ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ

Transcript

1 ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΤΙΤΑΝ Φοιτήτρια: Μαρία Κουγιουμτζή Επόπτης: κ. Χρήστος Σημιτσής ΚΑΒΑΛΑ

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΤΙΤΑΝ 1.1 Εισαγωγικές παρατηρήσεις Ιστορικά στοιχεία του Ομίλου Τιτάν Προφίλ του Ομίλου Τιτάν Οι στόχοι και οι αξίες του Ομίλου Τιτάν 1.2 Τιτάν και περιβάλλον 1.3 Τιτάν και άνθρωπος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΙΤΑΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ 2.1 Η πορεία του Τιτάν σχετικά με την πορεία του κλάδου 2.2 Η επενδυτική πορεία του Τιτάν 2.3 Οικονομικά στοιχεία του Τιτάν για το Ανάλυση κατά γεωγραφική περιοχή δραστηριοποίησης του Ομίλου για το πρώτο τρίμηνο του Τα οικονομικά αποτελέσματα του Ομίλου για το εννιάμηνο του Επέκταση δραστηριοτήτων 2

3 Προοπτικές Μητρική εταιρία Τιτάν ΑΕ 2.4 Σύγκριση εταιριών στον κλάδο των μη μεταλλικών ορυκτών - τσιμέντων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΙΤΑΝ 3.1 Η πορεία της μετοχής του Τιτάν Δικαιώματα προτίμησης Δικαίωμα Παράστασης στις Γενικές Συνελεύσεις Δικαιώματα Μειοψηφίας Δικαίωμα Μερίσματος 3.2 Μετοχή της Τιτάν 3.3 Μέρισμα Συμπεράσματα 3

4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΤΙΤΑΝ 1.2 Εισαγωγικές παρατηρήσεις Ιστορικά στοιχεία του Ομίλου Τιτάν H τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν ξεκίνησε τη λειτουργία της πριν από 106 χρόνια και σήμερα είναι μία από τις μεγαλύτερες τσιμεντοβιομηχανίες της Ευρώπης, με εξίσου δυναμική παρουσία διεθνώς στον κλάδο της. Ο Τιτάνας στα χρόνια λειτουργίας του, έχει συνδέσει το όνομά του με την ελληνική οικονομία. Η τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν είναι σήμερα αμιγώς ελληνική, αλλά αυτό δεν την έχει αποτρέψει από το να γίνει μία σύγχρονη πολυεθνική επιχείρηση, βγαίνοντας από τα σύνορα της ελληνικής επικράτειας. Είναι ίσως από τις ελάχιστες, αν όχι η μοναδική ελληνική επιχείρηση που έχει αναπτύξει έντονη δραστηριότητα στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Ακόμη και αν σήμερα υφίσταται πλήγμα από την κρίση που δημιουργήθηκε το 2008, η παρουσία της στην Αμερική συνεχίζει να είναι καθ όλα σημαντική. Η εταιρία Τιτάν ιδρύθηκε στις 12 Μαΐου του 1902, από τους Ν. Κανελλόπουλο, Αλ. Ζαχαρίου, Ν. Χατζηκυριάκο και Λ. Οικονομίδη. Είναι πιθανότατα η μοναδική μεγάλη ελληνική βιομηχανία, που έναν πλέον αιώνα μετά τη γέννησή της εξακολουθεί να ελέγχεται από την οικογένεια των δημιουργών της. Η εταιρία συστάθηκε με αρχικό κεφάλαιο της δραχμές και αρχική επωνυμία «ΤΙΤΑΝ -ΚΥΚΛΩΨ». Ήταν η πρώτη ελληνική τσιμεντοβιομηχανία. Το «Τσιμεντοποιείον Τιτάν» κατασκευάστηκε στην Ελευσίνα, επειδή υπήρχαν οι πρώτες ύλες για την παραγωγή τσιμέντου, καθώς και λιμάνι για τον εφοδιασμό άλλων πρώτων υλών και τη διακίνηση ή και την εξαγωγή του προϊόντος. Δέκα χρόνια μετά από την ίδρυσή της, και συγκεκριμένα στις 22 Φεβρουαρίου του 1912, εισήλθε στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών. Από την ίδρυσή της, η εταιρεία δοκίμασε τις δυνάμεις της σε αγορές του εξωτερικού, κατ αρχήν στην Τουρκία και την Αίγυπτο, κατορθώνοντας παράλληλα να αναπτυχθεί τεχνολογικά ακολουθώντας μια αποτελεσματική επενδυτική πολιτική. Αυτή η πολιτική επέτρεψε στην εταιρεία να παραμείνει 4

5 ανεξάρτητη από τις τράπεζες -κάτι που κάνει ακόμη και σήμερα σε μεγάλο βαθμό- και το κράτος σε όλη την περίοδο της ιστορίας της. Η πορεία της είναι άμεσα συνυφασμένη με τη γενικότερη πορεία της χώρας. Οι κρίσεις δεν απεφεύχθησαν, αλλά ξεπεράστηκαν. Η κατανάλωση τσιμέντου το 1919 είχε περιοριστεί στο 1/10 της παραγωγής. Το 1925, όμως αφού προηγήθηκε η σύναψη ενυπόθηκου δανείου μέσω ομολογιών 2,5 εκατ. δρχ. και η ηλεκτρική ενέργεια έδωσε τη θέση της στα λουριά και στις τροχαλίες που κινούσαν ως τότε τα μηχανήματα του εργοστασίου της Ελευσίνας, η παραγωγή έφθασε τους τόνους. Από τα μέσα της δεκαετίας του '30 ο Τιτάνας άρχισε εξαγωγές στη Βραζιλία και αλλού. Με τσιμέντο Τιτάν, βάσει ειδικής ελβετικής πατέντας, στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα φτιάχτηκαν τότε τα Οχυρά Ρούπελ, συνολικού μήκους μέτρων, με τοίχους πάχους 2,5 μέτρων, κατασκευασμένους από οπλισμένο σκυρόδεμα. Με την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου όμως οι δραστηριότητες και οι επενδύσεις ανεστάλησαν, το εργοστάσιο επιτάχθηκε από τους Ναζί και το τέλος του πολέμου βρήκε την εταιρεία σχεδόν κατεστραμμένη. Ήταν τόσες οι ζημιές, που η οικογένεια Κανελλόπουλου συζητούσε σοβαρά τη διάλυσή της. Η παραγωγή τσιμέντου το 1945 ήταν μόλις τόνοι. Στο τέλος όμως, η αναδιοργάνωση επετεύχθη. Η κάλυψη των ολοένα και μεγαλύτερων αναγκών της ελληνικής αγοράς συνοδεύθηκε με εξαγωγές, κυρίως σε χώρες της Μέσης Ανατολής. Ο εκσυγχρονισμός κορυφώνεται στα μέσα της δεκαετίας του '50, όταν στη μονάδα της Ελευσίνας τοποθετήθηκαν, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ηλεκτροστατικά φίλτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, στα πλαίσια μιας πολιτικής διαχείρισης του περιβάλλοντος που για τα δεδομένα της εποχής ήταν πολύ καινοτόμα. Το 1962 ιδρύθηκε εργοστάσιο στη Θεσσαλονίκη, το 1964 επεκτάθηκε η μονάδα της Ελευσίνας και το 1968, αφού μεσολάβησε συμφωνία συνεργασίας με αμερικανική τσιμεντοβιομηχανία, που κράτησε λίγα χρόνια, ιδρύθηκε μία ακόμη μονάδα στο Νομό Αχαΐας. Το 1976 εγκαινιάζει στο 5

6 Καμάρι του Νομού Βοιωτίας μία ακόμη - την πλέον σύγχρονη - βιομηχανία τσιμέντου. Από τις αρχές της δεκαετίας του 90 ξεκινάει η ανοδική πορεία που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Συγκεκριμένα, η ανοδική κερδοφόρα πορεία του Λ Ομίλου φαίνεται στο παρακάτω πίνακα. Όπως φαίνεται παρακάτω1, τα Καθαρά Κέρδη χωρίς τόκους και φόρους του Ομίλου Τιτάν για την τελευταία δεκαετία εμφανίζονται ολοένα μεγαλύτερα από έτος σε έτος, με εξαίρεση το 2007 που εμφάνισαν μια μικρή μείωση: Έ τος Κέρδη ομίλου (σε ) ο Χρησιμοποιώντας τον τύπο του ανατοκισμού Κη=Κ1*(1+ί)η-12, μέσο ετήσιο ποσοστό αύξησης είναι 14,577% για την εξεταζόμενη περίοδο, ποσοστό πολύ υψηλό το οποίο είναι πολύ σημαντικό. το 1 Ετήσιοι Ισολογισμοί του Ομίλου Τιτάν για τα έτη 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2005, 2007, Ζαπράνης Α. (2002) «Χρηματοοικονομικά παράγωγα», Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Θεσσαλονίκη

