Επιστημονική Φαντασία

Transcript

1 ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Επιστημονική Φαντασία

2 Η Ατλαντίδα (στα Αρχαία Ελληνικά: Ἀτλαντὶς νῆσος) είναι ένα μυθικό νησί που πρωτοαναφέρθηκε στους διαλόγους του Πλάτωνα «Τίμαιος» και «Κριτίας». Στην περιγραφή του Πλάτωνα, η Ατλαντίδα, που βρίσκεται «πέρα από τις Ηράκλειες στήλες», ήταν μια ναυτική δύναμη που είχε κατακτήσει πολλά μέρη της δυτικής Ευρώπης και της Λυβικής, περίπου χρόνια πριν τον Σόλωνα (δηλαδή κατά το 9560 π.χ.). Μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια να εισβάλει στην Αθήνα, η Ατλαντίδα βυθίστηκε μυστηριωδώς στο πέλαγος «σε μια μόνο ημέρα και νύχτα ατυχίας».

3 Επειδή είναι μια ιστορία που ενσωματώνεται στους διαλόγους του Πλάτωνα, η Ατλαντίδα θεωρείται γενικά ως παραβολή που κατασκευάστηκε από τον Πλάτωνα για να εξηγήσει τις πολιτικές του θεωρίες. Αν και η ιστορία του Πλάτωνα φαίνεται σαφής στους περισσότερους μελετητές, μερικοί προτείνουν ότι η περιγραφή του είναι εμπνευσμένη από παλαιότερες παραδόσεις. Κάποιοι υποστηρίζουν πως ο Πλάτωνας βασίστηκε σε προηγούμενα γεγονότα, όπως την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης ή τον Τρωικό πόλεμο, ενώ άλλοι επιμένουν ότι έλαβε έμπνευση από πιο σύγχρονα γεγονότα όπως την καταστροφή της Ελίκης το 373 π.χ. και την αποτυχημένη εισβολή της Σικελίας το π.χ. Ωστόσο καινούργιες έρευνες αποδεικνύουν ότι υπάρχει πιθανότητα να υπήρξε η Ατλαντίδα στον Ατλαντικό ωκεανό και ο Πλάτωνας να έλεγε αλήθεια.

4 Οι διάλογοι Τίμαιος και Κριτίας, που γράφτηκαν το 360 π.χ. είναι οι πρώτες γνωστές αναφορές στην Ατλαντίδα. Για άγνωστους λόγους ο Πλάτωνας ποτέ δεν ολοκλήρωσε τον Κριτία, εντούτοις ο μελετητής Benjamin Jowett, μεταξύ άλλων, υποστηρίζει ότι αρχικά σκόπευε να γράψει και ένα τρίτο διάλογο με τον τίτλο «Ερμοκράτης». Ο John V. Luce υποθέτει ότι ο Πλάτωνας αφού περιέγραψε την αρχή του κόσμου και της ανθρωπότητας στον Τίμαιο, καθώς επίσης και την αλληγορική τέλεια κοινωνία της αρχαίας Αθήνας και της επιτυχούς υπεράσπισης της ενάντια της εχθρικής Ατλαντίδας στον Κριτία - θα έκανε κύριο θέμα του Ερμοκράτη τη στρατηγική του Ελληνιστικού πολιτισμού κατά τη σύγκρουσή του με τους βάρβαρους. Ο Πλάτωνας έγραψε για την Ατλαντίδα στον Τίμαιο:

5 Πολλές μεγάλες και θαυμάσιες πράξεις καταγράφονται στις ιστορίες μας για το κράτος σας. Αλλά μια από αυτές ξεπερνά όλες τις υπόλοιπες στο μεγαλείο και την ανδρεία. Οι ιστορίες μιλούν για μια τρανή δύναμη που απρόκλητη εκστράτευε έναντι Ευρώπης και Ασίας, και στην οποία η πόλη σας κατάφερε να θέσει τέλος. Αυτή η δύναμη ξεπρόβαλε από τον «Πέλαγος του Άτλαντα» («Ατλαντικό»), και τότε ο πέλαγος αυτός ήταν πλεύσιμος, και είχε ένα νησί που βρισκόταν μπροστά από τα στενά που εσείς αποκαλείτε Ηράκλειες Στήλες. Το νησί ταυτόχρονα ήταν από Λιβύη και μεγαλύτερο από την Ασία, και ήταν ο δρόμος προς άλλα νησιά, που αν από αυτά περνούσες μπορούσες να φτάσεις στην απέναντι ήπειρο που περιέβαλε τον αληθινό ωκεανό γιατί η θάλασσα εντός των Ηράκλειων Στηλών είναι μόνο ένα λιμάνι με στενό λαιμό και η άλλη είναι αληθινή θάλασσα της οποίας η περιβάλλουσα γη μπορεί όντως να αποκαλεστεί άπειρη. Τώρα, σε αυτή τη νήσο της Ατλαντίδας ήταν μια μεγάλη και απίστευτη αυτοκρατορία...

