ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜ/ΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ:

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜ/ΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ (FRANCHISE),ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΤΗΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΟΜΙΛΟΥΣ ΟΝΟΜ/ΝΥΜΟ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑΣ: ΠΑΣΧΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ AM : ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΟΥΤΡΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΣΕΡΡΕΣ 2014

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στη σύγχρονη κοινωνία όπου επιχειρήσεις αγωνίζονται να επιβιώσουν μέσα στο πλαίσιο του υψηλού ανταγωνισμού, δημιουργούνται νέες ασφαλείς, προτάσεις-λύσεις, που παρέχουν «προστασία»,καθοδήγηση και εξελιγμένη τεχνογνωσία στον επιχειρηματία, με απώτερο στόχο να αποφευχθούν λάθη και επιχειρηματικά ατοπήματα, που σε αντίθετη περίπτωση ο βαθμός κινδύνου θα ήταν μεγαλύτερος εν μέρει. Μια μέθοδος προσπάθειας εξάλειψης του μεγάλου ατομικού επιχειρηματικού κινδύνου είναι η δικαιόχρηση(franchise).αυτή η μέθοδος αποτελεί ένα σύστημα επιχειρηματικής ανάπτυξης μιας επιτυχημένης, γνωστής ή καινοτομικής επιχείρησης, όπου ο κάτοχος των δικαιωμάτων αυτής, παρέχει τα δικαιώματα του στον ενδιαφερόμενο επιχειρηματία ώστε να μπορεί να ιδρύσει σημείο πώλησης στο οποίο χρησιμοποιεί, το όνομα του, την τεχνογνωσία του,τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του. Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση,η κατανόηση και η μελέτη της συγκεκριμένης μεθόδου καθώς βλέπουμε καθημερινά γύρω μας επιχειρήσεις franchise να αυξάνονται με πολύ μεγάλο ρυθμό επειδή το καταναλωτικό κοινό δείχνει να τις εμπιστεύεται. Το γεγονός αυτό ωθεί πολλούς επιχειρηματίες στην συγκεκριμένη λύση καθώς κρίνεται ως πιο «σίγουρη». Βέβαια η διαδικασία του να γίνει κάποιος δικαιοδόχος, δηλαδή να χρησιμοποιήσει την επωνυμία, την τεχνογνωσία και της υπηρεσίας κάποιας μεγάλης επιχείρησης, δεν είναι απλή. Απαιτείται μεγάλη προσοχή στους ορούς της σύμβασης που υπογράφεται καθώς και στις νομοθετικές ρυθμίσεις που ισχύουν. 1

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟ ΘΕΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 1.1 ΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ/FRANCHISING....σελ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ FRANCHISING.....σελ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ FRANCHISING..σελ.20 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 2.1 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ... σελ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ FRANCHISING.. σελ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΕΝΤΟΛΟΔΟΧΟΥ- ΕΝΤΟΛΕΑ. σελ ΟΡΟΙ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ... σελ ΝΟΜΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΡΙΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗ ΛΗΞΗ/ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ σελ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ FRANCHISING ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΤΗΣ... σελ ΠΛΕΟΝΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ FRANCHISING. σελ.43 2

4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 3.1 ΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΖΗΜΙΟΓΟΝΟΥ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΟΥ.σελ ΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΓΙΑ ΕΝΤΑΞΗ ΣΕ ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ... σελ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ.... σελ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ..σελ ΔΙΑΤΑΓΕΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΣΕ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ROYALTIES.. σελ.52 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ FRANCHISE ΣΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΟΜΙΛΟΥΣ 4.1 ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΟΜΙΛΟΙ.. σελ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ....σελ.56 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ....σελ.69 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ... σελ.71 3

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟ ΘΕΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 1.1.ΟΡΙΣΜΟΙ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ /FRANCHISING Οι βασικότεροι ορισμοί που χρησιμοποιούνται μιλώντας για δικαιόχρηση είναι οι εξής : FRANCHISING/ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ Είναι όταν ο δικαιοπάροχος παραχωρεί στον δικαιοδόχο έναντι κάποιου άμεσου ή έμμεσου οικονομικού ανταλλάγματος την εμπορική μέθοδο αλλά και το δικαίωμα να εκμεταλλευτεί το franchise με κύριο στόχο την εμπορία συγκεκριμένων υπηρεσιών ή και τύπων προϊόντων. FRANCHISE Είναι το σύνολο των δικαιωμάτων που αναφέρονται στα πρότυπα χρήσεως, τα εμπορικά σήματα/επωνυμίες, δικαιώματα αντιγραφής, σχέδια, πινακίδες καταστημάτων, αλλά και τεχνογνωσίες ή διπλώματα ευρεσιτεχνίας προς εκμετάλλευση για την μεταπώληση προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες, της πνευματικής ή βιομηχανικής ιδιοκτησίας. 4

