Δίνουν τα παπούτσια στο χέρι στον Γερμανό πρόεδρο. ΟΔΟΣ ΑΘΗΝΩΝ Στις 632,19 μονάδες με εβδομαδιαία πτώση 2,38%

Transcript

1 business stories bs: ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2012 Κρίστιαν Βουλφ Αντέλ Σάλμα Χάγεκ Δίνουν τα παπούτσια στο χέρι στον Γερμανό πρόεδρο 24 H Βρετανίδα σταρ σαρώνει στις ΗΠΑ 21 Παράσημο διά χειρός Σαρκοζί 21 ΘΕΜΑ ΟΔΟΣ ΑΘΗΝΩΝ Στις 632,19 μονάδες με εβδομαδιαία πτώση 2,38% ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ Στα 114,21 δολάρια με άνοδο 1,76% BIG STORIES Park Hotel Αthens Οικογένεια Δεβερίκου Ενα ξενοδοχείο... μετράει τ astra Ποια είναι η μονάδα που μέσα στην κρίση φέρνει στην Ελλάδα τον διεθνή ξενοδοχειακό κολοσσό Rezidor του Carlson Group και επενδύει σε ανακαίνιση ΕΞΑΝΕΜΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΝΕΟ ΚΥΜΑ ΦΥΓΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ Αμόκ των μικρών αποταμιευτών, που με αφορμή τις φήμες για ελεγχόμενη χρεοκοπία σπεύδουν με κάθε τρόπο να βγάλουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό Το τρένο της μεγάλης φυγής των ελληνικών καταθέσεων στο εξωτερικό δεν λέει να σταματήσει. Εντρομοι οι τραπεζίτες, βλέπουν κάθε μέρα εκατομμύρια ευρώ να μεταναστεύουν σε ξένες τράπεζες και εκτιμούν ότι εάν συνεχιστεί με αυτούς τους ρυθμούς η κατάσταση, θα φύγουν τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ μέσα στους επόμενους μήνες, σύμφωνα με τις πλέον μετριοπαθείς εκτιμήσεις 41 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΕΧΟΥΝ ΔΑΠΑΝΗΘΕΙ ΕΝΤΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 22 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΘΑ ΧΑΘΟΥΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΕΩΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ % ΑΠΟ 6%-7% ΑΥΞΗΣΑΝ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΤΙΚΑ ΤΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ 3 CoinMad Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΤΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΣΕΒ ΠΟΙΟΣ ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟ; 6-7 Oι χεβιμεταλάδες με τις online δημοπρασίες Δύο Αθηναίοι 30ρηδες αποφάσισαν να μας μυήσουν σε μια διαφορετική, από τα συνήθη, φιλοσοφία και προσέγγιση στα διαδικτυακά μας ψώνια ΣΕ ΡΚΙΚΑ ΧΕΡΙΑ Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΑΡ 9 11 ΝΕΟΣ ΒΡΑΧΝΑΣ «ΚΑΙΕΙ» ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ ΕΜΠΑΡΓΚΟ ΣΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΙΡΑΝ Η χώρα μας θα αντιμετωπίσει ελλείψεις στα καύσιμα, καθώς οι Ιρανοί είναι οι βασικοί προμηθευτές μας σε μαύρο χρυσό - και μάλιστα χωρίς να ζητούν εγγυήσεις % -36 % ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΙΡΑΝ

2 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 2 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΑΡΘΡΟ Βασίλης Στεφανακίδης ΜΕΡΙΔΙΑ ΑΓΟΡΑΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ - Δ τρίμηνο 2011 Αλλο Μόντι κι άλλο Παπαδήμος ΛΥΣΣΑ κακιά έχει πιάσει τους τροϊκανούς και τις «εγχώριες κουκούλες» για τη μείωση του κατώτατου μισθού και την κατάργηση του 13ου και του 14ου μισθού και στον ιδιωτικό τομέα. ΝΟΙΑΖΟΝΤΑΙ, ΛΕΕΙ, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Αλήθεια, σε ποιον πουλάνε αυτά τα παραμύθια, και όχι μόνο κάθονται και τους ακούνε οι της κυβέρνησης αλλά σπεύδουν και να τα υλοποιήσουν. Αλλά, θα μου πείτε, έτσι που τα κανε ο Γιώργος, τώρα κανείς πλέον δεν διανοείται να κουβεντιάσει και να διαπραγματευτεί. Κανείς δεν τολμά να τους πει ότι ναι μεν κι εμείς έχουμε τις ευθύνες μας που δεν πιάσαμε τους στόχους, όμως και η δική τους συνταγή είναι λάθος από την αρχή ως το τέλος. ΑΝ ΘΕΛΟΥΜΕ να σώσουμε ό,τι σώζεται εδώ που φτάσαμε, πρέπει να καθίσουμε να τα δούμε όλα από μηδενική βάση και με κυρίαρχο άξονα την ανάπτυξη, διότι όλα τα άλλα είναι πειράματα στις πλάτες του ελληνικού λαού. ΠΟΙΟΣ ΟΜΩΣ θα το πει αυτό; Ο κ. Παπαδήμος; Δυστυχώς έτσι απονευρωμένο και περιχαρακωμένο που τον έχουν οι πολιτικοί αρχηγοί, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να λειτουργήσει σαν τον Μόντι της γείτονος Ιταλίας. Αυτός, λοιπόν, πήγε στη Μέρκελ και της είπε χωρίς περιστροφές και φιοριτούρες ότι από την πλευρά του πήρε σκληρά μέτρα για τον ιταλικό λαό, αλλά από δω και στο εξής μη διανοηθούν να του υπαγορεύσουν νέα μέτρα. ΓΙΑ ΤΟ μόνο που συζητεί είναι μέτρα τόνωσης της ανάπτυξης γιατί αυτή και μόνο μπορεί να γυρίσει το κλίμα στη χώρα του. ΘΑ ΜΟΥ πείτε, έχει καμία σχέση η Ιταλία με την Ελλάδα; Σύμφωνοι, μέρα με τη νύχτα. Ομως μέρα με τη νύχτα είναι και η αντιμετώπιση των ισχυρών Ευρωπαίων από τους Ιταλούς ηγέτες, μηδέ εξαιρουμένου και του γραφικού Μπερλουσκόνι. ΟΙ ΔΙΚΟΙ μας δεν προσέρχονται στις συναντήσεις ως ισότιμοι αλλά με μια δουλικότητα και υποχωρητικότητα που μας έφερε στο σημερινό χάλι. Δεν διαπραγματεύτηκαν όταν ακόμα μπορούσαν. Τότε που μπορούσαμε να στυλώσουμε τα πόδια και να τους απειλήσουμε ότι θα τους πάρουμε μαζί μας στον όλεθρο. Τώρα, είδαν τους κινδύνους που διατρέχουν και οι ίδιοι, κι όλο αυτό το διάστημα που μας δίνουν τα λεφτά φροντίζουν πρωτίστως να θωρακιστούν οι ίδιοι από τις επιπτώσεις της δικής μας χρεοκοπίας. ΜΑΣ ΚΡΑΝ μηχανικά στη ζωή μέχρι να κατοχυρωθούν 100% ότι θα πάρουν πίσω τα λεφτά τους και δεν θα απειληθούν οι δικές τους οικονομίες και στο τέλος θα μας στείλουν αδιάβαστούς από εκεί που ήρθαμε. ΤΩΡΑ ΛΕΝΕ πως η διαδικασία του «κουρέματος» θα κλείσει και εμείς πρέπει να είμαστε χαρούμενοι γι αυτό κι αν κάνουμε και τα άλλα που μας ζητούν, δηλαδή μειώσεις μισθολογικού κόστους κ.λπ., τότε θα μας δώσουν και το νέο δάνειο. ΚΑΙ ΜΕΤΑ; Μετά τι; ΘΑ ΕΙΣΡΕΥΣΟΥΝ οι επενδυτές και θα ανοίξουν νέες δουλειές με μισθό 500 ευρώ; ΘΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ οι έκτακτες εισφορές και τα παντοειδή χαράτσια που έχουν εξαφανίσει τη μεσαία τάξη της χώρας που ήταν ο βασικός μοχλός της κατανάλωσης και της ανάπτυξης; Θα ανοίξουν οι κρουνοί των τραπεζών και δεν θα προλαβαίνουν οι επιχειρηματίες να παίρνουν δάνεια για επενδύσεις; Θα δουλέψει ξανά το κράτος έστω όπως δούλευε πριν από τρία χρόνια; Θα ανοίξουν προοπτικές και ελπίδες για τους νέους; ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΤΙΠΟΤΕ από αυτά δεν πρόκειται να συμβεί. Η χώρα μετά τις εκλογές θα περάσει μια νέα περιπέτεια ακυβερνησίας και στο τέλος θα καταλήξουμε και πάλι σε μια λύση τύπου Παπαδήμου. Το ξεχαρβάλωμα του κρατικού μηχανισμού θα φτάσει στο έσχατο σημείο, με μισθούς Βουλγαρίας και αγοραστική δύναμη Αγκόλας, η ύφεση θα καταγράψει νέο παγκόσμιο ρεκόρ και η κατάληξη: σαν την κατά συρροή βιασμένη και κακοποιημένη που την εγκατέλειψαν οι βιαστές σε μια απόκρημνη χαράδρα και η οποία έκανε το «έγκλημα» να ντύνεται ακριβά και προκλητικά, αν και φτωχή! 14% CYTA 6% ON Telecoms 22% Wind συνδέσεις (αδεσμοποίητης πρόσβασης στον τοπικό βρόχο LLU*) )έ έχει η Forthnet, η οποία είχε συνδέσεις το τελευταίο τρίμηνο συνδέσεις είχε και η Hellas on Line, η οποία ακολουθεί στη δεύτερη θέση με συνολικά οι συνδέσεις της Wind, που ακολουθεί στην τρίτη θέση >> ΑΛΛΕΣ ΕΠΟΧΕΣ ΑΛΛΑ ΗΘΗ. ΠΟΥ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΑΣ ΤΕΤΟΙΕΣ ΔΑΣΚΑΛΕΣ! << Πώς «ξεφούσκωσαν» οι τιμές από το χωράφι μέχρι το ράφι Φθηνότερα τα οπωροκηπευτικά στην Ελλάδα απ ό,τι στην Ισπανία 30% Forthnet 28% Hellas on Line Ο βούρδουλας ή, για την ακρίβεια, η κατάργηση του περιθωρίου κέρδους στα οπωροράφι στο ράφι» είναι μικρότερη στην Ελλάδα απ ό,τι στην (βλ. παρακάτω πίνακα). Η απόσταση λοιπόν «από το χω- ΔΗΜΗΤΡΗ κηπευτικά που αποφάσισε ο υπουργός Ισπανία. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα το εύρος κυμαίνεται Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτι λίας ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ κατά μέσο όρο περίπου στο 2 προς 1, ενώ στην Ισπανία κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης τον Ιούνιο του 2011 χρειαζόταν για να συμμορφωθούν οι παραγωγοί και το κύκλωμα διακίνησης οπωροκηπευτικών και να χαμηλώσουν οι τιμές markopoulo@gmail.com στο 5 προς 1. Το κόστος των νωπών προϊόντων -για να φτάσουν από τον παραγωγό μέχρι τον τελικό καταναλωτή- επιβαρύνεται συνήθως με έξοδα συλλογής, μεταφοράς, στα τρόφιμα. Πιο συγκεκριμένα, η Υπηρεσία Εποπτείας Αγοράς τους τελευταίους μήνες συλλέγει συστηματικά σε πραγματικό χρόνο τιμές παραγωγού νωπών προϊόντων. Τα στοιχεία παρέχονται από τους ίδιους τους παραγωγούς και αφορούν τα σημαντικότερα, για τον Ελληνα καταναλωτή, αγροτικά προϊόντα από ολόκληρη τη χώρα. Από τη σύγκρισή τους με στοιχεία που αναρτώνται στο Παρατηρητήριο Τιμών της Ισπανίας προκύπτει ότι όσον αφορά τα νωπά οπωροκηπευτικά, παρότι οι τιμές παραγωγού στην Ελλάδα διαμορφώνονται σε υψηλότερα επίπεδα από τις αντίστοιχες στην Ισπανία, οι λιανικές τιμές στην Ελλάδα διαμορφώνονται σε χαμηλότερα επίπεδα από τις αντίστοιχες ισπανικές τυποποίησης, συσκευασίας, αποθήκευσης, συντήρησης κ.ά. Στη διαμόρφωση της λιανικής τιμής συμπεριλαμβάνεται και ο συντελεστής ΦΠΑ, ο οποίος στην Ελλάδα είναι 13% - έναντι 8% στην Ιβηρική χώρα. Η διακύμανση των τιμών των οπωροκηπευτικών προϊόντων ωστόσο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από τις κλιματολογικές συνθήκες που επηρεάζουν την ετήσια παραγωγή, καθώς και από την αλλαγή των καταναλωτικών συμπεριφορών λόγω της οικονομικής κρίσης. Το γεγονός της απελευθέρωσης της συγκεκριμένης αγοράς τον Ιούνιο του 2011, για την οποία ίσχυαν ανώτατα ποσοστά κέρδους, συνετέλεσε στο άμεσο «ξεφούσκωμα» των τιμών. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΩΝ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΤΙΜΕΣ ΤΙΜΕΣ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ ΛΙΑΝΙΚΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΙΣΠΑΝΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΙΣΠΑΝΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΠΑΤΑΤΑ 0,10 0,34 0,79 0,65-17,14% ΚΟΛΟΚΥΘΑΚΙ 0,44 0,75 1,44 1,74 20,86% ΚΡΕΜΜΥΔΙ ΞΕΡΟ 0,07 0,30 1,01 0,65-36,03% ΜΑΡΟΥΛΙ ΤΕΜΑΧΙΟ 0,25 0,34 0,87 0,51-40,96% ΤΟΜΑΤΑ 0,44 0,69 1,80 1,47-18,21% ΛΕΜΟΝΙ - - 1,50 1,07-28,74% ΜΑΝΤΑΡΙΝΙ ΚΛΗΜΕΝΤΙΝΑ 0,21 0,47 1,75 0,99-43,63% ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ (ΝΑΒΑΛΙΝΑ-ΜΕΡΛΙΝ) 0,17 0,30 1,47 0,57-61,60% ΜΗΛΟ ΤΥΠΟΥ ΓΚΟΛΝΤΕΝ 0,33 0,50 1,57 1,14-27,31% ΑΧΛΑΔΙ ΤΥΠΟΥ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙ 0,42 1,12 1,56 1,59 1,96%

3 BUSINESS STORIES ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Το τρένο της μεγάλης φυγής των ελληνικών καταθέσεων Αμόκ των μικρών αποταμιευτών που με αφορμή τις φήμες για ελεγχόμενη χρεοκοπία τρέχουν με κάθε τρόπο να βγάλουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό δισ. ευρώ θα χαθούν από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έως το τέλος του 2012 αυξάνουν τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων και από την άλλη «ανεβάζουν» στα ύψη το κόστος του χρήματος στα δάνεια. Ωστόσο, η τακτική αυτή, να αυξάνονται αιφνιδιαστικά τα επιτόκια στα επιχειρηματικά δάνεια χωρίς όμως ταυτόχρονα να υπάρχουν νέες αναχρηματοδοτήσεις (φρέσκο χρήμα), οδηγεί πολλούς επιχειρηματίες στην απόγνωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τις τελευταίες ημέρες εξαιτίας της έντονης φημολογίας περί ελεγχόμενης ή μη χρεοκοπίας της χώρας: Τα μικρά πορτοφόλια πλέον παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκροή χρημάτων στο εξωτερικό. Επειδή κάποιες τράπεζες δεν δέχονται να ανοίξουν λογαριασμούς κάτω των ευρώ πολλοί πηγαίνουν με συγγενείς τους και τελικά συγκεντρώνουν από κοινού το ποσό που χρειάζεται. Οι τραπεζίτες πλέον είναι ιδι- Πριν από λίγες εβδομάδες δύο ξαδέλφια με ευρώ έκαστος, ανά χείρας, πέρασαν την πόρτα ξένης τράπεζας και ζήτησαν να ανοίξουν έναν κοινό λογαριασμό στο Λονδίνο. Η συγκεκριμένη τράπεζα δεν δέχεται νέους πελάτες με πορτοφόλι κάτω των ευρώ και ως εκ τούτου η σύμπραξη των δύο ήταν αναγκαία. Η νέα αυτή μόδα, δηλαδή συγγενείς με μικρά σχετικά ποσά να ανοίγουν κοινούς λογαριασμούς σε τράπεζες του εξωτερικού είναι, όπως λένε οι τραπεζίτες, το δεύτερο επεισόδιο του σίριαλ «το τρένο της μεγάλης φυγής των ελληνικών καταθέσεων». Οι ίδιοι τραπεζίτες παραδέχονται πλέον ευθέως ότι έχει πιάσει αμόκ τους μικρούς αποταμιευτές της τάξεως των ευρώ, οι οποίοι ειδικά τις τελευταίες εβδομάδες ζητούν μετ επιτάσεως να «βγάλουν» τα χρήματά τους στο εξωτερικό. «Οι πολίτες αυτοί μέχρι τώρα είτε τα άφηναν στις ελληνικές τράπεζες είτε τα έκρυβαν στο σπίτι τους», λέει τώρα Ελληνας τραπεζίτης που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του. «Πολλοί από αυτούς», συνεχίζει, «επειδή δεν συμπληρώνουν το κατώτατο όριο των ευρώ (που χρειάζεται στις περισσότερες περιπτώσεις) για να ανοίξουν έναν λογαριασμό στο εξωτερικό, πάνε στις τράπεζες μαζί με συγγενείς τους και ανοίγουν έναν κοινό λογαριασμό. Πολλές φορές βλέπουμε 3 και 4 άτομα μαζί με ευρώ το καθένα να ανοίγουν κοινούς λογαριασμούς». Από την πλευρά τους οι τράπεζες, στην προσπάθειά τους να στήσουν τις άμυνές τους και να φρενάρουν τη μεγάλη εκροή των καταθέ σεων, από τη μια ΓΙΩΡΓΟΥ Ι. ΔΗΜΗΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ 41 δισ. ευρώ έχουν δαπανηθεί εντός Ελλάδος 22 δισ. ευρώ έχουν καταλήξει στο εξωτερικό καταλήξει αίτερα φοβισμένοι και εκτιμούν ότι εάν συνεχιστεί με αυτούς τους ρυθμούς η κατάσταση, θα φύγουν τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ τους επόμενους μήνες, σύμφωνα με τις πλέον μετριοπαθείς εκτιμήσεις. Τέσσερις μεγάλες τράπεζες τις τελευταίες εβδομάδες αύξησαν αιφνιδιαστικά τα επιτόκια στα δάνεια στο 10% από 6%-7%. Μάλιστα, μία από αυτές αύξησε τα επιτόκια και σε δάνεια τα οποία είναι στο κόκκινο, δηλαδή οι επιχειρήσεις έχουν σταματήσει να αποπληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους. Αλλη τράπεζα ζητά από τις επιχειρήσεις να αποπληρώσουν άμεσα ένα μεγάλο μέρος του δανείου σε μετρητά και σε διαφορετική περίπτωση προχωρούν μονομερώς σε αύξηση του κόστους του δανείου. Είναι χαρακτηριστικό ότι τράπεζα ζήτησε από επιχειρηματία να εξοφλήσει άμεσα ευρώ από δάνειο 1 εκατ. ευρώ και όταν αρνήθηκε, το επιτόκιο εκτινάχθηκε αυθαίρετα στο 10%. Οι τραπεζίτες βλέπουν έντρομοι ότι κάθε μέρα «μεταναστεύουν» στις τράπεζες του εξωτερικού πολλά εκατομμύρια ευρώ και επί της ουσίας αδυνατούν να σταματήσουν «το τρένο της μεγάλης φυγής» των καταθέσεων. Από το τέλος του 2009 έως σήμερα έχουν χαθεί από το εγχώριο ελληνικό τραπεζικό σύστημα πάνω από δισ. ευρω, ενώ έως το τέλος του 2012 εκτιμάται ότι θα χαθούν από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα καταθέσεις δισ. ευρώ, οι οποίες αποτελούν τον σωρευμένο κοινωνικό πλούτο 8-10 ετών. Με βάση τις μέχρι τώρα ενδείξεις, οι καταθέσεις θα μειωθούν εντονότερα τους επόμενους μήνες για τρεις βασικούς λόγους. 10% από 6%-7% αύξησαν αιφνι διαστικά τα επιτόκια των δανείων τέσσερις μεγάλες τράπεζες 1) Το διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων έχει μειωθεί. Ο κάθε πολίτης πλέον εκταμιεύει υποχρεωτικά από τις καταθέσεις του. Η διαμόρφωση του όγκου των καταθέσεων στα 173 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο, από 176 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2010 ή από 237 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2010, αποδεικνύει ότι το 65% της μείωσης (41 δισ. ευρώ) έχει δαπανηθεί εντός Ελλάδος και 22 δισ. ευρώ (35%) έχουν καταλήξει στο εξωτερικό. 2) Η κρίση χρέους δημιουργεί τρόμο, καθώς δεν υπάρχει καμία προοπτική για το μέλλον. 3) Οι ξένες τράπεζες λανσάρουν προϊόντα με υψηλά επιτόκια, που ξεκινούν από το 3% (για παράδειγμα, Citibank και Εμπορική). Δέσμιες της ΕΚΤ και του ELA οι ελληνικές τράπεζες Σε κάθε περίπτωση, η συνεχής μείωση των καταθέσεων θα υποχρεώνει τις τράπεζες να εξαρτώνται ακόμη περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον μηχανισμό ELA της Τραπέζης της Ελλάδος. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν λάβει εγγυήσεις από το κράτος για να αντλούν ρευστότητα από την ΕΚΤ και την ΤτΕ για ποσό που ισοδυναμεί με το 41% του συνολικού χρέους ή 148 δισ. Για να μειωθούν δραστικά τα 148 δισ. ευρώ και για να αποπληρωθούν και να αντικατασταθούν οι εγγυήσεις με ρευστότητα που θα λάβουν οι τράπεζες από την αγορά θα χρειαστούν συγκεκριμένοι τρόποι, για παράδειγμα να αυξηθούν οι καταθέσεις και να αντλήσουν ρευστότητα από τις αγορές. Αυτή, όμως, η πιθανότητα για τα επόμενα χρόνια είναι μηδενική, με αποτέλεσμα να μείνουν για καιρό εγκλωβισμένες. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν δανειστεί από την ΕΚΤ και την ΤτΕ 110,5 δισ. ευρώ. Με βάση τις υπάρχουσες ενδείξεις, για τα επόμενα 3-4 χρόνια οι ελληνικές τράπεζες θα είναι δέσμιες της ΕΚΤ του ELA της ΤτΕ. Πρόσφατα, μάλιστα, οι τράπεζες άντλησαν 22 δισ. ευρώ ρευστότητα από την ΕΚΤ για διάστημα 3 ετών, αλλά δεν πρόσθεσαν νέα ρευστότητα στους ισολογισμούς τους και απλώς επιμήκυναν τον χρόνο διακράτησής της από τους 3 μήνες στα 3 χρόνια. Δεδομένου ότι οι καταθέσεις μειώνονται και οι τράπεζες δεν μπορούν να αναπληρώσουν από τις αγορές τα 110 δισ. ευρώ που έχουν αντλήσει από την ΕΚΤ και την ΤτΕ, το τραπεζικό σύστημα για τα επόμενα χρόνια θα είναι εγκλωβισμένο και ναρκοθετημένο.

