ΣΧΟΛΗ : ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ : ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ : Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΤΑ Α ΒΑΘΜΟΥ

Transcript

1 ΣΧΟΛΗ : ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ : ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ : Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΤΑ Α ΒΑΘΜΟΥ Πτυχιακή Εργασία του Ιωαννίδη Γεωργίου Επιβλέπουσα : Στ. Ευθυμιάδου ΣΕΡΡΕΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009

2 Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΤΑ Α ΒΑΘΜΟΥ

3 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εργασία αυτή αποτελεί μία προσπάθεια ανάλυσης της νομοθεσίας που αφορά τα έργα, τις προμήθειες, τις υπηρεσίες (εργασίες) αλλά και τον προϋπολογισμό των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α βαθμού, δηλαδή των δήμων και κοινοτήτων. Μελετώντας αρκετά εγχειρίδια που συγκεντρώνουν και αναλύουν την πληθώρα των σχετικών νομοθετικών κειμένων αλλά και όλων των μετέπειτα τροποποιήσεων τους, προσπάθησα να περιγράψω περιληπτικά και κατανοητά τα ανωτέρω θέματα. Για τους συμφοιτητές μου που θα ήθελαν να εργαστούν ως υπάλληλοι των ΟΤΑ α βαθμού θεωρώ ότι η εργασία αυτή θα αποτελέσει γι αυτούς μία πρώτη γεύση του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν οι δήμοι και οι κοινότητες. Επιπλέον αισθάνομαι την υποχρέωση να ευχαριστήσω την καθηγήτριά μου κ.στέλλα Ευθυμιάδου για τη δυνατότητα που μου έδωσε να ασχοληθώ με το συγκεκριμένο θέμα μιας και θα μου φανεί πολύ χρήσιμο στην περαιτέρω εξέλιξή μου, ώστε να μπορέσω να ανταπεξέλθω καλύτερα στις ανάγκες της υπηρεσίας μου και στις απαιτήσεις των καθηκόντων που θα μου ανατεθούν. Γιώργος Β. Ιωαννίδης Σέρρες Οκτώβριος 2009

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος...2 Περιεχόμενα 3 Εισαγωγή.7 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ «ΠΕΡΙ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ» I. Γενική έννοια δημοσίων προμηθειών 10 Ορισμός...10 Κατηγορίες συμβάσεων που νοούνται ως «συμβάσεις προμηθειών»..10 II. Εφαρμοστέα νομοθεσία υλοποίησης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών.12 III. Πεδίο εφαρμογής..14 IV. Διάκριση των προμηθειών της Τοπικής Αυτ/σης ανάλογα με το νομικό καθεστώς που τις διέπει 15 V. Διαδικασία εκτέλεσης δημοσίων προμηθειών 19 Ένταξη στο Ε.Π.Π. 20 Κατάρτιση και έγκριση Τ.Π...24 Ανάθεση της προμήθειας Τρόποι ανάθεσης Είδη διαγωνισμών.27 Ανοικτός διαγωνισμός.27 Κλειστός διαγωνισμός.28 Πρόχειρος διαγωνισμός..29 Διαδικασία με διαπραγμάτευση.29 Δημοσίευση διαγωνισμών 31 Περιεχόμενο διακήρυξης..33 Δικαιούμενοι συμμετοχής.33 Προθεσμία υποβολής προσφορών 35 Διαδικασία υποβολής προσφορών 36 Κριτήρια ανάθεσης των προμηθειών.37 3

5 Τρόποι αξιολόγησης 38 Κρίση αποτελεσμάτων διαγωνισμών 40 Σύναψη σύμβασης. 41 Παράδοση παραλαβή..42 Πληρωμή...42 Ασυνέπεια προμηθευτή Κυρώσεις.43 Ειδικά θέματα...44 Ενστάσεις ένδικα μέσα..44 Εμπλεκόμενα όργανα επιτροπές.47 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ «ΠΕΡΙ ΕΡΓΩΝ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ» Α) Εισαγωγή..50 I. Γενική έννοια δημοσίων έργων.50 Ορισμός...50 II. Επιδιωκόμενοι στόχοι του νόμου..50 III. Εφαρμοστέα νομοθεσία..51 IV. Πεδίο εφαρμογής.52 Β) Εκτέλεση έργων.53 I. Διαδικασία εκτέλεσης έργων.53 II. Φορείς και επιχειρήσεις εκτέλεσης των έργων..54 III. Τρόποι εκτέλεσης των έργων 55 Με δημοπρασία.55 Με απ ευθείας ανάθεση ή διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλούμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων...56 Με αυτεπιστασία...57 IV. Περιεχόμενο διακήρυξης δημοπρασιών.59 Ανοικτή δημοπρασία 59 Δημοπρασία με προεπιλογή..60 4

6 Δημοπρασία με πρόχειρο διαγωνισμό 61 V. Κανόνες δημοσιότητας των διαγωνισμών 62 VI. Συστήματα υποβολής προσφορών...63 Σύστημα με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης..63 Σύστημα με συμπλήρωση τιμολογίου και έλεγχο ομαλότητας 65 Σύστημα με ελεύθερη συμπλήρωση τιμολογίου 65 Σύστημα προσφοράς που περιλαμβάνει μελέτη κατασκευή 65 Σύστημα με μειοδοσία στο ποσοστό οφέλους απολογιστικών εργασιών..66 Σύστημα προσφοράς για την αξιοποίηση ακινήτων με αντιπαροχή..66 Σύστημα προσφοράς που περιλαμβάνει άλλα ανταλλάγματα 67 VII. Εναλλακτικές προσφορές...68 VIII. Διαδικασία κατάθεσης - εξέτασης προσφορών και Επιτροπές διαγωνισμού 68 IX. Έγκριση αποτελέσματος της δημοπρασίας.72 X. Υπογραφή σύμβασης..74 XI. Ορισμός επιβλέποντος 76 XII. Παραλαβή του έργου...77 Προσωρινή παραλαβή.77 Οριστική παραλαβή...79 Διοικητική παραλαβή για χρήση..80 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ «ΠΕΡΙ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ» I. Ορισμός.82 II. Εφαρμοστέα νομοθεσία υλοποίησης δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών (εργασιών) που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του Ν.3316/05 Πεδίο Εφαρμογής 83 III. Ειδικότερες διατάξεις 84 IV. Τρόποι εκτέλεσης εργασιών

7 Τακτικός διαγωνισμός 85 Δημοσίευση διαγωνισμού.86 Περιεχόμενο διακήρυξης...87 Προθεσμίες υποβολής προσφορών 88 Συστήματα υποβολής προσφορών.88 Διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης προσφορών 89 Κρίση αποτελεσμάτων διαγωνισμών..90 Σύναψη σύμβασης.91 Παραλαβή εργασιών..92 Ασυνέπεια αναδόχου.93 Πρόχειρος διαγωνισμός 93 Απευθείας ανάθεση από τη δημαρχιακή επιτροπή.94 ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ «Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ Ο.Τ.Α» I.Ορισμός.96 II.Κατάρτιση -ψήφιση - δημοσίευση προϋπολογισμού 97 III.Οικονομικό έτος..100 IV.Διάρκεια της ισχύος του προϋπολογισμού.100 V.Έλεγχος προϋπολογισμού 102 VI.Αναμόρφωση Προϋπολογισμού..104 VII. Ο τύπος του Προϋπολογισμού VIII.Δομή του Προϋπολογισμού σύμφωνα με την Κ.Υ.Α 7028/ Επίλογος 117 Παράρτημα Παράρτημα Βιβλιογραφία.173 6

8 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σύμφωνα με το άρθρο 102 του Συντάγματος της Ελλάδας, η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), των οποίων πρώτη βαθμίδα αποτελούν οι Δήμοι και οι Κοινότητες. Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν διοικητική αυτοτέλεια και οι αρχές τους εκλέγονται με καθολική και μυστική ψηφοφορία. Ο Δήμος διοικείται από το δημοτικό συμβούλιο, τη δημαρχιακή επιτροπή και το δήμαρχο ενώ η Κοινότητα διοικείται από το κοινοτικό συμβούλιο και τον πρόεδρο. Οι Δήμοι και οι Κοινότητες ασκούν, σε τοπικό επίπεδο, κρατικού χαρακτήρα αρμοδιότητες που αφορούν, κυρίως, τους τομείς: α) Ανάπτυξης, β) Περιβάλλοντος, γ) Ποιότητας Ζωής και Εύρυθμης Λειτουργίας των Πόλεων και των Οικισμών, δ) Απασχόλησης, ε) Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης, στ) Παιδείας, πολιτισμού και αθλητισμού και ζ) Πολιτικής Προστασίας. Το Κράτος ασκεί στους ΟΤΑ εποπτεία τέτοια ώστε να μην εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους και μεριμνά ώστε να εξασφαλίζονται οι αναγκαίοι πόροι για την εκπλήρωση της αποστολής τους. Σύμφωνα με τα άρθρα 148 & 149 του Ν.3463/2006 (Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων) ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας 1 ασκεί εποπτεία στους Δήμους και στις Κοινότητες που συνίσταται, αποκλειστικά, σε έλεγχο νομιμότητας των αποφάσεών τους, οι οποίες είναι εκτελεστές αφότου εκδοθούν. Στο Νομό Σερρών, ο οποίος ανήκει διοικητικά στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, υπάρχουν 22 Δήμοι (Αλιστράτης, Αμφίπολης, Αχινού, Βισαλτίας, Εμμ.Παππά, Ηράκλειας, Κερκίνης, Καπετάν Μητρουσίου, Κορμίστας, Λευκώνα, Νέας Ζίχνης, Νιγρίτας, Πετριτσίου, Πρώτης, Ροδολίβους, Σερρών, Σιδηροκάστρου, Σκοτούσσης, Σκουτάρεως, Στρυμόνα, Στρυμονικού, Τραγίλου) και 5 Κοινότητες (Αγγίστρου, Άνω Βροντούς, Αχλαδοχωρίου, Ορεινής, Προμαχώνα). Η εργασία διαρθρώνεται σε τέσσερα μέρη: 1 Βλέπε ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 : Εποπτεία των πράξεων των συλλογικών και μονομελών οργάνων των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ 7

