Radar. στη...σέντρα του χρηματιστηρίου. match SUPER. Business Travel

Transcript

1 στη...σέντρα του χρηματιστηρίου O Radar Business Travel SUPER match

2 2 H AΞΙΑ editorial ε μείζον πρόβλημα για την κυβέρνηση, τόσο Σ στις σχέσεις της με τους δανειστές όσο και στο εσωτερικό των κομμάτων που την απαρτίζουν, αναδεικνύεται ο υπουργός Οικονομικών. Από την πρώτη στιγμή της τοποθέτησής του στο κρίσιμο και καίριο αυτό πόστο, ο Γιάνης Βαρουφάκης με τη συμπεριφορά, τη στάση του και τη μεθοδολογία διαπραγμάτευσής του, όχι μόνο έχει οδηγήσει την κατάσταση στο απροχώρητο, όχι μόνο δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία, αλλά αντιθέτως η χώρα βρίσκεται από πλευράς ρευστότητας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης! Και επί της ουσίας, με τη συνολική περίεργη και ιδιότυπη εικόνα που παρουσιάζει ο κ. Βαρουφάκης εκθέτει τον ίδιο τον πρωθυπουργό, του οποίου υπήρξε προσωπική επιλογή. αλά πληροφορημένες πηγές κάνουν λόγο για Κ σοβαρό προβληματισμό του κ. Τσίπρα προς το πρόσωπο του Γιάνη Βαρουφάκη, στον οποίο φέρεται να καταλογίζει πλείστες όσες ευθύνες για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων! Και είναι πια ξεκάθαρο ότι επιλογή Βαρουφάκη ήταν η πολιτική «εκβιασμών» στην οποία παρέσυρε τον κ. Τσίπρα, ο οποίος ομολογουμένως τηρούσε άλλη στάση, τόσο στις κατ ιδίαν συζητήσεις του με την κ. Μέρκελ όσο και στην περίφημη οκταμερή συνάντηση. αι υποστηρίζουν οι καλά γνωρίζοντες ότι οι Κ μεθοδεύσεις Βαρουφάκη ως προς τη διαπραγμάτευση με Κομισιόν, ΕΚΤ και ΔΝΤ υπαγορεύονταν κατ αρχάς από τη γνωστή σε όλους μας Lazard, εταιρεία συμβούλων, γαλλικών συμφερόντων, που διάκειται εχθρικά προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και οι σύμβουλοί μας (Lazard) στο PSI είναι γνωστό ότι αναζητούν σε κάθε περίπτωση την ευκαιρία για να πλήξουν με τις κινήσεις τους το Βερολίνο. Επιπροσθέτως, στον κ. Βαρουφάκη καταλογίζεται η στενή σχέση με τον αμερικανικό παράγοντα, στον βαθμό που κάποιοι υποστηρίζουν ότι με τη συνολική συμπεριφορά του παίζει το παιχνίδι των Αμερικανών κατά της Ευρωζώνης, οδηγώντας την Ελλάδα σε πλήρη ρήξη και σύγκρουση με τους εταίρους της. Οι συνεχείς αναφορές του υπουργού Οικονομικών στο ζήτημα του χρέους αντί να αμβλύνουν τις διαφορές με την Ε.Ε. τις οξύνουν, και ανοίγουν την απόσταση σε όποια φάση πάνε να γεφυρωθούν. Αλλά και η αμφισβήτηση σε κάθε ευκαιρία, είτε μιλώντας σε διεθνή συνέδρια είτε σε τηλεοράσεις εγχώριων και ξένων τηλεοπτικών σταθμών, της ευρωπαϊκής πολιτικής δημιουργεί την πεποίθηση ότι ο Βαρουφάκης για λόγους που ο ίδιος γνωρίζει και ενδεχομένως εξυπηρετεί θέλει να φτάσει την κατάσταση στα άκρα. Και τούτο είναι προφανές όταν προκλητικά βγαίνει και ζητάει λεφτά από τις δόσεις χωρίς να παραδίδει λεπτομερή στοιχεία, χωρίς να συμβάλλει στην αξιολόγηση, χωρίς να προτείνει ειδικά και κοστολογημένα μέτρα που θα συμβάλουν στην αποσυμφόρηση της κατάστασης και θα φέρουν πιο κοντά τις δύο πλευρές. α μπορούσε να πει κανείς ότι όλα τούτα λαμβά- χώρα επειδή είναι έτσι ο χαρακτήρας του Θνουν Γιάνη Βαρουφάκη που θέλει να προκαλεί, να τραβάει την προσοχή και τα φώτα των φλας, ακόμα και να εξασφαλίζει τα μελλοντικά του εισοδήματα, μέσα από ένα προφίλ αυθάδες και αλαζονικό το οποίο κάποιοι με μεγάλη δόση επιείκειας χαρακτηρίζουν εκκεντρικό. στόσο, θα μπορούσε πράγματι να είναι έτσι, Ω εάν ο κ. Βαρουφάκης δεν συναντιόταν με τον γνωστό κερδοσκόπο Τζορτζ Σόρος! Αν δεν τον καλούσε προσωπικά στην Ουάσινγκτον η κ. Λαγκάρντ του ΔΝΤ, που εντελώς συμπτωματικά διέπεται από τις ίδιες απόψεις για το κούρεμα του χρέους με τον κ. Βαρουφάκη! Εάν δεν επεδείκνυε μία πέραν της λογικής εμμονή σε συμβούλους όπως η κ. Παναρίτη, που με τον τρόπο διαπραγμάτευσής τους οξύνουν την κατάσταση και οδηγούν σε επικίνδυνα αδιέξοδα τη χώρα. α όσα συνέβησαν χθες στο Eurogroup, όπου Τ αποδείχθηκε ότι ούτε ένας από τους εταίρους μας δεν εμπιστεύεται και δεν έχει σε εκτίμηση τον Γ. Βαρουφάκη, θέτουν μοιραία προ των ευθυνών του και καλούμενο να λάβει άμεσα αποφάσεις τον κ. Αλ. Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός είναι εκείνος που μετά το κρίσιμο αρχικό διάστημα των διαπραγματεύσεων θα κάνει την τελική επιλογή κατά πόσον η διαπραγματευτική πολιτική Βαρουφάκη εκφράζει τον ίδιο και την κυβέρνηση ή τους εκθέτουν όλους ανεπανόρθωτα. Ο χρόνος μετράει αντίστροφα, η κοινωνία υποφέρει, οι κάνουλες της χρηματοδότησης από την ΕΚΤ κλείνουν και μένει να καταδειχθεί εάν έστω την ύστατη ώρα ο πρωθυπουργός θέσει στο περιθώριο ό,τι εγκλωβίζει τη διαπραγμάτευση και ό,τι επιφέρει τον διχασμό μεταξύ της Ελλάδας και των εταίρων της. EΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Διευθύντρια σύνταξης ΑΜΑΛΙΑ ΚΑΤΖΟΥ Σύμβουλοι έκδοσης ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΛΑΜΒΑΝΟΣ, ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΑΝΤΟΥΛΟΣ, ΤΑΚΗΣ ΜΟΥΣΣΑΣ Αρχισυντάκτης έκδοσης ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΟΠΗΣ Υπεύθυνη παραγωγής ΑΛΙΚΗ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ Εμπορική διευθύντρια ΧΑΡΑ ΝΟΥΣΙΑ Σύμβουλος διοίκησης ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΟΥΡΑΣ Νομικοί σύβουλοι ΑΘ. ΚΟΚΚΙΝΟΣ, Ι. ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: INFOTAINMENT Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ: Παπανικολή 22Α, Χαλάνδρι ΑΘΗΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: , , info@axianews.gr ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ - ΜΟΝΤΑΖ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS Αν δεν ξέρεις ποιος είναι ο «χαζός» στις αγορές, τότε μάλλον είσαι εσύ. Καθώς οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων χτυπάνε επίπεδα στα οποία είχαν βρεθεί όχι πέρυσι, όταν ήμασταν με την πλάτη στον τοίχο, αλλά ούτε καν επί δραχμής, και πληθαίνουν οι αναλύσεις και τα δημοσιεύματα ότι ένα «ατύχημα» είναι προ των πυλών, ο μόνος που δείχνει να βρίσκεται ακόμη σε άρνηση είναι η κυβέρνηση. Ή, για την ακρίβεια, αν δεν βρίσκεται σε άρνηση, είναι γιατί έχει συνειδητοποιήσει πως ξεμένει από επιλογές. Μακάρι, όμως, να ήταν τόσο απλά τα πράγματα. Παίξαμε άσχημα μέχρι τώρα το παιχνίδι των αγορών και όλα δείχνουν ότι θα συνεχίσουμε έτσι. Γιατί οι αγορές ξέρουν πολύ καλά ποιος είναι ο χαζός. Η ελληνική οικονομία βρίσκεται εκ νέου σε ύφεση, η ανεργία αυξάνεται, πληθαίνουν τα λουκέτα σε επιχειρήσεις και καταστήματα, τα δημόσια ταμεία είναι άδεια. Την απελπιστική κατάσταση που επικρατεί στα κρατικά ταμεία αποδεικνύει η κίνηση της Ελλάδος να υπογραφεί πράξη νομοθετικού περιεχομένου που υποχρεώνει τους κρατικούς φορείς για τη μεταφορά αποθεματικών στην Τράπεζα της Ελλάδος. Η κίνηση αυτή αναμένεται να αξιοποιήσει περίπου 1,2 δισ. ευρώ, που θα είναι αρκετά για να πληρωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων αυτόν τον μήνα. Η Ελλάδα, πάντως, δεν παρουσίασε λίστα οικονομικών μεταρρυθμίσεων κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup χθες, με τον επικεφαλής του Euro Working Group, Τόμας Βίζερ, να ξεκαθαρίζει πως η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να παρουσιάσει τη λίστα των μεταρρυθμίσεων τον επόμενο μήνα. Το πρόβλημα στις διαβουλεύσεις τώρα ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, το περιέγραψε ως εξής: «Ακόμα δεν έχουμε δει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μεταρρυθμίσεων. Δεν ξέρουμε πώς θα κινηθεί ο προϋπολογισμός το 2015 και το 2016, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν πισωγυρίσματα σε κάποιες πολιτικές, κάτι που αντίκειται στη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. Η ελληνική κυβέρνηση κάνει βήματα προς τα πίσω σε τομείς που κοστίζουν χρήματα, δηλαδή αυξήσεις σε συντάξεις, στον βασικό μισθό και στις ρυθμίσεις φορολογικών θεμάτων. Δεν βλέπω μέχρι στιγμής κάποια μέτρα [στο σχέδιο μεταρρυθμίσεων] που θα μπορούσαν να αναπληρώσουν αυτά τα κόστη». Γι αυτά, όπως υποστηρίζει, θα πρέπει να βρεθούν ισόποσες εξοικονομήσεις. Ένας ακόμα λόγος που οι διαπραγματεύσεις προχωρούν τόσο αργά είναι το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν παρέχει πρόσβαση στα στοιχεία, πρόσθεσε ο πρόεδρος του EFSF, και σημείωσε ότι αυτό πρέπει να αλλάξει. Εάν οι Έλληνες αρνηθούν αυτήν την πρόσβαση, τότε δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία, είπε. Στο οικονομικό επιτελείο προσβλέπουν σε καταρχήν συμφωνία πριν την 11η Μαΐου. Δύσκολα, όμως, θα ωριμάσουν οι συνθήκες για να συγκληθεί έκτακτο Eurogroup μέχρι τέλος του μήνα, κάτι που σημαίνει ότι η κυβέρνηση να πρέπει να είναι προετοιμασμένη διά παν ενδεχόμενο έως τα μέσα Μαΐου ή και αργότερα. Μέχρι την 12η Μαΐου, όμως, η χώρα θα ξεροψήνεται, αφού πρέπει να πληρώσει συνολικά 2,5 δισ. για μισθούς και συντάξεις και άλλο 1 δισ. στο ΔΝΤ, χωρίς να υπολογίσει κανείς τις πληρωμές οφειλών σε ιδιώτες, προμηθευτές του Δημοσίου, φορολογουμένους. Και καθώς ο χρόνος μετρά αντίστροφα, οι αγορές προεξοφλούν Grexit. Η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου ξεπέρασε μέσα στην εβδομάδα το 13,5%, ενώ του διετούς εκτοξεύθηκε πάνω από το 30%. Δικαιολογημένη, δηλαδή, η αντίδραση των αγορών, οι οποίες βλέπουν την ελληνική κυβέρνηση να δρα σαν να πιστεύει ότι η Ε.Ε. μπλοφάρει και ότι τελικά θα της γράψει μια λευκή επιταγή για να κρατήσουν την Ελλάδα στην Ευρωζώνη.

3

4 4 στον αστερισμό Σαράντα μέρες μετά το Άγιο Πάσχα είναι της Αναλήψεως του Κυρίου! Ας ελπίσουμε ότι εκεί κοντά στις 20 Μαΐου δεν θα γίνει της αναλήψεως στις τράπεζες! των... θεσμών Ευρωπαίοι και Αμερικανοί διαμηνύουν προς την ελληνική κυβέρνηση ότι πρέπει να διαγράψει από το λεξιλόγιό της τις εκλογές και το δημοψήφισμα. Η συνεχής επίκληση από κάποιους αυτών των δύο λέξεων κατά την τελευταία περίοδο δείχνει την πίεση που αισθάνονται και κυρίως αποδεικνύει ότι πρέπει να εμφανιστεί στο πόπολο μια εικόνα αντίστασης και αντίδρασης! Å ÏÔ ÏÄ ÉÌËÎÁ¹ ʽ ÔÁÅ Ë ¾¾½Ó ÄÎºÓ ÉÁ ÐËÕÓ ÑÁÏÉË¼Ó Σε συνέχεια των νουθεσιών των Ομπάμα και Λιου, θα αναρωτηθούν κάποιοι γιατί ο αμερικανικός παράγοντας εμφανίζεται πλέον επιθετικός έναντι της Ελλάδας, ενώ μέχρι πρότινος η στάση του ήταν υποστηρικτική, με κάποιες αποστάσεις βεβαίως από τη νέα ελληνική κυβέρνηση. Η εξήγηση είναι πολύ απλή. Η γραμμή που έχει περάσει στους θεσμούς είναι ξεκάθαρη και έγκειται στην ενίσχυση της πίεσης προς την Ελλάδα μετά τις αμφιλεγόμενες συζητήσεις με τα «ναι» και «όχι» σε κρίσιμα θέματα με τους Ρώσους, αλλά και τον νέο νόμο σχετικά με την αποφυλάκιση τρομοκρατών και την κατάργηση των φυλακών τύπου Γ. Δεν ξέρουμε εάν κάποιοι το έχουν πάρει αψήφιστα το θέμα εδώ στην Αθήνα ή νομίζουν ότι βρίσκονται σε φάση πολιτικής εφηβείας, αλλά η πιθανή αποφυλάκιση του Σ. Ξηρού είναι casus belli για την Ουάσινγκτον. ÁÊ Á¹Ê½Å À¹ÌȽ É½Ó Όποιος συμμετέχει στους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης δεν είναι δίπλα μας. Το μέχρι πρότινος «καλό» ΔΝΤ που θα έκανε ντα τη Μέρκελ έχει γίνει πολύ πιο σκληρό. Οι Αμερικανοί, στους οποίους είχαμε βρει κάποιο αποκούμπι, έχουν σκυλιάσει. Τελικώς, μπορούν να μας υποδείξουν εκεί στην κυβέρνηση 43 από τα 49 νούμερα του ΛΟΤΤΟ για να παίξουμε τα υπόλοιπα έξι και να πάμε ταμείο; Κατά προτίμηση, αυτό να γίνει μετά από ένα πολλαπλό τζακ-ποτ ËÅËÓ Âн¹ÁÅ Σε οποιαδήποτε σοβαρή χώρα, ακόμη και του τρίτου κόσμου, η αύξηση της έκθεσης των πολιτών σε μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω αδιεξόδου στην οικονομία θα είχε ανοίξει τον κύκλο της συζήτησης περί απόδοσης ποινικών ευθυνών. Οι οικονομικές πολιτικές που οδηγούν σε κάποιο αρνητικό αποτέλεσμα δεν υπέχουν θέση ποινικής ή δικονομικής αντιμετώπισης. Άρα, αυτό που πρέπει να έχουμε υπ όψιν από εδώ και στο εξής είναι ο χρόνος απόδοσης των ευθυνών λόγω μη εξόδου από το μνημόνιο. Και όποιος κατάλαβε κατάλαβε ÀÎ ÏÄ ÌÈ ËÊ Ïн ¾½Î ½ ºÌȽ Η Standard & Poor s προειδοποιεί ότι τελειώνει η ρευστότητα στις τράπεζες και η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται υπό αρνητική αξιολόγηση. Η Moody s προειδοποιεί με νέα υποβάθμιση στην κατηγορία «σκουπίδια» (και μάλιστα μη ανακυκλώσιμα). Το timing δεν είναι καθόλου τυχαίο. Οι ανακοινώσεις έγιναν λίγη ώρα πριν συναντηθεί ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, με τον ομόλογό του, Τζον Κέρι, στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα το βράδυ. Και βεβαίως την ίδια ημέρα που ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα δήλωνε ότι αποτελεί «μη φιλική ενέργεια» η απελευθέρωση του Σάββα Ξηρού (έστω και αν έχει «βραχιολάκι»). Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Η Μέρκελ πλέον σιωπά και τη σκυτάλη έχουν πάρει οι Αμερικανοί, οι οποίοι εμφάνισαν δυσπεψία από την επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα, ενώ παθαίνουν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση με την αποφυλάκιση τρομοκρατών. Και να προσθέσουμε και τις διαρροές περί αποπομπής Βαρουφάκη, όλοι καταλαβαίνουμε τι έχει συμβεί σε 89 ημέρες διακυβέρνησης από τη συγκυβέρνηση. Δεν έχουμε ούτε έναν σύμμαχο και οι Ρώσοι παρακολουθούν εξ αποστάσεως, γιατί δεν θέλουν να πάρουν ρίσκα με τη χώρα μας. Οι «θεσμοί» πάντως απλώς παρακολουθούν τις εξελίξεις και επεξεργάζονται οικονομετρικά μοντέλα. Μια ωραία ατμόσφαιρα

