Η ταυτότητα του in fact. >> 13 ερωτήσεις / Νίκος Βατόπουλος >>>>>>>>>>> >> ON THE ROAD / JAPAN >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Transcript

1

2

3 Σ Τ Α Π Ε Ζ Ο Δ Ρ Ο Μ Ι Α Τ Η Σ Μ Ο Ν Μ Α Ρ Τ Η Σ Στέκει ένας κλόουν όχι σαν τους άλλους. Μεταμφιεσμένοι τόποι ή μεταμφιεσμένα πρόσωπα στους τόπους; Ο λυπημένος κλόουν και ο λογισμός του τρέχει αδιέξοδα στα υγρά σοκάκια της Μονμάρτης. Ζει την δική του εσωτερική περιπλάνηση μέσα από το φακό του Antoine Buttafoghi. Μια περιπλάνηση στους τόπους με τα μυστικά τους που γνωρίζει πιο καλά κι από την ίδια του την παλάμη. Στην προσπάθεια του δε, να μας βυθίσει στη σκέψη και στο παιχνίδι του υποσυνείδητου, εμπλέκεται σε ένα μασκάρεμα με δεύτερο πλάνο την γειτονιά που αγαπά πιο πολύ. Ένα καλντερίμι υγρό, όπως η ματιά του πίσω από τη μπογιά. Θέτει τον λυπημένο του εαυτό σε πρώτο πλάνο, βάζοντάς μας να αναλύσουμε την εμπλοκή ανάμεσα στη μεταμφιέση και τη μεταμόρφωση. Κι όπως συμβαίνει σε όλα τα πράγματα, η ματιά είναι πάντα προσωπική. Μεταφράζει ότι βλέπει αποκλειστικά με τη δική της οπτική. Για άλλους επώδυνη και γι' άλλους ευχάριστη, ωστόσο παραμένει, πάντα, το ίδιο προσωπική. Που να τρέχει άραγε ο λογισμός του; Σε ποια φτηνή, πονηρή ή μεγαλειώδη σκέψη; Πόσο θα θέλα να βυθιστώ μέσα σ' αυτή; Να ακούσω τί του ψιθυρίζει η αγαπημένη του γειτονιά; Πόσο μ' αρέσει να το κάνω... Που να τρέχει άραγε ο λογισμός του λυπημένου τούτου κλόουν; Μήπως τρέχει κάπου εκεί όπως λέει και ο στίχος... "Τα πεζοδρόμια της Μονμάρτης και τα υπόγεια μαγαζιά είναι μικρός αυτός ο χάρτης τον μάθαμε από παιδιά Δεν έχει ελπίδα, ούτε και φως κρυβόμαστε στα σκοτεινά δεν μας θυμάται ούτε θεός αλλά έχουμε όνειρα πολλά Δεν θ' αργήσει η στιγμή που θ' ανοίξω φτερά δεν θ' αργήσει η στιγμή θα πετάξω μακριά " * στίχοι από το τραγούδι Les mômes de la cloche της θεατρικής παράστασης Piaf, ερμηνευμένο από την Τάνια Τσανακλίδου σε μετάφραση Άρη Δαβαράκη. Μαρίνα Τσαματσούλη >> 13 ερωτήσεις / Νίκος Βατόπουλος >>>>>>>>>>> >> ON THE ROAD / JAPAN >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> >> Dare People / Νίκος Λυμπεράτος >>>>>>>>>>>>>>>>>> >> Dare People / Nεριτάν Zιντζιρία >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Το εξώφυλλο ανήκει στον Antoine Buttafoghi Μηνιαία free press στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας // Τεύχος // ISSN: ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ Η ταυτότητα του in fact Eκδότρια / Αρχισυντάκτρια: Mαρίνα Tσαματσούλη martsama@gmail.com Σύμβουλος έκδοσης / Καλλιτεχνική διεύθυνση: Νικόλας Μάξιμος Σχεδιασμός εντύπου / δημιουργικό: Imagine Design Arts Συντάκτες: Φοίβος Αντωνίου, Ίνα Καραγεώργου, Νίκη Νταϊρατζή, Κώστας Σμαραγδής, Γιώργος Χρυσικός Διόρθωση κειμ ένων: Γιώργος Χρυσικός Συνεργάτες: Ήρα Σινιγάλια, Σώτη Τριανταφύλλου, Μανίνα Ζουμπουλάκη, Χριστίνα Μήτρεντσε, Δημοσθένης Δαββέτας, Κανούτο Κάλλαν, Λιάνα Ζωζά, Ελένη Θανοπούλου, Ευφροσύνη Αγγελοπούλου, Παναγιώτης Χριστόπουλος, Φοίβος Αντωνίου, Βασίλης Μαράντος, Μαρία Ανδρεάδου, Γιώτα Τζότζολη, Ελένη Βαλτινού, Πέτρος Παναγιωτίδης, Κωνσταντίνος Μπιλιάνης, Γόβα Φιλέτο, Pnig hro, Άννα Βασιλική Παπαδιονυσίου, Ian Wicker, Ξενοφώντας Παπαευθυμίου, Βίκη Τηλιγάδα {μεταφράσεις} Νομική Σύμβουλος: Αντωνία Βαρελά Λογιστήριο: Θεόφιλος Ζησιμόπουλος Εκτύπωση: Λ. τσάντζαλος in fact Θέρμου 37, Ναύπακτος τ: infactfreepress@gmail.com Σημεία διανομής ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ Bar 2, Λιμάνι (stand) * Barbarossa Φορμίωνος 10 * Black Cotton, Φορμίωνος 13 * Taste, Λιμάνι Smart bar, Νότη Μπότσαρη 22 * Coffee Island, Τζαβέλλα 44 * Paso Latino, Τζαβέλλα 90 * Πυξίδα, Γρίμποβο * hotel Nafpaktos,Γρίμποβο * Βιβλιοθήκη Ναυπάκτου ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Μουσείο ΔΙΕΞΟΔΟΣ, Ραζηκότσικα * Καφενείο Μαλαβέτας, Λόρδου Βύρωνα 25 * Avant Garde, Ραζηκότσικα 15 ΠΑΤΡΑ Πάρωδος, πάροδος Δρακοπούλου * θέατρο Λιθογραφείον, Μαιζώνος 172β * Salumeria, Πανταννάσης * Το όνομα του Ρόδου, Μαιζώνος 123 * γκαλερί Cube, Μιαούλη 39 * Χασομέρι, Κάστρο * Πανεπιστήμιο Πατρών * θέατρο Act, σκάλες Γεροκωστοπούλου * Pas Mal, μαρίνα Πάτρας * Si doux, Πατρέως 13 * Μικρός Πρίγκηπας, Ρήγα Φεραίου 148 *θέατρο Απόλλων, πλατεία Γεωργίου ΑΓΡΙΝΙΟ Φουαγιέ cafe, Ηλία Ηλιού 7 * Maison cafe, Χαριλάου Τρικούπη * Δίπορτο, Σταίκου Δημ. 2 * Marpessa hotel cafe, Παπαστράτου 76 ΑΘΗΝΑ Gallery Genesis, Χάρητος 35 * Κολωνάκι AΠΑΓΟΡEYTΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,μηχανικό ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησηςή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην ελλάδα.

4 in fact / KOINΩΝΙΑ / Όμορφος Νότος κείμενο+ηρα ΣΙΝΙΓΑΛΙΑ κείμενο+ηρα ΣΙΝΙΓΑΛΙΑ Τα media της ντουντούκας Ας επιτραπεί στη στήλη αυτή τη φορά να το πάει προσωπικά. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα έργα και οι μέρες του καθενός είναι άξια να γίνουν πρωτοσέλιδο ή τους χρήζουν παράσημα. Εντούτοις ζώντας στην εποχή των προσωπικών ιστοριών, που φτάνουν συχνά πυκνά να ανθολογούνται σε σελίδες περιοδικών και websites, παρατηρώ μια λογοκρισία η οποία επιβάλλει ένα happy end. Ακόμα στρέφουμε το φακό μας στο «πώς τα κατάφερα» παρά στο «πώς τα θαλάσσωσα», κι αυτό ενίοτε μοιάζει με κλειστή ερώτηση σε στημένο γκάλοπ. Μοιάζει το lifestyle της παλαιάς και συνάμα τόσο κοντινής πόρτας να ξεχνάει προς στιγμή τα φρου φρου και χάχανα και να σοβαρεύει αναζητώντας παραδείγματα, αξιοπρεπείς outsiders και start ups. Το παλιό δεν έχει πεθάνει και το νέο ακόμα δεν έχει κάνει πρεμιέρα παραφράζοντας τη γνωστή φράση. Τα media, ειδικά τα διαδικτυακά, αρέσκονται στο κυνήγι της ντουντούκας, με άλλα λόγια όσο πιο παράδοξη και παλαβή είναι η είδηση, τόσο καλύτερα. Αυτό που χάνεται βέβαια είναι η σχέση με τον αναγνώστη, η οποία καταλήγει στη σφαίρα του εφήμερου. Δεν είναι ώρα ακόμα για συμπεράσματα και για αφορισμούς, διότι αυτοί ανήκουν στα καθήκοντα άλλων, πάντως είναι μάλλον κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι θα πρέπει να αναζητήσει κανείς την πιστότητα του κοινού με άλλους τρόπους. Ασφαλώς όχι μεταφυσικούς. Αυτούς μπορεί να τους αναζητήσει κανείς στην Ελεύθερη Ώρα, μία από τις ελάχιστες εφημερίδες που αντί να φουντάρει αυξάνει την κυκλοφορία της με τρόπο που σε κάνει να πιστεύεις πια ότι ο Αντίχριστος όχι μόνο πουλάει αλλά και μιλάει. Το επόμενο είναι να δούμε επικαιροποιημένη τη φάρσα του Όρσον Ουέλς, που κόντεψε να τρελάνει την Αμερική και την καθ ημάς Ευρώπη, όταν από το μικρόφωνο του ραδιοφώνου ανήγγειλε την άφιξη των εξωγήινων στη γη. Ή μήπως ήρθαν; ΥΓ. Το βιβλίο του αναλυτή μέσων Ryan Holiday, Trust I m lying είναι μια καλή απεικόνιση του χάους της ατάκας και του ξεσαλώματος που κυριαρχεί στην αρένα των media. Εξάλλου ο τίτλος τα λέει όλα.

