ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ B

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ B"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ B «Σύστηµα VoIP µε χρήση δορυφορικών επικοινωνιών» ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΣΟΥΚΑΛΗ ΑΧΙΛΛΕΑ του ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΥ Α.Μ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟ ΩΡΟΣ, Καθηγητής Αριθµός ιπλωµατικής Εργασίας /2008 Πάτρα, Ιανουάριος 2008

2 ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Πιστοποιείται ότι η διπλωµατική εργασία µε θέµα : «Σύστηµα VoIP µε χρήση δορυφορικών επικοινωνιών» του φοιτητή του Τµήµατος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών ΤΣΟΥΚΑΛΗ ΑΧΙΛΛΕΑ του ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΥ Α.Μ παρουσιάσθηκε δηµόσια και εξετάστηκε στο Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών στις 29/01/2008. Ο Επιβλέπων Ο ιευθυντής του Τοµέα Θ. Αντωνακόπουλος, Καθηγητής Ν. Φακωτάκης, Καθηγητής

3 Περίληψη Για περιοχές µε µικρή ή καθόλου επίγεια τηλεπικοινωνιακή υποδοµή η επικοινωνία µέσω δορυφορικής σύνδεσης είναι µία αποτελεσµατική και λογικού κόστους λύση. Το DVB-RCS (Digital Video Broadcast - Return Channel System) standard επιτρέπει την αµφίδροµη µετάδοση IP κίνησης πάνω από δορυφορικό κανάλι κάνοντας έτσι δυνατή την VoIP επικοινωνία µέσω δορυφόρου. Η µετάδοση VoIP µέσω µιας δορυφορικής σύνδεσης όµως, µπορεί προκαλέσει ορισµένα προβλήµατα τόσο στην ίδια την ποιότητα της VoIP συνδιάλεξης, όσο και σε άλλες υπηρεσίες που ενδεχοµένως µοιράζονται µε τις VoIP ροές το διαθέσιµο εύρος ζώνης του δορυφορικού καναλιού. Η διπλωµατική αυτή εργασία επικεντρώνεται στη µελέτη και ανάπτυξη end to end µηχανισµών ελέγχου του ρυθµού κωδικοποίησης και µετάδοσης στα VoIP τερµατικά τηλέφωνα ανάλογα µε τον βαθµό συµφόρησης του καναλιού, ώστε να αξιοποιείται πιο αποτελεσµατικά το διαθέσιµο εύρος ζώνης του καναλιού µετάδοσης (δορυφορικού ή µη), να αντιµετωπίζεται ενδεχόµενη συµφόρησή του, να βελτιώνεται η ποιότητα της συνδιάλεξης, να αυξάνεται ο µέγιστος αριθµός των ταυτόχρονων συνδιαλέξεων για ένα δεδοµένο εύρος ζώνης και να εξασφαλίζεται ο δίκαιος διαµοιρασµός του διαθέσιµου εύρους ζώνης ανάµεσα στις TCP και VoIP ροές. Σε αυτά τα πλαίσια αρχικά εξετάζονται οι παράγοντες που επιδρούν στην ποιότητα της VoIP υπηρεσίας, παρουσιάζονται ορισµένοι τρόποι για την αξιολόγηση της και γίνεται µελέτη της χρήσης του TFRC (TCP- Friendly Rate Control) µηχανισµού σε VoIP εφαρµογές. Προτείνεται ένας νέος, πολύ απλός στην υλοποίηση, µηχανισµός ελέγχου µετάδοσης για VoIP ροές, που αντιθέτως µε τους υπάρχοντες µηχανισµούς, στοχεύει ταυτόχρονα στην βελτίωση της ποιότητας της συνδιάλεξης και στην φιλικότητα προς τις TCP ροές. Αναλύονται επίσης η δοµή, η λειτουργία και ορισµένα θέµατα υλοποίησης του VoIP τερµατικού συστήµατος που αναπτύχθηκε (σε µορφή λογισµικού) στα πλαίσια αυτής της διπλωµατικής εργασίας και που υλοποιεί τον προτεινόµενο µηχανισµό ελέγχου µετάδοσης.

4 Abstract For areas with limited or no terrestrial telecommunication infrastructure, communication via satellite is a cost effective alternative. The DVB-RCS (Digital Video Broadcast - Return Channel System) standard supports the bidirectional transmission of IP data, making VoIP communication via satellite possible. However, the transmission of VoIP through a satellite link raises some serious issues concerning the VoIP quality of service and the plain functionality of other applications that might share the same link with the VoIP flows. This thesis focuses in the study and the development of end to end rate control mechanisms in VoIP terminal phones, which mechanisms can enhance the utilization of the available channel (satellite or not) bandwidth, tackle potential congestion, enhance the conversational quality, increase the maximum number of simultaneous VoIP conversations for a given bandwidth, and ensure that bandwidth is being fairly shared between TCP and VoIP flows. The factors that affect the VoIP quality of service, the ways this quality can be evaluated and the use of TFRC (TCP- Friendly Rate Control) mechanism in VoIP are discussed. A new, easy-to-implement rate control mechanism which, in contrast to the existing mechanisms, targets on both conversational quality enhancement and TCP friendliness is proposed. Finally, some implementation issues, regarding the VoIP terminal software system that it has been developed as part of this thesis and implements the proposed rate control mechanism, are discussed.

5 Ευχαριστίες Ευχαριστώ τον κύριο καθηγητή Αντωνακόπουλο Θεόδωρο για την υποστήριξη και την καθοδήγηση που µου προσέφερε καθ όλη τη διάρκεια της διπλωµατικής µου εργασίας.

6 Περιεχόµενα 1 Εισαγωγή Προκλήσεις στην VoIP τηλεφωνία Θέµατα µετάδοσης VoIP µέσω δορυφορικών συνδέσεων Στόχοι της διπλωµατικής εργασίας Adaptive VoIP Αποτελέσµατα, παραδοτέα και περιορισµοί Οργάνωση 4 2 Voice over IP (VoIP) ίκτυα VoIP Στοίβα πρωτοκόλλων VoIP Αρχιτεκτονική πρωτοκόλλων VoIP Τα πρωτόκολλα RTP/RTCP Το VoIP τερµατικό τηλέφωνο οµή και λειτουργία Codec Playout (Jitter) Buffer VoIP QoS Παράγοντες που επηρεάζουν το VoIP QoS Χαρακτηριστικά IP δικτύων Επίδραση χαρακτηριστικών δικτύου και εφαρµογής στο VoIP QoE Αξιολόγηση VoIP QoE Κατηγοριοποίηση µεθόδων αξιολόγησης VoIP QoE Η µέθοδος MOS Η µέθοδος PESQ Η µέθοδος E-Model Απλοποιηµένο Ε-Model για VoIP εφαρµογές...30

7 3.3 Τρόποι βελτίωσης VoIP QoS Βελτίωση του VoIP QoS στο επίπεδο δικτύου Βελτίωση του VoIP QoS στο επίπεδο εφαρµογής Adaptive rate VoIP VoIP µε προσαρµοστικό ρυθµό µετάδοσης Βασική λειτουργία Οφέλη από τον έλεγχο συµφόρησης σε συστήµατα VoIP Μηχανισµοί ελέγχου συµφόρησης Βασική λειτουργία Αιτίες και είδη συµφόρησης Ενδείξεις συµφόρησης δικτύου και στοιχεία ανάδραση Ο µηχανισµός ελέγχου συµφόρησης του TCP Reno Μηχανισµοί ελέγχου συµφόρησης για ροές πολυµέσων Κατηγοριοποίηση TCP-like AIMD έλεγχος συµφόρησης Equation based έλεγχος συµφόρησης O TFRC µηχανισµός ελέγχου συµφόρησης Βασική λειτουργία Υπολογισµός του loss event rate στον δέκτη Ο µηχανισµός στον αποστολέα Προβλήµατα στη χρήση του TFRC σε VoIP εφαρµογές Τροποποιήσεις του TFRC για χρήση σε VoIP εφαρµογές Τρόποι υλοποίησης Το πρωτόκολλο DCCP Βασικά χαρακτηριστικά Υποστηριζόµενοι µηχανισµοί ελέγχου συµφόρησης Σχεδίαση ενός adaptive rate VoIP τερµατικού Σχεδιαστικές προκλήσεις Ικανοποίηση πολλαπλών στόχων Overhead Γρήγορη και εύκολη υλοποίηση Έγκαιρη διάγνωση της συµφόρησης....56

8 5.1.5 Τρόποι ρύθµισης του ρυθµού µετάδοσης Στόχοι του προτεινόµενου συστήµατος οµή του προτεινόµενου συστήµατος Ο µηχανισµός ελέγχου συµφόρησης Υπολογισµός του loss event rate Υπολογισµός του ρυθµού µετάδοσης Αξιολόγηση του µηχανισµού ανάδρασης Έγκαιρη διάγνωση της συµφόρησης Ο ρυθµιστής µετάδοσης Χαρακτηριστικά H παράµετρος frames per packet Λειτουργία Εύρεση βέλτιστου συνδυασµού Εκµετάλλευση της VBR τεχνικής κωδικοποίησης Υλοποίηση ενός adaptive rate VoIP τερµατικού Java Media Framework (JMF) Αρχιτεκτονική του JMF API Το JMF RTP API Ο speex codec Χαρακτηριστικά Narrowband λειτουργία Αξιολόγηση ποιότητας Υλοποιήσεις- Το JSpeex Η adaptive VoIP εφαρµογή Περιγραφή Οι λειτουργίες µέσα από το γραφικό περιβάλλον οµή του συστήµατος Speex codec-packetizer ως JMF plug-ins O ρυθµιστής µετάδοσης Ρύθµιση µετάδοσης µε ABR.91 Βιβλιογραφία...93

9 Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή 1.1 Προκλήσεις στην VoIP τηλεφωνία Η ευρεία διάδοση των IP δικτύων (όπως το internet) και η µεγάλη αύξηση της χωρητικότητας τους, επέτρεψε την εκµετάλλευση τους για τηλεφωνική επικοινωνία (VoIP). Τα πλεονεκτήµατα του VoIP έναντι της παραδοσιακής τηλεφωνίας, κυρίως το εξαιρετικά χαµηλό του κόστος, οδήγησαν στην εκρηκτική εξάπλωση του. Οι χρήστες απαιτούν από την VoIP τηλεφωνία ποιότητα εφάµιλλη µε αυτήν που έχουν συνηθίσει στην παραδοσιακή τηλεφωνία. Αυτό όµως δεν είναι πάντα εύκολο καθώς τα σηµερινά δίκτυα δεν παρέχουν εγγύηση ποιότητας. Στα δίκτυα, οποιαδήποτε στιγµή µπορεί οι συνθήκες να αλλάξουν ανάλογα µε το µέγεθος της κίνησης που εξυπηρετούν. Η καθυστέρηση και κυρίως η απώλεια πακέτων µπορεί να φτάσουν τιµές που να είναι απαγορευτικές για την VoIP τηλεφωνία. Ένα από τα πλεονεκτήµατα του VoIP είναι ότι µπορεί να µεταδοθεί από τα ίδια τα δίκτυα που µεταδίδονται δεδοµένα. Όµως η µετάδοση VoIP ροών ταυτόχρονα στον ίδιο δίκτυο µε ροές δεδοµένων µπορεί να προκαλέσει σηµαντικά προβλήµατα στην δίκαιη κατανοµή του διαθέσιµου εύρους ζώνης και τελικά στις εφαρµογές που µεταδίδουν δεδοµένα. Απαιτείται λοιπόν οι VoIP ροές να είναι φιλικές προς τις άλλου τύπου ροές. Η καλή ποιότητα συνδιάλεξης για µικρό διαθέσιµο εύρος ζώνης µετάδοσης και για υψηλούς ρυθµούς απόρριψης πακέτων, η µείωση της συνολικής καθυστέρησης ανάµεσα στους συνοµιλητές, η αντιµετώπιση ενδεχόµενης συµφόρησης του δικτύου, η εκµετάλλευση µιας σύνδεσης για τη διενέργεια όσο το δυνατόν περισσότερων ταυτόχρονων VoIP συνδιαλέξεων και η φιλικότητα προς άλλου τύπου ροές είναι ορισµένες από τις προκλήσεις στην VoIP τηλεφωνία. 1.2 Θέµατα µετάδοσης VoIP µέσω δορυφορικών συνδέσεων Για περιοχές µε µικρή ή καθόλου επίγεια τηλεπικοινωνιακή υποδοµή η επικοινωνία µέσω δορυφορικής σύνδεσης είναι µία αποτελεσµατική και λογικού κόστους λύση. Το DVB-RCS (Digital Video Broadcast - Return Channel System) [19] standard 1