5 5 ½ É½Ó ½Â ÏËÕÊ ÉÁ ÐËÊ ÉËÕÊÐÖ˼ÎÄ ÏÐË Ô ÎÅ Σε κατάσταση εξαΰλωσης κινδυνεύει να βρεθεί η χώρα μέσα στους επόμενους δύο μήνες. Η κυβέρνηση κοιμάται τον ύπνο του δικαίου και διαπραγματεύεται πως την αυγή παντρεύεται! Το κόστος της παρατεταμένης αδράνειας θα είναι βαρύτατο και το κόστος θα είναι τεράστιο για τους συνήθεις υπόπτους. Η στήλη έχει επισημάνει εδώ και εβδομάδες ότι δεν τίθεται θέμα εκπτώσεων στο πρόγραμμα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Και όπως γράφαμε στο προηγούμενο φύλλο, όλοι οι θεσμοί είναι απέναντί μας και μάλιστα μας δουλεύουν ψιλό γαζί. Μέχρι και ο Ομπάμα όταν είδε τον Βαρουφάκη δήλωσε μπροστά στις κάμερες: «Μας φέρνει λεφτά ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών». Και μετά ήρθε και ο υπουργός Οικονομικών, Τζακ Λιου, επισημαίνοντας ότι «πρέπει να σταματήσουν η ρητορική και οι διαλέξεις και να γίνει σκληρή τεχνική δουλειά από την Ελλάδα». Πρόκειται πραγματικά για καταστάσεις που ξεφτιλίζουν τη χώρα διεθνώς σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή, όπου οι ιθαγενείς (πολιτικοί) μαμελούκοι αυτού του τόπου κάνουν αντίσταση. Φαίνεται λοιπόν ότι ο διεθνής παράγοντας έχει πάρει την απόφασή του να στεγνώσουμε εντός ευρώ, ασχέτως αν φτάσουμε τον Ιούλιο και δεν έχουμε να πληρώσουμε τις δόσεις-μαμούθ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Περαστικά μας Ž ÐÄÊ Âн¹ÁÅ Ä ÐκÅǽ Το ακούσαμε κι αυτό! Η κυβέρνηση που υποτίθεται θα έκαιγε το μνημόνιο και δεν υπήρχε περίπτωση να υπακούσει στις εντολές της τρόικας όπως έκαναν οι προηγούμενοι ( ) ρίχνει τις ευθύνες για την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σχετικά με τα αποθεματικά των φορέων του Δημοσίου στην τρόικα (πιπέρι στους «θεσμούς»)! Πού βρίσκεται όμως η αλήθεια; Η Ελλάδα στεγνώνει από ρευστότητα και οι ελληνικές τράπεζες κοντεύουν να «πλαφονάρουν» στα collaterals (ενέχυρα) που καταθέτουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να αντλούν ρευστότητα μέσω του ELA. Η δέσμευση όλων των αποθεματικών αυξάνει το ποσό των ενεχύρων και συνεπώς η ΕΚΤ είναι απελευθερωμένη να μας δώσει μεγαλύτερη ρευστότητα. Οι εκβιαστές-δικτάτορες της ΕΚΤ ενέκριναν την περασμένη Τετάρτη επιπλέον ποσό 1,5 δισ. ευρώ προς τον ELA, και έτσι το σχετικό ποσό έχει φτάσει στα 75,5 δισ. ευρώ. Συνολικά έχουμε πάρει 105 δισ. ευρώ από τους εκβιαστές της ΕΚΤ. Οι τράπεζες έχουν ένα υπόλοιπο ασφαλείας 2,9 δισ. ευρώ, αλλά αν συνεχιστεί το μπάχαλο στην οικονομία και πολλοί θεωρήσουν ότι μπορεί να πάμε σε στάση πληρωμών, θα αποσύρουν εκ νέου καταθέσεις. Τότε θα φτάσουμε να στεγνώσουμε από ρευστότητα, γιατί η ΕΚΤ δεν θα νομιμοποιείται να μας δώσει επιπλέον λεφτά, ή πρέπει να βρούμε νέα ενέχυρα, τα οποία όμως μάλλον δεν υπάρχουν. Μέχρι τις αρχές Ιουνίου, αν δεν υπάρξει νέο κύμα φυγής καταθέσεων, θα έχουμε γεμάτα τα ΑΤΜ. Κυρίως με χαρτονομίσματα των «εκβιαστών» Γερμανών, Γάλλων, Ισπανών, Ιταλών και πάει λέγοντας. Κατά τα λοιπά, για την ΠΝΠ κα τη δέσμευση των αποθεματικών των φορέων του Δημοσίου φταίνε οι θεσμοί, που μας ανάγκασαν να κάνουμε κάτι τέτοιο. Βρε, δεν πάτε καθόλου καλά Ë É ÊÕɽ ½ÎËÕ ÇÄ ÃŽ н ÇËÈÈ É½Ð½ ÐËÕ Ì½ÎÁÈѺÊÐËÓ Αίσθηση προκάλεσαν οι δηλώσεις του Γιάνη Βαρουφάκη στο 20ό Banking Forum σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων και τη συμφωνία με τους εταίρους. Ούτε λίγο ούτε πολύ, έστειλε το μήνυμα στο εσωτερικό της συγκυβέρνησης και ειδικότερα του ΣΥΡΙΖΑ να αφήσουν όλοι τα ιδεολογήματα και τα ιδεολογικά τους κολλήματα στην άκρη και να συνδράμουν ώστε να ληφθούν αποφάσεις για να ισορροπήσει η οικονομία. Προφανώς το ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην Ευρώπη για την Ελλάδα και τον ίδιο τον αναγκάζουν σε αναδίπλωση. Μάλιστα, ο ίδιος έκανε λόγο για αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο ασφαλιστικό και στις εργασιακές σχέσεις προκειμένου η οικονομία να πάρει μπρος. Προφανώς, με τις δηλώσεις του θέλησε να προετοιμάσει πολλούς για τον επώδυνο συμβιβασμό που θα γίνει με τους δανειστές. Απλώς η κυβέρνηση όσο καθυστερεί τόσο μεγαλώνει τον λογαριασμό. Ο ιδιωτικός τομέας έχει μπει σε ένα νέο σπιράλ θανάτου και είναι δεδομένο ότι η στάση πληρωμών που έχει κηρύξει εσωτερικά η κυβέρνηση δεν θα μας βγει σε καλό. Ο Γιάνης έστειλε το δικό του μήνυμα με βάση τα μηνύματα που έχει πάρει. Το θέμα είναι αν τα λαμβάνουν αυτοί που πρέπει ½ Ê˼ÉÁν ÀÁÊ ¾Ã½¹ÊËÕÊ ÉÁ йÌËн Ακόμη και ο πολύς Πολ Κρούγκμαν με τις περισπούδαστες αναλύσεις, που μάλλον δεν λαμβάνουν υπ όψιν στοιχειώδη δημοσιονομικά στοιχεία της χώρας, πήρε αποστάσεις από την ελληνική κυβέρνηση. Μπορεί να ανέλυσε το δόγμα του ότι δεν χρειάζεται άλλη λιτότητα, αλλά μίλησε για την ανάγκη μεταρρυθμίσεων. Όμως στο σκέλος των μεταρρυθμίσεων υπάρχει το σημείο-κλειδί του ασφαλιστικού, όπου αναγκαστικά θα υπάρξουν μειώσεις μισθών και συντάξεων. Και δυστυχώς το αδιέξοδο στο ασφαλιστικό δεν αντιμετωπίζεται με τροπολογίες τροχονομικού τύπου από τον Στρατούλη προκειμένου να μη μειωθούν οι κύριες και επικουρικές. Τα νούμερα δεν βγαίνουν με τίποτα. Σε μια οικονομία με μέση σύνταξη 945 ευρώ και μέσο μισθό ευρώ, όταν οι συνταξιούχοι είναι άτομα, οι άνεργοι και οι απασχολούμενοι (εκ των οποίων δημόσιοι υπάλληλοι) να περιμένεις τα χειρότερα. Όχι τίποτα άλλο, αλλά τα όσα είπε ο Κρούγκμαν έκαναν κάποιους στις Βρυξέλλες και στην Ουάσινγκτον να ξεκαρδιστούν στα γέλια. ευαστής - αντιπρόκουιζ: Ποιος κατασκ συμφερόντων έχει ών ανικ ισπ λογαλ σωπος μόνο και μόνο για να Ρ-3 των α θέμ το ι σηκώσε Άμυνας να πάρει κι άλεκβιάσει το υπουργείο ς; λειέ λες δου

6 6 στη σέντρα Η συνεδρίαση της Τετάρτης φαίνεται ότι ήταν πολύ σημαντική, αλλά δεν μπορούμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για τη συνέχεια στην αγορά. Ο υψηλός τζίρος και οι τοποθετήσεις από ξένα funds κυρίως στους απαξιωμένους τραπεζικούς τίτλους είχαν αποτέλεσμα να διασωθεί το επίπεδο των 703 μονάδων, αν και ενδοσυνεδριακά ο Δείκτης έγραψε μπροστά το 6! Η προσέγγιση του επιπέδου των 685 μονάδων που θα οδηγούσε στις 666 και στη συνέχεια στις 630 μονάδες σήμανε συναγερμό! Το κανάλι εξακολουθεί να είναι πτωτικό, κι αν δεν υπάρξει υπέρβαση των 760 μονάδων, δεν μπορούμε να μιλάμε για υψηλότερα επίπεδα. Μέχρι τη συνεδρίαση της Τρίτης οι long επενδυτές πουλούσαν σαν να μην υπάρχει αύριο, κυρίως τραπεζικούς τίτλους. Αυτό εκ των πραγμάτων συμπαρέσυρε και άλλους τίτλους, που χτύπησαν νέα stop losses. Βεβαίως, η εικόνα δεν έχει αλλάξει, οπότε ο αυξημένος τζίρος της Τετάρτης δεν πρέπει να μας παραμυθιάζει. Προφανώς, πρόκειται για ξένα hedge funds που μυρίστηκαν μεροκάματο... Η εικόνα που παρουσιάζει η αγορά των ομολόγων δεν μας επιτρέπει να κάνουμε όνειρα. Τα ομόλογα της διετίας και της τριετίας παραπέμπουν σε χρεοκοπία, έστω και αν τις τελευταίες ημέρες έχουν αυξηθεί σημαντικά οι πιθανότητες για την επίτευξη συμφωνίας τον Ιούνιο, παρά τις διαφορές που υπάρχουν τώρα. Σε κάθε περίπτωση οι αγορές ομολόγων θα δώσουν τον δικό τους τόνο στις εξελίξεις. Προς το παρόν κάτι τέτοιο δεν φαίνεται. Το παρήγορο της εβδομάδας που έκλεισε είναι το γεγονός ότι η απαισιοδοξία για την πορεία των εξελίξεων στη χώρα και στο Χρηματιστήριο Αθηνών χτυπάει κόκκινο. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, με μία-δύο καλές ειδησούλες μπορεί να αλλάξει έστω και βραχυπρόθεσμα το κλίμα. Η μεγάλη πτώση των τιμών βοηθάει σε κάτι τέτοιο, γιατί με βάση τη μεσομακροπρόθεσμη εικόνα τα πάντα είναι μαύρα. Αν πάμε στις αποχρώσεις του γκρι, τότε σίγουρα θα είναι μια πρόοδος. Πολλά διορατικά θεσμικά χαρτοφυλάκια έχουν αρχίσει εδώ και καιρό και τοποθετούνται στη μετοχή της Τράπεζας Κύπρου. Αφού η μετοχή πέρασε τα δύσκολα λόγω των εξελίξεων προ διετίας στη Μεγαλόνησο, επανήλθε στο ταμπλό και έχει βάλει πλώρη για ψηλά. Ο τίτλος έχει καλό story μπροστά του και κυρίως το rebalancing των δεικτών και την είσοδο στους δείκτες. Εφόσον τελειώσει αισίως το θέμα της Ελλάδας, είναι δεδομένο ότι χρωστάει σημαντική κίνηση και οι διορατικοί ήδη τοποθετούνται. Η μετοχή του Τιτάνα μπορεί να μη διεκδικεί δάφνες ακραίων ανοδικών κινήσεων, αλλά χαρακτηρίζεται ως μία από τις πιο ασφαλείς τοποθετήσεις στο Χρηματιστήριο Αθηνών με ιστορία 120 ετών. Την τελευταία περίοδο δείχνει να αντιστέκεται στη γενικότερη πτώση της αγοράς, έχοντας σχηματίσει μια βάση γύρω από την περιοχή των 20,00 ευρώ. Τεχνικά, για να κρατήσει ένα θετικό story πρέπει να κρατήσει τα νέα επίπεδα υψηλότερα των 21,00 ευρώ ώστε να δώσει κάτι καλύτερο (προς τα 24,00 ευρώ), ενώ, σε περίπτωση βίαιης πτώσης, η στήριξη τοποθετείται στην περιοχή των 18,50-18,70 ευρώ. Ο Λαφαζάνης δεν μπορεί να είναι εσαεί υπουργός Tips Υπό άλλες περιστάσεις το εντυπωσιακό μέρισμα των 1,95 ευρώ που θα διανείμει ο ΟΛΘ θα προκαλούσε ντελίριο. Μιλάμε για μερισματική απόδοση 11%, που δεν έχει προηγούμενο. Βεβαίως, δεν πρέπει να παραμυθιαζόμαστε, γιατί έχουμε να κάνουμε με μια σοβαρή στρέβλωση. Το Δημόσιο ψάχνει να βρει λεφτά από παντού και θεωρεί ότι με τη διανομή υψηλού μερίσματος μέσα από μια εταιρεία που ελέγχει σε ποσοστό 75% θα μπορέσει να καλύψει κάποιες μαύρες τρύπες. Πάντως, για τους ιδιώτες μετόχους δεν κακοπέφτει μια τέτοια σούπερ απόδοση. Θα επιμείνουμε για ακόμη μια εβδομάδα στον τίτλο της Frigoglass, η οποία έχει φάει σωρευτικό ξύλο δύο ετών, έχοντας ενσωματώσει τα πλέον απαισιόδοξα σενάρια. Για μία ακόμη εβδομάδα βλέπουμε ότι επέδειξε χαρακτηριστική σταθερότητα γύρω από την περιοχή του 1,50 ευρώ, και μάλιστα έδωσε στις τελευταίες τρεις συνεδριάσεις κίνηση προς το 1,70 ευρώ. Η προσφορά δείχνει να έχει στεγνώσει και θα επαναλάβουμε για ακόμη μία φορά ότι τουλάχιστον δύο θεσμικά χαρτοφυλάκια ποντάρουν σε ένα δυνατό turn around story στον συγκεκριμένο τίτλο.

