Διαθεσιμότητα του κώδικα προέλευσης. ιαθεσιµότητα υποστήριξης. Υψηλή απόδοση. Χαµηλό κόστος. 12 Σ ε λ ί δ α

14 3.4 Τοπικός server APACHE Ο Apache HTTP server, συχνά αναφερόμενος απλά σαν Apache, είναι ένας webserver ο οποίος διαδραμάτισε καίριο ρόλο στην αρχική ανάπτυξη του παγκόσμιου ιστού. Το 2009 έγινε ο webserver που ξεπέρασε το όριο των εκατό εκατομμυρίων σελίδων στο διαδίκτυο. Ο Apache ήταν η πρώτη βιώσιµη εναλλακτική λύση απέναντι στον Netscape Corporation webserver (γνωστό σήμερα ως Sun Java System webserver), και από τότε εξελίχθηκε σε υπολογίσιµο αντίπαλο άλλων webserver που βασίζονται σε Unix όσον αφορά την λειτουργικότητα και τις επιδόσεις. Ο Apache αναπτύσσεται και συντηρείται από µια ανοικτή κοινότητα προγραμματιστών υπό την αιγίδα του Apache Software Foundation. Η εναργή είναι διαθέσιμη για µια μεγάλη ποικιλία λειτουργικών συστημάτων στα οποία περιλαμβάνονται τα Unix, GNU, FreeBSD, Linux, Solaris, Novell NetWare, MacOS X, Microsoft Windows, OS/2, TPF και ecomstation. Ο Apache χαρακτηρίζεται ως ένα λογισµικό ανοικτού κώδικα. Από τον Απρίλιο του 1996 και µετά, ο Apache είναι ο πιο δημοφιλής http server του διαδικτύου Χαρακτηριστικά του APACHE και η χρήση του Ο Apache υποστηρίζει µία πολύ μεγάλη ποικιλία χαρακτηριστικών και δυνατοτήτων. Πολλά από αυτά προσαρτώνται στον πυρήνα µε την μορφή modules επεκτείνοντας τις δυνατότητες του. Αυτά περιλαμβάνουν από υποστήριξη server side γλωσσών προγραµµατισµού έως και αλγόριθμους αυθεντικοποίησης. Κάποιες από τις δημοφιλείς γλώσσες που υποστηρίζονται είναι οι Perl, Python, Tcl και PHP. Κάποια από τα δημοφιλή modules αυθεντικοποίησης που υποστηρίζονται είναι τα mod_access, mod_auth, mod_digest και mod_auth_digest. Κάποιες από τις άλλες δυνατότητες περιλαμβάνουν υποστήριξη των πρωτοκόλλων SSL και TLS (mod_ssl), ένα proxymodule, ένα URLrewriter (mod_rewrite), παραμετροποιημένες καταγραφές συμβάντων (mod_log_config) καθώς και υποστήριξη φίλτρων (mod_ext_filter). Μια δημοφιλής μέθοδος συμπίεσης πού χρησιμοποιείται στον Apache είναι το external extension module (mod_gzip) το οποίο βοήθα στο να μειωθεί το μέγεθος των ιστοσελίδων που εξυπηρετούνται µέσω HTTP. Επίσης δημοφιλές είναι και το ModSecurity το οποίο είναι µια μηχανή ανοιχτού κώδικα που εντοπίζει και εμποδίζει εισβολές σε διαδικτυακές εφαρμογές. Το ιστορικό του Apache µπορεί να διαχειριστεί µέσω ενός web browser χρησιμοποιώντας ελεύθερες εφαρμογές όπως AWStats/W3Perl ή το Visitors. Κάποια επιπλέον χαρακτηριστικά του Apache είναι το Virtual Hosting, που επιτρέπει σε πολλές διαφορετικές ιστοσελίδες να εξυπηρετούνται από µία µόνο εγκατάσταση του server, παραµετροποιήσιµα μηνύματα σφάλματος, 13 Σ ε λ ί δ α

15 βάσεις δεδομένων βασισμένες σε αυθεντικοποίηση DBMS, διαχείριση περιεχομένου και υποστήριξη διαφόρων GUIs (Graphical User Interfaces ). Ο Apache χρησιμοποιείται κυρίως για την εξυπηρέτηση στατικών και δυναµικών σελίδων στο διαδίκτυο. Πολλές διαδικτυακές εφαρμογές σχεδιάζονται µε βάση το περιβάλλον και τα χαρακτηριστικά που προσφέρει ο Apache. Ο συγκεκριμένος server αποτελεί κοµµάτι της δημοφιλούς οµάδας εφαρμογών LAMP την οποία αποτελούν ο Apache, το λειτουργικό Linux, το σύστηµα διαχείρισης βάσεων δεδομένων MySQL και οι γλώσσες προγραμματισμού PHP/Perl/Python. Ο Apache αποτελεί βασικό κομμάτι πολλών πακέτων εφαρμογών όπως : Oracle Database, IBM WebSphere application server, Web Object application server, MacOS X, Novell NetWare 6.5 καθώς και σε πολλές διανοµές του λειτουργικού συστήματος Linux. Χρησιμοποιείται επίσης σε διάφορες άλλες περιπτώσεις όπως σε περίπτωση που ένας χρήστης θέλει να διαθέσει περιεχόμενο µε ένα ασφαλές και αξιόπιστο τρόπο ή από προγραμματιστές ιστοσελίδων που θέλουν να ελέγχουν τοπικά την πρόοδο της ιστοσελίδας τους κατά την φάση της ανάπτυξης. 3.5 Τι είναι το JOOMLA Το Joomla είναι μία δωρεάν εφαρμογή, ανοιχτού κώδικα συστήματος διαχείρισης περιεχομένου, το οποίο έχει συνταχθεί στην γλώσσα προγραμματισμού PHP για τη διαχείριση και τη δημοσίευση περιεχομένου στον ιστό (web) και ενδοδικτύων (intranetss) χρησιμοποιώντας μια MySQL βάση δεδομένων. Το Joomla περιλαμβάνει χαρακτηριστικά όπως η cache των σελίδων για τη βελτίωση των επιδόσεων, web ευρετηρίασης (indexing), RSS feeds, εκτυπώσιμες (printable) εκδόσεις των σελίδων, newsflashes, blogs, forums, δημοσκοπήσεις, ημερολόγια, αναζήτηση στην ιστοσελίδα, την ανάλογη γλώσσα αλλά και την δυνατότητα πολυγλωσσικών ιστοσελίδων. Το Joomla είναι ένα ανοιχτού κώδικα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου το οποίο έχει χαρακτηριστεί από τους δεκάδες χιλιάδες χρήστες του ως το καλύτερο CMS στον κόσμο, διότι έχει τεράστιες δυνατότητες αλλά και ταυτόχρονα εξαιρετικά ευέλικτο και φιλικό περιβάλλον εργασίας και διαχείρισης. Έχει αρκετές δυνατότητες αλλά είναι ταυτόχρονα αρκετά ευέλικτο και φιλικό στον χρήστη. Είναι µια εφαρμογή που δίνει την δυνατότητα να δημιουργήσουμε και να δημοσιεύσουμε στο διαδίκτυο µια προσωπική ιστοσελίδα, αλλά και µια ολοκληρωμένη εµπορική εφαρμογή. Οι δυνατότητες επέκτασής του Joomla είναι πρακτικά απεριόριστες. Μόλις εγκατασταθεί, ο διαχειριστής του δικτυακού τόπου μπορεί να συνδεθεί με την backend κονσόλα διαχείρισης και να δημιουργήσει τμήματα, κατηγορίες, άρθρα με περιεχόμενο, δημοσκοπήσεις και άλλα πολλά. Γίνεται χωρίς ιδιαίτερες προγραμματιστικές γνώσεις διαχείριση 14 Σ ε λ ί δ α

