ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ"

Transcript

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΜΕ ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΡΑΔΙΟΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ (RFID) Νομικός Γεώργιος ΑΕΜ: 5111 Τζίκας Δημήτριος ΑΕΜ: 5219 Επιβλέπων Καθηγητής: Άλκης Χατζόπουλος Θεσσαλονίκη 2009

2 Πρόλογος Πριν προχωρήσουμε στην παρουσίαση της διπλωματικής επιθυμούμε να ευχαριστήσουμε τον επιβλέποντα της διπλωματικής εργασίας, Αναπληρωτή Καθηγητή κ. Άλκη Χατζόπουλο, για τη συστηματική παρακολούθηση, βοήθεια και καθοδήγησή του καθ όλη τη διάρκεια της συνεργασίας μας, τον Αναπληρωτή Καθηγητή κ. Λουκά Πέτρου για τις συμβουλές του, καθώς και τον κ. Νικόλαο Γιαννούλα, Ειδικό Διοικητικό και Τεχνικό Προσωπικό, για τη πολύτιμη βοήθειά του στα πρώτα μας βήματα. Νομικός Γεώργιος Τζίκας Δημήτριος Θεσσαλονίκη, Μάιος

3 2

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ιστορική αναδρομή Στόχος της διπλωματικής Συστήματα Αυτόματης Αναγνώρισης και RFID Συστήματα Αυτόματης Αναγνώρισης (Auto-id) Αναγνώριση οπτικών χαρακτηριστικών (OCR) Αναγνώριση με υπέρυθρες Βιομετρικές διαδικασίες Έξυπνες κάρτες (smart cards) Συστήματα Barcode Συστήματα RFID Εξαρτήματα RFID συστήματος Ετικέτα (Tag) Αναγνώστης (Reader) Ελεγκτής (controller) Συχνότητες λειτουργίας RFID Εμβέλεια Ανάγνωσης Παθητικές και Ενεργές ετικέτες Υγρά και Μέταλλα Ρυθμός Μετάδοσης Μέγεθος και τύπος κεραίας Μέγεθος και κόστος RFID ετικετών Επικοινωνία αναγνώστη-ετικέτας Διεργασία FDX και HDX Διεργασία SEQ Κωδικοποίηση και διαμόρφωση Κωδικοποίηση στη βασική συχνότητα Διαδικασίες ψηφιακής διαμόρφωσης Καθιερωμένα πρότυπα

5 2.6.1 ISM συχνότητες Παγκόσμια επιτροπή προτύπων ISO Εφαρμογές RFID Έξυπνες κάρτες χωρίς επαφές Μέσα μεταφοράς Το αρχικό στάδιο Απαιτήσεις Οφέλη συστημάτων RFID Συστήματα κομίστρων που χρησιμοποιούν ηλεκτρονική πληρωμή Προοπτικές αγοράς Έλεγχος πρόσβασης Online συστήματα Offline συστήματα Ετικέτα Αναγνώριση στα ζώα Ηλεκτρονική ακινητοποίηση Η λειτουργία ενός συστήματος ακινητοποίησης Προβλέψεις Αναγνώριση «κοντέινερ» «Κοντέινερ» δεξαμενών αερίων και χημικών Αποκομιδή απορριμμάτων Αθλητικά γεγονότα Ιατρικές εφαρμογές Ανάπτυξη του Συστήματος Εισαγωγή Μικροελεγκτής Τεχνικά χαρακτηριστικά ΑΤmega Περιγραφή μονάδων Υλοποίηση κώδικα Ανάλυση κώδικα Assembly Κατασκευαστικό μέρος Σχηματικό Κατασκευή πρωτότυπου Τροφοδοσία/Κατανάλωση Συμπεράσματα

6 5.1 Περίληψη Μελλοντική δουλειά Παράρτημα Α A. Κώδικας assembly Παράρτημα Β Β. Ανάλυση εντολών AVR Παράρτημα Γ Γ. AVR Studio και STK Βιβλιογραφία

7 6

8 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Ιστορική αναδρομή Στα πρόσφατα χρόνια οι διαδικασίες αυτόματης αναγνώρισης (Auto-ID) έχουν γίνει πολύ διάσημες σε πολλούς κλάδους, όπως βιομηχανίες, σε εργοστάσια, σε κατασκευαστικές εταιρίες. Οι διαδικασίες αυτόματης αναγνώρισης υπάρχουν για να παρέχουν πληροφορίες για τους ανθρώπους ή τα ζώα, αλλά και για τη διακίνηση αγαθών και προϊόντων. Οι τόσο διαδεδομένες ετικέτες (barcode) οι οποίες είχαν προκαλέσει μια επανάσταση στα συστήματα αναγνώρισης μερικά χρόνια πριν, φαίνονται πλέον αρκετά ανεπαρκείς σε έναν αυξανόμενο αριθμό περιπτώσεων. Τα barcodes μπορεί να είναι εξαιρετικά φθηνά, αλλά το μεγαλύτερό τους ελάττωμα είναι η μικρή αποθηκευτική τους ικανότητα καθώς και το γεγονός ότι δεν μπορούν να επαναπρογραμματιστούν. Μια τεχνικά αισιόδοξη λύση θα ήταν η αποθήκευση πληροφοριών σε ένα chip πυριτίου. Η πιο κοινή φόρμα ηλεκτρονικής συσκευής αποθήκευσης πληροφοριών σε χρήση στις μέρες μας είναι οι «έξυπνες κάρτες» (smart cards), βασισμένες σε ένα πεδίο επαφής (τηλεφωνικές έξυπνες κάρτες, τραπεζικές κάρτες). Όμως, η μηχανική επαφή που χρησιμοποιείται στις έξυπνες κάρτες δεν είναι συνήθως πρακτική. Μία μεταφορά πληροφοριών χωρίς επαφή ανάμεσα στη συσκευή μεταφοράς πληροφοριών και στον αναγνώστη της είναι μία πολύ περισσότερο ευέλικτη λύση. Στην ιδανική περίπτωση, η ισχύς που απαιτείται για να λειτουργήσει η ηλεκτρονική συσκευή μεταφοράς πληροφοριών θα προσφερόταν επίσης από τον αναγνώστη χρησιμοποιώντας τεχνολογία χωρίς επαφή. Λόγω των διαδικασιών που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά της ισχύος και των πληροφοριών, τα συστήματα αυτόματης αναγνώρισης χωρίς επαφή καλούνται συστήματα RFID (Radio Frequency Identification).Μια υποσχόμενη λύση στο πρόβλημα που αναφέρθηκε είναι τα RFID. Η τεχνολογία αυτή, της αναγνώρισης χωρίς επαφής, συνδυάζει στοιχεία από πολλά ποικίλα πεδία: Τεχνολογία υψηλών συχνοτήτων (HF technology), τεχνολογία ημιαγωγών, προστασία πληροφοριών και κρυπτογράφηση, τηλεπικοινωνίες και πολλά άλλα σχετικά πεδία. 1.2 Στόχος της διπλωματικής Στόχος τις παρούσας διπλωματικής είναι η δημιουργία ενός συστήματος ηλεκτρονικού ελέγχου πρόσβασης με αυτόματη αναγνώριση σε ραδιοσυχνότητες (RFID). Απώτερος στόχος είναι να εγκατασταθεί πρωτίστως στην αίθουσα του εργαστηρίου ηλεκτρονικής του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών (ΑΠΘ), ώστε η πρόσβαση να γίνεται με ηλεκτρονική ταυτοποίηση. Το κάθε εξουσιοδοτημένο άτομο θα έχει στην κατοχή του μια ετικέτα (tag), με μοναδικό κωδικό, και η πρόσβαση στην αίθουσα θα γίνεται με την αναγνώριση του κωδικού από τον αναγνώστη (reader) και τον έλεγχο για εγκυρότητα από έναν μικροελεγκτή. Εφόσον είναι έγκυρο, τα δεδομένα θα αποστέλλονται σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή με τα στοιχεία του ατόμου που ζήτησε πρόσβαση και την ώρα που έγινε η συγκεκριμένη αίτηση. Το σύστημα περιλαμβάνει τις επιμέρους τρεις διατάξεις, οι οποίες θα αναλυθούν αργότερα: RFID (αναγνώστη και ετικέτα) Μικροελεγκτή Interface 7

9 8

10 2. Συστήματα Αυτόματης Αναγνώρισης και RFID 2.1 Συστήματα Αυτόματης Αναγνώρισης (Auto-id) Οι διαδικασίες αναγνώρισης που στηρίζονται στην τεχνολογία της αυτόματης αναγνώρισης είναι σημαντικά πιο αξιόπιστες και οικονομικότερες από αυτές που δεν αναγνωρίζουν αυτόματα. Παρακάτω παραθέτουμε μια γενική επισκόπηση διάφορων συστημάτων αυτόματης αναγνώρισης Αναγνώριση οπτικών χαρακτηριστικών (OCR) Η αναγνώριση οπτικών χαρακτηριστικών εμφανίστηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του Ειδικά τυπογραφικά διακριτικά αναπτύχθηκαν για αυτήν την εφαρμογή που διαμόρφωσαν χαρακτήρες έτσι ώστε αυτοί να μπορούν να διαβαστούν και από τους ανθρώπους και αυτόματα από τις μηχανές. Το πιο σημαντικό πλεονέκτημα της αναγνώρισης με οπτικά χαρακτηριστικά είναι η μεγάλη πυκνότητα των πληροφοριών και η πιθανότητα ανάγνωσης πληροφοριών οπτικά σε μια έκτακτη περίπτωση (ή απλά για έλεγχο). Σήμερα, η αναγνώριση οπτικών χαρακτηριστικών χρησιμοποιείται στην παραγωγή, στις υπηρεσίες και στα διοικητικά πεδία, όπως επίσης στις τράπεζες για την εγγραφή επιταγών (προσωπικές πληροφορίες, όπως όνομα και αριθμός λογαριασμού είναι τυπωμένα στην κάτω γραμμή της επιταγής). Όμως, τα συστήματα αναγνώρισης οπτικών χαρακτηριστικών έχουν αποτύχει να γίνουν καθολικά εφαρμόσιμα λόγω της υψηλής τους τιμής και των πολύπλοκων αναγνωστών που απαιτούν σε σύγκριση με τις άλλες διαδικασίες αυτόματης αναγνώριση Αναγνώριση με υπέρυθρες Η τεχνολογία των υπέρυθρων είναι παρόμοια με αυτή των RFID. Η κύρια διαφορά είναι η συχνότητα λειτουργίας. Στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, οι υπέρυθρες είναι μακράν μεγαλύτερες από τις υψηλότερες που χρησιμοποιούνται στα RFID. Στις συχνότητες των υπέρυθρων η επικοινωνία μπορεί να χαθεί πολύ εύκολα, αφού δεν μπορούν να διαπεράσουν ούτε ένα απλό εμπόδιο. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι οι υπέρυθρες να χρησιμοποιούνται μόνο σε εφαρμογές εικόνας, όπως για παράδειγμα νυχτερινή λήψη Βιομετρικές διαδικασίες Η βιομετρία ορίζεται ως η επιστήμη που αναφέρεται στον έλεγχο και τις (σωματικές) διαδικασίες μέτρησης που αφορούν τους ζώντες οργανισμούς. Στο φάσμα των συστημάτων αναγνώρισης, η βιομετρία είναι η γενική έννοια για όλες τις διαδικασίες που αναγνωρίζει ανθρώπους συγκρίνοντας αλάνθαστα και ατομικά φυσικά χαρακτηριστικά. Στην πράξη, υπάρχουν διαδικασίες αναγνώρισης δακτυλικού αποτυπώματος, γεωμετρίας των χεριών (σχετικά μήκη δακτύλων κ.ά.), αναγνώρισης φωνής και λίγο πιο σπάνια αναγνώριση με βάση τη μορφολογία του αμφιβληστροειδούς χιτώνα. Επιπλέον, καθώς τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά αλλάζουν με το χρόνο, ένα ρεαλιστικό σύστημα αυτόματης αυθεντικοποίησης πρέπει να προβλέπει κάποια όρια ανοχής προκειμένου να αντιμετωπίζεται η ανθρώπινη μεταβλητότητα. 9

11 2.1.4 Έξυπνες κάρτες (smart cards) Οι έξυπνες κάρτες διαθέτουν μικροεπεξεργαστές και μνήμες RAM και ROM. Τυπικά έχουν μνήμη περίπου 35 KB και έχουν το σημαντικό πλεονέκτημα της ενσωματωμένης υπολογιστικής ισχύος. Το κύριο πλεονέκτημά τους όμως είναι ότι παρέχουν φυσική προστασία των αποθηκευμένων δεδομένων. Οι επαφές με το εσωτερικό κύκλωμα έχουν τη μορφή επιχρυσωμένων περιοχών πάνω στην επιφάνεια της κάρτας (περιλαμβανομένων των επαφών για την τροφοδοσία από εξωτερική πηγή). Μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες ιδιότητες των έξυπνων καρτών είναι ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιγραφούν. Στην πραγματικότητα, οι κατασκευαστές κρατούν καλά κρυμμένες τις λεπτομέρειες της εσωτερικής σχεδίασης προκειμένου να δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο την αντιγραφή και την αναπαραγωγή τους. Επίσης, αυτές οι κάρτες διαθέτουν ενσωματωμένες λειτουργίες κρυπτογράφησης. Ένα μειονέκτημα των βασισμένων σε επαφές έξυπνων καρτών είναι ότι οι επαφές αυτές είναι ευάλωτες στη φθορά, τη διάβρωση και τη σκόνη. Οι αναγνώστες που χρησιμοποιούνται συχνά κοστίζουν ακριβά για να συντηρηθούν λόγω της προδιάθεσης για δυσλειτουργία. Επιπλέον, οι αναγνώστες που είναι ευπρόσιτοι στο κοινό (τηλεφωνικοί θάλαμοι) δεν μπορούν να προστατευτούν από βανδαλισμούς Συστήματα Barcode Τα barcodes είχαν την τιμητική τους απέναντι σε άλλα συστήματα αναγνώρισης τα προηγούμενα χρόνια. Ουσιαστικά το barcode είναι ένας δυαδικός κώδικας που αποτελείται από ένα πεδίο από μπάρες και κενά, τοποθετημένα σε παράλληλη διάταξη. Αυτά τοποθετούνται με βάση ένα προκαθορισμένο πρότυπο και αντιπροσωπεύουν τα στοιχεία πληροφοριών που αναφέρονται σε ένα σχετικό σύμβολο. Η ακολουθία που φτιάχνεται από φαρδιές ή στενές μπάρες και κενά μπορεί να ερμηνευτεί αριθμητικά και αλφαριθμητικά. Διαβάζεται αφού σαρώνεται με οπτικές ακτίνες, για παράδειγμα από τη διαφορετική ανάκλαση μιας δέσμης ακτίνας από τις μαύρες μπάρες και τα λευκά κενά. Όμως, παρόλο που είναι ιδανικά στο φυσικό τους σχεδιασμό, υπάρχουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις διατάξεις κώδικα μεταξύ των δέκα περίπου διαφορετικών τύπων barcode που χρησιμοποιούνται σήμερα. Ο πιο διαδεδομένος κώδικας barcode σήμερα είναι ο ευρωπαϊκός κώδικας EAN (European Article Number), ο οποίος σχεδιάστηκε ειδικά για να πραγματοποιήσει τις απαιτήσεις της βιομηχανίας τροφίμων. Ουσιαστικά ο ευρωπαϊκός κώδικας αποτελεί μια εξέλιξη του διεθνούς κώδικα UPC (Universal Product Code) που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Αμερική. Ο ευρωπαϊκός barcode αποτελείται από 13 ψηφία: το αναγνωριστικό της χώρας, το αναγνωριστικό της εταιρίας, τον αριθμό κατασκευής του αντικειμένου και ένα ψηφίο ελέγχου Συστήματα RFID Τα συστήματα RFID σχετίζονται πιο πολύ με τις έξυπνες κάρτες που περιγράψαμε πιο πάνω. Όπως και στις έξυπνες κάρτες, η πληροφορία αποθηκεύεται σε μια ηλεκτρονική συσκευή μεταφοράς πληροφοριών, την ετικέτα (tag). Όμως, σε αντίθεση με τις έξυπνες κάρτες, η παροχή ισχύος στη συσκευή μεταφοράς πληροφοριών και η ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα σε αυτή τη συσκευή και στον αναγνώστη (reader) επιτυγχάνονται χωρίς τη χρήση γαλβανικών επαφών, αλλά με τη χρήση μαγνητικών και ηλεκτρομαγνητικών πεδίων. Η σύντμηση RFID προκύπτει από την αναγνώριση ραδιοσυχνοτήτων και πιο συγκεκριμένα πληροφοριών που μεταφέρονται με ραδιοκύματα (Radio Frequency Identification System). Λόγω των πολλών πλεονεκτημάτων των συστημάτων RFID σε σύγκριση με τα άλλα συστήματα αναγνώρισης, τα συστήματα RFID έχουν ξεκινήσει να κατακτούν την παγκόσμια αγορά. Ένα παράδειγμα είναι η χρήση των χωρίς επαφές έξυπνων καρτών σαν εισιτήρια στα μέσα μεταφοράς μικρών αποστάσεων (ΗΠΑ). 10