7 Σήμερα η Τιτάν έχει 11 μονάδες παραγωγής τσιμέντου, εκ των οποίων τέσσερις στην Ελλάδα, δύο στις ΗΠΑ (Βιρτζίνια και Φλόριντα), τρία στα Βαλκάνια (Βουλγαρία, Σερβία και FYROM) και δύο στη Μέση Ανατολή (Αίγυπτος), συνολικής ετήσιας παραγωγικής δυναμικότητας πάνω από 15 εκατομμύρια τόνους. Διαθέτει επίσης επτά κέντρα διανομής τσιμέντου εκ των οποίων τα δύο βρίσκονται στις ΗΠΑ, δύο στην Αίγυπτο, και από ένα σε Ιταλία, Αγγλία και Γαλλία. Ακόμη διατηρεί 67 μονάδες έτοιμου σκυροδέματος, δέκα λατομεία και τρία ορυχεία, μία μονάδα παραγωγής κονιαμάτων (INTERMIX) και μία μονάδα παραγωγής επιτραπέζιας πορσελάνης (ΙΩΝΙΑ Α.Ε.). Σημερινός πρόεδρος της εταιρίας είναι ο κ. Ανδρέας Κανελλόπουλος, ο οποίος έχει διατελέσει πρόεδρος του ΣΕΒ την περίοδο Παρακάτω απεικονίζεται σε σχεδιάγραμμα η σημερινή δομή του ο Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας3: 3 Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: 7

8 ώ Ι Ο Ι Κ Η Τ Ι Κ Ο Σ Υ Μ Β Ο Υ Α ΙΟ ΞΛ_ - Τ - I ΪΊ Ί-Ω ΊΊ ΓΡ ΑΜ Μ ΑΤΕΙΑ Δ Σ ( Κ Δ,'ΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΠΚϋΥ Δ γ ϊ 0ΎΝΟΡτ3α ΒΤΠΊΡΟΓΉ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΧ Ε ΔΙΑΣΟ Υ Α Λ Α Ω λ -Ε -ΛΙ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΈΡΝΗΣΗΣ _ I Τ I I Λ -Ο -Ω Μ : Ί Τ -Ο Ί I I ΕΤΛ ΙΣ - I '-ΙΙ - ΙΣ ϊϊω Υ ' ΜΙΣ Δ ΪΥΩ Ύ ΝΩ ' ΣΥ Μ 3 0Υ / Ο Σ ΝΟΜΙΚΟΣ Σ υ Γ-ΕΟυ ΛΟΣ ΕιΝΤ Τ ΑΛΜΘΝΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 3 ΚΩ ΝΟ Μ ΙΚΗ ΤΩ ΞΛΣ ΤΩ *- 1' Σ ΤΞΡίΝ I Ι.Ί. ΜΕΣΗΣ Ο Μ ΙΛΟΥ Ε τρ Ω ΓΗ Σ ΑΝΑΤΟΛΗΣ Ο Μ ΙΛΟΥ.. - Τ Ί: Ξ'ιΣ ι'τ I Ω -I ΕΛΛΑΔΑΣ Σ: : ΪΣ ΪΩ Ί Ο Μ ΙΛΟΥ Δ,'Τ-ϋϊΗ Δ; -ΙΣ I Λ. -ΏΠΙΝΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΎ ΤΟ ΡΏ Μ Σ>: _ΣΞΩ ί Σ _ ΐιΙ. 'Σ.;, Ο Μ ΙΛΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Ο Μ ΙΛΟΥ.. ΝΟΜΙΚΏΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Προφίλ του Ομίλου Τιτάν Από την εποχή που αρχίζει η εκβιομηχάνιση της Ελλάδας και για έναν περίπου αιώνα, ο Όμιλος Εταιριών ΤΙΤΑΝ κατέχει σημαντική θέση στον κλάδο των τσιμέντων. Χαρακτηριστικό του Ομίλου είναι η προσπάθειά του να παρακολουθεί τις εξελίξεις της τεχνολογίας ώστε να προβαίνει σε αποδοτικές τεχνολογικές καινοτομίες και πρωτοποριακές δραστηριότητες. Τα τελευταία χρόνια, ο Όμιλος αποφάσισε καθετοποίηση των δραστηριοτήτων του σε τομείς που άπτονται της παραγωγής τσιμέντου (μονάδες ετοίμου σκυροδέματος, λατομεία, δομικά υλικά, μεταφορικές και ναυτιλιακές εταιρίες κλπ.). Η επεκτατική πορεία του ΤΙΤΑΝΑ, ο οποίος όπως προαναφέρθηκε είναι η μόνη ελληνικής ιδιοκτησίας τσιμεντοβιομηχανία, είναι αποτέλεσμα συνεχούς προσπάθειας για άριστη ποιότητα προϊόντων και αξιόπιστη παροχή 8

9 υπηρεσιών, μέσω εκσυγχρονισμών, υψηλής τεχνολογίας και έρευνας. Ο Όμιλος στα πλαίσια της στρατηγικής του προσπαθεί να κινείται στο νομικό πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος και τη δημιουργία κατάλληλου εργασιακού περιβάλλοντος για τους εργαζομένους. Ο ΤΙΤΑΝ είναι ένας ανεξάρτητος πολυ-περιφερειακός Όμιλος, δραστηριοποιούμενος στον κλάδο τσιμέντου και άλλων συναφών δομικών υλικών. Σήμερα εκτείνει σήμερα την παραγωγική και εμπορική παρουσία του σε 12 χώρες, έχοντας συνολικό αριθμό άμεσα εργαζομένων περίπου και κύκλο εργασιών το Το 2002 ο Τιτάν συμπλήρωσε 100 χρόνια λειτουργάς του, καθώς η μητρική Εταιρία Α.Ε. Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ ιδρύθηκε στην Ελλάδα το Έχοντας την επιχειρησιακή βάση του στην Ελλάδα, όπου η μετοχή της μητρικής Εταιρίας είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών από το 1912, ο Όμιλος αναπτύσσει σήμερα καθετοποιημένη δραστηριότητα, παραγωγική και εμπορική, σε 12 χώρες. Η δραστηριότητα αυτή ασκείται μέσω θυγατρικών εταιριών, στις οποίες ο ΤΙΤΑΝ έχει πλήρη ή πλειοψηφικό (μετοχικό) έλεγχο ή κοινοπρακτική συμμετοχή, και καλύπτει τους εξής κλάδους: Παραγωγή τσιμέντου (φαιού και λευκού), σκυροδέματος και αδρανών υλικών Διακίνηση - διανομή τσιμέντου Επεξεργασία και βιομηχανική αξιοποίηση ιπτάμενης τέφρας σταθμών ηλεκτροπαραγωγής Κονιάματα Τσιμεντόλιθους Η πορεία του Ομίλου Τιτάν διαχρονικά χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια της διοίκησης να είναι πιστή στην ηθική επιχειρηματική συμπεριφορά. Ο Όμιλος ενημερώνεται σχετικά με νέες τεχνολογίες, αποδοτικότερες και αποτελεσματικότερες στην παραγωγική διαδικασία, εκπαιδεύει κατάλληλα το προσωπικό και προσπαθεί να βελτιώνει τις 9

10 λειτουργίες της παραγωγικής διαδικασίας ώστε να μειώνονται οι δυσάρεστες συνέπειες στο περιβάλλον. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη είναι σημαντικό θέμα στην διακυβέρνηση του Ομίλου, ο οποίος από το 1983 εκδίδει ετησίως Κοινωνικό Απολογισμό, στον οποίο αναφέρονται οι δραστηριότητες του Τιτάν σχετικά με την κοινωνία και την βιώσιμη ανάπτυξη4. ίγ Πιο συγκεκριμένα, το όραμα του Ομίλου5 είναι να αναγνωριστεί ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ ως ηγέτης του κλάδου σε παγκόσμιο επίπεδο σε θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής Διαχείρισης. Η Βιώσιμη Ανάπτυξη αποτελεί μια από τις προτεραιότητες του Ομίλου. Η περιβαλλοντική του δέσμευση στοχεύει στον μετριασμό των αρνητικών συνεπειών από τις παραγωγικές δραστηριότητες και την προσφορά μεγαλύτερου κέρδους με την ενεργό συμμετοχή σε τοπικές και διεθνείς πρωτοβουλίες. Οι στόχοι που θέτει ο Όμιλος σχετικά με την βιώσιμη ανάπτυξη είναι6: 1. Συμμόρφωση με τους Τοπικούς, Εθνικούς Διεθνείς Κανονισμούς και Νομοθεσία ως ελάχιστη δέσμευση. 2. Συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων, την παρακολούθηση και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων και δράσεών του σε ανώτατο διευθυντικό επίπεδο. 3. Αποτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κάθε εγκατάστασης και λήψη των αναγκαίων μέτρων για την προστασία της βιοποικιλότητας και του φυσικού περιβάλλοντος χώρου. «Συμμετοχή σε πρωτοβουλίες ΕΚΕ-Τιτάν». Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: http : // gr/pdfs/participation eke.pdf 5 «Όραμα και περιβαλλοντική πολιτική του Τιτάνα». Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: 6 «Όραμα και περιβαλλοντική πολιτική του Τιτάνα». Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: 10