16 ολόκληρου του frontend της ιστοσελίδας από ένα εύχρηστο περιβάλλον διαχείρισης. Παρόλο που δεν είναι απαραίτητο, ο χρήστης να έχει γνώση της HTML και CSS, συνιστάται να αρχίσει τη μελέτη των βασικών εντολών της HTML και CSS για την περίπτωση που θα πρέπει να επεξεργαστεί ή να τροποποιήσει κάποιο στοιχείο ώστε να το προσαρμόσει στις ανάγκες που θα δημιουργηθούν. Στις κοινότητες φόρουμ για Joomla είναι διαθέσιμοι χιλιάδες προγραμματιστές και σχεδιαστές για να βοηθήσουν νέους και έμπειρους χρήστες, εφόσον είναι δυνατό. Το όνομα "Joomla" είναι μια φωνητική γραφή της γλώσσας Σουαχίλι (Swahili) στην οποία η λέξη "jumla" σημαίνει "όλοι μαζί" ή "ως σύνολο". Επέλεξαν αυτό το όνομα για να αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της Κοινότητας και την ομάδα ανάπτυξης του έργου. Η πρώτη έκδοση του Joomla (Joomla 1.0.0) ανακοινώθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου Αυτή ήταν μια νέα ονομασία της έκδοσης Mambo σε συνδυασμό με διορθώσεις κάποιων σφαλμάτων (bug) στο περιβάλλον διαχείρισης και στον κώδικα ασφαλείας της. Το Joomla εγκαθίσταται σε έναν web server, στην περίπτωση της παρούσας πτυχιακής εργασίας, στον Apache. Ο χρήστης έχει πρόσβαση στο περιβάλλον διαχείρισης µέσω ενός browser, όπως είναι ο Internet Explorer, ο Firefox ή οποιοσδήποτε άλλος browser. Αν ο χρήστης έχει δικαιώµατα διαχειριστή στην ιστοσελίδα µπορεί να προσθέσει οτιδήποτε θέλει είτε είναι κείμενο, εικόνα ή ήχος και να δημιουργήσει τις ιστοσελίδες που επιθυµεί σύµφωνα µε τις δικές του ανάγκες Χαρακτηριστικά του Joomla Είναι ένας πλήρης μηχανισμός διαχείρισης της βάσης δεδομένων του site. Παρέχει νέα, προϊόντα ή υπηρεσίες, τμήματα και ενότητες πλήρως επεξεργάσιμα και εύχρηστα. Οι θεματικές ενότητες μπορούν να προστεθούν από τους συντάκτες. Διαθέτει ένα πλήρως επεξεργάσιμο περιεχόμενο αλλά και περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των θέσεων του αριστερού, του κεντρικού και του δεξιού μενού. Χρησιμοποιεί τον browser για να ανεβάζει εικόνες στη βιβλιοθήκη για την χρήση τους σε οποιοδήποτε σημείο του site. Έχει δυναμικό Forum / Poll / Voting για άμεσα επί τόπου αποτελέσματα. Τρέχει σε Linux, FreeBSD, MacOSX server, Solaris και AIX 15 Σ ε λ ί δ α

17 3.5.2 Διαχείριση και Δυνατότητες Δημοσιεύει απεριόριστες σελίδες και άρθρα χωρίς κανέναν απολύτως περιορισμό. Υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης photo galleries, βιβλιοθήκες αρχείων, βιβλία επισκεπτών και φόρμες επικοινωνίας. Εύκολη διαχείριση online των PNGs, PDFs, DOCs, XLSs, GIFs και JPEGs με τη βοήθεια του Image library. Παρέχει Αυτόματο Path-Finder. News feed manager. Επιλέγει πάνω από 360 news feeds από όλο τον κόσμο. Archive manager. Υπάρχει η δυνατότητα να μπουν τα παλαιά άρθρα στην "κατάψυξη" αντί να τα διαγραφούν εντελώς. -a-friend και Print-format για κάθε άρθρο. Ενσωματωμένος επεξεργαστής κειμένου αντίστοιχος του Word Pad. Εμφάνιση και αισθητική την οποία διαμορφώνει ο χρήστης. Διαχείριση των Template (πρότυπα). Δυνατότητα προεπισκόπησης καθώς είναι εφικτή η προβολή αυτών των τμημάτων της ιστοσελίδας που έχουν δημιουργηθεί πριν παρουσιαστούν online. Banner manager για διαφημιστική προβολή. Πολύ σημαντικό είναι ότι το Joomla μετά την αρχική εγκατάσταση, παραμετροποίηση και διαμόρφωση του ιστότοπου, καταργεί την ανάγκη για έναν ειδικό που θα ασχολείται με την καθημερινή διαχείριση του περιεχομένου ενός ιστότοπου. Η λειτουργία προσθήκης και αλλαγής του περιεχομένου είναι τόσο εύκολη που μπορεί να γίνει από οποιονδήποτε χρήστη με βασικές γνώσεις χρήσης υπολογιστών. Κατά το πρώτο στάδιο όμως, δηλαδή το στάδιο δημιουργίας του ιστότοπου είναι απαραίτητο να υπάρχουν οι τεχνικές γνώσεις διαχείρισης του Joomla. 16 Σ ε λ ί δ α

