Προς: Τον Πρόεδρο της Κυβέρνησης, κ. Αντώνη Σαµαρά. Κοιν: Υπουργό Εσωτερικών, κ. Ε. Στυλιανίδη

Transcript

1 Αθήνα, Α.Π.: οικ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ Ταχ. /νση: Λ. Συγγρού Ταχ..Κωδ.: Τηλ.: Fax: gperatt@patt.gov.gr Προς: Τον Πρόεδρο της Κυβέρνησης, κ. Αντώνη Σαµαρά Κοιν: Υπουργό Εσωτερικών, κ. Ε. Στυλιανίδη Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής αλλαγής, κ. Ε. Λιβιεράτο Αξιότιµε κύριε Πρωθυπουργέ, Με αφορµή την ανάληψη των καθηκόντων σας, εύχοµαι υγεία, δύναµη και καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο που αναλαµβάνετε. Με αίσθηµα ευθύνης και µεγάλης αγωνίας απευθύνοµαι προς εσάς και τους αρµόδιους συνεργάτες σας Υπουργούς για το µεγάλο θέµα της διαχείρισης των απορριµµάτων της Περιφέρειας Αττικής. Στη µικρή περίοδο στην οποία ασκώ τα καθήκοντα του Πρόεδρου του ιοικητικού Συµβουλίου του Ε..Σ.Ν.Α. (Ειδικός ιαβαθµιδικός Σύνδεσµος Νοµού Αττικής) έχω καταλήξει στο ασφαλές συµπέρασµα ότι το θέµα των απορριµµάτων είναι το σοβαρότερο εξ όσων έχω να αντιµετωπίσω ως Περιφερειάρχης Αττικής. Εκτιµώ επίσης ότι το παραπάνω θέµα είναι ένα από τα σοβαρότερα που πρέπει να αντιµετωπίσει παράλληλα, λόγω συναρµοδιοτήτων, και η Κυβέρνησή σας. Προτίθεµαι λοιπόν να σας ενηµερώσω µε ειλικρίνεια και ευθύνη για όλα τα συσσωρευµένα προβλήµατα πολλών ετών (Οικονοµικά, Θεσµικά, ιοικητικά, κ.λ.π.) που πρέπει να αντιµετωπισθούν άµεσα προκειµένου να αποφύγουµε την έκρηξη του «ηφαιστείου» των απορριµµάτων στην Αττική. Αναλάβαµε να σηκώσουµε ένα τεράστιο βάρος, ένα βάρος που αυξάνει συνεχώς τα τελευταία 25 χρόνια και που όλες οι κυβερνήσεις που 1

2 πέρασαν δεν κατάφεραν να το µειώσουν ή να δώσουν την πολυπόθητη οριστική λύση. Είναι γνωστό άλλωστε ότι το θέµα της διαχείρισης των απορριµµάτων είναι κορυφαίο κοινωνικό-πολιτικό-οικονοµικό παγκοσµίως και απαιτεί λεπτούς και συντονισµένους χειρισµούς. Έλλειψη ενηµέρωσης, εσφαλµένη πληροφόρηση, συντεχνιακές αντιλήψεις, κατεστηµένα συµφέροντα και µια αόρατη δύναµη αδράνειας και επιφυλακτικότητας σε οποιαδήποτε αλλαγή, κρατούν τελµατωµένη την προοπτική επίλυσης του προβλήµατος. Στη χώρα µας τα τελευταία χρονιά έχουµε ζήσει αρκετές και ποικίλες αντιδράσεις στις πρωτοβουλίες για την επίλυση του προβλήµατος που µας πείθουν ότι «οι καιροί ου µενετοί». 1. ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ ΑΤΤΙΚΗΣ Σε θεσµικό επίπεδο µε τον Ν.3852/2010 (Καλλικράτης) ορίστηκα από Πρόεδρος του Ε..Σ.Ν.Α., ο όποιος κατέστη καθολικός διάδοχος του παλαιού Ενιαίου Συνδέσµου ήµων και Κοινοτήτων Αττικής (Ε.Σ..Κ.Ν.Α.) (προφανώς και κληρονόµος όλων των οικονοµικών και πολλών άλλων προβληµάτων). Οι ατέλειες του παραπάνω Νόµου διορθώθηκαν σε ένα βαθµό µε τον Ν.4071/2012 και έτσι κατέστη δυνατό να συγκροτηθούν τα νέα όργανα (Εκτελεστική Επιτροπή κ.τ.λ.) µόλις τον Μάιο του Όµως, τόσο ο πρώτος όσο και ο δεύτερος νόµος δεν διασφάλισαν τα έσοδα του Ε..Σ.Ν.Α. (ίδιοι πόροι) µε αποτέλεσµα να διαπιστώσω πολύ σύντοµα εντός του πρώτου εξαµήνου του 2012 ότι τόσο ο Πρόεδρος όσο και το.σ. και η Ε.Ε. είναι αδύναµοι εφόσον οι οικονοµικοί του πόροι εξαρτώνται από αποφάσεις άλλων, αφού άλλαξε το πάγιο σύστηµα είσπραξης απευθείας από το Ταµείο Παρακαταθηκών και ανείων που ίσχυε, και ανατέθηκε στη ΕΗ, µέσα από µια εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία εγκρίσεων από τα 66 ηµοτικά Συµβούλια της Αττικής. Μέχρι σήµερα, εφτά µήνες µετά την έναρξη του οικονοµικού έτους, κανένας ήµος δεν έχει πάρει απόφαση 2