6 Ο θρύλος για τη χαμένη Ατλαντίδα είναι ξακουστός σ όλο το κόσμο. Στις παραδόσεις διαφόρων λαών μνημονεύεται σαν ένα μεγάλο νησί, με αναπτυγμένο πολιτισμό, που καταποντίστηκε στη θάλασσα, ή σα μια μεγάλη χώρα, που άνοιξε η γη και την κατάπιε!... Κι όσοι αναφέρονταν σ' αυτή πίστευαν πως είναι απόγονοι των κατοίκων της... Όσοι ασχολήθηκαν με την Ατλαντίδα, ξεκίνησαν με το ερώτημα: Πρόκειται για μυθική ή πραγματική χώρα; Από τα πανάρχαια χρόνια αποτελούσε αίνιγμα και μυστήριο.

7

8 Ταξίδια στο διάστημα Γρηγορίου

9 Λάικα Την Κυριακή 3 Νοεμβρίου του 1957, ο Σπούτνικ 2 εκτοξευόταν με μοναδικό επιβάτη μια ημίαιμη σκυλίτσα. Οι επιστήμονες της έδωσαν το όνομα Κουντριάνκα δηλαδή σγουρομάλλα για να μετονομαστεί λίγο αργότερα σε Λάικα (το σκυλί που γαυγίζει), το όνομα με το οποίο όλη η ανθρωπότητα την θυμάται εώς σήμερα. Από αδέσποτο στους δρόμους της Μόσχας, η Λάικα έγινε το πρώτο πλάσμα της γης που ταξίδεψε στο διάστημα και ένα από τα πολλά πλάσματα που θυσιάστηκαν στο όνομα της εξέλιξης και της επιστήμης. Την ώρα της εκτόξευσης το πρόσωπο της ήταν στραμμένο στην κάμερα λήψης. Η επίσημη εκδοχή ήταν ότι με την ολοκλήρωση της αποστολής της, μια εβδομάδα μετά, η Λάικα θανατώθηκε, όπως ήταν προγραμματισμένο, αφού απόλαυσε το τελευταίο της γεύμα στο οποίο είχε τοποθετηθεί ισχυρό δηλητήριο.μια εκδοχή που όπως αποδείχτηκε 45 χρόνια αργότερα μοναδικό στόχο είχε να ελαχιστοποιήσει τις όποιες τύψεις του ανθρώπινου γένους, ώστε να μπορέσουν ανεμπόδιστα οι Ρώσοι επιστήμονες να πανηγυρίσουν για την κυριαρχία τους στο διάστημα. Το 2002 ο Ντιμίτρι Μαλασένκοφ, επιστήμονας στο Βιοιατρικό Ινστιτούτο της Μόσχας και μέλος της ομάδας που έκανε την προετοιμασία της αποστολής του Σπούτνικ 2, αποκάλυψε οτι η Λάικα πέθανε 5 μόλις ώρες μετά την εκτόξευση από σοκ και θερμική εξάντληση. Για πέντε ώρες η καρδιά της Λάικα χτυπούσε με την τριπλάσια ταχύτητα από την φυσιολογική.για πέντε ώρες προσπαθούσε να ελευθερωθεί απο τα δεσμά της έντρομη από το θόρυβο και τις δονήσεις που προκαλούσαν οι κινητήρες του διαστημόπλοιου. Πέρασε λίγες στιγμές ηρεμίας όταν το Σπούτνικ μπήκε σε τροχιά, η θερμική ασπίδα όμως είχε καταστραφεί και η θερμοκρασία στο εσωτερικό του θαλαμίσκου έφτασε τους 41 βαθμούς...πέντε ώρες μετά την εκτόξευση, η Λάικα άφηνε την τελευταία της πνοή, σε ένα υπερσύγχρονο φέρετρο που παρέμεινε σε τροχιά μέχρι τις 14 Αυγούστου 1958.

10

11 ΣΚΥΛΙΤΣΑ ΛΑΙΚΑ Η Laika, είναι το πρώτο σκυλί που ταξίδεψε στο διάστημα με τον Sputnik 2 στις 3 Νοεμβρίου, 1957 και ήταν το πρώτο ζωντανό πλάσμα που τέθηκε σε τροχιά χωρίς όμως να καταφέρει να επιβιώσει. Πέθανε λίγες ώρες μετά την εκτόξευσή της. TΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΤΗΣΗΣ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Πριν την εκτόξευση η Λάικα υποβλήθηκε σε εξετάσεις και ακολούθησε ειδική διατροφή. Τρεις μέρες πριν την εκτόξευση τοποθετήθηκε στον δορυφόρο όπου την περιποιήθηκαν προσεκτικά, την χτένισαν και στο τρίχωμα της τοποθετήθηκε ένα αδύναμο αλκοολούχο διάλυμα. Σε διάφορα μέρη του σώματός της τοποθετήθηκαν ηλεκτρόδια για παρακολούθηση των παλμών και άλλος εξοπλισμός παρακολουθούσε τον ρυθμό αναπνοής, την αρτηριακή πίεση και της κινήσεις της σκυλίτσας.

