Οικονομία της υγείας και δίκτυο υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας

Transcript

1 Οικονομία της υγείας και δίκτυο υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας Γιάννης Κυριόπουλος MD, MSc, MPH, PhD, Τομέας Οικονομικών της Υγείας Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Θεσσαλονίκη, Ιούνιος

2 Εισαγωγή Ανεργία Διάγραμμα. Εξέλιξη του ΑΕΠ και της ανεργίας στην Ελλάδα, , , , ,00 10 ΑΕΠ (σε δις ευρώ) Ανεργία (%) 50,00 5 0, [1] Τα στοιχεία είναι διαθέσιμα στη βάση δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat: 2

3 Πίνακας. Κοινωνικοί και οικονομικοί δείκτες πριν και μετά τη κρίση Πηγή: Society at a glance 2014 Highlights: Greece. The crisis and its aftermath 3

4 Διάγραμμα. Κοινωνικοί και οικονομικοί δείκτες πριν και μετά τη κρίση , ,9 10 8,5 6,6 5,9 11,1 9,1 8,9 11,2 9,5 13,2 12,5 12,5 11,5 12,212,4 2,8 3, Πρό κρίσης Τελευταίο έτος Πρό κρίσης Τελευταίο έτος Πρό κρίσης Τελευταίο έτος Πρό κρίσης Τελευταίο έτος Ανεργία (%) Άνθρωποι που δηλώνουν δυσκολία να αγοράσουν τρόφιμα (%) Αυτοκτονίες (%) Εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση Ελλάδα Ευρωπαϊκή Ένωση OECD Πηγή: OECD, Society at a glance 2014 Highlights: Greece. The crisis and its aftermath, Ιδία διαμόρφωση 4

5 Πίνακας. Εξέλιξη του δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης ( ) κατά την κρίση Επίδοση Θέση Επίδοση Θέση Δείκτης HDI ( ) ( ) 29 Inequalityadjusted HDI 0.768( 2) ( 3) 27 5

6 Διάγραμμα. Μεταβολή του κατά κεφαλήν ακαθάριστου προϊόντος και της κατά κεφαλή δημόσιας δαπάνης 6

7 Διάγραμμα. Μεταβολή του κατά κεφαλήν ακαθάριστου προϊόντος και της δημόσιας δαπάνης για την υγεία στην περίοδο οικονομικής λιτότητας Πηγή: Reeves A., McKee M., Basu S., Stuckler D., et al, The political economy of austerity and healthcare: Cross-national analysis of expenditure changes in 27 European nations , Health Policy Vol. 115, Issue 1 (March 2014) 7

8 προσδόκιμο επιβίωσης Ανάπτυξη και Υγεία Διάγραμμα. Η καμπύλη Preston: προσδόκιμο επιβίωσης και κατά κεφαλήν ΑΕΠ Greece Κατά κεφαλήν ΑΕΠ, σε τιμές ίσης αγοραστικής δύναμης σε δολάρια ΗΠΑ Πηγή: World Development Indicators CD-ROM, World Bank (2002) Note: Circles are proportional to population and some of the largest (or most interesting) countries are labeled. The solid line is a plot of a population-weighted nonparametric regression. Luxembourg, with per capita GDP of $50,061 and life expectancy of years, is excluded. 8

9 Υγεία: ενδείξεις επιβράδυνσης και παλινδρόμησης Διάγραμμα. Εξέλιξη της δημογραφικής πυραμίδας του πληθυσμού στην Ελλάδα Greece (1950) Greece (1980) Population (thousands) Female Male Population (thousands) Female Male Greece (2010) Population (thousands) Female Male Greece (2040) Population (thousands) Female Male 9

10 Υγεία: ενδείξεις επιβάρυνσης και παλινδρόμησης Πίνακας. Εξέλιξη δεικτών υγείας στην Ελλάδα Προτυποποιημένος κατά ηλικία δείκτης θνησιμότητας ανά πληθυσμού Προτυποποιημένος κατά ηλικία δείκτης απολεσθέντων ετών ζωής ανά πληθυσμού Προτυποποιημένα κατά ηλικία έτη ζωής με ανικανότητα ανά πληθυσμού Προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση 76,9 79,6 Σταθμισμένο προσδόκιμο υγιούς ζωής 66,5 68,7 10