18 4. Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου ( CMS) 4.1 Τι είναι το CMS Το Content Management System (CMS) είναι μία μορφή λογισμικού για ηλεκτρονικούς υπολογιστές, που αυτοματοποιεί τις διαδικασίες δημιουργίας, οργάνωσης, ελέγχου και δημοσίευσης περιεχομένου σε μία πληθώρα μορφών. Τα περισσότερα CMS έχουν την δυνατότητα να διαχειριστούν περιεχόμενο στις εξής μορφές: κείμενα, εικόνες, βίντεο, java animation, πρότυπα σχεδίασης, βάσεις δεδομένων κ.α. Το Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου είναι λογισμικό το οποίο επιτρέπει στον οποιονδήποτε, ακόμα και αν δεν έχει ιδιαίτερες γνώσεις προγραμματισμού και γλώσσας HTML, να δημιουργήσει και να διαχειριστεί με τρόπο εύκολο και γρήγορο την ιστοσελίδα του. Οι αλλαγές του site μπορούν να γίνουν από οποιονδήποτε υπολογιστή που είναι συνδεδεμένος στο διαδίκτυο, χωρίς να χρειάζεται να έχει εγκατεστημένα ειδικά προγράµµατα επεξεργασίας ιστοσελίδων, γραφικών κ.λπ. Μέσω ενός απλού φυλλοµετρητή ιστοσελίδων (browser), ο χρήστης µπορεί να συντάξει ένα κείμενο και να ενημερώσει άµεσα το δικτυακό του τόπο. Πολλές φορές ένα CMS επιτρέπει και την οµαδική δημιουργία κειµένων και άλλου υλικού, για αυτό συχνά χρησιμοποιείται, στα εκπαιδευτικά προγράµµατα πολλών εταιρειών. Τα CMS χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση, τον έλεγχο, την διαχείριση και την δημοσίευση εκδόσεων, ο προσανατολισµός τον οποίων εξαρτάται από τον φορέα στον οποίο ανήκει το περιεχόμενο. Έτσι µπορεί οι εκδόσεις αυτές να αποτελούνται από ειδησεογραφικά άρθρα, εγχειρίδια λειτουργίας, τεχνικά εγχειρίδια, οδηγίες πωλήσεων έως και εµπορικό διαφηµιστικό υλικό. 4.2 Δομή ενός CMS Τα δομικά στοιχεία ενός CMS είναι τα ακόλουθα: Διεπαφή χρηστών δημόσιο τμήμα (Front-End) Διεπαφή διαχειριστών (Back-End ) Πρότυπα (Templates) Επεκτάσεις (Extensions) Διεπαφή χρηστών Η διεπαφή χρήστη αποτελεί το δημόσιο μέρος του CMS που είναι διαθέσιμο στους επισκέπτες (απλούς ή διαπιστευμένους) του ιστότοπου, όπου περιλαμβάνονται όλες οι λειτουργίες που έχουν 17 Σ ε λ ί δ α

19 καθοριστεί από την διεπαφή διαχειριστών. Διεπαφή Διαχειριστών Η διεπαφή διαχειριστών αποτελεί το επίπεδο διαχείρισης για την ομάδα συντήρησης και προσφέρει λειτουργίες ρύθμισης συστήματος, διαχείρισης χρηστών (προσθήκη / αφαίρεση / θέματα πρόσβασης), διαχείρισης επεκτάσεων και τέλος του περιεχομένου του ιστότοπου αυτού καθεαυτού. Πρότυπα (Templates) Τα πρότυπα αποτελούν το αισθητικό (εμφάνιση) και λειτουργικό επίπεδο του ιστοτόπου που θα βασιστεί σε CMS. Μπορούμε να θεωρήσουμε τα πρότυπα ως κενές μακέτες πάνω στις οποίες θα τοποθετηθεί το περιεχόμενου που θα επιλέξουμε να εμφανίζεται από το CMS. Το κάθε πρότυπο έχει συγκεκριμένες θέσεις στις οποίες μπορεί να εμφανιστεί η πληροφορία μας, όπου για να δούμε τις διαθέσιμες θέσεις μπορούμε να ελέγξουμε το εγχειρίδιο του κατασκευαστή αλλά και με την παράμετρο?tp=1 στην διεύθυνση του ιστότοπου μας. Στα πρότυπα καθορίζονται οι παράμετροι εμφάνισης της σελίδας (χρώματα, διαστάσεις, τυπογραφία) καθώς επίσης παρέχονται όλα τα αρχεία γραφικών που θα χρησιμοποιηθούν για την εμφάνισή της. Επεκτάσεις (Extensions) Οι επεκτάσεις αποτελούν κομμάτια λογισμικού (software components) τα οποία ακολουθούν ένα καθορισμένο προγραμματιστικό μοντέλο, το οποίο τους επιτρέπει να αλληλεπιδρούν με το CMS και να επεκτείνουν ακολούθως τη λειτουργικότητά του. Οι επεκτάσεις κάνουν ένα CMS όπως το Joomla εξαιρετικά ισχυρό και αποτελούν σημαντικό μοχλό ανάπτυξης και διάδοσης αυτού, μέσω μιας εξαιρετικά δραστήριας κοινότητας 18 Σ ε λ ί δ α