12 Μια σύγκριση μεταξύ των περισσότερων συστημάτων αναγνώρισης που περιγράφηκαν παραπάνω καταδεικνύει τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες των RFID σε σύγκριση με τα άλλα συστήματα (Σχήμα 1). Στον σχήμα επίσης φαίνεται η στενή σχέση που έχουν τα RFID με τις έξυπνες κάρτες που είναι βασισμένες σε επαφές. Όμως, τα RFID παρακάμπτουν όλα τα μειονεκτήματα που οφείλονται σε λάθη των επαφών (δολιοφθορά, σκόνη κ.ά.). Σχήμα 1 Σύγκριση συστημάτων αυτόματης αναγνώρισης 2.2 Εξαρτήματα RFID συστήματος Ένα RFID σύστημα χρησιμοποιεί τεχνολογία ασύρματης ραδιοεπικοινωνίας για να αναγνωρίσει μοναδικές ετικέτες αντικείμενων (tagged-object). Τα τρία βασικά εξαρτήματα σε ένα RFID σύστημα είναι (Σχήμα 2): Η ετικέτα (tag ή transponder), η οποία αποτελείται από ένα ημιαγωγό τσιπ, την κεραία, και σε μερικές περιπτώσεις από μία μπαταρία Ο αναγνώστης (reader ή interrogator), αποτελείται από μία κεραία, από μία ηλεκτρονική πλακέτα RF, και από ένα ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου Ο ελεγκτής (controller), σε πολλές περιπτώσεις παίρνει τη μορφή ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή (PC) Η ετικέτα και ο αναγνώστης επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω ραδιοκυμάτων. Μόλις μια ετικέτα εισέρχεται στη ζώνη ανάγνωσης ενός αναγνώστη, ο αναγνώστης στέλνει ένα σήμα επικοινωνίας στην ετικέτα για να εκπέμψει τα αποθηκευμένα δεδομένα του. Οι ετικέτες μπορούν να περιέχουν πολλά δεδομένα ανάλογα με τη χρήση τους, όπως σειριακούς αριθμούς, τιμές θερμοκρασίας και άλλα πολλά. Μόλις ο αναγνώστης δεχτεί τις πληροφορίες, τις αποστέλλει στον ελεγκτή μέσω μιας διασύνδεσης δικτύου, όπως ένα Ethernet LAN, ίντερνετ κλπ. Ο ελεγκτής μπορεί να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα για διάφορους σκοπούς. Ένα RFID σύστημα μπορεί να αποτελείται από πολλούς αναγνώστες, για παράδειγμα διασκορπισμένους σε μία αποθήκη ή μια γραμμή παραγωγής. Εντούτοις όλα είναι δικτυωμένα σε έναν μόνο ελεγκτή. Παρομοίως ένας μόνο αναγνώστης μπορεί να επικοινωνεί με περισσότερες 11

13 από μία ετικέτες ταυτόχρονα. Με την παρούσα τεχνολογία (2008) είναι εφικτό να επικοινωνεί με ρυθμό 1000 ετικέτες ανά δευτερόλεπτο, με ακρίβεια 98%. Τέλος, μία ετικέτα μπορεί να προσαρτηθεί παντού, από ένα κλειδί μέχρι ένα νεογέννητο μωρό. Σχήμα 2 Οι τρεις βασικές διατάξεις σε ένα RFID σύστημα Ετικέτα (Tag) Η κύρια λειτουργία μιας RFID ετικέτας είναι να αποθηκεύει δεδομένα και να τα αποστέλλει σε έναν αναγνώστη. Στην πιο απλή του μορφή περιλαμβάνει ένα ηλεκτρονικό τσιπ και μια κεραία ολοκληρωμένα σε μια εύχρηστη κατασκευή (Σχήμα 3). Γενικά μια ετικέτα, έχει μνήμη όπου μπορούν να αποθηκευτούν και να διαβαστούν δεδομένα και σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και να εγγραφούν. Επίσης υπάρχουν και ετικέτες που έχουν ενσωματωμένη μπαταρία, αυτό είναι και το κριτήριο που διαχωρίζει τις ενεργές από τις παθητικές ετικέτες, που θα περιγράψουμε παρακάτω Ενεργές και παθητικές ετικέτες Ενεργές RFID ετικέτες ονομάζονται οι ετικέτες που έχουν στο τυπωμένο κύκλωμα πηγή τροφοδοσίας, όπως μια μπαταρία. Όταν μια ετικέτα χρειαστεί να αποστείλει δεδομένα στον αναγνώστη, η ενέργεια που απαιτείται για την μετάδοση προέρχεται από την τροφοδοσία. Για το λόγο αυτό, τέτοιου είδους ετικέτες μπορούν να επικοινωνούν με λιγότερο ισχυρούς (ενεργειακά) αναγνώστες και μεταδίδουν την πληροφορία από απόσταση μεγαλύτερης εμβέλειας. Επίσης, οι ενεργές ετικέτες συνήθως έχουν μνήμη που φτάνει τα 128Kbytes. Παρόλα αυτά, είναι μεγαλύτερα σε μέγεθος και πιο πολύπλοκα σε σχέση με τους «ανταγωνιστές» του, τις παθητικές ετικέτες, γεγονός που τα κάνει ακριβότερα στην παραγωγή. Η μπαταρίες που περιέχουν αντέχουν χρονικό διάστημα από δύο έως εφτά χρόνια. Οι παθητικές ετικέτες δεν περιέχουν καμία είδους τροφοδοσία. Την απαιτούμενη ενέργεια την παίρνουν από το σήμα που στέλνει ο αναγνώστης, φυσικά η ενέργεια αυτή είναι πολύ μικρότερη από το αν είχαν μπαταρία. Ως αποτέλεσμα αυτού, τα παθητικά είναι μικρότερα σε μέγεθος και φθηνότερα από ότι τα ενεργά. Ωστόσο, η εμβέλεια τους είναι αρκετά μικρότερη, στις περισσότερες περιπτώσεις μέχρι λίγα εκατοστά. Εκτός από αυτό, χρειάζονται ισχυρότεροι αναμεταδότες (reader) και περιέχουν μνήμη που δεν ξεπερνάει τα λίγα Kbyte. Φυσικά υπάρχουν παθητικές ετικέτες που έχουν πηγή τροφοδοσίας αλλά δεν την χρησιμοποιούν για τη μετάδοση των δεδομένων. Αυτού του είδους, ονομάζονται υποστηριζόμενες ετικέτες από μπαταρία (battery-assisted tags) και η ενέργεια χρησιμοποιείται για τη λειτουργία διάφορων ηλεκτρονικών εξαρτημάτων που είναι τοποθετημένα στο ίδιο κύκλωμα. 12

14 Σχήμα 3 Κατασκευή RFID ετικέτας Ανάγνωση μόνο και ανάγνωση/εγγραφή ή έξυπνες ετικέτες Μια άλλη κύρια διαφορά μεταξύ των ετικετών είναι ο τύπος της μνήμης που έχουν. Υπάρχουν δύο είδη ετικετών: ανάγνωση (Read-only, RO) και ανάγνωση/εγγραφή (read/write, RW). Οι RO ετικέτες είναι αυτό που λέει η λέξη, ανάγνωση μόνο. Είναι παρόμοια με τα barcode, προγραμματίζονται μια φορά μόνο και δεν αλλάζουν ποτέ. Αυτού του είδους οι ετικέτες, προγραμματίζονται με πολύ μικρής ποσότητα δεδομένα, όπως κάποιον σειριακό αριθμό. Οι RW ετικέτες συνήθως καλούνται και έξυπνες ετικέτες (smart-tags). Οι έξυπνες ετικέτες είναι πιο προσαρμοστικές, μπορούν να αποθηκεύουν περισσότερα δεδομένα και τα περιεχόμενα της μνήμης μπορούν εύκολα να σβηστούν και να ξανά-εγγραφούν χιλιάδες φορές Αναγνώστης (Reader) Ο αναγνώστης (reader) λειτουργεί ως μεσολαβητής ανάμεσα στην ετικέτα και τον ελεγκτή. Έχει λίγες βασικές λειτουργίες οι οποίες είναι οι εξής: Ανάγνωση των δεδομένων μιας ετικέτας Εγγραφή δεδομένων σε ετικέτα Μεταφορά δεδομένων από και προς τον ελεγκτή Τροφοδότηση παθητικών ετικετών Οι αναγνώστες ουσιαστικά είναι σαν μικροί υπολογιστές. Αποτελούνται σε γενικές γραμμές από μία κεραία, ένα ηλεκτρονικό κύκλωμα RF, το οποίο είναι υπεύθυνο για την επικοινωνία με την ετικέτα, και ένα ηλεκτρονικό κύκλωμα με ελεγκτή, το οποίο είναι υπεύθυνο για την επικοινωνία με τον ελεγκτή. Επί πρόσθετα από τις τέσσερις βασικές λειτουργίες που περιγράψαμε παραπάνω, μερικοί πιο πολύπλοκοι αναγνώστες εκτελούν τρεις επιπλέον κρίσιμες λειτουργίες: Αποφυγή περιπλοκής σημάτων (anti-collision) για την εξασφάλιση της ταυτόχρονης ανάγνωσης/εγγραφής με περισσότερες ετικέτες Αυθεντικοποίηση ετικετών για την αποφυγή μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης στο σύστημα Κρυπτογράφηση δεδομένων για την προστασία της ακεραιότητας των δεδομένων 13

15 Πολλαπλή ανάγνωση/εγγραφή και τεχνική αποφυγής συγκρούσεων (anti-collision) Αλγόριθμοι για anti-collision εφαρμόζονται για να εξασφαλίσουν στον αναγνώστη την ταυτόχρονη επικοινωνία με πολλές ετικέτες. Υπάρχουν τρεις τεχνικές anti-collision στα RFID: τρισδιάστατης κατεύθυνσης, συχνότητας και χρονικού προσδιορισμού. Και οι τρεις τεχνικές χρησιμοποιούνται για να εξασφαλίσουν μια σειρά προτεραιότητας για την αποφυγή του παραπάνω προβλήματος ή τουλάχιστον για την εξάλειψη του στατιστικά Αυθεντικοποίηση Οι αναγνώστες στα συστήματα υψηλής ασφάλειας απαιτούν την αυθεντικοποίηση του χρήστη. Υπάρχουν δύο τύποι αυθεντικοποίησης αυτή τη στιγμή. Στην παγκόσμια βιβλιογραφία αναφέρονται ως mutual symmetrical και derived key. Και στα δυο αυτά συστήματα, η ετικέτα παρέχει έναν κώδικα κλειδί στον αναγνώστη, ο οποίος εισάγεται σε έναν αλγόριθμο και ελέγχεται αν το κλειδί είναι έγκυρο και αν η ετικέτα έχει εξουσιοδότηση να εισέλθει στο σύστημα Κρυπτογράφηση/Αποκρυπτογράφηση δεδομένων Η κρυπτογράφηση των δεδομένων είναι ένας ακόμα παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψιν για την προστασία του συστήματος από εξωτερικές απειλές. Η κρυπτογράφηση και η αποκρυπτογράφηση γίνεται με έναν αλγόριθμο και την βοήθεια κάποιων κλειδιών ώστε το σύστημα να είναι όσο το δυνατόν ασφαλέστερο γίνεται από κακόβουλες επιθέσεις. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι κρυπτογραφίας. Ταξινομούνται δε σε κατηγορίες ανάλογα με τα κλειδιά και τον τρόπο κρυπτογράφησης των δεδομένων. Με βάση τα κλειδιά χωρίζονται σε κρυπτογράφηση δημόσιου και μυστικού κλειδιού, ενώ με βάση τον τρόπο κρυπτογράφησης σε δέσμης και ροής Τοποθέτηση του αναγνώστη στον χώρο Στα RFID συστήματα δεν χρειάζεται να έχουν άμεση οπτική επαφή η ετικέτα με τον αναγνώστη όπως είναι απαραίτητο στα συστήματα barcode. Ως αποτέλεσμα, οι σχεδιαστές έχουν μεγαλύτερο βαθμό ελευθέριας στο που θα τοποθετήσουν τον αναγνώστη. Στο σχήμα 4 βλέπουμε τρεις τρόπους εκπομπής σήματος από τον αναγνώστη. Σχήμα 4 Σύγκριση διαφορετικών τρόπων μετάδοσης σήματος από αναγνώστη 14