3 για να αποδώσει αυτοβούλως το ποσοστό που του αναλογεί στον Ε ΣΝΑ. Σε διαχειριστικό επίπεδο ο Ε..Σ.Ν.Α. εκτελεί έργα και εποπτεύει λειτουργίες που αφορούν το σύνολο σχεδόν των αστικών απορριµµάτων Αττικής που ανέρχονται στο µεγάλο µέγεθος των τόνων ετησίως. Επιµέρους, τα έργα και οι λειτουργίες που εκτελούνται εντός της Ο.Ε..Α. (Οργανωµένη Εγκατάσταση ιαχείρισης Απορριµµάτων) υτικής Αττικής, είναι τα εξής : Έργα κατασκευής Χ.Υ.Τ.Α. Α Φάσης Φυλής. Τα έργα χρηµατοδοτούνται από τις δηµόσιες επενδύσεις και παρουσιάζουν ιδιαίτερες δυσκολίες, καθώς προκειµένου να αποκτήσουµε παράταση στο χρόνο ζωής για την υγειονοµική ταφή των απορριµµάτων, προχωρήσαµε στη δηµιουργία κατακόρυφων πρανών ύψους µέχρι και 80 µέτρων. Με το νέο αυτό σχέδιο, ο χρόνος ζωής του Χ.Υ.Τ.Α. Α Φάσης εκπνέει το πρώτο εξάµηνο του 2014, ενώ µε το παλαιό σχέδιο θα είχε ήδη εκπνεύσει. Είναι φανερό ότι βρισκόµαστε κοντά στο τέλος ζωής του Χ.Υ.Τ.Α. και πρέπει µε κατεπείγουσες διαδικασίες να αποφασίσουµε από κοινού µε τα συναρµόδια Υπουργεία για ένα µεσοπρόθεσµο πρόγραµµα διάθεσης µεγάλων ποσοτήτων πριν την κατασκευή και λειτουργία των εργοστασίων επεξεργασίας που απαιτούν µεγάλο χρόνο ωρίµανσης και κατασκευής. Το παραπάνω θέµα θεσµικά θα αντιµετωπιστεί και µε την αναθεώρηση του Περιφερειακού Σχεδιασµού των απορριµµάτων που ξεκινά η Περιφέρεια Αττικής. Λειτουργία υγειονοµικής ταφής στο Χ.Υ.Τ.Α. Β Φάσης Φυλής. Η λειτουργία της υγειονοµικής ταφής εξελίσσεται παράλληλα µε την κατασκευή του αντίστοιχου έργου και η γειτνίασή τους (κατασκευή 3

