ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΠΕΥΚΗΣ (Pinus peuce)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΠΕΥΚΗΣ (Pinus peuce)"

Transcript

1 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΠΕΥΚΗΣ (Pinus peuce) Σιδέρη Ευσταθία, Σκαλτσογιάννης Βασίλειος, Τσακτσίρα Μαρία Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τηλ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η Pinus peuce ή Βαλκανική πεύκη, ως λείψανο του Τριτογενούς, θεωρείται μοναδικό είδος στην Ευρώπη, μαζί με την P. cembra και την P. sibirica, που φέρει πέντε βελόνες στα βραχυκλάδιά της. Στην παρούσα εργασία, πραγματοποιήθηκε ισοενζυμική ανάλυση σε δύο πληθυσμούς του είδους (Ροδόπη, Αριδαία), χρησιμοποιώντας 4 γονιδιακές θέσεις (LAP-B, DIA-A, GDH-A, PGI-A). Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι το είδος, παρά τη μικρή γεωγραφική του εξάπλωση, φέρει ικανοποιητικά φορτία γενετικής παραλλακτικότητας. Παρά το μικρό αριθμό των ατόμων που αναλύθηκαν για κάθε πληθυσμό, διαπιστώθηκε διαφοροποίηση μεταξύ των δύο πληθυσμών. Τα στοιχεία της παρούσας έρευνας, αν και προκαταρκτικά, φανερώνουν τη δυναμική και τη μοναδικότητα του είδους. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Βαλκανική πεύκη ανακαλύφθηκε ως είδος το 1939 από τον August Grisebach στο όρος Περίστερ κοντά στη Βίτολα, στην περιοχή του FYROM και περιγράφηκε το Είναι από τα ελάχιστα πενταβέλονα είδη πεύκης στην Ευρώπη με ιδιαίτερη οικολογική, αισθητική, ιστορική και οικονομική αξία παγκοσμίως και δεν είναι τυχαίο ότι από πολλούς ερευνητές θεωρείται ως ο ορεινός θησαυρός των Βαλκανίων. Είναι λείψανο του τριτογενούς (Tertiary period) και τα συγγενικά του είδη (Pinus mondicola, Pinus strobus, Pinus wallichiana, Pinus dalatensis), βρίσκονται σήμερα στη Β. Αμερική και στην Ασία. Η Βαλκανική πεύκη έχει πολύ περιορισμένη φυσική εξάπλωση. Απαντάται στην Βαλκανική χερσόνησο και πιο συγκεκριμένα στη Σερβία, στο Μαυροβούνιο, στην Αλβανία, στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία και στο FYROM σε υψόμετρο 600 με 2200 μέτρα. (Fukarek 1950, Mirov 1967, Popnicola et al. 1978, Vidakovic 1991, Alexandrov 1998). Στη χώρα μας φύεται στη συνοριακή γραμμή με τη Βουλγαρία (οροσειρά Ροδόπη) και τη FYROM (Όρος Βόρρας). Είναι ενδημικό είδος, ενώ λόγω της σπανιότητας του, θεωρείται μοναδικό δείγμα φυσικής κληρονομιάς παγκόσμια (οδηγία 92/43/EEC). Ο βιότοπός του έχει ενταχθεί στο NATURA 2000 (Κωδικός NATURA GR OROS CHAIDOU- KOULA & GYRO KORYFES). Επίσης η Βαλκανική πεύκη έχει ενταχθεί στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία της, καθώς έχει καταχωρηθεί στη λίστα δεδομένων του παγκόσμιου κέντρου διατήρησης και παρακολούθησης ως είδος οριακά απειλούμενο (UNEP, World Conservation Monitoring Centre Trees).

2 Η Pinus peuce ανήκει στο υποείδος Strobus, τμήμα Quinquefoliae (= τμήμα Strobus), υποτμήμα Strobi (Critchfield and Little 1966). Η Pinus peuce είναι μεγάλο δέντρο ύψους με βελόνες οργανωμένες ανά πέντε. Είναι είδος ορεινό και φύεται σε υψόμετρο m και παρά την περιορισμένη εξάπλωση, αποδεικνύεται πολύ ανθεκτική στις περιβαλλοντικές συνθήκες. Δεν είναι απαιτητική, είναι αδιάφορη στην υγρασία εδάφους και μπορεί να αναπτύσσεται σε φτωχά πετρώδη εδάφη (Dimitrov 1980, Mickovski & Ennos 2003). Σχηματίζει αμιγείς και μικτές συστάδες με ελάτη και ερυθρελάτη. Είναι πολύ ανθεκτική στις πολύ χαμηλές χειμερινές θερμοκρασίες, ακόμα και κάτω από τους -45⁰C, και στην έκθεση σε δυνατό άνεμο. H P. peuce διαθέτει κάποια χαρακτηριστικά που την κάνουν το κατάλληλο είδος για αναδασώσεις σε μεγάλα υψόμετρα και οι φυτείες που έχουν εγκατασταθεί μέχρι σήμερα στα αλπικά δασοόρια επιβεβαιώνουν ότι είναι το πιο ικανό είδος για αυτές τις συνθήκες. Εξαιτίας της υψηλής ανθεκτικότητας της, η Pinus peuce μπορεί επίσης να φύεται και σε χαμηλότερα υψόμετρα όπου και μπορεί να αναπτύσσεται γρηγορότερα από ότι στα ψηλά βουνά με τις αντίξοες συνθήκες. Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε αναδασώσεις, για ανύψωση των δασοορίων σε υψηλά βουνά της Βόρειας Ελλάδας με πυριτικά πετρώματα, αλλά και για παραγωγή νερού (Ντάφης 2010). Η Βαλκανική πεύκη έχει ξύλο ελαφρύ, μαλακό και ανθεκτικό, μ ένα ευχάριστο άρωμα εξαιτίας της ρητίνης. Το ξύλο της είναι κατάλληλο για οικοδομική ξυλεία, έπιπλα και επενδύσεις. Οι Hagman & Mikola (1963) ξεκίνησαν τη γενετική ανάλυση του είδους δοκιμάζοντας την ικανότητα και συμπεριφορά του στις διασταυρώσεις. Οι γνώσεις πάνω στη γενετική του είδους μέχρι το 1978 αναφέρονται από τους Popnikola et al. (1978). Ο καρυότυπος του είδους μελετήθηκε από τους Petrovska & Stamenkov (1987), οι οποίοι επιβεβαίωσαν το κλασσικό γένωμα των κωνοφόρων 2n=24, όπως και σε άλλα πεύκα. Η γενετική και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά μελετήθηκαν σε μεγαλύτερη έκταση από τον Dobrev κατά την περίοδο , ο οποίος βασισμένος στα αποτελέσματα των μελετών του (Dobrev 2005, 2007), προτείνει περαιτέρω επιλογή ως την καλύτερη στρατηγική για την γενετική βελτίωση της Pinus peuce. Οι Liston et al. (1999) μελέτησαν το ριβοσωμικό DNA σε 47 είδη πεύκης με σκοπό να ξεκαθαρίσει η ταξινόμηση του γένους. Οι Bogunic et al. (2003) μελέτησαν το μέγεθος του γενώματος σε 5 είδη πεύκης της Βαλκανικής χερσονήσου, όπου συμπεριλαμβανόταν και η P. peuce. Το μέγεθος του γενώματος αυτού του είδους ήταν το μεγαλύτερο σε σύγκριση με τα υπόλοιπα υπό μελέτη είδη, αποτέλεσμα που είναι και τυπικό για τα πενταβέλονα είδη πεύκης. Η εφαρμογή των βιοχημικών δεικτών στη γενετική ανάλυση της P. peuce, έγινε με δευτερογενή προϊόντα (Mirov 1967, Dobrev 1992, Henning et al. 1994, Petrakis et al. 2001) και ισοένζυμα (Zhelev et al. 2002, Τελική Έκθεση του προγράμματος INTERREG Ελλάδα-Βουλγαρία 2008 Ε.Υ.: Α. Σκαλτσογιάννης, Βαϊτσόπουλος 2009). Η ηλεκτροφόρηση των ισοενζύμων μας παρέχει μοναδικές πληροφορίες επειδή στηρίζεται στο φαινότυπο ποιοτικών χαρακτηριστικών (τα ένζυμα θεωρούνται η άμεση έκφραση του γονιδίου) που δεν επηρεάζονται από το περιβάλλον, και γι αυτό το λόγο πλεονεκτεί έναντι των μορφολογικών χαρακτηριστικών και της χημείας των δευτερογενών προϊόντων στις γενετικές αναλύσεις (Crawford, 1983). Οι Scogin (1969) και Turner (1969) προέβλεψαν ότι όσον αφορά στην ποικιλότητα των ισοενζύμων εντός και μεταξύ των πληθυσμών των φυτών, η ηλεκτροφόρηση, ως τεχνική, θα μπορούσε να