9 - Στο πρώτο μέρος περιγράφεται η έννοια των δημοσίων προμηθειών. Συγκεκριμένα το πρώτο μέρος αποτελείται από τα εξής κεφάλαια: I. Γενική έννοια δημοσίων προμηθειών II. Εφαρμοστέα νομοθεσία υλοποίησης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών III. Πεδίο εφαρμογής IV. Διάκριση των προμηθειών της Τοπικής Αυτ/σης ανάλογα με το νομικό καθεστώς που τις διέπει V. Διαδικασία εκτέλεσης δημοσίων προμηθειών - Στο δεύτερο μέρος αναλύεται η έννοια των δημοσίων έργων. Τα κεφάλαια που το διαρθώνουν είναι: Α) Εισαγωγή I. Γενική έννοια δημοσίων έργων II. Επιδιωκόμενοι στόχοι του νόμου III. Εφαρμοστέα νομοθεσία IV. Πεδίο εφαρμογής Β) Εκτέλεση έργων I. Διαδικασία εκτέλεσης έργων II. Φορείς και επιχειρήσεις εκτέλεσης των έργων III. Τρόποι εκτέλεσης των έργων IV. Περιεχόμενο διακήρυξης δημοπρασιών V. Κανόνες δημοσιότητας των διαγωνισμών VI. Συστήματα υποβολής προσφορών VII. Εναλλακτικές προσφορές VIII. Διαδικασία κατάθεσης-εξέτασης προσφορών και Επιτροπές διαγωνισμού IX. Έγκριση αποτελέσματος της δημοπρασίας X. Υπογραφή σύμβασης XI. Παραλαβή του έργου XII. Ορισμός επιβλέποντος - Στο τρίτο μέρος αναπτύσσεται η έννοια των υπηρεσιών (εργασιών) στους ΟΤΑ α βαθμού και αποτελείται από τα εξής κεφάλαια: I. Ορισμός 8

10 II. Εφαρμοστέα νομοθεσία υλοποίησης δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών (εργασιών) που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του Ν.3316/05 Πεδίο Εφαρμογής III. Τρόποι εκτέλεσης εργασιών IV. Ειδικότερες διατάξεις Τέλος στο τέταρτο και τελευταίο μέρος αυτής περιγράφονται γενικές αλλά βασικές έννοιες για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των ΟΤΑ. Αποτελείται από τα εξής κεφάλαια : I.Ορισμός II.Κατάρτιση -ψήφιση - δημοσίευση προϋπολογισμού III.Οικονομικό έτος IV.Διάρκεια της ισχύος του προϋπολογισμού V.Έλεγχος προϋπολογισμού VI.Αναμόρφωση Προϋπολογισμού VII. Ο τύπος του Προϋπολογισμού VIII.Δομή του Προϋπολογισμού σύμφωνα με τη Κ.Υ.Α 7028/04 9

11 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ «ΠΕΡΙ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ» I. Γενική έννοια δημοσίων προμηθειών ΟΡΙΣΜΟΣ Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν. 2286/95 «Προμήθεια του δημόσιου τομέα είναι η σύμβαση από επαχθή αιτία και έχει ως αντικείμενο την αγορά, την χρηματοδοτική μίσθωση & τη μίσθωση αγαθών μεταξύ των αναθετουσών αρχών (ή φορέων) και των προμηθευτών». Θεωρούνται προμήθειες του δημόσιου τομέα και οι συμβάσεις ανάθεσης εκτέλεσης εργασιών,εγκατάστασης, συντήρησης, μεταφοράς ή και άλλων εργασιών που σχετίζονται με την προμήθεια των αγαθών, εφόσον όμως η αξία τους υπερβαίνει την αντίστοιχη των εργασιών. Σχεδόν ταυτόσημος είναι και ο ορισμός που περιέχεται στη παρ. 2α & γ του άρθρου 1 της Οδηγίας 2004/18 του ΕΚ «περί διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών». Συμβάσεις προμηθειών του Δημοσίου είναι συμβάσεις εξ επαχθούς αιτίας οι οποίες συνάπτονται γραπτώς μεταξύ ενός ή περισσοτέρων οικονομικών φορέων και μιας ή περισσοτέρων αναθετουσών αρχών και έχουν ως αντικείμενο : Την αγορά, τη μίσθωση, τη χρηματοδοτική μίσθωση, ή τη μίσθωση πώληση με ή χωρίς δικαίωμα αγοράς προϊόντων. Δημόσια σύμβαση η οποία έχει ως αντικείμενο την προμήθεια προϊόντων και καλύπτει παρεμπιπτόντως εργασίες τοποθέτησης και εγκατάστασης θεωρείται ως δημόσια σύμβαση προμηθειών. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ Όπως προκύπτει από τις ανωτέρω διατάξεις με τον όρο «Συμβάσεις προμηθειών του Δημοσίου» για την εφαρμογή του Ν. 2286/95 και της Οδηγίας 2004/18 του ΕΚ, νοούνται: 10

12 Α) Η σύμβαση της πώλησης του άρθρου 513 του Α.Κ ( ΠΔ 456/84 ) για την απόκτηση ( προμήθεια ) από τους φορείς του δημοσίου τομέα κινητών πραγμάτων, αναλωσίμων ή μη, που προορίζονται, είτε αυτουσίως είτε κατόπιν επεξεργασίας, να χρησιμεύσουν για την αντιμετώπιση των αναγκών τους και την εκπλήρωση των επιδιωκομένων σκοπών τους.» ( ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΛ.ΣΥΝ 23/97 Τμήμα IV ). Β) Η σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης αγαθών με την οποία υποχρεούται ο εκμισθωτής να παραχωρεί έναντι μισθώματος τη χρήση πράγματος, κινητού ή ακινήτου ή και των δύο μαζί, που προορίζεται αποκλειστικά για επαγγελματική χρήση του αντισυμβαλλόμενου, παρέχοντας στον αντισυμβαλλόμενό ( μισθωτή ) συγχρόνως το δικαίωμα είτε να αγοράσει το πράγμα είτε να ανανεώσει τη μίσθωση για ορισμένο χρόνο ( άρθρο 11 παρ. 1 Ν. 2367/95 ). Ως εκμισθωτές, συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης, μπορούν να συνάπτουν μόνο ανώνυμες εταιρίες που έχουν συσταθεί με αυτόν τον αποκλειστικό σκοπό, Για τη σύσταση των εταιριών αυτών απαιτείται και ειδική άδεια της Τράπεζας της Ελλάδος, που δημοσιεύεται στο οικείο τεύχος της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως. 'Ομοια άδεια απαιτείται επίσης: α) για τη μετατροπή υφιστάμενης ανώνυμης εταιρίας σε ανώνυμη εταιρία με αποκλειστικό σκοπό τη σύναψη συμβάσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης, και β) για την εγκατάσταση και λειτουργία στην Ελλάδα αλλοδαπών εταιριών χρηματοδοτικής μίσθωσης. Ως μισθωτές, συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης, μπορούν να συνάπτουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα και αποκτούν το αντικείμενο της χρηματοδοτικής μίσθωσης για τις επιχειρηματικές τους ανάγκες. Οι δημόσιοι οργανισμοί, ασφαλιστικοί φορείς και Ν.Π.Δ.Δ. δύνανται να συνάπτουν συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, που διέπουν την κατάρτιση αυτών των συμβάσεων. Εάν η χρηματοδοτική μίσθωση καταλήξει είτε σε απόκτηση είτε σε οριστική μεταβίβαση του κινητού ή ακινήτου περιουσιακού στοιχείου, ισχύουν οι 11

