اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ ايلی س گ و علف زس

Transcript

1 وطزی پژي ص ای سعفزان 1394(1 ( اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ ايلی س گ و علف زس 3 2 *1 ریحاو عسگزپ ر محمذ خ اج حسیىی ي سزير خزمدل 1- دا ؾآه خت دکتشی سؿت ػل م ػلف بی شص دا کذ کب سصی دا گب فشد ػی ه ذ 2- دا یبس گش صساػت دا کذ کب سصی دا گب فشد ػی ه ذ 3- اػتبدیبس گش صساػت دا کذ کب سصی دا گب فشد ػی ه ذ -* یؼ ذ هؼئ ل: rasgarpour@gmail.com عسگزپ ر ر. خ اج حسیىی م. ي خزمدل س اثش غلظت بی ػلبس آثی ا ذام بی صػفشاى ثش خل كیبت خ ا ص ی سؿذ ا لی ػ گ ػلف شص. شی پظ ؾ بی صػفشاى. 3)1(: تبسیخ دسیبفت: 1393/10/14 تبسیخ پزیشؽ: 1394/01/30 چکیذ آلل پبتی یکی اص س اثظ هتقبثل ثی ؿیویبیی داسای اثشات ثبصداس ذگی تحشیک ک ذگی اػت ک اثشات هؼ یداسی دس تحقیقبت کب سصی پبیذاس داسد. ث ه ظ س ثشسػی خل كیبت خ ا ص ی سؿذ ا لی گیب چ ػ ػلف شص تبجخش ع حی ).L )Amaranthus retroflexus اصهک ).L تحت تأثیش غلظت بی ػلبس آثی ث گلجشگ صػفشاى )Descurainia Sophia ).L خبکیش ایشا ی )Cardaria draba ).L )Crocus sativus آصهبیی دس قبلت عشح کبهال تلبدفی ثب چ بس تکشاس دس آصهبیگب گیب بى یظ دا کذ کب سصی دا گب فشد ػی ه ذ دس ػبل 1389 ا دبم ؿذ. تیوبس ب ؿبهل ػلبس آثی گلجشگ ث صػفشاى دس غلظت بی دسكذ ث د ذ. آة هقغش ث ػ اى ؿب ذ دس ظش گشفت ؿذ. كفبت ه سد هغبلؼ ؿبهل دسكذ خ ا ص ی بیی هت ػظ صهبى خ ا ص ی ػشػت خ ا ص ی خ ا ص ی تدوؼی ع ل سی چ ػبق چ ؼجت ع ل سی چ ث ػبق چ صى تش گیب چ ػلف بی شص ث د ذ. تبیح بى داد ک ػلبس آثی ث گلجشگ صػفشاى تأثیش هؼ یداسی ثش دسكذ ػشػت خ ا ص ی هت ػظ صهبى خ ا ص ی ع ل سی چ ػبق چ صى تش گیب چ ش ػ ػلف شص داؿت ذ ث ع سیک ثیتشیي اثش ثبصداس ذگی هشث ط ث غلظت 100 دسكذ ث گلجشگ ث د. افضایؾ غلظت ػلبس آثی ثبػث افضایؾ هت ػظ صهبى خ ا ص ی کب ؾ ع ل سی چ ش ػ گ ػلف شص ؿذ. اثش ثبصداس ذگی غلظت ػلبس آثی ا ذام بی ایی صیشصهی ی صػفشاى ثش سؿذ سی چ ش ػ گ ػلف شص ثیتش اص ػبق چ ث د. داه کب ؾ ع ل ػبق چ ػلف بی شص تحت تأثیش غلظت بی ػلبس آثی ث گلجشگ ث تشتیت 11/8-22/3 39/4-16/7 دسكذ ث د. صى تش گیب چ اصهک خبکیش ایشا ی دس ػلبس 25 دسكذ ث ؼجت ث ؿب ذ افضایؾ یبفت لی ػبیش تیوبس ب ثبػث کب ؾ صى تش گیب چ ش ػ گ ػلف شص ؿذ. ياژ ای کلیذی: اثش ثبصداس ذ آلل پبتی کب سصی پبیذاس هت ػظ صهبى خ ا ص ی گیب چ

2 82 عسگزپ ر ي مکاران )1394( مجل پژي ص ای سعفزان 3)1( مقذم اهرش ص ثر دلیرل هرکالت بؿری اص هلرش ػلرفکرؾ ربی ؿیویبیی هغبلؼبت ثشای دػتیبثی ثر سا کبس ربی خربیگضیي ػبصگبس ثب هحیظ صیؼت ثشای هرذیشیت ػلرف ربی رشص س ثر افضایؾ اػت )2003 al.,.)singh et دس ایي ساػتب اػتفبد اص خبكیت آلل پبتی گیب بى ثقبیبی آى ب ثشای ک تشل ػلف بی- شص ه سد ت خ ثشخی اص هحققبى قرشاس گشفتر اػرت ( et Wu.)al., 1999; Anjum & Bajwa, 2007 آلل پبتی یکی اص ا اع هذاخل بی ه فی اػت ک اثشات صیبىثبس آى ثش ػلف بی شص اص عشیق آصادػبصی هر اد ؿریویبیی ت ػرظ گیب د ذ ه اد ك ست هیگیشد. تبیح ثشخی تحقیقبت خ د تشکیجبت آلل ؿیویبیی دس ثؼضی گیب بى صساػی ػلف بی رشص سا ث اثجبت سػب یذ اػت ( et Khanh et al., 2005; Dhima al., 2007.)al., 2006; Shanthi et ث ػ اى هثربل ثقبیربی گ ذم ).L )Triticum aestivum اسد ؿذ ث خبک ث ك ست هبلچ دس ظبم بی ثذ ى ؿخن اص سؿذ ػلف بی شص تبجخرش ع حررری L.( )Amaranthus retroflexus ػررر س ).L )Echinochloa crus-galli دس فلل ثؼذ ت رب ة صساػری ثر عر س هؼ ریداسی خلر گیشی کرشد )2001.)Alsaadawi, ؿریوب خبلیرک 2000( Khaliq, )Cheema & ثرب ثشسػری اختالط 2-6 تي دس کتبس ا ذام بی ایی ػ سگ م دس ؿرشایظ یو خک پبکؼتبى دسیبفت ذ ک ؿی ع ػلف بی شص ثر عر س هؼ یداسی کب ؾ ػولکشد گ ذم آثی ثر دلیرل خلر گیشی اص سؿذ ػلف بی شص کب ؾ تجخیش تؼرش افرضایؾ یبفرت. دس ویي ساػتب ه اد آلل ؿیویبیی گ بگ ی ثرب ت ا ربیی ػرشک ة ػلف بی شص اص گیب بى داس یی صساػی هختلف اػتخشاج ؿذ - ا ذ 2006( al.,.)singh et گیب رربى داسای خبكرریت آلل پرربتی اص عشیررق ت لیررذ تشؿرر هتبث لیت بیی ک ث هحیظ اعشا خ د ا تبس هید ذ ترأثیش ه فی ثش خ ا ص ی سؿذ ػلف بی شص هدب س داؿرت اص ایري عشیق سؿذ ترشاکن آ رب سا هحرذ د هریک رذ ( Maighani, 2003(. ترأثیش هر اد آلل ؿریویبیی ثرش ثشخری اکر ؾ ربی فیضی ل طیکی گیب ی وچ ى خزة ه اد غزایی تقؼین ػل لی سؿذ و سی ت فغ فت ػ تض ػ تض پش تئیي ف رپزیشی غبء خ ا ص ی فؼبلیت آ ضین ب وچ یي ثش ثشخی یظگی- بی ث م ظبم یب صساػی عجیؼری وچر ى ترأثیش ثرش تر الی تثجیت یتش طى یتشیفیکبػی ى اؿک ةث ذی س یؾ گیب ربى هکالت کت هدذد ث اثجبت سػیذ اػت ( al., Kruse et 2000(. اص خول اثشات ػوی تدضی ثقبیب س ی گیب ربى ورشا هیت اى ث خل گیشی اص خ ا ص ی ثزس سؿذ سی ربی ا لیر افضایؾ ت لیذ سی بی ثب ی خرزة به بػرت هر اد غرزایی س گ پشیذگی ث تأخیش ا ذاختي سػیذگی ث تأخیش ا رذاختي یب ػذم ه فقیت دس ت لیرذهثل اؿربس کرشد )1994.)Narwal, ثذیي تشتیت اص پتب ؼیل آلل پبتی ثشخی گیب بى هیتر اى ثرشای یبفتي ػلفکؾ بی عجیؼی اػرتفبد ور د. ثشخری ثشسػری رب بى داد اػت ک ایي تشکیجبت اختلبكریترش ػورل کرشد ؼجت ث ػلفکؾ ربی هلر ػی ه خر د ػر اسم ربهغل ة صیؼت هحیغی کوتشی داس ذ )2004.)Kobayashi, ث بثشایي اص آ دب ک ایي تشکیجبت ؿبهل ه اد گیب ی عجیؼی ثر د اثرش ػ ء بؿی اص ثبقیوب ذى پؼروب ذ دس هحریظ صیؼرت ذاس رذ دس هذیشیت ػلف بی شص ث ػ اى یرک س ؽ پبیرذاس ػربصگبس ثرب هحیظ صیؼت ث ؿوبس هیس ذ )2006 al.,.)singh et گیب بى داس یی ث ػ اى گیب بى آلل پبتی ق ی ؿ بخت ؿذ ا رذ 1991(.)Fujii, صػفرشاى L.( )Crocus sativus اص خولر گیب بى داس یی صساػی چ ذػبل ه ن خ بى اػت ک هلبس ػورذ داس یری كر ؼتی داسد. خر د تشکیجربت فال دیرذ ف لیکی دس ػلبس ػل لی گلجشگ صػفرشاى اثجربت ؿرذ اػرت Garrio et al., 1987; Goli et al., 2012; Goupy et (.)al., 2013 گلجرشگ یکری اص هحلر فت فشػری هرضاسع ایري هحل ل اسصؿو ذ اػت کر هلرش خبكری ثرشای آى تؼیریي ذ هقذاس ت لیذ آى ػبف ثریؾ اص تري دس کتربس اػت )2006 al.,.)kafi et ثذیي تشتیت ث ظش هیسػرذ کر دس ساػتبی هذیشیت اک ل طیک ث م ظبم بی صساػی ثت اى اص ایري هحل ل فشػی ث ػ اى ػلفکؾ عجیؼی ثرشای ک ترشل ػلرف- بی شص اػرتفبد کرشد. دس وریي ساػرتب اقجربالی وکربساى (2008 al., (Eghbali et ثب ثشسػی اثرش ثقبیربی ث ر ا رذام ایی صػفشاى ثش سؿذ چ بس گیب صساػی دس ت ب ة ثرب آى ؿربهل گ ذم چب داس هبؽ ل ثیب هب ذ کشد ذ ک ثب افضایؾ هیضاى ثقبیبی ا ذام بی ایی صػفشاى ث خبک دسكذ کلش فیل استفبع ث ت ؿبخق ػغ ثشگ صیؼت ت د ا ذام بی ایی ایی سی ث ع س هؼ یداسی ؼجت ث ؿب ذ افضایؾ یبفرت اهرب ثرب افضایؾ هقذاس ث و كفبت ه سد هغبلؼ کب ؾ یبفت. ساؿرذ

