ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΨΕΛΗΣ

Transcript

1 ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΙΕΡΑ ΑΡΧΙΕΙΣΚΟΗ ΑΘΗΝΩΝ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΨΕΛΗΣ Ἀφιερώνεται στούς ἀγρυπνοῦντας ἐν παντί καιρῷ καί ἀδιαλείπτως προσευχοµένους, διότι «ἔργον ἀσίγητόν τε καί ἄληκτον ἡ προσευχή καί ὁ τοῦ Θεοῦ αἶνος» ( Ἅγ.Συµεών Ἀρχιεπ. Θεσσαλονίκης) µέ τήν εὐχή ὅλοι οἱ λάτρεις τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ νά γίνουν µιµητές τους. ημερολογιον 2008

2 Οἱ ἐφηµέριοι καί οἱ συνεργάτες τῆς Ἐνορίας εὔχονται σέ ὅλους τό νέο ἔτος 2008 νά ἀποτελέσει ἀφορµή γιά µιά νέα ἐν Χριστῷ ἀνακαίνιση τοῦ ἐσωτερικοῦ «παλαιοῦ ἀνθρώπου» καί ἀληθοῦς βιωµατικῆς λατρείας τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ «ἐν πνεύµατι καί ἀληθείᾳ».

3 Ὁ Μακαριώτατος στὸν Ναὸ µας ( Ἑσπερινὸς Ἁγ. Γεωργίου 2005)

4

5 Ἡ Λατρεία τῆς Ἐκκλησίας ΗΛατρεία τῆς Ἐκκλησίας µας ἀποτελεῖ ἕνα λαµπρότατο οἰκοδόµηµα, τό ὁποῖο ἔχει κτισθεῖ αἰῶνες τώρα µέσα στά Μοναστήρια καί τούς Ἐνοριακούς Ναούς τῆς Ὀρθοδοξίας µας καί ἔχει πιά σχεδόν ἀποκρυσταλλωθεῖ. έν µπορεῖ βεβαίως κανείς νά πεῖ ὅτι δέν ἐξελίσσεται οἱ ἐποχές τό ἐπιβάλλουν ἄλλωστε, ὅµως στίς γενικότερές της γραµ- µές ἔχει παύσει νά µεταβάλλεται. Αὐτή ἡ Λατρεία ἀποτελεῖται ἀφ ἑνός µέν ἀπό τά Ἱερά Μυστήρια, πού πραγµατικά διεκδικοῦν καί κατέχουν τόν βασικότερο ρόλο στήν πνευµατική ζωή τοῦ κάθε χριστιανοῦ µέ τήν Θεία Λειτουργία νά ἀποτελεῖ τήν κορύφωση καί ὁλοκλήρωση τοῦ καθενός ἀπό αὐτά. Ἄλλωστε σέ παλαιότερες ἐποχές ὅλα τά Μυστήρια τελοῦνταν σέ συνάφεια µέ τήν Θεία

6 Λειτουργία. Σήµερα δυστυχῶς µόνον τό Μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης τελεῖται ἐντός της. Ἀφ ἑτέρου ἡ Λατρεία µας ἀποτελεῖται ἀπό τίς καθ ἡµέραν Ἱερές Ἀκολουθίες. Οἱ ἀκολουθίες αὐτές δέν ἔχουν µυστηριακό χαρακτήρα, εἶναι οἱ κατά τήν διάρκεια τοῦ νυχθηµέρου προσευχές τῶν χριστιανῶν, τελούµενες γιά νά ἐξαγιάζεται ὁ χρόνος καί νά ἀφιερώνεται κατά τό δυνατόν ἐξ ὁλοκλήρου στόν Θεό. έν ὑπάρχει χρόνος «ἀκάλυπτος» ἀπό προσευχή γιά τήν Ἐκκλησία καί τοῦτο «µέ σκοπό νά πολιορκήσει, σάν ἄλλος στρατός, τό Θεό µέ τίς προσευχές της» κατά τόν Τερτυλλιανό. Ὅλες αὐτές οἱ ἀκολουθίες ἀποτελοῦν προσπάθεια ἐφαρµογῆς τοῦ εὐαγγελικοῦ «ἀγρυπνεῖτε οὖν ἐν παντί καιρῷ δεόµενοι» (Λουκ. 21, 36) καί τοῦ ἀποστολικοῦ «ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε» (Α Θεσ. 5, 17). Ἐπιθυµία τῶν χριστιανῶν εἶναι νά µιµοῦνται ἐδῶ στή γῆ ὅ,τι κάνουν οἱ ἄγγελοι στόν οὐρανό, οἱ ὁποῖοι ἀενάως δοξολογοῦν καί λατρεύουν τόν Τριαδικό Θεό. Τοῦτο καταδεικνύεται ἄλλωστε ἀπό πλεῖστα παλαιοδιαθηκικά καί καινοδιαθηκικά χωρία. Ὑπῆρξαν µάλιστα κατά τήν (γνωστή ὡς) βυζαντινή περίοδο ὁρισµένα περίφηµα Μοναστήρια,

7 γνωστά ὡς Μονές τῶν Ἀκοιµήτων, στίς ὁποῖες οἱ µοναχοί χωρισµένοι σέ ὁµάδες ἀνέπεµπαν τίς προσευχές καί τίς δοξολογίες τους στόν Κύριο πραγµατικά «ἀκοιµήτως», δηλαδή καθ ὅλο τό εἰκοσιτετράωρο, προσπαθώντας ἔτσι νά κάνουν πράξη τά ἁγιογραφικά χωρία καί προτροπές περί ἀενάου δοξολογίας τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἡ προσευχή µᾶς φέρνει κοντά στό Θεό καί µᾶς ἑνώνει µαζί Του. Εἶναι τό µέσον γιά νά συνοµιλοῦµε µέ Ἐκεῖνον. Εἶναι ὁ µόνος δρόµος πού µπορεῖ νά ὁδηγήσει σ Αὐτόν. Καί εἶναι ὀφειλή, χρέος καί ἀποστολή κάθε πιστοῦ νά συνδέεται µέσω τῆς τακτικῆς προσευχῆς µέ τόν Θεό. Ἕνας σύγχρονος γέροντας ἔλεγε συχνά, γιά νά τονίσει τήν ἀξία καί τό µέγεθος τῆς προσευχῆς, πώς «ὅποιος προσευχήθηκε µίλησε µέ τό Θεό του». Ἀναµφισβήτητα δύσκολο τό ἐγχείρηµα, ἰδιαιτέρως γιά ἀνθρώπους µέ βιοτικές µέριµνες, ἀλλ ὅµως ὄχι µή πραγµατοποιήσιµο. Εἶναι ὁ µόνος τρόπος γιά νά ἐξαγιάζεται καί νά µεταµορφώνεται ὁ ἄνθρωπος. Μέσω τῆς προσευχῆς πραγµατοποιοῦµε τήν πνευµατική µας ἀνάγκη γιά νά δοξολογήσουµε καί νά εὐχαριστήσουµε τόν Κύριο γιά τίς δωρεές, τά ἀγαθά καί τίς εὐλογίες πού µᾶς παρέχει καί µᾶς

8 καθοδηγεῖ στήν πνευµατική ζωή γιά νά µήν πηγαίνει χαµένος ὁ χρόνος µας ἀλλά καί νά µᾶς συµ- µορφώνει σύµφωνα µέ τίς ἐπιταγές τοῦ Εὐαγγελίου. Οἱ Ἱ. Ἀκολουθίες ἀνανεώνουν καθηµερινά τόν στόχο µας πού δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριό µας Ἰησοῦ Χριστό. ύνανται νά τελοῦνται εἴτε κατ οἶκον εἴτε στούς Ἱ. Ναούς καί ἔχουν ἀρχαία τήν καταγωγή. Οἱ κυριώτερες ἀπό αὐτές, Ὄρθρος καί Ἑσπερινός, προέρχονται ἀπό τήν προχριστιανική ἑβραϊκή πράξη. Οἱ ἀκολουθίες αὐτές πού τελοῦνται κατά τήν διάρκεια ἑνός εἰκοσιτετραώρου εἶναι τό Μεσονυκτικό, ὁ Ἑσπερινός, ὁ Ὄρθρος, οἱ Α, Γ, ΣΤ καί Θ Ὧρες καί τό Ἀπόδειπνο (µικρό ἤ µεγάλο). Ἡ τάξη πού ἀφορᾶ τίς ἀκολουθίες αὐτές δια- µορφώθηκε στήν αλαιστίνη καί ἰδιαιτέρως στήν περιώνυµο ἀρχαία Μονή τοῦ Ἁγ. Σάββα ἀρχικῶς καί στή συνέχεια δέχθηκαν ἐπεξεργασία, πού ἀφορᾶ στό Τυπικό τους, στήν περίφηµο Μονή τοῦ Στουδίου στήν Κωνσταντινούπολη. Οἱ Στουδίτες πατέρες εἶναι γνωστοί γιά τήν σπουδαία συµβολή τους στήν ἐξέλιξη καί διαµόρφωση τοῦ Τυπικοῦ τῶν Ἱ. Ἀκολουθιῶν. Καθιέρωσαν νέες ἑορτές (π.χ. ὁρισµένες ἀπό τίς Κυριακές τῆς Μεγ. Τεσσαρακοστῆς,

9 ὅπως ἡ Κυριακή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, ἡ ὁποία καθιερώθηκε καθ ἕλξιν ἀπό τήν 6η Μαρτίου, µνή- µη τῆς Εὑρέσεως τοῦ Τιµίου Σταυροῦ), ἐπεξεργάστηκαν τό Ἁγιοσαββίτικο Τυπικό καί µᾶς τό παρέδωσαν σχεδόν στήν µορφή πού τό γνωρίζουµε σήµερα. Ἡ προσευχή τῆς Ἐκκλησίας ἔχει κάποιους ἑορτολογικούς κύκλους µέσα στόν λατρευτικό χρόνο. ρῶτος εἶναι ὁ ἐτήσιος, τῶν ἀκινήτων ὅπως λέγονται ἑορτῶν, µέ ἐπίκεντρο καί σηµεῖο ἀναφορᾶς τά Χριστούγεννα, βάσει τῶν ὁποίων καθορίζονται οἱ ὑπόλοιπες ἑορτές µέσα στόν χρόνο. αλαιότερα ἦταν πρώτη ἑορτή τοῦ χρόνου τά Χριστούγεννα (πρβλ. καί τά κάλαντα «Χριστούγεννα πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή τοῦ χρόνου») γι αὐτό καί ἀποτελοῦσαν τό ἐπίκεντρο καί τήν ἀρχή τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Μετά τίς ἀλλαγές ὅµως στό ἡµερολόγιο καί τόν χωρισµό τους ἀπό τήν ἑορτή τῶν Ἐπιφανείων τά Χριστούγεννα µετατίθενται καί

10 βρίσκονται πιά στό τέλος τοῦ ἔτους. Ἡ σπουδαιότητα τῆς ἑορτῆς ὅµως δέν ἀλλάζει. εύτερος ὁ κύκλος τῶν κινητῶν, στόν ὁποῖο ἐξέχουσα θέση κατέχει ἡ ἑορτή τοῦ άσχα, µέ βάση τήν ὁποία ὑπολογίζονται οἱ κινητές ἑορτές ἀπό τήν Κυριακή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου µέχρι τῶν Ἁγ. άντων καθώς ἐπίσης ἡ νηστεία τῶν Ἁγ. Ἀποστόλων καί τά ἀποστολοευαγγέλια τῶν Κυριακῶν ὅλου τοῦ ἔτους. Τρίτος ὁ µηνιαῖος µέ τίς ἑορτές τῶν Ἁγίων µας ὅπως ἐναλλάσσονται καθηµερινά µέσα στόν κάθε µήνα καί τόν χρόνο, ὅλων ἐκείνων δηλαδή, πού κατάφεραν νά φθάσουν πίσω, ἐκεῖ στήν παραδείσια κατάσταση, ὅπου ἡ κοινωνία µέ τόν Θεό εἶναι ἀδιάκοπη. Τέταρτος ὁ ἑβδοµαδιαῖος (κυκλική ἐναλλαγή τῶν ὀκτώ ἤχων) καί τέλος ὁ ἡµερήσιος. Ὁ ἡµερήσιος ξεκινᾶ ἀπό τόν Ἑσπερινό, σύµφωνα µέ τήν ἑβραϊκή µέτρηση τοῦ χρόνου τῆς ἡµέρας, γι αὐτό καί οἱ µνῆµες τῶν καθ ἡµέραν Ἁγίων ἀρχίζουν µέ τήν τέλεση τοῦ Ἑσπερινοῦ πρός τι- µήν τους καί ὁλοκληρώνεται µέ τήν τέλεση τῆς Θ Ὥρας. Ἄλλωστε στό σηµεῖο αὐτό ἡ Ἐκκλησία µας ἀκολούθησε τόν ἑβραϊκό τρόπο τοῦ χωρισµοῦ τοῦ

11 εἰκοσιτετραώρου. ρῶτο µέρος θεωρεῖται ἡ νύκτα καί δεύτερο ἡ ἡµέρα. Ἔτσι παρουσιάζεται καί ἡ διαδοχή τῆς ἡµέρας µετά τό σκότος στό βιβλίο τῆς Γενέσεως: «καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί...» (Γέν. 1, 5 8, 13 κ.λπ.). Κάθε ἡµέρα τοῦ ἑβδοµαδιαίου κύκλου ἔχει ἰδιαίτερο ἑορτολογικό περιεχόµενο καί εἶναι ἀφιερωµένη σέ κάποιον ἅγιο ἤ µεγάλο γεγονός. Ἡ Κυριακή εἶναι ἡ ἡµέρα τοῦ Κυρίου, τῆς ἀναστάσεως, τό ἑβδοµαδιαῖο άσχα τῆς Ἐκκλησίας. Γι αὐτό καί τίς Κυριακές ἀκούγονται πάντα ἀναστάσιµοι ὕµνοι, οἱ πιστοί ὅταν προσεύχονται δέν γονατίζουν, κανονικά δέν τελοῦνται Μνηµόσυνα κ.τ.λ. Ἡ ευτέρα εἶναι ἀφιερωµένη στούς ἀσωµάτους Ἀγγέλους καί Ἀρχαγγέλους, στόν κόσµο τῶν οὐρανῶν. Ἡ Τρίτη στόν Τίµιο ρόδροµο καί Βαπτιστή τοῦ Κυρίου µας, ἡ Τετάρτη στή Θεοτόκο καί στό πάθος τοῦ Κυρίου, ἀφοῦ θεωρεῖται ὡς ἡµέρα προδοσίας τοῦ Ἰούδα. Ἡ έµπτη ἀφιερώθηκε στούς Ἁγίους Ἀποστόλους καί µαθητές τοῦ Χριστοῦ. Ἀργότερα τήν ἡµέρα αὐτή προστέθηκε καί ὁ πολύ λαοφιλής Ἅγιος Νικόλαος. Ἡ αρασκευή, ὅπως καί ἡ Τετάρτη εἶναι ἡµέρα νηστείας. Κατ αὐτήν ἔλαβε χώρα ἡ σταύρωση τοῦ Κυρίου καί σ αὐτήν εἶναι ἀφιερωµένη. Τό Σάββατο καθιερώ-