20 προγραμματιστών. Τυπικά παραδείγματα επεκτάσεων είναι για παράδειγμα: ρολόι, ημερολόγιο, φωτογραφική έκθεση, καιρός, δίγλωσσο και πολύγλωσσο ιστότοπο. 4.3 Κατηγορίες CMS Οι διαθέσιμες κατηγορίες των CMS είναι τρεις. 1. CMS Κλειστού κώδικα. 2. CMS Ανοιχτού κώδικα. 3. Παραμετροποιημένα CMS βασισμένα σε πλαίσια ανοιχτού κώδικα CMS Ανοιχτού Κώδικα CMS Ανοιχτού Κώδικα σημαίνει ότι: Οι εφαρμογές Ανοικτού Κώδικα επιτρέπουν την πρόσβαση και την αλλαγή του πηγαίου κώδικα. Συχνά τις «κατεβάζει» κανείς χωρίς κόστος Τυπικά απαιτούν τουλάχιστον κάποιες τεχνικές γνώσεις για να στηθούν και να λειτουργήσουν Υποστηρίζονται από µία κοινότητα χρηστών και προγραμματιστών Συχνά, συνοδεύονται από αρκετά plug-ins τα οποία δημιουργεί και προσφέρει η κοινότητα ηµοφιλή CMS ανοιχτού κώδικα είναι: 1. Drupal 2. Joomla 3. Plone 4. Typo3 5. XoopS Πλεονεκτήματα CMS Ανοικτού Κώδικα Χαµηλό κόστος. Πληρωµή για την υπηρεσία / υποστήριξη και όχι για το λογισµικό. Ευκολία παραμετροποίησης. Ευκολία ολοκλήρωσης µε υπάρχοντα λογισµικά. Υποστήριξη από την Κοινότητα. Ευχρηστία Δυνατότητα δοκιµής πριν την αγορά. 19 Σ ε λ ί δ α

21 Ταχεία διόρθωση σφαλµάτων. Μελλοντική εξασφάλιση συνέχειας Μειονεκτήματα CMS Ανοικτού Κώδικα Το «Ελεύθερο Λογισµικό» δεν συνεπάγεται και Λογισµικό χωρίς κόστος. Έλλειψη εµπορικής υποστήριξης. Έλλειψη ωριµότητας. Φτωχή χρηστικότητα: Εστιάζεται περισσότερο στην τεχνική αρχιτεκτονική και στο σύνολο των χαρακτηριστικών παρά στην εμπειρία του χρήστη. Έλλειψη τεκμηρίωσης. εν είναι κατάλληλο για επίπεδο επιχειρήσεων μεγάλου βεληνεκούς (Enterprise) CMS Κλειστού Κώδικα Τα κλειστού κώδικα συστήµατα διαχείρισης περιεχομένου δεν αποτελούν µέρος της παρούσας εργασίας. Παρόλα αυτά μπορούµε να κάνουµε µια αναφορά σε αυτά. Για τα κλειστού κώδικα CMS υπάρχουν και πλεονεκτήματα, αλλά και μειονεκτήματα. Στα πλεονεκτήματα συγκαταλέγονται η εµπορική υποστήριξη που είναι σαφώς προσδιορισµένη, συνήθως είναι ετοιμοπαράδοτο, υπάρχει καλύτερη τεκμηρίωση και εκπαίδευση και τέλος υπάρχει μεγάλη ασφάλεια στο σύστηµα µας. Αντίθετα στα μειονεκτήματα του κλειστού κώδικα μπορούµε να κάνουµε αναφορά στο κόστος το οποίο µπορεί να είναι και πολύ μεγάλο πολλές φορές. Αυτό το κόστος μπορούµε να το διαχωρίσουμε στο βασικό, στο κόστος παραμετροποίησης και στο κόστος ολοκλήρωσης µε τα υπάρχοντα εταιρικά συστήµατα. ηµοφιλή CMS κλειστού κώδικα είναι τα εξής : Vignette Content Management IBM Workplace Web Content Management Jalios JCMS Powerfront CMS Πλεονεκτήματα CMS Κλειστού Κώδικα Εµπορική Υποστήριξη Σαφώς προσδιορισμένες υπηρεσίες Ετοιμοπαράδοτο (συνήθως) Καλύτερη τεκμηρίωση και εκπαίδευση Ασφάλεια 20 Σ ε λ ί δ α

22 4.3.6 Μειονεκτήματα CMS Κλειστού Κώδικα Βασικό κόστος Κόστος παραμετροποίησης Κόστος ολοκλήρωσης µε υπάρχοντα εταιρικά συστήµατα 5. Δημιουργία μίας απλής και αποτελεσματικής ακαδημαϊκής προσωπικής ιστοσελίδας 5.1 Γιατί να έχουμε μια προσωπική ακαδημαϊκή ιστοσελίδα Ο σκοπός μιας προσωπικής ακαδημαϊκής δικτυακού τόπου εξαρτάται από το πού βρίσκεται κάποιος στην καριέρα του, και ποιοι είναι οι στόχοι του. Για καθηγητές, μια προσωπική ιστοσελίδα είναι ένα εργαλείο στρατολόγησης για τους μαθητές (και τους συνεργάτες). Μπορεί επίσης να φιλοξενήσει το υλικό των μαθημάτων, ιδιαίτερα τη διδακτέα ύλη. Σήμερα, δημιουργώντας μια ακαδημαϊκή ιστοσελίδα συνδέεται άρρηκτα με τη δημιουργία του βιογραφικό παρουσιάζοντας ποιο είναι το άτομο στους ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς συναδέλφους. Η δημιουργία και η διατήρηση της ιστοσελίδας είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τη διάδοση της έρευνας και τις δημοσιεύσεις του ατόμου. Η ακαδημαϊκή προσωπική ιστοσελίδα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να τονίσει την προσωπικότητά, το προφίλ, τα ευρήματα της έρευνας, τις δημοσιεύσεις, τα επιτεύγματα, συνεργασίες και περισσότερα. Επιπλέον, χρησιμοποιώντας κάποια από τα πολλά κοινωνικά μέσα που είναι διαθέσιμα, μπορεί το άτομο να ενισχύσει τις πληροφορίες που περιέχονται στην ιστοσελίδα του. 5.2 Όψη και αίσθηση της ιστοσελίδας σας Η ακαδημαϊκή ιστοσελίδα πρέπει να είναι μια καθαρή παρουσίαση του ατόμου ακαδημαϊκά και επαγγελματικά. Δεν πρέπει να είναι πολύ γεμάτη, αλλά θα πρέπει επίσης να είναι διεξοδική δεδομένου ότι είναι ουσιαστικά ένα αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα. Επιλογή μιας απλής διάταξης που προσφέρονται στα διάφορα πρότυπα που είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο ή το CMS που έχει επιλέξει. Επιλογή ενός ανοιχτόχρωμου φόντου και ένα σκούρο χρώμα γραμματοσειράς για να εξασφαλιστεί ότι το κείμενο είναι εύκολο να διαβάσει, ποτέ το αντίθετο. Χρήση ενός ευανάγνωστου κανονικού τύπου και μεγέθους γραμματοσειράς για το δικτυακό τόπο. Είναι καλύτερο να χρησιμοποιηθεί ένα, το πολύ δύο, τύπος γραμματοσειράς. Παρουσίαση του κειμένου σε ένα ευρύχωρο, οργανωμένο τρόπο 21 Σ ε λ ί δ α

