Κοινότητες Πρακτικής και κοινότητες εικονικής µάθησης: οφέλη, εµπόδια και συντελεστές επιτυχίας Patricia Margaret Gannon-Leary και Elsa Fontainha

Transcript

1 Αρ. 5 Σεπτέµβριος 2007 elearning Papers Κύριο Άρθρο Κοινότητες πρακτικής Michelle Selinger και Roberto Carneiro Άρθρα etwinning Ένας Νέος ρόµος για τα Ευρωπαϊκά Σχολεία Anne Gilleran Κοινότητες Πρακτικής και κοινότητες εικονικής µάθησης: οφέλη, εµπόδια και συντελεστές επιτυχίας Patricia Margaret Gannon-Leary και Elsa Fontainha ιαχείριση Γνώσης στις Κοινότητες Πρακτικής: Ανάλυση Αναγκών και Ανάπτυξη Υπηρεσιών Amaury Daele, Nathalie Deschryver, Dorel Gorga και Manfred Künzel Κοινωνικό Λογισµικό και ηµιουργία Εικονικών Κοινοτήτων Πρακτικής στον Τοµέα του Τουρισµού Christian Petter, Klaus Reich και Kathrin Helling Η e-learning στη Ρουµανία: the State of the Art Olimpius Istrate elearning Papers Η elearning Papers είναι µία έκδοση της elearningeuropa.info, της δικτυακής πύλης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση της χρήσης των ΤΠΕ στη δια βίου εκπαίδευση και κατάρτιση. Έκδοση και παραγωγή: P.A.U. Education, S.L. editorial@elearningeuropa.info ISSN Τα κείµενα που δηµοσιεύονται σε αυτή την περιοδική έκδοση, και εφ όσον δεν αναφέρεται το αντίθετο, υπόκεινται στην άδεια Creative Commons Αναφορά στον αρχικό δηµιουργό-μη εµπορική χρήση-όχι παράγωγα έργα 2.5. Η αντιγραφή, διανοµή και έκθεσή τους επιτρέπεται µόνο υπό τον όρον ότι αναφέρεται ο συγγραφέας και η ηλεκτρονική περιοδική έκδοση που τα δηµοσιεύει, δηλ. η elearning Papers. Απαγορεύεται η εµπορική χρήση και η δηµιουργία παραγώγων έργων. Μπορείτε να διαβάσετε την πλήρη άδεια εδώ

2 Κύριο Άρθρο: Κοινότητες πρακτικής Η έννοια των Κοινοτήτων Πρακτικής (ΚοιΠ) έχει εξελιχθεί σηµαντικά από τότε που πρωτοεµφανίστηκε ο όρος την δεκαετία του 90. Η εµφάνιση της τεχνολογίας συνέβαλε στην αύξηση της διανοµής των κοινοτήτων και την ανάπτυξη εξειδικευµένων κοινοτήτων, καθώς άνθρωποι µε διαφορετικά ενδιαφέροντα αναζητούν άλλους ανθρώπους ανά τον κόσµο που θα τους βοηθήσουν να προάγουν τις γνώσεις τους και να κατανοήσουν καλύτερα έναν τοµέα. Αυτή η έκδοση elearning Papers επικεντρώνει το ενδιαφέρον της σε τέσσερις διαφορετικές ΚοιΠ, εφοδιασµένες µε εργαλεία ανάπτυξης ηλεκτρονικών κοινοτήτων. Την τελευταία δεκαπενταετία, αυτά τα εργαλεία έχουν µετατραπεί από πίνακες ανακοινώσεων δελτίων on-line σε wikis, σε podcasts ήχου και εικόνας, σε χώρους εικονικών συναντήσεων, σε τηλεδιασκέψεις και σε διαφορετικούς συνδυασµούς όλων αυτών. Τα εργαλεία ταυτόχρονης µετάφρασης βρίσκονται σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης, αλλά τελικά θα διαδοθούν και οι κοινότητες θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται και να ευδοκιµούν καθώς η συλλογική γνώση θα εξαπλώνεται ευρέως. Οι άνθρωποι θα αποκοµίζουν οφέλη από