3 اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ هحلرل وکربساى 2009( al., )Rashed Mohassel et دسیبفت ذ ک ػلبس ثشگ ث ر صػفرشاى استفربع ػرغ صى ثشگ د ػلف شص ػلو تش تبجخش ع سا کب ؾ داد. ث بثشایي ایي آصهبیؾ ث ه ظ س اسصیبثی خل كیبت خ ا ص ری سؿذ ا لی گیب چ ػ گ ر ػلرف رشص اصهرک تربجخرش ع خبکیش ایشا ی تحت ترأثیش غلظرت ربی هختلرف ػلربس آثری گلجشگ ث صػفشاى ا دبم ؿذ. م اد ي ريش ا ایي آصهبیؾ دس قبلت عشح کربهال تلربدفی ثرب چ ربس تکرشاس دس آصهبیگب گیب بى یظ دا کذ کرب سصی دا رگب فشد ػری ه ذ دس ػبل 1389 ا دبم گشدیذ. تیوبس ب ؿربهل ػر ػرغ ػلبس آثی گلجشگ ث صػفشاى ؿبهل دسكرذ ث د. آة هقغش ث ػ اى ؿب ذ دس ظش گشفت ؿذ. ث بی ک چک غیشقبثل کبؿرت ( کوترش اص 1 گرشم( گلجرشگ صػفرشاى اص هضسػر تحقیقربتی دا رکذ کرب سصی دا رگب فشد ػرری هرر ذ دس پرربییض 1389 خوررغآ سی گشدیررذ. ثررشای خل گیشی اص ثش ص تغییشات ؿریویبیی ایري ا رذام رب دس آ ى دس دهبی 50 دسخ ػب تیگرشاد قرشاس داد ترب ثر ػرشػت خرک ؿ ذ. ػپغ آػیبة ؿذ ذ اص الک 0/5 هیلیهتشی ػجر س داد ؿرذ ذ) Rashed Mohassel et al., 2009; Abbasi- al., 2007.)Alikamar et ثشای ت ی ػلبس آثی پ ح گشم اص 2 1 گلجشگ )P( ث )C( ث ع س خذاگب ث 100 هیلیلیتش آة هقغش اضبف ؿذ ث هذت 48 ػبػت س ی ؿیکش ثرب 200 د س دس دقیق قشاس داد ؿذ ذ. ػرپغ هحلر ل رب اص کبغرز كربفی اتوي ؿوبس یک ػج س داد ؿرذ ذ. ایري ػلربس رب ثر ػ ر اى هحل ل پبی )ػلبس 100 دسكذ( دس ظش گشفت ؿذ ذ. غلظرت- بی دسكذ ثب سقیق کشدى هحلر ل پبیر ت ػرظ آة هقغش ت ی گشدیذ. ثزس بی ػلف ربی رشص تربجخرش ع حری ( Amaranthus L. )retroflexus اصهک L.( )Cardaria draba خبکریش ایشا رری ).L )Descurainia sophia اص هضسػرر تحقیقرربتی دا کذ کب سصی ه ذ دس ػبل 1388 خوغآ سی تب قجرل اص ؿرش ع آصهربیؾ دس یخچربل ثر د س اص سع ثرت گ رذاسی ؿذ ذ. قجل اص ؿش ع آصهبیؾ تؼت خ ا ص ی ا دبم هخق ؿذ ک ثزس بی ه سد هغبلؼ فبقذ خ اة ؼت ذ. اص ش گ ػلف رشص 25 ثزس ث ك ست هشثؼی دس پتشیدیؾ بیی ثب قغش ػرب تی- هتش داسای کبغز كبفی آغت ث ػ هیلیلیتش اص ػلبس ربی آثی چیذ ؿذ ذ. ػپغ پتشیذیؾ رب ثر هرذت 12 س ص داخرل ا ک ثبت س ثب دهبی 25±1 دسخ ػب تیگشاد سع ثت ؼرجی 45 دسكذ قشاس داد ؿذ ذ )1987.)ISTA, ؿوبسؽ س صا ثزس بی خ ا صد )داسای ع ل سی چر یرک هیلیهتش یب ثیتش( 1990( Shaykra, )Bukhtiar & تب 12 س ص ث ك ست س اص ث ه ظ س تؼییي دسكذ خ ا ر ص ری ربیی 3 )FGP( ص ی هت ػظ صهبى خ ا ص ی 4 )MGT( ػرشػت خ ا ر - 5 )GR( ا دبم گشفت. دس پبیبى د س آصهبیؾ ع ل سیر - چ ػبق چ 10 گیب چ دس ش پتشیدیؾ ا ذاص گیشی ثجت ؿذ. ثشای هحبػرج هت ػرظ صهربى خ ا ر ص ری اص هؼبدلر )1( اػتفبد ؿذ 2006( Hosseini, :)Matthews & Khajeh MGT= N i T i / N i )1( ک دس ایي ساثغ :MGT هت ػظ صهبى خ ا ص ری )ثرش حؼرت س ص( N: تؼذاد ثزس خ ا صد دس ش س ص T: تؼرذاد س ص ثریي ؿش ع آصهبیؾ تب ش هشحل اص ا ذاص گیشی هیثبؿذ. 6 ػشػت خ ا ص ی ( S R( ثب اػتفبد اص هؼبدل )2( هحبػرج ؿرذ :)Maguire, 1962( R S = ΣS i / D i )2( ک دس ایي ساثغر S: i تؼرذاد ثرزس خ ا ر صد دس س ص iام D: i تؼذاد س ص اص ؿش ع آصهبیؾ ث د. 7 ؿبخق ث ی گیب چ ک هؼیبس ه بػجی خ ت تخویي قرذست گیب چر اػرت )1977 Egli, )TeKrony & ثرب اػرتفبد اص هؼبدل )3( تؼییي گشدیذ 1996( Mackill,.)Redoña & SVI=(RL+SL)/n )3( ک دس ایي هؼبدل :SL RL ث تشتیت ع ل سی چ ػبق - چ گیب چ اػت n: تؼذاد کل ثرز س خ ا ر صد دس س ص آخرش هیثبؿذ. داد ب ثب اػتفبد اص شمافضاس SAS 9.1 آ بلیض ؿرذ ذ 3- Final germination percent 4- Mean Germination time 5- Germination rate 6- Rate of germination 7- Seedling vigor index 1- Petal 2- Corm