3 είναι πολύ χρήσιμη όχι μόνο στην πιστοποίηση ή στη διάκριση των προελεύσεων, των ποικιλιών και των φυσικών ή τεχνητών υβριδίων, αλλά και στις μελέτες της εξέλιξης των ειδών. Ισοένζυμα είναι οι διαφορετικοί τύποι ενός ενζύμου που καταλύουν την ίδια αντίδραση με διαφορετικό τρόπο. Η παρούσα εργασία έχει στόχο την εκτίμηση και τον προσδιορισμό της γενετικής ποικιλότητας 2 φυσικών πληθυσμών της Pinus peuce με την τεχνική της οριζόντιας ηλεκτροφόρησης αμύλου και την έρευνα τυχόν γενετικών διαφορών μεταξύ τους. ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ Το φυτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε στις αναλύσεις ήταν ενδοσπέρμια σπόρων που προήλθαν από 2 φυσικούς πληθυσμούς της Pinus peuce. Οι 2 πληθυσμοί που μελετήθηκαν είναι από την περιοχή της Αριδαίας και της Ροδόπης στην Ελλάδα. Η ανάλυση των ενζύμων έγινε σε απλοειδή ενδοσπέρμια σπόρων (7 ενδοσπέρμια ανά άτομο) για 7 άτομα της Pinus peuce από τη Ροδόπη και 10 άτομα από την Αριδαία, με την τεχνική της οριζόντιας ηλεκτροφόρησης σε άμυλο, ακολουθώντας τα πρωτόκολλα των Conkle et al. (1982) και Cheliak & Pitel (1985). Μετά από προκαταρκτικές μελέτες, μελετήθηκε το ηλεκτροφορητικό σύστημα LBTC και τα ενζυμικά συστήματα: Γλουταμινική Αφυδρογονάση (GDH, E.C ), Λευκίνη της αμινοπεπτιδάσης (LAP, E.C ), Ισομεράση της Φωσφογλυκόζης (PGI, E.C ) και Διαφοράση (DIA, E.C ) Το φυτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε στις ηλεκτροφορήσεις αποτελούνταν από ενδοσπέρμια μη φυτρωμένων σπόρων, επειδή οι σπόροι της P. peuce χρειάζονται ειδική διαδικασία για να φυτρώσουν. Οι σπόροι, πριν χρησιμοποιηθούν, τοποθετήθηκαν σε petri πάνω σε διηθητικό χαρτί εμποτισμένο με νερό. Το ενδοσπέρμιο κάθε σπόρου ομογενοποιήθηκε σε μικρά ιγδία (γουδάκια) με ρυθμιστικό διάλυμα εκχύλισης 0.2 Μ Phosphate buffer ph 7.5 (Conkle et al., 1982). Για την παρασκευή της πηχτής χρησιμοποιήθηκαν άμυλο (11.5 % w/v) και ζάχαρη (3 % w/v) διαλυμένα σε ειδικό ρυθμιστικό διάλυμα. Κατά τη διάρκεια της ηλεκτροφόρησης η συσκευή παρέμενε στη θερμοκρασία των 4 ο C. Η διάρκεια της ηλεκτροφόρησης για το σύστημα LBTC διαρκούσε 3,5 ώρες σε σταθερή ένταση 60 ma. Οι γονιδιακές θέσεις και τα αλληλόμορφα αριθμήθηκαν με αύξουσα σειρά από την άνοδο προς την κάθοδο. Για την γενετική ανάλυση των δύο υπό μελέτη πληθυσμών χρησιμοποιήθηκαν τέσσερις στατιστικές γενετικές παράμετροι: Ποσοστό πολυμορφικών γονιδιακών θέσεων (P), Μέσος αριθμός των αλληλομόρφων ανά γονιδιακή θέση (Α), Αναμενόμενη ετεροζυγωτία (h k ) ανά γονιδιακή θέση και ανά πληθυσμό, Μέση Αναμενόμενη Ετεροζυγωτία (Nei και Shakravarti 1977, Nei 1978). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Οι σπόροι, πριν χρησιμοποιηθούν, τοποθετήθηκαν σε petri πάνω σε διηθητικό χαρτί εμποτισμένο με νερό. Η ωρίμανση του ενδοσπερμίου επιτεύχθηκε σε διάστημα 7 ημερών και σταθερή θερμοκρασία 23 C± 2 C. Στη συγκεκριμένη έρευνα ανάλυσης πληθυσμών Pinus peuce, τέσσερα ενζυμικά συστήματα (Πίν. 1) παρουσίασαν ευκρίνεια και ικανοποιητικό διαχωρισμό. Συνολικά καταγράφηκαν 7 αλληλόμορφα που κωδικοποιούνταν από 4 γονιδιακές θέσεις για τους δύο πληθυσμούς που μελετήθηκαν.

4 ΠΙΝΑΚΑΣ 1. Ενζυμικά συστήματα που αναλύθηκαν στους 2 υπό μελέτη πληθυσμούς της Pinus peuce. TABLE 1. Enzyme systems analyzed in the two populations studied of Pinus peuce Ονομασία ενζυμικού συστήματος Λευκίνη της αμινοπεπτιδάσης Συντομογραφία Ηλεκτροφορητικό σύστημα Γονιδιακές θέσεις Αριθμός αλληλομόρφων LAP Β LAP-B 2 Διαφοράση DIA Β DIA-A 2 Γλουταμινική Αφυδρογονάση Ισομεράση της Φωσφογλυκόζης GDH Β GDH-Α 1 PGI Β PGI-A 2 1. Λευκίνη της αμινοπεπτιδάσης (LAP, E.C ) Στο ενζυμικό σύστημα της LAP, εμφανίστηκαν 2 γονιδιακές θέσεις, στο ηλεκτροφορητικό σύστημα Β, από τις οποίες η δεύτερη (LAP-B) είχε αρκετή ευκρίνεια ώστε να καταγραφεί. Η LAP-B κωδικοποιούνταν από 2 αλληλόμορφα. 2. Διαφοράση (DIA, E.C ) Το ενζυμικό σύστημα της διαφοράσης αναλύθηκε στο ηλεκτροφορητικό σύστημα Β όπου καταγράφηκε μία γονιδιακή θέση (DIA-A) που κωδικοποιούνταν από 2 αλληλόμορφα. 3. Γλουταμινική αφυδρογονάση (GDH, E.C ) Στο ενζυμικό σύστημα της GDH, το οποίο αναλύθηκε στο ηλεκτροφορητικό σύστημα Β, εμφανίστηκε μία γονιδιακή θέση (GDH-A) που ήταν μονομορφική. 4. Ισομεράση της φωσφογλυκόζης (PGI, E.C ) Το ενζυμικό σύστημα της PGI, αναλύθηκε στο ηλεκτροφορητικό σύστημα Β, όπου εμφανίστηκαν δύο γονιδιακές θέσεις από τις οποίες μόνο η πρώτη (PGI-A) παρουσίαζε σταθερότητα εμφάνισης και ευκρίνειας και καταγράφηκε να έχει 2 αλληλόμορφα. Οι αλληλομορφικές συχνότητες των γονιαδιακών θέσεων που αναλύθηκαν σε αυτήν την έρευνα στους δύο πληθυσμούς της Pinus peuce, παρουσιάζονται στον πίνακα 2. Όπως φαίνεται και από τον πίνακα, οι πληθυσμοί που αναλύθηκαν ήταν πολυμορφικοί σε όλες τις γονιδιακές θέσεις που χρησιμοποιήθηκαν εκτός από τη GDH- A όπου και οι δύο ήταν μονομορφικοί. Οι δύο πληθυσμοί διέφεραν σημαντικά στη γονιδιακή θέση DIA-A, όπου εμφάνισαν συχνότητες 0,50 και 0,15 στο αλληλόμορφο Α1, στους πληθυσμούς της Ροδόπης και της Αριδαίας αντίστοιχα και κατά συνέπεια 0,50 και 0,85 στο αλληλόμορφο Α2 αντίστοιχα. Επίσης, στη γονιδιακή θέση PGI-A καταγράφηκαν συχνότητες 0,07 και 0,30 στο αλληλόμορφο Α1 στους πληθυσμούς Ροδόπης και Αριδαίας αντίστοιχα και ανάλογα 0,93 και 0,70 στο αλληλόμορφο Α2.

5 ΠΙΝΑΚΑΣ 2. Συχνότητες αλληλομόρφων σε 4 γονιδιακές θέσεις στους 2 υπό μελέτη πληθυσμούς της Pinus peuce TABLE 2. Allelic frequencies of 4 loci in the 2 populations studied of Pinus peuce Ενζυμικά συστήματα LAP-B DIA-A GDH-A PGI-A Αλληλόμορφα Πληθυσμοί B1 B2 A1 A2 A1 A1 A2 Ροδόπη 0,64 0,36 0,50 0,50 1,00 0,07 0,93 Αριδαία 0,80 0,20 0,15 0,85 1,00 0,30 0,70 Με βάση τις συχνότητες των αλληλομόρφων, υπολογίστηκαν οι αναμενόμενες ετεροζυγωτίες ανά πληθυσμό και γονιδιακή θέση (h k ) (Πίν. 3), καθώς και οι γενετικές παράμετροι μέσος αριθμός αλληλομόρφων ανά γονιδιακή θέση (Α), ποσοστό πολυμορφικών γονιδιακών θέσεων (Ρ) και μέση αναμενόμενη ετεροζυγωτία (Ηe) (Πίν. 4). Όσον αφορά στην αναμενόμενη ετεροζυγωτία ανά γονιδιακή θέση και ανά πληθυσμό, οι τιμές της κυμαίνονταν από 0,000 έως 0,519 στον πληθυσμό της Ροδόπης και από 0,000 έως 0,431 για τον πληθυσμό της Αριδαίας. Τη μεγαλύτερη συμβολή στην ετεροζυγωτία εμφάνισε η γονιδιακή θέση DIA-A (0,519) στον πληθυσμό της Ροδόπης ενώ η PGI-A (0,431) στον πληθυσμό της Αριδαίας ΠΙΝΑΚΑΣ 3. Αναμενόμενη ετεροζυγωτία ανά γονιδιακή θέση και ανά πληθυσμό της Pinus peuce. TABLE 3. Expected heterozygosity per loci and per population of Pinus peuce Πληθυσμοί Γονιδιακές θέσεις Ροδόπη Αριδαία LAP-B 0,477 0,328 DIA-A 0,519 0,262 GDH-A 0,000 0,000 PGI-A 0,135 0,431 Μέση Ετεροζυγωτία 0,283 0,255 Στον πίνακα 4, μπορούμε να δούμε τις παραμέτρους ετεροζυγωτίας συνολικά για τους δύο πληθυσμούς. Δεν εμφανίστηκε καμία διαφορά μεταξύ των δύο πληθυσμών που μελετήθηκαν όσον αφορά στις τιμές του μέσου αριθμού αλληλομόρφων ανά γονιδιακή θέση (1,75) και στο ποσοστό πολυμορφικών γονιδιακών θέσεων (75%). Η μέση αναμενόμενη ετεροζυγωτία κυμαινόταν από 0,255 (Αριδαία) έως 0,283 (Ροδόπη). Η συνολική τιμή ετεροζυγωτίας και για τους δύο υπό μελέτη πληθυσμούς ήταν 0,269. ΠΙΝΑΚΑΣ 4. Παράμετροι ετεροζυγωτίας για τους 2 υπό μελέτη πληθυσμούς της Pinus peuce. TABLE 4. Parameters of heterozygosity for the two populations studied of Pinus peuce