4 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 4 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΑΡΘΡΟ Παναγιώτης Μπουσμπουρέλης Η επόμενη μέρα ΟΣΟΙ βιάστηκαν να προεξοφλήσουν ότι η Ενωμένη Ευρώπη θα γινόταν εύκολος στόχος όσων επί μήνες ευαγγελίζονταν τη διάλυση του ευρώ έπαιξαν κι έχασαν. Και αυτό γιατί και καλά άρχισαν να πηγαίνουν οι δημοπρασίες των χωρών που, εκτός της Ελλάδας, βρέθηκαν στο στόχαστρο, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, και τα επιτόκιά τους άρχισαν να πέφτουν. Την ίδια ώρα, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια δείχνουν τις αντοχές τους σε αυτούς που προέβλεπαν την καταστροφή, ενώ η ΕΚΤ ξεδιπλώνει τα όπλα της με το άτυπο τύπωμα χρήματος, αφού θα χρηματοδοτήσει με ενέχυρο τις τράπεζες που αγόρασαν ιταλικά και ισπανικά χαρτιά. Αυτό το πλαίσιο είναι που αρχίζει να χτίζει σταδιακά η Ενωμένη Ευρώπη με στόχο όχι μόνο να αποτρέψει την κρίση χρέους, αλλά και να ασχοληθεί με την ανάπτυξη, όπου πολλοί θα εκπλαγούν. Στα θετικά εξάλλου, που βοηθούν και την παραπαίουσα ελληνική οικονομία, είναι και η διολίσθηση του ευρώ έναντι του δολαρίου. Το ευρώ, όπως φαίνεται, θα αποτελέσει το νόμισμα στο οποίο θα βασιστεί και το λεγόμενο carry trade, καθώς οι αγορές περιμένουν, εκτός της αποδυνάμωσής του, και πτώση των επιτοκίων του. Οι Ευρωπαίοι λοιπόν δεν είναι τόσο ηλίθιοι όσο καταγράφηκαν κατά τη σύνοδο του Δεκεμβρίου. Και για τον λόγο αυτό, όσο κι αν φαίνεται ακατάληπτο, το σχέδιο για την Ελλάδα είναι υπαρκτο. Απλώς θυμίζει κάτι από θεραπεία-σοκ λατινοαμερικάνικης χώρας, θα διαλύσει το πολιτικοσυνδικαλιστικό σύστημα που έλεγξε τον δημόσιο τομέα και θα ευθυγραμμίσει την ελληνική κοινωνία σε άλλα πρότυπα. Αυτό δεν είναι υπό διαπραγμάτευση γιατί γίνεται υπό την απειλή της εξόδου από το ευρώ και της αλβανοποίησης της χώρας. Το τέλος του PSI αλλά και η δανειακή σύμβαση οδηγούν στην επόμενη μέρα. Αυτή δεν θα είναι το ίδιο καλή για όλους. Μπορεί τα μαγαζάκια της γωνίας να κλείσουν, μπορεί τα μεροκάματα να συνεχίσουν να υποτιμώνται, μπορεί παραδοσιακοί επιχειρηματίες να χάσουν τις επιχειρήσεις τους, η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα πάψει να ελέγχει την τοπική διαπλοκή και δημόσιοι υπάλληλοι θα απολυθούν. Επίσης τα κεφάλαια που θα μπουν, θα ακολουθήσουν τον νεοφιλελεύθερο τρόπο και η κοινωνία θα κάνει έναν αγώνα δρόμου προσαρμογής σε αυτό που δεν θέλησε να κάνει μέχρι σήμερα. Σε αυτή την κατεύθυνση, όμως, πολλά θα πρέπει να αλλάξουν. Η αποτυχία του πρώτου μνημονίου είναι κραυγαλέα. Τα μέτρα επί μέτρων δεν κάλυψαν τα ελλείμματα, βύθισαν σε ύφεση και τελικά οδήγησαν σε αυτό που έλεγε ο αγγλοσαξονικός παράγοντας, στο μεγάλο «κούρεμα». Πρόκειται για ένα πρωτοφανές βατερλό του ΔΝΤ αλλά και της ελληνικής αστικής τάξης, που από την περίοδο της Μεταπολίτευσης πλάτυνε τόσο πολύ τη δημοκρατία που οδηγήθηκε σε χρεοκοπία. Ολα αυτά θα βαρύνουν τη σημερινή γενιά των που θα δώσει μια άνιση μάχη σε μια οικονομία που συνεχίζει να αποτελεί παγκόσμιο πειραματόζωο. Δυστυχώς οι όροι στην Ελλάδα δεν γίνονται ούτε πρόκειται να γίνουν δικαιότεροι, αλλά η απόσταση μεταξύ νικητών και ηττημένων θα συνεχίσει να μεγαλώνει. Τώρα είναι η ώρα δύο ετερογενών τάσεων. Η ΜΙΑ είναι του απόλυτου νεοφιλελευθερισμού, που θα χτυπήσει χωρίς έλεος και με το δίκιο του την κοινωνία των ευνούχων του πολιτικού συστήματος. Η ΑΛΛΗ είναι μιας σύγχρονης Αριστεράς που έχει τεράστιο ρόλο σε μια κοινωνία παραπαίουσα και πληγωμένη. Το έργο της είναι πολύ δύσκολο. Ας σκεφθούν, όμως, οι ηγέτες της γιατί κατέληξαν στο περιθώριο το 46, το 65, και το 89. Οι ισορροπίες μπορεί να έρθουν μόνο διαμέσου των συγκρούσεων, που είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαίες. Καύσιμα, εφημερίδες και φάρμακα στα σούπερ μάρκετ Ανατροπές στο εμπόριο μελετά η κυβέρνηση υπό την πίεση της τρόικας, ενώ αναμένεται έντονη αντίδραση από χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις Κύκλοι του υπουργείου, πάντως, αναφέρονται στην ανάγκη έναρξης εντατικού κοινωνικού διαλόγου, καθώς η κοινωνία δεν αντέχει άλλα αδιέξοδα και ενδεχομένως απεργίες διαρκείας, στα πρατήρια ιδιαίτερα. Εκεί λοιπόν θα ρίξει το βάρος του ο κ. Χρυσοχοΐδης τις επόμενες ημέρες, καθώς πληροφορίες αναφέρουν πως θα πραγματοποιηθεί σειρά επαφών με τους πρατηριούχους. Πάντως, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως δύσκολα θα υπάρξει υπαναχώρηση της κυβέρνησης από τη γραμμή της άρσης των περιορισμών, καθώς η τρόικα αλλά και η Task Force απαιτούν αποτελέσματα σε αυτούς τους τομείς εδώ και τώρα. Θα πρέπει να συμπληρώσουμε πως στη μελέτη η χαμηλή παραγωγικότητα του κλάδου της λιανικής συναρτάται από τον μεγάλο κατακερματισμό της ελληνικής αγοράς ακόμη και στο λιανεμπόριο τροφίμων, κάτι που επηρεάζει εν μέρει και τις υψηλές τιμές των προϊόντων, ειδικά στον κλάδο ένδυσης, παρά το γεγονός της σημαντικής ποικιλομορφίας προϊόντων και προμηθευτών. Ετσι, το οργανωμένο λιανεμπόριο (λιανεμπορικές αλυσίδες) στην Ελλάδα έχει μερίδιο 48%, Μεγάλες τομές στο ελληνικό εμπόριο, στο πνεύμα των ευρύτερων ανατροπών και αλλαγών που προβλέπει η νέα οικονομική κατάσταση της χώρας, προωθεί η κυβέρνηση - και πιο συγκεκριμένα ο υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Πιο συγκεκριμένα, ο υπουργός σύμφωνα με πληροφορίες του «business stories» μελετά σοβαρά την άρση των εξής βασικών περιορισμών στην αγορά: αυτού της πώλησης καυσίμων στα σούπερ μάρκετ αλλά και της διάθεσης εφημερίδων, προϊόντων καπνού και μη ΔΗΜΗΤΡΗ συνταγογραφούμενων φαρμάκων και ψωμιού παρασκευασμένου ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ εντός των πολυκαταστημάτων. markopoulo@gmail.com Η εν λόγω εισήγηση, που έχει έρθει από τη μεριά στενών συνεργατών του υπουργού, κινείται στο πνεύμα απελευθέρωσης των αγορών από χρόνιες στρεβλώσεις, καθώς εδώ και χρόνια ο κρατικός προστατευτισμός δεν αφήνει το άνοιγμα της πώλησης αυτών των ειδών πέραν των μικρών ή μεσαίων πρατηρίων καυσίμων, άρτου ή περιπτέρων. Ολα αυτά σε αναντιστοιχία με το τι συμβαίνει στην Ευρώπη, όπου τα πάντα πωλούνται ελεύθερα. Στον αντίλογο, βέβαια, αυτών των δράσεων που σύμφωνα με έγκυρες πηγές μας θα δρομολογηθούν μέσα στον επόμενο μήνα, είναι οι ενστάσεις που εκφράζουν χιλιάδες μικροί και μεσαίοι επιχειρηματίες. Κι αυτό διότι το άνοιγμα αποκλειστικών τους δραστηριοτήτων θα δημιουργήσει κινητικότητα και ενδεχομένως απώλεια εσόδων και αθρόα λουκέτα. Η απάντηση όμως σε αυτή τη διαπίστωση από τη μεριά του υπουργείου είναι πως ταυτόχρονα θα υπάρξει άνοιγμα νέων θέσεων εργασίας (υπολογίζονται σε περίπου σε πρώτη φάση), καθώς τα πρόσθετα έσοδα για το λιανεμπόριο θα φτάσουν στο 1,5 δισ. ευρώ. Ενα παράλληλο κέρδος φαίνεται να είναι και το υπολογιζόμενο πάνω από 1 δισ. ευρώ για το κράτος από τους φόρους που θα εισπράξει γι' αυτές τις νέες δραστηριότητες, ενώ ταυτόχρονα θα δοθεί και η αίσθηση πως η Ελλάδα δεν έχει περιορισμούς και «ανοίγει» τις αγορές. Η έρευνα-οδικός χάρτης Μπούσουλας των ανατροπών που με εντατικούς ρυθμούς συζητιούνται φαίνεται πως είναι έρευνα περί της άρσης μιας σειράς εμποδίων στο λιανεμπόριο που κατάρτισε η McKinsey & Company, η οποία διενεργήθηκε στο πλαίσιο της υποχρέωσης της κυβέρνησης που απορρέει από το μνημόνιο. Η έρευνα αυτή είναι που δείχνει τον δρόμο και δίνει τα μεγέθη που προαναφέραμε. Η ίδια μελέτη τονίζει πως σε επίπεδο εθνικής οικονομίας η ετήσια ακαθάριστη προστιθέμενη αξία στο λιανεμπόριο μπορεί να αυξηθεί πάνω από 4 δισ. ευρώ την ερχόμενη δεκαετία, ενώ εκτιμάται ότι οι βελτιώσεις στη λειτουργία του λιανεμπορίου θα προκαλέσουν και αύξηση των φορολογικών εσόδων. Εναρξη κοινωνικού διαλόγου για να προλάβουν αντιδράσεις έναντι 52% που αποτελεί το μερίδιο των μεμονωμένων εμπορικών επιχειρήσεων, σε αντίθεση με την Πορτογαλία, η οποία παρουσιάζει ομοιότητες με την Ελλάδα, όπου το μερίδιο του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι 79%, στην Ισπανία 73% και στην Ιταλία 74%, ενώ η Γαλλία εμφανίζει το υψηλότερο μερίδιο, 87%. Βέβαια, η συγκέντρωση που λογικά θα υπάρξει, βάσει των περισσότερων εμπειριών σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο, είναι κάτι που διευκολύνει τη συνεννόηση, άρα και τη σύσταση καρτέλ, γεγονός που δεν διαφεύγει από τον υπουργό κ. Χρυσοχοΐδη.

5 BUSINESS STORIES ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Η μείωση μισθών φέρνει φτώχεια και όχι ανταγωνιστικότητα Σύμφωνα με μελέτη του ΙΝΕ, η μείωση των αποδοχών όχι μόνο δεν επέφερε βελτίωση του επιπέδου ανταγωνιστικότητας, αλλά αντίθετα προκάλεσε πτώση της αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού στα επίπεδα του 2003 Η επίπτωση του μισθολογικού κόστους στην απώλεια της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας αποτελεί το βασικό επιχείρημα στην επιχειρούμενη δραματική μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Αν εξετάσει κανείς διαχρονικά το πρόβλημα της απώλειας ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, εύκολα μπορεί να εξαγάγει το συμπέρασμα πως η επιχειρηματολογία αυτή σ έναν σημαντικό βαθμό είναι μύθος. Μύθος βολικός στην προκειμένη περίπτωση εφόσον μπορεί -υποτίθεται- να στηρίξει τη δρομολόγηση νέων μέτρων-σοκ για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα. Η ελληνική οικονομία λειτούργησε όλα τα προηγούμενα χρόνια ΤΗΣ με ένα πλήθος στρεβλώσεων, τις ΚΛΕΟΠΑΤΡΑΣ οποίες μέχρι την εκδήλωση της ΚΟΝΤΟΝΙΚΑ κρίσης κάλυπτε η άφθονη και εύκολη τραπεζική χρηματοδότηση. Αυτό ωστόσο δεν απέτρεψε την απώλεια της ανταγωνιστικότητάς της. Στη δεκαετία η ανταγωνιστικότητα υποχώρησε κατά 19% (κατά μέσο όρο και σύμφωνα με τους δείκτες ανταγωνιστικότητας που μετρούν εξι διεθνείς οργανισμοί και κεντρικές τράπεζες) τόσο σε όρους σχετικών τιμών όσο και σε όρους κόστους εργασίας. Από όλους τους κλάδους της οικονομίας, η μεγαλύτερη απώλεια ανταγωνιστικότητας στη δεκαετία αυτή εμφανίζεται στη γεωργία, η οποία έφτασε στο 39% σε όρους κόστους εργασίας και στο 30% σε όρους κόστους τιμών. Δηλαδή στον πιο «προστατευμένο» κλάδο που απορρόφησε πακτωλό κοινοτικών και εθνικών επιδοτήσεων, το εργατικό κόστος αυξήθηκε κατά 39%, οι τιμές κατά 30% και χάθηκε το μεγαλύτερο ποσοστό ανταγωνιστικότητας, ενώ οδηγήθηκε ταυτόχρονα σε δραστική συρρίκνωση της παραγωγικότητάς του. Την ίδια περίοδο η βιομηχανία υπέστη απώλεια της τάξεως του 10% σε όρους κόστους εργασίας και 32% σε όρους τιμών στην ανταγωνιστικότητά της. Δηλαδή στη δεκαετία αυτή οι μισθοί στη βιομηχανία αυξήθηκαν 10% και οι τιμές των προϊόντων 32%, γεγονός που οδήγησε σε μείωση της εγχώριας παραγωγής και αύξηση των εισαγωγών, διογκώνοντας το εμπορικό έλλειμμα. Στην ελληνική οικονομία, το 80% του ιδιωτικού τομέα αποτελεί ο κλάδος των υπηρεσιών (δεδομένου ότι συμπεριλαμβάνει τον τουρισμό). Η απώλεια ανταγωνιστικότητας στις υπηρεσίες περιορίστηκε στο 5% σε όρους κόστους εργασίας, ενώ παρέμεινε σταθερή σε όρους τιμών. Αρα, αν υποτεθεί πως εφαρμόζεται μια γενικευμένη μείωση των μισθών του ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένου του κλάδου των υπηρεσιών, δεν απαντά στο ερώτημα με ποιον τρόπο θα βοηθηθεί η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της αγροτικής και της βιομηχανικής παραγωγής ή πώς η μείωση Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩ- ΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 19 % υποχώρησε η ανταγωνιστικότητα στη δεκαετία ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ 10 % αυξήθηκε το εργατικό κόστος 32 % αυξήθηκαν οι τιμές ΓΕΩΡΓΙΑ 39 % αυξήθηκε το εργατικό κόστος 30 % αυξήθηκαν οι τιμές ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 5 % αυξήθηκε το κόστος εργασίας Σταθερές παρέμειναν οι τιμές των μισθών θα βοηθήσει στην αύξηση των εξαγωγών, στην επανακίνηση της ανάπτυξης και την έξοδο από την ύφεση. Οι υποστηρικτές της θεωρίας πως η τόνωση της ανταγωνιστικότητας στο σημερινό περιβάλλον μπορεί να επιτευχθεί μέσω μιας «εσωτερικής υποτίμησης» κατά 20% αποφεύγουν να διευκρινίσουν ότι η θεωρία της εσωτερικής υποτίμησης, για να έχει οποιαδήποτε θετική εξέλιξη στην ανταγωνιστικότητα, πρέπει να αφορά τόσο τους μισθούς όσο και τις τιμές. Στη διετία έχει επέλθει υποτίμηση στους μισθούς κατά 20% στον δημόσιο τομέα και κατά 12% (επισήμως, που όμως αμφισβητείται και θεωρείται μεγαλύτερη) στον ιδιωτικό τομέα, ενώ αντίθετα στις τιμές αντί για υποτίμηση έχουν γίνει ανατιμήσεις, με αποτέλεσμα η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών να έχει μειωθεί δυσανάλογα σε σχέση με τη μείωση του εισοδήματος. Κραυγαλαίο παράδειγμα, η τελευταία αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ, για την οποία δεν ελήφθη υπόψη ούτε η μείωση των εισοδημάτων ούτε η επίπτωση στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Σύμφωνα με μελέτη του ΙΝΕ, η μείωση των μισθών και ημερομισθίων όχι μόνο δεν επέφερε βελτίωση του επιπέδου ανταγωνιστικότητας, αλλά αντίθετα προκάλεσε μείωση τη αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού στα επίπεδα του 2003 και του κατώτερου μισθού σε επίπεδα της περιόδου πριν από το 1984, ενώ ταυτόχρονα εκτόξευσε την ανεργία στα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του Η δυσανάλογα υψηλότερη μείωση της αγοραστικής δύναμης οφείλεται όχι μόνο στις μειώσεις των μισθών αλλά και στην επιβολή της υπέρογκης φορολογίας που μετράται σε απώλεια 1,5 έως και 2 μισθών ετησίως και οι οποίοι δεν προσμετρώνται στη μείωση του ονομαστικού μισθού. Δηλαδή ένας μισθωτός, ακόμη κι αν δεν έχει υποστεί μέχρι σήμερα μείωση του μισθού του, ήδη έχει χάσει 1,5 τουλάχιστον μισθό από τη βαρύτατη φορολόγηση με την οποία έχει επιβαρυνθεί τα τελευταία δύο χρόνια. Στη μελέτη του ΙΝΕ αναφέρεται ότι η υιοθέτηση αυτής της θεωρίας αντιμετωπίζει την εργασία -από βασικό παραγωγό πλούτου και συντελεστή βελτίωσης του επιπέδου παραγωγικότητα- ως επαχθές κόστος του οποίου επιβάλλεται η μείωση. Αποτέλεσμα αυτής της φιλοσοφίας είναι η βαθύτερη ύφεση η οποία, αντί να βοηθήσει, απομακρύνει την ανάπτυξη. Η μείωση των μισθών δεν επαρκεί αν δεν μειωθούν παράλληλα και οι τιμές, στο σκέλος των οποίων δεν έχει γίνει μέχρι τώρα καμία απολύτως παρέμβαση. Αντίθετα, ακόμη και οι τιμές των παρεχόμενων από τις ΔΕΚΟ υπηρεσιών αυξάνονται στον βωμό της εισπρακτικής πολιτικής λόγω της αποδεδειγμένης αδυναμίας του κράτους να περιορίσει τη φοροδιαφυγή και να προχωρήσει σε αποτελεσματική αναδιάρθρωση της οικονομίας, καταδικάζοντας τη χώρα σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση και ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα της κοινωνίας σε βιοτικά επίπεδα κοντά ή και κάτω από τα όρια της φτώχειας. ΣΤΕΓΝΩΣΕ Η ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΔΕΝ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ Θα γλιτώναμε τα μέτρα αν μόλις δύο εφορίες έπιαναν τα έσοδα του 2010 Μ ε αίμα πληρώνουν οι φορολογούμενοι τη διάλυση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών, αφού θα μπορούσε να είχαν αποφευχθεί θυσίες δισεκατομμυρίων για μισθωτούς και συνταξιούχους εάν λειτουργούσε αξιο- ΚΩΣΤΗ Χ. πρεπώς ο ΠΛΑΝΤΖΟΥ εφοριακός κλάδος. Στη συντριπτική τους πλειονότητα οι μεγάλες εφορίες της χώρας παρουσίασαν καθίζηση αντί για αύξηση στις εισπράξεις φόρων. Αν όμως μόλις δύο από τις μεγάλες ΔΟΥ έπιαναν απλώς τα έσοδα που είχαν το 2010, δεν θα υπήρχε σήμερα η πίεση για τη λήψη πρόσθετων νέων μέτρων ύψους 1,3 δισ. ευρώ από την τρόικα. Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το «business stories» δείχνουν πως μέχρι τον Νοέμβριο του 2011 οι εφορίες των Ανωνύμων Εταιρειών της πρωτεύουσας (ΦΑΕΕ Αθηνών και ΦΑΕ Πειραιά) εισέπραξαν συνολικά έσοδα μόλις 9 δισ. ευρώ, αν και ο στόχος τους ήταν 11,3 δισ. ευρώ. Στο ενδεκάμηνο του 2010 όμως είχαν εισπράξει 10,4 δισ., δηλαδή το 2011 είχαν μείωση 1,4 δισ. ευρώ - όσα σχεδόν λείπουν και πρέπει να καλυφθούν με άλλους τρόπους για να «βγει» ο στόχος στο Μεσοπρόθεσμο. Και στο μέτωπο του ΦΠΑ, όμως, οι δύο εφορίες εισέπραξαν συνολικά 3,8 δισ. ευρώ αντί για 4,1 δισ. που εισέπραξαν το Το νόμισμα έχει δύο όψεις: αν και είναι προφανής η εξήγηση πως για την υστέρηση εσόδων έναντι του 2010 ευθύνεται η ύφεση στην αγορά, μέσα στις συνθήκες αυτές η ΦΑΒΕ Αθηνών πέτυχε να αυξήσει θεαματικά και πέρα από κάθε προσδοκία τις εισπράξεις φόρων από τις βιομηχανίες και βιοτεχνίες. Εισέπραξε έσοδα 4,4 δισ. ευρώ και άλλα 1,4 δισ. από ΦΠΑ, έναντι 3,7 δισ. και 1,3 δισ. αντίστοιχα το Είχε αύξηση 20% στα έσοδα και 7% σε ΦΠΑ, έναντι στόχων 8,5% και 4% στο Μεσοπρόθεσμο. Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δίνει πλέον μεγάλη σημασία στην απόδοση των ίδιων των εφόρων. «Πρωταθλητές» από εισπρακτικής άποψης αναδείχτηκαν η ΔΟΥ Πλοίων ΦΠΑ με αύξηση εσόδων 19% και ΦΠΑ 5,7%, αλλά και η ΔΟΥ Ψυχικού που πέτυχε αύξηση 17% στα έσοδα. Στον αντίποδα, άλλες ΔΟΥ ακόμα και σε «VIP» περιοχές δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα: στα επίπεδα του 2010 και ακόμα χαμηλότερα κινήθηκαν οι εισπράξεις της ΔΟΥ Γλυφάδας (πιάνει περιοχές-φιλέτα μέχρι και τη Βάρκιζα), ενώ η ΔΟΥ Κηφισιάς, αντί για αύξηση, είχε μείωση 6% στα έσοδα και 14% στις εισπράξεις ΦΠΑ. Η «γεωγραφία» της κρίσεως Τραγική είναι πάντως η κατάσταση των επιχειρήσεων στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας (ειδικά οι επιχειρήσεις σε Μεταξουργείο, πλατεία Βάθη, Κολωνό και Λιοσίων φαίνεται σαν να έχουν βαρέσει διάλυση). Περιοχές με μεγαλογιατρούς και δικηγόρους όπως το Κολωνάκι πλήρωσαν λιγότερους φόρους ενώ «κόκκινο πανί» είναι και οι χαμηλές επιδόσεις των ΔΟΥ που καλύπτουν περιοχές όπως Εξάρχεια και Πολυτεχνείο με τεχνικές εταιρείες, μηχανικούς και αρχιτέκτονες. Παρ' όλα αυτά, οι ΔΟΥ αυτές εμφανίζουν αύξηση εισπράξεων ΦΠΑ έως και 30% σε σχέση με το 2010, κάτι που θεωρείται συγκυριακό και δεν θα επαναληφθεί επειδή αυτά τα ελεύθερα επαγγέλματα υπήχθησαν για πρώτη φορά σε ΦΠΑ.