διαφορετικές πολιτιστικές απόψεις και πρακτικές µε τις οποίες θα συγκρίνουν και θα κτίζουν εκ νέου τις δικές τους. Οι δάσκαλοι δεν δουλεύουν πια αποµονωµένοι στις τάξεις τους ή στα σχολεία, αλλά αντίθετα έχουν την ευκαιρία να συζητούν µε άλλους και να µοιράζονται τις ιδέες τους και τα µέσα διδασκαλίας µε δασκάλους από άλλες χώρες. Πρωτοβουλίες όπως το σχέδιο ηλεκτρονικής αδελφοποίησης (etwinning) του Ευρωπαϊκού ικτύου Σχολείων, που περιγράφει η Anne Gilleran, δείχνουν µε ποιο τρόπο οι δάσκαλοι αρχίζουν να χρησιµοποιούν την τεχνολογία ως εργαλείο συνεργασίας και επικοινωνίας, ενώ ταυτόχρονα ανακαλύπτουν νέους τρόπους διδασκαλίας που διαφορετικά ίσως να µην λάµβαναν υπόψη τους. Οι ΚοιΠ on-line παρουσιάζουν και προβλήµατα, όπως µας εξηγούν η Patricia Margaret Gannon-Leary και η Elsa Fontainha σε µία συζήτηση µε θέµα τους συντελεστές επιτυχίας ή αποτυχίας των κοινοτήτων on-line στην Τριτοβάθµια εκπαίδευση. Οι συγγραφείς του άρθρου αναλύουν τα αποτελέσµατα των συνεντεύξεων σε µέλη του ακαδηµαϊκού προσωπικού µε σκοπό να σκιαγραφήσουν τα εµπόδια και τους σηµαντικούς συντελεστές επιτυχίας που οδηγούν σε αειφόρους ΚοιΠ. Η διαχείριση γνώσης αποτελεί πρόκληση τόσο για τις εταιρίες όσο και για τους εκπαιδευτικούς οργανισµούς. Ο Amaury Daele και οι υπόλοιποι συγγραφείς του άρθρου, από το του Φριµπούργκ της ς, επισηµαίνουν ότι αυτό το θέµα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον µέσα στα πλαίσια µιας παγκόσµιας e-learning και την εφαρµογή και ανάπτυξη των ΚοιΠ. Περιγράφουν την ανάπτυξη ενός εργαλείου ανάλυσης για τη διαχείριση γνώσης για του σχέδιο PALETTE, που χρηµατοδοτείται από την Ε.Ε. Ο Christian Petter και οι υπόλοιποι συγγραφείς του άρθρου περιγράφουν τη δυνατότητα που παρέχει το κοινωνικό λογισµικό για υποστήριξη της µάθησης στον τοµέα του τουρισµού και µε ποιο τρόπο προσφέρει ελαστικότητα στους εργαζόµενους στον τοµέα αυτό σε ότι αφορά το πού και το πότε µαθαίνουν. Η έρευνά τους επικεντρώνεται σε ΜΜΕ αγροτικού τουρισµού και δείχνει ότι τα οφέλη αυτής της συνεργασίας δεν γίνονται αµέσως εµφανή και αυτό µπορεί να οδηγήσει σε µία απροθυµία για συµµετοχή. Ωστόσο, αφού εµφανιστούν τα οφέλη από τη συνεργασία, όπως κοινές ενέργειες µάρκετινγκ, η συµµετοχή µπορεί να ευδοκιµήσει. Michelle Selinger και Roberto Carneiro elearning Papers ISSN

3 Anne Gilleran European Schoolnet, Βέλγιο Το πρόγραµµα επαγγελµατικής ανάπτυξης για όσους συµµετέχουν στην etwinning περιλαµβάνει εργαστήρια σε Ευρωπαϊκό και κρατικό επίπεδο, τα οποία παρέχουν µια πλατφόρµα για την ανταλλαγή δασκάλων και την ανάπτυξη ορθών πρακτικών. etwinning, συνεργασία online, Καινοτοµία, ψηφιακός αλφαβητισµός, παιδαγωγική, πλατφόρµα, σχολείο, δάσκαλος fo/files/media/media13562.pdf etwinning Ένας Νέος ρόµος για τα Ευρωπαϊκά Σχολεία Η παρούσα εργασία εξετάζει την δράση για ηλεκτρονική