13 σχετικές με την εν λόγω απόκτηση ή μεταβίβαση διατάξεις ( άρθρο 8 Ν 2469/97 ). Οι Δήμοι, Κοινότητες, Σύνδεσμοι Ο.Τ.Α., Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου της αυτοδιοίκησης, μπορούν να συμβάλλονται στο πλαίσιο συμβάσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που έχουν ως αντικείμενο πράγματα κινητά ή ακίνητα, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις. Όταν αντικείμενο της χρηματοδοτικής μίσθωσης είναι κινητά πράγματα, τότε εφαρμόζονται οι διατάξεις περί προμήθειας αγαθών (άρθρο 253 Α ΠΔ 410/95 ). Γ) Η σύμβαση μίσθωσης κινητών πραγμάτων Τα άρθρο 574 του Αστικού Κώδικα ορίζει την έννοια της σύμβασης μίσθωσης ως σύμβαση μίσθωσης πράγματος, σύμφωνα με την οποία ο εκμισθωτής έχει υποχρέωση να παραχωρήσει στο μισθωτή τη χρήση του πράγματος για όσο χρόνο διαρκεί η σύμβαση και ο μισθωτής να καταβάλλει το συμφωνημένο μίσθωμα. Για τη μίσθωση κινητών πραγμάτων εκ μέρους των Ο.Τ.Α Α Βαθμού ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 199 παρ. 3 νέου Δ.Κ.Κ (Ν.3463/2006) και το Π.Δ 270/81 ( άρθρο 9). Δ) Οι συμβάσεις ανάθεσης εκτέλεσης εργασιών, εγκατάστασης, συντήρησης, μεταφοράς ή και άλλων εργασιών που σχετίζονται με την προμήθεια των αγαθών, εφόσον όμως η αξία τους υπερβαίνει την αντίστοιχη των εργασιών. ΙΙ. Εφαρμοστέα νομοθεσία υλοποίησης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών Ν. 2286/95 (ΦΕΚ Α' 19) : Προμήθειες του δημόσιου τομέα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων και τα εκτελεστικά του διατάγματα ήτοι : Π.Δ.394/96 (ΦΕΚ 266 Α' /96) : Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου (Κ.Π.Δ.) ΥΠ.ΕΣ (ΦΕΚ 185 Β' ) : "Ενιαίος κανονισμός προμηθειών Τοπικής Αυτοδιοίκησης" (Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α) 12

14 Ν.2741/99 ( ΦΕΚ 199 Α ) Με τη διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 8 καθιερώνεται η υποχρεωτική δημοσίευση της περίληψης των προκηρύξεων των διαγωνισμών (για εκτέλεση των συμβάσεων δημοσίων προμηθειών) στο Φ.Ε.Κ Ν. 3310/05 Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 8 Ν.2741/99 (όπως τροποποιήθηκε από την παρ. 27 του άρθρου 12 Ν. 3310/05 ) καθιερώνεται ο υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας πριν από τη σύναψη των συμβάσεων ( προσυμβατικός έλεγχος ) προμηθειών προϋπολογιζόμενης δαπάνης ποσού ευρώ Ν. 2328/95 ( ΦΕΚ 159 Α ) όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 11 Ν. 2372/96(ΦΕΚ 29 Α ) Ν. 2414/96 ( ΦΕΚ 135 Α ) άρθρο 14 σε συνδυασμό με το ΠΔ 82/96 «Ονομαστικοποίηση των μετοχών Ελληνικών Ανωνύμων Εταιρειών που μετέχουν στις διαδικασίες ανάληψης έργων ή προμηθειών του Δημοσίου ή των νομικών προσώπων του ευρύτερου δημόσιου τομέα» όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 3310/05( ΦΕΚ 30 Α ) και του άρθρου 8 του Ν. 3414/05( ΦΕΚ 279Α ) και Οδηγία 2004/18/ΕΚ/ Στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ/ όπως αυτή τροποποιήθηκε από τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2083/2005 της Επιτροπής της 19ης Δεκεμβρίου 2005 υπάγονται οι προμήθειες των οποίων η προϋπολογιζόμενη αξία είναι ίση ή μεγαλύτερη των ( χωρίς ΦΠΑ) σύμφωνα με το άρθρο 7 της Οδηγίας Για την εφαρμογή των διατάξεων της Οδηγίας στη σύναψη των Δημοσίων συμβάσεων για την εκτέλεση έργων, έχει εκδοθεί η αριθμ Π1/ 1105/ Εγκύκλιος του Υπουργείου Ανάπτυξης Π.Δ 370/95 (ΦΕΚ-199 Α') :«Προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας περί προμηθειών του Δημοσίου προς το Κοινοτικό Δίκαιο, όπως τροποποιήθηκε από το Π.Δ. 105/00 (ΦΕΚ 100 Α'/00) κατά το μέρος που δεν αντίκεινται στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ» 13

15 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΙΚΕΣ Π1/7445/2002 ΦΕΚ 112Β/ «Εξαίρεση προμηθειών από την ένταξη στο Ε.Π.Π» Π1 7446/2002 ΦΕΚ 112Β/ «Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 2 ( παρ 5,12,13,16 )του Ν. 2286/95 ήτοι«καθορισμός ετήσιας συνολικής δαπάνης των προμηθειών κατά κωδικό αριθμό είδους αυτών για τις οποίες η σύναψη των σχετικών συμβάσεων διενεργείται α)με πρόχειρο διαγωνισμό και β)με απευθείας ανάθεση ΚΥΑ 27319/02 ( ΦΕΚ 945 Β ) «Εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 13 του Ν. 2503/97» Σχετικές εγκύκλιοι και αποφάσεις Υπουργών Ανάπτυξης, Εσωτερικών και Οικονομικών περί Κατάρτισης και Εφαρμογής Ε.Π.Π (π.χ Π1/2260/05 Εφαρμογή Ε.Π.Π έτους 2005, Π1/7531/05 Κατάρτιση Ε.Π.Π έτους 2006 ) Παράλληλα με την ανωτέρω βασική νομοθεσία ισχύουν ειδικά για την εκτέλεση των εξαιρουμένων προμηθειών των Ο.Τ.Α πρώτου βαθμού από τις διατάξεις του Ν.2286/95 και οι διατάξεις του ΠΔ 28/80 και ΠΔ 410/95 ΙΙΙ. Πεδίο εφαρμογής Οι παραπάνω νόμοι εφαρμόζονται σε όλες τις προμήθειες που εκτελούνται από τους φορείς που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν 2286/95. Αναλυτικότερα: Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν.2286/95 στις διατάξεις του νόμου αυτού υπάγονται οι κάθε είδους προμήθειες αγαθών που ενεργούνται από : α) το Δημόσιο, β) τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, γ) τα Ν.Π.Δ.Δ. που αποτελούν οργανισμούς της καθ' ύλην αυτοδιοίκησης, δ) τις δημόσιες και παραχωρηθείσες επιχειρήσεις και οργανισμούς 14

16 ε) τις τράπεζες που ανήκουν στο νομικό πρόσωπο του Δημοσίου, είτε στο σύνολό τους είτε κατά πλειοψηφία, στ) τα κρατικά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, ζ) τις συνδεδεμένες επιχειρήσεις αυτών και η) τις ενώσεις που συγκροτούνται από έναν ή περισσότερους από τους παραπάνω φορείς. IV. Διάκριση των δημοσίων προμηθειών ανάλογα με το νομικό καθεστώς που τις διέπει Οι προμήθειες των Περιφερειών και των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων διακρίνονται σε δύο κατηγορίες ανάλογα με το νομικό καθεστώς που τις διέπει: Α) Σε προμήθειες που εκτελούνται κατά τις διατάξεις του Ν. 2286/95 και του Π.Δ 394/96 (Κανονισμός προμηθειών του Δημοσίου) Οι Περιφέρειες, ως μονάδες διοίκησης του Κράτους,σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 49 του Ν.2218/94 «Διοικητική διαίρεση του κράτους», για την εκτέλεση των προμηθειών τους εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 2286/95 ( επομένως και του ΠΔ 394/96) όπως ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 1 του νόμου αυτού. Οι προμήθειες των Ν.Α υπάγονται στο ως άνω καθεστώς σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 100 του ΠΔ 30/96 «Κώδικας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης" (Άρθρο 27 Ν. 2218/94) που ορίζει ότι : «Προμήθειες υλικών, αναλώσιμων ή μη, καθώς και αναθέσεις εκτέλεσης εργασιών, εγκατάστασης, συντήρησης, μεταφοράς, ως και άλλων εργασιών, που σχετίζονται με την προμήθεια υλικών, διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις για τις προμήθειες του Δημοσίου με ανάλογη εφαρμογή αυτών. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Εμπορίου, γίνονται οι αναγκαίες προσαρμογές των διατάξεων αυτών και ρυθμίζεται κάθε σχετική λεπτομέρεια». Ταυτόχρονα και σύμφωνα με την αριθμ. 238/1997 (αρ. 439/Φ.ερωτ. 15