6 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 6 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Στην πιο κομβική στιγμή της διαπραγμάτευσης με την τρόικα, στην προσπάθεια να μην καταργηθεί ο 13ος και ο 14ος μισθός στον ιδιωτικό τομέα, κι ενώ ο μεγαλύτερος εργοδοτικός φορέας της χώρας, σε μια ιστορικής σημασίας κίνηση «καλής θέλησης» προς τα συνδικάτα και τους ταλαιπωρημένους από τις περικοπές Ελληνες, αρνείται πεισματικά να ενδώσει στις Σειρήνες που θέλουν κι άλλο «αίμα», ο πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Δημήτρης Δασκαλόπουλος βρέθηκε ξαφνικά θύμα διαρροών και περίεργων φημών, που προέρχονται από συγκεκριμένα μέσα ενημέρω- ΔΗΜΗΤΡΗ σης, τα οποία φέρνουν ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ τον γνωστό επιχειρηματία εκτός ηγεσίας του markopoulo@gmail.com ΣΕΒ. Ολα αυτά σε μια συγκυρία όπου το μνημόνιο τείνει να καταστεί αιτία διχασμού της κοινωνίας, μια πρώτης τάξης δικαιολογία για το ρουσφετολογικό πολιτικό σύστημα που επιθυμεί τη διατήρηση ακόμα και μέσω της πτώχευσης των κεκτημένων του και που ελάχιστοι πολιτικοί θέλουν τους επιχειρηματίες να συναινούν σε πολιτικές ανάπτυξης, αλλά και σε συμπόρευση με τους εργαζομένους. Ολα ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα όταν αιφνιδιαστικά δημοσίευμα ηλεκτρονικής σελίδας ανέφερε πως ο επιχειρηματίας κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος σύντομα θα αναλάμβανε πρωτοβουλία με στόχο την κατάληψη της προεδρίας στον ΣΕΒ. Ο γνωστός βιομήχανος της Chipita, ακριβώς την ίδια ημέρα, με τρόπο άμεσο έσπευσε να διαψεύσει την «είδηση» περί πραξικοπήματος. Η προσπάθεια εξάλλου του τελευταίου να διεθνοποιήσει περαιτέρω τον όμιλό του αλλά και ο έντονος προβληματισμός του για το φορολογικό καθεστώς στη χώρα μας, που ενδεχομένως θα τον οδηγήσει ακόμα και σε μεταφορά της έδρας του σε τρίτη χώρα, δεν άφηναν περιθώρια αντίθετων ερμηνειών των προθέσεών του. Ωστόσο, παρά την κάθετη αυτή αντίδραση, νέο δημοσίευμα καθημερινής εφημερίδας έσπευσε να προχωρήσει σε ερμηνεία της ξεκάθαρης δήλωσης Θεοδωρόπουλου, αποδεικνύοντας πως βρίσκεται σε εξέλιξη οργανωμένη προσπάθεια αποσταθεροποίησης του ΣΕΒ και της διαπραγματευτικής του ικανότητας. Εγκυρες πληροφορίες αναφέρουν πως αυτή την περίοδο, παρά το κλίμα διχόνοιας που καλλιεργείται, ο κ. Δασκαλόπουλος έχει την πλήρη εξουσιοδότηση του συνόλου του φορέα για τις ενέργειες συνεννόησης που κάνει με τους εκπροσώπους της ΓΣΕΕ, αλλά και την κυβέρνηση Παπαδήμου, μια κυβέρνηση την οποία από την αρχή ο πρόεδρος του ΣΕΒ στήριξε αταλάντευτα, χαιρετίζοντάς τη δημόσια ως απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να διασφαλιστεί η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη και να εξασφαλιστεί η υλοποίηση των αποφάσεων της 26ης Οκτωβρίου Ποιος φοβάται τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο; Ο άγνωστος πόλεμος κατά του προέδρου του ΣΕΒ, τα πολιτικά και εκδοτικά κέντρα που επιθυμούν αλλαγή φρουράς στους εργοδότες και η «ενοχλητική» κοινωνική συμμαχία την οποία ο επιχειρηματίας πέτυχε για πρώτη φορά Με τον πρωθυπουργό κ. Λουκά Παπαδήμο Ο αινιγματικός πρόεδρος του ΣΕΒ και οι μοναχικές Από τη δημιουργία της ΔΕΛΤΑ στην επέκταση του ομίλου και στη Vivartia Ανθρωπος οικείος αλλά και ταυτόχρονα απόμακρος, ευπροσήγορος και αινιγματικός, ακόμα και για τους πιο κοντινούς συνεργάτες και φίλους του, ο κ. Δημήτρης Δασκαλόπουλος αποφεύγει τα φώτα της δημοσιότητας σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο, ωστόσο οι δημόσιες παρεμβάσεις του είναι συνήθως τραχιές και συχνά ανατρεπτικές. Συζητεί με όλους, αλλά οι τελικές επιλογές και αποφάσεις του είναι πάντα προϊόν μιας προσωπικής ωρίμανσης σε δικό του χρόνο. Αυτή η τάση του ίσως να είναι που έχει δημιουργήσει ρήγμα με αρκετούς πολιτικούς που θα περίμεναν έναν ΣΕΒ πιο διαλλακτικό. Με βάση την οικογενειακή επιχείρηση της ΔΕΛΤΑ, στην οποία ο ίδιος ξεκίνησε να δουλεύει από 18 ετών σε ρόλο ανειδίκευτου εργάτη, όταν είχε μόνο 100 εργάτες, ο ίδιος δημιούργησε έναν όμιλο-κολοσσό στον τομέα των τροφίμων. Ο όμιλος ΔΕΛΤΑ γιγαντώθηκε παράγοντας γάλατα, παγωτά, γιαούρτια, χυμούς, κατεψυγμένα τρόφιμα και ζωοτροφές. Οταν στη δεκαετία ο όμιλος μεγάλωσε, ήταν από τους λίγους που τόλμησαν να εισάγουν τις εταιρείες στο Χρηματιστήριο για να χρηματοδοτήσει τρία καινούρια εργοστάσια και την επέκτασή του στα Βαλκάνια, σε νέα προϊόντα και νέες αγορές. Αυτή συνεχίστηκε με ραγδαίους ρυθμούς με την ολική εξαγορά εταιρειών όπως η Goody s, τα Flocafe και ο Μπάρμπα Στάθης και τη συμμετοχή σε εταιρείες όπως η ΜΕΒΓΑΛ και τα Everest. Η συγχώνευση μέσω εξαγοράς με την Chipita δημιούργησε τον όμιλο της Vivartia, όπως μετονομάστηκε το 2006, την πρώτη εταιρεία τροφίμων στην Ελλάδα, την 6η μεγαλύτερη στη χώρα και την 35η στην Ευρώπη, φτάνοντας να απασχολεί εργαζομένους, με παρουσία σε 29 χώρες. Φιλοδοξία και στρατηγική του κ. Δασκαλόπουλου ήταν να καταστήσει τον όμιλο πρωταγωνιστή στο επιχειρηματικό πεδίο της ΝΑ Ευρώπης. Το 2007, προβλέποντας την επερχόμενη κρίση και διαβλέποντας τα όρια του επιχειρηματικού εγχειρήματός του, πούλησε τη Vivartia στον τότε ισχυρό όμιλο της MIG. Παραμένοντας πρόεδρος της Vivartia, επεδίωξε να διασφαλίσει τη συνέχιση της ίδιας

7 BUSINESS STORIES ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Πρόεδρος του ΣΕΒ για μία ακόμη θητεία Η ομάδα των «ευρωπαϊστών» είναι που συμμετείχε ενεργά στην πρωτοβουλία Δασκαλόπουλου για άνοιγμα του ΣΕΒ όχι μόνο στους παραδοσιακούς «βαρόνους» της βιομηχανίας, αλλά και στον τομέα παροχής υπηρεσιών, στις τράπεζες, στις επιχειρήσεις ΜΜΕ, στις εταιρείες πληροφορικής, στις κατασκευαστικές εταιρείες, έτσι ώστε να αποτελεί σήμερα τον κατ εξοχήν εκφραστή των σύγχρονων, οργανωμένων επιχειρήσεων της χώρας μας. Ενα από τα σημεία επίσης που ο κ. Δασκαλόπουλος έχει δεχτεί τα εκ των έσω βέλη ήταν η υπογραφή δύο Εθνικών Γενικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας σε καιρούς κρίσιμους. Και πάλι η ομάδα των «σκληρών» ήταν που ζητούσε ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας και χαμηλότερο κόστος, με κύριο επιχείρημα την ανάγκη βιωσιμότητας των επιχειρήσεων. Υπό το πρίσμα όμως πως η χαλάρωση της εργασίας θα επιφέρει καίριο πλήγμα στην κατανάλωση και θα μακροημερεύσει την ήδη μεγάλη σε διάρκεια ύφεση, ο κ. Δασκαλόπουλος πήρε μια στρατηγική απόφαση σύμπλευσης σε όσο περισσότερα σημεία μπορούσε με τους εργαζομένους. Αυτή η κίνησή του όμως διασφάλισε και τα συμφέροντα των μελών του ΣΕΒ αφού για πρώτη φορά οι εργοδότες δεν χρεώθηκαν τις επίμαχες αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις. Η τρόικα και το ΠΑΣΟΚ ήταν που βγήκαν... στον τάκο. Ετσι, παρά τα όσα επιχειρήθηκε να καλλιεργηθούν από συγκεκριμένα κέντρα τις τελευταίες ημέρες, η νέα υποψηφιότητα Δασκαλόπουλου έχει «κλειδώσει» στα θεσμικά όργανα του ΣΕΒ και στο λεγόμενο «συμβούλιο των γερόντων» εδώ και δύο τουλάχιστον μήνες. αποφάσεις του Εξάλλου, όπως ο κ. Δασκαλόπουλος έτσι και το σύνολο της επιχειρηματικής κοινότητας βλέπει στην κυβέρνηση Παπαδήμου την ύστατη ευκαιρία να βγει ο τόπος από το ευρωπαϊκό περιθώριο, υλοποιώντας με συνέπεια όλες τις αναγκαίες αλλαγές που προσέκρουσαν στο κομματικό σύστημα. Δεν είναι τυχαίο πως κύκλοι του ΣΕΒ αυτή την περίοδο «φωνάζουν» πλέον ανοιχτά για κατεστημένες πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες υπόγεια καλλιεργούν με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους κλίμα εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη, υπηρετώντας ιδιοτελή συμφέροντα και έχοντας κρυφή ατζέντα. Είναι οι δυνάμεις του «λαϊκισμού», όπως αρκετοί πλέον απογοητευμένοι βιομήχανοι αναφέρουν, τις οποίες συχνά ο κ. Δασκαλόπουλος στηλιτεύει και οι οποίες φτάνουν να τον αναφέρουν ως επίδοξο αρχηγό κόμματος. Οι ίδιοι επιχειρηματίες που στοιχίζονται πίσω από τον πρόεδρο του ΣΕΒ υπογραμμίζουν πως είναι αξιοπερίεργο, στην πιο κρίσιμη περίοδο για την κοινωνία μας, κάποιοι να επιλέγουν να θυμούνται πως ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος είναι εισοδηματίας. «Αυτό ουδέποτε τους ενόχλησε εδώ και έξι χρόνια που είναι πρόεδρος. Τώρα που η τρόικα πιέζει, κάποιοι επιλέγουν να το θυμηθούν, λες κι ένας άνθρωπος με πάνω από 25 χρόνια βιομηχανικής παρουσίας, που δημιούργησε έναν διεθνοποιημένο κολοσσό, δεν έχει δικαίωμα να εκφράζει τους συναδέλφους του», τονίζουν. Είναι πάντως αλήθεια πως η οξεία κριτική του προέδρου του ΣΕΒ στο πολιτικό σύστημα και οι συχνά «ωμές» δηλώσεις του κατά των δύο μεγάλων κομμάτων έχουν ενοχλήσει σε μεγάλο βαθμό. Ακόμα και στην περίοδο κυριαρχίας του Κώστα Καραμανλή ή του Γιώργου Παπανδρέου, ο κ. Δασκαλόπουλος δεν δίστασε να στηλιτεύσει παθογένειες, ακόμα και σχέσεις διαπλοκής, με αποτέλεσμα να γίνει δυσάρεστος. Δεν είναι επίσης τυχαίο το γεγονός πως επί των ημερών του ο ΣΕΒ για πρώτη φορά στην ιστορία έλαβε έναν ακομμάτιστο και αυτόνομο χαρακτήρα, αποκτώντας ακροατήριο πέραν της παραδοσιακής Δεξιάς. Γνωστό είναι εξάλλου πως η ηγεσία της ΓΣΕΕ θεωρεί την περίοδο Δασκαλόπουλου ως μία από τις πλέον «γόνιμες» παρά τις ιδιαίτερες δυσκολίες της οικονομίας. Από την άλλη, οι εχθροί του κ. Δασκαλόπουλου τον κατηγορούν για «παραπάνω κριτική από όση θα έπρεπε να ασκήσει ένας εργοδοτικός φορέας». Πρόκειται για μια μερίδα μεγάλων κυρίως σε ηλικία βιομηχάνων, οι οποίοι είναι πάγιοι συνομιλητές των κομμάτων και επιθυμούν σχετική ηρεμία. Οι φίλοι του όμως -κυρίως η νέα γενιά των επιχειρηματιών κοντά στα 40 με 50- πιστεύουν πως ο λόγος του ανέδειξε τον ΣΕΒ όχι ως περιχαρακωμένο φορέα συντεχνιακών ή ταξικών συμφερόντων, αλλά ως εκφραστή μιας συγκροτημένης άποψης για τη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας από τη σκοπιά της σύγχρονης επιχειρηματικότητας. Πρόκειται για τους επονομαζόμενους «ευρωπαϊστές», μια τάση ισχυρή και πλειοψηφική αυτήν την περίοδο στον φορέα. Μια ομάδα που θεωρεί πως «με το στρογγύλεμα λόγων και έργων η χώρα έφτασε στον γκρεμό». Με τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ κ. Γιάννη Παναγόπουλο στρατηγικής, αλλά αποχώρησε όταν διέγνωσε διαφορετική οπτική από τη μεριά του κ. Ανδρέα Βγενόπουλου. Πολλοί τότε μίλησαν για «ιδιώτευση» του άλλοτε ισχυρού βιομηχάνου. Παρ όλα αυτά, είναι γνωστό στους παροικούντες την επιχειρηματική Ιερουσαλήμ πως ο πρόεδρος του ΣΕΒ σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις έχει βρεθεί ένα βήμα πριν ξαναφορέσει τη βιομηχανική φόρμα εργασίας. Απλώς η παγκόσμια και ελληνική κρίση ανέστειλε τα σχέδιά του, αν και ήδη πάντως φαίνεται να έχει προχωρήσει σε μια σειρά αφανών επενδύσεων στην Ελλάδα. «Ο Δημήτρης δεν έχει πει την τελευταία του λέξη», μας είπε με νόημα πριν από τρεις μήνες στενός του φίλος και πρώην ανταγωνιστής του, και πρόσθεσε: «Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα ξανακάνει αισθητή την επιχειρηματική του παρουσία στην Ελλάδα σε χρόνο και σε πεδίο της δικής του επιλογής. Οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες δεν είναι σαν τους πολιτικούς που άγονται και φέρονται από δημοσιεύματα και δημοσκοπήσεις». «Καίει» την Ελλάδα το ευρωπαϊκό εμπάργκο στο πετρέλαιο του Ιράν Η χώρα θα αντιμετωπίσει ελλείψεις στα καύσιμα, καθώς οι Ιρανοί είναι βασικοί προμηθευτές της χώρας - και μάλιστα χωρίς να ζητούν εγγυήσεις Σοβαρό είναι το ενδεχόμενο να παρουσιαστούν ελλείψεις στην αγορά καυσίμων από το εμπάργκο στις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου που αναμένεται να αποφασίσουν την επόμενη εβδομάδα οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. Λόγω της δημοσιονομικής κατάρρευσης της χώρας, τόσο τα Ελληνικά Πετρέλαια όσο και η Μotor Oil αντιμετωπίζουν προβλήματα στη χρηματοδότηση των φορτίων πετρελαίου που ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ εισάγουν για διύλιση. Η πλειονότητα των ξένων προμηθευτών δεν δέχεται εγγυητικές επιστολές από ελληνικές τράπεζες και δεδομένου ότι ένα φορτίο αργού κοστίζει πολλές δεκάδες εκατομμύρια δολάρια, οι εισαγωγές πραγματοποιούνται μετ εμποδίων. Τόσο τα ΕΛ.ΠΕ. όσο και η Μotor Oil βασίζονται σήμερα για τις εισαγωγές πετρελαίου σε συγκεκριμένους traders που συνεργάζονται με τα δύο διυλιστήρια πάρα πολλά χρόνια. Ακριβώς λόγω της μακρόχρονης εμπορικής σχέσης, οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις, που έχουν δικά τους συστήματα διαχείρισης κινδύνου, παραδίδουν πετρέλαιο στα ελληνικά διυλιστήρια χωρίς ξένες τραπεζικές εγγυήσεις και πληρώνονται έπειτα από έξι με επτά ΕΠΙΣΗΜΩΣ ΤΟ 25% ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΠΟΥ ΠΡΟΜΗΘΕΥΕΤΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΙΡΑΝ. ΩΣΤΟΣΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΡΧΕΤΑΙ ΣΕ 35%-36% μήνες. Αν οι συγκεκριμένες προμήθειες αποτελούν τον έναν βασικό πυλώνα, άλλος σημαντικός είναι το πετρέλαιο που εισάγεται από το Ιράν. Οι εισαγωγές βασίζονται σε διακρατική συμφωνία και οι Ιρανοί είναι οι μοναδικοί που προμηθεύουν πετρέλαιο την Ελλάδα χωρίς να ζητούν εγγυήσεις. Επισήμως περίπου το 25% της συνολικής ποσότητας πετρελαίου που προμηθεύεται η Ελλάδα προέρχεται από το Ιράν. Ωστόσο οι εκτιμήσεις στην αγορά λένε ότι το πραγματικό ποσοστό είναι πολύ υψηλότερο και το ιρανικό πετρέλαιο αντιπροσωπεύει το 35% - 36% των ελληνικών εισαγωγών στην Ιταλία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 12%. Αν η Ευρωπαϊκή Ενωση προχωρήσει τις επόμενες ημέρες στην επιβολή του εμπάργκο, η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει ελλείψεις, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι θα αυξηθεί η τιμή της βενζίνης. Βεβαίως τόσο τα ΕΛ.ΠΕ. όσο και η Motor Οil, που παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, έχουν λάβει μέτρα προκειμένου να περιορίσουν τις επιπτώσεις και να διασφαλίσουν όσο το δυνατόν περισσότερες ποσότητες πετρελαίου. Συγκεκριμένα, η επικείμενη απόφαση για το εμπάργκο δεν θα ακυρώσει τις παραγγελίες που ήδη έχουν δοθεί, αλλά θα βάλει φραγμό στις νέες. Στο πλαίσιο αυτό τα δύο διυλιστήρια έχουν δεσμεύσει παραγγελίες ιρανικού πετρελαίου που καλύπτουν τις ανάγκες της χώρας μέχρι και τον Αύγουστο. Ταυτόχρονα, με τη λήψη της απόφασης για το εμπάργκο στο ιρανικό πετρέλαιο, έχει σημασία η στάση που θα τηρήσουν ο OPEC, η Σαουδική Αραβία ειδικότερα, οι ΗΠΑ και οι άλλοι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα της παραγωγής και συνεπώς των τιμών. Εξάλλου, μια ενθαρρυντική εξέλιξη είναι ότι το τελευταίο διάστημα, δειλά-δειλά, έχει αρχίσει να ανοίγει και πάλι η αγορά της Λιβύης, και ειδικά της περιοχής της Βεγγάζης. Ούτως η άλλως, η προμήθεια πετρελαίου από τα ελληνικά διυλιστήρια πραγματοποιείται τους τελευταίους μήνες με πολλά προβλήματα, λόγω του φόβου στις αγορές για το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της χώρας. Τόσο τα ΕΛ.ΠΕ. όσο και η Μotor Oil είχαν μέχρι πριν από μερικούς μήνες την άνεση να σηκώνουν μεγάλα χρηματικά ποσά από τις αγορές. Η δυνατότητα αυτή έχει εκλείψει σήμερα και οι «γραμμές» που παραμένουν ενεργές από το εξωτερικό είναι αυτές που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν συντήρησης. Και οι δύο επιχειρήσεις αξιοποιούν τη ρευστότητα που έχουν για να χρηματοδοτούν τις ανάγκες τους, αλλά λόγω του αντικειμένου τους τα νούμερα είναι πολύ μεγάλα. Ενα «μικρομεσαίο» φορτίο πετρελαίου μπορεί να κοστίζει εκατ. δολάρια και αν ένα διυλιστήριο έχει δρομολογήσει δύο τέτοιες παραγγελίες, μπορεί, για παράδειγμα, να χρειάζεται τραπεζικές εγγυήσεις 120 εκατ. δολαρίων. Αν εκλείψει το ιρανικό πετρέλαιο και οι ευνοϊκοί όροι με τους οποίους προσφέρεται, τότε θα προκύψει μεγάλο χρηματοδοτικό κενό. Παράλληλα, ένα άλλο πρόβλημα στον ορίζοντα είναι ότι όσο δεν ξεκαθαρίζουν το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους και η νέα δανειακή σύμβαση και «σέρνεται» το σενάριο για ελεγχόμενη χρεοκοπία της χώρας εντός του ευρώ, οι επιφυλάξεις όσων συναλλάσσονται εμπορικά με την Ελλάδα αυξάνονται. Σε περίπτωση που η εμπλοκή των ιδιωτών (PSI) στο «κούρεμα» των ομολόγων δεν παρουσιάσει επαρκή συμμετοχή και οδηγηθούμε σε πιστωτικό γεγονός, τότε θα υπάρξει πρόβλημα με όλες τις εγγυητικές επιστολές ακόμη και των ξένων τραπεζών εφόσον αφορούν την Ελλάδα, γεγονός που θα προκαλέσει έμφραγμα στις εισαγωγές.