11 4. Ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση προγραμμάτων για την αποδοτική χρήση ενέργειας και φυσικών πόρων και τον περιορισμό εκπομπών. 5. Περιορισμό των αποβλήτων που δημιουργούν παραγωγικές δραστηριότητες, επαναχρησιμοποίηση παραπροϊόντων προερχομένων από ίδιες ή παραγωγικές διαδικασίες τρίτων και ανάπτυξη-προώθηση της ανακύκλωσης. 6. Καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης και υπεύθυνης συμπεριφοράς από όλους τους εργαζομένους και ενθάρρυνση των προμηθευτών πελατών και συνεργατών στο να υιοθετήσουν παρόμοιες πρακτικές. 7. Συμβολή στην ευημερία των τοπικών κοινωνιών την ανοιχτή και ειλικρινή επικοινωνία μαζί τους και την επιδίωξη σχέσεων καλής γειτονίας. 8. Υποστήριξη και συμμετοχή σε τοπικές ή διεθνείς πρωτοβουλίες και οργανώσεις που έχουν σαν σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος με την μεταφορά τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών, καθώς και με την ανάληψη κοινής δράσης. Η δραστηριοποίηση του Ομίλου ΤΙΤΑΝ για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη υλοποιείται με τις δικές του πρωτοβουλίες, δραστηριότητες και πρακτικές, αλλά και με τη συμμετοχή του σε διεθνείς οργανισμούς. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι συμμετέχει στην προσπάθεια αναδάσωσης καμένων εκτάσεων (Νομός Αχαΐας το 2007)7, στην διεξαγωγή ερευνών ετησίως από το 2006 για την εκτίμηση των απόψεων των εργαζομένων του για τις συνθήκες εργασίας στον Όμιλο, στην βελτίωση των μεθόδων της παραγωγικής διαδικασίας με στόχο τη μείωση των απορρίψεων των λατομείων (χρήση ακατάλληλου ασβεστολιθικού πετρώματος από τα λατομεία των Ταγαράδων και Θεσσαλονίκης για παραγωγή τσιμέντου). Ξηροδέματος από το εργοστάσιο της 7 «Η ζωή των δένδρων δική μας ζωή». Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: http : // 11

12 Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο ΤΙΤΑΝ προσυπέγραψε την πρωτοβουλία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το Οικουμενικό Σύμφωνο το 2002 και είναι η πρώτη επιχείρηση με έδρα την Ελλάδα που συμμετείχε σε αυτό8. Ένα νέο πρόγραμμα ξεκίνησε το 2007 με στόχο την προώθηση των δέκα αρχών στη σφαίρα επιρροής του Ομίλου με τον γενικό τίτλο «Μαθαίνουμε και Υποστηρίζουμε το Οικουμενικό Σύμφωνο». Στο πλαίσιο αυτό το περιεχόμενο της πρωτοβουλίας και οι δέκα αρχές μεταφράστηκαν σε όλες τις γλώσσες που μιλούν οι εργαζόμενοι του Ομίλου για να διευκολυνθεί η κατανόηση του περιεχομένου τους και η περαιτέρω προώθησή και πρακτική εφαρμογή τους. Η Διεθνής Πρωτοβουλία για την έκδοση Απολογισμών ΕΚΕ και Βιωσιμότητας (GRI) περιέχει κατευθυντήριες αρχές και οδηγίες για το πως οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί μπορούν αποτελεσματικότερα να δημοσιοποιούν και να επικοινωνούν στοιχεία που αφορούν τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές τους επιδόσεις σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ έχει υιοθετήσει εθελοντικά από το 2003 τις αρχές του GRI και συμμετείχε στη διαβούλευση και το σχολιασμό για την πιο πρόσφατη έκδοση του προτύπου το 2006 (G3), την οποία και ακολούθησε στον Απολογισμό ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης 2007 για τον οποίο αξιολογήθηκε από ανεξάρτητους αξιολογητές ως επίπεδο εφαρμογής A+ κατά το GRI. Το 2004 ο ΤΙΤΑΝ έγινε μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την ΕΚΕ (CSR Europe) ωστόσο από το 1994 παρακολουθούσε την πορεία εξέλιξης και συμμετείχε στις δράσεις του Δικτύου σε Ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Το Μάρτιο του 2006, μία νέα Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την ΕΚΕ υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τη συμμετοχή του CSR Europe. Ο ΤΙΤΑΝ υποστηρίζοντας την προσπάθεια αυτή που φέρει τον γενικό τίτλο «Ευρωπαϊκή Επιχειρηματική Συμμαχία για την ΕΚΕ» ανέλαβε επιπρόσθετα να ηγηθεί μαζί με τη HEWLETT PACKARD, τη VOLKSWAGEN και την L Oreal του θεματικού Εργαστηρίου για την υπεύθυνη διαχείριση προμηθειών 8 «Τιτάν και οικουμενικό Σύμφωνο». Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: kit/titan oikoumeniko simfwno.pdf 12

13 που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς δράσης για την ευρύτερη προώθηση και ενσωμάτωση των αρχών της ΕΚΕ στην επιχειρηματική λειτουργία9 *. O TITAN είναι ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού Δικτύου για την ΕΚΕ, το οποίο ξεκίνησε την λειτουργία του το Σήμερα περισσότερες από 150 επιχειρήσεις και φορείς είναι μέλη του Δικτύου. Το Ελληνικό Δίκτυο για την ΕΚΕ είναι ο εθνικός φορέας που διοργανώνει και υποστηρίζει με ποικίλες δράσεις του την προώθηση και διάδοση των αρχών και των πρακτικών εφαρμογών της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στις οποίες ο ΤΙΤΑΝ, αλλά και η ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ συμμετέχουν ενεργά. Το 2008 με πρωτοβουλία του Ελληνικού Δικτύου για την ΕΚΕ και σε συνεργασία με το United Nations Development Program δημιουργήθηκε και στην Ελλάδα το Εθνικό Δίκτυο για το Οικουμενικό Σύμφωνο, στο οποίο επίσης συμμετέχει ο ΤΙΤΑΝ. Η Πρωτοβουλία για την Βιώσιμη Ανάπτυξη στον κλάδο τσιμέντου -μία κλαδική προσέγγιση που υλοποιείται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Διεθνούς Επιχειρηματικού Συμβουλίου για την Βιώσιμη Ανάπτυξη- είναι μία διεθνής προσπάθεια από 18 επιχειρήσεις του κλάδου που εκπροσωπούν περισσότερο από το 50% της παγκόσμιας παραγωγής τσιμέντου εκτός Κίνας. Από το 2003 που ο Όμιλος συμμετέχει στην πρωτοβουλία, εκπροσωπείται με εξειδικευμένα στελέχη του στις ειδικές ομάδες Έργου που απασχολούνται με θέματα όπως η κλιματική αλλαγή, η υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας, η χρήση εναλλακτικών καυσίμων κ.ά. Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι η ανάπτυξη και εφαρμογή κοινών προτύπων και συστημάτων μέτρησης και δημοσίευσης των αποτελεσμάτων σε θέματα που αποτελούν προτεραιότητες για τον κλάδο όπως οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, οι δείκτες συχνότητας και σοβαρότητας ατυχημάτων, οι περιοχές που ελέγχονται για θέματα βιοποικιλότητας και η χρήση εναλλακτικών καυσίμων. 9 Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 13

14 1.1.3 Οι στόχοι και οι αξίες του Ομίλου Τιτάν Οι στόχοι που θέτει ο Όμιλος είναι πρωτίστως να αναπτυχθεί ως ανεξάρτητη πολυ-περιφερειακή δύναμη στη διεθνή αγορά των δομικών υλικών, συνδυάζοντας την επιχειρηματική ικανότητα και ανταγωνιστικότητα με το σεβασμό για τον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα, οι στόχοι αφορούν10: Γεωγραφική Διαφοροποίηση: ο Όμιλος στοχεύει στην επέκταση της επιχειρηματικής του δραστηριότητας μέσω εξαγορών και εγκατάστασης νέων μονάδων σε ελκυστικές νέες αγορές, για την δημιουργία οικονομιών κλίμακας και τη διασπορά του κινδύνου από την εξάρτηση από λίγες αριθμητικά αγορές. Συνεχής βελτίωση της Ανταγωνιστικότητας: ο Όμιλος εφαρμόζει καινοτόμες μμεθόδους σε όλο το εύρος της επιχειρηματικής του δραστηριότητας με στόχο τη μείωση του κόστους και την βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του. Συγκεκριμένα, το σύνολο του Παγίου Ενεργητικού για τα τελευταία 10 έτη εμφανίζεται στον παρακάτω πίνακα11: Έ τη Σύνολο Παγίου Ενεργητικού (σε χιλ. ) Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 11 Στοιχεία από ετήσιους Ισολογισμούς του Ομίλου Τιτάν για τα έτη 1999, 2000, 2001, 2002, 2003,2005,2007,