12 θηκε στούς ἁγίους µάρτυρες καί στούς κεκοιµηµένους πιστούς. Εἶναι ἡ ἡµέρα πού πρέπει νά τελοῦνται τά Μνηµόσυνά τους. Ἀνάλογα ἐπηρεάζονται καί τά ὑµνογραφήµατα τῶν ἡµερῶν αὐτῶν. Ὁ ἐτήσιος κύκλος τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν καθώς καί ἡ ἡµερήσια νηστεία καί ἑορτασµός ἔχουν βάση ὑπολογισµοῦ τούς ἡλιακούς κύκλους (ἐτήσιο καί ἡµερήσιο ἀντίστοιχα). Ὁ κινητός κύκλος τῶν ἑορτῶν ἔχει βάση τόν σεληνιακό κύκλο. Οἱ σηµαντικότερες ἑορτές τοῦ ἐτησίου ἀκινήτου κύκλου τῶν ἑορτῶν τοποθετήθηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία στίς ἰσηµερίες καί τά ἡλιοστάσια (Χριστούγεννα, Εὐαγγελισµός, Σύλληψη καί Γέννηση τοῦ ροδρόµου). Ὡς γνωστόν ἕνας ἀπό τούς λόγους γιά τούς ὁποίους µετέθεσε ἡ Ἐκκλησία τήν παλαιά κοινή ἑορτή Χριστουγέννων Θεοφανείων ἀπό τήν 6η Ἰανουαρίου στήν 25η εκεµβρίου (ἀλλά καί τόν χωρισµό τους) ἦταν καί οἱ εἰδωλολατρικές ἑορτές πρός τιµήν τοῦ Ἀηττήτου Ἡλίου (χειµερινό ἡλιοστάσιο: ἡ ἡµέρα γίνεται µεγαλύτερη, τό φῶς νικᾶ προοδευτικά τό σκότος), πού λάµβαναν χώρα στήν Ρώµη τήν 25η εκεµβρίου, ὥστε νά προφυλάξει τούς πιστούς ἀπό τόν ἐθνισµό καί τά εἴδωλα. Ἔτσι λοιπόν ἡ ἑορτή τῆς γεννήσεως τοῦ ἀηττήτου Ἡλίου στή Ρώµη γίνεται

13 τώρα ἡ ἑορτή τῆς γεννήσεως τοῦ νοητοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης, τοῦ Κυρίου ἡµῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐπίσης ὁ Εὐαγγελισµός τῆς Θεοτόκου τοποθετεῖται καί καταλαµβάνει τήν εἰδωλολατρική ἑορτή τοῦ ἐαρινοῦ ἡλιοστασίου, ἡ ἑορτή τῆς Συλλήψεως τοῦ ροδρόµου τήν εἰδωλολατρική ἑορτή τοῦ φθινοπωρινοῦ ἡλιοστασίου καί τῆς Γεννήσεώς του τήν ἑορτή τοῦ θερινοῦ ἡλιοστασίου. Ἦταν λοιπόν λόγοι ποιµαντικοί αὐτοί πού ὤθησαν τούς ατέρες στήν καθιέρωση τῶν ἑορτῶν αὐτῶν στίς συγκεκρι- µένες ἡµεροµηνίες. Ἡ Ἐκκλησία ὅµως «εἶδε» καί ἕναν ἄλλο συµβολισµό σ αὐτές τίς ἡµέρες ἑορτές τοῦ νοητοῦ Ἡλίου τῆς ικαιοσύνης καί τοῦ ροδρόµου Του βαθύτερο καί σπουδαιότερο. Ἀπό τόν µήνα Ἰούνιο (Γενέθλιο ροδρόµου) οἱ ἡµέρες ἀρχίζουν νά ἐλαττώνονται, ἀπό δέ τόν µήνα εκέµβριο (Γέννηση Σωτῆρος) αὐ ξά νουν. Ὑπεν θυ- µίζει, ὅπως λέγει καί ὁ ἱ. Αὐγουστῖνος, τό τοῦ ροδρόµου: «ἐκεῖνον δεῖ αὐξάνειν, ἐµέ δέ ἐλατ τοῦσθαι».

14 Ἐπίσης ἡ ἡµερήσια νηστεία ἤ κατάλυση ξεκινᾶ ἀπό τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου καί λήγει στήν ἑποµένη ἀνατολή. Ὁ ἑορτασµός ἑνός ἁγίου ἐπί παραδείγ- µατι ξεκινᾶ ἀπό τόν Ἑσπερινό µέ τήν δύση τοῦ ἡλίου καί λήγει πρό τοῦ Ἑσπερινοῦ µέ τήν δύση τῆς ἑποµένης ἡµέρας µέ τήν τέλεση τῆς Θ Ὥρας, τῆς ἀκολουθίας δηλαδή πού τελεῖται πάντοτε πρίν ἀπό τόν Ἑσπερινό (ἐξ οὗ καί «ἀκολουθίες τοῦ νυχθηµέρου»). Τό άσχα ὑπολογίζεται µετά τόν σχετικό κανόνα τῆς Α Οἰκουµενικῆς Συνόδου τήν Κυριακή µετά τήν πρώτη πανσέληνο µετά τήν ἐαρινή ἰσηµερία, σύµφωνα δηλαδή µέ τούς κύκλους τῆς σελήνης. Κάθε µία ἀπό αὐτές τίς ἀκολουθίες τοῦ ἡµερησίου κύκλου ἔχει ἕναν ἰδιαίτερο σκοπό καί ξεχωριστό συµβολισµό. Ὁ Ἑσπερινός ἤ Λυχνικό (διότι τότε ἀνάβονταν οἱ λυχνίες) ἔχει τήν καταγωγή του στήν σύναξη τῶν πρώτων χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι ὅπως οἱ Ἑβραῖοι συνάζονταν γιά νά εὐχαριστήσουν τόν ηµιουργό γιά τήν ἡµέρα πού πέρασε. οξολογοῦν τόν Θεό γιά τόν Κόσµο πού ἔφτιαξε γιά χάρη τους, γι αὐτό

15 καί πρῶτο του ἀνάγνωσµα εἶναι ὁ 103ος ψαλµός, ὁ λεγόµενος ροοιµιακός, ὅπου περιγράφεται ὁλόκληρη ἡ ηµιουργία, πού µᾶς δόθηκε, κατά τόν Ἅγ. Μάρκο Ἐφέσου τόν Εὐγενικό, «εἰς ἀπόλαυσιν τῶν τοῦ Θεοῦ κτισµάτων». έν πρέπει ποτέ ὁ ἄνθρωπος νά ξεχνᾶ ὅτι ὁλόκληρη ἡ ὑπόλοιπη δη- µιουργία µπορεῖ νά ὑπάρξει χωρίς τόν ἄνθρωπο. Ὁ ἄνθρωπος ὅµως δέν µπορεῖ νά ὑπάρξει χωρίς τήν δηµιουργία, τήν κτίση. Ὀνοµάζεται ροοιµιακός γιατί ἀποτελεῖ τό προοίµιο τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ἑσπερινοῦ ἀλλά καί ὅλης τῆς προσευχῆς τοῦ νυχθηµέρου, πού ἀρχίζει µέ τόν Ἑσπερινό. Κάποτε ψαλλόταν ὁλόκληρος, σήµερα ψάλλεται ὁ µισός ἀργά καί πανηγυρικά µόνον στούς Μεγάλους ἑορταστικούς Ἑσπερινούς. Ἔπειτα ἀπό τίς παρεµβαλλόµενες δεήσεις πού ἀναφέρονται στόν Θεό γιά τήν ἐσωτερική εἰρήνη, τήν εἰρήνη τοῦ κόσµου, καί τίς πνευµατικές καί βιοτικές ἀνάγκες τῶν πιστῶν, ὁ ἁµαρτωλός πιστός ὑψώνει τά χέρια του πρός τόν Θεό γιά νά τόν δεχθεῖ καί οἱ προσευχές του ἀνεβαίνουν στόν θρόνο Του σάν τό θυµίαµα πού ἐκείνη τήν ὥρα Τοῦ προσφέρει. Μέ διάφορα τροπάρια συναρµοσµένα στούς στίχους τῶν καθιερωµένων γιά τόν Ἑσπερινό

16 ψαλµῶν ὑµνολογοῦνται καί οἱ κατά τήν προσεχῆ ἡµέρα ἑορταζόµενοι Ἅγιοι, οἱ ἥρωες τῆς πίστεώς µας, τούς ὁποίους καλεῖται νά µιµηθεῖ ὁ πιστός. Ἡ συντετριµµένη καρδιά του ἀνοίγει γιά νά ὑποδεχθεῖ τόν Σωτήρα Χριστό, πού παρουσιάζεται στόν κόσµο διά τῆς εἰσόδου τῶν Ἱερέων. Τότε ὅλοι µαζί, κλῆρος καί λαός ὑποδέχονται τόν ἱλαρό δότη τοῦ φωτός, τό ἴδιο τό Φῶς. Τότε ἀκριβῶς, στήν ἀρχαία Ἐκκλησία εἰσέρχονταν οἱ ἱερεῖς στό Ἅγιο Βῆµα γιά νά προσφέρουν στό θυσιαστήριο τό θυµίαµα καί νά ἀνάψουν καί εὐλογήσουν τό ἑσπερινό φῶς. Τό φῶς αὐτό παίρνει πιά νέο νόηµα. Εἶναι ὁ Χριστός τό ἀληθινό φῶς, τόν ὁποῖο ὅποιος ἀκολουθήσει δέν περπατάει πιά στά σκοτάδια ἀλλά θά ἔχει τό φῶς τῆς ζωῆς. Ἔπειτα ἀκολουθοῦν οἱ παρακλήσεις, οἱ δεήσεις καί ἱκεσίες πού κατακλείονται ἀπό µία πολύ ὄµορφη εὐχή πρό τῆς ὁποίας ὁ λειτουργός καλεῖ τούς πιστούς νά σκύψουν τό κεφάλι πρίν τήν ἀκούσουν γιά νά ἀποδεχθοῦν τήν εὐλογία τῆς εἰρήνης ἀλλά καί τό περιεχόµενο τῆς εὐχῆς. Μέ αὐτήν ἐγκαταλείπει ὁ πιστός τόν ἑαυτό του στό θέληµα τοῦ Θεοῦ, τοῦ φοβεροῦ ἀλλά καί φιλάνθρωπου κριτή, πού ἔκλινε οὐρανούς γιά νά σώσει τό πλάσµα τῶν χειρῶν Του.

17 Ἔτσι καί οἱ ἄνθρωποι κλίνουν τά κεφάλια τους καί ὑποτάσσονται στό θεῖο θέληµα, χωρίς νά περιµένουν τήν σωτηρία ἀπό κανέναν εἰ µή µόνον ἀπό τόν Σωτήρα Κύριο. Ἀκολουθεῖ τό «Νῦν ἀπολύεις» τοῦ πρεσβύτη Συµεών τοῦ Θεοδόχου, πού χρησι- µοποιήθηκε γιά νά θυµίζει ἐκτός ἀπό τήν ἀπόλυση τῆς ἀκολουθίας ἀλλά καί τήν ἀπόλυση τῆς ψυχῆς ἀπό τή σάρκα. Ὁ ὕπνος ἄλλωστε καί ἡ νύκτα µᾶς ὑπενθυµίζουν τόν θάνατο καί τήν ἔξοδο ἀπό τή ζωή. Τό Ἀπόδειπνο ἀκολουθεῖ τήν βραδυνή µας τράπεζα, συνοδεύει τό τελευταῖο µας γιά τήν ἡµέρα φαγητό καί τελεῖται γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό κάθε «φόβο νυκτερινό» καί γιά τήν ἀπρόσκοπτη κι ἐλεύθερη ἀπό φαντασίες νυκτερινή ἀνάπαυση. Τά θέµατά του εἶναι κοινά µέ τά τοῦ Ἑσπερινοῦ καί ἀποτελεῖ ἀναδίπλωσή του, ἡ δέ προέλευσή του εἶναι καθαρά ἀπό τό Μοναχικό Τυπικό. Συγκινητική εἶναι ἡ εὐχή «Ἄσπιλε ἀµόλυντε...» τοῦ µοναχοῦ αύλου τῆς Μονῆς Εὐεργέτιδος στήν Κων/λη, στήν ὁποία ζητῶνται ὅλα τά ἀγαθά, κυρίως ὅµως ἡ προστασία τῆς ψυχῆς ἀπό τούς δαίµονες κατά τήν ἔξοδό της

18 ἀπό αὐτόν τόν κόσµο, ἀλλά καί ἡ ἐπικοίτιος εὐχή τοῦ Μοναχοῦ Ἀντιόχου τοῦ ανδέκτου «Καί δός ἡµῖν έσποτα...» στήν ὁποία ζητεῖται ἡ ἀνάπαυση τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώµατος κατά τήν ἐπερχόµενη νύκτα. Ἀρχαιότερο εἶναι τό Μεγάλο Ἀπόδειπνο, τό ὁποῖο τελεῖται σήµερα ἀπό τήν ευτέρα ἕως τήν έµπτη τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς µέ πολύ ὡραίους καί κατανυκτικούς ὕµνους, οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ὁποίους εἶναι πολύ γνωστοί, ὅπως τό «Μεθ ἡµῶν ὁ Θεός...», τό «Κύριε τῶν δυνάµεων µεθ ἡµῶν γενοῦ...» κ.ἄ., ἐνῶ τό Μικρό ἀποτελεῖ ἐπιτοµή τοῦ Μεγάλου καί τελεῖται καθηµερινῶς καθ ὅλο τό ὑπόλοιπο ἔτος ἰδιαιτέρως ὅµως κάθε αρασκευή ἀπόγευµα τήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἐν συνδυασµῷ µέ τήν ἀκολουθία τῶν Χαιρετισµῶν τῆς Θεοτόκου, τόν λαοφίλητο αὐτό ὕµνο πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τήν µεσίτρια τοῦ κόσµου καί προστάτιδα τῶν Ὀρθοδόξων. Τό Μεσονυκτικό τελεῖται, ὅπως ὑποδηλώνει καί ἡ ὀνοµασία του, περίπου κατά τά µέσα τῆς νύκτας. Ἡ κατά τό µεσονύκτιο προσευχή εἶναι