5 in fact / ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ κείμενο+γιωργοσ ΧΡΥΣΙΚΟΣ Από κακό κόρακα, κακό αυγό Αφορμή για αυτές τις σκέψεις στάθηκε ένα δυσάρεστο φαινόμενο που παρατηρώ τελευταία στο διαδίκτυο. Σε ιστοσελίδες, όπως το You Tube- που προσφέρουν στους χρήστες τη δυνατότητα σχολιασμού του περιεχομένου τους, σε μουσικά κομμάτια, κινηματογραφικές ταινίες και άλλα-, πολλές φορές τα σχόλια που συνοδεύουν τα βίντεο, ανήκουν σε ανήλικα παιδιά, σε εφηβική ή προεφηβική ηλικία. Παιδιά που βωμολοχούν διαπληκτιζόμενα μεταξύ τους για τα διαφορετικά μουσικά τους ακούσματα, τα ιδεολογικά «πιστεύω» τους -ασχέτως με το αν αυτά δεν είναι δυνατόν να έχουν διαμορφωθεί σε τόσο μικρή ηλικία-, τις αντίπαλες ποδοσφαιρικές τους ομάδες. Διαπληκτίζονται χωρίς να επιχειρηματολογούν-πώς θα μπορούσαν άλλωστε-, χωρίς να σέβονται τη διαφορετικότητα του άλλου, χωρίς ίχνος πολιτισμικής παιδείας ή παιδείας γενικότερα. Για το φαινόμενο αυτό η ευθύνη δεν μπορεί να βαραίνει το12χρονο. Αξιοσημείωτο είναι ότι η επιρροή του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος στα παιδιά σε αυτή την ηλικία είναι μικρή, αν αναλογιστούμε ότι η καθημερινότητά τους περιορίζεται σε σπίτι σχολείο. Έτσι η μέγιστη εστία επιρροής και παροχής αγωγής εντοπίζεται κυρίως στους γονείς, αλλά και στους εκπαιδευτικούς. Σε αυτή την ευαίσθητη ηλικία εκείνοι θα φιλτράρουν το τι θα πέσει στην αντίληψη του κάθε παιδιού και το πώς αυτό θα έχει αντίκτυπο στη διάπλαση του χαρακτήρα του. Οι γονείς στις μέρες μας θα πρέπει να ελέγχουν και να προσέχουν ένα νέο παράγοντα επηρεασμού των παιδιών τους που, αν και εξωτερικός, κατορθώνει να μπει σε κάθε σπίτι, το διαδίκτυο. Η αγωγή όμως ενός παιδιού δεν περιορίζεται στην κατευθυνόμενη γνώση και την προσαρμοσμένη παιδεία. Υπάρχει και ο παράγοντας της μίμησης. Οι επιστήμονες σε αυτό είναι κατηγορηματικοί: Ένα παιδί μαθαίνει τον κόσμο γύρω του, παρατηρώντας το περιβάλλον και τα ερεθίσματα που το πλαισιώνουν. Σε πρώτο στάδιο, αρχίζει η μίμηση συμπεριφορών από τα πρότυπα και τους «άλλους», τους γονείς, τους συγγενείς και τους δασκάλους. Στην αρχαιότητα, στην περίφημη δικαστική διαμάχη μεταξύ των ρητόρων Κόρακα και Τεισία, δασκάλου και μαθητή αντίστοιχα, οι δικαστές, δεν ήξεραν ποιον να πρωτοθαυμάσουν για τη ρητορική του δεινότητα, το δάσκαλο ή το μαθητή; Κατέληξαν στην παροιμιώδη έκτοτε φράση: «Εκ κακού κόρακος, κακόν ωόν», δηλαδή «από κακό κόρακα, κακό αυγό». Παραφράζοντάς το στις μέρες μας θα μπορούσαμε να πούμε ότι «το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει» ή «με όποιο δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις». Εξάλλου τα παιδιά δεν είναι τίποτα άλλο, παρά ένας καθρέφτης της κοινωνίας μας. Π α π α δ ι α μ α ν τ ο π ο ύ λ ο υ 1 0, Π ά τ ρ α

6 Ο Γόβα Φιλέτο ζει κι αυτός ανάμεσα μας κι αργά τα βράδια στέλνει mails στον κολλητό του Μήτσο (in fact όλοι έχουμε ένα Μήτσο για κολλητό) σχολιάζοντας τα πράγματα μέσα από την αλλόκοτη (queer) ματιά του Dear Μήτσο, φέτος τις απόκριες λέω να κάνουμε ένα πάρτι σαν τον παλιό, καλό καιρό. Θυμάσαι στο δημοτικό, που δεν μάς άφηναν να βγαίνουμε τα Σάββατα το απόγευμα μετά το σχολείο; Τότε που κάναμε 6 μέρες μάθημα και δεν είχαμε εβδομάδα χιονιού, παρά μόνο, όταν χιόνιζε γερά κι έκλειναν τα σχολεία, οι δρόμοι, και τα πάντα, τουλάχιστον για μια βδομάδα με εντολή της αγίας κι από καιρό καταργημένης Νομαρχίας! Εκείνα λοιπόν τα Σαββατόβραδα σκαρώναμε πάρτι, για να χουμε λόγο να βγαίνουμε και δικαιολογία για τους γονείς. Κι αν θυμάσαι καλά, τα δικά μου ήταν πάντα τα αποκριάτικα. Αρχικά ντυνόμουν καουμπόι για να ταιριάζω με τους Village People και το Y.M.C.A (κι όχι ίμκα βλάχα φιλενάδα) που το χόρευα σε άψογη χορογραφία, Δαλιανίδης - style! Αλλά μετά κόλλησα, χρόνια ολόκληρα. Ντυνόμουν κλόουν, μάλλον για να ταιριάζω με την ψευδή χορογραφία και χωροταξία της ζωής μου. Και συνέχισα το μασκάρεμα μέχρι τα 30 μου που βγήκα απ τη ντουλάπα. Εκεί μέσα έκλεισα στολές, αναστολές κι αποκριάτικα κι έκτοτε ντύνομαι την ύπαρξη μου και πάω. Anyway, enough με την ψυχανάλυση θα το κάνουμε το πάρτι φέτος! Carnival Revival! Εγώ λέω να ντυθώ Πάπας Φραγκίσκος, έτσι, για να τον τιμήσω κι εγώ τον Ποντίφικα! Είδες τι ωραία που τα είπε: «Αν ένας άνθρωπος είναι γκέι, αναζητά το Θεό και έχει καλή θέληση, ποιος είμαι εγώ για να τον κρίνω;». Σου το έλεγα ότι όλα είναι ζήτημα καλής θέλησης και να μη φοβάσαι κρίσεις κι αποκλίσεις, αλλά έπρεπε να το ακούσεις κι απ τον Πάπα για να το πιστέψεις! Την πιο καλή θέληση την έδειξε όμως ο ίδιος μ αυτήν του τη δήλωση και γι αυτό τσίμπησε και τον τίτλο του «προσώπου της χρονιάς» από το Time, ενώ το gay περιοδικό Advocate τον αναγνώρισε ως τον άνθρωπο με τη μεγαλύτερη επιρροή το 2013 για τη ζωή των LGTB. Το γκομενάκι μου πάλι - που έχει ψηθεί ότι μετά από δέκα χρόνια συμβίωσης ήρθε η ώρα να κάνουμε κι ένα σύμφωνο κι αγωνιά τι θα γίνει με την έκβαση της υπόθεσης κι αν θα πάρει απόφαση η χρεοκοπημένη Ελλαδάρα να μην πληρώνει πρόστιμα και να συμμορφωθεί προς τας Ε.Ο.Κ.ικάς υποδείξεις (όπως τόσο καλά ξέρει άλλωστε!) - λέω να το ντύσω νυφούλα, μπας και ξεκαβλώσει, που μπελά δεν είχα και μπελά βρήκα μ όλη αυτή τη συζήτηση! Διότι δε λέω Καταλαβαίνω τα χίλια δίκια αυτών που το απαιτούν και το πόσο καλό θα κάνει και σε μένα, όταν θελήσω να εξασφαλίσω τον σύντροφό μου περιουσιακά (λες κι έχω τίποτα να του δώσω!), αλλά κάτσε κουκλίτσα να το πάρω απόφαση! Και το Bungee jumping νόμιμο είναι, αλλά δεν έτρεξα να πηδήξω κι απ τη γέφυρα! Άσε που άπαξ και θελήσεις να λύσεις το σύμφωνο θα θέλει, και θα δικαιούται πλέον, και διατροφές! Στανταράκι! Παρεμπιπτόντως, κανένα χάπι για την συζυγοποίηση υπάρχει; Αν ξέρεις κάτι, πες μου! tell me more... By the way, θα καλέσω και τη θεία Ευθυμία που μας προέκυψε gay friendly σαν τον Πάπα και μια χαρά το έχει πάρει το κακό που τη βρήκε! Λέω να την πάω κόντρα μια που έχει και χιούμορ, και να την ντύσω Νιγηριανή φιλόζωη! Κι αν δεν κατάλαβες, άκουσον άκουσον! Το έχασε το μυαλό της μια κυρία στη Nasarawa της Νιγηρίας με τη νέα ομοφοβική νομοθεσία της χώρας της κι έφτασε στο σημείο να διώξει τη γάτα της, επειδή εκδήλωνε απρεπή σεξουαλική συμπεριφορά. Αποφάσισε να δώσει το -επί 7 ετών- κατοικίδιο της που φαίνεται ότι είχε τη συνήθεια να εκφράζει τις σεξουαλικές του ορμές στα υπόλοιπα αρσενικά γατιά της γειτονιάς. Oπως δήλωσε και η ίδια «Υπάρχει ένας ιερός σκοπός στη δημιουργία ενός αρσενικού και ενός θηλυκού σε κάθε είδος. Να ικανοποιήσουν το σκοπό της αναπαραγωγής. Oποιος ενδιαφέρεται να αποκτήσει έναν gay γάτο, μπορεί να τον πάρει. Δεν θέλω να τον έχω πια». Μέχρι στιγμής, κανείς στη συγκεκριμένη περιοχή δεν έχει δηλώσει ενδιαφέρον για τον gay γάτο. Λες να τον πάρουμε εμείς; Αν ήταν σκύλος, θα του κάναμε κι ένα σύμφωνο με τον σκύλο του Καρβέλα! Μέχρι και για τους πολιτικούς σκέφτηκα αμφίεση! Θα τους ντύσουμε τσατσάδες και νταβάδες! Τι γιατί Μήτσο μου; Τέσσερα χρόνια τώρα μας λένε «βάλε πλάτη» κι όλο κώλο δίνουμε! Στο κλαρί μας βγάλανε και τίποτα δε βγάλαμε! Μήπως καλυτέρα να ντυθώ εγώ Λεγάκη κι εσύ Ξηρός να ξεμπερδεύουμε; Τα λέμε, Γόβα Φιλέτο.