10 επιτρέπει την αµφίδροµη µετάδοση IP κίνησης κάνοντας έτσι δυνατή την VoIP επικοινωνία µέσω δορυφόρου. Εικ.1.1 VoIP επικοινωνία µέσω δορυφόρου Η µετάδοση VoIP µέσω δορυφόρου εγείρει όµως κάποια ζητήµατα. Ένα σηµαντικό τέτοιο ζήτηµα είναι η αποτελεσµατική αξιοποίηση του διαθέσιµου εύρους ζώνης του καναλιού επιστροφής (Return Channel). Στις περισσότερες περιπτώσεις η ευζωνική σύνδεση µέσω δορυφόρου απευθύνεται σε οργανισµούς, εταιρίες, δήµους, ξενοδοχειακές µονάδες όπου οι χρήστες της είναι αρκετοί. Επίσης σχεδόν πάντα αξιοποιείται για ταυτόχρονη µετάδοση δεδοµένων (π.χ. πρόσβαση στον παγκόσµιο ιστό) και για VoIP επικοινωνία. Κατά συνέπεια είναι αναγκαίος ο δίκαιος διαµοιρασµός του διαθέσιµου εύρους ζώνης ανάµεσα στις ροές δεδοµένων και φωνής, ή αλλιώς είναι αναγκαίο οι VoIP εφαρµογές είναι φιλικές προς τις άλλου τύπου ροές. Ένα άλλο θέµα ως προς την αποτελεσµατική αξιοποίηση του διαθέσιµου εύρους ζώνης είναι ο ρυθµός µε τον οποίο µεταδίδει τα δεδοµένα της η VoIP εφαρµογή. Για υψηλούς ρυθµούς µετάδοσης η VoIP εφαρµογή µπορεί να µεταδώσει την φωνή του χρήστη µε καλύτερη ποιότητα κωδικοποίησης. Όµως έτσι αφενός µπορεί να προκληθεί συµφόρηση στο κανάλι επιστροφής και τελικά µείωση της ποιότητας της VoIP συνδιάλεξης, αφετέρου να περιοριστεί ο µέγιστος αριθµός των ταυτόχρονων VoIP συνδιαλέξεων. Ένα άλλο και σηµαντικό ζήτηµα η µεγάλη καθυστέρηση που εισάγει η µετάδοση µέσω δορυφόρου. Η καθυστέρηση επηρεάζει πολύ την VoIP επικοινωνία λόγω του διαδραστικού χαρακτήρα της συνοµιλίας. Για επικοινωνία µέσω ενός satellite hop το propagation delay (από το δορυφορικό τερµατικό στον γεοστατικό δορυφόρο και ξανά κάτω στον σταθµό βάσης) είναι περίπου ίσο µε 250 ms και είναι οριακό για µία άνετη συνοµιλία. υστυχώς αυτή η καθυστέρηση δεν µπορεί να αντιµετωπιστεί και 2

11 έτσι οι VoIP εφαρµογές θα πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να εισάγουν όσο το δυνατό µικρότερη επιπλέον καθυστέρηση. 1.3 Στόχοι της διπλωµατικής εργασίας Στόχος της παρούσας διπλωµατικής εργασίας είναι η µελέτη τρόπων και τεχνικών για την αντιµετώπιση των προβληµάτων µετάδοσης VoIP πάνω από δορυφορικές συνδέσεις που αναφέρθηκαν προηγουµένως, καθώς και η ανάπτυξη ενός VoIP τερµατικού συστήµατος που υλοποιεί ορισµένες από αυτές τις τεχνικές. Στην εργασία αυτή, θα ασχοληθούµε µε τεχνικές που αφορούν τα VoIP τερµατικά και δεν απαιτούν αλλαγές στην δοµή των δικτύων. Η κύρια τεχνική που παρουσιάζεται στην εργασία αυτή είναι η προσαρµογή του ρυθµού µετάδοσης των VoIP συστηµάτων ανάλογα µε το βαθµό συµφόρησης του δικτύου (adaptive VoIP). Καθώς η χρησιµότητα αυτής της τεχνικής δεν περιορίζεται µόνο για την µετάδοση VoIP πάνω από δορυφορικές συνδέσεις, στην παρούσα εργασία επιδιώκεται η γενίκευση της µελέτης της και για µη δορυφορικά συστήµατα. 1.4 Adaptive VoIP Η προσαρµογή του ρυθµού µετάδοσης ενός VoIP συστήµατος ανάλογα µε τον βαθµό συµφόρησης του δικτύου αφενός µπορεί να οδηγήσει σε φιλικότερη συµπεριφορά του ως προς τις άλλου τύπου ροές αφετέρου µπορεί να βοηθήσει στην βελτίωση της ποιότητας της συνδιάλεξης (µέσω της αντιµετώπισης της συµφόρησης). Ένα εξίσου σηµαντικό πλεονέκτηµα αυτής της τεχνικής είναι ότι όταν αριθµός των VoIP ροών (συνδιαλέξεων) που µοιράζονται ένα δεδοµένο εύρος ζώνης αυξάνεται, τότε αυτές όταν αντιληφθούν την αύξηση της συµφόρησης µειώνουν τον ρυθµό µετάδοσης τους. Κατά αυτόν τον τρόπο είναι δυνατό να διενεργούνται περισσότερες VoIP συνδιαλέξεις πάνω από ένα δεδοµένο εύρος ζώνης. Έχουν προταθεί αρκετοί τρόποι για ρύθµιση του ρυθµού µετάδοσης ροών πολυµέσων ανάλογα µε τον βαθµό συµφόρησης του δικτύου. Όµως η εφαρµογή τους σε VoIP συστήµατα µπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήµατα, λόγω των ιδιαιτεροτήτων του VoIP. Επίσης υπάρχουν πολλά θέµατα για τον τρόπο µε τον οποίο αυτοί υλοποιούνται σε ένα VoIP σύστηµα. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται αυτά τα προβλήµατα και θέµατα υλοποίησης και στο τέλος 3

12 προτείνεται και υλοποιείται ένα ολοκληρωµένο σύστηµα µετάδοσης VoIP µε δυνατότητα προσαρµογής του ρυθµού µετάδοσής του ανάλογα µε τη συµφόρηση του δικτύου. 1.5 Αποτελέσµατα, παραδοτέα και περιορισµοί Στα πλαίσια της διπλωµατικής προτάθηκε ένας νέος, απλός µηχανισµός για τη ρύθµιση του ρυθµού µετάδοσης των VoIP εφαρµογών ανάλογα µε τον βαθµό συµφόρησης του δικτύου. Επίσης αναπτύχθηκε σε µορφή λογισµικού ένα adaptive VoIP σύστηµα που υλοποιεί αυτόν τον µηχανισµό και επιπλέον παρέχει δυνατότητες για παρακολούθηση των χαρακτηριστικών της µετάδοσης σε πραγµατικό χρόνο. Περιορισµένες εξοµοιώσεις του προτεινόµενου µηχανισµού υποδεικνύουν ότι η χρήση του βελτιώνει την ποιότητα της συνδιάλεξης. Παρότι η χρήση adaptive VoIP εφαρµογών για επικοινωνία πάνω από δορυφορικές συνδέσεις οδηγεί στην καλύτερη αξιοποίηση του διαθεσίµου εύρους ζώνης σε σχέση µε τις παραδοσιακές VoIP εφαρµογές σταθερού ρυθµού µετάδοσης, για λόγους κόστους δεν κατέστη δυνατή η πειραµατική αξιολόγηση του προτεινόµενου µηχανισµού και της αναπτυχθείσας εφαρµογής για µετάδοση πάνω από µια πραγµατική δορυφορική σύνδεση. Επίσης λόγω του µεγάλου χρονικού διαστήµατος που απαιτήθηκε για την ανάπτυξη του adaptive VoIP τερµατικού, δεν κατέστη χρονικά εφικτή η πειραµατική µελέτη του µέσω προσοµοίωσης (emulation) του δορυφορικού καναλιού. 1.6 Οργάνωση Στο κεφάλαιο 2 γίνεται µία περιγραφή της δοµής και της λειτουργίας ενός VoIP συστήµατος. Αναλύονται επί µέρους τµήµατά του και τα πρωτόκολλα που χρησιµοποιούνται για τη µετάδοση. Στο κεφάλαιο 3 αναφέρονται θέµατα ποιότητας µιας VoIP υπηρεσίας. Αρχικά µελετούνται οι παράγοντες που επιδρούν στην ποιότητα συνδιάλεξης. Στη συνέχεια περιγράφονται τρόποι για την αξιολόγηση της ποιότητας συνδιάλεξης και τέλος αναφέρονται συνοπτικά τρόποι για την βελτίωσή της. Στο κεφάλαιο 4 αναλύονται οι υπάρχοντες µηχανισµοί προσαρµογής του ρυθµού µετάδοσης ανάλογα µε το βαθµό συµφόρησης του δικτύου και µελετούνται τα προβλήµατα που δηµιουργεί η χρήση τους σε VoIP εφαρµογές. 4

13 Στο κεφάλαιο 5 εξετάζονται τα σχεδιαστικά θέµατα που προκύπτουν από την υλοποίηση των παραπάνω µηχανισµών σε VoIP εφαρµογές και προτείνεται/σχεδιάζεται ένα ολοκληρωµένο adaptive VoIP τερµατικό που χρησιµοποιεί έναν απλό υβριδικό µηχανισµό προσαρµογής του ρυθµού µετάδοσης. Στο κεφάλαιο 6 περιγράφεται ο τρόπος υλοποίησης του συστήµατος που σχεδιάστηκε στο κεφάλαιο 5 και αξιολογείται η λειτουργία του. 5

14 Κεφάλαιο 2 Voice over IP (VoIP) Εισαγωγή Η µεγάλη ανάπτυξη και διάδοση των IP δικτύων τις τελευταίες δεκαετίες οδήγησε στην εκµετάλλευσή τους για τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες µετάδοσης δεδοµένων πραγµατικού χρόνου. Η κυριότερη ίσως από αυτές τις υπηρεσίες είναι η µετάδοση φωνής. Η τεχνολογία Voice over Internet Protocol (VoIP) επιτρέπει τη µετάδοση φωνής µέσω IP δικτύων, όπως το internet. Το VoIP άλλαξε και αλλάζει τον τρόπο µε τον οποίο επικοινωνούµε, αντικαθιστώντας σταδιακά την παραδοσιακή τηλεφωνία. Στο κεφάλαιο 2 γίνεται µια εισαγωγή στις βασικές τεχνολογίες του VoIP. Στην ενότητα 2.1 περιγράφονται οι τρόποι µε τους οποίους µπορεί να δοµηθεί ένα VoIP δίκτυο, η τοπολογία του και τα βασικά του στοιχεία. Στην ενότητα 2.2 περιγράφεται η στοίβα πρωτοκόλλων στην οποία βασίζεται το VoIP. Η βασική δοµή και η λειτουργία ενός τερµατικού συστήµατος VoIP (VoIP phone) αναλύεται στην ενότητα 2.3. Τέλος στην ενότητα 2.4 παρουσιάζονται οι παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα µιας VoIP συνδιάλεξης, τρόποι µέτρησης της ποιότητας συνδιάλεξης και τρόποι διασφάλισής της. 2.1 ίκτυα VoIP Υπάρχουν πολλοί τρόποι ώστε να υλοποιηθεί ένα VoIP δίκτυο. Μπορεί να υλοποιηθεί σε πάνω σε οποιοδήποτε IP δίκτυο όπως LAN, WLAN, WAN, internet, δορυφορικό δίκτυο. Ακόµη και τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας θα µεταφέρουν ευρέως VoIP κίνηση στο σύντοµο µέλλον. Ένα VoIP δίκτυο µπορεί επίσης να διασυνδεθεί µε PSTN (public switched telephone network) δίκτυα καθώς και δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Τα στοιχεία που µπορούν να χρησιµοποιηθούν σε ένα δίκτυο VoIP είναι ποικίλα, όπως συµβατικά τηλέφωνα, ATA, gateways, gatekeepers, PBX, VoIP hard/ soft phones: 6