17 16/ ) ατομικής γνωμοδότησης του Νομικού Συμβούλου του Υπουργείου Εσωτερικών : «Τόσο από την προμνημονευθείσα διάταξη του άρθρου 27 παρ. 3 του Ν. 2218/1994 ( ήδη 100 παρ. 3 Π.Δ./τος 30/1996), όσο και από την, επίσης, προδιαληφθείσα, του άρθρου 1 παρ. 1 περ. β' του Ν. 2286/1995, προκύπτει, ότι οι διενεργούμενες από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση προμήθειες αγαθών ή υλικών, διέπονται από τις διατάξεις που αναφέρονται στις αντίστοιχες προμήθειες του Δημοσίου, ήτοι από το Ν. 2286/1995 και από το, κατ'εξουσιοδότηση του, εκδοθέν Π.Δ./γμα 394/1996 (κανονισμός Προμηθειών του Δημοσίου) τοσούτο μάλλον, καθόσον, ο προαναφερθείς Νόμος (2286/95) ρητά περιλαμβάνει και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (άρθρο 1 παρ. 1 περ. β).». Β ) Σε προμήθειες που εκτελούνται κατά τις διατάξεις του άρθρου του Ν.2362/95 «Περί Δημοσίου Λογιστικού». Οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων προμήθειας προϊόντων που δεν εντάσσονται στο ενιαίο πρόγραμμα προμηθειών του Υπουργείου ή σε άλλες ειδικές διατάξεις, ρυθμίζονται με τις ανωτέρω διατάξεις ήτοι: Επιτρέπεται η με απευθείας ανάθεση σύναψη σύμβασης προμήθειας προϊόντων για ετήσια δαπάνη μέχρι του ποσού των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ. Από το ποσό αυτό και μέχρι σαράντα πέντε χιλιάδες ( ) ευρώ απαιτείται διαγωνισμός με συνοπτική διαδικασία (πρόχειρος) που θα διενεργείται από τριμελή επιτροπή. 'Ανω του ποσού των ( ) ευρώ απαιτείται σύναψη σύμβασης για προμήθεια προϊόντων, παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων κατόπιν διενέργειας τακτικού διαγωνισμού (ανοικτού ή κλειστού), βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας. Σύναψη σύμβασης παροχής υπηρεσιών με την ίδια διαδικασία γίνεται και στην περίπτωση μικτής προμήθειας, κατά την οποία η αξία των παρεχομένων υπηρεσιών υπερβαίνει την αξία των προϊόντων. ΣΗΜΕΙΩΣΗ : ( Τα πιο πάνω χρηματικά όρια αυξήθηκαν με την 2/45564/0026/01( ΦΕΚ 16

18 1066Β ) απόφαση του Υπουργού Οικονομικών). Οι προμήθειες των Ο.Τ. Α Α Βαθμού διακρίνονται σε δύο κατηγορίες ανάλογα με το νομικό καθεστώς που τις διέπει : Α) Σε προμήθειες που εκτελούνται κατά τις διατάξεις του Ν. 2286/95 και του ενιαίου κανονισμού προμηθειών που θεσπίζεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών και Ανάπτυξης σύμφωνα με τη παρ. 1 του άρθρου 5 του νόμου αυτού. Μέχρι την έκδοση αυτού του προεδρικού διατάγματος,εξακολουθεί να ισχύει ο Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α που θεσπίστηκε με την Απόφαση Υπουργού Εσωτερικών 11389/93, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 2286/95 και εφόσον οι ρυθμίσεις του δεν αντίκειται στις διατάξεις του νόμου αυτού. Ο Ενιαίος Κανονισμός Προμηθειών των Ο.Τ.Α ( Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α ) έχει εκδοθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 του Ν. 1797/87 ( του προγενέστερου νόμου περί εκτέλεσης προμηθειών του Δημοσίου ) και αποτελεί ευθέως εκτελεστικό διάταγμα του νόμου αυτού. Στο νομικό καθεστώς των ανωτέρω διατάξεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 1 του ΕΚΠΟΤΑ και του άρθρο 266 του ΠΔ 410/95 ( Δ.Κ.Κ ) υπάγονται οι προμήθειες : α. Των Δήμων & των Κοινοτήτων β. Των συνδέσμων τους γ. Των συμβουλίων περιοχής τους δ. Των νομικών προσώπων ( των άρθρων Δ.Κ.Κ ) Οι προμήθειες αυτής της κατηγορίας διέπονται και από το πλέγμα των διατάξεων των νόμων και των Υπουργικών Αποφάσεων ως αναφέρονται ανωτέρω. Β ) Σε προμήθειες που εκτελούνται κατά τις διατάξεις του Π.Δ 410/95 και του ΠΔ 28/80. ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Με την ισχύ του νέου Δ.Κ.Κ ( Ν. 3463/06 (ΦΕΚ 114 Α/ ),από ,σύμφωνα με τη παρ. 1 του άρθρου 209 αυτού όλες οι προμήθειες των Δήμων, των Κοινοτήτων, των πάσης φύσεως Συνδέσμων 17

19 τους, των νομικών τους προσώπων δημοσίου δικαίου και των ιδρυμάτων τους διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών των Ο.Τ.Α. (Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α), όπως ισχύει, με την επιφύλαξη των ειδικών ρυθμίσεων του π.δ. 370/1995 (ΦΕΚ 199 Α ), όπως αυτές έχουν τροποποιηθεί από το π.δ. 105/2000 (ΦΕΚ 100 Α ) και των αντίστοιχων του π.δ. 57/2000 (ΦΕΚ 45 Α ). Επομένως οι διατάξεις του ΠΔ 28/80 από παύουν να ισχύουν για την εκτέλεση των προμηθειών των Ο.Τ.Α Α Βαθμού και για το λόγο αυτό δεν θα γίνει αναφορά στις προμήθειες αυτές που θα εκτελούνται με το εν λόγω καθεστώς μέχρι Επιπρόσθετα, όλες οι προμήθειες των πιο πάνω φορέων (Περιφερειών, Ο.Τ.Α Α και Β Βαθμού ), υπάγονται στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ/ «περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών» όπως αυτή τροποποιήθηκε από τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2083/2005 της Επιτροπής της 19ης Δεκεμβρίου 2005, εάν η απευθείας ανάθεση προϋπολογιζόμενη αξία είναι ίση ή μεγαλύτερη των ( χωρίς ΦΠΑ) σύμφωνα με το άρθρο 7 της Οδηγίας. Σύμφωνα με το άρθρο 78 της Οδηγίας τα όρια αυτά (όπως και τα υπόλοιπα όρια των δημοσίων συμβάσεων της Οδηγίας) θα επανεξετάζονται κάθε δύο χρόνια και θα ορίζονται (πιθανώς) νέα. Σε γενικές γραμμές με την Οδηγία 2004/18/ΕΚ: α) Ενοποιούνται, συμπληρώνονται και κωδικοποιούνται οι διατάξεις των ισχυουσών μέχρι σήμερα Οδηγιών 93/37/ΕΟΚ (περί έργων), 93/36/ΕΟΚ (περί προμηθειών) και 92/50/ΕΟΚ (περί υπηρεσιών), οι οποίες και καταργούνται ρητά από β) Εισάγονται μια σειρά από νέες διαδικασίες ανάθεσης, όπως η συμφωνία-πλαίσιο και ο ανταγωνιστικός διάλογος. Οι διαδικασίες αυτές μπορούν να εφαρμοσθούν από τα Κράτη - Μέλη, εφόσον βεβαίως συντρέχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις. Επίσης, εισάγεται η δυνατότητα ανάθεσης των συμβάσεων με νέες ηλεκτρονικές τεχνικές (ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, δυναμικά συστήματα αγορών). 18

20 γ) Ορίζονται πλέον ευθέως σε ΕΥΡΩ (αντί των Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων) τα όρια εφαρμογής της Οδηγίας στις συμβάσεις, τα οποία και θα αναπροσαρμόζονται κάθε δύο έτη, εάν παρίσταται ανάγκη. δ) Εισάγεται διάταξη στη διαδικασία διεξαγωγής του διαγωνισμού που αφορά στην προσωπική κατάσταση του υποψηφίου ή του προσφέροντας και απαγγέλλει τον υποχρεωτικό αποκλεισμό του υποψηφίου ή του προσφέροντας που έχει καταδικασθεί τελεσίδικα για ορισμένα αδικήματα, ρητά κατονομαζόμενα στην οδηγία και ε) Κριτήρια ανάθεσης παραμένουν η «χαμηλότερη τιμή» και η «πλέον συμφέρουσα προσφορά». Περαιτέρω για την εφαρμογή των διατάξεων της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ/ έχει εκδοθεί η αριθμ. Πρωτ. Π1/1105/ εγκύκλιος της Γενικής Γραμματείας Εμπορείου του Υπουργείου Ανάπτυξης V.Διαδικασία εκτέλεσης δημοσίων προμηθειών Η ακολουθούμενη διαδικασία υλοποίησης των προμηθειών, εφόσον διέπονται από το τις διατάξεις του Ν. 2286/95 και των εκτελεστικών του διαταγμάτων (ΠΔ 394/96, Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α ) καθώς και με τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ/ «περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών» είναι η εξής : 1. Εγγραφή της εκτελούμενης προμήθειας στον προϋπολογισμό του φορέα 2. Ένταξη της προμήθειας στο Ε.Π.Π, εφόσον απαιτείται 3. Σύνταξη Τεχνικών Προδιαγραφών 4. Ανάθεση της προμήθειας ( Με διαγωνισμό, με διαπραγμάτευση ή απευθείας ανάθεση, όπου η νομοθεσία το επιτρέπει ) 5. Υπογραφή σύμβασης 6. Εκτέλεση της σύμβασης 7. Παραλαβή της προμήθειας 19