16 2.2.3 Ελεγκτής (controller) Ο ελεγκτής σε ένα RFID είναι ο «εγκέφαλος» του συστήματος. Χρησιμοποιείται για την δικτύωση πολλών RFID και τον έλεγχο της ροής των δεδομένων. Μπορεί να είναι από ένα λογισμικό σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, μέχρι και ένα μικροελεγκτή σε υλικό, ανάλογα με τη χρήση κάθε φορά. 2.3 Συχνότητες λειτουργίας RFID Επειδή τα συστήματα RFID παράγουν και ακτινοβολούν ηλεκτρομαγνητικά κύματα, αυτά κατατάσσονται στην κατηγορία των ραδιοσυστημάτων. Η χρήση άλλων ραδιοσυστημάτων δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να διαταράσσεται ή να φθείρεται από τη χρήση των RFID. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εξασφαλίσουμε ότι τα συστήματα RFID δεν παρεμβάλλουν με κάποιο ραδιόφωνο ή τηλεόραση, με κάποια κινητή ραδιοσυσκευή (αστυνομία, υπηρεσίες ασφαλείας, βιομηχανία), ναυτικές και αεροναυτικές συσκευές και κινητά τηλέφωνα. Εξαιτίας αυτής της πιθανής παρεμβολής με άλλα ραδιοσυστήματα, περιορίζει σημαντικά το εύρος συχνότητας λειτουργίας των RFID. Για το λόγο αυτό συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε συχνότητες που έχουν δεσμευτεί ειδικά για βιομηχανικούς, ιατρικούς και επιστημονικούς σκοπούς. Αυτές οι συχνότητες είναι παγκοσμίως γνωστές ως ISM συχνότητες και μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε RFID εφαρμογές. Γενικά όμως οι συχνότητες που χρησιμοποιούνται ευρέος είναι οι παρακάτω (Σχήμα 5 και 6): Εύρος Χαμηλών Συχνοτήτων Χαμηλές Συχνότητες (LF): KHz Υψηλές Συχνότητες (HF): MHz Εύρος Υψηλών Συχνοτήτων Συχνότητες UHF: MHz Μικροκύματα: 2.5 GHz και άνω Σχήμα 5 Φάσμα ραδιοσυχνοτήτων Η επιλογή της συχνότητας λειτουργίας του RFID συστήματος επηρεάζει διάφορα χαρακτηριστικά όπως θα περιγράψουμε παρακάτω. 15

17 Σχήμα 6 Διαθέσιμες συχνότητες για RFID Εμβέλεια Ανάγνωσης Στις χαμηλότερες συχνότητες, η εμβέλεια ανάγνωσης των παθητικών ετικετών δεν ξεπερνάει τα λίγα εκατοστά. Αυτό οφείλεται στην ασθενή ενίσχυση του σήματος της κεραίας. (Στις χαμηλές συχνότητες το μήκος των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων είναι πολύ μεγάλο και συνεπώς πολύ μεγαλύτερα από το μέγεθος των κεραιών που είναι τοποθετημένες στο ολοκληρωμένο κύκλωμα. Η ενίσχυση του σήματος της κεραίας είναι ανάλογη του μεγέθους της κεραίας και σχετική με το μήκος κύματος.) Στις υψηλότερες συχνότητες η εμβέλεια αυξάνεται, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται ενεργές ετικέτες. Επειδή όμως οι πάρα πολύ υψηλές συχνότητες είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο, τέθηκε ένα άνω όριο, το οποίο είναι οι UHF συχνότητες και τα μικροκύματα, και η εμβέλεια μειώθηκε στα λίγα μέτρα στην περίπτωση των παθητικών ετικετών Παθητικές και Ενεργές ετικέτες Για ιστορικούς λόγους, οι παθητικές ετικέτες λειτουργούν συνήθως στις συχνότητες LF και HF, ενώ οι ενεργές ετικέτες χρησιμοποιούνται στις UHF συχνότητες και στα μικροκύματα. Τα πρώτα RFID συστήματα λειτουργούσαν στις συχνότητες LF και HF με παθητικές ετικέτες, επειδή την εποχή εκείνη το κόστος ήταν απαγορευτικό για να πράξουν διαφορετικά. Σήμερα όμως, με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας τα δεδομένα έχουν αλλάξει και η επιλογή είναι πιο ευέλικτη Υγρά και Μέταλλα Η απόδοση των RFID συστημάτων επηρεάζεται με διαφορετικό τρόπο από τα μέταλλα και από την υγρασία αντίστοιχα. Συστήματα σε HF συχνότητες, λόγω του μεγάλου μήκους κύματος, απορροφώνται πιο εύκολα από το νερό. Αντίθετα, τα συστήματα σε UHF συχνότητες δε λειτουργούν καλά σε υγρασία. Για το λόγο αυτό, οι HF ετικέτες είναι η καλύτερη επιλογή όταν έχουμε να δουλέψουμε σε μέρη όπου υπάρχει υγρασία. 16

18 Τα μέταλλα ανακλούν τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα και τα ραδιοκύματα δεν μπορούν να τα διαπεράσουν. Στην περίπτωση που βρεθεί ένα μέταλλο μεταξύ του αναγνώστη και της ετικέτας τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά. Επίσης αν κάποιο μέταλλο τοποθετηθεί πολύ κοντά στην κεραία τα χαρακτηριστικά της αλλοιώνονται. Οι συχνότητες HF και UHF επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τα μέταλλα, από ότι οι LF συχνότητες. Κατά συνέπεια, όταν πρέπει να δουλέψουμε σε μέρη όπου υπάρχουν πολλά μέταλλα η καλύτερη επιλογή είναι οι LF ετικέτες Ρυθμός Μετάδοσης Τα RFID συστήματα που λειτουργούν στο εύρος LF έχουν χαμηλό ρυθμό μετάδοσης, της τάξης μερικών Kbits/s. Ο ρυθμός αυξάνεται σε συστήματα στις υψηλές συχνότητες, φτάνοντας και τα Mbits/s στα μικροκύματα Μέγεθος και τύπος κεραίας Το γεγονός ότι τα ραδιοσήματα στις χαμηλές συχνότητες έχουν μεγάλο μήκος κύματος, απαιτεί την κατασκευή μεγαλύτερου μεγέθους κεραιών σε LF και ΗF συστήματα από ότι σε UHF και μικροκύματα για να πετύχουμε ικανοποιητική ενίσχυση σήματος. Αυτό όμως, έρχεται σε αντίθεση με τον στόχο των RFID που είναι η δημιουργία μικρών και φθηνών ετικετών. Οι περισσότερη σχεδιαστές θυσιάζουν την ενίσχυση του σήματος της κεραίας στο όνομα του κόστους, με αποτέλεσμα η εμβέλεια των αναγνωστών να είναι μικρότερη σε LF και HF συστήματα. Υπάρχει όμως ένα κάτω όριο στο πόσο μικρά μπορεί να είναι οι ετικέτες. Συνέπεια αυτού, οι LF και HF ετικέτες να είναι πάντα μεγαλύτερα από τις ετικέτες σε UHF και μικροκύματα. Στο σχήμα 7 φαίνονται δύο τύποι ενός RFID ανάλογα με τη συχνότητα λειτουργίας. Η συχνότητα λειτουργίας επηρεάζει και τον τύπο της κεραίας που χρησιμοποιούνται σε RF συστήματα. Έτσι σε LF και HF συστήματα χρησιμοποιούνται επαγωγικές κεραίες ενώ σε συστήματα UHF και μικροκύματα χωρητικές κεραίες. Σχήμα 7 Δύο τύποι ετικετών σε διάφορα εύρη συχνοτήτων 17

19 2.3.6 Μέγεθος και κόστος RFID ετικετών Τα πρώτα RFID συστήματα χρησιμοποιούσαν το εύρος ζώνης χαμηλών συχνοτήτων, για το λόγο ότι οι ετικέτες σε αυτές τις συχνότητες ήταν εύκολα στην κατασκευή. Έχουν όμως πολλά μειονεκτήματα, όπως μεγάλο μέγεθος το οποίο μεταφράζεται σε υψηλότερο κόστος. Σήμερα το εύρος ζώνης HF είναι το πιο διαδεδομένο παγκοσμίως και το κόστος είναι πολύ μικρότερο από ότι οι LF ετικέτες (Σχήμα 8). Πρόσφατες όμως εξελίξεις στην τεχνολογία των ολοκληρωμένων έχουν μειώσει δραματικά το κόστος για συστήματα σε UHF και μικροκύματα, γεγονός που τα κάνει άκρως ανταγωνιστικά. Στο σχήμα 9 φαίνονται τα χαρακτηριστικά των RFID συστημάτων για διάφορες συχνότητες. Σχήμα 8 Παγκόσμια αγορά ετικετών σε εκατομμύρια κομμάτια Σχήμα 9 Σύγκριση χαρακτηριστικών ετικετών ανάλογα με το εύρος συχνοτήτων 18

20 2.4 Επικοινωνία αναγνώστη-ετικέτας Σε αυτό το κεφάλαιο θα περιγράψουμε τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν ο αναγνώστης με την ετικέτα και αντίθετα. Τρεις είναι οι μέθοδοι επικοινωνίας, FDX (Full Duplex), όπου τα δεδομένα εκπέμπονται ταυτόχρονα και προς τις δυο κατευθύνσεις, HDX (Half Duplex), όπου τα δεδομένα εκπέμπονται και κατά τις δυο κατευθύνσεις αλλά όχι ταυτόχρονα, και SEQ (Sequential) όπου η μεταφορά της ενέργειας γίνεται διαδοχικά και όχι συνεχόμενα όπως στα FDX και HDX συστήματα Διεργασία FDX και HDX Ανάλογα με τη σύζευξη που υπάρχει, ο τρόπος παροχής ισχύος στην ετικέτα από τον αναγνώστη και η μεταφορά δεδομένων από την ετικέτα στον αναγνώστη διαφέρουν. Οι συζεύξεις που θα αναλύσουμε είναι οι εξής: Επαγωγική σύζευξη (Inductive coupling) Ηλεκτρομαγνητική σύζευξη οπισθοσκέδασης (Electromagnetic backscatter coupling) Κοντινή σύζευξη (Close coupling) Ηλεκτρική/Χωρητική σύζευξη (Electrical coupling) Επαγωγική σύζευξη α Παροχή ισχύος σε παθητικές ετικέτες Μια ετικέτα (tag) επαγωγικής σύζευξης αποτελείται από μια ηλεκτρονική συσκευή αποθήκευσης δεδομένων, συνήθως ένα απλό μικροτσίπ, και μια μεγάλη περιοχή πηνίου που λειτουργεί σαν κεραία. Οι ετικέτες επαγωγικής σύζευξης σχεδόν πάντα λειτουργούν παθητικά. Αυτό σημαίνει πως όλη η ενέργεια που χρειάζεται για τη λειτουργία του μικροτσίπ πρέπει να παρέχεται από τον αναγνώστη (Σχήμα 10). Για αυτό το λόγο, η περιέλιξη κεραίας του αναγνώστη δημιουργεί ένα δυνατό και υψηλής συχνότητας ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, το οποίο διαπερνά την εγκάρσια τομή της περιοχής του πηνίου και την περιοχή γύρω από το πηνίο. Επειδή το μήκος κύματος της συχνότητας που χρησιμοποιείται είναι αρκετές φορές μεγαλύτερο από την απόσταση ανάμεσα στην κεραία του αναγνώστη και της ετικέτας, το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο μπορεί να συμπεριφέρεται σαν απλό μαγνητικό μεταβαλλόμενο πεδίο όσον αφορά την απόσταση ανάμεσα στην ετικέτα και την κεραία. Ένα μικρό μέρος από το εκπεμπόμενο πεδίο διαπερνά το πηνίο της κεραίας της ετικέτας, το οποίο απέχει κάποια απόσταση από το πηνίο του αναγνώστη. Μια τάση U i παράγεται στο πηνίο της ετικέτας από την επαγωγή. Αυτή η τάση ανορθώνεται και λειτουργεί σαν τροφοδοσία για το μικροτσίπ. Ένας πυκνωτής C r συνδέεται παράλληλα με το πηνίο της κεραίας του αναγνώστη, η χωρητικότητα του οποίου επιλέγεται έτσι ώστε να λειτουργεί μαζί με την επαγωγή του πηνίου για να δημιουργεί ένα παράλληλο κύκλωμα συντονισμού. Αυτή η συχνότητα συντονισμού δε αντιστοιχεί με τη συχνότητα μετάδοσης του αναγνώστη. Πολύ μεγάλα ρεύματα παράγονται στο πηνίο (κεραία) του αναγνώστη αυξάνοντας το συντονισμό στο παράλληλο κύκλωμα, το όποιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία της κατάλληλης έντασης του πεδίου που χρειάζεται η ετικέτα για να λειτουργήσει. Το πηνίο της ετικέτας μαζί με τον πυκνωτή C 1 σχηματίζουν ένα κύκλωμα συντονισμού, συντονισμένο με τη συχνότητα μετάδοσης του αναγνώστη. Η τάση U στο πηνίο της ετικέτας 19

21 φτάνει στο μέγιστο λόγω της αύξησης του συντονισμού στο παράλληλο κύκλωμα του αναγνώστη. Το σχηματικό των δύο πηνίων μπορεί επίσης να παρουσιαστεί σαν ένας μετασχηματιστής, στον οποίο υπάρχει όμως μικρή σύζευξη μεταξύ των δύο περιελίξεων. Η απόδοση της μεταφοράς της ισχύος ανάμεσα στην κεραία του αναγνώστη και της ετικέτας είναι ανάλογη της συχνότητας λειτουργίας f, τον αριθμό των περιελίξεων n, του περιφραγμένου χώρου Α από το πηνίο της ετικέτας, τη γωνία των δύο πηνίων και την απόσταση μεταξύ των πηνίων. Όσο αυξάνεται η συχνότητα, η απαιτούμενη επαγωγή του πηνίου της ετικέτας, συνεπώς και οι περιελίξεις n μειώνονται. Σχήμα 10 Παροχή ισχύος σε ετικέτα με επαγωγική σύζευξη β Μεταφορά δεδομένων ετικέτας αναγνώστη Διαμόρφωση φορτίου : Τα συστήματα επαγωγικής σύζευξης βασίζονται σε μια σύζευξη τύπου μετασχηματιστή ανάμεσα στο πρωτεύον πηνίο του αναγνώστη και το δευτερεύον πηνίο της ετικέτας. Αυτό ισχύει όταν η απόσταση ανάμεσα στα πηνία δεν υπερβαίνει τα 0.16 λ, έτσι ώστε η ετικέτα να εντοπίζεται στο «κοντινό» πεδίο της κεραίας μετάδοσης. Αν μια ετικέτα τοποθετηθεί μέσα στο μαγνητικό εναλλασσόμενο πεδίο της κεραίας του αναγνώστη, τότε αντλεί ενέργεια από το μαγνητικό πεδίο. Η ανάδραση της ετικέτας στην κεραία του αναγνώστη μπορεί να αναπαρασταθεί σαν μια μετασχηματισμένη σύνθετη αντίσταση Z T στην περιέλιξη της κεραίας του αναγνώστη. Εναλλάσσοντας μια αντίσταση φορτίου μεταξύ (on/off) στην κεραία της ετικέτας έχει σαν αποτέλεσμα την αλλαγή της σύνθετης αντίστασης Z T και έτσι η τάση αλλάζει στην κεραία του αναγνώστη. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μια διαμόρφωση πλάτους της τάσης U L στο πηνίο της κεραίας του αναγνώστη από την ετικέτα. Αν ο χρόνος στον οποίο η αντίσταση φορτίου εναλλάσσεται ελέγχεται από κάποια δεδομένα, αυτή η πληροφορία μπορεί να μεταδοθεί στον αναγνώστη. Αυτός ο τύπος της πληροφορίας που μεταδίδεται καλείται διαμόρφωση φορτίου (Load modulation). Για να ανακτήσουμε την πληροφορία στον αναγνώστη, η τάση που αντλήθηκε στην κεραία του αναγνώστη ανορθώνεται. Αυτό αναπαριστά την αποδιαμόρφωση ενός σήματος που έχει υποστεί διαμόρφωση πλάτους. Διαμόρφωση φορτίου με υποφέρουσα: Λόγω της αδύναμης σύζευξης ανάμεσα στην κεραία του αναγνώστη και στην κεραία της ετικέτας, οι διακυμάνσεις της τάσης στην κεραία του αναγνώστη που αναπαριστούν το χρήσιμο σήμα είναι μικρότερες από άποψη μεγέθους από την τάση εξόδου του αναγνώστη. Στην πράξη, για ένα σύστημα των MHz, αν μας δοθεί μια τάση κεραίας περίπου των 100V, μπορούμε να αναμένουμε ένα χρήσιμο σήμα περίπου των 10mV. Επειδή η ανίχνευση 20