15 VoIP hard phones είναι τερµατικές τηλεφωνικές συσκευές µε τις οποίες ο χρήστης µπορεί επικοινωνήσει να µέσω τεχνολογιών VoIP. Μπορεί να έχουν και τη µορφή λογισµικού (soft phones). Τα VoIP phones, ανάλογα µε τις διεπαφές δικτύου που έχουν, µπορούν να συνδεθούν κατευθείαν στο αντίστοιχο δίκτυο (όπως Ethernet, WiFi). ATA (Analog Terminal Adapter) είναι συσκευή µέσω της οποίας µια συµβατική τηλεφωνική συσκευή µπορεί να συνδεθεί σε ένα VoIP δίκτυο. Μετατρέπει το αναλογικό σήµα του τηλεφώνου σε VoIP κίνηση και αντίστροφα. Πρακτικά, ένα συµβατικό τηλέφωνο µε ένα ΑΤΑ είναι ίδιο λειτουργικά µε ένα VoIP hard phone. Το ΑΤΑ µερικές φορές αναφέρεται και ως gateway. VoIP gateway είναι συσκευή που διασυνδέει συµβατικά τηλεφωνικά δίκτυα και συσκευές µε VoIP δίκτυα. Η επικοινωνία µε τη βοήθεια του VoIP µπορεί συµβεί είτε απ ευθείας µεταξύ χρηστών VoIP τερµατικών (εικ. 2.1), είτε µεταξύ χρηστών συµβατικών τηλεφωνικών υπηρεσιών (σταθερών ή κινητών) και χρηστών VoIP τερµατικών (εικ. 2.2). Στην τελευταία περίπτωση χρειάζεται και κάποιος πάροχος υπηρεσιών VoIP (VoIP service provider).επίσης πολλές εταιρίες παροχής τηλεφωνίας χρησιµοποιούν VoIP για τη µετάδοση της κίνησης µεταξύ των κέντρων τους (backbone δίκτυο), µε τους χρήστες να χρησιµοποιούν συµβατικά τηλέφωνα και τηλεφωνικές γραµµές. Στις παρακάτω εικόνες εµφανίζονται ορισµένα παραδείγµατα VoIP συνδέσεων. Εικ. 2.1 Σύνδεση VoIP τερµατικών µέσω ΙP δικτύου. 7

16 Εικ. 2.2 Σύνδεση µέσω VoIP service provider/gateway. Εικ. 2.3 VoIP µέσω δορυφορικής σύνδεσης. 8

17 2.2 Στοίβα πρωτοκόλλων VoIP Αρχιτεκτονική πρωτοκόλλων VoIP Το VoIP, όπως υπονοεί το όνοµά του, χρησιµοποιεί το Internet Protocol (IP) για τη µετάδοση φωνής. Αυτό σηµαίνει πως χρησιµοποιεί ως µέσο µετάδοσης οποιοδήποτε IP δίκτυο, ανεξαρτήτως των πρωτοκόλλων επιπέδου σύνδεσης δεδοµένων και φυσικού επιπέδου. ηλαδή το πρωτόκολλο που χρησιµοποιείται στο επίπεδο δικτύου είναι πάντα το ΙP, και στα χαµηλότερα επίπεδα οποιοδήποτε πρωτόκολλο (Ethernet, WiFi κ.α.). Στο επίπεδο µεταφοράς και συνόδου µπορεί να υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανάλογα µε την υλοποίηση. Η λειτουργία ενός συστήµατος VoIP σε µια σύνοδο θα µπορούσε να χωριστεί σε δύο µέρη: στην δηµιουργία και µετάδοση πακέτων φωνής και στον έλεγχο της VoIP κλήσης. Για την µετάδοση πακέτων φωνής χρησιµοποιείται στο επίπεδο µεταφοράς, στην συντριπτική πλειοψηφία των εφαρµογών, το πρωτόκολλο RTP (Real time Transport Protocol) [1] πάνω από το UDP (User Datagram Protocol). Τον Mάρτιο του 2006 προτάθηκε από τον οργανισµό IETF ένα νέο πρωτόκολλο, το DCCP[2] (Datagram Congestion Control Protocol), που µπορεί να χρησιµοποιηθεί για τη µετάδοση πακέτων φωνής ενός VoIP συστήµατος. εν υπάρχουν όµως ακόµη εµπορικές εφαρµογές που να το χρησιµοποιούν. Για τον έλεγχο της κλήσης χρησιµοποιούνται πρωτόκολλα επιπέδου συνόδου τα οποία έχουν την ευθύνη για την αρχικοποίηση (call setup),την τροποποίηση και τον τερµατισµό µιας VoIP κλήσης. Τα πιο διαδεδοµένα πρωτόκολλα συνόδου είναι το SIP[4] (Session Initiation Protocol), το σύνολο πρωτοκόλλων Η.323 [3], και το MEGACO/H.248 [5].Αυτά τα πρωτόκολλα χρησιµοποιούν το TCP και το UDP στο επίπεδο µεταφοράς. Στις παρακάτω εικόνες αναπαρίσταται η στοίβα πρωτοκόλλων για VoIP υλοποιήσεις µε RTP και µε DCCP. 9

18 (α) (β) Εικ. 2.4 Στοίβα VoIP πρωτοκόλλων µε χρήση (α) RTP, (β) DCCP. 10

19 2.2.2 Τα πρωτόκολλα RTP/RTCP Προκειµένου οι να υποστηριχθεί η µετάδοση πολυµέσων πάνω από το ιαδίκτυο και από τα IP δίκτυα γενικότερα, ο οργανισµός IETF πρότεινε το RTP (Real time Transport Protocol) [1] πρωτόκολλο. Έκτοτε το RTP αποτελεί το πιο διαδεδοµένο πρωτόκολλο για τη µεταφορά δεδοµένων πραγµατικού χρόνου όπως τα πολυµεσικά δεδοµένα του βίντεο και του ήχου. Αρχικά σχεδιάστηκε για multicast επικοινωνία αλλά στην συνέχεια χρησιµοποιήθηκε και για unicast επικοινωνία. Το RTP δεν εγγυάται ποιότητα υπηρεσίας (QoS), αλλά παρέχει υπηρεσίες που είναι κρίσιµες για την µεταφορά δεδοµένων πραγµατικού χρόνου. Το RTP έχει ουσιαστικά δύο µέρη: το RTP που είναι υπεύθυνο για τη µετάδοση των πακέτων δεδοµένων και το RTCP (Real - time Transport Control Protocol) που είναι υπεύθυνο για το έλεγχο της µετάδοσης. RTP Οι εφαρµογές πολυµέσων χαρακτηρίζονται από αυστηρούς χρονικούς περιορισµούς στη µετάδοση των δεδοµένων, κάτι που δε λαµβάνουν υπόψη τα γνωστά πρωτόκολλα µεταφοράς δεδοµένων (UDP/TCP). Το RTP υλοποιείται πάνω από αυτά τα γενικά πρωτόκολλα µεταφοράς (σχεδόν πάντα, πάνω από το UDP) προσθέτοντάς τους, µηχανισµούς που θα επιτρέψουν την αποτελεσµατική µετάδοση των χρονικά κρίσιµων δεδοµένων. Τέτοιοι µηχανισµοί είναι η χρονοσήµανση (timestamping) και η σειριακή αρίθµηση των πακέτων (sequence numbering). Η χρονοσήµανση παρέχει σηµαντικές πληροφορίες στις εφαρµογές πραγµατικού χρόνου. Ο αποστολέας βάζει σε κάθε πακέτο µια χρονοσήµανση (timestamp)(βλ. εικ.2.5), την οποία χρησιµοποιεί ο παραλήπτης για να βρει τη χρονική στιγµή που πρέπει να παρουσιάσει τα δεδοµένα του συγκεκριµένου πακέτου στον χρήστη. ηλαδή, η χρονοσήµανση παρέχει την απαραίτητη πληροφορία ώστε να είναι δυνατό στους παραλήπτες να ανακατασκευάσουν τα αρχικά δεδοµένα όπως αυτά µεταδόθηκαν από τον αποστολέα. Η χρονοσήµανση χρησιµοποιείται επίσης για το συγχρονισµό διαφορετικών ροών δεδοµένων, όπως ροές δεδοµένων βίντεο και ήχου. Χρησιµεύει επίσης στον υπολογισµό στατιστικών στοιχείων µιας ροής, όπως η διακύµανση της καθυστέρησης (jitter). Το UDP, το οποίο συνήθως χρησιµοποιείται για την µετάδοση των RTP πακέτων, δεν παραδίδει τα πακέτα µε τη σειρά µε την οποία στάλθηκαν για αυτό τα RTP πακέτα αριθµούνται τη στιγµή που στέλνονται (πεδίο sequence number)(βλ. εικ.2.5), 11

20 έτσι ώστε να µπορεί ο παραλήπτης να τα βάλει στη σωστή σειρά. Οι αριθµοί αυτοί χρησιµοποιούνται επίσης για να ανιχνεύονται απώλειες στη µετάδοση των πακέτων. Πέρα από αυτούς τους µηχανισµούς το RTP παρέχει και άλλους, όπως η πληροφόρηση για την ταυτότητα του αποστολέα και για το περιεχόµενο της πληροφορίας (payload type). Το payload type είναι σηµαντικό για τον παραλήπτη ώστε να γνωρίζει το είδος της πληροφορίας που λαµβάνει και έτσι να µπορέσει να ανασυνθέσει και να παρουσιάσει την πληροφορία. Κάθε πολυµεσική κωδικοποίηση (π.χ. mpeg, G.711) καθορίζεται από έναν αριθµό (payload type) και σχετίζεται µε κάποιο RTP profile. To RTP profile καθορίζει λεπτοµέρειες για το πώς µια συγκεκριµένη πολυµεσική κωδικοποίηση µεταδίδεται µέσω του RTP (για παράδειγµα καθορίζει το τι ακριβώς σηµαίνει η χρονοσήµανση για αυτή την κωδικοποίηση).έτσι ο παραλήπτης µέσω του payload type µπορεί να αναγνωρίσει το περιεχόµενο µιας ροής και µε βάση το RTP profile της να µπορέσει να την χειριστεί. Τα RTP profile για αρκετές κωδικοποιήσεις καθορίζονται στο RFC 1890 [6]. Ένα RTP πακέτο αποτελείται από την RTP επικεφαλίδα (header) ακολουθούµενη από τα δεδοµένα (payload). Το header ενός RTP πακέτου έχει µέγεθος 12 bytes και περιέχει πεδία µε δοµή όπως φαίνεται στην εικ Εικ. 2.5 RTP header. Κάποια από τα πεδία του RTP header περιγράφονται παρακάτω: Payload Type (PT) (7 bits): To payload type καθορίζει τον τύπο των δεδοµένων που ακολουθούν το RTP header. Sequence Number (16 bits): To Sequence Number (αύξων αριθµός) µετρά τα πακέτα που στέλνει ο αποστολέας και αυξάνεται κατά ένα για κάθε πακέτο που µεταδίδεται. Επιτρέπει στον παραλήπτη να εντοπίσει κάποιο πακέτο που χάνεται και να αποκαθιστά την σωστή ακολουθία των πακέτων. Timestamp (32 bits): Το timestamp (χρονοσήµανση) αντανακλά την στιγµή δειγµατοληψίας του πρώτου δείγµατος που περιέχεται στο RTP πακέτο είτε σε µονάδες χρόνου είτε σε αριθµό δειγµάτων που έχουν µεταδοθεί. 12