15 Χρησιμοποιώντας και πάλι τον τύπο του ανατοκισμού Κη=Κ1*(1+ί)Π"1 βρίσκουμε ένα ετήσιο ποσοστό αύξησης 25,744%,ποσοστό πάρα πολύ υψηλό που είναι δείγμα της προτεραιότητας που υιοθετούσε ο Όμιλος για επενδύσεις και συνεχή εκσυγχρονισμό. Καθετοποίηση Δραστηριοτήτων: ο Όμιλος στοχεύει στην επέκταση των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων σε άλλους τομείς προϊόντων συναφών με το τσιμέντο, αποκτώντας έτσι μεγαλύτερο έλεγχο στις αγορές που είναι ήδη παρών, καθώς και πρόσβαση σε νέες δυνατότητες κερδοφορίας. Με τη δυνατότητα χρήσης νέας τεχνολογίας, γίνεται προσπάθεια για έρευνες στον κλάδο του τσιμέντου για πιο ισχυρά προϊόντα και τη διοχέτευσή τους στις χώρες δραστηριοποίησης του Ομίλου. Επικέντρωση στο Ανθρώπινο Δυναμικό και στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη: ο Όμιλος στοχεύει στη διατήρηση και βελτίωση των καλών σχέσεων με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη - συμμετέχοντες (shareholders), εντός και εκτός Ομίλου, με στόχο τον αμοιβαίο σεβασμό και την κατανόηση. Με προγράμματα κοινωνικά, όπως η αναδάσωση, με έρευνες στο χώρο της εργασίας όπως πχ με διανομή ερωτηματολογίων στο ανθρώπινο δυναμικό και συνεχής ενημέρωση των μετόχων με ενημερωτικά έντυπα πχ περιβαλλοντικός απολογισμός, ο Όμιλος επιχειρεί να διατηρήσει άριστο επίπεδο εμπιστοσύνης με όλους τους συμμετέχοντες. 15

16 1.2 Τιτάν και περιβάλλον Ο έμπρακτος σεβασμός στο περιβάλλον και η αναγνώριση της επιχειρηματικής ευθύνης για τη διατήρηση ισορροπιών στη φύση, αποτελούν εδραιωμένη παράδοση δεκαετιών για τον Τιτάνα. Ήδη, κατά τα τέλη της δεκαετίας του '50, η εταιρεία εγκατέστησε τα πρώτα ηλεκτροστατικά φίλτρα στους κλιβάνους της. Μετά από δεκαετίες προσπαθειών, η οικολογική ευαισθησία και συνέπεια εδραιώθηκαν σε όλη την πυραμίδα των εργαζομένων, με αποτέλεσμα η περιβαλλοντική μέριμνα να προτάσσεται σε κάθε επιχειρησιακή απόφαση και δραστηριότητα του Τιτάνα. Εκτός από την πρόληψη και καταστολή των εκπομπών στις παραγωγικές μονάδες, υπάρχει διαρκής μέριμνα για τα διάφορα μεταφορικά μέσα που διακινούν τα προϊόντα, όπως: Φορτηγά αυτοκίνητα εφοδιασμένα με σκέπαστρα Ειδικά σιλοφόρα αυτοκίνητα για τη μεταφορά τσιμέντου Έλεγχος καθαριότητας φορτηγών πριν βγουν σε δημόσιο δρόμο Έλεγχος αξιοπλοΐας των πλοίων της εταιρίας και επίσημη πιστοποίηση των κανόνων προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος. 16

17 Εκτός από αυτά, ο Τιτάνας φροντίζει για την καταστολή της ηχορύπανσης σε όλες του τις παραγωγικές δραστηριότητες με την εφαρμογή των πλέον σύγχρονων διεθνών μεθόδων. Έτσι συμβάλλει στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από δραστηριότητες τρίτων, βιομηχανικές, αγροτικές και κοινωνικές, απαλλάσσοντας το περιβάλλον από εκατομμύρια τόνους υποπροϊόντα και πάσης φύσεως απόβλητα, χωρίς την παραμικρή επίπτωση τόσο στο προϊόν, όσο και στο περιβάλλον. Η Α.Ε. Τσιμέντων Τιτάν, έχει να επιδείξει εξαιρετική εμπειρία και εντυπωσιακά αποτελέσματα σε θέματα αποκατάστασης περιβάλλοντος. Σταθερή πολιτική της αποτελεί η δενδροφύτευση και ανάπλαση εξαντλημένων λατομείων, με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους, συμπεριλαμβανομένης της υδροσποράς. Μέχρι σήμερα ο Όμιλος Τιτάν έχει προσφέρει δενδρύλλια προς δενδροφύτευση σε περιοχές που επλήγησαν από πυρκαγιές, όπως στο Νομό Αχαΐας, σε συνεννόηση πάντα με τη Διεύθυνση Αναδασώσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και μη κυβερνητικές εθελοντικές οργανώσεις. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις δενδροφύτευσης του Ποικίλου Όρους, μιας καμμένης περιοχής στη Μήλο με δωρεά δενδρυλλίων στο εκεί Δασαρχείο, 100 καμμένων στρεμμάτων στο Διόνυσο Αττικής με δέντρα, του λόφου Νέας Ευκαρπίας, μιας περιοχής κοντά στο εργοστάσιο του Τιτάν στο Usje της ΠΓΔΜ12. Οι λιμνοδεξαμενές που δημιουργήθηκαν ως συλλεκτήρες βρόχινου νερού, αποτελούν πλέον υδροβιότοπους και αξιοποιούνται τόσο για τις γειτονικές καλλιέργειες όσο και για την κτηνοτροφία. Για παράδειγμα, είναι σημαντική η συνεισφορά της δημιουργίας λιμνοδεξαμενής για την εξοικονόμηση νερού στο Δρέπανο Αχαΐας. Άλλες περιπτώσεις είναι η λιμνοδεξαμενή στο Παυλόκαστρο Αχαΐας και στη Φλόριντα των ΗΠΑ που έχουν εξελιχθεί σε υδροβιότοπους (π.χ. Παυλόκαστρο) ή αξιοποιούνται για πότισμα καλλιεργειών. 12 «Η ζωή των δένδρων δική μας ζωή». Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: http : // 17

18 Η φροντίδα αυτή, όμως, δεν περιορίζεται μόνο σε χώρους εταιρικών δραστηριοτήτων. Η συσσωρευμένη αυτή εμπειρία προσφέρεται και σε γειτονικούς δήμους και κοινότητες, αλλά και σε άλλες περιοχές που έχουν πληγεί από μεγάλες πυρκαγιές. Η εταιρεία έχει μέχρι σήμερα τιμηθεί με διακρίσεις και βραβεύσεις από ελληνικούς και διεθνείς οργανισμούς όπως το ΕΒΕΑ (1997) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (1987) για την ευαισθησία και τη μέριμνα προς το περιβάλλον13. Ως επιστέγασμα της συστηματικής και συνεπούς περιβαλλοντικής πολιτικής του Τιτάνα και συγκεκριμένα για το σύστημα διαχείρισης της Αειφόρου Ανάπτυξης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον βράβευσε για μια ακόμη φορά τον Δεκέμβριο 2000 στις Βρυξέλλες. 1.3 Τιτάν και άνθρωπος Για την Α.Ε. Τσιμέντων Τιτάν, το ανθρώπινο δυναμικό της αποτελεί το σημαντικότερο κεφάλαιο. Ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας της Εταιρίας συντελεί στην εφαρμογή πρωτοποριακών μεθόδων για την υποστήριξη των ανθρώπων της και των οικογενειών τους. Η πολιτική αυτή, που εφαρμόζεται επίσημα από το 1970, πολύ πριν θεσπισθεί η σχετική νομοθεσία στην Ελλάδα, ήδη έχει αποδώσει άριστα αποτελέσματα και σε αυτήν οφείλονται οι ελληνικές και ευρωπαϊκές διακρίσεις του Τιτάνα σε θέματα επιμόρφωσης, ασφάλειας και υγιεινής των εργαζομένων. Το 2003 δημοσιεύτηκε το Εγχειρίδιο Εταιρικών Αξιών και Κώδικας Δεοντολογίας του Ομίλου ΤΙΤΑΝ με αναφορά στο θέμα της καταπολέμησης της δωροδοκίας και της διαφθοράς. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 εφαρμόζεται το Πρόγραμμα Τεχνικής Κατάρτισης για Άνεργους Νέους στην ΠΓΔΜ μετά τη γόνιμη εμπειρία που αποκτήθηκε από την υλοποίηση της πρωτοβουλίας αυτής από τον Τιτάν στην Πάτρα. 13 Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: &langid=1 18

19 Παράλληλα, η Α.Ε. Τσιμέντων Τιτάν εφαρμόζει πρωτοποριακά συστήματα διοίκησης ανθρωπίνων πόρων, όπως συστήματα αμοιβών και παροχών συνδεδεμένα με την απόδοση Εταιρίας και εργαζομένου, προγραμματισμό σταδιοδρομίας στελεχών κ.α., που στοχεύουν στην προσέλκυση, ανάπτυξη και διατήρηση υψηλού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού. Πέραν αυτών, εφαρμόζει και μια ευρεία δέσμη μέτρων που έχουν στόχο το "ευ ζην των εργαζομένων στην Εταιρία, όπως: Έμφαση στη βελτίωση των γνώσεων και των ικανοτήτων των εργαζομένων μέσω ουσιαστικής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης σε τεχνικά και διοικητικά θέματα Συνεχώς βελτιούμενες συνθήκες εργασίας Διαρκής εκπαίδευση σε θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας Θεσμός Κοινωνικών Λειτουργών στο χώρο εργασίας Σταθερή και ουσιαστική παρουσία Ιατρών Εργασίας Η εστίαση αυτή στους ανθρώπους της επεκτείνεται και στις οικογένειές τους, με μια σειρά πρακτικών όπως: Επαγγελματικός προσανατολισμός των παιδιών των εργαζομένων Πολιτιστικές εκδηλώσεις για την οικογένεια Εκδηλώσεις για παιδιά εργαζομένων που επιτυγχάνουν στα ΑΕΙ και ΤΕΙ Η ευαισθησία του Τιτάνα δεν περιορίζεται μόνο στα θέματα των δικών του ανθρώπων. Φυσική προέκτασή της είναι και η ανταπόκριση, διακριτικά και αθόρυβα, σε περιπτώσεις που η κοινωνία χρειάζεται υποστήριξη. Η κοινωνική αυτή προσφορά εκδηλώνεται με την αντιμετώπιση των συνεπειών από σεισμούς, πυρκαγιές, πλημμύρες, την ίδρυση και τον εξοπλισμό νοσοκομειακών μονάδων, την υποστήριξη μαθητών και σπουδαστών, πολιτιστικών εκδηλώσεων κλπ. 19

20 Το σημαντικότερο, όμως, γεγονός σε όλα αυτά είναι ότι σε αυτές τις δραστηριότητες, οι άνθρωποι του Τιτάνα έχουν ενεργό συμμετοχή. Σήμερα, στις 12 χώρες που δραστηριοποιείται ο Όμιλος το σύνολο των 1Λ εργαζομένων του ανέρχεται στους 6300 περίπου εργαζομένους14. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΙΤΑΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ 2.1 Η πορεία του Τιτάν σχετικά με την πορεία του κλάδου Ο κλάδος του τσιμέντου είναι ένας κλάδος με κυκλικές διακυμάνσεις και χαρακτηρίζεται από μακρές περιόδους ανάπτυξης, στις οποίες παρεμβάλλονται βραχείς περίοδοι κάμψης. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, οι διάφορες γεωγραφικές αγορές διέρχονται διαφορετικούς κύκλους, κάτι που σημαίνει ότι είναι σχετικά σπάνιο να συμπίπτουν χρονικά οι περίοδοι κατά τις οποίες βρίσκονται σε κάμψη. Αυτό σημαίνει επίσης ότι οι αγορές που βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης μια δεδομένη στιγμή είναι πάντοτε περισσότερες από εκείνες που βρίσκονται σε κάμψη. Ο παράγοντας αυτός είναι πολύ σημαντικός όσον αφορά στη διαμόρφωση των μακροπρόθεσμων προβλέψεων για την πορεία της βιομηχανίας τσιμέντου διότι σημαίνει ότι οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου είναι ενθαρρυντικές, παρά την ύφεση που παρατηρήθηκε το 2007 στις ΗΠΑ. Οι κύριοι παράγοντες ανάπτυξης που δίνουν ώθηση στην κατανάλωση τσιμέντου είναι η πληθυσμιακή αύξηση (καθώς οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης για στέγαση) και ο βαθμός συγκέντρωσης του κλάδου. Η βιομηχανία τσιμέντου είναι ένας διεθνής κλάδος που απαρτίζεται από τοπικές αγορές. 14 Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 20

21 Όταν ένα προϊόν είναι βαρύ και φθηνό, το κόστος μεταφοράς καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την κερδοφορία του. Ως εκ τούτου, τα εργοστάσια παραγωγής τσιμέντου πρέπει να βρίσκονται κοντά στους πελάτες. Για το λόγο αυτό, οι εταιρίες που ηγούνται της παγκόσμιας βιομηχανίας τσιμέντου επιδιώκουν να είναι παρούσες σε όσες περισσότερες τοπικές αγορές μπορούν, με αποτέλεσμα ο κλάδος να κυριαρχείται σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό από τις μεγαλύτερες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο. Η στρατηγική του Ομίλου είναι να εξελίσσεται και να εισέρχεται στις αγορές εκείνες όπου διαβλέπει τις μεγαλύτερες ευκαιρίες για μακροπρόθεσμη κερδοφόρα ανάπτυξη. Σύμφωνα με την FLSmidth, κορυφαίο κατασκευαστή εξοπλισμού παραγωγής τσιμέντου στον κόσμο, η παγκόσμια κατανάλωση τσιμέντου τα προσεχή έτη αναμένεται να παρουσιάζει μέση ετήσια αύξηση μεταξύ 3,6% και 4,8%. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Οκτωβρίου 2007, η Αμερικανική Ένωση Τσιμεντοβιομηχανιών (Portland Cement Association - PCA) προβλέπει ότι η παγκόσμια κατανάλωση τσιμέντου πρόκειται να παρουσιάσει μέση ετήσια αύξηση άνω του 6% κατά την προσεχή διετία, φτάνοντας, το 2008, τους 2,9 δις τόνους15. Αν και σημαντικό τμήμα αυτής της ανάπτυξης αναμένεται να προέλθει από νέες αναπτυσσόμενες αγορές της κεντροανατολικής Ευρώπης και της Ασίας (περιλαμβανομένων χωρών όπως η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Σερβία και η Τουρκία, όπου ο Τιτάν δραστηριοποιείται ήδη), εξίσου καλή φαίνεται και η ανάπτυξη σε ώριμες αγορές. Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνονται τα κέρδη του Ομίλου ανά γεωγραφική περιοχή για την τελευταία τριετία σε χιλιάδες 16: 15 Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 16 Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 21

22 Έ τη / Ελλάδα Βόρεια Ν οτιοανατολική Α νατολική Σύνολο Περιοχές κ α ι ΕΕ Α μερική Ευρώπη Μεσόγειος Οι μεγαλύτερες εταιρίες του κλάδου επιδιώκουν να εξασφαλίσουν τον έλεγχο όσων περισσότερων κρίκων της «αλυσίδας αξίας» μπορούν, διεισδύοντας σε συναφείς τομείς δομικών υλικών, όπως του έτοιμου σκυροδέματος, των αδρανών υλικών, των τσιμεντόλιθων κ.α. Το 2007, ο Όμιλος Τιτάν πούλησε περισσότερους από 15,5 εκατ. τόνους τσιμέντου και συναφών υλικών, όπως η επεξεργασμένη ιπτάμενη τέφρα, σχεδόν 6 εκατ. έτοιμου σκυροδέματος, 20 εκατ. τόνους αδρανών υλικών και άλλα οικοδομικά υλικά, όπως τσιμεντόλιθοι και ξηρά κονιάματα. Ο Όμιλος ενισχύει την καθετοποίηση των δραστηριοτήτων του ως σημαντική συνιστώσα της εταιρικής στρατηγικής του, αναζητώντας νέες πηγές κέρδους και αξιοποιώντας τα οφέλη που παρέχει η άσκηση μεγαλύτερου ελέγχου στις κύριες αγορές όπου δραστηριοποιείται. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από τον Λ -7 πίνακα των κερδών του Ομίλου, όπως αναφέρθηκε στην υποενότητα Τα εργοστάσια τσιμέντου είναι επένδυση υψηλού κόστους, η οποία χρειάζεται αρκετά χρόνια για να αποδώσει. Αυτό συμβαίνει γιατί: οι λειτουργικές ταμειακές ανάγκες είναι υψηλές, ιδίως οι ενεργειακές δαπάνες, οι οποίες αυξάνονται ολοένα οι πρώτες ύλες γίνονται όλο και πιο δυσεύρετες και οι άδειες εξασφαλίζονται ολοένα δυσκολότερα Σελίδα 6 της παρούσας εργασίας 22

