ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ : 'ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ '

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ EKILAJAEYTIKO lapynu KABA.V\Z ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΕ\ΟΓΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΔΡΚΕΤΓΝΤΚ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ : 'ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ' ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ; ΚΕΡΕΝΤΔΟΥ ΚΥΕΥΘΕΡΕΔ ΣΠΟΥΑΑΣΤΡΙΑ: Κ.ΔΠΠΑ.ΔΝΑίΑ ΚΑΒΑ.ΛΛ 2004

2 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΜΗΜΑ MAPKETESTK ΠΤ\ XL\KH ΕΡΓΑΣΙΑ Θ Σ Μ \ : ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ" ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : ΚΕΡΕΝΤΔΟΥ Ε.ΔΕΥΘΕΡΓΔ ΣΠΟΥΑΔΣΤΡΓΑ: ΚΑΠΙΓΔ ΑΝΝΑ ΚΑΒΑΑΔ 2004 ΖΖ -2^^ ^ f

3 Χίε πολύ αγόατη κοα εκτίμηση αφιεροψένο στη γιαγιά μου.

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: ΣΕΛίΛ.- Πρόλογος -1 - Εισαγωγή Κεφάλαιο Πρώτο ; Απογραφή ορισμός και τιεριεχόμενο Σχέσεις και διαφορές απογραφής και ισολογισμού Κεφάλαιο Δεύτερο ; Αποτίμηση των στοιχείων Γενικά Αποτίμηση των εδαφικών εκτάσεων Αποτίμηση κτιρίων - εγκαταστάσεων κτιρίων - τεχνικών έργων Αποτίμηση επίπλων και λοστού εξοπλισμού Υπερτίμηση παγίων στοιχείων Κεοά>Λΐο Τρίτο :.-λποτίμηση συμμετοχών και χρεο-γράφων Αποτίμηση μετοχών, ομολογιών, λοιπών χρεογράφων εισηγμένων στο Χρηματιστήριο καθώς και μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων 3.2 Αποτίμηση των μετοχών ανώνυμων εταιριών μη -13- εισηγμένων στο Χρηματιστήριο και συμμετοχών σε επιχειρήσεις 3.3 Αποτίμηση κάθε φύσης χρεογράφων και τίτλων με χαρακτήρα προθεσμιακής κατάθεσης μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο 3.4 Αποτίμηση ομολογιών Κεοάί.αιο Τέταρτο : Αποτίμηση.Αποθεμάτωι' Η σημασία της αποτίμησης των αποθεμάτων Οι βασικές λσγιστικές αρχές που διέπουν την αποτίμηση των ατιοθεμάτων Εννοιολογικοί προσδιορισμοί των τιμών αποτίμησης των αποθεμάτων της απογραφής -19- Κεοάλαιο Πέμπτο : Αποτίμηση Αποθεμάτων Απογραφής 5.1 Τιμές που πρέπα να εφαρμόζονται για την αποτίμηση των απι της απογραφής κατά το Ε.Λ.Σ 5.2 Εννοιολογικός προσδιορισμός των τιμών και μεθόδων που εφαρμόζονται για την αποτίμηση των αποθεμάτων 5.3 Η αποτίμηση των συμπαράγιυγων προϊόντων 5.4 Η αποτίμηση των ελαττωματικών προϊόντων

5 5.5 Η α^ηίμηση xcov αποθεμάτων τκτυ δί ' παρακολσυθούνται με το σύστημα της διαρκούς απογραφής 5.6 Κριτική τΐϋν μεθόδιον αποημήσεως Κεφάλαιο Έκτο : Αποτίμηση Επιχειρήσεων 6.1 Η αξία μιας επιχείρησης 6.2 Μέθοδοι αποτίμησης 6.3 Η καταλληλότητα των μεθόδων αποτίμησης 6.4 Ενδεδαγμένη η χρήση όλων των μεθόδων 6.5 Η εργασία της αποτίμησης 6.6 Ατυπες αποπμήσεις 6.7 Υπόδειγμα έκθεσης αποτίμησης Κεφάλαιο Έβδομο : Έρευνα επιχείρησης Συνοπτική παρουσίαση της εταιρίας Γενικές πληροφορίες Σύντομο ιστορικό Περιγραφή αντικειμένου εργασιών της εταιρίας Δραστηριότητα της εταιρίας στην κατασκευή τεχνικών έργων Ακίνητη περιουσία - Μέτοχοι - Προσωπικό Ακίνητη περιουσία - εγκαταστάσεις Μηχανολογικός Εξοπλισμός Μέτοχοι Απασχολούμενο προσωτηκό Απολογιστικά στοιχεία δραστηριότητας χρήσεων Αποτελέσματα χρήσεων Ισολογισμοί Βασικοί χρηματοοικονομικοί δείκτες Αποτίμηση της εταιρίας - Μέθοδοι - Αποτελέσματα Προεξόφληση μελλοντικών χρηματοροών Κύριες υποθέσεις - Παραδοχές - Βασικό σενάριο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 ; ΠΑΡ.ΑΡΤΗΜΑ 2 : OAPAPTHNLA 3 : Δείκπες κεφαλαιαγοράς συγκρίσιμων εταιριών Χρημαηστηριακή αξία εταιρίας Παρατηρήσεις επί των αποτελεσμάτων των μεθόδων

6 ΑΠΟΤΙΜΗ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το θέμα μου σ αυτήν την τττυχιακή εργασία είναι η γενικότερη ανάλυση στον τομέα της λογιστικής που καλείται" ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ". Μέσα σ αυτήν την εργασία η συλ/-ογή στοιχείων για το θεωρητικό μέρος έγινε από διάφορες πηγές, αλλά για να είναι πιο εμπεριστατωμένη η ανάλυση θα έπρεπε να γίνει έρευνα σε μια επιχείρηση για να κατανοήσει ο αναγνώστης καλύτερα και το πρακτικό μέρος και να καταλάβει με στοιχεία πραγματικά και πίνακες πως γίνεται η αποτίμηση μιας εταιρίας. Η "NESTOS ΑΤΕ" είναι μια εταφία που καταλαμβάνει την εικοστή ένατη θέση μέσα στον κλάδο της ανάμεσα σε πενήντα τρεις εταιρίες με βάση τον κύκλο εργασιών σύμφωνα με την πηγή της : Υποδομή & Engineering, 200?,. Εξαιτίας της θέσης της η άρνηση δημοσίευσης των στοιχείων αποτίμησης, θα ήταν εκ μέρους μου απόλυτα κατανοητή. Ανπθέτως όμως τα στελέχη του λογιστηρίου ο κ. Νυ<όλαος Κασιμίδης και ο κ. Παναγιώτης Χατζηχρήστος μου έδωσαν με μεγάλη προθυμία ότι υλικό τους ζήτησα σχετυιά με τις μεθόδους αποτίμησης αλλά και το ιστορικό της εταιρίας. Θα ήθελα να τους ευχαριστήσω ιδιαιτέρως γι αυτό όπως και την καθηγήτριά μου κ Κερενίδου η οποία με βοήθησε πολύ για την σύνταξη και ολοκλήρωση αυτής της εργασίας. ΚΑΠΠΑ ΑΝΝΑ

7 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το θέμα της αποτίμησης δηλαδή του γεγονότος ότι πρέπει να δοθεί μια συγκεκριμένη και σαφή ορισμένη τιμή για να βρεθεί η αξία δεδομένων τιεριουσιακών στοιχείων μιας οικονομικής μονάδος και ειδικότερα μιας επιχειρήσεως, είναι εξαιρετικά σοβαρό και λετττό. Αυτό συνιστά ιδιαίτερη περιοχή έρευνας και ονομάζεται αποτιμητική, την οποία και θα εξετάσουμε παρακάτω: Η αποτιμητική πραγματεύεται τους κανόνες κατά τους οτιοίους είναι δυνατόν να λάβει χώρα σε χρήμα η αποτίμηση της περιουσίας των οικονομικών οργανισμών. Επίσης, τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες είναι ενδεδειγμένη η εφαρμογή εκάστου κανόνα. Από τον τρόπο αποτίμησης εξαρτώ\παι πολλά θέματα όπως : Η μέθοδος των ετήσιων αποτελεσμάτων και συνεπώς Α) τα σχηματιζόμενα τακτηκά και έκτακτα αποθεματικά Β) ο πληρωτέος φόρος εισοδήματος στο δημόσιο Γ) τα πληρωτέα μερίσματα Η ρύθμιση ενδοεταιρικών σχέσεων Α) η εξαγορά εταιρικού μεριδίου Β) η αποζημίωση κληρονόμων, οι οποίοι αποσύρονται από την επιχείρηση Η δυναμικότητα της επιχειρήσεως από την οποία επηρεάζεται Α) η κρίση για την πιστοποιητική ικανότητα Β) η χρηματιστηριακή τιμή των μετοχών της Γ) το μέγεθος των καταρτιζόμενων αριθμοδεικτών αποτελεσματικότητας Οι κυριότεροι από τους κανόνες αποτιμήσεως είναι; - της κτήσεως η παραγωγής - της τιμής ημέρας ή τρέχουσας ή αναπαραγωγής - της τιμής του πρότυπου - της τιμής κεφαλοποιήσεως αξίας

8 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εκτός από τους κανόνες που αναφέραμε υτώρχεχ πλήθος απόψεων για τους τρόπους αποτιμήσεως.