21 Το RTP µεταδίδεται σχεδόν πάντα µέσω του UDP και του ΙP. Το header του IP είναι 20 bytes, του UDP είναι 8 bytes και του RTP 12 bytes. Άρα ένα RTP/UDP/IP πακέτο (εικ. 2.6) έχει συνολικό header 40 bytes. To RTP/UDP/IP header µπορεί να µειωθεί στα 2 ή στα 4 bytes αν χρησιµοποιηθεί το συµπιεσµένο RTP (crtp) [7] που όµως χρησιµοποιείται µόνο σε WAN point to point συνδέσεις. Εικ. 2.6 RTP/UDP/IP πακέτο. RTCP Το RTCP πρωτόκολλο χρησιµεύει στον έλεγχο των RTP ροών-συνόδων. Πιο συγκεκριµένα το RTCP παρέχει υπηρεσίες όπως παρακολούθηση ποιότητας υπηρεσίας (QoS monitoring), αναγνώριση αποστολέα (source identification), συγχρονισµός ανάµεσα σε διαφορετικά µέσα, τερµατισµός συνόδου. Η παρακολούθηση ποιότητας υπηρεσίας (QoS monitoring) είναι µια από τις βασικές λειτουργίες του RTCP. Το RTCP παρέχει πληροφορίες ανάδρασης (feedback) στις εφαρµογές για την ποιότητα της µετάδοσης των δεδοµένων. Οι κυριότερες από αυτές τις πληροφορίες είναι ο αριθµός των πακέτων δεδοµένων που χάθηκαν, η διακύµανση της καθυστέρησης λήψης πακέτων (ιnterarrival jitter) καθώς και πληροφορίες χρόνου που επιτρέπουν τον υπολογισµό του round trip time. Το RTCP στηρίζει τις λειτουργίες του στην ανταλλαγή RTCP πακέτων, διαφόρων ειδών, πάνω από το UDP. Τα είδη των RTCP πακέτων είναι: Αναφορά αποστολέα (Sender Report - SR) και αναφορά παραλήπτη (Receiver Report - RR). Οι παραλήπτες πληροφορίας σε µία RTP / RTCP σύνοδο επιστρέφουν στον εκάστοτε αποστολέα δεδοµένα που αφορούν την 13

22 ποιότητα µετάδοσης. Αν ένα µέλος µιας συνόδου είναι µόνο παραλήπτης πληροφορίας αποστέλλει αναφορές παραλήπτη, ενώ αν είναι και αποστολέας πληροφορίας αποστέλλει και αναφορές αποστολέα. Περιγραφείς αποστολέα (Source Description - SDES). Είναι ο τύπος του πακέτου που χρησιµοποιείται για να παρέχουν τα µέλη µιας συνόδου πληροφορίες σχετικές µε τον εαυτό τους, για παράδειγµα όνοµα, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδροµείου το όνοµα της εφαρµογής που χρησιµοποιείται στη σύνοδο καθώς και άλλα στοιχεία. Πακέτο αποχαιρετισµού (Goodbye - BYE). Ο τύπος αυτός σηµατοδοτεί την αποχώρηση από τη σύνοδο ενός ή περισσοτέρων µελών. Συγκεκριµένες συναρτήσεις εφαρµογής (Application specific - APP). Είναι πακέτα που µπορεί να καθορίσει και χρησιµοποιήσει µια εφαρµογή για δικές της λειτουργίες. Το bandwidth που καταναλώνει η RTCP κίνηση µιας RTP ροής, σύµφωνα µε το [1], δεν πρέπει να υπερβαίνει το 5% του συνολικού bandwidth που καταναλώνει η ροή. Επιπλέον το ελάχιστο χρονικό διάστηµα ανάµεσα στην αποστολή δύο RTCP πακέτων πρέπει να είναι 5 δευτερόλεπτα. Υπολογισµός της καθυστέρησης µετ επιστροφής (RTT) Το RTP µε τη βοήθεια των RTCP SR και RR πακέτων µπορεί να υπολογίσει το Round Τrip Time µεταξύ του δύο κόµβων που συµµετέχουν σε µία RTP σύνοδο (εικ. 2.6). Ο αποστολέας βάζει στα SR πακέτα που στέλνει τον χρόνο αποστολής τους. Ο παραλήπτης όταν στείλει ένα RR πακέτο βάζει στο πεδίο LSR τον χρόνο αποστολής του τελευταίου SR πακέτου που έλαβε καθώς και τον χρόνο που µεσολάβησε ανάµεσα στη αποστολή του και στην λήψη του τελευταίου SR πακέτου (DLSR). Έτσι αν ο αποστολέας λάβει ένα RR πακέτο τη χρονική στιγµή Α το RTT µπορεί να υπολογισθεί ως Α DLSR LSR. 14

23 αποστολέας παραλήπτης LSR SR χρόνος DLSR RR Α Εικ. 2.6 Υπολογισµός του RTT µε SR/RR RTCP πακέτα Υπολογισµός της διακύµανσης καθυστέρησης (jitter) Στον παραλήπτη υπολογίζεται η διακύµανση της καθυστέρησης άφιξης των RTP πακέτων από κάθε πηγή και συµπεριλαµβάνεται στις πληροφορίες των RR πακέτων. Ο τρόπος υπολογισµού του βασίζεται στον υπολογισµό τις απόκλισης D της χρονικής διαφοράς µεταξύ της αποστολής δύο πακέτων και της χρονικής διαφοράς λήψης τους. Αν Si είναι το RTP timestamp του πακέτου i, και Ri είναι ο χρόνος άφιξης σε µονάδα χρόνου ίδια µε του RTP timestamp για το πακέτο i, τότε για δύο πακέτα i και j, to D µπορεί να εκφραστεί: D (i,j)= (R j-r i)-(s j-s i)= (R j-s j)-(r i-s i) Το jitter υπολογίζεται συνέχει για κάθε πακέτο δεδοµένων που λαµβάνεται χρησιµοποιώντας την απόκλιση D για δύο πακέτα που λαµβάνονται διαδοχικά σύµφωνα µε την εξίσωση: J=J+( D (i-1,i) -J)/16 Όποτε δηµιουργείται ένα RR πακέτο τοποθετείται η τρέχουσα τιµή του jitter J. 15

24 2.3 Το VoIP τερµατικό τηλέφωνο Τερµατικό VoIP τηλέφωνο ονοµάζουµε ένα σύστηµα, µε το οποίο ο χρήστης του µπορεί να συνοµιλήσει µέσω κάποιου VoIP δικτύου. Μπορεί να έχει τη µορφή κανονικού τηλεφώνου ή λογισµικού που τρέχει σε κάποιο υπολογιστικό σύστηµα. Το VoIP τηλέφωνο είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο (δηµιουργία,τροποποίηση, τερµατισµό) µιας κλήσης, την µετάδοση της φωνής στο δίκτυο και τη λήψη και παρουσίαση της λαµβανόµενης VoIP ροής. Η δοµή και λειτουργία του συστήµατος µετάδοσης/λήψης ενός VoIP τηλεφώνου περιγράφεται στην υποενότητα οµή και λειτουργία Ένα απλοποιηµένο διάγραµµα που απεικονίζει την δοµή ενός συστήµατος λήψης και µετάδοσης ενός VoIP τηλεφώνου φαίνεται στην εικόνα 2.7. Στον αποστολέα η φωνή του χρήστη αρχικά ψηφιοποιείται, τεµαχίζεται σε κοµµάτια φωνής, µικρής χρονικής διάρκειας τα οποία µετά συµπιέζονται στον encoder (κωδικοποιητή). Η έξοδος του encoder είναι συµπιεσµένα κοµµάτια φωνής που ονοµάζονται πλαίσια (frames). Στη συνέχεια στον packetizer ένα ή περισσότερα frames πακετάρονται και σχηµατίζουν το φορτίο (payload) ενός πακέτου (όπως RTP). Τέλος προστίθενται οι επικεφαλίδες των πρωτοκόλλων που χρησιµοποιούνται για τη µετάδοση (όπως RTP/UDP/IP ή DCCP/IP) και το πακέτο αποστέλλεται στον παραλήπτη µέσω ενός IP δικτύου. Στον παραλήπτη ο depacketizer ανακτά το payload των ΙP πακέτων που περιέχουν τα δεδοµένα φωνής και τοποθετεί τα frames σε ένα χώρο προσωρινής αποθήκευσης (buffer). Ο buffer αυτός παίζει σηµαντικό ρόλο στην εξάλειψη της διακύµανσης της καθυστέρησης (jitter) των πακέτων που λαµβάνονται και ονοµάζεται playout buffer ή jitter buffer.ένα frame παραµένει στον buffer µέχρι τη στιγµή που πρέπει να παρουσιαστεί, οπότε και αποσυµπιέζεται µε τον κατάλληλο αποκωδικοποιητή (decoder), µετατρέπεται σε αναλογικό και τελικά σε ηχητικό σήµα. Προφανώς ο decoder και ο encoder πρέπει να είναι αφορούν ίδιου τύπου συµπίεση. Το ζεύγος encoder/decoder ονοµάζεται codec. Εικ. 2.7 οµή ενός VoIP συστήµατος λήψης µετάδοσης. 16

Συνεχής ροή πολυµέσων

Συνεχής ροή πολυµέσων Συνεχής ροή πολυµέσων Εισαγωγή ικτυακά πρωτόκολλα Πολυµέσα και δίκτυα Συνεχής ροή Ροή από εξυπηρετητές ιστοσελίδων Ροή από εξυπηρετητές µέσων Πρωτόκολλο RTSP Πρωτόκολλο RTP οµή πακέτων RTP Πρωτόκολλο RTCP

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 17: Διανομή Πολυμέσων - Πρωτόκολλα πραγματικού χρόνου. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 17: Διανομή Πολυμέσων - Πρωτόκολλα πραγματικού χρόνου. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Συστήματα Πολυμέσων Ενότητα 17: Διανομή Πολυμέσων - Πρωτόκολλα πραγματικού χρόνου Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή σε Έννοιες των Δικτύων Υπολογιστών...11. Κεφάλαιο 2 Αξιοπιστία...25. Κεφάλαιο 3 Αλγόριθμοι Πολλαπλής Πρόσβασης...

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή σε Έννοιες των Δικτύων Υπολογιστών...11. Κεφάλαιο 2 Αξιοπιστία...25. Κεφάλαιο 3 Αλγόριθμοι Πολλαπλής Πρόσβασης... Περιεχόμενα Εισαγωγή...7 Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή σε Έννοιες των Δικτύων Υπολογιστών...11 Κεφάλαιο 2 Αξιοπιστία...25 Κεφάλαιο 3 Αλγόριθμοι Πολλαπλής Πρόσβασης...65 Κεφάλαιο 4 Μεταγωγή Δεδομένων και Δρομολόγηση...

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 5: To Μοντέλο Αναφοράς O.S.I.

