Μια εργασία της μαθήτριας του Γ2 Μαραντίδου Μαρίας

Transcript

1 Σπήλαια Μια εργασία της μαθήτριας του Γ2 Μαραντίδου Μαρίας

2 Σπηλαιόβιοι οργανισμοί Ο σκοτεινός και ήσυχος κόσμος των σπηλαίων φιλοξενεί οργανισμούς, που έζησαν, εξελίχθηκαν και προσαρμόστηκαν μέσα στην ιδιομορφία του σπηλαιοπεριβάλλοντος. Διακρίνονται σε σπηλαιόβια που ζουν μόνο σε σπήλαια, σε σπηλαιόφιλα που ζουν εντός και εκτός των σπηλαίων (νυχτερίδες) και σε σπηλαιόξενα (φίδια, βατράχια, σκορπιοί) που τυχαία συναντώνται σε σπήλαια, συνήθως μετά από πτώση.

3 Σχηματισμός σπηλαίων: Τοσπήλαιοείναιμιαμεγάληκοιλότηταστοπέτρωμαπάνωήκάτωαπότην επιφάνεια της Γης. Τα σπήλαια σχηματίζονται συνήθως σε ασβεστολιθικά πετρώματα, οπότε είναι διακοσμημένα με σταλαχτίτες και σταλαγμίτες, Ο συνηθέστερος τρόπος δημιουργίας σπηλαίων είναι η διαλυτική δράση των υπόγειων νερών πάνω σε μεγάλου πάχους ασβεστόλιθους Η διαλυτική ενέργεια του νερού δρα κυρίως κατά μήκος των ρηγμάτων του πετρώματος, τόσο κατακόρυφα, καθώς κατεβαίνει λόγω τής βαρύτητας, όσο και οριζόντια (υπόγεια ποτάμια). Όταν ολοκληρώνεταί η διάνοιξη των σπηλαίων και σταματά το μεγάλωμά τους, αρχίζουν οι δευτερογενείς αποθέσεις ανθρακικού ασβεστίου που είναι ο τραβερτίνης και οι χαρακτηριστικοί σταλαχτίτες και σταλαγμίτες (πέτρινα στολίδια). Εκτός από αυτό το «κλασικό» τρόπο δημιουργίας σπηλαίων υπάρχουν περιπτώσεις δημιουργίας μεγάλων κοιλοτήτων σε παράκτια πετρώματα με την ενέργεια των κυμάτων της θάλασσας ή μέσα σε λάβες

4 Σπήλαια στην Έλλάδα Η Ελλάδα αποτελείται κυρίως από ασβεστολιθικά πετρώματα, τα οποία κατεξοχήν ευνοούν το σχηματισμό σπηλαίων. Μέχρι στιγμής πάνω από σπήλαια και άλλες μορφές υπογείων κοιλοτήτων έχουν καταγραφεί, ενώ κάθε χρόνο δεκάδες νέα σπήλαια ανακαλύπτονται. Γνωστά σπήλαια στην Έλλάδα είναι Σπήλαια Δυρού Σπήλαιο Περάματος Σπήλαιο Μελισσάνης Σπήλαιο Ζωνιανών Σπήλαιο Πετραλώνων Σπήλαια Διρού Μάνης Σπήλαιο Αλιστράτης Σερρών Σπήλαιο Λιμνών

5 Πως δημιουργούνται οι σταλακτίτες κι οι σταλαγμίτες Βαθιά μέσα στο σπήλαιο, μόνο ο ήχος από τις σταγόνες που πέφτουν από την οροφή σπάζει την μονοτονία της σκοτεινής και σιωπηλής σπηλιάς. Το ανθρακικό ασβέστιο που είχε διαλύσει το νερό καθώς περνούσε από τις χαραμάδες των ασβεστολιθικών πετρωμάτων, κρυσταλλώνεται περιφερειακά μιας σταγόνας. Σιγά σιγά δημιουργείται ένας μικρός εύθραυστος σωλήνας. Οταν φράξει, το νερό αρχίζει να κυλάει στην εξωτερική του επιφάνεια, περισσότερο ανθρακικό ασβέστιο συσσωρεύεται επάνω στον αρχικό σωλήνα και ο σταλακτίτης αρχίζει να δημιουργείται. Ακριβώς από κάτω, εκεί που πέφτουν οι σταγόνες, δημιουργούνται οι σταλαγμίτες. Είναι άπειρη η ποικιλία μεγεθών και σχημάτων που μπορούν να δημιουργηθούν. Ανστονερόυπάρχουν διαλυμένα οξείδια μετάλων, τότε οι σταλακτίτες κι οι σταλαγμίτες είναι έγχρωμοι.

6 Άλλεςμορφέςκρυστάλλωνστα σπήλαια Φουντωτές κρυστάλλινες μπάλες και πυκνές αφράτες μάζες από ανθρακικό ασβέστιο έχουν κρυσταλλωθεί στο ρομβικό σύστημα.

7 Εντυπωσιακοί όσο και σπάνιοι, κάποιοι ελικτίτες ξεφυτρώνουν άναρχα από τα τοιχώματα των σπηλαίων.

8 Άνθρωποι που χάθηκαν σε σπήλαια Ο σκελετός του μικρού παιδιού Ενα τραγικό συμβάν εξελίχτηκε στο σπήλαιο των Ζωνιανών, άγνωστο πότε. Πριν μερικές δεκαετίες βρέθηκε έξω από τον τελευταίο θάλαμο ο σκελετός ενός μικρού παιδιού. Ο σκελετός ήταν καλυμμένος από ασβεστολιθικό υλικό, άρα είχε παραμείνει αιώνες ολόκληρους μέσα στο σπήλαιο. Το 1960 όταν βρέθηκε, στο σπήλαιο των Πετραλώνων το κρανίο Αρχανθρώπου. Ανασκαφές έφεραν στο φως και τον υπόλοιπο σκελετό του. Οι έρευνές απέδειξαν ότι ο Αρχάνθρωπος είναι περίπου ετών, γεγονός που τον καθιστά τον αρχαιότερο Ευρωπαίο.

9 ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΠΗΛΑΙΩΝ Πτώση του σπηλαιολόγου Περπατώντας ή σε αναρρίχηση Από σκοινί ή σκάλα Πτώση αντικειμένου από ψηλά Κατολίσθηση Απώλεια εξόδου Έλλειψη φωτός Πνιγμός Δηλητηριώδεις οργανισμοί Σεισμός Υποθερμία

10 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