7 7 Οι επιθετικές πωλήσεις τραπεζικών τίτλων από μακροπρόθεσμα χαρτοφυλάκια σήμαναν συναγερμό στη συνεδρίαση της Τρίτης. Οι πωλήσεις δίχως αύριο οδήγησαν την αγορά ενδοσυνεδριακά κάτω από το επίπεδο των 700 μονάδων, ξυπνώντας εφιάλτες. Με τις τραπεζικές μετοχές να έχουν διολισθήσει σε ιστορικά χαμηλά και τα προβλήματα στον κλάδο να καλπάζουν, είναι δεδομένο ότι η αγορά μόνο χειρότερες εξελίξεις μπορεί να περιμένει. Ανασύρθηκαν από τα ιστορικά χαμηλά τους Πειραιώς και Alpha, η Εθνική επανέκαμψε στο 1,00 ευρώ και πλέον, ενώ στη Eurobank υπήρξε στήριξη μετά τη μεγάλη πίεση της προηγούμενης περιόδου. Τεχνικά όλες οι μετοχές πάσχουν, ενώ έχουν μπροστά τους τεράστιες προκλήσεις, και ως εκ τούτου οι κινήσεις πρέπει να είναι πολύ προσεκτικές. Για την ακρίβεια, αυτή την περίοδο μπορεί να είναι προσφιλές σπορ μόνο των hedge funds. ΠΑΠΕΝ. Ούτε και ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι εσαεί κυβέρνηση. Υπ αυτήν την έννοια, η μετοχή της ΔΕΗ, παρά το γεγονός ότι έχει πολλές προκλήσεις κυρίως σε σχέση με το επενδυτικό και δανειακό πρόγραμμα, αποτελεί ένα πολύ καλό στοίχημα για μελλοντική ιδιωτικοποίηση. Η τιμή στην οποία διακινείται είναι ελκυστική, και την περασμένη εβδομάδα όσοι κατάφεραν να τοποθετηθούν στη συνεδρίαση της Τρίτης έβγαλαν καλά κέρδη στις επόμενες συνεδριάσεις. Πάντως, όσο βρίσκει stop στα 5,00 ευρώ, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες για επιστροφή στην περιοχή των 2,50 ευρώ. Πήρε ανάσα τις τελευταίες ημέρες και οι προσδοκίες της αγοράς εδράζονται τώρα σε μια σημαντική μερισματική απόδοση, προκειμένου το Δημόσιο να μαζέψει λεφτά και δι αυτού του τρόπου να τα βγάλει πέρα. Πάντως, όποιοι βλέπουν μακριά και ταυτόχρονα διαβάζουν το ιστορικό διάγραμμα να έχουν υπ όψιν τους ότι την υψηλή τιμή του 2007, δηλαδή τα 28,00 ευρώ, θα την ξαναδεί. Απλώς χρειάζεται υπομονή. Ο τραπεζικός Αρμαγεδδών έχει παράπλευρες απώλειες, καθώς πολλά χαρτοφυλάκια εκ των πραγμάτων με όσα συμβαίνουν στην ελληνική οικονομία αναγκάζονται να περιορίσουν τις θέσεις τους και σε καλές μετοχές. Σε αυτή την κατηγορία βρίσκεται και ο Μυτιληναίος, ο οποίος βρήκε στηρίξεις στην περιοχή των 5,20 ευρώ και στη συνέχεια ανέκαμψε προς την περιοχή των 5,50 ευρώ. Αν η αγορά στραβώσει και πάλι, το κρίσιμο επίπεδο βρίσκεται στην περιοχή των 5,00 ευρώ, το οποίο, αν χαθεί, τότε ο τίτλος θα επιστρέψει στα χαμηλά του περασμένου Ιανουαρίου, ήτοι λίγο κάτω από τα 4,50 ευρώ. Η επιστροφή στα 5,50 ευρώ από την άλλη μπορεί να σπρώξει τον τίτλο προς την περιοχή των 6,00 ευρώ, που οριοθετείται ως σημαντική αντίσταση. Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και αναλόγως θα σας ενημερώνουμε. Η υποβάθμιση της Ελλάκτωρ από την S&P δεν ήρθε τυχαία. Είχαμε γράψει από το προηγούμενο φύλλο ότι η συσσωρευμένη πτώση έρχεται ως αποτέλεσμα της αναστάτωσης που υπάρχει στην κατασκευαστική αγορά σχετικά με την πορεία των έργων. Στην περιοχή του 1,40 βρίσκει στήριγμα ο τίτλος και, παρά την άσχημη συνεδρίαση της Τρίτης, προσπαθεί να ισορροπήσει στο εύρος της τεχνικής εικόνας. Δύσκολη η κατάσταση για τον κλάδο, ενώ ο τίτλος έχει και πολιτικό χρώμα. Η προειδοποίηση του μεγαλύτερου ιδιώτη της ΕΥ- ΔΑΠ, του Αμερικανού μεγαλοεπενδυτή Τζον Πόλσον, έχει σημάνει συναγερμό στην αγορά. Πολλοί κάτοχοι των μετοχών της εταιρείας αισθάνονται ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να εγκλωβιστούν. Αν ο Πόλσον πραγματοποιήσει την απειλή για έξοδο από το Ελληνικό Χρηματιστήριο, τότε το τσουνάμι που θα ακολουθήσει δεν θα έχει προηγούμενο. Όσο η μετοχή θα κυμαίνεται χαμηλότερα από το επίπεδο των 4,80 ευρώ, τόσο θα εντείνονται οι φόβοι όσων έχουν το συγκεκριμένο «χαρτί» στο χαρτοφυλάκιό τους. Αν χαθούν τα 4,20 ευρώ, τότε ο τίτλος πάει καρφί για τα 3,70-3,80 ευρώ, οπότε εκεί κάποιοι μπορεί να αξιολογήσουν διαφορετικά την αξία του τίτλου. Πάντως, ο τίτλος αξιοποίησε την ανοδική κίνηση της αγοράς και ταυτόχρονα ενσωμάτωσε υψηλές προσδοκίες σε σχέση με τη διανομή μερίσματος. Βλέπετε, το Δημόσιο έχει ανάγκη από λεφτά και η συμμετοχή του σε σειρά εισηγμένων ΔΕΚΟ κινεί το ενδιαφέρον των επενδυτών.

8 Η αντιστροφή του κλίματος από τη συνεδρίαση της Τρίτης και μετά, με αιχμή τις διαρροές για συμφωνία μεταξύ Ελλάδας-εταίρων εντός του Ιουνίου, είχε αποτέλεσμα την εκδήλωση αγοραστικού ενδιαφέροντος, ωστόσο τα όσα έγιναν στο χθεσινό Eurogroup ψαλίδισαν τις προσδοκίες, διατήρησαν τα ρίσκα και έβαλαν εκ νέου σε σκέψεις τους επενδυτές. Από την περασμένη Τρίτη το βράδυ, οι διαρροές τόσο από ξένα κέντρα όσο και από την κυβέρνηση κάνουν λόγο για πρόοδο στις διαπραγματεύσεις και για την επίτευξη συμφωνίας μέσα στον Ιούνιο μετά από βασανιστικές διαπραγματεύσεις οι οποίες έχουν να κάνουν με το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Το μίνι ράλι προσδοκιών κατά την εβδομάδα που πέρασε μετά την εξαιρετικά ανησυχητική συνεδρίαση της περασμένης Τρίτης αλλάζει τα δεδομένα, αν και εξακολουθούν να παραμένουν πολλές παγίδες. Καταλυτικό στοιχείο ήταν σε πρώτη φάση η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει τη ρευστότητα μέσω του έκτακτου μηχανισμού ELA στα 75,5 δισ. ευρώ, από 74 ευρώ πριν, και η ανακοίνωση ότι δεν θα υπάρξει κούρεμα στα ενέχυρα των ελληνικών τραπεζών προκειμένου να αντλήσουν τα απαιτούμενα ποσά. Η ενίσχυση του τζίρου είναι ένα στοιχείο που παραπέμπει σε επαναδραστηριοποίηση ξένων επενδυτικών χαρτοφυλακίων, ωστόσο είναι δεδομένο ότι η χρηματιστηριακή αγορά εξακολουθεί να παρουσιάζει περιορισμένη ορατότητα στην παρούσα φάση, και ως εκ τούτου είναι εξαιρετικά δύσκολο να δοθούν Το τραπεζικό ντόμινο έχει επηρεάσει και πολλούς μη χρηματοοικονομικούς τίτλους, ενώ η τεχνική ανάλυση στέλνει το μήνυμα ότι το Χρηματιστήριο Αθηνών βρίσκεται στην τελευταία φάση ολοκλήρωσης ενός bear market που ξεκίνησε το Αυτή η παραδοχή υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να έχει οδηγήσει σε ενεργοποίηση ενός ισχυρού bull market, το οποίο όμως αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να λάβει χώρα από τη στιγμή που η οικονομία βρίσκεται σε κενό και οι συζητήσεις με τους εταίρους εξακολουθούν να παραμένουν σε εκκρεμότητα. Πάντως, με βάση τα θεμελιώδη στοιχεία υπάρχουν πολλές εταιρείες οι οποίες αξίζουν καλύτερες αποτιμήσεις, ενώ εσχάτως ήρθαν στο προσκήνιο συγκυριακά και τα «κρατικόχαρτα», λόγω προσδοκιών για υψηλές μερισματικές αποδόσεις προκειμένου το Δημόσιο να αντλήσει όσο γίνεται περισσότερα και να καλύψει τρύπες. Έτσι, μετά το γενναίο μέρισμα του ΟΛΘ, στο επίκεντρο επανήλθαν οι ΔΕΗ, ΟΛΘ, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Από εκεί και πέρα, οι κλασικές μη χρηματοοικονομικές στο ταμπλό εξακολουθούν να είναι οι Coca-Cola 3E, ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, Folli Follie, Τιτάν, Aegean Airlines, Jumbo, ΒΙΟΧΑΛΚΟ, Μυτιληναίος, ΜΕΤΚΑ, Motor Oil, Grivalia, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή.

9 9 σαφή μηνύματα για ένα ουσιαστικό turn around. Ασφαλείς πληροφορίες της «Α» κάνουν λόγο για τελεσίγραφα προς την κυβέρνηση από μεγάλα επενδυτικά funds, όπως για παράδειγμα η προειδοποίηση του Τζον Πόλσον ότι θα φύγει από την ΕΥΔΑΠ, σε συνδυασμό με τις πωλήσεις δίχως αύριο που εκδηλώθηκαν στις τράπεζες την Τρίτη. Από την άλλη πλευρά, το ασφυκτικό πλαίσιο στο οποίο οδηγείται η ελληνική οικονομία αναγκάζει τα τελευταία μεγάλα χαρτοφυλάκια που έχουν απομείνει στην Ελλάδα να λάβουν μέτρα έκτακτης ανάγκης, διαπιστώνοντας ότι επιδεινώνεται σταθερά η κατάσταση στο τραπεζικό σύστημα και πως θα υπάρξουν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες (βλέπε την ανάλυση παρακάτω). Σύμφωνα με τους χρηματιστηριακούς αναλυτές, η αγορά αναμένεται να κινηθεί νευρικά την επόμενη περίοδο και θα άγεται από τις δηλώσεις των βασικών πρωταγωνιστών. Βεβαίως, πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι η τελευταία άνοδος είναι μια παγίδα, καθώς η εμμονή των δανειστών σε μεταρρυθμίσεις που αγγίζουν τις κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης παραπέμπουν σε έντονες συγκινήσεις τουλάχιστον έως το τέλος Μαΐου, οπότε και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο αναμένεται να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. Ο φόβος της επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων πριν η χώρα οδηγηθεί σε συμφωνία μέσα στις επόμενες 8 εβδομάδες ρίχνει βαριά τη σκιά πάνω από το Χρηματιστήριο Αθηνών, ενεργοποιώντας τουλάχιστον μέχρι τη συνεδρίαση της περασμένης Τρίτης ένα τοξικό σπιράλ ρευστοποιήσεων λόγω της πίεσης στις τραπεζικές μετοχές. Σύμφωνα με τους αναλυτές, η κατάσταση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα χαρακτηρίζεται ως μη αναστρέψιμη και έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Ο περιορισμός της ρευστότητας οδηγεί εκ των πραγμάτων το τραπεζικό σύστη- 1 μα σε αποσταθεροποίηση, ενώ αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μειώσει τα ενέχυρα, τότε είναι θέμα χρόνου ο μηδενισμός της οποιασδήποτε πίστωσης. Το ύψος των καταθέσεων συνεχίζει να μειώνεται με 2 σταθερούς ρυθμούς και, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, έχει υποχωρήσει στα 133 δισ. ευρώ. Την ίδια ώρα διεθνείς οίκοι και αναλυτές επισημαίνουν ότι η κατάσταση είναι πιο διαχειρίσιμη σε σύγκριση με το 2012, προφανώς σε μια προσπάθεια να θολώσουν τα νερά σε σχέση με το ενδεχόμενο πρόκλησης ενός σοβαρού ατυχήματος. Μάλιστα, από τη στιγμή που ήρθε η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σχετικά με την υποχρεωτική μεταφορά των αποθεματικών των φορέων του Δημοσίου στην Τράπεζα της Ελλάδας, επανήλθαν οι ανησυχίες των καταθετών οι οποίοι πιστεύουν ότι το επόμενο στάδιο θα είναι το κούρεμα των καταθέσεων. Οι τράπεζες εκ των πραγμάτων είναι υποχρεωμένες να 3 προχωρήσουν σε πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων μέσα στους προσεχείς μήνες κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, ενώ θα κληθούν να βάλουν ρεφενέ και οι μέτοχοι μέσα από νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Τα κόκκινα δάνεια εξακολουθούν να αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς και, 4 σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονται μια ανάσα από τα 85 δισ. ευρώ επί συνόλου περίπου 210 δισ. ευρώ. Το χειρότερο απ όλα είναι ότι, λόγω της επιδείνωσης στην οικονομία, επιταχύνεται η πίεση προς τις επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων προστέθηκαν στη μακρά λίστα των πελατών που βρίσκονται σε αδυναμία. Οι προαναφερόμενες παράμετροι, σε συνδυασμό με την εκκρεμότητα στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές και το συνεχιζόμενο αρνητικό κλίμα στο Χρηματιστήριο, διαμορφώνουν νέα δεδομένα για τη στρατηγική των θεσμικών χαρτοφυλακίων, που παραμένουν εντός και ουσιαστικά είναι ετοιμοπόλεμα για να βγουν εκτός. Όπως φαίνεται από τα στοιχεία του greekfinanceforum.com στον σχετικό πίνακα, κατά τα έτη 2013 και 2014 οι 4 συστημικές τράπεζες απορρόφησαν μέσω αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου περίπου 36,8 δισ. ευρώ, ενώ η τρέχουσα κεφαλαιοποίηση διαμορφώνεται κάτω από τα 9 δισ. ευρώ! Δηλαδή έχουν χαθεί σχεδόν 29 δισ. ευρώ που αντλήθηκαν μέσω ΑΜΚ τους τελευταίους μήνες, ενώ η μεγαλύτερη ζημιά είναι για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, όπου βασικός μέτοχος είναι το Ελληνικό Δημόσιο. blue chips Η αγορά βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωση της πτώσης και θα δώσει ευκαιρίες. Τα νέα χαμηλά είναι πιθανά αλλά όχι απαραίτητα, καθώς στατιστικά έχουμε δει στις ΗΠΑ πως κάθε κυκλικό bull market υπερδιπλασιάζει τους δείκτες (στις ΗΠΑ τους SPX, DJ βασικά), ενώ κάθε κυκλικό bear market κόβει στη μέση τους ίδιους δείκτες. Ο Γ.Δ. έχει υποχωρήσει περίπου 50% από τα υψηλά των μονάδων, ενώ έχει ολοκληρώσει τα κύματα και πιθανότατα το 4. Αν λοιπόν ο Γ.Δ. έχει ολοκληρώσει τέσσερα κύματα, τώρα βρίσκεται στην αρχή του κύματος 5 ή εναλλακτικά δεν έχει ολοκληρώσει το κύμα 4, το οποίο είναι σε εξέλιξη. Αυτά είναι τα δύο επικρατέστερα σενάρια μέτρησης. Στα υπόψη ότι ΔΕΝ χρειάζεται το κύμα 5 να κάνει νέα χαμηλά, ενώ ήδη υπάρχει μια υποχώρηση κατά fibo της τάξεως του 61,8%, που είναι τα χαμηλά των 700 περίπου μονάδων. Το επίπεδο αυτό αποτελεί κομβικό σημείο, καθώς αν η αγορά υποχωρήσει δυναμικά κάτω από αυτό, θα προκύψουν πολλά προβλήματα από τα stop loss κυρίως θεσμικών χαρτοφυλακίων, η αγορά εύκολα θα βρεθεί μονάδες πιο κάτω και τα νέα ιστορικά χαμηλά θα είναι όχι μεν σίγουρα αλλά πολύ κοντά. Φυσικά, αν τελικά η χώρα χρεοκοπήσει, ακόμα και εντός ευρώ τα νέα ιστορικά χαμηλά είναι δεδομένα, ενώ σε περίπτωση συμφωνίας, που θα ναι προσωρινή και μέχρι τον Ιούνιο, θα δούμε κάποιο ράλι. Προσοχή, λοιπόν, σε κάθε κίνηση ή trading που δοκιμάζουμε! c eb c Με τον εναπομείναντα χρόνο μέχρι τη λήξη του υπάρχοντος προγράμματος βοήθειας να μην είναι με την πλευρά της Ελλάδος, συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις. Ένα ολόκληρο οικονομικό εξάμηνο χαμένο που θα αφήσει το οικονομικό του αποτύπωμα στα αποτελέσματα των εταιρειών θα βρει μπροστά του όποιον επιχειρήσει να αναλύσει την πραγματικότητα. Ρευστότητα, εμπιστοσύνη, πολιτικό κεφάλαιο και όποιο συγκριτικό πλεονέκτημα της νεόκοπης ελληνικής κυβέρνησης αναλώνονται χωρίς να βελτιώνουν τη θέση της χώρας. Οι εφεδρείες των ταμειακών διαθεσίμων των φορέων αλλά και τα ταμεία των εισηγμένων όπου συμμετέχει το Δημόσιο με τη μορφή μερίσματος ή επιστροφής κεφαλαίου δεν φαίνονται ικανά να σώσουν την παρτίδα σε βάθος χρόνου. Η ελληνική πλευρά φαίνεται αναγκασμένη ότι πρέπει να διαβεί τον Ρουβίκωνα των μεταρρυθμίσεων και των θεσμικών αλλαγών που θα κάνουν την οικονομία να αποκτήσει ανταγωνιστικότητα και λόγο ύπαρξης στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η συμφωνία με τους εταίρους, εκτός από θέμα χρόνου, φαντάζει να είναι και μονόδρομος τόσο όσο ποτέ άλλοτε. Όσο δεν υπάρχουν εξελίξεις στο μέτωπο των διαπραγματεύσεων η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά θα ταλαιπωρείται και θα ταλαιπωρεί τους επενδυτές στα τρέχοντα επίπεδα σε περίπτωση θετικής έκβασης των διαπραγματεύσεων χωρίς απρόοπτα (εκλογές), σαν πρόδρομος δείκτης θα αποτιμήσει την όποια συμφωνία με θετικό τρόπο.