9 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: A Π Ο Γ Ρ A Φ Η

10 ΑΠ0ΤΙΜΗΤ:Η ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ 1.1 ΟΡΕΜ ΟΣ Κ.Λ1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Το ξεκίνημα των εργασιών κλεισίματος του ισολογισμού γίνεται με τις καταστάσεις της απογραφής. Η σπουδαιότητα της σύνταξης της απογραφής είναι μεγάλη, αφού από την ακρίβεια της εξαρτώνται πολλά ζητήματα πρακτικής μορφής, της δομής της οικονομικής καταστάσεως της επιχείρησης και γενικότερα των οικονομικών μονάδων. Συνεπώς θα προβούμε παρακάτω σε μυφή αλλά αναγκαία ανάλυσή της. Απογραφή είναι η λεπτομερής καταγραφή και αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης σε δεδομένη στιγμή. Με την κατάρτιση της απογραφής επιδιώκεται, τόσο ο προσδιορισμός της περιουσιακής καταστάσεως της επιχείρησης, όσο και η εξεύρεση του οικονομικού αποτελέσματος της χρήσεως (κέρδος ή ζημιά). Η απογραφή είναι το σημείο εκκίνησης κάθε λογιστικής οργάνωσης και χωρίς αυτή καμία σύγκριση δεν μπορεί να γίνει προς την εξαγατγή του οικονομικού αποτελέσματος. Είναι δηλαδή το σύνολο των οργανωμένων ενεργειών, των αρμοδίων οργάνων της οικονομικής μονάδας με σκοπό να προσδιορισθούν, τόσο ποσοτικός όσο και ποιοτικώς τα μεγέθη των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Επιτελείται μια προεργασία διευθέτησης των χώρων, της τοποθέτησης των υλικών τουλάχιστον περιουσιακών στοιχείων (διευθέτηση αποθηκών, αποθεμάτων). Την οργανωμένη αυτή ενέργεια ακολουθεί το κατ' εξοχήν στάδιο της απογραφής, όπου ετητελούνται όλες οι πράξεις εκείνες, που σκοπό έχουν τον ποσοτικό και ποιοτικό προσδιορισμό των απογραπτέων στοιχείων Στο στάδιο αυτό ετητελούνται οι πράξεις της ποσοτικής μέτρησης οι οποίες καταχωρούνται καταλλήλως σύμφωνα με την φύση της επιχείρησης. Ακολουθεί κατόπιν ο προσδιορισμός σε χρηματικές μονάδες αξίας των απογραφέντων περιουσιακών στοιχείων και τέλος προσδιορίζεται αναλόγως της μεθόδου η αθροιστική τους αξία (αποτίμηση). Στην διενεργούμενη απογραφή απαιτείται φυσικά η ύπαρξη της αρχής και το τέλος αυτής, δηλαδή προϋποθέτουν την ύπαρξη χρονικού περιθωρίου αυτής. Δεν είναι όμως δυνατόν να υπάρξει στάση στην διαδικασία των οικονομυτών έργων και συναλλαγών λόγω της απογραφής. Αυτό συνιστά ένα σημαντικό πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζεται με διάφορες τεχνικές.

11 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ 1.2 ΣΧΕΣΕΙΣ Κ.\Ι ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΑΟΓΙΣΜΟΥ ΣΧΕΣΕΙΣ : α) ο ισολογισμός αποτελεί περίληψη της απογραφής. Άρα η πράπη απορρέει από τη δεύτερη β) και τα δύο εκφράζουν την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης σε δεδομένη χρονική σηγμή και σε ενιαίο νόμισμα γ) η απογραψή και ο ισολογισμός καταχωρούνται στο ίδιο βιβλίο "απογραφών και ισολογισμών" δ) και τα δύο πρέτιει να έχουν ολοκληρωθεί σύμφωνα με τον Κ.Β.Σ σε τρεις έως έξη μήνες ανάλογα με το νομικό πρόσωπο της επιχείρησης. ΔΙΑΦΟΡΕΣ : α) η απογραφή είναι λεπτομερής ενώ ο ισολογισμός είναι συνοπτικός τιίνακας β) η απογραφή περιλαμβάνει ποσότητες, αξίες, ποιότητες ονόματα χρεωστών, ενώ ο ισολογισμός εμφανίζει μόνο αξίες και μάλιστα κατά κατηγορία των διαφόρων στοιχείων, μεθοδικά, ομαδοποιημένα γ) η σύνταξη της απογραφής προηγείται χρονικώς του ισολογισμού δ) στην απογραφή μετά την λεπτομερή αναγραφή του ενεργητικού ακολουθεί από κάτω η αναγραφή του παθητικού. Αντίθετα στον ισολογισμό αναγράφεται οριζοντίως, αριστερά το ενεργητικό και δεξιά το παθητικό

12 ΑΠΟΤΙΜΗΤΉ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΛΕΎΤΕΡΟ: A Π Ο Τ 1 Μ Η Σ Η Τ ο Ν Σ ΤΟ I X Ε I Ω Ν

13 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Πάγια τιεριουσιακά στοιχεία είναι τα μη προοριζόμενα για μεταπώληση αλλά για την εκμετάλλευση της εταιρυαίς επιχείρησης. Τα ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία αποτιμούνται στην αξία της τιμής κτήσης ή του κόστους ιοιοκατασκευής τους. Η αξία αυτή προσαυξάνεται με τις δαπάνες επεκτάσεων ή προσθηκών και βελτιώσεων και μειώνεται με τις αποσβέσεις που διενεργούνται με βάση την ισχύουσα νομοθεσία. Η ανάλυση αυτή δεν απαιτείται για τα έπιπλα και σκεύη της επιχείρησης, διότι θα επέφερε μεγάλη απασχόληση στα λογιστήρια. Για αυτό επιτρέπεται τα ομοειδή έτππλα να παρακολουθούνται ποσοτικά ή κατά αξία, χωρίς περαιτέρω ανάλυση. Για την αποτίμηση των ενσώματων παγίων περιοικπακών στοιχείων λαμβάνονται υπόψιν εννοιολογικοί προσδιορισμοί της επέκτασης, προσθήκης, βελτίωσης, συντήρησης και ετησκευής. Επέκταση ή προσθήκη κτιρίου, κτιριακής εγκατάστασης και τεχνυίού έργου, είναι οποιαδήποτε μόνιμη αύξηση του όγκου, του μεγέθους ή της ωφελιμότητάς του, που γίνεται με τη χρησιμοποίηση κατά κανόνα δομικών υλικών. Επέκταση ή προσθήκη μηχανήματος, τεχνικής εγκατάστασης και μηχανολογυίού εξοπλισμού, είναι κάθε προσθήκη ή εργασία που γίνεται σε αυτά και αυξάνει το μέγεθος και κατά κανόνα την παραγωγική τους δυναμικότητα. Βελτίωση ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου, είναι κάθε μεταβολή που γίνεται σε αυτό μετά από τεχνολογική ετιέμβαση, που έχει ως αποτέλεσμα είτε την αύξηση του χρόνου ωφέλιμης ζωής του είτε την αύξηση της παραγωγικότητας του, είτε τη μείωση του κόστους λειτουργίας του. Συντήρηση ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου, είναι η τεχνολογική ετιέμβαση που γίνεται σε αυτό, με σκοπό να διατηρείται στην αρχική του παραγωγική ικανότητα για όσο το δυνατό μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ετησκευή ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου, είναι η ανπκατάσταση ή επιδιόρθωση μερών αυτού, που έχουν καταστραφεί ή υποστεί βλάβη, με σκοπό την

14 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ επαναφορά της παραγωγυαίς του ικανότητας ή τοαν συνθηκών λειτουργίας του στο επίπεδο που ήταν πριν από την καταστροφή ή βλάβη. Σημειώνεται ότι το κόστος των επεκτάσεων, προσθηκών και βελτιώσεων προσαυξάνει την αξία κτήσεως των πάγιων περιουσιακών στοιχείων και καταχωρείται στους σχετικούς λογαριασμούς των παγίων αυτών. Αντίθετα, τα έξοδα συντηρήσεως και ετησκευής των παγίων περιουσιακών στοιχείων είναι κόστος τρέχουσας μορφής (έξοδα) και επιβαρύνουν τα αποτελέσματα χρήσης. 2.2.Αποτίμηση των εδαφικών εκτάσεων Οι εδαφικές εκτάσεις αποτιμώντας κατά την απογραφή και σύνταξη του ισολογισμού στο τέλος της χρήσης, στην αξία αγοράς ή κτήσης τους προσαυξημένη και με τα έξοδα προσθηκών και βελτιώσεων που καταχωρήθηκαν στους λογαριασμούς αυτούς και μειωμένη με τις ανάλογες αποσβέσεις (όταν οι εδαφικές εκτάσεις υπόκεινται σε απόσβεση). Δηλαδή οι εδαφικές εκτάσεις καταχωρούνται η κάθε μία χωριστά στο βιβλίο απογραφών και ισολογισμών με την αξία κτήσης τους τις τυχόν αποσβέσεις και την αναπόσβεστη αξία τους. Σε περίπτωση που οι εδαφικές εκτάσεις παρακολουθούνται αναλυτικά σε θεωρημένο βιβλίο που ονομάζεται" μητρώο παγίων ", τότε στο αναλυτικό και γεvucό καθολικό καθώς και στην απογραφή τέλους χρήσης καταχωρούνται κατά ομάδες ομοειδών εδαφικών εκτάσεων. Όσοι τηρούν υπoχpεωτucά το Γ.Λ.Σ, θα πρέπει να τηρούν και μητρώο παγίων στοιχείων. Όταν η επιχείρηση διαπιστώνει ότι μια εδαφική της έκταση υποτιμήθηκε και δεν έχα πλέον την αξία με την οποία εμφανίζονται μέχρι τότε στα βιβλία της τότε στην απογραφή που γίνεται στο τέλος της χρήσης καταχωρείται η εδαφική αυτή έκταση με την πραγματική αξία που έχει και όχι με την αξία που εμφανίζονται στα λογιστικά της βιβλία, με τη διαφορά αυτής της αξίας που θεωρείται " πρόβλεψη ", χρεώνεται ο λογαριασμός (προβλέψεις απαξιώσεων και υποτιμήσεων γηπέδων) και πιστώνεται ο λογαριασμός ΚΑΠΠΑΑΝΝΑ