23 5.3 Τι πληροφορίες να συμπεριλάβετε στην ιστοσελίδα σας Δεδομένου ότι η ακαδημαϊκή ιστοσελίδα είναι μια αντανάκλαση του ατόμου ακαδημαϊκά και επαγγελματικά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα ίδια στοιχεία με εκείνα στο βιογραφικό. Στην ιστοσελίδα, το άτομο μπορεί να είναι πιο λεπτομερές σε ότι αφορά την επεξήγηση των στοιχείων, παρά το γεγονός ότι δεν γράφει περισσότερο από μερικές φράσεις, ή μια σύντομη παράγραφο, για κάθε στοιχείο. Επίσης, είναι καλό να συμπεριλαμβάνονται κουκκίδες και συνδέσεις, όπου είναι δυνατόν, για να εξοικονομήσει στο γράψιμο πάρα πολύ κείμενο. Στοιχεία που μπορούν να συμπεριληφθούν στην ιστοσελίδα: Προφίλ και εμπειρογνωμοσύνη Σύνδεσμοι για όλους τους τύπους των εκδόσεων (περιοδικό, βιβλίο, κ.λπ.) Τρέχων έρευνα και οι στόχοι της έρευνας Οι διακρίσεις και τα επιτεύγματα Βραβεία χρηματοδότησης Επαγγελματικές και ακαδημαϊκές συνεργασίες Διδασκαλία και άλλη σχετική επαγγελματική εμπειρία Προσεχείς εμφανίσεις ομιλίας Παρουσιάσεις, βίντεο, φωτογραφίες Συνδέσεις στο blog, τα ακαδημαϊκά κοινωνικά δίκτυα και το ίδρυμα Βασικές πληροφορίες επικοινωνίας Οποιαδήποτε άλλη πληροφορία που κρίνεται χρήσιμη 5.4 Συμβουλές & Κόλπα Το πιο σημαντικό πράγμα για μια ιστοσελίδα είναι να παραμένει ανανεωμένη. Επίσης, να διατηρηθεί επαγγελματικά. Αυτό ισχύει και για το περιεχόμενο καθώς και το σχεδιασμό. Ενδεικτικές ερωτήσεις που αφορούν το σχεδιασμό: Στόχοι: Τι θέλετε να πετύχετε; 1. Σχετικά με εμένα: Προσωπική παρουσίαση και επιλογή λεπτομερειών σχετικά με τα επαγγελματικά 2. Ερευνητικές Δραστηριότητες: Επισκόπηση του και τις συνδέσεις με τις τρέχουσες και παλαιότερες έρευνες και τα έργα 3. Διδασκαλία: Επισκόπηση των σημερινών και των προηγούμενων τάξεων και προσέγγιση της διδασκαλίας Επισκέπτες: Ποιος θα επισκεφθεί την ιστοσελίδα; 1. Γιατί θέλετε οι άνθρωποι να επισκεφθούν την ιστοσελίδα; 2. Τι πληροφορίες θα αναμένουν τους επισκέπτες; 3. Ποιες βασικές πληροφορίες θέλετε οι επισκέπτες να έχουν; 4. Ποια είναι τα επίπεδα γνώσεων, τεχνογνωσίας, ή συμφέροντα που θα φέρουν οι επισκέπτες; Διάταξη και Σχεδιασμός: Πως θέλω να μοιάζει ο ιστοχώρος; 22 Σ ε λ ί δ α

24 1. Συνέπεια: όλα τα γραφικά στοιχεία, γραμματοσειρές, μεγέθη, επικεφαλίδες και υποσέλιδα πρέπει να διαμορφωθούν με συνέπεια. 2. Χρήση ευανάγνωστης γραμματοσειράς και όχι περισσότερες από δύο διαφορετικές γραμματοσειρές. 3. Περιορισμός στη χρήση του χρώματος: Επιλογή δύο ή τριών καλά ισορροπημένων χρωμάτων. 4. Περιορισμός στη χρήση και στο μέγεθος των εικόνων: Προσθήκη οπτικού ενδιαφέροντος με λίγες κατάλληλου μεγέθους εικόνες. Ωστόσο, πάρα πολλές εικόνες μπορεί να αποσπούν την προσοχή. 5. Περιορισμός στο μήκος του κειμένου: Οι γραμμές του κειμένου να περιέχουν λιγότερες από 20 λέξεις και να περιοριστεί η κατακόρυφη κύλιση σελίδων. Website Περιεχόμενο: Τι θα βάλω στην ιστοσελίδα; 1. Γράφουμε λιγότερο και όχι περισσότερο: Χρησιμοποιούμε συνοπτικό κείμενο για να πετύχουμε τους στόχους μας και να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες των επισκεπτών. 2. Εστιάζουμε στο περιεχόμενό: Περιορίζουμε την κάθε παράγραφο σε μία ιδέα. Προσπαθούμε να περιορίσουμε κάθε σελίδα σε μια οθόνη. 3. Χρήση περιγραφικών τίτλων, επικεφαλίδες και υποτομείς: Αυτό θα διαλύσει το περιεχόμενο της σελίδας και θα βοηθήσει τους επισκέπτες να εντοπίσουν πληροφορίες. 4. Χρήση ανοιχτού χώρου: Άνοιγμα ή κενό κάνει το site να φαίνεται προσβάσιμο. Μην γεμίζετε σελίδες με τεράστια κείμενου ή εικόνες. Πλοήγηση: Πώς οι επισκέπτες θα κινούνται γύρω από την ιστοσελίδα; 1. Περιορισμός στο βάθος του site: Όλο το περιεχόμενο είναι καλό να κρατηθεί μέσα σε τρία κλικ από την κεντρική σελίδα όποτε είναι δυνατόν. 2. Χρήση σύντομων αλλά περιγραφικών τίτλων μενού πλοήγησης: Αυτό επιτρέπει τη γρήγορη πρόσβαση στο περιεχόμενο. 3. Δημιουργία μενού πλοήγησης: Τα μενού πλοήγησης να γίνουν τα πιο σημαντικά στοιχεία στις σελίδες έτσι ώστε οι επισκέπτες μπορούν να βρουν εύκολα. 4. Προσδιορισμός της θέσης: Χρήση τίτλων σελίδας, επικεφαλίδες, ή υποτομείς που ταιριάζουν με το μενού πλοήγησης. 5. Περιορισμός στον αριθμό των επιλογών του μενού πλοήγησης: Χρήση μόνο 6 ή 7 επιλογών μενού. Συνδυασμός περιεχομένου στις σελίδες και χρήση τίτλων και διακρίσεις για να βοηθήσει να οργανωθεί το περιεχόμενο. 23 Σ ε λ ί δ α