10 Το γεγονός αυτό οδηγεί ολοένα και περισσότερους πολίτες να σηκώνουν χρήματα από τις τράπεζες προκειμένου να καλύψουν τρέχουσες ανάγκες σε μια τέτοια περίπτωση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών κύκλων, τα υπόλοιπα των καταθέσεων περιορίζονται σήμερα κάτω από τα 134 δισ. ευρώ, από 140 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Φεβρουαρίου, με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία, ανεβάζοντας τις συνολικές εκροές από τον Νοέμβριο έως σήμερα στα 32 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, από το σύνολο των 32 δισ. ευρώ, πάνω από τα μισά, δηλαδή άνω των 15 δισ. ευρώ, είναι χρήματα που βγήκαν από τραπεζικούς λογαριασμούς και είτε κατευθύνθηκαν σε θυρίδες είτε παραμένουν στα σπίτια. Πρόκειται για ποσό υπερτριπλάσιο σε σχέση με αυτό που είχε τοποθετηθεί σε στρώματα την κρίσιμη περίοδο του 2010, όταν είχε καταγραφεί η μεγαλύτερη της τάξεως των 40 δισ. ευρώ εκροή καταθέσεων τα τελευταία χρόνια. Την περίοδο εκείνη, όπως εκτιμάται, είχαν πάει στα στρώματα περί τα 5 δισ. ευρώ. Και δεν είναι μόνο ο φόβος για μια ενδεχόμενη έξοδο της χώρας από το ευρώ και η προσπάθεια κάποιων πολιτών να προστατεύσουν τις αποταμιεύσεις τους που ευθύνονται για τη φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Ο βασικός λόγος γι αυτή την κατάσταση είναι η έντονη ανησυχία που υπάρχει σε μικροκαταθέτες, νοικοκυριά με Την αξιολόγηση «CCC+» στις ελληνικές τράπεζες Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς με αρνητικές προοπτικές διατηρεί η Standard & Poor s Ratings Services. Ο οίκος τοποθέτησε τις ελληνικές τράπεζες σε «credit watch» στις 30 Ιανουαρίου Ο S&P επιβεβαίωσε τη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση στο «C», ενώ, όπως σημειώνει, παραμένουν οι αβεβαιότητες σχετικά με το αν οι ευρωπαϊκές αρχές θα παραμείνουν δεσμευμένες στην παροχή ρευστότητας και στην κεφαλαιακή στήριξη των ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, οι εκροές συνεχίστηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, με αποτέλεσμα οι ελληνικές τράπεζες να βασίζονται όλο και περισσότερο στον ELA για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Όπως σημειώνεται, οι εκροές θα συνεχιστούν λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής αβεβαιότητας, ενώ οι ελληνικές τράπεζες είναι πιθανόν να χρειαστούν κεφαλαιακή στήριξη.

11 Το γεγονός αυτό οδηγεί ολοένα και περισσότερους πολίτες να σηκώνουν χρήματα από τις τράπεζες προκειμένου να καλύψουν τρέχουσες ανάγκες σε μια τέτοια περίπτωση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών κύκλων, τα υπόλοιπα των καταθέσεων περιορίζονται σήμερα κάτω από τα 134 δισ. ευρώ, από 140 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Φεβρουαρίου, με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία, ανεβάζοντας τις συνολικές εκροές από τον Νοέμβριο έως σήμερα στα 32 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, από το σύνολο των 32 δισ. ευρώ, πάνω από τα μισά, δηλαδή άνω των 15 δισ. ευρώ, είναι χρήματα που βγήκαν από τραπεζικούς λογαριασμούς και είτε κατευθύνθηκαν σε θυρίδες είτε παραμένουν στα σπίτια. Πρόκειται για ποσό υπερτριπλάσιο σε σχέση με αυτό που είχε τοποθετηθεί σε στρώματα την κρίσιμη περίοδο του 2010, όταν είχε καταγραφεί η μεγαλύτερη της τάξεως των 40 δισ. ευρώ εκροή καταθέσεων τα τελευταία χρόνια. Την περίοδο εκείνη, όπως εκτιμάται, είχαν πάει στα στρώματα περί τα 5 δισ. ευρώ. Και δεν είναι μόνο ο φόβος για μια ενδεχόμενη έξοδο της χώρας από το ευρώ και η προσπάθεια κάποιων πολιτών να προστατεύσουν τις αποταμιεύσεις τους που ευθύνονται για τη φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Ο βασικός λόγος γι αυτή την κατάσταση είναι η έντονη ανησυχία που υπάρχει σε μικροκαταθέτες, νοικοκυριά με Την αξιολόγηση «CCC+» στις ελληνικές τράπεζες Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς με αρνητικές προοπτικές διατηρεί η Standard & Poor s Ratings Services. Ο οίκος τοποθέτησε τις ελληνικές τράπεζες σε «credit watch» στις 30 Ιανουαρίου Ο S&P επιβεβαίωσε τη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση στο «C», ενώ, όπως σημειώνει, παραμένουν οι αβεβαιότητες σχετικά με το αν οι ευρωπαϊκές αρχές θα παραμείνουν δεσμευμένες στην παροχή ρευστότητας και στην κεφαλαιακή στήριξη των ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, οι εκροές συνεχίστηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, με αποτέλεσμα οι ελληνικές τράπεζες να βασίζονται όλο και περισσότερο στον ELA για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Όπως σημειώνεται, οι εκροές θα συνεχιστούν λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής αβεβαιότητας, ενώ οι ελληνικές τράπεζες είναι πιθανόν να χρειαστούν κεφαλαιακή στήριξη.

12 11 μισθωτούς, ή ακόμη και συνταξιούχους, απέναντι στο ενδεχόμενο το Δημόσιο να κηρύξει ανά πάσα στιγμή στάση πληρωμών. Έτσι, ο φόβος να μην μπορέσει το Δημόσιο να καταβάλει μισθούς και συντάξεις ωθεί κάποια νοικοκυριά στο να διακρατούν στο σπίτι μικροποσά, που θα βοηθούσαν στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών. Γι αυτόν ακριβώς τον λόγο η μεγάλη αιμορραγία εντοπίζεται στα υπόλοιπα των νοικοκυριών, και είναι χαρακτηριστικό ότι η αποταμίευση των Ελλήνων έχει υποχωρήσει πλέον στα επίπεδα του 2005, δηλαδή δέκα ακριβώς χρόνια πριν. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, οι καταθέσεις των νοικοκυριών προς τις τράπεζες περιορίστηκαν τον Φεβρουάριο στα 120,1 δισ. ευρώ, από 136 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Νοεμβρίου Ο κύριος όγκος έφυγε από τις προθεσμιακές καταθέσεις, που ήταν στα τέλη Νοεμβρίου 84,7 δισ. ευρώ και περιορίστηκαν στα 68,8 δισ. ευρώ στα τέλη Φεβρουαρίου. Οι τοποθετήσεις από την πλευρά των επιχειρήσεων περιορίστηκαν από τα 28,2 δισ. ευρώ στα 20,3 δισ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες εκροές από τα τέλη του περασμένου χρόνου, κυριαρχούν οι τοποθετήσεις σε αμοιβαία κεφάλαια και επενδύσεις εξωτερικού, είτε μέσα από ξένους είτε μέσα από εγχώριους διαχειριστές, ενώ ένα μέρος μεταφέρθηκε σε τραπεζικούς λογαριασμούς του εξωτερικού. Στα 62 δισ. ευρώ ανέρχεται η φυγή κεφαλαίων από τις ελληνικές τράπεζες τους τελευταίους έξι μήνες, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg. Ο Mark Whitehouse, που υπογράφει το δημοσίευμα, ζητάει από την Ελλάδα και τους δανειστές να κάνουν ένα βήμα πίσω και να ψάξουν στα συντρίμμια που δημιούργησε η κατάρρευση της εμπιστοσύνης που χτίστηκε με κόπο τα προηγούμενα χρόνια. Ανήσυχοι οι καταθέτες σηκώνουν τα χρήματά τους και τα στέλνουν σε άλλες χώρες, στερώντας την ελληνική οικονομία από ιδιωτικά κεφάλαια, που χρειάζεται απεγνωσμένα για να αναπτυχθεί, αναφέρει στη συνέχεια ο Mark Whitehouse. Δεδομένα από την ελληνική κεντρική τράπεζα, η οποία καταγράφει κάθε ευρώ που φεύγει από τη χώρα ως παθητικό, υποδηλώνουν ότι η φυγή κεφαλαίων έχει φθάσει σε άνευ προηγουμένου σημείο, ανέφερε το δημοσίευμα του Bloomberg. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών περίπου 62 δισεκατομμύρια ευρώ (67 δισεκατομμύρια δολάρια) έφυγαν από την Ελλάδα. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με το ένα τέταρτο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας, υποστήριξε ο Mark Whitehouse. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πότε η φυγή κεφαλαίων θα σταματήσει. Ακόμη κι αν η Ελλάδα και οι πιστωτές της ξεπεράσουν το σημερινό αδιέξοδο, θα πρέπει σχεδόν σίγουρα να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για ένα πιο μακροπρόθεσμο πρόγραμμα αντιμετώπισης του χρέους, που εξακολουθεί να είναι υπερβολικά μεγάλο, σημείωσε ο συντάκτης του δημοσιεύματος. Ανέφικτος είναι πλέον ο στόχος συνολικών χρηματοδοτήσεων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις 10 δισ. ευρώ για το 2015, όπως αρχικά είχαν εκτιμήσει οι τράπεζες, σύμφωνα με συγκλίνουσες τραπεζικές εκτιμήσεις που διατυπώθηκαν στο τραπεζικό συνέδριο της ΕΕΔΕ. Τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη των συστημικών τραπεζών εξέφρασαν την αισιοδοξία τους ότι η χώρα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη, καθώς θα υπάρξει συμφωνία με τους εταίρους μας, δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι δεν εξετάζουν και δεν εργάζονται σε κανένα άλλο εναλλακτικό σενάριο (όπως έξοδος από το ευρώ κ.λ.π.). Ειδικότερα, ο ανώτατος γενικός διευθυντής λιανικής τραπεζικής της Eurobank, Θεόδωρος Καλαντώνης, εκτίμησε ότι στη διάρκεια του 2015 οι συνολικές χορηγήσεις των τραπεζών θα κυμανθούν στα πέντε δισ. ευρώ περίπου, επισημαίνοντας ότι από το δεύτερο εξάμηνο του έτους, με την προϋπόθεση να έχει κλείσει η συμφωνία με τους εταίρους μας, οι χορηγήσεις θα πάνε πολύ καλύτερα από ό,τι μέχρι σήμερα. Μιλώντας για τις καταθέσεις ο κ. Καλαντώνης επισήμανε ότι φεύγουν περίπου 100 εκατ. ευρώ από το τραπεζικό σύστημα στη διάρκεια των τελευταίων ημερών, ποσό απόλυτα διαχειρίσιμο για το τραπεζικό σύστημα λόγω της στήριξής του και από τον ELA. Το 80% των εκροών αυτών έχει παραμείνει στη χώρα και εκτιμάται ότι, από τα συνολικά 27 δισ. ευρώ που έχουν φύγει πρόσφατα, το 50% θα επιστρέψει στις τράπεζες μέχρι το τέλος του χρόνου. Αναφερόμενος στη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος, ο β γενικός διευθυντής λιανικής τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, Γιώργος Μαλιγιάννης, είπε ότι στον τομέα των ιδιωτών υπάρχει επαρκής ρευστότητα για να καλύψει όλη τη ζήτηση την τρέχουσα χρονική περίοδο. Όλοι οι υγιείς πελάτες χρηματοδοτούνται κανονικά σήμερα, πρόσθεσε ο κ. Μαλιγιάννης. Στη στεγαστική πίστη υπάρχει ζήτηση, η οποία είναι μεν υποτονική, ωστόσο είναι μεγαλύτερη από το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι, που είχε κυμανθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα (λόγω ΕΝΦΙΑ κ.λ.π.), ενώ η ζήτηση στην επιχειρηματική πίστη είναι μεγαλύτερη. Στην καταναλωτική πίστη υπάρχει ζήτηση δανείων για αγορά αυτοκινήτων καθώς και για χρηματοδότηση εμπορίου. Ο κ. Μαλιγιάννης αναφέρθηκε επίσης στην υψηλή ποιότητα των δανειακών αιτημάτων, επισημαίνοντας ότι επτά στα δέκα δάνεια εγκρίνονται. Ο γενικός διευθυντής λιανικής τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς, Σωτήρης Συρμακέζης, αναφέρθηκε στη σημασία της ιδίας συμμετοχής των υποψήφιων δανειοληπτών, που θα αποτελέσει βασικό χαρακτηριστικό στη μετά την κρίση εποχή. Ερωτηθείς για τα προϊόντα που θα προσφέρουν οι τράπεζες, ο κ. Συρμακέζης επισήμανε ότι οι ελληνικές τράπεζες προσφέρουν ήδη όλη την γκάμα τραπεζικών προϊόντων όπως οι ευρωπαϊκές, αλλά το σημείο στο οποίο θα δοθεί έμφαση είναι η πιο δημιουργική προσέγγιση του πελάτη μέσω νέων υπηρεσιών των τραπεζών. Επίσης, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στη σημασία και στις μεγάλες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης των τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων, που θα φέρει έσοδα στις τράπεζες. Αναφορικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα διευθυντικά στελέχη επισήμαναν ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2015 παρατηρήθηκε αύξησή τους μετά από μια περίοδο ενάμισι έτους αποκλιμάκωσης του ρυθμού αύξησής τους. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προσεγγίζουν τα 75 δισ. ευρώ και αποτελούν το 35% του χαρτοφυλακίου των τραπεζών, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 5%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις που διατύπωσε ο κ. Καλαντώνης, με την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί συμφωνία τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα φτάσουν στο ανώτατο σημείο τους μέσα στο 2015 και μετά θα ξεκινήσει η αποκλιμάκωσή τους, έξι μήνες αργότερα από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί.

