Υποδείξεισ απαντήςεων για το διαγϊνιςμα τησ Νεοελληνικήσ Γλϊςςασ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1

Transcript

1 Υποδείξεισ απαντήςεων για το διαγϊνιςμα τησ Νεοελληνικήσ Γλϊςςασ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1 Β.1. Aναφερόμαςτε ςτο ποιοσ είναι ο διανοοφμενοσ (ςφντομα) και ποια τα οφζλθ / τα κετικά αποτελζςματα από τθ ςυμμετοχι του ςε δθμόςιεσ ςυηθτιςεισ. Β.2. Τρόποι πειθοφσ - Στθν προτελευταία παράγραφο Επίκληςη ςτην Αυθεντία με αναφορά του ονόματοσ τθσ αυκεντίασ (Μπουρντιζ) παράκεςθ άποψθσ τθσ αυκεντίασ (Για να μπορζςει ςυμβολικι επανάςταςθ) - Στθν τελευταία παράγραφο Επίκληςη ςτη Λογική με επιχειριματα 1 ο επιχείρημα Θζςθ: αυτό είναι δφςκολο εγχείρθμα διανοοφμενων Αιτιολόγθςθ: αφοφ ςυμβιβάηονται 2 ο επιχείρημα Προκείμενεσ (Όλο το 1 ο επιχείρθμα) Συμπζραςμα: Συνεπϊσ ζγκυρου λόγου Β.3. Δομή τησ παραγράφου Θεματική περίοδοσ: «Στισ ποικιλίεσ δράςθ» Λεπτομζρειεσ-Σχόλια: «Η ζμφαςθ ςτο ατομικό των πολιτϊν» Περίοδοσ Κατακλείδα: «Οι εκδοχζσ αυτζσ κζλθςθ» Τρόποσ ανάπτυξησ: Διαίρεςη Διαιρετζα ζννοια: Πολιτικόσ λόγοσ Διαιρετικι βάςθ: Τρόποσ κεϊρθςθσ των ηθτθμάτων (Επίπεδο αναφοράσ) Μζλθ τθσ διαίρεςθσ: Ατομικό επίπεδο πολιτικοφ λόγου Συλλογικό επίπεδο πολιτικοφ λόγου

2 Β.4. Οι ποικίλεσ εκδοχζσ του δθμόςιου λόγου παρζμβαςθ κυριαρχοφνται από μια ουδζτερθ ζκφραςθ του πολιτικοφ τθν οποία αποτυπϊνουν οι επικλιςεισ είτε για «ατομικι» βελτίωςθ είτε για «ςυλλογικι» δράςθ. Προτείνουν τισ πράξεισ αλλθλεγγφθσ και τον εκελοντιςμό ωσ ςανίδα ςωτθρίασ εν μζςω περιβάλλοντοσ κρίςθσ ςτισ διακθρφξεισ των ειδικϊν «τθσ κοινωνίασ των πολιτϊν». ι Οι διακθρφξεισ των ειδικϊν τθσ κοινωνίασ των πολιτϊν προτείνουν τισ πράξεισ αλλθλεγγφθσ και τον εκελοντιςμό ωσ ςανίδα ςωτθρίασ εν μζςω περιβάλλοντοσ κρίςθσ Β.5. πεποιθήςεισ: απόψεισ, αντιλιψεισ, ιδζεσ επιταγζσ: απαιτιςεισ, εντολζσ, υποδείξεισ, προτροπζσ, κανόνεσ απόρριψη: άρνθςθ, απαξίωςθ, αμφιςβιτθςθ προτείνονται: προβάλλονται, ςυνιςτϊνται, εμφανίηονται υποθάλπεται: καλφπτεται, κρφβεται, ςυντθρείται, καλλιεργείται, προςτατεφεται Γ. Άρκρο (τίτλοσ) Μζρη ανάπτυξησ I. Θεμελιϊδθ κετικά χαρακτθριςτικά των νζων II. Τρόποσ διαπαιδαγϊγθςθσ των νζων από τθν κοινωνία III. Τρόποι δραςτθριοποίθςθσ των νζων / ςυμμετοχισ τουσ ςτα κοινά