22 αυτών των μικρών αλλαγών τάσης απαιτεί κυκλώματα υψηλής πολυπλοκότητας, τα παράγωγα διαμόρφωσης που δημιουργούνται από τη διαμόρφωση πλάτους στην τάση της κεραίας είναι χρήσιμα (Σχήμα 11). Αν η επιπρόσθετη αντίσταση φορτίου της ετικέτας εναλλάσσεται (on/off) σε μια πολύ υψηλή στοιχειώδη συχνότητα f S, τότε δημιουργούνται δύο φασματικές γραμμές σε απόσταση ±f S γύρω από τη συχνότητα μετάδοσης του αναγνώστη f READER, και μπορούν εύκολα να ανιχνευθούν. Φυσικά η συχνότητα f S πρέπει να είναι κατά πολύ μικρότερη από την f READER. Αυτή η νέα στοιχειώδης συχνότητα καλείται υποφέρουσα. Τα δύο φάσματα αυτά μπορούν να χωριστούν από το σημαντικά δυνατότερο σήμα του αναγνώστη με χρήση ζωνοπερατού φίλτρου σε μία από τις δύο συχνότητες f READER ± f S Μόλις αυτή έχει ενισχυθεί, το σήμα είναι πλέον πολύ εύκολο να αποδιαμορφωθεί. Λόγω του μεγάλου εύρους που απαιτείται για τη μετάδοση μιας υποφέρουσας, αυτή η διαδικασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο στο εύρος συχνοτήτων HF (13.56MHz). Σχήμα 11 Διαμόρφωση φορτίου στην ετικέτα εναλλάσσοντας την αντίσταση πηγής-υποδοχής (drain-source) του FET Ηλεκτρομαγνητική σύζευξη οπισθοσκέδασης α Παροχή ισχύος στην ετικέτα Τα συστήματα RFID στα οποία το κενό ανάμεσα στον αναγνώστη και της ετικέτας είναι μεγαλύτερο του ενός μέτρου καλούνται συστήματα μεγάλης εμβέλειας. Αυτά τα συστήματα λειτουργούν στις UHF συχνότητες και στις συχνότητες μικροκυμάτων. Τα μικρά μήκη κύματος αυτών των συχνοτήτων ευνοούν την κατασκευή κεραιών με πολύ μικρότερες διαστάσεις και μεγαλύτερη αποδοτικότητα από ότι αν χρησιμοποιούσαμε συχνότητες μικρότερες από 30 MHz. Για να πετύχουμε μεγάλα εύρη άνω των 15 m ή για να μπορούμε να λειτουργήσουμε ετικέτες με μεγαλύτερη κατανάλωση ισχύος σε ένα αποδεκτό εύρος, οι ετικέτες οπισθοσκέδασης έχουν συνήθως μια εφεδρική μπαταρία για την παροχή ισχύος στο μικροτσίπ της ετικέτας. Για την αποφυγή της υπερφόρτωσης της μπαταρίας, τα μικροτσίπ γενικά έχουν καταστάσεις λειτουργίας εξοικονόμησης ισχύος όπως «power down mode» και «stand-by mode». Αν η ετικέτα βρίσκεται εκτός του εύρους του αναγνώστη, τότε το μικροτσίπ αυτόματα μπαίνει στην κατάσταση λειτουργίας «power down». Σε αυτήν την κατάσταση η κατανάλωση ισχύος είναι μερικά μa μόνο. Το μικροτσίπ δεν ξαναενεργοποιείται μέχρι να ληφθεί ένα σημαντικά δυνατό 21

23 σήμα στο εύρος ανάγνωσης του αναγνώστη, όταν και ξαναμπαίνει στην φυσιολογική κατάσταση λειτουργίας. Όμως, η μπαταρία μιας ενεργής ετικέτας ποτέ δεν παρέχει ισχύ για τη μετάδοση της πληροφορίας στον αναγνώστη, αλλά εξυπηρετεί αποκλειστικά την τροφοδοσία του μικροτσίπ. Η μετάδοση πληροφορίας ανάμεσα στην ετικέτα και τον αναγνώστη βασίζεται αποκλειστικά στην ενέργεια του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου που εκπέμπεται από τον αναγνώστη β Μετάδοση δεδομένων αναγνώστη Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα ανακλώνται από αντικείμενα με διαστάσεις μεγαλύτερες από το μισό περίπου του μήκους κύματος. Η ικανότητα με την οποία ένα αντικείμενο ανακλά τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα περιγράφεται από την «ανάκλαση εγκάρσιας διατομής» του. Τα αντικείμενα που βρίσκονται σε συντονισμό με το κύμα που τα χτυπάει, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση των κεραιών στην κατάλληλη συχνότητα, έχουν μια ιδιαίτερα μεγάλη ανάκλαση εγκάρσιας διατομής. Η ισχύς P 1 εκπέμπεται από την κεραία του αναγνώστη, ένα μικρό τμήμα της οποίας φτάνει στην κεραία της ετικέτας. (Σχήμα 12). Η ισχύς P 1 παρέχεται στις συνδέσεις της κεραίας σαν τάση υψηλής συχνότητας και μετά την αποκατάσταση από τις διόδους D 1 και D 2 αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν τάση αναφοράς για την ενεργοποίηση ή την απενεργοποίηση της κατάστασης λειτουργίας «power down». Οι δίοδοι που χρησιμοποιούνται εδώ είναι δίοδοι Schottky, που έχουν ιδιαίτερα χαμηλό κατώφλι τάσης. Η τάση που αποκτιέται μπορεί επίσης να είναι αρκετή για να χρησιμοποιηθεί για την παροχή ισχύος για μικρές αποστάσεις. Ένα τμήμα της εισερχόμενης ισχύος P 1 ανακλάται από την κεραία και επιστρέφεται σαν ισχύς P 2. Τα χαρακτηριστικά ανάκλασης της κεραίας μπορεί να επηρεαστούν από την αλλαγή του φορτίου που είναι συνδεδεμένο στην κεραία. Για να μεταδοθούν τα δεδομένα από την ετικέτα στον αναγνώστη, μια αντίσταση φορτίου R L συνδεδεμένη παράλληλα με την κεραία ενεργοποιείται και απενεργοποιείται στο χρόνο κατά τη διάρκεια της ροής πληροφοριών. Το εύρος της ισχύος P 2 που ανακλάται από την ετικέτα μπορεί έτσι να διαμορφωθεί. Η ισχύς P 2 που ανακλάται από την ετικέτα διαχέεται στον ελεύθερο χώρο. Ένα μικρό τμήμα αυτής (εξασθένηση ελεύθερου χώρου) συλλέγεται από την κεραία του αναγνώστη. Το ανακλώμενο σήμα επομένως ταξιδεύει μέσα στη σύνδεση της κεραίας του αναγνώστη με κατεύθυνση προς τα πίσω και μπορεί να αποσυνδεθεί χρησιμοποιώντας έναν κατευθυντήριο ζεύκτη και να προσφερθεί στην είσοδο λήψης του αναγνώστη. Το πρωτεύον σήμα του μεταδότη, που είναι δυνατότερο, σε μεγάλο βαθμό συγκαλύπτεται από τον κατευθυντήριο ζεύκτη. Σχήμα 12 Λειτουργία ετικέτας με οπισθοσκέδαση 22

24 Κοντινή Σύζευξη α Παροχή ισχύος στην ετικέτα Τα συστήματα κοντινής σύζευξης σχεδιάζονται συνήθως για εύρος από 0.1 cm μέχρι 1 cm. Η ετικέτα εισέρχεται επομένως μέσα στον αναγνώστη ή τοποθετείται πάνω σε μια μαρκαρισμένη επιφάνεια ( touch & go ) για λειτουργία. Βάζοντας την ετικέτα μέσα στον αναγνώστη ή τοποθετώντας πάνω σ αυτόν, επιτρέπει στο πηνίο της ετικέτας να είναι επακριβώς τοποθετημένο μέσα στο κενό αέρα ενός πυρήνα σχήματος-δαχτυλιδιού. Το σχηματικό του πηνίου της ετικέτας και του πηνίου του αναγνώστη αντιστοιχεί σε αυτό ενός μετασχηματιστή (Σχήμα 13). Ο αναγνώστης αντιπροσωπεύει τον πρωτεύοντα οπλισμό και το πηνίο της ετικέτας αντιπροσωπεύει το δευτερεύοντα οπλισμό ενός μετασχηματιστή. Ένα υψηλής συχνότητας εναλλασσόμενο ρεύμα στον πρωτεύοντα οπλισμό δημιουργεί ένα υψηλής συχνότητας μαγνητικό πεδίο στον πυρήνα και στο κενό αέρα, το οποίο επίσης ρέει διαμέσου του πηνίου της ετικέτας. Αυτή η ισχύς ανορθώνεται για να προσφέρει τροφοδοσία στο μικροτσίπ. Λόγω του ότι η τάση U στο πηνίο της ετικέτας είναι ανάλογη της συχνότητας f του ηλεκτρεγερτικού ρεύματος, η συχνότητα που επιλέγεται για μετάδοση ισχύος πρέπει να είναι όσο το δυνατόν υψηλότερη. Στην πράξη, χρησιμοποιούνται συχνότητες εύρους 1-10 MHz. Για να κρατήσουμε τις απώλειες στον πυρήνα του μετασχηματιστή χαμηλές, πρέπει να επιλεγεί ως υλικό για τον πυρήνα ένα υλικό φερίτη που είναι κατάλληλο για αυτή τη συχνότητα. Επειδή, σε αντίθεση με τα συστήματα επαγωγικής σύζευξης ή συστήματα μικροκυμάτων, η αποδοτικότητα της μετάδοσης ενέργειας από τον αναγνώστη στην ετικέτα είναι πολύ καλή, τα συστήματα κοντινής σύζευξης είναι κατάλληλα για μικροτσίπ που έχουν μεγάλη κατανάλωση ενέργειας. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν μικροελεγκτές που απαιτούν μερικές δεκάδες mw ενέργεια για λειτουργία. Για αυτό το λόγο, τα συστήματα καρτών κοντινής σύζευξης που κυκλοφορούν στο εμπόριο όλα περιέχουν μικροεπεξεργαστές β Μετάδοση δεδομένων ετικέτας αναγνώστη Μαγνητική Σύζευξη: Η διαμόρφωση φορτίου με υποφέρουσα χρησιμοποιείται επίσης για μαγνητικά συζευγμένη μετάδοση πληροφορίας από την ετικέτα στον αναγνώστη στα συστήματα κοντινής σύζευξης. Χωρητική Σύζευξη: Λόγω της μικρής απόστασης ανάμεσα στον αναγνώστη και την ετικέτα, τα συστήματα κοντινής σύζευξης μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν χωρητική σύζευξη για τη μετάδοση της πληροφορίας. Επιμεταλλωμένοι πυκνωτές κατασκευάζονται από συζευγμένες επιφάνειες απομονωμένες η μία από την άλλη και αυτές τοποθετούνται στην ετικέτα και τον αναγνώστη με τέτοιο τρόπο ώστε όταν η ετικέτα εισέρχεται αυτές να βρίσκονται παράλληλα η μία στην άλλη. Αυτή η διαδικασία χρησιμοποιείται επίσης στις έξυπνες κάρτες κοντινής σύζευξης Ηλεκτρική Σύζευξη α Παροχή ισχύος σε παθητικές ετικέτες Στα ηλεκτρικά (χωρητικά) συζευγμένα συστήματα ο αναγνώστης δημιουργεί ένα ισχυρό, υψηλής συχνότητας ηλεκτρικό πεδίο. Η κεραία του αναγνώστη αποτελείται από μια μεγάλη, ηλεκτρικά αγώγιμη περιοχή (ηλεκτρόδιο), που είναι γενικά ένα μεταλλικό έλασμα ή μια πλάκα μετάλλου. Αν μια τάση υψηλής συχνότητας οδηγείται στο ηλεκτρόδιο, ένα ηλεκτρικό πεδίο 23