8 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 8 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ στα 4 νοικοκυριά πιάστηκε στη δαγκάνα των τεκμηρίων Πώς διπλασίασαν το φορολογητέο εισόδημα 1,3 εκατ. «πτωχών» πολιτών, που όμως και πάλι δεν πλήρωσαν καθόλου φόρο. Από φέτος όμως με τη μείωση του αφορολογήτου στα ευρώ ουδείς θα μείνει χωρίς να φορολογηθεί τις φορολογικές δηλώσεις το υπουργείο Οικονομικών, που πλέον φορολογεί τους πολίτες όχι με βάση τι δηλώνουν οι ίδιοι, αλλά με το ποσό που η «Καταργεί» Εφορία θεωρεί πως προκύπτει ως εισόδημα από τα τεκμήρια διαβίωσης. Το μεγάλο πείραμα έγινε το με τις δηλώσεις εισοδήματος για το 2010-, καθώς πιάστηκαν στην παγίδα των τεκμηρίων νοικοκυριά (1 στα 4!), σχεδόν δεκαπλάσια σε σχέση με το για τα εισοδήματα του Ολοι αυτοί φορολογήθηκαν τελικά για τα διπλάσια ή τριπλάσια εισοδήματα από εκείνα που δήλωναν. ΚΩΣΤΗ Χ. ΠΛΑΝΤΖΟΥ Παρ όλα αυτά δεν πλήρωσαν καθόλου φόρο στο Δημόσιο, γιατί έμειναν και πάλι αφορολόγητοι. Γι αυτό από φέτος το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε σε διπλασιασμό των τεκμηρίων και -το κυριότερο- στη μείωση του αφορολογήτου σε μόλις ευρώ (αντί ευρώ που ίσχυε για τα εισοδήματα του 2010). Πού στοχεύει; Να μη μείνει πλέον σχεδόν κανείς αφορολόγητος! Το πάθημα έγινε μάθημα Αφορολόγητοι παρά τα τεκμήρια Η λογική είναι γνωστή: μπροστά στην αδυναμία να καταστείλει τη μικρή και μεγάλη φοροδιαφυγή, το υπουργείο Οικονομικών υιοθετεί το δόγμα «φόρος για το πόσα έχεις και με πόσα ζεις» αντί του «πόσα δηλώνεις». Ανάλογα με το πού μένει κανείς και αν έχει ακίνητα, πισίνες κ.λπ., η Εφορία θα υπολογίζει η ίδια το ελάχιστο εισόδημα που του επιτρέπει να δηλώσει και, κυρίως, το ελάχιστο ποσό φόρου που πρέπει να πληρώσει. Η οικονομική κρίση, η διάλυση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και η οικονομική εξαθλίωση των μισθοσυντήρητων επέβαλαν τη λογική των σκληρών τεκμηρίων στους έχοντες και κατέχοντες, με τη διαφορά όμως πως παρά τα άγρια τεκμήρια που επέβαλαν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ το 2008 και το 2009, ελάχιστα χρήματα εισέρρευσαν τελικώς στα κρατικά ταμεία. Από τις δηλώσεις του 2010 (για τα εισοδήματα του 2009, όπου ίσχυαν τα παλαιά τεκμήρια διαβίωσης), μόλις νοικοκυριά φορολογήθηκαν τελικώς με τεκμήριο. Τι δήλωναν κατά μέσο όρο αυτά τα νοικοκυριά; Εισόδημα ευρώ μόλις! Τα τεκμήρια όμως που είχαν στην κατοχή τους ανέβασαν το φορολογούμενο εισόδημα στα ευρώ. Τι σημαίνει αυτό; Οτι με αφορολόγητο όριο στα ευρώ που ίσχυε τότε, δεν πλήρωσαν ούτε ένα ευρώ φόρο! Το 2011, όμως, όταν δηλώθηκαν τα εισοδήματα του 2010, ίσχυσαν τα νέα τεκμήρια της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Από τις δηλώσεις που κατατέθηκαν πέρυσι, τα τεκμήρια «έπιασαν» τους Και πάλι το τεκμήριο διπλασίασε το φορολογητέο εισόδημά τους. Τι δήλωναν οι ίδιοι; Μέσο ετήσιο εισόδημα ευρώ! Τι έδειξαν τα τεκμήρια; Φορολογητέο εισόδημα ευρώ. Και πάλι δηλαδή οι περισσότεροι εξ αυτών έμειναν αφορολόγητοι. Τεκμήρια φτώχειας και όχι πλουτισμού Ενα εύκολο πρώτο συμπέρασμα θα ήταν, με βάση τα παραπάνω, πως τα τεκμήρια πιάνουν μόνο τους πένητες! Αν όμως 1,3 εκατομμύρια νοικοκυριά ζουν με μέσο δηλωθέν εισόδημα ευρώ τον χρόνο, δεν δικαιολογείται να έχουν στην κατοχή τους και να συντηρούν ακίνητα και αυτοκίνητα. Ποιοι είναι όμως αυτοί που δηλώνουν ευρώ τον χρόνο ετήσιο εισόδημα; Μισθωτοί και συνταξιούχοι; Οχι! Από τα νοικοκυριά που «πιάστηκαν» στα τεκμήρια, μόλις τα ήταν μισθωτοί. Τι δήλωναν; Περί τα ευρώ ο καθένας, κατά μέσο όρο. Με τα τεκμήρια οι συγκεκριμένοι φορολογήθηκαν τελικώς για περίπου ευρώ. Ελάχιστοι (μόλις ) ήταν και οι συνταξιούχοι. Δήλωναν περίπου ευρώ εισόδημα τον χρόνο και με το τεκμήριο Φαντάζει συγκλονιστικό για μια κοινωνία περίπου 1 εκατ. νοικοκυριά να δηλώνουν ως εισόδημα μόλις 200 ευρώ τον μήνα. Προφανώς στη λίστα θα περιλαμβάνονται και παιδιά που έχουν στο όνομά τους κάποιο ακίνητο από τους γονείς τους ή λαμβάνουν π.χ. ορφανική σύνταξη και πρέπει να υποβάλλουν ξεχωριστές δηλώσεις. Με τη διαφορά όμως ότι στις δηλώσεις αυτές περιλαμβάνονταν και αξιόλογα περιουσιακά στοιχεία. Για τα τεκμήρια αυτά το συνολικό φορολογητέο εισόδημα τριπλασιάστηκε! Αγγιξε τελικά τα 6 δισ. (αντί 1,8 δισ. που δηλώθηκε) και έτσι φορολογήθηκε το κάθε νοικοκυριό για μέσο ετήσιο εισόδημα ευρώ. Πάλι δηλαδή οι περισσότεροι παρέμειναν και το 2011 αφορολόγητοι φορολογούμενοι με πισίνες και Ι.Χ. δήλωναν εισόδημα 190 ευρώ τον μήνα ευρώ δήλωσαν ετήσιο εισόδημα κουρείς, κομμώτριες και αισθητικοί ανέβηκαν σχεδόν στις ευρώ. Αν τα τεκμήρια έθιξαν μισθωτούς και συνταξιούχους, από την άλλη αποκάλυψαν σε όλο της το μεγαλείο την οποία προκλητική φοροδιαφυγή. Από τα νοικοκυριά που έπεσαν στη φοροπαγίδα, τα (δηλαδή το 60%) δεν ήταν μισθωτοί και συνταξιούχοι. Ηταν κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες, εισοδηματίες, αλλά και αγρότες. Τι εισόδημα δήλωσαν αυτοί; Ολοι μαζί 1,8 δισ. ευρώ, κατά μέσο όρο ευρώ κάθε νοικοκυριό. Δηλαδή δήλωναν ότι ζουν με 190 ευρώ τον μήνα! Ποιοι τόλμησαν να δηλώσουν τόσο ξεδιάντροπα ψέματα; Ηταν μεταξύ άλλων, όπως αποκάλυψε στο περασμένο φύλλο η έρευνα του «business stories»: κουρείς, κομμώτριες και αισθητικοί, που δήλωσαν ετήσιο εισόδημα του 2010 μόλις ευρώ ιδιοκτήτες μπαρ, καφενείων και καφέ, οι οποίοι δήλωσαν πως σε ολόκληρο το 2010 έβγαλαν κατά μέσο όρο μόνον ευρώ ο καθένας τους. περίπου υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, ψυκτικοί, μαραγκοί κ.λπ., που δήλωσαν περίπου ευρώ ο καθένας τους. ΣΑΡΩΝΟΥΝ ΤΑ ΤΕΚΜΗΡΙΑ Κανείς αφορολόγητος -πλην ανέργων- το 2012 Με τα δεδομένα αυτά, πάντως, εξηγείται και ο λόγος που στα τέλη του 2011 το υπουργείο Οικονομικών μείωσε δραστικά και αναδρομικά το αφορολόγητο στα ευρώ, αντί που ίσχυε. Οσοι πιάνονται στα τεκμήρια θα αναγκάζονται να δηλώσουν περισσότερα ή θα φορολογούνται αυτομάτως για τουλάχιστον ευρώ κατά μέσο όρο. Κανείς δεν θα μείνει έτσι το 2012 αφορολόγητος, αφού σχεδόν όλα τα νοικοκυριά θα πιαστούν εύκολα στην παγίδα των τεκμηρίων για τα πρώτα ευρώ τον μήνα δήλωσαν υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, ψυκτικοί, μαραγκοί ευρώ ετήσιου εισοδήματος. Το 2012 όμως περιμένει όλους μια έκπληξη. Ο διπλασιασμός και η διεύρυνση των τεκμηρίων θα πιάσει ακόμα περισσότερους (πλην ανέργων και ατόμων με βαριά προβλήματα υγείας), ενώ το εισόδημα θα... τετραπλασιάζεται πλέον - αντί για προσαυξήσεις της τάξεως του 100%-200% τα προηγούμενα χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, τα τεκμήρια διαβίωσης θεωρούνται μαχητά εφόσον ο πολίτης θελήσει και μπορέσει να δικαιολογήσει τις δαπάνες για την κατοχή και συντήρησή τους.

9 BUSINESS STORIES ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Σε τουρκικά χέρια η Μακεδονική Εταιρεία Χάρτου Ποια είναι η άγνωστη εισηγμένη τουρκική εταιρεία Kartonsan που επένδυσε στη Βόρεια Ελλάδα σπάζοντας ένα ταμπού 100 ετών Μετά την αποχώρηση το 1912 των τουρκικών δυνάμεων και του μουσουλμανικού πληθυσμού από τη Μακεδονία ουδέποτε οι άσπονδοι γείτονες επιχείρησαν διείσδυση στη χώρα μας. Κάτι η επεκτατική ελληνική διάθεση που μας έφερε προ της Αγκυρας το 1921, κάτι η διαρκώς ανοδική πορεία του έθνους μας, οι Τούρκοι ούτε στα όνειρά τους δεν μπορούσαν να φανταστούν την επάνοδό τους στη Νύμφη του Θερμαϊκού, έναν τόπο ΔΗΜΗΤΡΗ «λατρείας» για κάθε Τούρκο. ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ Ωστόσο, δεν θα πρέπει να λησμονούμε πως τόσο το Κίνημα markopoulo@gmail.com των Νεότουρκων όσο και ο Κεμάλ Ατατούρκ έλκουν από εκεί την καταγωγή τους. Να όμως που αυτό που δεν κατορθώθηκε μέσα σε μια περίοδο πολέμων, αλληλοεξόντωσης και ταραχών, ήρθε να το πετύχει η κρίση. Κάπως έτσι, πριν από λίγες ημέρες, υπό το βάρος του κραχ, μια ιστορική βιομηχανία της Θεσσαλονίκης, η Μακεδονική Εταιρεία Χάρτου (ΜΕΛ), πουλήθηκε στον τουρκικό όμιλο PAK. Δύο όμοιες σε μεγέθη εταιρείες Μια πρώτη ανάγνωση των δύο ομίλων δείχνει πως οι Τούρκοι ουσιαστικά εξαγόρασαν τον ανταγωνιστή τους. Η μεν ΜΕΛ παράγει περί τους τόνους ετησίως, ενώ ο Τούρκος πλέον ιδιοκτήτης της περί τους τόνους. Την ιστορική αλλά και δύσκολη απόφαση έλαβε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Μακεδονικής Εταιρείας Χάρτου Α.Ε. κ. Κυριάκος Οικονόμου. Ο τελευταίος επί δύο χρόνια μιλούσε με τους επενδυτές από τη γειτονική χώρα, αλλά πείστηκε μόλις φέτος, όταν πλέον ο δανεισμός άρχισε να τον πνίγει και η καταστροφή βρισκόταν προ των πυλών. ΜΕΛ όπως Πειραϊκή-Πατραϊκή Η ΜΕΛ (Μακεδονική Εταιρεία Λαδόπουλου) ιδρύθηκε το 1964 από τον επιχειρηματία Λαδόπουλο και πέρασε στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων το 1981, όταν το τότε ΠΑΣΟΚ «κοινωνικοποιούσε» μια σειρά προβληματικών επιχειρήσεων. Ακολουθώντας το παράδειγμα της Πειραϊκής-Πατραϊκής, η εταιρεία κάθε άλλο παρά ικανοποιητική πορεία είχε, και έτσι το 1998 ο κ. Οικονόμου, επικεφαλής ομάδας επενδυτών, απέκτησε την εταιρεία κάτω από διαδικασίες που προκάλεσαν ποικίλα σχόλια στην τότε εποχή. Οπως όλα δείχνουν, όμως, και αυτή η διοικητική ομάδα δεν τα κατάφερε καλύτερα. Η ετήσια παραγωγική δύναμη της εταιρείας ανέρχεται σε τόνους, εκ των οποίων το 55% πωλείται στο εξωτερικό - το 70% των εξαγωγών διοχετεύεται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η εταιρεία παράγει χαρτόνια συσκευασίας για τρόφιμα (πίτσες, γλυκά, γιαούρτια κ.ά.). Ο τραπεζικός δανεισμός της ανέρχεται στα 33 εκατ. ευρώ, ο τζίρος της το 2011 ανήλθε σε 52 εκατ. ευρώ, εμφάνισε ωστόσο αποτέλεσμα ζημιογόνο, έναντι κερδών το Ο κ. Οικονόμου μιλώντας για την απόφασή του αυτή έριξε το φταίξιμο στην αύξηση των τιμών των καυσίμων και στις επισφάλειες από Ελληνες πελάτες λόγω της κρίσης που δημιούργησαν πρόβλημα ρευστότητας. Πρόσθεσε, δε, ότι τη διετία πλήρωσε για καύσιμα επιπλέον 10 εκατ. Η ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΕ ΜΙΑ ΣΧΕΔΟΝ ΧΡΕΟΚΟΠΗΜΕΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΑΡΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΡΚΙΑ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΣΕΙΡΑ ευρώ και έτσι, όπως είπε, «η πώληση ήταν η μοναδική σωτήρια». Αλλοι πάλι, όμως, μιλάνε για μια αμφισβητούμενη επιλογή, καθώς επιχειρήσεις με χειρότερη πορεία από τη ΜΕΛ παραμένουν ακόμα ζωντανές στο παιχνίδι, δίνοντας μια μάχη αξιοπρέπειας. Συνδικαλιστικοί κύκλοι της μονάδας, μάλιστα, μιλούν για «προσπάθεια της διοίκησης όχι μόνο να απεγκλωβιστεί από τη δραστηριότητα αλλά να βγάλει και κέρδος»! Η μεγαλύτερη αίσθηση όμως προκλήθηκε από τις δηλώσεις του γενικού διευθυντή της Kartonsan (θυγατρικής του ομίλου PAK) κ. Μεχμέ Ταλού Ουράι. Ο τελευταίος, αφού εγγυήθηκε την παραμονή των 220 εργαζομένων της βορειοελλαδίτικης εταιρείας στις θέσεις τους, τόνισε πως η ΜΕΛ θα συνεχίσει κανονικά τη λειτουργία της «ως ελληνική». Ενα όμως ερώτημα που προκύπτει σε αυτή την περίπτωση είναι το κατά πόσο η καταφανώς τουρκική πλέον επιχείρηση θα συμμετέχει σε κρατικούς διαγωνισμούς στη χώρα μας, ενδεχομένως και από τη μεριά του Ελληνικού Στρατού. Πρόκειται για ένα καυτό και... περίεργο θέμα, που σίγουρα θα προκαλέσει συζητήσεις. Αίσθηση όμως προκάλεσε και η ανατροπή των ισχυρισμών Οικονόμου από τον οικονομικό σύμβουλο του ομίλου PAK κ. Ουνάλ Μποζκούρτ. Ο τελευταίος, ενώ η ελληνική διοίκηση επικαλέστηκε δυσεπίλυτα οικονομικά προβλήματα, τόνισε πως «η ΜΕΛ είναι μια εταιρεία που είναι εγκατεστημένη στην Ελλάδα και έχει μια καλή γραμμή παραγωγής» και πως «δεν είναι μια προβληματική εταιρεία, αλλά ένας όμιλος επιτυχημένος σε Ελλάδα και εξωτερικό». Το business plan των Τούρκων και ο ρόλος Μπουτάρη στη συμφωνία Kartonsan, πάντως, έχει ήδη καταρτίσει σχετικό Η business plan για τη λειτουργία της επιχείρησης και ένα από τα πρώτα ζητήματα που θα διευθετηθούν είναι η πραγματοποίηση θερμικής επένδυσης ύψους 4 εκατ. ευρώ που προετοίμασε η Μακεδονική Εταιρεία Χάρτου, αλλά δεν προχώρησε λόγω έλλειψης ρευστότητας. Αναφορικά με τον τουρκικό όμιλο Pak Holdings, επισημαίνεται ότι είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ξηρής μαγιάς στην Τουρκία και παράγει κυρίως προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής. Ιδρύθηκε το 1973, είναι εισηγμένος στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης και διαθέτει θυγατρικές στη Ρουμανία. Η Kartonsan, που ουσιαστικά θα εξαγοράσει την ελληνική ΜΕΛ, είναι η πέμπτη παραγωγός χαρτοκιβωτίων συσκευασίας στην Ευρώπη και το 2010 είχε τζίρο 68 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 6 εκατ. ευρώ. Οπως γράφει και στην ιστοσελίδα της, διατηρεί άριστες σχέσεις με το τουρκικό κράτος, ενώ δεν θα πρέπει να παραλείψουμε ότι υπήρξε η πρώτη εταιρεία που έσπασε το κρατικό μονοπώλιο στην παρασκευή και πώληση χάρτου, η οποία από το 1965 ήταν επιβεβλημένη στην Τουρκία. Η βιομηχανία είναι μία από αυτές που πληρώνουν τους υψηλότερους φόρους στη γείτονα. Κομβικό ρόλο στη συμφωνία, πάντως, φαίνεται να έπαιξε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Γιάννης Μπουτάρης, ο οποίος είναι φίλος του κ. Οικονόμου και ο άνθρωπος που έβαλε πλάτη για τη διοργάνωση πρόσφατου επιχειρηματικού ελληνο-τουρκικού φόρουμ στη Θεσσαλονίκη. Την ίδια στιγμή, πληροφορίες του «business stories» αναφέρουν κι άλλο κύμα εξαγορών προβληματικών ελληνικών βιομηχανιών στη Μακεδονία από τουρκικές εταιρείες, μια εξέλιξη που επιβάλλει τεράστια προσοχή, καθώς η παραγωγική παράδοση της Μακεδονίας σε μια ξένη χώρα δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά.

10 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 10 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΑΡΙΟΥ 2012 BIG STORY /// Νικόλαος Κουβελάς EURODENTICA ΦΡΟΝΤΙΖΕΙ ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΑΤΡΙΚΟ ΡΙΣΜΟ Ο ιδρυτής της πρότυπης μονάδας οδοντιατρικής φροντίδας κάνει business και με τον τουρισμό αποδεικνύοντας εμπράκτως ότι τουρίστες δεν φέρνουν μόνο οι ομορφιές της χώρας μας, αλλά και οι καλές οδοντιατρικές υπηρεσίες Το να γελά κανείς σήμερα, σε καιρούς κρίσης, είναι σαφώς δύσκολο. Περισσότερο δύσκολο, δε, είναι να γελάσει κανείς όταν τα δόντια του έχουν πρόβλημα. Για την οικονομία, σαφώς, ο ιδρυτής της πρότυπης μονάδας οδοντιατρικής φροντίδας EuroDentica, καθηγητής κ. Νικόλαος Κουβελάς, δεν μπορεί να κάνει και πολλά. Για τα δόντια μας όμως θεωρείται ο κατεξοχήν ειδικός. Η EuroDentica Α.Ε. ως η πρώτη εξειδικευμένη οδοντιατρική μονάδα φροντίδας ιδρύθηκε το 1978 με την επωνυμία Παιδοδοντικό Αθηνών. Ο κ. Κουβελάς είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του όταν η μεγάλη ΔΗΜΗΤΡΗ κληρονομιά από τις δύο ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ προηγούμενες γενιές οδοντιάτρων που είχε στην οικογένειά του τον ώθησε στην επιχειρηματικότητα. Κάπως έτσι σκέφτηκε να εξελίξει το επάγγελμά του δίνοντας μια πιο... business πρακτική: ίδρυσε μια πολυκλινική αντιμετωπίζοντας μέχρι σήμερα οδοντιατρικά περιστατικά περίπου παιδιών και ατόμων με ειδικές ανάγκες. «Σήμερα η εταιρεία αποτελεί ένα από τα πλέον σύγχρονα οδοντιατρικά - ιατρικά κέντρα, το οποίο έχει τη δυνατότητα να παρέχει πλήρη οδοντιατρική και εξειδικευμένη ιατρική περίθαλψη από 10 διαφορετικές ιατρικές και οδοντιατρικές ειδικότητες οι οποίες καλύπτουν τα οδοντιατρικά προβλήματα τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες», μας λέει ο κ. Κουβελάς. Θα πρέπει να σημειώσουμε πως η εταιρεία πληροί ιατρικά πρότυπα όχι μόνο ευρωπαϊκά, αλλά και αμερικανικά, που είναι πολύ πιο αυστηρά. Η συνεργασία στη Ρωσία και το νοσοκομείο της Μόσχας Το 1998 κάποιος συνάδελφος του κ. Κουβελά τον ενημέρωσε ότι πραγματοποιείται μια προσπάθεια στη Μόσχα προκειμένου να εκσυγχρονιστούν οι εκεί κλινικές και ότι έχουν δημιουργηθεί πολλές οδοντιατρικές εταιρείες. Υστερα από επαφές με την τοπική εταιρεία Spectra, η EuroDentica άνοιξε παράρτημα στη Ρωσία. Η πορεία υπήρξε θετική, και μάλιστα για πρώτη φορά επιτράπηκε σε οδοντιατρικές επιχειρήσεις να κάνουν μέχρι και διαφημίσεις, κάτι που μπορεί να επιτρέπεται στη Ρωσία, απαγορεύεται όμως στην ελεύθερη αγορά της Ελλάδας. «Δυστυχώς, εδώ επικρατούν άλλα ήθη και συνθήκες», μας λέει ο κ. Κουβελάς και προσθέτει: «Οι οδοντίατροι είναι πολύ φοβισμένοι από το άνοιγμα του οδοντιατρικού επαγγέλματος, όμως η κρίση θα τους οδηγήσει σε συσπείρωση και συνεργασία. Ο επικεφαλής, αν είναι οδοντίατρος, θα είναι προκατειλημμένος, ενώ αν δεν είναι θα είναι πιο ανοιχτός. Θα πρέπει όμως να έχει συνεργάτες που να τους εμπιστεύεται. Βέβαια, αν δεν είναι οδοντίατρος, δύσκολα θα μπορεί να κρίνει το επίπεδο δουλειάς. Από την άλλη μεριά, όμως, μπορεί να έχει κατάρτιση σε τεχνικές management και marketing, οι οποίες χρειάζονται πλέον και στο ιατρικό επάγγελμα και λίγοι γιατροί τις έχουν». Επίσης, ένα πεδίο επιχειρηματικής δραστηριότητας στο οποίο η EuroDentica A.E. έχει επεκταθεί είναι και ο ιατρικός τουρισμός. Πρόκειται για ένα αναδυόμενο πεδίο που σύντομα στη χώρα θα παίξει στρατηγικά αναπτυξιακό ρόλο, πολύ περισσότερο μετά και τις διαφαινόμενες ιδιωτικοποιήσεις νοσοκομειακών μονάδων. Η EuroDentica έχει κάνει κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, καταρχάς συμμετέχοντας σε συνέδριο του ΣΕΤΕ το 2009 για τον ιατρικό τουρισμό. Τα συμπεράσματα τότε ήταν ότι πρέπει να υπάρξει στενή συνεργασία των υπουργείων Υγείας και Τουρισμού, εκτός από τις μεμονωμένες προσπάθειες μονάδων, ώστε να προ- Το who is who του Νικόλαου Κουβελά Το 1990 συνιδρύει με 20 εξέχοντα στελέχη της Οδοντιατρικής και Ιατρικής Επιστήμης την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Υποστήριξης Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες (ΟΔΕΤΕΑΣ), στην οποία εκλέχθηκε πρόεδρος. Το 1991 η ΟΔΕΤΕΑΣ γίνεται μέλος της αντίστοιχης παγκόσμιας εταιρείας International Association for Disability and Oral Health (IADH). Το 1995 ξεκινά ένα μεγάλο ανιδιοτελές κοινωνικό έργο, με τα εγκαίνια της Κινητής Οδοντιατρικής Μονάδας της ΟΔΕΤΕΑΣ. To 1996 εκλέγεται μέλος του διοικητικού συμβουλίου της IADH, ενώ το 1998 παίρνει τη θέση του president elect. To 2000 ορίστηκε πρόεδρος της IADH και διοργάνωσε το Παγκόσμιο Οδοντιατρικό Συνέδριο για τα Aτομα με Ειδικές Ανάγκες, το οποίο έλαβε χώρα στην πατρίδα μας τον Σεπτέμβριο του 2002 στο ξενοδοχείο «Hilton». βληθεί και η χώρα ως προορισμός για ιατρικό τουρισμό. Για παράδειγμα, Βρετανοί αναζητούν κάθε χρόνο στα ταξίδια τους στο εξωτερικό φθηνότερες υπηρεσίες για να φτιάξουν τα δόντια τους, ενώ αναζητούν από το Διαδίκτυο φθηνότερες οδοντιατρικές υπηρεσίες συνδυάζοντας τουρισμό με περιποίηση των οδοντοστοιχιών τους. Ιδιαίτερα για την Αγγλία, όπως μας επισημαίνει ο καθηγητής Οδοντιατρικής κ. Κουβελάς, η αναμονή στα δημόσια νοσοκομεία φτάνει τους 8 μήνες και το κόστος είναι ακριβότερο κατά 40% σε σχέση με την Ελλάδα. Το κόστος όμως καλύπτεται από τα ασφαλιστικά τους ταμεία σε τιμές Αγγλίας, άρα το όφελος είναι διπλό. Ηδη η EuroDentica έχει κάνει διαφημιστικές προσπάθειες στη Βρετανία και δρέπει τα πρώτα αποτελέσματα αυτών των ενεργειών. Αλλο επιτυχημένο παράδειγμα ιατρικού τουρισμού είναι αυτό της Τιχουάνα, μιας πόλης του Μεξικού στα σύνορα με τις ΗΠΑ, όπου πολλοί είναι αυτοί που πάνε για φθηνά ψώνια, φθηνή διασκέδαση και οδοντιατρικές υπηρεσίες. «Ως EuroDentica έχουμε ήδη κάνει κινήσεις μέσω ταξιδιωτικών γραφείων. Θα μπορούσαμε να απευθυνθούμε και στους Ελληνες της Διασποράς, στην προσπάθειά μας να αναπτύξουμε τον ιατρικό τουρισμό», λέει ο κ. Κουβελάς.