4 ج او سوی تجمعی )%( Cumulative germination )%( 84 عسگزپ ر ي مکاران )1394( مجل پژي ص ای سعفزان 3)1( ثزس بی ؿب ذ پغ اص گزؿت ػ س ص ث 100 دسكذ خ ا ص ی سػیذ ذ. دس حبلیک دسكذ خ ا ص ی ثزس تبجخش ع حی دس ػلبس 100 دسكذ گلجشگ ث پغ اص ػ س ص ث تشتیت دسكذ ث د. خ ا ص ی دس و تیوبس ب پغ اص گزؿت ػ س ص ثبثت ؿذ )ؿکل 1(. دسكذ خ ا ص ی بیی اصهک دس ؿب ذ پغ اص چ بس س ص ث حذاکثش خ ا ص ی سػیذ )ؿکل 2(. هذت صهبى فصم ثشای دسكذ خ ا ص ی دس ؿب ذ ث تشتیت 3/6 2/4 1/2 س ص ث د لی ثشای غلظت 100 دسكذ ث گلجشگ ث تشتیت 5/7 3/5 2/2 س ص 6/4 3/7 2/2 س ص هحبػج ؿذ. هیب گیي ب ثشاػبع آصه ى LSD دس ػرغ پر ح دسكرذ هر سد هقبیؼ قشاس گشفت ذ. قبثل رکش اػت ثشای داد بی هشثر ط ثر دسكذ خ ا ص ی تجذیل صا ی ای ا دبم ؿذ. و داس ب ثب اػرتفبد اص شمافضاس Excel سػن ؿذ ذ. ثشای هحبػج هرذت فصم ثرشای دسكرذ خ ا ر ص ری ثرزس ب اص رشمافرضاس Germin 2010( maddah, )Soltani & اػتفبد ؿذ. وتایج ي بحث درصذ ج او سوی تجمعی: اثش ثبصداس ذگی ػلبس ث گلجشگ صػفشاى ثش دسكذ خ ا ص ی تبجخش ع حی پغ اص اػوبل تیوبس اص اثتذای ؿش ع آصهبیؾ ؼجت ث ؿب ذ هب ذ ؿذ ؿب ذ C100 C50 C25 P100 P50 P25 Control سمان )ريس( Time (day)y ضکل 1- اثز غلظت ای عصار آبی بى ي گلبزگ سعفزان بز ج او سوی تجمعی تاجخزيس يحطی Fig. 1- Effect of aqueous concentrations of saffron corm and petal on accumulative germination of redroot pigweed :C 100 C 50 C 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی % ث :P 100 P 50 P 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی % گلجشگ اػت. C 25, C 50 and C 100 : indicate concetrations of 25, 50 and 100% of corm and P 25, P 50 and P 100 : indicate concetrations of 25, 50 and 100% of petal, respectively.

5 ج او سوی تجمعی )%( )%( Cumulative germination اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ ؿب ذ C100 C50 C25 P100 P50 P25 Control سمان )ريس( Time (day) y ضکل 2- اثز غلظت ای عصار آبی بى ي گلبزگ سعفزان بز ج او سوی تجمعی اسمک Fig. 2- Effect of aqueous concentrations of saffron corm and petal on accumulative germination of whitetop :C 100 C 50 C 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی % ث :P 100 P 50 P 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی % گلجشگ اػت. C 25, C 50 and C 100 : indicate concetrations of 25, 50 and 100% of corm and P 25, P 50 and P 100 : indicate concetrations of 25, 50 and 100% of petal, respectively. وبىع سک دس ؿکل 3 هب ذ هیؿ د ثزس خبکیش ایشا ی دس ؿب ذ ثؼذ اص چ بس س ص ث حذاکثش خ ا ص ی سػیذ. س ذ خ ا ص ی دس ػلبس 25 دسكذ ث یض هبث ؿب ذ ث د دس ك ستیک دس غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی ث گلجشگ صػفشاى ؿش ع خ ا ص ی پغ اص گزؿت ػ س ص آغبص ؿذ. هذت صهبى ثشای دسكذ خ ا ص ی ثزس خبکیش ایشا ی دس ؿب ذ ث تشتیت ثشاثش ثب 3/6 1/7 1/1 س ص هحبػج ؿذ. دس غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی ث هقبدیش دسكذ خ ا ص ی ث تشتیت ثشاثش ثب 7/8 5/6 3/5 س ص هحبػج ؿذ دس حبلیک هقبدیش آ ب ثشای غلظت 100 دسكذ گلجشگ ث تشتیت ثشاثش ثب 7/8 6/4 4/4 س ص ث د. غلظت بی هختلف ػلبس آثی ث گلجشگ صػفشاى ثب اختالل دس تؼبدل سه ی ثزس تأثیش ثش تقؼین ػل لی سؿذ سی چ ثبػث افضایؾ هذت صهبى فصم ثشای خ ا ص ی گشدیذ. فیت ت کؼیي ب ت اصى سه ی ثزس سا ثش ن هیص ذ ک ت اصى ایي سه ى ب تؼییيک ذ خ ا ص ی ثزس سؿذ سی چ ػبق چ هیثبؿذ 2009( al.,.)zaji et وچ یي ثشاػبع ایي تبیح هخق اػت ک گ بی هختلف ػلف شص پبػخ بی هتفب تی ث تشکیجبت آلل ؿیویبیی ا ذام بی ایی صیشصهی ی صػفشاى بى هید ذ. دس ویي ساػتب ثشخی اص هحققبى دیگش یض گضاسؽ کشد ذ ک ػلف بی شص هختلف حؼبػیت هتفب تی ث ه اد آلل پبتیک داس ذ ( Orooji al., 2009.)et al., 2008; Zaji et ال یفشد ساؿذ هحلل 2010) Mohassel, (Elahifard & Rashed ثب ثشسػی اثش ػلبس آثی ا ذام ایی ػ یب ).L )Glycine max ثش خ ا ص ی تبجخش ع ػفیذ L.( )A. albus تبجسیضی ػیب ( Solanum.L )nigra ػلو تش گضاسؽ کشد ذ ک هذت صهبى فصم تب حل ل دسكذ خ ا ص ی ایي ػلف بی شص ثب افضایؾ غلظت ػلبس س ذ افضایی داؿت.