6 Πληθυσμοί Γενετικές Παράμετροι Μέσος αριθμός αλληλ/ρφων ανά γονιδιακή θέση (A) Ποσοστό πολυμορφικών γονιδιακών θέσεων (P) Μέση Αναμενόμενη Ετεροζυγωτία (He) Ροδόπη 1,75 75,00 0,283 Αριδαία 1,75 75,00 0,255 Μέσος όρος 1,75 75,00 0,269 ΣΥΖΗΤΗΣΗ Φύτρωση των σπόρων Οι σπόροι, πριν χρησιμοποιηθούν, τοποθετήθηκαν σε petri πάνω σε διηθητικό χαρτί εμποτισμένο με νερό. Η ωρίμανση του ενδοσπερμίου επιτεύχθηκε σε διάστημα 7 ημερών και σταθερή θερμοκρασία 23 C ± 2 C. Σύμφωνα με άλλους ερευνητές (Dimitrov 1980, Mason et al. 1995, Milev et al. 1999), οι σπόροι της Pinus peuce χρειάζονται ειδικούς χειρισμούς όσον αφορά στη φύτρωσή τους εξαιτίας του ληθάργου τους. Για την επιτυχή φύτρωση των σπόρων, απαιτείται διαστρωμάτωσή τους και ένας συνδυασμός χαμηλής και υψηλής θερμοκρασίας για περίπου τέσσερεις μήνες. Στην περίπτωσή μας, αποδείχθηκε ότι η παραμονή των σπόρων σε υγρό περιβάλλον για μερικές ημέρες ήταν αρκετή ώστε, παρόλο που δεν υπήρξε φύτρωση, τα ένζυμα που αναλύθηκαν να ενεργοποιηθούν, κάτι που αναφέρεται και από τους Zhelev et al. (2002). Ηλεκτροφορητική ανάλυση Στη συγκεκριμένη έρευνα ανάλυσης πληθυσμών Pinus peuce, τέσσερα ενζυμικά συστήματα (Πίν. 1) παρουσίασαν ευκρίνεια και ικανοποιητικό διαχωρισμό και χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στην ανάλυση της γενετικής ποικιλότητας σε άτομα Pinus peuce της Ελλάδας. Στα τέσσερα αυτά ενζυμικά συστήματα (LAP, DIA, PGI και GDH) καταγράφηκαν 4 γονιδιακές θέσεις που κωδικοποιούνται από 7 αλληλόμορφα. Φαινοτυπική ανάλυση ενζυμικών συστημάτων 1. Λευκίνη της αμινοπεπτιδάσης (LAP, E.C ) Στο ενζυμικό σύστημα της LAP, εμφανίστηκαν 2 γονιδιακές θέσεις, από τις οποίες η δεύτερη (LAP-B) είχε αρκετή ευκρίνεια ώστε να καταγραφεί. Η LAP-B κωδικοποιούνταν από 2 αλληλόμορφα. Δύο γονιδιακές θέσεις έχουν καταγραφεί και από άλλους ερευνητές στο συγκεκριμένο ενζυμικό σύστημα (Zhelev et al. 2002), όπου αναφέρεται η παρουσία 2 αλληλομόρφων σε κάθε μία από αυτές. Η παρουσία του null αλληλομόρφου που είναι συνηθισμένη στη LAP δεν αναφέρθηκε για την Pinus peuce, γεγονός που συμφωνεί και με τη συγκεκριμένη εργασία. 2. Διαφοράση (DIA, E.C ) Στο ενζυμικό σύστημα της διαφοράσης καταγράφηκε μία γονιδιακή θέση (DIA-A) που κωδικοποιούνταν από 2 αλληλόμορφα. Το συγκεκριμένο ενζυμικό σύστημα δεν έχει καταγραφεί ξανά στο υπό μελέτη είδος. Η ομοιότητα του ενζυμικού συστήματος της DIA με το ενζυμικό σύστημα της μεναντιόνης της ρεδουκτάσης (MNR, E.C ), που έχει αναφερθεί σε άλλα κωνοφόρα (π.χ. μαύρη πεύκη

7 Scaltsoyiannes et al. 1994), δεν υφίσταται στην P. peuce, όπως διαπιστώθηκε από τα προκαταρκτικά πειράματα που έγιναν στην αρχή αυτής της εργασίας. 3. Γλουταμινική αφυδρογονάση (GDH, E.C ) Στο ενζυμικό σύστημα της GDH, εμφανίστηκε μία γονιδιακή θέση (GDH-A) που ήταν μονομορφική. Μία ζώνη δράσης αναφέρεται και σε άλλες μελέτες (Zhelev et al. 2002), όπου εμφανίζεται με δύο αλληλόμορφα, αλλά το ένα αλληλόμορφο είναι εξαιρετικά σπάνιο. Στα λευκά πεύκα, μόνο στην P. longaeva παρατηρήθηκε ξανά πολυμορφισμός σε αυτή τη γονιδιακή θέση (Hiebert &Hamrick 1983). 4. Ισομεράση της φωσφογλυκόζης (PGI, E.C ) Το ενζυμικό σύστημα της PGI εμφάνισε δύο γονιδιακές θέσεις από τις οποίες μόνο η πρώτη (PGI-A) παρουσίαζε σταθερότητα εμφάνισης και ευκρίνειας και καταγράφηκε να έχει 2 αλληλόμορφα. Η δεύτερη γονιδιακή θέση φαίνεται να ακολουθεί την πρώτη όταν αυτή παρουσιάζει διαφορετικά αλληλόμορφα βοηθώντας μερικές φορές στην καταγραφή του ενζυμικού συστήματος. Οι Zhelev et al. (2002), αναφέρουν ότι βρήκαν επίσης 2 γονιδιακές θέσεις από τις οποίες κατέγραψαν τη δεύτερη, ως πιο ευκρινή, αλλά χωρίς να εμφανίζεται πάντα για τεχνικούς πιθανόν λόγους. Δύο ζώνες δράσης έχουν καταγραφεί και σε άλλα πενταβέλονα είδη κωνοφόρων (Beaulieu & Simon 1994). Ανάλυση συχνότητας αλληλομόρφων Οι αλληλομορφικές συχνότητες των γονιαδιακών θέσεων που αναλύθηκαν σε αυτήν την έρευνα στους δύο πληθυσμούς της Pinus peuce, παρουσιάζονται στον πίνακα 3. Όπως φαίνεται και από τον πίνακα, οι πληθυσμοί που αναλύθηκαν ήταν πολυμορφικοί σε όλες τις γονιδιακές θέσεις που χρησιμοποιήθηκαν εκτός από τη GDH- A όπου και οι δύο ήταν μονομορφικοί. H GDH αναφέρεται πολυμορφική (δύο αλληλόμορφα) στην P. peuce, αλλά το ένα αλληλόμορφο εμφανίζεται εξαιρετικά σπάνια (Zhelev et al. 2002) και γενικά μόνο στην P. longaeva εμφάνισε πολυμορφισμό από όλες τις λευκές πεύκες (Hiebert &Hamrick 1983). Τα άτομα από τις δύο περιοχές της Ροδόπης και της Αριδαίας, διέφεραν σημαντικά στη γονιδιακή θέση DIA-A (συχνότητες 0,50 και 0,15 στο αλληλόμορφο Α1 αντίστοιχα), και στη γονιδιακή θέση PGI-A (συχνότητες 0,07 και 0,30 στο αλληλόμορφο Α1 αντίστοιχα). Διαφοροποίηση των δύο αυτών πληθυσμών έχει αναφερθεί και σε άλλη εργασία (Τελική Έκθεση INTERREG 2008, Βαϊτσόπουλος 2009), στις γονιδιακές θέσεις 6PGD-A, MDH-D και ACP-A, γεγονός που δείχνει την ιδιαίτερη γενετική σύσταση αυτών των πληθυσμών, αφού είναι δυνατόν να ξεχωρίσει ο ένας από τον άλλο με τη χρήση λίγων γονιδιακών θέσεων αλλά και λίγων ατόμων, όπως στη δική μας περίπτωση. Παράμετροι ετεροζυγωτίας Με βάση τις συχνότητες των αλληλομόρφων, υπολογίστηκαν οι γενετικές παράμετροι: αναμενόμενη ετεροζυγωτία ανά πληθυσμό και γονιδιακή θέση (h k ) (Πίν. 4), μέσος αριθμός αλληλομόρφων ανά γονιδιακή θέση (Α), ποσοστό πολυμορφικών γονιδιακών θέσεων (Ρ) και μέση αναμενόμενη ετεροζυγωτία (Ηe) (Πίν. 5). Όσον αφορά στην αναμενόμενη ετεροζυγωτία ανά γονιδιακή θέση και ανά πληθυσμό, οι τιμές της κυμαίνονταν από 0,000 έως 0,519 στον πληθυσμό της Ροδόπης και από 0,000 έως 0,431 για τον πληθυσμό της Αριδαίας. Τη μεγαλύτερη συμβολή στην