23 οι φορείς εκμετάλλευσης έρχονται αντιμέτωποι με τις όλο και πιο αυστηρές περιβαλλοντικές απαιτήσεις που τίθενται από κυβερνήσεις και άλλους κανονιστικούς φορείς. Ο Όμιλος Τιτάν βρίσκεται σε προνομιακή θέση για την αντιμετώπιση τόσο αυτών όσο και άλλων προκλήσεων: Διαθέτει την οικονομική ευρωστία που επιτρέπει την αξιοποίηση ευκαιριών ανάπτυξης, τόσο των υφιστάμενων μονάδων όσο και μέσω εξαγορών, αλλά και με τη δημιουργία νέων βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Στο πλαίσιο μείωσης των δαπανών επενδύει σε ενεργειακά αποδοτικές εγκαταστάσεις. Συγκεκριμένα ο ΤΙΤΑΝ δεσμεύεται στην ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, έχει θέσει στόχους για τον περιορισμό των εκπομπών CO2 και έχει επισημάνει συγκεκριμένες ενέργειες που θα περιορίσουν το «οικολογικό αποτύπωμα» και θα ανταποκριθούν στην πρόκληση για βιώσιμη ανάπτυξη. Οι δράσεις του Τιτάν εστιάζονται στους ακόλουθους τομείς : o o o Αποδοτική χρήση της θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας Χρήση εναλλακτικών καυσίμων και α' υλών Παραγωγή τσιμέντων με χαμηλή περιεκτικότητα κλίνκερ 1ft Αποδοτική χρήση Θερμικής και Ηλεκτρικής Ενέργειας o Εξοικονόμηση Θερμικής Ενέργειας o Ο σχηματισμός του κλίνκερ είναι ιδιαίτερα απαιτητικός σε θερμική ενέργεια. Το μέρος της ενέργειας αυτής που σχετίζεται άμεσα Απολογισμός ΕΚΕ Ομίλου Τιτάν Μετά την εξόρυξη, την άλεση και την ομοιογενοποίηση των πρώτων υλών, το πρώτο βήμα στην παραγωγή τσιμέντου είναι η πύρωση του ανθρακικού ασβεστίου, ακολουθούμενη από καύση του προκύπτοντος οξειδίου του ασβεστίου μαζί με διοξείδιο του πυριτίου, αλουμίνα και οξείδιο του σιδήρου σε υψηλές θερμοκρασίες για το σχηματισμό κλίνκερ. Το κλίνκερ στη συνέχεια αλέθεται ή κονιοποιείται μαζί με γύψο και άλλα συστατικά για την παραγωγή τσιμέντου. 23

24 με την χημική αντίδραση που συντελείται εντός του περιστροφικού κλιβάνου δεν επιδέχεται περιορισμό. Όμως υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες περιορισμού θερμικών απωλειών και ενεργειακών απαιτήσεων μέσω : ο πρώτες ύλες Επιλογής της ξηράς μεθόδου εφ όσον διατίθενται οι κατάλληλες ο Εγκατάστασης αποδοτικών πολυβάθμιων προθερμαντών, προασβεστοποιητών και ψυκτών κλίνκερ ο Υποκατάστασης ορυκτών καυσίμων από εναλλακτικά, βιομάζα και γενικότερα «ουδέτερα» από πλευράς εκπομπών καύσιμα. Εξοικονόμηση Ηλεκτρικής Ενέργειας ο Χρήση κατακόρυφων μύλων για την άλεση α' υλών και κλίνκερ ο Χρήση μηχανημάτων μηχανικής μεταφοράς αντί της ενεργοβόρου πνευματικής μεταφοράς ο Αντικατάσταση ηλεκτροκινητήρων με νέους υψηλού βαθμού απόδοσης και χρήση σύγχρονων τεχνολογιών στην διαχείριση της ηλεκτρικής ενέργειας Τα παραπάνω εφαρμόζονται σε κάθε νέα εγκατάσταση και αποτελούν κριτήριο αξιολόγησης κάθε νέας εξαγοράς. Χρήση εναλλακτικών καυσίυων και υλικών Οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στο εσωτερικό του περιστροφικού κλιβάνου επιτρέπουν την διαχείριση αποβλήτων με τις 24

25 ελάχιστες δυνατές αρνητικές επιπτώσεις. Βιομηχανικά και οικιακά απόβλητα μπορούν να αντικαταστήσουν πρωτογενή καύσιμα συμβάλλοντας στην εξοικονόμηση πολύτιμων πηγών ενέργειας. Η αξιοποίηση εναλλακτικών καυσίμων και υλικών θα επιδιώκεται στον μέγιστο δυνατό βαθμό υπό τον όρο αυστηρής τήρησης των κανόνων που έχει θεσπίσει η Πρωτοβουλία Βιώσιμης Ανάπτυξης (CSI) για μέτρηση και καταγραφή των εκπομπών και της Υγιεινής και Ασφάλειας των εργαζομένων. Τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που συνεπάγεται η χρήση εναλλακτικών θα πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση και να γίνονται γνωστά σε εργαζομένους και την τοπική κοινωνία. Κατά προτεραιότητα ενδείκνυται η χρήση βιομάζας που δεν επιβαρύνει τις εκπομπές ^ 2 Παοανωνή τσιυέντου υε χαμηλότερη περιεκτικότητα κλίνκεο Η προσθήκη ιπτάμενης τέφρας, σκωριών υψικαμίνων και άλλων υλικών με υδραυλικές ιδιότητες οδηγούν σε σημαντική μείωση των εκπομπών 002 ανά τόνο τσιμέντου. Η σχετική δυνατότητα που παρέχουν τα Πρότυπα Παραγωγής Τσιμέντου σε ορισμένες χώρες (Ε.Ε.) θα πρέπει να αξιοποιούνται πλήρως. Ανάλογες δυνατότητες υφίστανται και στις ΗΠΑ όπου δεν προβλέπεται η παραγωγή σύμμεικτων τσιμέντων αλλά επιτρέπεται η χρήση πρόσθετων στην παραγωγή σκυροδέματος. Η παραγωγή καθαρής Ιπτάμενης Τέφρας από την θυγατρική S.T συμβάλλει στην επίτευξη του ίδιου τελικού στόχου. Οι ανά γεωγραφική περιοχή οργανωτικές του δομές και η καθετοποίηση των δραστηριοτήτων του, του επιτρέπουν να διατηρεί τον έλεγχο των δικών του αποθεμάτων σε πρώτες ύλες. Ως βασικό στοιχείο της εταιρικής κοινωνικής του ευθύνης, η αειφορία αποτελεί πρωταρχική συνιστώσα της στρατηγικής του- π.χ. είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της επεξεργασίας της ιπτάμενης Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 25

26 τέφρας για τη δημιουργία δομικών υλικών χαμηλού περιβαλλοντικού αντίκτυπου και σημειώνει πρόοδο, ως προς την επίτευξη του στόχου που έχει θέσει για μείωση των εκπομπών CO2 (κατά 15% ανά τόνο προϊόντος μεταξύ 1990 και 2010). Έχει διακριθεί ως εργοδότης, επικεντρώνοντας την προσοχή του στην προσέλκυση, ανάπτυξη και διατήρηση ταλαντούχων στελεχών. Όλα αυτά τα παραδείγματα καταδεικνύουν τη δέσμευση του Ομίλου για συνεχείς επενδύσεις, που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητά του στις τοπικές αγορές και στο διεθνή κλάδο παραγωγής τσιμέντου, ο οποίος χαρακτηρίζεται από ολοένα μεγαλύτερο βαθμό συγκέντρωσης. Τα ισχυρά βασικά οικονομικά του μεγέθη, η θέση που έχει εξασφαλίσει στην αγορά και η στοχευμένη στρατηγική, του επέτρεψαν να περιορίσει τον αντίκτυπο στα αποτελέσματα του 2007, επενδύοντας παράλληλα στη βιώσιμη ανάπτυξη και την επέκταση των δραστηριοτήτων του. Τα πλεονεκτήματα αυτά αποτελούν κοινό χαρακτηριστικό σε όλες τις δραστηριότητες του Ομίλου, όπου κι αν δραστηριοποιείται, παρά τις επιμέρους προκλήσεις και ευκαιρίες που παρουσιάζει κάθε αγορά. Με τη διττή στρατηγική επέκτασης, που συνδυάζει τη γεωγραφική διαφοροποίηση και την καθετοποίηση, μετριάζει τις επιπτώσεις της κάμψης σε επιμέρους περιφερειακές αγορές και προϊόντα. Το 2007, για παράδειγμα, οι επιπτώσεις της κρίσης στη δευτερογενή αγορά στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την ισχυρή του ανάπτυξη στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο Όμιλος Τιτάν θεωρεί την παραγωγή τσιμέντου ως τη βασική επιχειρηματική του δραστηριότητα, γεγονός που έχει άμεσο αντίκτυπο στη στρατηγική εισόδου του σε νέες αγορές. Η ένταξη μιας νέας αγοράς στις δραστηριότητες του Ομίλου πραγματοποιείται είτε μέσω της εξαγοράς κάποιας τοπικής μονάδας παραγωγής τσιμέντου, όπως πρόσφατα στην Τουρκία με τη δημιουργία κοινοπρακτικής επιχείρησης με την Adocim Cimento ή στις ΗΠΑ το 1992 με την εξαγορά της Roanoke Cement Company, είτε μέσω της δημιουργίας ενός νέου εργοστασίου παραγωγής τσιμέντου, όπως οι υπό ανέγερση νέες εγκαταστάσεις του Ομίλου στην Αλβανία. Κατόπιν 26