19 ἀρχαία παράδοση τῶν χριστιανῶν, ὅπως φαίνεται ἀπό τήν περίπτωση τῶν Ἀπο στόλων αύλου καί Σίλα, ὅπου ὅταν ἦταν στήν φυλακή τῶν Φιλίππων προσεύχονταν κατά τό µεσονύκτιο στόν Θεό (ράξ. 16, 25). Τά µεσάνυχτα εἶναι ἡ καταλληλότερη ὥρα γιά προσευχή, ἀφοῦ ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἤρεµος καί καθαρός γιά τή λατρεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ χριστιανός ξυπνάει γιά νά εὐχαριστήσει τόν Θεό ἀφοῦ ἀπό τό σκοτάδι βρέθηκε στό φῶς, ἀπό τήν πλάνη στήν ἐν Χριστῷ ζωή. Ὑποδέχεται καθηµερινά αὐτήν τήν ὥρα τόν Νυµφίο Χριστό πού κατά τήν ευτέρα καί ἔνδοξο αρουσία Του θά ἔλθει «ἐν τῷ µέσῳ τῆς νυκτός» γιά νά πραγµατοποιήσει τήν προαναγγελθεῖσα Κρίση, ὁπότε θά ἀναστήσει ὅλους τούς κεκοιµηµένους, θά βρεῖ τούς µακαρίους δούλους Του καί θά ξεχωρίσει τούς φρονίµους ἀπό τούς µωρούς, ὅπως συνάγεται καί ἀπό τήν γνωστή παραβολή τῶν φρονίµων καί τῶν µωρῶν παρθένων. Σηµαντικό καί κεντρικό ρόλο στήν ἀκολουθία αὐτή διαδραµατίζει ὁ 118ος

20 ψαλµός, ὁ λεγόµενος Ἄµωµος, ὁ ὁποῖος κάνει λόγο γιά τήν µεσονύκτιο ἔγερση καί δοξολογία τοῦ προφητάνακτα αβίδ. Γενικά «τό µεσονυκτικό περνᾶ στό σύγχρονο ἄνθρωπο τό µήνυµα τῆς ἐσχατολογικῆς προσδοκίας καί τῆς χαρᾶς πού κρύβει ἡ ἀγρυπνία καί ἡ ἐγρήγορση γιά τήν ἀναµονή τοῦ Χριστοῦ. Ὅλη µας ἡ ζωή εἶναι µιά νύκτα, κατά τήν ὁποία «ἐξαίφνης» θά συναντήσουµε τόν νυµφίο τῶν ψυχῶν καί ἡ κάθε προσπάθεια γιά πραγµάτωση αὐτῆς τῆς συνάντησης εἶναι βασικό στοιχεῖο τῆς πνευµατικῆς µας αὐτοσυνειδησίας». Ἡ ἀναµενόµενη πραγµατικότητα τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν φέρνει στό νοῦ καί τό πρός τούς κεκοιµηµένους καθῆκον. Γι αὐτό ἄλλωστε ὁ χρόνος αὐτός τῆς τελέσεως τοῦ µεσονυκτικοῦ, τό µεσονύκτιο, εἶναι κατάλληλος γιά νά ἀναπεµφθοῦν καί δεήσεις ὥστε νά ἀναπαυθοῦν οἱ ψυχές τῶν προαπελθόντων ἀλλά καί ταπεινές ἱκεσίες νά σταθεῖ ἵλεως γιά ὅλους αὐτούς ὁ Θεός κατά τήν φοβερή ὥρα τῆς Κρίσεως. Μετά τό πέρας τοῦ Μεσονυκτικοῦ, τό ὁποῖο

21 ἀποτελεῖ τύπο καί εἰκόνα τῆς µέλλουσας ζωῆς, τελοῦµε τήν ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου «εὐχαριστοῦντες ὅτι ἐφώτισεν ἡµῖν ὁ Κύριος παραγαγών τήν νύκτα καί ἐπαγαγών τήν ἡµέρα» κατά τίς Ἀποστολικές ιαταγές. Στό µεθόριο τῆς καινούριας ἡµέρας οἱ πιστοί συνάζονται γιά νά ὑµνήσουν τόν Θεό πού ἀποστέλλει τό αἰσθητό φῶς, νά προσευχηθοῦν γιά τήν εὐόδωση τῶν ἔργων τους καί νά ζητήσουν τήν σωτηρία καί προκοπή τους. Ἀρχίζει µέ τόν Ἑξάψαλµο, ἕξι δηλαδή ψαλµούς γεµάτους ἀπό κατάνυξη. Στά Μοναστήρια ὅλα τά φῶτα εἶναι ἀκόµη σβηστά, κανένα κερί δέν ἀνάβει. Ὅλοι πρέπει νά ἀκούσουν τόν Ἑξάψαλµο ὄρθιοι καί ἐντελῶς σιωπηλοί, κανείς δέν κινεῖται. Σύµφωνα µέ ἀρχαία παράδοση συµβολίζει τήν ὥρα τῆς Κρίσεως µετά τήν ευτέρα αρουσία τοῦ Κυρίου. Ἀκολουθεῖ τό «Θεός Κύριος» πού συµβολίζει τήν παρουσία τῆς Χάριτος στόν κόσµο καί τήν ἔλευσή της µετά τόν Νόµο τῆς αλαιᾶς ιαθήκης, τόν ἐρχοµό τοῦ Κυρίου πού διέλυσε τό σκοτάδι καί τήν πλάνη. Τίς Κυριακές ψάλλονται τά ἀναστάσιµα Εὐλογητάρια καί τό Ἑωθινό Εὐαγγέλιο µέ θέµα πάντοτε τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου καί τίς ἐπακολουθήσασες ἐµφανίσεις

22 τοῦ Ἀναστάντος. Κατά τήν ἀνάγνωσή του ὁ Ἱερέας στέκεται στά δεξιά τῆς Ἁγ. Τραπέζης µέ ἀνασηκωµένο τό φελώνιό του ὑπενθυµίζοντας ἔτσι τόν Ἄγγελο πού µέ µαζεµένες τίς πτέρυγές του καί καθισµένος στά δεξιά τοῦ Τάφου ἀναγγέλει τό χαρµόσυνο γεγονός τῆς Ἀναστάσεως στίς µυροφόρες µαθήτριες. Στή συνέχεια προτίθεται ἀπό τόν Ἱερέα τό ἱερό Εὐαγγέλιο (πού ἄλλωστε συµβολίζει τόν σωµατωθέντα Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ) µέ τήν παράσταση τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ πρός προσκύνηση ἀπό τούς πιστούς, ἀκριβῶς ὅπως καί ὁ Ἀναστάς Κύριος στάθηκε ἀνάµεσα στούς µαθητές Του καί Τόν προσκύνησαν. Βασικό συστατικό τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου ἀποτελοῦσαν κάποτε οἱ ἐννέα Βιβλικές ᾠδές, οἱ ὁποῖες σήµερα ψάλλονται µόνον στά Μοναστήρια. ιανθίστηκαν κάποτε ἀπό τούς Κανόνες πού τελικά τίς ἀντικατέστησαν καί ἐπεκράτησαν νά ψάλλονται

23 αὐτοτελῶς καί ἱστοροῦν, µελισµένα ὅµως, τά θέµατα τῆς ἡµέρας καί τόν τιµώµενο Ἅγιο. Ἰδιαίτερη ἡ τιµή πού ἀποδίδεται στήν αναγία Μητέρα τοῦ Κυρίου κατά τόν Ὄρθρο. Ψάλλεται καθηµερινῶς κατ αὐτόν ἡ ᾨδή τῆς Θεοτόκου, «Μεγαλύνει ἡ ψυχή µου τόν Κύριο...» παρµένη ἀπό τά ἴδια τά λόγια τῆς αναγίας. Ἀκολουθοῦν τά ἐξαποστειλάρια ἤ τά φωταγωγικά κατά τήν περίοδο τοῦ Τριωδίου (καί τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς). Ἦταν ἀφιερωµένα στόν ἐξαποστέλλοντα τό φῶς Κύριο (ἐξ οὗ καί φωταγωγικά ἤ ἐξαποστειλάρια). «Ἀνευφηµοῦν τήν τοῦ φωτός παρουσίαν» καί ζητοῦν νά λάµψει πάνω µας τό νοητό φῶς. Σχετίζονται ἀκόµη καί µέ τήν ἀποστολή τῶν µαθητῶν στά ἔθνη πρός εὐαγγελισµό τους. Ἡ ἀκολουθία κορυφώνεται µέ τήν ψαλµώδηση τῶν Αἴνων, πού καλοῦν σέ ἀνύµνηση τοῦ Κυρίου ὁλόκληρη τήν Κτίση, καί µέ τήν µεγάλη οξολογία. οξάζουν τά κτίσµατα τόν ηµιουργό ἀφοῦ φανερώθηκε στόν κόσµο καί ἀπέστειλε τήν Σωτηρία. Καταπληροῦται ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ ἀπό τή δοξολογία τοῦ Θεοῦ. υστυχῶς σήµερα δέν ἀκούγονται συνήθως ὅλοι οἱ στίχοι τῶν ψαλµῶν αὐτῶν, πού παρουσιάζουν τήν Κτίση δοξάζουσα καί ἀνυµνοῦσα τόν Κύριο.

24 Ὁ Ὄρθρος εἶναι σύµβολο, «σύµβολο φωτισµοῦ, ἀναγέννησης, χαρᾶς καί προσδοκίας, εἶναι προπαιδεία καί προετοιµασία γιά τήν εὐχαριστία», Ἀπό φυλακῆς πρωίας ὁ ἄνθρωπος ἐνθαρρύνεται νά δώσει νόηµα στήν ἡµέρα του συµµετέχοντας, ὅπως γράφει ὁ Μέγας Βασίλειος, στή χαρά καί τήν εὐφροσύνη πού δηµιουργεῖ ἡ ὑπόµνηση τῶν ἀγαθῶν τοῦ Θεοῦ, κατά τό «ἐµνήσθην τοῦ Θεοῦ καί ηὐφράνθην» (Ψάλµ. 76, 4). Οἱ ἀκολουθίες τῶν Ὡρῶν εἶναι τέσσερις: ἡ τῆς Α Ὥρας πού τελεῖται στίς ἑπτά τό πρωί, τῆς Γ στίς ἐννέα, τῆς ΣΤ στίς δώδεκα τό µεσηµέρι καί τῆς Θ στίς τρεῖς τό µεσηµέρι. Γνωστότατες εἶναι οἱ ἀκολουθίες τῶν Μεγάλων Ὡρῶν τῆς Μεγάλης αρασκευῆς, τῶν Χριστουγέννων καί τῶν Θεοφανείων. Λιγότερο γνωστές τῶν µικρῶν Ὡρῶν, οἱ ὁποῖες τελοῦνται καθηµερινά, κυρίως στά Μοναστήρια, συναπτόµενες συνήθως ἡ Α στόν Ὄρθρο, ἡ Θ στόν Ἑσπερινό καί ἡ Γ µέ τήν ΣΤ ἤ πρίν τή Θεία Λειτουργία ἤ πρίν τό µεσηµεριανό φαγητό µαζί µέ τήν Ἱ. αράκληση στήν Θεοτόκο. Γιά νά ἀντιληφθοῦµε τήν ἀντιστοιχία τους µέ τόν σηµερινό

25 τρόπο ἀριθµήσεως τῶν ὡρῶν µέσα στό εἰκοσιτετράωρο θά πρέπει νά γνωρίζουµε ὅτι αὐτές συντάχθηκαν σέ παλαιότερες ἐποχές, ὅταν ἴσχυε ὁ παλαιός τρόπος ἀριθµήσεως τῶν ὡρῶν ἡµέρας καί νύκτας. Τό εἰκοσιτετράωρο χωριζόταν σέ δυό δωδεκάωρα καί ἡ πρώτη ὥρα τῆς ἡµέρας ἦταν µία ὥρα µετά τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου, ἡ δεύτερη δυό ὧρες µετά τήν ἀνατολή κ.ο.κ. Ἐπίσης ἀντίστοιχα ἡ πρώτη τῆς νύκτας µία ὥρα µετά τήν δύση, ἡ δεύτερη δυό ὧρες µετά τήν δύση κ.ο.κ. Ἀρχαία καί αὐτή ἡ συνήθεια τῶν χριστιανῶν νά προσεύχονται κατ αὐτές τίς ὧρες. Ἀναφέρεται στήν Καινή ιαθήκη γιά παράδειγµα ἡ προσευχή τῶν Ἀπ. έτρου καί Ἰωάννη στό Ναό τοῦ Σολοµῶντος «τήν ὥραν τῆς προσευχῆς τήν ἐνάτην» (ράξ. 3, 1). Ἀλλά καί ὁ Ἀπ. έτρος προσευχήθηκε στό σπίτι τοῦ Σίµωνα στήν Ἰόππη «περί ὥραν ἐνάτην» (ράξ. 10, 9). Τήν ἴδια συνήθεια ἐξακολούθησαν καί οἱ πρῶτοι χριστιανοί. Ἀργότερα στά µοναστήρια ὅπου ἡ προσευχή ἀποτελεῖ τήν κύρια ἀπασχόληση τῶν µοναχῶν αὐτές οἱ ὧρες ἰδιωτικῆς προσευχῆς γίνον-

26 ται κοινή λατρεία καί συντίθενται πλέον εἰδικές, σύντοµες ἀκολουθίες γιά τήν κάθε µία ἀπό αὐτές. Κάθε µία ἀπό αὐτές τίς τέσσερις ἀκολουθίες ἔχει ἕνα ἰδιαίτερο θέµα, πού τό ἔδιδε εἴτε ἡ ὥρα κατά τήν ὁποία θά ἐτελεῖτο εἴτε ἕνα γεγονός τοῦ βίου τοῦ Κυρίου ἤ γενικότερα ἕνας σταθµός τῆς σωτηρίας µας πού συνέπεσε κατ αὐτήν εἴτε καί τά δύο συγχρόνως. Τά θέµατα αὐτά καθόρισαν καί τό περιεχόµενο τῶν ἀκολουθιῶν αὐτῶν. Θέµα λοιπόν τῆς Α Ὥρας εἶναι ἡ εὐχαριστία καί δοξολογία τοῦ Θεοῦ γιά τήν ἀρχή τῆς νέας ἡµέρας, τήν ἔλευση τοῦ φωτός, στό ὁποῖο ἀποκαλύπτονται ὅλα τά δηµιουργήµατά Του καί ἀποτελεῖ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ πού «ἦν τό φῶς τό ἀληθινόν» ( Ἰω.1, 9) καθώς καί δέηση καί ἐκζήτηση τῆς εὐλογίας τοῦ Θεοῦ γιά τήν κατευόδωση τῶν ἔργων πού θά ἔλθουν στήν προσεχῆ ἡµέρα καί τήν καθοδήγηση τῶν διαβηµάτων µας. Ἡ Γ Ὥρα, δηλαδή ἡ 9η πρωινή, εἶναι ἀφιερωµένη στήν κάθοδο τοῦ Ἁγ. νεύµατος καθ ὅσον τότε ἀκριβῶς, τήν Γ Ὥρα, κατῆλθε ὁ αράκλητος στούς συγκεντρωµένους στό ὑπερῶο τῆς Σιών µαθητές καί Ἀποστόλους, σύµφωνα µέ τό βιβλίο τῶν ράξεων τῶν Ἀποστόλων (2, 15). Γι αὐτό καί στά