3 Υποδείξεισ απαντήςεων για το διαγϊνιςμα τησ Νεοελληνικήσ Γλϊςςασ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2 Συν- χωροφν όλοι ςτο ςχολείο; Β.1. Παραδείγματα ζκρθξθσ νεανικισ βίασ - Σφγκρουςθ μεταξφ μακθτϊν για ποδοςφαιρικζσ ομάδεσ - Αντίδραςθ μακθτϊν κατά κακθγθτϊν για άδικθ βακμολόγθςθ - Αντίδραςθ παιδιϊν απζναντι ςε γονείσ για διεκδίκθςθ νυχτερινισ εξόδου κ.ά. Β.2. Τα μζςα πειθοφσ ςτθν πρϊτθ παράγραφο του κειμζνου είναι επιχείρημα Θζςθ : Οι εν τάςεισ.βία Αιτιολόγθςθ: αφοφ υποβάκμιςθ παραδείγματα: γόθτρο, παλθκαριλίκι, ιςχφ, εξουςία, ανιςότθτα, υποβάκμιςθ Β.3. Χαρακτηριςτικά επιςτημονικοφ άρθρου Επίκαιρο κζμα: Ενδοςχολικι βία Ειδικό κζμα: Ενδοςχολικι βία Χϊροσ δθμοςίευςθσ: Ηλεκτρονικό περιοδικό Τρόποσ πραγμάτευςθσ του κζματοσ: Αντικειμενικόσ (Δεν υπάρχουν προςωπικζσ εκτιμιςεισ αλλά διατυπϊνονται και προβάλλονται τεκμθριωμζνεσ κεωριςεισ) Αξιοποιοφνται επιχειριματα και μάλιςτα αναςκευάηονται επιχειριματα : «Η άποψθ αυτι δεν είναι πειςτικι αφοφ ςχολεία» (3 θ παράγραφοσ) Αυςτθρι δομι Υπακοι ςε διάγραμμα (Πρόλογοσ Κφριο Μζροσ Επίλογοσ) Λεξιλόγιο λόγιο π.χ. υφζρποντα που ςυνυπάρχει με απλό π.χ. παληκαριλίκι Θα μποροφςαν επίςθσ να δοκοφν Αναφορικι λειτουργία τθσ γλϊςςασ (με αντίςτοιχεσ αναφορζσ) Ειδικό λεξιλόγιο περιοριςμζνο (π.χ. ςχολικό οικοςφςτθμα «ανομικι φαςαρία», «ςυμβολικι βία») Β.4. Οι παρενκζςεισ ςτθν πρϊτθ παράγραφο παρζχουν πρόςκετεσ πλθροφορίεσ που λειτουργοφν ωσ επεξθγιςεισ. Β.5. Συνϊνυμα Αντϊνυμα ζνταξθσ προςαρμογισ, ενςωμάτωςθσ απόρριψθσ,περικωριοποίθςθσ ανατρζπουν απορρίπτουν,καταργοφν, αμφιςβθτοφν, αναιροφν υιοκετοφν,αποδζχονται, ςυντθροφν

4 ςυνυφαςμζνεσ ςυνδεδεμζνεσ διαςπαςμζνεσ, ανεξάρτθτεσ διαλλακτικότθτα θπιότθτα,φιλικότθτα, ςυγκαταβατικότθτα εριςτικότθτα, εχκρότθτα, αδιαλλαξία αντιδικίεσ διαμάχεσ, διαφωνίεσ ςυμφωνία, ταφτιςθ ιδιάηοντα ιδιότυπα, ιδιαίτερα κλαςικά,κοινότοπα, τυποποιθμζνα Γ. Ομιλία (Προςφϊνθςθ) Μζρη ανάπτυξησ Α. Φαινόμενα ενδεικτικά ενδοςχολικισ βίασ Β. Αίτια που τθν προκαλοφν και παράγοντεσ που τθν επιτείνουν Γ. Τρόποι αντιμετϊπιςθσ (Συγκεκριμζνα: Τρόποι περιοριςμοφ ρεαλιςτικοί και εφαρμόςιμοι)