8 ετεροζυγωτία εμφάνισε η γονιδιακή θέση DIA-A στη Ροδόπη ενώ η PGI-A (0,431) στην Αριδαία. Η διαφορετική συμβολή των γονιδιακών θέσεων στη διαμόρφωση της ετεροζυγωτίας είναι σύνηθες φαινόμενο στους πληθυσμούς των δασικών ειδών και έχει παρατηρηθεί και από άλλους ερευνητές (Lundkvist & Rudin 1977, Yeh & Layton 1979, Yeh & El-Kassaby 1980, Τσακτσίρα 1999). Στον πίνακα 4, μπορούμε να δούμε τις παραμέτρους ετεροζυγωτίας συνολικά για τους δύο πληθυσμούς. Ίδιο βαθμό πολυμορφισμού έδειξαν τα άτομα των δύο περιοχών όσον αφορά στις τιμές του μέσου αριθμού αλληλομόρφων ανά γονιδιακή θέση (1,75) και στο ποσοστό πολυμορφικών γονιδιακών θέσεων (75%), με την πρώτη τιμή παρόμοια (1,4 έως 1,7) με άλλη έρευνα (Τελική Έκθεση INTERREG 2008, Βαϊτσόπουλος 2009) ενώ η δεύτερη τιμή εμφανίζεται ιδιαίτερα υψηλή σύμφωνα με την ίδια μελέτη (τιμές από 9,1 έως 36,4%). Η μέση αναμενόμενη ετεροζυγωτία κυμαινόταν από 0,255 (Αριδαία) έως 0,283 (Ροδόπη). Η μέση συνολική τιμή της ετεροζυγωτίας και για τους δύο υπό μελέτη πληθυσμούς ήταν 0,269. Οι τιμές αυτές της ετεροζυγωτίας μπορεί να συμφωνούν με τιμές ετεροζυγωτίας που βρέθηκαν σε άλλα κωνοφόρα (Hamrick et al. 1979, Scaltsoyiannes et al. 1994, Τσακτσίρα 1999, Πασαγιάννης 2000, Scaltsoyiannes et al. 2010), αποκλίνει όμως από τις αντίστοιχες τιμές που βρέθηκαν για το είδος από άλλους ερευνητές (Τελική Έκθεση INTERREG 2008, Ε.Υ. Α. Σκαλτσογιάννης, Βαϊτσόπουλος μέση αναμενόμενη ετεροζυγωτία 0.089), αρκετά μικρότερης από αυτήν της συγκεκριμένης εργασίας. Οι υψηλότερες τιμές ετεροζυγωτίας που βρέθηκαν σε αυτήν την εργασία δικαιολογούνται, ως ένα βαθμό, από το μικρό αριθμό ατόμων που αναλύθηκε και από τον επίσης μικρό αριθμό μονομορφικών γονιδιακών θέσεων. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1. Η P. peuce, αν και είναι είδος με πολύ περιορισμένη γεωγραφική εξάπλωση, χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα παραλλακτικότητας. 2. Οι γενετικές παράμετροι (Α, P, He), του είδους προσομοιάζουν με αυτές των άλλων κωνοφόρων της Βαλκανικής Χερσονήσου και της Ευρώπης γενικότερα. 3. Αν και ο αριθμός των ισοενζυμικών δεικτών στην παρούσα εργασία ήταν μικρός, η γενετική ανάλυση του είδους με τους ισοενζυμικούς δείκτες, έδειξε ότι υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των υπό μελέτη πληθυσμών, επιβεβαιώνοντας παλαιότερα ευρήματα. 4. Τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας, αν και προκαταρκτικά, συμβάλουν ουσιαστικά στη βελτίωση (ίδρυση σποροπαραγωγών κήπων, σποροπαραγωγών συστάδων κτλ.), διατήρηση και προστασία του είδους. 5. Τέλος, το είδος, αν και χαρακτηρίζεται από τη μικρή γεωγραφική εξάπλωση, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον ως λείψανο του πρώιμου Τριτογενούς (από τα λίγα παρόμοια είδη στην Ευρώπη) και χρήζει περαιτέρω έρευνας με βιοχημικούς και μοριακούς δείκτες και συστηματικότερη δειγματοληψία από όλες τις περιοχές της φυσικής του εξάπλωσης (Βουλγαρία, Ελλάδα, FYROM, Αλβανία, Σερβία). ESTIMATION OF THE GENETIC VARIABILITY IN THE GREEK NATURAL POPULATIONS OF Pinus peuce

9 Sideri Eustathia, Scaltsoyiannes Vassilios, Tsaktsira Maria Laboratory of Forest Genetic and Plant Breeding School of Forestry and Natural Environment Aristotle University of Thessaloniki tel ABSTRACT Balkan pine (Pinus peuce), as a relict of Tertiary, is consider unique pine species in Europe together with P. cembra and P. sibirica, that had five needle brachyblasts. In the present work, isozyme analysis is contacted in two natural populations of the species (Rodopi, Aridaia), using four loci (LAP-B, DIA-A, GDH-A, PGI-A). The results of this study show that although the species have small natural distribution, showed high level of genetic variability as a genetic pool. Also, analysis of the genetic parameters (A, P, h k, He), exhibits a considerable differentiation between the studied populations. Although, the present investigation is based on data from small tree samples, the results give new knowledge about the dynamic and the uniqueness of the species. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Alexandrov, A. H., Pinus peuce Grsb. In Enzyklopedie der Holzgewaechse. Ecomed, Landsberg, Germany, III-1 : Bαϊτσόπουλος, Αντ., Εκτίμηση της ποικιλότητας των δασικών πληθυσμών της Βαλκανικής Πεύκης με ισοενζυμικούς δείκτες (Pinus peuce). Μεταπτυχιακή Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 65 σελ. Βeaulieu, J., Simon, P., Inheritance and linkage relationships of allozymes in Pinus strobes. Silvae Genet 43: Bogunic, F., Muratovic, E., Brown, S.C., Siljak Yakolev, S., Genome size and base composition of five Pinus species from the Balkan region. Plant Cell Reports, 22(1):59-63 Cheliak, W.M., Pitel, J.A., 1985: Techniques for starch gel electrophoresis of enzymes from forest tree species. Information report PI-X-42, Petawawa Nat. Fores. Inst., 47 pp. Conkle, M.T., Hodgkinss, P., Nunnally, L., Hunter, S., Starch gel electrophoresis of conifer seeds: a laboratory manual. General Technical Report, PSW-64. Washington, DC, U.S. Forest Service, pp. 18. Crawford, D.J., 1983: Phylogenetic and systematic inferences from electrophoretic studies. In: Isozymes in Plant Genetics and Breeding, Tanksley, S.D. and Orton, T.J. (ed.) part B, pp Critchfield, Little, Geographic distribution of the pines of the world. USDA Misc. Pub. 991, 97 pp. Dimitrov, M., The Macedonian pine (Pinus peuce Grisb.).Zemizdat, Sofia, 180 pp. Dobrev, R., Monoterpene composition of the essential oil in some populations of Macedonian pine {Pinus peuce Griseb.} in Bulgaria. Nauka za gorata, 29(2): 8-16.

10 Dobrev, R., Genetic correlations and expected genetic gain of height growth of 13 year-old progenies of Macedonian pine (Pinus peuce Grisb.) tested in experimental trials. Nauka za gorata, 42 (3): Dobrev, R., Quantitative genetic studies of representative provenances of Pinus peuce Grisb. in Bulgaria. Dr. Sc. Thesis, Forest Research Institute, Sofia, 185 pp. Fukarek, P., The natural distribution of Pinus peuce in Balkan peninsula. God. Biol. Inst., Sarayevo. Hagman, M., Mikkola, L., Observations on cross-, self-, and interspecific pollinations in Pinus peuce Griseb. Silvae Genetica 12: Hamrick, J. L., Linhart, Y.B. and Mitton, J.B., Relationships between life history characteristics and electrophoretically detectable genetic variation in plants. Ann.Rev.Ecol. Syst.10: Henning, P., Steinborn, A., Engewald, W., Investigation on the composition of Pinus peuce needle oil by GC-MS and GC-GC-MS. Chromatographia, 38(11-12): Hiebert, R.D. and Hamrick, J.L., Patterns and levels of genetic variation in Great Basin bristlecone pine, Pinus longaeva. Evolution 37: Liston, A., Robinson, W. A., Pinero, D., Alvarez-Buylla, E. R., Phyloge-netics of Pinus (Pinaceae) Based on Nuclear Ribosomal DNA Internal Transcribed Spacer Region Sequences Molecular Phylogenetics and Evolution, 11(1): Lundkvist, K. and Rudin, D., Genetic variation in eleven populations of Picea abies as determined by isozyme analysis. Hereditas 85: Mason, W.L., Negussie, G., Hollingsworth, M.K., Seed pretreatments and nurery regimes for raising Macedonian pine {Pinus peuce Grisebach). Forestry, 68(3): Mickovski, S.B., Ennos, A.R., Anchorage and asymmetry in the root system of Pinus peuce. Silva Fennica, 37 (2): Milev, M., Petkova, K, Alexandrov, P., Iliev, N., Seeds of coniferus species. S., Univ., Foresrtry Publ. House, 124 pp. Mirov, N.T., The genus Pinus. New York: Roland Press. Library of congress catalog card number: Nei, M., 1978: Estimation of average heterozygosity and genetic distance from a small number of individuals. Genetics 89: Nei, M., Shakravarti, A., Drift variances of Fst and Gst statistics obtained from a finite number of isolated populations. Theor. Pop. Biol. 1: Ντάφης Σπ., Τα δάση της Ελλάδας. Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, Θεσσαλονίκη. 192 σελ. Πασαγιάννης, Γ., Μελέτη της γενετικής ποικιλότητας 12 φυσικών πληθυσμών της Δασικής πεύκης (Pinus sylvestris L.) στον Ελλαδικό χώρο, με βιοχημικά γνωρίσματα. Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σελ Petrakis, P.V., Tsitsmpikou, C, Tzakou, O., Couladis, M., Vagias, C, Roussis, V., Needle volatiles from five Pinus species growing in Greece. Flavour and Fragrance Journal, 16(4): Petrovska, D., Stamenkov, M., Karyotype analysis of Pinus peuce Griseb. Sumarsrvo, 33 (1).