11 Υγεία: ενδείξεις επιβάρυνσης και παλινδρόμησης Διάγραμμα. Μεταβολή στις κύριες αιτίες DALY s στην EU και EFTA, (% ) Πηγή: The Global Burden of Disease, 2013, IHME, University of Washinghton 11

12 Υγεία: ενδείξεις επιβάρυνσης και παλινδρόμησης Διάγραμμα. Κύριες αιτίες για τα DALY s και ποσοστιαία εξέλιξη στην Ελλάδα ( ) Πηγή: The Global Burden of Disease, 2013, IHME, University of Washington 12

13 Δαπάνη υγείας: κατάρρευση Διάγραμμα. Ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της κατά κεφαλήν δαπάνης υγείας, πραγματικοί όροι, Πηγή: OECD Health Statistics,

14 Διάγραμμα. Εξέλιξη της δαπάνης υγείας Νοσοκομεία και δομές νοσηλευτικής φροντίδας Φορείς εξωνοσοκομειακής φροντίδας Έμποροι λιανικής και λοιποί φορείς Συνολική δαπάνη υγείας

15 Δαπάνη υγείας: κατάρρευση Διάγραμμα. Συνολική τρέχουσα δαπάνη ανά φορέα χρηματοδότησης Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

16 Δαπάνη υγείας: κατάρρευση Διάγραμμα. Κατανομή τρεχουσών δημόσιων δαπανών υγείας κατά έτος Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

17 Δαπάνη υγείας: κατάρρευση Διάγραμμα. Κατανομή δαπανών υγείας ιδιωτικού τομέα κατά έτος Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

18 Διάγραμμα. Αποτελέσματα αναδιάρθρωσης υπηρεσιών υγείας ΕΟΠΥΥ Πλήρης και καθολική κάλυψη Σταθερή και επαρκής χρηματοδοτική βάση Κάλυψη πληθυσμού Χρηματοδοτική βάση Ανασυγκρότηση Αναδιάρθρωση και υποκατάσταση 70% 65% Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας Έλεγχος φαρμακευτικής δαπάνης Αναδιάρθρωση νοσοκομείων Πρόσβαση Συμμετοχή στο κόστος Πρόσβαση Συμμετοχή στο κόστος Αντίστροφη υποκατάσταση 18

19 Εισφορές Διάγραμμα. Γραφική απεικόνιση της μορφής αγοράς των υπηρεσιών υγείας Ίδιες πληρωμές Ίδιες πληρωμές Συμβάσεις Επιχορηγήσεις Ασφάλιση Μεταβίβαση εισφορών ΕΟΠΥΥ Επιχορήγηση 0,4% του ΑΕΠ Κεντρική διοίκηση Διμερές μονοπώλιο Πολυϊατρεία ΙΚΑ ΚΕΝ* Κέντρα Υγείας Ατελές διμερές μονοπώλιο Νοσοκομεία Πλήρης αγορά Πληθυσμός Χρήστες ΚΕΝ Ιδιωτικές Κλινικές *Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια Συμβεβλημένοι γιατροί και εργαστήρια Μονοψώνιο Πηγή: Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Αναδιοργάνωση του δικτύου παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας,

20 Ο τρίτος δρόμος : zero-sum game Διάγραμμα. Η χρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας και η καθολική κάλυψη του πληθυσμού* 20

21 Απο-ασφάλιση: ο πληθυσμός σε κίνδυνο Πίνακας. Μέγεθος ενεργού συνολικού πληθυσμού και απασχολούμενων (.000) Πληθυσμός Μέγεθος Ποσοστό (%) Συνολικός πληθυσμός (15+ ετών) 9.404,1 Ενεργός πληθυσμός 4.981,3 53% (συνολικού πληθυσμού) Απασχολούμενοι 3.635,9 73% (ενεργού πληθυσμού) Άνεργοι 1.345,4 27% (ενεργού πληθυσμού) Μη οικονομικά ενεργός πληθυσμός 4.422,8 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