5 Υποδείξεισ απαντήςεων για το διαγϊνιςμα τησ Νεοελληνικήσ Γλϊςςασ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 7 (Κρίςη Οικονομική ή Κρίςη Αξιών;) Β.1. Ζπρεπε να τονιςτεί 1. γιατί δεν πρζπει να τα αφήνουμε όλα ςτη μοίρα τουσ: επειδι αυτό προκαλεί ανεξζλεγκτεσ εξελίξεισ που κα είναι ενδεχομζνωσ εισ βάροσ του ανκρϊπου / επειδι δθμιουργείται αναςφάλεια, αβεβαιότθτα ενϊ ο άνκρωποσ εκίηεται ςτθν αδράνεια και τθν πακθτικότθτα. 2. γιατί δεν πρζπει να πανικοβαλλόμαςτε : γιατί ο πανικόσ οδθγεί ςε παρορμθτικζσ, βιαςτικζσ, επιπόλαιεσ αποφάςεισ που ςυχνά είναι επιβλαβείσ ι επικίνδυνεσ. Β.2. α. Είναι κατηγορικόσ ςυλλογιςμόσ γιατί οι προκείμενεσ αποδίδουν ιδιότθτεσ ςτο υποκείμενό τουσ και παραγωγικόσ διότι οι προκείμενεσ αναφζρονται ςτο γενικό (παντοφ ο κόςμοσ) και καταλιγει ςτο ειδικό (προςωπικζσ εςωτερικζσ κρίςεισ). Είναι ζγκυροσ διότι οι προκείμενεσ οδθγοφν με λογικι αναγκαιότθτα ςτο ςυμπζραςμα (ό,τι ιςχφει για τον κόςμο/ το όλο ιςχφει και για τον άνθρωπο / το μζροσ) και αληθήσ (διότι όςα ιςχυρίηονται οι προκείμενεσ ανταποκρίνονται ςτθν πραγματικότθτα.). Επομζνωσ είναι ορθόσ ςυλλογιςμόσ. β. Είναι κατηγορικόσ ςυλλογιςμόσ για τι οι προκείμενεσ αποδίδουν ιδιότθτεσ ςτο υποκείμενό τουσ και επαγωγικόσ γιατί θ ςκζψθ ξεκινά από το ειδικό που είναι αίτιο (ςτισ ςχζςεισ κυριαρχεί η ιδιοτζλεια) και καταλιγει ςτο γενικό που είναι αποτζλεςμα (αυτά που λζμε και αυτά που κάνουμε ςυχνά βρίςκονται ςε δφο αντίθετα άκρα). Είναι ζγκυροσ ςυλλογιςμόσ διότι οι προκείμενεσ οδθγοφν με λογικι αναγκαιότθτα ςτο ςυμπζραςμα που λόγω τθσ επαγωγισ είναι πικανολογικό (αλλά ςυχνά αυτό δεν ιςχφει) και αληθήσ ςυλλογιςμόσ διότι όςα ιςχυρίηονται οι προκείμενεσ ανταποκρίνονται ςτθν πραγματικότθτα ( ι πιο ςωςτά: είναι ςχετικά αλθκισ ). Επομζνωσ είναι ορθόσ ςυλλογιςμόσ. Β.3. Τα μζςα πεικοφσ είναι : - Αναφορά ονόματοσ αυθεντίασ (Ο Σωκράτθσ είπε.) - Παράθεςη άποψησ αυθεντίασ («ζνασ βίοσ») - Τεκμήρια / Παραδείγματα (θ εφαρμογι αρχϊν, όπωσ ο ςεβαςμόσ ) - Επιχειρήματα ( Κρίςθ υπάρχει γιατί / και ζτςι τα πράγματα / γιατί μασ δίνονται ) Β.4. Οι όροι ςυνοχισ είναι :

6 Μεταβατικζσ λζξεισ κυρίωσ : δθλϊνει ζμφαςθ όπωσ : δθλϊνει παράδειγμα ζτςι: δθλϊνει ςυμπζραςμα εξαιτίασ : δθλϊνει αιτιολόγθςθ αλλά : δθλϊνει αντίκεςθ Επαναλιψεισ λζξεων μηνφματα: δθλϊνει ζμφαςθ Β.5. πλειοψηφία: πλείων /πλείον + ψιφοσ αντίθετα: αντί + κζτω πανικοβαλλόμαςτε: πανικόσ + βάλλομαι μακροπρόθεςμη: μακρόσ + προκεςμία *προ+ κεςμόσ+ φιλοδοξίεσ: φίλοσ + δόξα