21 8. Πληρωμή Αναλυτικότερα οι απαιτούμενες ενέργειες για την υλοποίηση μιας προμήθειας, εγγεγραμμένης στο Προϋπολογισμό του φορέα είναι : Ένταξη στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών (ΕΠΠ) Στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές χώρες (Γαλλία, Αγγλία, Βέλγιο, κτλ) έχει επικρατήσει η αντίληψη ότι είναι προτιμότερο οι κρατικές προμήθειες να διενεργούνται από ένα κεντρικό όργανο, τη Γενική Γραμματεία του Εμπορίου. Υπεύθυνος φορέας για τις κρατικές προμήθειες των υλικών είναι το Υπουργείο Ανάπτυξης και ειδικότερα η Γενική Διεύθυνση Κρατικών Προμηθειών της ΓΓ Εμπορίου. Η Γενική Διεύθυνση αυτή διαθέτει όλο τον απαραίτητο μηχανισμό για τη διενέργεια των κρατικών προμηθειών. Ωστόσο, δεν είναι υπεύθυνη για το σύνολο της διαδικασίας. Η ΓΓ Εμπορίου διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην κατάρτιση του Ενιαίου Πρόγραμματος Προμηθειών (ΕΠΠ) με βάση τις αιτήσεις των διαφόρων φορέων, και είναι κυρίως υπεύθυνη για τη κατάρτιση των όρων της διακήρυξης του διαγωνισμού, της εξεύρεσης της συμφερότερης προσφοράς και της σύναψης της σύμβασης. Η παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν.2286/95 ορίζει ότι οι προμήθειες των φορέων που υπάγονται στις διατάξεις του νόμου αυτού εγκρίνονται με την ένταξή τους στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών το οποίο διαμορφώνεται με βάση τις προτάσεις των φορέων και εγκρίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Ανάπτυξης και τίθεται σε εφαρμογή με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. Στις επιμέρους προτάσεις περιέχεται το είδος, η ποσότητα, η αξία, ο χρόνος απορρόφησης της χρηματοδότησης, ο τρόπος πληρωμής και διενέργειας της προμήθειας, το κριτήριο αξιολόγησης και κάθε άλλο στοιχείο απαραίτητο για την αξιολόγηση του είδους, προκειμένου να ενταχθεί. Η παράλειψη εμπρόθεσμης παροχής των αναγκαίων στοιχείων ή η παροχή ανακριβών στοιχείων για την ένταξη προμήθειας στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών συνιστά πειθαρχικό αδίκημα των αρμόδιων 20

22 υπαλλήλων, για τη συλλογή και την υποβολή των παραπάνω στοιχείων, υπαλλήλων ( άρθρο 8 παρ. 2 Ν 2741/99 ). Η σύνταξη του ΕΠΠ, σε ετήσια βάση, και η δημοσίευσή του (στον τύπο και το internet) αποτελεί παράγοντα διαφάνειας και προγραμματισμού. Είναι εχέγγυο διαφάνειας, διότι επιτρέπει στους υποψήφιους προμηθευτές να προγραμματίσουν την παραγωγή τους και να γνωρίζουν ποιος θα είναι ο φορέας εκτέλεσης αυτών των προμηθειών. Είναι γνώμονας προγραμματισμού, διότι καθιστά εφικτή τη συνολική θεώρηση, σε εθνικό επίπεδο,των αναγκών του Δημοσίου σε προμήθειες. Τέλος, η δημοσίευση του ΕΠΠ αποτελεί υποχρέωση της χώρας μας που απορρέει από το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για κάθε προμήθεια που έχει ενταχθεί στο ΕΠΠ, προκηρύσσεται διαγωνισμός. Σε κάθε προμήθεια του ΕΠΠ αντιστοιχεί μία προϋπολογισθείσα αξία. Επαύξηση της προϋπολογισθείσας αξίας είναι εφικτή, στις περιπτώσεις που κατά την διαδικασία εκτέλεσης αποδειχθεί ότι η προϋπολογισθείσα και προγραμματισθείσα δαπάνη δεν επαρκεί για τη προμήθεια του είδους. Στο θέμα αυτό ενδεικτικά αναφέρεται η ακόλουθη ρύθμιση του ΕΠΠ του Αναλυτικότερα, εφόσον το ύψος της επαύξησης ανέρχεται μέχρι του ποσοστού 20% επί της προϋπολογισθείσης αξίας κατά κωδικό αριθμό είδους και φορέα προγραμματισμού και δεν υπερβαίνει τούτο το ποσό των δρχ., δεν απαιτείται απόφαση έγκρισης τροποποίησης του ΕΠΠ και ο φορέας προχωρεί στην αύξηση αυτή με δική του ευθύνη. Στις περιπτώσεις προμηθειών μέχρι δρχ. κατά κωδικό αριθμό είδους του Αρχείου Ειδών του ΕΠΠ, σε ετήσια βάση, οι οποίες δεν εντάσσονται στο ΕΠΠ, δεν επιτρέπεται, καμία επαύξηση (πέραν του ανωτέρω ποσού). Αιτήματα για τροποποίηση του ΕΠΠ λόγω επαύξησης της αρχικά προϋπολογισθείσης αξίας πέραν του 20%, (η οποία προκύπτει είτε βάσει αποτελεσμάτων διαγωνισμού, είτε βάσει κατακύρωσης προμήθειας για μεγαλύτερη ποσότητα μέχρι 30%) δύναται να υποβληθούν και μετά την λήξη ισχύος του ΕΠΠ και μέχρι την προθεσμία υπογραφής των συμβάσεων, όπως ορίζεται στην παρούσα απόφαση. Στις περιπτώσεις όμως 21

23 προμηθειών ειδών που η τιμή προσφοράς του μειοδότη απαιτεί επαύξηση της προϋπολογισθείσας αξίας πέραν του ποσοστού 50% της αξίας της προκηρυχθείσας ποσότητας, ο διαγωνισμός για την προμήθεια ματαιώνεται και επαναπρογραμματίζεται αυτή, με βάση την προκύψασα νέα δαπάνη. Υπάρχουν ορισμένοι φορείς, οι οποίοι πραγματοποιούν τις προμήθειές τους μόνοι και διαθέτουν προς αυτό και ειδικό Κανονισμό Προμηθειών, όπως π.χ., οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), η ΔΕΗ κλπ. Πέρα όμως από αυτές τις ειδικές περιπτώσεις, σύμφωνα με τη παρ. 6 του άρθρου 2 του Ν.2286/95, κάθε φορέας μπορεί, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να ζητήσει από την ΓΓ Εμπορίου εξουσιοδότηση, ώστε να διενεργήσει αυτός τις διαδικασίες για τη σύναψη και εκτέλεση της σύμβασης, σύμφωνα με τον γενικό κανονισμό προμηθειών Δημοσίου (π.δ. 394/96). Επίσης, είναι δυνατό να ανατεθεί στον φορέα η διενέργεια της τρίτης μόνο φάσης της προμήθειας, ήτοι η εκτέλεση της σύμβασης (οι δύο φάσεις που έχουν προηγηθεί ήτοι της εκδήλωσης των αναγκών και του σχεδιασμού καθώς και της κατάρτισης των όρων της διακήρυξης του διαγωνισμού, της εξεύρεσης της συμφερότερης προσφοράς και της σύναψης της σύμβασης, έχουν υλοποιηθεί κεντρικά από το Υπουργείο Ανάπτυξης σύμφωνα με τη παρ. 8 του άρθρου 2 του Ν. 2286/95 ). Υπάρχουν και ορισμένοι φορείς που εξαιρούνται από το κεντρικό σύστημα διενέργειας των προμηθειών, όπως π.χ. το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και οι αμιγώς στρατιωτικές προμήθειες, δηλ. τα οπλικά συστήματα (βλ. ν. 2286/95, άρθρο 1 ). Τέλος για την εξαίρεση των προμηθειών από την υποχρέωση ένταξης τους στο ΕΠΠ, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 3γ του άρθρου 2 του Ν.2286/95, απαιτείται υπουργική απόφαση με την οποία εξαιρούνται φορείς. Κατ εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης, κάθε έτος εκδίδεται απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης ( Για το έτος 2006 έχει εκδοθεί η Αριθμ. Πρωτ Π1 / 7531/2005 Εγκύκλιος του Υπουργείου Ανάπτυξης με θέμα «Κατάρτιση 22

24 Ε.Π.Π για το έτος 2006» και εξαιρούνται από την ένταξή στο ΕΠΠ οι προμήθειες : Α) Των οποίων η προϋπολογισθείσα δαπάνη δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό ( Ισχύει η Π1/7445/02 Απόφαση Υφ. Ανάπτυξης ) Β) Φορέων εξαιρουμένων από την εφαρμογή του Ν. 2286/95 (σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 1 ) και τη Π1/7531/05 Εγκύκλιο του Υπουργού Ανάπτυξης σχετικά με τη διαδικασία κατάρτισης του ΕΠΠ) ήτοι οι προμήθειες που διενεργούν π.χ i. Τα θέατρα, τα μουσεία και οι πινακοθήκες, τα ωδεία και οι ορχήστρες, η Εθνική Λυρική Σκηνή, η Στέγη Καλών Τεχνών και Γραμμάτων, η Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης, η Εταιρεία Ελληνικό Φεστιβάλ Α.Ε. και λοιποί συναφείς φορείς. ii. Οι εν γένει παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί και τα κέντρα παιδικής μέριμνας. iii. Τα γηροκομεία και γενικά τα ιδρύματα κοινωνικής προστασίας και πρόνοιας, εκτός του Πατριωτικού Ιδρύματος Κοινωνικής Πρόνοιας και Αντίληψης. iv. Η Προεδρία της Δημοκρατίας και οι λοιποί φορείς της παρ. 5 του άρθρου 1 του Ν 2286/95. Γ) που αφορούν καύσιμα και ελαιολιπαντικά, γραφική ύλη και ανταλλακτικά μηχανημάτων και οχημάτων, τρόφιμα και λοιπά αναλώσιμα είδη παντοπωλείου και φάρμακα των συμβουλίων περιοχής του άρθρου 48 του Ν.2218/1994 των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού (ΟΤΑ) των συνδέσμων τους, των δημοτικών και κοινοτικών ιδρυμάτων τους και των νομικών τους προσώπων δημοσίου δικαίου Δ) που εξαιρούνται με την ΠΙ/358/99 Υπουργική Απόφαση και πραγματοποιούνται με ανάδειξη χορηγητών προμηθευτών ήτοι : 1. Τροφίμων και λοιπών αναλώσιμων υλικών παντοπωλείου για τα ιδρύματα του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α. 2. Πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης, βενζίνης αμόλυβδης, super και απλής και ελαίων λιπάνσεων 3. Φαρμάκων 23