15 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Αποτίμηση των κτιρίων - Γ)^καταστάσεων κτιρίων - τεχνικών έργων Τα κτίρια, οι εγκαταστάσεις κτιρίων και τα τεχνικά έργα αποτιμώνται, κατά την σύνταξη του ισολογισμού τέλους χρήσης στην οξιά αγοράς ή κτήσης τους προσαυξημένη και με τα έξοδα προσθηκών και βελτιώσεων που καταχωρή&ηκαν στους λογαριασμούς αυτούς και μειωμένη με τις ανάλογες αποσβέσεις. Όταν τα κτίρια, οι εγκαταστάσεις κτιρίων και τα τεχνικά έργα καταχωρούνται αναλυτικά στο " μητρώο παγίων σ το ίχο ν ", τότε στο βιβλίο απογραφών και ισολογισμών, τα στοιχεία αυτά καταχωρούνται κατά ομάδες ομάδων κτιρίων - εγκαταστάσεων και τεχνικών έργων. 2.4.Αποτίμηση επίπλων και λοιπού εξοπλισμού Τα έπιπλα αποτιμώνται κατά τον ίδιο τρόπο που αποτιμώνται και τα μηχανήματα. Τα έπιπλα όμως, μπορούν να αποτιμηθούν και να καταχωρηθούν στην απογραφή και στο μητρώο παγίων, συνολικά κατά ομοειδής ομάδες και όχι το καθένα χωριστά, όπως γίνεται με τα μηχανήματα. Για τα ζώα όμως που χρησιμοποιούνται για την εκμετάλλευση, υπάρχει κάποια ιδιαιτερότητα. Τα ζώα αυτά που αγοράζονται για εκμετάλλευση, θα πρέπει να αποτιμώνται στην αξία αγοράς τους μείον τις αποσβέσεις που έχουν διενεργηθεί μέχρι την ημέρα αποτίμησης. Τα ζώα όμως τιου έχουν γεννηθεί και έχουν μεγαλώσει μέσα στην επιχείρηση, θα πρέπει να αποημώνται κατά προσέγγιση, στην τιμή που θα μπορούσαν όμοια ζώα να αγορασθούν από τρίτους μείον τις αποσβέσεις που έχουν διενεργηθεί από την ημέρα έναρξης της εκμετάλλευσης τους μέχρι την ημέρα της απογραφής.

16 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ 2.5 Υπερτίμηση ποτ/ίων στοιχείων Η εφαρμογή της διάταξης αυτής (τυντρέχει στην περίπτωση τιου ο επιχειρηματίας θέλει να γράψει στην τελευταία απογραφή τα μη εμπορεύσιμα στοιχεία του σε τιμή μεγαλύτερη από τα αναγεγραμμένα στην προηγούμενη χρήση. Δηλαδή προβαίνει στην αναπροσαρμογή της αξίας των στοιχείων της επιχείρησης που χρησιμοποιούνται ως πάγια.

17 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ: ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ & ΧΡΕΟΓΡΑΦΩΝ

18 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3.1 Αποτίμηση μετοχών, ομολογιών, λοιπών χρεογράφων εισηγμένων 7^)ηματιστήριο καθώς και μεριδίων αμοιβαίων κεφα/λΐίων. Τα παραπάνω χρεόγραφα, αποτιμούνιαι στην κατ' είδος χαμηλότερη τιμή, μεταξύ της τιμής κτίσης και της τρέχουσας τιμής. Πρέπει να σημειώσουμε ότι με τις καταργηθείσες διατάξεις Κ.Φ.Σ (άρθρο 41 παράγραφος 5 περίπτωση β') η αποτίμηση τους γινόταν στη συνολικώς για όλες μαζί τις μετοχές και τις ομολογίες χαμηλότερη αξία. Η διάταξη αυτή του Κ.Β.Σ (άρθρο 28 παρ 5 ) τροποποιήθηκε και κατ' εξαίρεση οι Τράπεζες και τα Πιστωτικά ιδρύματα του ν. 2076/1992 από τις διαχειριστικές περιόδους που αρχίζουν από αποτιμούν τις συμμετοχές και τα χρεόγραφα στη συνολικά χαμηλότερη τιμή μεταξύ της τιμής κτήσης και της τρέχουσας. Για τις μετοχές, ομολογίες και λοιπά χρεόγραφα, τα εισηγμένα στο χρηματιστήριο, ως τρέχουσα τιμή λαμβάνεται ο μέσος όρος της χρηματιστηριακής τιμής τους κατά τον τελευταίο μήνα της χρήσης. Σημειώνεται ότι ως τιμή κτήσης των χρεογράφων, που κατείχε ο ετητηδευματίας κατά την απογραφή της προηγούμενης από την έναρξη ισχύος της διάταξης αυτής, διαχειριστικής περιόδου ( δηλαδή ή ), λαμβάνεται η τιμή αποτίμησής τους στην απογραφή αυτή. 3.2.Αποτίμηση των μετοχών ανωιώμων εταιριών μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο και συμμετοχών σε επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τις διατάξεις της τιερύττωσης γ' της παραγράφου 5 του άρθρου αυτού, οι μετοχές ανωνύμων εταιριών που δεν έχουν εισαχθεί στο χρηματιστήριο, καθώς και οι συμμετοχές σε επιχειρήσεις που δεν έχουν τη μορφή ανώνυμης εταιρίας αποτιμούνται πάντοτε στην τιμή κτήσης τους. Αποτίμηση με το ν. 2190/1920 και τον Κ.Β.Σ - Καταχώρηση απογραφής. Σημειώνεται ότι ο ανωτέρω τρόπος αποτίμησης είναι διαφορετικός από τον τρόπο που προβλέπεται από το άρθρο 43 του ν. 2190/1920. Σχεπκά με το θέμα αυτό από το Υπ. Οικ. Δόθηκαν οι κατωτέρω οδηγίες :

19 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ < ενόψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ και του Κ.Ν 2190/1920 (άρθρο 43) τφοβλέπονται διαφορετικοί τρόποι αποτίμησης των χρεογράφων και των συμμετοχών και μέχρι την εναρμόνιση των σχετικών διατάξεων, επιτρέπεται ο ισολογισμός και ο λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης να συντάσσεται με βάση την αποτίμηση που θα διενεργείται με τις διατάξεις του Κ.Ν 2190/1920, με την προϋπόθεση όμως, ότι σε ιδιαίτερο χώρο του τηρούμενου βιβλίου απογραφών θα καταχωρείται διακεκριμένα και η αποτίμηση με βάση τις διατάξεις του άρθρου 28 του Κ.Β.Σ.. Είναι αυτονόητο ότι η διαμόρφωση των φορολογικών αποτελεσμάτων θα γίνεται με βάση την αποτίμηση που διενεργείται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα. Επίσης, για τη φορολογυα) αντιμετομγίση της διαφοράς αποτίμησης και χρεογράφων στο τέλος της διαχειριστικής περιόδου, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 13 του ν. 2020/1992. Οι συμμετοχές σε Α.Ε και τα χρεόγραφα καθώς και οι μετοχές Α_Ε και κάθε φύσεως τίτλοι χρεογράφων με χαρακτήρα ακτνητοποιήσεων αποτιμώνται στη συνολική χαμηλότερη τιμή μεταξύ της τιμής κτήσης ή αποτίμησης της προηγούμενης απογραφής και της τρέχουσας τιμής του >. 3.3 Αποτίμηση κάθε φύσης χρεογράφων και τίτλων με χαρακτήρα προθεσμιακής κατάθεσης μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο. Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, τα κάθε φύσης χρεόγραφα και οι τίτλοι που έχουν χαρακτήρα προθεσμιακής κατάθεσης, μη εισηγμένα στο χρηματιστήριο όπως είναι τα έντοκα γραμμάτια του Δημόσιου, αποτιμούνται στην κατ' είδος αξία τους κατά την ημέρα κλεισίματος του ισολογισμού. Η κατ' είδος παρούσα αξία προσδιορίζεται με βάση το ετήσιο επιτόκιο κάθε χρεογράφου ή τίτλου. ( διευκρινίζεται ότι τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου που αναφέρονταν ενδεικτικά στη διάταξη αυτή δεν ανήκαν σ' αυτή τη κατηγορία, γιατί είχαν ασαχθεί στο χρηματιστήριο και έπρεπε να αποτιμούνται ως χρεόγραφα εισηγμένα στο Χρηματιστήριο).

20 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3.4 Αποτίμηση ομολθ /ιών Στην JtEpuarocni των ομολογιών, οι αναμενόμενες ταμιακές ροές αντυφοσοιπεύονται από τους ετήσιους τόκους συν το κεφάλαιο που θα καταβληθεί όταν λήξει η ομολογία. Λόγω των διαφορών που υπάρχουν στον κίνδυνο αθέτησης των τόκων ή του κεφαλαίου, το κατάλληλο επιτόκιο κεφαλαιοποίησης διαφέρει για τις διάφορες ομολογίες. Ένα κρατ^ό χρεόγραφο π.χ φέρει μυφότερο κίνδυνο από το χρεόγραφο μιας εταιρίας. Συνετιώς το επιτόκιο τφοεξόφλησης ή κεφαλαιοποίησης που θα εφαρμοστεί στις καταβολές των τόκων θα είναι χαμηλότερο.