7 Υποδείξεισ απαντήςεων για το διαγϊνιςμα τησ Νεοελληνικήσ Γλϊςςασ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 10 (Πολιτιςτικέσ ταυτότητεσ και παγκοςμιοποίηςη) Β.1. Ο ομιλθτισ υποςτθρίηει ότι δεν κινδυνεφουν οι πολιτιςτικζσ ιδιαιτερότθτεσ ςτο πλαίςιο τθσ παγκοςμιοποίθςθσ και ότι όςεσ χάνονται είναι ιδθ εξαςκενθμζνεσ για άλλουσ λόγουσ. Η άποψθ αυτι ζπρεπε να αναςκευαςτεί. Δθλ. ζπρεπε να υποςτηριχθεί ότι η παγκοςμιοποίηςη απειλεί τισ πολιτιςτικζσ ταυτότητεσ διότι ςτόχοσ τθσ είναι, κυρίωσ για οικονομικοφσ και πολιτικοφσ λόγουσ, θ δθμιουργία μιασ ενιαίασ κουλτοφρασ μεταξφ των λαϊν. Αυτι εξυπθρετεί οικονομικά ςυμφζροντα διότι αυξάνει ραγδαία τα κζρδθ από τθν μαηικι πϊλθςθ πολιτιςτικϊν επιτευγμάτων (π.χ. κινθματογραφικζσ ταινίεσ, μουςικζσ ςυνκζςεισ κ.ά.) και πολιτικά ςυμφζροντα διότι αμβλφνει το αίςκθμα τθσ εκνικισ αυτοδυναμίασ, κακιςτϊντασ τουσ λαοφσ ευάλωτουσ ςτισ πιζςεισ και επιρρεπείσ ςτισ υποχωριςεισ απζναντι ςτουσ ιςχυροφσ και ςτα κζντρα των αποφάςεων τουσ. Β.2. Καταγραφή επιχειρημάτων Στθν πρϊτθ παράγραφο 1 ο επιχείρημα Υπάρχει θ γνϊμθ παραγωγι (Προκείμενεσ) Από τθν άποψθ αυτι.διαφωτιςμοφ (Συμπζραςμα) *Αυτό το επιχείρθμα είναι λανκάνον. Αν δεν το επιςθμαίνατε δεν κα κεωροφνταν ζλλειψθ+ 2 ο επιχείρημα Με τθν πρόοδο..κάτοχοσ τθσ φφςεωσ (Θζςθ) αφοφ αποτελζςματα (Αιτιολόγθςθ) Στθ δεφτερθ παράγραφο 3 ο επιχείρημα Η παγκοςμιοποίθςθ προςφζρει προςϊπων (Προκείμενεσ) γι αυτό.δικαίωμα ςτθν ευδαιμονία (Συμπζραςμα) 4 ο επιχείρημα Η παγκοςμιοποίθςθ ευδαιμονία (Προκείμενεσ) Θα μποροφςε λοιπόν.οικονομικισ προόδου (Συμπζραςμα) Β.3. Χαρακτθριςτικά του δοκιμιακοφ λόγου που μποροφν να ανιχνευκοφν ςτθν ομιλία Θζμα: Διαχρονικό και γενικοφ ενδιαφζροντοσ (Παγκοςμιοποίθςθ) Τρόποσ πραγμάτευςησ του θζματοσ - Υποκειμενικόσ: «Υπάρχει θ γνϊμθ», «Από τθν άποψθ αυτι», «κα μποροφςε λοιπόν, ςυνοπτικά να κεωριςει κανείσ»

8 - Εκλαϊκευτικόσ/ επεξηγηματικόσ: «τθσ μοντζρνασ εποχισ», τθσ εποχισ δθλαδι ότι παράγει θ γνϊςθ ωσ «χριμα», δθλαδι ωσ κάτι «χριςιμο» Λεξιλόγιο απλό και λόγιο (φαινόμενο ςθματοδοτεί επιδίωξθ ατομικισ ευδαιμονίασ κ.ά) Χρήςη κυρίωσ ενεργητικήσ ςφνταξησ (1 θ παράγραφοσ) Χρήςη μακροπερίοδου λόγου και υποτακτικήσ ςφνδεςησ (2 θ παράγραφοσ: Η παγκοςμιοποίθςθ προςφζρει ενότθτα γι αυτό ενϊ που (ευδαιμονοφν) που (δυςτυχοφν) όςων (δεν κατορκϊνουν) ϊςτε Συνφπαρξη αναφορικήσ και ποιητικήσ λειτουργίασ τησ γλϊςςασ (Η παγκοςμιοποίθςθ είναι κατά ςυνζπεια άρρθκτα δεμζνθ με τθν οικονομικι ανάπτυξθ φαινομζνου) Χρήςη όρων ςυνοχήσ (π.χ. από το ζνα μζροσ Από το άλλο μζροσ 3 θ παράγραφοσ) Σημείωςη: Το ότι ο πομπόσ δεν είναι ειδικόσ μποροφςε να αξιοποιθκεί ςτο ςυγκεκριμζνο κείμενο, γενικά όμωσ καλό είναι να αποφεφγεται διότι αποτελεί εξωκειμενικι γνϊςθ και αποδεικτικά δεν είναι ιςχυρό ςτοιχείο. Για τθν απάντθςθ αρκοφςαν 3 ςτοιχεία [ Η άςκηςη αποβλζπει ςτο να επιςημάνουμε ότι ανάμεςα ςτην ομιλία και το δοκίμιο υπάρχουν ομοιότητεσ] Β.4. ςυντελεί ςυμβάλλει οδθγεί βοθκά προκαλεί ευδαιμονία ευτυχία ευηωία ιςοπζδωςη κατάργθςθ ελκυςτικά ενδιαφζροντα αλλοίωςθ κελκτικά αφανιςμόσ ουςιαςτικά γοθτευτικά ςαγθνευτικά επικυμθτά εξαςθενήςει χαλαρϊςει αδυνατίςει υποβακμιςτεί αποδυναμωκεί