27 ανάλυσης των συνθηκών της αγοράς και του ισχύοντος νομικού πλαισίου, ακολουθεί καθετοποίηση των δραστηριοτήτων, η οποία ευνοεί την περαιτέρω δημιουργία αξίας. Στόχος του Τιτάν είναι η επέκταση των δραστηριοτήτων του, μια δέσμευση που έχει συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη του Ομίλου. Στον Όμιλο Τιτάν, η πρόοδός του έως σήμερα και οι σύγχρονες τάσεις της αγοράς επιβεβαιώνουν την αξία της στρατηγικής του Ομίλου, καθώς ο βαθμός συγκέντρωσης του τομέα του τσιμέντου και του κλάδου των δομικών υλικών αυξάνει όλο και περισσότερο, τόσο από τη σκοπιά της καθετοποίησης δραστηριοτήτων όσο και γεωγραφικά. Πεποίθηση του Τιτάν είναι ότι αυτή η προσέγγιση θα του επιτρέψει να αξιοποιήσει την προβλεπόμενη σημαντική ανάπτυξη των αγορών στις οποίες δραστηριοποιείται. Βραχυπρόθεσμα, η παρουσία του σε μια σειρά αναδυόμενων αγορών αποσκοπεί στην υποστήριξη της επιχειρηματικής του απόδοσης κατά την περίοδο της αστάθειας στις ΗΠΑ. Έτσι, συνεχίζοντας να επενδύει σε όλες τις πτυχές της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, διασφαλίζει την μελλοντική του μακροπρόθεσμη ευρωστία, μέσω μιας βιώσιμης και κερδοφόρου ανάπτυξης. 2.2 Η επενδυτική πορεία του Τιτάν Οι επενδύσεις του Τιτάν στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας κυμαίνονται περισσότερο σε εξαγορές και ανάπτυξη των δραστηριοτήτων σε άλλες χώρες. Λόγω των ευνοϊκών συνθηκών (σταθερότητα που εμφάνιζε η εγχώρια ζήτηση στα μέσα της δεκαετίας του 2000 και η υψηλή ρευστότητα του Τιτάν), συνέβαλαν στην πραγματοποίηση μιας σειράς επενδυτικών ΟΛ δραστηριοτήτων κατά βάση σε διεθνές επίπεδο21. Το εννεάμηνο του 2008, ο Όμιλος έχει σύνολο υποχρεώσεων 1,7 δισ. ευρώ από τα οποία το 1,1 δισ. ευρώ αφορούν σε δανεισμό αλλά και σε απαιτήσεις - αποθέματα 650 εκατομμύρια ευρώ και σε διαθέσιμα άλλα 31 εκατ. ευρώ. Περίπου 800 εκατ. ευρώ έχουν δεσμευτεί από τον Απρίλιο 2007 με πενταετή γραμμή χρηματοδότησης μέχρι το 2012 με κλειστό επιτόκιο 21 Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 261ζ - Τ Ι

28 (υπολογισμένο σε Libor) που συνολικά διαμορφώνεται στο 5%. Ένα μεγάλο μέρος από τις υπόλοιπες υποχρεώσεις είναι ακόμη πιο μακροπρόθεσμο με συμβόλαια που καλύπτουν την περίοδο Κάτω από τις ευνοϊκές αυτές συνθήκες, ο Όμιλος μπορεί και σχεδιάζει τις επόμενες επενδυτικές του δραστηριότητες. Επιπρόσθετα, για το 9μηνο του 2008, ο κύκλος εργασιών του Ομίλου παρουσιάζει μια μικρή αύξηση (3,5%) στο 1,184 δισ. ευρώ λόγω της ενσωμάτωσης των εξαγορών στην Τουρκία και στην Αίγυπτο, με μείωση όμως κατά 15,6% της κερδοφορία στα 163 εκατομμύρια ευρώ. Ο Τιτάν συνεχίζει δύο σημαντικά έργα που αφορούν στην κατασκευή νέου εργοστασίου (δυναμικότητας 1,5 εκατ. τόνων ετησίως) στην Αλβανία καθώς και στην τοποθέτηση νέας γραμμής παραγωγής στην Αίγυπτο (ανάλογης δυναμικότητας) που έχουν προγραμματιστεί να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του Με την ολοκλήρωση αυτών των επενδύσεων η ελληνική ετήσια δυναμικότητα του ομίλου σε παραγωγή τσιμέντου το 2010 θα είναι αυξημένη κατά 35% έναντι του Ο παρακάτω πίνακας περιλαμβάνει τις υποχρεώσεις και τις πωλήσεις του Ομίλου για την τελευταία πενταετία: Έ τη Κύκλος εργασιών Σύνολο (πωλήσεις) σε Υποχρεώσεων σε χιλιάδες χιλιάδες Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 28

29 Εφαρμόζοντας την γραμμική παλινδρόμηση ψ=α + βχ, όπου ψ= υποχρεώσεις και χ= πωλήσεις, έχουμε την ευθεία παλινδρόμηση: ψ= ,2 + 0,544χ. Εδώ φαίνεται η εξάρτηση των πωλήσεων από τις πιστώσεις που κάνει η εταιρια. Χωρίς καθόλου πιστώσεις οι πωλήσεις θα ήταν ,2 χιλ. ευρώ. Αφετέρου για κάθε αύξηση 1000 ευρώ στους χρεώστες, οι πωλήσεις αυξάνονται 544 ευρώ. Ο συντελεστής συσχέτισης είναι μέτρο της ισχυρότητας της γραμμικής εξάρτησης των Χ και Υ Ο τύπος υπολογισμού του συντελεστή συσχέτισης είναι: γ = Σ[(υ - υχχ- χ)] Σ(υ - υ)2σ(χ - X)2 ί Σ χ2 - Σ χ.υ- Σ χ, Σ Υ η (Σ χ.)2 (Σ Υ η Σ Υ2- )2 η Κάνοντας τις παραπάνω πράξεις βρίσκουμε ότι ο συντελεστής συσχέτισης μεταξύ πωλήσεων και υποχρεώσεων είναι 0,729, που σημαίνει ότι τα δύο μεγέθη έχουν έντονη θετική συσχέτιση για τον Τιτάν. Επίσης, ο παρατηρειται ότι π = 0,5314 που σημαίνει οι πωλήσεις εξαρτώνται κατά 53,14% από την ακολουθούμενη πιστωτική πολιτική και κατά 46,8559% από άλλους παράγοντες. Στην αιγυπτιακή αγορά η θυγατρική εταιρία του ομίλου έχει επενδύσει ήδη 50 εκατ. ευρώ (μέχρι τις 30/6/2008) για τη δεύτερη μονάδα παραγωγής, με τον προϋπολογισμό του έργου να έχει εκτιμηθεί αρχικά στα 160 εκατ. ευρώ. Ο ευρύτερος χώρος των κατασκευών είναι από τους πρώτους που δοκιμάστηκε διεθνώς, με την ελληνική τσιμεντοβιομηχανία να πλήττεται άμεσα Λαζαρίδης Γ.Τ. & Παπαδόπουλος Δ.Λ. (2005) «Χρηματοοικονομική Διοίκηση- Μακροχρόνιος στρατηγικός σχεδιασμός και στρατηγικές χρηματοδοτικές αποφάσεις της επιχείρησης» Τεύχος Γ, Θεσσαλονίκη

30 από την κατάρρευση του στεγαστικού κλάδου στις ΗΠΑ, αγορά όπου διατηρεί σημαντική παρουσία. Κατά το 2008, το αναπτυξιακό πρόγραμμα του ομίλου Τιτάν είχε ως στόχο την επέκταση σε νέες αγορές, λόγω της ύφεσης αυτής. Έτσι, στα τέλη του 2008 ολοκληρώθηκε και το τυπικό σκέλος της εξαγοράς του Ομίλου στη γειτονική Τουρκία. Ειδικότερα, μετά τη λήψη των απαραίτητων εγκρίσεων των αρχών και την ολοκλήρωση του νομικού και οικονομικού ελέγχου, η τοπική τσιμεντοβιομηχανία Adocim Cimento Beton Sanayi ve Ticaret A. S. αποτελεί πλέον μέλος της Τιτάν κατά 50%. Το κόστος της συμμετοχής ανήλθε σε 90,5 εκατ. ευρώ, εξασφαλίζοντας στην ελληνική εταιρεία πρόσβαση στην ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά τσιμέντου της Τουρκίας24. H Adocim διαθέτει ένα σύγχρονο εργοστάσιο στην Αττάλεια ( τόνοι ετησίως) κι ένα ακόμα στη θάλασσα του Μαρμαρά ( τόνοι ετησίως) στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, ενώ ελέγχει και ένα κέντρο άλεσης στο Tekirdag στην περιοχή της Ανατολικής Θράκης, που μάλιστα ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Δεκέμβριο Ωστόσο, η εταιρεία συνεχίζει την ανάπτυξή της, κατασκευάζοντας νέα μονάδα στην περιοχή Artova/Tokat, με παραγωγική δυναμικότητα 1,2 εκατ. τόνων κλίνκερ ετησίως. Στόχος της μονάδας είναι να καλύψει τις κατασκευαστικές ανάγκες των περιοχών της Κεντρικής Ανατολίας και της Μαύρης Θάλασσας, ενώ μέρος της παραγωγής προορίζεται για εξαγωγές. Επιπλέον, σχεδιάζεται η εγκαινίαση μιας ακόμα παραγωγικής μονάδας στην περιοχή Mugla. Η εξέλιξη της εισόδου στην Τουρκία, σε συνδυασμό και με την κατασκευή της πρώτης μονάδας τσιμέντου στην Αλβανία, σηματοδοτεί την περαιτέρω επέκταση της Τιτάν σε νέες αγορές, τη στιγμή που η διοίκηση φέρεται να μελετά την ανάπτυξη και νέας μονάδας στην περιοχή New Hannover της Βόρειας Καρολίνας των ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, την εξαγορά της αμερικανικής S&W Ready Mix Concrete ανακοίνωσε η Titan America, εταιρία του Ομίλου, έναντι 235 εκατ. δολαρίων. Η S&W Ready Mix Concrete είναι εταιρία παροχής έτοιμου μίγματος τσιμέντου, με 26 μονάδες σε στρατηγικές 24 Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: 32k 30