6 ΔΙΚΑΙΟΠΑΡΟΧΟΣ/ΔΟΤΗΣ/FRANCHISOR Είναι αυτός που παραχωρεί την επιχείρηση και το δικαίωμα εκμετάλλευσης του Franchise στον δικαιοδόχο έναντι κάποιου άμεσου ή έμμεσου οικονομικού ανταλλάγματος που έχει ως σκοπό την εμπορία συγκεκριμένων τύπων υπηρεσιών ή και προϊόντων. ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΟΣ/ΛΗΠΤΗΣ/FRANCHISEE Είναι η επιχείρηση ή το πρόσωπο στο οποίο παραχωρείται από τον δικαιοπάροχο (franchisor) το δικαίωμα εκμετάλλευσης του franchise με σκοπό την εμπορία συγκεκριμένων τύπων προϊόντων ή/και παροχή υπηρεσιών. ΕΝΤΟΛΕΑΣ Είναι μια μεγάλη επιχείρηση, η οποία είναι επιτυχημένη και φυσικά απαραίτητη προϋπόθεση να έχει δημιουργήσει ένα καλό όνομα, να διαθέτει ευρεία τεχνογνωσία και κύρος, η οποία χωρίς να πραγματοποιήσει μεγάλο ύψος δαπανών έχει την επιθυμία να διευρύνει το μερίδιο της στην αγορά. Τα βασικότερα χαρακτηριστικά του είναι τα παρακάτω : Εκμεταλλεύεται νόμιμα την εμπορική επωνυμία που διαθέτει ή τους διακριτικούς τίτλους ή τα εμπορικά σήματα και πολλά άλλα τα οποία διακρίνει και διαθέτει στην αγορά το σύστημα franchise. Είναι υποχρεωμένος να είναι έτοιμος όσο αφορά την ιδιότητα την οποία κατέχει ως δικαιοπάροχος, με το πλήρες σύστημα franchise αλλά και την πλήρη και επαρκή διάρθρωση, 5

7 καθώς και το ουσιαστικό περιεχόμενο. Έτσι με όλα αυτά θα υπάρχει θετικό αποτέλεσμα και θα μπορέσουν να καλυφθούν όλες οι πτυχές των προβλημάτων που τυχόν προκύψουν. Διαθέτει την απαραίτητη οργανωτική δομή έτσι ώστε να παρέχει την κατάλληλη εκπαίδευση στους δικαιοδόχους αλλά και στο προσωπικό των επιχειρήσεων για να καταφέρουν και αυτοί να φέρουν εις πέρας το έργο τους με πανομοιότυπο τρόπο με αυτό του δικαιοπάροχου. Να πραγματοποιήσει την κατάλληλη μέθοδο Ελέγχου Λειτουργίας της επιχείρησης, η οποία να έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στο παρελθόν, έτσι ώστε να διαπιστωθούν τα προβλήματα κατά τη λειτουργία της επιχείρησης. Όπως επίσης και αποκλίσεις από τα προκαθορισμένα πρότυπα κατασκευής και λειτουργίας του καταστήματος για να μπορέσει να ελέγχει και να διορθώνει αυτές όταν παρουσιάζονται. Να είναι τακτικό μέλος μίας εθνικής ή διεθνούς ενώσεως Franchise,ώστε να ενημερώνεται για τις επίσημες διεθνείς βάσεις του Franchise. Nα είναι επιτυχημένος πάνω στο είδος του, να διαθέτει την απαραίτητη εμπειρία της αγοράς, να έχει δημιουργήσει την λεγόμενη κατάσταση πραγμάτων και τέλος να έχει συνδέσει την επωνυμία με όσα οικονομικά αγαθά διακινεί μέσα από την επιχείρηση του. Να διαθέτει κάποιο επαρκές κεφάλαιο, έτσι ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στα έξοδα που προκύπτουν από το σύστημα franchise,αλλά και από τα υλικά οικονομικά αγαθά που διακινεί, τα οποία προϋποθέτουν εγκαταστάσεις αποθηκών, εργαστηρίων και δικτύων διανομής. Μέσα από 6

8 όλα αυτά θα μπορέσει να εξασφαλίσει την ακριβή παράδοση των εμπορευμάτων και υλικών γενικότερα. Να διαθέτει τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό για να παρέχει την διαρκή υποστήριξη των δικαιοδόχων του συστήματος καθώς αυτό αποτελεί συστατικό στοιχείο επιτυχίας. Να εφαρμόζει και ταυτόχρονα να διαθέτει μεθόδους ανάπτυξης αλλά και έρευνας ώστε το σύστημα Franchise να προσαρμόζεται, να είναι δυναμικό και να προσαρμόζεται στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής χωρίς να χαρακτηρίζεται από στατικότητα. Να υπάρχει βοήθεια του εκάστοτε δικαιοδόχου, ως αποτέλεσμα τον προσδιορισμό της καταλληλότερης τοποθεσίας για εγκατάσταση της επιχείρησης. Θα πρέπει να υπάρχουν τυπικά σχέδια κατασκευής και εξοπλισμού ενός τυπικού καταστήματος προς την εξυπηρέτηση του δικαιοδόχου. Να διαθέτει τον πίνακα επίσημων και εγκεκριμένων προμηθευτών στην περίπτωση που ο ίδιος ο εντολέας δεν διαθέτει όλα τα απαιτούμενε υλικά και εμπορεύματα. Επίσης θα πρέπει να υπάρχουν και οι συμβάσεις που έχει υπογράψει, οι οποίες διασφαλίζουν ότι ο εφοδιασμός είναι χωρίς ζημιές και ελαττώματα. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο δύναται να πείσει τους δικαιοδόχους του. 7

