Ο ρόλος της δίαιτας στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της NAFLD.

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ο ρόλος της δίαιτας στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της NAFLD."

Κλειώ Βιλαέτης
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Μη Aλκοολική Λιπώδης Νόσος του Ήπατος. Μία ολιστική προσέγγιση. Ο ρόλος της δίαιτας στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της NAFLD. Χάρης Δημοσθενόπουλος MMedSc.PhDc Κλινικός Διαιτολόγος-Βιολόγος Προϊστάμενος Διαιτολογικού Τμήματος Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό» Μέλος ΔΣ EΔΕ & Μέλος Committee DNSG Aθήνα,

3 ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ NAFLD ΣΕ ΝΕΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ Ο επιπολασμός της νόσου αυξάνεται με ταχύ ρυθμό ως επακόλουθο του αυξανόμενου επιπολασμού της παχυσαρκίας και του μεταβολικού συνδρόμου Η νόσος θεωρείται η συχνότερη αιτία αύξησης των ηπατικών ενζύμων στις δυτικές χώρες Koebnick C et al. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2009;48:

4 Association of Nonalcoholic Fatty Liver Disease With Visceral Adiposity but Not Coronary Artery Calcification in the Elderly. Jacobs, K., Brouha, S., Bettencourt, R., Barrett-Connor, E., Sirlin, C., Loomba, R. Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) αποτελεί μία από τις συνηθέστερες ηπατικές νόσους στο δυτικό κόσμο με επιπολασμό της τάξης του 20-40% στο γενικό πληθυσμό. Η διάγνωσή της βασίζεται στην ανεύρεση επηρεασμένων δεικτών ηπατικής βιοχημείας καθώς και στην ανίχνευση λίπους στο ήπαρ με απεικονιστικές μεθόδους. Η πρόγνωση της NAFLD εξαρτάται από την παρουσία φλεγμονής (μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα, NASH) ή ίνωσης/κίρρωσης, που καθορίζουν την ανάγκη θεραπευτικής παρέμβασης. Clin Gastroenterol Hepatol; 2016

H επίδραση της διατροφής στην παρουσία και διαχείριση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) αποτελεί μια παθολογική οντότητα που περιλαμβάνει την

5 H επίδραση της διατροφής στην παρουσία και διαχείριση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) αποτελεί μια παθολογική οντότητα που περιλαμβάνει την απλή ηπατική στεάτωση και τη μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH). Ορίζεται ως η συσσώρευση λίπους στο 5 10% της συνολικής μάζας των ηπατοκυττάρων, η οποία δεν οφείλεται σε υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ. Σχετίζεται ισχυρά με τα χαρακτηριστικά του μεταβολικού συνδρόμου, ενώ κυρίαρχη θέση στην παθογένεια της νόσου κατέχει η αντίσταση στην ινσουλίνη, κάνοντας εμφανή την άμεση σχέση της νόσου με καταστάσεις όπως η διαταραγμένη ανοχή γλυκόζης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο σακχαρώδης διαβήτης.

9 H επίδραση της διατροφής στην παρουσία και διαχείριση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος Η διατροφή φαίνεται πως κατέχει σημαντική θέση τόσο ως παράγοντας κινδύνου της νόσου όσο και ως θεραπευτικό μέσο.

12 H επίδραση της διατροφής στην παρουσία και διαχείριση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος Kυρίαρχη θέση στην παθογένεια της νόσου κατέχει η αντίσταση στην ινσουλίνη, κάνοντας εμφανή την άμεση σχέση της νόσου με καταστάσεις όπως η διαταραγμένη ανοχή γλυκόζης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο σακχαρώδης διαβήτης. Ένας συνήθης μηχανισμός, μέσω του οποίου η διατροφή μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση και εξέλιξη της NAFLD, είναι η ανάπτυξη παχυσαρκίας αφού τo χρόνιο θετικό ενεργειακό ισοζύγιο επάγει την εμφάνιση του υπέρβαρου και το υπερβάλλον σωματικό βάρος με τη σειρά του, συνοδευόμενο από ποικίλες μεταβολικές διαταραχές, δίνει το έναυσμα για την εμφάνιση της NAFLD.

Τυπικός ασθενής με NAFLD Άντρας, 50-60 ετών Παχυσαρκία-ΔΜΣ Υψηλή Περίμετρος μέσης Διαβήτης Δυσλιπιδαιμία Μεταβολικό σύνδρομο Υπέρταση Μεταβολικές παράμετροι

13 Τυπικός ασθενής με NAFLD Άντρας, ετών Παχυσαρκία-ΔΜΣ Υψηλή Περίμετρος μέσης Διαβήτης Δυσλιπιδαιμία Μεταβολικό σύνδρομο Υπέρταση Μεταβολικές παράμετροι σχετιζόμενοι με NASH Επιπολασμός NAFLD στον Δυτικό κόσμο: 20-40% Younossi ZM et al. Hepatology 2015 Loomba R et al. Nat Rev Gastroenterol Hepatol 2013;10:

15 Η απώλεια βάρους μέσω μείωσης της θερμιδικής πρόσληψης φαίνεται να είναι το πρώτο βήμα αντιμετώπισης της NAFLD, καθώς θεωρείται ότι οδηγεί σε μείωση της ηπατικής παροχής ελεύθερων λιπαρών οξέων, αύξηση της ινσουλινοευαισθησίας και σε μείωση της φλεγμονής.