Μάθημα 5: To Μοντέλο Αναφοράς O.S.I. Μάθημα 5: To Μοντέλο Αναφοράς O.S.I. 5.1 Γενικά Τα πρώτα δίκτυα χαρακτηρίζονταν από την «κλειστή» αρχιτεκτονική τους με την έννοια ότι αυτή ήταν γνωστή μόνο στην εταιρία που την είχε σχεδιάσει. Με τον

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτη Πρόοδος [110 μονάδες] Απαντήσεις

Τρίτη Πρόοδος [110 μονάδες] Απαντήσεις ΗY335: Δίκτυα Υπολογιστών Χειμερινό Εξάμηνο 2011-20112 Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης Διδάσκουσα: Μαρία Παπαδοπούλη 15 Δεκεμβρίου 2011 Τρίτη Πρόοδος [110 μονάδες] Απαντήσεις 1. Θεωρήσετε

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 17: Πρωτόκολλα μετάδοσης Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 17: Πρωτόκολλα μετάδοσης Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 17: Πρωτόκολλα μετάδοσης Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του

Διαβάστε περισσότερα

Υπηρεσίες δικτύου και πρωτόκολλα για πολυμεσικές επικοινωνίες

Υπηρεσίες δικτύου και πρωτόκολλα για πολυμεσικές επικοινωνίες Υπηρεσίες δικτύου και πρωτόκολλα για πολυμεσικές επικοινωνίες Γιώργος Τζιρίτας Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών http://www.csd.uoc.gr/~tziritas Άνοιξη 2016 1 Στρώματα πρωτοκόλλων Άνοιξη 2016 2 Πρωτόκολλα μεταφοράς

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1. (σημειώστε πως 1KB = 2 10 bytes, 1Mbps = 10 6 bits/sec).

Άσκηση 1. (σημειώστε πως 1KB = 2 10 bytes, 1Mbps = 10 6 bits/sec). Άσκηση Υπολογίστε τον συνολικό χρόνο που απαιτείται για την μετάδοση ενός αρχείου 500KB πάνω από μια ζεύξη (Link), στις παρακάτω περιπτώσεις, θεωρώντας πως η καθυστέρηση μιας κατεύθυνσης (one way delay)

Διαβάστε περισσότερα

Σχήμα 1: TCP αποστολέας με παράθυρο αποστολέα = 1

Σχήμα 1: TCP αποστολέας με παράθυρο αποστολέα = 1 I. Παράδειγμα 1: Απόδοση TCP με παράθυρο αποστολέα = 1 a. Ο μηχανισμός όπως έχει περιγραφεί ως τώρα στέλνει μόνο ένα πακέτο και σταματάει να μεταδίδει έως ότου πάρει το ack του πακέτου αυτού (λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπο Αναφοράς Open Systems Interconnection (OSI) Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 5 ο

Πρότυπο Αναφοράς Open Systems Interconnection (OSI) Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 5 ο Πρότυπο Αναφοράς Open Systems Interconnection (OSI) Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 5 ο Πρωτόκολλα και Αρχιτεκτονική Δικτύου Για να ανταλλάξουν δεδομένα δύο σταθμοί, εκτός από την ύπαρξη διαδρομής μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Υπολογιστών. Δίκτυα υπολογιστών και το Διαδίκτυο Εισαγωγή. Κ. Βασιλάκης

Δίκτυα Υπολογιστών. Δίκτυα υπολογιστών και το Διαδίκτυο Εισαγωγή. Κ. Βασιλάκης Δίκτυα Υπολογιστών Δίκτυα υπολογιστών και το Διαδίκτυο Εισαγωγή Κ. Βασιλάκης Περίγραμμα Τι είναι το διαδίκτυο Στοιχεία που το συνθέτουν Τρόποι παροχής υπηρεσιών Τι είναι τα πρωτόκολλα Τα άκρα του δικτύου

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1.7. Πρωτόκολλα και Αρχιτεκτονική Δικτύου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1.7. Πρωτόκολλα και Αρχιτεκτονική Δικτύου ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1.7 Πρωτόκολλα και Αρχιτεκτονική Δικτύου Επικοινωνία δύο σταθμών Ύπαρξη διαδρομής Αποκατάσταση σύνδεσης Ο σταθμός-πηγή πρέπει να ξέρει πότε ο σταθμός-προορισμός είναι έτοιμος να λάβει δεδομένα.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΣΕ ΔΙΚΤΥΑ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΣΕ ΔΙΚΤΥΑ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΣΕ ΔΙΚΤΥΑ Ενότητα # 7: Εφαρμογές με δυνατότητα προσαρμογής μετάδοσης Καθηγητής Χρήστος Ι. Μπούρας Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Πανεπιστήμιο Πατρών email: bouras@cti.gr,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Έστω ότι θέλετε να συνδέσετε 20 υπολογιστές με συνδέσεις από σημείο σε σημείο (point-to-point), ώστε να είναι δυνατή η επικοινωνία όλων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΗΛΕΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

ΤΗΛΕΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΗΛΕΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Ενότητα #2: Καθηγητής Χρήστος Ι. Μπούρας Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Πανεπιστήμιο Πατρών email: bouras@cti.gr, site: http://ru6.cti.gr/ru6/bouras?language=el Σκοποί

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Θεωρία

Δίκτυα Θεωρία Δίκτυα Θεωρία 2016-17 Κεφάλαιο 5 1. Τι γνωρίζετε για τα Δίκτυα Ευρείας Περιοχής; Τα τοπικά δίκτυα αποτελούν πολύ καλή λύση για επικοινωνία με περιορισμένη, όμως, απόσταση κάλυψης. Για να ικανοποιηθεί η

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Δικτύων Επικοινωνιών. Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 4 ο

Αρχές Δικτύων Επικοινωνιών. Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 4 ο Αρχές Δικτύων Επικοινωνιών Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 4 ο Τα επικοινωνιακά δίκτυα και οι ανάγκες που εξυπηρετούν Για την επικοινωνία δύο συσκευών απαιτείται να υπάρχει μεταξύ τους σύνδεση από σημείο

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1. Εισαγωγή στις βασικές έννοιες των ικτύων ΗΥ

Ενότητα 1. Εισαγωγή στις βασικές έννοιες των ικτύων ΗΥ Ενότητα 1 Εισαγωγή στις βασικές έννοιες των ικτύων ΗΥ Εύρος Ζώνης και Ταχύτητα Μετάδοσης Η ταχύτητα µετάδοσης [εύρος ζώνης (banwidth)] των δεδοµένων αποτελεί ένα δείκτη επίδοσης των δικτύων και συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ RTP / RTCP ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ RTP / RTCP Απόστολος Γκάμας Επίκουρος Καθηγητής Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Βελλάς Ιωαννίνων

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτόκολλα Διαδικτύου

Πρωτόκολλα Διαδικτύου Πρωτόκολλα Διαδικτύου Μέρος 1ο Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 3 ο Εισαγωγή στην Τεχνολογία TCP/IP To TCP/IP σημαίνει Transmission Control Protocol / Internet Protocol και θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι πρόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Συσκευές Τηλεπικοινωνιών και Δικτύωσης. Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 9 ο

Συσκευές Τηλεπικοινωνιών και Δικτύωσης. Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 9 ο Συσκευές Τηλεπικοινωνιών και Δικτύωσης Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 9 ο Εισαγωγή Ένα δίκτυο αποτελείται από ενεργά και παθητικά στοιχεία. Στα παθητικά στοιχεία εντάσσονται τα καλώδια και τα εξαρτήματα

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτόκολλα Επικοινωνίας Πρωτόκολλο IP

Πρωτόκολλα Επικοινωνίας Πρωτόκολλο IP Πρωτόκολλα Επικοινωνίας Πρωτόκολλο IP Πρωτόκολλα επικοινωνίας Ορισμός Σύνολα προσυμφωνημένων κανόνων που απαιτούνται για τον καθορισμό του τρόπου με τον οποίο επιτυγχάνεται η ανταλλαγή δεδομένων, και επομένως

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2003 ΗΜΗΤΡΗΣ ΖΗΣΙΑ ΗΣ 2003 ηµήτρης Ζησιάδης Απαγορεύεται η χρησιµοποίηση όλου ή µέρους του υλικού αυτού σε οποιαδήποτε µορφή (ούτε και σε φωτοαντίγραφα) ή

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Υπολογιστών. Δίκτυα υπολογιστών και το Διαδίκτυο Εισαγωγή. Κ. Βασιλάκης

Δίκτυα Υπολογιστών. Δίκτυα υπολογιστών και το Διαδίκτυο Εισαγωγή. Κ. Βασιλάκης Δίκτυα Υπολογιστών Δίκτυα υπολογιστών και το Διαδίκτυο Εισαγωγή Κ. Βασιλάκης Περίγραμμα Τι είναι το διαδίκτυο Στοιχεία που το συνθέτουν Τρόποι παροχής υπηρεσιών Τι είναι τα πρωτόκολλα Τα άκρα του δικτύου

Διαβάστε περισσότερα

4.1.1 Πρωτόκολλο TCP - Δομή πακέτου

4.1.1 Πρωτόκολλο TCP - Δομή πακέτου 4.1.1 Πρωτόκολλο TCP - Δομή πακέτου 1 / 38 Παράδειγμα Έστω ότι θέλουμε να αποστείλουμε ένα μήνυμα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Αρχικά η εφαρμογή χρησιμοποιώντας τα πρωτόκολλα του επιπέδου εφαρμογής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Κρήτης, Παράρτηµα Χανίων

ΤΕΙ Κρήτης, Παράρτηµα Χανίων ΠΣΕ, Τµήµα Τηλεπικοινωνιών & ικτύων Η/Υ Εργαστήριο ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ ( ηµιουργία συστήµατος µε ροint-tο-ροint σύνδεση) ρ Θεοδώρου Παύλος Χανιά 2003 Περιεχόµενα 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...2 2 ΤΟ ΚΑΝΑΛΙ PΟINT-TΟ-PΟINT...2

Διαβάστε περισσότερα

ΗΥ335 - Δίκτυα Υπολογιστών Χειμερινό εξάμηνο 2010-2011 Φροντιστήριο Ασκήσεις στο TCP

ΗΥ335 - Δίκτυα Υπολογιστών Χειμερινό εξάμηνο 2010-2011 Φροντιστήριο Ασκήσεις στο TCP ΗΥ335 - Δίκτυα Υπολογιστών Χειμερινό εξάμηνο 2010-2011 Φροντιστήριο Ασκήσεις στο TCP Άσκηση 1 η : Καθυστερήσεις Θεωρείστε μία σύνδεση μεταξύ δύο κόμβων Χ και Υ. Το εύρος ζώνης του συνδέσμου είναι 10Gbits/sec

Διαβάστε περισσότερα

Γενικές Αρχές. Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ

Γενικές Αρχές. Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ 7.1.1. Γενικές Αρχές 1. Τι ονοµάζεται επικοινωνιακό υποδίκτυο και ποιο είναι το έργο του; Το σύνολο όλων των ενδιάµεσων κόµβων που εξασφαλίζουν την επικοινωνία µεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Ήχος και φωνή. Τεχνολογία Πολυµέσων 04-1

Ήχος και φωνή. Τεχνολογία Πολυµέσων 04-1 Ήχος και φωνή Φύση του ήχου Ψηφιοποίηση µε µετασχηµατισµό Ψηφιοποίηση µε δειγµατοληψία Παλµοκωδική διαµόρφωση Αναπαράσταση µουσικής Ανάλυση και σύνθεση φωνής Μετάδοση φωνής Τεχνολογία Πολυµέσων 4-1 Φύση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ. Θέμα πτυχιακής: Voice over IP. Ονοματεπώνυμο: Κόκκαλη Αλεξάνδρα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ. Θέμα πτυχιακής: Voice over IP. Ονοματεπώνυμο: Κόκκαλη Αλεξάνδρα ΠΤΥΧΙΑΚΗ Θέμα πτυχιακής: Voice over IP Ονοματεπώνυμο: Κόκκαλη Αλεξάνδρα Εισαγωγή στην Υπηρεσία Voice over IP Το Voice over IP (VoIP) είναι μια καινούργια τεχνολογία η οποία προσφέρει φωνητική συνομιλία