4 λειτουργία) απαιτεί µεγάλη πειθαρχεία. Στις αρχές του 2011, αθίγγανοι µε καταδροµική επιδροµή κατέκαψαν µεγάλο µέρος του εξοπλισµού του Ε..Σ.Ν.Α. και αποδιοργάνωσαν το µηχανισµό που υπήρχε για την ταφή των απορριµµάτων. Έκτοτε και µέχρι σήµερα κατορθώνουµε να διαχειριζόµαστε την υγειονοµική ταφή στη «κόψη του ξυραφιού» µε την παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών από ιδιωτική εταιρεία. Η καλή σηµερινή εµφάνιση του Χ.Υ.Τ.Α. Φυλής Α Φάσης δεν πρέπει να καθησυχάζει κανέναν καθώς η ανυπαρξία οικονοµικών πόρων (που θα αναλύσουµε παρακάτω) και άλλα προβλήµατα, όπως αποδιοργάνωση µηχανισµών του Ε..Σ.Ν.Α. κτλ, δηµιουργούν εκρηκτικό µίγµα για το «ηφαίστειο» των απορριµµάτων Αττικής. Προκειµένου να αντιληφθείτε σε όλο του το µέγεθος, το πρόβληµα που υπάρχει µε τη λειτουργία του Ε ΣΝΑ, αρκεί να αναφέρω πως εδώ και ένα χρόνο περίπου, ιδιωτική εταιρεία παρέχει εργασίες ταφής των απορριµµάτων στο χώρο, χωρίς να έχει σύµβαση, και φυσικά χωρίς να έχει προηγηθεί καµιάς µορφής διαγωνιστική διαδικασία. Αιτία, η αδυναµία των υπηρεσιών του Συνδέσµου να λειτουργήσουν µε ίδια µέσα τις εγκαταστάσεις. Λειτουργία Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κοµποστοποίησης (Ε.Μ.Α.Κ.). Το εργοστάσιο µηχανικής ανακύκλωσης και κοµποστοποίησης που λειτουργεί εδώ και 10 χρόνια επεξεργάζεται τόνους ηµερησίως και καλύπτει µέρος των υποχρεώσεων απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση που το έχει χρηµατοδοτήσει. Η παροχή των υπηρεσιών λειτουργίας του εργοστασίου γίνεται από ιδιωτική εταιρεία που πληρώνεται από τους ίδιους πόρους του Ε..Σ.Ν.Α.. Εκκρεµούν πληρωµές προς τον ιδιώτη πάροχο άνω των και για χρονικό διάστηµα πάνω από ένα έτος. Για το εργοστάσιο αυτό υπάρχει η ανάγκη εκσυγχρονισµού του, καθώς η τεχνολογία 4

5 του έχει ξεπεραστεί, όµως τον εκσυγχρονισµό αυτό δεν τολµούµε για οικονοµικούς λόγους. Λειτουργία Μονάδων Επεξεργασίας Στραγγισµάτων (Μ.Ε.Σ.). Υπάρχουν δύο µονάδες Μ.Ε.Σ. που επεξεργάζονται στραγγίσµατα (υγρά απόβλητα) προερχόµενα από τους Χ.Υ.Τ.Α. παλαιούς και ενεργούς που βρίσκονται εντός της Ο.Ε..Α. Φυλής Λιόσια. Η παροχή υπηρεσιών για τη λειτουργία των µονάδων αυτών γίνεται επίσης από ιδιωτική εταιρεία και πληρώνεται από ίδιους πόρους του Ε..Σ.Ν.Α. (καθυστερούν πληρωµές έξι µηνών προς την ιδιωτική εταιρεία ύψους άνω των ). Αποκατάσταση παλαιών Χ.Υ.Τ.Α. εντός της Ο.Ε..Α. Φυλής Λιόσια και αξιοποίηση του βιοαερίου. Τα έργα αποκατάστασης στους παλαιούς Χ.Υ.Τ.Α. βρίσκονται σε τελικό στάδιο και πραγµατικά παρέχουν αισιοδοξία στους καλοπροαίρετους πολίτες πώς ένας Χ.Υ.Τ.Α. µπορεί να µεταµορφωθεί σε χώρο πρασίνου. Επίσης, η παράλληλη ενεργειακή αξιοποίηση του υπάρχοντος βιοαερίου εντός του Χ.Υ.Τ.Α. σε ηλεκτρικό ρεύµα αποδεικνύει πως µε σχέδιο, οργάνωση και συνεχή µέριµνα µπορούν τα σκουπίδια να προσφέρουν στην εθνική οικονοµία. Όπως όµως έχω πληροφορηθεί και εδώ υπάρχουν προβλήµατα καθώς η.ε.η. δεν πληρώνει την ιδιωτική εταιρεία που λειτουργεί το εργοστάσιο και εκκρεµούν πληρωµές από µέρους της άνω των Αποτεφρωτήρας ιατρικών αποβλήτων. Εντός της Ο.Ε..Α. Φυλής - Λιόσια λειτουργεί αποτεφρωτήρας σύγχρονης τεχνολογίας για την καύση των ιατρικών αποβλήτων. Εδώ υπάρχουν δύο ειδών προβλήµατα. Το πρώτο αφορά και πάλι 5