25 4.Οπωροκηπευτικών, νωπών κρεάτων και πουλερικών, νωπών και κατεψυγμένων ιχθύων, βακαλάου υγράλατου, αλιπάστων και ειδών ζαχαροπλαστικής του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας 5. Οπωροκηπευτικών, νωπού γάλακτος, νωπών κρεάτων και πουλερικών, νωπών και κατεψυγμένων ιχθύων, βακαλάου υγράλατου και αλιπάστων τροφίμων και λοιπών αναλώσιμων υλικών Παντοπωλείου, ειδών Αρτοποιίας και Ζαχαροπλαστικής της Κατασκήνωσης και των ΤΕΣ του Υπ. Γεωργίας & του Εθνικού Ιδρύματος Νεότητας E) Υλικών που ενσωματώνονται σε έργα ΣΤ) που εξαιρούνται με την Π1 /2830/01 και Π1/4437/01 Υπουργικές Αποφάσεις περί εξαιρέσεως ειδών πληροφορικής που εντάσσονται στα επιχειρησιακά προγράμματα «ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» και «ΕΠΕΑΕ Κατάρτιση και έγκριση τεχνικών προδιαγραφών Τεχνικές Προδιαγραφές είναι οι τεχνικές απαιτήσεις που καθορίζουν τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά του υλικού προκειμένου αυτό να προσδιορισθεί αντικειμενικά έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στη χρήση, για την οποία προορίζεται από τον φορέα. Οι τεχνικές αυτές απαιτήσεις πρέπει να περιλαμβάνουν τα επίπεδα ποιότητας ή απόδοσης, την ασφάλεια, τις διαστάσεις καθώς και τις απαιτήσεις που ισχύουν για το υλικό ή το προϊόν όσον αφορά την ποιότητα, την ορολογία, τις δοκιμές και μεθόδους δοκιμών, τη συσκευασία, τη σήμανση. Οι τεχνικές προδιαγραφές των διακηρύξεων πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις της παρ. 2 του άρθρου 4 του Ν. 2286/95 και του άρθρου 3 του ΠΔ 394/96 και να φέρουν οπωσδήποτε τις υπογραφές των συντακτών τους ( Π1/2260/05 ). Ορίζονται δε από τους φορείς για τους οποίους προορίζονται και περιλαμβάνουν όλα εκείνα τα τεχνικά χαρακτηριστικά ώστε τα υλικά αυτά να εκπληρώνουν το σκοπό για τον οποίο προορίζονται και περιγράφονται έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η μεγαλύτερη δυνατή ευρύτητα συμμετοχής στον διαγωνισμό. 24

26 Οι τεχνικές προδιαγραφές δεν μπορεί να περιλαμβάνουν όρους που προσδιορίζουν προϊόντα ορισμένης κατασκευής ή προέλευσης ή μεθόδους επεξεργασίας, που έχουν ως αποτέλεσμα να ευνοούν ή να αποκλείουν ορισμένες επιχειρήσεις ή προϊόντα, εκτός των περιπτώσεων κατά τις οποίες οι προδιαγραφές αυτές δικαιολογούνται απόλυτα από τη φύση του υπό προμήθεια προϊόντος. Ειδικότερα, οι τεχνικές προδιαγραφές απαγορεύεται να αναφέρονται σε εμπορικά σήματα, διπλώματα ευρεσιτεχνίας, τύπους ορισμένης προέλευσης ή παραγωγής. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, εφόσον δεν είναι δυνατό να περιγραφεί ένα είδος με τεχνικές προδιαγραφές σαφείς και πλήρως κατανοητές, η μνεία των ανωτέρω στοιχείων είναι επιτρεπτή, αλλά υποχρεωτικά συνοδεύεται από τις λέξεις "ή αντίστοιχο". Κάθε φορέας του Δημοσίου μεταβιβάζει τις τεχνικές προδιαγραφές του προς προμήθεια υλικού στη ΓΓ Εμπορίου, η οποία ελέγχει, τροποποιεί όπου απαιτείται και δίνει την τελική έγκριση για τη διενέργεια του διαγωνισμού. Ο έλεγχος και η έγκριση των τεχνικών προδιαγραφών ανήκουν στην αρμοδιότητα της Τεχνικής Διεύθυνσης Κρατικών Προμηθειών του Υπουργείου Ανάπτυξης στην οποία ανήκουν επίσης η μέριμνα για τη κατάρτιση και οργάνωση Αρχείου Τεχνικών Προδιαγραφών, η μέριμνα για τη συγκέντρωση και οργάνωση Αρχείου Επισήμων Κοινοτικών Προτύπων, άλλων επισήμων Κοινοτικών Προτύπων και Ελληνικών Προτύπων και η μέριμνα για τη τυποποίηση ενοποίηση των τεχνικών προδιαγραφών των ειδών που προμηθεύονται οι φορείς του ΕΠΠ. Στην περίπτωση που αποφασισθεί έλεγχος των τεχνικών προδιαγραφών μετά την ένταξη στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών, η σχετική έγκριση αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση των διαδικασιών της προμήθειας. Οι παραπάνω έλεγχοι, τροποποιήσεις και εγκρίσεις των προδιαγραφών, ισχύουν στην περίπτωση των διαγωνισμών με κριτήριο την συμφερότερη προσφορά και για τα στοιχεία και τις ομάδες τις οποίες αυτά απαρτίζουν, καθώς και για τους συντελεστές βαρύτητας τόσο των ομάδων, όσο και των στοιχείων τα οποία αποτελούν τις ομάδες. 25

27 Στην διακήρυξη και σύμβαση επισυνάπτονται οι τεχνικές προδιαγραφές του προς προμήθεια υλικού ή αναφέρεται συγκεκριμένο πρότυπο (ευρωπαϊκό ή αναγνωρισμένου οργανισμού) ή προδιαγραφή (ενοποιημένη, άλλου φορέα). Οι Τεχνικές Προδιαγραφές πρέπει να είναι σαφώς διατυπωμένες και πλήρως κατανοητές από όλους τους ενδιαφερόμενους. Ως πρότυπο θεωρούνται οι τεχνικές προδιαγραφές που έχουν εγκριθεί από ένα αναγνωρισμένο οργανισμό τυποποίησης για επανειλημμένη ή διαρκή εφαρμογή. Ως ευρωπαϊκό πρότυπο, θεωρείται το πρότυπο που έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπής Τυποποίησης (CEN) ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης Ηλεκτροτεχνικών Προϊόντων (CENELEC) ή Ευρωπαϊκό Πρότυπο (EN) ή 'Εγγραφο Εναρμόνισης (ED) σύμφωνα με τους κοινούς κανόνες των εν λόγω οργανισμών. Για τους Ο.Τ.Α Α βαθμού ειδικότερα ισχύουν τα κάτωθι : Οι τεχνικές προδιαγραφές των προς προμήθεια προϊόντων συντάσσονται από την καθ' ύλην αρμόδια τεχνική υπηρεσία των φορέων και όπου αυτή δεν υπάρχει από την αντίστοιχη της διεύθυνσης εσωτερικών της οικείας Περιφέρειας (άρθρο 4 παρ. 4 ΕΚΠΟΤΑ ). «Αρμόδια» τεχνική υπηρεσία για τους Ο.Τ.Α που έχουν δική τους τεχνική υπηρεσία, η υπηρεσία αυτή,για τα δημοτικά και κοινοτικά τους νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, η τεχνική υπηρεσία του Δήμου που τα έχει συστήσει. Για τους δήμους και τις κοινότητες που δεν έχουν δική τους τεχνική υπηρεσία καθώς και τα δημοτικά και κοινοτικά τους νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που υπάγονται σε αυτούς, η τεχνική υπηρεσία δήμων και κοινοτήτων της Περιφέρειας. Σε περίπτωση που η ανωτέρω υπηρεσία ( ΤΥΔΚ ) αδυνατεί να συντάξει τις τεχνικές προδιαγραφές, ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας μπορεί να αναθέτει τη σύνταξη τους σε αντίστοιχη υπηρεσία των φορέων του δημοσίου τομέα που εδρεύουν στο νομό. Οι τεχνικές προδιαγραφές των αγαθών των οποίων η προμήθεια γίνεται με ανοικτό ή κλειστό ή πρόχειρο 26