27

28 Μοναστήρια µας ἡ Θεία Λειτουργία τελεῖται µετά τήν ἀνάγνωση τῆς Ὥρας αὐτῆς. Κατά τήν Γ Ὥρα ἐλήφθη καί «ἡ κατά τοῦ Σωτῆρος ἀπόφασις» τοῦ Μεγάλου Συνεδρίου τῶν Ἑβραίων, σύµφωνα µέ τόν Ἅγ. Συµεών Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης. Ἕνας ἀπό τούς ψαλµούς, πού χρησιµοποιεῖται στήν ἀκολουθία αὐτή εἶναι καί ὁ 50ος. Ψαλµός χαρακτηριστικός, πού ἐµπεριέχει αἰτήσεις γιά τήν ἀποστολή τοῦ νεύµατος τοῦ Θεοῦ στούς ἀνθρώπους. Οἱ πιστοί ἄλλωστε προσπαθοῦν νά διαβιοῦν ἐν νεύµατι ἁγίῳ. Αὐτό κατευθύνει τίς σκέψεις καί τίς πράξεις τους, προσφέρει τήν εἰρήνη καί προσανατολίζει τήν ζωή τους πρός τό θέληµα τοῦ Θεοῦ. Η ΣΤ Ὥρα εἶναι ἀφιερωµένη στήν Σταύρωση καί τό άθος τοῦ Κυρίου. Κατά τόν Ἅγ. Μάρκο ἐπίσκοπο Ἐφέσου τόν Εὐγενικό ἰδιαίτερο εἶναι τό µένος τοῦ διαβόλου αὐτήν τήν ὥρα ἐναντίον τῶν ἀνθρώπων καί τοῦτο διότι ὁ Θεός δέν ἐγκατέλειψε τό πλάσµα Του ὅπως θά ἤθελε ὁ διάβολος. Εἶναι µιά ἀκολουθία κατά τήν ὁποία εὐχαριστοῦµε τόν Κύριο διότι ἀγάπησε τόσο πολύ τό πλάσµα Του, πού ἔφθασε µέχρι καί αὐτοῦ τοῦ ἐξευτελιστικοῦ σταυρικοῦ θανάτου. Εἶναι παράλληλα καί µιά ἱκεσία νά µᾶς βοηθήσει καί ἐµᾶς νά σταυρώσουµε

29

30 τά πάθη µας ἄν θέλουµε νά Τόν µιµηθοῦµε γιά νά λυτρωθοῦµε ἔτσι κάποτε ἀπό τούς πειρασµούς. Τέλος κατά τήν Θ Ὥρα, ὥρα τοῦ θανάτου τοῦ Κυρίου (Ματθ. 27, ), «εὐχαριστοῦµεν οὖν τῷ ἀποθανόντι σαρκί δι ἡµᾶς» κατά τόν Ἅγ. Συµεών Θεσσαλονίκης. Κατ αὐτήν ὁ σεσαρκωµένος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ «ἐγεύθη σαρκί τοῦ θανάτου» καί διά τοῦ θανάτου «ὤλεσε» τόν θάνατο. Εὐχαριστήριος καί νικητήριος εἶναι γιά µιά ἀκόµη φορά ἡ δοξολογία µας. Χαρακτηριστικό εἶναι τό τροπάριο τῆς ὥρας αὐτῆς: «Ὁ ἐν τῇ ἐνάτῃ ὥρα δι ἡµᾶς σαρκί τοῦ θανάτου γευσάµενος, νέκρωσον τῆς σαρκός ἡµῶν τό φρόνηµα Χριστέ ὁ Θεός, καί σῶσον ἡµᾶς». Ὅσοι θέλουν νά νεκρώσουν τό σαρκικό φρόνηµα πρέπει νά ἀποβάλουν τόν ἐσωτερικό παλαιό ἄνθρωπο καί νά ζήσουν νέα, ἐν Χριστῷ ζωή. Αὐτή ἡ ζωή ὅµως εἶναι ζωή ἐσταυρωµένη. Ὅµως µετά τήν σταύρωση ἐπακολουθεῖ ἡ Ἀνάσταση, κάτι γιά τό ὁποῖο ὁ ἴδιος ὁ Κύριος µᾶς ἔχει ἐγγυθεῖ γι αὐτό. Κάθε Ὥρα ἀποτελεῖται ἀπό τρεῖς ψαλµούς «εἰς τιµήν τῆς Τριάδος εὐχαριστίαν Θεῷ περιέχοντες, καί τό ἐλθεῖν ἐφ ἡµᾶς αὐτοῦ τήν θεία λαµπρότητα». Ἀκόµη τρία τροπάρια, τό Τρισάγιο, καί τήν εὐχή «Ὁ ἐν παντί καιρῷ καί πάσῃ ὥρᾳ...», ἡ ὁποία

31 περιέχει τά πάντα καί ζητᾶ τόν ἁγιασµό τῶν ψυχῶν καί τῶν σωµάτων µας, τῶν λογισµῶν, τῶν ἐννοιῶν καί τῶν ἔργων µας. Κατακλείονται ἀπό µία ἀκόµη εὐχή, εἰδική καί σχετική µέ τό θέµα πού διαπραγ- µατεύεται ἡ συγκεκριµένη κάθε φορά Ὥρα. Οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας µας ἔχουν ἔντονο ἐκκλησιαστικό, ἐσχατολογικό καί χριστοκεντρικό χαρακτήρα. Τονίζουν ἰδιαιτέρως τήν σηµασία τῆς ἔνταξης τῶν πιστῶν στό Σῶµα τοῦ Χριστοῦ, τήν Ἐκκλησία, ὅπου «ὁµοθυµαδόν» καί ἐπί τό αὐτό συνάζονται γιά νά ὑµνήσουν Ἐκεῖνον πού θά ξαναέλθει, Αὐτόν πού εἶναι τό ἐπίκεντρο τῆς ζωῆς τῶν χριστιανῶν. Γι αὐτό καί προτρέπονται οἱ χριστιανοί νά συµµετέχουν σ αὐτές τίς Ἀκολουθίες. Καλεῖται ὁ πιστός νά ἔχει ἄξονα τῆς ζωῆς του τόν Κύριο καί νά συµµετέχει ὅσο τό δυνατόν περισσότερο στίς Ἀκολουθίες γιά νά ἁγιάζει τόν χρόνο του καί κάθε στιγµή ἀπό τή ζωή του. Τοῦτο θά συµβάλλει στήν ἀνακαίνισή του, στήν σωτηρία του, ἀφοῦ κάθε στιγ- µή λατρείας εἶναι εὐκαιρία µετανοίας καί ἀλλαγῆς τοῦ νοῦ.

32 Ἡ ἀλήθεια εἶναι πώς ὅπως ἤδη διατυπώθηκε οἱ ἀκολουθίες αὐτές, πού ἐν συντοµία ἐκτέθηκαν ἐδῶ, διαµορφώθηκαν σέ περιβάλλοντα µοναστηριακά, ὅπου τό κύριο ἔργο τῶν µοναχῶν εἶναι ἡ δοξολογία τοῦ Θεοῦ καί ἡ προσευχή. Στούς ἐνοριακούς Ναούς δέν βρῆκαν µερικές ἀπό αὐτές ἰδιαίτερα πρόσφορο ἔδαφος, ὅπως ἡ ἀκολουθία τοῦ Μεσονυκτικοῦ, ἡ ὁποία σχεδόν ποτέ δέν τελεῖται ἐκεῖ. Οἱ ὑπόλοιπες περιετµήθηκαν ἀνάλογα καί µέ τίς βιοτικές µέριµνες τῶν χριστιανῶν µας, οἱ ὁποῖες δέν εἶναι δυνατόν νά παραβλεφθοῦν καί δέν παραβλέφθηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία µας. Ἄλλες ὅµως ἀγαπήθηκαν πολύ καί ἔγιναν λαοφιλεῖς. Ὁ τρόπος ζωῆς καί ὁ τρόπος πού προσεύχονταν οἱ µοναχοί στά Μοναστήρια ἦταν καί παραµένει ἰδανικός γιά ὅλους τούς πιστούς, οἱ ὁποῖοι θέλησαν νά τούς µιµηθοῦν καί εἰσήγαγαν τό µοναστηριακό Τυπικό στόν τρόπο τελέσεως τῶν ἀκολουθιῶν, πού τελοῦνται καί στούς ἐνοριακούς Ναούς προσαρµοσµένο ὅµως στίς ἀνάγκες κοσµικῶν ἀνθρώπων µέ πολλές µέρι- µνες. ροσπαθοῦν καί οἱ λαϊκοί νά ὑµνολογήσουν τόν Τριαδικό Θεό ἀλλά κατά τό δυνατόν. Ἡ ἀλήθεια ὅµως εἶναι µία: ἡ ἀκατάπαυστη

33 κα τά τό δυνατόν Λατρεία τοῦ Θεοῦ µᾶς κάνει µι- µητές τῶν ἀγγέλων καί σιγά σιγά ἀγγέλους. Ἄλλωστε «ἔργον ἀσίγητόν τε καί ἄληκτον ἡ προσευχή καί ὁ τοῦ Θεοῦ αἶνος» κατά τόν Ἅγ. Συµεών Θεσσαλονίκης καί αὐτό πρέπει στό µέτρο τοῦ δυνατοῦ νά προσπαθοῦµε ὅλοι µοναχοί καί κοσµικοί.

34 1 Τ 2 Τ Σ 6 Κ 78 Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Νέα Σελήνη ΕΡΙΤΟΜΗ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, Βασιλείου Μεγάλου Καισαρείας Σιλβέστρου Ρώµης, Θεαγένους ἱεροµ., Σεραφείµ τοῦ Σάρωφ ὁσ. Μαλαχίου πρ., Γορδίου µ., Θωµαΐδος µάρτ. ἐκ Λέσβου Σύναξις 70 Ἀποστόλων, Θεοκτίστου ὁσ. Θεοπέµπτου & Θεωνᾶ µαρτύρων, Συγκλητικῆς ὁσίας ΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ Ἡ Σύναξις Ἰωάννου ροδρόµου καί Βαπτιστοῦ Γεωργίου Χοζεβίτου, οµνίκης ὁσίας ολυεύκτου µ., Εὐστρατίου θαυµ. ὁσ. Γρηγορίου Νύσσης, οµετιανοῡ Μελιτινῆς Θεοδοσίου ὁσ. κοινοβιάρχου, Θεοδοσίου ὁσ. Μ. Φιλοθέου ἐν Ἄθῳ Τατιανῆς, Μερτίου, Εὐθασίας µαρτύρων ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ, Ἑρµύλου & Στρατονίκου µ., Μαξίµου ὁσ. Καυσοκαλυβίτου Ἁγ. Ἀββάδων τῶν ἐν Σινᾷ & Ραϊθῷ ἀναιρεθέντων, Νίνας ἰσαπ. αύλου τοῦ Θηβαίου, Ἰωάννου τοῦ Καλυβίτου ὁσίων ροσκ. τιµίας ἁλύσεως Ἀπ. έτρου, Νικολάου Μυτιληναίου νεοµ. Ἀντωνίου Μεγάλου, Γεωργίου νεοµ. ἐν Ἰωαννίνοις Ἀθανασίου & Κυρίλλου πατριαρχῶν Ἀλεξανδρείας Μακαρίου τοῦ Αἰγυπτίου, Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ, Ἀρσενίου Κερκύρας ΙΒ ΛΟΥΚΑ (ΤΩΝ 10 ΛΕΡΩΝ), Εὐθυµίου τοῦ Μεγάλου Μαξίµου ὁµολογ., Νεοφύτου & Ἁγνῆς µ., Μαξίµου τοῦ Γραικοῦ Ι Α ΝΟΥΑ ΡΙΟ Σ 2008 Τιµοθέου Ἀποστόλου, Ἀναστασίου ὁσιοµ. τοῦ έρσου ιονυσίου ὁσ. τοῦ ἐν Ὀλύµπῳ, Κλήµεντος Ἀγκύρας, Ἀγαθαγγέλου µ. Ξένης ὁσ., Βαβύλα ἱεροµ., Νεοφύτου Ἐγκλ., Φίλωνος Καρπασίας θαυµ. Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Αὐξεντίου νεοµ. Βελλᾶς Ἰωαν. Ξενοφῶντος & Μαρίας ὁσ. καί συνοδείας αὐτῶν, Συµεών, Ἀµωνᾶ ὁσ. ΙΕ ΛΟΥΚΑ (ΖΑΚΧΑΙΟΥ), Ἀν. λειψ. Ἰωάννου Χρυσοστόµου Ἐφραίµ τοῦ Σύρου, αλλαδίου, Χάριτος µάρτ. Ἀν. λειψ. Ἰγνατίου Θεοφόρου, ηµητρίου Χιοπολίτου νεοµ. Τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, Χρυσῆς µάρτυρος Κύρου & Ἰωάννου Ἀναργύρων, Ἀρσενίου ὁσ. τοῦ ἐν άρῳ ρῶτο Τέταρτο ανσέληνος Τελ. Τέταρτο

35 Νηστεῖες µηνός Ἰανουαρίου Ἀπό 1ης ἕως 4ης: κατάλυσις εἰς πάντα. Τήν 9ην, 23ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Τήν 5ην (παραµονή Θεοφανείων). 11ην, 16ην, 18ην, 25ην, 30ήν: κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου. Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 5 µ.µ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟY Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΟΡΘΡΟΥ ΗΧΟΣ 1 Κολασ. β 8-12 Λουκ. β 20-21, εριτ. Χριστοῦ - 6 Τίτ. β 11-14, γ 4-7 Ματθ. γ Ἅγια Θεοφάνεια - 7 ράξ. ιθ 1-8 Ἰωάν. α ροδρόµου - 13 Ἐφεσ. δ 7-13 Ματθ. δ ΙΑ πλ. δ 17 Ἑβρ. ιγ Λουκ. στ Ἁγ. Ἀντωνίου - 18 Ἑβρ. ιγ 7-16 Ματθ. ε Ἀθανασίου & Κυρίλλου 20 Β Κορ. δ 6-15 Λουκ. ιζ Α α 25 Ἑβρ. ζ 26- η 2 Ἰωάν. ι 9-16 Γρηγ. Θεολόγου 27 Ἑβρ. ζ 26-η 2 Λουκ. ιθ 1-10 Β β 30 Ἑβρ. ιγ 7-16 Ματθ. ε Τριῶν Ἱεραρχῶν