6 ج او سوی تجمعی )%( Cumulative germination (%) t 86 عسگزپ ر ي مکاران )1394( مجل پژي ص ای سعفزان 3)1( ؿب ذ C100 C50 C25 P100 P50 P25 Control سمان )ريس( Time (day) y ضکل 3- اثز غلظت ای عصار آبی بى ي گلبزگ سعفزان بز ج او سوی تجمعی خاکطیز ایزاوی Fig. 3- Effect of aqueous concentrations of saffron corm and petal on accumulative germination of flixweed :C 100 C 50 C 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی % ث :P 100 P 50 P 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی % گلجشگ اػت. C 25, C 50 and C 100 : indicate concetrations of 25, 50 and 100% of corm and P 25, P 50 and P 100 : indicate concetrations of 25, 50 and 100% of petal, respectively. درصذ ج او سوی و ایی: ػلبس 100 دسكذ ث گلجشگ صػفشاى تأثیش هؼ یداسی )0/01 p( ثش دسكذ خ ا ص ی بیی تبجخش ع حی داؿت ذ. دسكذ خ ا ص ی بیی تبجخش ع حی دس غلظت بی 100 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ ث صػفشاى ث تشتیت ثشاثش ثب دسكذ ث د دس حبلیک دسكذ خ ا ص ی بیی ؿب ذ 100 دسكذ ث د. دسكذ خ ا ص ی اصهک دس غلظت بی دسكذ ػلبس آثی گلجشگ 100 دسكذ ث ث تشتیت 16/ دسكذ ؼجت ث ؿب ذ کب ؾ یبفت ک اختال هؼ یداسی )0/01 p( ثب ؿب ذ داؿت ذ. کوتشیي خ ا ص ی اصهک ثب 68 دسكذ دس غلظت 100 دسكذ گلجشگ هب ذ ؿذ. دسكذ خ ا ص ی خبکیش ایشا ی دس غلظت بی دسكذ گلجشگ ث تشتیت 45 23/5 دسكذ کوتش اص ؿب ذ ث د ک اص ظش آهبسی هؼ یداس )0/01 p( ث د. عجق ایي تبیح ػلبس بی ث گلجشگ صػفشاى تأثیش ثبصداس ذگی ثیتشی ثش خ ا ص ی تبجخش ع حی خبکیش ایشا ی ؼجت ث اصهک داؿت ذ ک بىد ذ حؼبػیت ثیتش ثزس بی سیضتش ؼجت ث غلظت بی تشکیجبت آلل پبتیک هیثبؿذ. دسكذ خ ا ص ی تبجخش ع حی اصهک خبکیش ایشا ی دس غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ ث تشتیت دسكذ ؼجت ث ؿب ذ کب ؾ یبفت )ؿکل 4(. کب ؾ دسكذ خ ا ص ی تحت تأثیش افضایؾ غلظت ه اد آلل پبتیک ه دش ث کب ؾ تشاکن ػلف شص هیؿ د ک خؼبست ػلف بی شص سا هحذ د هیک ذ. اص عش دیگش ثبیؼتی ث ایي ه ن ت خ کشد ک کبسثشد ایي ه اد اثش صیؼتهحیغی ه فی یض ث د جبل ذاسد 2007( Bajwa,.)Wu et al., 1999; Anjum & تبیح بى داد اػت ک خ د ه اد آلل پبتیک ثب تأثیش ثش ف ر پزیشی غب فؼبلیت آ ضین ب هب غ خ ا ص ی ثزس هیؿ د ( al., Kruse et 2000(. ثزس بی سیضتش داسای ؼجت ػغ ث حدن ثیتشی ث د دس تید ػغ توبع ثب ه اد آلل ؿیویبیی افضایؾ هی- یبثذ )2000 Talbert, )Nilda & ک دس تید تأثیشگزاسی ثیتش ه اد آلل پبتیک سا ث د جبل داسد. پتشػ ى آل (2001 al., (Peterson et یض گضاسؽ کشد ذ ک ثز س حؼبػیت ثیتشی ث ه اد آلل ؿیویبیی حبكل اص ثقبیبی کلضا ).L )Brassica napus داؿت ذ. تبیح تحقیق هکیصاد وکبساى (2009 al., (Makkizade et بى داد ک ػلبس گیب داس یی ػذاة (.L (Ruta graveolens اص خ ا ص ی تبجخش ع خبکیش ایشا ی خل گیشی و د. ػلبس آثی ثشگ- بی آفتبثگشداى یض هب غ خ ا ص ی خشدل حی ( Sinapis

7 ج او سوی و ایی )%( Final germination (%) h اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ L. )arvensis ؿذ 2006( Yaneccko,.)Bogatek & ثذیي تشتیت ثب ت خ ث تبیح هخق اػت ک هیت اى اص غلظت بی هختلف ػلبس آثی ا ذام بی ایی صیشصهی ی صػفشاى ثشای هذیشیت پبیذاس ػلف بی شص ث ش گیشی و د. الجت ثبیؼتی ث خل كیبت گ ػلف شص ظیش ػغ ثزس غلظت ا ذام ه سد اػتفبد داسای اثش آلل پبتیک یض ت خ و د. 120 خبکیش ایشا ی Flixweed اصهک Whitetop تبج خش ع حی Pigweed C25 C50 C100 P25 P50 P100 Control ؿب ذ ضکل 4 اثز غلظت ای عصار آبی بى ي گلبزگ سعفزان بز درصذ ج او سوی تاجخزيس يحطی اسمک ي خاکطیز ایزاوی )میاوگیه±خطای استاوذارد( Fig. 4- Effect of aqueous concentrations of saffron corm and petal on germination percent of redroot pigweed, whitetop and flixweed (means± standard error) :C 100 C 50 C 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی ػلبس آثی % ث :P 100 P 50 P 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی ػلبس آثی % گلجشگ صػفشاى اػت. C 25, C 50 and C 100 : indicate aqueous concentrations of 25, 50 and 100% of saffron corm and P 25, P 50 and P 100 : indicate extract of 25, 50 and 100% of saffron petal, respectively. هیب گیي بی داسای داه وپ ؿب ی یکؼبى ثش اػبع خغبی اػتب ذاسد تفب ت هؼ یداسی ذاس ذ )0/05 p(. Means with similar overlap range have not significant difference according to standard error (p 0.05). صیشصهی ی ػشػت خ ا ص ی کب ؾ یبفت ث ع سیک دس غلظت ػلبس آثی 100 دسكذ ث گلجشگ ث تشتیت 50/8 42/1 دسكذ ؼجت ث ؿب ذ کب ؾ یبفت )خذ ل 2(. ػشػت خ ا - ص ی خبکیش ایشا ی دس ػلبس 100 دسكذ ث گلجشگ صػفشاى ث تشتیت 2/4 3/1 ثزس دس س ص ث د ذ ک پبییيتشیي ػشػت خ ا ص ی دس ایي د تیوبس هب ذ ؿذ اختال هؼ یداسی ثب ؿب ذ داؿت ذ. ؿب ذ ثب 10/94 ثزس دس س ص ثیتشیي ػشػت خ ا ص ی سا ث خ د اختلبف داد )خذ ل 3(. ثبفتشیي غلظت ػلبس گلجشگ خ ا ص ی تبجخش ع حی اصهک خبکیش ایشا ی سا ث تشتیت دسكذ ؼجت ث ؿب ذ ث تأخیش سزعت ج او سوی: ػشػت خ ا ص ی ثزس تبجخش ع حی تحت تأثیش غلظت بی ػلبس آثی ا ذام بی ایی ث صػفشاى قشاس گشفت. کوتشیي ثیتشیي ػشػت خ ا ص ی ث تشتیت ثب 23/8 4/9 ثزس دس س ص ث غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ ؿب ذ اختلبف داؿت. الجت اختال هؼ یداسی ثیي ػلبس 100 دسكذ گلجشگ ث خ د ذاؿت )خذ ل 1(. ػشػت خ ا ص ی ثزس تبجخش ع حی ثب افضایؾ غلظت ػلبس ب س ذ کب ی داؿت. غلظت بی هختلف ػلبس گلجشگ ث صػفشاى تأثیش هؼ یداسی )0/01 p( ثش ػشػت خ ا ص ی اصهک داؿت. ثب افضایؾ غلظت ػلبس بی ا ذام بی ایی