25 Σχήμα 13 Κοντινής σύζευξης ετικέτα υψηλής συχνότητας δημιουργείται ανάμεσα στο ηλεκτρόδιο και τη γη (ground). Οι τάσεις που απαιτούνται για αυτό (από μερικές εκατοντάδες volts μέχρι μερικές χιλιάδες volts) δημιουργούνται μέσα στον αναγνώστη με μια άνοδο τάσης από ένα κύκλωμα συντονισμού φτιαγμένο από ένα πηνίο L 1 στον αναγνώστη, την παράλληλη σύνδεση ενός εσωτερικού πυκνωτή C 1 και τη ενεργή χωρητικότητα ανάμεσα στο ηλεκτρόδιο και τη γη (C R-GND ). Η συχνότητα συντονισμού ενός κυκλώματος συντονισμού αντιστοιχεί στη συχνότητα μετάδοσης του αναγνώστη. Η κεραία της ετικέτας είναι φτιαγμένη από δύο αγώγιμες επιφάνειες που εκτείνονται σε ένα επίπεδο (ηλεκτρόδια). Αν η ετικέτα τοποθετηθεί μέσα στο ηλεκτρικό πεδίο του αναγνώστη, τότε δημιουργείται μια ηλεκτρική τάση ανάμεσα στα δύο ηλεκτρόδια, η οποία χρησιμοποιείται για την παροχή ενέργειας στη ετικέτα. Μιας και ένας πυκνωτής είναι ενεργός ανάμεσα στην ετικέτα και την κεραία μετάδοσης (C R-Τ ) και ανάμεσα στην κεραία της ετικέτας και τη γη (C T-GND ) το διάγραμμα ισοδύναμου κυκλώματος για μια ηλεκτρική σύζευξη μπορεί να θεωρηθεί σε μια απλοϊκή μορφή σαν ένας διαιρέτης τάσης με στοιχεία C T-GND, C R-Τ, R L (αντίσταση εισόδου για την ετικέτα) και C T-GND (Σχήμα 14). Προσεγγίζοντας ένα από τα ηλεκτρόδια της ετικέτας, επηρεάζεται η χωρητικότητα C T-GND και έτσι επίσης το εύρος ανάγνωσης, που γίνεται σημαντικά μεγαλύτερο. Τα ρεύματα που ρέουν στις επιφάνειες των ηλεκτροδίων του transponder είναι πολύ μικρά. Επομένως, δεν υπάρχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις πάνω στην αγωγιμότητα του υλικού των ηλεκτροδίων. Επιπρόσθετα στις μεταλλικές επιφάνειες (μεταλλικό έλασμα), τα ηλεκτρόδια μπορούν επίσης να φτιαχτούν από αγώγιμα χρώματα ή από λεπτά στρώματα επικάλυψης γραφίτη β Μετάδοση πληροφορίας transponder αναγνώστης Αν μια ετικέτα ηλεκτρικά συζευγμένη τοποθετηθεί μέσα στην ενεργή ζώνη ενός αναγνώστη, η αντίσταση εισόδου R L της ετικέτας ενεργεί πάνω στο κύκλωμα συντονισμού του αναγνώστη μέσω της αντίστασης σύζευξης C R-Τ που είναι ενεργή ανάμεσα στα ηλεκτρόδια του αναγνώστη και της ετικέτας, μειώνοντας το κύκλωμα συντονισμού ελαφρώς. Αυτή η μείωση μπορεί να αλλάζει μεταξύ δύο τιμών τροποποιώντας μια αντίσταση διαμόρφωσης R mod στην ετικέτα σε «on» και «off». Αλλάζοντας λοιπόν την αντίσταση διαμόρφωσης R mod σε on/off 24

26 δημιουργείται μια διαμόρφωση πλάτους στην παρούσα τάση στα L 1 και C 1 από την ετικέτα. Αλλάζοντας την αντίσταση διαμόρφωσης R mod σε on/off στο χρόνο με δεδομένα, τα δεδομένα αυτά μπορούν να μεταδοθούν στον αναγνώστη. Αυτή η διαδικασία καλείται διαμόρφωση φορτίου. Σχήμα 14 Σχηματικά διάγραμμα ενός RFID συστήματος με ηλεκτρική σύζευξη Μετάδοση δεδομένων αναγνώστη ετικέτα Στα σύστημα FDX και HDX χρησιμοποιούνται όλες οι γνωστές διαδικασίες διαμόρφωσης για τη μεταφορά δεδομένων από τον άγνωστη στην ετικέτα, ανεξάρτητα από τη συχνότητα λειτουργίας ή της διαδικασίας σύζευξης. Υπάρχουν τρεις βασικές διαδικασίες : ASK, μεταλλαγή ολίσθησης (μετατόπισης) πλάτους FSK, μεταλλαγή ολίσθησης συχνότητας PSK, μεταλλαγή ολίσθησης φάσης Λόγω της απλότητας της αποδιαμόρφωσης, η πλειοψηφία των συστημάτων χρησιμοποιούν διαμόρφωση ASK Διεργασία SEQ Επαγωγική σύζευξη Τα σύστημα SEQ που χρησιμοποιούν επαγωγική σύζευξη λειτουργούν αποκλειστικά σε συχνότητες μικρότερες των 135kHz. Ένας μετασχηματιστής τυπου σύζευξης δημιουργείτε ανάμεσα στο πηνίο της ετικέτας και του αναγνώστη. Η τάση που παράγεται από το εναλλασσόμενο πεδίο από την κεραία του αναγνώστη ανορθώνεται και χρησιμοποιείται σαν πηγή τροφοδοσίας για την ετικέτα. Για να επιτευχθεί μεγαλύτερη απόδοση στη μεταφορά δεδομένων, η συχνότητα της ετικέτας πρέπει να ταιριάζει επακριβώς με αυτή του αναγνώστη. Σε αντίθεση με τα συστήματα HFD και FDX, στα SEQ ο αναμεταδότης δεν λειτουργεί σε συνεχή βάση. Η ενέργεια που μεταφέρεται κατά την μετάδοση φορτίζει έναν πυκνωτή και αποθηκεύει έτσι την ενέργεια. Το μικροτσίπ της ετικέτας τίθεται σε λειτουργία «stand-by» ή 25

27 «power-save» κατά τη φόρτιση, έτσι ώστε σχεδόν όλη η ενέργεια να αποθηκεύεται. Μετά από κάθε κύκλο φόρτισης η μετάδοση από τον αναγνώστη σταματάει Πλεονεκτήματα SEQ συστημάτων σε σχέση με FDX/HDX Όλη η τάση που λαμβάνει το πηνίο της ετικέτας χρησιμοποιείται για τη λειτουργία του μικροτσίπ. Έτσι η διαθέσιμη τάση για να λειτουργήσει είναι περίπου διπλάσια από ότι σε συστήματα HDX/FDX. Η διαθέσιμη ενέργεια για το μικροτσίπ καθορίζεται μόνο από τον μέγεθος του πυκνωτή φόρτισης και την περίοδο φόρτισης. Θεωρητικά και οι δύο παράμετροι μπορούν να πάρουν οποιαδήποτε τιμή. Στα συστήματα HDX/FDX η μέγιστη κατανάλωση του μικροτσίπ είναι προκαθορισμένη από τα τεχνικά χαρακτηριστικά (γεωμετρία πηνίου, ένταση μαγνητικού πεδίου) Μεταφορά δεδομένων ετικέτα αναγνώστη Στα SEQ συστήματα ένας πλήρης κύκλος ανάγνωσης αποτελείται από δύο φάσεις, τη φάση φόρτισης και τη φάση ανάγνωσης. Το τέλος της φάσης φόρτισης εντοπίζεται από έναν ειδικό ανιχνευτή. Στο τέλος αυτή της φάσης ενεργοποιείται ένας ταλαντωτής. Ένα εξασθενημένο εναλλασσόμενο μαγνητικό πεδίο δημιουργείται από την ετικέτα το οποίο λαμβάνεται από τον αναγνώστη. Ένα βελτιωμένο σήμα παράγεται το οποίο ε χει το πλεονέκτημα να επιτυγχάνονται μεγαλύτερες αποστάσεις από ότι στα συστήματα HDX/FDX. 2.5 Κωδικοποίηση και διαμόρφωση Το μπλοκ διάγραμμα στο σχήμα 15 περιγράφει ένα σύστημα ψηφιακής επικοινωνίας. Παρόμοια, η μεταφορά δεδομένων στον αναγνώστη και την ετικέτα σε ένα σύστημα RFID απαιτεί τρεις κύριες λειτουργίες. Από τον αναγνώστη στην ετικέτα, η κατεύθυνση της μεταφοράς δεδομένων είναι: κωδικοποίηση σήματος και διαμόρφωση στον αναγνώστη, το κανάλι μετάδοσης και ο αποδιαμορφωτής και αποκωδικοποιητής σήματος στην ετικέτα. Ένα σύστημα κωδικοποίησης σήματος παίρνει το μήνυμα που είναι να μεταδοθεί και την αντιπροσώπευση του σήματος και το ταιριάζει οπτικά με τα χαρακτηριστικά του καναλιού μετάδοσης. Αυτή η διαδικασία προμηθεύει το μήνυμα με κάποιο βαθμό προστασίας απέναντι στην παρέμβαση και την τροποποίηση με πρόθεση των χαρακτηριστικών του σήματος. Η κωδικοποίηση του σήματος δεν πρέπει να συγχέεται με τη διαμόρφωση και επομένως αναφέρεται σαν κωδικοποίηση στη βασική συχνότητα (coding in the baseband). Η διαμόρφωση είναι η διαδικασία αλλαγής των παραμέτρων του σήματος για παράδειγμα του πλάτους του, της συχνότητας φάσης, σε σχέση με ένα διαμορφωμένο σήμα, το σήμα βασικής συχνότητας. Το μέσο μετάδοσης μεταδίδει το μήνυμα σε μια προκαθορισμένη απόσταση. Το μόνο μέσο μετάδοσης που χρησιμοποιείται στα συστήματα RFID είναι τα μαγνητικά πεδία (επαγωγική σύζευξη) και ηλεκτρομαγνητικά κύματα (μικροκύματα). Η αποδιαμόρφωση είναι μια πρόσθετη διαδικασία για να αποκατασταθεί το σήμα στη βασική συχνότητα. Καθώς υπάρχει συχνά μια πηγή πληροφορίας (είσοδος) και στην ετικέτα και στον αναγνώστη, η πληροφορία μεταδίδεται εναλλακτικά και στις δύο κατευθύνσεις. Αυτά τα 26

28 στοιχεία περιέχουν έναν διαμορφωτή και έναν αποδιαμορφωτή και είναι γνωστά ως modem (Modulator Demodulator). Ο σκοπός της αποκωδικοποίησης του σήματος είναι να ανακτά το αρχικό μήνυμα από το κωδικοποιημένο σήμα λήψης στη βασική συχνότητα και να αναγνωρίζει πιθανά λάθη στη μετάδοση καθώς και να τα σημειώνει. Σχήμα 15 Διάγραμμα επικοινωνίας ψηφιακού συστήματος Κωδικοποίηση στη βασική συχνότητα Τα δυαδικά «1» και «0» μπορούν να αντιπροσωπευθούν σε ποικίλες γραμμές κώδικα. Τα συστήματα RFID φυσιολογικά χρησιμοποιούν μία από τις παρακάτω διαδικασίες κωδικοποίησης: Κώδικας NRZ : Ένα δυαδικό 1 αντιπροσωπεύεται από ένα υψηλό (High) σήμα και ένα δυαδικό 0 από ένα χαμηλό (low) σήμα. Ο κώδικας NRZ χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά με διαμόρφωση FSK ή PSK. Κώδικας Manchester : Ένα δυαδικό 1 αντιπροσωπεύεται από μια αρνητική μετάβαση στο μισό της περιόδου του bit, ενώ ένα 0 από μια θετική μετάβαση. Γι αυτόν το λόγο ο κώδικας Manchester είναι επίσης γνωστός ως κωδικοποίηση διαίρεσης φάσης. Ο κώδικας Manchester χρησιμοποιείται συχνά για μετάδοση δεδομένων από την ετικέτα στον αναγνώστη βασισμένη σε διαμόρφωση φορτίου με υποφέρουσα. Μονοπολικός κώδικας RZ : Ένα δυαδικό 1 αντιπροσωπεύεται από ένα υψηλό (High) σήμα κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού της περιόδου του bit, ενώ ένα δυαδικό 0 αντιπροσωπεύεται από ένα χαμηλό (low) σήμα για όλη την υπόλοιπη διάρκεια της περιόδου του bit. Κώδικας DBP : Ένα δυαδικό 0 κωδικοποιείται με μια μετάβαση κάθε τύπου στο μισό της περιόδου του bit, ενώ ένα δυαδικό 1 κωδικοποιείται χωρίς να υπάρχει καμιά μετάβαση. Επιπλέον, το επίπεδο αντιστρέφεται στην αρχή της περιόδου κάθε bit, έτσι ώστε ο παλμός να μπορεί πιο εύκολα να ανακατασκευαστεί στο δέκτη (αν χρειάζεται). Κώδικας Miller : Ένα δυαδικό 1 αντιπροσωπεύεται από μια μετάβαση κάθε τύπου στο μισό της περιόδου του bit, ενώ ένα δυαδικό 0 αντιπροσωπεύεται από τη συνέχιση του επιπέδου του 1 κατά την υπόλοιπη περίοδο. Μια ακολουθία από 0 δημιουργεί μια μετάβαση στην αρχή της περιόδου, έτσι ώστε ο παλμός να μπορεί πιο εύκολα να ανακατασκευαστεί στο d;ekτη (αν χρειάζεται). Τροποποιημένος κώδικας Miller : Σε αυτήν την παραλλαγή του κώδικα Miller κάθε μετάβαση αντικαθίσταται από έναν αρνητικό παλμό. Ο τροποποιημένος κώδικας Miller είναι εξαιρετικά κατάλληλος για χρήση σε συστήματα RFID επαγωγικής σύζευξης για τη μεταφορά δεδομένων από τον αναγνώστη στην ετικέτα. Εξαιτίας της μικρής διάρκειας των παλμών (tpulse << Tbit) είναι 27

29 πιθανό να εξασφαλιστεί μια συνεχής τροφοδοσία ισχύος στην ετικέτα από το πεδίο υψηλής συχνότητας του αναγνώστη ακόμα και κατά τη διάρκεια της μετάδοσης δεδομένων. Διαφορικός κώδικας : Στη διαφορική κωδικοποίηση, κάθε 1 που είναι να μεταδοθεί προκαλεί μια αλλαγή (toggle) στο επίπεδο του σήματος, ενώ το επίπεδο παραμένει σταθερό για κάθε δυαδικό 0 που είναι προς μετάδοση. Η διαφορική κωδικοποίηση μπορεί να παραχθεί πολύ απλά από ένα σήμα NRZ χρησιμοποιώντας μια πύλη XOR και ένα flip-flop τύπου D. Στο σχήμα 18 φαίνεται ένα κύκλωμα για την επίτευξη αυτό. Κωδικοποίηση παύσης-παλμών : Στην κωδικοποίηση παύσης-παλμών (PPC) ένα δυαδικό 1 αντιπροσωπεύεται από μια παύση διάρκειας t πριν τον επόμενο παλμό. Ένα δυαδικό 0 αντιπροσωπεύεται από μια παύση διάρκειας 2t πριν τον επόμενο παλμό (Σχήμα 17). Αυτή η κωδικοποίηση είναι διάσημη σε συστήματα RFID επαγωγικής σύζευξης για τη μεταφορά πληροφοριών από τον αναγνώστη στην ετικέτα. Εξαιτίας της μικρής διάρκειας των παλμών (tpulse << Tbit) είναι πιθανό να εξασφαλιστεί μια συνεχής τροφοδοσία ισχύος στην ετικέτα από το πεδίο υψηλής συχνότητας του αναγνώστη ακόμα και κατά τη διάρκεια της μετάδοσης των δεδομένων. Διάφορες οριακές συνθήκες πρέπει να ληφθούν υπ όψην κατά την επιλογή μιας κατάλληλης κωδικοποίησης σήματος για ένα σύστημα RFID. Οι πιο σημαντικές από αυτές είναι το φάσμα του σήματος μετά τη διαμόρφωση και η ευαισθησία σε λάθη μετάδοσης. Επιπλέον, στην περίπτωση των παθητικών ετικετών (η παροχή ισχύος στην ετικέτα προκύπτει από το πεδίο υψηλής συχνότητας του αναγνώστη) η παροχή ισχύος δεν πρέπει να διακόπτεται από έναν ακατάλληλο συνδυασμό κωδικοποίησης σήματος και διαδικασιών διαμόρφωσης. Συνοψίζοντας όλες τις παραπάνω κωδικοποιήσεις παραθέτουμε ένα συγκριτικό σχήμα για την καλύτερη κατανόηση των διάφορων κωδικοποιήσεων (Σχήμα 16). Σχήμα 16 Κωδικοποίηση σημάτων για RFID 28

Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα

Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Εισαγωγή Πως λειτουργούν οι ηλεκτρονικές επικοινωνίες: Ένα βασικό μοντέλο ηλεκτρονικής επικοινωνίας αποτελείται απλά από ένα πόμπο, το δίαυλο μεταδόσεως, και το δέκτη.