36 1 2 Σ 3 Κ 4 5 Τ 6 Τ Σ 10 Κ Τ 13 Τ Σ 17 Κ Τ 20 Τ Σ 24 Κ Τ 27 Τ ΦΕΒΡΟΥΑ ΡΙΟ Σ 2008 Τρύφωνος µ., Βασιλείου Θεσ/νίκης, Ἀναστασίου νεοµ. ἐκ Ναυπλίου ΥΑΑΝΤΗ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, Ἀγαθοδώρου, Ἰορδάνου Τραπεζ. ΙΣΤ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (ΤΑΛΑΝΤΩΝ), Συµεών τοῦ Θεοδόχου, Ἄννης πρ. Ἰσιδώρου ηλουσιώτου, Ἀβραµίου ἱεροµ., ἁγ. Ἰωσήφ Χαλεπλῆ νεοµ. Ἀγάθης µ., Θεοδοσίου ὁσ. ἐν Σκοπέλῳ, Ἀντωνίου Ἀθηναίου νεοµ. Βουκόλου Σµύρνης, Φωτίου Κόλεως τοῦ µεγάλου αρθενίου Λαµψάκου, Λουκᾶ ὁσ. ἐν Στειρίῳ, Γεωργίου νεοµ. Κρήτης Θεοδώρου Στρατηλάτου µεγαλοµ., Ζαχαρίου ροφήτου Νικηφόρου µ., Μαρκέλλου Σικελίας, αγκρατίου Ταυροµενίου µ. ΙΖ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (Χαναναίας), Χαραλάµπους ἱεροµ., Ζήνωνος ὁσ. ταχυδρόµου Βλασίου Σεβαστείας ἱεροµ., Θεοδώρας βασιλίσσης, Βλασίου ἱεροµ. ἐν Σκλαβαίνοις Μελετίου Ἀντιοχείας, Ἀντωνίου Β Κόλεως, Χρήστου νεοµ. κηπουροῦ Ἀκύλα & ρισκίλλης ἀποστ., Μαρτινιανοῦ ὁσ., Εὐλογίου Ἀλεξανδρείας Αὐξεντίου, Ἀβραάµου, Μάρωνος ὁσ., Νικολάου νεοµ. Τραπεζοῦντος Ὀνησίµου ἀπ., Ἀνθίµου ἐν Χίῳ, Ἰωάννου ν. ὁσιοµ. ἐκ Χαλάστρας αµφίλου µάρτυρος, Φλαβιανοῦ Kόλεως ΤΕΛΩΝΟΥ & ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ (Ἀρχή Τριωδίου), Θεοδώρου Τήρωνος Λέοντος άπα Ρώµης, Ἀγαπητοῦ Σινάου, αρηγορίου µ. Φιλοθέης τῆς Ἀθηναίας, Ἀρχίππου ἀπ., Νικήτα ν. ἱεροµ. τοῦ Ἠπειρώτου Λέοντος Κατάνης, Ἀγάθωνος άπα Ρώµης Εὐσταθίου Ἀντιοχείας, Τιµοθέου ὁσ., Ζαχαρίου Ἱεροσολύµων Εὕρεσις λειψ. τῶν ἐν τοῖς Εὐγενίου µ., Ἀθανασίου ὁµολ. ολυκάρπου Σµύρνης, Γοργονίας ὁσίας ΑΣΩΤΟΥ, Α & Β εὕρεσις τιµίας κεφαλῆς Ἁγ. Ἰωάννου ροδρόµου Ταρασίου Κόλεως, Ρηγίνου Σκοπέλου ἱεροµάρτυρος ορφυρίου Γάζης, Φωτεινῆς µ. & ἰσαπ. τῆς Σαµαρείτιδος ροκοπίου εκαπολίτου, Γελασίου µίµου Βασιλείου ὁσ. ὁµολ., Κυράννης νεοµ. τῆς ἐν Θεσ/νίκῃ Κασσιανοῦ ὁσίου τοῦ Ρωµαίου

37 Νηστεῖες µηνός Φεβρουαρίου Τήν 1ην, 6ην, 13ην, 15ην, 27ην καί 29ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Τήν 8ην: κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου. Τήν 20ήν καί 22αν: κατάλυσις εἰς πάντα (πρώτη ἑβδοµάς Τριωδίου). Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 5 µ.µ. 19 Φεβρουαρίου: Ἑορτὴ Φιλανθρωπικῶν Ἱδρυμάτων Ἱ. Ἀρχιεπισκοπῆς Μνημόσυνο Κτιτόρων Στέγης Γερόντων ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΟΡΘΡΟΥ ΗΧΟΣ 2 Ἑβρ. ζ 7-17 Λουκ. β Ὑπαπαντή Χριστοῦ - 3 Β Κορ. στ 1-10 Ματθ. κε Γ γ 10 Β Τιµ. β 1-10 Ματθ. ιε δ 17 Β Τιµ. γ Λουκ. ιη Ε πλ. α 24 Β Κορ. δ 6-15 Λουκ. ιε ΣΤ πλ. β

38 Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟΝ, Εὐδοκίας ὁσ., Μαρκέλλου & Ἀντωνίνης µ. ΑΟΚΡΕΩ, Ἡσυχίου µ., Θεοδότου Κυρηνείας, Νικολάου λανᾶ ὁσ. Εὐτροπίου, Κλεονίκου, Βασιλίσκου µ., Θεοδωρήτου ἱεροµ. Ἀντιοχείας Γερασίµου ὁσ. Ἰορδανίτου, αύλου & Ἰουλιανῆς µαρτ. Μάρκου ὁσ. Ἀθηναίου, Γεωργίου νεοµ. τοῦ ἐν Ραψάνῃ Τῶν ἐν Ἀµορίῳ 42 Μαρτ., Μνήµη εὑρ. Τιµίου Σταυροῦ Ἐφραίµ, Βασιλέως, Εὐγενίου κ.λ.π. ἱεροµ., Λαυρεντίου ὁσ. Μεγάρων άντων τῶν ἐν ἀσκήσει λαµψάντων, ὁσ. Θεοφυλάκτου Νικοµηδείας ΤΥΡΙΝΗΣ, Τῶν Ἁγίων 40 Μαρτύρων ἐν Σεβαστείᾳ ΚΑΘ. ΕΥΤΕΡΑ, Κοδράτου Κορίνθου, Ἀναστασίας ατρ. Σωφρονίου Ἱεροσολύµων, Θεοδώρας Ἄρτης Θεοφάνους ὁσ. ὁµολογητοῦ, Γρηγορίου ιαλόγου ουπλίου Ἀθηνῶν ἱεροµ., Ἀνακ. λειψ. Νικηφόρου Κόλεως Α ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Βενεδίκτου ὁσ., Εὐσχήµονος ὁµολ. Λαµψάκου Θαῦµα Κολλύβων Ἁγ. Θεοδώρου, Ἀγαπίου & τῶν σύν αὐτῷ µ. Α ΝΗΣΤΕΙΩΝ ( Ὀρθοδοξίας), Σαββίνου, Ἰουλιανοῦ µ. Ἀλεξίου ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ, Θεοστηρίκτου ὁσ. τοῦ ὁµολ. Κυρίλλου Ἱεροσολύµων, Τροφίµου, Ἀνανίου ὁσίων Χρυσάνθου & αρείας µαρτ., ηµητρίου Τορναρᾶ νεοµ. Τῶν ἐν Μ. Ἁγ. Σάββα ἀναιρ. ὁσίων, Νικήτα ὁµολ., Ἀπολλωνιάδος Μ Α ΡΤΙΟ Σ 2008 Β ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Ἰακώβου ὁσ. ὁµολ., Θωµᾶ Κόλεως Βασιλείου ἱεροµ., Καλλινίκης µ., Εὐθυµίου νεοµ. ἐκ ηµητσάνης Β ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Γρ. αλαµᾶ), Νίκωνος & 199 µαθητῶν µ. Ἀρτέµονος Σελευκείας, αρθενίου Γ Κόλεως ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ Σύναξις Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, Στεφάνου ὁµολογητοῦ Ματρώνης τῆς ἐν Θεσσαλονίκῃ, Φιλητοῦ & Λυδίας µ. Γ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Ἱλαρίωνος τοῦ νέου ὁσ. Μάρκου Ἀρεθουσίων, Κυρίλλου διακόνου & τῶν σύν αὐτοῖς µαρτ. Γ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Σταυροπροσκυνήσεως), Ἰωάννου τῆς «Κλίµακος» Ὑπατίου Γαγγρῶν, Ἀκακίου ὁµ., Θεοφίλου Κρήτης

39 Νηστεῖες µηνός Μαρτίου Τήν 5ην καί 7ην: κατάλυσις εἰς πάντα, πλήν κρέατος (ἑβδοµάς Τυρινῆς). ερίοδος Μεγ.Τεσσαρακοστῆς (10-3 ἕως 18-4): Ἀπό ευτέρας ἕως αρασκευῆς: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Σάββατα καί Κυριακάς: κατάλυσις µόνον οἴνου καί ἐλαίου. Τήν 25ην: κατάλυσις ἰχθύος. Τήν 26ην: κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου. Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 6 µ.µ. ΜΑΡΤΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΟΡΘΡΟΥ ΗΧΟΣ 1 Α Θεσ. δ Λουκ. κα 8-9, 25-27, Ψυχοσάββατον - 2 Α Κορ. η 8 - θ 2 Ματθ. κε Ζ βαρύς 9 Ἑβρ. ιβ 1-10 Ματθ. στ Η πλ. δ 15 Β Τιµ. β 1-10 Μάρκ. β 23- γ 5 Θεοδ. Τήρωνος - 16 Ἑβρ. ια 24-26, Ἰωάν. α Θ α 23 Ἑβρ. α 10 - β 3 Μάρκ. β 1-12 Ι β 25 Ἑβρ. β Λουκ. α Εὐαγγελισµοῦ - 30 Ἑβρ. δ 14- ε 6 Μάρκ. η 34- θ 1 ΙΑ γ

40 1 Τ 2 Τ Σ 6 Κ 7 8 Τ 9 Τ Σ 13 Κ Τ 16 Τ Σ 20 Κ Τ 23 Τ Σ 27 Κ T 30 T Ὁσίας Μαρίας Αἰγυπτίας, Μακαρίου ὁµολογητοῦ Τίτου ὁσ. Θαυµ., Ἀµφιανοῦ & Αἰδεσίου µ., Θεοδώρας παρθενοµ. Νικήτα ὁσίου ὁµολογητοῦ, Ἰωσήφ ὑµνογράφου ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Γεωργίου ὁσ. ἐν Μαλεῷ, Ζωσιµᾶ ὁσ. Κλαυδίου, ιοδώρου κ.λπ. µ., Γεωργίου νεοµ. τοῦ ἐν Ν. Ἐφέσῳ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ( Ἰωάν. Κλίµακος), Εὐτυχίου Κόλεως Καλλιοπίου & Ἀκυλίνης µαρτ., Γεωργίου ὁσ. Μυτιλήνης Ἡρωδίωνος, Ἀγάβου, Ρούφου, Ἀσυγκρίτου, & Ἑρµοῦ ἐκ τῶν 70 Ἀπ. Εὐψυχίου µάρτ., Βαδίµου ὁσιοµ. σύν 7 µαθητῶν Μ. ΚΑΝΩΝ*, Γρηγορίου Ε Κπόλεως, ήµου ἐν Σµύρνῃ ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ, Ἀντίπα εργάµου, Τρυφαίνης ὁσ. ἐν Κυζίκῳ Βασιλείου αρίου ὁµολ., Ἀνθούσης ὁσ. Ε ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Μαρίας Αἰγυπτίας), Σάββα ἐν Καλύµνῳ Ἀριστάρχου ἐκ τῶν Ο Ἀποστ., ηµητρίου νεοµ. ἐν Τριπόλει Κρήσκεντος µάρτ., Λεωνίδου Ἀθηνῶν Ἀγάπης, Εἰρήνης, Χιονίας µ., Λεωνίδου & τῶν σύν αὐτῷ µ. ἐν Κορίνθῳ Συµεών ἱεροµ. ερσίδος, Μακαρίου Κορίνθου Σάββα στρατηλ., ὁσίων Ἰωάννου & Ἀθανασίας ἐξ Αἰγίνης ΕΓΕΡΣΙΣ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ, αφνουτίου ἱεροµ., Φιλίππας ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ, Θεοδώρου τοῦ Τριχινᾶ Μ. ΕΥΤΕΡΑ, Ἰωσήφ αγκάλου, Ἰανουαρίου ἱερ. Μ. ΤΡΙΤΗ, Τῶν 10 αρθένων, Θεοδώρου Συκεώτου Μ. ΤΕΤΑΡΤΗ, Τῆς ἀλειψάσης τόν Κύριον, Γεωργίου νεοµ. ἐκ Κύπρου Μ. ΕΜΤΗ, Ὁ Μυστικός εῖπνος, Ἐλισάβετ ὁσ. θαυµ. Μ. ΑΡΑΣΚΕΥΗ, Τά Ἅγια άθη τοῦ Κυρίου Μ. ΣΑΒΒΑΤΟ, Ἡ εἰς Ἅδου Κάθοδος Κυρίου ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΑΣΧΑ, Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου Α ΡΙΛ ΙΟ Σ 2008 Β ΙΑΚΑΙΝΗΣΙΜΟΥ, Γεωργίου τοῦ τροπαιοφόρου Μάρκου Εὐαγγελιστοῦ, Ραφαήλ, Νικολάου & Εἰρήνης Ἰακώβου ἀποστ. υἱοῦ Ζεβεδαίου, Κλήµεντος ὁσ. ὑµνογρ. * Ὁ Μέγας Κανών ψάλλεται τήν Τετάρτη τό ἀπόγευµα (9/4).