8 88 عسگزپ ر ي مکاران )1394( مجل پژي ص ای سعفزان 3)1( ا ذاخت. کب ؾ ػشػت خ ا ص ی اص عشیق تأخیش دس خ ا ص ی اػتقشاس ػلف بی شص ثبػث هیؿ د ک گیب صساػی دس هشاحل ا لی سؿذ فشكت ثیتشی ثشای سؿذ اػتقشاس داؿت ث ج د ت ا بیی سقبثتی گیب صساػی سا ث د جبل خ ا ذ داؿت. ػلیوشادی وکبساى 2008( al., )Alimoradi et دسیبفت ذ ک ثشگ صػفشاى ثبػث کب ؾ ػشػت خ ا ص ی د ػلف شص ؿلوی (Gypsophilla گچ د ػت (Rapistrum rogosum L.) Younesi et al., ( ؿذ. ی ؼی وکبساى pillosa L.) 2008( ثب ثشسػی اثشات ػلبس آثی گ ذم چب داس ثش خ ا ص ی سؿذ ا لی ػلف بی شص تبج سیضی ػلو تش هب ذ کشد ذ ک ػشػت خ ا ص ی تبجسیضی ث هیضاى قبثل ت خ ی ثب افضایؾ غلظت ػلبس آثی ش د گیب کب ؾ یبفت. آ ب وچ یي ثیبى کشد ذ ک ػشػت خ ا ص ی ثز س دس هقبیؼ ثب دسكذ خ ا ص ی اک ؾ ؿذیذتشی ؼجت ث غلظت ه اد آلل پبتی داؿت. مت سط سمان ج او سوی: غلظت بی هختلف ػلبس آثی ث گلجشگ صػفشاى تأثیش هؼ یداسی )0/01 p( ثش هت ػظ صهبى خ ا ص ی ش ػ گ ػلف شص تبجخش ع حی خبکیش ایشا ی اصهک داؿت ذ. ثبفتشیي پبییيتشیي هت ػظ صهبى خ ا ص ی دس تبجخش ع حی ث تشتیت ثب 1/1 3/6 س ص هشث ط ث ؿب ذ غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی ث ث د. هت ػظ صهبى خ ا ص ی غلظت بی 25 دسكذ ػلبس آثی ث گلجشگ تفب ت هؼ یداسی ثب ؿب ذ ذاؿت ذ. ثب افضایؾ غلظت ػلبس ث گلجشگ هت ػظ صهبى خ ا ص ی اص 1/5 1/8 س ص دس غلظت بی 25 دسكذ ػلبس آثی ث گلجشگ ث 2/6 3/6 س ص دس غلظت 100 دسكذ ػلبس بی آثی ث گلجشگ افضایؾ یبفت )خذ ل 1(. هت ػظ صهبى خ ا ص ی اصهک ثب افضایؾ غلظت ػلبس ب افضایؾ یبفت ث ع سیک کوتشیي ثیتشیي هت ػظ صهبى خ ا ص ی دس ثزس اصهک ث تشتیت دس ؿب ذ غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ ثب 4/4 2/9 س ص هب ذ ؿذ )خذ ل 2(. دس خبکیش ایشا ی ثیتشیي هت ػظ صهبى خ ا ص ی ثب فت س ص دس غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی ث ثذػت آهذ دسحبلیک ثشای ؿب ذ 2/4 س ص هحبػج گشدیذ )خذ ل 3(. ایي تبیح بىد ذ آى اػت ک کبسثشد غلظت- بی ػلبس آثی ث گلجشگ صػفشاى ثبػث کب ؾ ػشػت خ ا ص ی گ بی ػلف شص ه سد هغبلؼ گشدیذ. داه تغییشات ػشػت خ ا ص ی تبج خش ع اصهک خبکیش ایشا ی دس غلظت بی ػلبس بی آثی ث تشتیت 22/3-79/2 11/8-50/8 10/2-78/4 دسكذ ث د. ثذیي تشتیت اص آ دب ک افضایؾ هت ػظ صهبى خ ا ص ی ثزس ػلف بی شص ( Nasr Esfehani & )Shariati, 2004 ؿب غ گیب اكلی سا ثشای ثقب اػتقشاس ث ش سی اص ه بثغ افضایؾ هید ذ ت كی هیؿ د ک غلظت- بی ػلبس آثی ا ذام بی ایی صیشصهی ی صػفشاى ثشای ک تشل پبیذاس ػلف بی شص هذ ظش قشاس گیشد. ػلبس آثی ا ذام- بی ایی ػ یب ثبػث افضایؾ هت ػظ صهبى خ ا ص ی تبجخش ع ػفیذ تبجسیضی ػلو تش ؿذ ک دس غلظت دسكذ اختال هؼ یداسی 40 ثب ؿب ذ داؿت ذ ( & Elahifard Mohassel, 2010.)Rashed ثب ت خ ث ای ک ضشیت ػشػت خ ا ص ی ثب هذت صهبى خ ا ص ی ساثغ هؼک ػی داسد ( Nasr Shariati, 2004 )Esfehani & لزا شچ تشکیجبت دگشآػیت ثت ا ذ ضشیت ػشػت خ ا ص ی سا ثیتش تحت تأثیش قشاس داد آى سا کب ؾ د ذ لزا هت ػظ صهبى خ ا ص ی ثیتش هیؿ د. ط ل ریط چ ي ساق چ : غلظت بی ػلبس آثی ث گلجشگ صػفشاى تأثیش هؼ یداسی )0/05 p( ثش ع ل سی چ ػبق چ تبجخش ع حی داؿت )خذ ل بی 1(. دس تبجخش ع حی ػلبس 50 دسكذ گلجشگ ؿب ذ ث تشتیت ثب 47/6 5/3 هیلیهتش کوتشیي ثیتشیي ع ل سی چ سا ث خ د اختلبف داد ذ. الجت اختال هؼ یداسی ثیي غلظت بی دسكذ ػلبس آثی گلجشگ 100 دسكذ ث صػفشاى خ د ذاؿت. کبسثشد ػلبس بی آثی ثبػث کب ؾ هؼ یداس )0/05 p( ع ل سی چ خبکیش ایشا ی اصهک ؿذ ث - ع سیک ثب افضایؾ غلظت ػلبس اثش ثبصداس ذگی افضایؾ یبفت )خذ ل بی.)3 2 غلظت ػلبس آثی 25 دسكذ گلجشگ ث ثبػث افضایؾ ع ل ػبق چ تبجخش ع حی ؿذ )خذ ل 1(. ع ل ػبق چ دس غلظت 25 دسكذ ػلبس آثی ث ثب افضایؾ 33/9 دسكذی ؼجت ث ؿب ذ تفب ت هؼ یداسی )0/05 p( داؿت. کوتشیي ع ل ػبق چ یض دس غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ صػفشاى ثذػت آهذ. غلظت بی 25 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ ث 50 دسكذ ث صػفشاى اثش تحشیکک ذگی ثش سؿذ ػبق - چ اصهک خبکیش ایشا ی داؿت ذ ک الجت دس ایي هیبى ت ب