21 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ

22 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ 4.1 Η σημασία της αποτιμήσεως των αποθεμάτων Τα αποθέματα στις ττερισσότερες επιχειρήσεις (κυρίως βιομηχανικές και εμπορικές), αντιπροσωπεύουν ένα σημανηκό τμήμα του κυκλοφορούντος ή ακόμα και του συνολικού ενεργητικού, ενώ από την πώλησή τους προέρχονται τα σημαντικότερα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών. Εξάλλου, εξαιτίας της συνεχούς ροής και ανακυκλώσεώς τους, τα αποθέματα δημιουργούν στους διευθύνοντες της επιχείρησης πολλά και σοβαρά προβλήματα που αναφέρονται στην εταιρίες στην αποφυγή υπέρ/υποαποθεματοποιήσεων, στον έλεγχο, στην συντήρηση και στην έγκαιρη διάθεσή τους. Δεν είναι υτιερβολή να πούμε ότι η αποτυχία της διοικήσεως στη διαχείριση των αποθεμάτων είναι ενδεχόμενο να οδηγήσει σε αποτυχία ολόκληρη την ετηχειρηματική προσπάθεια. Τα αποθέματα δημιουργούν στους λογιστές σημαντικά προβλήματα που εστιάζονται στη λογισπκή τους παρακολούθηση (λογιστική αποθήκη, καρτέλες αποθηκάριων, έντυπα εισαγωγών εξαγωγών, ετηστροφών, καταστροφών) και στην αποτίμησή τους στο τέλος της κάθε χρήσεως έχει σημαντική σπουδαιότητα για την οικονομυεή παρουσίαση της επτχειρήσεως, γιατί εξυπηρετεί τους εξής δύο και με μεγάλη βαρύτητα σκοπούς : ί) στοχεύει στο να προσδιορίσει την αξία με την οποία τα αποθέματα θα εμφανισθούν στον ισολογισμό, δηλαδή στοχεύει στην αλήθεια του ισολογισμού και ϋ) στοχεύη στο να προσδιορίσει το κόστος των πωληθέντων, το οποίο αντιπαραβάλλει με τα έσοδα από τις πωλήσεις, δηλαδή στον ακριβή προσδιορισμό του αποτελέσματος της χρήσεως. Μεταξύ της αξίας των αποθεμάτων λήξεως και του κόστους των πωληθέντων υπάρχει αντίστροφη σχέση : ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ = ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΕΝΑΡΞΗΣ +.ΛΓΟΡΕΣ ΧΡΗΣΕΩΣ -.ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΛΗΞΕΩΣ

23 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Όσο μεγαλύτερη λογιστική αξία (κόστος) δίνεται στα αποθέματα λήξεως, τόσο μικρότερο κόστος απομένει για τα πωληθέντα. Οι λογιστικές μέθοδοι που υπερεκτιμούν την αξία των αποθεμάτων λήξεως οδηγούν σε υτιοτίμηση του κόστους των πωληθέντων και συνεπώς σε μεγαλύτερο αποτέλεσμα της χρήσεως. Αντίθετα οι μέθοδοι που υποεκημούν την αξία τοον αποθεμιάτων λήξεως οδηγούν σε υπερεκτίμηση του κόστους των πωληθέντων και συνεπώς σε μικρότερο αποτέλεσμα της χρήσεως υπάρχει αναλογική σχέση. Τα τελευταία χρόνια επικράτησε να δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στην ακριβέστερη μέτρηση του αποτελέσματος της χρήσεως δηλαδή του κόστους των πωληθέντων, απ' ότι στην αλήθεια του ισολογισμού δηλ στην ακρίβεια των αποθεμάτων λήξεως. Στη λογιστική ο κύριος σκοπός των αποθεμάτων είναι η ανππαράθεση του καταλλήλου κόστους με τα αντίστοιχα έσοδα, για να επιτυγχάνεται ο προσδιορισμός ακριβέστερου αποτελέσματος της χρήσεως. Αφού κύριος στόχος της αποτιμήσεως των αποθεμάτων λήξεως είναι ο ακριβής προσδιορισμός του αποτελέσματος, θα πρέπει να είναι ακριβής και η αξία των αποθεμάτων λήξεως που αναγράφεται στους ισολογισμούς και η οποία θα αποτελέσα το κόστος των πωληθέντων στις επόμενες χρήσεις. Μόνο όταν το κόστος αυτό είναι ακριβές θα είναι ακριβή και τα αποτελέσματα των επόμενων χρήσεων. Η αποτίμηση συνεπώς των αποθεμάτων λήξεως πρέπει να γίνεται με γνώμονα αποτελέσματα όχι μόνο της συγκεκριμένης χρήσεως, αλλά και των επόμενων χρήσεων να προσδιορίζονται όσο γίνεται ορθότερα. 4.2 Οι βασικές λογιστικές αρχές που διέπουν την αποτίμηση των αποθεμάτων Οι βασικές λογισηκές αρχές που διέπουν την αποτίμηση των αποθεμάτων στα πλαίσια της λογιστικής του ιστορικού κόστους, είναι οι εξής : ϊ) Η αρχή του ιστορικού κόστους ή κόστους κτήσεως. Κατά την ημερομηνία αποκτήσεως, τα αποθέματα καταχωρούνται στο κόστος κτήσεώς τους σύμφωνα με την αρχή του κόστους. Οταν πωλούντας το κόστος αυτό αντυιαραβάλλεται με τα έσοδα, σύμφωνα με την αρχή της αντιπαράθεσης εσόδων - εξόδων. Τα αποθέματα τέλους χρήσης αποτιμούνται επίσης, με βάση ΚΑΠΠΑΑΝΝΑ

24 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ την αρχή του κόστους κτήσεως εκτός αν η αξία τους μειώθηκε λόγω ζημιάς απαξιώσεως, οπότε αποτιμούνται σύμφωνα ' με την αρχή της συντηρη-πκότητας στη χαμηλότερη αξία. Η αρχή της συντηρη-πκότητας ικανοποιείται όταν ως τιμή αποτιμήσεως τοϊν αποθεμάτων χρήσης χρησιμοττοιούμε την κατώτερη δυνατή τιμή από τις περισσότερες τιμές που υπάρχει ευχέρεια να χρησιμοποιηθούν Η αρχή της συνέπειας σύμφωνα με την οποία οι μέθοδοι αποτιμήσεως δεν πρέπει να μεταβάλλονται από τη μία χρήση στην άλλη, για να είναι οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις συγκρίσιμες. Η αρχή της συνεχιζόμενης δραστηριότητας της επιχειρήσεως, σύμφωνα με την οποία οι καθιερωμένοι κανόνες αποτιμήσεως εφαρμόζονται υπό την προϋπόθεση ότι η επιχείρηση θα εξακολουθήσπ τη δραστηριότητά της 4.3 Εννοιολο"/ικοί προσδιορισμοί των τιμών αποτίμησης των αποθεμάτων της απογραφής. Αρχικά πρέπει να οριστεί η έννοια των αποθεμάτων. Αποθέματα είναι τα εμπορεύσμια αγαθά που χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες : ί) εμπορεύσιμα (λογ 20): είναι τα υλικά αγαθά (αντικείμενα, ύλες) που αποκτούνται με σκοπό να μεταπωληθούν στην κατάσταση που αγοράζονται ϋ) έτοιμα προϊόντα (λογ 21): είναι τα υλικά αγαθά που παράγοντας κατασκευάζονται ή συναρμολογούνται με σκοπό την πώλησή τους ϋϊ) ημιτελή προιοντα (λογ 21); είναι τα υλικά αγαθά που μετά την κατεργασία σε ορισμένο στάδιο είναι έτοιμα για παραπέρα βιομηχανοποίηση ή κατεργασία ή για πώληση στην ημιτελή τους κατάσταση ίν) υποπροϊόντα (λογ 22): είναι τα προϊόντα που παράγονταν μαζί με τα κύρια προϊόντα, σε διάφορα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας από τις ίδιες πρώτες και βοηθητικές ύλες. Τα υποπροϊόντα επσναχρησιμοποιούνται σαν πρώτη ύλη ή χρησιμοποιούνται αυτούσια. ΚΑΠΠΑΑΝΝΑ

25 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ν) υπολείμματα (λογ 22); είναι τα υλικά κατάλλίπα της παραγωγικής διαδικασίας, κατά κανόνα άχρηστα. Στην κατηγορία των υπολειμμάτων εντάσσονται και τα ακατάλληλα για βιομηχανοποίηση ή κανονική αξιοποίηση διάφορα υλικά ή έτοιμα ή ημιτελή προϊόντα, νί) παραγωγή αγαθών σε εξέλιξη (λογ 23) : είναι οι πριοτες ύλες, τα βοηθητικά υλικά, τα ημιτελή προϊόντα και άλλα στοιχεία κόστους ( όπως εργασία, γενικά βιομηχανικά έξοδα), τα οποία κατά τη διάρκεια της χρήσεως ή στο τέλος αυτής κατά την απογραφή, βρίσκονται στο κύκλωμα της παραγωγικής διαδικασίας για κατεργασία νϋ) πρώτες και βοηθητικές ύλες (λογ 24) : είναι τα υλικά αγαθά που προορίζονται για βιομηχανική επεξεργασία ή συναρμολόγηση για παραγύϊγή ή κατασκευή προϊόντων νϊϋ) υλικά συσκευασίας (λογ 24): είναι τα υλικά αγαθά που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για τη συσκευασία των προϊόντων ώστε τα τελευταία να φτάνουν στην κατάσταση εκείνη στην οποία είναι δυνατό ή σκόπιμο να προσφέρονται στη τιελατεία νϋϋ) αναλώσιμα υλικά (λογ 25); είναι τα υλικά αγαθά που προορίζονται να αναλωθούν για συντήρηση του παγίου εξοπλισμού και γενικά για την εξασφάλιση των αναγκαίων συνθηκών λειτουργίας των κύριων και βοηθητικών υπηρεσιών της viiiii) είδη συσκευασίας (λογ 28): είναι τα υλικά μέσα που χρησιμοποιούνται για συσκευασία εμπορευμάτων ή προϊόντων και παραδίδονται στους πελάτες μαζί με το περιεχόμενό τους.

26 ΑΠσΠΜΗΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ: ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ

27 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ 5.1 Τιμές που πρέπει να εφαρμόζονται για την αποτίμηση των αποθεμάτων της απογραφής κατά το ελληνικό λογιστικό σχέδιο. 1) Τα αποθέματα που προέρχοντιη από αγορές αποτιμούνπη στην κατ είδος χαμηλότερη τιμή μεταξύ της τιμής ιαήσεως και τρέχουσας τιμής αγοράς. 2) Τα αποθέματα (εκτός από τα υπολείμματα και υποπροϊόντα) που προέρχονται από την παραγωγή της οικονομική μονάδας και προορίζοντας είτε για πώληση ως έτοιμα προϊόντα, είτε για παραπέρα επεξεργασία προς παραγωγή έτοιμων προϊόντων, αποτιμούντοη στην κατ είδος χαμηλότερη τιμή μεταξύ τιμών ιστορικού κόστους παραγωγής και καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας. 3) Τα υπολείμματα αποτιμούνται στην πιθανή τιμή πωλήσεώς τους, μειωμένη με τα άμεσα έξοδα που ιητολογίζεται ότι θα πρσπιατοποιηθοϋν για την πώλησή τους. 4) Τα υποπροϊόντα, εφόσον προορίζονται για πώληση, αποτιμούνται στην πιθανή τιμή πωλήσεώς τους μειωμένη με τα άμεσα έξοδα πωλήσεώς τους όπως και στην περίπτωση των υπολειμμάτων. Οταν όμως προορίζονται να χρησιμοποιηθούν από την ίδια την οικονομική μονάδα, αποτιμούνται στην τιμή της χρησιμοποιήσεώς τους δηλαδή στην τιμή που θα αγοράζοντα, είτε τα συγκεκριμένα υποπροϊόντα, είτε άλλα ισοδύναμης αξίας με σκοπό να χρησιμοποιηθούν από αυτή. 5) Οι οκονομικές μονάδες που εφαρμόζουν σύστημα πρότυπης κοστολογήσεως έχουν τη δυνατότητα να αποτιμούν τα αποθέματα τους στις τιμές του πρότυπου κόστους με την προϋπόθεση ότι οι αποκλίσεις που ενδεχόμενα θα προκόψουν ανάμεσα στο ιστορκό και στο πρότυπο κόστος θα κατανέμονται στα απώλητα και στα πωλημένα αποθέματά τους. Το ποσό των αποκλίσεων που αναλογεί στα απώλητα αποθέματα της απογραφής εμςκινίζεται ιδιαίτερα. 5.2 Εννοιολογικός προσδιορισμός των τιμών και μεθόδων που εφαρμόζονται για την αποτίμηση των αποθεμάτων. 6. Τιμή κτήσεως : Είναι η τιμολογιακή αξία α/οράς των αποθεμάτων, αυξημένη με τα ειδικά έξοδα αγοράς και μειωμένη με τις εκπτώσεις (άμεσο κόστος αγοράς).

28 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΤιμολχχρίΣκή αξία είναι η αξία αγοράς χου αναγράφετε στα τιμολόγνι, μειωμένη κατά τις εκπτώσεις που κάθε ς>ορά χορηγούνται από τους προμηθευτές και απαλλαγμένη από τους φόρους και τα τέλη που Δε βαρύνουν, τελικά, την οικονομική μονάδα Ειδυιά έξοδα αγοράς είναι τα άμεσα έξοδα αγοράς που γίνονται μέχρι την παραλαβή και αποθήκευση του αγαθού και ιδιαίτερα οι δασμοί και λοιποί φόροι τέλη εισαγωγής καθώς και τα έξοδα μεταφοράς και παραλαβής των σχετικών ειδών. 7. Μέθοδοι ΌχολαηνιμοΌ της τιμής κτήσεως; Η τιμή κτήσεως υπολογίζεται με οποιαδήποτε από τις παρακάτω μεθόδους καθώς και με οποιαδήποτε άλλη παραδεγμένη μέθοδο. α) Η.μέθοδος.τεω.^σου.σηιθμοισύ : Κατά τη μέθοδο αυτή η μέση σταθμική τιμή κτήσεως υπολογίζεται με τον εξής τύπο. Αξία αποθέματος ενάρέεωε τπε περιόδου Ποσότητα αποθέματος ενάρξεως περιόδου αξία της περιόδου στην τιιηί κτιίσεω; ποσότητα που αγοράζεται στην περίοδο βi.hilέθoδoςτpυ κυκλοφρριακςηί,μέ< υ.όρουή ; Κατά τη μέθοδο αυτή μετά από κάθε εισαγωγή καθορίζεται η μέση τηιή του υπολοίπου με τον εξής τύπο : Α ία προιίύούιιενου υπολοίπου + α ία νέαε ογοοάε στην τιιιή κτήσεωε Ποσότητα προηγούμενου υπολοίπου ποσότητα νέας αγοράς

29 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ϊ;--ημέθο^ΐφώτη.εισ?ογτί.-.3φ<^_εξο^ Κατά τη μέθοδο οηπή θεωρείται όη η πρώτη ασαγωγή εξάγεται πρώτη και ότι τα αποθέματα της απογραφής προέρχονται από τις τελευταίες αγορές της χρήσεως και αποτιμούνται στις τιμές που αντίστοιχα αγοράστηκαν. Η αρχή του σέρτικου υτιολογισμού γίνεται από την τελευταία ογορά ΙΠ Α ΡΑ Α Ε ΙΓ ^ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ 1/5 τεμάχια 600*10Ε 4/5 τεμάχια 500 7/5 τεμάχια 400*11Ε 8/5 τεμάχια /5 τεμάχια 500*12Ε 10/5 τεμάχια /5 τεμάχια 400*13 Ε 17/5 τεμάχια 200 ΛΥΣΗ ΜΕ ΜΕΘΟΔΟ FIFO < < Ο ζ1 Ο 1X Η< ΠΟΣΟΤΗΤΑ Ο <<ζ ο Σ1Ρ ΑΞΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΞΑΓΩΓΗ ΥΠΟΛ om ΧΡΕΩΣΗ ΓΠΣΤΩ ΣΗ ΥΠΟΛΟ m 1/5 Προμηθ /5 Παραγ /5 Προμηθ /5 Παραγ /5 Παραγ /5 Παραγ /5 Προμηθ /5 Παραγ /5 Παραγ /5 Προμηθ i

30 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ δ Η μέθοδος texcuroia εκπητίηγή - πρώτη εξοητοητή fl.lf.o): Κατά τη μέθοδο αυτή θεωρείται ότι η πρώτη εξαγωγή προέρ}^εται από την τελευταία εισαγωγή (LAST IN - FIRST OUT) και ότι τα αποθέματα τέλους χρήσεως προέρχονται από τις παλαιότερες εισαγωγές. Η αρχή του σχετικού υπολογισμού γίνεται με την πρώτη αγορά της χρήσεως. ΛΥΣΗ ΜΕ ΜΕΘΟΔΟ L.I.F.O ε.η.μέθρδος.τρυ 1ασικού,ςιπ Κατά τη μέθοδο αυτή τα αποθέματα τέλους χρήσεως διακρίνσνται σε δύο μέρη. Το ένα αντιστοιχεί στο βασικό απόθεμα που αντιπροσωπεύει την ελάχιστη ποσότητα (στοκ ασφαλείας) η οποία κρίνεται αναγκαία για την ομαλή διεξαγωγή της συνήθους δραστηριότητας της οικονομικής μονάδας. Το άλλο προορίζεται για εξυπηρέτηση μελλοντικών αναγκών πωλήσεων, όταν πρόκειται για εμπορεύματα ή έτοιμα προ'ι'όντα, ή αναγκών βιομηχανοποιήσεων, όταν πρόκειται για υλικά που αναλώνονται στην παραγωγική διαδικασία. Το βασικό απόθεμα αποτιμάται στην αξία της αρχικής κτήσεώς του. Το υπόλοιπο μέρος (υπεραπόθεμα) αποτιμάται με μία από τις παραπάνω (α-δ) μεθόδους υπολογισμού της τιμής κτήσεως.