αδελφοποίηση (etwinning) σε σχέχη µε το ιστορικό των εκπαιδευτικών και κοινωνικών πιέσεων τον 21 ο αιώνα στην Ευρώπη. Η εργασία περιγράφει λεπτοµερώς την εξέλιξη και τη δοµή της etwinning, τις ευκαιρίες που προσφέρει στους δασκάλους όσον αφορά στην παιδαγωγική πρακτική και την επαγγελµατική τους ανάπτυξη, καθώς και τα επιτεύγµατα της δικτυακής πύλης Η etwinning ξεκίνησε το 2004 ως πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής µε στόχο την αδελφοποίηση µεταξύ σχολείων στην Ευρώπη, κατά µη θεσµοθετηµένο τρόπο, που προσφέρει στους δασκάλους τη δυνατότητα να συνεργάζονται µεταξύ τους χωρίς τη σηµαντική δέσµευση µιας µακροχρόνιας εργασίας, όπως αυτές που αναλαµβάνουν συνήθως στα πλαίσια ενός σχεδίου του προγράµµατος Comenius. Η αδελφοποίηση είναι σχεδιασµένη µε τέτοιο τρόπο ώστε να προσφέρει µια πολύ ελαστική προσέγγιση στη συνεργασία σχολείων και παρουσιάζει µια αρκετά ιδιαίτερη δοµή όσον αφορά το επίπεδο υποστήριξης που προσφέρεται στους δασκάλους. Ένα από τα χαρακτηριστικά της etwinning είναι η ύπαρξη πολύ ενεργών υπηρεσιών υποστήριξης τόσο σε Κρατικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, που παρέχονται από την Κρατική Υπηρεσία Υποστήριξης (National Support Service - NSS) και την Κεντρική Υπηρεσία Υποστήριξης (Central Support Service - CSS), καθώς και τα έµφυτα κίνητρα που παρέχονται στους δασκάλους σε µορφή πιστοποιητικών ποιότητας. Το πρόγραµµα επαγγελµατικής ανάπτυξης για όσους συµµετέχουν στην etwinning περιλαµβάνει εργαστήρια σε Ευρωπαϊκό και κρατικό επίπεδο, τα οποία παρέχουν µια πλατφόρµα για την ανταλλαγή δασκάλων και την ανάπτυξη ορθών πρακτικών. Κεντρικό πυρήνα επιτυχίας αυτής της δράσης αποτελεί η δικτυακή πύλη µια υπερσύγχρονη πλατφόρµα επικοινωνίας διαθέσιµη σε 20 γλώσσες, που προσφέρει µεγάλη ποικιλία ειδικών εργαλείων για δασκάλους. Είναι επιτυχής η etwinning; Η απάντηση θα πρέπει να είναι θετική όταν εξετάζει κανείς τις στατιστικές όσον αφορά στον αριθµό των καταχωρηµένων σχολείων και δασκάλων. Οι δάσκαλοι την θεωρούν έναν εύκολο και µη γραφειοκρατικό τρόπο για την από κοινού πραγµατοποίηση σχεδίων σε µια πολύ αναπτυγµένη πλατφόρµα on-line. elearning Papers ISSN

4 Patricia Margaret Gannon-Leary Northumbria, Ηνωµένο Βασίλειο Elsa Fontainha ISEG Τεχνικό Λισσαβόνας, Πορτογαλία Η διαρκής διαλογική επικοινωνία προσφέρει µια αίσθηση συνδετικότητας, κοινού πάθους και γνώσης εις βάθος. Κοινότητες πρακτικής, συνεργατική, περιβάλλοντα, µη θεσµοθετηµένη µάθηση, διαλογικότητα, χρηστικότητα, e-learning files/media/media13563.pdf Κοινότητες Πρακτικής και κοινότητες εικονικής µάθησης: οφέλη, εµπόδια και συντελεστές επιτυχίας Μια εικονική Κοινότητα Πρακτικής (ΚοιΠ) είναι ένα δίκτυο ατόµων που µοιράζονται έναν τοµέα ενδιαφέροντας και επικοινωνούν γι αυτόν online. Οι συµµετέχοντες στην ΚοιΠ µοιράζονται µέσα (για