9 اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ غلظت 25 دسكذ ػلبس آثی ث صػفشاى تفب ت هؼ یداسی ثب ؿب ذ داؿت )0/05 p(. دس اصهک غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ ثیتشیي تأثیش ثبصداس ذگی سا ثش سؿذ سی چ داؿت ث ع سیک ع ل سی چ 88/19 دسكذ ک تب تش اص ؿب ذ ث د. ثیتشیي کوتشیي ع ل سی چ خبکیش ایشا ی ث تشتیت ثب 4/4 22/8 هیلیهتش دس ؿب ذ ػلبس 100 دسكذ ث هب ذ ؿذ. غلظت بی ثبفی ه اد آلل پبتیک ه خ د دس ث گلجشگ صػفشاى ثب کب ؾ سؿذ گیب چ هیت ا ذ هب غ اػتقشاس ه فق ػلف شص گشدد. ث بثشایي خ ا ص ی ثز س ػذم ت لیذ گیب ػجت تخلی ثب ک ثزس ایي ػلف بی شص خ ا ذ ؿذ. ػجبػی وکبساى (2007 al., (Abbasi et دسیبفت ذ ک ع ل کلئ پتیل گ ذم تحت تأثیش غلظت بی پبییي ػلبس آثی گلجشگ صػفشاى افضایؾ یبفت لی غلظت بی ثبفی ػلبس اص عشیق هوب ؼت اص سؿذ ا لی ثبػث کب ؾ ع ل سی چ کلئ پتیل گ ذم ؿذ ذ. ػجبػی خ ب ی )2007 Jahani, )Abbasi & ثب ثشسػی اثش آلل پبتی ػلبس ث صػفشاى س ی چ ذیي گیب صساػی ثیبى داؿت ذ ک ػلبس ث ثیتشیي تأثیش ثبصداس ذگی سا س ی ع ل سی چ داؿت. بهجشدگبى وچ یي اظ بس داؿت ذ ک اثش ػلبس س ی ػبیش خل كیبت خ ا ص ی بچیض ث د ک ایي اهش احتوبف ثب ثضسگ ث دى ا ذاص ثزس بی ه سد هغبلؼ دس استجبط ث د. تبیح ثشسػی بی چ ذیي هحقق دیگش یض خ د پتب ؼیل آلل پبتی گیب بى داس یی 2008( al., Asghari Ghorbanli et al., 2009 )& Tewari, 2007; Zaji et س ی سؿذ ا لی گیب چ ػلف بی شص سا تأییذ هی وبیذ. قیبصد ػک وکبساى )2007 al., )Ghiazdowsk et یض گضاسؽ کشد ذ ک ػلبس ثشگ آفتبثگشداى ثبػث کب ؾ ع ل سی چ ػبق چ خشدل حی ؿذ. آ ب عی ثشسػی بی تکویلی اظ بس داؿت ذ ک ػبهل اكلی ثبصداس ذ سؿذ خشدل حی خ د ه اد آلل ؿیویبیی ه خ د دس ثشگ آفتبثگشداى ث د ک اص عشیق افضایؾ ف رپزیشی غب تحشیک ت لیذ آة اکؼیظ سادیکبل بی آصاد اکؼیظى دس بیت کب ؾ سؿذ سی چ ػبق چ خشدل حی سا ه خت گشدیذ. ه اد آلل ؿیویبیی هوکي اػت ث دلیل کب ؾ تقؼین ػل لی کب ؾ هیضاى اکؼیي القبءک ذ سؿذ سی ب دخبلت دس ت فغ فؼفشیل ؿذى اکؼیذاتی ػجت کب ؾ سؿذ گیب چ ؿ ذ ( al., Orooji et )2008 ؼجت ع ل سی چ ث ػبق چ گیب چ ػلف بی شص ه سد ظش دس ػغ ح هختلف ػلبس ث گلجشگ صػفشاى ث ع س هؼ یداسی )0/05 p( ؼجت ث ؿب ذ کب ؾ یبفت )خذ ل بی 3(. 2 1 ثبفتشیي ؼجت ع ل سی چ ث ػبق چ گیب چ 80 ش ػ ػلف شص دس ؿب ذ ثذػت آهذ. کوتشیي ؼجت دس تبجخش ع حی اصهک خبکیش ایشا ی ثب کب ؾ دسكذی ؼجت ث ؿب ذ ث تشتیت ثشای غلظت بی 100 دسكذ ػلبس آثی ث گلجشگ ث صػفشاى هب ذ ؿذ. ثذیي تشتیت ث ظش هیسػذ ک سؿذ سی چ ؼجت ث تشکیجبت آلل پبتیک ػلبس ث گلجشگ صػفشاى حؼبعتش اص ػبق چ اػت. ػلیوشادی وکبساى 2008) al., (Alimoradi et گضاسؽ کشد ذ ک ع ل سی چ ؿلوی گچ د ػت ث ػلبس آثی صػفشاى حؼبعتش اص ع ل ػبق چ ث د. ػلبس آثی گ ذم چب داس ع ل سی چ ػبق چ ػلو تبجسیضی ػیب سا کب ؾ داد. الجت سؿذ ػبق چ دس هقبیؼ ثب سی چ تأثیش کوتشی اص ه اد آلل پبتیک پزیشفت ک ثیب گش حؼبػیت ثیتش سی چ ؼجت ث خ د ه اد ثبصداس ذ هیثبؿذ ( et Younesi.)al., 2008 هؼوشی وکبساى 2011( al., )Moameri et یض ثیبى داؿت ذ ػلبس ا ذام ایی aphylum L.) گیب چ د گ سی تبؽ (Haloxylon داسای اثش ثبصداس ذگی س ی خ ا ص ی سؿذ A. Agropyron elongatum L..L desertorum ث د سی چ ث ه اد آلل پبتیک حؼبعتش اص ػبق چ ث د. يسن تز گیا چ : ػلبس بی ث گلجشگ صػفشاى تأثیش هؼ ی- داسی )0/05 p( ثش صى تش گیب چ ػلف بی شص ه سد هغبلؼ داؿت ث ع سیک افضایؾ غلظت ػلبس بی آثی ثبػث کب ؾ صى تش گیب چ تبجخش ع ؼجت ث ؿب ذ ؿذ الجت ثیي غلظت بی 50 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ 100 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ 100 دسكذ ػلبس آثی ث صػفشاى ثب ؿب ذ تفب ت هؼ یداسی هب ذ ؿذ )خذ ل 1(. صى تش گیب چ اصهک دس ػلبس 25 دسكذ ث 20 دسكذ ؼجت ث ؿب ذ افضایؾ صى داؿت. کوتشیي صى تش گیب چ اصهک ثب 10/4 هیلی گشم ث غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی ث صػفشاى اختلبف داؿت

10 99 عسگزپ ر ي مکاران )1394( مجل پژي ص ای سعفزان 3)1( ؿب ذ )خذ ل 2(. ثیتشیي کوتشیي صى تش گیب چ خبکیش ایشا ی ثب 1/1 2/3 هیلیگشم ث تشتیت ثشای ػلبس دسكذ ث ثذػت آهذ ک بىد ذ اثش تحشیکک ذگی ثبصداس ذگی غلظت بی هختلف ػلبس بی آثی ا ذام بی ایی صیشصهی ی صػفشاى ثش خل كیبت خ ا ص ی سؿذ ا لی ش ػ گ ػلف شص تبجخش ع حی خبکیش ایشا ی اصهک هیثبؿذ )خذ ل 3(. صى تش گیب چ دس غلظت بی ثبفی ػلبس آثی تفب ت هؼ یداسی ثب ؿب ذ ذاؿت ک ایي تبیح هغبثق یبفت بی ػجبػی وکبساى 2007( Jahani, )Abbasi & ث د. بهجشدگبى گضاسؽ و د ذ ک غلظت 100 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ صػفشاى ػلیسغن کب ؾ ع ل سی چ ػبق چ تأثیشی ثش صى خک گیب چ اسقبم گ ذم ذاؿت ک ایي اهش ث ضخبهت کلئ پتیل افضایؾ تؼذاد سی چ ؼجت داد ؿذ. دس ویي ساػتب تبیح ثشخی دیگش اص هغبلؼبت بى داد اػت ک خ د ه اد آلل پبتیک ه خت افضایؾ سی بی ثب ی هیؿ د Rashed ( ساؿذ هحلل وکبساى.)Narwal, 1994( al., 2009 )Mohassel et گضاسؽ و د ذ ک ػلبس آثی ثشگ ث صػفشاى ثبػث کب ؾ صى تک ث ت تبجخش ع ػلو تش ؿذ. ثب ایيحبل دس تبج خش ع ػلبس ثشگ دس ػلو تش ػلبس ث اثش ثیتشی ثش صى تک ث ت داؿت دس هدو ع حؼبػیت تبجخش ع دس هقبیؼ ثب ػلو تش ؼجت ث غلظت- بی هختلف ػلبس آثی ا ذام بی ایی صیشصهی ی صػفشاى ثیتش ث د. کبسثشد ػلبس آثی آفتبثگشداى ثش س ی ػلو تش دس هضسػ گ ذم ثبػث کب ؾ تشاکن صیؼت ت د ػلو تش ؿذ ک دس تید قذست سقبثتی ایي ػلف شص سا کب ؾ داد ( Anjum.)& Bajwa, 2007 تیوبس ب ؼجت ث ؿب ذ کب ؾ یبفت لی ثیي C 25 اختال هؼ یداسی هب ذ ذ )خذ ل بی 3(. 2 ضاخص بىی گیا چ : ؿبخق ث ی گیب چ ػلف بی شص ه سد ثشسػی ؿبهل تبجخش ع حی خبکیش ایشا ی اصهک ث ع س هؼ یداسی تحت تأثیش غلظت ػلبس آثی قشاس گشفت ذ. دس غلظت 25 دسكذ ػلبس آثی ث ؿبخق ث ی گیب چ تبجخش ع ثبفتش اص ؿب ذ ث د لی تفب ت هؼ یداسی ذاؿت. کبسثشد ػبیش غلظت ب یض ثبػث کب ؾ ایي ؿبخق ؿذ ک فقظ ثیي غلظت بی 50 دسكذ ػلبس آثی گلجشگ 100 دسكذ ػلبس آثی ث صػفشاى ثب ؿب ذ تفب ت هؼ یداسی ثذػت آهذ )خذ ل 1(. ؿبخق ث ی گیب چ اصهک تبجخش ع دس توبم