31 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Σε περίπτωση που η ποσότητα των κατ' είδος αποθεμάτων δεν δπικυμαίνεται σημαντικά από χρήση σε χρήση, είναι δυνατό να χαρακτηρίζεται ολόκληρη η ποσότητα αυτή σαν βασικό απόθεμα και ανάλογα να γίνεται η αποτίμησή της στ:.ημ;έθρδρςτρυ_εξα53ΐιρ^ Κατά τη μέθοδο αυτή τα αποθέματα παρακολουθσύνταχ όχι μόνο κατ είδος αλλά και κατά συγκεκριμένες παρτίδες αγοράς ή παραγωγής οι οποίες έτσι αποκτούν αυτοτέλεια κόστους (π,χ παρτίδα μαλλιών, ακατέργαστων δερμάτων, πλαστικών πρώτων υλών, μερών μηχανημάτων). Κατά την αποτίμηση των αποθεμάτων της απογραφής αυτά αναλύονται σε ποσότητες κατά παρτίδα από την οποία προέρχονται και αποτιμούνται στο κόστος της συγκεκριμένης παρτίδας ανεξάρτητα από το χρόνο παραγωγής ή αγοράς τους...ch, μέθρδος,τόυτφότυπςω Κατά τη μέθοδο αυτή τα αποθέματα αποτιμούνται στην τιμή του πρότυπου κόστους. Η οικονομική μονάδα έ ^ τη δυνατότητα να εςχιρμόζει οποιαδήποτε από τις παραδεγμένες μεθόδους προσδιορισμού της τιμής κτήσεως με τη προϋπόθεση ότι τη μέθοδο που θα επιλέξει θα την εφαρμόζη κατά τρόπο πάγιο. Σε περιπτώσεις αλλαγής των συνθηκών ή υπάρξεως σοβαρών λόγων επιτρέπεται η αλλαγή της μεθόδου προσδιορισμού της τιμής κτήσεως με την προϋπόθεση ότι στις δημοσιευόμενες οικονομικές καταστάσεις θα δηλώνονται οι λόγοι που οδήγησαν στην αλλαγή, καθώς και η επίδραση που είχε η αλλαγή αυτή στη διαμόρςκυση των αποτελεσμάτων. 8. Τρέχουσα τιμή αγοράς : Είναι η τιμή ανπκαταστάσεως του συγκεκριμένου αποθέματος δηλαδή η τιμή στην οποία η οικονομική μονάδα έχει τη δυνατότητα να προμηθευτεί το αγαθό, κατά την ημέρα συντάξεως της απογραφής από τη συνήθη αγορά, με συνήθεις όρους και κάτω από κανονικές συνθήκες χωρίς να λαμβάνονται υπόψη περπττωσιακά και προσωρινά γεγονότα που προκαλούν αδικαιολόγητες προσωρινές διακυμάνσεις τιμών. Η τρέχουσα τιμή αγοράς διαμορφώνεται με το συνυπολογισμό όλων των στοιχείων του κόστους κτήσεως. Σε περιπτίοση αδυναμίας προσδιορισμού της τρέχουσας τιμής εφαρμόζεται η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία της παρακάτω περίπτωσης 10.

32 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΓΤΓΟ 9. Ιστορικό κόστος χαρατ^οιγής : Είναι το άμεσο κόστος αγοράς (η τιμή κτήσεως) των πρώτων υλών και των διαφόρων υλικών που χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγή των αγαθοιν, προσοα>ξημένο με τα γενικά (έμμεσα) έξοδα αγορών, καθώς και με τα άμεσα και έμμεσα έξοδα παρογωγής (κόστος κατεργασίας) που δαπανήθηκον για να ιρτάσουν τα παραγόμενα αγαθά στη θέση και κατάσταση που βρίσκονται κατά την απογραφή. Το ιστορικό κόστος παραγωγής υπολογίζεται με μία από τις μεθόδους που υπολογίζεται και η τιμή κτήσεως. 10. Καθαρή ρεαστοποιήσιμη αξία : Είναι η τιμή πωλήσεως του αποθέματος, στην οποία υπολογίζεται ότι αυτό θα πωληθεί κάτω από συνθήκες ομαλής πορείας των εργασιών της ουιονομικής μονάδας, μειωμένη με το κόστος ολοκληρώσεως της επεξεργασίας (όταν πρόκειται για ημιτελή αποθέματα ή αποθέματα που βρίσκονται στο στάδιο της κατεργασίας) και με τα έξοδα που υπολογίζεται ότι θα πραγματοποιηθσύν για την επίτευξη της πωλήσεως. 5.3 Η αποτίμηση των συμπαράγωγων προϊόντων 11. Συμπαράγωγα είναι τα προϊόντα πχιυ παράγονται από την επεξεργασία της αυτής πρώτης ύλης κατά τη διάρκεια της αυτής παραγωγικής διαδικασίας. 12. Τα συμπαράγωγα προϊόντα έχουν ενιαίο κόστος παραγοιγής, το οποίο, μετά την μείωσή του κατά την αξία αποτιμήσεως των τυχόν υποπροϊόντων και υπολειμμάτων, κατανέμεται μεταξύ αυτών με κριτήριο την αξία τους σε καθαρές τμιές πωλήσεως. Π -ΑΡ A Δ Ε I Γ Μ -Α; Από τη βιομηχανοποίηση της πρώτης ύλης Υ1 συμπαράγονται τα προϊόντα Π1 και Π2. Κατά τη διάρκεια μιας κοστολογυσής περιόδου (π.χ στο μήνα Μάρτη) τα σχετικά απολογιστικά δεδομένα έχουν ως εξής:

33 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Βιομηχανοποίηση πρώτης ύλης Υ1 μον * 10 Κόστος κατεργασίας Συνολικό κόστος Μείον αξία αποτιμήσεως υποπρ. κ υπολειμμάτων Κόστος συμπαρότγωγων προϊόντων Παραγωγή προϊόντος Π1, μονάδες τιμή πωλήσεως, 25 δρχκατά μονάδα Παραγωγή προϊόντος Π2, μονάδες τιμή πωλήσεως 20 δρχ κατά μονάδα Η κατανομή του ενωμένου κόστους γίνεται ως εξής; Π1 ; = * ( : ) = Π2 : * 20 = ( ; ) = Κόστος μονάδας Π1 ; : = 18,75 δρχ Κόστος μονάδας Π2 : ; = 15,00 δρχ 5.4 Η αποτίμηση των ελατωματικών προιό\*των 13. Ελαττωματικά είναι τα προϊόντα τα οποία, εξαιτίας ελαττωματικής παραγιογής ή κατασκευής διαφέρουν από τα λουτά κανονικά προϊόντα και πωλούνται με το χαρακτηρισμό του ελαττωματικού σε τιμή κατώτερη της κανονοαίς. 14. Τα ελαηωμαπκά χροιόντα, ανάλογα με τις χερππΰοσεις που παρουσιάζονται, αποτιμούνται ως εξής: α. Σε περίπτωση που το ελαττωμαπκό προϊόν πρόκειται να διατεθεί με το ελάττωμά του σε μικρότερη τιμή, η αποτίμησή του γίνεται στην πιθανή τιμή τπΰλήσεώς του. Το κόστος που προκύπτει με τον τρόπο αυτό μειώνει το συνολικό κόστος παραγοϊγής η

34 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΓΤΓΟ διαφορά δεν αποτελεί το κόστος της χαρσγωγής του κανονικού ή των κανονικών προϊόντων β. Σε τιερόττακτη ττου το ελαττωματικό προϊόν πρόκειται να διατεθεί με το ελάττωμα του με μικρή έκπτωση, αποτιμάται (κοστολογείται) όπως και το κανονικό προϊόν. Στην περίπτωση δηλαδή αυτή το συνολικό κόστος παραγωγής διαιρείται με τη συνολική σε μονάδες παραγωγή, κανονυαυν και ελαττωματικιάν τιροϊσντων, και από τη διαίρεση αυτή προκύπτει ενιαίο κατά μονάδα κόστος παραγωγής.. γ. Σε περίπτωση που το ελαττωματικό προϊόν δεν είναι δυνατό ή Δε συμφέρει να διατεθεί στην αγορά με το ελάττωμά του και για το λόγο αυτό ετιανεισάγεται στην τιαραγωγική διαδικασία με σκοπό την εξάλειψη του ελαττώματος, τα έξοδα πρόσθεσης κατεργασίας βαρύνουν το σύνολο της παραγωγής και όχι μόνο εκείνη που προέρχεται από την επεξεργασία των ελαττωματικών προϊόντων. Στην περίπτοκτη συνεπώς αυτή, η αποτίμηση του ελαττωματικού προϊόντος γίνεται στο ιστορικό κόστος παραγωγής του. δ Σε τιερίπτωση που το ελαττωματικό προϊόν, για διάφορους λόγους, επαναχρησιμοποιείται στην παραγιογική διαδικασία σαν πρώτη ύλη, η αποτίμησή του γίνεται στην τιμή της πρώτης ύλης που υποκαθιστά. 5.5 Η αποτίμηση των αποθεμάτων που δεν παρακολουθούνπαι με το σύστημα της διαρκούς απογραφής 15. Οι οκονομικές μονάδες που τηρούν τους λογαριασμούς των αποθεμάτων τους με το σύστημα της διαρκούς απογραφής για την αποτίμηση των αποθεμάτων απογραφής παίρνουν α>ς βάση τα δεδομένα των λογαριασμών αυτών. 16. Οι λοιπές οικονομικές μονάδες έχουν υποχρέωση να διαμορφώνουν τα βιβλία τους με κατάλληλο τρόπο, ώστε να προκύπτω από αυτά το κόστος αγοράς Οι οικονομικές αυτές μονάδες θα υπολογίζουν το κόστος της παραγωγής με τη βοήθεια εξωλογιστικών στοιχείων.