11 BUSINESS STORIES ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΤΟ ΝΕΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ CoinMad ΟΙ ΧΕΒΙΜΕΤΑΛΑΔΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ONLINE ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΕΣ Δύο Αθηναίοι τριαντάρηδες αποφάσισαν να μας μυήσουν σε μια διαφορετική, από τα συνήθη, φιλοσοφία και προσέγγιση στα διαδικτυακά μας ψώνια Είναι μόλις 30 χρόνων και το ρίσκο της επιχειρηματικότητας το έχουν αποδεχτεί από τα μικρά τους χρόνια - αρκεί να βρίσκεται πάντα σε συνδυασμό με τις μεγάλες τους αγάπες, τη μουσική, το θέαμα, το Διαδίκτυο και το εμπόριο. Το τωρινό δημιούργημά τους, η ιστοσελίδα αγοροπωλησιών CoinMad, αν πιστέψουμε τα λεγόμενα των ειδικών της αγοράς, συνιστά «μια παγκόσμια καινοτομία». Πάντως, σε κάθε άλλη περίπτωση το σίγουρο είναι ότι προσφέρει μια καθ όλα διακριτή εναλλακτική πρόταση για το ηλεκτρονικό εμπόριο στην εποχή, και δη σε αυτή της γενικευμένης οικονομικής κρίσης. Με απλά λόγια, η CoinMad προσφέρει σε όλους όσοι κάνουν κλικ στην ιστοσελίδα τη δυνατότητα μιας online δημοπρασίας... από την ανάποδη, δηλαδή βάζεις ένα ποσό (όσο μικρό κι αν είναι) και περιμένεις για προσφορές από την πλευρά των πωλητών, είτε είναι ιδιώτες είτε είναι e-shops. Ο κ. Κώστας Οργανόπουλος και ο κ. Μάνος Κουφάκης, τυπικοί Αθηναίοι της γενιάς τους, πέραν όλων των άλλων ιδιοτήτων που τους χαρακτηρίζουν και τους συνδέουν, είναι συνομήλικοι -γεννήθηκαν με διαφορά λίγων μηνών ο ένας από τον άλλον, ο Μάνος τον Οκτώβριο του 1979 και ο Κώστας τον Ιανουάριο του 1980-, μοιράζονται τα ίδια ενδιαφέροντα -τη μουσική, και δη το σκληρό ροκ και το heavy metal- και είναι ήδη συνεργάτες από τα τέλη της δεκαετίας του 90. Μάλιστα εκείνη την εποχή έβγαζαν ένα μουσικό περιοδικό για εξειδικευμένα γούστα -ο τίτλος του «Steel Conjuring»-, που ήταν εξ ολοκλήρου γραμμένο στα αγγλικά και είχε καταφέρει, χάρη και στις αβάντες του Διαδικτύου, να βρει διανομή σε αρκετές χώρες εκτός Ελλάδας. Οι δύο φίλοι και συνέταιροι προτού στήσουν το 2004 τη Sonic Age Records -μια ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία που ασχολείται μέχρι και σήμερα κυρίως με επανεκδόσεις σε CD σπάνιων δίσκων από τη δεκαετία του 80- πρόλαβαν και έγιναν συμπαραγωγοί σε μια ταινία, μία cult ταινία με τον μακαρίτη Απόστολο Σουγκλάκο που είχε τίτλο «Η εποχή των καθαρμάτων». Η Sonic Age συνεχίζει να υπάρχει και προς το παρόν είναι ο «χορηγός» για την επιβίωση και την ανάπτυξη της CoinMad. Η τελευταία άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά το 2009 στη βάση μιας ιδέας που έριξε στο τραπέζι τρία χρόνια νωρίτερα ο κ. Οργανόπουλος. ΚΩΣΤΑ ΤΣΑΟΥΣΗ Η εξέλιξη και τα επόμενα βήματα Ο κ. Οργανόπουλος από την πλευρά των δημιουργών της σελίδας -που βρίσκεται ακόμη σε status πειραματικής λειτουργίας- μας αφηγείται την πορεία εξέλιξης του project: «Οι συναλλαγές που λάμβαναν χώρα μέσω του CoinMad στην αρχή της λειτουργίας του, το 2009, ήταν περίπου 5 την εβδομάδα, ενώ τώρα έπειτα βέβαια από αρκετές βελτιώσεις στο περιεχόμενο και την εμφάνισή του κυμαίνονται κατά μέσο όρο στις 100 την εβδομάδα. Μέσα στα 2,5 χρόνια που είμαστε online έχουμε συμβάλει κατά ένα ποσοστό στο να υπάρχει μεγαλύτερος τζίρος για τα καταστήματα, προσφέροντας υπηρεσίες εντελώς δωρεάν, και έτσι θέλουμε να διατηρήσουμε το CoinMad για όσο το δυνατό μεγαλύτερο διάστημα. Ακόμα και σε περίπτωση που υπάρξουν χρεώσεις μέσα στο 2012, σκοπός μας είναι να έχουμε τις χαμηλότερες της αγοράς και σε αυτό θέλουμε συμμάχους μας τα καταστήματα, γιατί όσο περισσότερα έχουμε στο ενεργητικό μας, τόσο θα μας είναι και πιο εύκολο να κρατήσουμε τις τιμές χαμηλά». Μέσα στα άμεσα σχέδια και τους στόχους των δύο φίλων και συνεργατών είναι να αξιοποιήσουν το γεγονός ότι το 1/3 περίπου των επισκεπτών τους είναι εκτός Ελλάδας, να διπλασιάσουν τα καταστήματα με τα οποία συνεργάζονται σε σταθερή βάση και πάνω απ όλα να καταφέρουν να κάνουν το CoinMad μια ιστοσελίδα που θα είναι χρήσιμη σε όλους τους καταναλωτές και πωλητές στην Ελλάδα - και όχι μόνον. Τον Μάιο της ίδιας χρονιάς η πρώτη μορφή της ιστοσελίδας είναι ήδη online και έπειτα από πολλές ανανεώσεις στο περιεχόμενό της έχει καταφέρει να βρει μια θέση στη μικρή αλλά διαρκώς αναπτυσσόμενη αγορά. Mάλιστα όπως αναφέρουν οι δημιουργοί της: «Η ιστοσελίδα αποτελεί ένα από τα πιο αξιόπιστα διαδικτυακά εργαλεία των καταναλωτών, αλλά και των online καταστημάτων όσον αφορά τον εμπορικό κόσμο. Αλλά ας πάμε λίγο στην αρχή. Οι δημιουργοί της CoinMad εξηγούν πώς ξεκίνησαν: «Διαβάζοντας ένα άρθρο σε εβδομαδιαίο περιοδικό για έναν τύπο στις ΗΠΑ ο οποίος κατάφερε κάνοντας μια σειρά από ανταλλαγές με ανθρώπους από διάφορα σημεία του κόσμου, προσφέροντας αρχικά έναν κόκκινο συνδετήρα (!), να αποκτήσει το δικό του σπίτι (!), σκεφτήκαμε: Γιατί να μην μπορείς να καταφέρεις κάτι αντίστοιχο με πραγματικά λεφτά αντί για έναν συνδετήρα ως αφετηρία;. Ετσι η ιδέα ξεκίνησε ως μια διαδικασία εύρεσης της κατάλληλης φόρμας που θα δίνει τη δυνατότητα στον απλό χρήστη να προσφέρει ένα συγκεκριμένο ποσό και να περιμένει από άλλους χρήστες να του κάνουν προσφορές έτσι ώστε να του αποσπάσουν αυτό το ποσό, αλλά χωρίς αυτός να έχει στο μυαλό του κάτι συγκεκριμένο. Γιατί ποτέ δεν ξέρεις... ίσως να αρχίσεις να λαμβάνεις προσφορές από αντικείμενα ή υπηρεσίες που δεν είχες ποτέ φανταστεί! Σαν ένας εναλλακτικός τρόπος να ξοδεύεις τα χρήματά σου!». Αυτό ήταν το ξεκίνημα. Στη συνέχεια δοκιμάστηκε με πολλά και επιβίωσε... Σε αυτή τη διάρκεια του αγώνα δρόμου μεγάλης απόστασης και αντοχής διαπιστώθηκε ότι το CoinMad «δουλεύει άριστα και από την ανάποδη». Τι σημαίνει αυτό; Οτι δουλεύει τόσο για τον απλό χρήστη που θέλει να βρει μια άκρη ώστε να ξεφορτωθεί προσωπικά του αντικείμενα, όσο και για τον επαγγελματία που μπορεί να προσφέρει μια ευρύτερη γκάμα από προϊόντα και υπηρεσίες σε ένα κοινό που είναι ήδη έτοιμο να δεχτεί προσφορές. Με άλλα λόγια, αξιοποίησαν την κοινή λογική και στηρίχθηκαν στο αξίωμα πως «κάτι άχρηστο για εσένα μπορεί να είναι τρομερά χρήσιμο για κάποιον άλλο - και αυτό να σου αποφέρει έσοδα και κέρδη». Πάνω σε αυτό έφτιαξαν και το motto τους: «Κανένα ποσό δεν είναι αρκετά μεγάλο για την προσφορά σου και καμία προσφορά δεν είναι κακή για να αποσπάσει οποιοδήποτε ποσό» - και όλα αυτά με μια προϋπόθεση: να κάνεις κλικ στη σελίδα τους!

12 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 12 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Υ 2012 BIG STORY /// Park Hotel Αthens - Οικογένεια Δεβερίκου ΕΝΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΜΕΤΡΑΕΙ T ASTRA Ποια είναι η μονάδα που μέσα στην κρίση φέρνει στην Ελλάδα τον διεθνή ξενοδοχειακό κολοσσό Rezidor του Carlson Group και επε Ελεγε ο Ναπολέων Βοναπάρτης πως «όποιος ξέρει από πριν πού θέλει να πάει, δεν πηγαίνει πολύ μακριά». Σαφώς κανένας δεν θέλει το απρόοπτο, το αναπάντεχο που μπορεί να γκρεμίσει όσα με κόπο έχουν προηγουμένως φτιαχτεί. Να όμως που υπάρχουν και κάποιες επιχειρήσεις από εκείνες που «για αλλού πηγαίνανε κι αλλού η ζωή τις πάει» και οι οποίες, παρότι ξεκίνησαν δίχως ΔΗΜΗΤΡΗ να είναι επικεντρωμένες στις ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ markopoulo@gmail.com business που κάνουν σήμερα, βρήκανε από μόνες τους τον σωστό δρόμο και τη σωστή συνταγή επιτυχίας. Μία από αυτές τις εταιρείες είναι το γνωστό σε όλη την Αθήνα «Park Hotel» της οικογένειας Δεβερίκου, ένα ξενοδοχείο από τα πρώτα πολυτελείας στην πρωτεύουσα, που δεν ξεκίνησε όμως από έναν παραδοσιακό ξενοδόχο. Τα θεμέλιά του τα έβαλε ένας κατασκευαστής, ο Δημήτρης Δεβερίκος. Ποιος να του το λεγε πως 35 χρόνια μετά τα εγκαίνια του «Park Hotel» ο διεθνής όμιλος Rezidor Hotel Group, μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στον πλανήτη, της οποίας βασικός μέτοχος είναι η Carlson, θα ανακοίνωνε την πρώτη συνεργασία σε επίπεδο franchising στη χώρα μας με το ξενοδοχείο του. Ενα παγωμένο βράδυ του Ιανουαρίου, λίγο μετά τις γιορτές, μας δέχτηκε στο «Park Hotel» η συνιδιοκτήτρια (μαζί με τα αδέλφια της, Βασίλη και Δημήτρη) της ξενοδοχειακής μονάδας που έχει γίνει συνώνυμη με το Πεδίον του Αρεως, η κυρία Μάρη Δεβερίκου, μια γυναίκα η οποία γνωρίζει όσο ελάχιστοι τα ξενοδοχειακά πράγματα και δημιούργησε βήμα προς βήμα την εικόνα μιας από τις πλέον επιτυχημένες μονάδες της χώρας. Το ραντεβού έγινε σε έναν από τους πλέον εντυπωσιακούς χώρους της πόλης: το εστιατόριο «St Astra East» με την επιβλητική θέα της Ακρόπολης, του Λυκαβηττού και του Λεκανοπεδίου. Ενας χώρος που χαρακτηρίζει το ξενοδοχείο όσο λίγοι και που αποτελεί σημείο αναφοράς της νυχτερινής -κυρίως- Αθήνας. Η χρυσή δεκαετία του 70 Οικογενειακή επιχείρηση, το «Park Hotel» ξεκίνησε τα πρώτα του βήματα στη δεκαετία της ανάπτυξης, αυτή του 70. «Η εταιρεία μας είναι καθαρά οικογενειακή. Ο παππούς μου ήταν ο ιδιοκτήτης του οικοπέδου απέναντι από το Πεδίον του Αρεως. Η αρχική του σκέψη ήταν να δημιουργήσει γραφεία, καθώς η κύρια ασχολία του ήταν οι κατασκευές που τότε ανθούσαν στην Αθήνα. Ομως το 1972, όταν άρχισε η κατασκευή, αποφάσισε να μετατρέψει το οικόπεδο σε ξενοδοχείο», θυμάται η κυρία Δεβερίκου. Η επιλογή του κατασκευαστή είχε δικαιολογία καθώς τότε η ευρύτερη περιοχή θεωρούνταν το φιλέτο της Αθήνας, με την Κυψέλη και την οδό Μαυροματαίων να αποτελούν το fashion center της εποχής. Εκεί υπήρχαν θέατρα, εκεί έβγαιναν για ποτό οι διασημότεροι Ελληνες ηθοποιοί, εκεί αγόραζε η «καλή» Αθήνα σπίτια για να μείνει. Διορατικός άνθρωπος, ο Δημήτρης Δεβερίκος είχε και την ράλληλη ευκαιρία που άνοιγε για το τουριστικό προϊόν στη χώρα μας. «Ο παππούς μου πραγματικά υπήρξε πολύ διορατικός. Για να φανταστείτε, τε, σε όλες του τις κατασκευές δημιουργούσε ήδη από το 70 πα- υπόγεια πάρκινγκ, όπως εξάλλου έχει και το Park Hotel. Από τότε είχε διαβλέψει την έκρηξη της αγοράς αυτοκινήτου και τα προβλήματα που θα δημιουργούσε», μας λέει η εγγονή του Μάρη Δεβερίκου. Καίριο ρόλο στη διαμόρφωση του «Park Hotel» διαδραμάτισε η οικογενειακή φίλη του Δημήτρη Δεβερίκου, Μαρίκα Καψή, μια γυναίκα με γνώση των ξενοδοχειακών θεμάτων, η οποία από την αρχή βοήθησε στο operational σκέλος του ξενοαπό ελάδοχείου. Σύντομα, το «Park» γίνεται ένα χιστα πεντάστερα ξενοδοχεία της Αθήνας, όταν στην πρωτεύουσα υπήρχαν μόνο το «Hilton», το «King George» και η «Μεγάλη Βρεταννία». «Η μονάδα είχε κάνει μεγάλη αίσθηση στα τότε χρόνια. Θυμάμαι ακόμα πως εδώ γίνονταν μεγάλες συγκεντρώσεις, γκαλά και σουαρέ. Ακόμα και το πρώτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ είχε γίνει εδώ, ενώ στο αρχείο μου υπάρχει μια φωτογραφία που είχε βγάλει ο Ανδρέας Παπανδρέου με τα ζιβάγκο», λέει γελώντας η σημερινή ιδιοκτήτρια. Το 1979, σε ηλικία μόλις 65 ετών, ο Δημήτρης Δεβερίκος πεθαίνει και αναλαμβάνει πλέον ο γιος του Γιώργος, επίσης κατασκευαστής. Η Μάρη Δεβερίκου ακόμα ήταν μαθήτρια ενώ με το τέλος των σπουδών της στη Νομική το 1987 ξεκινά να εργάζεται στην οικογενειακή εταιρεία. «Παρά τις σπουδές μου, ο τουρισμός με κέρδισε και μπήκα αμέσως στα βαθιά. Ο πατέρας μου αντιλήφθηκε το ενδιαφέρον μου και, όντας απορροφημένος στα κατασκευαστικά, μου άφησε -πολύ έξυπνα ομολογουμένως- πεδίο να δράσω», τονίζει. Νεαρή γυναίκα, η Μάρη Δεβερίκου γρήγορα μπήκε για τα καλά στον «λάκκο των λεόντων». Τα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει δεν ήταν και λίγα. Ας μην ξεχνάμε πως στα τέλη της δεκαετίας του 80 ο ανταγωνισμός στον τουρισμό είχε οξυνθεί, πολλές νέες μονάδες όπως το «Intercontinental» ή το «Caravel» είχαν κάνει την εμφάνισή τους, ενώ και ο άκρατος συνδικαλισμός της περιόδου οδηγούσε σε διαρκείς κρατικοποιήσεις επιχειρήσεων αλλά και σε απαιτήσεις δικαιωμάτων τις οποίες αρκετές μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις δεν μπορούσαν να αντέξουν. «Η δυσκολότερη από όλες τις δουλειές ήταν η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού. Επρεπε να βρω έναν κώδικα συνεννόησης με το προσωπικό, μια σύνδεση με τον κόσμο που εργαζόταν σε εμάς. Η πλειοψηφία τους με αγκάλιασε κι αυτό υπήρξε το μεγαλύτερό μου κέρδος», αναφέρει. Το νέο ξεκίνημα Σύντομα το «Park Hotel» πήρε και πάλι ανοδική πορεία. Κύρια επιδίωξη της Μάρης, του Δημήτρη και του Βασίλη Δεβερίκου ήταν να μετατραπεί η μονάδα σε ένα πιο corporate και business ξενοδοχείο, απομακρυνόμενο από τον πρακτορειακό ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΘΥΜΙΖΕΙ ΧΩΡΟΥΣ Σ ΟΠΟΙΟΥΣ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΚΥΡΙΩΣ ΣΕ ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΕΣ BUSINESS ΜΟΝΑΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Ή ΣΤΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ Η ΝΕΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ, ΟΝΤΑΣ ΕΝΑΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΜΟΝΟΣ. ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ ΗΤΑΝ Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ REZIDOR HOTEL GROUP, ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΤΑΧΥΤΕΡΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΕΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΔΙΕΘΝΩΣ

13 BUSINESS STORIES ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ νδύει στην ανακαίνιση Μια παγκόσμια δύναμη ήρθε στην Ελλάδα Το Rezidor Hotel Group διαθέτει περισσότερες από 415 ξενοδοχειακές μονάδες και δωμάτια σε 65 χώρες. Στον όμιλο Rezidor ανήκουν τα ξενοδοχεία «Radisson Blu Hotels & Resorts» και «Park Inn by Radisson» στην Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, μαζί με το πρόγραμμα αφοσίωσης Club Carlson για τακτικούς πελάτες ξενοδοχείων. Μέσα στο πλαίσιο της διεθνούς συμφωνίας με το εικονικό ιταλικό fashion house Missoni, υπό την επίβλεψη του Rezidor λειτουργεί και αναπτύσσεται το νέο lifestyle brand «Hotel Missoni». Από τον Νοέμβριο του 2006 η Rezidor συμπεριλαμβάνεται στη λίστα χρηματιστηρίου της Στοκχόλμης. Η Carlson, διεθνής εταιρεία φιλοξενίας και ταξιδιών με έδρα στη Μινεάπολις των ΗΠΑ, αποτελεί τον βασικό της μέτοχο. Τα κεντρικά γραφεία του Rezidor Hotel Group εδρεύουν στις Βρυξέλλες, στο Βέλγιο. Το «Radisson Blu Park Hotel Athens» διαθέτει 152 δωμάτια και σουίτες, δύο εστιατόρια, ένα all day lounge cafe, σύγχρονες αίθουσες συνεδρίων, πλήρως εξοπλισμένο fitness center, καθώς και open air πισίνα σ ένα από τα πιο αμφιθεατρικά roof gardens της πόλης. Επίσης διαθέτει ιδιωτικό χώρο στάθμευσης 300 αυτοκινήτων. «Παρά την πρόσφατη οικονομική κρίση και τη μεταβατική περίοδο στην Ελλάδα, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Αθήνα αντιστέκονται με θετικές προοπτικές. Με χαρά βρισκόμαστε στην Αθήνα και συνεχίζουμε να εξελίσσουμε την αναπτυξιακή μας στρατηγική στη Νοτιοανατολική Ευρώπη», σημειώνει ο Κερτ Ρίτερ, πρόεδρος & CEO του ομίλου Rezidor. Θα πρέπει να σημειώσουμε πως το νέο ξενοδοχείο της οικογένειας Δεβερίκου διαθέτει το γνωστό ιταλικό εστιατόριο «Gallo Nero», το lounge cafe «The Oak Room» και το διάσημο και αγαπημένο στους Αθηναίους και στους επισκέπτες rooftop multi-asian restaurant «St Astra East» με τη γνωστή θέα στην Ακρόπολη και τον Λυκαβηττό. Η εγγύτητά του με το πρόσφατα αναγεννημένο Πεδίον του Αρεως και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο καθιστά το νέο «Radisson Blu Park Hotel Athens» ιδανικό προορισμό για τους Ελληνες και ξένους επισκέπτες και σημείο συνάντησης για τους Αθηναίους. τουριστικό χαρακτήρα που τα περισσότερα αθηναϊκά ξενοδοχεία είχαν. Το 1998 ξεκινά λοιπόν η πρώτη μεγάλη ανακαίνιση της μονάδας η οποία ολοκληρώθηκε το «Τότε κινηθήκαμε από το όραμα των Ολυμπιακών Αγώνων του Ημασταν πολύ αισιόδοξοι, αφού δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως όλοι οι Ελληνες τότε θέλαμε οι Αγώνες να γίνουν στην πατρίδα μας. Πιστεύαμε πως τα έργα υποδομών θα βοηθούσαν. Με αυτή την εμπειρία πλέον θεωρώ πως θα έπρεπε να είχε υπάρξει μια σωστότερη διαχείριση των χρημάτων, αλλά και μια καλύτερη αξιοποίηση των ολυμπιακών ακινήτων. Η αδιαφορία και η απραξία μας κόστισαν σε εθνικό επίπεδο ενώ και η Αθήνα δυστυχώς δεν βελτιώθηκε όπως θα έπρεπε», μας λέει η επιχειρηματίας. Συνεχείς επενδύσεις Γυναίκα με πείσμα και γνώσεις στα τουριστικά, η Μάρη Δεβερίκου το 2007 αποφάσισε να προχωρήσει και σε δεύτερη ανακαίνιση, η οποία ολοκληρώθηκε τελικά το Το σημερινό ξενοδοχείο θυμίζει χώρους που οι περισσότεροι συναντάμε σε κορυφαίες ξενοδοχειακές business μονάδες στην Ευρώπη ή τη Νέα Υόρκη. «Αποφασίσαμε να επενδύσουμε σε μια δύσκολη περίοδο και να αλλάξουμε ύφος. Από ένα κλασικό ξενοδοχείο πολυτελείας υιοθετήσαμε ένα urban nature ύφος που τοποθετεί τη φύση μέσα στο αστικό τοπίο. Η επιμέλεια των χώρων έγινε από τους Γιώργο Γαβαλά και Γιάννη Μουρική, οι οποίοι είναι αρχιτέκτονες αλλά και σκηνογράφοι. Οι δυο τους εμπνεύστηκαν από το πάρκο και οι χώροι μας έχουν πλέον μια θεατρική, ζεστή προσέγγιση» λέει η κυρία Δεβερίκου. Πλέον το «Park» θεωρείται η νέα πρόταση για την πόλη της Αθήνας, όντας ένας προορισμός από μόνος του. Ολες οι παραπάνω αλλαγές και το μεράκι των αδελφών Δεβερίκου είχαν ως αποτέλεσμα το επόμενο μεγάλο βήμα: τη διεθνή συνεργασία με το Rezidor Hotel Group, μία από τις μεγαλύτερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις διεθνώς. Το γκρουπ πρόσφατα ανακοίνωσε την παρουσίαση του «Radisson Blu Park Hotel Αthens». Για την ακρίβεια, η έναρξη της συνεργασίας σε επίσημο επίπεδο ξεκίνησε πριν από 15 μόλις ημέρες, δηλαδή την 1η Ιανουαρίου. Το ιστορικό και πρόσφατα ανακαινισμένο πέντε αστέρων «Athens Park Hotel», εκπληρώνοντας πλήρως τις προδιαγραφές και τα στάνταρ που έχουν κάνει παγκοσμίως γνωστά τα «Radisson Blu», έχει ήδη αποκτήσει τη νέα επωνυμία. «Είναι η πρώτη συνεργασία αυτού του μεγάλου ομίλου στην Ελλάδα. Παρά την κρίση που υπάρχει στη χώρα μας, οι εκπρόσωποι του γκρουπ ήθελαν διακαώς να τοποθετηθούν στη χώρα μας, καθώς έχουν παρουσία στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη. Αφού εμείς λοιπόν ανταποκρινόμασταν στα υψηλά τους στάνταρ, η συμφωνία προχώρησε. Τα οφέλη από τη συμφωνία για εμάς είναι η ένταξη σε ένα διεθνές σχήμα κρατήσεων, με διεθνή προβολή, που είναι πολύ ισχυρό στο corporate κοινό που ταξιδεύει. Επίσης, θα έχουμε πρόσβαση στο loyalty club Carlson που είναι κορυφαίο στον ξενοδοχειακό κλάδο», τονίζει.