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις κεφαλαίου 16 Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα

Σημειώσεις κεφαλαίου 16 Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Σημειώσεις κεφαλαίου 16 Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΟΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ένα σύστημα ηλεκτρονικής επικοινωνίας αποτελείται από τον πομπό, το δίαυλο (κανάλι) μετάδοσης και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΑΡΧΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥΣ

ΕΙΔΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΑΡΧΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥΣ ΕΙΔΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΑΡΧΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥΣ Α. Περιμετρικοί ανιχνευτές 1. Μαγνητικές επαφές Είναι κατάλληλες για τον εντοπισμό ανοιγμάτων. Αποτελούνται από δύο μαγνητικά τμήματα από τα οποία το ένα τοποθετείται

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία μνημών Ημιαγωγικές μνήμες Μνήμες που προσπελαύνονται με διευθύνσεις:

Τεχνολογία μνημών Ημιαγωγικές μνήμες Μνήμες που προσπελαύνονται με διευθύνσεις: Σύστημα μνήμης Ο κύριος σκοπός στο σχεδιασμό ενός συστήματος μνήμης είναι να προσφέρουμε επαρκή χωρητικότητα αποθήκευσης διατηρώντας ένα αποδεκτό επίπεδο μέσης απόδοσης και επίσης χαμηλό μέσο κόστος ανά

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης

Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης 1.6.1 Συσκευές αποθήκευσης Μνήμη τυχαίας προσπέλασης - RAM Η μνήμη RAM (Random Access Memory Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης), κρατεί όλη την πληροφορία (δεδομένα και εντολές)

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ

ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΜΑΘ.. 12 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ Οι μετατροπείς συνεχούς ρεύματος επιτελούν τη μετατροπή μιας τάσης συνεχούς μορφής, σε συνεχή τάση με ρυθμιζόμενο σταθερό πλάτος ή και πολικότητα.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο πραγματικός κόσμος είναι ένας αναλογικός κόσμος. Όλα τα μεγέθη παίρνουν τιμές με άπειρη ακρίβεια. Π.χ. το ηλεκτρικό σήμα τάσης όπου κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα ΙΙ

Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα ΙΙ Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα ΙΙ Διάλεξη 1: Χωρητικότητα Καναλιών Το θεώρημα Shannon - Hartley Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής 1 Ατζέντα 1. Δυαδική σηματοδοσία 2. Μορφές δυαδικής σηματοδοσίας 3.

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση της τεχνολογίας R.F.I.D. µέσα από το Gold24

Παρουσίαση της τεχνολογίας R.F.I.D. µέσα από το Gold24 Παρουσίαση της τεχνολογίας R.F.I.D. µέσα από το Gold24 IntelliSoft Ε.Π.Ε. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Αιµιλιανού Γρεβενών 13, 142 32 Περισσός Τηλ: (+30210) 68.96.616 Φαξ: (+30210) 68.96.617 Email:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝΝ ΡΑΔΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΜΕΛΕΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝΝ ΡΑΔΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡOΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ ΜΕΛΕΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝΝ ΡΑΔΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΖΗΣΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Δρ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Σκοπός Πτυχιακής Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Εργαστήριο 9 ο : Διαμόρφωση BPSK & QPSK Βασική Θεωρία Εισαγωγή Κατά την μετάδοση ψηφιακών δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΜΕ ARDUINO ΚΑΙ RFID SECURITY SYSTEM AND ACCESS CONTROL WITH ARDUINO AND RFID

ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΜΕ ARDUINO ΚΑΙ RFID SECURITY SYSTEM AND ACCESS CONTROL WITH ARDUINO AND RFID ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΕΦ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΜΕ ARDUINO ΚΑΙ RFID SECURITY SYSTEM AND ACCESS

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 2

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 2 Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα 2 Τι είναι το PLC ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2 Τι είναι το PLC. 2.1 Πλεονεκτήματα των PLC. 2.2 Η δομή ενός PLC. 2.3 Τα PLC της αγοράς. 2.4 Αρχή λειτουργίας ενός PLC.

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη Δήλωση. Πισόκας Αλέξανδρος Σιφουνιός Ευθύμιος

Υπεύθυνη Δήλωση. Πισόκας Αλέξανδρος Σιφουνιός Ευθύμιος Υπεύθυνη Δήλωση Βεβαιώνουμε ότι είμαστε συγγραφείς αυτής της πτυχιακής εργασίας και ότι κάθε υποστήριξη ή βοήθεια την οποία είχαμε για την προετοιμασία της, είναι πλήρως αναγνωρισμένη και αναφέρεται μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δρ. Στυλιανός Τσίτσος

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δρ. Στυλιανός Τσίτσος ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΨΗΛΩΝ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ (Θ) Ενότητα 4: Μικροκυματικές Διατάξεις ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δρ. Στυλιανός Τσίτσος ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Ασύρματη Μεταφορά Ενέργειας Αξιοποιώντας την Τεχνολογία των Μεταϋλικών

Ασύρματη Μεταφορά Ενέργειας Αξιοποιώντας την Τεχνολογία των Μεταϋλικών 1 st Energy Tech Forum Ανοικτή Συζήτηση για την Ενεργειακή Τεχνολογία και την Καινοτομία Ασύρματη Μεταφορά Ενέργειας Αξιοποιώντας την Τεχνολογία των Μεταϋλικών Αντώνιος Λάλας 1, 2, Νικόλαος Κανταρτζής

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή μεταφορά και έλεγχος Δεδομένων ΘΟΡΥΒΟΣ - ΓΕΙΩΣΕΙΣ

Συλλογή μεταφορά και έλεγχος Δεδομένων ΘΟΡΥΒΟΣ - ΓΕΙΩΣΕΙΣ Συλλογή μεταφορά και έλεγχος Δεδομένων ΘΟΡΥΒΟΣ - ΓΕΙΩΣΕΙΣ ΘΟΡΥΒΟΣ - ΓΕΙΩΣΕΙΣ Σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα δημιουργούνται ανεπιθύμητα ηλεκτρικά σήματα, που οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, καθώς επίσης και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ. Εργαστήριο 8 ο. Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ. Εργαστήριο 8 ο. Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Εργαστήριο 8 ο Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα Βασική Θεωρία Σε ένα σύστημα μετάδοσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Σχολή Θετικών Επιστημών Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΙI Εργαστήριο 7 ο : Διαμόρφωση BPSK & QPSK

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Σκληρός Δίσκος

Θέμα: Σκληρός Δίσκος Θέμα: Σκληρός Δίσκος Γενικά Ο σκληρός δίσκος είναι ένα μαγνητικό αποθηκευτικό μέσο - συσκευή που χρησιμοποιείται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, στις ψηφιακές βιντεοκάμερες, στα φορητά MP3 players, στα

Διαβάστε περισσότερα

Αξιοποίηση της Τεχνολογίας των Μεταϋλικών για Αποδοτικότερη Ασύρματη Μεταφορά Ενέργειας

Αξιοποίηση της Τεχνολογίας των Μεταϋλικών για Αποδοτικότερη Ασύρματη Μεταφορά Ενέργειας 3 o Technology Forum Αξιοποίηση της Τεχνολογίας των Μεταϋλικών για Αποδοτικότερη Ασύρματη Μεταφορά Ενέργειας Αντώνιος Λάλας 1, 2, Νικόλαος Κανταρτζής 2, Δημήτριος Τζοβάρας 1 και Θεόδωρος Τσιμπούκης 2 1

Διαβάστε περισσότερα

Ταλαντωτές. Ηλεκτρονική Γ Τάξη Β εξάμηνο Μάρτιος 2011 Επ. Καθ. Ε. Καραγιάννη

Ταλαντωτές. Ηλεκτρονική Γ Τάξη Β εξάμηνο Μάρτιος 2011 Επ. Καθ. Ε. Καραγιάννη Ταλαντωτές Ηλεκτρονική Γ Τάξη Β εξάμηνο Μάρτιος Επ. Καθ. Ε. Καραγιάννη Ταλαντωτές ΑΝΑΔΡΑΣΗ Στοιχεία Ταλάντωσης Ενισχυτής OUT Ταλαντωτής είναι ένα κύκλωμα που παράγει ηλεκτρικό σήμα σταθερής συχνότητας

Διαβάστε περισσότερα

Υδρόμετρα. Συστήματα Ανάγνωσης Μετρητών από Απόσταση AMR

Υδρόμετρα. Συστήματα Ανάγνωσης Μετρητών από Απόσταση AMR Υδρόμετρα Συστήματα Ανάγνωσης Μετρητών από Απόσταση AMR Ο σχεδιασμός των Ηλεκτρονικών Προϊόντων μας Ανταγωνίζεται τις Καλύτερες Μάρκες του Κόσμου. Είναι προφανές ότι στη σημερινή αγορά τα υδρόμετρα αναμένεται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ WEB ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟΥ ΜΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ RFID

ΑΝΑΠΤΥΞΗ WEB ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟΥ ΜΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ RFID ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ WEB ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟΥ ΜΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ RFID ΤΖΑΝΕΤΟΣ ΤΖΑΝΕΤΟΣ-ΜΙΧΑΗΛ &

Διαβάστε περισσότερα

Mέσα στερεάς κατάστασης

Mέσα στερεάς κατάστασης Πηγή: http://www.ipet.gr Mέσα στερεάς κατάστασης Τα αποθηκευτικά μέσα στερεής κατάστασης είναι συσκευές αποθήκευσης δεδομένων κλειστού τύπου, χωρίς κινούμενα μέρη, στις οποίες τα δεδομένα αποθηκεύονται

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχουν δύο τύποι μνήμης, η μνήμη τυχαίας προσπέλασης (Random Access Memory RAM) και η μνήμη ανάγνωσης-μόνο (Read-Only Memory ROM).

Υπάρχουν δύο τύποι μνήμης, η μνήμη τυχαίας προσπέλασης (Random Access Memory RAM) και η μνήμη ανάγνωσης-μόνο (Read-Only Memory ROM). Μνήμες Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα των ψηφιακών συστημάτων σε σχέση με τα αναλογικά, είναι η ευκολία αποθήκευσης μεγάλων ποσοτήτων πληροφοριών, είτε προσωρινά είτε μόνιμα Οι πληροφορίες αποθηκεύονται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ. 3 η ενότητα ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ. ρ. Λάμπρος Μπισδούνης.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ. 3 η ενότητα ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ. ρ. Λάμπρος Μπισδούνης. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ρ. Λάμπρος Μπισδούνης Καθηγητής η ενότητα ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ T... ΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. Περιεχόμενα ης ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

devolo dlan powerline technology Σύντομη παρουσίαση dlan 1200+ WiFi ac

devolo dlan powerline technology Σύντομη παρουσίαση dlan 1200+ WiFi ac devolo dlan powerline technology Σύντομη παρουσίαση dlan 1200+ WiFi ac dlan 1200+ WiFi ac 2 dlan 1200+ WiFi ac Υφιστάμενη κατάσταση Οι φορητές συσκευές όλο πληθαίνουν καθημερινά. Όλο και περισσότεροι χρήστες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ MM505 ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ Εργαστήριο ο - Θεωρητικό Μέρος Βασικές ηλεκτρικές μετρήσεις σε συνεχές και εναλλασσόμενο

Διαβάστε περισσότερα

Σταθερή περιβάλλουσα (Constant Envelope)

Σταθερή περιβάλλουσα (Constant Envelope) Διαμόρφωση ολίσθησης φάσης (Phase Shift Keying-PSK) Σταθερή περιβάλλουσα (Constant Envelope) Ίση Ενέργεια συμβόλων 1 Binary Phase Shift keying (BPSK) BPSK 2 Quaternary Phase Shift Keying (QPSK) 3 Αστερισμός-Διαγράμματα

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση και υλοποίηση ταλαντωτή τύπου Colpitts

Ανάλυση και υλοποίηση ταλαντωτή τύπου Colpitts Εργασία στο μάθημα «Εργαστήριο Αναλογικών VLSI» Ανάλυση και υλοποίηση ταλαντωτή τύπου Colpitts Ομάδα Γεωργιάδης Κωνσταντίνος konsgeorg@inf.uth.gr Σκετόπουλος Νικόλαος sketopou@inf.uth.gr ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Μαθιόπουλος Ph.D.

Παναγιώτης Μαθιόπουλος Ph.D. ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Παναγιώτης Μαθιόπουλος Ph.D. Καθηγητής Ψηφιακών Επικοινωνιών Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών ΕΚΠΑ Professor (1989 2003) Department of Electrical and Computer Engineering The

Διαβάστε περισσότερα

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη ΌΡΑΣΗ Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη Τι ονομάζουμε όραση; Ονομάζεται μία από τις πέντε αισθήσεις Όργανο αντίληψης είναι τα μάτια Αντικείμενο αντίληψης είναι το φως Θεωρείται η

Διαβάστε περισσότερα

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω:

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Σημειώσεις Δικτύων Αναλογικά και ψηφιακά σήματα Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Τεχνολογία Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 3 3.0 ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ 3 3.0 ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3 3.0 ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Όπως είναι ήδη γνωστό, ένα σύστημα επικοινωνίας περιλαμβάνει τον πομπό, το δέκτη και το κανάλι επικοινωνίας. Στην ενότητα αυτή, θα εξετάσουμε τη δομή και τα χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Πρόλογος...13

Περιεχόμενα. Πρόλογος...13 Περιεχόμενα Πρόλογος...3 Κεφάλαιο : Στοιχεία ηλεκτρικών κυκλωμάτων...5. Βασικά ηλεκτρικά μεγέθη...5.. Ηλεκτρικό φορτίο...5.. Ηλεκτρικό ρεύμα...5..3 Τάση...6..4 Ενέργεια...6..5 Ισχύς...6..6 Σύνοψη...7.

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Πρόλογος...13

Περιεχόμενα. Πρόλογος...13 Περιεχόμενα Πρόλογος...3 Κεφάλαιο : Στοιχεία ηλεκτρικών κυκλωμάτων...5. Βασικά ηλεκτρικά μεγέθη...5.. Ηλεκτρικό φορτίο...5.. Ηλεκτρικό ρεύμα...5..3 Τάση...6..4 Ενέργεια...6..5 Ισχύς...6..6 Σύνοψη...7.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 Πολυπλεξία

Κεφάλαιο 3 Πολυπλεξία Κεφάλαιο 3 Πολυπλεξία Μάθημα 3.1: Μάθημα 3.2: Μάθημα 3.3: Πολυπλεξία επιμερισμού συχνότητας χρόνου Συγκριτική αξιολόγηση τεχνικών πολυπλεξίας Στατιστική πολυπλεξία Μετάδοση Δεδομένων Δίκτυα Υπολογιστών

Διαβάστε περισσότερα

Στο μαγνητικό πεδίο του πηνίου αποθηκεύεται ενέργεια. Το μαγνητικό πεδίο έχει πυκνότητα ενέργειας.