6 στις πληρωµές προς την πάροχο ιδιωτική εταιρεία (εκκρεµούν πληρωµές για χρονικό διάστηµα ενός έτους και ύψους περίπου ) και το δεύτερο αφορά τους υπόχρεους για την καύση ιατρικών αποβλήτων (ιατρικές µονάδες, δηµόσιες ή ιδιωτικές) που αποφεύγουν την καταστροφή των ιατρικών αποβλήτων µε αποτέλεσµα ο αποτεφρωτήρας να υπολειτουργεί. Τέλος, σας ενηµερώνω ότι ο Σύνδεσµος διαχειρίζεται και τα έργα των Χ.Υ.Τ.Α. στο Γραµµατικό και Κερατέα της Ανατολικής Αττικής, καθώς και την αποκατάσταση διάσπαρτων ΧΑ Α εντός Αττικής. 2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΙ ΙΚΟΥ ΙΑΒΑΘΜΙ ΙΚΟΥ ΣΥΝ ΕΣΜΟΥ ΝΟΜΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ (Ε..Σ.Ν.Α.) Όπως αποτυπώθηκε και ανωτέρω, υπάρχουν πολύ σοβαρά οικονοµικά προβλήµατα που διατρέχουν όλες τις δραστηριότητες του Ε..Σ.Ν.Α. που είναι δύο ειδών : Οικονοµικά προβλήµατα που κληρονοµήθηκαν από τον προηγούµενο φορέα (Ε.Σ..Κ.Ν.Α.) και µέχρι τέλους του εκεµβρίου του 2011 ανέρχονται σε Οικονοµικά προβλήµατα που δηµιουργήθηκαν από τη λειτουργία του Συνδέσµου και συνεχίζουν να εξελίσσονται εντός του 2012, και που ανεβάζουν το οικονοµικό άνοιγµα στα 83 εκατ. ευρώ ήδη, ενώ άλλα ευρώ διεκδικούνται από ιδιώτες µέσω της δικαστικής οδού. Με την Υπουργική Απόφαση 52546/ καθορίστηκαν ειδικά για το 2012, οι ετήσιες εισφορές των ήµων µελών του Ε..Σ.Ν.Α. που ανέρχονται στο ποσό των Όµως το ποσό αυτό δεν αποδίδεται και τούτο αποδεικνύεται από το γεγονός ότι για το πρώτο εξάµηνο του 2012 ο Ε..Σ.Ν.Α. έχει λάβει το ποσό των ΜΗ ΕΝ. Πρέπει να σηµειωθεί επίσης 6

7 ότι από το ανωτέρω ποσό το 50% πρέπει να αποδίδεται ως αντισταθµιστικά οφέλη στο ήµο Φυλής. Τα ανωτέρω οικονοµικά προβλήµατα συνδυαζόµενα και µε τα προβλήµατα ανασυγκρότησης και λειτουργίας του νέου Φορέα, µε υποχρεώνουν να εκπέµψω «κραυγή αγωνίας» για το θέµα της διαχείρισης των απορριµµάτων στην Περιφέρεια Αττικής. Η εµπειρία που έχω αποκοµίσει ως Πρόεδρος του Ε..Σ.Ν.Α. τους τελευταίους έξι µήνες, αλλά και οι πληροφορίες που έχω αντλήσει για τα προηγούµενα χρόνια λειτουργίας του, µε κάνουν εξαιρετικά απαισιόδοξο για την πορεία του Συνδέσµου, µε ότι αυτό συνεπάγεται για τη ηµόσια Υγεία και την επίλυση του προβλήµατος. Θεωρώ ότι µόνο µε συνεργασία και µε συντονισµένες προσπάθειες µε τα συναρµόδια Υπουργεία, πρέπει να εξετάσουµε τα προβλήµατα, ώστε να ανταποκριθούµε στις υποχρεώσεις µας απέναντι στους πολίτες της Αττικής αλλά και απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κύριε Πρωθυπουργέ, πιστεύω ότι σας έχω µεταφέρει τη δικαιολογηµένη αγωνία µου για το θέµα των απορριµµάτων στον Νοµό Αττικής. Σας καλώ να πολεµήσουµε µαζί για την επίλυση των χρόνιων προβληµάτων µε συνέπεια, ευθύνη και διαφάνεια για την επιβολή ενός σύγχρονου τρόπου διαχείρισης που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και θα αντιστοιχεί µε τα ευρωπαϊκά δεδοµένα στην διαχείριση των απορριµµάτων. Σας ζητώ λοιπόν να σταθούµε όλοι θετικά απέναντι στη µεγάλη αυτή πρόκληση ευθύνης για την Αττική, δίνοντας ταυτόχρονα συνολικά το µήνυµα ότι - σε µια περίοδο µεγάλης αµφισβήτησης των δυνατοτήτων της χώρας µας- µπορούµε επιτέλους στον κρίσιµο τοµέα της διαχείρισης των απορριµµάτων να δροµολογούµε λύσεις 7

8 αντίστοιχες µε την σπουδαιότητα των θεµάτων, χωρίς, πλέον, αναβολές και κωλυσιεργίες. Ήρθε η ώρα να δώσουµε λύσεις για το περιβάλλον, για τους πολίτες, για το αύριο των παιδιών µας. Οφείλουµε σε αυτή τη συγκυρία να οδηγήσουµε τη χώρα στην ανάπτυξη, µε όρους δηµοσίου συµφέροντος. Με εκτίµηση Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΟΥ Ε ΣΝΑ ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΓΟΥΡΟΣ 8