Μαρίνα Ελευθερίου Ψυχολόγος ΑΠΘ Ψυχοθεραπεύτρια ΓΣΘ Επιστημονικός Συνεργάτης ΓΝΠαπαγεωργίου Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer.

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μαρίνα Ελευθερίου Ψυχολόγος ΑΠΘ Ψυχοθεραπεύτρια ΓΣΘ Επιστημονικός Συνεργάτης ΓΝΠαπαγεωργίου Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer."

Ζηναις Δράκος
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Μαρίνα Ελευθερίου Ψυχολόγος ΑΠΘ Ψυχοθεραπεύτρια ΓΣΘ Επιστημονικός Συνεργάτης ΓΝΠαπαγεωργίου Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer Φιλικά γεύματα

2 Επαγγελματική εμπειρία 10 χρόνια στη Μονάδα Αντιμετώπισης Προβλημάτων Νόσου Alzheimer «Αγία Ελένη» Ομάδα Κατ οίκον 10 χρόνια Επιστημονικός Συνεργάτης στη Νευρολογική Κλινική ΓΝΠαπαγεωργίου 8 χρόνια αυτοαπασχολούμενη

3 Άνοια και απώλεια βάρους Η άνοια καθώς εξελίσσεται επιδεινώνονται οι νοητικές δυσκολίες και παράλληλα και όλες οι λειτουργίες της καθημερινής ζωής του ασθενούς. Τα προβλήματα διατροφής έχουν μελετηθεί σε συνδυασμό με την απώλεια βάρους σε ασθενείς με μέτρια και σοβαρή άνοια (Athlin & Norberg 1987a, Sandman et al. 1988b, Mamhidir et al, 2007).

4 Σχετικές μελέτες Ένα πιο φιλικό και ήρεμο περιβάλλον βελτιώνει την πρόσληψη τροφής σε ασθενείς με άνοια που ζούνε σε ιδρύματα (Mamhidir et al, 2007). Ένα δύσκολο και απαιτητικό θέμα είναι η διατροφή των ασθενών ακόμα και σε αρχικά στάδια (Holm και Soderhamn 2003) Ιδιαίτερη προσοχή σε διατροφικά ζητήματα μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών (Manthorpe & Watson 2003).

5 Η εταιρεία Alzheimer του Ηνωμένου Βασιλείου δίνει έμφαση στη σίτιση και την ενυδάτωση των ασθενών ως κάτι που είναι σημαντικό για όλους τους ανθρώπους και σχετίζεται άμεσα με την ποιότητα της ζωής τους.

6 Άνοια Ικανότητα σίτισης Συμπεριφορικά προβλήματα Μειωμένη όρεξη Έλλειψη κορεσμού Λεπτή κινητικότητα και συντονισμός επηρεασμένα Δυσκολία στη μάσηση Αγνωσία Κακή σίτιση

7 Συμπεριφορικά προβλήματα

8 Συμπεριφορικά προβλήματα Ανησυχία Τάσεις φυγής Αγνωσία προσώπων Ιδέες ότι θα τους δηλητηριάσουν Εάν αρνείται το φαγητό: δώστε κάτι στεγνό στο χέρι προσπαθείστε αργότερα φάτε κι εσείς από το φαγητό του επικοινωνήστε με τον θεράποντα ιατρό

9 Μειωμένη όρεξη

10 Μειωμένη όρεξη Πιθανές αιτίες Δυσκολίες να αναγνωρίσει το φαγητό στο πιάτο του. Πόνο στη στοματική κοιλότητα ή γενικευμένος Παρενέργεια φαρμάκων Μειωμένη κινητικότητα Μειωμένη αίσθηση γεύσης και όσφρησης

11 Tips την ώρα του γεύματος Γευματίστε μακριά από την τηλεόραση ή άλλα ερεθίσματα που αποσπούν την προσοχή Αποφύγετε να έχετε στο τραπέζι περιττά πράγματα. Διαχωρίστε το φαγητό από το πιάτο. Οπτικοχωρικές δυσλειτουργίες και προβλήματα όρασης μπορεί να δημιουργούν δυσκολίες στον ασθενή στο να ξεχωρίσει το φαγητό στο πιάτο ή το πιάτο στο τραπέζι. Βοηθάει να χρησιμοποιείτε άσπρα πιάτα με σουπλά που κάνει αντίθεση. Αποφύγετε χρωματιστά πιάτα και τραπεζομάντηλα.