22 Απο-ασφάλιση: ο πληθυσμός σε κίνδυνο Πίνακας. Μέγεθος ανασφάλιστης εργασίας Σύνολο Έλληνες Αλλοδαποί ,0% 22,6% 31,5% % 25.7% 39,5% % 31,0% 46,9% Πηγή: ΣΕΠΕ, 2013 (Εκτιμήσεις) 22

23 Απο-ασφάλιση: ο πληθυσμός σε κίνδυνο Πίνακας. Αριθμός ασφαλισμένων στην υγεία Άτομα με ασφαλιστική ικανότητα Άτομα χωρίς ασφαλιστική ικανότητα Πηγή: ΕΟΠΥΥ, 2013 (εκτιμήσεις) *Δεν περιλαμβάνεται τμήμα ανασφάλιστων (αδιευκρίνιστο μέγεθος), οι οποίοι προέρχονται από επαγγελματικές κατηγορίες αυτοαπασχολούμενων 23

24 Απο-ασφάλιση: ο πληθυσμός σε κίνδυνο Πίνακας. Κίνδυνος φτώχειας (60% του διαθέσιμου εισοδήματος) στα ελληνικά νοικοκυριά Πληθυσμός 23,1% Νοικοκυριά Άτομα Μέσο διαθέσιμο εισόδημα ανά νοικοκυριό Μέσο διαθέσιμο εισόδημα ανά άτομο Όριο κινδύνου ανά νοικοκυριό Όριο κινδύνου ανά άτομο Πηγή ΕΛΣΤΑΤ,

25 Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Διάγραμμα. Δαπάνη κεντρικής διοίκησης (γενική φορολογία) ως ποσοστό (%) της συνολικής δαπάνης υγείας % DEN IRE ITA UK SWE NOR SPA FIN POR AUS 50 ICE AVG 20 GRE CH 10 0 LU GER POL HUN BLG CZR EST SLR SLO FRA

26 Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Διάγραμμα. Δαπάνη κοινωνικής ασφάλισης ως ποσοστό (%) της συνολικής δαπάνης υγείας % EST LU CZR SLR SLO BLG GER FRA 60 POL HUN 50 CH 40 GRE AVG 30 ICE FIN NOR SPA IRE POR ITA Δαπάνη φροντίδας υγείας σε ποσοστό του ΑΕΠ 26

27 Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Share in % Διάγραμμα. Δαπάνη νοικοκυριών ως ποσοστό (%) της συνολικής δαπάνης υγείας GRE AUS EST LU POL CZR HUN SLR SLO IRE ICE NOR AVG UK FIN SPA ITA SWE POR BLG CH DEN GER FRA Total expenditure on health as % GDP 27

28 Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υπάρχει πραγματική διαφορά; 28

29 Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υπάρχει πραγματική διαφορά; 29

30 Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Πίνακας. Βασικά χαρακτηριστικά των διαφόρων συστημάτων ιατρικής περίθαλψης Τύπος Συστήματος Χρηματοδότηση Κυριότητα Έλεγχος δαπάνης Οργάνωση Πρότυπο Beveridge (μοναδικός προμηθευτής) Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Ισπανία, Νέα Ζηλανδία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Νορβηγία, Σουηδία, Δανία, Φινλανδία, Ιρλανδία Εθνική Ασφάλιση Υγείας (μοναδικός πληρωτής) Καναδάς, Νότια Κορέα, Ταϊβάν Πρότυπο Bismarck (κοινωνική ασφάλιση) Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Ελβετία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ιαπωνία Κομμουνιστικό (εντολή και έλεγχος) Κούβα, Βόρεια Κορέα Διανεμητικό Σύστημα (τρίτος κόσμος) Πλουραλιστικό (επιλογή εξαίρεσης) Αυστραλία, Σιγκαπούρη Μικτό Ηνωμένες Πολιτείες Γενική φορολογία, κεντρική (Ηνωμένο Βασίλειο)ή τοπική/περιφερειακή αυτοδιοίκηση (Σκανδιναβικές χώρες) Γενική φορολογία, κεντρική ή / και περιφερειακή αυτοδιοίκηση Υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, η οποία τυπικά χρηματοδοτείται από εισφορές Γενική φορολογία Παραπληρωμές Καθολική δημόσια κάλυψη με επιλογή εξαίρεσης προς ιδιωτική κάλυψη Πλουραλιστική, μικτή Δημόσια Μικτή δημόσια και ιδιωτική Μικτή δημόσια και ιδιωτική Δημόσια Μικτή δημόσια και ιδιωτική Μικτή δημόσια και ιδιωτική Μικτή δημόσια και ιδιωτική Σφαιρικός προϋπολογισμός Σφαιρικός προϋπολογισμός και single channel Σφαιρικός προϋπολογισμός και single channel Σφαιρικός προϋπολογισμός Δεν υπάρχει όριο στη δαπάνη Δεν υπάρχει όριο στη δαπάνη Δεν υπάρχει όριο στη δαπάνη Ολοκληρωμένες υπηρεσίες Μη ολοκληρωμένες υπηρεσίες Μη ολοκληρωμένες υπηρεσίες Ολοκληρωμένες υπηρεσίες Μη ολοκληρωμένες υπηρεσίες Μη ολοκληρωμένες υπηρεσίες Μη ολοκληρωμένες υπηρεσίες Ιδιωτική Ασφάλιση; Ναι Οχι Ναι Όχι (αλλά εκτεταμένη μαύρη αγορά) Ναι Ναι 30 Ναι