παράδειγµα εµπειρίες, προβλήµατα και λύσεις, εργαλεία, µεθοδολογίες). Αυτή η επικοινωνία βοηθά στη βελτίωση της γνώσης κάθε συµµετέχοντος ατόµου στην κοινότητα και συµβάλλει στην ανάπτυξη της γνώσης µέσα στον τοµέα ενδιαφέροντος. Μια εικονική κοινότητα µάθησης µπορεί να περιλαµβάνει την διεξαγωγή γνήσιας έρευνας αν και είναι πιθανότερο ότι ο κύριος στόχος της είναι η αύξηση της γνώσης των συµµετεχόντων, µέσω της θεσµοθετηµένης εκπαίδευσης ή της επαγγελµατικής ανάπτυξης. Οι εικονικές κοινότητες µάθησης θα µπορούσαν να έχουν ως κύριο στόχο τους την µάθηση ενώ η e-learning θα µπορούσε να παράγεται παράπλευρα. Οι εικονικές κοινότητες πρακτικής (ΚοιΠ) και οι εικονικές κοινότητες µάθησης διαδίδονται όλο και περισσότερο στους φορείς τις Τριτοβάθµιας εκπαίδευσης χάρη στις τεχνολογικές εξελίξεις που επαυξάνουν την επικοινωνία, τη διαλογική επικοινωνία µεταξύ των συµµετεχόντων και την ενσωµάτωση συνεργατικών παιδαγωγικών µοντέλων, κυρίως µέσω των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Επιπλέον, οι ΚοιΠ προσφέρουν τη δυνατότητα συνδυασµού σύγχρονης και ασύγχρονης επικοινωνίας, πρόσβασης σε/από κοινότητες γεωγραφικά αποµονωµένες και ανταλλαγής κοινών πληροφοριών διεθνώς. Είναι σαφές ότι µπορούµε να αποκοµίσουµε οφέλη από την µάθηση από κοινού τόσο µέσα στους φορείς Τριτοβάθµιας εκπαίδευσης όσο και προς τα έξω. Η διαρκής διαλογική επικοινωνία προσφέρει µια αίσθηση συνδετικότητας, κοινού πάθους και γνώσης εις βάθος. Η ανάπτυξη γνώσης µπορεί να είναι συνεχής, κυκλική και ρευστή. Παρόλα αυτά, στις εικονικές ΚοινΠ υπάρχουν εµπόδια που περιγράφονται από τους συγγραφείς και εξηγούνται µε αποσπάσµατα εργασιών των µελών του ακαδηµαϊκού προσωπικού που έχουν εµπλακεί σε ΚοινΠ. Εξετάζονται οι κύριοι συντελεστές επιτυχίας µιας εικονικής ΚοιΠ. Οι συντελεστές περιλαµβάνουν την χρηστικότητα της τεχνολογίας, την πίστη στις ΤΠΕ και αποδοχή τους στην επικοινωνία, την αίσθηση των µελών ότι ανήκουν κάπου, την προσοχή που δίνεται στις διακρατικές και διαπολιτιστικές διαστάσεις της ΚοιΠ, τις κοινές αντιλήψεις, µια κοινή αίσθηση σκοπού, τη χρήση κώδικα συµπεριφοράς χρηστών ιαδικτύου, γλώσσας φιλικής προς τους χρήστες και τη διάρκεια. Οι συγγραφείς ναι µεν αναγνωρίζουν τις τεράστιες δυνατότητες για ανάπτυξη ΚοιΠ µέσω πινάκων και λιστών συζήτησης του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου, γνωρίζουν όµως εκ πείρας και τις έµφυτες δυσκολίες που παρουσιάζονται κατά την έναρξη µιας τέτοιας κοινότητας. Αυτές οι δυσκολίες επιβεβαιώνονται και παρουσιάζονται µε αποσπάσµατα συνεντεύξεων των µελών του ακαδηµαϊκού προσωπικού. Μεγάλο µέρος των όσων γράφονται για τις ΚοιΠ προέρχεται από µέρη εκτός Ευρώπης, παρά το γεγονός ότι τα άρθρα είναι ευρέως διαδεδοµένα σε όλη την Ευρώπη. Οι συγγραφείς προτείνουν την περαιτέρω διερεύνηση αυτού του θέµατος µε την αναγνώριση και την µελέτη ΚοιΠ και εικονικών κοινοτήτων µάθησης ανά τις χώρες της Ε.Ε. elearning Papers ISSN