25 6. Computable Document Format (CDF) 6.1 Τι είναι το CDF To πρότυπο CDF είναι μια ηλεκτρονική μορφή εγγράφου, σχεδιασμένο για να επιτρέπει την εύκολη συγγραφή του δυναμικά παραγόμενου διαδραστικού περιεχομένου. Το CDF είναι μια δημοσιευμένη δημόσια μορφή η οποία έχει δημιουργηθεί από την Wolfram Research. 6.2 Χαρακτηριστικά του CDF Η υπολογίσιμη μορφή εγγράφου υπολογίζει στοιχεία GUI, όπως sliders, menus και buttons. Το περιεχόμενο ενημερώνεται χρησιμοποιώντας ενσωματωμένο υπολογισμό απαντώντας στην αλληλεπίδραση GUI. Τα περιεχόμενα μπορούν να περιλαμβάνουν μορφοποιημένο κείμενο, πίνακες, εικόνες, ήχους και κινούμενες εικόνες. Το CDF υποστηρίζει στοιχειοθεσία και τεχνική σημειογραφία της Mathematica. Επίσης, υποστηρίζονται: λειτουργία slide-show και αριθμημένη διάταξη. Τα αρχεία CDF μπορούν να διαβαστούν από ένα ιδιόκτητο CDF Player. Σε αντίθεση με τις στατικές μορφές, όπως είναι το PDF και προ-δημιουργημένο διαδραστικό περιεχόμενο, τα οποία παρέχονται από μορφές όπως είναι το Adobe Flash, το CDF Player παρέχει μια ολόκληρη βιβλιοθήκη χρόνου εκτέλεσης της Mathematica, επιτρέπει το περιεχόμενο του εγγράφου που θα δημιουργηθεί ως απάντηση στην αλληλεπίδραση του χρήστη με τη χρήση τυχόν αλγορίθμων ή απεικονίσεις που μπορούν να περιγράφεται στο Mathematica. Αυτό το καθιστά κατάλληλο για επιστημονικό, μηχανικό και άλλου τεχνικού περιεχομένου, καθώς και ψηφιακών βιβλίων. Η υποστήριξη ανάγνωσης CDF είναι διαθέσιμη για τα Microsoft Windows, Macintosh και Linux, αλλά όχι για τα e-books ή tablets. Ο μηχανισμός ανάγνωσης υποστηρίζει μια λειτουργία plug-in για τον Internet Explorer, Mozilla Firefox, Google Chrome, Opera και Safari, το οποίο επιτρέπει στο περιεχόμενο του CDF να ενσωματωθεί in-line σε σελίδες HTML. 6.3 Γιατί να χρησιμοποιήσετε το CDF Το CDF προσφέρει στους δημιουργούς περιεχόμενο διαδραστικότητας και βολικές επιλογές ανάπτυξης ενδυνάμωσης στους αναγνώστες να κατευθύνουν το περιεχόμενο και να παράγουν αποτελέσματα live Πλεονεκτήματα του CDF Ευρύτερος αγωγός επικοινωνίας: Δημιουργία περιεχομένου, όπως καθημερινά ως έγγραφο, αλλά ως διαδραστικό σαν app. Ενσωματωμένο στον υπολογισμό: Αφήνει τον αναγνώστη να οδηγηθεί σε μια νέα ανακάλυψη Easy-to-author διαδραστικότητα: Χρήση αυτοματοποιημένων λειτουργιών και απλή γλώσσα εισόδου αντί εξειδικευμένων δεξιοτήτων προγραμματισμού για ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών. 24 Σ ε λ ί δ α

26 Ευελιξία Ανάπτυξης: Δημιουργία once-deploy ως παρουσιάσεις, εκθέσεις, βιβλία, εφαρμογές και web αντικειμένων. Ολοκληρωμένη γνώση: Πρόσβαση εξειδικευμένων αλγορίθμων, δεδομένα, και οπτικοποιήσεις για εκατοντάδες θέματα. 6.4 CDF Mathematica Για περισσότερο από 25 χρόνια, το Mathematica έχει ορίσει την κατάσταση της τέχνης στην τεχνική υπολογιστών και παρέχει το κύριο περιβάλλον υπολογισμού για τα εκατομμύρια των φορέων καινοτομίας, τους εκπαιδευτικούς, τους φοιτητές και τον υπόλοιπο κόσμο. Θαυμάζεται ευρέως τόσο για την τεχνική ικανότητα και την κομψή ευκολία χρήσης, καθώς το Mathematica παρέχει ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο, συνεχώς επεκτεινόμενο σύστημα που καλύπτει το εύρος και το βάθος της τεχνικής υπολογιστών. Επίσης, το Mathematica online είναι πλέον απρόσκοπτα διαθέσιμο στο cloud μέσω οποιουδήποτε web browser, καθώς και εγγενώς σε όλα τα σύγχρονα συστήματα desktop Περιοχές που καλύπτει το Mathematica Το Mathematica βασίζεται στην επαναστατική Γλώσσα Wolfram: Core Language & Structure Data Manipulation & Analysis Visualization & Graphics Symbolic & Numeric Computation Strings & Text Graphs & Network Images Geometry Sound Time-Related Computation Geographic Data & Computation Scientific and Medical Data & Computation Engineering Data & Computation Financial Data & Computation Social, Cultural & Linguistic Data Higher Mathematical Computation Documents & Presentation User Interface Construction System Operation & Setup External Interfaces & Connections Cloud & Deployment 25 Σ ε λ ί δ α

