The World s Dental Newspaper Greek Edition. Κλινικές τεχνικές. Πως να αντιµετωπίσετε τις ακυρώσεις και τη µη προσέλευση ασθενών στο οδοντιατρείο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "The World s Dental Newspaper Greek Edition. Κλινικές τεχνικές. Πως να αντιµετωπίσετε τις ακυρώσεις και τη µη προσέλευση ασθενών στο οδοντιατρείο"

Transcript

1 DENTAL TRIBUNE The World s Dental Newspaper Greek Edition EΛΛΑ Α, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009 ΤΟΜΟΣ 5, ΤΕΥΧΟΣ 22 Tάσεις & Εφαρµογές Κλινικές τεχνικές Σύγχρωνες απόψεις Συνέδρια και άλλα UPDATE 09 WHAT TO USE WHEN TO USE HOW TO USE Βελτίωση του περιεµφυτευµατικού βιοτύπου µε ενδιάµεσα µοσχεύµατα συνδετικού ιστού Μία απλοποιηµένη, ελάχιστα επεµβατική τεχνική ανύψωσης ιγµορείου µε αυτογενές οστούν Προειδοποιήσεις των οδοντιάτρων για τα δόντια των παιδιών Ο Dr.Ed McLaren στην Αθήνα για πρώτη φορά Μαϊου 2009 σελίδα 13 σελίδα 4 σελίδα 22 σελίδα 38 Εν Συντοµία Απώλεια δοντιών και προβλήµατα της τρίτης ηλικίας Σχετικά µε την περαιτέρω ενίσχυση του συνδέσµου µεταξύ στοµατικής υγείας και γενικής υγείας, µία έρευνα από ανούς ερευνητές στο περιοδικό Journal of the American Geriatrics Society (Απρίλιος 2008) τονίζει πως η ύπαρξη λίγων ή καθόλου φυσικών δοντιών στην ηλικία των 70 ετών συνδέεται συχνά µε άλλα προβλήµατα υγείας και µπορεί να υποδεικνύει κίνδυνο για διάφορα νοσήµατα για έναν ασθενή. Οι ερευνητές εξέτασαν 573 άνδρες και γυναίκες χωρίς αναπηρία που ήταν 70 ετών και ζούσαν στην Κοπεγχά Πως να αντιµετωπίσετε τις ακυρώσεις και τη µη προσέλευση ασθενών στο οδοντιατρείο S.McKenzie «Γιατρέ, ο κύριος Χ µόλις ακύρωσε τη δίωρη συνεδρία για γέφυρες και στεφάνες». Σε µία απλή πρόταση πάει χαµένη όλη η παραγωγικότητά σας για την ηµέρα, µέσα σε αυτό το τεράστιο κενό στο πρόγραµµά σας. Κάθε οδοντίατρος σε κάθε οδοντιατρείο αντιµετωπίζει τον ατελείωτο εκνευρισµό που σχετίζεται µε τις ακυρώσεις και µη προσελεύσεις Πρέπει ή όχι να χρησιµοποιείται το φθόριο; Από την επιστηµονική επιτροπή του DTI. Η προοπτική της βρετανικής κυβέρνησης που ξοδεύει χιλιάδες λίρες για να προσθέσει φθόριο στο νερό προκαλεί δυσπιστία. Μερικοί είναι ευχαριστηµένοι που η βρετανική κυβέρνηση ανοίγει το δρόµο για την ξεκάθαρη αντιµετώπιση της οδοντικής τερηδόνας τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες. Αντίθετα, κάποιοι άλλοι-οδοντιατροι και απλοί πολίτες-έχουν ενδοιασµούς. Τι θα πρέπει να γίνει λοιπόν; Η εύκολη λύση για το κράτος θα ήταν να παραπέµψει κάποιο αµφιλεγόµενο θέµα σε «δηµοψήφισµα». Ακούγεται σίγουρα καλό, αφού ενσωµατώνει τις απόψεις όλων των κοινωνικών στρωµάτων. Μπορεί να ισχύει κάτι τέτοιο, αλλά δεν µπορούµε να διανοηθούµε πως θα γίνει ένα τηλεφώνηµα όπου θα µας ζητείται να πούµε αν είµαστε υπέρ ή κατά της φθορίωσης. Αν συµβεί αυτό, τι θα µας ρωτήσουν; Θα µας πουν: «Γεια σας, σας αρέσει η ιδέα να προσλαµβάνετε µία ουσία που έχει χρησιµοποιηθεί ως εντοµοκτόνο και είναι ύποπτη για την πρόκληση καρκίνου, κατάγµατα λεκάνης, πνευµατική καθυστέρηση, προβλήµα- DT σελίδα 6 ασθενών. Η διαρροή εισοδήµατος είναι ση- µαντική καθώς τα ακυρωµένα ραντεβού στοιχίζουν περίπου 20 έως 30 χιλιάδες δολάρια το χρόνο. Και δεν έχουµε υπολογίσει σε αυτά τα χρή- µατα που χάνονται σε παραγωγικότητα και τα οποία ο οδοντίατρος δεν µπορεί να διαγνώσει ούτε και να θεραπεύσει. Ενώ είναι σηµαντικό για τα οδοντιατρεία να διατηρείται ένα πλήρες πρόγραµµα, οι οµάδες συχνά παραβλέπουν το ρόλο τους στην πίεση των ασθενών να µη χά- DT σελίδα 2

2 2 Πρακτικά θέµατα DENTAL TRIBUNE Greek Edition DT σελίδα 1 νουν τα ραντεβού τους. Πρακτικά, οι ακυρώσεις κι οι µη προσελεύσεις ξεκινούν από την οδοντιατρική έδρα. Ε ί ν α ι βασικό το προσωπικό του οδοντιατρείου να τονίζει την αξία της οδοντιατρικής φροντίδας που παρέχεται ακό- µη και στην πιο συχνή οδοντιατρική θεραπεία καθώς και να εξηγεί στους ασθενείς τη ση- µασία του να µη χάνουν τα ραντεβού τους. Είναι ειρωνεία πως οι οδοντίατροι συχνά παραβλέπουν τη σηµαντική επίδραση που έχουν στην αντίληψη του ασθενή για την καθηµερινή οδοντιατρική φροντίδα. Σε µία προσπάθεια να επιστρέψουν στον ασθενή τους, συχνά µειώνουν την αξία της συνεδρίας καθαρισµού των δοντιών.σκεφτείτε αυτό το συχνό σενάριο: ο υγιεινολόγος ξοδεύει αρκετό χρόνο να εξηγήσει σε έναν ασθενή πως εµφανίζει σηµεία περιοδοντικής νόσου και µπορεί να χρειάζεται πιο συχνές συνεδρίες στοµατικής υγιεινής. Ο ασθενής προβληµατίζεται κι είναι έτοιµος να προγραµµατίσει συνεδρίες στοµατικής υγιεινής κάθε 4 µήνες. Στη συνέχεια έρχεται ο οδοντίατρος να εξετάσει τον ασθενή. Τον χαιρετά και τονίζει την καλή δουλειά που έχει κάνει µε τη στοµατική υγιεινή. Ο γιατρός έχει δώσει άθελά του επιβεβαίωση στον ασθενή για να µην προσέλθει στην επόµενη συνεδρία στοµατικής υγιεινής. Πρώτον και κύριο, η οδοντιατρική οµάδα θα πρέπει να συνεννοείται. Αυτή η κατάσταση αντι- µετωπίζεται εύκολα αν ο υγιεινολόγος ασχοληθεί για µία στιγµή να εξηγήσει στον οδοντίατρο τι βρήκε κατά την εξέταση και τι έχει συζητήσει µε τον ασθενή. Είναι µία απλή λύση, αλλά υποβαθµίζει το ρόλο της οδοντιατρικής οµάδας για να τονίσει την αξία της συνεχιζό- µενης οδοντιατρικής φροντίδας. Εκπαιδεύστε τους ασθενείς σας Συχνά οι ασθενείς δεν αντιλαµβάνονται την αναστάτωση που προκαλεί η ακύρωση του ραντεβού τους σε εσάς και την οµάδα σας. Στην πράξη, έχει υπολογιστεί πως περισσότερο από το ένα τέταρτο των ασθενών σας, περίπου 28%, ακυρώνει συχνά ραντεβού κυρίως επειδή οι οδοντίατροι δεν τους εκπαιδεύουν σχετικά µε τη σηµασία των οδοντιατρικών επισκέψεων. Προτείνω οι οδοντίατροι να λάβουν συγκεκριµένα, σταθερά µέτρα για να ανακτήσουν τον έλεγχο στο πρόγραµµά τους. Το πρώτο βήµα είναι να καθοριστεί ένα επίπεδο υπευθυνότητας και πιθανής χρέωσης. Αναθέστε σε ένα συγκεκριµένο άτοµο να ευθύνεται πως τα ραντεβού καταγράφονται σωστά, πως επιβεβαιώνονται 48 ώρες πριν και πως ικανοποιούνται οι στόχοι σε παραγωγικότητα. Επίσης, αναπτύξτε µια ξεκάθαρη πολιτική σχετικά µε τα ακυρωµένα ραντεβού. Η πολιτική θα πρέπει να είναι συγκεκριµένη και σε κατάλληλο τόνο. Θα πρέπει επίσης να διανέµεται περιοδικά σε όλους τους ασθενείς, ειδικά τους νέους ασθενείς. Και κάθε φορά που προγραµµατίζεται ένα ραντεβού η πολιτική θα πρέπει να επαναλαµβάνεται ευγενικά στον ασθενή. Να είστε υποµονετικοί µε τους ασθενείς σας εν έχουν σκοπό να προκαλέσουν χάος ή διατάραξη της καθηµερινότητάς σας. Είναι κι αυτοί πολυάσχολοι και συχνά όταν θα πρέπει να παραµελήσουν κάτι στην απαιτητική τους ζωή, αυτό είναι το ραντεβού στον οδοντίατρο. Ωστόσο, η εκπαίδευσή τους για την πολιτική του οδοντιατρείου είναι ένα βασικό στάδιο που θα πρέπει να εφαρµόζει κάθε οδοντιατρείο για να ελέγξει τις ακυρώσεις και µη προσελεύσεις ασθενών. Κάντε το προσωπικό Οι κλήσεις επιβεβαίωσης είναι επιβεβληµένες για κάθε προγραµ- DT σελίδα 5 Εν Συντοµία International Imprint γη το Λιγότερο από 20% των ατόµων είχαν 20 ή περισσότερα δόντια όταν ξεκίνησε η µελέτη και περισσότερο από το 40% είχαν χάσει όλα τους τα φυσικά δόντια. Στα επόµενα 5 και 10 χρόνια, αυτοί που είχαν λίγα ή καθόλου φυσικά δόντια είχαν υψηλότερα ποσοστά θνησιµότητας και µεγαλύτερο πρόβληµα στο περπάτηµα ή το ανέβασµα σκάλας. Ο σύνδεσµος µεταξύ απώλειας δοντιών και προβληµάτων υγείας παρέµεινε ισχυρός ακόµη κι αφότου άλλοι παράγοντες, όπως προβλήµατα υγείας κι εκπαίδευσης, λήφθηκαν υπόψη. O Οδοντιατρικός σύλλογος της Πενσυλβάνια (ΟΣΠ) προειδοποιεί για τα αναψυκτικά Ο ΟΣΠ είναι πολέµιος των σακχαρούχων αναψυκτικών. Προειδοποιεί πως µερικά από αυτά περιέχουν 11 κουταλιές του γλυκού ζάχαρη ανά µερίδα, εκτός της περιεκτικότητάς τους σε φωσφορικά και κιτρικά οξέα. Το 2000, οι Αµερικανοί κατανάλωναν περισσότερα από 53 γαλόνια αναψυκτικών ανά άτο- µο, µία ποσότητα που ξεπερνούσε όλα τα άλλα υγρά, όπως το γάλα και το νερό. Ένα στα τέσσερα υγρά που καταναλώνεται στις ΗΠΑ είναι ένα αναψυκτικό. Ο ΟΣΠ προειδοποιεί πως οι άνθρωποι θα πρέπει να µειώσουν την κατανάλωση σακχαρούχων αναψυκτικών, όπως σόδα, χυµοί κι άλλα αναψυκτικά. «Κάθε φορά που εσείς ή το παιδί σας τρώτε ή πίνετε σακχαρούχες ουσίες, τα βακτήρια χρησιµοποιούν τη ζάχαρη για να παράγουν επιβλαβή οξέα, που προσβάλλουν τα δόντια για τουλάχιστον 20 λεπτά»,σηµειώνει ο ΟΣΠ. «Μετά από πολλαπλές επιθέσεις, τα δόντια είναι ευπαθή στην τερηδόνα. Αν ένας οδοντίατρος δεν αφαιρέσει την τερηδόνα και δεν τοποθετήσει µία έµφραξη, η τερηδόνα µπορεί να επεκταθεί και στο υπόλοιπο δόντι». DT Licensing by Dental Tribune International Group Editor/Managing Editor DT Asia Pacific Daniel Zimmermann, newsroom@dental-tribune.com Managing Editor German Publications Jeannette Enders j.enders@dental-tribune.com International Editorial Board Dr. Nasser Barghi, Ceramics, U.S.A Dr. Karl Behr, Endodontics, Germany Dr. George Freedman, Esthetics, Canada Dr. Howard Glazer, Cariology, U.S.A Prof. Dr. I. Krejci, Conservative Dentistry, Switzerland Dr. Edward Lynch, Restorative, Ireland Dr. Ziv Mazor, Implantology, Israel Prof. Dr. Georg Meyer, Restorative, Germany Prof. Dr. Rudolph Slavicek, Fuction, Austria Dr. Marius Steigmann, Implantology, Germany DENTAL TRIBUNE The World s Dental Newspaper Greek Edition Copyright 2008 by Dental Tribune International GmbH. All rights reserved. Απαγορεύτεται η αναδηµοσιεύση όλου ή µέρους της ύλης του περιοδικού χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη. Το Dental Tribune καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να παρουσιάσει µε ακρίβεια τα κλινικά δεδοµένα και τα στοιχεία για τα νέα προϊόντα των διαφόρων κατασκευαστών, αλλά δεν αναλαµβάνει την ευθύνη για την αξιοπιστία αυτών των στοιχείων ή για τυχόν τυπογραφικά λάθη. Επίσης, οι εκδότες δεν φέρουν καµία ευθύνη όσον αφορά τις ονοµασίες των προϊόντων ή τις δυνατότητές τους ή αυτά που αναφέρονται από τις διαφηµιστικές εταιρείες. Οι απόψεις που εκφράζονται από τους συγγραφείς των διαφόρων άρθρων αντιπροσωπεύουν µόνον τους ίδιους και δεν εκφράζουν απαραίτητα και τις απόψεις του Dental Tribune International Ελληνική έκδοση Ιδιοκτήτης Omni Press Ανδριτσαίνης 48, Γαλάτσι Τηλέφωνο , Fax omnipress@hol.gr Interne twww.dental-tribune.gr Κωδικός 7656 Αιτήσια συνδροµή 30 Εµβασµα συνδροµών ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 179/ ALPHA BANK 218/ Publisher Torsten Oemus Editorial Assistants Claudia Salwiczek c.salwiczek@dental-tribune.com Anja Worm a.worm@dental-tribune.com Copy editors Sabrina Raaff Hans Montschmann President/CEO Peter Witteczek Director of Finance and Controlling Dan Wunderlich Marketing & Sales Services Daniela Zierke License Incuiries Jorg Warschat Accounting Manuela Hunger Product ManagerBernhard Moldenhauer Executive Producer Gernot Meyer Ad Production Marius Mezger DesignerFranziska Dachsel Dental Tribune International Holbeinstr. 29, 04229, Leipzig, Germany Tel.: Fax: Internet: info@dental-tribune.com Regional Offices Asia Pacific Yonto Risio Communications Ltd Room A, 26/F, 389 King s Road, North Point, Hong Kong Tel.: Fax: The Americas Dental Tribune America, LLC 213 West 35th Street, Suite 801 New York, NY 10001, U.S.A. Tel.: Fax: Εκδότης- ιευθηντής Ιωάννης Ρούσσης ιεύθυνση Σύνταξη ηµήτρης Αρ.Αλεξόπουλος Επιµέλεια ύλης Ευάγγελος Καινούργιος Ειδικοί Συνεργάτες Χρήστος Κωνσταντινίδης Κατερίνα Σπυροπούλου Βασιλική Καραθανάση Αριστείδης Αλεξόπουλος ιαφηµήσεις ηµήτρης Ρούσσης Κώστας Σταµούλης Ατελιέ Βαγγέλης Μακρίδης επισκευθείτε µας :

3

4 4 Εµφυτεύµατα - Κλινικές τεχνικές DENTAL TRIBUNE Greek Edition Μία απλοποιηµένη, ελάχιστα επεµβατική τεχνική ανύψωσης ιγµορείου µε αυτογενές οστούν S.Lee, DDS Η Εµφυτευµατολογία στην οπίσθια περιοχή της άνω γνάθου αποτελεί συχνά µία πρόκληση λόγω της αεροφόρου κοιλότητας του ιγµορείου. Η µεταµόσχευση οστού στο ιγµόρειο αποτελεί µία πολύ προβλέψι- µη επέµβαση µε καλή µακροπρόθεσµη επιτυχία. Υπάρχουν αρκετές χειρουργικές τεχνικές που προτείνονται για την ανύψωση του ιγµορείου όπως η πλάγια θυρίδα, η τεχνική οστεοτοµίας 1a 1b 2a 2b 2c 2d 2e Εικ. 1a Συλλογή αυτογενούς οστού από την περιοχή της οστεοτοµίας.εικ. 1b Περίπου 1cc αυτογενούς οστού συλλέγεται από δύο περιοχές οστεοτοµίας διαστάσεων 5Χ10 χιλ. από οστούν πυκνότητας d3. Εικ. 2a Η τεχνική µε ελάχιστο νερό επιτρέπει στο χειρουργό να νιώθει τη γλωσσική πλάκα, προλαµβάνοντας έτσι τη διάτρηση γλωσσικά στην οπίσθια περιοχή της κάτω γνάθου. Εικ. 2b Η τεχνική µε ελάχιστο νερό επιτρέπει στο χειρουργό να νιώθει την παρειακή πλάκα, προλαµβάνοντας έτσι τη διάτρηση της προστοµιακής πλάκας στην πρόσθια περιοχή της κάτω γνάθου. Εικ. 2c Η τεχνική µε ελάχιστο νερό επιτρέπει στο χειρουργό να νιώθει αντίσταση όταν αγγίζει ρίζες έτσι ώστε να αλλάζει τη γωνίωση του εµφυτεύµατος για αποφυγή επιπλοκών. Εικ. 2d,e Το ΙΑ νεύρο στην περιοχή του 18 εντοπίζεται παρειακά και άνω. Με προσεκτικό σχεδιασµό µπορεί να τοποθετηθεί εµφύτευµα 5Χ10χιλ. γλωσσικά παρακάµπτοντας το νεύρο. Summers, η υδραυλική ανύψωση ιγµορείου κ.α. Ωστόσο, η τεχνική της πλάγιας θυρίδας είναι κάπως επεµβατική µε αρκετές επιπλοκές και µετεγχειρητικό πόνο. Αντίθετα, οι τεχνικές Summer και υδραυλικού τύπου είναι λιγότερο επεµβατικές, αλλά παρουσιάζουν µεγαλύτερη 3a 3b 4a 4a 4b 4b 5a Εικ. 4a Συµπύκνωση οστού λόγω κακής ποιότητας οστού. Εικ. 4b Θραύση του εδάφους του ιγµορείου µε µεγαλύτερη φρέζα (που προχωρά µόλις 1χιλ. βαθύτερα) Μπορούµε να παρατηρήσουµε τη µεµβράνη και θα µετακινείται πάνω κάτω όταν ο ασθενής αναπνέει. Εικ. 5a,b Τοποθετείται απορροφήσιµη µεµβράνη κάτω από τη µεµβράνη του ιγµορείου. τεχνική ευαισθησία. Ο συγγραφέας του άρθρου έχει αναπτύξει µία πολύ απλή και προβλέψιµη τεχνική για ανύψωση της µεµβράνης του Schneider και την ταυτόχρονη λήψη αυτογενούς οστικού µοσχεύ- µατος. Αυτή η διαδικασία µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε ή χωρίς κρηµνό κι ελάχιστη µετεγχειρητική δυσανεξία. 5b Η διαδικασία αυτή αποκαλείται τεχνική µε «ελάχιστο νερό» και βραβεύθηκε στο κλινικό συνέδριο της Αµερικανικής Ακαδηµίας Εµφυτευµατολογίας το 2007 στο Λας Βέγκας. Στη συµβατική τεχνική οστεοτοµίας πραγµατοποιούνται εργώδεις διακλυσµοί στις DT σελίδα 5

5 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Εµφυτεύµατα - Κλινικές τεχνικές 5 DT σελίδα 4 σ.α.λ. για να προληφθεί η υπερθέρµανση του οστού. Ωστόσο, η χρήση νερού εκπλένει εξωτερικά σωµατίδια του οστού που συγκεντρώνονται στα τρύπανα των εµφυτευµάτων. Αντίθετα, στην τεχνική µε ελάχιστο νερό ο τρυπανισµός γίνεται στις 40σ.α.λ. στα 50Νcm χωρίς διακλυσµούς. Έτσι προλαµβάνεται η υπερθέρµανση του οστού, επιτρέπεται η συλλογή οστού κι αυξάνεται η απτική ευαισθησία. Με το σωστό σχήµα φρεζών και χωρίς νερό σε χα- µηλές στροφές, οι εµφυτευµατολόγοι µπορούν να συλλέξουν αυτογενές οστούν έως και 0.5cc ανά οστεοτοµία σε οστούν πυκνότητας d3 (Εικ. 1 a,b). Με τη συµβατική οστεοτοµία σε υψηλές στροφές, ο χειρουργός δεν µπορεί να αντιληφθεί την ανατοµική δοµή του οστού όπως και στην τεχνική µε ελάχιστο νερό. Η εφαρµογή της τεχνικής µε ελάχιστο νερό επιτρέπει στον οδοντίατρο να νιώσει το συµπαγές στρώµα του οστού. 6 7a 7b 8 9 Εικ. 6 Τοποθέτηση οστού σε αντίθετη διεύθυνση για να διανεµηθεί πλαγίως µέσα στην κοιλότητα του ιγµορείου µετά τη συµπύκνωση και την αφαίρεση της αποστειρωµένης γάζας. Εικ. 7a,b Τοποθετείται εµφύτευµα 6Χ10χιλ. µετά το οστικό µόσχευµα στο ιγµόρειο. Εικ. 8 Τοποθετούνται δύο ακόµη εµφυτεύµατα εγγύς του ανυψωµένου ιγµορείου. Εικ. 9 Ένα χρόνο µετά τη φόρτιση. Προέκυψε κάποια συστολή του µοσχεύµατος και σχηµατίζεται νέο συµπαγές οστούν κάτω από το έδαφος του ιγµορείου. Αυτό βοηθά στον προσδιορισµό της γωνίωσης του εµφυτεύµατος για να αποφευχθεί η διάτρηση της γλωσσικής πλάκας στην οπίσθια περιοχή της άνω γνάθου (Εικ. 2a), της παρειακής πλάκας στην πρόσθια περιοχή της άνω γνάθου (Εικ. 2b), την αποφυγή προσβολής ριζών µε άπω γωνίωση (Εικ. 2c) και την παράκαµψη του νεύρου ΙΑ (Εικ. 2d, e). Λόγω των χαµηλών ταχυτήτων σε αυτήν την τεχνική, ακόµη κι η άµεση επαφή µε αρτηρία, νεύρο ή τη µεµβράνη του Schneder µπορεί να µην είναι τόσο επιβλαβής. Η τεχνική µε ελάχιστο νερό επιτρέπει στους στοµατικούς χειρουργούς τη διαφοροποίηση του εδάφους του ιγµορείου, που είναι συµπαγές οστούν µε µεγαλύτερη οστική πυκνότητα µε απτική ευαισθησία. Με τη βοήθεια της ακτινογραφίας, υπολογίζεται το εγγύς µήκος προς το έδαφος και χρησιµοποιείται το τρύπανο για να φτάσει ακριβώς πριν το έδαφος του ιγµορείου. Ενώ πραγµατοποιείται η οστεοτοµία, συλλέγεται αυτογενές οστούν για µετέπειτα χρήση (Εικ. 1). Χρησιµοποιείται µία σειρά τρυπάνων για να συµπυκνωθεί πλάγια το οστούν αν είναι πολύ µαλακό (Εικ. 4a) και στη συνέχεια ανυψώνεται το έδαφος µε µεγαλύτερα τρύπανα προχωρώντας µόλις 1 χιλ. βαθύτερα (Εικ. 4b). Η µεµβράνη του ιγµορείου έχει κάποια ελαστικότητα κι έτσι επιτρέπεται συχνά η ανύψωσή της κατά 1χιλ. χωρίς διάτρηση. Μόλις θραυστεί το έδαφος, τοποθετούµε γάζες στο ιγ- µόρειο για ανύψωση της µεµβράνης του Schneder και στη συνέχεια αφαιρούνται οι γάζες και τοποθετείται απορροφήσιµη µεµβράνη. Ο συγγραφέας του άρθρου έχει επίσης επινοήσει την περιστροφική τεχνική για την εισαγωγή απορροφήσιµης µεµβράνης στην κοιλότητα του ιγµορείου για καλύτερη διατήρηση των µοσχευµάτων (Εικ. 5a,b). Μετά την τοποθέτηση της µεµβράνης, προστίθεται αργά οστικό µόσχευµα µε µία φρέζα που δεν κόβει στο άκρο µε αντίστροφη διεύθυνση. Αυτή η τεχνική συµπυκνώνει οστούν πλαγίως (Εικ. 6). Η µεγαλύτερη διάµετρος του εµφυτεύµατος µε µεγαλύτερη πλατφόρµα σε σχέση µε το σώµα είναι ιδανική για εσωτερική ανύψωση ιγ- µορείου, αφού η µεγαλύτερη πλατφόρµα θα ανθίσταται στην προώθηση του εµφυτεύµατος στο ιγµόρειο σε περίπτωση µικρής αρχικής σταθερότητας. Ο συγγραφέας προτιµεί την υπερώια τοµή όταν εφαρµόζει αυτήν τη διαδικασία. Ωστόσο, σε έντονα απορροφηµένες ακρολοφίες, η µείζων υπερώια αρτηρία µπορεί να βρίσκεται αρκετά κοντά στην τοµή κι έτσι θα πρέπει να είµαστε προσεκτικοί. Ο λόγος για την υπερώια τοµή είναι πως αν προκύψει της µεµβράνης του ιγµορείου, απλά µπορούµε να κλείσουµε τον κρηµνό και να αποφύγουµε την πιθανότητα δηµιουργίας κολπικού συριγγίου στο στό- µα. Η τοποθέτηση µη απορροφήσιµης µεµβράνης προτείνεται για λεπτό ουλικό βιότυπο και λεπτό έδαφος ιγµορείου. Στη συνέχεια απλά επαναλαµβάνετε την επέµβαση µετά από 2-3 µήνες ανάλογα µε το µέγεθος της διάτρησης. DT Αναδηµοσίευση από το DTI United Kingdom Edition, Σεπτεµβρίου 2008 Είναι απόφοιτος Οδοντιατρικής και Μικροβιολογίας και διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στην Καλιφόρνια µε τη σύζυγο του G.Lee που έχει σπουδάσει Οδοντιατρική και Ψυχολογία. Πραγµατοποιεί πολλές οµιλίες στις ΗΠΑ για θέµατα εµφυτευµάτων κι Ορθοδοντικής κι έχει τιµηθεί µε διάφορες επιστηµονικές διακρίσεις. µατισµένο ραντεβού. Θα πρέπει να γίνονται 48 ώρες πριν το ραντεβού. Τα οδοντιατρεία που έχουν τη µεγαλύτερη επιτυχία όσον αφορά τον έλεγχο των ακυρώσεων και µη προσελεύσεων ασθενών είναι σε θέση να ρυθµίσουν το ωράριο του συντονιστή των ραντεβού έτσι ώστε να µπορεί να κάνει τις απαραίτητες κλήσεις τις ώρες που είναι πιθανότερο να βρει τους ασθενείς, όπως τα απογεύ- µατα. Ο στόχος αυτής της κλήσης είναι η άµεση επικοινωνία µε τον ασθενή. Αυτό απαιτεί πολύ µεγαλύτερη προσπάθεια από το να αφήσετε απλά ένα µήνυµα στον τηλεφωνητή ή σε κάποιο άλλο µέλος της οικογένειας. Χρησιµοποιείστε έναν θετικό και ευχάριστο τόνο όταν επιβεβαιώνετε τα ραντεβού. Κρατήστε σηµειώσεις στο αρχείο του ασθενή σχετικά ένα συγκεκριµένο τοµέα προβληµατισµού κι ενισχύστε την ανάγκη της θεραπείας, µε βάση τα στοιχεία του ασθενή. Για παράδειγµα «Κύριε Χ, γνωρίζω πως ο γιατρός σας θέλει να παρακολουθήσει την πορεία αυτού του δοντιού στην άνω αριστερή πλευρά». Έτσι προσωποποιείται η κλήση και τονίζεται τόσο η σηµασία του ραντεβού όσο και το γεγονός πως ο οδοντίατρος ενδιαφέρεται πραγµατικά για τον ασθενή. Καλύψτε τις ακυρώσεις γρήγορα Ένα πρόγραµµα υπολογιστή για ραντεβού είναι απαραίτητο για να γεµίσετε γρήγορα κι αποτελεσµατικά τις ακυρώσεις και να διαχειρίζεστε σωστά ολόκληρο το πρόγραµµά σας. Ο υπολογιστής δίνει τη δυνατότητα να διατηρείτε µία λίστα των ασθενών που ενδιαφέρονται να προσέλθουν συντοµότερα για το ραντεβού τους. Όταν ένας ασθενής ακυρώσει, το πρόγραµµα διατηρεί τις πληροφορίες του ραντεβού κι εξετάζει τα διαθέσιµα ραντεβού και τη βάση δεδοµένων των ασθενών για να γεµίσει τα κενά στο πρόγραµµα. Παρακολουθείστε τους ασθενείς που δεν προσέρχονται Να παρακολουθείτε κάθε ασθενή που δεν προσέρχεται, ακυρώνει ή δεν ανανεώνει το ραντεβού. Να επικοινωνείτε µε αυτούς που δεν προσέρχονται µέσα σε 10 λεπτά από την ώρα του ραντεβού και να εκφράζετε την ανησυχία σας για την απουσία τους. Για παράδειγµα «Κύριε Χ σας καλώ από το οδοντιατρείο του ρ. Τάδε. Σας περιµέναµε σήµερα στις 3 και ανησυχήσαµε που δεν ήρθατε. Είναι όλα εντάξει;» Μετά από δύο µη προσελεύσεις θα πρέπει να σηµειώνεται στο αρχείο του ασθενή πως είναι αναξιόπιστος. Ενηµερώστε ευγενικά τον ασθενή πως θα επικοινωνήσετε µαζί του όταν υπάρχει κάποιο κενό. Αν οι ασθενείς ακυρώνουν συχνά λόγω δουλειάς και οικογενειακών υποχρεώσεων, θα πρέπει να σκεφτείτε το ενδεχόµενο προγραµµατισµού ορισµένων ραντεβού το απόγευµα και/ή το Σαββατοκύριακο. Οι ακυρώσεις κι οι µη προσελεύσεις αποτελούν µία αντανάκλαση των γρήγορων ρυθµών και των υποχρεώσεων της εποχής µας. Είναι ένα πρόβληµα που επηρεάζει τα οδοντιατρεία που εξυπηρετούν ασθενείς µε χαµηλό οδοντιατρικό δείκτη νοηµοσύνης καθώς κι αυτά που εξυπηρετούν πολυάσχολα και καλά εκπαιδευ- µένα άτοµα. Παρόλο που δεν µπορούν να εξαλειφθούν πλήρως, µε µία ξεκάθαρη κι άµεση προσέγγιση οι ακυρώσεις κι οι µη προσελεύσεις µπορούν να ελαχιστοποιηθούν σηµαντικά στο οδοντιατρείο σας. DT Αναδηµοσίευση από το DTI United Kingdom Edition Σεπτεµβρίου 2008 Είναι εξειδικευµένη σύµβουλος Οργάνωσης και ιαχείρισης Οδοντιατρείων και Πρόεδρος της Οµώνυµης Εταιρείας στις ΗΠΑ.