41 Νηστεῖες µηνός Ἀπριλίου ερίοδος Μεγ.Τεσσαρακοστῆς (10-3 ἕως 18-4): Ἀπό ευτέρας ἕως αρασκευῆς: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Σάββατα καί Κυριακάς: κατάλυσις µόνον οἴνου καί ἐλαίου. Μεγάλη Ἑβδοµάς (21ης ἕως 26ης): αὐστηρά νηστεία. ιακαινήσιµος Ἑβδοµάς (27-4 ἕως 3-5): κατάλυσις εἰς πάντα. Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 6 µ.µ. Ε Κυριακή τῶν Νηστειῶν: Μνημόσυνο Κτιτόρων καί Εὐεργετῶν τοῦ Ναοῦ μας 28 Ἀπριλίου: Δευτ. άσχα - Ἁγ. Γεωργίου, ανήγυρις τοῦ Ναοῦ μας ΑΡΙΛΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΗΧΟΣ ΟΡΘΡΟΥ 6 Ἑβρ. στ Μάρκ. θ Α δ 13 Ἑβρ. θ Μάρκ. ι Β πλ. α 19 Ἑβρ. ιβ 28 - ιγ 8 Ἰωάν. ια 1-45 Λαζάρου - 20 Φιλιππ. δ 4-9 Ἰωάν. ιβ 1-18 Βαΐων - 27 ράξ. α 1-8 Ἰωάν. α 1-17 Ἅγ. άσχα - 28 ράξ. ιβ 1-11 Ἰωάν. α Ἁγ. Γεωργίου - 29 Α έτρ. ε 6-14 Λουκ. κδ Εὐαγγ. Μάρκου -

42 1 2 3 Σ 4 Κ 56 Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Ἱερεµίου ροφήτου, Εὐθυµίου νεοµ. ἐκ ηµητσάνης ΖΩΟ ΟΧΟΥ ΗΓΗΣ, Ἀνακ. λειψ. Μ. Ἀθανασίου Ἀλεξανδρείας Τιµοθέου & Μαύρας µ., έτρου Ἄργους, Ξενίας Καλαµατιανῆς ΤΟΥ ΘΩΜΑ, ελαγίας µάρτυρος, Ἱλαρίου ὁσ. θαυµ. Εἰρήνης µεγαλοµάρτ., Εὐθυµίου Μαδύτου θαυµ. Ἰώβ δικαίου & πολυάθλου, Σεραφείµ ὁσ. ἐν τῷ ὄρει οµβοῦς ἀσκ. Μνήµη τοῦ ἐν οὐρανῷ φανέντος Τιµίου Σταυροῦ, Ἀκακίου µ. Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, Ἀρσενίου ὁσ. Μεγάλου Ἠσαΐου πρ., Χριστοφόρου µεγαλοµ., Νικολάου ὁσιοµ. ἐν Βουνένοις Σίµωνος ἀποστόλου τοῦ Ζηλωτοῦ, Λαυρεντίου ὁσίου ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ, Κυρίλλου & Μεθοδίου ἰσαπ... Μ Α ΙΟ Σ 2008 Ἐπιφανίου Κύπρου, Γερµανοῦ Κόλεως, Θεοδώρου ὁσ. ἐν Κυθήροις Γλυκερίας µ., Σεργίου ὁµολ., Εὐθυµίου Μ. Ἰβήρων ὁσίου Ἰσιδώρου Χίου, Θεράποντος Κύπρου ἱεροµ., Λεοντίου Ἱεροσολύµων αχωµίου ὁσ. µεγάλου, Ἀχιλλίου Λαρίσης Θεοδώρου τοῦ ἡγιασµένου, Γεωργίου Μυτιλήνης ὁµολ. Ἀνδρονίκου & Ἰουνίας ἀπ., Ἀθανασίου Χριστιανουπόλεως Τριφυλίας ΤΟΥ ΑΡΑΛΥΤΟΥ, Εὐβοέων ἁγ., τῶν Ἀθηναίων ἁγ. ατρικίου ρούσσης & σύν αὐτῷ µ., Ἀκολούθου, Θεοτίµης µ. Θαλλελαίου µ., Λυδίας Φιλιπ., Ἀνακοµ. λειψ. Ἁγ. Νικολάου Μύρων ΜΕΣΟΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ, Κωνσταντίνου & Ἑλένης τῶν Ἰσαποστ. ηµητρίου & αύλου νεοµ. ἐν Τριπόλει, Βασιλίσκου µ. Μιχαήλ Συνάδων, Μαρίας µυροφ. Κλωπᾶ Συµεών ὁσ. ἐν θαυµαστῷ ὄρει, Μελετίου στρατ. & τῶν σύν αὐτῷ µ. ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙ ΟΣ, Ἡ Γ Εὕρ. Τιµίας κεφ. ροδρόµου Κάρπου & Ἀλφαίου ἐκ τῶν 70 Ἀπ., Ἀλεξάνδρου ερβίση νεοµ. Θεσ. Ἰωάννου Ρώσου ὁµολ., Ἑλλαδίου ἱεροµ., Θεράποντος ἱεροµ. Εὐτυχοῦς Μελιτηνῆς, Ἐλικωνίδος µ., Νικήτα Χαλκηδόνος Θεοδοσίας Κων/τίσσης ὁσιοµ., Ὑποµονῆς ὁσίας Ἰσαακίου ὁσ., Ναταλίου µ., Ἐµµελείας ἁγ. µητρός Μεγ. Βασιλείου Ἑρµείου µάρτ., Εὐσεβίου µάρτ., Εὐσταθίου Κόλεως

43 Νηστεῖες µηνός Μαΐου ιακαινήσιµος Ἑβδοµάς (27-4 ἕως 3-5): κατάλυσις εἰς πάντα. Τήν 21ην: κατάλυσις ἰχθύος. Τήν 7ην, 9ην, 14ην, 16ην, 23ην, 28ην καί 30ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Κατά τόν Ἅγ. Νικόδηµο Ἁγιορείτη τήν περίοδο τοῦ εντηκοσταρίου καταλύεται ἔλαιον καί οἶνος εἰς ὅλας τάς Τετάρτας καί αρασκευάς. (Βλ. σχόλιο στόν 20όν Κανόνα τῆς Α Οἰκουµ. Συνόδου). Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 6:30 µ.µ. 21/5 Μεσοπεντηκοστή, ἑορτή τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας (δεξιό κλίτος Ἱ. Ναοῦ) ΜΑΪΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΗΧΟΣ ΟΡΘΡΟΥ 2 Ἑβρ. ιγ 7-16 Ἰωάν. β Ζωοδ. ηγῆς - 4 ράξ. ε Ἰωάν. κ Α - 8 Α Ἰωάν. α 1-7 Ἰωάν. ιθ 25-27, Εὐαγ. Ἰωάννου κα ράξ. στ 1-7 Μάρκ. ιε 43 - ιστ 8 β 18 ράξ. θ Ἰωάν. ε 1-15 Ε γ 21 ράξ. κστ 1, Ἰωάν. ζ Κων. & Ἑλένης - 25 Β Κορ. δ 6-15 Ἰωάν. δ 5-42 Ζ δ

44 Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ ΙΟΥΝ ΙΟ Σ 2008 ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ, Ἰουστίνου φιλοσόφου µ., Θεσπεσίου ὁµολ. Νικηφόρου Κόλεως, Κωνσταντίνου νεοµ. τοῦ ἐξ Ἀγαρηνῶν Λουκιλλιανοῦ & αύλης µαρτ. & 4 νηπίων ΑΟ ΟΣΙΣ ΕΟΡΤΗΣ ΑΣΧΑ, Μητροφάνους Κόλεως ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ, ωροθέου Τύρου, ἱεροµ. Νικάνδρου Ἱλαρίωνος ὁσ. τοῦ νέου (Μ. αλµάτων), Ἀττάλου ὁσ. θαυµατ. Θεοδότου Ἀγκύρας, Ζηναΐδος µάρτ., Σεβαστιανῆς ὁσ. ΑΓ. 318 ΑΤΕΡΩΝ (Α Οἰκ. Σύν.), Ἀν. λειψ. Θεοδώρου Στρατηλ. Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας, Ἀνανίου µ., Θέκλης παρθενοµ. Ἀλεξάνδρου & Ἀντωνίνης µ., Τιµοθέου ρούσης ἱεροµ. Βαρθολοµαίου & Βαρνάβα Ἀποστ., αναγίας Ἄξιον Ἐστίν Ὀνουφρίου ὁσ., έτρου τοῦ ἐν Ἄθῳ Ἀκυλίνης µάρτυρος, Ἀντιπάτρου Βόστρων ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟΝ, Ἐλισσαίου πρ., Μεθοδίου Kόλεως ὁµολ. ΤΗΣ ΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ, Ἀµώς πρ., Ἱερωνύµου ὁσ. ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΥΜΑΤΟΣ, αναγίας Φανερωµένης Λευκάδος Ἰσαύρου διακ., Βασιλείου & Ἰννοκεντίου Ἀθηναίων µ. Λεοντίου Αἰγίνης, Ὑπατίου, Θεοδούλου & Αἰθερίου µ. Ἰούδα ἀποστόλου, αϊσίου ὁσίου τοῦ µεγάλου Σύναξις αναγίας Ὁδηγήτριας, Μεθοδίου ατάρων Ἰουλιανοῦ µάρτ., Τερεντίου ἱεροµ., Νικήτα νεοµ. Νισυρίου Α ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ΑΓ. ΑΝΤΩΝ, Εὐσεβίου Σαµοσάτων, Ζήνωνος & Ζηνᾶ µ. Ἀγριππίνης µ., Ἀριστοκλέους πρεσβ., Βαρβάρου ὁσ. Ξηροµερίτου Γενέθλιον Ἰωάννου ροδρόµου, Ἀθανασίου τοῡ αρίου Φεβρωνίας ὁσιοµ., Ὀρεντίου µ., ιονυσίου ὁσ. ἐκ Κορησσοῦ αβίδ ὁσίου ἐν Θεσ/νίκῃ, Ἰωάννου Γοτθίας Σαµψών Ξενοδόχου ὁσ., Μαρκίου & Μαρκίας µαρτ. Εὕρεσις λειψ. Κύρου & Ἰωάννου τῶν Ἀναργύρων Β ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ΤΩΝ ΑΓΙΟΡ. ΑΤΕΡΩΝ, έτρου & αύλου ρωτοκορυφαίων Ἀπ. Σύναξις τῶν 12 Ἀποστόλων, Μιχαήλ τοῦ κηπουροῦ τοῦ Ἀθηναίου

45 Νηστεῖες µηνός Ἰουνίου Τήν 4ην: κατάλυσις ἰχθύος. Τήν 6ην καί 13ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Ἑβδοµάς Ἁγ. νεύµατος (16 ἕως 21-6): κατάλυσις εἰς πάντα. ερίοδος νηστείας Ἁγ. Ἀποστόλων (23ης ἕως 28ης): Τετάρτη καί αρασκευή: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). ευτέρα, Τρίτη, έµπτη, Σάββατο καί Κυριακή: κατάλυσις ἰχθύος, οἴνου καί ἐλαίου. Τήν 11ην: κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου. Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 7 µ.µ. 30 Ἰουνίου: ανήγυρις Ἱ. αρεκκλησίου Ἁγ. Ἀποστόλων Κανάρη ΙΟΥΝΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΟΡΘΡΟΥ ΗΧΟΣ 1 ράξ. ιστ Ἰωάν. θ 1-38 Η πλ. α 4 Ἑβρ. ζ 26 - η 2 Ἰωάν. ι 1-9 Ἀποδ. άσχα - 5 ράξ. α 1-12 Λουκ. κδ Ἀναλήψεως - 8 ράξ. κ 16-18, Ἰωάν. ιζ 1-13 Ι πλ. β 14 Α Θεσ. δ Ἰωάν. κα Ψυχοσάββατον - 15 ράξ. β 1-11 Ἰωάν. ζ η 12 εντηκοστῆς - 16 Ἐφεσ. ε 8-19 Ματθ. ιη Ἁγ. νεύµατος - 22 Ἑβρ. ια 33 - ιβ 2 Ματθ. ι 32-33, 37-38, Α πλ. δ ιθ Ρωµ. ιγ 11 - ιδ 4 Λουκ. α 1-25, 57-68, 76,80 Γεν. ροδρόµου - 29 Β Κορ. ια 21 - ιβ 9 Ματθ. ιστ Β α 30 Α Κορ. δ 9-16 Ματθ. θ 36 - ι Ἀποστόλων -

46 1 Τ 2 Τ Σ 6 Κ 78 Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ ΙΟΥΛ ΙΟ Σ 2008 Κοσµᾶ & αµιανοῦ τῶν Ἀναργύρων τῶν Ρωµαίων αναγίας ἐν Βλαχέρναις, Λάµπρου νεοµ., Κοΐντου µ. Ὑακίνθου µ., Ἀνατολίου Κόλεως, Γερασίµου ἐκ Μεγ. Χωρίου νέου ὁσιοµ. Ἀνδρέου Κρήτης, Μιχαήλ Χωνιάτη Ἀθηνῶν Ἀθανασίου ἐν Ἄθῳ, Λαµπαδοῦ ὁσ. Γ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ΤΩΝ ΑΓ. ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΩΝ, Σισώη ὁσ. τοῦ Μεγάλου Κυριακῆς µεγαλοµάρτυρος, Θωµᾶ ὁσίου ἐν Μαλεῷ ροκοπίου µεγαλ., Θεοφίλου Ζίχνης, Ἀναστασίου ἱεροµ. τοῦ γουναρᾶ αγκρατίου ἱεροµ., Μιχαήλ (ακνανᾶ) Ἀθηναίου νεοµ. Τῶν ἐν Νικοπόλει Ἀρµενίας 45 µ., Ἀπολλωνίου Σάρδεων Εὐφηµίας Μεγαλοµ., Ὄλγας ἰσαπ., Νεκταρίου ὁσιοµ. Βρυούλων ρόκλου & Ἱλαρίου µ., Βερονίκης τῆς αἱµορροούσης ΑΓ. ΑΤΕΡΩΝ ( Σύνοδ.), Σύναξις Ἀρχαγγ. Γαβριήλ Ἀκύλα ἀποστ., Ἰούστου µ., Νικοδήµου ὁσ. τοῦ Ἁγιορείτου Κηρύκου & Ἰουλίττης µ., Βλαδιµήρου ἰσαποστ. βασ. (Ρῶσος) Ἀθηνογένους ἱεροµάρτυρος, Φαύστου µάρτυρος Μαρίνης Μεγαλοµάρτ., Βερονίκης, Σπεράτου µαρτ. Αἰµιλιανοῦ µαρτ., αύλου, Θέης καί Οὐαλεντίνης µ. Μακρίνης & ίου ὁσ., Θεοδώρου Σαββαΐτου Ἐδέσσης (Συρία) Ε ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ροφήτου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου Συµεών τοῦ Σαλοῦ, αρθενίου Ἄρτης Μαρίας Μαγδαληνῆς Μυροφ., Μαρκέλλης παρθενοµ. τῆς Χιοπολίτιδος Φωκᾶ ἱεροµ., Ἰεζεκιήλ πρ., ελαγίας ὁσ. ἐν Τήνῳ Χριστίνης µεγαλοµ., Θεοφίλου Ζακυνθίου νεοµ. Ἡ Κοίµησις Ἁγ. Ἄννης µητρός Υ.Θ., Ὀλυµπιάδος διακόνου αρασκευῆς ὁσιοµάρτυρος, Ἑρµολάου ἱεροµ. ΣΤ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, αντελεήµονος µεγαλοµ. & ἰαµατικοῦ ροχόρου, Νικάνορος, Τίµωνος διακ., Εἰρήνης Χρυσοβαλάντου Καλλινίκου µ., Θεοδότης µ. & τέκνων αὐτῆς Σίλα, Σιλουανοῦ, Κρήσκεντος & Ἐπαινετοῦ ἐκ τῶν 70 ἀπ. Εὐδοκίµου τοῦ δικαίου, Ἰωσήφ τοῦ ἀπό Ἀριµαθαίας