Στο μαγνητικό πεδίο του πηνίου αποθηκεύεται ενέργεια. Το μαγνητικό πεδίο έχει πυκνότητα ενέργειας. Αυτεπαγωγή Αυτεπαγωγή Ένα χρονικά μεταβαλλόμενο ρεύμα που διαρρέει ένα κύκλωμα επάγει ΗΕΔ αντίθετη προς την ΗΕΔ από την οποία προκλήθηκε το χρονικά μεταβαλλόμενο ρεύμα.στην αυτεπαγωγή στηρίζεται η λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Τα ηλεκτρονικά σήματα πληροφορίας διακρίνονται ανάλογα με τη μορφή τους σε δύο κατηγορίες : Αναλογικά σήματα Ψηφιακά σήματα

Τα ηλεκτρονικά σήματα πληροφορίας διακρίνονται ανάλογα με τη μορφή τους σε δύο κατηγορίες : Αναλογικά σήματα Ψηφιακά σήματα ΕΝΟΤΗΤΑ 2 2.0 ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ηλεκτρικό σήμα ονομάζεται η τάση ή το ρεύμα που μεταβάλλεται ως συνάρτηση του χρόνου. Στα ηλεκτρονικά συστήματα επικοινωνίας, οι πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Το πλάτος της ταλάντωσης του σημείου Σ, μετά τη συμβολή των δυο. α. 0 β. Α γ. 2Α δ. Μονάδες 5

Το πλάτος της ταλάντωσης του σημείου Σ, μετά τη συμβολή των δυο. α. 0 β. Α γ. 2Α δ. Μονάδες 5 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: Α (ΘΕΡΙΝΑ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04-01-2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΑΡΧΩΝ Μ-ΑΓΙΑΝΝΙΩΤΑΚΗ ΑΝ-ΠΟΥΛΗ Κ ΘΕΜΑ Α Οδηγία: Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Τέλος όταν τα κύματα 'χτυπήσουν' την κεραία λήψης, το σήμα λαμβάνεται και έπειτα αποκωδικοποιείται πίσω στην αρχική μορφή δεδομένων

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Τέλος όταν τα κύματα 'χτυπήσουν' την κεραία λήψης, το σήμα λαμβάνεται και έπειτα αποκωδικοποιείται πίσω στην αρχική μορφή δεδομένων ΠΟΜΠΟΣ Στις τηλεπικοινωνίες ένας πομπός είναι μια ηλεκτρονική συσκευή η οποία, με τη βοήθεια μιας κεραίας, παράγει και εκπέμπει ραδιοκύματα, με απώτερο σκοπό την, αργότερα, λήψη τους από κάποιο δέκτη.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ. 3 η ενότητα ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ. ρ. Λάμπρος Μπισδούνης.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ. 3 η ενότητα ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ. ρ. Λάμπρος Μπισδούνης. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ρ. Λάμπρος Μπισδούνης Καθηγητής 3 η ενότητα ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ T.E.I. ΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. Περιεχόμενα 3 ης

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες

Μάθημα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Μάθημα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Τεχνικές Μετάδοσης : Διαμόρφωση και πολυπλεξία Μάθημα 10 ο 11 ο 12 ο ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τομέας Επικοινωνιών και Επεξεργασίας Σήματος Τμήμα Πληροφορικής

Διαβάστε περισσότερα

4. Ποιο από τα παρακάτω δεν ισχύει για την ευαισθησία ενός δέκτη ΑΜ; Α. Ευαισθησία ενός δέκτη καθορίζεται από την στάθμη θορύβου στην είσοδό του.

4. Ποιο από τα παρακάτω δεν ισχύει για την ευαισθησία ενός δέκτη ΑΜ; Α. Ευαισθησία ενός δέκτη καθορίζεται από την στάθμη θορύβου στην είσοδό του. Τηλεπικοινωνικακά Συστήματα Ι - Ενδεικτικές Ερωτήσεις Ασκήσεις Δ.Ευσταθίου Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ, ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας 1) 1. Ποιο από τα παρακάτω δεν ισχύει για το χρονικό διάστημα που μηδενίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΙΣΧΥΟΣ ΗΜΥ 444

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΙΣΧΥΟΣ ΗΜΥ 444 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΙΣΧΥΟΣ ΗΜΥ 444 DC ΔΙΑΚΟΠΤΙΚA ΤΡΟΦΟΔΟΤΙΚΑ, ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ Δρ Ανδρέας Σταύρου ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή

Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή 1. Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής είναι μια συσκευή, μεγάλη ή μικρή, που επεξεργάζεται δεδομένα και εκτελεί την εργασία του σύμφωνα με τα παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 4 4.0 ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η τηλεφωνία είναι ένα βασικό και πολύ διαδεδομένο ηλεκτρολογικό επικοινωνιακό σύστημα. Η τηλεφωνία είναι από τα παλαιότερα ηλεκτρολογικά επικοινωνιακά συστήματα. Το τηλέφωνο

Διαβάστε περισσότερα

Μετρήσεις Διατάξεων Laser Ανιχνευτές Σύμφωνης Ακτινοβολίας. Ιωάννης Καγκλής Φυσικός Ιατρικής Ακτινοφυσικός

Μετρήσεις Διατάξεων Laser Ανιχνευτές Σύμφωνης Ακτινοβολίας. Ιωάννης Καγκλής Φυσικός Ιατρικής Ακτινοφυσικός Μετρήσεις Διατάξεων Laser Ανιχνευτές Σύμφωνης Ακτινοβολίας Ιωάννης Καγκλής Φυσικός Ιατρικής Ακτινοφυσικός Maximum Permissible Exposure (MPE) - Nominal Hazard Zone (NHZ) Μέγιστη Επιτρεπτή Έκθεση (MPE) Το

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΙΚΡΟΚΥΜAΤΩΝ ΜΕ ΔΙΟΔΟ GUNN

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΙΚΡΟΚΥΜAΤΩΝ ΜΕ ΔΙΟΔΟ GUNN ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΙΚΡΟΚΥΜAΤΩΝ ΜΕ ΔΙΟΔΟ GUNN Το φαινόμενο Gunn, ή το φαινόμενο των μεταφερόμενων ηλεκτρονίων, που ανακαλύφθηκε από τον Gunn το 1963 δηλώνει ότι όταν μια μικρή τάση DC εφαρμόζεται κατά μήκος του

Διαβάστε περισσότερα

μετασχηματιστή. ΤΜΗΜΑ: ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΘΕΜΑ: Περιγράψτε τον τρόπο λειτουργίας ενός μονοφασικού

μετασχηματιστή. ΤΜΗΜΑ: ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΘΕΜΑ: Περιγράψτε τον τρόπο λειτουργίας ενός μονοφασικού ΤΜΗΜΑ: ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΘΕΜΑ: Περιγράψτε τον τρόπο λειτουργίας ενός μονοφασικού μετασχηματιστή. ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. Δημήτριος Καλπακτσόγλου ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ: Αικατερίνης-Χρυσοβαλάντης Γιουσμά Α.Ε.Μ:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 6 6.0 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ 6 6.0 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 6 60 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η τηλεόραση είναι σήμερα ένα από τα πιο σημαντικά επικοινωνιακά συστήματα Δεν υπάρχει άνθρωπος, στις ανεπτυγμένες χώρες, που να μην αφιερώνει ορισμένες ώρες την ημέρα μπροστά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Σχολή Θετικών Επιστημών Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΙI Εργαστήριο 8 ο : Προσαρμοσμένα Φίλτρα Βασική

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ Κεραίες - Η ισχύς στην έξοδο του ενισχυτή RF του πομπού πρέπει να ακτινοβοληθεί στο χώρο ως Η/Μ κύμα. - Οι διατάξεις που ακτινοβολούν Η/Μ κύματα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ. ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 περίοδος

ΘΕΜΑ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ. ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 περίοδος ΘΕΜΑ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 περίοδος Σε αυτό το μάθημα θα μάθετε να: 1. Αναφέρετε τα διάφορα είδη μνήμης και συσκευές που τις περιέχουν. 2. Περιγράφετε τα σημαντικά χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΤΕΛΛΗΣ Α.Ε. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

ΦΩΤΕΛΛΗΣ Α.Ε. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Α. ΓΕΝΙΚΑ Η εγκατάσταση ενός ολοκληρωμένου συστήματος συναγερμού αποσκοπεί στην προστασία χώρων όπως οικίες, επιχειρήσεις, βιομηχανίες, στρατιωτικές εγκαταστάσεις κλπ. σε περιπτώσεις: Ανεπιθύμητης εισόδου

Διαβάστε περισσότερα

Κανονισμός και Ασφάλεια Λειτουργίας Εργαστηρίου

Κανονισμός και Ασφάλεια Λειτουργίας Εργαστηρίου Κανονισμός και Ασφάλεια Λειτουργίας Εργαστηρίου Οι κύριες πηγές Η/Μ ακτινοβολίας του Εργαστηρίου αφορούν γεννήτριες συχνοτήτων οι οποίες λειτουργούν στη μηιονίζουσα περιοχή του φάσματος των συχνοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Επικοινωνίας Δεδομένων. Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 6 ο

Μοντέλο Επικοινωνίας Δεδομένων. Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 6 ο Μοντέλο Επικοινωνίας Δεδομένων Επικοινωνίες Δεδομένων Μάθημα 6 ο Εισαγωγή Με τη βοήθεια επικοινωνιακού σήματος, κάθε μορφή πληροφορίας (κείμενο, μορφή, εικόνα) είναι δυνατόν να μεταδοθεί σε απόσταση. Ανάλογα

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική για Μηχανικούς

Φυσική για Μηχανικούς Φυσική για Μηχανικούς Ρεύμα και Αντίσταση Εικόνα: Οι γραμμές ρεύματος μεταφέρουν ενέργεια από την ηλεκτρική εταιρία στα σπίτια και τις επιχειρήσεις μας. Η ενέργεια μεταφέρεται σε πολύ υψηλές τάσεις, πιθανότατα

Διαβάστε περισσότερα

Μαγνητικό Πεδίο. μαγνητικό πεδίο. πηνίο (αγωγός. περιστραμμένος σε σπείρες), επάγει τάση στα άκρα του πηνίου (Μετασχηματιστής) (Κινητήρας)

Μαγνητικό Πεδίο. μαγνητικό πεδίο. πηνίο (αγωγός. περιστραμμένος σε σπείρες), επάγει τάση στα άκρα του πηνίου (Μετασχηματιστής) (Κινητήρας) Ένας ρευματοφόρος αγωγός παράγει γύρω του μαγνητικό πεδίο Ένα χρονικά μεταβαλλόμενο μαγνητικό πεδίο, του οποίου οι δυναμικές γραμμές διέρχονται μέσα από ένα πηνίο (αγωγός περιστραμμένος σε σπείρες), επάγει

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2.4: Εργασία με εικονίδια

Κεφάλαιο 2.4: Εργασία με εικονίδια Κεφάλαιο 2.4: Εργασία με εικονίδια 2.4.1 Συχνότερα εμφανιζόμενα εικονίδια των Windows Τα πιο συνηθισμένα εικονίδια, που μπορεί να συναντήσουμε, είναι: Εικονίδια συστήματος: Τα Windows εμφανίζουν τα στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Β1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς της Στήλης Α και δίπλα τα γράμματα της Στήλης Β που αντιστοιχούν σωστά.

Β1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς της Στήλης Α και δίπλα τα γράμματα της Στήλης Β που αντιστοιχούν σωστά. ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Β ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΩΝ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ Δευτέρα, 15 Μαρτίου 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΔΥΟ (2) ΘΕΜΑ 1ο Α. Να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Κύπρου Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Εργαστήριο Κυκλωμάτων και Μετρήσεων

Πανεπιστήμιο Κύπρου Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Εργαστήριο Κυκλωμάτων και Μετρήσεων Πανεπιστήμιο Κύπρου Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Εργαστήριο Κυκλωμάτων και Μετρήσεων Εργαστήριο 10 Μετάδοση και Αποδιαμόρφωση Ραδιοφωνικών Σημάτων Λευκωσία, 2010 Εργαστήριο 10

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ. Δρ. Δ. Λαμπάκης (1 η σειρά διαφανειών)

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ. Δρ. Δ. Λαμπάκης (1 η σειρά διαφανειών) ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ Δρ. Δ. Λαμπάκης (1 η σειρά διαφανειών) Τα ηλεκτρονικά κυκλώματα, ιδιαίτερα τα ψηφιακά χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση λογικών συναρτήσεων και την αποθήκευση

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Φυσικής Εισαγωγή στα Συστήματα Τηλεπικοινωνιών Συστήματα Παλμοκωδικής Διαμόρφωσης

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Φυσικής Εισαγωγή στα Συστήματα Τηλεπικοινωνιών Συστήματα Παλμοκωδικής Διαμόρφωσης Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Φυσικής Εισαγωγή στα Συστήματα Τηλεπικοινωνιών Συστήματα Παλμοκωδικής Διαμόρφωσης Καθηγητής Ι. Τίγκελης itigelis@phys.uoa.gr ΚΒΑΝΤΙΣΗ Διαδικασία με την

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ / Γ ΕΠΑΛ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21/02/2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ. ΘΕΜΑ 1 ο

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ / Γ ΕΠΑΛ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21/02/2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ. ΘΕΜΑ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 015-016 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ / Γ ΕΠΑΛ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 1/0/016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΑΡΑΓΚΙΑΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΘΕΜΑ 1 ο 1) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 5.0 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 5.0 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 5 5.0 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ανάγκη των ανθρώπων για ασύρματη επικοινωνία από απόσταση έδωσε το έναυσμα στους επιστήμονες της εποχής, πριν περίπου 116 χρόνια, να ασχοληθούν περαιτέρω με την εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση θερμοκρασιακού πεδίου σε περιστρεφόμενο (εν κινήσει)

Ανάκτηση θερμοκρασιακού πεδίου σε περιστρεφόμενο (εν κινήσει) Κεφάλαιο 6 Ανάκτηση θερμοκρασιακού πεδίου σε περιστρεφόμενο (εν κινήσει) ρότορα Η σύνδεση του στρεφόμενου τμήματος της μηχανής με την μετρολογική διάταξη (αναλογικά όργανα μέτρησης ή υπολογιστή) παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική για Μηχανικούς

Φυσική για Μηχανικούς Φυσική για Μηχανικούς Χωρητικότητα Εικόνα: Όλες οι παραπάνω συσκευές είναι πυκνωτές, οι οποίοι αποθηκεύουν ηλεκτρικό φορτίο και ενέργεια. Ο πυκνωτής είναι ένα είδος κυκλώματος που μπορούμε να συνδυάσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπικοινωνικακά Συστήματα Ι - Ενδεικτικές Ερωτήσεις Ασκήσεις 1)

Τηλεπικοινωνικακά Συστήματα Ι - Ενδεικτικές Ερωτήσεις Ασκήσεις 1) Τηλεπικοινωνικακά Συστήματα Ι - Ενδεικτικές Ερωτήσεις Ασκήσεις Δ.Ευσταθίου Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ, ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας 1) 1. Ποια από τις παρακάτω συχνότητες δεν εμφανίζεται στην έξοδο ενός

Διαβάστε περισσότερα

Συσκευασία Τροφίμων. Ενότητα 22: Ιχνηλασιμότητα με RFID, 1ΔΩ. Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου. Διδάσκων: Αντώνιος Καναβούρας

Συσκευασία Τροφίμων. Ενότητα 22: Ιχνηλασιμότητα με RFID, 1ΔΩ. Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου. Διδάσκων: Αντώνιος Καναβούρας Συσκευασία Τροφίμων Ενότητα 22: Ιχνηλασιμότητα με RFID, 1ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκων: Αντώνιος Καναβούρας Μαθησιακοί Στόχοι Οι εφαρμογές και μέθοδοι ενσωμάτωσης των

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 5 η ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΣ ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ. 1. Η μελέτη της δομής και της αρχής λειτουργίας ενός ασύγχρονου τριφασικού κινητήρα.