5 Amaury Daele Nathalie Deschryver Dorel Gorga Manfred Künzel Οι τεχνολογικές προδιαγραφές της ΚοιΠ θα πρέπει να παρέχουν συγκεκριµένες τεχνολογικές υπηρεσίες για την υποστήριξη της µάθησης, τη διάχυση και τη δηµιουργία γνώσης, καθώς και την κοινωνικότητα και συµµετοχή των µελών. Κοινότητες πρακτικής, διαχείριση γνώσης, µη θεσµοθετηµένη µάθηση, συµµετοχικός σχεδιασµός, έρευνα και ανάπτυξη files/media/media13564.pdf ιαχείριση Γνώσης στις Κοινότητες Πρακτικής: Ανάλυση Αναγκών και Ανάπτυξη Υπηρεσιών Η παρούσα εργασία αναφέρεται στη διαχείριση γνώσης και τη µάθηση µέσα στις Κοινότητες Πρακτικής (ΚοιΠ). Το θέµα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε µια εποχή παγκοσµιοποίησης της e-learning και εφαρµογής και ανάπτυξης των ΚοιΠ στους δηµόσιους και ιδιωτικούς οργανισµούς. Οι Κοινότητες Πρακτικής (ΚοιΠ) είναι οµάδες επαγγελµατιών που µοιράζονται τις γνώσεις τους, τις ιδέες και τις πρακτικές τους σε έναν κοινό τοµέα ή αντικείµενο. Όλο και περισσότερες εταιρίες και δηµόσιοι φορείς στρέφονται στην εφαρµογή ΚοιΠ, τόσο για την κεφαλοποίηση της γνώσης όσο και για την βελτίωση των εµπειριών και των γνώσεων των εργαζοµένων σε αυτούς. Σε αυτό το πλαίσιο, δηµιουργούνται σηµαντικά ερωτήµατα γύρω από τη διαχείριση της συλλογικής γνώσης και την οργάνωση των ατόµων, καθώς και για τα τεχνολογικά εργαλεία που υποστηρίζουν αυτή τη διαδικασία. Ποιες είναι οι ανάγκες των (online) ΚοιΠ όσον αφορά στη µάθηση, τη διαχείριση της γνώσης και την οργάνωση κοινοτήτων και ατόµων; Τι είδους ανάγκες µπορούν να καλυφθούν από τις υπηρεσίες του ιστού; Για τι υπηρεσίες πρόκειται; Πώς θα πρέπει να σχεδιάζονται ώστε να καλύπτουν τις συγκεκριµένες ανάγκες των ΚοιΠ; Σύµφωνα µε τις κοινωνικο-πολιτιστικές θεωρίες, η µάθηση µέσα σε µια κοινότητα διευκολύνεται από ορισµένες προϋποθέσεις. Πρώτον, τα άτοµα πρέπει να καθορίζουν προσωπικούς και κοινούς στόχους. εύτερον, τα άτοµα πρέπει να παίρνουν µέρος ανά τακτά χρονικά διαστήµατα και µε τρόπο έντονο σε διαλογική επικοινωνία. Μια άλλη προϋπόθεση σχετίζεται µε τα µέσα που παράγονται. Τα µέσα αυτά µπορούν να θεωρούνται ως «κοινά αγαθά» ή ως τα «πλούτη» της ΚοιΠ περιλαµβανοµένης της «µνήµης» της. Τα εργαλεία αυτά ανήκουν στην κοινότητα και µπορούν να υποστηρίζουν τη µάθηση του κάθε µέλους της. Οι τεχνολογικές προδιαγραφές της ΚοιΠ θα πρέπει να παρέχουν συγκεκριµένες τεχνολογικές υπηρεσίες για την υποστήριξη της µάθησης, τη διάχυση και τη δηµιουργία γνώσης, καθώς και την κοινωνικότητα και συµµετοχή των µελών. Το Ευρωπαϊκό σχέδιο PALETTE ( ), ερευνά τις ίδιες τις ΚοιΠ, σε στενή συνεργασία µε 10 από αυτές, αναλύοντας τη διαχείριση γνώσης και υποστηρίζοντάς τες κατά την εφαρµογή νέων δράσεων που σχετίζονται µε τον σκοπό