6 6 Kλινικές τεχνικές DENTAL TRIBUNE Greek Edition Επιτυχηµένος θεραπευτικός σχεδιασµός: η επανορθωτική/χειρουργική διεπιφάνεια D.Bloom, DDS, J.Padayachy, DDS, G.McLellan, DDS Ιστορικά, η χειρουργική τοποθέτηση εµφυτευµάτων (ειδικά στην πρόσθια περιοχή της άνω γνάθου) εξαρτάτο αποκλειστικά από το ση- µείο όπου ο χειρουργός πίστευε πως έπρεπε να τα τοποθετήσει, ανάλογα µε την θέση του οστού, αντί να σκεφτεί πού θα επιθυµούσε ο προσθετολόγος να τοποθετηθούν. Η µακροβιότητα των εµφυτευµάτων είναι πλέον τόσο επιβεβαιωµένη που ένα λειτουργικό εµφύτευµα δεν θεωρείται πλέον επιτυχηµένο, εκτός αν εναρµονίζεται µε την υπόλοιπη οδοντοφυΐα, τόσο όσον αφορά την θέση, την υγεία των µαλακών ιστών και την αισθητική. Η µεταχείριση των µαλακών ιστών είναι κρίσιµη για την επιτυχία ή αποτυχία ενός περιστατικού. Προετοιµασία για θεραπεία εν έχει σηµασία αν ο οδοντίατρος τοποθετεί κι αποκαθιστά προσθετικά ένα εµφύτευµα ή αν κάνει µόνο την προσθετική αποκατάσταση και παραπέµπει σε κάποιον άλλο οδοντίατρο για την τοποθέτηση. Αυτό που είναι σηµαντικό είναι η σωστή διάγνωση κι ο θεραπευτικός σχεδιασµός. Αυτό ξεκινά µε µία σχολαστική εξέταση, ψηφιακές ακτινογραφίες και ψηφιακή φωτογραφία, εκµαγεία µελέτης και κατανόηση ή αντι- µετώπιση των προσδοκιών του ασθενή. Αν εξετάσουµε την τοποθέτηση ενός εµφυτεύµατος στην πρόσθια περιοχή (αυτό παρουσιάζεται στα µελετώµενα περιστατικά), θα πρέπει να λάβουµε υπόψη τα εξής: 1. Πότε χάθηκε το δόντι; Αυτό σχετίζεται µε το αν υπάρχει επαρκές οστούν τόσο σε κατακόρυφο όσο και σε οριζόντιο επίπεδο. Ενώ οι κατακόρυφες βλάβες µπορεί να απαιτούν ένα οστικό µόσχευµα µία οριζόντια (παρειογλωσσική) βλάβη µπορεί να αντιµετωπιστεί µε ένα µόσχευµα συνδετικού ιστού αρκεί να µην είναι πολύ οξύαιχµη η ακρολοφία που αποτελεί αντένδειξη για τη διεύρυνσή της. Συνεπώς, η εξέταση του οστού και µία τµηµατική CT µπορεί να χρειαστούν. 2. Αν υπάρχει το δόντι, έχουµε φλεγµονή και πόσο οστούν έχει απολεσθεί; Αυτό µπορεί να απαιτεί µία περίοδο επούλωσης πριν την τοποθέτηση του εµφυτεύ- µατος και συνεπώς προσωρινές αποκαταστάσεις. Η άµεση τοποθέτηση (αµέσως µετά την εξαγωγή) κι η άµεση DT σελίδα 15 DT σελίδα 1 τα γονιµότητας, προβλήµατα στον θυρεοειδή, εύθραυστα οστά, χρόνια κόπωση, έντονη δίψα, πονοκεφάλους, δερµατικά εξανθήµατα και οδοντικές ανωµαλίες;» Μάλλον όχι. Προστιθέµενες βιταµίνες Συζητώντας µε τον ρ. Cockcroft, την τελευταία εβδοµάδα, άκουσα τα επιχειρήµατά του υπέρ της φθορίωσης. Όταν ρωτήθηκε γιατί θα πρέπει όλοι να πίνουν φθοριωµένο νερό προς όφελος αυτών µε τα περισσότερο τερηδονισµένα δόντια, απάντησε το εξής: «εν έχω το δικαίωµα να επιβάλλω τη φθορίωση, αλλά θα στα- µατούσατε την θεραπεία για τον καρκίνο του πνεύµονα επειδή οι άνθρωποι καπνίζουν;» «Προσθέτουµε φολικό οξύ στο ψωµί και τα δη- µητριακά, περισσότερες βιταµίνες και µεταλλικά στοιχεία στα µπισκότα και τα γλυκά, οπότε ποια είναι η διαφορά; Αν χάσετε τα δόντια σας στην ηλικία των 10 ετών αυτό θα σας ακολουθεί για την υπόλοιπη ζωή σαςτα δεδοµένα υπέρ της φθορίωσης είναι πολύ συγκεκριµένα. Μελέτες σε ολόκληρο τον κόσµο υποστηρίζουν πως το µέσο παιδί θα εµφανίσει δύο λιγότερα δόντια µε τερηδόνα και πως 15% περισσότερα παιδιά δεν θα εµφανίσουν καθόλου τερηδόνα στα δόντια τους. Η κυβέρνηση προσθέτει επίσης πως «η φθορίωση είναι ένας αποτελεσµατικός και σχετικά εύκολος τρόπος για την αντιµετώπιση ανισοτήτων στην υγείαδίνοντας στα φτωχότερα παιδιά µία βοήθεια για την οδοντική τους υγεία που µπορεί να διαρκέσει για µία ζωή, µειώνοντας την τερηδόνα των δοντιών και τις οδοντιατρικές εργασίες που θα χρειαστούν στο µέλλον». Σε απάντηση προς αυτήν την άποψη πολλοί ειδικοί κι έµπειροι αµφισβητίες που συνηθίζουν να κερδίζουν τις συζητήσεις εναντίον της φθορίωσης, θα σπεύσουν να τονίσουν τα στοιχεία της άλλης πλευράς. Ο Τ. Lees, οδοντιατρικός σύµβουλος στο Bρετανικό συµβούλιο εναντίον της φθορίωσης, είναι ένας τέτοιος άνθρωπος. Παρουσιάζει στοιχεία από το περιοδικό York Review: «Καταδικάζει έναν στους 8 ανθρώπους σε ισόβια πληρωµή για Αισθητική Οδοντιατρική». Η χώρα έχει υποστηρίξει πολλές φορές για περισσότερα από 40 χρόνια πως δεν επιθυµεί επικίνδυνα τοξικά δηλητήρια µέσα στην παροχή νερού. Τα επιστη- µονικά δεδοµένα είναι η µόνη λύση σε αυτή τη µακροχρόνια διαµάχη. DT

7

8 8 Αισθητική Οδοντιατρική DENTAL TRIBUNE Greek Edition Βελτιωµένη αποτελεσµατικότητα των πρόσθιων αισθητικών αποκαταστάσεων µε άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων F.C.Lazar, A.Steup Οι πρόσθιες αποκαταστάσεις αποτελούν ένα σύνθετο στόχο στην Προσθετική και την Εµφυτευµατολογία. Επιστηµονικά είναι προφανές πως η πρόωρη απώλεια φατνιακού οστού οδηγεί σε προοδευτική απώλεια των γύρω µαλακών ιστών. Ενώ η συµβατική θεραπεία µε εµφυτεύµατα προσδιορίζει ένα συνολικό χρόνο θεραπείας συνήθως 1-1,5 χρόνου, µε την άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων αυτός ο χρόνος µειώνεται περίπου στους 3 µήνες. Τα κριτήρια για την άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων περιορίζουν τις ενδείξεις τους, αλλά υπάρχουν επιπρόσθετα οφέλη όπως µειωµένη φατνιακή απορρόφηση, µειωµένη βλάβη για τον ασθενή και µειωµένο κόστος. Ωστόσο, οι προστοµιακές οστικές βλάβες των µετεξακτικών φατνίων, ως αποτέλεσµα της διαδικασίας χειρουργικής εξαγωγής και/ή της περιοδοντίτιδας, θα περιορίσει τον αριθµό των ασθενών που µπορούν να δεχθούν άµεσα εµφυτεύµατα. Οι καλά διαµορφωµένοι κανόνες για ένα άµεσο πρωτόκολλο εµφύτευσης και διαβλεννογόνιας επούλωσης υποδεικνύουν προσεκτικές εξαγωγές και µη αναπέταση κρη- µνού καθώς κι ακριβή έλεγχο της πλάκας κι αν χρειαστεί, προσεκτική αντιµετώπιση των ιστών. Μία µη σταθερή σχέση φατνίου προς εµφύτευ- µα, ωστόσο, θα απαιτεί περαιτέρω διαχωριστικές τεχνικές όπως µεµβράνες ή άµεση αυξητική επέµβαση µε τα ληφθέντα οστικά τεµάχια. Σχετικά µε το σχήµα της στεφάνης, οι µασητικές επαφές καθώς κι οι πλάγιες επαφές κατά τη µάσηση θα πρέπει να αποφεύγονται αυστηρά (άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων χωρίς άµεση φόρτιση). Μετά από 3 µήνες µπορεί να τοποθετηθεί η τελική προσθετική εργασία µε σωστή σύγκλειση και αισθητική. Ακόµη κι αν επιλέξουµε µία θεραπεία όψιµης τοποθέτησης εµφυτεύµατος (έξι εβδοµάδες µετά την εξαγωγή) η απώλεια σκληρών και µαλακών ιστών είναι αναπόφευκτη. Οι Ηartmann και Steup προσδιόρισαν τις διάφορες επιλογές για επιτυχή θεραπεία µε εµφυτεύµατα στην πρόσθια περιοχή µε τον ακόλουθο τρόπο: 1. Άµεσα εµφυτεύµατα σε ένα στάδιο µε α. εξατοµικευµένα κολοβώµατα διαµόρφωσης ιστών β. τελικές στεφάνες. 2. Όψιµα άµεσα εµφυτεύµατα που τοποθετούνται έξι έως οκτώ εβδοµάδες µετά την εξαγωγή µε α. άµεση λήψη αποτυπώµατος και τοποθέτηση της στεφάνης µετά την αποκάλυψη του εµφυτεύµατος β. διαµόρφωση µαλακών ιστών µε προσωρινές στεφάνες/κολοβώµατα ακολουθούµενη από την τοποθέτηση της τελικής στεφάνης. Το ακόλουθο περιστατικό, που στηρίζεται στην πρώτη επιλογή (άµεσα εµφυτεύµατα σε ένα στάδιο µε εξατοµικευ- µένα κολοβώµατα δια- µόρφωσης ιστών), αντιπροσωπεύει µία διαδικασία που εφαρµόζεται ευρέως κι όταν είναι δυνατό στο οδοντιατρείο µας. Η εξατοµίκευση των γύρω µαλακών ιστών ήταν οριστική στις περισσότερες περιπτώσεις Αναφορά περιστατικού Μία γυναίκα 56 ετών παραπέµφθηκε µε ιστορικό ενός καταδικασµένου άνω κυνόδοντα κι υπέφερε από περιοδοντίτιδα και ακρορριζική απορρόφηση. Μετά την ακτινογραφική αξιολόγηση, η κλινική εξέταση µε ανιχνευτήρα αποκάλυψε ελάχιστο βάθος θυλάκων 3χιλ. χωρίς εξίδρωµα ή πύον. Η ζωτικότητα του δοντιού ήταν αρνητική και το δόντι εµφάνιζε ελαφρά κινητικότητα. Αναγνωρίστηκε επίσης µία αφύσικη πλάγια θέση µε ήπια κινητικότητα. Αποφασίστηκε η εφαρ- µογή ενός πρωτοκόλλου άµεσης εµφύτευσης υποθέτοντας πως το οστούν δεν είχε επηρεαστεί. Το δόντι εξάχθηκε ατραυ- µατικά µε τοπική αναισθησία, ενώ η παρειακή κι η υπερώια οστική πλάκα ήταν ακέραιες µε επαρκές πάχος οστού (Εικ. 2). Στη συνέχεια, το µετεξακτικό φατνίο µε µικρή ποσότητα ακρορριζικών φλεγµαίνοντων ιστών αποξέστηκε µε ένα ξέστρο µε διακλυσµούς υπεροξειδίου του υδρογόνου 3%. Ακολούθησε η τοποθέτηση ενός εµφυτεύµατος µε υπερώια γωνίωση 10 µοιρών κατά την τοποθέτηση, παρέχοντας επαρκή αρχική σταθερότητα. Η διάµετρος του εµφυτεύµατος ήταν 5χιλ. και το µήκος 16χιλ. (Εικ.3,7). Ωστόσο, το κενό στο φατνίο του εµφυτεύµατος πληρώθηκε µε οστικό υλικό που συλλέχθηκε µε οστικό υλικό που συγκεντρώθηκε µε ειδικό εργαλείο συλλογής οστού. Κατασκευάστηκε µία προσωρινή στεφάνη (µε πλαστική επικάλυψη, υψηλή στιλβωσιµότητα, από ρητίνη) που ήταν κοχλιούµενη και τοποθετήθηκε την ίδια ηµέρα (Εικ. 5,6). Κατά την περίοδο της κατασκευής της τοποθετήθηκε ένα κολόβωµα επούλωσης για 3-4 ώρες για να διατηρηθεί σταθερή η θέση του βλεννογόνου και να µην καταρρεύσει (Εικ. 4). Όταν ενσωµατώθηκε, αφαιρέθηκαν οι επαφές της στεφάνης κατά τη µέγιστη συγγόµφωση, την προολίσθηση και την πλαγιολίσθηση. Ακολούθησε ένα αυστηρό εβδοµαδιαίο πρόγραµ- µα επανελέγχων, δόθηκαν οδηγίες για άριστη στοµατική υγιεινή και διαµορφώθηκε ένα αυστηρό πρωτόκολλο για να αποφεύγονται οι επαφές κατά τη δήξη και τη µάσηση µε επαφή στην προσωρινή στεφάνη. Λήφθηκαν ακτινογραφίες αµέσως µετά το χειρουργείο και πριν την τελική αποκατάσταση (Εικ. 7) κι ελέγχθηκε η σταθερότητα του συστή- µατος εµφύτευµα-στεφάνη κλινικά κατά την περίοδο επούλωσης. Τρεις µήνες αργότερα αφαιρέθηκε η προσωρινή στεφάνη. Εκείνη τη χρονική στιγµή οι γύρω µαλακοί ιστοί βρίσκονταν σε φυσιολογικά πλαίσια και δεν είχαν επηρεαστεί (Εικ. 8). Λήφθηκαν αποτυπώµατα για την κατασκευή της τελικής στεφάνης (Εικ. 9). Κατά τη φάση της τελικής προσθετικής αποκατάστασης, η ουλοβλεννογόνια ένωση βρισκόταν στο ίδιο επίπεδο µε την περιοχή γύρω από το φυσικό δόντι του αντίθετου φραγµού. Το σχήµα της µεσοδόντιας θηλής κι οι γύρω ιστοί διατηρήθηκαν όπως προβλέφθηκε προηγου- µένως (Εικ ). Κατά τον επανέλεγχο (στους 6 και 12 µήνες) δεν υπήρχαν σηµεία φλεγµονής, απώλειας σταθερότητας ή απώλειας πρόσφυσης των µαλακών ιστών κι οι µεσοδόντιες θηλές παρέµεναν σταθερές. Συζήτηση Υπάρχουν διάφορες επιλογές για λειτουργική κι αισθητική αποκατάσταση προσθίων δοντιών. Η επιλογή τους καθορίζεται από παράγοντες όπως η βαρύτητα της φλεγµονής στα δόντια που πρόκειται να εξαχθούν, το βάθος των θυλάκων κι οι σχετικές οστικές βλάβες. Η άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων σε ένα στάδιο αποτελεί τη λιγότερο τραυ- µατική επιλογή, που διατηρεί καλύτερα τόσο τους µαλακούς ιστούς όσο και το µετεξακτικό φατνίο. Είναι απαραίτητη µία διαφορετική εφαρµογή των χειρουργικών και προσθετικών τεχνικών για εξατοµικευµένες περιπτώσεις. Αν υπάρχει επαρκής ποσότητα σκληρών ιστών, το σχήµα των µαλακών ιστών µπορεί να αναµένεται να επιστρέψει στο φυσιολογικό όπως παρουσιάστηκε σε αυτήν την περίπτωση. Παρουσιάστηκε πώς τα άµεσα τοποθετούµενα εµφυτεύµατα σε φρέσκα µετεξακτικά φατνία επουλώνονται µε προβλέψιµο τρόπο µε κλινικά σηµαντική ποσότητα οστού και διατήρηση των γύρω µαλακών ιστών. Οι βλάβες του φατνιακού οστού, ιδιαίτερα στο προστοµιακό τοίχωµα, που είναι ορατές κατά την εξαγωγή, απαιτούν επιπρόσθετα µέτρα που θα πρέπει να συζητηθούν σύντοµα. Βιβλιογραφία DT Gomez-Roman G, Schulte W, d'hoedt B, Axman-Krcmar D: The Frialit-2 implant System: live-year clinical experience in single-tooth and immediately postextraction applications. Int J Oral Maxillofac Implants 1997; 12: Wohrle PS: Single-tooth replacement in the aesthetic zone wilh immediate provisionalization: four"leen consecutive Case reports. Pract Periodontics Aesthet Dent 1998;10: Romanos G: Sofortbelastung von enossalen Implantaten im Seitenzahnbereich des Unterkiefers, Tierexperimentelle und klinische Studien, Quintessenz Vedags GmbH 2005.

9

10 10 Τάσεις & εφαρµογές DENTAL TRIBUNE Greek Edition Μία προοδευτική προσέγγιση για άξονες και ψευδοκολοβώµατα τελευταίας τεχνολογίας N.L.Hicks Όταν αποκαθιστούµε ένα ενδοδοντικά θεραπευµένο δόντι, ειδικά όταν ενδείκνυνται στεφάνες, θα πρέπει να θυ- µόµαστε πάντα πως η πρόγνωση για αυτό το δόντι εξαρτάται από τα υλικά και τις τεχνολογίες που χρησιµοποιούνται στο στάδιο της ανασύστασης µε άξονα και ψευδοκολόβωµα. Σε κλινικές µελέτες όπου συγκρίνεται η 4ετής απόδοση χυτών αξόνων έναντι των πιο εξελιγµένων αξόνων µε ενισχυτικές ίνες, πλεονεκτούν ξεκάθαρα οι σύγχρονες προσεγγίσεις, όσον αφορά τον εγγενή κίνδυνο για κάταγµα της ρίζας. Ενώ οι in vitro δοκιµασίες µπορεί να δείχνουν υψηλή αντοχή στην θραύση, αυτό το κάταγ- µα δεν µπορεί επίσης να αποκατασταθεί στο 70% των περιπτώσεων. Οι άξονες µε ενισχυτικές ίνες, που εισήχθησαν στην Ευρώπη στις αρχές της δεκαετίας του 90, κατασκευάστηκαν αρχικά από ανθρακονήµατα. Παρόλο που δεν είχαν καλή αισθητική ούτε ήταν ακτινοσκιεροί, αυτοί οι άξονες (κι οι 3 γενιές που ακολούθησαν) έχει αποδειχθεί πως µπορούν να κάνουν όσα χρειάζεται ένας άξονας, µέσω in vitro και κλινικών µελετών και χωρίς να προδιαθέτουν σε κάταγµα της ρίζας. Αυτό είναι πιθανό επειδή το µέτρο ελαστικότητας (ακαµψία) των αξόνων από ανθρακονήµατα είναι περίπου το ίδιο µε τη ρητίνη και την οδοντίνη, έτσι ώστε τα τµήµατα της αποκατάστασης να λειτουργούν σε µηχανική αρµονία. Η τελευταία λέξη της τεχνολογίας στους άξονες είναι ο άξονας DT Light Post. Ακτινοσκιερός και φωτοαπορροφητικός, παρέχει ελαφρώς καλύτερη συγκράτηση από τον παράλληλο µεταλλικό άξονα Parapost. Αναγκαιότητα: η µητέρα της εφεύρεσης Ο σχεδιασµός διπλής κωνικότητας προέρχεται από εκτεταµένες ανατο- µικές µετρήσεις των ριζικών σωλήνων, από τους καθηγητές Ενδοδοντίας και Προσθετικής του Πανεπιστηµίου του Μόντρεαλ για να αποφασιστεί πως έπρεπε να κατασκευαστεί ένας άξονας που να εφαρµόζει στο ριζικό σωλήνα, αντί να τροποποιούµε το ριζικό σωλήνα για να υποδεχθεί ένα συγκεκριµένο σχήµα άξονα. Κάθε µέγεθος άξονα έχει δύο διαφορετικές κωνικότητες κι ένα κυλινδρικό τµήµα που παρέχει καλή προσαρ- µογή µε ελάχιστη αφαίρεση οδοντίνης, όπως προτείνεται από τα συγγράµµατα Ενδοδοντίας. Συχνά, όταν χρησιµοποιούµε χυτά µέταλλα ή ανοξείδωτο χάλυβα για άξονα/ψευδοκολόβωµα, το δυναµικό διάβρωσης κι η διµεταλλική αντίδραση (γαλβανισµός) αποτελούν πρόβληµα. Οι άξονες µε ενισχυτικές ίνες δε διαβρώνονται. Οι άξονες µε ενισχυτικές ίνες, επίσης, είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσουν µικροδιαρροή σε σχέση µε τους άκαµπτους µεταλλικούς άξονες. Για διάφορους λόγους, πολλές ενδοδοντικές θεραπείες απαιτούν επανάληψη κάθε χρόνο και σχεδόν στο 25% από αυτές θα χρειάζεται να αφαιρεθεί ένας άξονας. Η αφαίρεση ενός άξονα µε ενισχυτικές ίνες γίνεται γρήγορα διατρυπώντας τους στο µέσον. Παρόλο που υπάρχουν πολλοί άξονες µε ενισχυτικές ίνες, δεν είναι όλοι οι ίδιοι. Μπορεί να διαφέρουν σηµαντικά στις φυσικές και µηχανικές τους ιδιότητες. η- µοσιευµένες in vitro µελέτες δείχνουν πως οι άξονες χαλαζία είναι ισχυρότεροι από άλλους άξονες µε ενισχυτικές ίνες και πιο ανθεκτικοί στην κόπωση σε σχέση µε τους προκατασκευασµένους µεταλλικούς άξονες κι άλλους άξονες µε ενισχυτικές ίνες. Οι άξονες RTD από ανθρακονήµατα υποστηρίζεται από κλινικές µελέτες πως εµφανίζονται λειτουργικοί στο στόµα έως και 11 χρόνια. Πώς βελτιώνεται η τελειότητα; Οι οδοντίατροι που είναι εξοικειωµένοι µε ηµιδιαφανείς άξονες µε ενισχυτικές ίνες γνωρίζουν πως αν χρειαστούν αφαίρεση, µπορεί να είναι δύσκολη η επίτευξη καλής αισθητικής µέσα στο σύµπλεγ- µα ψευδοκολοβώµατος και δοντιού. Περιλάµβανε µία ακόµη πατέντα για σχετικά προϊόντα αλλά το νέο σύστηµα που παρουσιάζουµε εµπεριέχει βιοσυµβατές χρωστικές-πρόσθετα στο κατάλληλο υπόστρωµα ρητίνης. Αυτά δηµιουργούν ένα εσωτερικό χρώµα στους άξονες, ταιριάζοντας µε τα κατάλληλα τρύπανα, για να αναγνωρίζεται το µέγεθος του άξονα πριν ή µετά την τοποθέτηση. Αυτό είναι το εύκολο µέρος. Μόλις τοποθετηθεί ο άξονας, το χρώµα εξαφανίζεται και δεν πρόκειται να το ξαναδείτε, εκτός από την ακτινογραφία. Ωστόσο, αν χρειαστεί αφαίρεση, το χρώµα επανεµφανίζεται αν χρειαστεί ψεκάζοντας µε κρύο νερό. Αυτό κάνει ευκολότερο τον εντοπισµό του άξονα και την επιβεβαίωση πως όλοι οι άξονες έχουν αφαιρεθεί. DT Αναδηµοσίευση από το DTI Middle East and Africa Edition Βιβλιογραφία 1.Ferrari, M., Vichi, A., and GarciaGodoy, F. Clinical evaluation offiberreinforced epoxy resin posts and cast post and cores. American JOllrnal ordentistry. 13: 15B- 18B,2ooo. 2.Maccari PC, Cosme DC, Oshima I-1M, Burnett Lli Jr, Shinkai RS Praclure strength of endodontically treated teeth will] Ilared root canals

11

12 12 Τάσεις & εφαρµογές DENTAL TRIBUNE Greek Edition Συστήµατα σκελετικής στήριξης: πολλαπλά πλεονεκτήµατα και οικονοµία Μία συνέντευξη µε τον καθηγητή Dr.F.A. Uribe σχετικά µε την εµβιοµηχανική στην ορθοδοντική θεραπεία σύνθετων και πολυδιάστατων προβληµάτων» ΕΡΩΤΗΣΗ: Περιγράψτε µου παρακαλώ τις βασικές θεραπευτικές αρχές για οδοντοφυΐα µε πολλαπλά προβλήµατα. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ο αριθµός των θεραπευτικών παρεµβάσεων στην Ορθοδοντική και περιλαµβάνει έναν αυξανόµενο αριθµό ενηλίκων ασθενών, πολλοί από τους οποίους προσέρχονται µε σύνθετες συγκλεισιακές ανωµαλίες που απαιτούν σύνθετα σχέδια θεραπείας. Συχνά, αυτοί οι πιο ώριµοι ασθενείς παραπέµπονται από τον προσθετολόγο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν είναι δυνατή µία προσθετική λύση λόγω έλλειψης διαφραγ- µατικού χώρου, κατάλληλης κατανοµής των νωδών περιοχών, επικλινών µασητικών επιπέδων κλπ. Για να διαµορφωθεί µία άριστη σύγκλειση, απαιτείται µία πολυδιάστατη οµαδική προσπάθεια, αλλά η ενορχήστρωση κι ενσωµάτωση διαφορετικών αρχών είναι κεφαλαιώδους σηµασίας και θα πρέπει να ξεκινά έχοντας υπόψη µας το τελικό αποτέλεσµα. Για να οπτικοποιήσει αυτό το αποτέλεσµα, η οµάδα θα πρέπει να ακολουθήσει µία διαδικασία παρουσίασης των προβληµάτων. Μόλις γίνουν σαφή, καθορίζονται οι ακριβείς στόχοι και µπορεί µετά να διαµορφωθούν τα µηχανικά µέσα για την επίτευξή τους. Στο πανεπιστήµιο του Κονέκτικατ, κατασκευάζου- µε αρχικά το τρισδιάστατο εκµαγείο µε το τελικό αποτέλεσµα από ένα συνδυασµό εργαλείων θεραπευτικού σχεδιασµού όπως το σύστηµα απεικόνισης θεραπευτικού στόχου (ΣΑΘΣ) και το µασητικό διάγραµµα. Αυτά εκτυπώνονται σε χαρτί και χρησιµοποιούνται για το σχεδιασµό της αρχικής συγκλεισιακής ανωµαλίας και του τελικού θεραπευτικού αποτελέσµατος. Με βάση αυτά τα «αποτυπώ- µατα», κατασκευάζεται ένα διαγνωστικό κέρωµα. Αφού σε αυτούς τους ασθενείς λείπουν πολλά δόντια, θα χρησιµοποιηθούν πιθανότατα ενδοστικά εµφυτεύµατα για αποκατάσταση των νωδών περιοχών. Αυτά τα εµφυτεύµατα έχουν έναν επιπλέον σκοπό ως βοήθηµα στην ορθοδοντική θεραπεία. Σε πιο σύνθετα περιστατικά, η στήριξη από τα ενδοστικά εµφυτεύµατα είναι κρίσιµη για τη δηµιουργία των απαραίτητων δυνάµεων και δύσκολων ορθοδοντικών µετακινήσεων. Επίσης, αν απαιτείται ιδιαίτερα περίπλοκη µηχανική θεραπεία τότε µπορεί να χρειαστεί να τοποθετηθούν τα εµφυτεύµατα πριν την θεραπεία ή τουλάχιστον στα αρχικά στάδια. Ο προσδιορισµός της ακριβούς τοποθέτησης των εµφυτευµάτων στους ανοικτούς νωδούς χώρους µπορεί να είναι δύσκολος, αλλά γίνεται εφικτός µε βάση το ήδη κατασκευασµένο τρισδιάστατο εκ- µαγείο. Η οδοντιατρική οµάδα χρησιµοποιεί αυτό το εκµαγείο σε συνδυασµό µε τους ξεκάθαρους στόχους της θεραπείας για να µεταφέρει την τελική θέση του εµφυτεύ- µατος στον ασθενή. Με αυτήν τη µέθοδο θεραπείας τα εµφυτεύµατα µπορούν να τοποθετηθούν πριν από οποιαδήποτε ορθοδοντική συσκευή και να εκµεταλλευθούµε το διπλό όφελος από αυτά. ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες επιτυχίας στη µέθοδό σας; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το κλειδί για την επιτυχία είναι η ξεκάθαρη και πλήρης κατανόηση των θεραπευτικών στόχων από την οµάδα των ειδικών, δηλαδή τον ορθοδοντικό, τον περιοδοντολόγο και τον προσθετολόγο. Όλα τα µέλη της οµάδας θα πρέπει να κατανοούν πλήρως το τελικό αποτέλεσµα και τη συντοµότερη διαδροµή για να φτάσουν εκεί. Από την πλευρά του ορθοδοντικού, σχεδιάζεται το µηχανικό σχέδιο για να επιτευχθούν οι στόχοι µε τις µικρότερες δυνατές παρενέργειες. Ας θυµηθούµε τον τρίτο νόµο του Νεύτωνα, πως για κάθε δράση υπάρχει ίση κι αντίθετη αντίδραση, έτσι ο ορθοδοντικός θα πρέπει να έχει υπόψη του τόσο την επιθυµητή δράση αλλά και τις αντίστοιχες αντιδράσεις. Για το λόγο αυτό απαιτείται µία πλήρης κατανόηση της εµβιοµηχανικής. Όσο πιο πλήρη κατανόηση της εµβιοµηχανικής διαθέτει ο οδοντίατρος, τόσο πιο απλές κι αποτελεσµατικές είναι οι θεραπευτικές επιλογές που προβλέπονται για τον ασθενή. ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποια είναι τα όρια όσον αφορά τις αντενδείξεις; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: εν υπάρχουν πραγµατικές αντενδείξεις για την θεραπεία σύνθετων προβληµάτων. Η µόνη αντένδειξη που ισχύει για οποιονδήποτε ορθοδοντικό ασθενή είναι µία σοβαρή συστηµατική νόσος που δεν αποτελεί αντένδειξη µόνο για την ορθοδοντική θεραπεία, αλλά επίσης και για την οδοντιατρική θεραπεία γενικότερα. Πράγ- µατι, αυτοί οι ασθενείς δεν θα πρέπει να πάσχουν από κάποιο γενικό νόση- µα, δηλαδή δεν θα πρέπει να υπάρχει περιοδοντική νόσος ή ενεργές τερηδόνες. Σχετικά µε το περιοδόντιο, είναι αποδεκτή η θεραπεία ενός ασθενή µε περιοδοντική απώλεια πρόσφυσης, αρκεί να δια- µορφωθεί ένα πρόγραµ- µα διατήρησης του θεραπευτικού αποτελέσµατος που περιλαµβάνει επανελέγχους κάθε 3 µήνες. Το κάπνισµα είναι ένας βασικός παράγοντας που µπορεί να επηρεάσει αρνητικά την περιοδοντική υγεία. Παρόλο που αυτή η συνήθεια δεν αποκλείει τον ασθενή από την ορθοδοντική θεραπεία, η στενή παρακολούθηση είναι σηµαντική, ειδικά αν υπάρχει περιοδοντική καταστροφή και πρόκειται να τοποθετηθούν ενδοστικά εµφυτεύµατα. Τέλος, αφού αυτοί οι ασθενείς µε σύνθετα οδοντικά κι ορθοδοντικά προβλή- µατα µπορεί να προσέλθουν σε ηλικία 60 ή 70 ετών, είναι αρκετά συχνό να λαµβάνουν διφωσφονικά για θεραπεία οστεοπόρωσης. Σε αυτούς τους ασθενείς είναι πολύ ση- µαντικό να βεβαιωθούµε πως δεν υπάρχει ενεργός οδοντική νόσος. Πρόσφατα, έχει δηµοσιευθεί µία έρευνα σχετικά µε την αντιµετώπιση αυτών των ασθενών. ΕΡΩΤΗΣΗ: Μπορείτε να περιγράψετε το οικονο- µικό όφελος από αυτήν την θεραπεία; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αφού πολλοί από τους ενήλικες ασθενείς προσέρχονται µε νωδούς χώρους, είναι πιθανή η τοποθέτηση εµφυτευµάτων για σκελετική στήριξη, που θα αποκατασταθούν αργότερα µε µία προσθετική εργασία. Συνεπώς, ο ασθενής θα έχει ένα διπλό όφελος από µία απλή µονάδα σκελετικής στήριξης. Με την κατανόηση των εµβιοµηχανικών αρχών, η τοποθέτηση µίνι εµφυτευ- µάτων δεν θα είναι απαραίτητη και συνεπώς, ο ασθενής θα γλιτώσει από άλλη µία επέµβαση κι επιπλέον κόστος. Για παράδειγµα, έχει αποδειχθεί πως η εισώθηση των το- µέων µπορεί να πραγµατοποιηθεί άµεσα χωρίς τη χρήση άµεσης στήριξης σε µία µίνι βίδα. Τα εµφυτεύµατα στην οπίσθια περιοχή µπορούν να χρησι- µοποιηθούν για διαφορετικές µετακινήσεις στα οπίσθια παρειακά τµήµατα και ταυτόχρονα ως στήριξη για την τοποθέτηση προβόλων για να επιτευχθεί η ίδια στην πρόσθια περιοχή. Μία κατανόηση της εµβιοµηχανικής επιτρέπει µία µείωση στον αριθµό των χρησιµοποιούµενων µονάδων σκελετικής στήριξης. Όπως περιγράφηκε, υπάρχει ένα βασικό πλεονέκτηµα κι εξοικονόµηση στις µονάδες σκελετικής στήριξης. Το πλεονέκτηµα είναι η άνεση του ασθενή, ο χρόνος θεραπείας, ο χρόνος του ασθενή στην οδοντιατρική έδρα, τα έξοδα του ασθενή κι η έκθεση σε χειρουργικές επεµβάσεις. Συνολικά υπάρχει ξεκάθαρο πλεονέκτηµα τόσο για τον οδοντίατρο όσο και για τον ασθενή. DT Αναδηµοσίευση από το Ortho Tribune IΙούλιος 2008