13 11 μισθωτούς, ή ακόμη και συνταξιούχους, απέναντι στο ενδεχόμενο το Δημόσιο να κηρύξει ανά πάσα στιγμή στάση πληρωμών. Έτσι, ο φόβος να μην μπορέσει το Δημόσιο να καταβάλει μισθούς και συντάξεις ωθεί κάποια νοικοκυριά στο να διακρατούν στο σπίτι μικροποσά, που θα βοηθούσαν στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών. Γι αυτόν ακριβώς τον λόγο η μεγάλη αιμορραγία εντοπίζεται στα υπόλοιπα των νοικοκυριών, και είναι χαρακτηριστικό ότι η αποταμίευση των Ελλήνων έχει υποχωρήσει πλέον στα επίπεδα του 2005, δηλαδή δέκα ακριβώς χρόνια πριν. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, οι καταθέσεις των νοικοκυριών προς τις τράπεζες περιορίστηκαν τον Φεβρουάριο στα 120,1 δισ. ευρώ, από 136 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Νοεμβρίου Ο κύριος όγκος έφυγε από τις προθεσμιακές καταθέσεις, που ήταν στα τέλη Νοεμβρίου 84,7 δισ. ευρώ και περιορίστηκαν στα 68,8 δισ. ευρώ στα τέλη Φεβρουαρίου. Οι τοποθετήσεις από την πλευρά των επιχειρήσεων περιορίστηκαν από τα 28,2 δισ. ευρώ στα 20,3 δισ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες εκροές από τα τέλη του περασμένου χρόνου, κυριαρχούν οι τοποθετήσεις σε αμοιβαία κεφάλαια και επενδύσεις εξωτερικού, είτε μέσα από ξένους είτε μέσα από εγχώριους διαχειριστές, ενώ ένα μέρος μεταφέρθηκε σε τραπεζικούς λογαριασμούς του εξωτερικού. Στα 62 δισ. ευρώ ανέρχεται η φυγή κεφαλαίων από τις ελληνικές τράπεζες τους τελευταίους έξι μήνες, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg. Ο Mark Whitehouse, που υπογράφει το δημοσίευμα, ζητάει από την Ελλάδα και τους δανειστές να κάνουν ένα βήμα πίσω και να ψάξουν στα συντρίμμια που δημιούργησε η κατάρρευση της εμπιστοσύνης που χτίστηκε με κόπο τα προηγούμενα χρόνια. Ανήσυχοι οι καταθέτες σηκώνουν τα χρήματά τους και τα στέλνουν σε άλλες χώρες, στερώντας την ελληνική οικονομία από ιδιωτικά κεφάλαια, που χρειάζεται απεγνωσμένα για να αναπτυχθεί, αναφέρει στη συνέχεια ο Mark Whitehouse. Δεδομένα από την ελληνική κεντρική τράπεζα, η οποία καταγράφει κάθε ευρώ που φεύγει από τη χώρα ως παθητικό, υποδηλώνουν ότι η φυγή κεφαλαίων έχει φθάσει σε άνευ προηγουμένου σημείο, ανέφερε το δημοσίευμα του Bloomberg. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών περίπου 62 δισεκατομμύρια ευρώ (67 δισεκατομμύρια δολάρια) έφυγαν από την Ελλάδα. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με το ένα τέταρτο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας, υποστήριξε ο Mark Whitehouse. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πότε η φυγή κεφαλαίων θα σταματήσει. Ακόμη κι αν η Ελλάδα και οι πιστωτές της ξεπεράσουν το σημερινό αδιέξοδο, θα πρέπει σχεδόν σίγουρα να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για ένα πιο μακροπρόθεσμο πρόγραμμα αντιμετώπισης του χρέους, που εξακολουθεί να είναι υπερβολικά μεγάλο, σημείωσε ο συντάκτης του δημοσιεύματος. Ανέφικτος είναι πλέον ο στόχος συνολικών χρηματοδοτήσεων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις 10 δισ. ευρώ για το 2015, όπως αρχικά είχαν εκτιμήσει οι τράπεζες, σύμφωνα με συγκλίνουσες τραπεζικές εκτιμήσεις που διατυπώθηκαν στο τραπεζικό συνέδριο της ΕΕΔΕ. Τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη των συστημικών τραπεζών εξέφρασαν την αισιοδοξία τους ότι η χώρα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη, καθώς θα υπάρξει συμφωνία με τους εταίρους μας, δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι δεν εξετάζουν και δεν εργάζονται σε κανένα άλλο εναλλακτικό σενάριο (όπως έξοδος από το ευρώ κ.λ.π.). Ειδικότερα, ο ανώτατος γενικός διευθυντής λιανικής τραπεζικής της Eurobank, Θεόδωρος Καλαντώνης, εκτίμησε ότι στη διάρκεια του 2015 οι συνολικές χορηγήσεις των τραπεζών θα κυμανθούν στα πέντε δισ. ευρώ περίπου, επισημαίνοντας ότι από το δεύτερο εξάμηνο του έτους, με την προϋπόθεση να έχει κλείσει η συμφωνία με τους εταίρους μας, οι χορηγήσεις θα πάνε πολύ καλύτερα από ό,τι μέχρι σήμερα. Μιλώντας για τις καταθέσεις ο κ. Καλαντώνης επισήμανε ότι φεύγουν περίπου 100 εκατ. ευρώ από το τραπεζικό σύστημα στη διάρκεια των τελευταίων ημερών, ποσό απόλυτα διαχειρίσιμο για το τραπεζικό σύστημα λόγω της στήριξής του και από τον ELA. Το 80% των εκροών αυτών έχει παραμείνει στη χώρα και εκτιμάται ότι, από τα συνολικά 27 δισ. ευρώ που έχουν φύγει πρόσφατα, το 50% θα επιστρέψει στις τράπεζες μέχρι το τέλος του χρόνου. Αναφερόμενος στη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος, ο β γενικός διευθυντής λιανικής τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, Γιώργος Μαλιγιάννης, είπε ότι στον τομέα των ιδιωτών υπάρχει επαρκής ρευστότητα για να καλύψει όλη τη ζήτηση την τρέχουσα χρονική περίοδο. Όλοι οι υγιείς πελάτες χρηματοδοτούνται κανονικά σήμερα, πρόσθεσε ο κ. Μαλιγιάννης. Στη στεγαστική πίστη υπάρχει ζήτηση, η οποία είναι μεν υποτονική, ωστόσο είναι μεγαλύτερη από το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι, που είχε κυμανθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα (λόγω ΕΝΦΙΑ κ.λ.π.), ενώ η ζήτηση στην επιχειρηματική πίστη είναι μεγαλύτερη. Στην καταναλωτική πίστη υπάρχει ζήτηση δανείων για αγορά αυτοκινήτων καθώς και για χρηματοδότηση εμπορίου. Ο κ. Μαλιγιάννης αναφέρθηκε επίσης στην υψηλή ποιότητα των δανειακών αιτημάτων, επισημαίνοντας ότι επτά στα δέκα δάνεια εγκρίνονται. Ο γενικός διευθυντής λιανικής τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς, Σωτήρης Συρμακέζης, αναφέρθηκε στη σημασία της ιδίας συμμετοχής των υποψήφιων δανειοληπτών, που θα αποτελέσει βασικό χαρακτηριστικό στη μετά την κρίση εποχή. Ερωτηθείς για τα προϊόντα που θα προσφέρουν οι τράπεζες, ο κ. Συρμακέζης επισήμανε ότι οι ελληνικές τράπεζες προσφέρουν ήδη όλη την γκάμα τραπεζικών προϊόντων όπως οι ευρωπαϊκές, αλλά το σημείο στο οποίο θα δοθεί έμφαση είναι η πιο δημιουργική προσέγγιση του πελάτη μέσω νέων υπηρεσιών των τραπεζών. Επίσης, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στη σημασία και στις μεγάλες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης των τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων, που θα φέρει έσοδα στις τράπεζες. Αναφορικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα διευθυντικά στελέχη επισήμαναν ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2015 παρατηρήθηκε αύξησή τους μετά από μια περίοδο ενάμισι έτους αποκλιμάκωσης του ρυθμού αύξησής τους. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προσεγγίζουν τα 75 δισ. ευρώ και αποτελούν το 35% του χαρτοφυλακίου των τραπεζών, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 5%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις που διατύπωσε ο κ. Καλαντώνης, με την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί συμφωνία τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα φτάσουν στο ανώτατο σημείο τους μέσα στο 2015 και μετά θα ξεκινήσει η αποκλιμάκωσή τους, έξι μήνες αργότερα από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί.

14 12 AΞΙΑ...Το δημοψήφισμα, αν θα γίνει, θα απαντά «ναι» στη νέα συμφωνία, προτού αυτή υπογραφεί. Έτσι, τις υποχωρήσεις, τις ρήτρες, τα μέτρα δεν θα τα χρεωθεί το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που πήγε ήδη περίπατο, αλλά ο σοφός λαός, που απηύδησε από τις διαπραγματεύσεις και θέλει μια συμφωνία, μπας και αρχίσει κάτι να κινείται στη χώρα και στην αγορά, που ζουν σε απόλυτο πάγο και αφασία......ο πρωθυπουργός, θυμηθείτε το αυτό, θα πάρει πάνω του την όλη αυτή πολιτική TIPS Ζούμε στιγμές στην οικονομία, στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά που ο ζουρλομανδύας λίγος μάς πέφτει......παρακολουθώντας την επικαιρότητα και τις δηλώσεις των υπουργών, όλα δείχνουν πως είμαστε για δέσιμο!......πίσω όμως από τα φαινόμενα και την εικόνα υπάρχει η πραγματικότητα, πολιτική και οικονομική... Με συνολικό χρέος 321 δισ., με δάνεια από την τρόικα 245 δισ. και με παρεχόμενη ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες 108 δισ. από την ΕΚΤ, η Ελλάδα είναι πλήρως εξαρτημένη από την Ε.Ε. Η Ελλάδα θα πρέπει να κάνει μια πληρωμή της τάξης των 240 εκατομμυρίων σε Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα στο ΔΝΤ. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 305 εκατομμύρια ευρώ. Η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί σε πληρωμή περίπου 270 εκατομμυρίων σε Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα στο ΔΝΤ. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 344 εκατομμύρια ευρώ. Η Ελλάδα πρέπει να μετακυλίσει πάνω από 3,6 δισ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια. Η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί σε πληρωμή περίπου 451 εκατ. ευρώ σε Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα στο ΔΝΤ. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 573 εκατομμύρια ευρώ. Η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί σε πληρωμή περίπου 270 εκατ. ευρώ σε Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα στο ΔΝΤ. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 344 εκατομμύρια ευρώ. Η Ελλάδα πρέπει να μετακυλίσει πάνω από 1,6 δισ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια. Λήγει η παράταση για την «Κύρια Σύμβαση Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης», όπως είναι γνωστή στην Ελλάδα η επέκταση της δανειακής σύμβασης. Η Ελλάδα πρέπει να μετακυλίσει πάνω από 2 δισ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια. Η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί σε πληρωμή περίπου 360 εκατ. ευρώ σε Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα στο ΔΝΤ. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 458 εκατομμύρια ευρώ. Ωριμάζουν ελληνικά ομόλογα αξίας 3,5 δισ. ευρώ που κατέχει η ΕΚΤ. Η Ελλάδα πρέπει να μετακυλίσει πάνω από 1 δισ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια. Ωριμάζουν ελληνικά ομόλογα ύψους 3,2 δισ. ευρώ που κατέχει η ΕΚΤ......Το αν η συμφωνία του Ιουνίου θα χρειαστεί να περάσει από την έγκριση του λαού με δημοψήφισμα, είναι θέμα που θα εξαρτηθεί από το μέγεθος των υποχωρήσεων της ελληνικής πλευράς. Όσο μεγαλύτερες υποχωρήσεις χρειαστεί να γίνουν, τόσο πιο πιθανό είναι το δημοψήφισμα... ΥΓ.: Δεν σώζεται η οικονομία της χώρας από τα 1,8 εκατ. ευρώ που κατέβαλε ο Λ. Μπόμπολας για τα «αδήλωτα» χρήματα της λίστας Λαγκάρντ. Και εκατό... Μπόμπολες να βρεθούν, 180 εκατ. μαζεύονται, που δεν φτάνουν ούτε για ζήτω μπροστά στα χρέη της Ελλάδας. Είναι όμως η εξέλιξη αυτή ένα μήνυμα της κυβέρνησης τόσο στο εσωτερικό όσο και κυρίως στο εξωτερικό σχετικά με τις προθέσεις της να αλλάξει τα πράγματα στη χώρα και να μην πληρώνουν μόνο τα συνήθη μεταστροφή και θα αφήσει στα κρύα του λουτρού τόσο την αντιπολίτευση, που περιμένει πως θα πέσει, όσο και την εσωκομματική αντιπολίτευση και μερίδα των συγκυβερνώντων ΑΝ.ΕΛ., που ζουν στον κόσμο τους και βλέπουν στα όνειρά τους τον... Μόσχοβο που έρχεται για να μας σώσει......εκλογές δεν είναι στο πρόγραμμα να γίνουν. Εκτός αν υπάρξει... ατύχημα που θα προκληθεί ΗΘΕΛΗΜΕΝΑ από κάποιες πλευρές στο εξωτερικό και στο εσωτερικό... υποζύγια. Στις προσεχείς ημέρες θα έχουμε τη... χαρά και την τιμή να δούμε και άλλους επωνύμους να δίνουν... τον οβολόν τους στο παγκάρι. Θα πρέπει όμως η κυβέρνηση να καταλάβει ότι με συμβολικού τύπου κινήσεις το πρόβλημα της χώρας δεν λύνεται. Χωρίς μεγάλες επενδύσεις, χωρίς ξένες επενδύσεις, χωρίς νέες δουλειές παραγωγικές, χωρίς ανάπτυξη, τα βεγγαλικά θα σβήσουν γρήγορα και η κοινωνία θα μεταστραφεί προς άλλες επιλογές......πολιτικά, παρά τους λεονταρισμούς υπουργών, δεν την παίρνει την κυβέρνηση να τα σπάσει με τους εταίρους. Γνωρίζει ο πρωθυπουργός ότι αυτοί που τον ψήφισαν ψήφισαν σκληρή διαπραγμάτευση, αποκατάσταση των μεγάλων αδικιών, στοπ στις μειώσεις μισθών-συντάξεων και αναδιάρθρωση του χρέους που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να προχωρήσει αναπτυξιακά: νέες δουλειές, μείωση ανεργίας, καλύτερες μέρες προοπτικά. Δεν ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ το 36% των πολιτών για να φέρει την καθημερινότητα των πολιτών σε χειρότερο ή πολύ χειρότερο επίπεδο από εκεί που ήταν τον Δεκέμβριο του Και σήμερα είμαστε στο «πολύ χειρότερα», γαρνιρισμένο με κάποιες δόσεις... αξιοπρέπειας και εθνικής υπερηφάνειας... Αξιοπρέπεια όμως και εθνική υπερηφάνεια δεν υπάρχουν όταν τα ταμεία είναι άδεια, οι πολίτες αβέβαιοι για το αύριο και όλοι οι σοβαροί παίκτες του πλανήτη εναντίον μας... Οι μόνοι που απολαμβάνουν τα ελληνικά πάθη είναι οι δανειστές! Πληρώνονται στην ώρα τους καλή ώρα, σήμερα τα ακουμπάμε κανονικά στο ΔΝΤ και θα πληρώνονται στο διηνεκές, όπως τους είπε πρόσφατα στην έδρα τους ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης. Και οι μόνοι απλήρωτοι και στεγνοί είναι οι Έλληνες, με πρώτους τους άνεργους και αμέσως μετά τους εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα που έχουν αφεθεί στην τύχη τους και στο έλεος (με την καλή ή την κακή έννοια) των αφεντικών τους. Χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν να δουν μισθό κάτι εβδομάδες ή και μήνες!......οι άνεργοι παραμένουν στο 1,5 εκατομμύριο και καμία παραγωγική επένδυση δεν υπάρχει στον ορίζοντα που θα τους μειώσει, το εισόδημα των Ελλήνων παραμένει στο -35% τουλάχιστον, οι καταθέσεις στις τράπεζες από 235 δισ. που ήταν το 2009 έφτασαν τα 132 δισ., τα κόκκινα δάνεια στις τράπεζες κυμαίνονται από 32%-39% του συνόλου, η ρευστότητα στην αγορά δεν υφίσταται ως έννοια και υπάρχει μόνον σε όσους δραστηριοποιούνται στις «υπηρεσίες» σεξ και ναρκωτικών, η αβεβαιότητα για το αύριο κυριαρχεί σε μικρούς, μεσαίους και μεγάλους...τι θα γίνει λοιπόν τελικά; Θα έχουμε συμφωνία με τους εταίρους σε επόμενο Eurogroup στις 11 Μαΐου όπως φημολογείται; Απάντηση: Πολύ δύσκολο να έχουμε συμφωνία και «έντιμο συμβιβασμό» στις αμέσως προσεχείς εβδομάδες. Θα πάμε καρότσι έτσι όπως πάμε, θα μας δίνουν με διάφορους τρόπους την «ένεσή» μας την παραμονή που είναι να πτωχεύσουμε, και τα πάντα όλα θα κριθούν τον Ιούνιο, με το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό πρόγραμμα (έτσι το ονομάζει η κυβέρνηση) ή με το νέο μνημόνιο (έτσι το ονομάζει η αντιπολίτευση) που θα υπογράψουμε...απόδειξη ότι όλοι κυβέρνηση και δανειστές πάνε το «παιχνίδι» στην παράταση είναι και η προ τριών ημερών απόφαση της ΕΚΤ για την αύξηση του ELA στις ελληνικές συστημικές τράπεζες. Η ΕΚΤ και ο Ντράγκι ουσιαστικά κάνουν τα στραβά μάτια και ενισχύουν τις τράπεζες προκειμένου να καλύψουν τα κενά καταθέσεων που προκύπτουν από την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και τη μεταφορά των καταθέσεων των φορέων αυτοδιοίκησης και των Ταμείων στην Τράπεζα της Ελλάδος...Δεν γνωρίζουν, νομίζετε, ο Ντράγκι και η παρέα του ότι κάποια από τα εκατομμύρια του ELA πάνε... διά της πλαγίας οδού στην κάλυψη αναγκών του κράτους; Χαζοί δεν είναι......και επειδή Grexit δεν πρόκειται να υπάρξει, αν οι εταίροι δουν πως ούτε με τον ELA σώζεται η παρτίδα, έχουν έτοιμη άλλη μία... ένεση: τα 1,9 δισ. από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων που έχουν οι κεντρικές τράπεζες και που πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα...