28 διαγωνισμό εγκρίνονται με απόφαση της δημαρχιακής επιτροπής, εάν η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσό μέχρι το οποίο επιτρέπεται απευθείας ανάθεση από το δήμαρχο. Ανάθεση της προμήθειας - Τρόποι ανάθεσης Είδη διαγωνισμών Εάν διέπονται μόνο από το Ελληνικό Δίκαιο, οι κρατικές προμήθειες εκτελούνται με έναν από τους ακόλουθους τρόπους : i. Με ανοικτό διαγωνισμό ii. Με κλειστό διαγωνισμό iii. Με πρόχειρο διαγωνισμό iv. Με διαπραγμάτευση ή απευθείας ανάθεση (εξαιρετική διαδικασία) με ή χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης σε περιπτώσεις που από το νόμο ορίζονται είτε με απόφαση του ανώτατου συλλογικού οργάνου του φορέα δημοπράτησης (από το Δημοτικό Συμβούλιο ή το Νομαρχιακό Συμβούλιο ή το Διοικητικό συμβούλιο της αναθέτουσας αρχής κ.λ.π) είτε με απόφαση του αρμόδιου κατά περίπτωση οργάνου (Νομάρχη, Περιφερειάρχη, Δημάρχου ) για την προμήθεια αγαθών, αξίας κάτω των διακοσίων έντεκα χιλιάδων ( ) ευρώ, η δαπάνη των οποίων δεν υπερβαίνει κατ' είδος σε ετήσια βάση το ποσό που καθορίζεται εκάστοτε από τον Υπουργό Ανάπτυξης. Εάν διέπονται και από το δίκαιο της κοινοτικής νομοθεσίας ήτοι από τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ/ οι κρατικές προμήθειες εκτελούνται με έναν από τους ακόλουθους τρόπους : Με ανοικτό διαγωνισμό Με κλειστό διαγωνισμό Με διαπραγμάτευση με δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού Με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού Με ανταγωνιστικό διάλογο ( νέα διαδικασία ανάθεσης, η οποία προβλέπεται μεταξύ των προαναφερομένων από τις διατάξεις του άρθρου 28 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ/ ) Ανοικτός διαγωνισμός 27

29 Ανοικτές είναι οι διαδικασίες (ανοικτός διαγωνισμός) που κάθε ενδιαφερόμενος προμηθευτής μπορεί να υποβάλλει πρόσφορα (άρθρο 2 παρ. 12α Ν. 2286/95 και άρθρο 2 παρ. 4 ΕΚΠΟΤΑ). «Ανοικτές διαδικασίες» είναι οι διαδικασίες στο πλαίσιο των οποίων κάθε ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας μπορεί να υποβάλει προσφορά (άρθρο 1 παρ. 11α της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ/ ). Με τη διαδικασία του ανοιχτού διαγωνισμού πραγματοποιείται περίπου το 75% των κρατικών προμηθειών της χώρας μας. Η διαδικασία αυτή εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των υποψήφιων προμηθευτών, αφού προϋποθέτει την δημοσίευση της πλήρους διακήρυξης και επιτρέπει σε κάθε ενδιαφερόμενο να υποβάλει προσφορά. Κλειστός διαγωνισμός Κλειστός διαγωνισμός είναι εκείνη η διαδικασία στα πλαίσια της οποίας μόνο οι προμηθευτές που έχουν προσκληθεί από την αναθέτουσα αρχή μπορούν να υποβάλλουν προσφορές (Άρθρο 2 παρ. 5 ΕΚΠΟΤΑ, άρθρο 2 παρ 12 β Ν. 2286/95). «Κλειστές διαδικασίες» είναι οι διαδικασίες στις οποίες κάθε οικονομικός φορέας μπορεί να ζητήσει να συμμετάσχει αλλά στο πλαίσιο των οποίων μόνον οι οικονομικοί φορείς που έχουν προσκληθεί από την αναθέτουσα αρχή μπορούν να υποβάλλουν προσφορά (Άρθρο 1 παρ. 11 β της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ/ Περιλαμβάνει 2 στάδια : 1ο : Κλήση των ενδιαφερομένων με σχετική ανακοίνωση για υποβολή αίτησης συμμετοχής 2ο : Κλήση των επιλεγέντων προμηθευτών μετά από την αξιολόγηση των αιτήσεων συμμετοχής για υποβολή προσφοράς Αναλυτικότερα η αναθέτουσα αρχή δημοσιεύει πρόσκληση ενδιαφέροντος, η οποία είναι μια γενική διακήρυξη. Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν αιτήσεις συμμετοχής μαζί με ένα φάκελο "ικανότητας", που περιγράφει το προφίλ της εταιρίας. 28

30 Όσοι επιλέγονται με βάση τα στοιχεία ικανότητας, λαμβάνουν γνώση της πλήρους διακήρυξης και καλούνται να υποβάλουν πλήρη προσφορά, δηλ. κατάθεση τιμών, τεχνικά χαρακτηριστικά κλπ. Στο πλαίσιο του κλειστού διαγωνισμού οι αναθέτοντες φορείς μπορούν, μέσα στην πρόσκληση ενδιαφέροντος, να ορίσουν τον κατώτατο και τον ανώτατο αριθμό προμηθευτών που σκοπεύουν να προσκαλέσουν. Ο αριθμός αυτός δεν πρέπει να είναι μικρότερος από πέντε (5), ο δε μεγαλύτερος μπορεί να ορισθεί μέχρι είκοσι (20). Πρόχειρος (ή συνοπτικός) διαγωνισμός «Πρόχειρος είναι ο διαγωνισμός που διενεργείται με συνοπτικές διαδικασίες κατά τις οποίες δεν ισχύουν αναγκαστικά οι όροι του ανοικτού ή του κλειστού διαγωνισμού» (άρθρο 23 παρ. 5 Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α). Το όριο της ετήσιας κατ είδος συνολικής δαπάνης, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού καθορίζεται με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης ( άρθρο 2 παρ. 12 εδαφ. γ Ν.2286/95 ). Σήμερα ισχύει η Π17446/2002 Απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης με την οποία ορίζεται ότι οι προμήθειες ετήσιας συνολικής δαπάνης μέχρι με το ΦΠΑ, κατά κωδικό αριθμό είδους,εκτελούνται με πρόχειρο διαγωνισμό. Ως κωδικός αριθμός είδους νοείται ο κωδικός αριθμός του αρχείου ειδών του Ε.Π.Π. Οι προμήθειες που ανατίθενται μετά από πρόχειρο διαγωνισμό: Δεν εντάσσονται στο Ε.Π.Π Δεν αποστέλλονται απολογιστικά στοιχεία των προμηθειών στη Γ.Γ Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης Εκτελούνται αποκεντρωμένα από τους ενδιαφερόμενους φορείς Διαδικασία με διαπραγματεύσεις με ή χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης με απόφαση του ανώτατου συλλογικού οργάνου του φορέα δημοπράτησης. Σύμφωνα με το άρθρο 22 του ΠΔ 394/96 προμήθειες με διαπραγμάτευση (εξαιρετική ή απευθείας ανάθεση) με ή χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, μπορεί να γίνουν εάν συντρέχει μία από τις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 2 παράγραφος 13 του Ν.2286/95, ήτοι 29

31 Ι. Εφόσον κατά τη διενέργεια ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας: α) υποβλήθηκαν προσφορές μη κανονικές και υπό τους όρους ότι i) κλήθηκαν για διαπραγμάτευση όσοι υπέβαλαν προσφορές και αξιολογήθηκαν κατά την προηγηθείσα διαδικασία και ii) δεν έχουν μεταβληθεί ουσιωδώς οι αρχικοί όροι της διακήρυξης. β) δεν υποβλήθηκαν προσφορές ή οι υποβληθείσες κρίνονται απαράδεκτες και υπό τις προϋποθέσεις ότι : i) δεν μεταβλήθηκαν ουσιώδως οι αρχικοί όροι της διακήρυξης και ii) διαβιβάζεται σχετική έκθεση στην Επιτροπή της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. ΙΙ. 'Οταν για τεχνικούς ή καλλιτεχνικούς λόγους ή για λόγους που σχετίζονται με την προστασία δικαιωμάτων αποκλειστικότητας, τα προς προμήθεια αγαθά κατασκευάζονται ή παραδίδονται μόνο από ορισμένο προμηθευτή. ΙΙΙ. 'Οταν τα είδη κατασκευάζονται αποκλειστικά για σκοπούς έρευνες, πειραμάτων, μελετών και προτύπων εφαρμογής. ΙV. 'Οταν στα πλαίσια ερευνητικών κατασκευών κριθεί σκόπιμο, με απόφαση του αρμόδιου κατά περίπτωση φορέα, ότι αγαθά που παράγονται σε πειραματικό στάδιο, πρέπει να χρησιμοποιηθούν από τις συμμετέχουσες στην πειραματική κατασκευή επιχειρήσεις. V. 'Οταν για λόγους επείγουσας ανάγκης, που οφείλεται σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες καταστάσεις δεν είναι δυνατόν να τηρηθούν οι προθεσμίες που προβλέπονται από τους κανονισμούς προμηθειών. VI. Για συμπληρωματικές προμήθειες αγαθών από τον αρχικό προμηθευτή, εφόσον η αλλαγή του θα υποχρέωνε τον ενδιαφερόμενο φορέα να αγοράσει αγαθά με διαφορετικά τεχνικά χαρακτηριστικά, που θα ήταν ασυμβίβαστα ή θα προκαλούσαν δυσανάλογες τεχνικές δυσχέρειες ή οικονομικές επιβαρύνσεις στη λειτουργία ή συντήρησή τους. VII. 'Οταν η προμήθεια αγαθών κρίνεται σκόπιμο από τον αρμόδιο κατά περίπτωση φορέα να ανατεθεί σε σωφρονιστικά ιδρύματα, ιδρύματα νεότητας, εκπαιδευτικά, ερευνητικά ή παρόμοια ιδρύματα για ερευνητικούς, πειραματικούς, μελετητικούς ή αναπτυξιακούς σκοπούς 30