47 Νηστεῖες µηνός Ἰουλίου Τήν 4ην, 9ην, 11ην, 16ην, 18ην, 23ην καί 30ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Τήν 2αν καί 25ην: κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου. Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 7 µ.µ. ΙΟΥΛΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΗΧΟΣ ΟΡΘΡΟΥ 1 Α Κορ. ιβ 27 - ιγ 8 Ματθ. ι 1, 5-8 Ἁγίων Ἀναργύρων - 6 Ρωµ. ε 1-10 Ματθ. στ Γ β 11 Β Κορ. στ 1-10 Λουκ. ζ Ἁγ. Εὐφηµίας - 13 Τίτ. γ 8-15 Ματθ. ε γ 17 Γαλ. γ 23 - δ 5 Μάρκ. ε Ἁγ. Μαρίνης - 20 Ἰακ. ε Ματθ. η 28 - θ 1 Ε δ 25 Γαλ. δ Λουκ. η Ἁγ. Ἄννης - 26 Γαλ. γ 23 - δ 5 Μάρκ. ε Ἁγ. αρασκευῆς - 27 Β Τιµ. β 1-10 Ματθ. θ 1-8 ΣΤ πλ. α

48 Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ T T Σ Κ A YGOYSTΟ Σ 2008 Ἡ ρόοδος Τ. Σταυροῦ, τῶν 7 παίδων Μακκαβαίων, Ἐλέσης Κυθήρων Ἀνακ. λειψ. Ἁγ. Στεφάνου, Θεοδώρου νεοµ. αρδανελλίων Ζ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, αλµατίου, Φαύστου & Ἰσαακίου ὁσ. Τῶν ἐν Ἐφέσῳ 7 παίδων, Εὐδοκίας ὁσίας Εὐσιγνίου µάρτ., Εὐγενίου ὁσ. τοῦ Αἰτωλοῦ Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ οµετίου ὁσιοµ., Νικάνορος ὁσ. θαυµ., Θεοδοσίου ὁσ. ἰαµατικοῦ Αἰµιλιανοῦ Κυζίκου, Μύρωνος Κρήτης, Τριανταφύλλου Ζαγορᾶς Ματθία ἀποστόλου, Ἁγίων 10 µαρτ. εἰς Χαλκή ύλη Η ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Λαυρεντίου ἀρχιδιακόνου Εὔπλου διακ., Νήφωνος Κόλεως, Ἀναστασίου ανερᾶ Φωτίου καί Ἀνικήτου, αµφίλου καί Καπίτωνος µαρτ. Μαξίµου ὁµολ., ωροθέου & οσιθέου ὁσ., Ξένης µοναχῆς Μιχαίου προφ., Συµεών τοῦ Τραπεζουντίου τοῦ Χρυσοχόου ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΥΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ιοµήδους µ., Τιµοθέου Εὐρίπου, Σταµατίου νεοµ. ἐκ ηλίου Θ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Μύρωνος µ., αύλου & Ἰουλιανῆς µ. Φλώρου & Λαύρου, Λέοντος & Ἕρµου µ. Ἀνδρέου µεγαλοµ. Στρατηλ., Θεοφάνους ὁσ. τοῦ θαυµ. Σαµουήλ πρ., Ἡλιοδώρου & οσᾶ µ., Ἀβραµίου ὁσ. (Ρῶσος) Θαδδαίου ἀποστόλου, Βάσσης & τέκνων αὐτῆς Ἀγαθονίκου & σύν αὐτῷ µαρτύρων Ἀπόδοσις Κοιµ. Ὑ.Θ., ρουσιωτίσσης, Εἰρηναίου Σιρµίου Ι ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Κοσµᾶ Ἐθνοµ. τοῦ Αἰτωλοῦ, Εὐτυχοῦς ἱεροµ. Τίτου ἀπ. Γορτύνης Κρήτης, Ἐπιφανίου, Μηνᾶ Κόλεως Ἀδριανοῦ & Ναταλίας µ., Ἰωάσαφ ὁσ., Ἀττικοῦ µ., Τιθόη ὁσ. Φανουρίου Μεγαλοµάρτυρος, οιµένος ὁσίου Μωυσέως ὁσ. τοῦ Αἰθίοπος, ιοµήδους, Λαυρεντίου µ. Ἀποτοµή κεφ. Ἰωάννου Βαπτιστοῦ, Θεοπίστης ὁσ. ἐξ. Αἰγίνης Ἀλεξάνδρου, Ἰωάννου, αύλου ατριαρχῶν Κόλεως ΙΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Κατάθεσις Τιµίας Ζώνης Ὑπεραγίας Θεοτόκου

49 Νηστεῖες µηνός Αὐγούστου ερίοδος νηστείας εκαπενταυγούστου (1ης ἕως 14ης): Ἀπό ευτέρας ἕως αρασκευῆς: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Σάββατα καί Κυριακάς: κατάλυσις µόνον οἴνου καί ἐλαίου. Τήν 6ην καί 15ην: κατάλυσις ἰχθύος. Τήν 20ην, 22αν, 27ην καί 29ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 6.30 µ.µ. ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΗΧΟΣ ΟΡΘΡΟΥ 3 Ρωµ. ιε 1-7 Ματθ. θ Ζ πλ. β 6 Β έτρ. α Ματθ. ιζ 1-9 Μεταµορφώσεως - 10 Α Κορ. α Ματθ. ιδ Η βαρύς 15 Φιλιπ. β 5-11 Λουκ. ι 38-42, ια Κοίµ. Θεοτόκου - 17 Α Κορ. γ 9-17 Ματθ. ιδ Θ πλ. δ 23 Φιλιπ. β 5-11 Λουκ. ι 38-42, ια Ἀποδ. Κοιµήσεως - 24 Α Κορ. δ 9-16 Μάτθ. ιζ Ι α 29 ράξ. ιγ Μάρκ. στ Ἀποτ. Κεφ. ροδρ Ἑβρ. θ 1-7 Ματθ. ιη ΙΑ β

50 1 2 Τ 3 Τ Σ 7 Κ 8 9 Τ 10 Τ Σ 14 Κ Τ 17 Τ Σ 21 Κ Τ 24 Τ Σ 28 Κ Τ Ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου, Συµεών ὁσ. τοῦ Στυλίτου, Μελετίου ὁσ. Μάµαντος µ., Ἰωάννου Νηστευτοῦ Κόλεως, ιοµήδους µ. Ἀνθίµου ἱεροµάρτυρος, Θεοκτίστου ὁσίου Βαβύλα ἱερ., Μωϋσέως πρ., Ἐρµιόνης θυγ. ἀπ. Φιλίππου Ζαχαρίου προφήτου, Ἀβδαίου ερσίδας Ἀνάµνησις τοῦ ἐν Χώναις θαύµατος Ἀρχ. Μιχαήλ, Καλοδότης µ. ΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ, Σώζοντος µ., Κασσιανῆς τῆς Ὑµνογράφου Τό Γενέθλιον τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας Σύναξις Θεοπατόρων Ἰωακείµ & Ἄννης Μηνοδώρας, Μητροδώρας, Νυµφοδώρας µαρτύρων Θεοδώρας ὁσίας, Εὐφροσύνου ὁσίου µάγειρος Αὐτονόµου, Κουρνούτου ἱεροµ., Ἰουλιανοῦ πρεσβ. Ἐγκαίνια Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, Ἀριστείδου τοῦ φιλοσόφου ΥΨΩΣΙΣ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ Νικήτα µεγαλοµ., Φιλοθέου, Βησσαρίωνος Λαρίσης Εὐφηµίας µεγαλοµάρτυρος, Μελιτίνης µάρτυρος Σοφίας, ίστεως, Ἐλπίδος καί Ἀγάπης µαρτύρων Εὐµενίου ἐπ. Γορτύνης, Ἀριάδνης µάρτ., Ρωµύλου ὁσ. Τροφίµου, Σαββατίου, ορυµέδοντος µαρτύρων Εὐσταθίου µεγαλοµ. & συνοδείας, Ἱλαρίωνος νεοµ. Kρητός ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ, Κοδράτου ἀπ., Ἰωνᾶ προφ. σεπτεµ βριο Σ 2008 Φωκᾶ ἱεροµ. ἐπ. Σινώπης, Φωκᾶ τοῦ κηπουροῦ Σύλληψις Τιµ. ροδρόµου, Ξανθίππης & ολυξένης ὁσ. αναγίας Μυρτιδιωτίσσης, Θέκλης πρωτοµ. & ἰσαπ. Εὐφροσύνης ὁσ., αφνουτίου πατρός αὐτῆς Μετάστασις Ἰωάννου Θεολόγου, Νείλου Καλαβροῦ Καλλιστράτου µ., Ἀριστάρχου, Ἀκυλίνης νεοµ. ἐκ Ζαγκλιβερίου Α ΛΟΥΚΑ, Χαρίτωνος ὁµολ., Αὐξεντίου ὁσ. τοῦ ἐν Κύπρῳ Κυριακοῦ ὁσ. Ἀναχωρητοῦ, Μαλαχία ν. ὁσιοµ. Ρόδου Γρηγορίου ἱεροµ. Ἀρµενίας τοῦ φωτιστοῦ

51 Νηστεῖες µηνός Σεπτεµβρίου Τήν 3ην, 5ην, 10ην, 12ην, 17ην, 19ην, καί 24ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Τήν 14ην καί 26ην: κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου. Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 6.00 µ.µ. ΣΕΤΕΜΒΡΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΟΡΘΡΟΥ ΗΧΟΣ 1 Α Τιµ. β 1-7 Λουκ. δ Ἑορτῆς - 7 Γαλ. στ Ἰωάν. γ Α γ 8 Φιλιπ. β 5-11 Λουκ. ι 38-42, ια Γεν. Θεοτόκου - 14 Α Κορ. α Ἰωάν. ιθ 6-11, 13-20, Ὑψ. Τιµ. Σταυροῦ , Γαλ. β Μάρκ. η 34 θ 1 Γ πλ. α 23 Γαλ. δ Λουκ. α 5-25 Συλ. Ἰ. ροδρόµου - 26 Α Ἰωάν. δ Ἰωάν. ιθ 25-27, κα Μετ. Ἰ. Θεολόγου - 28 Β Κορ. δ 6-15 Λουκ. ε 1-11 πλ. β

52 1 Τ Σ 5 Κ 67 Τ Τ Σ Κ Τ Τ Σ Κ TT Σ Κ TΤ Ἀνανίου ἀπ. ἐκ τῶν Ο, Ρωµανοῦ Μελωδοῦ Κυπριανοῦ καί Ἰουστίνης µαρτ., Θεοφίλου ὁσ. ὁµολογ. ιονυσίου Ἀρεοπαγίτου ἱεροµ. πολιούχου Ἀθηνῶν Ἱεροθέου Ἀθηνῶν, οµνίνης, Βερενίκης & ροσδόκης µ. Β ΛΟΥΚΑ, Χαριτίνης µ., Μεθοδίας ὁσ. τῆς ἐν Κιµώλῳ Θωµᾶ ἀποστ., Μακαρίου νέου ὁσιοµ. ἐκ Κίου Βιθυνίας Σεργίου & Βάκχου µεγαλοµ., ὁσ. Ἰωάννου & Λεοντίου ελαγίας ὁσίας, ελαγίας παρθένου, Ταϊσίας ὁσίας Ἰακώβου ἀπ. τοῦ Ἀλφαίου, Ἀνδρονίκου & Ἀθανασίας ὁσ. Εὐλαµπίου & Εὐλαµπίας µαρτ., Θεοφίλου ὁσ. ὁµολογ. Φιλίππου ἀποστ., Θεοφάνους ὁµολ. τοῦ Γραπτοῦ Νικαίας ΛΟΥΚΑ (Θεοφ. ατ. Ζ Οἰκ. Σύν.), ρόβου, Ταράχου µ. Κάρπου, απύλου µ., Βενιαµίν διακ. µ., Χρυσῆς νεοµ. Μογλενῶν ΟΚΤΩ ΒΡΙΟ Σ 2008 Γερβασίου, Κοσµᾶ Μελωδοῦ, αρασκευῆς ὁσ. Ἐπιβατινῆς Λουκιανοῦ πρεσβ. Ἀντιοχείας, Σαβίνου ὁσ. Λογγίνου Ἑκατοντάρχου, Μαλοῦ, Σαβίνου ὁσίων Ὠσηέ προφ., Ἀνδρέου ὁσιοµ. τοῦ ἐν τῇ Κρίσει Λουκᾶ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ, Μαρίνου τοῦ γέροντος µ. Γ ΛΟΥΚΑ, Ἰωήλ πρ., Σαδώθ ἐπ. & 120 σύν αὐτῷ µ. ἐν ερσίδι Ἀρτεµίου µεγαλοµ., Ματρώνης ὁσ. Χιοπολ., Γερασίµου Κεφαλ. ὁσ. Ἱλαρίωνος ὁσ. Μεγάλου, Φιλοθέου ὁσ., Σωκράτους ἱεροµ. Ἀβερκίου ἰσαπ. Ἱεραπόλεως, Γλυκερίας µάρτ. Ἰακώβου ἀποστ. τοῦ ἀδελφοθέου, Ἰγνατίου Kόλεως Ἀρέθα µεγαλοµάρτυρος, Σεβαστιανῆς µάρτυρος Μαρκιανοῦ & Μαρτυρίου τῶν Νοταρίων, Ταβιθᾶς ἐλεήµονος ΣΤ ΛΟΥΚΑ, ηµητρίου Μεγαλοµάρτ. τοῦ Μυροβλύτου Νέστορος µάρτυρος, ρόκλης συζ. τοῦ ιλάτου Ἁγ. Σκέπης Θεοτόκου, Στεφάνου ὁσ. Σαββαΐτου ( Ἐθν. ἑορτή) Ἀναστασίας ὁσιοµ. τῆς Ρωµαίας, Ἀβραµίου ὁσ. & Μαρίας Ζηνοβίου & Ζηνοβίας µ., Κλεόπα & Ἀρτεµᾶ ἐκ τῶν Ο ἀπ. Στάχυος, Ἀπελλοῦ, Ἀριστοβούλου ἐκ τῶν Ο ἀπ.