11 اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ... 91

12 92 عسگزپ ر ي مکاران )1394( مجل پژي ص ای سعفزان 3)1( جذيل 3- اثز غلظت ای مختلف عصار آبی بى ي گلبزگ سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ ايلی خاکطیز ایزاوی Table 3- Effect of aqueous concentrations of saffron corm and petal on germination traits and preliminary growth of flixweed يسن تز گیا چ )میلی- مت سط سمان ج او سوی وسبت ط ل ریط چ ب ط ل ساق چ ط ل ریط چ سزعت ج او سوی )بذر درصذ ج او سوی و ایی ضاخص بىی Final تیمار در ريس( )میلیمتز( )میلیمتز( ساق چ )ريس( گزم( گیا چ Treatment germination Germination Radicle length Plumule Radicle: plumule Mean germination Seedling fresh percent rate (seed.day -1 SVI ) (mm) length (mm) length ratio time (day) weight (mg) C a 9.82 a b a 0.56 b 2.71 d 2.33 a 2.12 a C a 7.03 b 9.83 d b 0.36 d 3.77 c 1.98 b 1.52 bcd C ab 3.11 d 4.40 f cd 0.24 e 7.01 a 1.10 c 1.13 d P a 6.71 b c ab 0.52 bc 3.91 c 1.25 c 1.83 ab P b 4.87 c 7.68 de cd 0.42 cd 4.10 c c 1.41 cd P c 2.36 d 6.24 ef d 0.45 bcd 5.77 b 1.12 c 1.60 bc ؿب ذ Control 98 a a a bc 0.96 a 2.39 d 1.25 c 1.90 ab :C 100 C 50 C 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی ػلبس آثی % ث :P 100 P 50 P 25 ث تشتیت بىد ذ غلظت بی ػلبس آثی % گلجشگ صػفشاى اػت. C 25, C 50 and C 100 : indicate aqueous concentrations of 25, 50 and 100% of saffron corm and P 25, P 50 and P 100 : indicate extract of 25, 50 and 100% of saffron petal, respectively. * هیب گیي بی داسای حش هتشک دس ش ػت ى تفب ت هؼ یداسی ثش اػبع آصه ى LSD ذاس ذ )0/05 p(. *Means with similar letter(s) in each column have not significant difference at the 5% leve, based on LSD test.

13 اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ وتیج گیزی کبسثشد غلظت بی هختلف ػلبس آثی ث گلجشگ صػفشاى ثبػث کب ؾ دسكذ خ ا ص ی ثزس ػلف بی شص ه سد هغبلؼ ؿبهل تبجخش ع حی خبکیش ایشا ی اصهک ؿذ. کب ؾ تؼذاد ثزس خ ا صد ثش تشاکن ػلف شص تأثیش گزاؿت دس تید فبس سقبثتی ػلف بی شص سا ثش گیب بى صساػی کب ؾ هید ذ. غلظت بی هختلف ػلبس آثی ث گلجشگ ػشػت خ ا ص ی ثز س ػلف بی شص سا کب ؾ داد ک دس تید ایي اهش گیب صساػی هیت ا ذ فشكت کبفی ثشای اػتقشاس سؿذ ا لی داؿت ثبؿذ. ػال ثش ایي دس هشاحل ا لی سؿذ ک گیب بى صساػی داسای ػشػت سؿذ ؼجتب آ ؼت ؼت ذ ؼجت ث ػلف بی شص حؼبػیت ثیتشی داس ذ قذست سقبثتی ػلف بی شص ثب گیب بى صساػی کب ؾ هییبثذ. اثش ثبصداس ذگی ػلبس بی ث گلجشگ صػفشاى ثبػث کب ؾ سؿذ سی چ ػلف بی شص گشدیذ ثب افضایؾ غلظت ػلبس ب کب ؾ ثیتشی دس ع ل سی چ ػلف بی شص هب ذ ؿذ ک دس تید ثبػث کب ؾ سؿذ تضؼیف ػلف بی شص هیؿ د. ػذم اػتقشاس ثزس بی خ ا صد یض هیت ا ذ دس تخلی ثب ک ثزس ػلف بی شص قؾ هؤثشی داؿت ثبؿذ. ػلبس بی ث گلجشگ صػفشاى ثؼت ث غلظت اثش تحشیکک ذگی یب ثبصداس ذگی ثش ع ل ػبق چ ش ػ ػلف شص داؿت ث ع سیک غلظت 25 دسكذ ػلبس آثی ث گلجشگ اثش تحشیکک ذگی ثش سؿذ ػبق چ ش ػ گ ػلف شص داؿت. غلظت بی هختلف ػلبس ث گلجشک صػفشاى اثشات هتفب تی ثش خل كیبت خ ا ص ی سؿذ ا لی گیب چ ػلف بی شص داؿت ذ. ثذیيتشتیت ثب ت خ ث تبیح هخق اػت ک اثش آلل پبتی اثؼت ث غلظت ه اد آلل ؿیویبیی هی- ثبؿذ. اص عش دیگش ثب ت خ ث ت لیذ ثبفی گلجشگ ث ػ اى هحل ل فشػی هضاسع صػفشاى تأثیش آى ثش هوب ؼت اص خ ا ص ی ثزس ػلف شص سؿذ ا لی آ ب پی بد هیؿ د ک اص ایي هحل فت خب جی ثشای ت لیذ ػلفکؾ بی صیؼتی ث ش گیشی گشدد. Abbasi, F., Jahani, M., Allelopathic effects of saffron corms on seed germination of several important crops. Acta Hortic. 739, Abbasi-Alikamar, R., Eskandari, M., Tatari, M., Ahmadi, M.M., The effect of water extract of saffron s petals on germination and seedling growth of wheat (cultivar: Azar II). Acta Hortic. 739, Alimoradi, L., Azizi, G., Jahani, M., Siahmarguee, A., Keshavarzi, A., Allelopathy as an alternative method for weed control in saffron fields: a suitable approach to sustainable agriculture. Tropentag Conference "Competition for Resources in a Changing World: New Drive for Rural Development". Stuttgart-Hohenheim, Germany. Tropentag, October 7-9, Alsaadawi, I.S., Allelopathic influence of decomposing wheat residues in agroecosystems. J. Crop Prod. 4, مىابع Anjum, T., Bajwa, R., The effect of sunflower leaf extracts on Chenopodium album in wheat fields in Pakistan. Crop Prot. 26, Asghari, J., Tewari, J.P., Allelopathic potentials of eight barley cultivars on Brassica juncea (L.) Czern. and Setaria viridis (L.) p. Beauv. J. Agr. Sci. 9, Bogatek, R., Yaneccko, A., Impact of sunflower extracts upon reserve mobilization and energy metabolism in germinating mustard. Seed. J. Chem. Ecol. 32, Bukhtiar, B., Shaykra, A., Drought tolerance in lentil. II- Differential genotypic response to drought. J. Agric. Res. 28, Cheema, Z.A., Khaiiq, A., Use of sorghum allelopathic properties to control weeds in irrigated wheat in semi arid region of Punjab. Agric. Ecosyst. Environ. 79, Dhima, K.V., Vasilakoglou, I.B., Eleftherohorinos, I.G., Lithourgidis, A.S.,