35 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ 5.6 Κριτική των μτθόόων αποτιμήβεως. Από την ανάπτυξη των μεθόδοίν αποτίμησης προκύπτει το ερώτημα, ποια από τις παραπάνω μεθόδους θα εφαρμόσει μια επιχείρηση. Στην πράξη συνήθως εφαρμόζεται εκείνη με την οποία προσδιορίζεται το με/αλύτερο κόστος πωληθέντων και συνεπώς το μικρότερο δυνατό μικτό κέρδος Αυτό επιτυγχάνεται με τη μέθοδο LIFO. Αντίθετα με τη FIFO προσδιορίζεται το μεγαλύτερο μικτό κέρδος. Ενδιάμεσα βρίσκεται η μέθοδος της μέσης σταθμικής τιμής. Τα πλεονεκτήματα της FIFO είναι ο ρεαλισμός που την διακατέχει, η αποτίμηση του αποθέματος γίνεται σε πραγματικές τιμές και λογισπκά δεν δημιουργεί κέρδη ή ζημιές. Η δυσκολία εφαρμογής της είναι ένα σημαντυτό μειονέκτημα όπως και το ότι οι χορηγήσεις διαφέρουν από τις τρέχουσες τψές. Η LIFO είναι μέθοδος αντιστρόφου σειράς εξαντλήσεως των αποθεμάτων. Το πλεονέκτημά της είναι ότι οι χορηγήσεις γίνονται κοντά σπς τρέχουσες τιμές. Δεν είναι ρεαλιστική μέθοδος είναι δύσχρηστη και η αποτίμηση γίνετε σε εξα>πραγμα πκές τιμές.

36 ΑΠΟΠΜΗΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Ε Κ Τ Ο : ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

37 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ 6.1 U αςια μιας επιχείρησης Στη διαδικασία των εξαγοροαν και των συγχωνεύσεων επιχειρήσεων είναι απαραίτητη η χρησιμοποίηση επιστημονικών μεθόδοιν για τον προσδιορισμό της αξίας των επιχειρήσεων που μεταβιβάζονται ή συγχωνεύσνππ. Οι ίδιες μέθοδοι χρησιμοποιούνται από τους επενδυτές του χρηματιστηρίου, προκειμένου να έχουν ένα μέτρο της τιμής των διαπραγματεύσιμων μετοχών. Οι φορολογικές αρχές χρησιμοποιούν, κάποιες μεθόδους αποτίμησης προκειμένου να υπολογίσουν την αξία των επιχρρήσεων που κληρονομούνται ή μεταβιβάζονται κ(π να επιβάλλουν κάποιους φόρους. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για την αποτίμηση μιας υπάρχρυσας θέσης βασίζονται στις ίδιες θεωρητικές αρχές με εκείνες που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση επενδοπκών πλάνατν για νέες επιχειρήσεις. Με δύο βασικές διαφορές: Α) η αξιολόγηση νέων επενδυτικών πλάνων γίνετε αποτελεσματικά με βάση την αναμενόμενη κερδοφορία τους ενώ η αποτίμηση υπαρχουσών επιχειρήσεων περιλαμβάνει και λογιστικές μεθόδους για τη μέτρηση της περιουσιακής τους θέσης. Β) η αξιολόγηση νέων επενδυτικών πλάνων γίνετε αποκλεισπκά με βάση τις μελλοντικές αποδόσεις ενώ κάποιες από τις μεθόδους αποτίμησης επιχειρήσεων χρησιμοποιούν και τα δεδομένα παρελθόντων ετών. 6.2 Μέθοδοι αποτίμησης Μία επιχείρηση έχα στη κατοχή της διάφορα στοιχεία ενεργητικού, δηλαδή κτίρια, εξοπλισμό, εμπορεύματα, διαθέσιμα Εφόσον η επιχείρηση αυτή λειτουργεί και πραγματοποιεί σημαντικά κέρδη, η αξία της είναι μεγαλύτερη από το άθροισμα της αξίας των επιμέρους στοιχείων που έχει στην κατοχή της. Υπάρχουν επιχειρήσεις που έχουν μικρή σχετικά περιουσία και παρόλα αυτά μεγάλη αξία Τέτοιες επιχειρήσεις είναι οι επιτυχημένες εμπορικές επιχειρήσεις (π,χ γνωστή αντιπροσωπεία

38 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ -33- καλλυνπκών), οι ιδκατικές τράπεζες (π.χ κερδοφόρα τράπεζα που λειτουργεί σε νουαασμένα καταστήματα), ή ακόμα βιομηχανικές επιχειρήσεις έντασης εργασίας (π.χ εργοστάσιο ραφής ενδυμάτων μόδας). Είναι φανερό ότι η περιουσία μιας εταιρίας δεν εκφράζει την αξία της. Η αξία μιας επιχείρησης πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα κέρδη της των παρελθόντων ετών και περισσότερο τα αναμενόμενα. Τα κέρδη μιας επιχείρησης είναι το μέτρο για τη φήμη και την πελατεία της για την οργάναχτή της και για όλα τα άλλα στοιχεία του ενεργητοτού της που δεν περιλαμβάνσνπη στην περιουσία της όπως αυτή απεκονίζεται στα λογιστικά της βιβλία Έτσι, η οικονομική επιστήμη έ}ρι αναπτύξει διάφορες μεθόδους αποτίμησης που βασίζονται στην κερδοφορία των επιχρρήσεων. Οι μέθοδοι αυτές χρησιμοποιούντιη σε πολλές παραλλαγές από τους ουτονομικούς αναλυτές και τους ελε/κτές λογιστές. Κάποιες μέθοδοι αποτελούν κράμα μέτρησης της περιουσίας και των κερδών. Από το σύνολο των χρησιμοποιούμενων μεθόδων για την αποτίμηση της αξίας των επιχειρήσεων, οι σημαντικότερες και συνηθέστερα χρησιμοποιούμενες είναι οι εξής; 1 Η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή η αξία μιας επιχείρησης είναι ίση με τα ίδια κεφάλαιά της όπως εμφανίζονται στον ισολογισμό της. 2 Η μέθοδος των προεξοφλημένων ταμιακών ροών (πλεονασμάτων). Η λογική της μεθόδου αυτής είναι ότι ο επενδυτής δεν ενδιαφέρεται τόσο για τα λογιστικά κέρδη της εττιχείρησης όσο για τα ταμιακά πλεονάσματά της, που μπορεί είτε να τα εισπράξει είτε να τα επανεπενδύσει, οπότε θα αυξηθεί η αξία της επιχείρησης Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή η αξία μιας επιχείρησης ισούται με την αξία των ταμιακών πλεονασμάτων που αναμένετε να πραγματοποιηθούν σε ορισμένο αριθμό ετών, συν τη παρούσα αξία της υπολειμματικής αξίας της επιχείρησης στο τέλος του χρονυτού ορίζοντα. 3 Η μέθοδος των κεφαλαιοποιημένων οργανικών κερδών σε διάφορες παραλλαγές. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, η αξία της επιχείρησης είναι ίση με τη προεξοφλημένη αξία των οργανικών κερδών των επομένων 5-8 ετών, πλέον την προεξοφλημένη υπολειμματική αξία της επιχηρησης και πλέον την αξία των μη λεττουρπκών περιουσιακών στοιχείων. Δεν υπάρχει κάποια επίσημη περιγραφή της μεθόδου που να προσδιορίζα αυθεντικά τις κατάλληλες υποθέσεις για την ΚΑΠΠΑΑΝΝΑ

39 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ εφαρμογή της μεθόδου. Έτσι, οι υποθέσεις που γίνονται είναι συνήθως τιαρόμοιες με εκείνες που έγιναν κατά τη χρησιμοποίηση της μεθόδου των προεξοφλημένων ταμιακιάν πλεονασμάπον. Η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης προσαυξημένης με την κεφαλαιοποιημένη υπερπρόσοδο ταιν τελευταίων ή των επόμενων 5 ετιάν. Η μέθοδος εφαρμόζεται μόνο εφόσον η επιχείρηση είναι κερδοφόρα και μάλιστα εφόσον τα κέρδη της είναι μεγαλύτερα από το επίπεδο εκείνο που χαρακτηρίζεται σαν κανονική πρόσοδος και είναι ο τόκος που θα έδινε το απασχολούμενο κεφάλαιο, αν τοκιζόταν με το τρέχσν εππόκιο. 6.3 Η κατα)λ^ηλότητα των μεθόδων αποτίμησης. Όλες οι μέθοδοι της προηγούμενης παραγράφου δεν είναι το ίδιο κατάλληλες για όλες τις περιπτώσεις. Ακόμα, κάθε μέθοδος πρέπει να εφαρμόζεται λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα της περίπτοκιης. Έτσι; 1 Η μέθοδος της καθαρής περιουσίας είναι η μόνη κατάλληλη για επιχειρήσεις που έχουν διακόψει τη λειτουργία τους. Στην περίπτοκιη αυτή οι τιμές που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την αποτίμηση των παγΰον και των εμπορευσΐμων, πρέπει να είναι τιμές ρευστοποίησης και όχι τιμές αποκατάστασης. 2 Η μέθοδος της καθαρής περιουσίας είναι ακόμα κατάλληλη για επιχειρήσεις που είτε πραγματοποιούν ζημιές είτε πραγματοποιούν πολύ μυφά κέρδη 3 Όλες οι μέθοδοι που βασίζονται στα κέρδη (παρελθόντων ετών ή αναμενόμενα) είναι εφαρμόσιμες μόνο σε επιχειρήσεις που η συνέχιση της δράστηριότητάς τους θεωρείται δεδομένη. 4 Η μέθοδος των προεξοφλημένων ταμιακών ροών είναι κατάλληλη για επι^εψή ^ αυξανόμενα κέρδη. 5 Η μέθοδος των κεφαλαιοποιημένων οργανικών κερδών της τελευταίας πενταετίας είναι κατάλληλη για επιχειρήσεις με σχετικά σταθερά διαχρονικά κέρδη.