53 Νηστεῖες µηνός Ὀκτωβρίου Τήν 1ην, 3ην, 8ην, 10ην, 15ην, 17ην, 22αν, 24ην, 29ην καί 31ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 6.00 µ.µ. 20 Ὀκτωβρίου: ανήγυρις Ἁγ. Γερασίμου (ἀριστ. κλίτος Ἱ. Ναοῦ) ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΗΧΟΣ ΟΡΘΡΟΥ 3 ράξ. ιζ Λουκ. στ ιον. Ἀρεοπαγίτου - 5 Β Κορ. στ 1-10 Λουκ. στ Ε βαρύς 12 Τίτ. γ 8-15 Λουκ. η 5-15 ΣΤ πλ. δ 18 Κολ. δ 5-11, Λουκ. ι Εὐαγγ. Λουκᾶ - 19 Β Κορ. θ 6-11 Λουκ. ζ Ζ α 23 Γαλ. α Ματθ. ιγ Ἰακώβου Ἀδελφ Β Τιµ. β 1-10 Λουκ. η Η β 28 Ἑβρ. θ 1-7 Λουκ. ι 38-42, ια Ἁγ. Σκέπης -

54 1 Σ 2 Κ 3 4 Τ 5 Τ Σ 9 Κ Τ 12 Τ Σ 16 Κ Τ 19 Τ Σ 23 Κ Τ 26 Τ Σ 30 Κ Κοσµᾶ & αµιανοῦ Ἀναργ. & Θεοδότης µητρός αὐτῶν Ε ΛΟΥΚΑ, Ἀκινδύνου, ηγασίου, Ἀφθονίου, Ἐλπιδοφόρου... µ. Ἀνακοµιδή λειψ. Ἁγ. Γεωργίου & Ἀποστόλου νεοµ. Βόλου Ἰωαννικίου ὁσ., Νικάνδρου Μύρων, Ἑρµαίου πρεσβ. ἱεροµ. Γαλακτίωνος & Ἐπιστήµης µ., Ἑρµᾶ & Λίνου ἐκ τῶν Ο ἀπ. αύλου ἀρχιεπ. Κόλεως, Λουκᾶ ὁσ., ηµητριανοῦ Κύπρου Τῶν ἐν Μελιτηνῇ 33 µαρτ., Λαζάρου ὁσ. τοῦ Γαλησιώτου Σύν. Ἀρχιστρ. Μιχαήλ & Γαβριήλ & λοιπῶν Ἀσωµάτων υνάµεων Ζ ΛΟΥΚΑ, Νεκταρίου Αἰγίνης, Θεοκτίστης τῆς Λεσβίας ὁσ. Ἀρσενίου ὁσίου τοῦ Καππαδόκη, Ὀρέστου µάρτ. Μηνᾶ µεγαλοµ., Βίκτωρος, Βικεντίου διακόνου µαρτ. Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήµονος, Νείλου ὁσ. τοῦ Μυροβλήτου ΝΟ εµ βριο Σ 2008 Ἰωάννου Χρυσοστόµου Κόλεως & µητρός αὐτοῦ Ἀνθούσης Φιλίππου τοῦ Ἀποστ., Κωνσταντίνου νεοµ. τοῦ Ὑδραίου Γουρία, Σαµωνᾱ & Ἀβίβου µαρτύρων καί ὁµολογητῶν Ματθαίου Ἀποστόλου & Εὐαγγελιστοῦ Γρηγορίου Νεοκαισαρείας, Μαξίµου & Γενναδίου ἀρχιεπ. Κόλεως λάτωνος µεγαλοµ., Ἀναστασίου νεοµ. ἐκ αραµυθίας Ἠπείρου Ἀβδιοῦ προφ., Ἠλιοδώρου & Ἀγαπίου µαρτύρων Γρηγορίου εκαπολίτου ὁσ., ρόκλου πατρ. Kόλεως ΤΑ ΕΙΣΟ ΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ Φιλήµονος, Ἀρχίππου, Ὀνησίµου ἐκ τῶν Ο ἀποστ. Θ ΛΟΥΚΑ, Ἀµφιλοχίου ἐπ. Ἰκονίου, Ἰσχυρίωνος ἐπ. Κλήµεντος Ρώµης, έτρου Ἀρχιεπ. Ἀλεξανδρείας Αἰκατερίνης µεγαλοµ. & πανσόφου, Μερκουρίου µεγαλοµ. Στυλιανοῦ ὁσ., Νίκωνος τοῦ Μετανοεῖτε (προστ. Λακωνίας) Ἰακώβου µεγαλοµ. τοῦ έρσου, ινουφρίου, Ναθαναήλ ὁσ. Στεφάνου τοῦ Νέου ὁσ. ὁµολ., Εἰρηνάρχου µ. Φαίδρου µ., Μάρκου ὁσ., ιονυσίου Κορίνθου ἱεροµ. Ἀνδρέου ἀποστ. τοῦ ρωτοκλήτου, Φρουµεντίου Ἀβησσυνίας

55 Νηστεῖες µηνός Νοεµβρίου Τήν 5ην καί 7ην: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). ερίοδος νηστείας Χριστουγέννων (15-11 ἕως 24-12): Τετάρτη καί αρασκευή: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). ευτέρα, Τρίτη, έµπτη, Σάββατο καί Κυριακή: κατάλυσις ἰχθύος (µέχρι 17-12), οἴνου καί ἐλαίου. Τήν 12ην: κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου. Τήν 14ην καί 21ην: κατάλυσις ἰχθύος. (Κατά παράδοσιν δέν καταλύεται ἰχθύς καί ἀπό 15ης ἕως 20ης). Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 5.00 µ.µ. 3-11: ανηγυρικὴ Ἀγρυπνία Ἀνακομ. Ἱ. Λειψ. Ἁγ.Γεωργίου 9-11: ανήγ. Ἱ. αρεκκλ. Ἁγ.Νεκταρίου τῆς Στέγης Γερόντων ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΟΡΘΡΟΥ ΗΧΟΣ 1 Α Κορ. ιβ 27- ιγ 8 Ματθ. ι 1, 5-8 Ἁγ. Ἀναργύρων - 2 Γαλ. α Λουκ. ιστ Θ γ 8 Ἑβρ. β 2-10 Λουκ. ι αµµ. Ταξιαρχῶν - 9 Γαλ. β Λουκ. η Ι δ 13 Ἑβρ. ζ 26- η 2 Ἰωάν. ι 9-16 Ἰω. Χρυσοστόµου - 14 Α Κορ. δ 9-16 Ἰωάν. α Ἀποστ. Φιλίππου - 16 Ρωµ. ι 11- ια 2 Ματθ. θ 9-13 ΙΑ πλ. α 21 Ἑβρ. θ 1-7 Λουκ. ι 38-42, Εἰσόδια Θεοτόκου - ια Ἐφεσ. β 4-10 Λουκ. ιβ Α πλ. β 25 Γαλ. γ 23-δ 5 Μάρκ. ε Ἁγ. Αἰκατερίνης - 30 Α Κορ. δ 9-16 Ἰωάν. α Β βαρύς

56 1 2 Τ 3 Τ Σ 7 Κ 8 9 Τ 10 Τ Σ 14 Κ Τ 17 Τ Σ 21 Κ T 24 T Σ 28 Κ T 31 T Ναούµ προφ., Φιλαρέτου ὁσ. τοῦ ἐλεήµονος Ἀββακούµ προφήτου, Μυρόπης µάρτυρος τῆς ἐν Χίῳ Σοφονίου πρ., Ἀγγελῆ νεοµ., Θεοδώρου Ἀλεξανδρείας Βαρβάρας µεγαλοµ., Ἰωάννου αµασκηνοῦ Σάββα ὁσίου τοῦ ἡγιασµένου, ιογένους µάρτ. Νικολάου Μύρων Λυκίας τοῦ θαυµατουργοῦ Ι ΛΟΥΚΑ, Ἀµβροσίου Μεδιολάνων, Γερασίµου ἀσκ. ἐξ Εὐβοίας αταπίου ὁσ., Σωσθένους, Ἀπολλώ, Κηφᾶ, Τυχικοῦ κ.λπ. O Ἀπ. Σύλληψις Ἁγίας Ἄννης, Ἄννης πρ. (µητρός προφ. Σαµουήλ) Μηνᾶ τοῦ καλλικελάδου τοῦ Ἀθηναίου, Ἑρµογένους, Εὐγράφου µ. ανιήλ & Λουκᾶ νέου τῶν Στυλιτῶν, Μείρακος µάρτ. ΕΚΕΜ ΒΡΙΟ Σ 2008 Σπυρίδωνος Τριµυθοῦντος θαυµατ., Ἰωάννου ὁσ. Ζιχνῶν Εὐστρατίου, Αὐξεντίου, Εὐγενίου, Μαρδαρίου, Ὀρέστου µ. ΙΑ ΛΟΥΚΑ, ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΡΟΑΤΟΡΩΝ, Θύρσου, Λευκίου µ. Ἐλευθερίου ἱεροµάρτυρος καί µητρός αὐτοῦ Ἀνθίας Ἀγγαίου προφ., Θεοφανοῦς βασιλ., Μοδέστου Ἱεροσολύµων ( 634) ιονυσίου ἐπ. Αἰγίνης θαυµατ., ανιήλ προφ. & Ἁγ. Τριῶν αίδων Σεβαστιανοῦ καί Ζωῆς κ.λπ. µαρτ., Φωκᾶ µάρτυρος Ἀγλαΐας τῆς Ρωµαίας & Βονιφατίου µαρτ., Ἄρεως µάρτ. Ἰγνατίου ἱεροµ. τοῦ Θεοφόρου, Φιλογονίου ὁσ. Ἀντιοχείας ΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ, Ἰουλιανῆς & τῶν σύν αὐτῇ 500 µ. Ἀναστασίας Φαρµακολυτρίας, Θεοδότης & 3 παίδων αὐτῆς µ. Τῶν Ἁγ. έκα Μαρτ. Κρήτης, Ναούµ θαυµ. φωτιστοῦ Βουλγαρίας Εὐγενίας ὁσιοπαρθενοµ., Φιλίππου µ. πατρός αὐτῆς Η ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου, Εὐθυµίου Σάρδεων ἱεροµ. & ὁµολ. Στεφάνου πρωτοµ. & Ἀρχιδιακόνου, Θεοδώρου τοῦ Γραπτοῦ ΜΕΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ, Τῶν ἁγ. ισµυρίων µ. ἐν Νικοµηδείᾳ Τῶν ἁγίων Νηπίων ὑπό Ἡρώδου ἀναιρεθ. Ἀνυσίας ὁσιοµ. ἐν Θεσ/νίκῃ, Γεδεών τοῦ ἐν Τυρνάβῳ νέου ὁσιοµ. Μελάνης ὁσ. τῆς Ρωµαίας, Ζωτικοῦ τοῦ Ὀρφανοτρόφου

57 Νηστεῖες µηνός εκεµβρίου ερίοδος νηστείας Χριστουγέννων (ἕως 24-12): Τετάρτη καί αρασκευή: νηστεία (δέν καταλύεται ἔλαιον). ευτέρα, Τρίτη, έµπτη, Σάββατο καί Κυριακή: κατάλυσις ἰχθύος (µέχρι 17-12), οἴνου καί ἐλαίου. Τήν 5ην, 12ην καί 17ην: κατάλυσις οἴνου καί ἐλαίου. Ἀπό µέχρι καί 4-1: κατάλυσις εἰς πάντα. Ὁ Ἑσπερινὸς ἀρχίζει στὶς 5.00 µ.µ. 4 Δεκεμβρίου: ανήγυρις Θαύματος Ἁγ. Βαρβάρας στὸ Ἱ. αρεκκλήσιο Ἁγ. Ἀποστόλων Κανάρη ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ Ἀíáãíþóµáôá Êõñéáêῶí êáß µåãüëùí ἑïñôῶí ΗΜ. ΑΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΟΡΘΡΟΥ ΗΧΟΣ 4 Γαλ. γ 23- δ 5 Μάρκ. ε Ἁγ. Βαρβάρας - 5 Γαλ. ε 22- στ 2 Ματθ. ια Σάββα ἡγιασµένου - 6 Ἑβρ. ιγ Λουκ. στ Ἁγ. Νικολάου - 7 Ἐφεσ. δ 1-7 Λουκ. ιγ Γ πλ. δ 9 Γαλ. δ Λουκ. η Ἁγ. Ἄννης - 12 Ἐφεσ. ε 8-19 Ἰωάν. ι 9-16 Ἁγ. Σπυρίδωνος - 14 Κολ. γ 4-11 Λουκ. ιδ α 15 Β Τιµ. α 8-18 Μάρκ. β 23-γ 5 Ἁγ. Ἐλευθερίου - 21 Ἑβρ. ια 9-10, Ματθ. α 1-25 Ε β 25 Γαλ. δ 4-7 Ματθ. β 1-12 Χριστούγεννα - 26 Ἑβρ. β Ματθ. β Σύναξις Θεοτόκου - 27 ράξ. στ 8- ζ 5, Ματθ. ιβ Ἁγ. Στεφάνου - 28 Γαλ. α Ματθ. β ΣΤ γ

58 Χρήσιµα τηλέφωνα Ἱ. Ναοῦ Ἁγ. Γεωργίου Fax Ἱ. αρ. Ἁγ. Ἀποστόλων Στέγης Γερόντων Fax ιευθύνσεις Ἱ. Ναὸς Ἁγ. Γεωργίου Κυψέλης λατ. Ἁγ. Γεωργίου καὶ Ἰθάκης Ἀθήνα Ἱ. αρεκκλήσιον Ἁγ. Ἀποστόλων (Κανάρη) Ἁγ. Ἀποστόλων Ἀθήνα Στέγη Γερόντων Ἱ. Ναοῦ Ἁγ. Γεωργίου Κυψέλης Κεφαλληνίας Ἀθήνα Ἀριθµ.Λογ.: Ἐθνικὴ Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος 168/

59 Ὀνοματεπώνυμο Τηλέφωνο

60 Ὀνοματεπώνυμο Τηλέφωνο

61 Ὀνοματεπώνυμο Τηλέφωνο

62 Ὀνοματεπώνυμο Τηλέφωνο

63 Ὀνοματεπώνυμο Τηλέφωνο

64 Χ Ο Ρ Η Γ Ο Σ Ἐξώφυλλο Ὁ Ἅγιος Γεώργιος Φορητή εἰκόνα Ἱ. Ν. Ἁγίου Γεωργίου Κυψέλης Ἔργον Δημ. ελεκάση Κείμενα καί ἐπιμέλεια ἐκδόσεως: Ἀρχιμ. Φιλόθεος Νικολάκης Ἐκδοτική παραγωγή Τηλ