13 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Κλινικές περιπτώσεις-χειρουργική στόµατος 13 Βελτίωση του περιεµφυτευµατικού βιοτύπου µε ενδιάµεσα µοσχεύµατα συνδετικού ιστού N.Caplanis Μετά την εξαγωγή ενός δοντιού, η φυσιολογική επούλωση του τραύµατος οδηγεί σε µεταβολές στην ουλική αρχιτεκτονική συµπεριλαµβανο- µένων της απορρόφησης του φατνιακού οστού, της ουλικής υφίζησης και της απώλειας των µεσοδόντιων θηλών. Αυτό είναι ιδιαίτερα συχνό σε ασθενείς µε λεπτό περιοδοντικό βιότυπο. Αυτές οι µεταβολές πολύ συχνά καταστρέφουν τη µορφολογία των ιστών κι οδηγούν σε αισθητικές προκλήσεις µε τις επιεµφυτευµατικές αποκαταστάσεις. Υπάρχουν πολυάριθµες χειρουργικές τεχνικές για την ανάπλαση µετεξακτικών βλαβών. Ωστόσο, η παλιά ρήση «η πρόληψη είναι καλύτερη της θεραπείας» βρίσκει εφαρµογή στις µετεξακτικές βλάβες και θα πρέπει να γίνουν όλες οι προσπάθειες για ελαχιστοποίηση αυτών των µορφολογικών µεταβολών. Είναι τεχνικά ευκολότερο και οικονο- µικότερο να διατηρηθεί το φατνίο κατά την εξαγωγή του δοντιού αντί να αναπλαστεί µετά από φυσιολογική αναδια- µόρφωση. Συνεπώς, προτείνονται διάφορα υλικά και διαδικασίες για διατήρηση, συντήρηση κι επαναδιαµόρφωση της ιδανικής ουλικής αρχιτεκτονικής. Τα πιο συνήθη είναι η τοποθέτηση οστικών µοσχευµάτων µέσα στα µετεξακτικά φατνία, η χρήση µεµβρανών και µοσχευµάτων συνδετικού ιστού καθώς κι η άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων. Επίσης, οι ασθενείς που αναζητούν εµφυτεύµατα για αντικατάσταση καταδικασµένων δοντιών συχνά προσέρχονται µε προϋπάρχουσες βλάβες σκληρών και µαλακών ιστών, που µπορεί να οδηγήσουν σε καταστροφή της αισθητικής αν δεν αντιµετωπιστούν σωστά. Αυτές οι κλινικές περιπτώσεις αποτελούν ιδιαίτερη πρόκληση στην θεραπεία τους κι απαιτούν εξειδικευµένες επεµβάσεις είτε πριν ή ταυτόχρονα µε την τοποθέτηση των εµφυτευµάτων για βελτίωση του τελικού αισθητικού αποτελέσµατος. Έχουν δηµοσιευθεί στρατηγικές αντιµετώπισης των µετεξακτικών βλαβών, που παρέχουν αλγόριθµους για την καθοδήγηση των επεµβάσεων µε εµφυτεύµατα αµέσως µετά την εξαγωγή των δοντιών. Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζονται 3 κλινικά περιστατικά µε αυτές τις κατευθυντήριες γραµµές και τα πλεονεκτήµατα της χρήσης µεγάλων, ενδιάµεσων µοσχευµάτων συνδετικού ιστού σε συνδυασµό µε την εξαγωγή δοντιών και τη διατήρηση του µετεξακτικού φατνίου καθώς και της άµεσης τοποθέτησης εµφυτευµάτων για βελτίωση του περιεµφυτευµατικού βιοτύπου και της αρχιτεκτονικής των µαλακών ιστών. Περιστατικό 1 Μία γυναίκα 32 ετών προσήλθε µε δευτερογενή τερηδόνα και µία αποτυχηµένη αποκατάσταση µε άξονα και ψευδοκολόβωµα στον 11 (Εικ. 1a,b). Αναγνωρίστηκε ένας λεπτός ουλικός βιότυπος όπως παρατηρήθηκε από το κωνικό σχήµα του δοντιού και την επιµήκη λεπτή µεσοδόντια θηλή και µία υψηλή γραµµή γέλωτος που αποτελούσε µία επιπλέον πρόκληση για αισθητική αντιµετώπιση. Αµέσως µετά την εξαγωγή, το φατνίο κατηγοριοποιήθηκε ως βλάβη τύπου ΙΙ λόγω του λεπτού περιοδοντικού βιότυπου ακόµη κι αν το οστικό φατνίο ήταν τελείως ακέραιο. Συνεπώς, επελέγη µία σταδιακή εµφυτευµατική προσέγγιση µε βάση δη- µοσιευµένα άρθρα. Στη βλάβη τοποθετήθηκε µόσχευµα µε µία σύνθετη ανόργανη βόεια οστική µήτρα κι ένα αποµεταλλικοποιηµένο οστικό αλλοµόσχευµα. Λήφθηκε ένα µεγάλο, παχύ, αυτόλογο µόσχευµα συνδετικού ιστού από την υπερώα και τοποθετήθηκε κάτω από ολικού πάχους παρειακούς και υπερώιους κρηµνούς παρακείµενους στο φατνίο για να βελτιωθεί ο περιοδοντικός βιότυπος καθώς και να εµπεριέχεται το οστικό µόσχευµα (Εικ. 1c,d). Η αγγειοβρίθεια στο µόσχευµα µαλακών ιστών επιτυγχάνεται µε βάση τη µεγαλύτερη διάσταση του µοσχεύ- µατος κάτω από τους υποσκαµµένους κρη- µνούς σε σχέση µε την αποκαλυµµένη περιοχή επάνω στην ακρολοφία (Εικ. 1c). Περίπου 75% του συνολικού µοσχεύ- µατος µαλακών ιστών βρίσκεται κάτω από τους ολικού πάχους υποσκαµµένους κρηµνούς και, συνεπώς, δεν έγινε προσπάθεια επίτευξης αρχικής σύγκλεισης. Το µόσχευµα µαλακών ιστών τοποθετείται µε ενδιάµεσα ράµµατα παρειακά και υπερώια που ασφαλίζονται στην ακρολοφία µε ένα µονήρες εγκάρσιο επιφανειακό ράµµα (Εικ. 1d). Το οστούν και το µόσχευµα µαλακών ιστών παραµένουν για επούλωση περίπου 12 εβδοµάδες πριν την τοποθέτηση εµφυτεύµατος µε συνέπεια βελτιωµένη αρχιτεκτονική των µαλακών ιστών µε ένα βελτιωµένο βιότυπο (Εικ. 1e). Εφαρµόζεται στη συνέχεια µία χειρουργική τεχνική χωρίς κρηµνό µε χειρουργικό νάρθηκα για να τοποθετηθεί το εµφύτευµα και το κολόβωµα επούλωσης για να ελαχιστοποιηθεί η υφίζηση των µαλακών ιστών που συχνά συνοδεύεται µε µία συµβατική τοµή κι αναπέταση Εικ. 1a Κλινική εικόνα µίας αποτυχηµένης αποκατάστασης µε δευτερογενή τερηδόνα στον 11. Εικ. 1b Αποτυχηµένος άξονας και ψευδοκολόβωµα µε περιακρορριζική ακτινοδιαύγαση. Εικ. 1c Μόσχευµα συνδετικού ιστού επάνω από την ακρολοφία που διαθέτει το σωστό µέγεθος για αι- µατική παροχή πριν την τοποθέτηση κάτω από τους σωληνοειδείς κρηµνούς. Εικ. 1d Ενδιάµεσο µόσχευµα συνδετικού ιστού τοποθετείται επάνω από το µόσχευµα του φατνίου κι ασφαλίζεται µε ράµµατα. Εικ. 1e Βελτίωση του περιοδοντικού βιότυπου µε ευνοϊκό ουλικό όριο και διατήρηση των µεσοδόντιων θηλών. Εικ. 1f Εφαρµόστηκε µία χειρουργική τεχνική χωρίς κρηµνό για ελαχιστοποίηση του τραύµατος των ιστών. Εικ. 1g Ιδανική αισθητική των µαλακών ιστών. Εικ. 1h Ακτινογραφία της τελικής κοχλιούµενης αποκατάστασης. Εικ. 1i Σταθερά αποτελέσµατα ένα χρόνο µετεγχειρητικά. κρηµνού (Εικ. 1f). Το εµφύτευµα παραµένει για επούλωση άλλους έξι µήνες κι αποκαθίσταται µε µία κοχλιού- µενη µεταλλοκεραµική στεφάνη ( Εικ. 1g- i). Επετεύχθη ένα ιδανικό επανορθωτικό αποτέλεσµα µε τη διατήρηση του ουλικού ορίου και των µεσοδόντιων θηλών. Περιστατικό 2 Ένας άνδρας 54 ετών προσήλθε µε µία βλάβη σκληρών και µαλακών ιστών που σχετίζεται µε ένα περιοδοντικό απόστηµα δευτερογενές από ριζική απορρόφηση στον 21 (Εικ. 2a). Ακολουθήθηκε µία παρό- 1a 1b 1c 1e 1g 1i µοια θεραπευτική προσέγγιση όπως και στο προηγούµενο κλινικό περιστατικό. Αµέσως µετά την εξαγωγή, το φατνίο κατηγοριοποιήθηκε ως βλάβη τύπου ΙΙΙ λόγω της πιο προχωρηµένης παρειακής οστικής απώλειας και, συνεπώς, χρειαζόταν 1d 1f 1h µία σταδιακή εµφυτευ- µατική προσέγγιση. Στην περιοχή της εξαγωγής τοποθετήθηκε µόσχευµα από ανόργανη βόεια οστική µήτρα κι ένα αποµεταλλικοποιηµένο οστικό αλλοµό- DT σελίδα 14

14 14 Κλινικές περιπτώσεις-χειρουργική στόµατος DENTAL TRIBUNE Greek Edition 2a 2b 2c 2d DT σελίδα 14 σχευµα (Εικ. 2b). Λήφθηκε ένα µεγάλο, παχύ µόσχευµα συνδετικού ιστού από την υπερώα και τοποθετήθηκε κάτω από υποσκαφές ολικού πάχους παρειακά κι υπερώια δίπλα στο φατνίο. Το µεγαλύτερο τµή- µα του µοσχεύµατος µαλακών ιστών βρίσκεται κάτω από τους σωληνοειδείς κρηµνούς ολικού πάχους (Εικ. 2c) για να προαχθεί η αιµατική παροχή του µοσχεύµατος και το µόσχευµα µαλακών ιστών τοποθετείται κι ασφαλίζεται όπως περιγράφηκε προηγουµένως (Εικ. 2d). Χρησιµοποιήθηκε µία κινητή µερική οδοντοστοιχία ως προσωρινή συσκευή (Εικ. 2e) και το σύµπλεγµα µοσχεύµατος σκληρών και µαλακών ιστών παρέµεινε για επούλωση περίπου 4 µήνες πριν την τοποθέτηση του εµφυτεύµατος. Η επέµβαση διατήρησης του µετεξακτικού φατνίου µαζί µε µόσχευµα συνδετικού ιστού οδηγεί σε βελτιω- µένη αρχιτεκτονική των µαλακών ιστών µε πλήρη επιδιόρθωση της προϋπάρχουσας βλάβης των µαλακών ιστών (Εικ. 2f). Στη συνέχεια εφαρµόζεται µία χειρουργική τεχνική χωρίς κρηµνό για τοποθέτηση του εµφυτεύµατος (Εικ. 2g). Το εµφύτευµα παραµένει για επούλωση για άλλους έξι µήνες κι αποκαθίσταται µε µία µεταλλοκεραµική αποκατάσταση που συγκολλήθηκε επάνω σε ένα ατοµικό κολόβωµα που κατασκευάστηκε στο εργαστήριο. 2e 2g 3a 3b 3c 3c Περιστατικό 3 Μία γυναίκα 42 ετών προσήλθε µε χρόνιο περιοδοντικό απόστηµα και παρειακό συρίγγιο στην περιοχή του 22. Παρατηρήθηκε ένας λεπτός περιοδοντικός βιότυπος µε υψηλή γραµµή γέλωτος µε προϋπάρχουσα απώλεια της µεσοδόντιας θηλής µεταξύ των κεντρικών τοµέων (Εικ. 3a,b). Το δόντι 2f 3e 3f εξάχθηκε ατραυµατικά και το φατνίο καθαρίστηκε κι αξιολογήθηκε µε περιοδοντικό ανιχνευτήρα. Η βλάβη του µετεξακτικού φατνίου κατηγοριοποιήθηκε ως τύπου ΙΙ λόγω ελάχιστης θυριδοποίησης στο παρειακό πέταλο. Τα παρακείµενα φατνιακά τοιχώµατα µαζί µε την Εικ. 2a Σοβαρό περιοδοντικό απόστηµα λόγω ριζικής απορρόφησης στον 21. Εικ. 2b ιατήρηση της περιοχής µε ανόργανα οστικά µέταλλα κι αποµεταλλικοποιηµένο οστικό µόσχευµα. Εικ. 2c Το µόσχευµα συνδετικού ιστού τοποθετείται επάνω στην ακρολοφία κι έχει το σωστό µέγεθος για αιµατική παροχή πριν την τοποθέτηση κάτω από τους σωληνοειδείς κρηµνούς. Εικ. 2d Τοποθετούνται επιφανειακά εγκάρσιου τύπου ράµµατα παρειακά και γλωσσικά για να τοποθετηθεί το µόσχευµα µέσα από το σωληνοειδή κρηµνό. Εικ. 2e Τοποθετείται προσωρινή κινητή συσκευή µε κοίλο γεφύρωµα. Εικ. 2f Η βλάβη των µαλακών ιστών επιδιορθώνεται πλήρως για την ιδανική τοποθέτηση του εµφυτεύµατος. Εικ. 2g Μετεγχειρητική ακτινογραφία του εµφυτεύµατος σε ιδανική θέση έτοιµο για αποκατάσταση. Εικ. 3a Ενδοδοντικό απόστηµα µε παρειακό συρίγγιο επάνω από τον 22. Εικ. 3b Άµεση τοποθέτηση εµφυτεύµατος µετά από αφαίρεση κοκκιωµατώδους ιστού από το φατνίο και τοξινών. Εικ. 3c ιαµπερή επιφανειακά ράµµατα για να σταθεροποιηθεί το µόσχευµα συνδετικού ιστού επάνω από την ακρολοφία. Εικ. 3d Επιτυγχάνεται ιδανική αισθητική των µαλακών ιστών. Εικ. 3e Ακτινογραφία της τελικής συγκολλούµενης επιεµφυτευµατικής αποκατάστασης που υποστηρίζεται από ένα ατοµικό κολόβωµα. Εικ. 3f Η αισθητική οδοντιατρική θεραπεία περιελάµβανε τοποθέτηση όψεων στα πρόσθια δόντια. παρειακή ακρολοφία ήταν ακέραια. Συνεπώς, µπορούσε να πραγµατοποιηθεί άµεση τοποθέτηση εµφυτεύµατος σε συνδυασµό µε εξειδικευµένες επεµβάσεις (Εικ. 3b). Μετά την τοποθέτηση του εµφυτεύµατος η εναποµείνασα βλάβη στο φατνίο καλύφθηκε µε µόσχευµα από σύνθετη ανόργανη βόεια οστική µήτρα κι ένα αποµεταλλικοποιηµένο οστικό αλλοµόσχευµα. Όπως και µε τους δύο προηγούµενους ασθενείς, λήφθηκε ένα µεγάλο, παχύ αυτόλογο µόσχευµα συνδετικού ιστού και τοποθετήθηκε κάτω από υποσκαφές παρακείµενες στο φατνίο καθώς κι επάνω από το εµφύτευµα (Εικ. 3c). Για άλλη µία φορά η αιµατική παροχή στο µόσχευµα µαλακών ιστών επιτυγχάνεται µε βάση τη µεγαλύτερη διάσταση του µοσχεύµατος κάτω από τους σωληνοειδείς κρη- µνούς κι έτσι είναι περιττή η αρχική σύγκλειση. Το µόσχευµα µαλακών ιστών τοποθετείται κι ασφαλίζεται µε την τεχνική που περιγράφηκε προηγουµένως. Το σύµπλεγµα µοσχευµάτων σκληρών και µαλακών ιστών παραµένει για επούλωση περίπου έξι µήνες πριν την αποκάλυψη. Η τελική αποκατάσταση του εµφυτεύµατος επετεύχθη µε ένα ατοµικό χρυσό κολόβωµα (Εικ. 3d,e) και τοποθετήθηκαν όψεις πορσελάνης στα άνω πρόσθια δόντια (Εικ. 3f). Επετεύχθη ένα άριστο αισθητικό αποτέλεσµα. Αυτά τα 3 κλινικά περιστατικά παρουσιάζουν τα κλινικά οφέλη της ενσωµάτωσης µεγάλων αυτόλογων µοσχευ- µάτων συνδετικού ιστού κατά τη διατήρηση του µετεξακτικού φατνίου και την άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων. Όταν τοποθετούνται σωστά, αυτά τα µοσχεύ- µατα αιµατώνονται πλήρως, ακόµη και χωρίς πλήρη αρχική σύγκλειση. Τα µοσχεύµατα φαίνεται πως βελτιώνουν το βιότυπο των µαλακών ιστών και την αισθητική των µαλακών ιστών δίπλα από τις επιεµφυτευµατικές αποκαταστάσεις ελαχιστοποιώντας την αυλική υφίζηση και την απώλεια µεσοδόντιων θηλών. DT Αναδηµοσίευση από το DTI USA Edition 30/6-6/ N.Caplanis Είναι επίκουρος καθηγητής Εµφυτευµατολογίας στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστηµίου Loma Linda κι έχει εκπαιδευθεί ιδιαίτερα στην Προσθετική και στην Περιοδοντολογία. Είναι επίσηµο µέλος της Επιστηµονικής Εταιρείας Περιοδοντολογίας και Εµφυτευµατολογίας στις ΗΠΑ κι είναι πρόεδρος της διοργάνωσης για την 57η Ετήσια Σύνοδο της Αµερικανικής Ακαδηµίας Εµφυτευµατολογίας.

15 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Kλινικές τεχνικές νω σε έναν προσωρινό µεταλλικό άξονα και σκελετό, αρκεί να είµαστε βέβαιοι πως η προσωρινή αποκατάσταση βρίσκεται εκτός σύγκλεισης. Εναλλακτικά, αν χρειάζεται, µπορεί να κατασκευαστεί µία προσωρινή αποκατάσταση µε µία γέφυρα τύπου Rochette αν το εµφύτευµα δεν πρόκειται να φορτιστεί άµεσα. Η γέφυρα Rochette είναι καλύτερη από µία γέφυρα τύπου Μaryland καθώς µπορεί να αφαιρεθεί ευκολότερα και να επανασυγκολληθεί αν χρειαστεί. Μερικοί οδοντίατροι κατασκευάζουν στο εργαστήριο την προσωρινή στεφάνη αν γίνει άµεση φόρτιση ή µετατρέπουν αυτήν τη στεφάνη σε γεφύρωµα και χρησιµοποιούν την τεχνολογία των ενισχυτικών ινών για να τη συγκολλήσουν ως προσωρινή γέφυρα αν δεν µπορεί να επιτευχθεί η κατάλληλη περιστροφική δύναµη. Αυτή είναι µία εναλλακτική λύση αν δεν µπορεί να φορτιστεί άµεσα το εµφύτευµα. Ένα από τα πλεονεκτή- µατα του να µην ξεβιδώνουµε επανειληµµένως βίδες επούλωσης ή προσωρινά κολοβώµατα είναι πως υπάρχει µικρότερη διαταραχή της πρόσφυσης των µαλακών ιστών µε ηµιδεσµοσώµατα. Αύξηση του όγκου µαλακών ιστών Κατά την τοποθέτηση του εµφυτεύµατος οι µαλακοί ιστοί µπορούν να αυξηθούν σε όγκο αν χρειαστεί µε ένα µόσχευµα συνδετικού ιστού (ελεύθερο ή µισχωτό) ή µε κατευθυνό- µενη οστική ανάπλαση. Μία πιο απλή τεχνική είναι η τοποθέτηση σω- µατιδίων Βιο-οss στους παρειακούς ιστούς χωρίς µεµβράνη. Παρόλο που είναι απίθανο να σχηµατιστεί αρκετή ποσότητα λειτουργικού οστού, τα σωµατίδια εµφανίζουν µακροπρόθεσµη σταθερότητα και λειτουργούν ως εµφρακτικό υλικό. Μεγαλύτερες βλάβες θεραπεύονται µε bio-oss και τεχνική Βιο- gide διπλού στρώµατος. Εδώ είναι σηµαντικό να επιτευχθεί σύγκλειση χωρίς τά- DT σελίδα DT σελίδα 6 φόρτιση (µε ένα κολόβωµα, προσωρινό ή µόνιµο, για µία προσωρινή στεφάνη κατά την τοποθέτηση του εµφυτεύ- µατος) εφαρµόζονται όλο και πιο συχνά, κάτι που θα συζητήσουµε τώρα. Υπάρχουν ακόµη και προκατασκευασµένα µόνιµα κολοβώµατα και µερικά από αυτά ευνοούν ενεργά την ωρί- µανση των ιστών. Σκεφτείτε την τελική θέση Όταν γίνεται το σχέδιο θεραπείας, είναι ση- µαντικό να σκεφτούµε την τελική θέση του αποκατεστηµένου εµφυτεύµατος. Για παράδειγµα, να σκεφτούµε αντίστροφα από την τελική θέση στην τοποθέτηση κι όχι από την τοποθέτηση στην τελική θέση. Συνεπώς, µπορεί να χρειαστεί ένα διαγνωστικό κέρωµα όπως και για ένα περιστατικό σχεδιασµού του χαµόγελου ή µία µεγάλη αποκατάσταση ρητίνης ΙV οµάδας. Έτσι θα φανεί πού θα πρέπει να αναδύεται το κολόβωµα από τους µαλακούς ιστούς και πού θα πρέπει να τοποθετηθεί το εµφύτευ- µα κι αν χρειάζεται µία γωνιωµένη κεφαλή κολοβώµατος. Από αυτό θα κατασκευαστεί ένας χειρουργικός νάρθηκας για ακριβή τοποθέτηση του εµφυτεύµατος. Η άµεση τοποθέτηση µπορεί να αντενδείκνυται αν υπάρχει φλεγµονή, αλλά µερικοί συγγραφείς προτείνουν την απόξεση του φατνίου και τη χρήση πάστας τετρακυκλίνης για να περιοριστεί η µετεγχειρητική φλεγµονή, επιτρέποντας την άµεση τοποθέτηση ακόµη και σε περιπτώσεις µε περιακρορριζικό κοκκίωµα. Κατά την προτίµηση των συγγραφέων του άρθρου, ωστόσο, θα πρέπει να καθυστερείται η τοποθέτηση σε αυτές τις περιπτώσεις από 6 έως 8 εβδοµάδες. Αν µπορεί να επιτευχθεί καλή περιστροφική δύναµη τοποθέτησης (άνω των 35Νcm), µπορούµε να σκεφτούµε την άµεση φόρτιση. Μία µικρή υπερώια κλίση του ακρορριζικού τριτηµορίου του εµφυτεύµατος µπορεί να διευκολύνει αυτή τη διαδικασία και µερικά νέα συστήµατα εµφυτευµάτων διευκολύνουν επίσης την καλή περιστροφική δύναµη εισαγωγής. Αν µπορεί να γίνει άµεση φόρτιση, µπορεί να χρησιµοποιηθεί µία προσωρινή αποκατάσταση που κατασκευάζεται στο εργαστήριο και να συγκολληθεί επά-

16 16 Kλινικές τεχνικές DENTAL TRIBUNE Greek Edition DT σελίδα 15 ση µε τεχνικές προώθησης και απελευθέρωση περιοστέου. Αυτό απαιτεί µία επέµβαση σε δύο στάδια. Αν το εµφύτευµα αφεθεί για 3-6 µήνες να ενσωµατωθεί, θα χρειαστεί µία ακόµη συνεδρία για αποκάλυψη της κεφαλής του δοκιµίου και τοποθέτηση της βίδας επούλωσης. Σε αυτό το στάδιο, µπορεί να τοποθετηθεί ένα επιπλέον µόσχευµα ή να ληφθεί ένα τεµάχιο σε περιστρεφόµενη µορφήρολό των υπερώιων ιστών. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στο χειρουργό να τελειοποιήσει τη µορφολογία των µαλακών ιστών και να προσδώσει στους µαλακούς ιστούς µία ριζό- µορφη εµφάνιση. Η επιφάνεια αποεπιθηλιοποιείται και γίνεται µία τοµή ανάστροφου D. ηµιουργείται ένα βύσµα στους παρειακούς ιστούς και γίνεται αναπέταση του συνδετικού ιστού επάνω στον ίδιο. Τοποθετείται στη συνέχεια ένα στενό κολόβω- µα επούλωσης για να συγκρατήσει το µόσχευ- µα στην θέση του και σπάνια χρειάζονται ράµµατα. Ζιρκόνιο ή τιτάνιο; Συνήθως δύο εβδοµάδες µετά την αποκάλυψη της κεφαλής του εµφυτεύ- µατος λαµβάνονται τα αποτυπώµατα. Θα πρέπει να αποφασίσουµε αν θα χρησιµοποιηθεί ένα κολόβωµα ζιρκονίου ή τιτανίου. Το τιτάνιο χρησιµοποιείται εδώ και πολλά χρόνια κι είναι αποδεδειγµένη η αποτελεσµατικότητά του. Ωστόσο, το ζιρκόνιο φαίνεται πως προσδίδει καλύτερη ανταπόκριση των µαλακών ιστών καθώς έχει παρατηρηθεί ανεπίσηµα πως οι ιστοί προσελκύονται γύρω του. Τα χρυσά κολοβώ- µατα θα πρέπει να αποφεύγονται καθώς η καταλυτική δράση µεταξύ του εµφυτεύµατος τιτανίου και του χρυσού κολοβώµατος µπορεί να οδηγήσει σε οστική απώλεια. Τα χρυσά κολοβώµατα φαίνεται πως περισσότερο «αντέχουν» τους µαλακούς ιστούς παρά ενσωµατώνονται µε αυτούς. Όπως και να έχει, το κολόβωµα µπορεί να κοχλιωθεί στο εµφύτευ- µα και να κατασκευστεί µία προσωρινή αποκατάσταση στο εργαστήριο αν απαιτείται περαιτέρω ωρίµανση των µαλακών ιστών. Αυτή η προσωρινή στεφάνη µπορεί να κατασκευαστεί εξολοκλήρου στο εργαστήριο ή το εργαστήριο µπορεί να φτιάξει µία µήτρα για να κατασκευστεί στο οδοντιατρείο από το κέρωµα. Αν οι µαλακοί ιστοί έχουν επουλωθεί µπορεί να κατασκευαστεί η τελική στεφάνη. Αν χρειάζεται ωρίµανση των µαλακών ιστών, µπορεί να χρειαστούν 3-6 µήνες ανάλογα µε τον απαιτούµενο βαθµό ωρίµανσης. Είναι σηµαντικό να µη συµπιέζουµε πολύ τους ιστούς καθώς αυτό µπορεί να προκαλέσει συρρίκνωση κι υφίζηση των µαλακών ιστών. Στην πράξη η προσωρινή στεφάνη εσκεµµένα υπολείπεται στα όρια έτσι ώστε τα ούλα να αναπτυχθούν επάνω στην προσωρινή στεφάνη κι έτσι να εµφανίζονται ως αναπλασµένα. Μία ποσότητα κονίας ενσωµατώνεται επίσης εύκολα (βλέπε παρακάτω). Επιλογή του υλικού της στεφάνης Τα τελικά αποτυπώµατα µπορούν να ληφθούν όπως και για τις συµβατικές στεφάνες και γέφυρες. Και πάλι θα πρέπει να επιλέξουµε ποιο υλικό θα χρησιµοποιηθεί για τη στεφάνη, µεταλλοκεραµική ή ολοκεραµική. Προσωπικά προτιµούµε την κατασκευή του σκελετού στο εργαστήριο επάνω στο τελικό κολόβωµα, για να ληφθεί στο τελικό αποτύπωµα όταν έρθει η ώρα (ανάλογα µε την ωρίµανση των ιστών). Η τελική στεφάνη µπορεί να συγκολληθεί µε µόνιµη κονία ή προσωρινή κονία ανάλογα µε την επιλογή του οδοντιάτρου, αλλά δεν θα πρέπει να παραµείνει περίσσεια στα όρια που θα προκαλέσει φλεγµονώδη αντίδραση και διαταραχή κι υφίζηση των ούλων. Για το λόγο αυτό πολλοί συγγραφείς προτείνουν µία ποσότητα κονίας µέσα στην υπερώια επιφάνεια της στεφάνης ώστε να εξαερωθεί η περίσσεια της κονίας και να µην προωθηθεί στην ουλοδοντική σχισµή. Μερικοί συγγραφείς προτιµούν ένα κοχλιούµενο κολόβωµα και στεφάνη σε ένα κοµ- µάτι αλλά αυτό µπορεί να είναι δύσκολο να χρησιµοποιηθεί στην αισθητική ζώνη. Μελέτη περιστατικού 1 Σε αυτό το περιστατικό παρουσιάζεται η άµεση τοποθέτηση και φόρτιση. Βλέπε Εικ Η τελική αποκατάσταση περιελάµβανε µία επιεµφυτευµατική µονήρη στεφάνη και 3 όψεις πορσελάνης για οµοιόµορφους και συµ- µετρικούς κεντρικούς τοµείς που δεν θα ήταν δυνατή χωρίς ένα διάστηµα στη µέση γραµµή. Μελέτη περιστατικού 2 Σε αυτό το περιστατικό παρουσιάζεται ένα πρωτόκολλο όψιµης τοποθέτησης και φόρτισης. Τοποθετήθηκαν µία µονήρης επιεµφυτευµατική στεφάνη κι άλλη µία στεφάνη καθώς και οι δύο µονάδες απαιτούσαν αποκατάσταση, στη µία επειδή υπήρχε κενό και στην άλλη για αισθητική βελτίωση µίας παλαιότερης στεφάνης. Βλέπε Εικ Συµπεράσµατα Η Εµφυτευµατολογία κι η κατανόησή µας για το τι µπορεί να επιτευχθεί µε προβλέψιµο τρόπο έχουν εξελιχθεί σηµαντικά τα τελευταία χρόνια και η τεχνολογία µας βοηθά να επιτύχουµε εκπληκτικά αποτελέσµατα. Ωστόσο, θα πρέπει να θυµόµαστε πως δεν υπάρχουν σύντοµα µονοπάτια αν θέλουµε να επιτύχουµε άριστα αποτελέσµατα. DT Αναδηµοσίευση από το DTI United Kingdom Edition Σεπτεµβρίου 2008 D.Bloom, DDS Είναι απόφοιτος της Οδοντιατρικής Σχολής του Νιούκαστλ κι ασχολείται κυρίως µε θέµατα Επανορθωτικής κι Αισθητικής Οδοντιατρικής. Είναι πρόεδρος της Βρετανικής Ακαδηµίας Αισθητικής Οδοντιατρικής και µέλος διαφόρων επιστηµονικών εταιρειών στη Μ. Βρετανία και στις ΗΠΑ. Είναι επιστηµονικός συνεργάτης σε έγκυρα οδοντιατρικά περιοδικά και πραγµατοποιεί παρουσιάσεις κι οµιλίες για θέµατα Αισθητικής Οδοντιατρικής στις ΗΠΑ και στη Μ. Βρετανία. J.Padayachy, DDS Είναι απόφοιτος του ίδιου πανεπιστηµίου και µέλος της Βρετανικής Ακαδηµίας Αισθητικής Οδοντιατρικής καθώς κι άλλων επιστηµονικών εταιρειών στη χώρα του και στις ΗΠΑ. Έχει την επιστηµονική επίβλεψη σεµιναρίων επιµόρφωσης και κάνει οµιλίες για θέµατα Αισθητικής Οδοντιατρικής στη Μ. Βρετανία. G.McLellan, DDS Ασχολείται ιδιαίτερα µε τα εµφυτεύµατα κι είναι πτυχιούχος Ιατρικής κι Οδοντιατρικής και µέλος του Βασιλικού Κολλεγίου Χειρουργών της Αγγλίας. Έχει δεκαετή και πλέον νοσοκοµειακή εµπειρία στην Πλαστική Χειρουργική κι ασχολείται πολλά χρόνια µε τα εµφυτεύµατα και την αποκατάσταση των ασθενών µετά από επεµβάσεις στοµατικού καρκίνου. Συνεργάζεται µε διάφορα νοσοκοµεία και µε εταιρείες κατασκευής εµφυτευµάτων κι είναι µέλος της Εµφυτευµατολογικής Οµοσπονδίας, της Ευρωπαϊκής Οµοσπονδίας Οστεοενσωµάτωσης και της Παγκόσµιας Οµοσπονδίας Εµφυτευµατολόγων.