40 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ Στην τφάξη χρησψοποιείπη όλο καα τιερισσότερο η μέθοδος των τφοεξοφλημένων ταμιακών ροών καθόσον : α. αvαγvωpίζa ότι μεγαλύτερη σημασία έχουν τα αναμενόμενα, στα επόμενα χρόνια, κέρδη, παρά τα κέρδη του παρελθόντος β. λαμβάνη υπόψη της τη φορολογία, γ. λαμβάνει υπόψη της τις πρόσθετες δαπάνες που απαιτούνται για να παραμένει ανταγωνιστική η επιχείρηση. 6.4 Ενδεδειγμένη η χρήση όλων των μεθόδων Ανεξάρτητα από το ποια μέθοδος είναι περισσότερο κατάλληλη για την αποτίμηση μιας συγκεκριμένης επιχείρησης είναι σκόπιμο να εφαρμόζονται όλες οι μέθοδοι και κατότπν να συγκρίνσνται τα αποτελέσματα των μεθόδων. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να εκτιμηθεί καλύτερα το δυναμικό μιας επιχείρησης και να προσδιοριστεί η αξία της υπό διαφορετικές συνθήκες Για να γίνει πιο κατανοητή η απαίτηση να εφαρμόζονται όλες οι μέθοδος αξίζη να αναφερθούμε στο παράδειγμα μιας εταιρίας εισαγοητής και διανομής ηλεκτρκών ειδών. Ας υποθέσουμε ότι η εταιρία αυτή αντιπροσωπεύα ένα μεγάλο οίκο του εξωτερικού και ότι τα τηχ)ΐόντα του οίκου αυτού αποτελούν το 80% των πωλήσεών της. Ας υποθέσουμε ακόμα ότι η εταιρία αυτή διεξάγω διαπραγματεύσεις για την ανάληψη δύο ακόμα αντιπροσωπειών ειδοιν, που μπορούν να διατεθούν από το υπάρχον δίκτυο διανομής της εταφίας χωρίς να απαιτούνται σημαντικές πρόσθετες επενδύσεις. Οι διαπραγματεύσεις αυτές βρίσκονται στο τελικό στάδιο. Για την εταιρία αυτή, η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης των προεξοφλημένων ταμιακών ροών και η μέθοδος των κεφαλαιοποιημένων οργαντκών κερδών της τελευταίας πενταετίας δίνουν πολύ διαφορετικά αποτελέσματα: Η καθαρή περιουσία της εταιρίας είναι 2 διςδρχ. Τα κεφαλαιοποιημένα κέρδη της τελευταίας πενταετίας είναι 4 δις δρχ. Τα προεξοφλημένα ταμιακά πλεονάσματα πλέον της προεξοφλημένης υπολειμματικής αξίας είναι 7 δις δρχ.

41 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ Οι δκμρορετικές ανπές εκτιμήσεις δίνουν το μέτρο της αξίας της επιχείρησης κάτω από τις εξής πιθανές συνθήκες αντίστοιχ(ΐ; Ο οίκος του εξοοτερικού που αντιπροσωπεύεται σήμερα δημιουργεί δική του εταιρία στην Ελλάδα και αψαιρεί την αντιπροσωπεία από την υπό κρίση εταιρία Η εταιρία αυτή δεν καταφέρνει να πάρει άλλες αξιόλογες αντιπροσωπείες. Δεν σημειώνεται καμία αξιόλογη μεταβολή των αντιπροσωπευόμενων εταιριών. Οι διαπραγματεύσεις με τους δύο νέους οίκους καταλήγουν θετικά και η υπό κρίση εταιρία διακινεί και τα δικά τους προϊόντα.. Όμοια στην περίπτωση ενός ξενοδοχειακού συγκροτήματος, οι διαφορετικές μέθοδοι αποτίμηση μπορούν να δείξουν την κατά προσέγγιση αξία του υπό συνθήκες μεγάλης τουριστικής κρίσης σχεπκής σταθερότητας με μέση πληρότητα και υπό συνθήκες μεγάλης τουρισπκής κίνησης Η Τράπεζα της Ελλάδος και το υπουργείο Εθνικής Ουςονομίας προκειμένου να εγκρίνουν την υπαγωγή ενός κεφαλαίου που εισάγεται στην εξαγορά ελληνικής επιχείρησης στις διατάξεις του Προεδρικού Διατάγματος 207/87, ζητούν να γίνει η μελέτη της αποτίμησης με όλες τις σημαvτdcές μεθόδους. 6.5 Η εργασία της αποτίμησης. Η εργασία της αποτίμησης της αξίας περιλαμβάνει τρία στάδια Το σχεδιασμό Την ελεγκτική εργασία και τους υπολογισμούς Τη συγγραφή της έκθεσης αποτίμησης Ο σχεδιασμός της αποτίμησης περιλαμβάνει τη λήψη γενυεών πληροφοριών για την επιχείρηση με βάση τις οποίες γίνετε ο προγραμματισμός της εργασίας. Ήδη στο στάδιο αυτό επιλέγονται οι μέθοδοι που θα εφαρμοστούν και προσδιορίζεται ο χρόνος που θα απαιτηθεί. Μετά το σχεδιασμό ακολουθεί η κυρίως εργασία της αποτίμησης. Ανάλογα με τις μεθόδους που επιλέχτηκαν γίνονται όλες οι ελεγκπκές διαδικασίες του ισολογισμού, εξετάζονται τα αποτελέσματα των τελευταίων ετών.

42 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ -37- διατυτοβνσνπη ρητά οι \ΜΚ>θέσεις για τις μελλοντικές οικονομικές συνθήκες κοα υιιολογίζονται τα μελλοντικά κέρδη και η τρέ5[ρυσα αξία, όχως προβλέπει η θεωρία. Όπου οι ελεγκπκές διαδικασίες είναι δειγματοληπτικές λόγω του μεγάλου αριθμού των χωριστών στοιχείων του ενεργητικού, θα πρέπει να ακολουθούνται τέτοιες στατιστικές μέθοδοι για την επιλογή του δείγματος, που να ε/γυώνται ότι το πιθανό σφάλμα δεν υπερβαίνει ένα ανεκτό όριο. Η τεχνική της δειγματοληψίας περτγράφεται ακριβώς στα χαρτιά εργασίας του αποτιμητή. Η εργασία της αποτίμησης της αξίας της επηρίρησης αποτυπώτνεται στην έκθεση αποτίμησης. Η έκθεση αυτή είναι εμπιστευτική και απευθύνεται προς αυτόν ο οποίος έδωσε την εντολή για την αποτίμηση. 6.6 Ατυπες αποτιμήσεις Οι αποτιμήσεις της αξίας μιας επιχείρησης δεν επιχειρούνται μόνο από τους ελεγκτές λογιστές. Πολλές φορές επιχειρούνται τέτοιες αποτιμήσεις από επιχειρηματίες, από επενδυτές του Χρηματιστηρίου, από υπαλλήλους τραπεζών, από πιστωτές επιχειρήσεων. Στις περιπτώσεις αυτές η αποτίμηση γίνετε με πολύ πιο συνοπτικό τρόπο και πολλές φορές πολύ εμπειρικά. Ακόμα και στις περιπτώσεις αυτές η γνώση των επιστημονικών μεθόδων αποτίμησης είνοη χρήσιμη, γιατί επιτρέπει να εκτιμηθούν τα πιθανά σφάλμοσα των πρόχειρων εκτιμήσεων και να ληφθούν επιφυλάξεις. 6.7 Υπόδειγμα έκθεσης αποτίμησης Παρατίθενται παρακάτω μερικές τυποποιημένες εκφράσεις για τα διάφορα τμήματα μιας έκθεσης αποτίμησης που διευκολύνουν τη σύνταξή της και ταυτόχρονα αποτελούν έναν έλεγχο πληρότητας της εργασίας της αποτίμησης.

43 ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ "Προς το Διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας ΠΑΡΝΩΝ ΑΕ Πανεπιστημίου 20, Αθήνα ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ Της αξίας της μετοχής Της Βιομηχανίας Τροφίμιυν ΠΑΡΝ 2Ν ΑΕ Την Με την από 5 Ιανουαρίου 1992 επιστολή σας, μας αναθέσατε την αποτίμηση της εταιρίας ΠΑΡΝΩΝ ΑΕ κατά την Οι εργασίες της αποτίμησης έλαβαν χώρα από μέχρι στα γραφεία της εταιρίας στην Αθήνα. Π. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Α. Ίδρυση: καταστατυίό και τροποποιήσεις Β. Κειράλαιο: ύψος κεφαλαίου, μετοχές και κύριοι μέτοχοι Γ. Έδρα και διάρκεια της εταιρίας Δ. Κτίρια και εγκαταστάσεις Ε. Περιγραφή της δραστηριότητας της εταιρίας κατά τόπο Μ. ΣΤΟΚΕΙΑ π ο υ ΒΑΣΙΣΤΗΚΕ Η ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ Για τη σύνταξη της μελέτης αυτής ελήφθησσν υπόψη τα εξής: Α. Ο συνταχθείς από την εταιρία ισολογισμός της Β. Τα αποτελέσματα χρήσης τιυν ετών 1986 έιος και 1991, όπως καταρτίστηκαν α την εταιρία.