27 6.4.2 Βασικές Τεχνολογίες του Mathematica Γλώσσα Wolfram: Η μοναδική συμβολική γλώσσα που βασίζεται στη γνώση που αναπτύχθηκε από το Mathematica και τώρα τροφοδοτεί το σύστημα Mathematica Wolfram Notebook Interface: Το μοναδικό ευέλικτο βασιζόμενο σε έγγραφα περιβάλλον, το οποίο επιτρέπει ανάμειξη εκτελέσιμου κώδικα, πλούσια μορφοποιημένο κείμενο, δυναμικά γραφικά, και διαδραστικές διεπαφές στο Mathematica Wolfram Algorithmbase: Το μεγαλύτερο στον κόσμο web ενσωματωμένων αλγορίθμων παρέχοντας γενικές και ενσωματωμένες δυνατότητες για το Mathematica Wolfram Engine: Το κεντρικό σύστημα λογισμικού που υλοποιεί τη γλώσσα Wolfram σε ένα ευρύ φάσμα τοπικών και υπολογιστικών περιβαλλόντων στο cloud Wolfram Cloud: Η τεχνολογική υποδομή που επιτρέπει να εκτελεστεί το Mathematica σε απευθείας σύνδεση μόνο με ένα web browser Wolfram Knowledgebase: Η μοναδικά ευρεία, συνεχώς ενημερωμένη βάση που τροφοδοτεί για χρήση στα προϊόντα της Wolfram Λίγα λόγια για το Mathematica Το Mathematica εμφανίστηκε για πρώτη φορά το Τα μαθηματικά ήταν η πρώτη μεγάλη περιοχή εφαρμογής και συστηματικά επεκτάθηκε σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, που καλύπτουν όλες τις μορφές των τεχνικών πληροφορικής και πέρα. Οι εκδόσεις του Mathematica δεν είναι μόνο σταδιακές ενημερώσεις λογισμικού. Η κάθε διαδοχική έκδοση είναι ένα σοβαρό επίτευγμα που επεκτείνει το πρότυπο του υπολογισμού σε νέες κατευθύνσεις και εισάγει σημαντικές νέες ιδέες. Πλέον η έκδοση που χρησιμοποιείται είναι η version10. Το Mathematica θεωρείται η ναυαρχίδα των προϊόντων της Wolfram και κατά κύριο λόγο στοχεύουν σε τεχνικές υπολογιστών για Έρευνα & Ανάπτυξη και στην Εκπαίδευση. 6.5 Τρόπος εγκατάστασης του CDF Κατεβάζουμε το CDF player από τη σελίδα στον Η/Υ. 26 Σ ε λ ί δ α

28 Συμπληρώνουμε mail και σκοπό και πατάμε start download. 27 Σ ε λ ί δ α

29 Πατάμε Install Επιλέγουμε να κάνει επανεκκίνηση ο Η/Υ. Μετά τρέχουμε το πρόγραμμα. 28 Σ ε λ ί δ α

30 Να τονιστεί ότι για να μπορέσει κάποιος επισκέπτης να δει τα αποτελέσματα, πρέπει να έχει εγκατεστημένο στον Η/Υ του το CDF Player. 6.6 Χρήση του CDF Για τη χρήση του CDF, αρχικά θα πρέπει να δημιουργήσουμε ένα άρθρο. Διαχείριση Άρθρων -> Δημιουργία Νέου Άρθρου. Τίτλος: Γράφουμε τον τίτλο που θέλουμε να δώσουμε Κατηγορία: Το τοποθετούμε στην κατηγορία Mathematica Στο Κείμενο Άρθρου επιλέγουμε το κουμπί Source Code Editor και εκεί τοποθετούμε τον κώδικα που έχουμε πάρει από κάποιο έτοιμο Widget από το site της Wolfram ή κώδικα που έχουμε γράψει εμείς για το αντίστοιχο Widget που θέλουμε. 29 Σ ε λ ί δ α

31 Το αποθηκεύουμε και είναι έτοιμο. Με αυτόν τον τρόπο ανεβάζουμε τα παραδείγματα στο site. 30 Σ ε λ ί δ α

32 Να τονιστεί ότι για να μπορέσουμε να δούμε τα αποτελέσματα πρέπει ο κάθε επισκέπτης της σελίδας, να έχει κατεβασμένο και εγκατεστημένο το CDF player (τρόπος εγκατάστασης στην παράγραφο 6.5). 7. ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 7.1 Λίγα λόγια για τη λογική της ενότητας Αυτοαξιολόγηση Οι απαιτήσεις της συγκεκριμένης ενότητας είναι: Πρέπει το πρόγραμμα που θα εγκατασταθεί να δέχεται την καταχώρηση ερωτήσεων. Οι ερωτήσεις όπως και οι απαντήσεις θα πρέπει να μπορούν να έχουν τη μορφή κειμένου καθώς και εικόνας. Από το σύνολο των ερωτήσεων το πρόγραμμα θα διαλέγει τυχαία έναν αριθμό ερωτήσεων, τον οποίο αριθμό 31 Σ ε λ ί δ α

33 τον επιλέγουμε εμείς. Αφού ο επισκέπτης πραγματοποιήσει το test θα του εμφανίζει στο τέλος τον αριθμό των σωστών και λάθος απαντήσεων που έδωσε καθώς και ένα μήνυμα για το αν πέρασε το test ή όχι. 7.2 Επιλογή και εγκατάσταση του extension της joomla Από το site της joomla επιλέχτηκε και εγκαταστάθηκε το extension Quiz Deluxe Component για την έκδοση 2.5 Από την Καρτέλα Επεκτάσεις -> Διαχείριση Επεκτάσεων κάναμε upload του extension 7.3 Καταχώρηση ερωτήσεων-απαντήσεων στην εφαρμογή Quiz Deluxe 32 Σ ε λ ί δ α