17

18 18 Κλινικές Περιπτώσεις DENTAL TRIBUNE Greek Edition Υφίζηση ούλων-αισθητική και προβλέψιµη αντιµετώπιση D.L.Hoexter, BA, DMD, FICD, FACD Ο κόσµος σήµερα επιθυµεί µία αισθητική, νεανική εµφάνιση καθώς και καλή στοµατική υγεία. Η έντονη υφίζηση, όπου αποκαλύπτονται οι ρίζες ενός δοντιού, υποδεικνύουν άµεσα την ηλικία και την απώλεια λειτουργικότητας. Απορρέει µία αρνητική εικόνα-µία αντιαισθητική εµφάνιση. Τα καλά νέα είναι πως υπάρχουν χειρουργικές τεχνικές για την αντιµετώπιση της υφίζησης και την αποκατάσταση µίας πιο νεανικής εµφάνισης. Στο παρελθόν, εφαρµόζονταν µηχανικές επανορθωτικές τεχνικές για να καλυφθεί η υφίζηση. Οι τεχνικές περιλαµβάνουν την προσθήκη ενός υλικού ροζ χρώµατος για να φαίνεται η ρίζα ως ούλο κι η τοποθέτηση µίας στεφάνης µε το ριζικό τµήµα να είναι κατασκευασµένο από ροζ πορσελάνη για να ταιριάζει µε τα παρακείµενα ούλα και το υπόλοιπο τµήµα της πορσελάνης να µιµείται το φυσικό χρώµα των δοντιών. Φυσικά, αυτή η τεχνική απαιτεί τον τροχισµό του φυσικού δοντιού και δεν επιτυγχάνεται ποτέ το φυσικό, ρεαλιστικό χρώµα. Η χειρουργική περιοδοντική θεραπεία όπως τα ουλικά µοσχεύµατα περιγράφεται και στη βιβλιογραφία για την αποκατάσταση των ούλων όπως ήταν πριν την υφίζηση. Στο παρελθόν, ωστόσο, η προβλεψιµότητα αυτών των τεχνικών ήταν ποικίλη. Η απουσία καλής αιµατικής παροχής στις ρίζες ήταν η κύρια αιτία για αυτήν την ποικιλία. Η βελτίωση της αιµατικής παροχής στη ρίζα θα βελτίωνε και την προβλεψιµότητα κι η ανάπλαση αυτής της απολεσθείσας αιµατικής παροχής θα µπορούσε να υποκαταστήσει αυτό που θα κατηγοριοποιούνταν παλαιότερα ως επιθυµητή προσκόλληση. Αλλά υπήρχε ακόµη το πρόβληµα της µη προβλέψιµης αντοχής στην πίεση των ούλων. Σε αυτό το άρθρο συζητείται µία αναγέννηση ή επαναπρόσφυση των νέων προσπεφυκότων ούλων στη ρίζα, για να γίνει πιο προβλέψιµη. Προτι- µώ αυτήν την τεχνική, όχι µόνο για την αισθητική αξία, αλλά επίσης και για τη διατήρηση του θεραπευτικού αποτελέσµατος. Προάγει την ικανότητα του ασθενή να βουρτσίζει την περιοχή και να διατηρεί καθαρό το τοπικό στοµατικό περιβάλλον, µε συνέπεια κι αποτελεσµατικότητα. Με την κατευθυνόµενη ιστική αναγέννηση (ΚΙΑ) βελτιώνεται η αιµατική παροχή. Αυτά είναι προαπαιτούµενα για την επιτυχή εφαρµογή της ΚΙΑ για κάλυψη της ρίζας. Η περιοχή λήψης του ουλικού µοσχεύµατος θα πρέπει να είναι παρό- µοια µε την περιοχή που θα τοποθετηθεί το µόσχευµα. Θα πρέπει να έχει την ίδια ιστολογία κι αισθητικό χρώµα. Αν έχει ένα φυσιολογικό τµήµα, τότε συνήθως ακολουθεί το αισθητικό τµήµα. Η ζώνη εξωτερικής κερατινοποίησης που πρακτικά προσφύεται στη νέα αιµατική παροχή θα πρέπει να είναι κατά προτίµηση άνω των 3χιλ., παρόλο που η πραγµατική ζώνη πρόσφυσης µπορεί να είναι µικρότερη. Το εξωτερικό τµήµα των ροζ κερατινοποιηµένων ιστών θα πρέπει επίσης να ενσω- µατώνεται µε τη ζώνη των παρακείµενων δοντιών. Το τελικό αποτέλεσµα θα πρέπει να είναι υγιείς ιστοί, που προσφύονται και ενσω- µατώνονται πλαγίως καθώς και µυλικά, όπου είναι δυνατό. Μερικές από τις πιο δη- µοφιλείς χειρουργικές τεχνικές επαναπρόσφυσης συµπεριλαµβανοµένων των ουλικών µοσχευµάτων είναι οι εξής: πλάγια ολισθαίνον µόσχευµα, πλάγια λοξό, µυλικά µετατοπιζόµενο µόσχευµα κι ελεύθερο ουλικό µόσχευµα. Η επιλογή πραγµατοποιείται συνήθως από την ποσότητα και την ποιότητα των διαθέσιµων προσπεφυκότων ούλων καθώς και την εµπειρία του οδοντιάτρου. Η τεχνική ΚΙΑ απαιτεί την επίτευξη νέας αιµατικής παροχής επάνω από την απογυµνωµένη χωρίς αγγεία ρίζα. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να ανακτηθεί χώρος για τη νέα αιµατική παροχή και να διατηρηθεί για τουλάχιστον οκτώ εβδο- µάδες. Για να επιτραπεί στα νέα προγεννητικά κύτταρα να αυξηθούν και να καθοδηγήσουν την ανάπλαση, θα πρέπει να χρησιµοποιηθεί µία µεµβράνη διατήρησης χώρου. Η µεµβράνη µπορεί να είναι είτε απορροφήσιµη ή µη απορροφήσιµη. Κι οι δύο τύποι είναι λειτουργικοί κι εύκολοι στο χειρισµό τους. Ωστόσο, υπάρχει µία σηµαντική διαφορά. Η µη απορροφήσιµη µεµβράνη θα πρέπει να αφαιρεθεί µετά από 8-12 εβδοµάδες. Για να γίνει αυτό, ο ασθενής θα πρέπει να αναισθητοποιηθεί πάλι µε τοπικό αναισθητικό, να γίνει τοµή στην περιοχή και να αφαιρεθεί η µεµβράνη. Ωστόσο, µε την απορροφήσιµη µεµβράνη, δεν υπάρχει ανάγκη για µία δεύτερη χειρουργική επέµβαση και νέα αναισθητοποίηση του ασθενή. Συνεπώς, µε την απορροφήσιµη µεµβράνη, µπορούµε να αποφύγουµε τα έξοδα και το τραύµα για τον ασθενή. Για αυτούς τους λόγους, προτιµώ τις απορροφήσιµες µεµβράνες για την κάλυψη ριζών. 1_1 Περίπτωση 1 Εικ. 1 Πριν την θεραπεία. Φαίνεται η χειλική υφίζηση στην περιοχή του άνω δεξιού κυνόδοντα. Η αποκαλυµµένη ρίζα δεν εµφανίζει ευαισθησία. Η µεµονωµένη υφίζηση τραβά την προσοχή. Περίπτωση 1 Εικ. 2 Η τελική εικόνα όπου φαίνεται η αναγέννηση του υγιούς ουλικού βλεννογόνου µε αναγέννηση της πρόσφυσης στη ρίζα. Ενσωµατώνεται µε τα παρακείµενα δόντια. ιατηρείται κι ο υγιής ροζ λευκός κερατινοποιηµένος ιστός είναι τώρα προσφυµένος, επιτρέποντας τη διατήρηση του αισθητικά ευχάριστου αποτελέσµατος. Περίπτωση 2 Εικ. 1 Πριν-φαίνεται ο άνω αριστερός κυνόδοντας µε αποκάλυψη ρίζας τονίζοντας την οπτική αντίθεση µεταξύ του παρακείµενου πλαγίου και του πρώτου προγοµφίου. Περίπτωση 2 Εικ. 1Α ιαγραµµατικά το τόξο δείχνει την υφίζηση στον 23. Η οριζόντια στικτή γραµµή δείχνει τη διαφορά µεταξύ του 23 και του πλαγίου. Επίσης επιτρέπει την οπτική πρόσβαση µεταξύ αυτού και του προγόµφιου. Περίπτωση 2 Εικ. 2 Αναπέταση του κρηµνού κι αποκάλυψη της ρίζας και του εναπο- µείναντος υγιούς οστού. Γίνεται µεγάλη προσπάθεια για τη διατήρηση των µεσοδόντιων ιστών. Περίπτωση 2 Εικ. 3 Η τοποθέτηση απορροφήσιµης µεµβράνης συνδετικού ιστού επάνω στη ρίζα στην κατάλληλη περιοχή καλύπτει την αποκαλυµ- µένη ρίζα. 1_2 2_1 2_1A Στα ακόλουθα περιστατικά θα παρουσιαστούν τα πλεονεκτήµατα των προβλέψιµων τεχνικών κάλυψης της ρίζας. Αυτά τα περιστατικά εµφανίζουν βελτιωµένη αισθητική µε την κάλυψη προηγουµένως αποκαλυµµένων ριζών κι αποκαλύπτουν τις δυνατότητες της βελτίωσης των επανορθωτικών στόχων αισθητικά, που µπορεί να µην ήταν εµφανείς προηγουµένως στους προσθετολόγους. Φυσικά, η αρχική µέριµνα της χειρουργικής επέµβασης κάλυψης της ρίζας είναι η αποκατάσταση και διατήρηση της στοµατικής υγείας. Η αισθητική βελτίωση, παρόλο που αποτελεί τον τελικό µας στόχο, µπορεί να επιτευχθεί µόνο µε υγεία, που µπορεί να διατηρηθεί µε καλές κι απλές οδηγίες στοµατικής υγιεινής. Στο πρώτο περιστατικό παρουσιάζεται ένας DT σελίδα 19

19 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Κλινικές Περιπτώσεις 19 DT σελίδα 18 ασθενής µε µία περιοχή έντονης υφίζησης στο στόµα της, µία κατάσταση που παρατηρείται πολύ συχνά. Η αποκαλυµµένη ρίζα του 13 φαίνεται, ειδικά µε την αντίθεση των παρακεί- µενων υγιών περιοχών. Η ασθενής εκνευρίζεται όταν χαµογελά κι έχει αποκτήσει µία συνήθεια να µην αποκαλύπτει το χείλος της σε ένα ανοικτό χαµόγελο αλλά να διατηρεί το άνω χείλος ακίνητο. Αυτό φυσικά δεν την αφήνει να αποκτήσει ένα ζεστό χαµόγελο. Όπως βλέπουµε στην Εικ. 1, η έκταση της αποκαλυµµένης ρίζας είναι µεγάλη και κίτρινη σε χρώµα. Μερικές φορές, η υφίζηση προκαλεί ευαισθησία σε θερµοκρασιακές µεταβολές, ειδικά στο κρύο, αλλά όχι πάντα. Η υφίζηση µπορεί επίσης να αποτελεί παθολογική ένδειξη. Είτε ως ένδειξη ηλικίας είτε ως έλλειψη υγείας αποτρέπει από ένα υγιές, ζεστό χαµόγελο που επιθυµεί ο ασθενής. Με προβλέψιµες τεχνικές κάλυψης της ρίζας που οδηγούν σε επαναπρόσφυση των προσπεφυκότων ούλων, µε το υγιές ροδόχρουν χρώµα, το δόντι ενσωµατώνεται αρµονικά µε τα παρακείµενα προσπεφυκότα ούλα (Εικ. 2) και καλύπτει την υφίζηση του δοντιού. Η περιοχή δεν είναι πλέον ένα µεµονωµένο σηµείο που τραβά την προσοχή, αλλά ένα υγιές υπόβαθρο, που επιτρέπει στα δόντια να εµφανίζονται ως ένα υγιές σύνολο. Στο δεύτερο περιστατικό παρουσιάζεται ένα παράδειγµα ενός ασθενή που έχει δόντι µε υφίζηση κι αποκάλυψη της ρίζας, κάτι που επηρεάζει το παρακείµενο δόντι αισθητικά, επίσης. Αυτό το παράδειγµα παρατηρείται πιο συχνά, αλλά πολλές φορές παραβλέπεται επειδή δεν υπάρχει η έντονη αντίθεση που φαίνεται στην Εικ. 1. Αυτός ο ασθενής παραπέµφθηκε στο ιατρείο µου από έναν τοπικό γενικό οδοντίατρο επειδή η υφίζηση σε αυτήν την περίπτωση έκανε το δόντι να φαίνεται επιµήκες, σε σχέση µε τα παρακείµενα (σε αυτήν την περίπτωση τον πλάγιο τοµέα). Η υφίζηση τόνιζε το ακρορριζικό µήκος του κυνόδοντα, ειδικά σε σχέση µε τον πλάγιο. Το καµπύλο κοπτικό άκρο του πλαγίου είχε παραβλεφθεί, ειδικά σε σχέση µε την υφίζηση. Επίσης η ακρορριζική υφίζηση εµφάνιζε έντονη αντίθεση µε τον άπω προγόµφιο. Η τεχνική ξεκινά µετά από τη χορήγηση τοπικού αναισθητικού. Οι τοµές πραγµατοποιούνται κάθετα καθώς κι ενδοσχισµικά. Θα πρέπει να δοθεί εξαιρετική προσοχή για διατήρηση της µεσοδόντιας θηλής (Εικ. 2). Αυτό γίνεται για να αποφευχθούν τα σκούρα µεσοδόντια τρίγωνα που επίσης εµφανίζονται αντιαισθητικά αλλά επίσης και για τη διατήρηση της αιµατικής παροχής. Όταν γίνει η αναπέταση του κρηµνού, µπορούµε να παρατηρήσου- µε την έκταση της αποκαλυµµένης ρίζας ακό- µη περισσότερο σε σχέση µε την αρχή. Ο ιστός ανασηκώνεται µε έναν αποκολλητήρα. Σε αυτήν την τεχνική ΚΙΑ, χρησι- µοποιήσαµε µία απορροφήσιµη µεµβράνη. Αυτή η µεµβράνη ήταν ακυτταρικός συνδετικός ιστός. Αυτή η λεπτή µεµβράνη αποκαλείται. ιαµορφώνεται για να ταιριάζει στην περιοχή, τοποθετείται επάνω από την αποκαλυµµένη ρίζα και πιέζεται µε µία υγρή γάζα (Εικ. 3). Το µόσχευµα συρράπτεται στην θέση του µυλικά έτσι ώστε ο επιθυµητός κ ε ρ α τ ι ν ο π ο ι η µ έ ν ο ς ιστός να µην καλύπτει µόνο τη µεµβράνη, αλλά να βρίσκεται στο επιθυ- µητό επίπεδο για να καλύπτει και την αποκαλυµµένη ρίζα (Εικ. 4). Μετά από µία εβδοµάδα έως 10 ηµέρες αφαιρέθηκαν τα ράµµατα. Η επούλωση ήταν ασυµπτωµατική και έγκαιρη όπως φαίνεται στην Εικ. 5. Τώρα η ρίζα του κυνόδοντα έχει καλυφθεί. Τα ροζ προσπεφυκότα ούλα ενσωµατώνονται όµορφα µε τα παρακεί- µενα προσπεφυκότα ούλα. Η αυχενική γραµµή του πλαγίου είναι πρακτικά ελαφρώς υψηλοτέρα από του κυνόδοντα, µία µεγάλη αλλαγή σε σχέση µε πριν. Ο κυνόδοντας ενσωµατώνεται επίσης αισθητικά και συµµετρικά µε τον προγόµφιο, λόγω του νέου ύψους των προσπεφυκότων ούλων (Εικ. 5). Η υφίζηση ούλων εντοπίζεται και διαγιγνώσκεται συχνότερα ως πρόβληµα σήµερα, τόσο από το κοινό όσο κι από το γενικό οδοντίατρο. Η αντιαισθητική τους εµφάνιση τραβά την προσοχή των ανθρώπων σήµερα. εν επηρεάζει µόνο τον ασθενή και τον τρόπο που χαµογελά, αλλά είναι επίσης ενδεικτική της µεγάλης ηλικίας, ανεξάρτητα της πραγµατικής ηλικίας. Με την ανακάλυψη όλο και πιο επιτυχηµένων κι αναγεννητικών τεχνικών για εξάλειψη αυτών των υφιζήσεων, όλο και περισσότεροι ασθενείς κι οδοντίατροι επιθυµούν την πραγµατοποίησή της. 2_2 2_3 2_4 2_5 Περίπτωση 2 Εικ. 4 Το ουλικό µόσχευµα µε τον κερατινοποιηµένο ιστό µυλικά επανατοποθετηµένο στην ΑΟΕ και σταθεροποιηµένο µε ράµµατα. Περίπτωση 2 Εικ. 5 Η τελική άποψη δείχνει τη φυσιολογική κι αισθητική ανάπλαση, που καλύπτει την υφίζηση. Παρατηρείστε τη σχέση µε τον πλάγιο και τον προγόµφιο. Στην αρχική κατάσταση η ΑΟΕ του πλαγίου βρισκόταν πιο ακρορριζικά της ΑΟΕ του κυνόδοντα και τώρα ο κυνόδοντας βρίσκεται ακόµη πιο ακρορριζικά στην πρόσφυσή του από τον πλάγιο κι ενσωµατώνεται αισθητικά µε τον προγόµφιο. Όπως φαίνεται στο δεύτερο περιστατικό, η υφίζηση µπορεί να επηρεάσει την εµφάνιση των παρακείµενων δοντιών, ακόµη κι αν δεν εµφανίζουν κάποια υφίζηση. Έχουν παρουσιαστεί τεχνικές που υποδεικνύουν πώς να επιτυγχάνονται αισθητικά αποτελέσµατα µε τη χρήση χειρουργικών ουλικών µοσχευµάτων, τεχνικών ΚΙΑ µε µεµβράνες ως φραγµούς, για κάλυψη των απογυ- µνωµένων ριζών µε υγιείς κι αισθητικούς ουλικούς ιστούς. Αυτή η τεχνική δίνει επίσης τη δυνατότητα στον ασθενή να διατηρεί την περιοχή µε σωστή στοµατική υγιεινή και καθιστά την επούλωση πιο προβλέψιµη. Ο ασθενής εµφανίζεται νεότερος, αποφεύγει τα παθολογικά προβλήµατα και χαµογελά περισσότερο. Γενικά, υπάρχουν µόνο υπέρ από αυτήν την επέµβαση. Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζονται τεχνικές ενσωµάτωσης απορροφήσιµων µεµβρανών ως φραγµών για την κάλυψη απογυµνωµένων ριζών µε υγιείς αισθητικούς ουλικούς ιστούς. Η εφαρµογή τεχνικών µε ουλικά µοσχεύµατα και τεχνικών ΚΙΑ µε απορροφήσιµες µεµβράνες ως φραγµούς, η απογυ- µνωµένες ρίζες καλύπτονται µε υγιείς αισθητικούς ουλικούς ιστούς. Τα αποτελέσµατα αυτής της θεραπείας δίνουν τη δυνατότητα στον ασθενή να διατηρήσει την υγεία της περιοχής µε σωστή στοµατική υγιεινή µε αποτέλεσµα µία νεανική, αισθητική εµφάνιση που µπορεί, σε ορισµένες περιπτώσεις, να µειώσει την ευαισθησία της ρίζας. Τόσο ο ασθενής όσο κι ο οδοντίατρος θα χαµογελούν µε περισσότερη αυτοπεποίθηση. DT Αναδηµοσίευση από το DTI USA Edition Μαΐου 2008 Είναι διευθυντής της ιεθνούς Ακαδηµίας Οδοντοπροσωπικής Αισθητικής και επίσης καθηγητής Περιοδοντολογίας στο Πανεπιστήµιο του Τεµπλ στις ΗΠΑ. Έχει διατελέσει καθηγητής Περιοδοντολογίας στο Πανεπιστήµιο του Πίτσµπουργκ καθώς κι επίκουρος καθηγητής Περιοδοντολογίας στο Πανεπιστήµιο Τufts. Έχει εξειδικευθεί στην Εµφυτευµατολογία κι είναι µέλος πολλών επιστηµονικών εταιρειών στις ΗΠΑ και σε διάφορες χώρες. Κάνει πολλές οµιλίες και παρουσιάσεις σε διάφορες χώρες κι έχει δηµοσιεύσει διάφορα επιστηµονικά άρθρα.

20 20 Κλινικές Περιπτώσεις DENTAL TRIBUNE Greek Edition Η ενδοδοντική θεραπεία µε µια µατιά J.Watson Ο ασθενής είναι ένας άνδρας 46 ετών µε ιστορικό περιοδοντικής νόσου. Είναι πρώην καπνιστής χωρίς επιβαρυντικό ιατρικό ιστορικό. Προσήλθε µε πόνο κατά τη δήξη στον κάτω δεξιό πρώτο γοµφίο κι αυξηµένη ευαισθησία στο ψυχρό. Ο πόνος ήταν στιγµιαίος και διαρκούσε µόνο κατά την εφαρµογή του ερεθίσµατος. Το δόντι έφερε µία εγγύς άπω µασητική αποκατάσταση. Αφαίρεσα την αποκατάσταση κι ανακάλυψα ένα κάταγµα της αδα- µαντίνης κάτω από την έµφραξη και τοποθέτησα ένα καταπραϋντικό υπόστρωµα για να δω αν θα ανακουφίζονταν τα συµπτώµατα. υστυχώς, µετά από µία εβδο- µάδα, τα συµπτώµατα δεν είχαν βελτιωθεί κι αποφασίστηκε να πραγ- µατοποιηθεί ενδοδοντική θεραπεία. Ακολουθώντας τη σωστή διαδικασία Το πρωτόκολλο που ακολουθήθηκε ήταν το εξής: προσεκτική διάνοιξη σε µία προσπάθεια ευθείας πρόσβασης στους σωλήνες. Οι σωλήνες εντοπίστηκαν και διανοίχθηκαν αρχικά µε µία ελαστική ρίνη 06 σε µία χειρολαβή εξισορροπητικού τύπου. Μετρήθηκε το µήκος εργασίας µε έναν εντοπιστή ακρορριζίου. Οι σωλήνες επεξεργάστηκαν στο µήκος εργασίας µε ρίνες Νο. 10 και 15. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε ένα εξάρτηµα διάνοιξης στοµίων σε µία χειρολαβή µειωτικού τύπου κι έγιναν διακλυσµοί µε υποχλωριώδες νάτριο κι επεξεργάστηκαν στο µήκος εργασίας µε εργαλεία Νο. 30 και κωνικότητα 6%. Έγιναν κι άλλοι διακλυσµοί µε υποχλωριώδες νάτριο κι υπέρηχους (30» ανά σωλήνα). Η έµφραξη έγινε µε Smartseal, οι κώνοι µετρήθηκαν για θετική εφαρµογή στο µήκος εργασίας, τοποθετήθηκε φύραµα στους σωλήνες επάνω 1 2 Εικ. 1 Πριν την θεραπεία Εικ. 2 Μετά την θεραπεία. στους κώνους µε µία παλµική κίνηση κι οι κώνοι διαµορφώθηκαν µία φρέζα τουγκστενίου, ακολουθούµενη από ένα στρογγυλό διαµάντι Νο. 23 στο στόµιο του σωλήνα. Το δόντι αποκαταστάθηκε προσωρινά µε υαλοϊονοµερές υλικό. Αυτό έγινε σε µία συνεδρία κι ο συνολικός χρόνος θεραπείας ήταν περίπου 35 έως 40 λεπτά. Κατά τον επανέλεγχο µετά από έξι µήνες το δόντι ήταν πλήρως ασυµπτωµατικό κι αποκαταστάθηκε µε µία χυτή αποκατάσταση για να προληφθεί ένα πιθανό κάταγµα. DT J.Watson Είναι γενικός οδοντίατρος που εργάζεται στην Αγγλία κι ασχολείται ιδιαίτερα µε την εκπαίδευση οδοντιάτρων θεωρητικά και στην πράξη. Αναδηµοσίευση από το DTI United Kingdom Edition Ioυλίου 2008

21

22 22 Σύγχρονες απόψεις DENTAL TRIBUNE Greek Edition Προειδοποιήσεις των οδοντιάτρων για τα δόντια των παιδιών Από την επιστηµονική επιτροπή του DTI. Τα παιδιά δεν θα πρέπει να βουρτσίζουν τα δόντια τους πάνω από δυο φορές την ηµέρα κι όχι αµέσως µετά τα γεύ- µατα, σύµφωνα µε ένα γνωστό ακαδηµαϊκό καθηγητή Οδοντιατρικής. Ο καθηγητής J.Steele της Οδοντιατρικής Σχολής του Νewcastle συστήνει στους ασθενείς να αλλάξουν τις συνήθειές τους µετά από µία µελέτη που έδειξε πως 79% των οδοντιάτρων βλέπουν τις επιδράσεις της όξινης διάβρωσης στα δόντια των παιδιών τουλάχιστον µία φορά την εβδοµάδα. Τα ανθρακούχα αναψυκτικά κι η σοκολάτα µπορεί να διαβρώσουν τα δόντια ενώ τα φρούτα κι οι χυµοί φρούτων που περιέχουν πολλά οξέα έχουν την ίδια επίδραση. Τα τρόφιµα µε σάλτσες ή dressings είναι επίσης ιδιαίτερα όξινα. Η κατάσταση χειροτερεύει επειδή οι γονείςπου πιστεύουν πως κάνουν το σωστό-υποχρεώνουν τα παιδιά να καθαρίζουν τα δόντια τους αµέσως µετά από κάθε γεύµα. Αλλά αυτό είναι το χειρότερο χρονικό διάστη- µα για να τα καθαρίσουν επειδή το οξύ έχει µαλακώσει την αδαµαντίνη. Στη µελέτη της εταιρείας Sensodyne ερωτήθη- Εικ. 1 53% των 5χρονων παιδιών εµφάνιζαν κάποια µορφή οδοντικής διάβρωσης. καν οδοντίατροι στην Αγγλία και γονείς µε παιδιά σχολικής ηλικίας. Βρέθηκε πως το 53% των 5χρονων εµφάνιζαν κάποια µορφή οδοντικής διάβρωσης. Περισσότεροι από 9 στους 10 γονείς γνώριζαν πως το οξύ ήταν επιβλαβές για τα δόντια αλλά δεν ήταν σίγουροι ποια τρόφιµα και υγρά το περιείχαν. Επίσης, τα δύο τρίτα των γονέων παραδέχθηκαν πως τα παιδιά τους δε χρησιµοποιούσαν καλαµάκι. Σχεδόν 6 στους 10 γονείς υποστήριξαν πως τα παιδιά τους κατανάλωναν τρόφιµα µε σάλτσες ή dressings, οι περισσότεροι εκ των οποίων δε συνειδητοποιούσαν πως αποτελούσε βασική αιτία όξινης διάβρωσης. Οι οδοντίατροι πιστεύουν πως τα κύρια αίτια όξινης διάβρωσης στα παιδιά ήταν η κατανάλωση ανθρακούχων αναψυκτικών χωρίς καλαµάκι κι η συχνή κατανάλωση διαφόρων αναψυκτικών. Ο καθηγητής Steele λέει το εξής:»τα µόνιµα δόντια αρχίζουν γενικά να εµφανίζονται όταν τα παιδιά είναι έξι ετών και πρέπει να διατηρηθούν για µία ζωή. Ενώ τα παιδιά δεν θα πρέπει να αποθαρρύνονται από την κατανάλωση όξινων τροφών κι αναψυκτικών, είναι ση- µαντικό για τους γονείς να κάνουν µικρά βήµατα για ελαχιστοποίηση του κινδύνου για τα δόντια των παιδιών τους». Συστήνει στους γονείς να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να πίνουν όξινα αναψυκτικά µε καλαµάκι που τοποθετείται στο πίσω µέρος του στόµατος µακριά από τα δόντια. Προσθέτει επίσης: «Να ενθαρρύνετε τα παιδιά να αποφεύγουν να βουρτσίζουν τα δόντια τους αµέσως µετά την κατανάλωση όξινων τροφών ή αναψυκτικών καθώς αυτό γίνεται όταν η αδαµαντίνη είναι πιο µαλακή. Είναι καλύτερα να περιµένουµε όσο το δυνατόν περισσότερο µετά από ένα όξινο γεύµα ή να βουρτσίζουµε από πριν τα δόντια. DT Αναδηµοσίευση από το DTI United Kingdom Edition Ioυλίου 2008