7 in fact / PLANET M.Z. κείμενο+μανινα ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗ φωτό+luciana URTIGA ÙÑÉÌÅÓ ÁÍ ÙÑÉÌÅÓ Κανονικά θα έπρεπε να φερόμαστε (όλοι) «σαν μεγάλοι άνθρωποι», αλλά δεν είναι καθόλου χάι να φέρεσαι ώριμα, δεν μας αρέσει, βαριόμαστε και με λίγα λόγια ή με πολλά, φερόμαστε ανώριμα. Επειδή έχουμε κολλήσει και αισθανόμαστε έφηβοι. Ως τα ογδόντα Κάθε φορά που εκνευρίζομαι και «το χάνω» και πετάω με νεύρο την Σουρωτή μου στο πάτωμα, εμφανίζεται κάποιος ενδιαφερόμενος να μου πεί: «φέρσου ώριμα, μεγάλοι άνθρωποι είμαστε!» Ακόμα κι όταν θεωρώ ότι φέρομαι ώριμα, δηλαδή, όλο και θα υπάρχει ΠΙΟ ώριμος τρόπος συμπεριφοράς που όμως δεν θέλω να τον ξέρω. Πόσο ώριμη πρέπει να ναι πλέον μια γυναίκα; Τη στιγμή μάλιστα που οι άντρες έχουν τα πρωτεία στην ανωριμότητα γιατί πρέπει ντε και καλά εμείς να κρατήσουμε την σοβαρότητά μας; Αντε και την κρατήσαμε. Τι να την κάνουμε; Να την περιφέρουμε ως σύμβολο ενηλικίωσης μαζί με την ταυτότητα στα δόντια; Αν έχετε ακούσει δύο άντρες οποιασδήποτε ηλικίας να συζητάνε για ποδόσφαιρο, έχετε καταλάβει ότι οι άντρες μένουν 16 χρονών μέχρι ν αφήσουν την τελευταία πνοή τους. Θεωρείται οκέυ αυτό, με την λογική του «άντρες είναι, ας μην περιμένουμε και πολλά». Δύο γυναίκες άνω των 30 που κοιτάνε μίνι φουστίτσες σε κατάστημα για πιτσιρίκες, αντιμετωπίζονται ως ανόητες, ανώριμες και μεγαλομπεμπέκες. Η έτσι αισθάνονται, επειδή εμείς οι γυναίκες είμαστε ενοχικά άτομα. Ξέρουμε ότι είμαστε 30, 40, 50, 60 χρονών, δεν έχουμε αυταπάτες, ακόμα κι όταν κρύβουμε χρόνια στις συζητήσεις με άσχετες παρέες (με σχετικές παρέες δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γιατί πάντα οι άλλοι έχουν καλύτερη μνήμη από μας ). Ξέρουμε τι είναι και τι δεν είναι «της ηλικίας μας». Αλλά δεν μας αρέσει πάντα το «της ηλικίας μας». Για την ακρίβεια, δεν μας αρέσει σχεδόν ποτέ. Το καλύτερο είναι ότι δεν φταίμε εμείς αλλά η κοινωνία, η οποία είναι αξιοθαύμαστο για πόσα ετερόκλητα θέματα φορτώνεται την ευθύνη: παλιά λέγαμε πώς η Αμερικάνικη κοινωνία είναι youth oriented, απευθύνεται κυρίως στην νεολαία. Δημιουργεί ινδάλματα νεαρής ηλικίας, θεοποιεί την νεανικότητα, την φρεσκάδα και την μετα-εφηβική λάμψη του ανθρώπου, ιδίως της γυναίκας. Οι Μεσογειακές κοινωνίες ήταν πιο (χμ) ώριμες απ αυτήν την άποψη γιατί ακόμα και σαν πρότυπο η «μεσογειακή καλλονή» είναι γύρω στα 30 η Σοφία Λώρεν θεωρείται ακόμα σταρ και σύμβολο του σεξ, παρ όλο που κανείς δεν θυμάται πόσο χρονών είναι. Μόνο που, σιγά-σιγά οι κοινωνίες μπερδεύονται η μία με την άλλη και όλο υιοθετούμε στοιχεία της Αμερικάνικης, με αποτέλεσμα να ναι σήμερα youth oriented μέχρι και το Νεπάλ. Σ όλο τον κόσμο τα πρόσωπα στις διαφημίσεις κάθε είδους είναι μοντέλα χρονών. Το οποίο είναι μεν ωραίο πράγμα, σε προδιαθέτει δε εντελώς αρνητικά ως προς το να μεγαλώσεις: δεν θέλεις. Γιατί αν μεγαλώσεις όλα αυτά τα ωραία πράγματα (ρούχα, καλλυντικά, αξεσουάρ, αναψυκτικά, περιοδικά, σνακς κλπ..) δεν θα σε αφορούν, δεν θα απευθύνονται σε σένα, θα είναι σαν να μην υπάρχεις κάν μέσα στην κοινωνία. Θα γίνεις σιγάσιγά αόρατη Επομένως δεν είναι παράξενο που καμιά γυναίκα δεν γουστάρει να μεγαλώνει. Ας αφήσουμε τα ουσιαστικά τις ευθύνες, υποχρεώσεις, αποφάσεις και τα οικογενειακά βάρη, τα οποία καλείσαι να φορτωθείς μεγαλώνοντας. Η Μόδα; Τα ρούχα που είναι όλο και πιο νεανικά, όλο και πιο ακατάλληλα για σένα επειδή μεγαλώνεις; Οι άντρες, που είναι εκ φύσεως προγραμματισμένοι να μην κοιτάζουν μια «μεγάλη γυναίκα» με τον ίδιο τρόπο που κοιτάζουν μια πιτσιρίκα; Κάνουμε τα πάντα προκειμένου να μην μεγαλώνουμε με τον ρυθμό που μεγάλωναν οι προηγούμενες γενεές, και τα καταφέρνουμε μια χαρά. Οι γιαγιάδες μας στα 25 τους κρατούσαν ολόκληρη οικογένεια, παιδιά, σκυλιά, νοικοκυριό και κουζίνα, και έπαιρναν αποφάσεις με βαρύτητα ακριβώς όπως οι παππούδες μας. Μια γυναίκα στα 40 της, πριν μισόν αιώνα, ήταν τελειωμένη υπόθεση. Στην καλύτερη περίπτωση ήλπιζε να αποκτήσει εγγόνια και στην χειρότερη έμενε «στο ράφι» για το υπόλοιπο της ζωής της. Οι πιθανότητες να κάνει σεξ από κεί κι ύστερα (πόσο μάλλον να «αποκατασταθεί») ήταν μηδαμινές. Τώρα; Οι σαραντάρες που ξέρω είναι στο δεύτερο διαζύγιο κι οι περισσότερες βγαίνουν με άντρες νεότερούς τους. Κάνουν Pilates και γιόγκα και όταν ψωνίζουν, αγοράζουν ρούχα από τα μαγαζιά που ψωνίζουν οι κόρες, ή αυτές που θα μπορούσαν να ήταν κόρες τους. Δεν θέλουν να μεγαλώσουν, ειδικά αν δοκίμασαν να μεγαλώσουν σε κάποια φάση παίζοντας την ώριμη παντρεμένη, κι έφαγαν χυλόπιτα. Διαπίστωσαν ότι η ωριμότητα δεν είναι ωραίο πράγμα τελικά. Ισα που αναγκάζεσαι να φορέσεις ταγιέρ στο χρώμα της άμμου με τακούνι θεούσας, και βλέποντας στον καθρέφτη τον εαυτό σου σκέφτεσαι «πώ-πω, σαν θείτσα έγινα!». Η φωνή της λογικής σου λέει ότι δεν θα το αποφύγεις: μια μέρα θα γίνεις όντως σαν θείτσα, θα βαρύνεις με τα χρόνια, θα καταλάβεις ότι τα μίνι δεν «λένε» πάνω σου, θα πετάξεις τα ξώπλατα και θα σοβαρευτείς επιτέλους αλλά όσο σε παίρνει και όσο αντέχεις, κάνεις την κουφή. Λες στη φωνή της λογικής να βγάλει το σκασμό και κάνεις περισσότερους κοιλιακούς, μια καλύτερη δίαιτα, μια νεανικότερη κουπ και ανταύγειες στα μαλλιά σου. Βάζεις την κρέμα με τις περισσότερες υποσχέσεις, αυτήν που θα σου χαρίσει λάμψη και θα σου κόψει δέκα χρόνια. Γιατί όπως έλεγε ως το τέλος η Λιζ Τέηλορ, όταν ήταν οκτακοσίων χρονών, «θέλεις να πεθάνεις νέα αλλά σε βαθειά γεράματα». Και θέλεις να κάνεις σάχλες ακόμα. Υπάρχουν πολλές τρέλες που δεν δοκίμασες, πολλά extreme sports που δεν έκανες, πολλοί έρωτες που σού έχουν ξεφύγει. Δεν είσαι έτοιμη να μεγαλώσεις, όπως δεν ήσουν πριν 10 χρόνια και δεν θα είσαι μετά 10 χρόνια. Ακόμα κι όταν λές «δεν με πειράζει που μεγαλώνω»...σε πειράζει. Σε πειράζει επειδή υποψιάζεσαι ότι έχεις περισσότερα πράγματα πίσω σου από όσα μπροστά σου, ότι ο χρόνος τελειώνει αν τον αφήνεις ελεύθερο, ότι πηγαίνεις προς τον τερματισμό κι έχεις αφήσει πίσω σου την γραμμή της εκκίνησης. Και πάντα αναρωτιέσαι αν καλύπτεις την μεγαλύτερη δυνατή διαδρομή, αν πήρες την φουλ απόσταση, αν ξεκίνησες με το πρώτο «μπαμ» κι αν τρέχεις με το σωστό τρόπο, με ντάκους και μίνι ή χωρίς. Λογικό είναι να αναρωτιέσαι επίσης κατά πόσον σου στέκεται ακόμα η μίνι φούστα, μια που μ αυτήν τρέχεις