14 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 14 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Το Πέραμα αργοπεθαίνει κι εμείς πάμε στην Τουρκία για επισκευές Την ώρα που σε όλη τη Μεσόγειο ο κλάδος της ναυπηγοεπισκευής ανθεί, στην Ελλάδα απειλείται με αφανισμό. Ο υφυπουργός Ναυτιλίας Αδωνις Γεωργιάδης και ο πρόεδρος της ΟΛΠ Α.Ε. Γιώργος Ανωμερίτης αναλαμβάνουν δράση για να αντιστραφεί το κλίμα Μ ε συρρίκνωση και αφανισμό απειλείται ο κλάδος της ναυπηγοεπισκευής στην Ελλάδα, η οποία είναι πρώτη δύναμη παγκοσμίως στη ναυτιλία και όμως βλέπει τα πλοία της να πηγαίνουν στη γειτονική Τουρκία για επισκευές! Η επισκευή ενός και μόνου πλοίου μπορεί σε διάστημα ενός μηνός να φέρει εισόδημα έως και 1 εκατ. ευρώ σε σχεδόν 100 παραναυτιλιακά επαγγέλματα που σχετίζονται με την επισκευή. Κι όμως περισσότερες από ΜΗΝΑ οικογένειες εργαζομένων και ΤΣΑΜΟΠΟΥΛΟΥ εργοδοτών ζουν στον αστερισμό της ανεργίας και των λουκέτων. Αυτή την περίοδο οι χώρες σε όλη τη Μεσόγειο επενδύουν στη ναυπηγοεπισκευή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Τουρκία, η οποία στα παράλιά της έχει κατασκευάσει περισσότερα από 100 ναυπηγεία, τα οποία ειδικεύονται σχεδόν αποκλειστικά στις επισκευές. Ορισμένα από αυτά ανήκουν στον κρατικό φορέα Turkish Shipbuilding Industry Inc. Επειτα από 5 χρόνια, η προσφορά πλοίων προς επισκευή θα αυξηθεί κατακόρυφα και γι αυτό ο κλάδος αυτός παρουσιάζει άνθηση στις χώρες της Μεσογείου - πλην της Ελλάδας! Υποψήφια κράτη για επενδύσεις από τους Ελληνες επιχειρηματίες είναι η Τουρκία, η Ιταλία, η Γαλλία (Μασσαλία), η Βουλγαρία, η Αλβανία και η Κίνα. Μελέτη του Πανεπιστημίου Πειραιά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ναυπηγοεπισκευατική Ζώνη (ΝΕΖ) δεν είναι ανταγωνιστική, αφού «ο κύριος λόγος που δεν χρησιμοποιείται από τις ναυτιλιακές εταιρείες σε ποσοστό 83% είναι ο χρόνος παράδοσης και το κόστος. Πολλοί, δε, Ελληνες επιχειρηματίες του χώρου σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν επενδύσεις στο εξωτερικό». «Οι Ελληνες εφοπλιστές δεν είναι καθόλου αδιάφοροι για όσα οικογένειες εργαζομένων ζουν στον αστερισμό της ανεργίας 83 % των ναυτιλιακών εταιρειών αποφεύγει την Ελλάδα λόγω του χρόνου παράδοσης των πλοίων 1 εκατ. ευρώ σε έναν μήνα μπορεί να αποφέρει σε σχεδόν 100 επαγγέλματα η επισκευή ενός πλοίου συμβαίνουν στην Ελλάδα. Θεωρώ αδιανόητο γειτονικές χώρες που δεν έχουν τη ναυτιλία που έχει η Ελλάδα να έχουν ναυπηγοεπισκευή χωρίς να παρέχουν υψηλές υπηρεσίες και να περιμένουν στη σειρά δεκάδες πλοία ελληνικών συμφερόντων και εμείς να μην μπορούμε να τους εξυπηρετήσουμε», επεσήμανε ο υφυπουργός Ναυτιλίας κ. Αδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων είχε συνάντηση με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΟΛΠ Α.Ε. κ. Γιώργο Ανωμερίτη και κατέληξαν σε κοινή γραμμή για δραστηριοποίηση και ενεργοποίηση της ΝΑΥΣΟΛ - που θα διαχειρίζεται όλη την περιοχή της Ζώνης. «Θα συναντηθώ με όλους τους φορείς ώστε να υπογραφεί ένα μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ εφοπλιστών και επιχειρήσεων-εργαζομένων. Ολοι έχουν συμφέρον να έχει η Ζώνη δουλειά», τόνισε ο υφυπουργός. Για το ίδιο θέμα ο υφυπουργός Ναυτιλίας έχει συζητήσεις με την Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), απ όπου του επισημαίνουν: «Η ΕΕΕ μάς είπε ότι το πρόβλημα είναι ότι μια απεργία θα κρατήσει το πλοίο στη Ζώνη περισσότερο από τον προβλεπόμενο χρόνο. Κανείς δεν δέχεται να μοιράζεται τα πλοία του με τρίτους. Δεν το ζουν πουθενά αλλού στον κόσμο. Το κόστος των εργασιών ετέθη, αλλά ήταν δευτερεύον θέμα. Θεωρούν τους τεχνίτες της Ζώνης μακράν τους καλύτερους στον κόσμο». Στο μεταξύ, στις αρχές της εβδομάδας ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ναυτικών Πρακτόρων και Επαγγελματιών Χρηστών Λιμένων κ. Ιωάννης Θ. Θεολογίτης με επιστολή του προς τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΟΛΠ Α.Ε. κ. Ανωμερίτη υπογραμμίζει: «Ενώ τα τελευταία χρόνια ο Οργανισμός έχει προβεί σε σημαντικές ενέργειες για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, μεταφοράς αυτοκινήτων, πλοίων κρουαζιέρας και ακτοπλοΐας, οι οποίες φαίνεται ότι θα έχουν και συνέχεια τα επόμενα έτη, κάτι το οποίο θα έχει περαιτέρω θετικές επιπτώσεις στην κίνηση του λιμανιού του Πειραιά και στην αύξηση εσόδων, δυστυχώς δεν βλέπουμε καμία ουσιαστική ενέργεια στον τομέα της επισκευαστικής ζώνης». Και προσθέτει: «Τουναντίον, τα σχέδια του ΟΛΠ προβλέπουν περαιτέρω συρρίκνωση των επισκευαστικών χώρων, με τη μεταφορά των χώρων επισκευής από τον Μόλο της ΔΕΗ στο Κερατσίνι σε μικρότερο χώρο στη Δραπετσώνα, ώστε να μεταφερθεί αντίστοιχα το Car Terminal από τη Δραπετσώνα στον Μόλο της ΔΕΗ. Με αυτό το σχέδιο μεταφοράς χώρων θα καταργηθούν περίπου θέσεις επισκευής - πρυμνοδέτησης πλοίων μεγέθους μέχρι dwt και 4-5 θέσεις επισκευής - πλαγιοδέτησης στον Μόλο της ΔΕΗ, με αντιστάθμισμα μόνο 2 περίπου θέσεις επισκευής - πλαγιοδέτησης στη Δραπετσώνα» «Κανένα ουσιαστικό έργο επί 20 χρόνια» «Τ ην τελευταία εικοσαετία δεν έχει γίνει κανένα ουσιαστικό έργο βελτίωσης των χώρων επισκευής πλοίων. Στους περισσότερους δεν υπάρχουν υποδομές παροχής ρεύματος και νερού στα πλοία, αλλά και όπου υπάρχουν είναι πεπαλαιωμένοι, με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένη επικινδυνότητα πρόκλησης ατυχημάτων. Επίσης, δεν υπάρχει σταθμός Α Βοηθειών, αρκετές δέστρες πρόσδεσης των πλοίων παραμένουν σπασμένες, σε ορισμένα σημεία απουσιάζουν προστατευτικά μπαλόνια για την πρόσδεση των πλοίων, ενώ υπάρχουν ναυάγια πλοίων τα οποία δεν έχουν απομακρυνθεί εδώ και χρόνια». Επίσης, συμπληρώνει: «Η παρακολούθηση της ορθής χρήσης της παρεχόμενης θέσης επισκευής από τον ΟΛΠ είναι ανύπαρκτη, με αποτέλεσμα να παρατηρείται το φαινόμενο πλοία που έχουν στη διάθεσή τους επισκευαστική θέση να μην εκτελούν εργασίες επισκευής. Εκτός αυτού, οι διαδικασίες απομάκρυνσης των κατασχεμένων ή εγκαταλελειμμένων πλοίων σε επισκευαστικές θέσεις είναι εξαιρετικά χρονοβόρες, αν όχι ανύπαρκτες. Οι θέσεις οι οποίες καταλαμβάνονται άσκοπα στις δύο προαναφερόμενες περιπτώσεις θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν από άλλα πλοία για να πραγματοποιήσουν τις εργασίες τους, προς όφελος της εταιρείας σας και όλων των φορέων». Και ο κ. Θεολογίτης καταλήγει: «Οι γείτονες Τούρκοι, Ρουμάνοι, Ιταλοί κατάφεραν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να αναπτύξουν τον τομέα της ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας στη χώρα τους σε βαθμό που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί. Μήπως έχουν καλύτερη τεχνογνωσία, περισσότερη εργατικότητα ή μεγαλύτερο εμπορικό στόλο; Οχι. Εκαναν όμως επενδύσεις και απαλλάχτηκαν από τη γραφειοκρατία. Οι Ιάπωνες έχουν αξιόλογα ναυπηγεία, παρότι οι εργατικοί μισθοί δεν είναι χαμηλοί. Εχουν όμως πολύ καλή ποιότητα υπηρεσιών και εργασιών και έτσι προσέλκυσαν πολλούς Ελληνες πελάτες. Επιπλέον, κανένας δεν αμφιβάλλει για τη φιλοπατρία των Ελλήνων, καθώς και ότι οι Ελληνες εφοπλιστές θα προτιμήσουν να επισκευάσουν τα πλοία τους στην πατρίδα τους εφόσον αυτό είναι οικονομικά συμφέρον και έχουν διαμορφωθεί οι απαιτούμενες συνθήκες».

15 BUSINESS STORIES ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Η κρουαζιέρα στη μετά καμποτάζ εποχή Κατά 2 έως 3 δισ. ευρώ θα αυξηθεί το ΑΕΠ από το τουριστικό συνάλλαγμα που θα προέλθει από την άρση του καμποτάζ ΣΗΜΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ Εμφραγμα στην ελληνική ακτοπλοΐα, αφού ο κίνδυνος να μπει λουκέτο σε επιχειρήσεις του κλάδου είναι ορατός, γεγονός που θα επιφέρει ανυπολόγιστη ζημιά για την ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, η επιβατική κίνηση έχει μειωθεί από 30% έως και 50% - και το ίδιο συμβαίνει και στη μεταφορά οχημάτων. Παράλληλα, οι τιμές καυσίμων αυξήθηκαν έως και 12%. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο τζίρος των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων έχει μειωθεί κατά 36%-37%, ενώ το 2010 οι ζημίες του κλάδου ξεπέρασαν τα 310 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση μελετά τρόπους να παρέμβει και να λάβει προστατευτικά μέτρα, όμως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η ρευστότητα. Γιατί εάν μια εταιρεία δεν έχει ρευστό αδυνατεί να πάρει καύσιμα, θα σταματήσει τα δρομολόγια και θα πρέπει το κράτος να βρει λύση. Ενα βήμα πριν από την οριστική κατάργηση του καμποτάζ βρίσκεται η Ελλάδα για τα κρουαζιερόπλοια με σημαία κρατών μη κοινοτικών που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τα ελληνικά λιμάνια -και κυρίως τον Πειραιά- ως λιμένες επιβίβασης και αποβίβασης επιβατών. Το νομοσχέδιο αναμένεται να συζητηθεί στη Βουλή έως το τέλος του μήνα, με καθυστέρηση που έχει ως αποτέλεσμα να χαθεί το και ίσως το Ομως κάλλιο αργά παρά ποτέ Υπολογίζεται ότι το ΑΕΠ θα ΜΗΝΑ αυξηθεί κατά 2 έως 3 δισ. ευρώ από ΤΣΑΜΟΠΟΥΛΟΥ το τουριστικό συνάλλαγμα που θα προέλθει από την άρση του καμποτάζ. «Κάθε μέρα που περνάει η χώρα μας μπορεί να προσελκύει επενδυτές και επενδύσεις, αλλά η κρουαζιέρα είναι πολύ σημαντική γιατί βοηθάει στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης που έχουμε ανάγκη αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Για να φτάσουμε όμως στη σημερινή κρίσιμη καμπή πέρασαν πάρα πολλά χρόνια μέσα από συμπληγάδες πέτρες, από έναν συνεχή και αδιάκοπο αγώνα της Ενωσης Εφοπλιστών Επιβατηγών Πλοίων και τα τελευταία χρόνια του ΣΕΕΝ, που διαδέχτηκε ουσιαστικά την προηγούμενη Ενωση. Η ελληνική νομοθεσία παρείχε αποκλειστικά στα ελληνικά επιβατηγά πλοία ακτοπλοΐας και κρουαζιέρας το δικαίωμα εκτέλεσης κυκλικών ταξιδιών με αφετηρία και τερματικό σταθμό ελληνικά λιμάνια. Ηδη από τη δεκαετία του 1980, με την πλήρη ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, προέκυψε θέμα κοινής ναυτιλιακής πολιτικής και φυσικά τέθηκε το ερώτημα από την Κομισιόν για την κατάργηση του καμποτάζ. Ωστόσο έπειτα από επιμονή του Ελληνα επιτρόπου του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και της Ενωσης Προβλήματα που απαιτούν λύση ήμερα λοιπόν ζούμε σε μια νέα πραγμα- επισημαίνει στο «b.s.» ο κ. «Στικότητα», Μιχάλης Λάμπρος (φωτογραφία), γενικός διευθυντής της Μajestic Ιnternational Cruises Ιnc., αντιπρόεδρος της Ενωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων & Φορέων Ναυτιλίας. Για να επιτύχει όμως η μετά την άρση του καμποτάζ εποχή πρέπει, εκτός των ανωτέρω, να δρομολογηθούν άμεσα και οι παρακάτω βασικές ενέργειες. Ο κ. Λάμπρος επισημαίνει: «Να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για τη δημιουργία τερου τελεφερίκ στη Σαντορίνη, ώστε να εξυπηρετούνται οι πολυπληθείς επισκέπτες του νησιού. Οι λιμενικές εγκαταστάσεις δεύ- των νησιών μας είναι σε πρωτόγονη κατάσταση και είναι αδύνατον να εξυπηρετήσουν τους επιβάτες των γιγαντιαίων κρουαζιερόπλοιων που ναυπηγούνται καθημερινά και συνήθως μεταφέρουν επιβάτες, καμιά φορά και Πρέπει να γίνουν άμεσα προγράμματα ώστε να ξεκινήσουν ει δυνατόν και από χθες οι εργασίες κατασκευής των απαραίτητων υποδομών, με κρατική βοήθεια ή με κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, είτε -το ευκολότερο και συντομότερο- με την προσέλκυση κεφαλαίων από τις μεγάλες εταιρείες κρουαζιερόπλοιων, όπως έχει ήδη γίνει στα περισσότερα λι- μάνια των μεσογειακών χωρών - και δη της Τουρ κίας. Εκτός όμως από τις υποδομές χρειάζονται κι άλλες παρεμβάσεις, κυρίως στις περιοχές Πειραιά, Θεσσαλονίκης και Κρή- της. Αυτό μεταφράζεται σε κατα- σκευή ή διαμόρφωση συγκοινω- νιακού δικτύου ικανού να μπορεί να μεταφέρει χωρίς καθυστέρηση τους επιβάτες από τα κρουαζιερόπλοια στους αρχαιολογικούς Εφοπλιστών Επιβατηγών Πλοίων, η Ευρωπαϊκή Ενωση δέχτηκε να παραμείνει ο προστατευτισμός των ελληνικών επιβατηγών πλοίων και να καταργηθεί προοδευτικά μέσα σε περίοδο ο δέκα ετών. Επειδή υπήρχε αρκετή πίεση από την Ευρωπαϊκή Ενωση γι αυτό το καυτό θέμα, στις 21/2/1990 πραγματοποιήθηκε συνάντηση με εκπροσώπους όλων των εμπλεκόμενων φορέων της ναυτιλίας και με συμμετοχή εκπροσώπων όλων των πολιτικών κομμάτων και του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, κατά την οποία αποφασίστηκε η σύσταση Εθνικής Επιτροπής Ναυτιλίας, κύριο έργο της οποίας ήταν η υποστήριξη των ελληνικών θέσεων στην Ευρωβουλή, κάτι που τελικά επετεύχθη. Παρά τις προσπάθειες όμως της Επιτροπής, το Συμβούλιο Υπουργών Μεταφορών και Ναυτιλίας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ψήφισε στις 7/12/1992 τον κανονισμό 3577/92 που αφορούσε το καμποτάζ και τέθηκε σε ισχύ από 1/1/1993. Οι ρυθμίσεις του προέβλεπαν απελευθέρωση του καμποτάζ για τα κρουαζιερόπλοια για μεν τις κρουαζιέρες μεταξύ ηπειρωτικών λιμένων από 1/1/1995, για δε τις κρουαζιέρες με προσεγγίσεις και σε νησιά από 1/1/1999. Στην πράξη, σε ό,τι αφορούσε τη χώρα μας, ο εν λόγω κανονισμός εφαρμόστηκε για τα ελληνικά κρουαζιερόπλοια πολύ αργότερα και επίσης για όσα έφεραν σημαία κράτους της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Από τότε άρχισε ένας συνεχής αγώνας για την πλήρη απελευθέρωση του καμποτάζ και για τα υπό μη κοινοτικές σημαίες κρουαζιερόπλοια. Οι συνεχείς παρεμβάσεις προς τις αρμόδιες αρχές του τόπου και ιδιαίτερα του ιστορικού υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας για την ανάγκη κατάργησης αυτού του αναχρονιστικού μέτρου, που ίσχυε μόνο στην Ελλάδα, απέβαιναν άκαρπες. Πάντα υπήρχαν αρνήσεις και αδιέξοδα, παρά το ότι όλοι, ή σχεδόν όλοι, παραδέχονταν ότι η κατάργηση του καμποτάζ στην κρουαζιέρα θα απέφερε ικανοποιητικά οικονομικά οφέλη και θα ενίσχυε έτσι σημαντικά την εθνική οικονομία. χώρους και στα αξιοθέατα. Εάν δεν πραγματοποιηθεί και αυτή η σημαντική προσπάθεια, φοβούμεθα ότι θα δημιουργηθεί το αδιαχώρητο, όπως συμβαίνει σήμερα ορισμένες ημέρες της εβδομάδας στη Σαντορίνη. Απαραίτητος παράγοντας επίσης είναι η ασφάλεια των λιμανιών μας και για τα πλοία, αλλά κυρίως για τους επιβάτες. Τα περισσότερα λιμάνια μας δεν πληρούν δυστυχώς ούτε τους στοιχειώδεις διεθνείς κανόνες ασφαλείας». Και καταλήγει: «Βέβαια δεν πρέπει να περιμένουμε δραματικές αλλαγές από τη μια μέρα στην άλλη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι για να αναπτυχθεί η κρουαζιέρα στην Καραϊβική, όπως είναι στη σημερινή της μορφή, πέρασαν αρκετές δεκαετίες και έγιναν αρκετές παρεμβάσεις, ιδιαίτερα των μεγάλων πλοιοκτητριών εταιρειών κρουαζιερόπλοιων, όπως της Carnival και της Royal Caribbean, οι οποίες επένδυσαν αρκετά εκατομμύρια δολάρια για να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές στα λιμάνια προσέγγισης ή ακόμα και να δημιουργηθούν νέοι προορισμοί σε σχεδόν ακατοίκητα νησιά». ΑΝΑΖΗΤΕΙΤΑΙ ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Θέμα για τον σωστό τρόπο διαχείρισης των λιμενικών τελών έθεσε ο διευθύνων σύμβουλος της Blue Star Ferries κ. Μιχάλης Σακέλλης: «Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στη διαχείριση των λιμενικών τελών που καταβάλλουν οι επιβάτες και που δεν επενδύονται σωστά. Αυτό που συνήθως παρατηρούμε είναι ότι με αυτά χρηματοδοτούνται είτε η εκτέλεση έργων που δεν είναι σωστά ή η διάθεσή τους για έργα που δεν έχουν καμία σχέση με τη λυνση των ακτοπλοϊκών πλοίων και των επιβατών». διευκό- ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΤΗΣ ΣΤΑΓΟΝΑΣ ΑΠΟ Σ ΚΙΝΕΖΟΥΣ Και οι Κινέζοι στο γαϊτανάκι των μειώσεων και των περικοπών Οσο βαθαίνει η παγκόσμια οικονομική κρίση τόσο και αυξάνει ο αριθμός των εφοπλιστών που βλέπουν τους Κινέζους ναυλωτές να καθυστερούν να τους καταβάλουν τα ναύλα. Ανάμεσά τους και Ελληνες, με τελευταία περίπτωση αυτή του κ. Συμεών Παληού της εισηγμένης Diana Shipping, που του οφείλουν 3 εκατ. δολάρια. Διεθνείς αναλυτές μελετούν το σενάριο να πρόκειται για πολιτική που εφαρμόζουν οι Κινέζοι προκειμένου να σύρουν αναγκαστικά σε επαναδιαπραγματεύσεις τους εφοπλιστές ώστε να μειώσουν τους ναύλους σε ήδη υπογεγραμμένα ναυλοσύμφωνα. Το μαρτύριο της σταγόνας δηλαδή, κατά κάποιον τρόπο. Πριν από λίγους μήνες η Cosco είχε ζητήσει μείωση των ναύλων, όμως είχε αντιδράσει εντονότατα ο κ. Γιώργος Οικονόμου και το είχαν πάρει πίσω. Τώρα επανέρχονται «συνάδελφοί» τους μέσω της καθυστέρησης πληρωμών.