23 24 Ενδοδντία DENTAL TRIBUNE Greek Edition ιαγνωστικοί προβληµατισµοί σε ένα δύσκολο ενδοδοντικό περιστατικό R.E.Mounce, DDS Πρόσφατα ένας οδοντίατρος και φίλος µου έστειλε ακτινογραφίες µε το ακόλουθο ιστορικό: «Οι ακτινογραφίες προέρχονται από έναν πολύ φοβικό ασθενή που παρακολουθώ την τελευταία εβδοµάδα. Ένιωθε πόνο κάτω αριστερά τις τελευταίες δύο µε 3 εβδοµάδες. Έχω κάνει δοκιµασίες πολφού σε όλα τα άνω και κάτω δόντια της αριστερής πλευράς κι όλα ήταν φυσιολογικά. Υποστηρίζει πως ο πόνος δεν είναι συνεχής, αλλά µερικές φορές όταν δαγκώνει νιώθει έναν οξύ πόνο και πιάνει το σαγόνι της. Νιώθει επίσης πόνο όταν πίνει κάτι ζεστό. Υπάρχει ήπιο ερέθισµα κατά τη δήξη και την ψηλάφηση στον 36, αλλά σε καµία περίπτωση οξύ. Η όχι και πολύ καλή ενδοδοντική θεραπεία έγινε στον 36 πριν από 18 χρόνια. Υπάρχει µία ακτινοδιαύγαση στην εγγύς ρίζα κι υποπτεύοµαι πως αυτό το δόντι µπορεί να είναι το υπεύθυνο, αλλά δε βιάζοµαι να το θεραπεύσω εκτός κι αν βεβαιωθώ πως είναι το υπαίτιο δόντι. Νιώθω πως ίσως δεν µπορέσω να φτάσω ως το ακρορρίζιο. Αυτό που µε προβληµατίζει είναι πως ο πόνος προέρχεται από ζεστό νερό και τσάι. εν πιστεύω πως ο 36 θα εµφάνιζε ευαισθησία στο ζεστό ή στο ψυχρό. Πιστεύω ότι µπορεί να εµφανίζει τερηδόνα άπω του 35. Συµφωνείτε πως ο πόνος δεν θα έπρεπε να προέρχεται από το θερµό ερέθισµα αν η αιτία του προβλήµατος είναι η παλιά ενδοδοντική θεραπεία στον 36;» Μία συζήτηση για αυτό το κλινικό περιστατικό επιβάλλεται κι αξίζει να εξεταστεί ανάλογα. Συµφωνώ πως η πηγή του πόνου δεν θα πρέπει να είναι η παλιά ενδοδοντική έµφραξη στον 36. εν υπάρχει εµφανής µηχανισµός για ευαισθησία στο θερµό από ένα δόντι µε ενδοδοντική θεραπεία. Εκτός από τα παραπάνω, θα πρέπει να σκεφτούµε πολλούς παράγοντες σε µία διαφορική διάγνωση αυτού του περιστατικού. Παρόλο που µπορούν να γραφτούν πολλά για αυτήν την κλινική κατάσταση και τη διαφορική διάγνωση, από πλευράς κλινικής αντιµετώπισης, παρέχεται µία ανασκόπηση της κύριας ενόχλησης και των βασικών θεραπευτικών στρατηγικών. Για να καθορίσουµε την πηγή του πόνου αυτού του ασθενή θα πρέπει να ακολουθήσουµε µία µεθοδική και συστηµατική προσέγγιση. Ο συγγραφέας έχει δηλώσει πως έχουν γίνει ήδη δοκιµασίες ζωτικότητας σε όλα τα δόντια της άνω και κάτω γνάθου στην αριστερή πλευρά. Η δοκι- µασία αυτών των δοντιών θα πρέπει να περιλαµβάνει δοκιµασία στο θερµό, το ψυχρό, την επίκρουση, την ψηλάφηση, την κινητικότητα και την ανίχνευση καθώς και τη λήψη περιακρορριζικών ακτινογραφιών από όλα αυτά τα δόντια. Ενώ µπορεί να πραγµατοποιηθεί ηλεκτρική δοκιµασία, δεν θα προσθέσει σηµαντικές πληροφορίες στην εξέταση. Τα µέσα µε τα οποία δοκιµάστηκαν τα δόντια στο θερµό θα καθορίσουν την ακρίβεια στη διάγνωση του περιστατικού. Οι πηγές θερµικής δοκιµασίας περιλαµβάνουν την τοποθέτηση ενός ελαστικού αποµονωτήρα και τη ρίψη ζεστού καφέ/νερού επάνω σε κάθε ένα από τα δόντια ξεχωριστά µετά την τοποθέτηση αποµονωτήρα ξεχωριστά σε κάθε δόντι ή τη χρήση της µονάδας ΕΟU µε το ρύγχος θερµικής δοκιµασίας. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, είναι σηµαντικό να βεβαιωθούµε πως κάθε δόντι ελέγχεται µε τον ίδιο τρόπο για να έχουµε συνεπή αποτελέσµατα. Η διάρκεια εµφάνισης του πόνου (δύο µε 3 εβδοµάδες)είναι σηµαντική καθώς ο πόνος είναι συνεχής και δε στα- µατά. Είναι σηµαντικό να γνωρίζουµε αν ο πόνος χειροτέρευε ή εµφάνιζε την ίδια ένταση. ε διαθέτουµε αυτήν την πληροφορία. Η περίοδος (δύο µε 3 εβδοµάδες) δείχνει στον οδοντίατρο πως είναι πιθανό ο ασθενής να εµφανίζει πόνο οδοντογενούς αιτιολογίας κι ενισχύει την άποψη πως θα χρειαστεί θεραπεία για να αντιµετωπιστεί. Επίσης, αφού δεν υπάρχει οίδηµα κι η κύρια ενόχληση είναι στο θερµό, η πιθανή διάγνωση είναι µη αναστρέψιµη πολφίτιδα κι η ερώτηση είναι ποιο είναι το υπεύθυνο δόντι. Αφού ο πόνος δεν επικεντρώνεται σε ένα συγκεκρι- µένο δόντι, είναι σχεδόν σίγουρο πως θα επικεντρωθεί µε την πάροδο του χρόνου αν η εξέταση και τα κλινικά ευρή- µατα δεν αλλάξουν βραχυπρόθεσµα. Η πηγή της ενόχλησης µπορεί να είναι ο 35, ακόµη κι αν η εξέταση δεν παρουσίασε κάποια έντονη αντίδραση που να ξεπερνούσε τα όρια της αντίδρασης των άλλων δοντιών. ηλαδή, αν ο 20 εµφανίζει τερηδόνα (κι η ακτινογραφική απεικόνιση δεν είναι εσφαλµένη), θα πρέπει να αφαιρεθεί. Αν η τερηδόνα έχει προχωρήσει αρκετά ώστε να αποκαλυφθεί ο πολφός κατά την αφαίρεσή της, τα δόντια θα πρέπει να θεραπευθούν µε βάση τα συµπτώµατα. Αν σταµατήσει ο πόνος, επιβεβαιώνεται η διάγνωση. Είναι σίγουρα πιθανό ο 36 να είναι ευαίσθητος στην επίκρουση και τη µάσηση, δηλαδή ήπια, σε µία δεύτερη σειρά συµπτωµάτων που επικαλύπτουν την πρωτογενή πηγή του πόνου που προέρχεται από αλλού. Είναι σίγουρο πως ο 36 χρειάζεται επανάληψη της θεραπείας ή εξαγωγή µε βάση τη βλάβη, τη µικροδιαρροή και τα συµπτώµατα. Εκτός από το µολυσµένο και κενό χώρο που υπάρχει, το δόντι έχει υποβληθεί σε χρόνια µυλική διαρροή κάτω από το αµάλγαµα, µε βάση το γεγονός πως δεν έχει τοποθετηθεί σε αυτό στεφάνη. Αν πρόκειται να επαναληφθεί η θεραπεία στον 36, θα αποτελούσε πιθανόν µία τεχνική πρόκληση η δηµιουργία διαβατότητας και στις δύο ρίζες και δεν µπορούµε να γνωρίζουµε αν το υλικό στους σωλήνες είναι η γουταπέρκα. Είναι πιθανό το υλικό έµφραξης να είναι ένα φύραµα έµφραξης. Θα πρέπει να περιµένουµε το ακρορριζικό µισό των ριζών να είναι αποφραγµένο µε υπολείµµατα κι αυτό µπορεί να αποτελέσει µία σηµαντική τεχνική πρόκληση κατά την επανάληψη της θεραπείας. Είναι σηµαντικό αν πρόκειται να επαναληφθεί η θεραπεία στο δόντι, η µυλική πρόσβαση να είναι ευθεία και το αυχενικό οδοντινικό τρίγωνο να αφαιρεθεί επάνω από κάθε ρίζα, ενώ η παρασκευή επάνω από το ακρορριζικό µισό των ριζών να είναι ιδανική πριν επιχειρήσουµε την επεξεργασία του ακρορριζικού τριτηµορίου, που δεν έχει ακόµη καθαριστεί, διαµορφωθεί ή εµφραχθεί. Η προσπάθεια επεξεργασίας του σωλήνα σε αυτό το επίπεδο θα απαιτούσε επίσης προκεκαµµενές ρίνες χειρός Κ Νο. 6 ή 8. Αυτές οι ρίνες χειρός θα πρέπει να έχουν µήκος 21 χιλ. και µπορούν να τροποποιηθούν µε διαµόρφωση 1-2χιλ. από το άκρο τους για να έχουµε ένα πιο άκαµπτο εργαλείο για την επεξεργασία οποιονδήποτε αποφράξεων που µπορεί να υπάρχουν. Ένα άριστο εργαλείο για την κάµψη των ρινών χειρός είναι οι λαβίδες EndoBender. η- µιουργούν µία ήπια αλλά ακριβή κάµψη στα ακρορριζικά 3-4χιλ. της ρίνης χειρός για να µπορούµε να επεξεργαστούµε την κάµψη της ρίζας και να ταιριάζει µε την κάµψη της ρίνης. Η επεξεργασία θα πρέπει να λάβει χώρα µετά DT σελίδα 25

24 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Ενδοδντία 25 Εικ. 1, 2 Περιγραφή του κλινικού περιστατικού Εικ. 3 Οι λαβίδες Endobender DT σελίδα 24 την αφαίρεση της γουταπέρκας και να πραγ- µατοποιηθεί µε εργώδεις διακλυσµους EDTA. To gel EDTA θα πρέπει να ξεπλένεται συχνά από το ακρορριζικό τριτηµόριο µε υποχλωριώδες νάτριο και να επανατοποθετείται. Το ΕDTA µπορεί να διατηρήσει τον πολφό σε κατάσταση εναιωρήµατος καθώς παρακάµπτουµε τα αποφρακτικά υπολείµµατα (υποθέτοντας πως ο σωλήνας ανθίσταται στην απλή χη- µικοµηχανική επεξεργασία). Το υποχλωριώδες νάτριο θα διέλυε οποιαδήποτε οργανικά υπολείµµατα υποθέτοντας πως παρέµεινε αρκετά στο σωλήνα και πως η συγκέντρωση, ο όγκος κι ο χρόνος επαφής του µε τα υπολείµ- µατα ήταν επαρκής. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, αν το ακρορριζικό τριτηµόριο των σωλήνων µπορεί να επεξεργαστεί, τότε η πρώτη ρίνη που θα έφτανε στο υπολογισµένο µήκος εργασίας θα µπορούσε να παραµείνει στο δόντι κάτω από τον ελαστικό αποµονωτήρα και στη συνέχεια να προσαρτηθεί στη χειρολαβή ασφαλείας Μ4. Πρόκειται για µία αµφίπλευρης λειτουργίας χειρολαβή που µπορεί να µετακινήσει τη ρίνη 30 µοίρες αντίθετα προς τη φορά των δεικτών του ρολογιού και να διαµορφώσει µία ελάχιστη διάµετρο στο ακρορριζικό τριτηµόριο. Η Μ4 κάνει αποτελεσµατική και σύντοµη τη διεύρυνση δύσκολων ριζικών σωλήνων χωρίς κόπωση στα χέρια. Τέλος, δεν µπορεί να αγνοηθεί η σηµασία της πίεσης του χρόνου. Η παρακολούθηση του ασθενή για να δούµε πώς µεταβάλλεται ή όχι ο πόνος µε τις διάφορες θεραπείες θα δώσει ισχυρά στοιχεία για την πηγή του πόνου µε βάση τον αρχικό παραπλανητικό χαρακτήρα. Για παράδειγµα, αν ο 35 χρειάζεται ενδοδοντική θεραπεία, µετά από αυτήν τη διαδικασία, αν ήταν η πηγή του πόνου στο θερµό, θα αναµένα- µε άµεση ανακούφιση. Αν ο 35 θεραπευόταν και συνέχιζε ο πόνος στο θερµό, θα είχε αξία η επανάληψη όλων των δοκιµασιών στο θερµό, ψυχρό κι η επαναξιολόγηση των νέων ευρηµάτων. Επίσης, όταν ο 36 θεραπευόταν ή εξαγόταν (ανάλογα µε την επιθυ- µία του ασθενή), προφανώς, η παρουσία ή απουσία πόνου θα έδινε ισχυρά στοιχεία για την πηγή του πόνου. Σίγουρα µπορούµε να υπολογίζουµε πως ο πόνος του ασθενή θα αλλάξει µε την πάροδο του χρόνου. Αν η πηγή του πόνου είναι ένας ζωντανός φλεγ- µένων πολφός, τελικά ο ιστός θα νεκρωθεί (επιτρέποντας τη διάγνωση µε µία διαφορετική σειρά ευρηµάτων). DT Αναδηµοσίευση από το DTI USA Edition, Ιουνίου 2008 FKG Dentaire at IDS 2009 in Cologne Learn more about BioRace and the range of FKG products. Visit us at IDS Cologne from March 24-28, 2009! Hall10.2 / Booth No.N58 We look forward to meeting you. Contact: FKG Dentaire Rue du Cr t-du-locle La Chaux-de-Fonds Tel.: / info@fkg.ch

25 26 Τάσεις & εφαρµογές DENTAL TRIBUNE Greek Edition In vivo µέτρηση της χρωµατικής µεταβολής σε 1600 φυσικά δόντια µε το Pola Office Plus της SDI, Αυστραλία. Dr. I.Franchi, Prof. M.Franchi, Prof. S.Bortolini, Prof. U.Consolo Το ιδανικό χαµόγελο θεωρείται πως αντανακλά καλή υγεία και βελτιώνει την εµφάνιση. Η οδοντική δυσχρωµία είναι ένα σχετικό αισθητικό πρόβληµα, µε την Αισθητική Οδοντιατρική να αποτελεί µία όλο και πιο επιθυµητή διαδικασία στο σύγχρονο οδοντιατρείο. Σήµερα υπάρχουν στην αγορά λευκαντικά προϊόντα µε υπεροξείδιο του υδρογόνου σε διάφορες συγκεντρώσεις. Με αυτά τα υλικά µπορεί να πραγ- µατοποιηθεί λεύκανση καθοδηγούµενη από γιατρό ή στο σπίτι. Τα προϊόντα µε υψηλότερη συγκέντρωση υπεροξειδίου του υδρογόνου χρησιµοποιούνται συνήθως στο οδοντιατρείο και περιλαµβάνουν την ανάµιξη ουσιών από τον οδοντίατρο. Με τα προϊόντα µικρότερης συγκέντρωσης, κατασκευάζονται ατοµικά δισκάρια για να φορεθούν µαζί µε το υλικό στο σπίτι. Ο σκοπός αυτής της έρευνας είναι να επιβεβαιωθεί η αποτελεσµατικότητα της λεύκανσης µε το Ροla Office Plus, µέσω φασµατοφωτοµετρικής ανάλυσης σε µία οµάδα 100 ασθενών, µαζί µε µία εκτίµηση της απόδοσης της θεραπείας µία εβδοµάδα µετά την πρώτη λευκαντική συνεδρία. Υλικά και µέθοδοι Στο Τµήµα Προσθετικής του Πανεπιστηµίου της Μοdena και Regio Emilia, 100 ασθενείς ζήτησαν που ζήτησαν λεύκανση επελέγησαν. Τα κριτήρια επιλογής για την κλινική µελέτη ήταν τα εξής: ηλικία µεταξύ 18 και 50 ετών εµφανής καλή υγεία κινητοποίηση καλή περιοδοντική κατάσταση απουσία προσθετικών αποκαταστάσεων στο άνω πρόσθιο τµήµα Οι λόγοι εξαίρεσης ήταν οι εξής: βαρείς καπνιστές άτοµα που δεν ήταν φυσιολογικά κατάλληλα έγκυες γυναίκες (Εικ. 1-6). Πριν την έναρξη της λεύκανσης, όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε καθαρισµό και φασµατοφωτοµετρική ανάλυση των 8 προσθίων δοντιών της άνω και κάτω γνάθου. Για κάθε δόντι εξετάστηκαν (από 1.4 έως 2.4 και από 3.4 έως 4.4) οι µεταβλητές τόνος, χροιά κι απόχρωση σε σύνολο 1600 δοντιών. Για να µην ερεθιστεί το περιοδόντιο, τοποθετήθηκε ένας φωτοενεργοποιού- µενος φραγµός στα ούλα. Στη συνέχεια εφαρ- µόστηκε το gel (υπεροξείδιο του υδρογόνου 37.5%) που υπήρχε στη σύριγγα στην προστο- µιακή επιφάνεια των δοντιών. Συστήνεται η ταυτόχρονη λεύκανση του άνω και του κάτω φραγµού. Ο λευκαντικός παράγοντας παρέµεινε στην θέση του για περίπου 20 και στη συνέχεια εκπλύθηκε κι αφαιρέθηκε ο φραγµός των ούλων. Συστήθηκε στους ασθενείς να αποφύγουν την κατανάλωση ποτών και έγχρωµων ουσιών (καρότα, λάχανο, τσάι, καφές) και καπνού για τουλάχιστον δύο ώρες µετά την θεραπεία. Σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή, η ταχύτητα της λεύκανσης µπορεί να αυξηθεί µε τη χρήση της λάµπας φωτοπολυµερισµού για 60 σε κάθε δόντι. Η θεραπεία προχώρησε, ανανεώνοντας το µίγµα δύο φορές, µε εργώδεις διακλυσµούς µεταξύ των εφαρµογών. Στο τέλος της θεραπείας, οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε DT σελίδα 28 Εικ. 1 Νέος ασθενής που χρειάζεται λεύκανση.

26

27 28 Τάσεις & εφαρµογές DENTAL TRIBUNE Greek Edition Εικ. 2 Μετά τον καθαρισµό των δοντιών χρησιµοποιήθηκε πάστα στίλβωσης. Εικ. 3a,b Φωτοενεργοποιούµενος ουλικός φραγµός. 3a Εικ. 4 To gel (υπεροξείδιο του υδρογόνου 37.5%) στη σύριγγα τοποθετείται στην προστοµιακή επιφάνεια των δοντιών και παρέµεινε εκεί για περίπου 20 λεπτά. Εικ. 5 Το αισθητικό αποτέλεσµα που επετεύχθη. 3b DT σελίδα 26 επιπλέον φασµατοφωτο- µετρική ανάλυση για να συγκριθεί η απόχρωση, η χροιά κι οι φωτεινές παράµετροι πριν και µετά τη λεύκανση (Εικ. 2). Έγιναν νέες µετρήσεις µία εβδοµάδα µετά την αρχική θεραπεία, επαναλαµβάνοντας τις οδηγίες, έτσι ώστε να αξιολογηθεί η σταθερότητα του χρώµατος που επιτυγχάνεται. Αποτελέσµατα Από τα αποτελέσµατα υπολογίστηκε η µέση µεταβολή Ε των παραµέτρων. Συζήτηση Για να καθοριστεί ένα χρώµα, από φυσιολογική άποψη, χρησιµοποιούνται 3 παράµετροι: α) η απόχρωση, το βασικό χρώµα του δοντιού, που είναι η ευκολότερα αναγνωρίσιµη παράµετρος. Η απόχρωση λαµβάνεται κυρίως από την οδοντίνη κι εµφανίζει 4 διαβαθµίσεις: Α (κόκκινο-καφέ), Β (πορτοκαλί κίτρινο), Γ (πράσινο-γκρίζο) και (ροζγκρίζο). β) τη χροιά, που είναι µία µέτρηση του βαθµού διαβροχής. Το έγχρωµο τµήµα µίας απόχρωσης. Στην κλί- µακα της Vita υπάρχουν 4 διαβαθµίσεις της χροιάς: 1, 2, 3 και 4. γ) τον τόνο που αντιπροσωπεύει το βαθµό διαφάνειας. Ξεχωρίζει τα ανοικτά από τα σκούρα χρώµατα. Μαύρο είναι ο ελάχιστος τόνος και λευκό ο µέγιστος τόνος. Το Ε αποτελεί τη µικρότερη απόσταση από το σηµείο Α (το δόντι που εξετάζεται) και το σηµείο Β (το δείγµα της χρωµατικής κλίµακας). Μία Ε, ίση ή µικρότερη του 2.75 είναι ένας ικανοποιητικός τόνος, ενώ πάνω από 2.75 βρίσκεται έξω από τα όρια του συγκεκριµένου χρώ- µατος. Αναλύοντας τα 100 περιστατικά αυξήθηκε ο τόνος των 1600 θεραπευθέντων δοντιών. Τα µέγιστα αποτελέσµατα λήφθηκαν από την παράµετρο του τόνου που εµφάνισε µικρότερες τιµές σε σχέση µε πριν την θεραπεία. Αυτό σηµαίνει µία µεταβολή σε µικρότερο βαθµό διαβροχής. Η χρωµατική παράµετρος είναι διεθνής και σταθερή για όλους τους ασθενείς µε µία τάση προς κίτρινους χρωµατικούς τόνους. Τα αισθητικά αποτελέσµατα από τη χρήση του Ροla Office Plus ήταν σηµαντικά και ορατά. Αυτό το αποτέλεσµα επιβεβαιώθηκε µε χρωµατική ανάλυση. Συµπεράσµατα Η χρωµατοµετρία είναι ένα σηµαντικό βοήθηµα στη σύγχρονη Οδοντιατρική και µπορεί να δείξει µε µεγάλη σαφήνεια την υποκειµενική αίσθηση της αντίληψης του χρώµατος. Με βάση τη λεπτοµερή ανάλυση µπορούµε να πούµε πως η θεραπεία µε το Ροla Office Plus αποτελεί ένα αξιόπιστο λευκαντικό µέσο για επαγγελµατική χρήση, που δίνει τη δυνατότητα επίτευξης ικανοποιητικών αποτελεσµάτων µόνο σε µία συνεδρία. Για να µειωθεί η επίπτωση αυτών των προβληµάτων, ο οδοντίατρος θα πρέπει να βεβαιωθεί πως τα δόντια αποµονώνονται σωστά πριν την τοποθέτηση του λευκαντικού προϊόντος και το προστατευτικό των µαλακών ιστών συγκολλάται τέλεια µε το περιοδόντιο χωρίς να παραµένουν κενά. Η φασµατοφωτοµετρική ανάλυση δείχνει πως το αποτέλεσµα επετεύχθη και στα 1600 δόντια (100 ασθενείς). DT Αναδηµοσίευση από το Dental Tribune Asia Pacific Edition

28

29 30 Τάσεις & εφαρµογές DENTAL TRIBUNE Greek Edition Μερική ανοδοντία των ενηλίκων: Θεραπευτική αντιµετώπιση C.McNamara, T.Foley, C.M.McNamara Εισαγωγή Η µερική ανοδοντία ορίζεται ως η αναπτυξιακή απουσία ενός ή περισσοτέρων δοντιών. Η συχνότητα της στη µόνιµη οδοντοφυΐα έχει αναφερθεί πως ποικίλλει από 2.3 έως 11.3%, ανάλογα µε το µελετώµενο πληθυσµό. Η αιτιολογία της µερικής ανοδοντίας είναι άγνωστη, ωστόσο έχει αναφερθεί µία οικογενής τάση. Οι µόνιµοι πρώτοι προγόµφιοι, πρώτοι γοµφίοι και κυνόδοντες είναι σπάνιο να λείπουν λόγω αναπτυξιακών αιτίων. Η απουσία τους σχετίζεται συνήθως µε σοβαρή ανοδοντία ή ολιγοδοντία. Μία µετα-ανάλυση από τον Ροlder σχετικά µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία µεταξύ 1936 και 2002 έδειξε πως η επίπτωση της ανοδοντίας στην Ευρώπη και την Αυστραλία ήταν υψηλότερη σε σχέση µε τη Β. Αµερική. Μπορεί να εµφανιστεί µεµονωµένα ή σε συνδυασµό µε σύνδροµα όπως η εξωδερµική δυσπλασία, το σύνδροµο Down, το σύνδροµο Ellis van Crevald και περιπτώσεις όπως χειλεοκαι υπερωιοσχιστία. Η µερική ανοδοντία παρουσιάζει έναν αριθµό προκλήσεων για τον οδοντίατρο. Υπάρχει µία ποικιλία θεραπευτικών επιλογών. Ωστόσο, η καταλληλότερη επιλογή εξαρτάται από τη βαρύτητα του περιστατικού. Οι απλές επανορθωτικές συγκολλού- µενες γέφυρες µπορεί να επιλύσουν τα προβλήµατα που σχετίζονται µε ήπια περιστατικά ανοδοντίας. Η ορθοδοντική θεραπεία µπορεί να παρέχει τη λύση Εικ. 1a Κλινικές εικόνες της ανωµαλία σύγκλεισης και της αρχικής προσέλευσης. µε τη µετακίνηση παρακείµενων δοντιών και τη σύγκλειση των διαστη- µάτων. Σε πιο σοβαρά περιστατικά, µία συνδυασµένη ορθοδοντική/επανορθωτική/χειρουργική προσέγγιση µπορεί να είναι απαραίτητη µε την απαιτούµενη ορθοδοντική θεραπεία κατά την προετοι- µασία για µετέπειτα συµβατικές ακίνητες προσθετικές εργασίες ή εµφυτεύµατα. Σε αυτό το περιστατικό µε µία ενήλικη γυναίκα της Καυκάσιας φυλής που προσήλθε µε ση- µαντική ανοδοντία παρουσιάζεται η σηµασία µίας ακριβούς διάγνωσης κι ενός αποτελεσµατικού σχεδίου θεραπείας. Αυτά εξαρτιόνταν από τον κατάλληλο συγχρονισµό και τα χρονικά διαστήµατα διακοπών µεταξύ των οδοντιατρικών ειδικοτήτων, του ορθοδοντικού, του στοµατικού χειρουργού και του προσθετολόγου για ένα επιτυχηµένο αποτέλεσµα. Ο χρόνος της εξαγωγής των συγκρατηµένων νεογιλών δοντιών είναι επίσης σηµαντικός για το θεραπευτικό αποτέλεσµα. Σε αυτό το περιστατικό παρουσιάζεται πως µερικές φορές είναι καλύτερο να καθυστερούµε την αφαίρεση των διατηρηµένων νεογιλών δοντιών για να διατηρηθεί το γύρω οδοντοφατνιακό οστούν µέχρι να µπορούν να τοποθετηθούν εµφυτεύµατα. DT σελίδα 31

30 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Τάσεις & εφαρµογές 31 DT σελίδα 30 Περίληψη Η οµαδική εργασία είναι βασική για την αντι- µετώπιση της µερικής ανοδοντίας. Η πολυδιάστατη ενηµέρωση στο στάδιο του θεραπευτικού σχεδιασµού κι ο συγχρονισµός της επακόλουθης πολυδιάστατης θεραπείας δίνουν τη δυνατότητα στον οδοντίατρο να παρέχει άριστη φροντίδα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σηµαντικό στην αντιµετώπιση της µερικής ανοδοντίας σε ενήλικες, όπου περιλαµβάνεται µία παρατεταµένη χρονική περίοδος. Αυτό παρουσιάζεται στο περιστατικό µας µε µία κοπέλα 12 ετών της Καυκάσιας φυλής. Απαιτούσε ένα συνδυασµό Ορθοδοντικής, Στοµατικής Χειρουργικής κι επανορθωτικής θεραπείας για την επιτυχή θεραπεία της εξεσηµασµένης της υποδοντίας. Αναφορά περιστατικού Ένα κορίτσι της Καυκάσιας φυλής, ηλικίας 12 ετών κι 9 µηνών παραπέµφθηκε από τον οικογενειακό οδοντίατρο για ορθοδοντική θεραπεία στη Μεταπτυχική Ορθοδοντική Κλινική του Πανεπιστηµίου του δυτικού Οντάριο των ΗΠΑ. Το γενικό ιατρικό της ιστορικό δεν ήταν σηµαντικό. εν υπήρχε οικογενειακό ιστορικό στοµατικών ή οδοντικών ανω- µαλιών. Το οδοντιατρικό της ιστορικό δεν εµπεριείχε κάτι αξιοση- µείωτο. Ήταν µία ασθενής που πήγαινε συχνά στον οδοντίατρο. εν είχε ιστορικό οδοντικών εξαγωγών. Η εξωστο- µατική εξέταση αποκάλυψε ένα καλά ισορροπηµένο πρόσωπο µε φυσιολογικό προστοµιακό προφίλ και φυσιολογικές οδοντικές σκελετικές σχέσεις. Η ενδοστο- µατική εξέταση αποκάλυψε µία ανωµαλία σύγκλεισης Τάξεως Ι στην όψιµη µικτή οδοντοφυΐα (Εικ. 1a-c). Υπήρχε ένα διάστηµα στη µέση γραµµή της άνω γνάθου κι ο άνω αριστερός πλάγιος το- µέας ήταν µικρός σε µέγεθος. Η στοµατική υγιεινή κι η ουλική κατάσταση ήταν σε καλό επίπεδο και δε βρέθηκαν τερηδονικές βλάβες. Η ακτινογραφική εξέταση επιβεβαίωσε πως 12 δόντια έλειπαν λόγω 1b 1c 2b 3b 3c αναπτυξιακών αιτίων: 18, 17, 12, 25, 27, 28, 31, 35, 38, 41, 45 και 48. Βρέθηκε σηµαντική εξωτερική ριζική απορρόφηση στα διατηρηµένα νεογιλά δόντια 75 κι 85 (Εικ. 1b). Με βάση την ανωµαλία σύγκλεισης της ασθενούς, απαιτούνταν µία πολυδιάστατη οµαδική προσέγγιση που περιελάµβανε, ορθοδοντική, στοµατική 1b 2a 3a Εικ. 1b Αρχικές ακτινογραφίες: ορθοπαντοµογράφηµα και περιακρορριζικές εικόνες των τοµέων. Εικ. 1c Πλάγια κεφαλοµετρική ακτινογραφία κατά την αρχική εξέταση. Εικ. 2 ιαγνωστική προεργασία πριν την θεραπεία: α) χειλική άποψη, β) µασητική άποψη. Εικ. 3a Κλινική εικόνα των ορθοδοντικών συσκευών in situ πριν την αποκόλληση. Εικ. 3b Ορθοπαντοµογράφηµα πριν την αποκόλληση. Εικ. 3c Πλάγια κεφαλοµετρική ακτινογραφία µετά την αποκόλληση. χειρουργική κι εξελιγ- µένη επανορθωτική θεραπεία στη φάση ενηµέρωσης, θεραπευτικού σχεδιασµού και µετέπειτα κλινική αντιµετώπιση αυτού του περιστατικού. Λήφθηκαν υπόψη οι διάφορες θεραπευτικές επιλογές που ήταν διαθέσιµες για την ασθενή. Οι επιλεκτικές εξαγωγές των διατηρηµένων νεογιλών δοντιών ή η διατήρησή τους µε ανασυστάσεις, ήταν ακατάλληλες επιλογές µε βάση τη βαρύτητα της µερικής ανοδοντίας και το κακό αποτέλεσµα που θα προέκυπτε. Επίσης, το σχήµα της ρίζας δύο εκ των τριών διατηρηµένων νεογιλών γοµφίων ήταν κακό, καθιστώντας αβέβαιη τη µακροχρόνια διατήρησή τους. Ο περιορισµός της θεραπείας σε µία µόνο οδοντιατρική ειδικότητα όπως η Ορθοδοντική ήταν µη ρεαλιστική. Μόνο η ορθοδοντική θεραπεία δεν µπορούσε να οδηγήσει σε σύγκλειση των διαστηµάτων ή τη σωστή αντιµετώπιση της πρόσθιας συγκλεισιακής ασυµµετρίας που προέκυπτε από τον ελλείποντα 12. Συνεπώς, σε συνεννόηση µε την ασθενή πραγ- µατοποιήθηκε µία συνδυασµένη ορθοδοντική/επανορθωτική/χειρουργική οµαδική προσέγγιση για την θεραπεία. Ο στόχος της ορθοδοντικής θεραπείας ήταν η διόρθωση της ανωµαλίας σύγκλεισης και η ευθυγράµµιση των δοντιών σε προετοιµασία για τη µετέπειτα προσθετική θεραπεία. Για να βοηθήσει στην πολυδιάστατη διαδικασία ενηµέρωσης, πραγ- µατοποιήθηκε µία διαγνωστική προεργασία και φτάσαµε σε ένα αποδεκτό σχέδιο θεραπείας που περιελάµβανε και τις 3 ειδικότητες (Εικ. 2a,b). Η ορθοδοντική θεραπεία περιελάµβανε µία προσέγγιση χωρίς εξαγωγές µε µία προ-ρυθµισµένη ακίνητη ορθοδοντική συσκευή (Εικ. 3a). Η θεραπεία ξεκίνησε µε την ασθενή σε ηλικία 13 ετών κι ενός µηνός. Η ασθενής επανεξετάστηκε σχετικά µε τις προσθετικές/επανορθωτικές της ανάγκες κατά την ορθοδοντική θεραπεία και πριν την αποκόλληση (Εικ. 3a-c). Η αποκόλληση ολοκληρώθηκε όταν η ασθενής ήταν 15 ετών και 5 µηνών (Εικ. 4a). Λόγω της κακής αισθητικής του 71 και 81, εξάχθηκαν κι οι δύο µετά την αποκόλληση (Εικ. 4b). Οι συµβατικοί ορθοδοντικοί συγκρατητήρες µε οδοντικές µονάδες αντικατάστασης προσαρµόστηκαν αρχικά, προσβλέποντας στη µακροπρόθεσµη τοποθέτηση εµφυτευµάτων κι η τοποθέτηση των τελικών βάσεων επάνω από τους σκελετούς (Εικ. 5). Επετεύχθησαν οι ορθοδοντικοί στόχοι τόσο κατά την ενεργό όσο και κατά τη συγκρατητική φάση. Η ασθενής παρακολουθήθηκε κατά τη συγκράτηση ενώ περίµενε την ωρίµανση των ουλικών ιστών και την ολοκλήρωση της σκελετικής αύξησης. ύο χρόνια µετά την αποκόλληση η ασθενής εξετάστηκε στο Τµήµα Ακίνητης Προσθετικής και Στοµατικής Χειρουργικής σχετικά µε την τελική αντι- µετώπιση των νωδών περιοχών. Στην ηλικία των 19 ετών τοποθετήθηκαν 3 εµφυτεύµατα στην περιοχή των 12, 45 και της µέσης γραµµής της κάτω γνάθου. Λόγω της έλλειψης οδοντοφατνιακού οστού στην περιοχή της µέσης γραµµής της κάτω γνάθου, χρειάστηκε ένα οστικό µόσχευµα από την εξωτερική δεξιά πλάγια ακρολοφία κι η επέµβαση πραγµατοποιήθηκε πριν την τοποθέτηση του εµφυτεύµατος. εν προέκυψαν χειρουργικές επιπλοκές. Στη συνέχεια, τοποθετήθηκαν µυλικά στηρίγµατα στους 12, 31, 41 και 45 (Εικ. 6a,b). Στο µικροδοντικό 22 έγινε ανασύσταση για να υπάρχει συµµετρία µε τον 12 (Εικ. 6a). Προς το παρόν, ο κάτω αριστερός δεύτερος νεογιλός γοµφίος, που εµφάνιζε καλή λειτουργία, διατηρείται στη θέση του. Μακροπρόθεσµα σχεδιάζεται η αντικατάσταση αυτού του δοντιού µε ένα εµφύτευµα. Η ασθενής, που είναι τώρα 23 ετών, DT σελίδα 32