11 Popnikola, N., Jovanevic, M., Vidakovic, M., Genetics of Pinus peuce Gris. Annales Forestales 7/6: Scaltsoyiannes, A., Rohr, R., Panetsos, K.P., M., Tsaktsira, 1994: Allozyme frequency distributions in five European populations of Black pine (Pinus nigra Arnold). I. Estimation of genetic variation within and among populations. II. Contribution os isozyme analysis to the taxonomic status of the species. Silvae Genet. 43(1): Scaltsoyiannes, A., Tsaktsira, M., Drouzas, A Allozyme differentiation in the Mediterranean firs. A first comparative study with phylogenetic implications. Plant Systematics and Evolution, 216: Scogin, R., Isoenzyme polymorphisms in natural populations of the genus baptista (Leguminosae). Phytochemistry (Ox.), 8: Τελική Έκθεση Προγράμματος INTERREG Ελλάδα-Βουλγαρία, Ε.Υ.: Απ. Σκαλτσογιάννης, σελ Τσακτίρα, Μ., Έρευνα ισοενζυμικής παραλλακτικότητας φυσικών πληθυσμών Μαύρης Πεύκης (Pinus nigra ARNOLD). Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 120 σελ. Turner, B.L., 1969: Chemosystematics: recent developments. Taxon, 18: Vidakovic, M., Conifers. Morphology and variation. Zagreb: Graficki Zavod Hrvaske. ISBN: Yeh, F.C., El-Kasssaby, Y.A., Enzyme variation in natural populations of Sitka spruce (Picea sitchensis). I. Genetic variation patterns among trees from 10 IUFRO provenances. Can. J. For. Res. 10: Yeh, F.C, Layton, C., The organization of genetic variability in central and marginal populations of Lodgepole pine (Pinus contorta ssp. latifolia). Can.J.Genet. Cytol. 21: Zhelev, P., Gomory, D., Paule, L., Inheritance and linkage of allozymes in a Balkan epidemic, Pinus peuce Griseb. Journal of Heredity, 93:

ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ Ή ΠΕΝΤΑΒΕΛΟΝΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (Pinus peuce) ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ Ή ΠΕΝΤΑΒΕΛΟΝΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (Pinus peuce) ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ Ή ΠΕΝΤΑΒΕΛΟΝΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (Pinus peuce) ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Μιαούλης Μιχάλης, Τσακτσίρα Μαρία και Σκαλτσογιάννης Απόστολος Εργαστήριο Δασικής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΜΗΤΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΤΣΑΚΤΣΙΡΑ ΜΑΡΙΑ

ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΜΗΤΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΤΣΑΚΤΣΙΡΑ ΜΑΡΙΑ Ισοενζυμική ανάλυση επιλεγμένων ατόμων χαλεπίου πεύκης (Pinus halepensis Mill.) για παραγωγή ρητίνης και εφαρμογή μοριακών δεικτών για την ταυτοποίησή τους ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΜΗΤΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΤΣΑΚΤΣΙΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΞΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ

ΑΥΞΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ 1 ΑΥΞΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ Κομματά Αικατερίνη (1), Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου (1), Ιωαννίδης Κων/νος (2), Βαρελίδης Κων/νος (2), Ζυγομαλά

Διαβάστε περισσότερα

Λέξεις κλειδιά Μαύρη πεύκη, ταυτοποίηση κλώνων, ισοένζυμα, τράπεζα γονιδίων

Λέξεις κλειδιά Μαύρη πεύκη, ταυτοποίηση κλώνων, ισοένζυμα, τράπεζα γονιδίων ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΛΩΝΩΝ ΜΑΥΡΗΣ ΠΕΥΚΗΣ (Pinus nigra ARN.) ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Π. Τσολακίδης, Μ. Τσακτσίρα Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ. Απόστολος Σκαλτσογιάννης Καθηγητής

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ. Απόστολος Σκαλτσογιάννης Καθηγητής ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Απόστολος Σκαλτσογιάννης Καθηγητής Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών Σχολή Δασολογίας και Φυσικού

Διαβάστε περισσότερα

Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων. Στρατηγικές Βελτίωσης

Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων. Στρατηγικές Βελτίωσης Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων Στρατηγικές Βελτίωσης 5 Σύνοψη Στη βελτίωση προσπαθούμε να συμπεράνουμε την απόδοση των απογόνων βασιζόμενοι στο φαινότυπο και την απόδοση των γονέων Η μαζική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (PINUS ΗALEPENSIS) ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (PINUS ΗALEPENSIS) ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (PINUS ΗALEPENSIS) ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ Κομματά Αικατερίνη (1), Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου (1), Βαρελίδης Κων/νος (2), Ιωαννίδης Κων/νος (2),

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Εισαγωγή ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Εισαγωγή ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα Εισαγωγή ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Σύνοψη Τα γνωρίσματα που παρατηρούμε (φαινότυπος) είναι η συνδυασμένη έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Διαχείριση της Γενετικής Ποικιλότητας (με έμφαση στα μεσογειακά δάση) 1 Βιοποικιλότητα Ορίζεται,

Διαβάστε περισσότερα

(N , 22 ),

(N , 22 ), 6, 4,1998 11 CHIN ESE BIODIV ERSIT Y 6 (4) :282 286, November, 1998 Ξ 6 Ξ Ξ (, 210014) Villani F ( Institute of Agriforestry, CNR 0510 Porano ( TR), Italy) 8 6 ( Per22 Got22 Est22 Gpi22 Idh21 Idh22 ) (

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Οικολογία και Προστασία Δασικών Οικοσυστημάτων Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Γενετική Ποικιλότητα Εργαστήριο Δασικής Γενετικής Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου apapage@fmenr.duth.gr 25520 41155 6946108940

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Ποσοτική Γενετική ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ.

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Ποσοτική Γενετική ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ. Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα Ποσοτική Γενετική ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Σύνοψη Τα γνωρίσματα που παρατηρούμε (φαινότυπος) είναι η συνδυασμένη

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία - Εφαρμογές ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ - ΜΟΡΙΑΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ 1

Θεωρία - Εφαρμογές ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ - ΜΟΡΙΑΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ 1 ΜΟΡΙΑΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ Θεωρία - Εφαρμογές ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ - ΜΟΡΙΑΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΜΟΡΙΑΚΟΥΣ Έπιλογή με βάση: ΔΕΙΚΤΕΣ Φαινοτυπικοί δείκτες Γενετικοί δείκτες Μοριακοί δείκτες (Πρωτεϊνικοί &

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή εργασία ΜΟΡΙΑΚΗ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΤΥΠΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΝΟΣ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΣΚΛΗΡΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΡΑΠΕΖΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΕΡΟΖΥΓΩΤΙΑ ΚΑΙ ΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΔΑΣΙΚΑ ΔΕΝΔΡΑ: ΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΚΩΝΟΦΟΡΟΥ ΚΑΙ ΕΝΟΣ ΠΛΑΤΥΦΥΛΛΟΥ. Αραβανόπουλος Φ. Α. 1*

ΕΤΕΡΟΖΥΓΩΤΙΑ ΚΑΙ ΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΔΑΣΙΚΑ ΔΕΝΔΡΑ: ΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΚΩΝΟΦΟΡΟΥ ΚΑΙ ΕΝΟΣ ΠΛΑΤΥΦΥΛΛΟΥ. Αραβανόπουλος Φ. Α. 1* ΕΤΕΡΟΖΥΓΩΤΙΑ ΚΑΙ ΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΔΑΣΙΚΑ ΔΕΝΔΡΑ: ΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΚΩΝΟΦΟΡΟΥ ΚΑΙ ΕΝΟΣ ΠΛΑΤΥΦΥΛΛΟΥ Αραβανόπουλος Φ. Α. 1* 1. Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτιώσεως Δασοπονικών Ειδών, Τμήμα Δασολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΔΑΣΟΠΟΝΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΔΑΣΟΠΟΝΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΔΑΣΟΠΟΝΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ Μεταπτυχιακή Διατριβή του Μιαούλη Μιχαήλ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αποτίμηση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς στα δάση μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα Η προσέγγιση για την αποκατάστασή τους

Αποτίμηση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς στα δάση μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα Η προσέγγιση για την αποκατάστασή τους LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης Αποτίμηση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς στα δάση μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα Η προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

LIFE PINUS Η δομημένη προσέγγιση για την αποκατάσταση των καμένων δασών μαύρης πεύκης

LIFE PINUS Η δομημένη προσέγγιση για την αποκατάσταση των καμένων δασών μαύρης πεύκης LIFE PINUS Η δομημένη προσέγγιση για την αποκατάσταση των καμένων δασών μαύρης πεύκης Τα δάση μαύρης πεύκης στην Ευρώπη, την Ελλάδα και τον Πάρνωνα Pinus nigra subsp. nigra var. caramanica Στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση της δομής των συστάδων μαύρης Πεύκης (Pinus nigra Arn.) στην περιοχή του Νοτιοανατολικού Ολύμπου

Ανάλυση της δομής των συστάδων μαύρης Πεύκης (Pinus nigra Arn.) στην περιοχή του Νοτιοανατολικού Ολύμπου Ανάλυση της δομής των συστάδων μαύρης Πεύκης (Pinus nigra Arn.) στην περιοχή του Νοτιοανατολικού Ολύμπου Ράπτης Δ. 1, Ζάγκας Δ. 2, Καραμανώλης, Δ. 2, Καρνούσκος Π., Ζάγκας Θ. 1 1 : Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο,

Διαβάστε περισσότερα

Κ ι λ µα µ τι τ κές έ Α λλ λ α λ γές Επι π πτ π ώ τ σει ε ς στη τ β ιοπο π ικιλό λ τη τ τα τ κ αι τ η τ ν ν ά γρια ζ ωή

Κ ι λ µα µ τι τ κές έ Α λλ λ α λ γές Επι π πτ π ώ τ σει ε ς στη τ β ιοπο π ικιλό λ τη τ τα τ κ αι τ η τ ν ν ά γρια ζ ωή Επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και την άγρια ζωή Η παγκόσµια κλιµατική αλλαγή θεωρείται ως η σηµαντικότερη τρέχουσα απειλή για τη βιοποικιλότητα του πλανήτη. Παραδείγµατα από την Κυπριακή Φύση Μερικές από

Διαβάστε περισσότερα

«Εφαρμογή της ανάλυσης επιβίωσης για την αξιολόγηση της θνησιμότητας των δέντρων στο δάσος Ελατιάς Δράμας»

«Εφαρμογή της ανάλυσης επιβίωσης για την αξιολόγηση της θνησιμότητας των δέντρων στο δάσος Ελατιάς Δράμας» Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Δασολογίας Μεταπτυχιακή διατριβή «Εφαρμογή της ανάλυσης επιβίωσης για την αξιολόγηση της θνησιμότητας των δέντρων στο δάσος Ελατιάς Δράμας» Αποστολοπούλου Ευαγγελία

Διαβάστε περισσότερα

Λέξεις κλειδιά: γενετική ποικιλότητα, αυξητικά γνωρίσματα, συντελεστής κληρονομικής ικανότητας, επιλογή, γενετική συσχέτιση.