23 ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΙΤΑ ΚΑΙ NAFLD Μεγαλύτερη συμμόρφωση στη μεσογειακή διατροφή σχετίζεται με μικρότερο κίνδυνο παρουσίας σοβαρής στεάτωσης και NASH σε ασθενείς με NAFLD Katsagoni C et al. Clinical Metabolism 2017;68: Zelber-Sagi S et al. Liver International 2017;1-14 Kontogianni M et al. Clin Nutr 2013;1-6 Aller R et al. Nutr Hosp 2015;32:

31 Zelber-Sagi et al οι ασθενείς με NAFLD έτειναν να καταναλώνουν περισσότερα αναψυκτικά, και μάλιστα τη διπλάσια ποσότητα υδατανθράκων από αυτά, σε σχέση με τους υγιείς μάρτυρες Assy et al το 80% των ασθενών κατανάλωνε υπερβολική ποσότητα αναψυκτικών (>50 g ζάχαρης/ημέρα), σε αντίθεση με μόνο το 20% των υγιών μαρτύρων. Abid A, et al. το 80% των ασθενών παρουσίαζε υπερβολική κατανάλωση αναψυκτικών (>500 ml/ημέρα) ενώ αντίστοιχη πρόσληψη εμφάνισε μόνο το 17% των υγιών ατόμων ΣΧΕΣΗ NAFLD ME KATANAΛΩΣΗ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΩΝ Η κατανάλωση αναψυκτικών μπορούσε να προβλέψει την παρουσία λιπώδους ήπατος ανεξάρτητα από την παρουσία μεταβολικού συνδρόμου, τον βαθμό ινσουλινοαντίστασης και τα επίπεδα της CRP

34 Zelber-Sagi et al Βρήκαν μία σημαντική διαφορά στην πρόσληψη πρωτεΐνης, με τους ασθενείς να καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες από τους υγιείς εθελοντές-η αυξημένη κατανάλωση όλων των τύπων κρέατος σχετιζόταν με αυξημένη NAFLD, ενώ η κατανάλωση πρωτεΐνης από ψάρια πλούσια σε ω-3 με μειωμένη Sathiaraj et al. Ο δείκτης μάζας σώματος, η περίμετρος μέσης και το ποσοστό πρόσληψης λίπους επί της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης σχετίζονταν με αυξημένη πιθανότητα παρουσίας της νόσου Επιδημιολογική μελέτηςknhanes Cortez-Pinto et al Η πρόσληψη υδατανθράκων σχετίστηκε θετικά με τα επίπεδα των ηπατικών τρανσαμινασών ενώ η συνολική πρόσληψη λίπους αρνητικά, με το χαμηλότερο επίπεδο ηπατικών ενζύμων να παρατηρείται σε πρόσληψη υδατανθράκων που αντιστοιχεί στο 50 60% της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης Οι ασθενείς με NASH εμφάνισαν υψηλότερη πρόσληψη μονοακόρεστων λιπαρών οξέων και ω-6 λιπαρών οξέων και αντίστοιχα υψηλότερο λόγο πρόσληψης ω-6/ω-3 λιπαρών οξέωνσυγκριτικά με τους υγιείς μάρτυρες

35 Oya J, et al. Η πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων (εικοσαπενταενοϊκού οξέος [(ΕΡΑ) ή εικοσαπενταενοϊκού και δοκοσαεξαενοϊκού οξέος μαζί (EPA+DHA)] συσχετίστηκε αρνητικά με την πιθανότητα παρουσίας NAFLD στους άνδρες της μελέτης Musso et al Οι ασθενείς κατανάλωναν σημαντικά χαμηλότερη ποσότητα πολυακόρεστων λιπαρών οξέων και μεγαλύτερη ποσότητα κορεσμένων λιπαρών οξέων και διαιτητικής χοληστερόλης σε σύγκριση με τους μάρτυρες Toshimitsu K, et al. Τα άτομα με NASH ανέφεραν υψηλότερη πρόσληψη υδατανθράκων, χαμηλότερη πρόσληψη πρωτεΐνης και χαμηλότερο λόγο πρόσληψης πολυακόρεστων/κορεσμένων λιπαρών οξέων σε σχέση με τους ασθενείς με απλή στεάτωση Abdelmalek et al Συνήθης κατανάλωση σημαντικής ποσότητας φρουκτόζης φαίνεται πως επιδεινώνει τον ηπατικό τραυματισμό και προωθεί την εξέλιξη της ίνωσης στη NAFLD

37 ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ NAFLD Katsagoni et al. Metabolism 2017;68:

42 ΔΙΑΙΤΑ-ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ NAFLD Katsagoni C et al. Metabolism 2017;68:

Συμπερασματικά Η απώλεια σωματικού βάρους αποτελεί το πρώτο βήμα αντιμετώπισης της NAFLD είτε επιτυγχάνεται μόνο με δίαιτα είτε με συνδυασμό δίαιτας και άσκησης Η

48 Συμπερασματικά Η απώλεια σωματικού βάρους αποτελεί το πρώτο βήμα αντιμετώπισης της NAFLD είτε επιτυγχάνεται μόνο με δίαιτα είτε με συνδυασμό δίαιτας και άσκησης Η σύσταση της δίαιτας κατέχει ουσιαστικό ρόλο στην πρόληψη και στη διαχείριση της NAFLD ενώ πολλά είναι τα διατροφικά συστατικά που την επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά

49 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας ΧΑΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΠΟΥΛΟΣ 25/2/2018

Σχετικά έγγραφα

Ιωάννα Χρανιώτη 1, Νικόλαος Κατζηλάκης 2, Δημήτριος Σαμωνάκης 2, Γρηγόριος Χλουβεράκης 1, Ιωάννης Μουζάς 1, 2, Ευτυχία Στειακάκη 1, 2

Μη αλκοολική λιπώδης διήθηση ήπατος σε παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες μετά από θεραπεία για οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία και λέμφωμα της παιδικής ηλικίας Ιωάννα Χρανιώτη 1, Νικόλαος Κατζηλάκης 2,