31 32 Επιστήµη & έρευνα DENTAL TRIBUNE Greek Edition 4a 4a 4a 4b 4b 5 6a 6a 6a 6b Εικ. 4a Κλινική εικόνα της σύγκλεισης µετά την αποκόλληση και πριν την ανασύσταση στον άνω αριστερό πλάγιο τοµέα. Εικ. 4b Ακτινογραφική εικόνα µετά την αποκόλληση: ορθοπαντοµογράφηµα και περιακρορριζικές εικόνες της περιοχής των τοµέων. Εικ. 5 Ορθοδοντικοί συγκρατητήρες Ηawley που χρησιµοποιούνται στη µεταβατική περίοδο µεταξύ της αποκόλλησης και της τοποθέτησης των τελικών στεφανών. Εικ. 6a Κλινική εικόνα της σύγκλεισης, η ασθενής σε ηλικία 21 ετών, δύο χρόνια µετά την τοποθέτηση των εµφυτευµάτων και των τελικών στεφανών. Εικ. 6b Ορθοπαντοµογράφηµα δύο χρόνια µετά την τοποθέτηση των εµφυτευµάτων και των τελικών στεφανών. DT σελίδα 31 συνεχίζει να εξετάζεται σε ετήσια βάση. Συζήτηση Σε αυτό το περιστατικό παρουσιάζεται η ανάγκη για µία πολυδιάστατη οµαδική προσέγγιση για την θεραπεία της µερικής ανοδοντίας, όχι µόνο στον θεραπευτικό σχεδιασµό αλλά και σε ολόκληρη την πορεία της θεραπείας. Οι κύριοι στόχοι στην αντιµετώπιση οποιασδήποτε µερικής ανοδοντίας είναι η βελτίωση της αισθητικής κι η αποκατάσταση της µασητικής λειτουργίας, εκ των οποίων κι οι δύο επετεύχθησαν σε αυτήν την ασθενή. Με βάση το γεγονός πως η ασθενής προσήλθε στην αρχή της εφηβείας, ο χρόνος της θεραπείας κι ο συγχρονισµός ήταν επιπλέον σηµαντικά στοιχεία. Η ορθοδοντική θεραπεία περιελάµβανε σηµαντικό χρόνο, δύο χρόνια και 4 µήνες, ενώ τα εµφυτεύµατα κι οι τελικές προσθετικές αποκαταστάσεις έπρεπε να καθυστερήσουν µέχρι την ολοκλήρωση της ουλικής ωρίµανσης και της σκελετικής ανάπτυξης. Επετεύχθη καλός συγχρονισµός µεταξύ και των τριών ειδικοτήτων από την αρχή και µέχρι η ασθενής να ενηλικιωθεί. Σε συνεργασία µε την ασθενή, διαµορφώθηκε ένα συνδυασµένο αποδεκτό σχέδιο θεραπείας κι η ασθενής εξετάστηκε σε προγραµµατισµένα χρονικά διαστήµατα κατά την ενεργό ορθοδοντική θεραπεία και τη µετέπειτα συγκράτηση. Όλοι οι ορθοδοντικοί θεραπευτικοί στόχοι επετεύχθησαν χωρίς επιπλοκές. Και τα δύο τόξα ευθυγραµµίστηκαν και συγχρονίστηκαν. Αποκαταστάθηκαν οι φυσιολογικές παρειακές και κοπτικές σχέσεις. Το αποτέλεσµα ήταν τόσο µασητικά όσο και συγκλεισιακά σταθερό, ενώ παρέχουν κατάλληλη πρόσβαση για µετέπειτα τοποθέτηση εµφυτευ- µάτων. Η επανορθωτική και χειρουργική θεραπεία προγραµµατίστηκε έγκαιρα κι τα δύο είδη θεραπείας πραγµατοποιήθηκαν χωρίς επιπλοκές. Προέκυψε µία επιπλοκή στην θεραπεία αυτού του περιστατικού. Τα οστικά επίπεδα στη µέση γραµµή της κάτω γνάθου ήταν χαµηλά (Εικ. 1b). Προέκυψε περαιτέρω οστική απώλεια µετά την εξαγωγή των νεογιλών κεντρικών το- µέων και πριν την τοποθέτηση εµφυτευµάτων, µε συνέπεια την ανάγκη για οδοντοφατνιακή οστική αύξηση. Ο συγχρονισµός των εξαγωγών των δύο κάτω νεογιλών κεντρικών τοµέων πιο κοντά µε το χρόνο τοποθέτησης των εµφυτευµάτων µπορεί να ήταν καλύτερη επιλογή. Ωστόσο, για λόγους αισθητικής, αυτά τα δόντια αφαιρέθηκαν και τοποθετήθηκαν αισθητικές αποκαταστάσεις στους συγκρατητήρες. Συµπεράσµατα Η εξεσηµασµένη µερική ανοδοντία απαιτεί συγχρονισµένο θεραπευτικό σχεδιασµό και κατάλληλο συγχρονισµό της διανοµής της θεραπείας µεταξύ των οδοντιατρικών ειδικοτήτων. Η αντιµετώπιση της ανοδοντίας σε έφηβους ασθενείς, όπου η σκελετική αύξηση και ουλική ωρίµανση δεν έχουν ολοκληρωθεί, αυξάνεται η ανάγκη για καλή συνεργασία µεταξύ των ειδικοτήτων και για µία παρατεταµένη χρονική περίοδο. Σε αυτό το περιστατικό παρουσιάζονται οι αρχές στην αντι- µετώπιση αυτών των περιστατικών. Προτείνονται οι ακόλουθες κατευθυντήριες γραµµές: Οι πολλαπλές παραποµπές είναι σηµαντικές για τον θεραπευτικό σχεδιασµό Ο θεραπευτικός σχεδιασµός για την αντιµετώπιση των κενών επιτυγχάνεται καλύτερα πριν την έναρξη της ορθοδοντικής θεραπείας. Μία διαγνωστική προεργασία είναι απαραίτητο βοήθηµα για τον θεραπευτικό σχεδιασµό. Οι µετρήσεις του µεγέθους των δοντιών παρέχουν πολύτιµα στοιχεία για την αξιολόγηση της τελικής θέσης και µορφολογίας των δοντιών. Θα πρέπει να σκεφτό- µαστε προσεκτικά το χρόνο των εξαγωγών των νεογιλών δοντιών κι αν είναι δυνατόν, να συµπίπτει η αφαίρεσή τους µε την τοποθέτηση των εµφυτευµάτων. DT

32

33 34 Παθολογία στόµατος-συνέντευξη DENTAL TRIBUNE Greek Edition Με στόχο την αντιµετώπιση του καρκίνου του στόµατος Μία συνέντευξη µε τον καθηγητή B.Stewart, ιευθυντή του Ογκολογικού Τµήµατος στο Πανεπιστήµιο του New South Wales, στην Αυστραλία. Η συνέντευξη δόθηκε στον D.Zimmerman Παρόλο που µπορεί να προληφθεί, ο καρκίνος αποτελεί µία από τις πιο θανατηφόρες νόσους παγκοσµίως µε περισσότερα από 10 εκατοµ- µύρια νέα περιστατικά κάθε χρόνο. Ο καθηγητής B.W.Stewart, διευθυντής Ογκολογικού Τµήµατος, στο Τµήµα Ιατρικής, του πανεπιστηµίου του New South Wales στην Αυστραλία έχει εισάγει πρόσφατα ένα µοναδικό εργαλείο εκτίµησης του καρκίνου που θέτει σε προοπτική την πιθανότητα ανίχνευσης της νόσου από µία σειρά παραγόντων. Είναι επίσης εκδότης του World Cancer Report το 2003, που περιγράφει το διεθνές πρόβληµα, τα αίτια, τους κύριους τύπους κακοήθων νοσηµάτων, την πρόωρη ανίχνευση και την θεραπεία. Συζητήσαµε µε τον καθηγητή Stewart σχετικά µε τη µέθοδο εκτίµησης κινδύνου και πώς θα µπορεί να εφαρµοσθεί στην καθηµερινή οδοντιατρική πράξη. ΕΡΩΤΗΣΗ: Καθ. Stewart, έχετε αναπτύξει ένα εργαλείο εκτίµησης του κινδύνου για καρκίνο. Πώς λειτουργεί; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η διαδικασία που έχω προτείνει επιτρέπει τη συγκριτική αξιολόγηση των στοιχείων που υποδεικνύουν πως ο κίνδυνος καρκινογένεσης είναι εγγενής σε ορισµένες περιπτώσεις έκθεσης σε ένα καρκινογόνο ή σε καρκινογόνα. Η διαδικασία λειτουργεί µε την κατηγοριοποίηση των σχετικών στοιχείων καρκινογένεσης και στοιχείων έκθεσης σε σχέση µε περιπτώσεις στις οποίες ο καρκίνος είναι ένα αποδεδειγµένο αποτέλεσµα σε σχέση µε ορισµένους τρόπους έκθεσης σε συγκεκριµένα καρκινογόνα. ΕΡΩΤΗΣΗ: Για να κατονοµάσουµε ένα παράδειγµα, το κάπνισµα έχει αναγνωριστεί ως βασική αιτία για στοµατικές νόσους, συµπεριλαµβανο- µένου του καρκίνου του στόµατος. Μπορείτε να κατονοµάσετε άλλους παράγοντες που θα αύξαναν τον κίνδυνο ενός καρκινογόνου αποτελέσµατος στο στόµα; ΑΠΑΝ ΤΗΣΗ: Όσον αφορά την αναγνώριση κινδύνου, είναι δόκιµο να προσδιορίσουµε το κάπνισµα ως ένα καρκινογόνο. Όσον αφορά την εκτίµηση του κινδύνου, τόσο ένα καρκινογόνο όσο και µία περίπτωση έκθεσης θα πρέπει να προσδιοριστεί, έτσι το ζήτηµα είναι το ενεργό κάπνισµα. Το καρκινογόνο είναι το κάπνισµα κι η έκθεση είναι το επακόλουθουποθετικά- κατά τον ενεργό κάπνισµα. Σε σχέση µε τον καρκίνο του στόµατος, η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών µαζί µε το ενεργό κάπνισµα αυξάνει συνεργικά τον κίνδυνοαυτό σηµαίνει, ο επακόλουθος κίνδυνος από τις διαφορετικές µορφές έκθεσης πολλαπλασιάζονται όταν η έκθεση πραγµατοποιείται στο ίδιο άτοµο. Σε σχέση µε την κατανάλωση αλκοόλ, οι άλλοι παράγοντες είναι λίγοι αριθµητικά αλλά περιλαµβάνουν συγκεκρι- µένα το χρόνιο ερεθισµό. ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι προβλέπετε για την εφαρµογή του εργαλείου εκτίµησης κινδύνου στην πράξη; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σε δύο επίπεδα...στην πρώτη περίπτωση, η διαδικασία εκτίµησης κινδύνου είναι διαθέσιµη για ερευνητές που µπορεί να την εφαρµόσουν αν ταιριάζει στην περίπτωση για συγκριτικές πληροφορίες σε σχέση µε µία συγκεκριµένη και πρόσφατα περιγραφείσα κατάσταση κινδύνου. Στη δεύτερη περίπτωση, διατίθεται στα µέσα ενηµέρωσης-που συχνά παρουσιάζουν λεπτοµερώς µία κατάσταση κινδύνου για καρκινογένεση-να ρωτήσουν τους σχετικούς ερευνητές να χαρακτηρίσουν αυτόν τον κίνδυνο µε ποιοτικούς όρους. ΕΡΩΤΗΣΗ: Σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας (ΠΟΥ), τα προγράµµατα αναφέρουν πως οι θάνατοι από καρκίνο θα συνεχίσουν να αυξάνονται υπολογίζοντας πως 9 εκατοµµύρια άνθρωποι θα πεθάνουν το 2015 και 11.4 εκατοµ- µύρια το Πόσο µπορεί να συµβάλλει ένα εργαλείο εκτίµησης κινδύνου στη µείωση αυτών των αριθµών; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Από µόνο του δεν µπορεί. Η κατάσταση παγκοσµίως υποδεικνύει πως το κάπνισµα αποτελεί την κύρια µέθοδο πρόληψης του θανάτου των ανθρώπων και την κύρια µέθοδο πρόληψης του καρκίνου. Σε σχέση µε το κάπνισµα, το ζήτηµα δεν είναι η αξιολόγηση των στοιχείων, αλλά η διακοπή του κι η αποφυγή χρήσης του καπνού. Είναι, όµως, αδύνατο να εστιάσουµε σε αυτό το θέµα έναντι µίας σειράς νέων συνθηκών που οδηγούν σε ανάπτυξη καρκίνου. Σε παγκόσµιο επίπεδο, η διαδικασία που περιέγραψα θα έχει µεγαλύτερη επίδραση αν µία κοινότητα παραµείνει συγκεντρωµένη σε αποδεδειγµένα µέσα πρόκλησης καρκίνου, δηλαδή στην πρόληψη παρά στην επένδυση ενέργειας αλλού. ΕΡΩΤΗΣΗ: Περισσότερο από 70% των θανάτων από καρκίνο εµφανίζονται σε χώρες χα- µηλού και µέσου εισοδήµατος, όπου οι διαθέσιµες πηγές πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας του καρκίνου είναι περιορισµένες ή ανύπαρκτες. Θεωρείτε πως ένα αποτελεσµατικό εργαλείο εκτίµησης του κινδύνου θα αποτελούσε µία λύση και για αυτά τα προβλήµατα; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο έλεγχος του καρκίνου σε χώρες µε µέτριο και χαµηλό εισόδηµα περιλαµβάνει κατά κύριο λόγο τον έλεγχο του καπνίσµατος (κυρίως την κατανάλωση ντόπιου παρά από δυτικές χώρες καπνού) και την αντιµετώπιση των λοιµωδών αιτιολογιών καρκίνου του ήπατος, του στοµάχου, του τραχήλου κι άλλων περιοχών. Γνωρίζω αυτά τα ζητήµατα, αλλά το µέσο εκτίµησης ποσοτικού κινδύνου που περιέγραψα δε στοχεύει στην αντιµετώπισή τους. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πού βλέπετε τα όρια αυτού του εργαλείου; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τα όρια βρίσκονται ξεκάθαρα στο γεγονός πως γίνεται µία ποιοτική κι όχι ποσοτική εκτίµηση κινδύνου κι αυτό µπορεί να παραβλεφθεί. Μία ποιοτική εκτίµηση δεν εξαιρεί µία ποσοτική και το αντίστροφοαυτές οι δύο διαφέρουν µεταξύ τους και σε ορισµένες περιπτώσεις, σε σηµαντικό βαθµό. Ένα παράδειγµα αρκεί. Με αυτήν τη διαδικασία αν κάποιος κατοικεί κοντά σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο θεωρείται πιθανόν επικίνδυνο επειδή υπάρχει η ιοντίζουσα ακτινοβολία-ένα αναγνωρισµένο καρκινογόνο. Ένας τέτοιος ποιοτικός προσδιορισµός υποδεικνύει σωστά πως θα πρέπει να γίνει προσπάθεια ώστε οι πυρηνικοί αντιδραστήρες να µην εκπέµπουν ιοντίζοντα υλικά. Στην πράξη, αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται στις περισσότερες, αν όχι σε όλες, τις ανεπτυγµένες χώρες και µε ποιοτικούς όρους, είναι απίθανο το να κατοικεί κανείς κοντά σε ένα τέτοιο εργοστάσιο να αποτελεί κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου. ΕΡΩ ΤΗΣΗ: Κατά τ η γνώµη σας, τι µπορούν να κάνουν οι κυβερνήσεις, οι γιατροί ή οι ακαδηµαϊκοί ιατρικών σχολών για να βοηθήσουν τα άτοµα να αλλάξουν τη συµπεριφορά τους για να αποφύγουν καρκίνους που µπορούν να προληφθούν; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οι επιθυµητές αλλαγές είναι διεθνώς αναγνωρισµένες-διακοή χρήσης καπνού, µείωση κατανάλωσης αλκοόλ, αποφυγή έκθεσης στον ήλιο και πρόληψη της παχυσαρκίας µέσα στο σύνολο της κοινότητας. Όπως υποδεικνύει η ερώτηση, όλα αυτά τα ζητήµατα περιλαµβάνουν αλλαγή συµπεριφοράς κι οι κυβερνήσεις, οι γιατροί κι οι ακαδηµαϊκοί µπορούν να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν, παρά να καθορίσουν αλλαγές συµπεριφοράς. Τι µπορούν και τι πρέπει να κάνουν οι διάφορες αρχές δεν µπορεί να προσδιοριστεί εδώ εκτός από το να σηµειώσουµε πως ό,τι κι αν κάνουν, θα πρέπει να στηρίζεται σε επιστηµονικά δεδοµένα και να υποβάλλεται σε αξιολόγηση έτσι ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσµα από τις αναπόφευκτα ελάχιστες διαθέσιµες πηγές. DT Αναδηµοσίευση από το DTI USA Edition Aπριλίου 2008

34 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Συνέδρια 35 To παγκόσµιο συνέδριο αισθητικής οδοντιατρικής στη Σόφια διέθετε υψηλό ακαδηµαϊκό επίπεδο κι εξασφάλισε συνθήκες άριστης εµπορικής προώθησης Την 1η Νοεµβρίου πραγ- µατοποιήθηκε το πολυαναµενόµενο Παγκόσµιο Συνέδριο Αισθητικής Οδοντιατρικής στο ξενοδοχείο Sheraton στη Σόφια, που οργανώθηκε από τη βουλγάρικη έκδοση του εντύπου Dental Tribune και της Βουλγαρικής Ακαδηµίας Αισθητικής Οδοντιατρικής. Οι δύο συνεργάτες συνδύασαν το όραµά τους για να οργανώσουν µαζί ένα από τα πιο θεα- µατικά γεγονότα στο βουλγαρικό οδοντιατρικό τοµέα το Στο Συνέδριο παρευρέθησαν στη χώρα για πρώτη φορά σηµαντικοί οµιλητές στον τοµέα της Αισθητικής Οδοντιατρικής: ο G.Gurel από την Τουρκία, ο R.Spreafico από την Ιταλία, ο G.Morig κι ο οδοντοτεχνίτης Μ.Βrusch από τη Γερ- µανία. Οι εταιρείες που στήριξαν οικονοµικά το γεγονός ήταν : γενικός χορηγός-3μ ΕSPE, Χρυσός χορηγός- First Investment Bank, Αργυρός Χορηγός: Colgate και χορηγός: Αxis Bulgaria. Επίσηµος προσκεκληµένος ήταν ο δήµαρχος της Σόφιας κύριος Β.Βοrisov, που χαιρέτησε τους παρακολουθούντες oδοντιάτρους. Οι συµµετέχοντες ήταν 400- µε Βούλγαρους και ξένους οδοντιάτρους κι οδοντοτεχνίτες, που εργάζονται στον τοµέα της Αισθητικής Οδοντιατρικής, οδοντιατρικές εταιρείες, καλεσµένοι VIP από τη χώρα και το εξωτερικό κι εκπρόσωποι των ΜΜΕ. Το γεγονός προετοιµάστηκε κι ανακοινώθηκε από τους οργανωτές σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς και συνοδεύτηκε από µία παγκόσµια διαφηµιστική καµπάνια. Η ιεθνής Οργάνωση Dental Tribune υποστήριξε το συνεργάτη που ήταν το Dental Tribune Bulgaria και παρείχε µία διαφηµιστική καµπάνια για το γεγονός σε πάνω από 10 χώρες. Οι διαφηµίσεις για το γεγονός δηµοσιεύτηκαν στις εκδόσεις Dental Tribune της Γερµανίας, Αυστρίας, Ντουµπάι, Ιταλίας, Ελλάδας, Τουρκίας, Κροατίας, Πολωνίας, Ρουµανίας. Για πρώτη φορά ένα οδοντιατρικό συνέδριο της Βουλγαρίας παρουσιάστηκε σε ένα ευρύ κοινό παγκοσµίως. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου οργανώθηκε εµπορική έκθεση, στην οποία συµµετείχαν 14 εταιρείες από τον τοµέα της Αισθητικής Οδοντιατρικής. Το κύριο θέµα της συζήτησης του Dr. Gurel ήταν η ελάχιστα επεµβατική παρασκευή των προσθίων δοντιών για ολοκεραµικές αποκαταστάσεις-όψεις και στεφάνες. Με ένα ιδιαίτερα ελκυστικό τρόπο κι άριστη οπτική παρουσίαση ο οµιλητής τράβηξε εύκολα την προσοχή του κοινού. Ο δεύτερος οµιλητής ήταν ο Dr. R.Spreafico, γνωστός στην οδοντιατρική κοινότητα ως διεθνής οµιλητής και συγγραφέας (µαζί µε τον D.Dietchi) του µπεστ-σελερ «Κεραµικές αποκαταστάσεις χωρίς µέταλλο». Το θέµα του ήταν η άµεση κι η έµµεση χρήση ρητίνης. Η παρουσίασή του έγινε σε πολύ υψηλό ακαδηµαϊκό επίπεδο, µε έµφαση στην ηθική προσέγγιση του ασθενή. Στις απογευµατινές οµιλίες ακολούθησαν δύο καλοί φίλοι της Βουλγαρίας-εξαιρετικοί επαγγελµατίες κι ενδιαφέροντες οµιλητές: ο Dr. G.Morig κι ο οδοντοτεχνίτης M.Brusch. Παρουσίασαν την πρώτη 3D οµιλία στη Βουλγαρία. Οι εικόνες προβλήθηκαν σε ειδική οθόνη από προτζέκτορες 3D κι όλοι οι παρακολουθούντες φορούσαν ειδικά γυαλιά. Ο εξοπλισµός χορηγήθηκε από τη Γερµανία. Το θέµα της οµιλίας ήταν η χρήση των κερα- µικών και της ρητίνης. Κατά τη διάρκεια του Φωτογραφία 1: Οι προσκεκληµένοι οµιλητές (από αριστερά προς δεξιά) G.Gurel, G.Morig, R.Spreafico. Φωτογραφία 2: U.Vincheva-πρόεδρος του Dental Tribune στη Βουλγαρία κι ο S.Frances-πρόεδρος της Βουλγαρικής Ακαδηµίας Αισθητικής Οδοντιατρικής που ξεκίνησαν την ηµέρα του συνεδρίου. Φωτογραφία 3: Ο G.Gurel, γνωστός ως ο Ευρωπαίος Β.Dorfman, τράβηξε την προσοχή µε την παρουσίασή του. Φωτογραφία 4: Το κύριο θέµα της οµιλίας του R.Spreafico ήταν οι άµεσες τεχνικές. Φωτογραφία 5: Οι G.Morig, M.Brusch συνέβαλαν στο πρόγραµµα του συνεδρίου µε την 3D παρουσίασή τους. 4 5 συνεδρίου υπήρχε παράλληλη µετάφραση. Οι οδοντίατροι που παρακολούθησαν απόλαυσαν ένα άριστα οργανωµένο συνέδριο σε πολύ υψηλό ακαδηµαϊκό επίπεδο. Στο τέλος της ηµέρας όλοι όσοι συµµετείχαν πήγαν στο πάρτι του πιάνο µπαρ The Voice, όπου µπορούσαν να συναντήσουν τους οµιλητές σε ανεπίσηµη ατµόσφαιρα. Το Παγκόσµιο Συνέδριο Αισθητικής Οδοντιατρικής της Σόφιας παρουσίασε κάτι πολύ σηµαντικό: τη συνάντηση διαφορετικών συναδέλφων µε διαφορετικά ενδιαφέροντα, που συνεργάστηκαν για µία καλή ιδέα Οι οργανωτές του συνεδρίου θέλουν να ευχαριστήσουν το γενικό χορηγό 3M ESPE για τις προσπάθειες δηµοσιοποίησης του γεγονότος στη χώρα. DT

35 36 Συνέδρια DENTAL TRIBUNE Greek Edition gide-ucla Πρόγραµµα µετεκπαίδευσης στην εµφυτευµατολογία 2ο group Πραγµατοποιήθηκε στην Αθήνα από 19 έως 22 Ιανουαρίου το 2ο session του µετεκπαιδευτικού προγράµµατος στην εµφυτευµατολογία απο την gide σε συνεργασία µε την οδοντιατρική σχολή του πανεπιστηµίου UCLA. Στο 2ο session του προγράµ- µατος που διεξήχθη στο ξενοδοχείο Golden Age συµµετείχαν 42 οδοντίατροι εκ των οποίον 22 Ελληνες και 19 ξένοι. Στο συγκεκριµένο τετραήµερο εκπαιδευτές ήταν ο υπεύθηνος του προγράµµατος Dr. Jiovanovic o Dr. Egon Euwe και απο τους Έλληνες εκπαιδευτές οι κύριοι, Πελεκάνος Σταύρος, Ράπτης Νίκος και Λάγιος Κωνσταντίνος. Η OMNIPRESS που είναι ο διοργανωτής του εκπαιδευτικού προγράµµατος αισθάνεται ιδιαίτερη τιµή και χαρά που φιλοξένησε πολλούς οδοντιάτρους απο διαφορετικές χώρες για την εκπαίδευση τους στην χώρα µας. Αισθάνεται επίσης την ανάγκη να ευχαριστήσει όλους τους εκπαιδευτές για την υψηλού επιπέδου επιµόρφωση που παρήχαν στους συµµετέχοντες. Οι ρ. Μαρία Ζαχαριάκη, & ρ. Κων/νος Μικρόπουλος απο την Ρόδο, η ρ. Αφροδίτη Κεράκη απο την Αθήνα και στις πίσω θέσεις οι Dr. Amirreza Rokn, Dr. Amir Ali Ghahroudi & Dr. Sharokn Rasoulitabar από το Ιράν. Oι Dr. Riz Syed & Dr. Richard Brookshaw από την Μεγάλη Βρετανία, ο Dr. Kiril Dinov από την Βουλγαρία, ο Dr. Sharokn Rasoulitabar από το Ιράν, η ρ. Σόνια Ηρακλέους - Κυριακίδη (από το περσινό group) & o Dr. Amirreza Rokn από το Ιράν. Οι ρ. Θεόδωρος Χάψας & ρ. Σπύρος Τουµάζου από την Αθήνα, οι ρ. Χρήστος Πειστικός & ρ. Ευάγγελος Στρατής από την Θεσσαλονίκη, ο ρ. Σταύρος Τριαδάς από την Πάτρα & ο ρ. Μανώλης Κυριακάκης από το Ηράκλειο κατά την διάρκεια του πρακτικού σεµιναρίου της Nobel Biocare. Ο Dr. Sascha Jovanovic & o Dr. Egon Euwe κατά την διάρκεια του πρακτικού σεµιναρίου της Nobel Biocare. O Dr. Ivo Matkovic από την Κροατία, οι Dr. Malina Dimitrova και Kiril Dinov από την Βουλγαρία, o Dr. Riz Syed και o ρ. Μιχάλης Καλαϊτζάκης µαζί µε τον ρ. Κωνσταντίνο Λάγιο από το Greek Faculty στο coctail party που διοργανώθηκε από την OMNIPRESS. O Dr. Robert Wojtek από την Αυστρία