31 Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Πίνακας. Ταξινόμηση των συνιστωσών επίδοσης κατά WHO των συστημάτων περίθαλψης* Τύπος Συστήματος Υγεία (Dale) Επίπεδο Κατανο μή Ανταποκρισιμότητα Επίπεδο Κατανομή Δίκαιη κατανομή των χρηματοδοτικ ών βαρών Επίτευξη του στόχου Κατά κεφαλήν δαπάνη Κατάταξη με βάση την επίδοση Ανά επίπεδο Συνολικά Πρότυπο Beveridge (μοναδικός προμηθευτ ής) Εθνική Ασφάλιση Υγείας (μοναδικός πληρωτής) Πρότυπο Bismarck (κοινωνική ασφάλιση) Ηνωμένες Πολιτείες 16,9 16,0 22,3 23,6 22,7 17,6 18,8 28,8 19,3 31,5 27,5 21,3 31,8 35,5 21,0 20,5 71,0 44,0 12,2 13,7 8,8 20,5 15,4 7,4 6,9 21,6 14,9 24,0 32,0 1,0 20,5 54,5 15,0 1,0 72,0 37,0 *Η μικρότερη βαθμολόγηση (πλην της δαπάνης) συνεπάγεται καλύτερη επίδοση. 31

32 Ο τρίτος δρόμος : zero-sum game Μικρό προνοιακό (κρατική χρηματοδότηση) και διχοτομημένο (ιδιωτικές πληρωμές και παραπληρωμές ) σύστημα υγείας ή Μεγάλος, (πολλαπλές πηγές χρηματοδότησης), ενιαίος και πλουραλιστικός (δημόσιος, κοινωνικός και ιδιωτικός) υγειονομικός τομέας 32

33 Ο τρίτος δρόμος : zero-sum game Πίνακας. Συμμετοχή του ασθενή στο κόστος Χαρακτηριστικά του σχεδίου Παράδειγμα πρώτο Παράδειγμα δεύτερο Συνασφάλιση* 20% 20% Ασφαλιστικώς ακάλυπτα ποσά* Ανώτατο όριο ιδιωτικών πληρωμών και παραπληρωμών Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών % 28% *Για όσους είναι εκτός ορίου κινδύνου για τη φτώχεια 33

34 Ο τρίτος δρόμος : zero-sum game Πίνακας. Παραδείγματα συνολικού προϋπολογισμού* Ποσοστό του ΑΕΠ Συνολική δαπάνη (δισεκατομμύρια) Δαπάνη κατά κεφαλή 8% 15, % 17, % 19, *Υπολογισμοί για το

35 Ο τρίτος δρόμος : zero-sum game Πίνακας. Όριο της φτώχειας Φτωχοί (κάτω από ) Σε κίνδυνο φτώχειας (όριο της φτώχειας x3= ) Μη φτωχοί (> ) 35