34 Ο τρόπος καταχώρισης των ερωτήσεων είναι ο εξής: Καρτέλα Εφαρμογές -> JoomlaQuizDeluxe -> Question Management -> Add New Question -> Multiple Choice -> Next Το περιβάλλον που εμφανίζεται είναι το ακόλουθο Στην περιοχή Question -> Question Text, τοποθετούμε την ερώτηση (κείμενο ή/και εικόνα). Στην περιοχή Question Options -> Option Text, τοποθετούμε την απάντηση (κείμενο ή/και εικόνα) και με το Add προσθέτουμε επιπλέον απαντήσεις. Πιο αναλυτικά, αρχικά δημιουργούμε ένα φάκελο όπου αποθηκεύουμε τις φωτογραφίες των ερωτήσεων και απαντήσεων. Για να τις κάνουμε upload στη βάση, σε ένα άρθρο που έχουμε δημιουργήσει επιλέγουμε το κουμπί Εικόνα και δημιουργούμε ένα φάκελο με το όνομα images_quiz. Εκεί μέσα θα κάνουμε upload τις εικόνες που έχουμε δημιουργήσει και με τη χρήση drag and drop βάζουμε όλες τις εικόνες στο φάκελο. Τέλος επιλέγουμε upload. Αφού ανέβουν οι φωτογραφίες δημιουργούμε τις ερωτήσεις. Για την καταχώρηση ερωτήσεων, όταν πρόκειται μόνο για κείμενο κάνουμε copy & paste το κείμενο. Αν πρέπει να προσθέσουμε και φωτογραφία τότε επιλέγουμε το εικονίδιο με τη φωτογραφία Insert/Edit image 33 Σ ε λ ί δ α

35 Ανοίγει ένα παράθυρο Image Manager. Επιλέγουμε το φάκελο images_quiz, επιλέγουμε ποια φωτογραφία θέλουμε και πατάμε insert. Για την καταχώριση των απαντήσεων, όταν πρόκειται μόνο για κείμενο κάνουμε copy & paste. Όταν απαιτείται εικόνα τότε χρησιμοποιούμε το path: <p><img src=" quiz/q55_a3.jpg" style="border: 0;" border="0" height="150"></p> Και όπου nameofimage βάζουμε το όνομα της εικόνας που θέλουμε Πατώντας add προσθέτουμε όσες απαντήσεις θέλουμε 34 Σ ε λ ί δ α

36 Για να μπορούμε να δούμε το test δημιουργούμε ένα άρθρο με το όνομα ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ και στο Κείμενο Άρθρου γράφουμε {quiz id=2}. Κάνουμε αποθήκευση. Από την καρτέλα Εφαρμογές -> JoomlaQuizDeluxe -> Quiz Management -> επιλογή του αρχείου που δημιουργήσαμε -> επιλέγουμε τον τρόπο που θα εμφανίζεται Στην καρτέλα Question Pool Options -> Random Questions -> γράφουμε πόσες ερωτήσεις θα τραβάει. Το αποθηκεύουμε. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούμε ερωτήσεις και ορίζουμε το extension να λειτουργεί. 8. FILE ZILLA Ο File Zilla είναι ένα ελεύθερο, ανοικτού κώδικα λογισμικό που αποτελείται από τον FileZilla Client και τον FileZilla Server. Τα εκτελέσιμα αρχεία (binaries) είναι διαθέσιμα για Windows, Linux και Mac OS X. Υποστηρίζει FTP, SFTP και FTPS (FTP μέσω SSL / TLS). Ο FileZilla Server δεν υποστηρίζει το πρωτόκολλο SFTP (SSH File Transfer Protocol). 8.1 FileZilla Client Ο FileZilla Client είναι μια γρήγορη και αξιόπιστη cross-platform FTP, FTPS και SFTP client με πολλές χρήσιμες λειτουργίες και μια διαισθητική γραφική διεπαφή χρήστη. Χαρακτηριστικά Εύχρηστος 35 Σ ε λ ί δ α

37 Υποστηρίζει FTP, FTP μέσω SSL / TLS (FTPS) και SSH πρωτόκολλο μεταφοράς αρχείων (SFTP) Cross-platform. Τρέχει σε Windows, Linux, * BSD, το Mac OS X Διατίθεται σε πολλές γλώσσες Υποστηρίζει το βιογραφικό και τη μεταφορά μεγάλων αρχείων> 4GB Καρτέλες διεπαφής χρήστη Ισχυρό Site Manager, και η ουρά μεταφοράς Σελιδοδείκτες Drag & drop υποστήριξη Όρια ταχύτητας με δυνατότητα διαμόρφωσης μεταφοράς Filename φίλτρα Κατάλογος σύγκρισης Οδηγός διαμόρφωσης δικτύου Απομακρυσμένη επεξεργασία αρχείων Keep-alive HTTP / 1.1, SOCKS5 και FTP-μεσολάβησης υποστήριξη Καταγραφή σε αρχείο Συγχρονισμένη πλοήγηση στον κατάλογο Απομακρυσμένη αναζήτηση αρχείων 8.2 Εγκατάσταση του FileZilla Client Από το 36 Σ ε λ ί δ α

38 37 Σ ε λ ί δ α

39 38 Σ ε λ ί δ α

40 39 Σ ε λ ί δ α

41 40 Σ ε λ ί δ α

42 8.3 Upload του site σε server δικτύου Ξεκινάμε να τρέχουμε το πρόγραμμα Client Zilla 41 Σ ε λ ί δ α

43 Επιλέγουμε την καρτέλα Επεξεργασία -> Ρυθμίσεις 42 Σ ε λ ί δ α

44 Επιλέγουμε FTP-> Κατάσταση Μεταφοράς : Ενεργητική Επιλέγουμε ΟΚ Ορίζουμε στο πεδίο Κόμβος τον ftp server όπου θέλουμε να συνδεθούμε Στο πεδίο Όνομα Χρήστη ορίζουμε το user name που μας έχει δώσει ο διαχειριστής του server. Το ίδιο και για τον Κωδικό Πρόσβασης. Κλικ στο κουμπί Γρήγορη σύνδεση Συνδέεται με τον εξυπηρετητή και με τη διαδικασία του drug & drop επιλέγουμε από το αριστερό παράθυρο τα αρχεία που θέλουμε να κάνουμε upload και τα περνάμε στο δεξί παράθυρο στο φάκελο που θέλουμε. 43 Σ ε λ ί δ α

45 Εδώ συγκεκριμένα: Στον teachers.teicm.gr στην διαδρομή /ptyxiaki_rompidou στο φάκελο του site έχει γίνει upload το site, η βάση δεδομένων και ένα αρχείο με τα στοιχεία της βάσης δεδομένων. Το αρχείο balouktsis.zip είναι η βάση δεδομένων της ιστοσελίδας Το αρχείο stoixeia_db_kai_site.txt έχει του κωδικούς του χρήστη και βάσης δεδομένων καθώς και του κωδικούς για το διαχειριστικό του joomla. Το αρχείο site_balouktsis.zip έχει τα αρχεία του ολόκληρου του site. της 44 Σ ε λ ί δ α