Λέξεις κλειδιά: γενετική ποικιλότητα, αυξητικά γνωρίσματα, συντελεστής κληρονομικής ικανότητας, επιλογή, γενετική συσχέτιση. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (P. halepensis Mill.) ΓΙΑ ΑΥΞΗΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΣΕ ΠΕΙΡΑΜΑ ΔΟΚΙΜΗΣ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΥΒΟΙΑΣ Κομματά Α. (1), Π.Γ. Αλιζώτη (2), Κ. Ιωαννίδης

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή και Ποσοτική Γενετική. Εξέλιξη

Πληθυσμιακή και Ποσοτική Γενετική. Εξέλιξη Πληθυσμιακή και Ποσοτική Γενετική Εξέλιξη Σύνοψη Οι πληθυσμοί χαρακτηρίζονται από τις συχνότητες των γενοτύπων και των αλληλομόρφων τους Κάθε πληθυσμός έχει τη δική του γενετική «δομή» Μπορούμε να μετρήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Οικολογία και Προστασία Δασικών Οικοσυστημάτων Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική & πληθυσμιακή δομή Εργαστήριο Δασικής Γενετικής Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Πολλοί πληθυσμοί Εξετάσαμε τους εξελικτικούς

Διαβάστε περισσότερα

LIFE PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα μέσω μιας δομημένης προσέγγισης

LIFE PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα μέσω μιας δομημένης προσέγγισης LIFE PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα μέσω μιας δομημένης προσέγγισης Εταίροι, διάρκεια και προϋπολογισμός Έναρξη έργου 1/1/2009 Oλοκλήρωση 30/6/2013 To έργο έχει προϋπολισμό 3,035,791.00

Διαβάστε περισσότερα

Δομή του πληθυσμού του σπάνιου και απειλούμενου φυτού Eriolobus trilobatus στο Ν. Έβρου

Δομή του πληθυσμού του σπάνιου και απειλούμενου φυτού Eriolobus trilobatus στο Ν. Έβρου Δομή του πληθυσμού του σπάνιου και απειλούμενου φυτού Eriolobus trilobatus στο Ν. Έβρου Παπαλαζάρου Κ. 1, Μπαλάσκα Κ. 1, Κοράκης Γ. 1, Ποϊραζίδης Κ. 1, Παπαγεωργίου Α.Χ. 1 1 Εργαστήριο Δασικής Γενετικής,

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε γνήσιο αντίγραφο φέρει υπογραφή του συγγραφέα. / Each genuine copy is signed by the author.

Κάθε γνήσιο αντίγραφο φέρει υπογραφή του συγγραφέα. / Each genuine copy is signed by the author. Κάθε γνήσιο αντίγραφο φέρει υπογραφή του συγγραφέα. / Each genuine copy is signed by the author. 2012, Γεράσιμος Χρ. Σιάσος / Gerasimos Siasos, All rights reserved. Στοιχεία επικοινωνίας συγγραφέα / Author

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Γενετική Εισαγωγή: Βασικές έννοιες

Δασική Γενετική Εισαγωγή: Βασικές έννοιες Δασική Γενετική Εισαγωγή: Βασικές έννοιες Χειμερινό εξάμηνο 2014-2015 Γενετική Πειραματική επιστήμη της κληρονομικότητας Προέκυψε από την ανάγκη κατανόησης της κληρονόμησης οικονομικά σημαντικών χαρακτηριστικών

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Οικολογία και Προστασία Δασικών Οικοσυστημάτων Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Μέγεθος πληθυσμού & γενετική εκτροπή Εργαστήριο Δασικής Γενετικής Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Κατά τύχη... Στα πρώιμα

Διαβάστε περισσότερα

Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων. Μέθοδοι Βελτίωσης

Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων. Μέθοδοι Βελτίωσης Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων 4 Μέθοδοι Βελτίωσης Σύνοψη Η βελτίωση στοχεύει στην αλλαγή της γενετικής σύστασης των φυτών προς όφελος των χαρακτήρων που εμείς επιλέγουμε. Η φαινοτυπική ποικιλότητα

Διαβάστε περισσότερα

Μοριακή Ανάλυση Φυτών

Μοριακή Ανάλυση Φυτών Μοριακή Ανάλυση Φυτών Μοριακοί Δείκτες Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Γενετική ποικιλομορφία Είναι η βάση της εξέλιξης Προϋπόθεση προσαρμογής σε νέα περιβάλλοντα Το μέρος

Διαβάστε περισσότερα

Αριστοτέλης Παπαγεωργίου. Εφαρµοσµένη ασική Γενετική. Κεφάλαιο 3 ο

Αριστοτέλης Παπαγεωργίου. Εφαρµοσµένη ασική Γενετική. Κεφάλαιο 3 ο Αριστοτέλης Παπαγεωργίου Εφαρµοσµένη ασική Γενετική Κεφάλαιο 3 ο Ορεστιάδα 2006 1 Γενετική βελτίωση δασοπονικών ειδών Στο προηγούµενο µάθηµα αναφερθήκαµε στους τρόπους µε τους οποίους µετρούµε τη διαφοροποίηση

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Η πυρκαγιά Η θέση της πυρκαγιάς

Διαβάστε περισσότερα

LIFE ENVIRONMENT STRYMON

LIFE ENVIRONMENT STRYMON LIFE ENVIRONMENT STRYMON Ecosystem Based Water Resources Management to Minimize Environmental Impacts from Agriculture Using State of the Art Modeling Tools in Strymonas Basin LIFE03 ENV/GR/000217 Task

Διαβάστε περισσότερα

Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής

Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής Γιώργος Πουλής, Δασολόγος M.Sc. Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων Διάρθρωση της παρουσίασης Σχεδιασμός ενός προγράμματος παρακολούθησης Η

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Δασολόγος

ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Δασολόγος ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΕΙΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ : ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων

Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Μ. Αριανούτσου, Δρ. Καζάνης Δημήτρης Τομέας Οικολογίας - Ταξινομικής Τομέας Οικολογίας -Τμήμα Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Γενετική πληθυσμών. Εισαγωγή στη Δασική Γενετική. Χειμερινό εξάμηνο

Γενετική πληθυσμών. Εισαγωγή στη Δασική Γενετική. Χειμερινό εξάμηνο Εισαγωγή στη Δασική Γενετική Γενετική πληθυσμών Χειμερινό εξάμηνο 2014-2015 Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Ορεστιάδα Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Δασικής Γενετικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 03. ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ & ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 03. ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ & ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 03. ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ & ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ 1 ΠΟΣΟΤΙΚΟ ΓΝΩΡΙΣΜΑ ΑΑββΓΓδδεεΖΖ αριθμός φυτών 50 00 150 100 50 0 10 5 184 119 17 87 40 1 5 0-10 10-0 0-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 80-90 απόδοση/φ υτό

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα παρακολούθησης φυσικής αναγέννησης μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα για το έτος 2012

Αποτελέσματα παρακολούθησης φυσικής αναγέννησης μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα για το έτος 2012 Έργο Life07 NAT/GR/000286 «Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μίας δομημένης προσέγγισης» NATURA 2000 Αποτελέσματα παρακολούθησης φυσικής αναγέννησης μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή Γενετική

Πληθυσμιακή Γενετική Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης Πληθυσμιακή Γενετική Γενετική Ποικιλότητα Κων/νος Τζανταρμάς Αριστοτέλης Παπαγεωργίου Κλάδοι της Γενετικής 1. Κλασική γενετική 2. Μοριακή γενετική 3. Πληθυσμιακή γενετική 4. Ποσοτική

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα.