16 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 16 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Μέσα σε 27 μήνες χάθηκαν δισ., δηλαδή όλα όσα θα μας δανείσουν Από τον Αύγουστο του 2009 μέχρι σήμερα έχουν εξανεμιστεί αποταμιεύσεις και οικονομίες μιας δεκαετίας Η μεταφορά πλούτου από τις χαμηλότερες εισοδηματικά TΟΥ τάξεις προς τις υψηλότερες, ΔΗΜΗΤΡΗ συνήθως, γινόταν με τις ΠΑΦΙΛΑ «φούσκες». Κι αυτές ακόμη χρειάζονταν κάποιο χρόνο: από την εταιρεία των Νοτίων Θαλασσών στο Λονδίνο, τις τουλίπες, την ENRON. Ακόμη και οι εγχώριες «φούσκες» του 1999 χρειάστηκαν τουλάχιστον τρία χρόνια. Η Ελλάδα, όμως, από τον Οκτώβριο του 2009 έως σήμερα έχει αποδείξει ότι δεν χρειάζεται καν τόσο χρόνος για να χαθούν οικονομίες και αποταμιεύσεις μιας ζωής. Μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια, ή 27 μήνες για την ακρίβεια -από τον Οκτώβριο του 2009-, έχουν χαθεί 64 δισ. ευρώ σε καταθέσεις και 71 δισ. ευρώ από την κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου. Μέσα λοιπόν σε 27 μήνες της διακυβέρνησης Παπανδρέου έγινε η μεγαλύτερη μεταφορά χρήματος, αφού βεβαίως οι αγορές «παραπλανήθηκαν» για μήνες από τη Μέρκελ με διάφορα πακέτα πριν από το «κούρεμα» της 26ης Οκτωβρίου. Δηλαδή, χάσαμε σχεδόν όσα πρόκειται να μας δανείσουν με τη νέα δανειακή σύμβαση των 130 δισ. που καλείται να υπογράψει η Ελλάδα για να μην καταλήξει στο προηγούμενο νόμισμα και να 23,4 % των Ελλήνων ιδιοκτητών ξοδεύει 40% του εισοδήματός του για δαπάνες σπιτιού σύμφωνα με μελέτη της Eurobank μην καταστεί και επίσημος παρίας της Ευρώπης. Αν συνυπολογιστούν στα ανωτέρω και η πτώση των αξιών των ακινήτων, αλλά και το γεγονός ότι έχουν συναφθεί 68 δισ. ευρώ στεγαστικά δάνεια ή 36% του ΑΕΠ, τότε καταλαβαίνουμε ότι η μεταφορά πλούτου είναι η μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιηθεί μεταπολεμικά. Μάλιστα, σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις, αν από τα 64 δισ. ευρώ αφαιρέσουμε τα 30 δισ. ευρώ που έφυγαν εκτός Ελλάδος -πολλά λόγω των δηλώσεων Παπακωνσταντίνου- τότε η εκροή των υπόλοιπων 30 δισ. ευρώ λόγω κρίσης αποτελεί μια εθνική τραγωδία. Διότι μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια εξανεμίστηκαν οι αποταμιεύσεις μιας ζωής, καθώς για να συγκεντρωθούν τα χρήματα χρειάζονται 8 έως 10 χρόνια. ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ 71 δισ. απώλειες ΠΟΣΟΣΤΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ 97 96, ,7 % ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ Η μεγάλη τραγωδία Τον Οκτώβριο του 2009 (5 του μηνός) ο Γενικός Δείκτης έκλεινε στις μονάδες και η κεφαλαιοποίησή του ανερχόταν σε 96 δισ. ευρώ, ενώ η αξία των συναλλαγών ήταν σχεδόν δεκαπλάσια από τη σημερινή φτάνοντας τα 225 εκατ. ευρώ. Η τιμή της μετοχής της Εθνικής Τράπεζας είχε κλείσει στα 23 ευρώ, της Alpha Bank στα 11,97 ευρώ, στα 10,12 ευρώ της Eurobank και στα 11,83 ευρώ της Τράπεζας Πειραιώς. Δύο χρόνια και κάτι μήνες αργότερα ο Γενικός Δείκτης έφτασε στις 636 μονάδες, δηλαδή στα χαμηλά επίπεδα 19 ετών. Η δε κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου ανήλθε σε 25 δισ. ευρώ, με συναλλαγές 24 εκατ. ευρώ. Και οι τιμές των μετοχών όμως είναι «διαλυμένες»: 1,36 ευρώ η Εθνική έπειτα από αύξηση κεφαλαίου, 0,21 η Τράπεζα Πειραιώς, 0,44 η Alpha Bank. Ενδεικτικά, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Αθηνών, στα τέλη του 1996 η μέση αξία συναλλαγών ήταν 23,40 εκατ. ευρώ. Η βασική διαφορά με τη σημερινή εποχή είναι το γεγονός ότι τότε είχαν αντληθεί από τις επιχειρήσεις 4,7 δισ. ευρώ. Αντίθετα, σήμερα καμία σχεδόν εταιρεία δεν μπορεί να αυξήσει τα κεφάλαιά της, εκτός και αν δοθούν «σκληρά» επιτόκια στους επίδοξους επενδυτές. ΕΞΟΔΑ ΣΠΙΤΙΟΥ Δανία Γερμανία Ελλάδα Βρετανία Ρουμανία Ολλανδία Ελβετία Ε.E ,4 23,4 22,1 16,3 15,5 13,1 12,6 12,1 87 % 85 82, Λιθουανία Βουλγαρία Εσθονία Ρουμανία Ουγγαρία Σλοβακία Λετονία Ισπανία Ισλανδία Σλοβενία Ιταλία Ελλάδα Ο πλούτος που έχει εξανεμιστεί στη συγκεκριμένη κατηγορία δεν μπορεί να υπολογιστεί επακριβώς δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος της φοροδιαφυγής οφείλεται στην κατασκευαστική δραστηριότητα. Αλλωστε μετά την επιβολή του τέλους μέσω της ΔΕΗ οι τιμές των ακινήτων θα σημειώσουν περαιτέρω πτώση σε πολύ υψηλά επίπεδα (άνω του 50% από τα σημερινά, σύμφωνα με ξένους ΑΚΙΝΗΤΑ 78 δισ. για δάνεια διαχειριστές). Οπως φαίνεται από τα διαγράμματα μελέτης του κ. Θεοδόσιου Σαμπανιώτη, αναλυτή της Εurobank, στην Ελλάδα το ποσοστό ιδιοκτησίας είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη καθώς φτάνει το 80%, (Πίνακας 1). Τα δε στεγαστικά δάνεια που έχουν συναφθεί ανέρχονται σε 78 δισ. ευρώ ή 36% του ΑΕΠ και, σύμφωνα με στοιχεία του 2009, το 23,4% του πληθυσμού που ζει σε σπίτι ξοδεύει 40% του εισοδήματός του για δαπάνες κατοικίας. Συμπερασματικά, οι Ελληνες ξοδεύουν όπως οι Γερμανοί και οι Δανοί (πίνακας 2), αλλά έχουν χάσει τόσα χρήματα που είναι αβέβαιο πλέον αν μπορούν να διατηρήσουν τις ιδιοκτησίες, υπό τις σημερινές αφόρητες οικονομικές συνθήκες. Οικονομίες μιας ζωής που συγκεντρώνονται σε βάθος χρόνου (8-10 χρόνια) εξανεμίστηκαν, κυρίως γιατί τα νοικοκυριά έχουν ανάγκη ρευστότητας λόγω μείωσης εισοδημάτων, αύξησης φόρων και κόστους ζωής. Από τα 237,10 δισ. ευρώ, που ήταν το υψηλό σημείο των καταθέσεων, σήμερα οι καταθέσεις φθάνουν τα 174 δισ. ευρώ. Το έλλειμμα των 63 δισ. ευρώ, που αποτελεί το μεγάλο και μόνιμο πρόβλημα των τραπεζών, προήλθε κατά μεγάλο μέρος από την έξοδο δισ. ευρώ στο εξωτερικό. Ακόμη και έτσι να είναι, η εκροή των υπόλοιπων 20 δισ. ευρώ σε λιγότερο από τρία χρόνια πρέπει να αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ. Κι αυτό γιατί οικονομίες που συγκεντρώθηκαν μέσα σε 8-10 χρόνια εξανεμίστηκαν σε λιγότερο από τρία χρόνια. Το χειρότερο δε όλων είναι το γεγονός ότι υπό τις σημερινές συνθήκες τα ελληνικά νοικοκυριά δεν μπορούν να αποταμιεύσουν. Κι όμως, όπως ανέφεραν ξένοι τραπεζίτες, έναν χρόνο πριν από την περίοδο του Οκτωβρίου του 2011, μια από τις λύσεις για το χρέος θα ήταν η αύξηση των καταθέσεων των Ελλήνων πολιτών.

17 BUSINESS STORIES ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ stocks 12 05/01/1212/01/12 XΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Αντίδραση ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ> BRENT OIL 112,88 (-0,15%) ECB/ΕΛΛΑΔΑ FED/ΗΠΑ JOP/ΙΑΠΩΝΙΑ BOE/AΓΓΛIA 112,97 (+0,75%) 114,21 (+1,76%) 102,79 (- 0,17%) ΧΡΥΣΟΣ> ΒΑΣΙΚΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ CRUDE OIL 1,25% 0,25%-0% 0,30% 0,50% 1.661,00 (+1,62%) 1.634,50 (-0,15%) 1.637,00 101,31 (-0,25%) Euribor 3 μηνών M (+1,36%) 1,58% 102,35 (+1,47%) ΧΡΥΣΗ ΛΙΡΑ> Με την τιμή του αργού να παγιώνεται στα επίπεδα άνω των 102 δολαρίων -και του brent πάνω από τα 112- κύλησε και αυτή η εβδομάδα στη διεθνή αγορά ενέργειας, παρά τα αρκετά νέα δεδομένα που προστέθηκαν και που κυρίως αφορούν σε εκτιμήσεις/προβλέψεις των διεθνών οργανισμών. Ο λόγος για την εκτίμηση ότι ο ΟΠΕΚ θα διατηρήσει αμετάβλητες τις ισχύουσες επίσημες ποσοστώσεις παραγωγής, την οποία έκανε ο υπουργός Πετρελαίου του Κουβέιτ, αλλά και την υποβάθμιση των εκτιμήσεων της αμερικανικής υπηρεσίας ενέργειας (ΕΙΑ) για την παραγωγή πετρελαίου στις εκτός ΟΠΕΚ χώρες. Μάλιστα η συγκεκριμένη εκτίμηση δεν περιλαμβάνει τυχόν καθολική επιβολή εμπάργκο (και από την Ε.Ε.) στις εξαγωγές πετρελαίου από το Ιράν, εξέλιξη που προφανώς και θα επηρεάσει την αγορά. ΑΓΟΡΑ Παλαιάς κοπής (Βικτώριας, Εδουάρδου, Γεωργίου) 293,86 Παλαιάς κοπής (Ελισάβετ 1973 και προγενέστερα) 293,86 Νέας κοπής (Ελισάβετ 1974 και μεταγενέστερα) 293,86 ΠΩΛΗΣΗ Ελισάβετ νέας κοπής 354,72 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος ΞΕΝΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ> FX 12/1/ :38 ΔΟΛΑΡΙΟ ΗΠΑ ΚΟΡΟΝΑ ΔΑΝΙΑΣ ΛΙΡΑ ΑΓΓΛΙΑΣ ΚΟΡΟΝΑ ΣΟΥΗΔΙΑΣ ΓΕΝ ΙΑΠΩΝΙΑΣ ΦΡΑΓΚΟ ΕΛΒΕΤΙΑΣ ΚΟΡΟΝΑ ΝΟΡΒΗΓΙΑΣ ΔΟΛΑΡΙΟ ΚΑΝΑΔΑ ΔΟΛΑΡΙΟ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΑΓΟΡΑ 1,2718 7,4363 0,8259 8, ,8700 1,2120 7,6505 1,2928 1,2361 1, , , , , , , , ,25464 ΠΩΛΗΣΗ 1, , , , , , , , ,21756 ΞΕΝΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ> ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ ΑΘΗΝΑ ΛΟΝΔΙΝΟ ΠΑΡΙΣΙ ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΗ ΤΟΚΙΟ ΖΥΡΙΧΗ ΜΙΛΑΝΟ DOW JONES 30 NASDAQ Comp. ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ FTSE 100 CAC 40 DAX ΝΙΚΚΕΙ SMI ΜΙΒ ,53-0,32% 2.703,33-0,27% 632,19-2,38% 5.654,42-0,29% 3.200,92-0,12% 6.175,21 0,37% 8.385,59-0,74% 6.016,72 0,14% ,81 2,60% ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ HANG-SENG ,38-0,30% 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2012 ΟΙ ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ> 12/01/12 ΕΥΡΩ / ΔΟΛΑΡΙΟ 1,2736/0,14% ΕΥΡΩ ΥΡΩ / ΓΕΝ 97,92/0,05% ΔΟΛΑΡΙΟ ΛΑΡΙΟ / ΓΕΝ 76,88/-0,09% ΕΥΡΩ / ΦΡΑΓΚΟ 0,8306/0,56% ΕΥΡΩ / ΕΛΒΕΤΙΚΟ ΦΡΑΓΚΟ Ο 0,9510/-0,21% Το θετικό κλίμα, που καταγράφηκε στις διεθνείς κεφαλαιαγορές κατά την εβδομάδα 28 Δεκεμβρίου έως 4 Ιανουαρίου, αποτυπώθηκε στις αποδόσεις κυρίως των μετοχικών Α/Κ. Ως αποτέλεσμα, η συνολική αξία των υπό διαχείριση κεφαλαίων ενισχύθηκε κατά 0,74% στα 5,25 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα καταγράφηκαν περιορισμένες εισροές ύψους ευρώ. ΟΙ 10 ΜΕΤΟΧΕΣ ΜΕ ΑΝΟΔΟ> SPIDER ΜΕΤ/ΝΙΑ Ν. ΠΕΤΣΙΟΣ & ΥΙΟΙ A.E. Ε. ΠΑΪΡΗΣ ΑΒΕΕ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ Χ.Κ. ΤΕΓΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. ΒΙΟΤΕΡ COMPUCON DIONIC AEBE ΕΙΔΗΣΕΟΦΩΝΙΚΗ ΕΛΛΑΣ ΑΕΕ ALTEC ΑΒΕΕ PROFILE ΑΒΕΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΙΚΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Α.Ε. 12/01 05/01 0,12 0,07 0,45 0,31 0,09 0,06 0,17 0,12 0,09 0,06 0,33 0,26 0,26 0,20 0,04 0,03 0,26 0,21 0,05 0,04 TΙΜΗ 62,0% 45,5% 39,3% 36,9% 34,9% 31,0% 30,1% 26,7% 25,1% 25,0% ΟΙ 10 ΜΕΤΟΧΕΣ ΜΕ ΠΤΩΣΗ> ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΕΣΒΟΥ Α.Ε. MOTODYNAMIC S.A. ΑΤΤΙ-ΚΑΤ ΑΤΕ ΣΕΛΜΑΝ ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ ELBISCO A.E ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ ΠΕΡΣΕΥΣ ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΡΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚ ΑΒΕΕ ΚΤΗΜΑ ΚΩΣΤΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ SPACE HELLAS 12/01 05/01 0,03 0,07 0,24 0,35 0,01 0,02 0,13 0,17 0,40 0,50 0,38 0,48 0,03 0,04 0,27 0,33 0,20 0,24 1,19 1,43 Μιχαλακοπούλου 91, Αθήνα ΔΕΙΚΤEΣ > -50,7% -30,9% -29,4% -22,4% -20,0% -19,9% -19,5% -18,2% -17,3% -16,8% 12/01/ /01/ ,19 243,60 595,83 156,91 559, , , , , , , ,80 132,28 978, ,59 759, ,14 232,38 951,54 273,07 647,58 247,16 611,39 153,07 568, , , , , , , ,89 128, , ,95 740, ,27 231,19 966,44 252,26 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ Γενικός Χ.Α. FTSE/ASE 20 FTSE/ASE 40 FTSE/ASE 80 FTSE/ASE 140 FTSE/Χ.Α. Πετρελαίου FTSE/Χ.Α. Χημικών FTSE/Χ.Α. Πρώτων Υλών FTSE/Χ.Α. Κατασκευών FTSE/Χ.Α. Βιομηχανικών FTSE/Χ.Α. Τροφίμων & Ποτών FTSE/Χ.Α. Προσωπικών & Οικιακών Προϊόντων FTSE/Χ.Α. Υγείας FTSE/Χ.Α. Εμπορίου FTSE/Χ.Α. Ταξιδιών & Αναψυχής FTSE/Χ.Α. Τηλεπικοινωνιών FTSE/Χ.Α. Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας FTSE/Χ.Α. Τραπεζών FTSE/Χ.Α. Χρηματ.Υπηρεσιών FTSE/Χ.Α. Τεχνολογίας -2,38% -1,4% -2,5% 2,5% -1,5% -5,9% -3,8% -6,5% 1,1% -2,0% -3,9% -3,8% 3,1% -7,4% 0,3% 2,6% -7,4% 0,5% -1,5% 8,2% FTSE Marfin Popular Βank 7,7% Marfin Investment Group 6,0% Τράπεζα Πειραιώς 3,9% Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο 2,7% OTE 2,6% FTSE Ιntracom Εκδόσεις Λαμπράκη Fourlis Ιατρικό Κέντρο Αθηνών Alapis 11,3% 8,6% 5,2% 3,9% 3,8% FTSE Βιοτέρ Βιομηχ. Τεχνικά Έργα 36,9% Dionic 31,0% Newsphone Hellas 30,1% Profile 25,1% Ιντρακάτ 18,0% FTSE Βιοτέρ Βιομηχ. Τεχνικά Έργα 36,9% Dionic 31,0% Newsphone Hellas 30,1% Profile 25,1% Ιντρακάτ 18,0% ετά την πτώση στις πρώτες συνεδριάσεις της νέας χρονιάς, η Αθήνα αντέδρασε ανοδικά με αφορμή κάποιες πληροφορίες για τον τρόπο ανακεφαλοποίησης των τραπεζών. Κανείς δεν πείθεται όμως, καθώς με το πρόγραμμα ανταλλαγής να επικρέμαται ως πέλεκυς πάνω από το «κεφάλι» των τραπεζών, μια πτώση σε νέα χαμηλά επίπεδα 20 ετών φαίνεται παιχνιδάκι σε μια αγορά δίχως συναλλαγές. Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων, η εικόνα παραμένει θολή: η κυβέρνηση μιλά για αισιόδοξη έκβαση, ενώ η αλήθεια είναι ότι δεν έχει συμφωνηθεί ούτε καν το επιτόκιο - ένας βασικός παράγοντας του deal. Ετσι, την περασμένη Πέμπτη οι πληροφορίες για τον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών (με κοινές μετοχές και κοινές άνευ ψήφου) έδωσαν αέρα στην Αθήνα, καθώς αυξήθηκαν οι συναλλαγές με μεγάλη κινητικότητα στις τράπεζες. (Εφόσον επιβεβαιωθεί το σχέδιο της κυβέρνησης, τότε δεν επηρεάζονται οι διοικήσεις των τραπεζών.) Ωστόσο, εν όψει του προγράμματος ανταλλαγής οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί διότι μια λάθος εξέλιξη θα φέρει την Αθήνα σε νέα χαμηλά επίπεδα 20 ετών. Ο Γενικός Δείκτης διαμορφώθηκε στις 632,19 μονάδες σημειώνοντας άνοδο 0,49%. Εν τω μεταξύ, οι πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Μάριο Ντράγκι δεν μείωσε τα επιτόκια όπως αναμενόταν και οι ευρωπαϊκές αγορές αντιδρούν ήπια με κέρδη σε Γαλλία - Γερμανία και οριακή πτώση στο Λονδίνο. Ανοδικά κινείται και το ευρώ καθώς έφτασε στα 1,2817 δολάρια. Τα μεγαλύτερα κέρδη τα κατέγραψε με 9,14% η MIG, ενώ ακολούθησε το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο με άνοδο 6,23%. Κέρδη 2,74% για την Alpha Bank και 2,99% για τη Eurobank. Πτώση 3,3% για τη Μυτιληναίος, 1,44% για την Jumbo και 1,33% για τη FolliFollie. Πτώση 2,33% για τη ΔΕΗ, 1,5% για την Coca-Cola. Στα 32,9 εκατ. ευρώ ανήλθαν οι συνολικές συναλλαγές. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΦΙΛΑΣ

18 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 18 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Μάλτα: ο νέος παράδεισος για τα hedge funds Δεκάδες επενδυτικές εταιρείες και κεφάλαια μετακομίζουν κάτω από τον καυτό μεσογειακό ήλιο. Λίγοι φόροι, χαμηλό κόστος διαβίωσης, μικρό εργατικό κόστος και ευρωπαϊκή «διεύθυνση» τα ατού τα οποία προσελκύουν τα κεφάλαια κολοσσών ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ... ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗ! Τη μεγαλύτερη δημόσια εγγραφή των τελευταίων μηνών στην ιαπωνική αγορά και μία από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια προγραμματίζει η ιαπωνική αεροπορική εταιρεία Japan Airlines Co. Η εταιρεία, που μόλις προ ολίγων μηνών εξήλθε από το καθεστώς χρεοκοπίας στο οποίο είχε περιέλθει από τις αρχές του 2010, ανακοίνωσε ότι θα θέσει σε δημόσια εγγραφή μετοχές της ύψους έως 1 τρισ. γεν (ήτοι περί τα 13 δισ. δολάρια). Σήμερα το 97% των μετοχών της JAL βρίσκεται υπό τον έλεγχο κρατικού fund ως απόρροια της διαδικασίας διάσωσης, από την ιαπωνική κυβέρνηση, της εταιρείας που στις αρχές της δεκαετίας ήταν μακράν η μεγαλύτερη αεροπορική στον πλανήτη. Η κρίση όμως τη «γονάτισε» με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να αποσύρει από τις διεθνείς γραμμές το σύνολο των 103 αεροσκαφών της και να κόψει περί τις θέσεις εργασίας. Πλέον όμως, απαλλαγμένη από τα χρέη, βαδίζει και πάλι στον δρόμο της ανάπτυξης, αρχής γενομένης από την επανεισαγωγή των μετοχών της στις διεθνείς αγορές. ΕΝΑΣ ΙΤΑΛΟΣ ΣΤΟ ΝΤΙΤΡΟΪΤ... Ο Σέρτζιο Μαρτσιόνε, διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής αυτοκινητοβιομηχανίας Fiat και της αμερικανικής Chrysler Group LLC, ανακοίνωσε την πρόθεσή του όχι μόνο να «υπερασπιστεί» την επιλογή της επένδυσης στη μέχρι πρότινος ευρισκόμενη στο χείλος της χρεοκοπίας αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, αλλά να αυξήσει το ποσοστό που κατέχει η Fiat στην Chrysler από το 53,5% στο 58,5%, αποκτώντας έτσι τον πλήρη έλεγχο και σε επίπεδο μετοχών και σε επίπεδο δικαιωμάτων ψήφου. Η συνολική επένδυση των Ιταλών στην Chrysler θα φτάσει έτσι στα 2 δισ. δολάρια. Σεπτέμβριος 2009: ο κ. Ερικ Νέλσον, στρατηγικός αναλυτής αγορών στην επενδυτική φίρμα FMG USA LLC στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ, δέχτηκε μια πρόταση να αναλάβει το νέο γραφείο της εταιρείας στην Ευρώπη. Εκείνο που ποτέ δεν περίμενε ήταν ότι αντί να μετακομίσει στο Λονδίνο, στο Παρίσι ή σε κάποια μεγάλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, θα βρισκόταν καταμεσής της Μεσογείου, κάτω από τον καυτό ήλιο της Μάλτας! Αν αυτή ήταν η πρώτη έκπληξη για τον μίστερ Νέλσον, η επόμενη θα ήταν ακόμα πιο δυνατή: στη μακρινή και εξωτική Μάλτα, την οποία ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΚΡΟΥΜΟΥΤΗ ο ίδιος για πρώτη φορά έψαξε στον χάρτη όταν του έγινε η σχετική πρόταση, τον περίμεναν όχι δεκάδες, αλλά εκατοντάδες συνάδελφοί του διαχειριστές κεφαλαίων, αναλυτές και επενδυτές, μεγάλοι και... περισσότερο μεγάλοι, καθώς ήδη από το 2006 περί τα 165 funds δηλώνουν ως έδρα το μεσογειακό νησί με τις 300 ημέρες τον χρόνο ηλιοφάνεια, τους εξαιρετικά χαμηλούς φόρους, το ελαχιστότατο κόστος διαβίωσης, το ακόμα πιο χαμηλό εργατικό κόστος και κυρίως τον συνδυασμό φορολογικού παραδείσου με την... ευρωπαϊκή διεύθυνση. Εκείνη την εποχή στη Μάλτα δραστηριοποιούνταν επενδυτικά κεφάλαια ύψους περί τα 5 δισ. ευρώ. Ο κ. Νέλσον γρήγορα έστησε το γραφείο της FMG. Και ήταν τυχερός γιατί πρόλαβε να νοικιάσει ωραιότατα γραφεία με θέα στη Μεσόγειο και σε καλή τιμή. Γιατί έκτοτε το νέο μαθεύτηκε. Φρόντισε γι αυτό και το πρακτορείο Bloomberg που το 2010 και το 2011 ανέδειξε τη Μάλτα ως έναν από τους πιο σημαντικούς προορισμούς για επενδυτικά κεφάλαια διεθνώς, με αποτέλεσμα στα τέλη Δεκεμβρίου του 2011 να δηλώνουν έδρα στη Μάλτα πάνω από 500 funds located, με υπό διαχείριση κεφάλαια που ξεπερνούν τα 8-9 δισ. ευρώ. Και αυτά, σύμφωνα με τα στοιχεία της σχετικής υπηρεσίας που συνεστήθη από την κυβέρνηση της Μάλτας, τη Malta Financial Services Authority, ή αλλιώς MFSA. 30% ΕΧΕΙ ΑΥΞΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΛΗ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ Ο ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΟΥ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΕΔΡΑ ΣΤΗ ΒΑΛΕΤΑ Σε απόλυτους αριθμούς, βέβαια, η Μάλτα εξακολουθεί να υπολείπεται άλλων γνωστών οικονομικών κέντρων με «ιδιάζον» φορολογικό και επιχειρηματικό καθεστώς, όπως για παράδειγμα του Λουξεμβούργου, που επισήμως λειτουργεί ως έδρα περισσότερων από 700 hedge funds, με κεφάλαια άνω των 143 δισ. δολαρίων, ή ακόμα και της Κύπρου. Πλην όμως είναι ο προορισμός με τη μεγαλύτερη ετήσια ανάπτυξη της συγκεκριμένης αγοράς, καθώς από τα τέλη Δεκεμβρίου του 2010 μέχρι την αυγή του 2012 ο συνολικός αριθμός επενδυτικών εταιρειών και κεφαλαίων που δηλώνουν έδρα στη Βαλέτα έχει αυξηθεί κατά 30% και των αντίστοιχων κεφαλαίων κατά 15%. Η εξήγηση σε αυτό το... success story είναι απλή: η Μάλτα συνδυάζει το φορολογικό καθεστώς ενός «ήπιου» φορολογικού παραδείσου για τις επιχειρήσεις με την ευρωπαϊκή της υπόσταση, κυρίως όμως προσφέρει ένα περιβάλλον «εργασίας» με το 90% των πολιτών να μιλάει αγγλικά περίπου ως μητρική γλώσσα, να εργάζεται στη λογική της «αγγλοσαξονικής λειτουργίας» -άρα να είναι άκρως αποτελεσματικό- και κυρίως το νομικό πλαίσιο της Μάλτας είναι βασισμένο στο αντίστοιχο βρετανικό, με ό,τι αυτό σημαίνει για την «ευαίσθητη» σε τέτοια θέματα χρηματοπιστωτική αγορά. Είναι δε τέτοια η δυναμική της Μάλτας ως οικονομικού και χρηματοπιστωτικού κέντρου, ώστε οι ειδικοί τονίζουν πως σταδιακά θα προσελκύσει κεφάλαια κολοσσών που προσώρας «δοκιμάζουν» στη Μάλτα θυγατρικές τους. Ενας πρόχειρος υπολογισμός ανεβάζει τα υπό διαχείριση κεφάλαια εταιρειών που έχουν παρουσία στη Μάλτα αλλά προς το παρόν δεν έχουν μεταφέρει εκεί το σύνολο των δραστηριοτήτων τους στα 80 δισ. ευρώ. Μια απλή παράθεση ονομάτων το πιστοποιεί: μόνο μέσα στο εταιρείες από τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, 7 από τα Νησιά Κέιμαν και 6 από το Λουξεμβούργο «μετοίκησαν» στη Μάλτα. Μεταξύ αυτών ονόματα-θρύλοι των hedge funds όπως η Clive Capital LLP με περίπου 4 δισ. ευρώ υπό διαχείριση, η Comac Capital LLP με 5,2 δισ. ευρώ, η BlueGold Capital Management LLP με 1,2 δισ. ευρώ και το fund of funds company Liongate Capital Management LLP με 2,8 δισ. ευρώ. ΘΟΥ, ΚΥΡΙΕ, ΤΟ COPY-PASTE ΣΟΥ! Στη Σουηδία το επίσημο κράτος αναγνώρισε ως επίσημη θρησκεία και εκκλησία μια ένωση χρηστών του Διαδικτύου η οποία πρεσβεύει την ελευθερία της πληροφορίας, την ελευθερία στην κυκλοφορία αρχείων, ειδήσεων και γενικώς αναρτήσεων στο Ιντερνετ. Το κίνημα του copy-paste, που μέχρι σήμερα είναι γνωστό στη χώρα ως Kopyacting (πληροφόρηση μέσω αντιγραφής δηλαδή), εφεξής μετατρέπεται σε εκκλησία -The Church of Kopimism- με τον ιδρυτή της οργάνωσης (νυν Εκκλησίας) κ. Γκουστάβ Νίπε να τονίζει ότι χρειάστηκε να υποβάλλουν αίτηση αναγνώρισης τρεις φορές μέχρις ότου λάβουν την πολυπόθητη έγκριση. Για την ιστορία, τη νέα Εκκλησία «ίδρυσε» ο 19χρονος φοιτητής Φιλοσοφίας Αϊζακ Γκέρσον και τα σύμ- βολα της θρησκείας είναι τα: CTRL+C and CTRL+V (δηλαδή οι συντομογραφίες για το copy-paste). Η ΤΕΧΝΗ, ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ... Η αγορά έργων τέχνης τείνει να αποδειχθεί η καλύτερη επένδυση σε βάθος χρόνου. Με βάση τα αποτελέσματα του 2011 οι μέσες αποδόσεις έργων τέχνης στη Νέα Υόρκη και στο Λονδίνο ξεπέρασαν τη συνολική απόδοση του αμερικανικού δείκτη μετοχών S&P 500 κατά 9%, ολοκληρώνοντας έτσι την έβδομη συνεχή χρονιά που υπερκαλύπτει σε απόδοση τις μετοχικές αγορές. Οσον αφορά στους μεγάλους κερδισμένους της υπόθεσης, αυτοί είναι οι Κινέζοι (!), που περισσότερο από κάθε άλλον επενδύουν σε έργα διάσημων καλλιτεχνών.

19 BUSINESS STORIES ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΥΡΙΑΚH 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Η ΕΝΕΡΓΟΒΟΡΟΣ ΚΙΝΑ Στην πρόβλεψη πως μέσα στους επόμενους 12 με 18 μήνες η Κίνα θα έχει ξεπεράσει τις ΗΠΑ σε κατανάλωση, επομένως και σε εισαγωγές, πετρελαίου προχώρησε η Goldman Sachs. Σύμφωνα με τους αναλυτές του οίκου, η πορεία των εισαγωγών πετρελαίου στις ΗΠΑ βαίνει πτωτική τα τελευταία χρόνια και ήδη έχει μειωθεί κατά 40% σε σχέση με το 2007, ενώ την αντίστροφη πορεία καταγράφει η ζήτηση ενεργειακών προϊόντων στην Κίνα. Σύμφωνα με τον κ. Τζεφ Κούρι της Goldman Sachs, «μέσα στους επόμενους 12 με 18 μήνες η Κίνα θα έχει ξεπεράσει τις ΗΠΑ ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο» ΜΑΡΙΟ ΝΤΡΑΓΚΙ Εμπρός στον δρόμο που χάραξε ο Μπερνάνκε Η πιο πιθανή επιλογή για τον Ευρωπαίο κεντρικό τραπεζίτη θα είναι η νέα μείωση των επιτοκίων του ευρώ και η περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ Ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Μάριο Ντράγκι είναι πιο πιθανό να αντιγράψει τις επιλογές του διοικητή της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας κ. Μπεν Μπερνάνκε παρά να ακολουθήσει τις πρακτικές του προκατόχου του κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ! Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν οι περισσότεροι αναλυτές, οι οποίοι μάλιστα εκτιμούν πως από τη στιγμή ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΚΡΟΥΜΟΥΤΗ που η κρίση στην ευρωζώνη επιμένει και ήδη οδηγεί σε ύφεση την ευρωπαϊκή οικονομία για τρίτη χρονιά στη σειρά -κατ άλλους αυτό που καταγράφεται είναι μια δεύτερη ύφεση σε τρία χρόνια-, η πιο πιθανή επιλογή για τον Ευρωπαίο κεντρικό τραπεζίτη θα είναι η περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ και η νέα μείωση των επιτοκίων του ευρώ. Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, ο κ. Ντράγκι, καίτοι πιο σφιχτός από τον προκάτοχό του σε δηλώσεις και λεκτικές παρεμβάσεις, έχει προλάβει στο σύντομο χρονικό διάστημα που ηγείται της ΕΚΤ να προχωρήσει σε πολύ πιο επιθετικές κινήσεις απ όσες έκανε ο κ. Τρισέ τα τελευταία τρία χρόνια της θητείας του, αρχής γενομένης από μια πρώτη μείωση επιτοκίου και στη συνέχεια με την πρωτοφανή σε έκταση χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών τραπεζών με συμβολικό επιτόκιο. Οι ειδικοί αναλυτές τονίζουν πως η επόμενη κίνηση του κ. Ντράγκι θα είναι η μείωση του κόστους δανεισμού σε ευρώ κάτω από το ψυχολογικό όριο του 1%, κυρίως ως μια έμμεση αλλά άκρως αποτελεσματική κίνηση ενίσχυσης των τραπεζών, οι οποίες από την 1η Νοεμβρίου όταν και ανέλαβε τα ηνία της ΕΚΤ ο κ. Ντράγκι- έχουν δει την εξάρτησή τους από τα κεφάλαια της ΕΚΤ να εκτοξεύεται κατά 17% επιπλέον. Εφόσον οι εκτιμήσεις αυτές επαληθευτούν και η ΕΚΤ περικόψει περαιτέρω τα επιτόκιά της, αυτό θα σηματοδοτήσει μια δραματική αλλαγή πολιτικής σε σχέση με τη μέχρι σήμερα «συμβατική» στάση της τράπεζας στη γενικότερη ευρωπαϊκή οικονομική σκηνή. Θα «Ο ΝΤΡΑΓΚΙ ΘΑ ΡΙΞΕΙ ΤΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΛΑΧΙΣΤΟΝ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 0,75% ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΑΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΓΝΟΗΣΕΙ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΡΚΕΛ», ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ πιστοποιήσει, επίσης, το ότι ο Ιταλός τραπεζίτης κινείται περισσότερο στον δρόμο και στις επιλογές που πρώτος χάραξε ο Αμερικανός κεντρικός τραπεζίτης κ. Μπερνάνκε, προωθώντας επιθετική αντιμετώπιση του προβλήματος χρέους παρά συντηρητική διαχείριση του προβλήματος, όπως κάνει μέχρι και σήμερα η ΕΚΤ. Μάλιστα οι ειδικοί που μίλησαν στο Bloomberg δηλώνουν σίγουροι πως στην περίπτωση που η κρίση χρέους απειλήσει τις μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης, όπως τη Γαλλία ή τη Γερμανία, τότε ο κεντρικός τραπεζίτης δεν θα διστάσει να «παραβιάσει» τα όρια άσκησης πολιτικής που τίθενται για την ΕΚΤ, όπως ακριβώς έπραξε ο ομόλογός του της Fed προ διετίας, υιοθετώντας για πρώτη φορά μια πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης και απευθείας εξαγοράς παγίων από προβληματικές τράπεζες και επιχειρήσεις, σε μια προσπάθεια να βάλει φρένο στη διολίσθηση της αμερικανικής οικονομίας προς την ύφεση. Αυτό βεβαίως σημαίνει πως ο κ. Ντράγκι και η ΕΚΤ θα έμπαιναν σε μια διαδικασία κοπής χρήματος και πλήρους παραβίασης του καταστατικού χάρτη της ΕΚΤ, όμως σε μια τέτοια περίπτωση ίσως άπαντες -ακόμα και η Γερμανία- να είναι διατεθειμένοι να αμβλύνουν τις αντιστάσεις τους. Εξάλλου, η πρόσφατη απόφαση του κ. Ντράγκι να χρηματοδοτήσει τις τράπεζες με περίπου μισό τρισ. ευρώ και επιτόκιο ουσιαστικά χαμηλότερο και του βασικού της ΕΚΤ είναι ό,τι πιο κοντινό στην απευθείας κοπή χρήματος! Για του λόγου το αληθές, η εκτίμηση των 51 αναλυτών και οικονομολόγων που ερωτήθηκαν σχετικά από το Bloomberg News κάνει λόγο για άμεση μείωση του επιτοκίου του ευρώ, με τους ειδικούς της BofA Merrill Lynch, της Jefferies, της Citigroup Inc., της JPMorgan Chase & Co. και της Barclays Capital να μιλάνε ακόμα και για επίπεδα της τάξης του 0,50% μέχρι τα μέσα του 2012! «Ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως ο κ. Ντράγκι θα χρειαστεί να συγκρουστεί με τους πολιτικούς ηγέτες της Ε.Ε.», λέει χαρακτηριστικά ο εκ των οικονομολόγων της BofA Merrill Lynch κ. Μάικλ Μπουν. Ή όπως πιο εύγλωττα δηλώνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Societe Generale κ. Τζέιμς Νίξον: «Ο Ντράγκι θα ρίξει τα επιτόκια τουλάχιστον μέχρι το 0,75% ακόμα κι αν θα πρέπει να αγνοήσει τα τηλεφωνήματα της Μέρκελ»! ΚΑΙ ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ Ζοφερές εκτιμήσεις για τις προοπτικές της κινεζικής οικονομίας ανακοινώνουν κορυφαίοι αναλυτές, προεξάρχοντος του κ. Λόρενς Σάμερς, πρώην επικεφαλής οικονομικού συμβούλου του προέδρου Ομπάμα, αλλά και του κ. Ρόμπερτ Ζέλικ, προέδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας. Οι δύο κορυφαίοι οικονομολόγοι τονίζουν πως η Κίνα παραμένει το «μεγαλύτερο αναπάντητο ερώτημα» αναφορικά με την πορεία της οικονομίας το αμέσως επόμενο διάστημα, ενώ τονίζουν πως εάν οι κινεζικές αρχές δεν βρουν άμεσα ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, τότε η δυναμική της κονομίας τους θα βαίνει διαρκώς μειούμενη. «Ο,τι δού- οιλεψε τα προηγούμενα 25 χρόνια για την Κίνα δεν σημαίνει ότι θα είναι το ίδιο αποτελεσματικό και τα επόμενα 25», δηλώνουν χαρακτηριστικά. ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ MADE IN AUSTRALIA Οι μεγάλες αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες «επέζησαν» της κρίσης χάρη στην κρατική αρωγή. Το Αμερικανικό Δημόσιο διέσωσε τις εταιρείες και τώρα αυτές επανέρχονται δυναμικά στο προσκήνιο, επιτυγχάνοντας μάλιστα αξιοσημείωτη αύξηση πωλήσεων τον τελευταίο χρόνο. Αυτή την αμερικανική συνταγή αποφάσισε να ακολουθήσει και η κυβέρνηση της Αυστραλίας, η οποία συνεχίζει, και δη αυξάνει τις επιδοτήσεις της για τη λειτουργία των εργοστασίων των αυτοκινητοβιομηχανιών. Αυτή τη στιγμή στην Αυστραλία λειτουργούν τρεις κατασκευάστριες οχημάτων, η ιαπωνική Toyota Motor Corp, η Holden Ltd (θυγατρική της αμερικανικής GM) και η Ford Motor Co., όλες επιδοτούμενες από την κυβέρνηση. Μάλιστα η απόφαση για αύξηση των επιδοτήσεων επισπεύσθηκε μετά την «απειλή» της General Motors να κλείσει τις εγκαταστάσεις της στη χώρα. Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΣΕ ΥΦΕΣΗ; Η γερμανική οικονομία έχει ήδη διολισθήσει σε καθεστώς ύφεσης, έστω και οριακής και πρόσκαιρης. Αυτό τονίζουν 14 κορυφαίοι οικονομολόγοι σε σχετική ανάλυση της εφημερίδας «Die Welt», εκτιμώντας πως η γερμανική οικονομία περιήλθε σε καθεστώς υποχώρησης των ρυθμών ανάπτυξής της κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου του Οι ίδιοι, βεβαίως, υποστηρίζουν πως ήδη από το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2012 η κατάσταση αυτή θα αντιστραφεί, πλην όμως αυτό δεν σημαίνει ότι προσώρας δεν κινείται με το αρνητικότατο -0,5%.

20 ΠΡΩΤΟ ΚΥΡΙΑΚH ΘΕΜΑ 20 BUSINESS STORIES 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ beautifulpeople ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΛΑΜΨΗ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΟΥΓΚΟ ΤΣΑΒΕΣ Αντίσταση και στις αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας εξακολουθεί να κάνει... αντίσταση στους Δυτικούς, και κυρίως στις δυτικές επιχειρήσεις, ακόμα και όταν τα δικαστήρια, και δη το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο (για την ακρίβεια το Διεθνές Δικαστήριο για τον διακανονισμό των επενδυτικών διαφορών της Παγκόσμιας Τράπεζας - ICSID), του επιβάλλουν διαφορετικές αποφάσεις από αυτές που ο ίδιος θεωρεί «εθνικά συμφέρουσες». Στην προκειμένη περίπτωση ο Τσάβες δήλωσε ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσει ούτε την απόφαση του ICSID, στην περίπτωση που επιδικάσει αποζημίωση στον αμερικανικό πετρελαϊκό όμιλο Exxon xon Mobil. Η Exxon Mobil διεκδικεί από τη Βενεζουέλα 12 δισ. δολάρια, επειδή με εντολή Τσάβες το 2007 εθνικοποιήθηκαν οι εγκαταστάσεις της στο μεγάλο κοίτασμα πετρελαίου στην περιοχή του Cerro Negro. Για το ίδιο θέμα μόλις την περασμένη εβδομάδα το δικαστικό όργανο του Εμπορικού Επιμελητηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών επιδίκασε στην Exxon Mobil αποζημίωση 908 εκατ. δολαρίων από την κυβέρνηση η της Βενεζουέλας, απόφαση που δεν αναγνωρίζει ο Τσάβες. ΛΙ ΧΣΙΕΝ ΛΟΥΝΓΚ (πρωθυπουργός της Σιγκαπούρης) Ο κ. Λουνγκ δήλωσε ότι θα αποδεχθεί το αίτημα ανεξάρτητης επιτροπής εμπειρογνωμόνων για μείωση του μισθού του ιδίου και της κυβέρνησής του. Ακόμα κι έτσι όμως θα παραμείνει ο πλουσιότερα αμειβόμενος πρωθυπουργός στον κόσμο. Συγκεκριμένα, μετά το «κούρεμα» κατά 36% στα έσοδά του, οπότε και θα αμείβεται με το ποσό των 1,7 εκατ. δολαρίων ετησίως, δήλωσε: «Οσοι πιστεύουν ότι παίρνουμε πολλά λεφτά ας σκεφτούν πως οι μισθοί του πολιτικού προσωπικού της χώρας διαμορφώνονται από την αποτελεσματικότητα των αρχόντων της σε συνδυασμό με τις δυνατότητες της εθνικής οικονομίας» ΣΥΜΦΩΝΙΑ-ΜΑΜΟΥΘ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕ η Hong Kong Airlines με την Airbus για την αγορά 10 κολοσσιαίων αεροσκαφών τύπου A380, συνολικής αξίας 3,8 δισ. δολαρίων ΚΑΡΛΟΣ ΓΚΟΣΝ Nissan και Daimler θα κατασκευάζουν μηχανές της Mercedes Ακόμα ένα «σχέδιο» του διευθύνοντος συμβούλου της αυτοκινητοβιομηχανίας Nissan Motor Co. (και της Renault) υλοποιείται αφού, όπως ανακοινώθηκε, η Nissan συμφώνησε με τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία Daimler AG για την κατασκευή, στο εργοστάσιο της Nissan στο Τενεσί των ΗΠΑ, τετρακύλινδρων μηχανών της Mercedes-Benz, αρχής γενομένης από το Οι δύο αυτοκινητοβιομηχανίες ήδη έχουν συστήσει μια κοινοπραξία στις ΗΠΑ και μοιράζονται τεχνογνωσία. Αυτή όμως θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που μηχανές της Mercedes θα κατασκευάζονται στη Βόρεια Αμερική. Το εργοστάσιο θα μπορεί να κατασκευάζει έως και μοτέρ ετησίως, τα οποία θα χρησιμοποιούνται στα μοντέλα C-Class της Mercedes, αλλά και στα μοντέλα της Infiniti, θυγατρικής της Nissan. ΚΕΝΕΘ ΘΟΝΓΚ Η Hong Kong Airlines αγοράζει 10 Airbus A380 O αντιπρόεδρος και υπεύθυνος επιχειρηματικής στρατηγικής της κινεζικής Hong Kong Airlines ανακοίνωσε την υλοποίηση μιας συμφωνίας-μαμούθ μεταξύ του μεγάλου κινεζικού αερομεταφορέα και της ευρωπαϊκής Airbus για την αγορά 10 κολοσσιαίων αεροσκαφών τύπου A380, συνολικής αξίας 3,8 δισ. δολαρίων. Αυτή η συμφωνία είναι μια βαθιά ανάσα για την ίδια την Airbus, που όχι μόνον εξασφάλισε παραγωγή για τα εργοστάσιά της και αύξησε τις παραγγελίες για τον δικό της γίγαντα των αιθέρων στα 188 αεροσκάφη, αλλά παράλληλα έδιωξε και τα σύννεφα που είχαν μαζευτεί μετά την απόφαση της Κομισιόν να επιβάλει νέους φόρους (σε σχέση με τον άνθρακα) στις πτήσεις αεροπορικών εταιρειών εντός του εναέριου χώρου της Ε.Ε. Οι κινεζικές και αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες αντέδρασαν εντονότατα, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τη Hong Kong Airlines να ολοκληρώσει την παραγγελία της, και με μια δεύτερη, συνολικά 12 άλλων «μικρότερων» Airbus A330, τα οποία θα εξυπηρετήσουν πτήσεις μεταξύ του Χονγκ Κονγκ και αρκετών ευρωπαϊκών πόλεων.