12 ΟΛΗ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΗΣ ΛΑΙΚΑ Για πολύ καιρό ο κόσμος πίστευε ότι η Λάικα πέθανε μετά από μερικές μέρες σε τροχιά, υποτίθεται από θανάσιμη ένεση. Μετά την πτώση της Σοβιετικής ένωσης έγινε γνωστό ότι, αν και οι επιστήμονες σχεδίαζαν να της κάνουν ευθανασία με προγραμματισμένη ένεση, στην πραγματικότητα πέθανε μόλις λίγες ώρες αφού μπήκε σε τροχιά, από θερμοπληξία και στρες. Δηλαδή βρήκε έναν επώδυνο και αγχωτικό θάνατο. Τα σκυλιά που προορίζονταν για αστροναύτες εκπαιδεύονταν να μένουν ακίνητα για μεγάλες χρονικές περιόδους. Περνάγανε μέρες σε μικρά κουτιά και φοράγανε ειδικά εξαρτήματα, φόρμες και κράνη. Το 1998, ο 79χρονος Oleg Gazenko, ένας από τους επικεφαλείς επιστήμονες στο ρωσικό πρόγραμμα ζώα-στο-διάστημα δήλωσε μετανιωμένος και γεμάτος τύψεις στη διάρκεια ενός συνεδρίου: Οσο περνάει ο καιρός, τόσο περισσότερο λυπάμαι. Δεν έπρεπε να το είχαμε κάνει Δε μάθαμε αρκετά από αυτήν την αποστολή που να δικαιολογούν τον θάνατο του σκύλου.

13 Την Παρασκευή 4 Απριλίου 2009 Ρώσοι αξιωματούχοι έκαναν τα αποκαλυπτήρια ενός μνημείου αφιερωμένο στην Λάικα, τον πρωτοπόρο σκύλο που άνοιξε το δρόμο στις επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις στις 3 Νοεμβρίου Το μικρό της μνημείο είναι ένας σκύλος πάνω σε ένα πύραυλο κοντά σε μία στρατιωτική βάση στην Μόσχα. Όταν έκανε την ιστορική της πτήση στο διάστημα με το Σπούτνικ ΙΙ

14 Οι σκύλοι που επιλέγονταν για το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα ήταν συνήθως αδέσποτα καθώς πιστεύονταν ότι μπορούσαν να επιβιώσουν και να προσαρμοστούν σε δύσκολες συνθήκες. Επίσης επιλέγονταν μικροί σκύλοι ώστε να χωράνε με άνεση στην κάψουλα αλλά και να έχουν μικρό βάρος για την εκτόξευση. Η Λάικα, δύο ετών, επιλέχτηκε από ένα καταφύγιο ζώων στην Ρωσία επειδή ήταν όμορφη. Άλλωστε ο πρώτος Ρώσος στο διάστημα θα πρέπει να είχει φωτογένεια.

15 Οι επιστήμονες περίμεναν να ανακοινώσουν ότι η Λάικα θα πέθαινε μετά την εκτόξευση της. Το Σπούτνικ ΙΙ δεν ήταν εξοπλισμένο με σύστημα επανεισόδου και το διαστημόπλοιο κάηκε στην ατμόσφαιρα μετά από περιστροφές στις 14 Απριλίου Όμως η αποστολές με ζώα στο Διάστημα ήταν ο μόνος τρόπος για την κατανόηση των συνεπειών των διαστημικών ταξιδιών. Η Λάικα έστρωσε τον δρόμο και για άλλους σκύλους να μπουν σε τροχιά (και να επιστρέψουν με ασφάλεια αυτή τη φορά) και μέχρι το 1961 είχαν συγκεντρωθεί αρκετές πληροφορίες για να στείλουν τον πρώτο άνθρωπο στο Διάστημα: τον Γιούρι Γκαγκάριν.