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Γεωργιάδης Χρήστος Λεγάκις Αναστάσιος Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση και προστασία γενετικών πόρων

ιαχείριση και προστασία γενετικών πόρων Εφαρµοσµένη ασική Γενετική ιαχείριση και προστασία γενετικών πόρων Θερινό εξάµηνο 2006 ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης, Ορεστιάδα Τµήµα ασολογίας & ιαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο ασικής

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Οι δράσεις αποκατάστασης του καμένου δάσους μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Οι δράσεις αποκατάστασης του καμένου δάσους μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Οι δράσεις αποκατάστασης του καμένου δάσους μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Η πυρκαγιά Η θέση της πυρκαγιάς στην ευρύτερη περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

πληθυσμών του αρουραίου (Rattus rattus)σε συμπλέγματα νησιών και βραχονησίδων των ελληνικών θαλασσών

πληθυσμών του αρουραίου (Rattus rattus)σε συμπλέγματα νησιών και βραχονησίδων των ελληνικών θαλασσών Γενετική δομή και πρότυπα διαφοροποίησης των πληθυσμών του αρουραίου (Rattus rattus)σε συμπλέγματα νησιών και βραχονησίδων των ελληνικών θαλασσών Δημήτρης Τσαπάρης Jacob Fric Αθήνα, Οκτώβριος 2012 Jon

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Οικολογία και Προστασία Δασικών Οικοσυστημάτων Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Μέγεθος πληθυσμού & γενετική εκτροπή Εργαστήριο Δασικής Γενετικής Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Κατά τύχη... Στα πρώιμα

Διαβάστε περισσότερα

Βαλκανικά και Εθνικά Σχέδια Δράσης για τους γύπες και η εφαρμογή τους στo Εθνικό Πάρκο Δαδιάς

Βαλκανικά και Εθνικά Σχέδια Δράσης για τους γύπες και η εφαρμογή τους στo Εθνικό Πάρκο Δαδιάς Βαλκανικά και Εθνικά Σχέδια Δράσης για τους γύπες και η εφαρμογή τους στo Εθνικό Πάρκο Δαδιάς Βασιλάκης Δ., Σκαρτσή Θ., Ποϊραζιδης Κ., Μαρίνος Γ. Η συμβολή του Life-Φύση III στην ολοκληρωμένη διαχείριση

Διαβάστε περισσότερα

Διαφύλαξη της γεωργικής μας κληρονομιάς

Διαφύλαξη της γεωργικής μας κληρονομιάς Διαφύλαξη της γεωργικής μας κληρονομιάς Αλκίνοος Νικολαΐδης, Διευθυντής Αξία των τοπικών ποικιλιών Οι τοπικές ποικιλίες καλλιεργούμενων ειδών είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιας εξελικτικής διαδικασίας και επιλογής

Διαβάστε περισσότερα

σπανίων φυλών των ζώων

σπανίων φυλών των ζώων Προβλήματα διατήρησης των σπανίων φυλών των ζώων Problems of conservation of rare breeds of animals Ανεξέλεγκτες διασταυρώσεις στα ποίμνια Μικρό μέγεθος Ελεγχο ομομειξίας μ Αδυναμία κατάταξης των ζώων

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Το γενετικό επίπεδο της βιοποικιλότητας 1 Υποκατάσταση μέτρησης Η βιοποικιλότητα ορίζεται, αλλά

Διαβάστε περισσότερα

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 3. ΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 3. ΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 3. ΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ 1 ΠΟΙΟΤΙΚΑ - ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ 2 F f a A g g m m b b H H N n C e C E i K i k o P O P L L Ποιοτικό γνώρισμα 3 F f a A g g m m b b H H N n C e C E i K i k o P O

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΥΤΑ. (Μοριακή Βελτίωση)

ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΥΤΑ. (Μοριακή Βελτίωση) ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΥΤΑ (Μοριακή Βελτίωση) 1 Βασίζεται στη χρήση μοριακών δεικτών που είναι συνδεδεμένοι με επιθυμητές χρωμοσωμικές περιοχές. Μοριακοί δείκτες είναι τυχαία επιλεγμένα τμήματα DNA χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

* ** *** *** Jun S HIMADA*, Kyoko O HSUMI**, Kazuhiko O HBA*** and Atsushi M ARUYAMA***

* ** *** *** Jun S HIMADA*, Kyoko O HSUMI**, Kazuhiko O HBA*** and Atsushi M ARUYAMA*** J. Jpn. Soc. Soil Phys. No. +*2, p. +3,2,**2 * ** *** *** Influence Area of Stem Flow on a Soil of Deciduous Forest Floor by Electric Resistivity Survey and the Evaluation of Groundwater Recharge through

Διαβάστε περισσότερα

AdaptFor Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα

AdaptFor Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα LIFE+ Περιβαλλοντική Πολιτική και Διακυβέρνηση 2008 AdaptFor Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα Βασιλική Χρυσοπολίτου Δήμητρα Κεμιτζόγλου 13.12.2010, Αθήνα Δήμητρα Κεμιτζόγλου

Διαβάστε περισσότερα

AΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

AΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ AΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΠΙΕΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μιχαήλ Νικητάκης 1, Ανέστης Σίτας 2, Γιώργος Παπαδουράκης Ph.D 1, Θοδωρής Πιτηκάρης 3

Μιχαήλ Νικητάκης 1, Ανέστης Σίτας 2, Γιώργος Παπαδουράκης Ph.D 1, Θοδωρής Πιτηκάρης 3 Information literacy and the autonomous learner Μιχαήλ Νικητάκης 1, Ανέστης Σίτας 2, Γιώργος Παπαδουράκης Ph.D 1, Θοδωρής Πιτηκάρης 3 1) Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Κρήτης, nikit@lib.teiher.gr, r,

Διαβάστε περισσότερα

Identification of Fish Species using DNA Method

Identification of Fish Species using DNA Method 5 * * * Identification of Fish Species using DNA Method Yuumi KAWASHIMA*, Takayuki KATAYAMA* and Yukihiko YAMAZAKI* *Central Customs Laboratory, Ministry of Finance 6-3-5, Kashiwanoha, Kashiwa, Chiba 277-0882,

Διαβάστε περισσότερα

Study of urban housing development projects: The general planning of Alexandria City

Study of urban housing development projects: The general planning of Alexandria City Paper published at Alexandria Engineering Journal, vol, No, July, Study of urban housing development projects: The general planning of Alexandria City Hisham El Shimy Architecture Department, Faculty of

Διαβάστε περισσότερα

Α. Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς της 23/8/2007 στο Πάρνωνα

Α. Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς της 23/8/2007 στο Πάρνωνα Η παρούσα έκθεση συντάχθηκε στο πλαίσιο του έργου Life07 NAT/GR/000286 «Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μίας δομημένης προσέγγισης» (www.parnonaslife.gr) που υλοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Βιοτεχνολογία Φυτών. Μοριακοί Δείκτες (Εισαγωγή στη Μοριακή Βιολογία)

Βιοτεχνολογία Φυτών. Μοριακοί Δείκτες (Εισαγωγή στη Μοριακή Βιολογία) Βιοτεχνολογία Φυτών ΔΠΘ / Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης ΠΜΣ Αειφορικά Συστήματα Παραγωγής και Περιβάλλον στη Γεωργία Μοριακοί Δείκτες (Εισαγωγή στη Μοριακή Βιολογία) Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Μαζοπίνακες για τη δασική πεύκη (Pinus sylvestris L.) στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς της Ροδόπης.

Μαζοπίνακες για τη δασική πεύκη (Pinus sylvestris L.) στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς της Ροδόπης. Μαζοπίνακες για τη δασική πεύκη (Pinus sylvestris L.) στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς της Ροδόπης. Ιωάννης Λυπηρίδης Δασολόγος 1 ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ Εισαγωγή Περιοχή έρευνας Υλικά και Μέθοδοι Αποτελέσματα - Συζήτηση

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής / Ζιζανιολογίας 2 ο Εξάμηνο (Εαρινό) Εισαγωγή. Δρ. Γεωργία Τοουλάκου

Εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής / Ζιζανιολογίας 2 ο Εξάμηνο (Εαρινό) Εισαγωγή. Δρ. Γεωργία Τοουλάκου Εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής / Ζιζανιολογίας 2 ο Εξάμηνο (Εαρινό) 2018-2019 Εισαγωγή Δρ. Γεωργία Τοουλάκου Η Συστηματική Βοτανική είναι κλάδος της Βοτανικής. δηλαδή της επιστήμης η οποία ασχολείται

Διαβάστε περισσότερα

Οι βελτιωτικές μέθοδοι ανήκουν σε δύο βασικές κατηγορίες:

Οι βελτιωτικές μέθοδοι ανήκουν σε δύο βασικές κατηγορίες: Βελτίωση Φυτών Βελτίωση Σταυρογονιμοποιούμενων φυτών Γενικά Οι πληθυσμοί των σταυρογονιμοποιούμενων φυτών, σαν συνέπεια της δομής τους, υποφέρουν από ομομεικτικό εκφυλισμό. Οι μέθοδοι βελτίωσης των φυτών

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 5 ο. Γονιδιακοί δείκτες

Μέρος 5 ο. Γονιδιακοί δείκτες Μέρος 5 ο Γονιδιακοί δείκτες R.C. Lewontin 1966 K.B. Mullis 1983 Εισαγωγή στη δασική γενετική Γονιδιακοί δείκτες Όπως είδαµε στα προηγούµενα κεφάλαια, η γενετική πληροφορία είναι οργανωµένη πάνω σε µια

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Γενετική Τα πειράματα του Mendel

Δασική Γενετική Τα πειράματα του Mendel Δασική Γενετική Τα πειράματα του Mendel Χειμερινό εξάμηνο 2014-2015 Παράδοξο... Οι απόγονοι μοιάζουν στους γονείς τους Δεν είναι όμως ακριβώς ίδιοι, ούτε με τους γονείς τους, ούτε μεταξύ τους Κληρονομικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Α. Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς της 23/8/2007 στο Πάρνωνα

Α. Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς της 23/8/2007 στο Πάρνωνα Η παρούσα έκθεση συντάχθηκε στο πλαίσιο του έργου Life07 NAT/GR/000286 «Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μίας δομημένης προσέγγισης» (www.parnonaslife.gr) που υλοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Τομέας Περιβαλλοντικής Υδραυλικής και Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής (III) Εργαστήριο Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής TECHNICAL UNIVERSITY OF CRETE SCHOOL of

Διαβάστε περισσότερα

Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής, Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ. 2

Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής, Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ. 2 ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ & ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ, ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ, ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Χριστοπούλου Α 1, Φύλλας ΝΜ 2, Αριανούτσου Μ 3 1 Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΣΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ιευθυντής: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ι. ΣΤΑΜΟΥ, Καθηγητής ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εξελικτικοί παράγοντες

Εξελικτικοί παράγοντες Εισαγωγή στη Δασική Γενετική Εξελικτικοί παράγοντες Χειμερινό εξάμηνο 2014-2015 Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Ορεστιάδα Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Δασικής

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή Γενετική

Πληθυσμιακή Γενετική Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης Πληθυσμιακή Γενετική Υπολογισμός γενετικής ποικιλότητας Κων/νος Τζανταρμάς Αριστοτέλης Παπαγεωργίου Άσκηση Hardy Weinberg 1. Στο ευρωπαϊκό σαλιγκάρι της ξηράς Cepaea nemoralis