13 Tips την ώρα του γεύματος Σερβίρετε ένα φαγητό τη φορά. Παράδειγμα, πρώτα τις πατάτες και μετά το κρέας. Έχετε στο νου προσωπικές προτιμήσεις για τον ασθενή αλλά και αναμένετε ενδεχόμενες αλλαγές λόγω της ασθένειας. Αφήστε χρόνο για το γεύμα. Υπενθυμίζετε τον ασθενή να μασάει και να καταπίνει προσεκτικά. Τρώτε μαζί και κάντε την ώρα του φαγητού ευχάριστη. Μπορεί να μη θυμάται ότι έχει φάει και να ζητάει συνέχεια. Χωρίστε το γεύμα σε πολλά μικρά. Ελέξτε τη θερμοκρασία του φαγητού. Τα άτομα με άνοια μπορεί να δυσκολεύονται να πούνε τι τους ενοχλεί.

15 Δυσκολίες στη λεπτή κινητικότητα και τον συντονισμό

16 Δυσκολίες στη λεπτή κινητικότητα και τον συντονισμό Επιτρέψτε στον ασθενή να είναι όσο μπορεί ανεξάρτητος κατά τη διάρκεια του γεύματος. Βοηθήστε ωστόσο αν χρειαστεί. Προσαρμόστε το σερβίτσιο ώστε να είναι πιο εύκολο να φάει μόνος τους. Μπολ αντί για πιάτο ρηχό και κουτάλι με χοντρή λαβή. Επιτρέψτε το φαγητό με τα χέρια. Σερβίρετε finger foods (κοτομπουκιές, fish sticks, σάντουιτς με τόνο, φέτες πορτοκάλι, μπρόκολο ή κουνουπίδι σε κομματάκια). Χρησιμοποιείστε την τεχνική «κοίτα με». Κρατήστε το κουτάλι και δείξτε στον ασθενή πώς να τρώει. Αγνοήστε όσο μπορείτε την ακαταστασία. Αφήστε τον ασθενή να φάει μόνος του όσο γίνεται. Χρησιμοποιείστε πιάτα με βεντούζα και ποτήρια που δεν σπάνε.

18 Δυσκολία στη μάσηση

19 Μειώστε προβλήματα σίτισης Στα μεσαία στάδια προβλήματα κατάποσης οδηγούν σε βήχα και απώλεια βάρους. Δοκιμάστε: Φαγητά όχι πολύ σκληρά για να τα μασήσει και να τα καταπιεί. Κόψτε σε μικρά κομμάτια ή δώστε μαλακά φαγητά όπως ομελέτα, μαλακό τυρί, φρουτόκρεμα) Αποφύγετε φαγητό που μπορεί να καταποθεί χωρίς μάσηση, όπως ωμό καρότο, αφήστε τον ασθενή να φάει καθισμένο με όρθια πλάτη. Ελέγξτε μετά το φαγητό αν έχουν μείνει τροφές στο στόμα. Εκπαιδευτείτε στις πρώτες βοήθειες. Στη μειωμένη όρεξη Ετοιμάστε αγαπημένα φαγητά, αυξήστε σωματική άσκηση ή ετοιμάστε πολλά μικρά παρά 3 μεγάλα γεύματα μέσα στη μέρα.

20 Έλλειψη κορεσμού

21 Έλλειψη κορεσμού Τα τρία βασικά γεύματα του ασθενούς χωρίστε τα σε 5 μικρά. Δώστε μικρά σνακ κάθε φορά που ζητάει, πχ αγγουράκι, καρότο, καραμέλες για διαβητικούς, ζελέ κά. Αδειάστε το ψυγείο κ σημεία που έχει πρόσβαση το ασθενής από γλυκά ή/και υπερθερμιδικές τροφές. Μην τρώτε μπροστά τους σε ώρα εκτός γεύματος.

22 Συμπερασματικά Οι δυσκολίες παρουσιάζονται πολλές. Οι ασθενείς με άνοια έχουν συμπεριφορικά προβλήματα και προβλήματα σίτισης. Η κατάλληλη όμως προσέγγιση και η αναζήτηση βοήθειας συντελούν στο να μπορέσουν να μειωθούν οι δυσκολίες.

23 Βιβλιογραφία Strategies for Feeding Patients with Dementia. Chang et al., American Journal of Nursing: April Volume Issue 4 - pp Stepping Back and Listening: Staff Experiences of Using a Coaching Approach in an Acute Rehabilitation Ward for Older Adults. Qual Health Res August 1, : Feeding difficulty in older adults with dementia. Journal of Clinical Nursing. 2008, Volume 17, Using spaced retrieval and Montessori-based activities in improving eating ability for residents with dementia. International Journal of Geriatric Psychiatry 2010, 25,

Σχετικά έγγραφα

Απραξία σίτισης και κατάποσης σε ενήλικες. Φρηστίδου Παρασκευή Λογοθεραπεύτρια

Απραξία σίτισης και κατάποσης σε ενήλικες Φρηστίδου Παρασκευή Λογοθεραπεύτρια Ορισμός της δυσφαγίας Η δυσφαγία ορίζεται ως η δυσκολία στη μεταφορά της τροφής (του βλωμού) από το στόμα στο στομάχι. Οι δυσκολίες