14 94 عسگزپ ر ي مکاران )1394( مجل پژي ص ای سعفزان 3)1( Allelopathic potential of winter cereals and their cover crop mulch effects on grass weed suppression and corn development. Crop Sci. 46, Eghbali, S., Rashed Mohassel, M.H., Nassiri Mahallati, M., Kazerooni Monfared, E., Allelopathic potential of shoot and corm of saffron residues on wheat, rye, vetch and bean. Iran. J. Field Crop Res. 6, [In Persian with English Summary]. Elahifard, E., Rashed Mohassel, M.H., Study of allelopathic potential of soybean (Glycine max) on seed germination and seedling growth of some weed species. Iran. J. Field Crop Res. 8, [In Persian with English Summary]. Fujii, Y., Furukawa, M., Hayakawa, Y., Sugawara, K., Shibuya, T., Survey of Japanese medicinal plants for the detection of allelopathic properties. Weed Res. 36, Garrio, J.L., Diez, B.C, Revilla, E., Flavonoid composition of hydrolyzed petal extracts of Crocus sativus L. Bromatol. 39, Ghiazdowsk, A., Oracz, K., Bogatek, R., Phytotoxic effect of sunflower leaf extracts on germinating mustard (Sinapis alba L.) seeds. Allelopathy J. 19, Ghorbanli, M., Bakhshi Khaniki, G., Shojaei, A.A., Examination of the effects of allelopathy of Artemisia sieberi Besser sub sp. sieberi on seed germination and Avena lodoviciana and Amaranthus retroflexus seedlings growth. Pajouhesh Sazandegi. 79, [In Persian with English Summary]. Goli, S.A.H., Mokhtari, F., Rahimmalek, P., Phenolic compounds and antioxidant activity from saffron (Crocus sativus L.) petal. J. Agri. sci. 4: Goupy, P., Abert Vian, M., Chema, F., Caris- Veyrat, C., Identification and quantification of flavonols, anthocyanins and lutein diesters in tepals of Crocus sativus by ultra performance liquid chromatography coupled to diode array and ion trap mass spectrometry detections. Ind. Crop Prod. 44: Hosseini, M., Rizvi, S.J.H., A preliminary investigation on possible role of allelopathy in saffron (Crocus sativus L.). Acta Hortic. 739, International Seed Testing Association (ISTA)., Handbook of Vigor Test Methods. International Seed Testing Association. Zurich, Switzerland. Kafi, M., Rashed, M., Koocheki, A., Nassiri, M., Saffron: Production and Processing. Ferdowsi University of Mashhad. Science Publisher. 250 p. [In Persian]. Khanh, D.T., Chung, M.I., Xuan, T.D., Tawata, S., The exploitation of crop allelopathy in sustainable agricultural production. J. Agron. Crop Sci. 191, Kobayashi, K., Factors affecting phytotoxic activity of allelochemicals in soil. Weed Biol. Manag. 4, 1-7. Kruse, M., Strandberg, M., Strandberg, B., Ecological effects of allelopathic plants. NERI. Technical Report. No 315. Solberg, Denmark, 66 p. Maguire, J.D., Speed of germination-aid in selection and evaluation for seedling emergence and vigor. Crop Sci. 2, Maighani, F., Allelopathy: From Concept to Application. 256 p. [In Persian]. Makkizadeh, M., Salimi, M., Farhoudi, R., Allelopathic effect of rue (Ruta graveolens L.) on seed germination of three weeds. Iran. J. Medic. Arom. Plant. 24, [In Persian with English Summary]. Matthews, S., Khajeh Hosseini, M., Mean germination time as an indicator of emergence performance in soil of seed lots of maize (Zea mays). Seed Sci. Technol. 34, Moameri, M., Abbasi Khalaki, M., Tavili, A., Effects of Haloxylon aphyllum (Minkw.) Lligin extract on seed germination and seedling growth of Agropyron elongatum

15 اثز غلظت ای عصار آبی اوذام ای سعفزان بز خص صیات ج او سوی ي رضذ (Host.) and Agropyron desertorum (Fisch.). Res. J. Seed Sci. 4, Narwal, S.S., Allelopathy in Crop Prodution. Scientific Publishers. Jodhpur, India. Nasr Esfahani, M., Shariati, M., The effect of some allelopathic compounds on indicators of germination in Lotus corniculatus L. (Birdsfoot trefoil) in order to delay in germination. Iran. J.B. 17, [In Persian with English Summary]. Nilda, R., Talbert, E., Differential activity of allelochemicals from Secale cereale in seedling bioassays. Weed Sci. 48, Orooji, K., Khazaei, H.R., Rashed Mahasel, M.H., Ghorbani, R., Azizi, M., Allelopathic effects of sunflower (Helianthus annuus) on germination and initial growth of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus) and common lambsquarter (Chenopodium album). J. Plant Prot. 22, [In Persian with English Summary]. Peterson J., Belz R., Walker F., Hurle, K Weed suppression by release of isothiocyanates from turniprape mulch. Agron. J. 93, Rashed Mohassel, M.H., Gherekhloo, J., Rastgoo, M., Allelopathic effects of saffron (Crocus sativus) leaves and corms on seedling growth of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus) and lambsquarter (Chenopodium album). Iran. J. Field Crop Res. 7, [In Persian with English Summary]. Redoña, E.D., Mackill, D.J., Genetic variation for seedling vigor traits in rice. Crop Sci. 36(2), Shanthi, R., Hussain, K.J., Sanjayan, K.P., Effect of aqueous root and shoot extracts of weeds on germination and seedling growth of cotton. Allelopathy J. 19, Singh, H.P., Batish Dazy, R., Kohli, R.K., Allelopathic interactions and allelochemicals: New possibilities for sustainable weed management. Crit. Rev. Plant Sci. 22, Singh, H.P., Batish, D.R., Kohli, R.K., Handbook of Sustainable Weed Management. The Haworth Press, Inc. Binghamton, United States. Soltani, A., Maddah, V., Simple, applied programs for education and research in agronomy. Shahid Beheshti University Press. [In Persian]. TeKrony, D.M., Egli, D.B., Relationship between laboratory indices of soybean seed vigor and field emergence. Crop Sci. 17(4), Wu, H., Pratley, J., Lemerle, D., Haig, T., Crop cultivars with allelopathic capability. Weed Res. 39, Younesi, O., Sharifzadeh, F., Fatahi, F., Pirozi, B., Study of allelopathic effects of rye and wheat on germination and early growth of lambsquarter (Solanum nigrum) and black nightshade (Chenopodium album). J. Res. Agric. Sci. 4, [In Persian with English Summary]. Zaji, B., Shirkhani, A., Alaei, S., Allelopathic effects of three cultivars of rapeseed (Brassica napus L.) aqueous extracts at different concentrations on germination and seedling growth of some weeds. Plant Ecosyst. 1, [In Persian with English Summary].

16 96 عسگزپ ر ي مکاران )1394( مجل پژي ص ای سعفزان 3)1( Effect of aqueous extract concentrations of saffron organs on germination characteristics and preliminary growth of three weed species Rayhaneh Asgarpour 1 *, Mohammad Khajeh-Hosseini 2 and Surur Khorramdel 3 1- PhD scholar of Weed Science, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad 2- Associate Professor, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad 3- Assistant Professor, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad *- Corresponding Author rasgarpour@gmail.com Asgarpour, R., Khajeh-Hosseini, M., and Khorramdel, S., Effect of aqueous extract concentrations of saffron organs on germination characteristics and preliminary growth of three weed species. Journal of Saffron Research. 3(1): Submitted: Accepted: Abstract Allelopathy is the biochemical interaction of inhibition and promotion that have significant roles in research involving sustainable agriculture. In order to evaluate the allelopathic effects of saffron (Crocus sativus L.) corm and petal aqueous concentrations on germination characteristics and preliminary growth of three weed species including redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.), whitetop (Cardaria draba L.) and flixweed (Descurainia sophia L.), an experiment was conducted based on a completely randomized design with four replications at Special Crop Laboratory, College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad during Treatments included aqueous concentrations of saffron corm (C) and petal (P) at 25, 50 and 100%. Distilled water was used as control. Studied traits were final germination percentage (FGP), mean germination time (MGT), germination rate (GR), cumulative germination, radicle and plumule lengths, radicle to plumule length ratio and fresh weight of seedling for three weed species. Results showed that the corm and petal extracts had significant effects on FGP, GR, MGT, radicle and plumule lengths and seedling fresh weight of seedling for three weed species. P 100 and C 100 had the most potent inhibitory effect on FGP. By increasing in concentration enhanced MGT and decreased redicle length for three weed species. Also, inhibitory effect of aqueous extract on radicle growth was more than plumule. C 25 had a stimulatory effect on plumule length of three weed species. C 100 and P 100 were reduced plumule length of weeds with and percent compared to control, respectively. Seedling fresh weight of whitetop and flixweed were increased in C 25 compared to the control, but other treatments reduced weed seedling fresh weight. Keywords: Allelopathy, Inhibitory effect, Mean germination time, Sustainable agriculture, Seedling