15 13 Το πανίσχυρο γαλλικό λόμπι των εξοπλιστικών στην Ελλάδα άνοιξε πόλεμο με στόχο τη σύμβαση που υπέγραψε η Ελλάδα με την Αμερική για τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών Ρ-3. Με μια σειρά στοχευμένες διαρροές και δημοσιεύματα, αλλά και με κινητοποίηση κάποιων πρόθυμων βουλευτών από όλα τα κόμματα, επιχειρεί να αποδομήσει τη σύμβαση και να την εμφανίσει ως σκανδαλώδη. Βέβαια, όλοι γνωρίζουν ότι η σύμβαση είχε εγκριθεί τόσο από το ΚΥΣΕΑ όσο και από τη Βουλή απ τις προηγούμενες κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, καθώς και ότι η υλοποίησή της καθυστέρησε λόγω των εκλογών. Γι αυτόν τον λόγο κανένα κόμμα δεν μιλάει για σκάνδαλο, αφού οι δύο πρώην υπουργοί Άμυνας Δημήτρης Αβραμόπουλος και Νίκος Δένδιας θεωρούν αναγκαία προτεραιότητα τον εκσυγχρονισμό των Ρ-3. Οι Γάλλοι λομπίστες αλλά και η Dassault, που δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά στα εξοπλιστικά, για να αποδομήσουν και να ακυρώσουν την προμήθεια των μαχητικών Eurofighter, είχαν τότε εξαπολύσει πόλεμο κατά των αντιπροσώπων της EADS, επιχειρώντας να εμπλέξουν τους υπουργούς της τότε κυβέρνησης Καραμανλή στη δήθεν σκανδαλώδη προμήθεια. Βέβαια, ο στόχος τους ήταν να ακυρωθεί η σύμβαση για τα Eurofighter, ώστε να μπορέσει να πλασαριστεί στην αγορά το γαλλικό μαχητικό Rafale. Τελικά, το γαλλικό λόμπι κατάφερε να ακυρώσει τη σύμβαση για το Eurofighter, αλλά το Rafale έμεινε στο ράφι, παρά το επιθετικό λόμπινγκ που ακολούθησε η Dassault σε πολιτικό αλλά και επικοινωνιακό επίπεδο και τη βοήθεια που είχε απ τον τότε Γάλλο Πρόεδρο, Νικολά Σαρκοζί. Τώρα, οι λομπίστες των Γάλλων στην Ελλάδα επιχειρούν να εμπλέξουν στη σύμβαση για τα Ρ-3 τη Lockheed Martin, ενώ γνωρίζουν πολύ καλά ότι η συμφωνία είναι η διακρατική. Τελικά, τι επιδιώκουν οι αντιπρόσωποι των γαλλικών εξοπλιστικών εταιρειών στην Ελλάδα; Γνωρίζουν πολύ καλά ότι ακύρωση της σύμβασης με τους Αμερικανούς δεν πρόκειται να γίνει και πως ο εκσυγχρονισμός των Ρ3 θα προχωρήσει αναγκαστικά. Για όσους γνωρίζουν το παρασκήνιο των εξοπλιστικών, η σκανδαλολογία στην οποία καταφεύγει το γαλλικό λόμπι έχει μία και μόνο επιδίωξη: να εκβιάσει την ελληνική κυβέρνηση και το υπουργείο Εθνικής Αμύνης προκειμένου η επόμενη μεγάλη σύμβαση στα εξοπλιστικά να δοθεί σε εταιρεία γαλλικών συμφερόντων ή το πιο πιθανό να εκβιαστεί το υπουργείο Άμυνας για να δοθεί η «δουλειά» στις εταιρείες του αντιπροσώπου των Γάλλων εταιρείων στην Ελλάδα. Άλλωστε, δεν είναι μόνο οι εταιρείες εξοπλιστικών που πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά και η ίδια η γαλλική κυβέρνηση. Οι διαδικασίες για την έγκριση ενός εξοπλιστικού προγράμματος είναι συγκεκριμένες και προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία. Οι εν λόγω διαδικασίες για το πρόγραμμα των αεροσκαφών P-3B ξεκίνησαν από την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ το Έκτοτε έχουν υπάρξει συνεχόμενες αποφάσεις όλων των θεσμικών οργάνων (ΑΝΣ, ΣΑΓΕ, ΣΑΜ) που έχουν επιβεβαιώσει με κατηγορηματικό τρόπο τόσο την επιχειρησιακή αναγκαιότητα και σκοπιμότητα του προγράμματος, όσο και την επιλογή των αεροσκαφών P-3 ως μοναδική λύση. Όταν επί τέσσερα συνεχή χρόνια, θεσμικά όργανα με τελείως διαφορετικές συνθέσεις καταλήγουν στην ίδια απόφαση, κανείς δεν μπορεί να θέτει διλήμματα. Radar Η προηγούμενη κυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ από τις αρχές του 2014 ξεκίνησε πολύμηνες διαπραγματεύσεις με το Αμερικανικό Ναυτικό (USN) για την κατάρτιση ανάλογης διακρατικής συμφωνίας. Τον Ιούλιο του 2014 το πρόγραμμα ενεκρίθη από την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, ενώ τον Οκτώβριο του 2014 με ανάλογη απόφαση ΚΥΣΕΑ η κυβέρνηση εξουσιοδότησε το υπουργείο Άμυνας να προχωρήσει στη σύναψη προσχεδίου διακρατικής συμφωνίας (LOA) και ενημέρωσε επίσημα την κυβέρνηση των ΗΠΑ για την αποστολή του τελικού σχεδίου της LOA. Η επίσημη διακρατική συμφωνία παραδόθηκε στις ελληνικές αρχές τον Δεκέμβριο του 2014 και η προηγούμενη κυβέρνηση ξεκίνησε τις διαδικασίες για την τελική έγκριση, χωρίς όμως να προλάβει να την ολοκληρώσει, λόγω των εκλογών. Η Lockheed Martin την άνοιξη του 2010 υπέβαλε μια νέα πρόταση για την εφαρμογή του προγράμματος MLU σε αεροσκάφη P-3C του USN που θα παραχωρούνταν ως EDA (Excess Defense Articles) στο Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.). Τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο το USN διέθετε έναν μικρό αριθμό αεροσκαφών στα οποία θα ήταν δυνατή η εφαρμογή του προγράμματος MLU. Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη τελικά είτε παραχωρήθηκαν σε άλλους χρήστες ή αποθηκεύθηκαν στην Davis Monthan AFB, αφού πρώτα πραγματοποιήθηκε αποψίλωση των περισσότερων συστημάτων τους. Το 2013 το Π.Ν. συνέχιζε να επιθυμεί την απόκτηση Α/Φ P-3C ως EDA από το USN, και μάλιστα απέστειλε σχετικό αίτημα δύο φορές με σκοπό την άμεση ένταξή των στο Π.Ν. από πτήσιμα αεροσκάφη P-3C (γνωστό ως hot transfer). Η επιστολή της Lockheed Martin του Μαΐου του 2013 είχε σκοπό να ενημερώσει το Π.Ν. ότι η επιλογή hot transfer ήταν η πλέον κατάλληλη και ενδεδειγμένη έναντι της λύσης των P-3B, τα οποία, λόγω της καθήλωσής τους για τέσσερα και πλέον χρόνια, θα απαιτούσαν μεγαλύτερη προσπάθεια και κόστος. Είναι απόλυτα λογικό, όπως αναφέρθηκε στην επιστολή, η χρήση Α/Φ σε πτήσιμη κατάσταση σε σχέση με τα P-3B να είναι πιο οικονομική και ταχύτερη στην υλοποίησή της. Περαιτέρω συζητήσεις με το USN το καλοκαίρι του 2013 κατέληξαν ότι το USN, λόγω δικών του ανελαστικών επιχειρησιακών απαιτήσεων (γεγονός που δείχνει και την επιχειρησιακή αξία των Α/Φ P-3), δεν θα μπορούσε να ικανοποιήσει το Π.Ν. με παροχή πτήσιμων Α/Φ. Έτσι, τον Οκτώβριο του 2013 το USN ενημέρωσε το Π.Ν. ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα προς παραχώρηση αεροσκάφη P-3C πριν από το τέλος του 2016, ενώ ένας μικρός αριθμός αεροσκαφών θα είναι διαθέσιμος προς παραχώρηση (ως EDA) τη διετία , τα οποία όμως θα είναι εκπαιδευτικά αεροσκάφη με υψηλούς κύκλους κόπωσης και χωρίς να διαθέτουν τακτικό σύστημα. Λόγω αυτών των εξελίξεων η Lockheed Martin, με δικά της έξοδα, επανεκτίμησε την κατάσταση των Α/Φ P-3B και τα συνέκρινε με τα καταπονημένα P-3C του USN. Τον Νοέμβριο του 2013, μετά την ολοκλήρωση των μελετών απέστειλε νέα επιστολή στο Π.Ν., στην οποία εξηγούσε τα νέα δεδομένα (ότι δηλαδή τα P-3B του Π.Ν. ήταν σε καλύτερη κατάσταση από τα P-3C του USN), ενώ συγχρόνως παρέθετε μια συνοπτική δομή του προγράμματος με όλες τις εργασίες αποκατάστασης των Α/Φ να πραγματοποιούνται στη χώρα. Κάτι που δεν ήταν εφικτό στην περίπτωση των Α/Φ P-3C, όπου όλες οι εργασίες θα πραγματοποιούνταν στις ΗΠΑ. Η νέα λύση παρουσιάστηκε επίσης λεπτομερώς στο Π.Ν. και δόθηκαν όλα τα απαραίτητα τεχνικά στοιχεία προκειμένου το Π.Ν. να προχωρήσει στη δική του εσωτερική αξιολόγηση για μια ακόμα φορά. Η ικανότητα εκτέλεσης αποστολών ναυτικής συνεργασίας αποτελεί σήμερα ύψιστη προτεραιότητα της χώρας, σε συνδυασμό με την ανακήρυξη της ΑΟΖ και της προστασίας των θαλάσσιων συνόρων (π.χ. λαθρομετανάστευση). Το P-3 χρησιμοποιείται, μέχρι σήμερα, από 18 χώρες, ενώ η συνεχής υποστήριξη και εξέλιξή του έχει καταστήσει δυνατή την επιχειρησιακή του αξιοποίηση από όλους τους χρήστες, συμπεριλαμβανομένου και του Αμερικανικού Ναυτικού, για τα επόμενα τουλάχιστον είκοσι πέντε χρόνια (έως το 2040). Η Lockheed Martin είναι ο μοναδικός κατασκευαστής και φορέας σχεδίασης (Original Equipment Manufacturer and Design Authority) των Α/Φ P-3. Μέχρι σήμερα, εκτός της Ελλάδας, έξι ακόμα χρήστες έχουν υλοποιήσει ή υλοποιούν την αναβάθμιση και επέκταση ορίου ζωής των P-3 εκτελώντας το πρόγραμμα Mid Life Upgrade (MLU) μεταξύ αυτών οι ΗΠΑ, Γερμανία, Νορβηγία κ.λ.π., ενώ έχουν παραδοθεί 51 αναβαθμισμένα Α/Φ, σε σύνολο 83 παραγγελιών. Το Π.Ν. εξέτασε ενδελεχώς όλες τις πιθανές λύσεις για πάνω από τρία χρόνια. Εξετάσθηκαν εννέα διαφορετικοί τύποι (ATR-72, CN-235, C-295, S-3, Atlantique 2, Q-300, Q-400, P-3B, P-3C). Όλες οι άλλες λύσεις απορρίφθηκαν ως υποδεέστερες επιχειρησιακά και τεχνικά, καθ όσον όλα αυτά τα αεροσκάφη ήταν σαφώς υποδεέστερης κατηγορίας σε σχέση με τα P-3B που διέθετε και με τα οποία επιχειρούσε το Π.Ν. πριν από την καθήλωσή τους. Επιπλέον, για ένα νέο Α/Φ ναυτικής συνεργασίας θα απαιτείτο η απόκτηση και ανάπτυξη νέων υποδομών και ανταλλακτικών, καθώς και επίγειου εξοπλισμού, που είναι φυσικό να ανέβαζε ακόμα περισσότερο το κόστος μιας τέτοιας απόφασης. Το πρόγραμμα προσφέρει στο Πολεμικό Ναυτικό μια μακροπρόθεσμη λύση με την επέκταση του ορίου ζωής των Α/Φ για ώρες πτήσης (πάνω από 30 χρόνια χρήσης). Η ΕΑΒ και άλλες ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες θα απορροφήσουν το 1/3 των συνολικών κονδυλίων του προγράμματος (άνω των 150 εκατ. δολαρίων), ενώ θα τους δοθεί η ευκαιρία να εμπλακούν ανταγωνιστικά σε παρόμοιες αναβαθμίσεις αεροσκαφών σε διεθνές επίπεδο. Το χαμηλό κόστος συντήρησης των αναβαθμισμένων P-3, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα αποθέματα σε ανταλλακτικά και επίγειο εξοπλισμό, καθώς και εκπαίδευση (τεχνικών και πληρωμάτων), θα μειώσει στο ελάχιστο το κόστος χρήσης των Α/Φ, κάτι που έχουν διαπιστώσει όσοι χρήστες έχουν ήδη ολοκληρώσει παρόμοια προγράμματα. Επιπρόσθετα, η αμερικανική κυβέρνηση εγγυάται το «δίκαιο και λογικό» των τιμών, καθώς και την πλήρη απεμπλοκή οιωνδήποτε ενδιάμεσων και αντιπροσώπων.