36 Ο τρίτος δρόμος : zero-sum game Πίνακας. Προϋπολογισμός για τους φτωχούς* Προϋπολογισμός για τους φτωχούς = αριθμός φτωχών x αξία των καλυπτόμενων υπηρεσιών (4.410 εκατ. ) Πόροι χρηματοδότησης: Φτωχοί Γενική φορολογία (4.500 εκατ. ) Ιδιωτικές πληρωμές και παραπληρωμές (5.850 εκατ. ) *πληθυσμός κάτω από το όριο της φτώχειας 36

37 Η επαναφορά στο σημείο ισορροπίας S D1 S1 P3 P4 P1 P2 D A Γ B Δ Ανικανοποίητη ζήτηση Υπερβάλλουσα ζήτηση Q1 Q2 Q3 37

38 Ανταγωνισμός και επίπεδο φροντίδας Πηγή: Dash P., Meredith D. When and how provider competition can improve health care delivery, McKinsey &Company, November

39 Η αλλαγή της τεχνολογίας παραγωγής Συχνότητα χρήσης Στροφή στην αποδοτικότητα Συνολική δαπάνη 39

40 Η ανάκτηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ισότητας Σοβαρότητα των προβλημάτων υγείας Στροφή στην ισότητα Ζήτηση Κατανάλωση Ανάγκες Κοινωνική θέση 40

41 Η σημασία μιας ισχυρής ΠΦΥ Systems with strong primary care do better in costs Επίδοση πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας Πηγή: Starfield B., and Shi L,

42 Η σημασία μιας ισχυρής ΠΦΥ and in outcomes (Starfield and Shi, 2001) Επίδοση πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και εκβάσεις υγείας Πηγή: Macinko et al.,

43 Η σημασία μιας ισχυρής ΠΦΥ Adjusted Odds Ratios for Severe, Uncontrolled Hypertension According to Various Risk Factors Οι μη ρυθμισμένοι ασθενείς είναι 4 φορές πιο πιθανό να μην έχουν σταθερή πηγή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας από ότι οι ρυθμισμένοι Πηγή: Shea et al.,

44 Η σημασία μιας ισχυρής ΠΦΥ Οικογενειακοί ιατροί ανά πληθυσμού και εισαγωγές ενηλίκων που θα μπορούσαν να αποφευχθούν Πηγή: Parchman & Culler,

45 Η σημασία μιας ισχυρής ΠΦΥ Οικογενειακοί ιατροί ανά πληθυσμού και εισαγωγές παιδιών για διαβήτη και πνευμονία που θα μπορούσαν να αποφευχθούν Πηγή: Parchman & Culler,

46 Η σημασία μιας ισχυρής ΠΦΥ Πηγή: Parchman & Culler, 1994 Πηγή: Freund T et al,

47 Η σημασία μιας ισχυρής ΠΦΥ 47

48 Όπου υπάρχουν πολιτικές προστασίας ενάντια στο κόστος αναζήτησης περίθαλψης, δεν παρατηρείται μείωση στη χρήση υπηρεσιών υγείας Πηγή: Kutzin J. (2011) Bismarck vs. Beveridge: is there increasing convergence between health financing systems, 1 st annual meeting of SBO network on health expenditure, November 2011, Paris OECD 48

49 Κλειστός προϋπολογισμός και εσωτερικός ανταγωνισμός Κλειστός σφαιρικός προϋπολογισμός Όπου RHE= (P i f i b i a i cm i smr i / P n ) THE RHE κλειστός-σφαιρικός προϋπολογισμός περιοχής P i f i b i a i πληθυσμός περιοχής πληθυσμός γυναικών περιοχής αριθμός γεννήσεων περιοχής πληθυσμός άνω των 65 ετών cm i πληθυσμός χρονίως πασχόντων περιοχής smr i προτυποποιημένα πηλίκα θνησιμότητας περιοχής p n πληθυσμός χώρας 49