16 Αστροναύτης ονομάζεται ένας άνθρωπος που έχει εκπαιδευθεί στα πλαίσια ενός διαστημικού προγράμματος έτσι ώστε να κυβερνά ή να οδηγεί ένα διαστημόπλοιο ή διαστημικό σταθμό, ή απλώς να αποτελεί μέλος του πληρώματος του. Παρότι ο όρος αφορά γενικά επαγγελματίες ταξιδιώτες του διαστήματος, όλο και συχνότερα χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιονδήποτε ταξιδεύει στο διάστημα, όπως επιστήμονες, δημοσιογράφους, πολιτικούς και τουρίστες. Επιπλέον, σύγχυση δημιουργείται καθώς οι πρώην Σοβιετικοί και σήμερα Ρώσοι αστροναύτες αποκαλούνται συνήθως «κοσμοναύτες», και πιο πρόσφατα, από κάποια διεθνή ΜΜΕ οι Κινέζοι του κινεζικού διαστημικού προγράμματος «ταϊκοναύτες».

17 Μέχρι το 2002 οι αστροναύτες στηρίζονταν οικονομικά και εκπαιδεύονταν αποκλειστικά από κυβερνήσεις και κρατικές διαστημικές υπηρεσίες, είτε στρατιωτικές, είτε πολιτικές. Με την υποτροχιακή πτήση του ιδιωτικού SpaceShipOne το 2004, μία νέα κατηγορία αστροναύτη αναφέρεται: ο «εμπορικός αστροναύτης» (commercial astronaut). Κατά σύμβαση, ένας αστροναύτης της Ρωσικής Διαστημικής Υπηρεσίας ή της Σοβιετικής προκατόχου της ονομάζεται cosmonaut (κοσμοναύτης) στα αγγλικά κείμενα, από τη ρωσική λέξη космонавт, που χρησιμοποιήθηκε από την αρχή στη Ρωσία για να περιγράψει κάποιον που εργάζεται στο διάστημα έξω από την ατμόσφαιρα της Γης ή έναν ταξιδιώτη του διαστήματος. Με τη σειρά της, αυτή η λέξη προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις κόσμος (το Σύμπαν) και ναύτης. Ο Σοβιετικός πιλότος Γιούρι Γκαγκάριν υπήρξε ο πρώτος κοσμοναύτης και ο πρώτος άνθρωπος που βρέθηκε στο διάστημα. Η Βαλεντίνα Τερέσκοβα, μία Ρωσίδα εργάτρια και αλεξιπτωτίστρια, ήταν η πρώτη γυναίκα στο διάστημα και ο Νήλ Αρμ Στρονγκ!!!

18 Ο Νηλ Άρμστρονγκ, ο πρώτος άνθρωπος που (περ)πάτησε στη Σελήνη (1969). Η Βαλεντίνα Τερέσκοβα, η πρώτη γυναίκα στο διάστημα (1963). Ο Γιούρι Γκαγκάριν, ο πρώτος άνθρωπος στο διάστημα (1961)

19 Kίνδυνοι Οι αστροναύτες διατρέχουν ποικίλους κινδύνους για την υγεία τους κατά τη διάρκεια των διαστημικών ταξιδιών τους, όπως ασθένεια αποσυμπίεσης, βαροτραύμα, ανοσοανεπάρκειες, απώλεια μυικού και οστικού ιστού, διαταραχές ύπνου, καθώς και από τις επιπτώσεις που έχει η έκθεση σε ραδιενεργό ακτινοβολία. Μια ποικιλία από μεγάλης κλίμακας ιατρικές μελέτες διεξάγονται πάνω στους αστροναύτες στο διάστημα για την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων, στις ΗΠΑ από το National Space and Biomedical Research Institute (NSBRI). Οι πρωτοποριακές τεχνικές που αναπτύσσονται μπορεί να έχουν χρησιμότητα και πάνω στη Γη, όπως στην περίπτωση της Μελέτης Διαγνωστικών Υπερήχων σε Μικροβαρύτητα (Advanced Diagnostic Ultrasound in Microgravity Study), όπου αστροναύτες (μεταξύ των οποίων οι πρώην διοικητές του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού Ληρόυ Τσιάο και Γκενάντι Παντάλκα) εκτελούν σαρώσεις με υπέρηχους υπό την καθοδήγηση ειδικών από τη Γη για τη διάγνωση και την πιθανή θεραπεία εκατοντάδων καταστάσεων στο διάστημα: Οι τεχνικές αυτής της μελέτης εφαρμόζονται σήμερα σε τραυματισμούς αθλητών και σε εξετάσεις υπερήχων από μη ειδικούς χειριστές σε μαθητές και πιθανώς στο μέλλον σε επείγουσες καταστάσεις στη Γη, στις οποίες η πρόσβαση σε ειδικό ιατρό είναι δύσκολη έως αδύνατη, π.χ. σε μικρά νησιά[37].

20 Μπορεί η Λάικα να θυσιάστηκε για το μέλλον των διαστημικών ταξιδιών θα ήθελα όμως να κλείσω αυτό το κείμενο λίγο πιο χαρούμενα με το παρακάτω βίντεο των zune-arts! _embedded&v=lqqy2trrrxk&safe=active