16 Την αρχική αισιοδοξία του ελληνικού επιτελείου που ενισχύθηκε μετά το τετ-α-τετ του πρωθυπουργού με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στις Βρυξέλλες διαδέχθηκε η αυστηρή προειδοποίηση του επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ότι ο χρόνος για την Αθήνα τελειώνει και δεν θα υπάρξουν επιμέρους δόσεις και ενδιάμεσες συμφωνίες. Ομοφώνως οι αξιωματούχοι της Ευρωζώνης ξεκαθάρισαν ότι επιζητούν συμφωνία-πακέτο με την Αθήνα. Δίχως αυτή δεν θα εκταμιευθούν χρήματα. Όμως, «για να φθάσουμε εκεί πρέπει να αναληφθούν μεταρρυθμίσεις που θα επιτρέψουν στην ελληνική κυβέρνηση να ικανοποιήσει ένα μέρος των δεσμεύσεών της και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι των εταίρων» σημείωσαν οι αξιωματούχοι. Το μήνυμα που στέλνεται αμφίδρομα είναι η «επιτάχυνση». Τόσο ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Πιέρ Μοσκοβισί, όσο και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ κινήθηκαν στην ίδια συνισταμένη, ζητώντας γοργά βήματα από την Αθήνα. «Πρέπει να επιταχύνουμε, από σήμερα, αυτό το σαββατοκύριακο και συνεχώς, διότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή, διότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος» επεσήμανε ο κ. Μοσκοβισί, υπογραμμίζοντας ότι για να επιτευχθεί συμφωνία έως τις 11 Μαΐου υπάρχει μεγάλη ευθύνη και «ένα μέρος της ευθύνης είναι στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης». Η επιτάχυνση, όμως, είναι το ζητούμενο που θέτει και το Μέγαρο Μαξίμου στους «θεσμούς», όπως αποκρυσταλλώθηκε στη συνάντηση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, με τη Γερμανίδα καγκελάριο στο πλαίσιο της έκτακτης Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες. Αν και το ακριβές περιεχόμενο της συζήτησής τους δεν έγινε γνωστό, δεδομένου ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να τηρήσουν τη συμφωνία περί μυστικότητας, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός εξήρε τα σημαντικά βήματα που έχει κάνει η Ελλάδα, γεγονός που αποτυπώθηκε στο Brussels Group, και ζήτησε το υπόλοιπο της απόστασης που απομένει να διανυθεί από την πλευρά των δανειστών, όπως προβλέπει η συμφωνία του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Παρά τις σημαντικές διαφορές με τους εταίρους, η ελληνική κυβέρνηση επιμένει στην πάγια θέση της ότι η συμφωνία θα είναι πολιτική, καθώς σε μια σειρά από ζητήματα, όπως το ασφαλιστικό και το εργασιακό, καμμία πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να υποχωρήσει. Αυτό ήταν, άλλωστε, και το μήνυμα που κόμισε ο Αλέξης Τσίπρας στη Γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, στις Βρυξέλλες την Πέμπτη. Άλλωστε, σε αυτό το πλαίσιο εκτιμάται ότι κινείται η δήλωση της κ. Μέρκελ, πως «πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο να ξεμείνει από χρήματα η Ελλάδα πριν από την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας». Κυβερνητικές πηγές τόνιζαν ότι κατά τη συνάντηση υπήρξε σύγκλιση απόψεων σχετικά με το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2015 και το 2016, καθώς και για τις ιδιωτικοποιήσεις. Κατά τις ίδιες πηγές, συμφωνήθηκε επίσης μετά από πρόταση της ελληνικής πλευράς η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων να γίνει ανεξάρτητη αρχή. Μπορεί το θρίλερ της διαπραγμάτευσης να πήρε μία ακόμη παράταση, για τα μέσα του Μαΐου, ωστόσο ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, σε ερωτήσεις δημοσιογράφων επισήμανε ότι αν και στην ατζέντα του έχει σημειωμένη ως ημερομηνία επόμενης αξιολόγησης της Ελλάδας την 11η Μαΐου, το πρόγραμμά του είναι ευέλικτο, κι αν υπάρξει άλλη εξέλιξη μπορεί να μεταβληθεί το χρονοδιάγραμμα των επαφών. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι αυτή είναι η γραμμή και του Βερολίνου, όπως την διατύπωσε προ ολίγων ημερών ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ότι δηλαδή υπάρχει μόνο μία ημερομηνία-ορόσημο: η τελική συμφωνία του Ιουνίου. Αισιόδοξος ότι θα υπάρξει σύντομα συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και τους «θεσμούς» και ότι οι διαφορές θα γεφυρωθούν εμφανίστηκε από τη Ρίγα της Λετονίας ο υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, μετά τη λήξη των εργασιών του άτυπου Eurogroup. «Εκφράστηκε από όλους η βούληση να επιτευχθεί συμφωνία, αλλά και ανησυχία για την καθυστέρηση εν όψει των χρονικών περιορισμών που αντιμετωπίζουμε», ανέφερε ο υπουργός, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι διαπιστώθηκε σαφέστατη πρόοδος και σύγκλιση στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, ο ίδιος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στα σημεία που διευρύνουν την απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών, όπως την απαίτηση των «θεσμών» για τη μείωση των επικουρικών συντάξεων και τους πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας. Αμφότερα αποτελούν «κόκκινες γραμμές» για την ελληνική κυβέρνηση, η οποία αντιπροτείνει τη δέσμευσή της για μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό σύστημα, στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών, στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Ένα ακόμη αγκάθι, σύμφωνα με τον υπουργό, είναι οι διαφορές όσον αφορά στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και στην απαίτηση πρωτογενών πλεονασμάτων τα επόμενα χρόνια.

17 Παρά το γεγονός ότι οι επικεφαλής της Ευρωζώνης στις δημόσιες δηλώσεις τους μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup της Ρίγας ξεκαθάριζαν ότι υπάρχει πολύς δρόμος μέχρι να επιτευχθεί η συμφωνία και το Bloomberg έκανε λόγο για «σφυροκόπημα» του Έλληνα ΥΠ.ΟΙΚ. από τους Ευρωπαίους εταίρους του, ο ίδιος ο Γιάνης Βαρουφάκης, σύμφωνα με αναφορές διεθνών δικτύων, δήλωσε πως ελπίζει ότι θα υπάρξει συμφωνία για βοήθεια το συντομότερο και πρόσθεσε ότι οι συζητήσεις με τους εταίρους έχουν συγκλίνει. Την ίδια ώρα, συμπλήρωσε πως η συμφωνία είναι δύσκολη, αλλά θα υπάρξει γιατί δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Πάντως, διαφωνία προέκυψε στη συνεδρίαση του Eurogroup για την Ελλάδα, καθώς ο πρόεδρος Γερούν Ντάισελμπλουμ ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει τμηματική εκταμίευση της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ με λιγότερα μέτρα, απορρίπτοντας το αίτημα του Έλληνα υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη. Το κλίμα στη συνεδρίαση, σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν εχθρικό, με τον κ. Βαρουφάκη να δέχεται σκληρή κριτική από τους απογοητευμένους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης. Το Eurogroup ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση να δουλέψει σκληρά για τις μεταρρυθμίσεις, ενώ ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, προειδοποίησε ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία θα επανεξεταστεί το haircut στα collateralls των ελληνικών τραπεζών. Αναλυτικό κατάλογο μεταρρυθμίσεων ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση το Eurogroup, δήλωσε ο πρόεδρος του συμβουλίου, Γερούν Ντάισελμπλουμ, μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης στη Ρίγα της Λετονίας, ενώ ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει τμηματική καταβολή της δόσης και ότι στόχος είναι μια συνολική συμφωνία με την Ελλάδα. «Ένας αναλυτικός κατάλογος μεταρρυθμίσεων απαιτείται για την έκβαση των διαπραγματεύσεων» ανέφερε. «Ξεμένουμε από χρόνο. Έχει χαθεί πολύς χρόνος το τελευταίο τρίμηνο» προειδοποίησε ο κ. Ντάισελμπλουμ. «Πρέπει να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις σε ασφαλιστικό, συνταξιοδοτικό, σε όλη την Ευρωζώνη» υπογράμμισε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ. Στη συνέχεια τόνισε ότι η Ευρωζώνη πρέπει να ενισχύσει τις αντοχές της έναντι ενδεχόμενων σοκ αναφορά η οποία προκαλεί εντύπωση. Η συμφωνία με τους δανειστές θα είναι δύσκολη, αλλά θα γίνουν γρήγορα βήματα, καθώς δεν υπάρχει άλλη επιλογή για την Ελλάδα, ξεκαθάρισε ο υπουργός Έλληνας Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του Eurogroup. Ο υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι η Αθήνα ζητάει μερική εκταμίευση της δόσης έναντι μικρότερης λίστας μεταρρυθμίσεων, ωστόσο νωρίτερα ο πρόεδρος του Eurogroup απέρριψε αυτό το ενδεχόμενο. «Η Ελλάδα είναι ανοιχτή σε προτάσεις που μπορούν να επισπεύσουν τις συνομιλίες» ανέφερε ο κ. Βαρουφάκης, ο οποίος χαρακτήρισε αντιπαραγωγικές τις απαιτήσεις των δανειστών για το πλαίσιο των πλειστηριασμών στην Ελλάδα. «Υπάρχει σαφής ένδειξη ότι η πορεία των διαπραγματεύσεων έχει συγκλίνει τις τελευταίες βδομάδες» σημείωσε ο Έλληνας ΥΠ.ΟΙΚ. «Η Ελλάδα θέλει συμφωνία για πρωτογενή πλεονάσματα που να μην υπονομεύουν την ανάκαμψη» ανέφερε ο κ. Βαρουφάκης. Έχουμε έρθει πιο κοντά με τους πιστωτές για το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων και το δικαστικό σύστημα τις τελευταίες δύο εβδομάδες». Εάν δεν υπάρξει συμφωνία θα επανεξεταστούν τα haircuts στα collaterals των ελληνικών τραπεζών προειδοποίησε ο διοικητής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι. O κεντρικός τραπεζίτης ξεκαθάρισε ότι η ΕΚΤ θα εξακολουθήσει να στηρίζει τις ελληνικές τράπεζες μέσω του έκτακτου μηχανισμού ELA. «Μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί. Πρέπει να επιταχύνουμε» τόνισε ο διοικητής της ΕΚΤ, ο οποίος ζήτησε να ποσοτικοποιηθούν τα μέτρα και να γίνουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Την άποψη πως έχει καταγραφεί τους τελευταίους τρεις μήνες περιορισμένη πρόοδος στο ζήτημα της Ελλάδας, η οποία όμως δεν είναι επαρκής, εξέφρασε ο Πιέρ Μοσκοβισί, επίτροπος Οικονομίας της Ε.Ε. «Θα ήταν λάθος να σκεφτούμε ότι τίποτε δεν έχει γίνει. Ίσως είναι περιορισμένη η πρόοδος αλλά έχουμε προχωρήσει λίγο» τόνισε ο κ. Μοσκοβισί, υπογραμμίζοντας πάντως πως χρειάζεται μια συμφωνία-πακέτο. «Αλλά ακόμα δεν είμαστε σε αυτό το σημείο. Η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, ώστε να τηρήσει ένα μέρος των δεσμεύσεών της απέναντι στους εταίρους της» τόνισε ο κ. Μοσκοβισί. Όπως είπε, το μήνυμα της Ε.Ε. προς την Ελλάδα είναι ξεκάθαρο. «Πρέπει να επιταχύνουμε από σήμερα. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Πρέπει να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειές μας από αυτό το σαββατοκύριακο» τόνισε ο κ Μοσκοβισί, ο οποίος αφού ανέφερε πως ένα κομμάτι της ευθύνης βρίσκεται στα χέρια της Ελλάδας, επεσήμανε πως «ο χρόνος τρέχει πρέπει να ανεβάσουμε στροφές». «Κατανοώ ότι υπάρχουν θετικά βήματα. Αλλά υπάρχουν διαφορές που πρέπει να γεφυρωθούν» ανέφερε ο αξιωματούχος της Ευρωζώνης. Μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις έκανε λόγο για περιορισμένη πρόοδο και ζήτησε να επιταχυνθεί η διαπραγμάτευση. Αρνητικό ήταν το κλίμα για τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών κατά τη διάρκεια του Eurogroup, σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα, καθώς δέχθηκε έντονη κριτική από τους Ευρωπαίους ομολόγους του, εν μέσω έντονης απογοήτευσης για την άρνησή του να προχωρήσει σε μέτρα για τη βελτίωση της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας και την απελευθέρωση της οικονομικής βοήθειας. Όπως επισημαίνεται σε σχετικό δημοσίευμα του Bloomberg, το οποίο επικαλείται πηγές κοντά στις συνομιλίες, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης χαρακτήρισαν ανεύθυνους τους χειρισμούς Βαρουφάκη και τον κατηγόρησαν ότι χρονοτριβεί, ενώ τον χαρακτήρισαν τζογαδόρο, αλλά και ερασιτέχνη.

18 Ηεπιμονή του κορυφαίου Ρώσου παράγοντα στα συνεχή ταξίδια στην Αθήνα μαρτυρά από μόνη της την επιμονή της Μόσχας στο να έχει εταίρο την Αθήνα στο σκληρό ενεργειακό πόκερ. Είναι όμως κι άλλα δείγματα των καλών οιωνών. Μόλις μερικές ώρες μετά τη συνάντηση, ο ευρισκόμενος στις ΗΠΑ επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, Νίκος Κοτζιάς, δήλωνε με ικανοποίηση ότι οι Αμερικανοί εκδήλωσαν την πρόθεσή τους να μπουν κι αυτοί στο μεγάλο ενεργειακό πάρτι της γειτονιάς μας, και αυτό εξελήφθη από την ελληνική κυβέρνηση ως πολύ καλό νέο. Όπως όμως συμβαίνει αρκετές φορές, τα καλά νέα διανθίζονται με πολλά «αν» και ο Διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες οι οποίες στην περίπτωσή μας έχουν απολύτως πρωταγωνιστικό ρόλο στις παραπέρα εξελίξεις. Αυτό συμβαίνει διότι, αφενός, έχουν κι άλλοι λόγο στην πραγμάτωση των φιλόδοξων ελληνορωσικών σχεδίων, αφετέρου στο μικροσκόπιο των εταίρων μας βρίσκονται και άλλα πεδία πολιτικών επιλογών που δεν συνδέονται απαραίτητα με την ενεργειακή διπλωματία. Πρώτα από όλα, τα οφέλη που προκύπτουν για την Ελλάδα και τα οποία περιέγραψε ο Αλεξέι Μίλερ κατά τη διάρκεια της συνάντησης: «Θα διοχετεύει 47 δισ. κ.μ. αέριο προς την Ευρώπη, ενώ η Ελλάδα θα έχει πολλαπλά οφέλη από αυτόν». Στην Ε.Ε. παρέπεμψε ο κ. Μίλερ και για το θέμα της προκαταβολής των 5 δισ., τα οποία, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, συνέδεσε με την κατασκευή του αγωγού. «Αυτό είναι απόφαση της Ε.Ε. Εμείς θα τηρήσουμε το ευρωπαϊκό δίκαιο» δήλωσε και συμπλήρωσε ότι «αναμφίβολα τέτοιος όγκος μεταφοράς θα δώσει τις δυνατότητες για την Ελλάδα να πάρει εμπορική πίστωση για υλοποίηση άλλων σχεδίων» θα ισχύσουν μόνον αν όλη αυτή η διαδικασία «περάσει» από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Κομισιόν. Σε τούτο το σημείο πρέπει να επισημανθεί πως έμπειροι και έγκυροι διπλωματικοί κύκλοι εκτιμούν ότι οι «φίλοι» μας οι Γερμανοί θα επιχειρήσουν να μπλοκάρουν την όποια οικονομική ή διπλωματική αυτονόμηση έστω και αν αυτή είναι «μερική» της Αθήνας. Ο Αλεξέι Μίλερ, πάντως, είχε εγκαίρως στείλει το μήνυμά του και προς την υπόλοιπη Ε.Ε. Λίγες ημέρες πριν ταξιδέψει αιφνιδίως στην Αθήνα, προειδοποίησε τους Ευρωπαίους ότι ο αγωγός Turkish Stream είναι η μοναδική διαδρομή για τη μεταφορά των 63 δισ. κ.μ. αερίου που διακινούνται σήμερα μέσω Ουκρανίας. «Άλλες επιλογές δεν υπάρχουν. Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας έχουν ενημερωθεί, και τώρα είναι αποστολή τους να δημιουργήσουν τις απαραίτητες υποδομές από τα σύνορα της Τουρκίας και της Ελλάδας» είχε δηλώσει, ενώ επισήμανε ότι, διαφορετικά, οι όγκοι φυσικού αερίου μπορούν να βρεθούν σε άλλες αγορές. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως η Ελλάδα μπορεί να στρογγυλοκαθίσει από τώρα στα ρωσικά δισ., ούτε πως αυτά απογειώθηκαν ήδη και εμείς απλώς περιμένουμε στην αίθουσα αναμονής του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος». Σύμφωνα με πηγές με τις οποίες συνομίλησε η «Α», η πληροφορία που διέρρευσε πως η Μόσχα έχει πρόθεση να προκαταβάλει στην Αθήνα 3 ως 5 δισ. από τα μελλοντικά ωφελήματα του αγωγού ισχύει. Ή μάλλον θα ίσχυε με την έννοια ότι η Ρωσία έχει τη διάθεση να

19 17 κάνει κάτι τέτοιο, εφόσον όμως προηγουμένως πέσουν οι πρώτες υπογραφές και ξεπεραστούν οι γραφειοκρατικές δυσκολίες που προκύπτουν από την Ευρώπη. Αλλά κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει ακόμη, κι αυτό προκύπτει από τις δημόσιες δηλώσεις όλων όσοι μετείχαν στη σημαντική αλλά πάντως θεμελιώδη και προπαρασκευαστική συνάντηση. «Δεν υπογράψαμε τίποτα σήμερα. Οι συζητήσεις βρίσκονται σε καλό σημείο, συνεχίζονται και ελπίζουμε σύντομα να ολοκληρωθούν με έναν επιτυχή τρόπο και με μεγάλο όφελος για τη χώρα μας και την ελληνική οικονομία» δήλωσε ο κ. Λαφαζάνης μετά το πέρας της συνάντησης με τον κ. Τσίπρα και τον ισχυρό άνδρα του ρωσικού κολοσσού. Τόνισε με ικανοποίηση τη στήριξη της Ελλάδας στον αγωγό και εξέφρασε την εκτίμηση ότι το έργο θα έχει και τη στήριξη της Ε.Ε. «Δεν μπορεί να υπάρχει αντίρρηση από την ευρωπαϊκή πλευρά. Άλλωστε, γνωρίζετε ότι από την Ελλάδα έχει σχεδιαστεί και θα περάσει ο TAP, αγωγός που ξεκινάει από το Αζερμπαϊτζάν και θα φτάσει στην Ιταλία. Δεν δικαιολογείται, λοιπόν, η Ε.Ε. να δέχεται και να δίνει άδεια στον ΤAP και να μη δώσει σε έναν αγωγό που θα ξεκινάει από τα ελληνοτουρκικά σύνορα και θα φτάσει στα σύνορα με τη FYROM, o οποίος θα είναι στη βάση του κοινοτικού θεσμικού πλαισίου» συμπλήρωσε. Εδώ όμως αρχίζει να ανακατεύεται ξανά όπως γίνεται αρκετά συχνά τα μεταπολεμικά χρόνια στην ευρύτερη περιοχή μας η τράπουλα των σφαιρών επιρροής. Σε αυτό το πλαίσιο όλοι οι εμπλεκόμενοι παίκτες έχουν και ένα «πάτημα» που αναφύεται ως πρόβλημα στο όλο project. Κι αυτή η πραγματικότητα δεν έχει να κάνει μόνο με τις εμμονές του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Η ιδεοληπτική εμμονή, για παράδειγμα, ενός κομματιού του ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να αποτελέσει ένα ακόμη εμπόδιο, έστω και ως πρόφαση, στην πραγμάτωση του ρωσικού ονείρου για την Αθήνα. Δεδομένου ότι η Ουάσινγκτον δεν θα έβλεπε με καθόλου καλό μάτι τη μετατροπή του δόγματος «Ανήκομεν εις την Δύσιν» σε ένα βαλς των χαμένων ονείρων με τη Μόσχα, παρακολουθεί σχεδόν μικροσκοπικά κάθε κίνηση η επιλογή της Αθήνας. Αυτό που χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως φωτογραφική διάταξη που αφορούσε στον αρχιτρομοκράτη Σάββα Ξηρό σήκωσε ανέμους και θύελλες αντίδρασης από τη διπλωματία των ΗΠΑ. Και από τον τόνο των αντιδράσεων γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι και η αρχική διάθεση του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Πάνου Καμμένου, να κατευνάσει τους υπερατλαντικούς συμμάχους μας δεν είχε άμεσα τουλάχιστον αποτελέσματα. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Πάνος Καμμένος, σκληραίνοντας κατά τι τη στάση του, έδωσε τη δική του απάντηση στις αντιδράσεις των ΗΠΑ για το νομοσχέδιο της κυβέρνησης σχετικά με τις φυλακές τύπου Γ που προβλέπει την αποφυλάκιση κρατουμένων με αναπηρία. Η δήλωση του κυβερνητικού εταίρου ερμηνεύτηκε από κάποιους και ως λήψη αποστάσεων από την πρωτοβουλία της κυβέρνησης, η οποία πάντως είχε μηνύματα και προς το εσωτερικό και προς το εξωτερικό. «Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες είχαν θέσει ως προϋπόθεση για την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου την τοποθέτηση Ξηρού σε ηλεκτρονική παρακολούθηση στο νοσοκομείο ή στο σπίτι» ανέφερε χαρακτηριστικά. «Αυτό αποτελεί μια προϋπόθεση που για να εφαρμοστεί χρειάζεται να γίνουν οι αντίστοιχες νομοθετικές ρυθμίσεις και για τις προδιαγραφές που θα έχουν αυτά τα βραχιολάκια, συνεπώς δεν είναι κάτι που θα γίνει άμεσα» δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, προσθέτοντας: «Κακώς υπάρχει αυτή η ανησυχία από την πλευρά των ΗΠΑ αλλά και εσωτερικές αντιδράσεις που κυρίως έχουν να κάνουν με μικροπολιτικά συμφέροντα. Κανείς δεν θέλει να αφήσει ελεύθερο έναν τρομοκράτη, αλλά θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι εκτός της συγκεκριμένης περίπτωσης υπάρχουν και άνθρωποι 80 ετών που βρίσκονται σε αδυναμία πλέον να είναι κρατούμενοι». Ο κ. Καμμένος σχολίασε εξάλλου και τη δήλωση του Αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα: «Οι ΗΠΑ πρόσφατα αποφυλάκισαν από το Γκουαντάναμο πολλούς ηγέτες ακραίων οργανώσεων που είχαν σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους για λόγους ανθρωπιστικούς, και θα πρέπει να είναι απόλυτα σαφές ότι δεν πρόκειται για μια ενέργεια που έχει να κάνει με τον Σάββα Ξηρό, αλλά μια ενέργεια η οποία έχει να κάνει με την οργάνωση των φυλακών» είπε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας και πρόσθεσε: «Είναι ξεκάθαρα τα πράγματα ότι στις φυλακές υπάρχει ένα κακό κύκλωμα. Υπάρχουν κυκλώματα που λειτουργούν και τα οποία δεν εξασφαλίζουν τη δικαιοσύνη μέσα στις φυλακές, υπάρχουν πληροφορίες ότι κάποιοι βρίσκονται τη νύχτα έξω, υπάρχουν άλλοι που δολοφονούν μέσα στις φυλακές, δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό το πράγμα. Η ηλεκτρονική παρακολούθηση εφαρμόζεται σε όλον τον κόσμο και δεν είναι κάτι που θα αντιμετωπίσουμε άμεσα. Δεν έχει να κάνει με το ότι θα κωλυσιεργήσουμε, αλλά για να γίνουν οι διαδικασίες αυτές θέλει πάρα πολύ χρόνο και πρέπει να υπάρχουν οι προδιαγραφές που θα ικανοποιούν και τα διεθνή στάνταρ». Για κάποιους διπλωματικούς αναλυτές η αντίδραση των ΗΠΑ για το θέμα χαρακτηρίστηκε από υψηλούς τόνους και δεν ήταν καθόλου τυχαίο πως αυτοί οι υψηλοί τόνοι συνέπεσαν με τις συνομιλίες του Αλεξέι Μίλερ στην Αθήνα. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο χαρακτηρίζουν «βιαστική κίνηση» την κατάθεση του εν λόγω νομοσχεδίου στη Βουλή στην παρούσα φάση. «Το οριακό σημείο στο οποίο βρίσκεται η Ελλάδα τούτη την ώρα δεν επιτρέπει το άνοιγμα πολλών μετώπων στα οποία δεν μπορεί να αντεπεξέλθει» έλεγαν χαρακτηριστικά μιλώντας στην «Α» έγκυροι διπλωματικοί αναλυτές. Κυβερνητικοί κύκλοι, πάντως, τονίζουν πως το ελληνορωσικό σχέδιο θα προχωρήσει ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες, καθώς συνιστά επωφελές βήμα τόσο για τη χώρα αυτή καθαυτή όσο και κρίσιμο για τον ρόλο της Ελλάδας στη διεθνή πραγματικότητα.

20 Ένα από τα μεγάλα εμπόδια στον δρόμο των διαπραγματεύσεων, αυτό των αποκρατικοποιήσεων, φαίνεται να ξεπερνιέται. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των τεχνοκρατών στο Παρίσι, όπου συνεδρίασε το Brussels Group, έγιναν σε καλύτερο κλίμα αυτή τη φορά και σημειώθηκε πρόοδος. Και οι δύο πλευρές επιδιώκουν συμφωνία, αλλά περισσότερο η ελληνική, αφού η Αθήνα χρειάζεται 3 δισ. μέχρι τα μέσα Μαΐου για πληρωμές μισθών, συντάξεων, δόσεων του ΔΝΤ και λοιπές υποχρεώσεις. Εκτός από το ασφαλιστικό και τα εργασιακά, όπου οι δύο πλευρές έχουν κάποια σημάδια σύγκλισης αλλά και σοβαρές διαφωνίες, οι δανειστές ζητούν να προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις εδώ και τώρα. Ενώ, με μια ενδιάμεση συμφωνία στο Eurogroup και την τελική λύση μέχρι τέλος Ιουνίου, η χρηματοδότηση των δανειστών θα φέρει στην κυβέρνηση έσοδα ύψους 32 δισ. ευρώ από τα προηγούμενα μνημόνια μέσω ΔΝΤ, ΤΧΣ και δόσεων που εκκρεμούν. Μπορεί η κυβέρνηση Τσίπρα να μη θέλει να εκποιήσει κι άλλη κρατική περιουσία, αλλά έχει δεσμευθεί εξαρχής ότι θα προχωρήσει στις ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ήδη ξεκινήσει. Ειδικότερα, στην πρόσφατη συνεδρίαση του Brussels Group η Αθήνα φαινόταν διαθέσιμη να προχωρήσει στις αποκρατικοποιήσεις, αλλά υπάρχουν ακόμη δύο σημάδια τριβής με τους εταίρους: ο τρόπος διεξαγωγής και η διοχέτευση των κερδών. Η κυβέρνηση συμφώνησε με τους εταίρους να προχωρήσουν οι αποκρατικοποιήσεις, προτείνοντας όμως να μην υπάρχει αποκλειστική διαμόρφωση του αντιτίμου από τους επενδυτές, αλλά καθορισμός της ελάχιστης τιμής από το Δημόσιο, το οποίο θα ζητάει και συγκεκριμένες επενδύσεις, καθώς και τήρηση χρονοδιαγραμμάτων ανάλογα με την ανάπτυξη. Επίσης, πέραν της συμφωνίας για κρατική συμμετοχή σε ό,τι αφορά τις αποκρατικοποιήσεις, υπάρχει διαφωνία ως προς το πού θα διοχετευθούν τα κέρδη από αυτές. Οι εταίροι ζητούν να πηγαίνουν στην εξυπηρέτηση του χρέους, ενώ το κυβερνητικό επιτελείο επιθυμεί να αξιοποιούνται στην ανάπτυξη, και πιο συγκεκριμένα τα μισά από τα έσοδα να κατευθύνονται στην ενίσχυση της κοινωνικής ασφάλισης. Με τρεις ταχύτητες θα προχωρήσει η κυβέρνηση στις αποκρατικοποιήσεις. Το Μέγαρο Μαξίμου φαίνεται να επιθυμεί να παραμείνουν σε ισχύ οι υφιστάμενες συμβάσεις, να συνεχιστούν οι διαδικασίες αποκρατικοποίησης που έχουν ξεκινήσει και υπάρχουν ανάδοχοι, αλλά και να επανεξεταστούν όσες βρίσκονται στο στάδιο του διαγωνισμού. Αυτά προκύπτουν από την Ανατροπή στη συμφωνία για τον Αστέρα Βουλιαγμένης φαίνεται να φέρνει η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για απόρριψη της επένδυσης ύψους 800 εκατ. ευρώ λόγω μεταβολής του χαρακτήρα της χωροθέτησης της συγκεκριμένης περιοχής από το σχέδιο χωρικής ανάπτυξης της περιοχής (ΕΣΧΑΔΑ) που υποβλήθηκε. Ωστόσο, η βαρύτητα που έχουν δώσει οι δανειστές και η διεθνής επενδυτική κοινότητα για το συγκεκριμένο πρότζεκτ, σε σχέση και τη συγκυρία, που αναζητούνται επιτακτικά νέες πηγές εσόδων, μάλλον κάνει το Μαξίμου να επανεξετάζει την πρόταση, φοβούμενο ότι μετά την απόφαση του Συμβουλίου το τίμημα που είχε συμφωνηθεί με το αραβο-τουρκικό σχήμα θα είναι πολύ χαμηλότερο. Αν και αρκετοί προεξοφλούν το ναυάγιο του διαγωνισμού, καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν ότι η πρόταση είναι σε ισχύ, και μάλιστα ότι οι διαπραγματεύσεις με την Εθνική και το ΤΑΙΠΕΔ θα συνεχιστούν προκειμένου να καταρτιστεί διορθωτικό EΣXAΔA με διάσωση των περισσοτέρων εκ των πολυτελών κατοικιών, το προσεχές διάστημα. Και επίσης, αν δεν υπάρξουν αλλαγές εκ μέρους της ελληνικής πλευράς που θα αποφέρουν μείωση της απόδοσης της επένδυσης, το σχήμα με τη συμμετοχή αραβικών κρατικών κεφαλαίων και της τουρκικής Dogus δεν προτίθεται να ρίξει την τιμή. Αλλά, ακόμη κι αν το ΣτE επιμείνει στο κόψιμο της ζώνης κατοικίας, φαίνεται να επιθυμούν να κρατήσουν τον Αστέρα, αφού ήδη η Jermyn Street έχει συγκεντρώσει περίπου τα μισά ίδια κεφάλαια για το επενδυτικό σχέδιο, που περιλαμβάνει, πέραν των πολυτελών τουριστικών κατοικιών, αναβάθμιση των ξενοδοχείων «West Inn» και «Arion», καθώς και διπλασιασμό της δυναμικότητας της μαρίνας Βουλιαγμένης. τελευταία σχετική σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό και τη συμμετοχή των Γ. Δραγασάκη, Γ. Σταθάκη και Ν. Βαλαβάνη στο Μέγαρο Μαξίμου, αλλά και την πρόσφατη λίστα μεταρρυθμίσεων του υπουργού Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκη. Μάλιστα ο υπουργός, στην τελευταία ομιλία του στο Brookings Institute στην Ουάσινγκτον, επανέλαβε τη δέσμευση της κυβέρνησης για την υλοποίηση των αποκρατικοποιήσεων, παραδεχόμενος το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται η απόφαση ιδιαίτερα για μια αριστερή κυβέρνηση, ενώ δήλωσε ότι αυτές θα προβλέπουν ελάχιστες επενδύσεις από τους αγοραστές και εισφορές σε ασφαλιστικά ταμεία από τις μετοχές που θα διατηρήσει το κράτος στις αποκρατικοποιούμενες επιχειρήσεις. Έτσι, κανονικά φαίνεται πως θα προχωρήσουν οι διαγωνισμοί του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια, τον ΟΛΠ και το ιπποδρομιακό στοίχημα. Αντιθέτως, μάλλον παγώνουν η ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, της ROSCO και του ΟΛΘ, ενώ συζητήσεις γίνονται για το εάν θα προχωρήσουν οι διαγωνισμοί για το Ελληνικό, τον Αστέρα Βουλιαγμένης και για τα ακίνητα στην περιοχή Αφάντου στη Ρόδο. Η μόνη αποκρατικοποίηση που έχει προχωρήσει εντός χρονοδιαγράμματος έως σήμερα είναι η συμφωνία για το ιπποδρομιακό στοίχημα, με πώλησή του στον περσινό πλειοδότη του διαγωνισμού, στην ΟΠΑΠ Investments Ltd. Ο οργανισμός έχει μεγάλο ύψος χρέους και αστικών διεκδικήσεων, και βασικό μέλημα τόσο της κυβέρνησης όσο και του ΤΑΙΠΕΔ από την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης είναι οι υποχρεώσεις του ΟΔΙΕ προς την Intralot, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με το καταστατικό του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου, που ορίζει ότι όλα του τα έσοδα οδεύουν στην προεξόφληση του χρέους της χώρας. Με την υπογραφή της σύμβασης έρχονται στο Ελληνικό Δημόσιο 40,5 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο τίμημα που είχε προσφέρει η εταιρεία, ενώ δεν υπήρξαν αλλαγές στη σύμβαση εικοσαετούς παραχώρησης για τη χορήγηση του