9 ΕΝΤΟΛΟΔΟΧΟΣ Είναι ένα πρόσωπο το οποίο μπορεί να είναι είτε νομικό είτε φυσικό. Μπορεί να διαθέτει κάποιο κεφάλαιο και φυσικά να έχει την επιθυμία να διοικεί μια επιχείρηση και να πραγματοποιεί τις εργασίες που απαιτούνται με ευθύνη του, αλλά να υπάρχει και η ανάλογη συνδρομή του εντολέα. Τα βασικότερα χαρακτηριστικά του είναι τα εξής : Έχει τις βασικές αναγκαίες επαγγελματικές προϋποθέσεις έτσι ώστε ο δικαιοπάροχος να δώσει την κατάλληλη εκπαίδευση στον δικαιοδόχο ούτως ώστε να φέρει εις πέρας το έργο του, αναπτύσσοντας έτσι και τις κατάλληλες δεξιοτεχνίες. Για την ομαλότερη ένταξη στη κλίμακα του κανονικού δικαιοδόχου απαραίτητο στοιχείο είναι η ύπαρξη ενός κατάλληλου επιπέδου γραμματικών γνώσεων. Θα πρέπει να είναι σε θέση να παρακολουθήσει συγκεκριμένη εκπαίδευση η οποία θα τον βοηθήσει να εφαρμόσει με τον κατάλληλο τρόπο όλα όσα περιλαμβάνει το σύστημα franchise,την οποία θα του την διδάξει ο δικαιοπάροχος. Θα πρέπει στο ιστορικό του να μην συμπεριλαμβάνονται επιβαρυντικά γεγονότα, όπως για παράδειγμα πτώχευση. Ο δικαιοδόχος είναι υποχρεωμένος να έχει την απαιτούμενη επάρκεια κεφαλαίων γιατί αποτελεί βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει ένα κατάστημα franchise. Πρέπει να έχει την απαιτούμενη διάθεση να ασχοληθεί προσωπικά με την επιχείρηση, γεγονός που σημαίνει πως θα πρέπει να αφιερώσει αρκετές ώρες για την πραγμάτωση του στόχου του. 8

10 FRANCHISE CONTRACT(σύμβαση δικαιόχρησης) Η αμφοτεροβαρής νομική σύμβαση μεταξύ του δικαιοπάροχου (Franchisor) και του δικαιοδόχου (Franchisee) όπου περιγράφονται με ιδιαίτερη ακρίβεια οι όροι της συνεργασίας τους. Συνήθως η δυνατότητα διαπραγμάτευσης από την πλευρά του δικαιοδόχου δεν υφίσταται μιας και ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της επιχείρησης Franchise είναι η καθολική ομοιομορφία στη μεταχείριση των δικαιοδόχων και όχι η παραχώρηση ιδιαίτερων διαπραγματευτικών προνομίων και ευνοϊκών συμφωνιών σε ορισμένους από αυτούς. DISCLOSURE/ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ (Υποχρέωση πληροφόρησης) Είναι η υποχρέωση του δικαιοπάροχου να παρέχει εγγράφως σε κάθε υποψήφιο δικαιοδόχο και μέσα σε εύλογο χρόνο πρίν από την υπογραφή ενός δεσμευτικού εγγράφου, πλήρη και ακριβή πληροφόρηση σχετικά με την εταιρική και οικονομική του κατάσταση, το επιχειρηματικό του ιστορικό, την περιγραφή της επιχείρησης που είναι αντικείμενο του franchise,την περιγραφή των κυρίων χαρακτηριστικών της τεχνογνωσίας, την παροχή τεχνικής υποστήριξης προς τον δικαιοδόχο,το προβλεπόμενο κόστος εγκατάστασης, τη βιωσιμότητα του συστήματος, τα βασικά στοιχεία της σύμβασης, τα ονόματα και τις διευθύνσεις των μελών του δικτύου και με άλλα που προβλέπονται είτε από ειδική νομοθεσία είτε από τον Εθνικό Κώδικα Δεοντολογίας για το Franchising. 9

11 FRANCHISE FEE/ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΙΣΟΔΟΥ/ENTRY FEE Είναι το εφάπαξ ποσό που πληρώνει ο franchisee στον franchisor με την υπογραφή της σύμβασης franchise, για την ένταξη του πρώτου στο δίκτυο Franchise. Το entry fee αντιπροσωπεύει τις δαπάνες για ανάπτυξη concept, τη μεταφερόμενη τεχνογνωσία (know-how), τα δικαιώματα εμπορικής χρήσης σήματος, την καλή φήμη και πελατεία (goodwill), την υποστήριξη στα αρχικά στάδια (παροχή εγχειριδίων, αρχική εκπαίδευση, οργάνωση καταστήματος, αγορά βασικού εξοπλισμού). ROYALTIES/ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Είναι το συνεχές οικονομικό αντάλλαγμα που καταβάλλει περιοδικά ο δικαιοδόχος στον δικαιοπάροχο για την παραχώρηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης του franchise καθ όλη τη διάρκεια της συμβατικής τους σχέσης. ANNUAL RENEWAL FEE(Ετήσιο τέλος ανανέωσης σύμβασης) Η σύμβαση franchise που παρέχεται από τον δικαιοπάροχο, ίσως να είναι διάρκειας μόνο ενός έτους. Κατά συνέπεια ο δικαιοδόχος έχει το δικαίωμα αυτόματης ανανέωσης της σύμβασης μετά το πέρας της περιόδου αυτής, με την καταβολή του ετήσιου τέλους ανανέωσης σύμβασης. Ωστόσο η χρέωση αυτής της αμοιβής δεν είναι πάγια τακτική. 10

12 DEVELOPMENT SCHEDULE(Χρονικό Σχέδιο Ανάπτυξης) Είναι το δεδομένο συμβατικό χρονικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ο βασικός δικαιοδόχος και ο δικαιοδόχος ανάπτυξης περιοχής υποχρεούνται να αναπτύξουν το δίκτυο δικαιοδόχων του συστήματος. DISTRIBUTION FRANCHISE(Franchise Διανομής) Είναι μια μορφή franchising όπου μια επιχείρηση, ο δικαιοπάροχος, παρέχει σε μια άλλη επιχείρηση, τον δικαιοδόχο, την άδεια να εκμεταλλεύεται το franchise μέσα από τη λιανική πώληση σε τελικούς καταναλωτές συγκεκριμένων προϊόντων μέσα από το κατάστημα του και κάτω από τα διακριτικά γνωρίσματα του δικαιοπαρόχου. SERVICES FRANCHISE(Franchise Υπηρεσιών) Είναι μια μορφή franchising όπου μια επιχείρηση, ο δικαιοπάροχος, παρέχει, σε μια άλλη επιχείρηση, τον δικαιοδόχο, την άδεια να εκμεταλλεύεται το franchise μέσα από την παροχή σε τελικούς καταναλωτές συγκεκριμένων μόνο υπηρεσιών μέσα από το κατάστημα του και πάντα κάτω από τα διακριτικά γνωρίσματα του δικαιοπαρόχου. DIRECT FRANCHISE (Άμεσο Franchise) Είναι η περίπτωση όπου ο δικαιοπάροχος σε κάθε επιμέρους δικαιοδόχο παρέχει τη συμβατική δυνατότητα να λειτουργήσει το franchise από μια και συγκεκριμένη μονάδα εκμετάλλευσης που βρίσκεται σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μέσα στη χώρα ανάπτυξης. 11

13 MULTIUNIT FRANCHISING(Franchising πολλαπλών σημείων) Είναι η επιχείρηση στην οποία παραχωρείται από τον δικαιοπάροχο το δικαίωμα εκμετάλλευσης του franchise με σκοπό την εμπορία συγκεκριμένων τύπων προϊόντων ή και υπηρεσιών μέσα από τη δημιουργία περισσότερων από μια μονάδα εκμετάλλευσης μέσα στην ίδια ή σε άλλη γεωγραφική περιοχή. FRANCHISE TRAINING (Εκπαίδευση franchise) Είναι η εκπαίδευση που παρέχει ο δικαιοπάροχος στον δικαιοδόχο και στους υπαλλήλους του πάνω στο franchise και στις μεθόδους εκμετάλλευσης του. QUALITY CONTROL (Ποιοτικός Έλεγχος) Είναι ο έλεγχος που διενεργεί ο δικαιοπάροχος επί τόπου στις μονάδες εκμετάλλευσης του franchise ώστε να πιστοποιείται η συμμόρφωση των δικαιοδόχων του δικτύου με τους κανόνες του Εγχειριδίου Λειτουργίας του franchise και τους όρους της σύμβασης που έχουν υπογράψει, τους σχετικούς με την ποιότητα των πωλουμένων προϊόντων ή των παρεχομένων υπηρεσιών. 12

14 BUY BACK OPTION(Επιλογή Εξαγοράς) Εφαρμόζεται σε περίπτωση λήξης ή λύσης μιας σύμβασης franchise, όπου ο δικαιοπάροχος ασκεί το συμβατικό του δικαίωμα να ζητήσει από τον δικαιοδόχο να του πωλήσει είτε την επιχείρηση του, είτε μέρος αυτής, είτε τα προϊόντα που έχουν απομείνει στην κυριότητα του δικαιοδόχου κατά τη λύση ή λήξη της σύμβασης. 1.2 Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ FRANCHISE AREA DEVELOPMENT(Ανάπτυξη περιοχής) Είναι η περίπτωση όπου ο δικαιοπάροχος παρέχει σε μια επιχείρηση, τον δικαιοδόχο ανάπτυξης περιοχής, την άδεια να εκμεταλλευτεί μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μέσω της από τον ίδιο δημιουργίας και εκμετάλλευσης περισσοτέρων της μιας μονάδων εκμετάλλευσης βάσει ενός δεδομένου χρονικού σχεδίου ανάπτυξης. AREA DEVELOPER(Δικαιοδόχος Ανάπτυξης Περιοχής) Είναι η επιχείρηση στην οποία ο δικαιοπάροχος παρέχει στον δικαιοδόχο την άδεια να εκμεταλλευτεί μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μέσω της από τον ίδιο δημιουργίας και εκμετάλλευσης των περισσότερών της μιας μονάδων εκμετάλλευσης βάσει ενός δεδομένου χρονικού σχεδίου ανάπτυξης. 13

15 MASTER FRANCHISEE/SUB FRANCHISOR (Βασικός Δικαιοδόχος) Είναι η επιχείρηση, στην οποία ο δικαιοπάροχος, παρέχει την άδεια να εκμεταλλευθεί μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μέσω της από τον βασικό δικαιοδόχο περαιτέρω παραχώρησης σε τρίτους του δικαιώματος εκμετάλλευσης του franchise μέσα από συγκεκριμένες μονάδες εκμετάλλευσης (καταστήματα), που καθένας από αυτούς δημιουργεί μέσα στην ίδια γεωγραφική περιοχή, χωρίς να αποκλείεται η πιθανότητα της παράλληλης δημιουργίας και εκμετάλλευσης από τον βασικό δικαιοδόχο μιας ή περισσοτέρων μονάδων στην ίδια περιοχή. Η κατάτμηση της περιοχής στο franchise γίνεται με τον παρακάτω τρόπο. Ο επιχειρηματίας που αποφασίζει να αναπτυχθεί με τη συγκεκριμένη μέθοδο, θα πρέπει να σχεδιάσει και να αποφασίσει τον τρόπο της εδαφικήςγεωγραφικής του ανάπτυξης λαμβάνοντας υπόψιν βεβαίως για τη λήψη της απόφασης του αυτής, τις διαφορετικές επιλογές που διαθέτει προς εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού. Παρόλο, λοιπόν, που η πιο συνήθης μορφή παραχώρησης εδαφικής αποκλειστικότητας από μέρους του Δικαιοπαρόχου είναι αυτή κατά την οποία ο Δικαιοδόχος έχει δικαίωμα μόνο για ένα σημείο σε ορισμένη αυστηρά γεωγραφική περιοχή(νομού, δήμου κ.λ.π), ωστόσο είναι δυνατή η παραχώρηση σε Δικαιοδόχο του δικαιώματος εκμετάλλευσης περισσότερων σημείων από το ίδιο σύστημα Δικαιόχρησης. Σε αυτή την περίπτωση ο 14

16 Δικαιοπάροχος έχει στη διάθεση του τις εξής επιλογές γεωγραφικής ανάπτυξης : >Την ανάπτυξη με Master Franchising(Κύρια Δικαιόχρηση) >Την ανάπτυξη με Area Franchising(Περιφερειακή Δικαιόχρηση) >Την ανάπτυξη με Sub franchising(υποδικαιόχρηση) MASTER FRANCHISING (ΚΥΡΙΑ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ) Σε αυτή την περίπτωση ο Δικαιοπάροχος πωλεί στον Κύριο Δικαιοδόχο(Master Franchisee) το δικαίωμα να προσλάβει και να εκπαιδεύσει και άλλους δικαιοδόχους με αντάλλαγμα την καταβολή σε αυτόν κάποιων μόνιμων ανταλλαγμάτων(royalties) ή ποσοστού εκ των εσόδων του Κύριου αυτού Δικαιοδόχου από τους άλλους αυτούς δικαιοδόχους. Αυτή η επιλογή ευνοεί την ανάπτυξη του δικτύου στο εξωτερικό χωρίς να χρειάζεται να επενδύει ο Κύριος Δικαιοπάροχος νέα επιπλέον κονδύλια για την επέκταση αυτή, αλλά αντίθετα επενδύει μόνο στο πρόσωπο του Κύριου Δικαιοδόχου, ο οποίος μετά την υπογραφή της Σύμβασης Κύριας Δικαιόχρησης, θα προβεί με ίδια κεφάλαια στην ανάπτυξη του δικτύου στη χώρα του, την οποία γνωρίζει αρκετά καλά. Σε αυτή την περίπτωση ο έλεγχος από τον Κύριο Δικαιοπάροχο είναι ευχερέστερος αφού δεν χρειάζεται να ελέγξει όλα τα πρόσωπα που ασχολούνται στο δίκτυο που έχει αναπτυχθεί στην κάθε χώρα αλλά λαμβάνει όλες αυτές τις πληροφορίες που χρειάζεται από τον Κύριο Δικαιοδόχο, ο οποίος αποτελεί στην ουσία τον 15

17 Δικαιοπάροχο του εν λόγω συστήματος δικαιόχρησης στη συγκεκριμένη χώρα. Βεβαίως η ανάπτυξη με Master Franchising επιφυλάσσει και κάποιες δυσκολίες για τον Κύριο Δικαιοπάροχο που θα την επιλέξει. Για παράδειγμα, η εξασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων από το δίκτυο προϊόντων ή και υπηρεσιών προϋποθέτει τακτικό έλεγχο αυτών από τον Κύριο Δικαιοπάροχο, ο οποίος φυσικά δεν είναι εύκολος στην περίπτωση του Master Franchising.Επιπλέον η ενδεχόμενα κακή ή λανθασμένη επιλογή ενός Κύριου Δικαιοδόχου από τον Κύριο Δικαιοπάροχο δύναται να προκαλέσει βλάβη σε ολόκληρο το δίκτυο. Ωστόσο η γεωγραφική παραχώρηση μιας ολόκληρης χώρας σε ένα μόνο πρόσωπο δεν παύει να είναι μια μέθοδος που προτιμούν σχεδόν όλοι οι Κύριοι Δικαιοπάροχοι για να διευρύνουν άμεσα και γρήγορα το δίκτυο τους και τη φήμη του. AREA FRANCHISING (ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ) Σε αυτή την περίπτωση,ο Περιφερειακός Δικαιοδόχος αποκτά δικαίωμα ανάπτυξης με franchise σε μια μεγάλη περιοχή με σκοπό να επιτύχει τη λειτουργία περισσοτέρων του ενός σημείων. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται ο αριθμός των δικαιοδόχων που καλείται να ελέγξει κάθε φορά ο Δικαιοπάροχος, ο οποίος ελέγχει συνολικά την περιοχή ελέγχοντας μόνο τον δικαιοδόχο που έχει ορίσει σε αυτή. Επιπλέον, εν προκειμένω, απαιτείται λιγότερη εκπαίδευση και επιμέρους υποστήριξη από μέρους του Δικαιοπαρόχου αφού δεν χρειάζεται να παρέχει κάθε φορά, με κάθε άνοιγμα νέου σημείου, καθοδήγηση, πληροφορίες και αρχική υποστήριξη. 16

18 Βεβαίως από την άλλη πλευρά, ακολουθώντας αυτή την οδό της Περιφερειακής Δικαιόχρησης, ο Δικαιοπάροχος χάνει μέρος των πρωτοβουλιών του πάνω σε μεγάλη εδαφική επικράτεια ενώ οι Δικαιοδόχοι Περιφερειακής Δικαιόχρησης αποκτούν αυξημένη εξουσία στο εν λόγω Σύστημα. SUB FRANCHISING (ΥΠΟΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ) Σε αυτή την περίπτωση ο Δικαιοπάροχος επιτρέπει σε κάποιους Δικαιοδόχους να πωλούν νέα franchise και να γίνονται Υποδικαιοπάροχοι, οι οποίοι θα είναι υπεύθυνοι για την εκπαίδευση και την υποστήριξη, καθώς και για την είσπραξη των μόνιμων δικαιωμάτων (royalties) από τους υποδικαιοδόχους. Αυτή η οδός ευνοεί επίσης την ευρεία ανάπτυξη του Δικτύου. Ωστόσο μπορούν να δημιουργηθούν διαφωνίες μεταξύ του Δικαιοπαρόχου και του Υποδικαιοπαρόχου για θέματα όπως το πλάνο ανάπτυξης του δικτύου και η ικανότητα των υποδικαιοπαρόχων να διορίσουν νέους δικαιοδόχους εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος που ορίζει ο Δικαιοπάροχος. Βεβαίως και σε αυτή την περίπτωση, ο Δικαιοπάροχος χάνει αρκετή από την εξουσία του πάνω στους Υποδικαιοδόχους. 17

19 Συνοψίζοντας τα παραπάνω, παρουσιάζονται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των γεωγραφικών περιοχών ανάπτυξης. ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΥΡΙΑ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ ΥΠΟΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΑΠΟ ΚΥΡΙΟ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΟ ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ «ΦΟΡΤΟΥ» ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΥΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΕΝΑ ΑΤΟΜΟ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΩΝ ΠΙΘΑΝΕΣ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΩΝ 18

20 Γενικότερα, η κατάτμηση των γεωγραφικών περιοχών από τον Δικαιοπάροχο και η παραχώρηση τους σε Δικαιοδόχους του Δικτύου απαιτεί στρατηγική οργάνωση από αυτόν, ο οποίος θα πρέπει να αποφασίσει ποιες περιοχές θα παραχωρήσει προς εκμετάλλευση σε τρίτους-δικαιοδόχους και ποιες θα επιλέξει για εκμετάλλευση από τον ίδιο δεδομένου ότι έχει και ο ίδιος αυτό το δικαίωμα. Επίσης, ανάλογα με το ποιες περιοχές μπορεί να ελέγξει και ποιες όχι (από αυτές των οποίων η εκμετάλλευση τον ενδιαφέρει),θα αποφασίσει το είδος της ανάπτυξης του με κάποιον από τους τρόπους που έχουμε αναλύσει παραπάνω. Είθισται να παραχωρείται εδαφική-γεωγραφική αποκλειστικότητα σε δικαιοδόχους από τον Δικαιοπάροχο. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι ο κανόνας καθώς υπάρχους Δίκτυα franchise στα οποία οι δικαιοδόχοι συνυπάρχουν επιχειρηματικά σε μια ευρύτερη περιοχή, χωρίς να έχουν αποκλειστικότητα σε άλλη περιοχή, πέραν αυτής του σημείου από το οποίο λειτουργούν την επιχείρηση του Δικτύου. Βέβαια αυτή η τακτική εγκυμονεί κινδύνους, καθώς συνήθως ο οικονομικότερα ισχυρά δικαιοδόχος είναι και αυτός που υπερτερεί εφόσον είναι αυτός που κατέχει τα περισσότερα μέσα διαφήμισης κλπ. Έτσι ώστε να προβάλλεται η δική του επιχείρηση στην περιοχή, εις βάρος των λοιπών ασθενέστερων οικονομικά δικαιοδόχων, σε σημείο τέτοιο που τελικά να μην μπορεί να γίνει λόγος για υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των δικαιοδόχων. 19

21 Σε κάθε περίπτωση η κατάτμηση ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής σε περισσότερους δικαιοδόχους θα πρέπει να γίνεται με βάση τον πληθυσμό, την ευρωστία ή άλλους δημογραφικούς παράγοντες και όχι με βάση την έκταση της περιοχής μόνο. Τέλος, άλλο ένα βασικό θέμα που πρέπει να εξετάσει και να αποφασίσει ο Δικαιοπάροχος είναι εάν θα δώσει δικαίωμα περαιτέρω διεύρυνσης της ήδη παραχωρηθείσας περιοχής στο Δικαιοδόχο. Εάν μάλιστα λάβει κανείς υπόψιν του ότι η δυνατότητα αυτή θα μπορούσε να συνδυαστεί με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων από τον δικαιοδόχο, τότε γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για μια δίκαια λύση επιβράβευσης του αποδοτικού και υποδειγματικού δικαιοδόχου ενώ και ο δικαιοπάροχος είναι σίγουρος ότι παραχωρεί ένα ακόμα τμήμα περιοχής στο δικαιοδόχο αυτό προς εκμετάλλευση, ο οποίος θα την εκμεταλλευτεί στο έπακρο. 1.3 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ FRANCHISING Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή πάνω στο franchising πρέπει να επισημανθεί πως η λέξη franchise έχει τις ρίζες της στην αρχαία Γαλλία και συγκεκριμένα, χρονολογικά στο μεσαίωνα και σημαίνει «ελευθερία».στην πράξη το franchise πρωτοεμφανίστηκε στη Μεγάλη Βρετανία το μεσαίωνα, όπoυ οι κυβερνώντες αποσπούσαν χρήματα από τους αριστοκράτες με κύριο στόχο την παροχή υπηρεσιών ώς αντάλλαγμα του δικαιώματος να συλλέγουν τους τοπικούς φόρους. Βέβαια με το πέρασμα των χρόνων και τις ανάγκες της αγοράς, η έννοια του franchising δέχτηκε αλλαγές και εξελίχθηκε. 20

22 Το αρχικό σκεπτικό του franchising ξεκίνησε αιώνες πριν.ο Πάπας, σε μια προσπάθεια να συγκεντρώσει φόρους έδωσε το δικαίωμα σε ορισμένους ανθρώπους να εκμεταλλευτούν μια ορισμένη γεωγραφική περιοχή. Οι άνθρωποι αυτοί θα κρατούσαν ένα μερίδιο από αυτά που είχαν συγκεντρώσει και τα υπόλοιπα θα τα έδιναν στον Πάπα, Έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη σχέση franchise. Κατά την διάρκεια του II Παγκόσμιου Πολέμου, δημιουργήθηκε το πρώτο μοντέρνο franchise όταν η βιομηχανία Ραπτικών Μηχανών Singer καθόρισε μια ομάδα έμπιστων πωλητών παγκοσμίως οι οποίοι πουλούσαν τις ραπτικές μηχανές. Από τότε και άλλες εταιρείες χρησιμοποίησαν την μέθοδο franchise για να επεκταθούν σε αγορές τις οποίες αλλιώς δεν θα μπορούσαν να πλησιάσουν λόγω υψηλού κόστους και άλλων κινδύνων. Η μοντέρνα εποχή του franchising ξεκίνησε το 1950 όταν ο Ray Kroc, ένας πωλητής μηχανών milkshake, ανακάλυψε στην Καλιφόρνια ένα εστιατόριο που το είχαν οι αδελφοί McDonald. Εντυπωσιασμένος από το πλήθος και της νόστιμες τηγανιτές πατάτες ο Kroc αγόρασε τα δικαιώματα του franchise και δημιούργησε μια από τις πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις της Αμερικής. Αυτό το πέτυχε μέσω franchising. Oι λόγοι για το franchise εκείνη την εποχή δεν ήταν διαφορετικοί από ότι είναι σήμερα. Η επέκταση κάθε επιχείρησης είναι ριψοκίνδυνη και απαιτεί σημαντικές επενδύσεις κεφαλαίου και ανθρώπινου δυναμικού. Αν μια επιχείρηση χάσει χρήματα χρειάζεται να διεισδύσει σε καινούργιες αγορές ή να βρει εναλλακτικούς τρόπος ανάπτυξης. To franchising περιορίζει το ρίσκο της ανάπτυξης και τελικά αποφέρει στην ιδιοκτήτη σημαντικό κέρδος. Το franchise δίνει την ευκαιρία σε 21

23 μικρούς επιχειρηματίες να αποκτήσουν την δική του επιχείρηση. Δίνει ευκαιρία να δημιουργηθεί μια επιχείρηση υπό την καθοδήγηση και τις οδηγίες ενός μεγάλου οργανισμού. Η σχέση αυτή βοηθάει στην επιτυχία της επιχείρησης εξαιτίας της συνεργασίας με τους άλλους franchisee και την αρχική εταιρεία τους στην αγορά των αρχικών προϊόντων, στην διαφήμιση, στη λήψη αποφάσεων, στη λύση προβλημάτων στο δίκτυο, στην εκπαίδευση στην έρευνα και ανάπτυξη. Επιπλέον, οι υπέρμαχοι του franchising ισχυρίζονται ότι 'δεν υπάρχει μεγαλύτερη μορφή αποζημίωσης από το να αποκτάς φήμη και αίγλη. Είναι δεδομένο και καθορισμένο ότι οι διευθυντές και το προσωπικό των εταιριών που είναι πετυχημένες έχουν μεγαλύτερη θέληση και πάθος από τους εργαζόμενους σε μια επιχείρηση που δεν έχει πετύχει. Οι επιτυχημένες επιχειρήσεις είναι πάρα πολλές και δραστηριοποιούνται σε ποικίλους τομείς. Σήμερα οι γιατροί, οι οδοντίατροι, οι οπτικοί, οι πωλητές καθώς και διάφοροι ακόμα κλάδοι κερδίζουν χρήματα με την μέθοδο του franchise. Τα κέρδη που αποκομίζει κάποιος με την εγγυημένη μέθοδο της ανάπτυξης μέσω franchise είναι πάρα πολλά, το σχεδιασμένο franchising δίνει μεγάλες ευκαιρίες για επιτυχία που αλλιώς δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί. Το 1970 ο John Brown Jr., του 'Kentucky Fried Chicken,' υπολόγισε ότι θα έπρεπε να είχαν ξοδευτεί πάνω από $400 εκατομμύρια δολάρια για τον αριθμό των καταστημάτων franchise που υπήρχαν μέχρι τότε. Σύμφωνα με τις στατιστικές από το Διεθνή Οργανισμό Franchise το franchising αντιπροσωπεύει πάνω από το ένα τρίτο των εθνικών πωλήσεων. Η 22

24 Naisbett,σε μια έρευνα που έγινε το 1990 μέσω Διεθνούς Οργανισμού Franchise έδειξε ότι αν η τωρινή τάση συνεχιστεί, προβλέπεται ότι τα επόμενα πέντε χρόνια το franchising θα αποτελεί πάνω από το 50% των πωλήσεων της Αμερικής. Η ανάπτυξη του franchise και οι σύγχρονες τεχνικές του έχουν βοηθήσει πολλές Αμερικάνικες εταιρίες να εισβάλλουν σε πολύ μακρινές αγορές που μέχρι τότε ήταν άπιαστο όνειρο. Η εμφάνιση του franchise στην Ελλάδα Με το πέρασμα των ετών παρατηρήθηκε ραγδαία αύξηση των εταιρειών που χρησιμοποίησαν την μέθοδο της δικαιόχρησης και τη δεκαετία του 90 τα ελληνικά franchises έφτασαν σε αριθμό τα διακόσα ογδόντα με αριθμό καταστημάτων λιανικής πώλησης, τις τέσσερις χιλιάδες πεντακόσια. Σήμερα, περίπου πεντακόσιες αλυσίδες αναπτύσσονται μέσω franchising και διαθέτουν συνολικά έξι χιλιάδες καταστήματα.σχεδόν κάθε είδος επιχειρηματικής δραστηριότητας περιλαμβάνει μια τουλάχιστον εταιρεία που έχει επιλέξει το θεσμό της δικαιόχρησης ως κύριο ή συμπληρωματικό τρόπο ανάπτυξης. Ωστόσο, το franchise εμφανίστηκε στην Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του 1970, με την είσοδο της αλυσίδας ταχείας εστίασης «Goody's», της αλυσίδας ειδών οικιακής χρήσης «studio kosta boda illum» και της αλυσίδας ειδών καθαρισμού «glass cleaning».στην συνέχεια, τη δεκαετία του 1980 κάνουν την εμφάνισή τους μέσω franchise η αλυσίδα ειδών αρτοποιείου «Βάνιας» κτλ. 23

25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 2.1 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ Ο θεσμός της δικαιόχρησης χαρακτηρίζεται από συνεχή ανάπτυξη και έχει υιοθετηθεί από εκατοντάδες εταιρείες στη χώρα μας, ως κυρία ή συμπληρωματική στρατηγική ανάπτυξης, νομικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις μεταξύ δικαιοπαρόχων και δικαιοδόχων ορίζεται από τους σχετικούς Κανονισμούς της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Μέχρι σήμερα, η αντιμετώπιση και κάλυψη του υπάρχοντος νομοθετικού κενού, αναφορικά με το franchise στην Ελλάδα, συντελείται από το Ν. 703/77 για τον έλεγχο των μονοπωλίων και ολιγοπωλίων και προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, όπως ισχύει σήμερα, το Ν. 146/1914 για τον αθέμιτο ανταγωνισμό. το Π.Δ. 219/91 για τους εμπορικούς αντιπροσώπους, το Ν. 2239/94 για τα σήματα αλλά και από διατάξεις του Αστικού μας Κώδικα (π.χ. 174, , ) για ζητήματα σχετικά με την κατάρτιση, τις διάφορες φάσεις της εκτέλεσης και τη λύση της αμφοτεροβαρούς σύμβασης franchise. 24

26 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ TOY FRANCHISING Στην Ελλάδα υπάρχει μία διαφορά με τα άλλα κράτη όσο αφορά το νομικό πλαίσιο γύρω από το franchising διότι δεν υπάρχει νομικό νομοθέτημα. Αυτό σημαίνει πως ο αστικός κώδικας της χώρας μας μπορεί να δώσει λύσεις μόνο γύρω από προβλήματα που μπορεί να υπάρξουν μέσα σε ένα δίκτυο franchising. Στην Ε.Ο.Κ. ασφαλώς και υπάρχουν κανονισμοί για τα κράτη μέλη της. Αυτή οι κανονισμοί όπως είναι φυσικό αφορούν και την Ελλάδα όμως δεν εφαρμόζονται όλοι και όταν υπάρξουνε προβλήματα ή διευκρινήσεις έχουμε και τον αστικό κώδικα της χώρας μας ο οποίος με την παρέμβαση του φέρνει σε πέρας τα εκάστοτε προβλήματα. Επίσης, ειδικά νομοθετήματα για τον ελεύθερο ανταγωνισμό για την προστασία του καταναλωτή και για εμπορικούς αντιπροσώπους. Το ιδανικό θα ήταν να υπάρξει ένα νομικό πλαίσιο για το franchising που θα αφορά και τα δύο μέρη της συμφωνίας έτσι ώστε ο franchisee και ο franchisor να ξέρουν τι συμβαίνει από νομικής άποψης και σε τι πρέπει να δώσουν σημασία πριν υπογράψουν το συμβόλαιο και μέχρι το πέρας της συμφωνίας. 25

27 2.2 ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ FRANCHISING Το συμβόλαιο μεταξύ franchisor και franchisee πρέπει να εμπεριέχει τα παρακάτω : Αναλυτικά τις υποχρεώσεις του franchisee και τις υποχρεώσεις του franchisor, το χρόνο διάρκειας της συμφωνίας, τους όρους λύσης της συμφωνίας καθώς και αναλυτική και καθαρή περιγραφή του "πακέτου" το οποίο ο franchisor προσφέρει στον franchisee. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναφέρονται με ακρίβεια οι όροι γύρω από την επωνυμία, τα λογότυπα, την τεχνογνωσία, τα δικαιώματα αντιγραφής κτλ. Στην αναφορά, επιπλέον, παρουσιάζεται αναλυτικά ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται από τον Franchisor για το στήσιμο του δικτύου franchising. Καθορισμός των ορίων ανεξαρτησίας και από τα δυο μέρη της σύμβασης. Στο συμβόλαιο οι όροι πρέπει να είναι ξεκάθαροι και να μην εναντιώνονται στο ελληνικό δίκαιο ή στους νομοθετικούς όρους της ευρωπαϊκής ένωσης γιατί όπως είναι φυσικό μπορεί να προκύψουν προβλήματα σε τέτοιο βαθμό ώστε να κριθεί άκυρη η σύμβαση. Ο franchisor ο οποίος βάζει και τους όρους στο συμβόλαιο πρέπει να είναι προσεκτικός ώστε να μην υπάρχει εκμετάλλευση του franchise. Είναι δικαιολογημένο να υπάρχει ως ένα βαθμό έλλειψη απόλυτης ελευθερίας για το franchisee, δεν πρέπει να υπάρξει όμως κατάχρηση στέρησης ελευθερίας. Αυτό συμβαίνει διότι αν υπάρξει υποδούλωση του ενός μέρους από το άλλο τότε το πιο πιθανό είναι να υπάρξει μεγάλο πρόβλημα στην επαγγελματική δραστηριότητα του. 26