36 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Συνέδρια 37 Αναµνηστική φωτο. των Mediterranean & Europe Group µαζί µε τον Chairman Dr. Sascha Jovanovic, τον Dr. Egon Euwe και τους ρ. Στρατή Παπάζογλου & ρ. Σταύρο Πελεκάνο από το Greek Faculty, µετά το πέρας των 2 Live Syrgery. Οι συμμετέχοντες στο 2ο session είναι οι κάτωθι 1. Μπουργαζάς Ανδρέας Αθήνα 2. Χάψας Θεόδωρος Αθήνα 3. Damianidi Vladimir Ρωσία 4. ασκάλου Γεώργιος Καρδίτσα 5. Dimitrova Malina Βουλγαρία 6. Farhang Fariba Ιράν 7. Iατρόπουλος Άγγελος Αίγιο 8. Kαραγιάννη Βούλα Λονδίνο 9. Κεράκη Αφροδίτη Αθήνα 10. Κουκλάκη Ευγενία Αθήνα 11. Kumar Raj Μεγάλη Βρετανία 12. Κυριακάκης Εµµανουήλ Ηράκλειο 13. Madani Seyed Mohamet Γερµανία 14. Μαγκατσάς Γεώργιος Κατερίνη 15. Μιχαλάκης Σωτήριος Μέγαρα 16. Μικρόπουλοσ Κωνσταντίνος Ρόδος 17. Moniri Hassan Γερµανία 18. Παπαδάκης Γεώργιος Θεσσαλονίκη 19. Παπακώστα Νικήτας Λονδίνο 20. Πειστικός Χρήστος Θεσσαλόνικη 21. Pelligra Francesco Ιταλία 22. Rasoulitabar Shahrokh Ιράν 23. Gharoudi Amir Ali Ιράν 24. Rokn Amireeza Ιράν 25. Σαλιγκαρας Αχιλλέας Τρίκαλα 26.Στρατής Ευάγγελος Θεσσαλονίκη 27. Tουµάζου Σπυρίδων Αθήνα 28.Τριαδάς Σταύρος Πάτρα 29. Βουλγαροπούλου Μαργαρίτα Θεσσαλονίκη 30. Ζαχαριάκη Μαρία Ρόδος 31.Νισύριου Ριγοπούλα Κάρπαθος 32. Kiril Lukanov Dinov Βουλγαρία 33. Branko Muzevic Κροατία 34. Claudiu Nicolae Ilinca Ρουµανία 35. Przemyslaw Stankowski Πολωνία 36. Robert Alexander Wojtek Αυστρία 37. Ivo Matkovic Κροατία 38. Miklos Hatsagi Horvath Ουγγαρία 39. Richard Rahmin Brookshaw Μεγάλη Βρετανία 40. Riz Anwaar Syed Μεγάλη Βρετανία 41. Andrej Kova Σλοβενία H εταιρεία OMNIPRESS αισθάνεται την ανάγκη να ευχαριστήσει θερµά τις εταιρείες που συνέβαλαν σηµαντικά στην διεξαγωγή των πρακτικών σεµιναρίων και των ζωντανών χειρουργείων που είναι οι εξής: 1. Nobel Biocare-Sadent A.E.B.E 2. Hu-frιedy-Μήτσης Ιωάννης 3. Geistlich-Αρριάνη φαρµακευτική 4. Bego-Aven Dental 5. Omnia-Σεφεριάδης Ι. 6. W&H

37 38 Συνέδρια DENTAL TRIBUNE Greek Edition ΟDr.Ed McLaren στην Αθήνα για πρώτη φορά Dr. Ed McLaren, Προσθετολόγος-Κεραµίστας MDT Μαϊου 2009 Αποφοίτησε από την οδοντιατρική σχολή του πανεπιστηµίου Pacific των ΗΠΑ µε άριστα. Μετά από αρκετά χρόνια άσκησης της γενικής οδοντιατρικής πήρε την ειδικότητα του στην προσθετική από την οδοντιατρική σχολή του πανεπιστηµίου UCLA. ιατηρεί ιδιωτικό ιατρείο µε αποκλειστικό αντικείµενο την προσθετική και την αισθητική οδοντιατρική µε ιδιαίτερη ενασχόληση τις κεραµικές αποκαταστάσεις. Είναι διευθυντής του Κέντρου Αισθητικής Οδοντιατρικής του πανεπιστηµίου UCLA όπου επιµελείται την θεωρητική διδασκαλία και την κλινική άσκηση των προπτυχιακών φοιτητών της οδοντιατρικής. Επίσης είναι ιδρυτής και διευθυντής στο ίδιο πανεπιστήµιο του τµήµατος σχεδίασης αισθητικών αποκαταστάσεων. Σε αυτό, προσφέρεται µια ολοκληρωµένη εκπαίδευση σε οδοντοτεχνίτες για κεραµικές αποκαταστάσεις µε ιδιαίτερη έµφαση στα πιο σύγχρονα αισθητικά συστήµατα αποκατάστασης. Έχει διατελέσει επίκουρος καθηγητής στο τµήµα βιοϋλικών και εξελιγ- µένης προσθετικής και είναι αναπληρωτής καθηγητής στην οδοντιατρική σχολή του πανεπιστηµίου Oregon. Είναι µέλος του Αµερικανικού Κολεγίου Προσθετολόγων, της Προσθετικής Εταιρίας της υτικής Ακτής των ΗΠΑ, του παγκόσµιου Κολεγίου Προσθετολόγων, της Αµερικανικής Ακαδηµίας Αισθητικής Οδοντιατρικής, της παγκόσµιας Οµοσπονδίας κεραµικών υλικών, της παγκόσµιας Οµοσπονδίας οδοντιατρικής έρευνας, της Αµερικανικής Οµοσπονδίας οδοντιατρικής έρευνας, της ADA και της Οδοντιατρικής Οµοσπονδίας της Καλιφόρνια. Ασχολείται ενεργά σε πολλούς τοµείς έρευνας στην προσθετική και στα οδοντιατρικά υλικά και έχει δηµοσιεύσει διάφορα άρθρα. Πραγµατοποιεί κλινικές έρευνες σε διάφορα συστήµατα αποκατάστασης ενώ έχει κάνει πολλές παρουσιάσεις και έχει επιµεληθεί πρακτικά σεµινάρια και µεταπτυχιακά µαθήµατα για θέµατα κεραµικών υλικών και αισθητικής στις ΗΠΑ και διάφορες άλλες χώρες. UPDATE 09 WHAT TO USE WHEN TO USE HOW TO USE Οι πιό σύγχρονες µέθοδοι στην αισθητική οδοντιατρική 1η Ηµέρα (Ανοικτή ηµερίδα) Σήµερα που η οδοντιατρική είναι γνωστή για την αισθητική της διάσταση, ο Dr. McLaren ξεχωρίζει ως ένας πραγµατικά καινοτόµος επιστήµονας. Μπορεί να δηµιουργήσει εξαιρετικά χαµόγελα, εκµεταλλευόµενος στο µέγιστο βαθµό τα σύγχρονα τεχνολογικά µέσα ενώ παράλληλα σέβεται ιδιαίτερα τις καθιερωµένες αξίες της φυσιολογικής οδοντοφυΐας. Με την εργασία του αναβαθµίζει συνεχώς τα όρια και τις δυνατότητες της αισθητικής οδοντιατρικής, χωρίς ποτέ να παραβλέπει τις λειτουργικές προϋποθέσεις και ανάγκες των ασθενών του ενώ παράλληλα διατηρεί τα ατοµικά τους χαρακτηριστικά. Σήµερα ο οδοντιατρικός κόσµος βιώνει µια εκρηκτική ανάπτυξη στο χώρο των βιοϋλικών και συνεχώς παρουσιάζονται νέες λύσεις από τους κατασκευαστές οδοντιατρικών προϊόντων, που στοχεύουν κυρίως στην απλοποίηση αλλά και στη βελτίωση των στρατηγικών µεθόδων θεραπείας. Σε αυτή την παρουσίαση θα καλυφθούν πολλά από τα σύγχρονα (ζωντανά) θέ- µατα στο χώρο της αισθητικής και επανορθωτικής οδοντιατρικής. Πρόσφατα έχουν παρουσιαστεί στην οδοντιατρική αγορά πολλά νέα κεραµικά συστήµατα, από τις πορσελάνες χαµηλού σηµείου τήξης, τα υαλοειδή συστήµατα που επεξεργάζονται σε συνθήκες πίεσης µέχρι τα συστήµατα CAD/CAM µε έµφαση στην εφαρµογή τους σε όψεις, στεφάνες και εµφυτεύµατα. Εδώ θα δοθεί έµφαση στην παρουσίαση των κλινικών κανόνων για την εφαρµογή αυτών των συστηµάτων αλλά και τις αντίστοιχες τεχνικές ώστε να βελτιστοποιηθεί το αισθητικό αποτέλεσµα και µάλιστα σε συνδυασµό µε την παρουσίαση των σύγχρονων αντιλήψεων και κανόνων που διέπουν τη χρήση των κονιών και τη συγκόλληση γενικότερα. Στο πρόγραµµα της 1ης ηµέρας θα αναλυθεί η χρήση των υφιστάµενων συστη- µάτων χρωµατοληψίας χρωµατολογίων, η διαδικασία χρωµατοληψίας µε οπτική παρατήρηση αλλά και ο τρόπος αποτελεσµατικής µεταφοράς των στοιχείων των δεδοµένων της χρωµατοληψίας στον κεραµίστα οδοντοτεχνίτη. Θα συζητηθούν οι πιο αποδοτικές εφαρµογές των ηλεκτρονικών συστηµάτων χρωµατοληψίας και θα παρουσιαστούν στοιχεία συγκριτικά όσον αφορά τα ηλεκτρονικά συστήµατα χρωµατοληψίας και την απλή χρωµατοληψία µε οπτική παρατήρηση. Με την ολοκλήρωση αυτού του µαθήµατος οι συµµετέχοντες θα µπορούν να: Κατανοήσουν τις µεθοδολογίες επιλογής χρώµατος και µε οπτική παρατήρηση και µε ηλεκτρονικά συστήµατα Χρησιµοποιήσουν το καλύτερο σύστηµα ψηφιακής κάµερας για καλύτερη επικοινωνία µε το εργαστήριο τους Καθορίσουν τις κλινικές ενδείξεις και την επιλογή των υλικών που συνδέονται µε τις µη επεµβατικού τύπου, µερικής και ολικής κάλυψης συγκολληµένες κεραµικές αποκαταστάσεις Εφαρµόσουν τα σύγχρονα υλικά και πρωτόκολλα συγκόλλησης ANTERIOR WHAT TO USE WHEN TO USE HOW TO USE Πρόσθιες Ολοκεραµικές Αδροποιούµενες Αποκαταστάσεις 2η Ηµέρα (Work shop-hands On Course-περιορισµένος αριθµός συµµετεχόντων) Ο συνδυασµός σύνθετων ρητινών και κεραµικών υλικών φαίνεται θεωρητικά σωστός για την απόδοση της αρχικής σκληρότητας του δοντιού και τη ρύθµιση της αντοχής των οδοντικών αποκαταστάσεων. Για αυτούς τους λόγους, οι σύγχρονες αντιλήψεις στην επανορθωτική οδοντιατρική έχουν διαµορφώσει νέες λύσεις µέσω των Αδροποιούµενων Κεραµικών Αποκαταστάσεων (ECR-Etched Ceramic Restoration) που διευκολύνουν την κατανοµή των πιέσεων που έχουν σχέση µε τη µύλη του δοντιού γενικότερα και την υποστήριξη των λειτουργικών µασητικών φορτίων. Επίσης, η ευνοϊκή συνολικά κλινική συµπεριφορά των πρόσθιων (ECR) σε σχέση µε τα δόντια επί των οποίων συγκολλούνται και ειδικότερα όσον αφορά την αντίσταση τους στη θραύση, την µικροδιαρροή, την αποκόλληση και την αντίδραση των µαλακών ιστών, έχει τεκµηριωθεί και αναγνωριστεί καλά σε διάφορες κλινικές µελέτες. Οι συνεχείς εξελίξεις στις τεχνικές συγκόλλησης των αποκαταστάσεων έχουν επιτρέψει τη σηµαντική διεύρυνση του φάσµατος των ενδείξεων για χρήση (ECR) στα πρόσθια δόντια εξασφαλίζοντας έτσι την επίτευξη δύο βασικών στόχων της συντηρητικής επανορθωτικής οδοντιατρικής που είναι η µέγιστη δυνατή διατήρηση των υγειών οδοντικών ιστών αλλά και η διατήρηση της ζωτικότητας των δοντιών στα οποία θα τοποθετηθούν οι αποκαταστάσεις. Από αυτή την άποψη θα γίνει λεπτο- µερής περιγραφή σε αυτά τα µαθήµατα των ενδείξεων, του προγραµµατισµού της θεραπείας, της διαγνωστικής διαδικασίας, της παρασκευής των δοντιών, της εργαστηριακής διαδικασίας αλλά και της διαδικασίας συγκόλλησης των αποκαταστάσεων. Αυτή η σειρά µαθηµάτων θα περιλαµβάνει θεωρητική παρουσίαση και πρακτικά σεµινάρια ώστε να διδαχθούν οι συµµετέχοντες τα κλινικά στάδια εφαρµογής των λειτουργικών αισθητικών πρωτοτύπων πριν από την παρασκευή όψεων (ECR), για να έχουν µια ολοκληρωµένη εικόνα του χαµόγελου. Στη συνέχεια θα γίνουν επιδείξεις µαζί µε τους συµµετέχοντες για όλη την διαδικασία, βήµα-βήµα, των διαφόρων τύπων παρασκευής για (ECR) µε βάση το επιθυ- µητό αποτέλεσµα, που θα καθορίζεται µε αισθητικά κυρίως κριτήρια. Επίσης θα γίνει συζήτηση και επίδειξη των µεθόδων χρωµατοληψίας και συγκόλλησης. Οι συµ- µετέχοντες θα διδαχθούν και θα εξασκηθούν πρακτικά στα εξής σηµεία: Συγκολλούµενα διαγνωστικά πρότυπα µε τη χρήση σύνθετης ρητίνης Παρασκευές για συγκολληµένες αποκαταστάσεις πορσελάνης µε ιδιαίτερη έµφαση στον ελεγχόµενο τροχισµό των δοντιών Παρασκευές για τη σύγκληση κενών διαστηµάτων Παρασκευές µε βάση τις παραµέτρους της τελικής απόχρωσης των αποκαταστάσεων ECR Κάθε θεωρητικό κοµµάτι θα ολοκληρωθή µε πρακτικό (Hands On) Για περισσότερες πληροφορίες, εγγραφές, επικοινωνήστε στα τηλέφωνα:

38 DENTAL TRIBUNE Greek Edition Συνέδρια 39 Συνέδριο «Ξεκινώντας τα Εµφυτεύµατα» για τον γενικό οδοντίατρο Αθήνα, 6-7 Μαρτίου 2009 Ξενοδοχείο, Athens Imperial Πρόγραµµα ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ :45 09:00 Εισαγωγή στην Εµφυτευµατολογία. Επικ. Kαθ. ρ. Σπυρίδων-Ουµβέρτος Κουτάγιας, προσθετολόγος συντονιστής επιστηµονικού προγράµµατος. 09:00 10:00 Ενδείξεις κλινικής εφαρµογής εµφυτευµάτων - ιαγνωστική µεθοδολογία. Επικ. Καθ. ρ. Σταύρος Πελεκάνος, προσθετολόγος 10:00 11:00 Τύποι και Προσθετικά Τµήµατα Εµφυτευµάτων. Επικ. Καθ. ρ. Στρατής Παπάζογλου, προσθετολόγος 11:00 11:30 ιάλλειµα καφέ (Επίσκεψη στην οδοντιατρική έκθεση) 11:30 12:30 Βιολογικές Αρχές Οστεοενσωµάτωσης. Βασικές Χειρουργικές Τοµές και Συρραφές. ιατήρηση Θεραπευτικού Αποτελέσµατος. ρ. Γιάννης Βεργούλης, περιοδοντολόγος 12:30 13:30 Σχέδιο Θεραπείας: Αξιολόγηση Περιστατικού - Θεραπευτικές Φάσεις - Προσθετικός Σχεδιασµός - Πρόγνωση Επιεµφυτευµατικών Αποκαταστάσεων. ρ. Ανδρέας Φελουτζής, προσθετολόγος-περιοδοντολόγος 13:30 14:30 Γεύµα (Επίσκεψη στην οδοντιατρική έκθεση) 14:30 17:00 Πρακτικά σεµινάρια (HAND-ON COURSES) 17:00 17:30 ιάλλειµα καφέ (Επίσκεψη στην οδοντιατρική έκθεση) 17:30 20:00 Πρακτικά σεµινάρια (HAND-ON COURSES) ΣΑΒΒΑΤΟ 7 ΜΑΡΤΙΟΥ :00 11:00 Κλινική Εµφυτευµατολογία από το Α στο Ω: Χειρουργική Προσέγγιση. Dr. Goldstein, περιοδοντολόγος 11:00 11:30 ιάλλειµα καφέ (Επίσκεψη στην οδοντιατρική έκθεση) 11:30 13:30 Κλινική Εµφυτευµατολογία από το Α στο Ω: Προσθετική Προσέγγιση. Επίκ. Kαθ. Dr. Wael Att, προσθετολόγος 13:30 14:30 Γεύµα (Επίσκεψη στην οδοντιατρική έκθεση) 14:30 17:00 Πρακτικά σεµινάρια (HAND-ON COURSES) 17:00 17:30 ιάλλειµα καφέ (Επίσκεψη στην οδοντιατρική έκθεση) 17:30 20:00 Πρακτικά σεµινάρια (HAND-ON COURSES) ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ [HAND-ON COURSES] Όλοι οι συµµετέχοντες θα παρακολουθήσουν 4 πρακτικά σεµινάρια (hands-on) µε την εξής θεµατολογία: Προσθετική επί εµφυτευµάτων Χορηγοι: Μιλτ. Βιτσαρόπουλος Μαυραειδόπουλος ηµήτρης Χειρουργική εµφυτευµάτων Χορηγοί: 3i Nobel Biocare Αποκαταστάσεις µε σύνθετη ρητίνη Χορηγοί: VOCO µε την τεχνική της διαστρωµάτωσης ΜΩΡΙΣ ΦΑΡΑΤΖΗ Αισθητική θεραπεία µε τη χρήση Χορηγοί: Ultradent όψεων πορσελάνης Aven Dental Για περισσότερες πληροφορίες, εγγραφές, επικοινωνήστε στα τηλέφωνα:

39

Άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων και άµεση φόρτιση µετά από µια περίπλοκη εξαγωγή δοντιού

Άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων και άµεση φόρτιση µετά από µια περίπλοκη εξαγωγή δοντιού 10 Τάσεις και Εφαρµογές - Εµφυτεύµατα Άµεση τοποθέτηση εµφυτευµάτων και άµεση φόρτιση µετά από µια περίπλοκη εξαγωγή δοντιού X.Vela Καθώς η Εµφυτευµατολογία συνεχίζει να εξελίσσεται για την ικανοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Ενημέρωση και συγκατάθεση για χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων

Ενημέρωση και συγκατάθεση για χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων Ενημέρωση και συγκατάθεση για χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων Προτεινόμενη θεραπεία: Μετά από προσεκτική κλινική και ακτινογραφική εξέταση του στόματος και εκτίμηση της κατάστασης μου, ο

Διαβάστε περισσότερα

Σειρά µετεκπαιδευτικών σεµιναρίων µε πιστοποιητικό από την Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Εµφυτευµατολόγων (BDIZ-EDI) και το πανεπιστήµιο Κολωνίας

Σειρά µετεκπαιδευτικών σεµιναρίων µε πιστοποιητικό από την Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Εµφυτευµατολόγων (BDIZ-EDI) και το πανεπιστήµιο Κολωνίας berlin_6th-group 2012:Layout 1 11/23/12 3:16 PM Page 1 7o Group Oral Implantology Σειρά µετεκπαιδευτικών σεµιναρίων µε πιστοποιητικό από την Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Εµφυτευµατολόγων (BDIZ-EDI) και το πανεπιστήµιο

Διαβάστε περισσότερα

ξεχάστε αυτά που ξέρατε παλιά για τα δόντια. οδοντιατρείο αισθητικής αποκατάστασης dental art institute

ξεχάστε αυτά που ξέρατε παλιά για τα δόντια. οδοντιατρείο αισθητικής αποκατάστασης dental art institute Project1 25/1/11 13:55 Page 1 ξεχάστε αυτά που ξέρατε παλιά για τα δόντια. οδοντιατρείο αισθητικής αποκατάστασης dental art institute Project1 25/1/11 13:55 Page 2 Project1 25/1/11 13:55 Page 3 τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι η διαδικασία τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της προσθετικής αποκατάστασης ;

Ποια είναι η διαδικασία τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της προσθετικής αποκατάστασης ; Τι είναι τα εμφυτεύματα; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις τοποθέτησης των εμφυτευμάτων; Υπάρχει κάποιος κίνδυνος για την υγεία; Ποια είναι η διαδικασία τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της προσθετικής αποκατάστασης

Διαβάστε περισσότερα

Συμβόλαιο Οδοντιατρικής Φροντίδας και Υποστήριξης Dental Care. Πίνακας Οδοντιατρικών Πράξεων

Συμβόλαιο Οδοντιατρικής Φροντίδας και Υποστήριξης Dental Care. Πίνακας Οδοντιατρικών Πράξεων Συμβόλαιο Οδοντιατρικής Φροντίδας και Υποστήριξης Dental Care Πίνακας Οδοντιατρικών Πράξεων Κόστος συμμετοχής Ασφαλισμένου (Ποσό σε ) 1. ΓΕΝΙΚΑ Οδοντιατρική εξέταση 6 Καθαρισμός οδόντων μέχρι δύο (2) φορές

Διαβάστε περισσότερα

Clever Dental 65+ και Clever Dental 65+ Basic ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ

Clever Dental 65+ και Clever Dental 65+ Basic ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ Clever Dental 65+ και Clever Dental 65+ Basic ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΕΤΗΣΙΑ ΜΙΚΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ ( ) CLEVER Ασφαλιζόμενοι DENTAL 65+ CLEVER DENTAL 65+ Basic Κυρίως Ασφαλιζόμενος 192,00 118,00 2ος Ασφαλιζόμενος

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονικό Πρόγραμμα

Επιστημονικό Πρόγραμμα Επιστημονικό Πρόγραμμα Παρασκευή 28 Ιουνίου 2019 09.00-10.00 Προσέλευση- Εγγραφές Α ΑΙΘΟΥΣΑ (TULIP ROOM) 12.00-14.30 1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ Προεδρεύοντες: Ν ΘΕΜΑΤΙΚΗΕΝΟΤΗΤΑΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 12.00-13.00 Ενδοδοντική Επανεπέμβαση:

Διαβάστε περισσότερα

Μίνι βίδες-ένα καθοριστικό σημείο στην κλινική πράξη

Μίνι βίδες-ένα καθοριστικό σημείο στην κλινική πράξη 22 Τάσεις Εφαρμογές - Ορθοδοντική Dental Tr i b u n e Greek Edition Μίνι βίδες-ένα καθοριστικό σημείο στην κλινική πράξη B.Ludwig, B.Glasl, T. Lietz, J.A.Lisson Βασικές πληροφορίες για την τοποθέτηση των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε Αιμίλιος Τίγκος Χειρουργός Οδοντίατρος - Ενδοδοντολόγος Κάθε δόντι αποτελείται από τη «μύλη», το τμήμα δηλαδή που βρίσκεται έξω από τα ούλα και είναι ορατό

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση δοντιών με εκτεταμένη απώλεια ιστών

Αντιμετώπιση δοντιών με εκτεταμένη απώλεια ιστών Στρατής Παπάζογλου Προσθετολόγος, MS, PhD Επικ. Καθηγητής Οδοντικής Χειρουργικής Αντιμετώπιση δοντιών με εκτεταμένη απώλεια ιστών Εκτεταμένη απώλεια ιστών Κοιλότητες μεγαλύτερες από τυπικές, συχνά αποκαθυστούν

Διαβάστε περισσότερα

Ενα σημαντικό εργαλείο για την οδοντιατρική θεραπεία

Ενα σημαντικό εργαλείο για την οδοντιατρική θεραπεία 12 Ορθοδοντική Μίνι Βίδες Ενα σημαντικό εργαλείο για την οδοντιατρική θεραπεία B.Ludwig B.Glast T.Lietz J.A.Lisson Οριζόντια μετατόπιση δοντιών Η απουσία χώρους αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ. HELLENIC SOCIETY of ENDODONTICS. Ενδοδοντική θεραπεία. Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ. HELLENIC SOCIETY of ENDODONTICS. Ενδοδοντική θεραπεία. Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ HELLENIC SOCIETY of ENDODONTICS Ενδοδοντική θεραπεία Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε Ενδοδοντική θεραπεία Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε Το δόντι αποτελείται από σκληρούς ενασβεστιωμένους

Διαβάστε περισσότερα

Άγκιστρο: το λεγόμενο "γατζάκι", συντελεί στη συγκράτηση μίας μερικής οδοντοστοιχίας

Άγκιστρο: το λεγόμενο γατζάκι, συντελεί στη συγκράτηση μίας μερικής οδοντοστοιχίας Άγκιστρο: το λεγόμενο "γατζάκι", συντελεί στη συγκράτηση μίας μερικής οδοντοστοιχίας Αδαμαντίνη (σμάλτο) : η σκληρή και λευκή ουσία που καλύπτει εξωτερικά τη μύλη του κάθε δοντιού Αμάλγαμα : ένα από τα

Διαβάστε περισσότερα

Τοπική εφαρμογή φθορίου 50 15

Τοπική εφαρμογή φθορίου 50 15 ΤΥΠΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣ Στη χειρουργική και στη συντηρητική αποκατάσταση ατυχήματος δεν υπάρχει περίοδος αναμονής. Οδοντιατρική εξέταση 30 15 Καθαρισμός οδόντων μέχρι δύο φορές το χρόνο 50 15 Ενδοστοματικές λήψεις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΣ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΣ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΣ ΣΤΟ 53 ο ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 49: ΕΑ ΠΕΡΙΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΙΤΙΔΑ - Η ΝΟΣΟΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Dental Expert. Ο Εξειδικευµένος Συνεργάτης του Οδοντιατρείου σας

Dental Expert. Ο Εξειδικευµένος Συνεργάτης του Οδοντιατρείου σας Dental Expert Ο Εξειδικευµένος Συνεργάτης του Οδοντιατρείου σας Αεροαποτριβή Άννα Ελµάογλου Ε.Π.Ε. - Φειδιππίδου 30, 11527, Aθήνα Tηλ 210 7770739, 210 7770757 Φαξ 210 7770716 email: info@dental-expert.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ. Πρόληψη: Το κλειδί για την στοματική υγεία

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ. Πρόληψη: Το κλειδί για την στοματική υγεία ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ Πρόληψη: Το κλειδί για την στοματική υγεία Η πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο, συνήθως αποτελεί μια δυσάρεστη δοκιμασία για το παιδί. Και αυτό γιατί, ακόμη και

Διαβάστε περισσότερα

Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center"

Από: Οδοντιατρικό Κέντρο Dental Center Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center" Ενδοδοντική θεραπεία ή απονεύρωση του δοντιού είναι η επέμβαση του οδοντίατρου στο εσωτερικό του δοντιού, δηλαδή στον πολφό και στην οδοντίνη. Σκοπός αυτής της

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Τµήµα Στοµατικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής

Ο ΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Τµήµα Στοµατικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Ο ΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Τµήµα Στοµατικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Ενηµερωτικό Έντυπο Ένα µόνο χαµόγελο είναι αρκετό για να οµορφύνει κάθε πρόσωπο. Απαραίτητη προϋπόθεση γι αυτό, είναι η υγιής οδοντοστοιχία,

Διαβάστε περισσότερα

Αποκαθιστώντας την αυτοπεποίθηση του φυσικού σας χαμόγελου. Αντικαθιστώντας χαμένα δόντια με εμφυτεύματα

Αποκαθιστώντας την αυτοπεποίθηση του φυσικού σας χαμόγελου. Αντικαθιστώντας χαμένα δόντια με εμφυτεύματα Αποκαθιστώντας την αυτοπεποίθηση του φυσικού σας χαμόγελου Αντικαθιστώντας χαμένα δόντια με εμφυτεύματα Τι είναι τα οδοντικά εμφυτεύματα; Τα οδοντικά εμφυτεύματα είναι μικρές βίδες τιτανίου που εκτελούν

Διαβάστε περισσότερα

Τύπος Συνεδρίας (Πίνακας Α) Οδοντιατρική εξέταση 1 1. Καθαρισμός οδόντων μέχρι 2 φορές τον χρόνο 1 1. Ενδοστοματικές λήψεις με κάμερα φωτογραφίες 1 1

Τύπος Συνεδρίας (Πίνακας Α) Οδοντιατρική εξέταση 1 1. Καθαρισμός οδόντων μέχρι 2 φορές τον χρόνο 1 1. Ενδοστοματικές λήψεις με κάμερα φωτογραφίες 1 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: ΠΙΝΑΚΑΣ Ο ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ Τύπος Συνεδρίας (Πίνακας Α) Περίοδος Αναμονής (σε μήνες) για Καλυπτόμενα Μέλη μέχρι 18 ετών Περίοδος Αναμονής (σε μήνες) για Ασφαλισμένους και Καλυπτόμενα Μέλη

Διαβάστε περισσότερα

Adult Treatment In: The Alexander Discipline 297-320. Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά

Adult Treatment In: The Alexander Discipline 297-320. Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά Adult Treatment In: The Alexander Discipline 297-320 Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά Ορθοδοντική Θεραπεία Στόχος της ορθοδοντικής θεραπείας ανεξάρτητα από την ηλικία των ασθενών είναι βελτίωση της στοματικής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΕΚΜΑΓΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΑΙ ΟΧΙ ΣΧΟΛΙΑ

ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΕΚΜΑΓΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΑΙ ΟΧΙ ΣΧΟΛΙΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΕΚΜΑΓΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΑΙ ΟΧΙ ΣΧΟΛΙΑ Έγινε λήψη αρχικών αποτυπωμάτων; Επιλέχθηκε το σωστό σε μέγεθος δισκάριο; Το αποτύπωμα τοποθετήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντιατρική Σχολή Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Οδοντιατρική αντιμετώπιση παιδιών και εφήβων με σχιστία

Οδοντιατρική Σχολή Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Οδοντιατρική αντιμετώπιση παιδιών και εφήβων με σχιστία Οδοντιατρική Σχολή Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Οδοντιατρική αντιμετώπιση παιδιών και εφήβων με σχιστία Δρ. Σωτηρία Γκιζάνη Επικ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Παιδοδοντιατρικής Από τις πιο συχνές

Διαβάστε περισσότερα

Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center"

Από: Οδοντιατρικό Κέντρο Dental Center Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center" Η ζιρκονία ή Y-TZP (Yttria τετραγωνικοί πολυκρύσταλλοι σταθεροποιημένης ζιρκονίας), είναι στιλπνή, χρώματος λευκού, που μοιάζει με τιτάνιο, είναι στερεό υλικό σε

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά

Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά Οδηγίες προς τους εθελοντές οδοντιάτρους, για τη συμπλήρωση του δελτίου οδοντιατρικής εξέτασης των παιδιών των νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων. Σκοπός αυτής της παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

Οι ενδείξεις ουλίτιδας περιλαµβάνουν :

Οι ενδείξεις ουλίτιδας περιλαµβάνουν : ΟΥΛΙΤΙ Α Τα ούλα αποτελούν τµήµα των µαλακών ιστών του στόµατος. Περιβάλλουν τα δόντια και τα καλύπτουν προστατευτικά. Τα ούλα ενός φυσιολογικού υγιούς δοντιού φτάνουν στην αδαµαντίνη του δοντιού προστατεύοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ. Επιστ. Υπεύθυνος: Α. Δουκουδάκης. Συντονιστής: Σ. Σιλβέστρος

ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ. Επιστ. Υπεύθυνος: Α. Δουκουδάκης. Συντονιστής: Σ. Σιλβέστρος ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Επιστ. Υπεύθυνος: Α. Δουκουδάκης Συντονιστής: Σ. Σιλβέστρος Το συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών απευθύνεται σε γενικούς οδοντιάτρους, αλλά και σε ειδικευμένους με μικρή ή καθόλου πείρα στον χώρο

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση ορθοδοντικών προβλημάτων από τον Γενικό Οδοντίατρο

Εκτίμηση ορθοδοντικών προβλημάτων από τον Γενικό Οδοντίατρο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ 3 η ΥΠΕ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Κ.Υ.Α.Τ. ΕΥΟΣΜΟΥ Νοέμβριος, 2015 Εκτίμηση ορθοδοντικών προβλημάτων από τον Γενικό Οδοντίατρο Ιουλία Ιωαννίδου-Μαραθιώτου Αναπληρώτρια

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντικά Εμφυτεύματα. Τι χρειάζεται να γνωρίζετε: Θεραπεία Φροντίδα Συντήρηση ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ. Με την υποστήριξη της

Οδοντικά Εμφυτεύματα. Τι χρειάζεται να γνωρίζετε: Θεραπεία Φροντίδα Συντήρηση ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ. Με την υποστήριξη της Οδοντικά Εμφυτεύματα Τι χρειάζεται να γνωρίζετε: Θεραπεία Φροντίδα Συντήρηση Με την υποστήριξη της ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ Εισαγωγή Η επιτυχία στη θεραπεία με εμφυτεύματα δεν εξαρτάται μόνο από την

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Χειρουργός Οδοντίατρος, Ειδικευμένος στην Αισθητική και Επανορθωτική Οδοντιατρική

Γράφει: Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Χειρουργός Οδοντίατρος, Ειδικευμένος στην Αισθητική και Επανορθωτική Οδοντιατρική Γράφει: Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Χειρουργός Οδοντίατρος, Ειδικευμένος στην Αισθητική και Επανορθωτική Οδοντιατρική Τι είναι η περιοδοντίτιδα; Πρόκειται για μια φλεγμονή των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Η ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΩΣ ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΡ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΣ, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ, ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ, ΟΕΕ

Η ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΩΣ ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΡ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΣ, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ, ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ, ΟΕΕ Η ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΩΣ ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΡ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΣ, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ, ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ, ΟΕΕ Το πρόγραμμα εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΓΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΣΤΟΧΟΙ, ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΜΑΤΑ.

ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΓΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΣΤΟΧΟΙ, ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΜΑΤΑ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 3 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 5 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΓΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΣΤΟΧΟΙ, ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΜΑΤΑ. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΥΓΙΕΙΝΗ ΤωνφοιτητώντηςΝοσηλευτικής

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΥΓΙΕΙΝΗ ΤωνφοιτητώντηςΝοσηλευτικής ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΥΓΙΕΙΝΗ ΤωνφοιτητώντηςΝοσηλευτικής ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Τι σημαίνει σωστή στοματική υγιεινή; Η σωστή στοματική υγιεινή μας εξασφαλίζει στόμα υγιές και ευχάριστη αναπνοή. Αυτό σημαίνει ότι: 1. Τα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ. Επιμέλεια: Φρίντα Εγγλεζάκη (Χημικός)

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ. Επιμέλεια: Φρίντα Εγγλεζάκη (Χημικός) ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ Επιμέλεια: Φρίντα Εγγλεζάκη (Χημικός) Η φροντίδα της καθαριότητας και υγείας των δοντιών και γενικά της στοματικής κοιλότητας επιβάλλεται για να αποφεύγονται δυσάρεστα συμπτώματα όπως......πόνος,

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή οδοντιατρική θεραπεία

Ψηφιακή οδοντιατρική θεραπεία 10 Ορθοδοντική Ψηφιακή οδοντιατρική θεραπεία Δύο περιστατικά SureSmile-υψηλή ποιότητα και ταχύτερη θεραπεία M. Feinberg, DMD A.Weiss, DMD Το λογισμικό διάγνωσης και θεραπευτικού σχεδιασμού SureSmile αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

ήρθε η ώρα να τα πράξουμε. Κάποιος πολιτικός είπε: "να αλλάξουμε ή θα βουλιάξουμε και... λεφτά υπάρχουν". Εμείς Editors Claudia Salwiczek

ήρθε η ώρα να τα πράξουμε. Κάποιος πολιτικός είπε: να αλλάξουμε ή θα βουλιάξουμε και... λεφτά υπάρχουν. Εμείς Editors Claudia Salwiczek 2 De n t a l Tr i b u n e Greek Edition DT σελίδα 1 Οστικά ανταποκρινόμενη στην αγωνία του συνόλου των Ελλήνων οδοντιάτρων, διοργανώνει στις 13&14 Απριλίου 2013 2μερο Συνέδριο, σε μια προσπάθεια αναζήτησης

Διαβάστε περισσότερα

7. Κρημνός για την αφαίρεση οστού.

7. Κρημνός για την αφαίρεση οστού. 1 2 1. Ασθενής ετών 30, προσήλθε με την επιθυμία να αλλάξει και να βελτιώσει το χαμόγελό της. Μετά από κλινική και ακτινογραφική εξέταση βρέθηκε ότι οι 2 μεταλλοκεραμικές στεφάνες στα #11, 21 ήταν μη αποδεκτές

Διαβάστε περισσότερα

FotoSan. Αντιβακτηριακή δράση σε δευτερόλεπτα

FotoSan. Αντιβακτηριακή δράση σε δευτερόλεπτα FotoSan Αντιβακτηριακή δράση σε δευτερόλεπτα Περίληψη FotoSan αντιβακτηριακή θεραπεία Εντοπισμένη θεραπεία Καταστρέφει βακτήρια, ιούς, μύκητες, πρωτόζωα Χωρίς παρενέργειες Χωρίς αντενδείξεις ΕΝΤΕΛΩΣ ΑΣΦΑΛΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

- όταν ο ασθενής ασκεί έντονες μασητικές πιέσεις (κατά τη μάσηση, τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών κ.α.). - όταν υπάρχουν συγκλεισιακά προβλήματα.

- όταν ο ασθενής ασκεί έντονες μασητικές πιέσεις (κατά τη μάσηση, τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών κ.α.). - όταν υπάρχουν συγκλεισιακά προβλήματα. Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center" Οι ολοκεραμικές στεφάνες, ή αλλιώς ολοκεραμικές θήκες, είναι κατασκευασμένες από έναν πορσελάνινο σκελετό που καλύπτεται με ειδικό κεραμικό υλικό. Η απουσία μεταλλικού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ. ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 5 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 5 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ. ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 5 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 5 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ. ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 5 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 5 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές

Διαβάστε περισσότερα

Εξοικείωση με το σύστημα Insta-ortho. εξαρχής τι επιθυμεί ο ασθενής στο χαμόγελό του να τροποποιηθεί. Συστήνουμε

Εξοικείωση με το σύστημα Insta-ortho. εξαρχής τι επιθυμεί ο ασθενής στο χαμόγελό του να τροποποιηθεί. Συστήνουμε OrthO TRIBUNE The World s Orthodontic Newspaper Greek Edition EΛΛΑΔΑ, ΟκτωβριΟσ-ΝΟεμβριΟσ-ΔεκεμβριΟσ 2016 τομοσ 4, τευχοσ 4 Εξοικείωση με το σύστημα Insta-ortho D. Materdomini Oι οδοντίατροι αντιμετωπίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Παρασκευή 7 Μαίου. 9:00-10:00 Oswaldo Scopin Η ενδοδοντικη θεραπεία στην επανορθωτική οδοντιατρική: σύγχρονες αντιλήψεις και εφαρμογές

Παρασκευή 7 Μαίου. 9:00-10:00 Oswaldo Scopin Η ενδοδοντικη θεραπεία στην επανορθωτική οδοντιατρική: σύγχρονες αντιλήψεις και εφαρμογές Θε ω ρ η τ ι κ ό Πρ ό γ ρ α μ μ α Παρασκευή 7 Μαίου 8:30-9:00 Εγγραφές - Καλωσόρισμα 9:00-10:00 Oswaldo Scopin Η ενδοδοντικη θεραπεία στην επανορθωτική οδοντιατρική: σύγχρονες αντιλήψεις και εφαρμογές

Διαβάστε περισσότερα

DENTOMEDICA A.E CS 8100 Ψηφιακό Πανοραµικό CS 8100 από την Carestream. Με έξυπνο σχεδιασµό, µικρό όγκο και τέλεια εικόνα, είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεστε για το ιατρείο σας. Είναι σχεδιασµένο εργονοµικά,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΔΟΝΤΙΟΥ ΓΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΔΟΝΤΙΟΥ ΓΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ. ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 2 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 5 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΔΟΝΤΙΟΥ ΓΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Είναι να αποκτήσουν

Διαβάστε περισσότερα

Τάσεις & Εφαρμογές. να υποστηρίξουμε πως η ακριβής εφαρμογή των στεφανών και των γεφυρών. Sally McKenzie, CEO McKenzie Management

Τάσεις & Εφαρμογές. να υποστηρίξουμε πως η ακριβής εφαρμογή των στεφανών και των γεφυρών. Sally McKenzie, CEO McKenzie Management 30 χρόνια DENTAL TRIBUNE The World s Dental Newspaper Greek Edition www.dental-tribune.gr EΛΛΑΔΑ, Ιου λ ι ο σ -Αυ γ ο υ σ τ ο σ -Σε π τ ε μ β ρ ι ο σ 2012 Το μ ο σ 8, Τε υ χ ο σ 42 Συνδεθείτε τώρα Εν Συντομία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΠΑΙΔΙΩΝ. Σαββίδου Αβρόρα. Παιδίατρος

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΠΑΙΔΙΩΝ. Σαββίδου Αβρόρα. Παιδίατρος ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΠΑΙΔΙΩΝ Σαββίδου Αβρόρα. Παιδίατρος Η ανατολή των νεογιλών δοντιών ξεκινάει στον 6ο με 7ο μήνα της ζωής του παιδιού και ολοκληρώνεται στο 2ο -3ο έτος. Η νεογιλή οδοντοφυΐα αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΦΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ

ΙΑΦΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ 7 ΙΑΦΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ Σε µια καρδιά που λειτουργεί φυσιολογικά, το αίµα µε χαµηλή περιεκτικότητα σε οξυγόνο ρέει από το σώµα στη δεξιά πλευρά της καρδιάς (στο δεξιό κόλπο και από εκεί στη δεξιά κοιλία).

Διαβάστε περισσότερα

12:30-13:00 Εισαγωγή στον κύκλο σεμιναρίων - Ενημερωτικό φυλλάδιο Σ. Σιλβέστρος

12:30-13:00 Εισαγωγή στον κύκλο σεμιναρίων - Ενημερωτικό φυλλάδιο Σ. Σιλβέστρος ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Επιστ. Υπεύθυνος: Α. Δουκουδάκης Συντονιστής: Σ. Σιλβέστρος Το συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών απευθύνεται σε γενικούς οδοντιάτρους, αλλά και σε ειδικευμένους με μικρή ή καθόλου πείρα στον χώρο

Διαβάστε περισσότερα

Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center" ΝΕΟΓΙΛΑ ΔΟΝΤΙΑ:

Από: Οδοντιατρικό Κέντρο Dental Center ΝΕΟΓΙΛΑ ΔΟΝΤΙΑ: Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center" ΝΕΟΓΙΛΑ ΔΟΝΤΙΑ: Είναι τα πρώτα δόντια του ανθρώπου, είκοσι (20) στο σύνολό τους, τα οποία αρχίζουν να εμφανίζονται στο στόμα του παιδιού τον έβδομο μήνα, μετά την

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντιατρική Επιστήμη

Οδοντιατρική Επιστήμη Οδοντιατρική Επιστήμη Επιστήμη της Yγείας του Στόματος & των Δοντιών «Επιστήμη των Mεταμορφώσεων» Ανδρεάδης Δημήτριος Οδοντίατρος-Στοματολόγος Λέκτορας Εργαστηρίου Στοματολογίας Οδοντιατρικής Σχολής ΑΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

Στεφάνη ή επένθετο κατασκευασμένο μέσα σε μια ημέρα

Στεφάνη ή επένθετο κατασκευασμένο μέσα σε μια ημέρα Dental Tr i b u n e Greek Edition Κλινικά Θέματα 15 Στεφάνη ή επένθετο κατασκευασμένο μέσα σε μια ημέρα Εξετάζοντας τα πλεονεκτήματα των έμμεσων οπίσθιων αποκαταστάσεων από σύνθετη ρητίνη L. Berland, FAACD

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ISBN 978-960-372-099-7 ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΗ Ομότιμη Καθηγήτρια Προληπτικής και Κοινωνικής Οδοντιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών ΟΥΡΑΝΙΑ ΝΙΚΟΛΑΤΟΥ - ΓΑΛΙΤΗ Αναπληρώτρια

Διαβάστε περισσότερα

Γηροδοντοπροσθετική Ενότητα 8: Ολική νωδότητα και ηλικιωμένοι

Γηροδοντοπροσθετική Ενότητα 8: Ολική νωδότητα και ηλικιωμένοι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 8: Ολική νωδότητα και ηλικιωμένοι Βασιλική Αναστασιάδου Καθηγήτρια http://www.dent.auth.gr/index.php?lang=el&rm=0&mn=247&stid

Διαβάστε περισσότερα

IPS e.max Smile Award

IPS e.max Smile Award IPS e.max Smile Award Δείγμα περίπτωσης μελέτης Dr Urs Brodbeck (οδοντίατρος) / Jürgen Seger (οδοντοτεχνίτης) Υλικά που χρησιμοποιήθηκαν Τα ακόλουθα προϊόντα χρησιμοποιήθηκαν*: IPS e.max Press IPS e.max

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμένες σκέψεις για την εμπειρία και τη σύνεση στην οδοντιατρική πράξη

Ορισμένες σκέψεις για την εμπειρία και τη σύνεση στην οδοντιατρική πράξη 18 Πρακτικά Θέματα Ορισμένες σκέψεις για την εμπειρία και τη σύνεση στην οδοντιατρική πράξη D.J.Tartakow, DMD, Med, PhD Μπορεί να μην είμαστε πάντα σωστοί, αλλά πάντα προσπαθούμε να κάνουμε το σωστό. Αυτή

Διαβάστε περισσότερα

Συµπληρωµατική Παροχή

Συµπληρωµατική Παροχή Συµπληρωµατική Παροχή Ο ΟΝΤΙΑTΡΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ Άρθρο 1 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΑΡΟΧΗΣ Ο Ασφαλισµένος έχει την δυνατότητα διενέργειας οδοντιατρικών πράξεων σε συνεργαζόµενο γιατρό. Η Παροχή καλύπτει και τα βασικά υλικά των

Διαβάστε περισσότερα

«Γυναικεία» υπόθεση. υγεία

«Γυναικεία» υπόθεση. υγεία υγεία Ορθοδοντική «Γυναικεία» υπόθεση Κορίτσια και γυναίκες παίρνουν ευκολότερα σε σχέση με τα αγόρια και τους άνδρες την απόφαση να «βάλουν σιδεράκια». Γιατί συμβαίνει αυτό; Είναι απλώς πιο ευαίσθητες

Διαβάστε περισσότερα

Κλινικές Τεχνικές: Τρόποι αποτελεσματικής λεύκανσης των δοντιών

Κλινικές Τεχνικές: Τρόποι αποτελεσματικής λεύκανσης των δοντιών Κλινικές Τεχνικές: Τρόποι αποτελεσματικής λεύκανσης των δοντιών απαίτηση των ασθενών για λευκότερα δόντια γίνεται όλο και εντονότερη. Τα ΜΜΕ και οι διαφημίσεις έχουν συμβάλει σημαντικά σε αυτό. Ως απάντηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ. για την έρευνα. «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας»

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ. για την έρευνα. «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας» ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ για την έρευνα «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας» Η Έρευνα - γενικά Η έρευνα αυτή αφορά τη σχεδίαση και διεξαγωγή μιας πανελλαδικής έρευνας για την καταγραφή

Διαβάστε περισσότερα

Η σύγχρονη ορθοδοντική θεραπεία Η ενδοδοντική θεραπεία σήμερα ακολουθεί. εξασφαλίζοντας διάφορες αποτελεσματικές. σελίδα 28

Η σύγχρονη ορθοδοντική θεραπεία Η ενδοδοντική θεραπεία σήμερα ακολουθεί. εξασφαλίζοντας διάφορες αποτελεσματικές. σελίδα 28 DENTAL TRIBUNE The World s Dental Newspaper Greek Edition EΛΛΑΔΑ, Ιανουαριοσ - Φεβρουαριοσ 2011 www.dental-tribune.gr Τομοσ 7, Τευχοσ 34 Συνδεθείτε τώρα Πρακτικά Θέματα Τάσεις & Εφαρμογές Κλινικά Θέματα

Διαβάστε περισσότερα

Διαφορές Νεογιλών Μόνιμων Δοντιών

Διαφορές Νεογιλών Μόνιμων Δοντιών Κεφάλαιο 1 Διαφορές Νεογιλών Μόνιμων Δοντιών Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφονται τα εξής: Η μορφολογία των νεογιλών δοντιών. Οι βασικές διαφορές ως προς τη μύλη, τη ρίζα και τον πολφό στα νεογιλά και τα μόνιμα

Διαβάστε περισσότερα

Μονήρη Εμφυτεύματα στην Αισθητική Ζώνη.

Μονήρη Εμφυτεύματα στην Αισθητική Ζώνη. Διπλωματική Διατριβή Μονήρη Εμφυτεύματα στην Αισθητική Ζώνη. Κυριάκος Φ. Λιβέρδος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Οδοντιατρικής Εργαστήριο Οδοντοφατνιακής Χειρουργικής, Χειρουργικής Εμφυτευματολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο. Διάγνωση Οδοντικών Βλαβών - Προσδιορισμός Τερηδονικού Κινδύνου - Σχέδιο Θεραπείας

Κεφάλαιο. Διάγνωση Οδοντικών Βλαβών - Προσδιορισμός Τερηδονικού Κινδύνου - Σχέδιο Θεραπείας Κεφάλαιο 1 Διάγνωση Οδοντικών Βλαβών - Προσδιορισμός Τερηδονικού Κινδύνου - Σχέδιο Θεραπείας 10 Η στρατηγική διατήρησης της υγείας των οδοντικών ιστών, αυτό που αποκαλείται ως σχέδιο θεραπείας έχει διπλή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ Υπεύθυνος δραστηριότητας: Μ. Γ. ΧΑΜΠΑΖ Σκοπός: Σκοπός αυτού του μετεκπαιδευτικού προγράμματος είναι η συνεχής επιμόρφωση των οδοντιάτρων

Διαβάστε περισσότερα

Smart Dentin Grinder TM Διαδικασία Μηχανικής Ιστών στα Οστικά Μοσχεύµατα

Smart Dentin Grinder TM Διαδικασία Μηχανικής Ιστών στα Οστικά Μοσχεύµατα Smart Dentin Grinder TM Διαδικασία Μηχανικής Ιστών στα Οστικά Μοσχεύµατα Με την Smart Dentin Grinder TM, οι οδοντίατροι µπορούν να µετατρέψουν τα εξαγόµενα δόντια σε αυτογενές οστικό µόσχευµα. Με την Smart

Διαβάστε περισσότερα

Τάσεις & Εφαρμογές. Θεραπευτική πρόκληση αποκατάστασης

Τάσεις & Εφαρμογές. Θεραπευτική πρόκληση αποκατάστασης OrthO tribune DENTAL TRIBUNE The World s Dental Newspaper Greek Edition EΛΛΑΔΑ, ΑπριΛιοσ - ΜΑ ϊ ο σ - ιο υ ν ι ο σ 2014 www.dental-tribune.gr Το Μ ο σ 10, Τε υ χ ο σ 49 Συνδεθείτε τώρα OrthO tribune The

Διαβάστε περισσότερα

Οστικά Μοσχεύματα - Κατευθυνόμενη Οστική Αναγέννηση

Οστικά Μοσχεύματα - Κατευθυνόμενη Οστική Αναγέννηση Οστικά Μοσχεύματα - Κατευθυνόμενη Οστική Αναγέννηση Οστικά Μοσχεύματα Κατευθυνόμενη Οστική Αναγέννηση (Guided Bone Regeneration Gbr) Ο πιο σημαντικός παράγοντας επιτυχίας μιας εμφυτευματικής διαδικασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ 2016-2017 Επιστ. Υπεύθυνος: Καθηγητής Γ. Πολυζώης Συντονιστές: Αναπληρωτής Καθηγητής Η. Καρκαζής, Επίκουρος Καθηγητής Σ. Σιλβέστρος

Διαβάστε περισσότερα

Bλάβες αρθρικού χόνδρου και σύγχρονες θεραπείες - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Δευτέρα, 02 Ιούλιος :04

Bλάβες αρθρικού χόνδρου και σύγχρονες θεραπείες - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Δευτέρα, 02 Ιούλιος :04 Γράφει: Δρ. Νικόλαος Πισκοπάκης MD, PhD, Ορθοπεδικός Χειρουργός, Δ/ντής Ορθοπεδικής Κλινικής Αθλητικών Κακώσεων Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Πρόεδρος Ελληνικής Αρθροσκοπικής Εταιρείας (ΕΑΕ) Τι είναι ο αρθρικός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗΣ

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗΣ Διευθυντής: Καθηγητής Ν.Τοπουζέλης Πληροφορίες: Δ. Ζαπρούδη Τηλ.: 2310-999556

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ. Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Πρόγραµµα. Στην Ενδοδοντία. Εργαστήριο Ενδοδοντίας

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ. Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Πρόγραµµα. Στην Ενδοδοντία. Εργαστήριο Ενδοδοντίας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Πρόγραµµα Στην Ενδοδοντία Εργαστήριο Ενδοδοντίας Επιστηµονικός Υπεύθυνος Προγράµµατος Αναπληρωτής Καθηγητής Μ. Γ. Χαµπάζ Διευθυντής Εργαστηρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΟΛΟΓΙΑ Ζ.Σ. ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΟΣ Οδοντίατρος Ιατρός Ειδικευθείς στην Περιοδοντολογία στο Πανεπιστήμιο Pennsylvania ΗΠΑ Καθηγητής Διευθυντής Εργαστηρίου Περιοδοντολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Fellow

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας Ο πατέρας της Οστεοπαθητικής Dr A. T. Still, διατύπωσε την άποψη στις αρχές του 20ου αιώνα ότι

Διαβάστε περισσότερα

* Αισθητικές άμεσες και έμμεσες εμφράξεις (λευκά σφραγίσματα): Η χρήση υλικών, όπως

* Αισθητικές άμεσες και έμμεσες εμφράξεις (λευκά σφραγίσματα): Η χρήση υλικών, όπως ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ: Η Διαφορά της ΓΕΝΙΚΗΣ απο την ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ οδοντιατρικής,είναι: Γενικη οδοντιατρκή: Αφορά την υγεία του στόματος,καθώς και την πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία των παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 2241 2 Απριλίου 2018 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 345 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθμ. 9440 Προκήρυξη θέσης καθηγητή

Διαβάστε περισσότερα

XiVE Implantology unlimited ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ

XiVE Implantology unlimited ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ WELCOME to the world of DENTSPLY Friadent`s mplant technology XiVE Implantology unlimited ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ Γιατί XiVE? Το XiVE είναι ένα ευέλικτο εμφυτευματικό σύστημα. Οι χειρουργικές και προσθετικές του δυνατότητες

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργική Θεραπεία των Οστεοπορωτικών Καταγμάτων

Χειρουργική Θεραπεία των Οστεοπορωτικών Καταγμάτων Χειρουργική Θεραπεία των Οστεοπορωτικών Καταγμάτων Η εμφάνιση καταγμάτων αποτελεί την κυριότερη επιπλοκή της οστεοπόρωσης. Τα περισσότερα κατάγματα επουλώνονται χωρίς να υπάρχει ανάγκη χειρουργικής επέμβασης,

Διαβάστε περισσότερα

bredent Χ Ο Ρ Η Γ Ο Ι

bredent Χ Ο Ρ Η Γ Ο Ι 5 o Group Oral Implantology Σειρά µετεκπαιδευτικών σεµιναρίων µε πιστοποιητικό από την Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Εµφυτευµατολόγων (BDIZ-EDI) και το πανεπιστήµιο Κολωνίας bredent medical Χ Ο Ρ Η Γ Ο Ι Ι ΑΣΚΟΝΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Βλάβες του Αρθρικού Χόνδρου του Γόνατος: Διάγνωση και Αντιμετώπιση

Βλάβες του Αρθρικού Χόνδρου του Γόνατος: Διάγνωση και Αντιμετώπιση Βλάβες του Αρθρικού Χόνδρου του Γόνατος: Διάγνωση και Αντιμετώπιση Τι είναι ο αρθρικός χόνδρος; Ο αρθρικός χόνδρος είναι ένας στιλπνός, ομαλός, λείος και ανάγγειος ιστός που καλύπτει τις αρθρικές επιφάνειες

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδροµο Καρπιαίου Σωλήνα

Σύνδροµο Καρπιαίου Σωλήνα Σύνδροµο Καρπιαίου Σωλήνα Το σύνδροµο του καρπιαίου σωλήνα είναι µία συνήθης αιτία πόνου και διαταραχής της αισθητικότητας στα χέρια. Οφείλεται σε πίεση του µέσου νεύρου στην περιοχή του καρπού. Στην περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΝΑΣΙΑ ΓΚΑΡΑΝΕ ΕΙΡΗΝΗ ΔΙΑΒΟΛΙΤΣΗ ΚΛΕΙΔΗ ΣΑΠΦΩ ΙΩΑΝΝΑ ΚΡΟΝΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΓΝΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΟΣ ΑΫΦΑΝΤΗΣ ΜΗΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΣ Παθολογική κατάσταση των ούλων που χαρακτηρίζεται από αιμορραγία

Διαβάστε περισσότερα

Αν διαχωρίζει τελείως το χείλος η σχιστία λέγεται πλήρης, ενώ αν χωρίζει τμήμα μόνο του χείλους λέγεται ατελής.

Αν διαχωρίζει τελείως το χείλος η σχιστία λέγεται πλήρης, ενώ αν χωρίζει τμήμα μόνο του χείλους λέγεται ατελής. Μια από τις πιο συχνές ανωμαλίες που παρουσιάζονται κατά την γέννηση και έρχονται να διαταράξουν την ευτυχία που φέρνει στους γονείς ο ερχομός ενός παιδιού, είναι η σχιστία του χείλους, της υπερώας ή και

Διαβάστε περισσότερα

Στελεχιαία αναισθησία

Στελεχιαία αναισθησία ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Στελεχιαία αναισθησία Ενδείξεις και εφαρμογές Ν. Θεολόγη-Λυγιδάκη, Επικ. Καθηγήτρια ΣΓΠΧ Στελεχιαία αναισθησία Είναι η τοπική αναισθησία ενός μεγάλου νευρικού στελέχους Συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

Πρόκειται για μια ανώδυνη αισθητική επέμβαση μεγάλης ακρίβειας, η οποία γίνεται με τοπική αναισθησία.

Πρόκειται για μια ανώδυνη αισθητική επέμβαση μεγάλης ακρίβειας, η οποία γίνεται με τοπική αναισθησία. Τεχνική Strip Micro Dense Packing ή FIT Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη πρόταση, στην οποία με αισθητική άποψη και ακρίβεια στην εφαρμογή, η μεταμόσχευση μαλλιών αγγίζει την τελειότητα και το απόλυτα φυσικό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ Γ ΚΥΚΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Περιλαµβάνει 7 ηµέρες εκπαίδευσης και την Ηµερίδα

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντιατρική Επιστήμη

Οδοντιατρική Επιστήμη Οδοντιατρική Επιστήμη Επιστήμη Yγείας Στόματος Δοντιών www.dent.auth.gr dandrea@dent.auth.gr Ανδρεάδης Δημήτριος Στοματολόγος-Οδοντίατρος Επίκουρος Καθηγητής Οδοντιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στόμα & Δόντια Πολύτιμο

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία βαθιάς κατακόρυφης πρόταξης σε ενήλικες ασθενείς

Θεραπεία βαθιάς κατακόρυφης πρόταξης σε ενήλικες ασθενείς 8 Η θεραπεία βαθιάς πρόσθιας κατακόρυφης πρόταξης σε ενήλικες είναι µία αληθινή πρόκληση. Είναι σηµαντικό να γνωρίζουµε τους διαφορετικούς αιτιολογικούς παράγοντες και την επίδρασή τους στις ανωµαλίες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗΣ. Θ & Ι ΕΞΑΜΗΝΟ (5 ο ΕΤΟΣ) Ακαδηµαϊκό Έτος

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗΣ. Θ & Ι ΕΞΑΜΗΝΟ (5 ο ΕΤΟΣ) Ακαδηµαϊκό Έτος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗΣ Διευθυντής: Καθηγητής Μόσχος Α. Παπαδόπουλος Πληροφορίες: Ε. Μαργαρίτη Τηλ.:

Διαβάστε περισσότερα

Εξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας

Εξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας Εξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Εργαστήριο 5 ου εξαμήνου Βασίλης Κ. Πετσίνης Επίκουρος Καθηγητής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Άνω γναθικό νεύρο (στρογγύλο

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Εμφυτευμάτων

Βιολογία Εμφυτευμάτων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Εμβιομηχανική Γεώργιος Μακρής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

1 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ Ο ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΑΪΟΣ 2008 - ΕΞΑΚΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΞΑΚΤΙΚΗΣ

1 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ Ο ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΑΪΟΣ 2008 - ΕΞΑΚΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΞΑΚΤΙΚΗΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΞΑΚΤΙΚΗΣ Στα πλεονεκτήµατα της ενδοσυνδεσµικής αναισθησίας περιλαµβάνονται: Η ΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΙΝΑΙ: Εντοπισµένο αναισθητικό αποτέλεσµα Ποια θεωρείται ιδιαίτερα επώδυνη περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Τσαπακίδης Ιωάννης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός

Γράφει: Τσαπακίδης Ιωάννης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός Γράφει: Τσαπακίδης Ιωάννης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός Η οστεοτομία είναι μια επέμβαση με την οποία ο χειρουργός διαχωρίζει το οστό (προκαλεί δηλαδή, τεχνικά κάταγμα). Στη συνέχεια επανατοποθετεί τα κομμάτια

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ ΜΕΡΟΣ Α

Περιεχόμενα ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ ΜΕΡΟΣ Α Περιεχόμενα ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ Πρόλογος καθηγητού κ. Ζαχαρία Σπ. Μαντζαβίνου... xviii Πρόλογος καθηγητού κ. Niklaus P. Lang... xix Πρόλογος... xxi Συμμετοχές-Συνεργασίες... xxiii ΜΕΡΟΣ Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Αθανάσιος Σπανός Χειρουργός Οδοντίατρος Συνεργάτης Τμήματος Οδοντικών Εμφυτευμάτων Θεραπευτηρίου «ΥΓΕΙΑ» 1 Προσωπικά Δεδομένα. 1.1 Βιογραφικά Στοιχεία

Αθανάσιος Σπανός Χειρουργός Οδοντίατρος Συνεργάτης Τμήματος Οδοντικών Εμφυτευμάτων Θεραπευτηρίου «ΥΓΕΙΑ» 1 Προσωπικά Δεδομένα. 1.1 Βιογραφικά Στοιχεία Αθανάσιος Σπανός Χειρουργός Οδοντίατρος Συνεργάτης Τμήματος Οδοντικών Εμφυτευμάτων Θεραπευτηρίου «ΥΓΕΙΑ» 1 Προσωπικά Δεδομένα 1.1 Βιογραφικά Στοιχεία Επώνυμο: Σπανός Όνομα: Αθανάσιος Όνομα πατρός: Βασίλειος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΣΩΣΗ Η ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΣ ΣΕ ΣΟΒΑΡΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

ΔΙΑΣΩΣΗ Η ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΣ ΣΕ ΣΟΒΑΡΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΔΙΑΣΩΣΗ Η ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΣ ΣΕ ΣΟΒΑΡΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Χατζώκος Γ. Ιπποκράτης Οι ακρωτηριασμοί στην Ορθοπαιδική αποτελούν την έσχατη λύση για την αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων ενός άκρου το οποίο είναι αδύνατον

Διαβάστε περισσότερα

Ευγενία Α. Μιχαηλίδου D.D.S., M.S.

Ευγενία Α. Μιχαηλίδου D.D.S., M.S. 1 Ευγενία Α. Μιχαηλίδου D.D.S., M.S. Μεσογείων 12, 11527 Αθήνα, Ελλάδα, Τηλ: 00302107474420 info@athensimplant.gr www.athensimplant.gr Ακαδημαϊκή εκπαίδευση Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Σεπτέμβριος

Διαβάστε περισσότερα

5-Days. Masterclass. Dentistry. in Aesthetic 10-11-12 28-29. πιστοποιούμενες διδακτικές ώρες

5-Days. Masterclass. Dentistry. in Aesthetic 10-11-12 28-29. πιστοποιούμενες διδακτικές ώρες 5-Days Masterclass in Aesthetic Dentistry 10-11-12 28-29 Οκτωβρίου Νοεμβρίου 2015 2015 Το μόνο Πρόγραμμα Πανεπιστημίου του Εξωτερικού που γίνεται στην Ελληνική γλώσσα, με και 33 πιστοποιούμενες διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα