ΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ

Transcript

1 ΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ

2

3 ΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ

4 Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΦΡΑΣΗ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ. Η ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΦΙΔΙ ΣΕ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΑΝΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ, ΧΟΡΟΓΡΑΦΙΑ ΡΑΛΛΟΥΣ ΜΑΝΟΥ ΚΑΙ ΣΚΗΝΙΚΑ- ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ ΝΙΚΟΛΗ ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΥ-ΓΚΙΚΑ. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΟΡΟΔΡΑΜΑ, ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΚΗΝΕΣ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ, ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΡΔΕΛΛΑ. ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΜΑΚΕΤΑ ΤΟΥ ΣΚΗΝΙΚΟΥ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΗ ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΥ-ΓΚΙΚΑ Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΙΘΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ 2010

5 Περιεχόμενα Πρόλογος Σοφία Μυλωνά Ο Τούρκος και ο Έλληνας 7 11 Βαγγέλης Γαροφάλλου Ο Καραγκιόζης Νεκρός 15 Τάσος Γεωργόπουλος To Όνειρο του Καραγκιόζη 19 Έπη Μέλη Ο Καραγκιόζης Πήρε τα Βουνά! Διονύσης Γιατράς Μια εικόνα χίλιες λέξεις. Μια λέξη ένα ταξίδι Γιώργος Σπέης Ο Καραγκιόζης και οι Μεγάλες Δυνάμεις 41 Γιώργος Κορδέλλας Σκηνές Τέσσερις 47 Λουδοβίκος των Ανωγείων Εισιτήριο ένα αβγό 57 5

6 Μιχάλης Μπουρμπούλης Στην Ιθάκη μιας Γκρίζας Δεκαετίας 59 Φίλιππος Παπαφιλίππου Ο Καραγκιόζης στο Μεγάλο Καζαβίτι 65 Μανώλης Ρασούλης Περί Καραγκιόζ Μπερντέ 71 Στέλιος Ελληνιάδης Ο Καραγκιόζης Βιετκόνγκ! 75 Κώστας Καλημέρης Η Ευτυχία του Ημιτελούς 81 Αναστασία Γκίτση Σκιώδεις Μνήμες σε Διάφανη Φιγούρα 87 Γιώργος Μπασδέκης O Καραγκιόζης 91 Γιάννης Φιλιππίδης Το Μέλλον του Δικού μου Καραγκιόζη 93 Δημήτρης Μυταράς Η Ελληνική Τέχνη μετά το 1821: Καραγκιόζης 99 Γιάννης Τσαρούχης Σκόρπιες Σκέψεις για τον Καραγκιόζη 107 6

7 Πρόλογος Ο χώρος μας, το Black Duck, έγινε δύο ετών!! Κι εκεί που πάμε να αισιοδοξήσουμε, να υπερηφανευτούμε, να χαρούμε που τα καταφέραμε, η καθημερινότητα μάς επαναφέρει. Εδώ γίνεται χαμός, εμείς στήνουμε γιορτές και εκθέσεις; Ναι! Διότι ό,τι απομένει αντέχει ακόμα. Και κάθε εμπόδιο για καλό. Να ξαναγίνουμε φτωχοί προτρέπει ο Γιάννης Ξανθούλης και να προσδιορίσουμε ξανά τη ντροπή και το σεβασμό Η κρίση μπορεί να μας θυμίσει τι σημαίνει ποιότητα, όχι στα ρούχα, αλλά στη νοοτροπία, τις δραστηριότητες, τις μεταξύ μας σχέσεις. Μεσούσης της κρίσης, ας βρούμε χρόνο να νοιαστούμε, να θυμηθούμε, να μάθουμε, να ανατρέξουμε στο παρελθόν, αστείρευτη πηγή σοφίας, διδαγμάτων, γνώσης. Για μας, την ομάδα του Black Duck, αφορμή της έκδοσης απετέλεσε η Έκθεση, στο χώρο μας, των σκηνικών του Νικολή Χατζηκυριάκου-Γκίκα από την παράσταση του Ελληνικού Χοροδράματος «Το Καταραμένο Φίδι» σε χορογραφία Ραλλούς Μάνου και μουσική Μάνου Χατζιδάκι: ένας θησαυρός που χάνεται λόγω λήθης, έλλειψης πόρων, ίσως και λόγω άγνοιας ή αδιαφορίας. Μπορεί όμως η α- πώλειά του να προκύπτει φυσικά: να αφήσει σε νέους δημιουργούς ελευθερία δράσης. Θα φανεί. Βέβαια, στην τέχνη, όπως και στη ζωή, τίποτα δεν γεννιέται από το τίποτα. Έτσι για να θυμηθούν οι παλαιότεροι και να μάθουν οι νεότεροι. Το θέμα της έκδοσής μας, λοιπόν, είναι ο Καραγκιόζης, αυτός ο Καραγκιόζης, που μας πήρε η UΝESCO, διότι απεφάνθη ότι είναι Τούρκος véritable. Στενοχωρηθήκαμε; Νοιώσαμε προδομένοι ως λαός; Απωλέσαμε κομμάτι της 7

8 λαϊκής μας παράδοσης; Μήπως θα είναι πρώτη ή τελευταία φορά; Το μέλλον διαρκεί πολύ. Η επίσημη ιστορία συνήθως αποτελείται από ιστορίες διχόνοιας. Στην προσωπική ιστορία του καθενός μας τα πράγματα εξελίσσονται εντελώς διαφορετικά. Οι προσωπικές ιστορίες, αν ήταν στη διακριτική τους ευχέρεια, δεν θα επέλεγαν τη μοναξιά: όλοι μας έχουμε διατελέσει πρωταγωνιστές σε ένα συγκλονιστικό σενάριο που δυστυχώς δεν απήλαυσε δημοσιότητα. Αυτές τις μικρές προσωπικές ιστορίες θέλαμε να δημοσιοποιήσουμε ώστε να διαπιστώσουμε αν α- ντέχουν (σ)το φως. Η προσωπική διασύνδεση με το λαϊκό ήρωα ακολούθησε. Κυρίως, θέλαμε να υπενθυμίσουμε πού βρίσκεται ο πραγματικός πλούτος και η ουσία της ζωής, ενδεχομένως και των ανθρώπινων σχέσεων. Κι εκείνη η γενιά μόλις είχε βγει από έναν παγκόσμιο και έναν εμφύλιο πόλεμο. Αν εμείς κλαιγόμαστε για οικονομική κρίση εκείνοι τι θα έλεγαν; Παραμέρισαν και ξεπέρασαν προσωπικές διαφωνίες, φιλοδοξίες, εγωισμούς, ιδιορρυθμίες προσωπικότητας και έθεσαν ως κοινό στόχο τη δημιουργία. Και τα κατάφεραν και διαφύλαξε ο καθείς τη διαφορετικότητά του: εκ των διαφερόντων την καλλίστην αρμονίαν. Η στάση τους πυξίδα στην οδό προς τη δική μας αρμονία. 8 Το Προσωπικό Θέατρο Σκιών και η Έκθεση με τα σκηνικά του Νικολή Χατζηκυριάκου-Γκίκα για το Καταραμένο Φίδι δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τη συνδρομή και την προσωπική δουλειά φίλων και συνεργατών. Από καρδιάς θα ήθελα να ευχαριστήσω: Το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου για την παραχώρηση του υλικού. Όλους τους συγγραφείς των κειμένων. Τις Εκδόσεις Καστανιώτη για την αναδημοσίευση του κειμένου του Γιάννη Τσαρούχη. Τη Σοφία Μυλωνά για την επιμέλεια των κειμένων. ΠΡΟΛΟΓΟΣ

9 Τους Guy Στεφάνου, Διονύση Γιατρά, Αλέξανδρο Μισιρλιάδη για τις ωραίες ιδέες και τη χειρωνακτική τους εργασία στο στήσιμο της Έκθεσης. Τη Δήμητρα Αποστόλου, τη Ρούλα Βαλακίδου και όλα τα αξιαγάπητα μέλη της ομάδας του Black Duck. Τέλος, ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Πάνο Μαραβέλια για τη διαρκή και σιωπηλή συμπαράστασή του. Με την ελπίδα και την επιθυμία να συνεχίζουμε Ντόρα Ρίζου ΠΡΟΛΟΓΟΣ 9

10 ΜΑΝΟΣ ΡΑΛΛΟΥ ΝΙΚΟΛΗΣ 10

11 Σοφία Μυλωνά Ο Τούρκος και ο Έλληνας Άλλος ο Karagöz του τουρκικού Θεάτρου Σκιών και άλλος ο Έλληνας Καραγκιόζης. Και οι δύο είχαν αχώριστο σύντροφο τον Hacivat ή Χατζηαβάτη. Άλλες οι παρέες του πρώτου, άλλες του δεύτερου. Τα πρόσωπα του τουρκικού Θεάτρου Σκιών είναι ο μέθυσος Τουζσούζ Δελή Μπεκίρ, ο μακρολαίμης Ουζούν Εφέ, ο οπιοπότης Κανμπούρ Τιργιακί, ο εκκεντρικός νάνος Αλτί Καρίς Μπεμπερουχί, ο καθυστερημένος Ντενυό, ο σπάταλος Τζιβάν, η φιλάρεσκη Νιγάρ. Ακόμη φιγουράρουν χορευτές και τζίνια, αλλοεθνείς ή αλλόθρησκοι: ο Άραβας που δεν ξέρει τούρκικα, η πανέμορφη Κιρκασιανή οικονόμος, η μαύρη υπηρέτρια, ο Έλληνας γιατρός, ο Αλβανός φρουρός, ο ενεχυροδανειστής Αρμένιος, ο χρυσοχόος Εβραίος, ο Λαζός βαρκάρης, ο Πέρσης που απαγγέλλει με αζέρικη προφορά. Τον ελληνικό θίασο αποτελούν εκτός από τους δύο ή- ρωες και την οικογένεια του πρώτου (την Αγλαΐα, το Κολλητήρι και τα άλλα πεινασμένα στόματα), ο Ζακυνθινός Σιόρ Διονύσιος, ο Ρουμελιώτης Μπάρμπα Γιώργος, ο μάγκας και ψευτονταής Σταύρακας, ο Μεγαλέξαντρος, φονεύς του Κατηραμένου Όφεως, ο Τουρκαλβανός Δερβέναγας Βεληγκέκας στην υπηρεσία του Πασά, ο κακάσχημος και μόνιμα ερωτευμένος Μορφονιός, οι σεφαραδίτες Ε- βραίοι από τη Θεσσαλονίκη με προφορά ladino, ο Πασάς ή Βεζίρης και οι Βεζιροπούλες με τις Βάγιες τους. Ο Έλληνας είναι άσχημος, καμπούρης, αγράμματος, ανεπάγγελτος, άνεργος, πονηρός, κόλακας, μικροαπατεώνας, καρπαζοεισπράκτορας, ταπεινός, μονίμως πεινασμένος. Οι ρίζες του βρίσκονται στην οθωμανική αυλή και κοινωνία, όμως είναι ενήμερος για τις προς δυσμάς εξελίξεις: Ακού- 11

12 σατε!... Άγγλοι, Γάλλοι, Πορτογάλοι Βούλγαροι, Ρουμάνοι Μπόερς και Οθωμανοί Για την Αυτού Ταπεινότητα τον Καραγκιόζη, Έλληνα, Τούρκο ή Βαλκάνιο, έχουν γράψει πολλά πολλοί, με θεωρίες για την καταγωγή του ως και από τα Ελευσίνια Μυστήρια ή το Βυζάντιο έως την Ύδρα, όπου ένας ονομαζόμενος Μαυρομάτης (μετάφραση του τούρκικου Karagöz) ήταν το πρόσωπο από το οποίο βγήκε ο ήρωας του Θεάτρου Σκιών. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι επιστημονικές μελέτες, ανάμεσά τους, τα πονήματα του Γιώργου Ιωάννου, του Βάλτερ Πούχνερ, της Αικατερίνης Μυστακίδου, του Μ. Γ. Μερακλή, του Κ. Η. Μπίρη, του Θ. Χατζηπανταζή, του Γ. Μ. Σηφάκη. Αφορμή για τη δεύτερη έκδοση του Black Duck είναι η Έκθεση με υλικό του Ελληνικού Χοροδράματος από την παράσταση Το Καταραμένο Φίδι (1952). Αφηγείται η Ραλλού Μάνου στο βιβλίο της Χορός ου των ραδίων ούσαν την τέχνην: «Όταν τελείωσαν οι Έξι Λαϊκές Ζωγραφιές, λέω στον Χατζιδάκι, καθώς κατέβαινε τη σκάλα του σπιτιού μου: Μάνο, για τη σειρά των παραστάσεών μας χρειάζεται να κάνεις άλλη μία μουσική. Α! Όχι. Δεν μπορώ να κάνω άλλη εγώ. Συνέχισε την κατηφόρα. Και ό- μως, έχω μια τόσο ωραία ιδέα, του λέω, τον Καραγκιόζη!. Απότομα σταμάτησε στη μέση της σκάλας και γύρισε να με κοιτάξει με ενδιαφέρον. Δεν είπαμε τίποτα άλλο τότε, αλλά τη σκάλα την κατέβηκε αργά και συλλογισμένος. Μέσα του δούλευε ήδη το δημιουργικό του δαιμόνιο». Τον Έλληνα Καραγκιόζη δεν μπορεί κανείς να μας τον πάρει. Πολλά γράφτηκαν για την ουνεσκική πολιτογράφησή του. Αλλά προς τι η στενοχώρια; Έγραψε γι αυτόν ο Γιώργος Ιωάννου ότι «το σπουδαιότερο μήνυμά του μπρος στην απελπισία της νεοελληνικής ζωής είναι ο αντιστασιακός αμοραλισμός του και το αιώνιο κέφι του». Αυτός είναι ο Καραγκιόζης μας και θα είναι πάντα δικός μας. Μή- 12 ΣΟΦΙΑ ΜΥΛΩΝΑ

13 πως και τον προορίζουμε για εξαγωγή, όπως τη φέτα; Εδώ θα μείνει και, όποτε τον θυμόμαστε σπάνια πια, θα διδασκόμαστε από τον αυτοσαρκασμό του και θα εμπνεόμαστε από το κέφι του. Η Σοφία Μυλωνά είναι Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ελληνικού Χοροδράματος. ΣΟΦΙΑ ΜΥΛΩΝΑ 13

14 Η ΡΑΛΛΟΥ ΜΑΝΟΥ ΣΤΟ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ 14

15 Βαγγέλης Γαροφάλλου Ο Καραγκιόζης Νεκρός Στο κέντρο της Αθήνας, λίγο πιο κάτω από τη Βουλή, εκεί όπου τα αυτοκίνητα των βουλευτών παρκάρουν παράνομα πάνω στο δρόμο, η αστυνομία είχε στήσει μπλόκο. Για να κόβει κλήσεις σε ανυποψίαστους πολίτες που έκαναν σοβαρότερες παραβάσεις, όπως να κυκλοφορούν στο δακτύλιο ή να μην έχουν κάρτα καυσαερίων. Τα όργανα βαριόντουσαν. Μεσημέρι τώρα, πού να κόβεις κλήσεις. Μας έφαγε το λιοπύρι, μαλάκα Τάκη. Με λιτά, σοφά λόγια, ο ένας από τους δύο αστυνομικούς εξέφρασε στο συνάδελφό του τη δυσφορία του για την κατάσταση. Ο Τάκης, πάλι, δεν απάντησε. Το βλέμμα του είχε καρφωθεί σε ένα παλιό ετοιμόρροπο κτίριο που βρισκόταν στην άκρη του δρόμου. Σου μιλάω, ρε Τάκη. Ρε συ! Μένει κανείς εκεί πέρα; Μπα. Γιατί; Μου φάνηκε ότι είδα κάτι να κουνιέται στο παράθυρο. Μην το μάθει ο Τάκης, γιατί έτσι κι αλλιώς αποκλείεται να το πιστέψει, αλλά αυτό που είδε να κουνιέται στο παράθυρο ήταν ο Καραγκιόζης. Ο λαϊκός μας ήρωας πέρασε δύσκολα χρόνια. Σίγουρα, η ζωή απέναντι από το παλάτι του Πασά δεν ήταν εύκολη. Άβολη η παράγκα. Αλλά τότε, ο Καραγκιόζης είχε και μια δικαιολογία για την τεμπελιά του: τον τουρκικό ζυγό. Πού να κάνεις μαγκιές υπόδουλος! Άσε που είχε τις ατάκες του. Πέταγε ένα «θα φάμε, θα πιούμε και νηστικοί θα κοιμηθούμε» και γινόταν ο χαμός. Είχε τον κόσμο με το μέρος του. 15

16 16 Ο Καραγκιόζης ξανακοίταξε από το παράθυρο. Οι α- στυνομικοί, που του φάνηκε ότι τον είδαν, είχαν ξαναγυρίσει στην ασχολία τους. Ησύχασε κάπως. Το κτίριο, όπου είχε καταλύσει, δεν μπορούσε να του προσφέρει ούτε τα βασικά. Αλλά δεν τον ένοιαζε αυτό. Την ήξερε την καθημερινότητα αυτή, τη φτωχική, αυτή ήταν η ζωή του. Όχι. Το πρόβλημα του Καραγκιόζη ήταν η μοναξιά. Οι Έλληνες! Τι λαός! Φτωχός, χιλιοβασανισμένος, ηρωικός παλιά, λίγο μαλάκας στη συνέχεια, πολύ μαλάκας όσο πέρναγε ο καιρός. Αλλά ο Καραγκιόζης ήταν ο ήρωάς τους. Κι αυτό τού αρκούσε. Τον έκανε περήφανο. Έλα όμως που τα χρόνια πέρασαν. Και ήρθε κι αυτή η ρημάδα η τηλεόραση Διαλύθηκαν όλα. Τι ταινίες, τι κινούμενα σχέδια ποιο Θέατρο Σκιών τώρα. Τα παιδιά αγάπησαν τους Αμερικάνους στρατιώτες των GI JOE και αργότερα τους Πάουερ Ρέηντζερς, οι μεγάλοι αγάπησαν το «Ρετιρέ» και αργότερα το να μαθαίνουν ποιος πηδιέται με ποιον από τους «διάσημους». Και όσο γρήγορα οι Έλληνες αγάπησαν τον Καραγκιόζη, τόσο γρήγορα τον ξέχασαν. Τον πέταξαν στα σκουπίδια. Και έχασε τον κόσμο του. Ο Καραγκιόζης προσπαθούσε να μην τα σκέφτεται όλα αυτά. Έδινε μάχη κι ο ίδιος να ξεχάσει ποιος είναι, να η- ρεμήσει. Ξανάριξε μια ματιά έξω από το παράθυρο. Η Αθήνα! Πόσο άσχημη μπορεί να γίνει μια πόλη που παλιά ήταν όμορφη; Ξαφνικά, χτύπησε η πόρτα. Ο Καραγκιόζης πάγωσε. Ήρθαν γι αυτόν; Ποιος τον βρήκε; Το χτύπημα δυνάμωνε. Ο Καραγκιόζης πλησίασε αθόρυβα και κοίταξε από το ματάκι. Δεν το πίστευε. Άνοιξε την πόρτα με λαχτάρα. Μπροστά του, στεκόταν ο παλιός του φίλος. Χατζηαβάτη! Καραγκιόζη! Αγκαλιάστηκαν. Έλα μέσα. ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΑΡΟΦΑΛΛΟΥ

17 Έκατσαν στο τραπέζι. Κοιτάχτηκαν. Είχαν γεράσει κι οι δύο. Ο Χατζηαβάτης πήγε να μιλήσει. Τον πρόλαβε ο Καραγκιόζης. Πώς με βρήκες; Γιατί κρύβεσαι; Ο Καραγκιόζης σάστισε. Όλη η πονηριά και η ετοιμολογία του είχαν κάνει φτερά, μαζί με τα χρόνια. Από ποιον κρύβεσαι; Δεν σε ψάχνει κανείς. Κανείς; Τι να σε κάνει; Πέρασαν τα χρόνια μας, Καραγκιόζη. Τώρα δεν μας έχουν ανάγκη. Ο Καραγκιόζης κατάλαβε. Σκέφτηκε λίγο. Ύστερα σηκώθηκε όρθιος. Ήξερε τι έπρεπε να κάνει. Πήρε στα χέρια του ένα κουτί σπίρτα. Έβαλε φωτιά. Οι αστυνομικοί χρειάστηκε να σταματήσουν να κόβουν κλήσεις για να ειδοποιήσουν την πυροσβεστική. Η πυροσβεστική, πάλι, έφτασε όσο πιο γρήγορα μπορούσε, δηλαδή με μόλις τέσσερις ώρες καθυστέρηση, βρίσκοντας στη θέση του παλιού κτιρίου μόνο στάχτη. Ο Βαγγέλης Γαροφάλλου γεννήθηκε στην Αθήνα το Κυκλοφορούν τα βιβλία του: «Πρωινά ξυπνήματα» (συλλογή πεζογραφημάτων, εκδόσεις Πολύτροπον) και «Η βασίλισσα του βυθού» (μυθιστόρημα, εκδόσεις Νόβολι). ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΑΡΟΦΑΛΛΟΥ 17

18 ΜΟΡΦΟΝΙΟΣ ΚΑΙ ΒΕΖΙΡΟΠΟΥΛΑ 18

19 Τάσος Γεωργόπουλος To Όνειρο του Καραγκιόζη Mια Ανέκδοτη Ιστορία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΔΥΟ ΚΑΙ EΝΑΣ Το φονικό βλέμμα του Βεζίρη έπεσε σαν κεραυνός πάνω στον Καραγκιόζη. Δίπλα του, η κόρη του Βεζίρη, κάπνιζε γυμνή ναργιλέ, ενώ η έκφραση του προσώπου της καταδείκνυε τα όσα είχαν προηγηθεί στο δωμάτιό της. Ήταν, λοιπόν, αλήθεια όσα του είχε μεταφέρει ο ρουφιάνος φύλακας στο σαράι Βεληγκέκας για τον Καραγκιόζη και την κόρη του. Στην αρχή δεν ήθελε να το πιστέψει, αλλά όσο περνούσε ο καιρός και οι φήμες διαδεχόντουσαν η μία την άλλη γι αυτό το παράλογο ειδύλλιο, το μυαλό του άρχισε να βασανίζεται από υποψίες και να που τώρα στεκόταν μπροστά σε αυτό που φοβόταν. Σαν ταινία πέρασε από το μυαλό του Βεζίρη η ζωή της μοναχοκόρης του που με τόση επιμέλεια, στοργή και α- γάπη είχε μεγαλώσει και τώρα στεκόταν μπροστά του γυμνή πάνω στο κρεβάτι του πόθου, δίπλα στον αχρείο Έλληνα με την τεράστια μύτη και το τρύπιο σώβρακο, που έχασκε πεταμένο πάνω στην προτομή του Πασά. Τα μάτια του γυάλιζαν από τρέλα και θυμό, ενώ το χέρι του χάιδευε τη χατζάρα στο ζωνάρι του. Ο Καραγκιόζης κοίταζε και αυτός σαστισμένος από την απρόσμενη εξέλιξη αυτού του θυελλώδους έρωτα που ζούσε τους τελευταίους μήνες. Η μόνη που στεκόταν απαθής στο σκηνικό αυτό ήταν η Βεζιροπούλα, που συνέχιζε να ρουφά το ναργιλέ δημιουρ- 19

20 γώντας υποπίεση, ενώ ο καπνός από το καιόμενο τουμπεκί μαζί με αέρα εισερχόταν, μέσω του κατακόρυφου σωλήνα, στη φιάλη, προκαλώντας φυσαλίδες και αναταραχή στο νερό με υπόκωφο «γουργουρητό». Ναργιλέ μου γιατί σβήνεις κι όλο τις φωτιές μού ρίχνεις ξεκίνησε να σιγοτραγουδάει η Βεζιροπούλα. Πάψε. Την διέκοψε με άγρια φωνή ο πατέρας της. Ατίμασες τον Πατέρα σου. Μόνο με αίμα μπορεί να ξεπλυθεί αυτή η ντροπή Θα σας σκοτώσω και τους δύο και θα σας κρεμάσω ανάποδα στην πλατεία γυμνούς, όπως σας βρήκα. Μιλούσε και το πρόσωπό του είχε γίνει κατακόκκινο. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : ΟΙ YΠΟΛΟΙΠΟΙ Μία ώρα πριν ο Χατζηαβάτης έτρεχε σαν τρελός να πληροφορήσει το Μπάρμπα Γιώργο για τα χαΐρια του α- νιψιού του μήπως προλάβει το κακό. Iιιιιιιιιι το παλιό ζαγάρρρρρρ. (Από το τουρκικό zagar ή από το αραβικό sakar = κυνηγόσκυλο). Φώναξε ο Μπάρμπα Γιώργος και ξεχύθηκαν για το Σαράι. Μακάρι ο Θεός να βάλει το χέρι του!!!!! Είπε λαχανιασμένα ο Χατζηαβάτης, καθώς τρέχανε μέσα στα στενά κάτω από το ολοστρόγγυλο φεγγάρι. Ούτ ο Θιός ο ίδιους δεν το σώζ το πάλιο ζαγάρρρ!!!!! Τρέχα Μπάρμπα να προλάβουμε το κακό!!! Τρέχα!!!!! Εν τω μεταξύ, στην άλλη μεριά της πόλης, την ίδια α- κριβώς στιγμή, η Αγλαΐα είχε πάρει τους δρόμους για να βρει τον άντρα της, που τους τελευταίους μήνες εξαφανιζόταν τα βράδια χωρίς να λέει τίποτα, αφήνοντας αυτήν και τα παιδιά τους νηστικούς. Ρωτώντας από εδώ και από εκεί βρέθηκε στο σπίτι του Μορφονιού, που από τη ζήλια του για την επιλογή της Βεζιροπούλας, είπε στην Αγλαΐα ό,τι ήξερε για αυτό το ειδύλλιο που το τελευταίο διάστημα είχε απασχολήσει όλους τους κύκλους της πόλης. 20 ΤΑΣΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ

21 Η Αγλαΐα, με την ψυχραιμία που διακρίνει μια μάνα που υποβαθμίζει ο,τιδήποτε μπορεί να συμβαίνει γύρω της όταν τα παιδιά της πεινάνε, ευχαρίστησε το Μορφονιό και τράβηξε και αυτή για το Σαράι με βήμα γρήγορο. Στον καφενέ του Σταύρακα όλοι προσπαθούσαν να καταλάβουν το πώς και το γιατί, καθώς οι φήμες οργιάζανε, ενώ ο Σιόρ Διονύσης καθισμένος στο μεσαίο τραπέζι ανήγαγε το γεγονός στη βιολογική διαδικασία: Μια ερευνητική ομάδα του καναδικού Πανεπιστημίου ΜακΜάστερ, υπό τον Σίγκαλ Μπαλσάιν, σε συνεργασία με Αυστραλούς και Σουηδούς βιολόγους από το Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, μελέτησε πιο αναλυτικά το ζήτημα σε ψάρια, που καλύπτουν όλη τη δυνατή γκάμα συμπεριφορών, από τη μονογαμία μέχρι την «πολυανδρία», κατά την οποία πολλά αρσενικά προσφέρουν το σπέρμα τους σε ένα θηλυκό. Ταξινομώντας τα είδη των ψαριών, ανάλογα με το πόσο συχνές σεξουαλικές επαφές είχαν και καταγράφοντας χαρακτηριστικά, όπως η ταχύτητα και το μέγεθος του σπέρματος, οι βιολόγοι κατέληξαν ότι ο ανταγωνισμός όντως οδηγεί στην ανάπτυξη καλύτερου σπέρματος. Το σπέρμα των αυστηρά μονογαμικών ψαριών είναι μικρό και αργό, όσο όμως ένα είδος ψαριού γίνεται πιο «σεξουαλικό», τόσο και το σπέρμα του γίνεται καλύτερο, ώσπου στην άλλη ά- κρη της σπερματικής κλίμακας, το σπέρμα είναι περίπου δύο φορές μεγαλύτερο, ταχύτερο και διπλάσιας ποσότητας, ενώ τα ψάρια αυτά ζουν και περισσότερο. Όλοι κοιτούσαν το Σιόρ Διονύση με δέος και κανένας δεν κατάλαβε τι ακριβώς έλεγε. Η γνώμη του όμως ήταν πάντα σεβαστή γιατί, εκτός από την επτανησιακή προφορά και ιταλική παιδεία, είχε ταξιδέψει χρόνια στο εξωτερικό και είχαν δει πολλά τα μάτια του. Να απατάς τη γυναίκα σου είναι ανήθικο. Να μην την απατάς είναι ανόητο. Είναι γνωστό πως η αιτία της ανηθικότητας είναι η ανοησία. Φαύλος κύκλος. Είπε ο Εβραίος, που καθόταν στο διπλανό τραπέζι και τα μάτια του γυάλισαν. ΤΑΣΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ 21

22 Ευθύς αμέσως κατέβασε την τελευταία γουλιά του καφέ του και έφυγε βιαστικά χωρίς να πει σε κανέναν πού πάει. Πριν από πέντε μήνες ο Καραγκιόζης είχε επισκεφτεί τον Εβραίο στο σπίτι του. Καραγκιόζη τι θες τέτοια ώρα εδώ; Αν θες φαγητό δεν υπάρχει τίποτα. Έφαγα την τελευταία μπουκιά από ψωμί, πέταξα στο σκύλο το τελευταίο κόκαλο και στο γαϊδούρι τις φλούδες από το καρπούζι, γι αυτό ψάξε κάπου αλλού. Όχι δεν ήρθα για φαγητό, ψιθύρισε ο Καραγκιόζης. Τότε; Να Ξέρεις χρειάζομαι λίγο από το χαρμάνι που φέρνεις από το Μαρόκο ανακατεμένο μ αυτά τα περίεργα βότανα που σού φέρνουν ζάλη και όνειρα παράξενα Και πού ξέρεις εσύ ότι εγώ φέρνω τέτοια πράγματα; Αυτά τα φέρνω κρυφά μόνο για τη Βεζιροπούλ Και σταμάτησε απότομα... Ώστε είναι αλήθεια ό,τι κουβεντιάζουν στην πόλη για σένα και για εκείνη Φύγε γρήγορα, Καραγκιόζη. Φύγε, εσένα θα σε σφάξουν σίγουρα. Αν μείνεις κι άλλο θα σφάξουν κι εμένα. Ο Καραγκιόζης έβγαλε με μια γρήγορη κίνηση ένα μασούρι με λίρες και το πέταξε πάνω στο τραπέζι. Ο Εβραίος έμεινε ακίνητος για λίγο και αφού λογάριασε ακριβώς το ποσό που ήταν σκορπισμένο στο τραπέζι με το μάτι, είπε: Πόσο θες και πότε; Όσο έχεις τώρα και κάθε Τρίτη βράδυ θα έρχομαι να παίρνω μισή οκά. Όχι εδώ. Πίσω από το Μιναρέ. Στις οκτώ και δέκα. Και πώς θα ξέρω την ώρα αφού δεν έχω ρολόι; Θα περνάς από το μανάβη και μόλις κλείνει, θα μετράς μέχρι το χίλια. Εντάξει, είπε ο Καραγκιόζης πήρε το σακούλι με τα βότανα και έφυγε με μεγάλες δρασκελιές. 22 ΤΑΣΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ

23 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 : ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΤΕΛΟΣ Έτσι, από τρεις διαφορετικούς δρόμους πλησίαζαν το Σαράι ο Μπάρμπα Γιώργος με το Χατζηαβάτη, η Αγλαΐα και ο Εβραίος. Μέσα στο σκοτάδι κανένας δεν κατάλαβε τις τέσσερις φιγούρες που πλησίαζαν αθόρυβα και γρήγορα. Σε λίγο ήταν όλοι εκεί χωρίς να γνωρίζει ο ένας την παρουσία του άλλου. Ο Μπάρμπα Γιώργος με το Χατζηαβάτη, αφού πέρασαν από το μικρό δρομάκι πίσω από το Σαράι ανέβηκαν στη μάντρα και πήδηξαν στην αυλόπορτα της Βεζιροπούλας. Στάθηκαν πίσω από τη μισάνοιχτη ξύλινη πόρτα και α- ποσβολωμένοι κοιτούσαν τη σκηνή του δράματος. Ο Εβραίος πέρασε από την είσοδο, αφού εξαγόρασε το φύλακα της μεγάλης μπροστινής καγκελόπορτας, προχώρησε προσεκτικά και στάθηκε στο πλαϊνό παράθυρο που κοίταζε στη μεριά της θάλασσας και ήταν πάντα α- νοιχτό. Έβγαλε από την τσέπη του ένα σακούλι, το άνοιξε και το μύρισε: Ελπίζω η γριά μάγισσα από το Μαρόκο να έλεγε αλήθεια γι αυτή τη σκόνη Η Αγλαΐα έφτασε, ανοίγοντας μια μικρή πόρτα στη δυτική πλευρά με ένα κλειδί, που κρατούσε στο κούφιο της τακούνι. Περπάτησε σίγουρα με φανερή οικειότητα και στάθηκε πίσω από τη μεγάλη μουριά έξω ακριβώς από την πόρτα της Βεζιροπούλας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 : ΤΟ ΤΕΛΟΣ Η χατζάρα του Βεζίρη άστραψε στο φεγγαρόφωτο, καθώς την έβγαζε από το θηκάρι και η ανάσα του Καραγκιόζη έγινε πιο γρήγορη. Ποτέ άλλοτε δεν είχε φτάσει τόσο κοντά στο θάνατο. Πρώτα εσύ Γκιαούρη. (Τουρκική λέξη gavur ή περσική gäur, gäbr, ο άπιστος). Και ξεχύθηκε μανιασμένος προς τον Καραγκιόζη. ΤΑΣΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ 23

24 24 Όχι Βεζίρη μου Στην αγάπη μας Όχι σε παρακαλώ Άσ τον να ζήσει τον Καραγκιόζη. Έχει τρία στόματα να θρέψει φώναξε η Αγλαΐα μπαίνοντας σαν αστραπή μέσα στο δωμάτιο. Αγλαΐα εσύ εδώ;;;;; Είπε ο Βεζίρης και έκανε πίσω. Αγλαΐα Τι είναι αυτά που τσαμπουνάς; Είπε ο Καραγκιόζης και πετάχτηκε γυμνός από το κρεβάτι. Καραγκιόζη μου, τα παιδιά πεινάγανε και εσύ μας είχες αφήσει μόνους τόσο καιρό. Τι να κάνω η έρημη;;;; Αυτό βρήκες να κάνεις;;;;;; Και αρπάζει τη χατζάρα από το παγωμένο χέρι του Βεζίρη. Θα σας σκοτώσω και τους δύο!!!! Εν τω μεταξύ και ενώ διαδραματίζονταν όλα αυτά κανένας δεν πήρε χαμπάρι τον Εβραίο που πέταξε το σακούλι με τη σκόνη από το ανοιχτό παράθυρο, πάνω στο αναμμένο καρβουνάκι του ναργιλέ. Ευθύς αμέσως ένας γκρίζος καπνός γέμισε το δωμάτιο και όλοι έπεσαν καταγής. Ήταν η σκόνη της λησμονιάς. Αν ποτέ βρεθείς σε δύσκολη θέση, λίγη από τούτη τη σκόνη στη φωτιά κι ευθύς αμέσως όλοι όσοι τη μυρίσουν θα ξεχάσουν όσα συνέβησαν τον τελευταίο χρόνο στη ζωή τους. Σαν να μην έγιναν ποτέ Έτσι είχε πει η γριά μάγισσα από το Μαρόκο στον Εβραίο τότε, που είχε περάσει από την καλύβα της. Αφού πέρασαν δέκα λεπτά και καθάρισε το δωμάτιο από τον καπνό ο Εβραίος πήδηξε μέσα. Μπάρμπα Γιώργο!!!!! Χατζηαβάτη!!!!!! Ελάτε μέσα να με βοηθήσετε Θαρρείτε δεν σας είδα εκεί έξω; Ο Μπάρμπα Γιώργος και ο Χατζηαβάτης, χωρίς να ρωτήσουν πολλά, μπήκαν μέσα και στάθηκαν ανάμεσα στους κοιμισμένους για τα καλά πρωταγωνιστές της αλλόκοτης αυτής ιστορίας. Το άλλο πρωί όλοι ξύπνησαν στα κρεβάτια τους από τη φωνή του Μουεζίνη που προσκαλούσε τους πιστούς για προσευχή ψηλά από το Μιναρέ. Είχαν ξεχάσει τα πάντα. Από τότε κανένας δεν μίλησε ξανά γι αυτή την ιστορία και κανείς δεν έμαθε πώς βρέθηκε καταγεγραμμένη σε αυτές τις σελίδες. ΤΑΣΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ

25 Τα συγγραφικά δικαιώματα πάντως τα διατηρεί μέχρι σήμερα η οικογένεια του Εβραίου. Ο Τάσος Γεωργόπουλος γεννήθηκε Βόρεια και Ανατολικά, κάπου στην Κεφαλονιά. Ξεκίνησε με αχαλίνωτη μανία την προσπάθεια να ανακαλύψει τα ανθρώπινα όρια, την προέλευση και την ποιότητα της ανθρώπινης φύσης. Σπουδάζοντας Μηχανικός στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης κατάφερε, μέσω πειραμάτων σε περιβάλλον εργαστηρίου (ταβέρνες, μπαρ, κλπ.), να αποδείξει την ύπαρξη και να εφαρμόσει το Επικουρικό «Ζην ηδέως» (απουσία πόνου και φόβου και βίωση μιας ζωής αυτάρκους, περιβαλλόμενης από φίλους), μαθαίνοντας ταυτόχρονα τις πρώτες μουσικές «διαλέκτους». Στη συνέχεια, υιοθετώντας τη δομιστική προσέγγιση ενός υ- περκείμενου πολιτισμού (οφειλόμενου στην κοινή καταγωγή των ανθρώπων) ξεκίνησε να γράφει μουσική και μικρές λογοτεχνικές «πλάνες». Στον ελεύθερο χρόνο του κυνηγάει μυθολογικά τέρατα. ΤΑΣΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ 25

26 Η ΡΑΛΛΟΥ ΜΑΝΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΡΗΣ ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ 26

27 Έπη Μέλη Ο Καραγκιόζης Πήρε τα Βουνά! Η μνήμη εξωραΐζει τραυματικές εμπειρίες και δυσάρεστες στιγμές. Στην ώριμη ηλικία τα περασμένα φαντάζουν ι- δανικά. Δεν υπάρχει, νομίζω, ενήλιξ που να μην υποστηρίζει ότι είχε: τους καλύτερους: 1. γονείς, γιαγιάδες και παππούδες (ιδίως όταν έχουν μεταναστεύσει εις τα επουράνια και έχουν αφήσει κατιτίς το κληρονομήσιμο), 2. φίλους (ιδίως όταν οι εν λόγω απουσιάζουν για να μη διαπιστώσει ο ακροατής πόσο αντιπαθείς είναι), τα καλύτερα: 1. αδέλφια (ιδίως αν ζουν σε μακρινή πόλη της ημεδαπής ή στην αλλοδαπή και δεν υφίστανται μεταξύ τους οικονομικές δοσοληψίες), 2. παιδικά καλοκαίρια σε τόπους εξωτικούς, με βαθυγάλανους βυθούς, βαθύχρυσους ήλιους, βαθυπράσινους φοίνικες μέχρι το γιαλό, όπου δροσίζονταν τα πιο ζουμερά καρπούζια, τα πιο μυρωδάτα ροδάκινα. Επίσης, όλοι οι ενήλικες τα καλοκαίρια της παιδικήςεφηβικής τους ηλικίας, τα αξιοποίησαν με βαθυστόχαστα λογοτεχνήματα (άσχετο αν μπερδεύουν τον Σοπέν με τον Σοπενχάουερ). Οι γνωστοί μου τέτοια διηγούνται και ζηλεύω θανάσιμα, ενώ προσπαθώ να τιθασεύσω τα συμπλέγματά μου. Οι γονείς μου ήταν αυστηροί και μου απαγόρευαν να κυκλοφορώ με σορτς. Οι γιαγιάδες μου ήταν στρίγκλες. Επίσης, παθολογικά τσιγκούνες. Λάτρευαν τον κατά μία δεκαετία μικρότερο αδελφό μου με τα μπλε μάτια, ενώ τα δικά μου περιορίζονταν σε αποχρώσεις του σκατουλί. Οι φίλοι μου εκτός από βαρετοί ήταν και υπερεκτιμημένοι από τις μαμάδες τους. Το τοπωνύμιο όπου περνούσα τα παιδικά μου καλοκαίρια αποκαλείτο Παλιό Μπογιάτι (BO, μη ένρινο). Δεν είχε 27

28 κάτι εξωτικό, εκτός από το καφε ζαχ/αστείον ρετσίνα μυζήθρα παραγωγής μας: Τa Bakaliarakia, όπου επί δωδεκάμηνο στο ίδιο λάδι, κουρκούτι και σκεύος, τηγανίζονταν τόνοι ψαριού, προς σίτιση των αγροτών της περιοχής, αλλά και διάφορων «ξένων», που είχαν αρχίσει να εμφανίζονται λόγω της αμερικανικής βάσης στη Νέα Μάκρη (χούντα γαρ). To μαγαζί κάλυπτε ευρύ φάσμα καταναλωτικών αναγκών, διότι εκτός από τα παραπάνω η κόρη ή- ταν τελειόφοιτος μοδίστρα και ο γιός ανώτερος ταξιτζής. Το χωριό αντί για παραλία διέθετε πλατεία, όπου διαδραματίζονταν σύμπασες οι κοινωνικές δραστηριότητες. Μέχρι και κινητό κινηματόγραφο είχε φιλοξενήσει με πρωταγωνιστή τον διάσημο Χρήστο Φερλή! (i.e. Christopher Lee 1, στην ελληνική εκδοχή). Ο πόνος της μάνας μου ήταν ότι απείχα των κοινωνικών δρωμένων λόγω ακατάπαυστης νύστας. Επίσης, με αποκαλούσε ψηλομύτα γιατί δεν χαιρετούσα τη γαλατού και την πλύστρα (τότε το πλύσιμο γινόταν άπαξ της ε- βδομάδος με εξωτερικό συνεργάτη), ενώ εκείνη αντήλλασσε φιλοφρονήσεις γενικώς. Και μη νόμιζα, υπήρχαν και άλλα παιδιά από την Αθήνα που έκαναν εκεί διακοπές. Γιατί γκρίνιαζα; Ήταν ιδανικός τόπος για φυματικούς, άλλωστε για αυτό είχε αγοράσει προπολεμικώς το κτήμα ο παππούς της, για να αναρρώσει η αδενοπαθής μικρή της αδελφή. Και να! Ο Σπύρος και η Σοφία, άριστοι μαθητές και παίκτες πιάνου, παρακαλούσαν να με κάνουν παρέα ενώ εγώ Η ζωή έχει πολλές δυσκολίες, κατέληγε, πώς θα επεβίωνα αν συνέχιζα έτσι; Επειδή δεν άντεχα να στενοχωριέται εξαιτίας μου, διότι ήταν και εργαζόμενη, άρα κουραζόταν περισσότερο από τις άλλες μαμάδες, αποφάσισα να κοινωνικοποιηθώ: διένειμα καλημέρες και συναναστρεφόμουν τα λαμπρά α- δέλφια. Τότε διευκρίνισα ότι το Σπύρος προερχόταν από 28 1 Άγγλος ηθοποιός και μουσικός, διάσημος για το ρόλο του ως Κόμης Δράκουλας σε πολλές ταινίες τρόμου. ΕΠΗ ΜΕΛΗ

29 τον εκ πατρός πάππον και όχι από τα θάλλοντα εξογκώματα του προσώπου του. Ώσπου μία μέρα, εκεί που ο Σπύρος χαχάνιζε ξεφυλλίζοντας το περιοδικό «Τσίμπησέ με» που είχε παραπέσει απ την πατρική εφημερίδα, η Σοφία χασμουριόταν, ο παππούς τους, λόγω υπερβολικής δόσης διουρητικού, κατουρούσε όλη νύχτα και εξαντλημένος πλέον ροχάλιζε σε χρρρ μείζονα στο μέσα δωμάτιο, εγώ ψέλλιζα ασύνδετες μεταξύ τους συλλαβές μέχρι να βρω δικαιολογία να φύγω, εμφανίστηκε στο πλατύσκαλο η μητριά της μητέρας τους παλιά δασκάλα κραδαίνοντας ένα κουτί: «Βεβλακότα! Προσεγγίστε!». Συμμορφωθήκαμε πάραυτα! Το κουτί έβγαλε χαρτόνια, μπογιές, πινέλα, σύνεργα χαρτοκολλητικής και βιβλιαράκια με διαλόγους έργων. «Δέον να γνωρίζετε τας παραδόσεις του τάλαινος λαού μας και μην σπαταλάσθε σε έργα του σατανά». Σήμερα, το κουτί θα ονομαζόταν «Επάγγελμα: Καραγκιοζοπαίχτης» ή «Η Καραγκιοζική σε Απλά Μαθήματα». Το θέμα ήταν ότι η Κυρία Αγλαΐα εκ Μικράς Ασίας, εξ ου και η διπλή συμπάθεια προς το λαϊκό ήρωα, όχι μόνο λόγω κοινής καταγωγής, αλλά διότι η σύζυγός του έφερε το όνομα Αγλαΐα, μάς άνοιξε ορίζοντες και δουλειές: κόβαμε, κολλούσαμε, βάφαμε, ξανακολλούσαμε, «κλέβαμε» από τα ντουλάπια της κουζίνας αλεύρι για την κόλλα και, κυρίως, μαθαίναμε την αλληλεγγύη του παιχνιδιού. Πέρασαν πρωινά και απογεύματα, ώσπου παρατάχθηκαν όλοι οι ήρωες: η Αυτού Μεγαλειότης ο Καραγκιόζης, το Κολλητήρι, ο Μπάρμπα Γιώργος, ο Μορφονιός, η Βεζιροπούλα και οι Βάγιες της, ο Σιόρ Διονύσιος, ο Πασάς, ο Μέγας Α- λέξανδρος και, τιμής ένεκεν, η Αγλαΐα. Μετά η μελαγχολία που ακολουθεί τη μεγάλη δημιουργία. Τι θα κάναμε τώρα; Τόσος μόχθος θα χανόταν; «Ε, όχι!!!» ανέκραξε ο Σπύρος, που το πρόσωπο του μετά από τόση δημιουργικότητα είχε αρχίσει να γίνεται πιο ροζ. «Θα δώσουμε παράσταση και θα καλέσουμε το σύμπαν!!!». Εκείνος, ως αγόρι και μεγαλύτερος, ανέλαβε πρωτοβουλίες, η αδελφή του κι εγώ διεκπεραιώναμε. Γενική επι- ΕΠΗ ΜΕΛΗ 29

30 στράτευση. Οργανώθηκε audition με τα «συγχωριανάκια», για να μοιραστούν οι ρόλοι. Ακόμη και ο jeune premier Θανάσης Μυλωνάς 2, καμάρι του τόπου, κάλυψε το θεωρητικό μέρος ενημερώνοντάς μας πώς πρέπει να οργανωθεί το όρντινο. 3 Μάς έδωσε μάλιστα και μερικά αντίγραφα από ρόλους του να πάρουμε ιδέες. Τa Bakaliarakia ήταν μέγας χορηγός: ο ιδιοκτήτης δέχτηκε να στραφούν τραπεζοκαθίσματα προς την πλατεία, τού αρκούσε μια ελάχιστη κατανάλωση από όσους θα παρακολουθούσαν το θέαμα, η couturière μας προμήθεψε πανιά για τη σκηνή, ο chauffeur de taxi με το Σπύρο και τη ντουντούκα κρεμασμένους έξω από το παράθυρο διαλαλούσαν την παράσταση. Μεσολάβησε η Αγλαΐα, πήραμε από το Μονοτάξιο την εξέδρα των εθνικών επετείων με καρφωμένους πάνω το Χριστό βοσκό, το στρατιώτη, το φυτό και τις φλόγες. Η καντηλανάφτισσα συνέδραμε με τα σκαμνάκια των Χαιρετισμών. Ο δάσκαλος ανέλαβε τη σκηνοθεσία φέρνοντας κι αυτός κείμενα από σχολικές παραστάσεις και έφτασε το περιπόθητο απόγευμα, με αναμμένους όλους τους φακούς και τα κεριά που μαζέψαμε, το Σπύρο κι ένα άλλο καρδαμωμένο αγόρι να κινούν τις φιγούρες πίσω από το πανί, πιο πίσω τους «ηθοποιούς» με τους ρόλους ανά χείρας, πιο πίσω τη Σοφία να φωνάζει το κάθε παιδί να πει τα λόγια του χωρίς όμως να έχει μπροστά της το πλήρες κείμενο και ιδού «Ο Καραγκιόζης πήρε τα βουνά» επί σκηνής: Καραγκιόζης: Κυρίες, κύριοι, αγαπητά παιδιά, εσείς καλώς ήρθατε κι εγώ καλώς να φεύγω Θανάσης Μυλωνάς ( ): ηθοποιός και πρωταγωνιστής σε ταινίες ευρείας καταναλώσεως. Στο θέατρο μαζί με τη γυναίκα του Κατερίνα Βασιλάκου, ηθοποιό επίσης, ακολούθησε διαφορετική πορεία με έργα όπως η Άννα Φρανκ, οι Μικροαστοί, η Δωδεκάτη Νύχτα, Γεύση από Μέλι, κ.ά. 3 Όρντινο: ο πίνακας, στον οποίο καθημερινά ανακοινώνονται οι δοκιμές, το ωράριό τους, τα ονόματα όσων ηθοποιών συμμετέχουν, οι σκηνές του έργου που θα επαναληφθούν και γενικώς ό,τι αφορά την προετοιμασία της παράστασης. ΕΠΗ ΜΕΛΗ