32 Διαδικασία με διαπραγματεύσεις χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης με απόφαση του αρμόδιου κατά περίπτωση οργάνου Για την προμήθεια αγαθών, αξίας κάτω των διακοσίων έντεκα χιλιάδων ( ) ευρώ, η δαπάνη των οποίων δεν υπερβαίνει κατ' είδος σε ετήσια βάση το ποσό που καθορίζεται εκάστοτε από τον Υπουργό Ανάπτυξης. (άρθρο 2 παρ. 13 του Ν.2286/95, περ. VIII ) Για τους ΟΤΑ πρώτου βαθμού, τους συνδέσμους τους, τα δημοτικά και κοινοτικά τους ιδρύματα, τα νομικά τους πρόσωπα δημοσίου δικαίου και τα συμβούλια περιοχής του άρθρου 48 του ν. 2218/1994 το ανωτέρω ποσό καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης (άρθρο 13 παρ. 3 Ν. 2503/97 ). Ειδικότερα η περίπτωση του εδαφ.vii της παραγράφου 13 του άρθρου 2 του Ν.2286/95 δεν εφαρμόζεται προκειμένου για προμήθειες των οποίων η αξία είναι ίση ή μεγαλύτερη των και η περίπτωση του εδαφίου 1,β(β) της εν λόγω παραγράφου δεν εφαρμόζεται για προμήθειες των οποίων η αξία είναι μικρότερη των Για τους φορείς του δημοσίου ισχύει η αριθ. Π1/7446/02 (ΦΕΚ Β 112/ ) απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης με την οποία το όριο της διαδικασίας διαπραγμάτευσης (εξαιρετική ή απευθείας ανάθεση) ορίζεται μέχρι του ποσού των με Φ.Π.Α. Για τους Ο.Τ.Α Α Βαθμού ισχύει η Κ.Υ.Α 27319/02 ( 945 Β )με την οποία ορίσθηκε ότι η απευθείας ανάθεση από το δήμαρχο επιτρέπεται για προμήθειες αξίας μέχρι ευρώ, με Φ.Π.Α, κατά κωδικό αριθμό είδους του αρχείου ειδών του Ε.Π.Π. Δημοσίευση διαγωνισμών ( ΑΝΟΙΚΤΟΥ - ΚΛΕΙΣΤΟΥ ) Οι φορείς που διενεργούν τους διαγωνισμούς μετά την έγκριση του Ενιαίου Προγράμματος Κρατικών Προμηθειών γνωστοποιούν, το ταχύτερον δυνατό, με σχετική ανακοίνωση στην επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και στην Τράπεζα δεδομένων TED, όλες τις προμήθειες κατά κατηγορίες προϊόντων που προτίθενται να διενεργήσουν κατά τη διάρκεια 31

33 των επόμενων δώδεκα μηνών και των οποίων η συνολική προϋπολογιζόμενη αξία τους είναι ίση ή μεγαλύτερη από την αντίστοιχη αξία σε Κάθε ένας διαγωνισμός δημοσιεύεται ως εξής : Α) Σε εθνικό επίπεδο προβλέπονται τα εξής μέτρα δημοσιότητας (άρθρο 4 ΠΔ 394/96 ) - (άρθρο 5 Ε.Κ.ΠΟ.Τ.Α ) Στις περιπτώσεις ανοικτού και κλειστού διαγωνισμού, ο φορέας που διενεργεί το διαγωνισμό μεριμνά για ευρεία γνωστοποίηση της σχετικής διακήρυξης και ειδικότερα : 1) Δημοσίευση περίληψης των ουσιωδών στοιχείων της διακήρυξης σε δύο τουλάχιστον ημερήσιες οικονομικές εφημερίδες και σε μία τοπική εφημερίδα, εάν υπάρχει, όταν ο διαγωνισμός προκηρύσσεται από περιφερειακή Υπηρεσία. 2) Ανάρτηση της περίληψης σε εμφανές μέρος της Υπηρεσίας που διενεργεί το διαγωνισμό. 3) Αποστολή της διακήρυξης στα Επιμελητήρια και στον Ελληνικό Οργανισμό Μικρομεσαίων Μεταποιητικών Επιχειρήσεων και Χειροτεχνίας (ΕΟΜΜΕΧ).Στην περίπτωση κλειστού διαγωνισμού αποστέλλεται η σχετική ανακοίνωση. 4) Δημοσίευση περίληψης των ουσιωδών στοιχείων της διακήρυξης στο ΦΕΚ 5) Σε κοινοτικό επίπεδο, δημοσιεύεται η περίληψη της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., καθώς και στην κοινοτική βάση δεδομένων TED, εφόσον α) η προϋπολογισθείσα αξία της προμήθειας είναι ίση ή μεγαλύτερη των ευρώ ( χωρίς ΦΠΑ ), όταν οι αναθέτουσες αρχές είναι κεντρικές κυβερνητικές αρχές του Παραρτήματος IV της Οδηγίας ( π.χ Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Υπουργείο Εξωτερικών, Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, Υπουργείο Ανάπτυξης κ.λ.π ) η δραστηριοποιούνται στο τομέα της άμυνας, για τα προϊόντα που ορίζονται στο Παράρτημα V της Οδηγίας και β) η προυπολογισθείσα αξία της προμήθειας είναι ίση ή μεγαλύτερη των ευρώ ( χωρίς ΦΠΑ ), όταν οι αναθέτουσες αρχές είναι άλλες από εκείνες του Παραρτήματος IV 32

34 της Οδηγίας ( π.χ Δήμοι, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις κ.λ.π ) ή δραστηριοποιούνται στο τομέα της άμυνας, για τα προϊόντα που δεν ορίζονται στο Παράρτημα V της Οδηγίας. Περιεχόμενο της διακήρυξης Οι όροι της διακήρυξης διαγωνισμού πρέπει να είναι σαφείς και πλήρεις. Συχνά η διακήρυξη αποτελείται από το κυρίως «σώμα» και συνοδεύεται από εκτενή παραρτήματα (κυρίως όταν οι διακηρύξεις εκδίδονται από το Υπουργείο Ανάπτυξης ). Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Π.Δ 394/96 ή άρθρο 3 παρ. 6 του ΕΚΠΟΤΑ αντίστοιχα, από το κείμενο της διακήρυξης πρέπει να προκύπτουν, μεταξύ άλλων :το είδος του διαγωνισμού (π.χ. ανοικτός, κλειστός) και το κριτήριο ανάθεσης (δηλ. αν προβλέπεται σαν κριτήριο ανάθεσης η χαμηλότερη τιμή ή η οικονομοτεχνικά συμφερότερη προσφορά), το είδος του προς προμήθεια αγαθού, ο χρόνος και ο τόπος παράδοσής του, το νόμισμα της προσφερόμενης τιμής, η αρμόδια Επιτροπή Παραλαβής και Αποσφράγισης του διαγωνισμού, τα στοιχεία επικοινωνίας του αρμόδιου υπαλλήλου κ.α. Στα παραρτήματα ορίζονται λεπτομερώς τα δικαιολογητικά συμμετοχής και ο τρόπος υποβολής τους, οι διαδικασίες ανοίγματος και αξιολόγησης των προσφορών, τα τεχνικά χαρακτηριστικά και οι προδιαγραφές του προς προμήθεια αγαθού, ο τρόπος και χρόνος παράδοσης και πληρωμής και άλλα ουσιώδη στοιχεία της προμήθειας. Η διακήρυξη της δημοπρασίας αποτελεί πράξη κανονιστικού περιεχομένου, που δεσμεύει τους διαγωνιζόμενους, τη διοίκηση και το όργανο που εξέδωσε τη πράξη αυτή. Η παράβαση ουσιώδους όρου της διακήρυξης, συνιστά παράβαση νόμου και οδηγεί σε ακυρότητα της πράξης αυτής.( ΣτΕ 1828/1967 ). Δικαιούμενοι συμμετοχής Σύμφωνα με το άρθρο 11 του Π.Δ 370/95 δικαίωμα συμμετοχής στις προμήθειες που διενεργούν οι φορείς του Δημοσίου έχουν : α. φυσικά ή νομικά πρόσωπα β. συνεταιρισμοί γ. ενώσεις προμηθευτών που υποβάλλουν κοινή προσφορά 33