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικές Ασκήσεις Μαθήματος

Επαναληπτικές Ασκήσεις Μαθήματος Επαναληπτικές Ασκήσεις Μαθήματος Ερώτηση: EAM1. Ποιο από τα παρακάτω χαρακτηριστικά δεν αποτελεί κριτήριο κατηγοριοποίησης δικτύων. Κλίμακα Τεχνολογία μετάδοσης Πλήθος τερματικών εντός του δικτύου Ερώτηση:

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα ATM. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 21-1

Δίκτυα ATM. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 21-1 Δίκτυα ATM Εισαγωγή Εικονικά κυκλώματα Πακέτα και κελιά Δρομολόγηση και προώθηση Ιεραρχία πρωτοκόλλων Επίπεδα προσαρμογής Ποιότητα υπηρεσίας Υποστήριξη IP Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων. Ενότητα #3: Ιδιότητες μέσων Διδάσκων: Γεώργιος K. Πολύζος Τμήμα: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Επιστήμη των Υπολογιστών

Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων. Ενότητα #3: Ιδιότητες μέσων Διδάσκων: Γεώργιος K. Πολύζος Τμήμα: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Επιστήμη των Υπολογιστών Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων Ενότητα #3: Ιδιότητες μέσων Διδάσκων: Γεώργιος K. Πολύζος Τμήμα: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Επιστήμη των Υπολογιστών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

7.5 Πρωτόκολλο IP. Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ

7.5 Πρωτόκολλο IP. Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ 7.5 Πρωτόκολλο IP 38. Τι είναι το πρωτόκολλο ιαδικτύου (Internet Protocol, IP); Είναι το βασικό πρωτόκολλο του επιπέδου δικτύου της τεχνολογίας TCP/IP. Βασίζεται στα αυτοδύναµα

Διαβάστε περισσότερα

Κωδικοποίηση ήχου. Κωδικοποίηση καναλιού φωνής Κωδικοποίηση πηγής φωνής Αντιληπτική κωδικοποίηση Κωδικοποίηση ήχου MPEG

Κωδικοποίηση ήχου. Κωδικοποίηση καναλιού φωνής Κωδικοποίηση πηγής φωνής Αντιληπτική κωδικοποίηση Κωδικοποίηση ήχου MPEG Κωδικοποίηση ήχου Κωδικοποίηση καναλιού φωνής Κωδικοποίηση πηγής φωνής Αντιληπτική κωδικοποίηση Κωδικοποίηση ήχου MPEG Τεχνολογία Πολυµέσων και Πολυµεσικές Επικοινωνίες 10-1 Κωδικοποίηση καναλιού φωνής

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 6: Αρχιτεκτονική TCP/IP

Μάθημα 6: Αρχιτεκτονική TCP/IP Μάθημα 6: Αρχιτεκτονική TCP/IP 6.1 Συσχέτιση OSI και TCP/IP Η αρχιτεκτονική TCP/IP ακολουθεί ένα πρότυπο διαστρωμάτωσης παρόμοιο με το μοντέλο OSI. Η αντιστοιχία φαίνεται στο σχήμα 6.1. Η ονομασία της

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Τα είδη των Δικτύων Εισαγωγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Τα είδη των Δικτύων Εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Τα είδη των Δικτύων 1.1. Εισαγωγή Γενικότερα δεν υπάρχει κάποια ταξινόμηση των πιθανών δικτύων κάτω από την οποία να ταιριάζουν όλα τα δίκτυα. Παρόλα αυτά η ταξινόμηση τους είθισται να γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτόκολλα Διαδικτύου

Πρωτόκολλα Διαδικτύου Πρωτόκολλα Διαδικτύου Ερωτήσεις Ασκήσεις Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 3 ο Ερωτήσεις 1. Τι είναι το intranet και ποια τα πλεονεκτήματα που προσφέρει; 2. Τι δηλώνει ο όρος «TCP/IP»; 3. Να αναφέρετε τα πρωτόκολλα

Διαβάστε περισσότερα

A1. Φυσικό επίπεδο 1. Αντιπαραθέσετε (κάνετε τη σύγκριση) με 2-3 προτάσεις την στατιστική πολυπλεξία και την πολυπλεξία με διαίρεση χρόνου.

A1. Φυσικό επίπεδο 1. Αντιπαραθέσετε (κάνετε τη σύγκριση) με 2-3 προτάσεις την στατιστική πολυπλεξία και την πολυπλεξία με διαίρεση χρόνου. ΗY335: Δίκτυα Υπολογιστών Χειμερινό Εξάμηνο 2014-2015 Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης Διδάσκουσα: Μαρία Παπαδοπούλη 27.10.2014 mockup Πρόοδος Οδηγίες: Η κάθε απάντηση θα πρέπει να συνοδεύεται

Διαβάστε περισσότερα

ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ

ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ ΑΤΜ ΚΑΙ FRAME RELAY (Kεφ. 11) ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΤΜ ΣΤΡΩΜΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΤΜ (AAL) FRAME RELAY ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ επί του κεφ. 11 Βιβλίο Μαθήµατος: Επικοινωνίες Υπολογιστών & εδοµένων,

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη παρουσίαση των εργαλείων/εντολών telnet, ping, traceroute nslookup και nmap, zenmap

Σύντομη παρουσίαση των εργαλείων/εντολών telnet, ping, traceroute nslookup και nmap, zenmap Σύντομη παρουσίαση των εργαλείων/εντολών telnet, ping, traceroute nslookup και nmap, zenmap Version 2.00 Επιμέλεια Σημειώσεων: Δημήτρης Κόγιας Πατρικάκης Χαράλαμπος Πίνακας περιεχομένων TELNET... 2 PING...

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΕΣΩ ΙΑ ΙΚΤΥΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΕΣΩ ΙΑ ΙΚΤΥΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΕΣΩ ΙΑ ΙΚΤΥΟΥ Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα Σπουδών Τµήµατος Εφαρµοσµένης Πληροφορικής Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2007 Στόχοι χρήση αντικειµενοστρεφούς

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση βασικών εργαλείων συλλογής πληροφοριών για τη διαμόρφωση και την κατάσταση λειτουργίας του δικτύου

Χρήση βασικών εργαλείων συλλογής πληροφοριών για τη διαμόρφωση και την κατάσταση λειτουργίας του δικτύου ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ - ΕΜΠ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΜΗΧ. ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Τομέας Επικοινωνιών, Ηλεκτρονικής & Συστημάτων Πληροφορικής Εργαστήριο Διαχείρισης & Βελτίστου Σχεδιασμού Δικτύων Τηλεματικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. 2 η Γραπτή Εργασία ΠΛΗ 23 Ακαδημαϊκό Έτος 2012-2013 (Τόμος Α, Κεφάλαια 1-3) Ημερομηνία Παράδοσης 27/01/2013.

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. 2 η Γραπτή Εργασία ΠΛΗ 23 Ακαδημαϊκό Έτος 2012-2013 (Τόμος Α, Κεφάλαια 1-3) Ημερομηνία Παράδοσης 27/01/2013. Στόχος: 2 η Γραπτή Εργασία ΠΛΗ 23 Ακαδημαϊκό Έτος 2012-2013 (Τόμος Α, Κεφάλαια 1-3) Ημερομηνία Παράδοσης 27/01/2013 Άσκηση 4 Η κατανόηση βασικών εννοιών όσον αφορά τη μετάδοση πολυμεσικής πληροφορίας,

Διαβάστε περισσότερα

AEI Πειραιά Τ.Τ. Τμ. Μηχ/κων Αυτοματισμού ΤΕ. Δίκτυα Μετάδοσης Δεδομένων. Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές

AEI Πειραιά Τ.Τ. Τμ. Μηχ/κων Αυτοματισμού ΤΕ. Δίκτυα Μετάδοσης Δεδομένων. Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές AEI Πειραιά Τ.Τ. Τμ. Μηχ/κων Αυτοματισμού ΤΕ Δίκτυα Μετάδοσης Δεδομένων Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές Γενικά Διδάσκουσα: Ελένη Αικατερίνη Λελίγκου Γραφείο ΖΑ202. Ε-mail:

Διαβάστε περισσότερα

ίκτυα υπολογιστών Στόχοι κεφαλαίου ίκτυα

ίκτυα υπολογιστών Στόχοι κεφαλαίου ίκτυα Στόχοι κεφαλαίου ίκτυα υπολογιστών (Κεφαλαιο 15 στο βιβλιο) Περιγραφή των κύριων θεµάτων σχετικά µε τα δίκτυα υπολογιστών Αναφορά στα διάφορα είδη δικτύων Περιγραφή των διαφόρων τοπολογιών των τοπικών

Διαβάστε περισσότερα

Υπηρεσίες Πολυµέσων στο ιαδίκτυο

Υπηρεσίες Πολυµέσων στο ιαδίκτυο Υπηρεσίες Πολυµέσων στο ιαδίκτυο Εφαρµογές Πολυµέσων Οι εφαρµογές πολυµέσων στηρίζονται στη µετάδοση δεδοµένων ήχου, βίντεο, εικόνας και ήχου Ορισµένα από τα δεδοµένα είναι από τη φύση τους σε ψηφιακή

Διαβάστε περισσότερα

Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 2014-15. Δίκτυα υπολογιστών. (και το Διαδίκτυο)

Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 2014-15. Δίκτυα υπολογιστών. (και το Διαδίκτυο) Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 2014-15 Δίκτυα υπολογιστών (και το Διαδίκτυο) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/csintro/ Μ.Στεφανιδάκης Τι είναι ένα δίκτυο υπολογιστών;

Διαβάστε περισσότερα

AEI Πειραιά Τ.Τ. Τμ. Μηχ/κων Αυτοματισμού ΤΕ. Δίκτυα Υπολογιστών. Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές

AEI Πειραιά Τ.Τ. Τμ. Μηχ/κων Αυτοματισμού ΤΕ. Δίκτυα Υπολογιστών. Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές AEI Πειραιά Τ.Τ. Τμ. Μηχ/κων Αυτοματισμού ΤΕ Δίκτυα Υπολογιστών Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές Γενικά Διδάσκουσα: Ελένη Αικατερίνη Λελίγκου Γραφείο ΖΑ202. Ε-mail: e.leligkou@puas.gr

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Θεωρία

Δίκτυα Θεωρία Δίκτυα Θεωρία 2016-17 Κεφάλαιο 1 1. Ποια είναι τα επίπεδα που χρησιμοποιεί το μοντέλο αναφοράς για τη Διασύνδεση Ανοικτών Συστημάτων (OSI); i. Φυσικό Επίπεδο ii. επίπεδο Ζεύξης ή Σύνδεσης Δεδομένων iii.