31 τοποθεσίες στη Νότια και Βόρεια Καρολίνα. Η S&W θα λειτουργεί ως θυγατρική της Titan America. Οι δραστηριότητες του ομίλου Τιτάν στην περιοχή περιλαμβάνουν ένα εργοστάσιο παραγωγής τσιμέντου στο Roanoke της Βιρτζίνια, έναν σταθμό εισαγωγής τσιμέντου στο Norfolk, πολλαπλούς σταθμούς διακίνησης δομικών υλικών με σιδηροδρομική σύνδεση, μονάδες παραγωγής σκυροδέματος και μία μονάδα επεξεργασίας και εμπορίας ιπτάμενης τέφρας. Η Titan America είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς δομικών υλικών στις ανατολικές ΗΠΑ, με έδρα το Norfolk της Βιρτζίνια25. Σύμφωνα με την Portland Cement Association (Αμερικανική Ένωση Τσιμεντοβιομηχανιών), το 2007 η κατανάλωση τσιμέντου στις ΗΠΑ υποχώρησε κατά 8%, ενώ αναμένονταν και νέα μείωση τόσο κατά το 2008, όσο και το Ταυτόχρονα, από το 2007 έως το 2012, η προσφορά τσιμέντου θα αυξηθεί κατά 25 εκατ. τόνους, ή 27% έναντι της τρέχουσας παραγωγής. Ακόμα πιο ανησυχητικές ήταν οι τοποθετήσεις της Ένωσης για την αγορά τσιμέντου της Πολιτείας της Φλόριντα, η οποία αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% της δραστηριότητας του Τιτάν στις ΗΠΑ. Μόνο το 2007, η ζήτηση τσιμέντου μειώθηκε κατά 30%, κυρίως λόγω της κρίσης της αγοράς κατοικίας. Σταδιακά έως το 2009, η ζήτηση τσιμέντου στη Φλόριντα περιορίστηκε σε περίπου 7 εκατ. τόνους από το ρεκόρ των 11,5 εκατ. τόνων τα προηγούμενα χρόνια. Αν σε αυτές τις προβλέψεις προστεθεί και η μειωμένη ζήτηση που προβλέπεται και στην ελληνική αγορά στα τέλη του 2008 και στο 2009, γίνεται ευκολότερα αντιληπτή η πρόθεση επέκτασης της Τιτάν σε νέες αγορές, ώστε να αντισταθμιστούν οι απώλειες26. Η ελληνική τσιμεντοβιομηχανία είχε πετύχει στο πρώτο εξάμηνο του 2008 να περιορίσει κατά 75% τις επιπτώσεις από την υποχώρηση της παραγωγής στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα, από τη σχετικά καλή εικόνα στις 25 Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: Πληροφορίες από τον δικτυακό τόπο: k - 31

32 βαλκανικές αγορές και την πλήρη ενοποίηση της θυγατρικής της στην Αίγυπτο. Δυσοίωνα όμως είναι τα μηνύματα και από την εγχώρια αγορά, όπου σημειώνεται υποχώρηση της οικοδομικής δραστηριότητας κατά 5% - 6% το πρώτο εννεάμηνο, με την πρόβλεψη να παραπέμπει σε νέα διόρθωση μέχρι 8% - 10% στα πρώτα δύο τρίμηνα του Η εταιρία Τιτάν παρόλα αυτά προετοιμάζεται για την ύφεση και σχεδιάζει να αντιμετωπίσει την υποχώρηση της ζήτησης με τη λειτουργία νέας μονάδας στην Αλβανία. Παράλληλα υλοποιεί προγράμματα εκσυγχρονισμού υφιστάμενων μονάδων προκειμένου να επιτύχει μείωση του λειτουργικού κόστους. Η TITAN America LLC, θυγατρική της Α.Ε. Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ, διεύρυνε τις δραστηριότητές της με την εξαγορά δύο εταιριών παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος: Της S&W Ready Mix Concrete Company ( S&W ), βασικού προμηθευτή σκυροδέματος στις παράκτιες αγορές της Βόρειας και Νότιας Καρολίνας στις ΗΠΑ. Η S&W διαθέτει 26 μονάδες παραγωγής σκυροδέματος σε τοποθεσίες με στρατηγικό ενδιαφέρον στις ταχέως αναπτυσσόμενες περιοχές του Myrtle Beach, της Νότιας Καρολίνας και του Wilmington της Βόρειας Καρολίνας. Της Mechanicsville Concrete Inc. (Powhatan Ready Mix), η οποία έχει πέντε μονάδες παραγωγής στην ευρύτερη περιοχή του Richmond στην Πολιτεία Βιρτζίνια. Οι νέες αυτές εξαγορές εντάσσονται στη στρατηγική καθετοποίησης του Ομίλου ΤΙΤΑΝ στον κλάδο σκυροδέματος και επιταχύνουν σημαντικά την υλοποίηση του προγράμματος επέκτασής του στις Νοτιοανατολικές Πολιτείες. Τις επενδυτικές αυτές κινήσεις του Ομίλου ενισχύει και η εξαγορά από την TITAN America του λατομείου ασβεστόλιθου Cumberland στις όχθες του ομώνυμου ποταμού στο Salem του Κεντάκυ, που ανήκε στις εταιρίες Cumberland River Resources LLC και Jim Smith Contracting LLC. Το κοίτασμα του λατομείου περιέχει περισσότερους από 1 δισεκατομμύριο τόνους αποθεμάτων κατάλληλων για παραγωγή αδρανών υλικών. ^ 32

33 λατομείο προμηθεύει με αδρανή πολλές περιοχές κατά μήκος του ποταμού Μισισιπή (Νέα Ορλεάνη κ.ά.). Η OTAN America, μέλος του Ομίλου ΤΙΤΑΝ, είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς και προμηθευτές δομικών υλικών στις ανατολικές ΗΠΑ με έδρα το Norfolk της Πολιτείας Bιρτζίνια. Στην TITAN America ανήκουν δύο εργοστάσια παραγωγής τσιμέντου (στο Pennsuco της Φλόριντα και στο Roanoke της Βιρτζίνια), σταθμοί εισαγωγής και διακίνησης τσιμέντου (στην Tampa της Φλόριντα, στο Port Newark του Μου Tζέρσεϊ και στο Norfolk της Bιρτζίνια), σταθμοί διακίνησης δομικών υλικών με σιδηροδρομική σύνδεση, μονάδες παραγωγής σκυροδέματος, μονάδες παραγωγής τσιμεντόλιθων, λατομεία, μονάδες επεξεργασίας και εμπορίας ιπτάμενης τέφρας. 2.3 Οικονομικά στοιχεία του Τιτάν για το Ανάλυση κατά γεωγραφική περιοχή δραστηριοποίησης του Ομίλου για το πρώτο τρίμηνο του 2008 Παρακάτω ακολουθεί μια ανάλυση- μελέτη των οικονομικών αποτελεσμάτων του Τιτάνα για το πρώτο τρίμηνο του 2008 σχετικά με τις αγορές που δραστηριοποιείται, σύμφωνα με την «Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Αποτελεσμάτων για τον Όμιλο Τιτάν το πρώτο τρίμηνο του 2008», που παρουσιάστηκε στην Αθήνα στις 6 Μαΐου : ο Ελλάδα Σε σύγκριση με τα ισχυρά αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2007, οι εγχώρια ζήτηση μειώθηκε κυρίως λόγο νομοθετικών αλλαγών και μη ευνοϊκών καιρικών συνθηκών. Παρατηρήθηκε επίσης μεγάλη αύξηση στην ενέργεια, στα ακατέργαστα υλικά όπως και στα έξοδα μεταφοράς, τα οποία αντισταθμίστηκαν μερικώς λόγω καλύτερης τιμολόγησης. 27 Analysts Conference Call Athens -6th May 2008 Titan Group Financial Results -First Quarter