ΑΣΚΗΣΗ 5 η ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΣ ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ. 1. Η μελέτη της δομής και της αρχής λειτουργίας ενός ασύγχρονου τριφασικού κινητήρα. Σκοπός της άσκησης: ΑΣΚΗΣΗ 5 η ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΣ ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ Σκοπός της εργαστηριακής άσκησης είναι: 1. Η μελέτη της δομής και της αρχής λειτουργίας ενός ασύγχρονου τριφασικού κινητήρα. 1. Γενικά Οι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Σχολή Θετικών Επιστημών Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΙI Εργαστήριο 5 ο : Προσαρμοσμένα Φίλτρα Βασική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΣ (ΕΠΑΓΩΓΙΚΟΣ) ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ

ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΣ (ΕΠΑΓΩΓΙΚΟΣ) ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΣ (ΕΠΑΓΩΓΙΚΟΣ) ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ 24/12/2017 ΣΟΦΙΑ ΔΟΛΜΑ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΥ ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΥ (ΕΠΑΓΩΓΙΚΟΥ) ΚΙΝΗΤΗΡΑ Ένας επαγωγικός ή ασύγχρονος κινητήρας είναι στην ουσία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗΣ

ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗΣ Α.1 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗ Ο μετασχηματιστής είναι μια ηλεκτρική διάταξη που μετατρέπει εναλλασσόμενη ηλεκτρική ενέργεια ενός επιπέδου τάσης

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή.

Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή Αντικείμενο της εργασίας είναι η σχεδίαση και κατασκευή του ηλεκτρονικού τμήματος της διάταξης μέτρησης των θερμοκρασιών σε διάφορα σημεία ενός κινητήρα Ο στόχος είναι η ανάκτηση του

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Συστήματα επικοινωνίας με ήχο και εικόνα

Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Συστήματα επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Συστήματα επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Παραδείγματα: 1. Τηλέγραφος 2. Τηλέφωνο 3. Τηλεόραση 4. Ραδιόφωνο 5. Cd/dvd-player 1 Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα Μετατροπή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΠΑΛΜΟΚΩΔΙΚΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ - PCM (ΜΕΡΟΣ Α)

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΠΑΛΜΟΚΩΔΙΚΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ - PCM (ΜΕΡΟΣ Α) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΠΑΛΜΟΚΩΔΙΚΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ - PCM (ΜΕΡΟΣ Α) 3.1. ΣΚΟΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Σκοπός της εργαστηριακής αυτής άσκησης είναι η μελέτη της παλμοκωδικής διαμόρφωσης που χρησιμοποιείται στα σύγχρονα τηλεπικοινωνιακά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 7: ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΥΠΕΡΥΘΡΩΝ

ΕΝΟΤΗΤΑ 7: ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΥΠΕΡΥΘΡΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 7: ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΥΠΕΡΥΘΡΩΝ Σκοπός και περίγραμμα της Ενότητας 7 Σκοπός της παρουσίασης ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΥΠΕΡΥΘΡΟΥ ΦΩΤΟΣ Χρήση αισθητήρα υπέρυθρων για τον εντοπισμό αντικειμένων, εμποδίων, παρουσίας

Διαβάστε περισσότερα

Δίοδοι Ορισμός της διόδου - αρχή λειτουργίας Η δίοδος είναι μια διάταξη από ημιαγώγιμο υλικό το οποίο επιτρέπει την διέλευση ροής ρεύματος μόνο από

Δίοδοι Ορισμός της διόδου - αρχή λειτουργίας Η δίοδος είναι μια διάταξη από ημιαγώγιμο υλικό το οποίο επιτρέπει την διέλευση ροής ρεύματος μόνο από Δίοδοι Ορισμός της διόδου - αρχή λειτουργίας Η δίοδος είναι μια διάταξη από ημιαγώγιμο υλικό το οποίο επιτρέπει την διέλευση ροής ρεύματος μόνο από την μία κατεύθυνση, ανάλογα με την πόλωσή της. Κατασκευάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Κατασκευάστε ένα απλό antenna tuner (Μέρος Α )

Κατασκευάστε ένα απλό antenna tuner (Μέρος Α ) Κατασκευάστε ένα απλό antenna tuner (Μέρος Α ) Του Νίκου Παναγιωτίδη (SV6 DBK) φυσικού και ραδιοερασιτέχνη. Ο σκοπός του άρθρου αυτού είναι να κατευθύνει τον αναγνώστη ραδιοερασιτέχνη να κατασκευάσει το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΣΘΗΤΗΡΑΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ. Η πιο συνηθισμένη έκφραση για την υγρασία του αέρα είναι η σχετική υγρασία (Relative Ηumidity, RH).

ΑΙΣΘΗΤΗΡΑΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ. Η πιο συνηθισμένη έκφραση για την υγρασία του αέρα είναι η σχετική υγρασία (Relative Ηumidity, RH). ΑΙΣΘΗΤΗΡΑΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ Η πιο συνηθισμένη έκφραση για την υγρασία του αέρα είναι η σχετική υγρασία (Relative Ηumidity, RH). Η σχετική υγρασία είναι ο λόγος επί τοις εκατό (%) της μάζας των υδρατμών

Διαβάστε περισσότερα

TEXNOΛOΓIA EΠIΠΛEON. Των Δρ. Γεώργιου Νταλού, Δρ. Μιχάλη Σκαρβέλη και Δρ. Δημήτρη Καραμπατζάκη

TEXNOΛOΓIA EΠIΠΛEON. Των Δρ. Γεώργιου Νταλού, Δρ. Μιχάλη Σκαρβέλη και Δρ. Δημήτρη Καραμπατζάκη Η χρήση σύγχρονων μέσων ηλεκτρονικής ανίχνευσης RFID (Radio Frequency Identities) στα ξύλινα μέσα συσκευασίας καθώς και σε άλλες χρήσεις επίπλων και ξυλοκατασκευών Προκειμένου να ανιχνευθούν ο προηγούμενος

Διαβάστε περισσότερα

ηλεκτρικό ρεύμα ampere

ηλεκτρικό ρεύμα ampere Ηλεκτρικό ρεύμα Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι ο ρυθμός με τον οποίο διέρχεται ηλεκτρικό φορτίο από μια περιοχή του χώρου. Η μονάδα μέτρησης του ηλεκτρικού ρεύματος στο σύστημα SI είναι το ampere (A). 1 A =

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΠΑΙΤΕ / Τμήμα Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Εκπαιδευτικών Ηλεκτρονικών Μηχανικών

ΑΣΠΑΙΤΕ / Τμήμα Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Εκπαιδευτικών Ηλεκτρονικών Μηχανικών 8. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ: ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ 8.1. Ορισμoί Ως διαμόρφωση (modulation) χαρακτηρίζεται η μεταβολή μιας παραμέτρου (π.χ. πλάτους, συχνότητας, φάσης κλπ.) ενός σήματος που λέγεται φέρον εξαιτίας της επενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γίνεται η µετάδοση των δεδοµένων µέσω οπτικών ινών:

Πώς γίνεται η µετάδοση των δεδοµένων µέσω οπτικών ινών: 1 ΔΟΜΗ ΟΠΤΙΚΗΣ ΙΝΑΣ Κάθε οπτική ίνα αποτελείται από τρία μέρη: Την κεντρική γυάλινη κυλινδρική ίνα, που ονομάζεται πυρήνας(core core) και είναι το τμήμα στο οποίο διαδίδεται το φως. Την επικάλυψη (απλή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 4 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ

ΑΣΚΗΣΗ 4 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΑΣΚΗΣΗ 4 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ Σκοπός της Άσκησης: Σκοπός της εργαστηριακής άσκησης είναι α) η κατανόηση της αρχής λειτουργίας των μηχανών συνεχούς ρεύματος, β) η ανάλυση της κατασκευαστικών

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο χρήσης. Ασύρματο εσωτερικό ραντάρ GSC-P829

Εγχειρίδιο χρήσης. Ασύρματο εσωτερικό ραντάρ GSC-P829 Εγχειρίδιο χρήσης Ασύρματο εσωτερικό ραντάρ GSC-P829 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Ο GSC-P829 παθητικός υπέρυθρος ανιχνευτής συνδυάζει ψηφιακή, διπλού-πυρήνα ελέγχου, ασαφής λογικής, τεχνολογία επεξεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Διασύνδεση τοπικών δικτύων

Διασύνδεση τοπικών δικτύων Κεφάλαιο 10 Διασύνδεση τοπικών δικτύων ------------------------- Μάθημα 10.1 : Αρχές διασύνδεσης τοπικών δικτύων Μάθημα 10.2 : Επιλογή τοπικού δικτύου και μέσου μετάδοσης Μάθημα 10.3 : Επιλογή τοπικού

Διαβάστε περισσότερα

Το υποσύστηµα "αίσθησης" απαιτήσεις και επιδόσεις φυσικά µεγέθη γενική δοµή και συγκρότηση

Το υποσύστηµα αίσθησης απαιτήσεις και επιδόσεις φυσικά µεγέθη γενική δοµή και συγκρότηση Το υποσύστηµα "αίσθησης" απαιτήσεις και επιδόσεις φυσικά µεγέθη γενική δοµή και συγκρότηση Το υποσύστηµα "αίσθησης" είσοδοι της διάταξης αντίληψη του "περιβάλλοντος" τροφοδοσία του µε καθορίζει τις επιδόσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΟΚΙΜΑΣΤΙΚΟ MS 48 NS Σύντοµες οδηγίες χρήσης

ΟΚΙΜΑΣΤΙΚΟ MS 48 NS Σύντοµες οδηγίες χρήσης ΟΚΙΜΑΣΤΙΚΟ MS 48 NS Σύντοµες οδηγίες χρήσης Προσοχή: i) Απαγορεύεται η χρήση του δοκιµαστικού από παιδιά. ii) H χρήση του συγκεκριµένου δοκιµαστικού εργαλείου απαιτεί να τηρούνται όλοι οι κανόνες προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

8. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ: ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ Ορισμoί Εμπλεκόμενα σήματα

8. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ: ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ Ορισμoί Εμπλεκόμενα σήματα 8. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ: ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ 8.1. Ορισμoί Ως διαμόρφωση (modulation) χαρακτηρίζεται η μεταβολή μιας παραμέτρου (π.χ. πλάτους, συχνότητας, φάσης κλπ.) ενός σήματος που λέγεται φέρον εξαιτίας της επενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Παρακάτω δίνονται μερικοί από τους ακροδέκτες που συναντάμε στην πλειοψηφία των μικροεπεξεργαστών. Φτιάξτε έναν πίνακα που να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 7 7.0 ΚΕΡΑΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ 7 7.0 ΚΕΡΑΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 7 7.0 ΚΕΡΑΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι κεραίες είναι βασικό εξάρτημα της ασύρματης επικοινωνίας. Στον πομπό του ασύρματου επικοινωνιακού συστήματος, υπάρχει η κεραία εκπομπής και στο δέκτη υπάρχει η κεραία

Διαβάστε περισσότερα

Ανίχνευση Κίνησης Παρουσίας. Κέντρο εκπαίδευσης ISC

Ανίχνευση Κίνησης Παρουσίας. Κέντρο εκπαίδευσης ISC Ανίχνευση Κίνησης Παρουσίας Κέντρο εκπαίδευσης ISC July 2009 > Ανίχνευση κίνησης και παρουσίας Περιεχόμενα Τι είναι ο ανιχνευτής κίνησης? Ανιχνευτές κίνησης & οφέλη για τον πελάτη Ανιχνευτές κίνησης στην

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο τεχνικού εγκατάστασης

Εγχειρίδιο τεχνικού εγκατάστασης Εγχειρίδιο τεχνικού εγκατάστασης 03905 Επίπεδος μηχανισμός δύο πλήκτρων διπλής λειτουργίας με πομπό ραδιοσυχνοτήτων τυπικής συχνότητας 2,4 GHz 802.15.4 χωρίς μπαταρίες, τροφοδοτούμενος από την ενσωματωμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Μικροϋπολογιστές

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Τμήμα Πληροφορικής & Επικοινωνιών Επικοινωνίες I Υπερετερόδυνοι Δέκτες

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Τμήμα Πληροφορικής & Επικοινωνιών Επικοινωνίες I Υπερετερόδυνοι Δέκτες Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Τμήμα Πληροφορικής & Επικοινωνιών Επικοινωνίες I Υπερετερόδυνοι Δέκτες Δημήτρης Ευσταθίου, Τμήμα Πληροφορικής και Επικοινωνιών Υπερετερόδυνοι Δέκτες Τα προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

Όλα τα θέματα των εξετάσεων έως και το 2014 σε συμβολή, στάσιμα, ηλεκτρομαγνητικά κύματα, ανάκλαση - διάθλαση Η/Μ ΚΥΜΑΤΑ. Ερωτήσεις Πολλαπλής επιλογής

Όλα τα θέματα των εξετάσεων έως και το 2014 σε συμβολή, στάσιμα, ηλεκτρομαγνητικά κύματα, ανάκλαση - διάθλαση Η/Μ ΚΥΜΑΤΑ. Ερωτήσεις Πολλαπλής επιλογής Η/Μ ΚΥΜΑΤΑ 1. Τα ηλεκτροµαγνητικά κύµατα: Ερωτήσεις Πολλαπλής επιλογής α. είναι διαµήκη. β. υπακούουν στην αρχή της επαλληλίας. γ. διαδίδονται σε όλα τα µέσα µε την ίδια ταχύτητα. δ. Δημιουργούνται από

Διαβάστε περισσότερα