Διαβάστε περισσότερα

HY-335 : Δίκτυα Υπολογιστών

HY-335 : Δίκτυα Υπολογιστών W N net works R E O T HY-335 : Δίκτυα Υπολογιστών K Μαρία Παπαδοπούλη Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης Χειμερινό εξάμηνο 20010-2011 Θέματα προς συζήτηση Είδη πολυπλεξίας Μεταγωγή Καθυστερήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΥ 654: ίκτυα Υπολογιστών Τελική Εξέταση 8 εκεµβρίου 2004 Η εξέταση αποτελείται από δύο µέρη. Απαντήστε όλες τις ερωτήσεις του Μέρους Ι και 3 από

ΗΜΥ 654: ίκτυα Υπολογιστών Τελική Εξέταση 8 εκεµβρίου 2004 Η εξέταση αποτελείται από δύο µέρη. Απαντήστε όλες τις ερωτήσεις του Μέρους Ι και 3 από ΗΜΥ 654: ίκτυα Υπολογιστών Τελική Εξέταση 8 εκεµβρίου 004 Η εξέταση αποτελείται από δύο µέρη. Απαντήστε όλες τις ερωτήσεις του Μέρους Ι και από τις 6 ερωτήσεις του Μέρους ΙΙ Πάντοτε οι απαντήσεις σας θα

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ένα δίκτυο υπολογιστών; Αρχιτεκτονική επιπέδων πρωτοκόλλων. Δικτυακά πρωτόκολλα

Τι είναι ένα δίκτυο υπολογιστών; Αρχιτεκτονική επιπέδων πρωτοκόλλων. Δικτυακά πρωτόκολλα Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 2014-15 Δίκτυα υπολογιστών (και το Διαδίκτυο) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/csintro/ Μ.Στεφανιδάκης Τι είναι ένα δίκτυο υπολογιστών;

Διαβάστε περισσότερα

Σεραφείµ Καραµπογιάς Στοιχεία ενός Συστήµατος Ηλεκτρικής Επικοινωνίας

Σεραφείµ Καραµπογιάς Στοιχεία ενός Συστήµατος Ηλεκτρικής Επικοινωνίας Στοιχεία ενός Συστήµατος Ηλεκτρικής Επικοινωνίας Ο σκοπός του συστήµατος επικοινωνίας είναι να µεταδώσει πληροφορία (transmission of information) από ένα σηµείο του χώρου, που λέγεται πηγή, σε ένα άλλο

Διαβάστε περισσότερα

ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ

ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ (Kεφ. 10) ΑΡΧΕΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΠΑΚΕΤΩΝ Τεχνική Μεταγωγής Μέγεθος Πακέτου Σύγκριση Μεταγωγής Κυκλώµατος και Μεταγωγής Πακέτου Εξωτερική και Εσωτερική Λειτουργία Βιβλίο Μαθήµατος: Επικοινωνίες

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο ίκτυα Η/Υ ΙΙΙ

Εργαστήριο ίκτυα Η/Υ ΙΙΙ Εργαστήριο ίκτυα Η/Υ ΙΙΙ ρ. Κ. Σ. Χειλάς Στόχος του εργαστηρίου Στόχος του εργαστηρίου είναι : (α) η εµβάθυνση σε θέµατα λειτουργίας δικτύων καθώς και (β) η εξοικείωση των σπουδαστών µε ένα από τα συχνότερα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 7ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 7ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 7ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Για να διεκπεραιωθεί η μεταφορά των πακέτων από την πηγή στον προορισμό μεταξύ των κόμβων του επικοινωνιακού υποδικτύου απαιτείται η

Διαβάστε περισσότερα

Το Ασύρματο Δίκτυο TETRA. Αντωνίου Βρυώνα (Α.Μ. 1019)

Το Ασύρματο Δίκτυο TETRA. Αντωνίου Βρυώνα (Α.Μ. 1019) Το Ασύρματο Δίκτυο TETRA Αντωνίου Βρυώνα (Α.Μ. 1019) Περίληψη Γενικά Χαρακτηριστικά Τι είναι το TETRA Γενικά στοιχεία Αρχιτεκτονική δικτύου Πρωτόκολλο TETRA Υπηρεσίες TETRA Κλήσεις DMO δικτύου TETRA Ασφάλεια

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Δικτύων Επικοινωνιών (Ενότητα Πρωτόκολλα και Αρχιτεκτονική Δικτύου)

Τεχνολογία Δικτύων Επικοινωνιών (Ενότητα Πρωτόκολλα και Αρχιτεκτονική Δικτύου) Τεχνολογία Δικτύων Επικοινωνιών (Ενότητα 1.7 - Πρωτόκολλα και Αρχιτεκτονική Δικτύου) Πρωτόκολλο είναι ένα σύνολο κανόνων που πρέπει να ακολουθήσουν όλοι οι σταθμοί εργασίας σε ένα δίκτυο ώστε να μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

ηµοτικό ιαδικτυακό Ραδιόφωνο και Τηλεόραση

ηµοτικό ιαδικτυακό Ραδιόφωνο και Τηλεόραση Κατάρτιση και Πιστοποίηση σε βασικές εξιότητες και Κατάρτιση σε Προηγµένες εξιότητες στη Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών Εργαζόµενων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ηµοτικό ιαδικτυακό Ραδιόφωνο

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 Ε Π Α Ν Α Λ Η Ψ Η

Κεφάλαιο 1 Ε Π Α Ν Α Λ Η Ψ Η Κεφάλαιο 1 Ε Π Α Ν Α Λ Η Ψ Η Αρχές Δικτύων Επικοινωνιών Σελ. 9-50 Γεώργιος Γιαννόπουλος ΠΕ19, ggiannop (at) sch.gr http://diktya-epal-b.ggia.info/ Creative Commons License 3.0 Share-Alike Σύνδεση από σημείο

Διαβάστε περισσότερα

Ερώτηση 1 η μεταγωγής κυκλώματος? : Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της. Ερώτηση 2 η : Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της μεταγωγής μηνύματος?

Ερώτηση 1 η μεταγωγής κυκλώματος? : Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της. Ερώτηση 2 η : Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της μεταγωγής μηνύματος? Μετάδοση Δεδομένων Δίκτυα Υπολογιστών 68 Ερώτηση 1 η μεταγωγής κυκλώματος? : Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της Απάντηση : Στα δίκτυα μεταγωγής κυκλώματος (circuit switching networks), η μετάδοση των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΥΜΕΣΑ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ

ΠΟΛΥΜΕΣΑ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ ΠΟΛΥΜΕΣΑ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ 1. Εισαγωγή Μετά τη ραγδαία εξάπλωση του ιαδικτύου (Internet) σε όλο τον κόσµο, δηµιουργήθηκε η ανάγκη παροχής πολυµεσικών υπηρεσιών µέσω του ιαδικτύου. Οι βασικές πολυµεσικές υπηρεσίες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7. ΕΠΑΛ Σύμης Εφαρμογές πληροφορικής Ερωτήσεις επανάληψης

Κεφάλαιο 7. ΕΠΑΛ Σύμης Εφαρμογές πληροφορικής Ερωτήσεις επανάληψης ΕΠΑΛ Σύμης Εφαρμογές πληροφορικής Ερωτήσεις επανάληψης Κεφάλαιο 7 1. Σε τι διαφέρει ο Η/Υ από τις υπόλοιπες ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές; Που οφείλεται η δυνατότητά του να κάνει τόσο διαφορετικές

Διαβάστε περισσότερα

Λύση: Λύση: Λύση: Λύση:

Λύση: Λύση: Λύση: Λύση: 1. Ένας δίαυλος έχει ρυθµό δεδοµένων 4 kbps και καθυστέρηση διάδοσης 20 msec. Για ποια περιοχή µηκών των πλαισίων µπορεί η µέθοδος παύσης και αναµονής να έχει απόδοση τουλάχιστον 50%; Η απόδοση θα είναι

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Υπολογιστών I

Δίκτυα Υπολογιστών I Δίκτυα Υπολογιστών I Σχεδίαση και Αρχιτεκτονική Δικτύων Ευάγγελος Παπαπέτρου Τμ. Μηχ. Η/Υ & Πληροφορικής, Παν. Ιωαννίνων Ε.Παπαπέτρου (Τμ.Μηχ. Η/Υ & Πληροφορικής) MYY703: Δίκτυα Υπολογιστών I 1 / 19 Διάρθρωση

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων. ίκτυα Υπολογιστών Ι. To Μοντέλο OSI. Αναπλ. Καθηγ. Π. εμέστιχας

Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων. ίκτυα Υπολογιστών Ι. To Μοντέλο OSI. Αναπλ. Καθηγ. Π. εμέστιχας Πανεπιστήμιο Πειραιά To Μοντέλο OSI pdemest@unipi.gr ιάρθρωση Το μοντέλο αναφοράς OSI Επίπεδα Πρωτόκολλα, κατανομή πρωτοκόλλων σε στοιχεία δικτύου Αντιστοιχία τστοχα μοντέλων OSI και Internet Ανάλυση Επιπέδων

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Υπολογιστών ΙΙ (Ασκήσεις Πράξης)

Δίκτυα Υπολογιστών ΙΙ (Ασκήσεις Πράξης) TEI Σερρών Τμήμα Πληροφορικής και Επικοινωνιών Δίκτυα Υπολογιστών ΙΙ (Ασκήσεις Πράξης) Ανάλυση Πρωτοκόλλων Τομέας Τηλεπικοινωνιών και Δικτύων Δρ. Αναστάσιος Πολίτης Καθηγητής Εφαρμογών anpol@teiser.gr

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 Ε Π Α Ν Α Λ Η Ψ Η. Αρχές Δικτύων Επικοινωνιών

Κεφάλαιο 1 Ε Π Α Ν Α Λ Η Ψ Η. Αρχές Δικτύων Επικοινωνιών Κεφάλαιο 1 Ε Π Α Ν Α Λ Η Ψ Η Αρχές Δικτύων Επικοινωνιών Τι είναι επικοινωνία; Είναι η διαδικασία αποστολής πληροφοριών από ένα πομπό σε κάποιο δέκτη. Η Τηλεπικοινωνία είναι η επικοινωνία από απόσταση (τηλε-).

Διαβάστε περισσότερα

Improving the performance of TCP in the case of packet reordering. Στρατάκη Μαρία

Improving the performance of TCP in the case of packet reordering. Στρατάκη Μαρία Improving the performance of TCP in the case of packet reordering Στρατάκη Μαρία Γενικές Πληροφορίες για το TCP/IP TCP (Transmission Control Protocol) IP (Internet Protocol) Χωρίζουν τα δεδομένα σε τμήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΚΤΥΑ (14) Π. Φουληράς

ΔΙΚΤΥΑ (14) Π. Φουληράς ΔΙΚΤΥΑ (14) Π. Φουληράς Συνδεσμική Δικτύωση και ΑΤΜ Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 οι τηλεφωνικές εταιρείες διεπίστωσαν ότι η επικοινωνία φωνής θα απέφερε σταδιακά μειωμένο περιθώριο κέρδους Απεφάσισαν

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι Ελέγχου Σφαλμάτων

Μέθοδοι Ελέγχου Σφαλμάτων Μέθοδοι Ελέγχου Σφαλμάτων Έλεγχος Ισοτιμίας (Parity Check) Άθροισμα Ελέγχου (Checksum) Έλεγχος κυκλικού πλεονασμού (CRC- Cyclic Redundancy Check) Μερικά μπορεί να μεταφερθούν λάθος, πχ λόγω θορύβου Θα

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Το αυτοδύναμο πακέτο IP (datagram) Δομή πακέτου

3.2 Το αυτοδύναμο πακέτο IP (datagram) Δομή πακέτου 3.2 Το αυτοδύναμο πακέτο IP (datagram) Δομή πακέτου 1 / 54 Το πρωτόκολλο Διαδικτύου (Internet Protocol -IP) ενθυλακώνει τα πακέτα δεδομένων που του προωθούνται από το ανώτερο επίπεδο σε αυτοδύναμα πακέτα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΚΤΥΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ 6 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΑΝΑΡΓΥΡΟΣ ΣΙΔΕΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ Ποιότητα Υπηρεσίας

Διαβάστε περισσότερα

ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ

ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ ιαδίκτυα & Ενδοδίκτυα Η/Υ ρ Θεοδώρου Παύλος pavlos@aegean.gr Βιβλίο Μαθήµατος: Επικοινωνίες Υπολογιστών & εδοµένων, William Stallings, 6/e, 2000. ΕΥ - κεφ.9 (1/2) ρ Παύλος Θεοδώρου 1 Εισαγωγή Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΟΜΙΛΙΑΣ. Μικρότερος ρυθµός µετάδοσης Μεγαλύτερη χωρητικότητα. Νοε-06 Γ.Ι.Στεφάνου 1

ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΟΜΙΛΙΑΣ. Μικρότερος ρυθµός µετάδοσης Μεγαλύτερη χωρητικότητα. Νοε-06 Γ.Ι.Στεφάνου 1 ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΟΜΙΛΙΑΣ Μικρότερος ρυθµός µετάδοσης Μεγαλύτερη χωρητικότητα Νοε-06 Γ.Ι.Στεφάνου 1 WAVEFORM CODERS Ανεξάρτητοι από το είδος της πηγής Ελάχιστα σύνθετοι Μεγάλοι ρυθµοί ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΤΕΣ ΟΜΙΛΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Θεωρία

Δίκτυα Θεωρία Δίκτυα Θεωρία 2016-17 Κεφάλαιο 4 1. Γιατί η μεταφορά των δεδομένων δεν καλύπτεται επαρκώς από το Επίπεδο Δικτύου; Επειδή το επίπεδο δικτύου από τη φύση του είναι αναξιόπιστο, τα πακέτα φθάνουν καθυστερημένα,

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγµατα δικτυακών τεχνολογιών. Ethernet Internet ATM

Παραδείγµατα δικτυακών τεχνολογιών. Ethernet Internet ATM Παραδείγµατα δικτυακών τεχνολογιών Ethernet Internet ATM Τοπικά δίκτυα (LANs) Τα πιο απλά δίκτυα Κάθε υπολογιστής έχει όνοµα διεύθυνση δικτύου (Internet) διεύθυνση τοπικού δικτύου (Ethernet) alice 28 35

Διαβάστε περισσότερα

Τη φυσική (MAC) διεύθυνση που δίνει ο κατασκευαστής του δικτυακού υλικού στις συσκευές του (π.χ. στις κάρτες δικτύου). Η περιοχή διευθύνσεων που

Τη φυσική (MAC) διεύθυνση που δίνει ο κατασκευαστής του δικτυακού υλικού στις συσκευές του (π.χ. στις κάρτες δικτύου). Η περιοχή διευθύνσεων που 7.7 Πρωτόκολλο ARP 1 ύο είδη διευθύνσεων: MAC - IP Τη φυσική (MAC) διεύθυνση που δίνει ο κατασκευαστής του δικτυακού υλικού στις συσκευές του (π.χ. στις κάρτες δικτύου). Η περιοχή διευθύνσεων που µπορεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΛ 001: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Δίκτυα Υπολογιστών

ΕΠΛ 001: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Δίκτυα Υπολογιστών ΕΠΛ 001: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Δίκτυα Υπολογιστών Στόχοι 1 Να εξηγήσουμε τι είναι τα δίκτυα υπολογιστών, ποιες είναι οι βασικές κατηγορίες τους και ποιες οι πιο συνηθισμένες τοπολογίες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας Τμ. Ηλ.γων Μηχ/κων ΤΕ. Δίκτυα Υπολογιστών. Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές

ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας Τμ. Ηλ.γων Μηχ/κων ΤΕ. Δίκτυα Υπολογιστών. Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας Τμ. Ηλ.γων Μηχ/κων ΤΕ Δίκτυα Υπολογιστών Διάλεξη 1: Εισαγωγή στα δίκτυα υπολογιστών και βασικές αρχές Γενικά Τα αρχεία των διαλέξεων του μαθήματος μπορείτε να βρείτε στο: http://eclass.gunet.gr/

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι. Υπολογιστικά συστήματα: Στρώματα. Βασικές έννοιες [7]

Στόχοι. Υπολογιστικά συστήματα: Στρώματα. Βασικές έννοιες [7] Στόχοι ΕΠΛ 003: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 1 Να εξηγήσουμε τι είναι τα δίκτυα υπολογιστών, ποιες είναι οι βασικές κατηγορίες τους και ποιες οι πιο συνηθισμένες τοπολογίες τους. Να περιγράψουμε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 Πολυπλεξία

Κεφάλαιο 3 Πολυπλεξία Κεφάλαιο 3 Πολυπλεξία Μάθημα 3.1: Μάθημα 3.2: Μάθημα 3.3: Πολυπλεξία επιμερισμού συχνότητας χρόνου Συγκριτική αξιολόγηση τεχνικών πολυπλεξίας Στατιστική πολυπλεξία Μετάδοση Δεδομένων Δίκτυα Υπολογιστών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 7.4 Πρωτόκολλο Μέχρι τώρα περιγράψαμε συνδέσεις, που χρησιμοποιούν το πρωτόκολλο TCP. Θυμηθείτε, ότι το TCP είναι υπεύθυνο για το τεμαχισμό των μηνυμάτων σε τμήματα και την επανασύνδεση τους στον προορισμό.

Διαβάστε περισσότερα

Λουκάς Ελευθέριος

Λουκάς Ελευθέριος Λουκάς Ελευθέριος eloukas05@aueb.gr Σκοπός Δ. Εργασίας Πορεία προς τη Λύση Multi Service Link Layer (MSLL) MSLL Πρωτόκολλα Πλήρους Ανάκαμψης MSLL Πρωτόκολλα Περιορισμένης Ανάκαμψης Σενάρια Προσομοίωσης

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 10: Κωδικοποίηση ήχου Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 10: Κωδικοποίηση ήχου Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 10: Κωδικοποίηση ήχου Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα.

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 18

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 18 ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 18 14 Νοεµβρίου, 2006 Γεώργιος Έλληνας Επίκουρος Καθηγητής ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

... Αν ν = 16 εγκαταλείπει τις προσπάθειες μετάδοσης του πακέτου. Τοπολογία Διαύλου (BUS).

... Αν ν = 16 εγκαταλείπει τις προσπάθειες μετάδοσης του πακέτου. Τοπολογία Διαύλου (BUS). Άσκηση 1 Ethernet protocol Δύο H/Y, Α και Β, απέχουν 400 m και συνδέονται με ομοαξονικό καλώδιο (γραμμή μετάδοσης) που έχει χωρητικότητα 100 Mbps και ταχύτητα διάδοσης 2*10 8 m/s. Στην γραμμή τρέχει πρωτόκολλο

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Επικοινωνιών ΙΙ: ATM

Δίκτυα Επικοινωνιών ΙΙ: ATM Δίκτυα Επικοινωνιών ΙΙ: ATM Δρ. Απόστολος Γκάμας Διδάσκων (407/80) gkamas@uop.gr Δίκτυα Επικοινωνιών ΙΙ Διαφάνεια 1 1 Θέματα διάλεξης Στόχοι ΑΤΜ Αρχιτεκτονική ΑΤΜ Κατακόρυφα επίπεδα (planes) Οριζόντια

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Ι. Σημειώσεις Θεωρίας

ΔΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Ι. Σημειώσεις Θεωρίας Ινστιτούτα Επαγγελματική Κατάρτισης ΔΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Ι Σημειώσεις Θεωρίας Επιμέλεια: Ματθές Δημήτριος Αθήνα 2017 Μάθημα 1: Βασικές Έννοιες στα Δίκτυα Υπολογιστών 1.1 Δίκτυο Υπολογιστών Ένα δίκτυο είναι

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2. Υπολογιστές και Τεχνολογία Επικοινωνιών Παρελθόν - Παρόν - Μέλλον

Κεφάλαιο 2. Υπολογιστές και Τεχνολογία Επικοινωνιών Παρελθόν - Παρόν - Μέλλον Κεφάλαιο 2 Υπολογιστές και Τεχνολογία Επικοινωνιών Παρελθόν - Παρόν - Μέλλον Εισαγωγή Μέσα αποθήκευσης Δίκτυα υπολογιστών Βάσεις δεδομένων Δίκτυα Υπολογιστών Σύνολο από υπολογιστές ή συσκευές διασυνδεδεμένες

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το πρωτόκολλο Διαδικτύου (Internet Protocol, IP);

Τι είναι το πρωτόκολλο Διαδικτύου (Internet Protocol, IP); 7.5. Πρωτόκολλο IP Τι είναι το πρωτόκολλο Διαδικτύου (Internet Protocol, IP); Είναι το βασικό πρωτόκολλο του επιπέδου δικτύου της τεχνολογίας TCP/IP. Βασίζεται στα αυτοδύναμα πακέτα που μεταφέρονται ανεξάρτητα

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 19: Τηλεδιάσκεψη Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 19: Τηλεδιάσκεψη Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 19: Τηλεδιάσκεψη Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα.

Διαβάστε περισσότερα

ΗY335: Δίκτυα Υπολογιστών Χειμερινό Εξάμηνο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης Διδάσκουσα: Μαρία Παπαδοπούλη 16 Νοεμβρίου 2013

ΗY335: Δίκτυα Υπολογιστών Χειμερινό Εξάμηνο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης Διδάσκουσα: Μαρία Παπαδοπούλη 16 Νοεμβρίου 2013 ΗY335: Δίκτυα Υπολογιστών Χειμερινό Εξάμηνο 2013-2014 Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης Διδάσκουσα: Μαρία Παπαδοπούλη 16 Νοεμβρίου 2013 Λύσεις Πρώτης Προόδου (συνολικά 100 μονάδες) 1. Αντιπαραθέσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΡΗΤΗΣ 2000-2006

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΡΗΤΗΣ 2000-2006 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΡΗΤΗΣ 2000-2006 ΜΕΤΡΟ 1.2 Κοινοπραξίες Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης σε τομείς Εθνικής Προτεραιότητας Παροχή υπηρεσιών τουριστικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος μέσω πλατφόρμας

Διαβάστε περισσότερα

«Επικοινωνίες δεδομένων»

«Επικοινωνίες δεδομένων» Εργασία στο μάθημα «Διδακτική της Πληροφορικής» με θέμα «Επικοινωνίες δεδομένων» Αθήνα, Φεβρουάριος 2011 Χρονολογική απεικόνιση της εξέλιξης των Τηλεπικοινωνιών Χρονολογική απεικόνιση της εξέλιξης των

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Επικοινωνίας Δεδομένων. Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 6 ο

Μοντέλο Επικοινωνίας Δεδομένων. Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 6 ο Μοντέλο Επικοινωνίας Δεδομένων Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 6 ο Εισαγωγή Με τη βοήθεια επικοινωνιακού σήματος, κάθε μορφή πληροφορίας (κείμενο, μορφή, εικόνα) είναι δυνατόν να μεταδοθεί σε απόσταση. Ανάλογα

Διαβάστε περισσότερα

X.25. Επίπεδο πακέτου Επίπεδο ζεύξης Φυσικό επίπεδο. ΕΥ, Κεφ. 10 (3/3) ρ Παύλος Θεοδώρου 1

X.25. Επίπεδο πακέτου Επίπεδο ζεύξης Φυσικό επίπεδο. ΕΥ, Κεφ. 10 (3/3) ρ Παύλος Θεοδώρου 1 X.25 1976 ιεπαφή ανάµεσα σε ένα host σύστηµα και σε ένα δίκτυο µεταγωγής πακέτου Χρησιµοποιείται σχεδόν παγκοσµίως ως διεπαφή σε δίκτυα µεταγωγής πακέτου, καθώς και για τη µεταγωγή πακέτων στο ISDN Έχει

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7.3. Πρωτόκολλο TCP

Κεφάλαιο 7.3. Πρωτόκολλο TCP Κεφάλαιο 7.3 Πρωτόκολλο TCP Πρωτόκολλο TCP Το πρωτόκολλο Ελέγχου Μετάδοσης (Transmission Control Protocol, TCP) είναι το βασικό πρωτόκολο του Επιπέδου Μεταφοράς του μοντέλου TCP/IP. Παρέχει υπηρεσίες προσανατολισμένες

Διαβάστε περισσότερα

1.2.2 Το μοντέλο δικτύωσης TCP/IP 1 / 26

1.2.2 Το μοντέλο δικτύωσης TCP/IP 1 / 26 1.2.2 Το μοντέλο δικτύωσης TCP/IP 1 / 26 Το δίκτυο ARPANET ήταν ένα δίκτυο μεταγωγής πακέτων που χρηματοδοτήθηκε από το υπουργείο άμυνας των Η.Π.Α. στα τέλη της δεκαετίας του '60. 2 / 26 Από την αρχή κύριος

Διαβάστε περισσότερα