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ

ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ FRAMME LIFE 08 NAT//GR//000533 ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ Το FRAMME, "Μεθοδολογία Αποκατάστασης Πυρόπληκτων Μεσογειακών Δασών - Ασφάλεια & Αποδοτικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Η πορεία της βιοποικιλότητας στο χρόνο

Η πορεία της βιοποικιλότητας στο χρόνο Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων / ΔΠΘ Η πορεία της βιοποικιλότητας στο χρόνο ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ & ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Ιδανικός πλανήτης για τη ζωή Θερμοκρασία

Διαβάστε περισσότερα

Π. Τερζόπουλος, Προϊστάμενος Eργαστηρίου Eλέγχου Σπόρων, ΣΠΥΡΟΥ Α.Ε.Β.Ε

Π. Τερζόπουλος, Προϊστάμενος Eργαστηρίου Eλέγχου Σπόρων, ΣΠΥΡΟΥ Α.Ε.Β.Ε Π. Τερζόπουλος, Προϊστάμενος Eργαστηρίου Eλέγχου Σπόρων, ΣΠΥΡΟΥ Α.Ε.Β.Ε ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΝΩΣΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΔΟΜΗΣ Χρήσιμη για την αποτελεσματική τους χρήση Μπορεί να βοηθήσει στην ταυτοποίηση τους, κάτι που είναι

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα παρακολούθησης φυσικής αναγέννησης μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα για το έτος 2011

Αποτελέσματα παρακολούθησης φυσικής αναγέννησης μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα για το έτος 2011 Έργο Life07 NAT/GR/000286 «Αποκατάσταση των δασών Pin us nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μίας δομημένης προσέγγισης» NATURA 2000 Αποτελέσματα παρακολούθησης φυσικής αναγέννησης μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΘΑΝΟΤΡΟΦΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΜΕΘΑΝΙΟΥ ΣΕ ΜΕΘΑΝΟΛΗ

ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΘΑΝΟΤΡΟΦΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΜΕΘΑΝΙΟΥ ΣΕ ΜΕΘΑΝΟΛΗ Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος Πτυχιακή εργασία ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΘΑΝΟΤΡΟΦΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΜΕΘΑΝΙΟΥ ΣΕ ΜΕΘΑΝΟΛΗ Ιρένα Κυπριανίδου Λεμεσός, Μάιος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ Εργαστήριο: Μιτοχονδριακό DNA και RFLPs Τριανταφυλλίδης Α Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας. Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ.

Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας. Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ. Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ. Ψαρρή Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Πέτρος Κακούρος και Αντώνης Αποστολάκης

Πέτρος Κακούρος και Αντώνης Αποστολάκης Εγκατάσταση και αποτελέσματα παρακολούθησης της φυσικής και τεχνητής αποκατάστασης των δασών μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα, προοπτικές έρευνας και τεκμηρίωσης Πέτρος Κακούρος και Αντώνης Αποστολάκης Ο σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής

Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής Έργο: LIFE+ Προσαρμογή της δασικής διαχείρισης στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα AdaptFor (Life08 ENV/GR/00054).

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Οικολογία και Προστασία Δασικών Οικοσυστημάτων Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Μεταλλάξεις Εργαστήριο Δασικής Γενετικής Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Μεταλλάξεις και εξέλιξη Η πρώτη ύλη της εξέλιξης

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα

Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα Ι. Αναστασίου, Χ. Γεωργιάδης & Α. Λεγάκις Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Κληρονομικότητα ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ.

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Κληρονομικότητα ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ. Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα Κληρονομικότητα ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Σύνοψη Τα γνωρίσματα που παρατηρούμε (φαινότυπος) είναι η συνδυασμένη έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Βελτίωση Φυτών. Βελτίωση Σταυρογονιμοποιούμενων φυτών. Είδη ποικιλιών

Βελτίωση Φυτών. Βελτίωση Σταυρογονιμοποιούμενων φυτών. Είδη ποικιλιών Βελτίωση Σταυρογονιμοποιούμενων φυτών Είδη ποικιλιών Πληθυσμοί ελεύθερης επικονίασης (OP) Είναι ετερογενείς και ετεροζύγωτοι πληθυσμοί που παράγονται με ανοιχτή, χωρίς έλεγχο επικονίαση. Η επιλογή τέτοιου

Διαβάστε περισσότερα

Retrieval of Seismic Data Recorded on Open-reel-type Magnetic Tapes (MT) by Using Existing Devices

Retrieval of Seismic Data Recorded on Open-reel-type Magnetic Tapes (MT) by Using Existing Devices No. 3 + 1,**- Technical Research Report, Earthquake Research Institute, University of Tokyo, No. 3, pp. + 1,,**-. MT * ** *** Retrieval of Seismic Data Recorded on Open-reel-type Magnetic Tapes (MT) by

Διαβάστε περισσότερα

Department of Biological Sciences, Texas Tech University, MS 43131, Lubbock,Texas 79409-3131. 3

Department of Biological Sciences, Texas Tech University, MS 43131, Lubbock,Texas 79409-3131. 3 1 Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ηράκλειο Κρήτης. 2 Department of Biological Sciences, Texas Tech University, MS 43131, Lubbock,Texas 79409-3131. 3 Department of Biology, Faculty of Science, Dokuz

Διαβάστε περισσότερα

Βελτίωση Φυτών. Ανάμεικτες ποικιλίες

Βελτίωση Φυτών. Ανάμεικτες ποικιλίες Στόχος: Η παράκαμψη των δυσμενών επιπτώσεων της απόλυτης ομοιομορφίας μιας μονογονοτυπικής ποικιλίας ως προς την: - ανθεκτικότητα σε διάφορες φυλές ενός παθογόνου - προσαρμοστικότητα σε διάφορα περιβάλλοντα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙAΧΕIΡΙΣΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ» Του φοιτητή Κασαπιάν Αρτίν Αρ. Μητρώου: 2000.05.0042 Επιβλέπων Καθηγητής Παλαιολόγος Ευάγγελος

Διαβάστε περισσότερα

A life-table metamodel to support management of data deficient species, exemplified in sturgeons and shads. Electronic Supplementary Material

A life-table metamodel to support management of data deficient species, exemplified in sturgeons and shads. Electronic Supplementary Material A life-table metamodel to support management of data deficient species, exemplified in sturgeons and shads Electronic Supplementary Material Ivan Jarić 1,2*, Jörn Gessner 1 and Mirjana Lenhardt 3 1 Leibniz-Institute

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 02. ΓΕΝΕΤΙΚΗ & ΦΑΙΝΟΤΥΠΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 02. ΓΕΝΕΤΙΚΗ & ΦΑΙΝΟΤΥΠΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ. ΓΕΝΕΤΙΚΗ & ΦΑΙΝΟΤΥΠΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΠΟΙΟΤΙΚΟ ΓΝΩΡΙΣΜΑ ποσοστό φυτών % Χρώμα άνθους: ΑΑ κόκκινο, aa άσπρο, Αa ρόζ Ρ ΑΑ Ρ x F 75 aa 5 5 Αa Αa AA, Aa, aa / (καμία επίδραση από το περιβάλλον

Διαβάστε περισσότερα

Molecular evolutionary dynamics of respiratory syncytial virus group A in

Molecular evolutionary dynamics of respiratory syncytial virus group A in Molecular evolutionary dynamics of respiratory syncytial virus group A in recurrent epidemics in coastal Kenya James R. Otieno 1#, Charles N. Agoti 1, 2, Caroline W. Gitahi 1, Ann Bett 1, Mwanajuma Ngama

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ CLIMATOLOGY

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ CLIMATOLOGY 10 ο COMECAP 2010, Πρακτικά Συνεδρίου, Πάτρα 10 th COMECAP 2010, Proceedings, Patras, Greece ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ CLIMATOLOGY ΥΧΡΟΥΡΟΝΗΚΖ ΓΗΑΚΤΜΑΝΖ ΣΧΝ ΖΛΔΚΣΡΗΚΧΝ ΔΚΚΔΝΧΔΧΝ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΥΡΟΝΗΚΖ ΠΔΡΗΟΓΟ 1998-2007

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΚΑΒΑΣ 1 ΒΙΟΛΟΓΟΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΚΑΒΑΣ 1 ΒΙΟΛΟΓΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ον ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΩ 1. Τι είναι κυτταρικός κύκλος, και τα δυο είδη κυτταρικής διαίρεσης. 2. Από τα γεγονότα της μεσόφασης να μην μου διαφεύγει η αντιγραφή του γενετικού

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία. Παραδοσιακά Προϊόντα Διατροφική Αξία και η Πιστοποίηση τους

Πτυχιακή Εργασία. Παραδοσιακά Προϊόντα Διατροφική Αξία και η Πιστοποίηση τους ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Παραδοσιακά Προϊόντα Διατροφική Αξία και η Πιστοποίηση τους Εκπόνηση:

Διαβάστε περισσότερα

Γενετική βελτίωση δασοπονικών ειδών

Γενετική βελτίωση δασοπονικών ειδών Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα Γενετική βελτίωση δασοπονικών ειδών ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Σύνοψη Τα γνωρίσματα που παρατηρούμε (φαινότυπος) είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΖΜΑΣΩΝ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΖΜΑΣΩΝ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΖΜΑΣΩΝ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ Γηπισκαηηθή Δξγαζία ηνπ Φνηηεηή ηνπ ηκήκαηνο Ζιεθηξνιόγσλ Μεραληθώλ θαη Σερλνινγίαο Ζιεθηξνληθώλ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ Μοριακοί Δείκτες Επιμέλεια διαφανειών Τραντάς Μάνος 1 Μοριακοί Δείκτες είναι αλληλουχίες DNA (ή πρωτεϊνών) που μπορούν να συσχετιστούν με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ώστε να ανιχνευτούν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Το franchising ( δικαιόχρηση ) ως µέθοδος ανάπτυξης των επιχειρήσεων λιανικού εµπορίου

Διαβάστε περισσότερα