8 Όνομα: Ίκαρος Ματσούκας // Ikaros Matsoukas Τόπος καταγωγής: Αθήνα // Athens Σπουδές: Μαθηματικό Θεσσαλονίκης, Μεταπτυχιακό στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ζει (τώρα) // Λονδίνο // London Τί σε έκανε να φύγεις από την Ελλάδα; Είχα πάρει την απόφασή μου καιρό. Πρέπει να πω ότι ήμουν τυχερός, αφού το επάγγελμα και η ειδίκευσή μου, μού επιτρέπουν να εργαστώ οπουδήποτε στον κόσμο. Αισθανόμουν πολύ περιορισμένος στην Ελλάδα. Ήθελα να δω νέα πράγματα, να αποκομίσω εμπειρίες και να εργαστώ με τους καλύτερους στον κλάδο μου. Ο ερχομός της κρίσης με έκανε πιο σίγουρο για την απόφασή μου. Έτσι, όταν ξαφνικά δόθηκε η ευκαιρία, παραιτήθηκα από τη δουλειά μου και έφυγα. What made you leave Greece? The decision was taken long ago. I must say I was lucky because as an SAP Treasury & Risk Management Consultant I could do the same job anywhere in the world. I felt very limited in Greece. I wanted to gain more experience, to explore new challenges and work with the best professionals. The coming of crisis just made myself more determined on my decision. So, when the opportunity turned up, I quit my job and Ι left. Ποια είναι τα θετικά που έχεις αποκομίσει το διάστημα που ζεις στο εξωτερικό; Είχα την τύχη να εργαστώ σε διάφορες πόλεις και χώρες, από τις Φιλιππίνες και τη Σιγκαπούρη έως τη Μόσχα και το Λονδίνο. Φυσικά δεν ήταν πάντα ευχάριστες, έχω έρθει αντιμέτωπος με διάφορες δύσκολες καταστάσεις, αλλά το τελικό πρόσημο ήταν πάντα θετικό. Όταν εργάζεσαι σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες μαθαίνεις να είσαι πιο ευέλικτος, πιο προσαρμοστικός σε καταστάσεις και αντιλήψεις. Αντίθετα σε χώρες και πόλεις, όπως η Σιγκαπούρη και το Λονδίνο, αποκομίζεις τεράστια εμπειρία, κυρίως στον εργασιακό τομέα. Είναι αλλιώς να εργάζεσαι για τη μεγαλύτερη εταιρία ορυκτών πόρων της Ελλάδας και αλλιώς για τη μεγαλύτερη του κόσμου... What are the positives that you get the time you live abroad? I have worked in various countries and cities, from the Philippines and Singapore to London and Moscow. There is nothing negative in gaining experience. Of course, not all times were pleasant, I have come across various difficult situations but the overall outcome is always very positive. When you work in less developed countries you learn to be more adaptive, more flexible. When you work in developed countries or cities such as London or Singapore, the working experience you gain is tremendous. You can imagine how different it is working for the largest natural resources company of Greece and working for the biggest one in the world. Τί σου τη σπάει στο μέρος που ζεις τώρα και τι βρήκες που να σε κάνει να νιώθεις τυχερός που ζεις και εργάζεσαι εκεί; Χμμ...Τίποτα ιδιαίτερο. Είμαι πολύ ευχαριστημένος. Οκ, στο Λονδίνο συγκεκριμένα πολλοί γκρινιάζουν για τον καιρό. Δεν έχουν άδικο, αλλά θεωρώ ότι εάν είσαι ευχαριστημένος με τη ζωή σου σε ένα μέρος, ο καιρός δεν έχει τόση σημασία. Άλλωστε, στο Λονδίνο μετακόμισα από τη Μόσχα όπου έζησα τον ρωσικό χειμώνα. Νιώθω τυχερός εδώ που βρίσκομαι γιατί όσον αφορά στον τομέα μου, οι σπουδαιότερες επιχειρήσεις βρίσκονται εδώ. To Λονδίνο είναι το χρηματοοικονομικό κέντρο του κόσμου. Εκτός αυτού, στη Βρετανία, όπως και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, νιώθεις ότι έχεις να κάνεις με ένα σοβαρό και οργανωμένο κράτος που σέβεται τους φόρους που πληρώνεις. Δεν έχει χρειαστεί για παράδειγμα να πάω σε καμία δημόσια υπηρεσία αυτοπροσώπως. What annoys you at the place you are living now and what did you find that makes you feel lucky for living and working here? Hmm, nothing really. I am very happy here. I know that Greeks in London usually complain about the weather. But, personally I believe that if someone is happy with his life in a place, the weather doesn t matter much. After all, I was relocated to London after going through the Russian winter, working in Moscow. I feel lucky being here for two reasons. First, as a professional I am working in the financial center of the world. Secondly, the UK, despite its problems, is a well-organised country. You feel more respected as a citizen here. Τί προτείνεις στους νέους που διστάζουν να κυνηγήσουν τα όνειρά τους στο εξωτερικό, βρισκόμενοι στο σταυροδρόμι της κρίσης; Να το πάρουν απόφαση και να το επιχειρήσουν. Οι εμπειρίες που θα αποκομίσουν θα ανοίξουν τους ορίζοντές τους τόσο πολύ, ώστε θα λένε μετά ότι ήταν μία από τις καλύτερες αποφάσεις της ζωής τους. Φυσικά πρέπει να το ψάξουν αρκετά, το εξωτερικό δεν είναι για όλους, δεν είναι ένας παράδεισος που απλά περιμένει. Ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος, αλλά και οι ευκαιρίες πολλές. What do you recommend to young people who hesitate to chase their dreams abroad finding themselves at the crossroad of the crisis? Just do it. After some time, they will realize it was one of the best decision they took in their lives. Living abroad is one of the most eye-opening experiences. For most of them, it will change their lives to the better. However, they should keep in mind that there is no heaven waiting for them out there, the competition is very strong but there is a vast sea opportunities. Πιστεύεις πως η κρίση οδηγεί πολλά καλά μυαλά στο εξωτερικό μόνιμα; Και πριν την κρίση το ίδιο γινόταν. Απλώς η κρίση το επιταχύνει. Do you believe that crisis leads a lot of bright minds abroad permantly? Even before the crisis it was the same. The crisis just made things worse Τί σου λείπει περισσότερο από την Ελλάδα; Δεν μπορώ να αποφύγω την κλισέ απάντηση: Η οικογένειά μου, ο ήλιος, η θάλασσα, κ.α. What do you miss more from Greece? I cant avoid the cliché here: Family, sun, sea, etc. Με τί κίνητρο θα γύριζες αύριο το πρωί; Εάν ήταν Ιούλιος και είχα άδεια. Αστειεύομαι. Ακόμα κι αν η κατάσταση στην Ελλάδα βελτιωθεί, για να επιστρέψω σημαίνει ότι θα δεχθώ να επιστρέψω σε μια κατάσταση που θα μου προσφέρει λιγότερες ευκαιρίες, λιγότερες εμπειρίες, χαμηλότερες απολαβές. Όταν πάψουν τα παραπάνω να αποτελούν βασικές προτεραιότητες για εμένα, και όταν η κατάσταση στην Ελλάδα βελτιωθεί, ίσως το σκεφτώ. Αλλά αμφιβάλλω για το αν κάτι τέτοιο συμβεί στο άμεσο μέλλον. With what motive would you return tomorrow morning? If it was July and I was preparing for holidays. I am joking. Even if the situation gets much better, relocating to Greece would mean returning to a situation with fewer opportunities, less challenges, less income. If the above cease to be a priority and if the situation is improved, I might think relocating back to Greece. But I doubt this can happen anytime soon.

9 in fact / SOCIAL FRAME κείμενο+μαρινα ΤΣΑΜΑΤΣΟΥΛΗ στην έκθεση To in fact Την προηγούμενη εβδομάδα είχα τη χαρά να είμαι προσκεκλημένη στα εγκαίνια μιας ιδιαίτερης και πρωτότυπης έκθεσης στην Αθήνα στη gallery genesis στο Κολωνάκι. Τα έργα τέχνης και οι πίνακες της gallery έδωσαν τη θέση τους σε άρθρα που έχουν γραφτεί για την κρίση. Άρθρα για την οικονομία και την πολιτική, το παρόν και το μέλλον, τις χαμένες αξίες και τον έρωτα. Ανάμεσα σε άρθρα μεγάλων αθηναϊκών και πανελλαδικών εφημερίδων βρισκόταν και άρθρο του in fact και της συντάκτριας μας Ήρας Σινιγάλια. Γεγονός που με έκανε να νιώσω μεγάλη συγκίνηση, αλλά και επιβράβευση του αγώνα μου. Όταν ευχαρίστησα τη δημοσιογράφο και επιμελήτρια της έκθεσης Βασιλική Γραμματικογιάννη για την τιμή που μου έκανε να συμπεριλάβει άρθρο ενός επαρχιακού free press σε μια τέτοια έκθεση, μου απάντησε «ότι είναι καιρός να ξεπεράσουμε νοοτροπίες του παρελθόντος που συντέλεσαν να βρισκόμαστε σήμερα σε αυτή τη κατάσταση. Στην έκθεση ARTICLE μεγάλα και ηχηρά ονόματα στέκονται δίπλα σε μικρότερα, αθηναϊκά έντυπα δίπλα σε επαρχιακά γιατί θέλαμε να δείξουμε το πνεύμα της νέας εποχής που επιβάλει να αποτινάξουμε από πάνω μας το ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε φίλε. Το παράδειγμα μας το δίνει ο κορυφαίος Νάνος Βαλαωρίτης που ενδιαφέρθηκε για την ουσία της έκθεσης και την στήριξε αγκαλιάζοντας τόσο την ιδέα όσο και τους συμμετέχοντες σαν πατέρας που δίνει τη σκυτάλη στη νεότερη γενιά και την οδηγεί μέσα από ασφαλή μονοπάτια στο μέλλον». Στο Δελτίο Τύπου της έκθεσης ARTICLE διαβάζω: «Η κρίση είναι το νευραλγικό σημείο της εποχής μας και της ζωής μας. Είμαστε βυθισμένοι σε μια άνευ προηγουμένου κρίση, που επειδή είναι πολλαπλή και δύσκολα αφομοιώσιμη, τείνει να γίνει μόνιμη. Όμως κάτι που είναι μόνιμο είναι κρίση ή είναι μια κανονικότητα; Από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα έχουν γραφτεί άπειρα άρθρα. Άρθρα που καταδεικνύουν ένα ξεπερασμένο παρελθόν και ένα θολό μέλλον. Τα Η επιμελήτρια της έκθεσης ARTICLE και δημοσιογράφος Βασιλική Γραμματικογιάννη και ο ιδιοκτήτης της gallery Genesis Γιώργος Τζάνερης. στοιχεία εκείνα δηλαδή που τροφοδοτούν τη κρίση. Άρθρα που συμβάλουν να διαγνώσει η κοινωνία το πρόβλημα και να βγει απ αυτό. Άρθρα που δεν εστιάζουν μόνο στην οικονομική πλευρά της κρίσης, αλλά στην πανταχού παρουσία της, που κάνει την κρίση να χάνει και το πρωταρχικό της νόημα». Η διαφορετική προσέγγιση της κρίσης με ιντριγκάρει και ρωτάω τη Βασιλική για το πώς προέκυψε η ιδέα. «Μετά από πέντε χρόνια κρίσης η κατάσταση αντί να βελτιώνεται, γίνεται ολοένα και χειρότερη. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι οι κρίσεις πάντα χρησιμοποιούνται για την καταδυνάστευση της κοινωνίας. Όμως η κρίση μπορεί να αποτελέσει και ευκαιρία για κοινωνικό μετασχηματισμό. Για να μετατραπεί όμως η κρίση σε ευκαιρία πρέπει να κατανοηθεί. Το φαινόμενο της κρίσης, όπως έχει επικοινωνηθεί, όχι μόνο δεν έχει συμβάλει στην κατανόηση της κρίσης αλλά αντίθετα μας έχει παραπλανήσει από την πραγματικότητα της έννοιας. Η κρίση με την ικανότητα της κριτικής. Η έκθεση ARTICLE επιχειρεί να συμβάλει ακριβώς σ αυτό. Να μας δώσει την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε το σκεπτικό μας ώστε να διαγνώσουμε το πρόβλημα και να βγούμε απ αυτό. Η κρίση μας εφοδιάζει με μια σημαντική ικανότητα. Την ικανότητα της πρωτοβουλίας. Μια τέτοια συμβολική πρωτοβουλία είναι και η έκθεση ARTICLE» εξηγεί η Βασιλική και συνεχίζει «και μια και μου δίνεις την ευκαιρία θα ήθελα να ευχαριστήσω το γκαλερίστα Γιώργο Τζάνερη που πίστεψε και στήριξε την ιδέα και το Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων της Αριάδνης Νικάκη που βοήθησε για να υλοποιηθεί η έκθεση». Προσωπικά πιστεύω ότι η έκθεση ARTICLE επιτέλεσε το σκοπό της. Έφυγα από την έκθεση περισσότερο αισιόδοξη και αποφασισμένη για ένα καλύτερο αύριο, κατανοώντας το παρόν «όχι σαν χρόνο σφήνα ανάμεσα στο παρόν και στο μέλλον, αλλά σαν χρόνο για δράση και λήψεις αποφάσεων». Στην έκθεση συμμετείχαν: Αύγουστος Κορτώ, Βαγγέλης Δαβιτίδης, Βαγγέλης Κορωνάκης, Βασίλης Καραγιάννης, Βασιλική Γραμματικογιάννη, Γιάννης Μακριδάκης, Γιάννης Μπασκόζος, Ήρα Σινιγάλια, Θάνος Δημάδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Κρίτων Αρσένης, Νάνος Βαλαωρίτης, Νίκος Βατόπουλος, Ντίνα Δασκαλοπούλου, Πέτρος Μπιρμπίλης, Προκόπης Δούκας, Στάθης, Φλώρα Τζημάκα Επιμέλεια έκθεσης: ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΓΙΑΝΝΗ

10 in fact / 13 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ από την Ήρα Σινιγάλια Νίκος Βατόπουλος Καταγράφοντας το τώρα Ο υπεύθυνος του πολιτιστικού της Καθημερινής, δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος, έχει μια ιδιαίτερη σχέση με την Αθήνα για την οποία διαπιστώνει ότι θα έχει ένα καλύτερο μέλλον. Ως άνθρωπος του τώρα εντούτοις, δεν του λείπει η αίσθηση της διαχρονίας, για αυτό και βλέπει την πόλη ως μια γραμμή ζωής που συνενώνεται στο χθες και το σήμερα μέσα από τους ανθρώπους της. Μέλλον όμως βλέπει και για τις εφημερίδες, παρότι έχει αλλάξει η διάχυση της πληροφορίας και ο τρόπος που διαβάζουμε. την ελευθερία του Τύπου, έχω να πω ότι παρότι η ελευθερία είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη, επιβιώνουν νοοτροπίες που χαρακτηρίζουν το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας σε όλες τις εκφάνσεις της. Δηλαδή, παραγοντισμός, ευνοϊκή μεταχείριση φίλων, οικογενειοκρατία και παρασιτισμός. Πάντως, η δημοσιογραφία στην Ελλάδα είναι ελεύθερη, αν θελήσει κανείς να την υπηρετήσει έτσι. Υποθέτω, όμως, ότι το κλείσιμο της ΕΡΤ, με τον τρόπο που έγινε, επέδρασε σε αυτήν τη χαμηλή βαθμολογία. 8. Τι βλέπετε ή τι θα θέλατε να βλέπετε από το παράθυρό σας; Ζω σε προάστιο και έχω αρκετό πράσινο ολόγυρα αλλά θα προτιμούσα ανάμεσα στα δέντρα να έβλεπα και ένα όμορφο, παλιό σπίτι με περιβόλι γεμάτο φυτά της Αττικής. 1. Ποιο εν ζωή πρόσωπο εκτιμάτε περισσότερο; Tους γονείς μου, γιατί από εκείνους διδάχτηκα την ανιδιοτελή αγάπη. 2. Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την ευτυχία; Εσωτερική πληρότητα. Αυτή προϋποθέτει το αίσθημα της δικαιοσύνης, την ικανοποίηση της ανάγκης για γνώση, την αλληλοτροφοδότηση με ανθρώπους. 3. Ποιο θεωρείτε ως ιδιαίτερο γνώρισμα του χαρακτήρα σας; Την αυτοκυριαρχία. Κατ' επέκτασιν, την ψυχραιμία, την απόσταση από τις εν θερμώ καταστάσεις, την ισορροπία λογικής και συναισθήματος. 4. Αν ήσασταν ήρωας από τι θα σώζατε τον κόσμο; Από την τάση πολλών ανθρώπων να μεγεθύνουν το κακό και να υποτιμούν το καλό. 5. Το πιο μαγικό πράγμα που σας συνέβη τελευταία είναι... Η διαπίστωση ότι η Αθήνα έχει ένα καλύτερο μέλλον. 6. Πιστεύετε ότι το «χαρτί» και κατ επέκταση οι εφημερίδες οδεύουν προς το τέλος τους; Όχι. Πιστεύω ότι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα επιβιώσει η ανάγκη για αντικείμενα με όγκο και βάρος, είναι η ανάγκη για φυσική εξοικείωση. Αλλά η διάχυση της πληροφορίας έχει ήδη αλλάξει δια παντός, όπως και η διαδικασία της ανάγνωσης. 7. Την προηγούμενη εβδομάδα δημοσιεύθηκε η λίστα της οργάνωσης Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα (RSF) για την ελευθερία του Τύπου, όπου η Ελλάδα βρέθηκε στην 99η θέση σε σύνολο 180 χωρών, 15 θέσεις πιο κάτω συγκριτικά με πέρυσι. Αντανακλά αλήθειες αυτή η «κάθοδος» κατά τη γνώμη σας; Αν και δεν έχω πληροφόρηση, έχω να πω ότι η Ελλάδα σε πολλές λίστες καταλαμβάνει μία όχι τιμητική θέση. Δεν με εκπλήσσει, απλώς είχαμε γαλουχηθεί με την ιδέα ότι ζούμε σε μία ανοικτή κοινωνία. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμη, για να αποδεχθούμε τους όρους της ελεύθερης αγοράς και του υγιούς ανταγωνισμού. Εφόσον, όμως, η ερώτηση αφορά 9. Ποιο είναι το καταφύγιό σας στην Αθήνα; Στην Αθήνα, έχω δύο αγαπημένες περιοχές. Και οι δύο έχουν αστικό βάθος. Η μία είναι η Νεάπολη, ανάμεσα στο Κολωνάκι και τα Εξάρχεια και η άλλη είναι η Πατησίων, από το Μουσείο ως την Πλατεία Αμερικής. Σε αυτές τις περιοχές αισθάνομαι ότι είμαι στο «καταφύγιό» μου. 10. Μια συνέντευξη, η οποία έμεινε χαραγμένη εντός σας. Η συνέντευξη που είχα πάρει από τον φωτογράφο Κώστα Μπαλάφα, στο σπίτι στο Χαλάνδρι, πριν από 20 και πλέον χρόνια. Φεύγοντας, έκοψε ένα ρόδι από τον κήπο και μου το έβαλε στο χέρι. 11. Πιστεύετε ότι με την κρίση υπάρχει στην Ελλάδα πολιτιστική άνθιση; Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει πολιτιστική άνθιση, γιατί πρέπει να συνηγορούν πολλοί παράγοντες για κάτι τέτοιο, αλλά σίγουρα συμβαίνουν ενδιαφέροντα πράγματα. Έχω παρατηρήσει μια άνοδο στην ποιότητα και στην πυκνότητα των καλών δημιουργικών εκφράσεων. Πιστεύω στην αξία και στις δυνατότητες του Έλληνα καλλιτέχνη. 12. Έχετε μια ιδιαίτερη σχέση με την Αθήνα, που αποτυπώνεται τόσο στο βιβλίο σας «Το πρόσωπο της Αθήνας» όσο και στη σελίδα στο Face Book «Κάθε Σάββατο στην Αθήνα». Σε τι συνίσταται η ψυχή της πόλης κατά τη γνώμη σας; Η ψυχή της πόλης, κάθε πόλης, είναι οι άνθρωποί της. Ο τρόπος που βιώνω και αντιλαμβάνομαι προσωπικά την πόλη είναι μέσα από μία γραμμή ζωής που πάει πίσω και περιλαμβάνει όσους πέρασαν από την Αθήνα (και την είχαν δική τους πόλη) και που απλώνεται και στο μέλλον και περιλαμβάνει και όσους θα την αγαπήσουν, όταν εμείς δεν θα υπάρχουμε πια. Με αυτόν τον τρόπο, βιώνω τον ιστορικό χρόνο ως παρόντα και το ανάποδο. Έτσι, αισθάνομαι το βάθος και την προοπτική της πόλης. Μνήμη και δράση. Αγάπη και ευθύνη. 13. Γιατί γίνατε δημοσιογράφος; Έγινα δημοσιογράφος για δύο λόγους. Αφενός για την έλξη που ένιωθα πάντα για τον κόσμο των εντύπων και αφετέρου γιατί μου άρεσε να είμαι κομμάτι της καταγραφής του «τώρα» που θα γινόταν η ιστορία ή η μικροϊστορία του μέλλοντος.

11

12 in fact / ΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ κείμενο+μαρινα ΤΣΑΜΑΤΣΟΥΛΗ

13 Antoine Buttafoghi VISAGES ET AUTRES DESTINATIONS Ο Antoine Buttafoghi, ο γάλλος φωτογράφος, γνωστός για τα digital έργα του μάς χαρίζει στο εξώφυλλο ένα πορτραίτο από την σειρά του Visages et autres destinations ή αλλιώς Πρόσωπα και άλλες διαστάσεις. Με το concept αυτό εξερευνά ένα παιχνίδι σύνθεσης με πρόσωπα, άλλοτε γνωστά κι άλλοτε άγνωστα στους περισσότερους από εμάς. Στο αποτέλεσμα υπάρχει πάντα κάτι το ασυνήθιστο, συχνά μια κρυμμένη ομορφιά κάτω από το μανδύα της συνηθισμένης εικόνας. Βγάζω φωτογραφίες από την καθημερινή ζωή με σκοπό να βρω εικόνες, όπου το αληθινό και η φαντασία συγκλίνουν εξηγεί. Από τον ψηφιακό μου σκοτεινό θάλαμο, και μέσα από ένα προσωπικό όραμα για την αλληλεπίδραση ανάμεσα στο υποκείμενο και το περιβάλλον, παλεύω για να εξανθρωπίσω μέρη πέρα από το συνηθισμένο πεδίο της όρασης. Ο Antoine, που κατάγεται από το Vincennes, συνθέτει εικόνες στις οποίες η φαντασία με την πραγματικότητα αποκτούν έναν γόνιμο διάλογο: κάποιες φορές συγχωνεύονται αρμονικά, ενώ κάποιες η μια υπερτερεί της άλλης. Για το ιδανικό αποτέλεσμα απαιτούνται γνώσεις και τεχνική. Οφείλει να γνωρίζει άψογα τις ποικίλες οπτικές πιθανότητες, να πειραματίζεται με διαφορετικούς φωτισμούς, χρώματα, διαθέσεις και τη διάρκεια λήψεων, προκειμένου να ξεπεράσει την πραγματικότητα και να προσδώσει μια καινούρια διάσταση στη σύνθεση. ΙνΦο / Antoine Buttafoghi ^ Digital Photography, Fine Arts, Photography *

14 Φοροτεχνικές Αλήθειες Μεγάλες και σημαντικές ανατροπές έχουν επέλθει στο φορολογικό τοπίο με την έλευση του Νέες προθεσμίες υποβολής δηλώσεων, αλλαγές στην τήρηση βιβλίων και στοιχείων για τους επαγγελματίες, νέο σύστημα υποβολής συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατώνπρομηθευτών, ένταξη των αγροτών σε καθεστώς υποχρέωσης έκδοσης στοιχείων και τήρησης μηνιαίων καταστάσεων εσόδων-εξόδων, αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης εισοδημάτων από διαφορετικές πηγές, νέος φόρος ακινήτων, τσουχτερά πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις, είναι μερικές μόνο από τις μεταβολές που θα ακολουθούν από εδώ και στο εξής τη φορολογική μας ζωή. Θολό το νέο φορολογικό τοπίο για λογιστές και φορολογούμενους, καθώς δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η έκδοση ερμηνευτικών εγκυκλίων και υπουργικών αποφάσεων που θα καθορίσει τον τρόπο φορολόγησης όλων των εισοδηματικών κατηγοριών. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, οι δηλώσεις εισοδήματος θα ξεκινήσουν να υποβάλλονται από τις 20 Μαρτίου και έως τις 30 Ιουνίου. Οι φόροι για τα εισοδήματα του 2013 θα υπολογίζονται αυτόματα, καθώς με την ηλεκτρονική υποβολή της φορολογικής δήλωσης θα τυπώνονται άμεσα και τα εκκαθαριστικά σημειώματα, τα οποία θα εξοφλούνται σε τρεις δόσεις, οι προθεσμίες των οποίων θα λήγουν 30 Ιουλίου, 30 Σεπτεμβρίου και 30 Νοεμβρίου Το έντυπο Ε9, που αφορά ενδεχόμενες μεταβολές στην περιουσιακή κατάσταση κατά το έτος 2013 υποβάλλεται φέτος νωρίτερα, δηλαδή από τις 17 Φεβρουαρίου έως τις 30 Μαΐου. Ο φόρος που θα προκύψει από το νέο Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), θε εξοφληθεί σε έξι μηνιαίες δόσεις, από 31 Ιουλίου έως 31 Δεκεμβρίου. Για τους φορολογούμενους που δεν είχαν μεταβολές κατά το προηγούμενο έτος και κατά συνέπεια δεν υποχρεούνται στην υποβολή Ε9, για τον υπολογισμό του φόρου θα λαμβάνεται υπόψη η περιουσιακή κατάσταση όπως είχε ήδη διαμορφωθεί με βάση τις δηλώσεις Ε9 των ετών Σημαντικές είναι οι αλλαγές ως προς τον τρόπο φορολόγησης των εισοδημάτων από διαφορετικές πηγές. Πιο συγκεκριμένα, θεσπίζεται αυτοτελής φορολόγηση για τα εισοδήματα από ενοίκια με συντελεστή 11% από το πρώτο ευρώ και έως ευρώ και για το υπερβάλλον με συντελεστή 33%. Αντιμέτωποι με πρόσθετους φόρους θα έρθουν χιλιάδες μισθωτοί και συνταξιούχοι, καθώς καθιερώνονται τρεις κλίμακες φορολόγησης: 22% για τα πρώτα ευρώ, 32% μέχρι ευρώ και 42% για το επιπλέον ποσό. Για τα εισοδήματα έως ευρώ θα υπάρχει μείωση φόρου ευρώ και για τα άνω των ευρώ θα γίνεται έκπτωση φόρου 100 ευρώ για κάθε επιπλέον ευρώ εισοδήματος και μέχρι τα ευρώ, οπότε και η έκπτωση θα μηδενίζεται. Καταργούνται από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων σχεδόν όλες οι φοροαπαλλαγές, δηλαδή αυτές που αφορούν ενοίκιο κύριας κατοικίας και παιδιών που σπουδάζουν, δίδακτρα φροντιστηρίων και ξένων γλωσσών, ασφάλιστρα υγείας και συντάξεων. Παραμένει αλλά ψαλλιδίζεται η φοροαπαλλαγή για τις ιατρικές δαπάνες, καθώς και των δωρεών χρηματικών ποσών στο Δημόσιο κλπ. Σε ότι αφορά τη συγκέντρωση αποδείξεων για μισθωτούς και συνταξιούχους, καθορίστηκε το ποσό του 10% του εισοδήματος τους και μέχρι του ποσού των ευρώ, ωστόσο δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί ποιες αποδείξεις μετράνε, καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι μάλλον δε θα γίνονται δεκτές εκείνες των σουπερ μάρκετ και ειδών πρώτης ανάγκης, αλλά όσες προέρχονται από ορισμένους επαγγελματικούς κλάδους, όπως υδραυλικούς, συνεργεία αυτοκινήτων, δικηγόρους κλπ. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι εκείνοι που για άλλη μια φορά θα κληθούν να σηκώσουν δυσβάσταχτα φορολογικά βάρη, καθώς καταργείται πλέον το αφορολόγητο όριο των ευρώ και θεσπίζεται συντελεστής φορολόγησης 26% από το πρώτο ευρώ για εισόδημα έως ευρώ και 35% για εισόδημα μεγαλύτερο των ευρώ. Παύει οριστικά το προνόμιο μείωσης φόρου από συγκέντρωση αποδείξεων, και δίνεται μόνο η δυνατότητα αναγνώρισης των επαγγελματικών δαπανών και των ασφαλιστικών τους εισφορών. Επίσης, καθιερώνεται η υποχρέωση ηλεκτρονικής υποβολής συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών-προμηθευτών ανά μήνα, υποχρεωτικά από τον Απρίλιο και εξής. Σημαντικές αντιδράσεις έχει δημιουργήσει η υποχρέωση ένταξης των αγροτών στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ με έκδοση στοιχείων και τήρηση μηνιαίων καταστάσεων εσόδων-εξόδων. Πιο συγκεκριμένα, την υποχρέωση αυτή έχουν όσοι αγρότες πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο από την πώληση αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους ακαθάριστα έσοδα άνω των ευρώ και έλαβαν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης πάνω από ευρώ. Οι αγρότες αυτοί θα φορολογηθούν με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, τις επόμενες μέρες θα εκδοθεί διευκρινιστική εγκύκλιος από το υπουργείο, σύμφωνα με την οποία θα αυξηθούν τα εισοδηματικά όρια υποχρεωτικής ένταξης των αγροτών σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων, τα οποία δεν αποκλείεται να φτάσουν μέχρι το ποσό των ευρώ. Ευφρ. Χρ. Αγγελοπούλου Λογίστρια Α

15

16 in fact / το mouse που βρυχάται επιμέλεια+γιωργοσ ΧΡΥΣΙΚΟΣ ANIMALIA // ENAΣ ΓΑΤΟΣ ΓΙΓΑΝΤΑΣ Θα ήταν σίγουρα εντυπωσιακό να παρατηρούσε κανείς μια γάτα με μήκος ένα μέτρο και βάρος περισσότερο από δέκα κιλά να περιπλανιέται στους δρόμους, για να βρει φαγητό. Αναμφίβολα, τα υπόλοιπα αδέσποταiθαiείχανiιδιαίτεροiπρόβλημα, καθώς ο γλυκύτατος Pickles δεν είναι και ο πιο εύκολος «αντίπαλος» στην αναζήτηση τροφής. Οι περιπέτειες του «CatasaurusiRex», iόπωςiτονiονόμασαν παρομοιάζοντάς τον με τον τρομακτικό Τυραννόσαυρο, έλαβαν τέλος, γιατί βρέθηκε ένα ζευγάρι με το πάθος και τον... χώρο να τον φιλοξενήσει. Ο Andrew Milicia και η κοπέλα του Emily Zarvos αναφέρουν ότι ερωτεύτηκαν τον τεράστιο γάτο από την πρώτη στιγμή που τον είδαν και αποφάσισαν να τον υιοθετήσουν. Τώρα το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο φοβερός και τρομερός Pickles είναι η γκρίνια των νέων του φίλων, καθώς το αιλουροειδές καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του καναπέ! GREEN // ΤΑ ΦΥΤΑ ΕΧΟΥΝ ΛΟΓΙΚΗ; Οι χορτοφάγοι θα πρέπει ίσως να αναθεωρήσουν μερικά πράγματα σχετικά με τις διατροφικές τους πρακτικές. Σύμφωνα με πορίσματα νέων μελετών που έρχονται στο φως της δημοσιότητας και αφορούν στην «ευφυΐα» των φυτών, αποδεικνύεται πιθανότατα η ικανότητά τους να «ακούνε» και να παράγουν ήχους. Όπως δείχνουν οι έρευνεςtτηςiβιολόγουiδρ.monica Gagliano και του ειδικού σε ζητήματα εμβιομηχανικής δρ. Rob Malkin, τα φυτά όχι μόνο έχουν τη δυνατότητα να αντιληφθούν τους ήχους του περιβάλλοντός τους, αλλά και να παράγουν «θορύβους». Οι επιστήμονες θεωρούν ότι είναι ακόμη νωρίς για να αποφανθούν με βεβαιότητα αν αυτούς τους ήχους και θορύβους τους παράγουν σκόπιμα, ωστόσο είναι βάσιμες οι υποψίες τους ότι αυτές οι συμπεριφορές των φυτών ενδέχεται να αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου συστήματος ευφυΐας. ΥΓΕΙΑ // ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Μπορεί παλιότερα η κατάθλιψη να αποτελούσε θέμα ταμπού, ωστόσο η κατακόρυφη αύξηση της ψυχικής διαταραχής που εμφανίζεται πλέον και σε παιδιά 10 ετών φέρνει το θέμα στο προσκήνιο. Σύμφωνα με έρευνα, το 10% των παιδιών σχολικήςiηλικίαςiέχειiεκδηλώσειiσυμπτώματα ψυχικής νόσου και η αιτία είναι το «τοξικό περιβάλλον» του διαδικτύου, το οποίο πυροδοτεί τον εκφοβισμό, καθώς και άλλες πιέσεις της σύγχρονης ζωής, οι οποίες καλλιεργούν το άγχος. Συνολικά παιδιά ηλικίας 10 ετών και κάτω έχουν λάβει θεραπεία για την κατάθλιψη, το άγχος ή το στρες την τελευταία 5ετίας σε δύο από τα μεγαλύτερα Κέντρα Ψυχικής Υγείας της Βρετανίας. Τα δύο αυτά κέντρα αντιπροσωπεύουν μία μόνο μερίδα του πληθυσμού. Επομένως, ο πραγματικός αριθμός των παιδιών που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα είναι πολύ μεγαλύτερος. ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ // ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΡΙΖΕΣ; Κάτι πρωτοφανές συμβαίνει στην Αθήνα της κρίσης και του τέλους των ψευδαισθήσεων περί χλιδής και ευζωίας. Σύμφωνα με την Έρευνα Κίνησης Μουσείων και Αρχαιολογικών Χώρων, παρατηρήθηκε αύξηση των επισκεπτών σε μουσεία κατά 17,5% και των εισπράξεων τους κατά 28,2% κατά τον Οκτώβριο του 2013, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του Παρόµοια τάση παρατηρείται και στους αρχαιολογικούς χώρους, όπου εµφανίζεται αύξηση των επισκεπτών κατά 20,5% και αύξηση των αντίστοιχων εισπράξεων σε ποσοστό 16,7% σε σχέση µε τον αντίστοιχο µήνα του Βέβαια στην αύξηση αυτή πρέπει να έχει συμβάλλει και η επέκταση της περιόδου διακοπών των ξένων τουριστών στην Ελλάδα. Συγκεντρωτικά στο πρώτο δεκάµηνο του 2013, υπήρξε αύξηση κατά 15,7% στους επισκέπτες των µουσείων και οµοίως αύξηση κατά 14,5% στις εισπράξεις σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο του ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ // ΜΕΛΙ Το μέλι είναι πολύτιμο στην καθημερινότητά μας, αφού χρησιμοποιείται όχι μόνο στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική, αλλά αποτελεί και τη βάση για ενδιαφέρουσες ιατρικές και μη θεραπείες. Είναι ιδανικό για τη φροντίδα τραυμάτων, αφού οι φυσικές αντιβακτηριδιακές ιδιότητες του μελιού είναι ότι πρέπει για να φροντίσουμε εγκαύματα, εκδορές και κοψίματα. Καταπολεμά επίσης τα εντερικά παράσιτα. Το μέλι μπορεί να συνεφέρει από το χανγκόβερ, αφού με την υψηλή περιεκτικότητα του σε φρουκτόζη βοηθά τον οργανισμό να μεταβολίσει το αλκοόλ πιο γρήγορα. Επιπλέον είναι ένα φυσικό ήπιο απολεπιστικό, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για την περιποίηση του προσώπου. Είναι μοναδική πηγή ενέργειας. Συμβάλλει στον καλύτερο ύπνο μιας και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων των ορμονών του στρες στο σώμα που δυσκολεύουν τον ύπνο. Τέλος, αποτελεί ιδανικό μαλακτικό για τα μαλλιά.

17 FLAPPY BIRD - APPLICATION Μαζική τρέλα έχει προκαλέσει το νέο παιχνίδι για smartphones, το οποίο καθήλωσε τους παίκτες σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα, είναι τόσο δημοφιλές που μετά την ξαφνική απόσυρσή του, οι παίκτες πληρώνουν μέχρι και ευρώ για να το αποκτήσουν ξανά. Ο δημιουργός του αποφάσισε να αποσύρει το παιχνίδι από τα διαδικτυακά καταστήματα (Apple Store και Google Play), όχι για νομικούς ή άλλους παρόμοιους λόγους, αλλά γιατί είχε χάσει την ησυχία του. Συγκεκριμένα, μπορεί το παιχνίδι να ήταν δωρεάν, αλλά απέφερε στον δημιουργό του περίπου $ την ημέρα, από τις διαφημίσεις, με αποτέλεσμα το κινητό του να μη σταματάει να χτυπάει και τα mail να έρχονται βροχή. SONY - Walkman NWZ-W270 MP3 player Η ιδέα να δημιουργηθεί ένα αδιάβροχο mp3 υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια. Πολλοί άνθρωποι έχουν νιώσει την επιθυμία να ακούσουν μουσική την ώρα που κολυμπάνε. Η Sony μπορεί να μην πρωτοτύπησε στη δημιουργία του πρώτου mp3 που θα μπορεί να λειτουργεί εντός και εκτός νερού, καθώς προηγήθηκαν αρκετές συσκευές με αυτή τη δυνατότητα, οι οποίες προέρχονται από άλλες εταιρίες. Ωστόσο, η γνωστή τεχνολογική εταιρία κατάφερε να καινοτομήσει στο τομέα του μάρκετινκ, αφού φρόντισε ο τρόπος που θα πουλά το προϊόν της να είναι μοναδικός. Για την ακρίβεια, αν κάποιος θελήσει να αποκτήσει το mp3 της Sony, θα πρέπει να αγοράσει... ένα μπουκάλι νερό. Η συσκευή της εταιρίας είναι τοποθετημένη στο εσωτερικό του μπουκαλιού. APPLE - iphone 6 Όταν η Apple παρουσίαζε το iphone 5, αρκετοί έσπευσαν να σχολιάσουν το μεγάλο μέγεθος του δημοφιλέστερου κινητού στο κόσμο. Ωστόσο, η αμερικανική εταιρία δεν έδειξε να πτοείται από τα σχόλια για το τελευταίο της μοντέλο, αφού ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει στην αγορά το καινούργιο iphone 6 με ακόμα μεγαλύτερη οθόνη. Τις τελευταίες μέρες αρκετές φωτογραφίες από τη νέα γενιά των κινητών της Apple έχουν κάνει το γύρο του διαδικτύου. Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το Business Insider, η Apple έχει ήδη ετοιμάσει τα δύο καινούργια της μοντέλα, το πρώτο μεγέθους 4,7 ιντσών και το δεύτερο μεγέθους 5,5 ιντσών. Εκτός αυτού, η νέα γενιά κινητών της αμερικανικής εταιρίας θα είναι πιο ανθεκτική σε γρατσουνιές, καθώς η οθόνη τους θα είναι φτιαγμένη από κρύσταλλο ζαφειριού. Το iphone 6 θα έχει ακόμα καλύτερη κάμερα, αλλά θα είναι και ελαφρύτερο από τα προηγούμενα μοντέλα. TAXIBEAT - APPLICATION Πρόκειται για το Taxibeat, την πρωτοποριακή ελληνική εφαρμογή για κινητά και υπολογιστές, που έχει κατακτήσει όλο τον κόσμο. Χρησιμοποιώντας την, ο επιβάτης μπορεί να επιλέξει ποιον οδηγό ταξί θα καλέσει για να τον μεταφέρει στον προορισμό του, διαλέγοντας με βάση την υψηλότερη βαθμολογία, το όχημα, το πόσο κοντά είναι στο σημείο που ο ίδιος βρίσκεται, αλλά και ανάλογα με τις έξτρα υπηρεσίες που προσφέρει. Αφού κατέκτησε την Ελλάδα, η εν λόγω εφαρμογή έχει αρχίσει να γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής σε όλο τον κόσμο. RYNO - ΜΟΝΟΤΡΟΧΗ ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ H γέννηση της μονότροχης ηλεκτρικής μοτοσικλέτας «Ryno» χρονολογείται από τότε που η μικρή κόρη του δημιουργού της ρώτησε μια μέρα τον μπαμπά της, αν θα μπορούσε να κατασκευάσει κάτι σαν αυτό που είχε δει σε ένα επεισόδιο της σειράς καρτούν Dragon Ball. Μερικά χρόνια αργότερα, η μοτοσικλέτα Ryno ήταν πραγματικότητα. Η χρήση της στους δρόμους των ΗΠΑ θεωρείται νόμιμη. Με τη βοήθεια γυροσκοπίων και επιταχυνσιόμετρων για ισορροπία και κύλιση, το εν λόγω όχημα είναι ευκολότερο στην οδήγηση ακόμη και από μία κανονική μοτοσικλέτα: την καβαλάς, γέρνεις προς το μέρος της και είσαι έτοιμος να ξεκινήσεις...

18 in fact / ΕΠΙΣΤΗΜΗ / Βιοεπιστήμη κείμενο+ελενη ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΥ {PhD, DIU Cytogenetics} STAP κύτταρα: νέα κατηγορία αρχέγονων κυττάρων (ή βλαστοκυττάρων) που δημιουργείται μετά από στρες. Θα είναι η νέα εποχή της αναγεννητικής ιατρικής; Τ ο περιοδικό μας από την αρχή της κυκλοφορίας του, μέσα από τις στήλες In Fact//Yγεία και In Fact//Eπιστήμη, έχει πολλές φορές προβάλλει μελέτες που αφορούν σε αρχέγονα κύτταρα (ή βλαστοκύτταρα). Η βιολογία των αρχέγονων κυττάρων αποτελεί νέο επιστημονικό πεδίο, που συνεχώς αυξάνεται σε γνώση, δημιουργώντας νέες προοπτικές για την αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων στον άνθρωπο. Η αναγνώριση των ιδιοτήτων των αρχέγονων κυττάρων, η απομόνωσή τους από τους διάφορους ιστούς και ο χειρισμός τους στο εργαστήριο, είναι οι κυριότεροι στόχοι και προβληματισμοί. Μια επαναστατική μέθοδος δημιουργίας αρχέγονων κυττάρων από ενήλικα κύτταρα ποντικού, μετά από περιβαλλοντικό ερέθισμα ή στρες, περιγράφεται σε δύο πρόσφατες μελέτες που έγιναν με τη συνεργασία ερευνητικών κέντρων της Βοστώνης και της Ιαπωνίας. Τα αρχέγονα κύτταρα έχουν τεράστιο ενδιαφέρον για ιατρικές εφαρμογές, καθώς ως πολυδύναμα κύτταρα μπορούν να διαφοροποιηθούν σε οποιοδήποτε σωματικό ανθρώπινο κύτταρο (π.χ. αίματος, ήπατος, πάγκρεας, καρδιάς, μυ κλπ). Η χρήση τους για την αντικατάσταση ηλικιωμένων, φθαρμένων ή άρρωστων ιστών, θα μπορούσε να είναι η σημαντικότερη επιλογή στη θεραπεία διαφόρων εκφυλιστικών παθήσεων. Οι κυριότερες ομάδες αρχέγονων κυττάρων με δυνατότητα διαφοροποίησης σε όλα τα κύτταρα του οργανισμού, είναι τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα και τα επαγόμενα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα, ή ips κύτταρα. Τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα απομονώνονται από έμβρυο 4-5 ημερών, διαδικασία η οποία διακόπτει την ανάπτυξη του εμβρύου. Τα επαγόμενα βλαστοκύτταρα προέρχονται από ενήλικα σωματικά κύτταρα, τα οποία τροποποιούνται γενετικά και αποκτούν ιδιότητες εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων. Για παράδειγμα, κύτταρα του δέρματος μετατρέπονται σε ips κύτταρα από τα οποία μπορούν να προέλθουν άλλα κύτταρα του σώματος. Οι δυσκολίες στην κλινική χρήση των εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων και των ips κυττάρων, προκύπτουν από ηθικούς και ιατρικούς προβληματισμούς. Αφενός η διακοπή στην ανάπτυξη του εμβρύου αποτελεί τεράστιο ηθικό ζήτημα, αφετέρου η θεραπευτική χορήγηση των εμβρυικών βλαστοκυττάρων σε πειραματόζωα, έχει αναδείξει προβλήματα, όπως η δημιουργία τερατωμάτων, ή απαιτεί τη χορήγηση αγωγής που καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μπορεί με τα επαγόμενα βλαστοκύτταρα να αποφεύγονται τα ηθικά διλήμματα, όμως η γενετική παρέμβαση στα ενήλικα κύτταρα για την μετατροπή τους σε πολυδύναμα ips, έχει σημαντικούς κινδύνους, με κυρίαρχο την ανάπτυξη όγκων, που περιορίζουν τη θεραπευτική χρήση στον άνθρωπο. Η γενετική τροποποίηση των ώριμων κυττάρων περιλαμβάνει την είσοδο γονιδίων και παραγόντων τα οποία επαναπρογραμματίζουν και επαναφέρουν τα κύτταρα σε αρχέγονη κατάσταση, όμοια με αυτή των εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων. Στη συνέχεια, κατάλληλοι παράγοντες διαφοροποιούν τα ips κύτταρα σε κύτταρα συγκεκριμένου ιστού. Στόχος των ερευνητών είναι να αναπτυχθούν πρωτόκολλα, ώστε τα διαφοροποιημένα κύτταρα να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια για την αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας των ανθρώπινων οργάνων. Στα πειράματα των πρόσφατων μελετών, περιγράφεται η επαναφορά των ώριμων κυττάρων σε αρχέγονη κατάσταση χωρίς γενετική τροποποίηση, δηλαδή χωρίς αλλαγή του πυρήνα ή εισαγωγή γονιδίων που να προσδίδουν στα κύτταρα ιδιότητες εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων. Οι ερευνητές έδειξαν πως μόνο με την έκθεση των κυττάρων σε περιβαλλοντικό στρες, επιτυγχάνεται η αλλαγή τους σε πολυδύναμα κύτταρα, ικανά να διαφοροποιηθούν (σχεδόν) σε κάθε κυτταρικό τύπο. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκαν λεμφοκύτταρα από ενήλικα ποντίκια, τα οποία αφού επωάστηκαν για λίγη ώρα σε όξινο περιβάλλον (χαμηλό ph), ενεργοποίησαν την έκφραση γονιδίων αρχέγονης κατάστασης. Το φαινόμενο ονομάστηκε προκαλούμενη απόκτηση πολυδυναμίας μετά από ερέθισμα (Stimulus-Triggered Acquisition of Pluripotency, ή STAP), ενώ τα κύτταρα που προήλθαν, αποτέλεσαν μια νέα κατηγορία κυττάρων, τα STAP κύτταρα. Τα STAP κύτταρα χαρακτηρίστηκαν ως κύτταρα με μοναδική πολυδυναμία, αυτό-ανανέωση και δυνατότητα διαφοροποίησης σε άλλους ιστούς. Μετά από μεταμόσχευση σε έμβρυα ποντικιών, διαπιστώθηκε πως ανέπτυξαν όλους τους ιστούς στα νεογέννητα ποντίκια. Η ιδέα της δημιουργίας αρχέγονων κυττάρων μετά από στρες, είναι γνωστή από προηγούμενες μελέτες σε φυτά, ενώ αρχέγονα ανθρώπινα κύτταρα ανιχνεύτηκαν σε λιπώδη ιστό μετά από συνθήκες στρες. Είναι όμως η πρώτη φορά που περιγράφεται ο επαναπρογραμματισμός των σωματικών κυττάρων σε κύτταρα με ιδιότητες εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων μετά από περιβαλλοντικό ερέθισμα και χωρίς γενετική παρέμβαση. Η επανάληψη της ίδιας μελέτης σε ανθρώπινα κύτταρα, είναι το επόμενο στοίχημα των επιστημόνων. Αν αποδειχθεί πως ώριμα ανθρώπινα κύτταρα μπορούν να επιστρέψουν σε αρχέγονη κατάσταση μετά από περιβαλλοντικό ερέθισμα ή μηχανικό στρες, μια νέα εποχή στη θεραπεία ασθενειών και στην αποκατάσταση άρρωστων ιστών θα ξεκινήσει. Οι μελέτες παρουσιάζονται στις εξής επιστημονικές αναφορές: H. Obokata et al., Stimulus-triggered fate conversion of somatic cells into pluripotency, Nature,505:641-47, 2014 H. Obokata et al, Bidirectional developmental potential in reprogrammed cells with acquired pluripotency, Nature,505:676-80, 2014

19

20 in fact / ΕΠΙΣΤΗΜΗ / Υγεία γράφει ο Γεώργιος Πετσίνης {MD, PhD Ορθοπαιδικός χειρουργός - Αρθροσκόπος} Σύγχρονη αντιμετώπιση των παθήσεων του γόνατος για άτομα από 15 έως 85 ετών Χειρουργική μικρών τομών Το γόνατο είναι από τις αρθρώσεις του ανθρώπινου σώματος που καταπονούνται περισσότερο, μια και υφίσταται υπερβολική χρήση στην καθημερινότητα, στο περπάτημα, το τρέξιμο, τις αθλητικές δραστηριότητες. Είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε, να μας επιτρέπει να βαδίζουμε, να στεκόμαστε, να ανεβαίνουμε σκάλες και να εκτελούμε σύνθετες κινήσεις. Λόγω της πολυπλοκότητας και του εύρους των κινήσεων που πραγματοποιεί (κάμψη, έκταση, στροφικές και πλάγιες κινήσεις) και λόγω της αδιάκοπης χρήσης του, το γόνατο είναι η άρθρωση που παρουσιάζει τη συχνότερη εμφάνιση παθήσεων, που οφείλονται είτε σε τραυματισμούς στα νεώτερα άτομα, είτε σε μακροχρόνια φθορά, στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Οι παθήσεις αυτές προκαλούν έντονο πόνο, μείωση του εύρους των κινήσεων της άρθρωσης, και τελικά ελαχιστοποίηση της δυνατότητας για εργασία, αθλητικές ή και απλές καθημερινές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα σημαντική έκπτωση της ποιότητας ζωής του ατόμου. Οι συχνότερες βλάβες που εμφανίζονται στην άρθρωση του γόνατος είναι: 1)στα νεώτερα άτομα και ιδιαίτερα στους αθλητές (επαγγελματίες ή μη) οι ρήξεις των μηνίσκων και των χιαστών συνδέσμων και οι τραυματικές βλάβες του αρθρικού χόνδρου, ενώ 2)στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας το μείζον πρόβλημα που καταπονεί την άρθρωση είναι η οστεοαρθρίτιδα, δηλαδή η φθορά των αρθρικών επιφανειών, που σε προχωρημένο στάδιο οδηγεί στην ελάττωση του εύρους κίνησης, παραμόρφωση του άξονα του ποδιού και έντονο πόνο, πολλές φορές ακόμη και στην ηρεμία (νυχτερινός πόνος). Υπάρχει η άποψη στο ευρύ κοινό ότι οι βλάβες που οφείλονται σε τραυματισμό του γόνατος, όπως οι ρήξεις των μηνίσκων, αφορούν κυρίως τους ποδοσφαιριστές. Πράγματι, σε όσους ασχολούνται με το ποδόσφαιρο, αλλά και το μπάσκετ, το βόλεϊ ή το τένις, αθλήματα δηλαδή που καταπονούν τα γόνατα, ο κίνδυνος αυτός είναι αυξημένος για ευνόητους λόγους. Ωστόσο, ανάλογοι τραυματισμοί των μηνίσκων μπορεί να συμβούν στην καθημερινή μας ζωή μετά από συνδυασμό απότομου πατήματος και στροφικής κίνησης του ποδιού, που μπορεί να συμβεί μετά από ένα στραβοπάτημα σε ένα σπασμένο πεζοδρόμιο ή μετά από ένα βαθύ κάθισμα. Η ρήξη του προσθίου χιαστού είναι βλάβη που γίνεται μετά από άσκηση μεγαλύτερης βίας στο γόνατο και εκτός από τους επαγγελματίες ή τους ερασιτέχνες αθλητές, μπορεί να συμβεί και μετά από μία πτώση από ύψος ή μετά από ένα τροχαίο ατύχημα. Η θεραπεία των παραπάνω κακώσεων είναι κατά κύριο λόγο χειρουργική και συγκεκριμένα είναι η αρθροσκόπηση του γόνατος. Η αρθροσκόπηση είναι μία επέμβαση που γίνεται μέσω 2 τομών του δέρματος της τάξης των 5 χιλιοστών, μία από την έσω και μία από την έξω πλευρά του γόνατος. Από τη μία οπή, εισάγεται μία πολύ μικρή κάμερα, που μεταφέρει την εικόνα σε ένα μόνιτορ και μας επιτρέπει να επισκοπήσουμε λεπτομερώς την άρθρωση, και από την άλλη εισάγονται ειδικά εργαλεία, με τα οποία μπορούμε να ράψουμε ένα σπασμένο μηνίσκο ή να αφαιρέσουμε το σπασμένο τμήμα του που μπλοκάρει ή δημιουργεί πόνο στην άρθρωση του γόνατος, ή να αποκαταστήσουμε τον πρόσθιο χιαστό που έχει υποστεί ρήξη. Η επέμβαση απαιτεί νοσηλεία μίας μέρας και ο ασθενής, για τις περιπτώσεις των ρήξεων των μηνίσκων, βγαίνει από το Νοσοκομείο την ίδια ή την επόμενη ημέρα, περπατώντας χωρίς πατερίτσες και χωρίς νάρθηκες και επιστρέφει άμεσα στις δραστηριότητές του. Για τις περιπτώσεις της αποκατάστασης του προσθίου χιαστού μετά την κατάλληλη φυσικοθεραπεία ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει όχι μόνο στις καθημερινές αλλά και στις αθλητικές δραστηριότητές του και μάλιστα επαγγελματικού επιπέδου.