50 Κλειστός προϋπολογισμός και εσωτερικός ανταγωνισμός Αποζημίωση οικογενειακού ιατρού (capitation) ΗE gp =(n i c i )+ (n j c j ) + [(a i +cm i ) c prim ] + (hv c hv ) Όπου Ηe gp αποζημίωση οικογενειακών γιατρών n i c i n j c j a i πληθυσμός κατά κεφαλή αμοιβή πληθυσμός για προσυμπτωματικό έλεγχο κατά κεφαλή αμοιβή για προσυμπτωματικό έλεγχο αριθμός ηλικιωμένων cm i αριθμός χρονίως πασχόντων c prim πρόσθετη αμοιβή για ηλικιωμένους και χρονίως πάσχοντες hv c hv αριθμός κατ οίκον επισκέψεων αμοιβή κατ οίκον επίσκεψης 50

51 Κλειστός προϋπολογισμός και εσωτερικός ανταγωνισμός Αποζημίωση ιατρών ειδικοτήτων (volume-price) 51

52 Συμβάσεις και Συμβόλαια Εισφορές Οργανωτικό πλαίσιο και χρηματοδοτική ροή σε συνθήκες πραγματικού μονοψωνίου (προοπτική εξέλιξη) Ασφάλιση Μεταβίβαση εισφορών ΕΟΠΥΥ Επιχορήγηση 0,6% του ΑΕΠ Επιχορηγήσεις Κεντρική διοίκηση Σφαιρικοί προϋπολογισμοί Αφαιρετέο ποσό Πολυϊατρεία ΙΚΑ GR-ARVGs* GR-DRGs** Νοσοκομεία Κέντρα Υγείας Πληθυσμός GR-DRGs Ιδιωτικές Κλινικές Χρήστες Συμπληρωμή Συνασφάλιση Συμβεβλημένοι γιατροί και εργαστήρια *Ομάδες Επισκέψεων Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης **Ομοιογενείς Διαγνωστικές Κατηγορίες 52

53 Εισφορές Οργανωτικό πλαίσιο και χρηματοδοτική ροή σε συνθήκες διμερούς μονοπωλίου/μονοψωνίου (προοπτική εξέλιξη) Ασφάλιση Μεταβίβαση εισφορών Συμβάσεις ΕΟΠΥΥ και Συμβόλαια Σφαιρικοί προϋπολογισμοί Επιχορήγηση 0,6% του ΑΕΠ Επιχορηγήσεις Κεντρική διοίκηση Αφαιρετέο ποσό Πολυϊατρεία ΙΚΑ GR-APGs* Πληθυσμός Χρήστες Συμπληρωμή Συνασφάλιση Κέντρα Υγείας Συμβεβλημένοι γιατροί και εργαστήρια GR-DRGs** Νοσοκομεί α Ιδιωτικές Κλινικές * Ομάδες Επισκέψεων Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης ** Ομοιογενείς Διαγνωστικές Κατηγορίες 53

54 Δίκτυα ολοκληρωμένης φροντίδας υγείας ΕΟΠΥΥ Προγραμματική Συμφωνία και Συμβάσεις Υπουργείο Υγείας Επαρκής, συνεχής και ολοκληρωμένη φροντίδα Πολυκλινικές ή Κέντρα Υγείας Ειδικευμένοι Γιατροί Επαγγελματίες Υγείας και Δημόσιας Υγείας Βασική και ήπια τεχνολογία Σύμφωνα με τον αριθμό και τις ανάγκες του πληθυσμού Χρήστες Νοσοκομεία Διάρκεια αμοιβαίας σχέσης Γενικός Ιατρός Πηγή : Γεωργούση Ε., Κυριόπουλος Γ., Μπεαζόγλου Τ.(Επιστημονική Επιμέλεια),Δίκτυα Ολοκληρωμένης Φροντίδας στην Υγεία, Θεμέλιο, Αθήνα,

55 Είδα λουλούδια να φυτρώνουν ανάμεσα σε πέτρες Και όμορφα πράγματα να γίνονται από άσχημους ανθρώπους Και το χρυσό βραβείο να κερδίζεται από το χειρότερο άλογο στις ιπποδρομίες Έτσι πιστεύω, πάρα πολύ. John Masefield ( ) (Μτφ Γ.Κ.) 55

56 Ευχαριστώ για την προσοχή σας. 56