αυτό. Επιπλέον, το σχέδιο µελετά τις τεχνολογικές υπηρεσίες που θα µπορούσαν να υποστηρίξουν τη διαχείριση γνώσης και τις µαθησιακές διαδικασίες. Στο PALETTE αυτές οι δύο απόψεις είναι στενά συνδεδεµένες µέσω µιας συµµετοχικής µεθοδολογίας σχεδιασµού. Αυτό σηµαίνει ότι οι ΚοιΠ και οι σχεδιαστές των υπηρεσιών για τη διαχείριση γνώσης εργάζονται από κοινού ακολουθώντας µια διαλογική διαδικασία για την αναγνώριση των αναγκών των ΚοιΠ, αναπτύσσοντας υπηρεσίες για τη διαχείριση γνώσης που βασίζονται στις ανάγκες αυτές και οργανώνοντας δραστηριότητες µέσω των οποίων οι ΚοιΠ θα µπορούσαν να συµµετέχουν πραγµατικά στο σχεδιασµό των υπηρεσιών. elearning Papers ISSN

6 Christian Petter Μελλοντικών Σπουδών, Αυστρία Klaus Reich Μελλοντικών Σπουδών, Αυστρία Kathrin Helling Μελλοντικών Σπουδών, Αυστρία Πρόσφατες ιδέες για τη µάθηση µε βάση τις ΤΠΕ περιλαµβάνουν τον συνδυασµό εργασίας και µάθησης, που έχει ως αποτέλεσµα την έννοια της µάθησης στο χώρο εργασίας. Συµµετοχή, Εικονικές Κοινότητες Πρακτικής, Θεσµοθετηµένη Μάθηση, Μη Θεσµοθετηµένη Μάθηση, ΜΜΕ, Τουρισµός, Κοινωνικό Λογισµικό, Web 2.0 files/media/media13565.pdf Κοινωνικό Λογισµικό και ηµιουργία Εικονικών Κοινοτήτων Πρακτικής στον Τοµέα του Τουρισµού Η έννοια των Κοινοτήτων Πρακτικής µπορεί να θεωρηθεί ως ένα κεντρικό µοντέλο που υποστηρίζει µη θεσµοθετηµένες µαθησιακές διαδικασίες ειδικά σε εργασιακά περιβάλλοντα. Ξεκινώντας από την υπόθεση ότι τα εργαλεία και τα µοντέλα του Κοινωνικού Λογισµικού είναι κατάλληλα για την υποστήριξη της συνεργασίας εντός εικονικών δικτύων, η παρούσα εργασία παρουσιάζει και αναλύει τις εµπειρίες που αποκτήθηκαν κατά τη δηµιουργία Εικονικών Κοινοτήτων Πρακτικής σε µικροµεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) στον τοµέα του Τουρισµού στην Ευρώπη (µε την εφαρµογή εργαλείων Κοινωνικού Λογισµικού). Οι ΜΜΕ µπορούν να θεωρηθούν η ραχοκοκαλιά της περιφερειακής ευηµερίας και απασχόλησης στην Ευρώπη. Επίσης, η επαγγελµατική ανάπτυξη των εργαζοµένων σε αυτές θεωρείται συχνά ως προϋπόθεση για την επίτευξη καινοτοµιών και τον επιτυχή ανταγωνισµό µε άλλες επιχειρήσεις. Ωστόσο, οι µικρές επιχειρήσεις αδυνατούν τις περισσότερες φορές να αντιµετωπίσουν τις ανάγκες των εργαζοµένων σε αυτές για µάθηση µε την ανάπτυξη και χρηµατοδότηση ατοµικών πρωτοβουλιών θεσµοθετηµένης µάθησης. Πρόσφατες ιδέες για τη µάθηση µε βάση τις ΤΠΕ περιλαµβάνουν τον συνδυασµό εργασίας και µάθησης, που έχει ως αποτέλεσµα την έννοια της µάθησης στο χώρο εργασίας. Αυτά τα είδη µη θεσµοθετηµένων µαθησιακών διαδικασιών στους οργανισµούς αποβλέπουν στη µάθηση µέσα από συγκεκριµένα προβλήµατα. Η εµπειρική έρευνα που πραγµατοποιήθηκε στα πλαίσια του σχεδίου Work&Learn Together (WLT) του προγράµµατος Leonardo da Vinci δείχνει ότι το Κοινωνικό Λογισµικό µπορεί πράγµατι να διευκολύνει και να υποστηρίξει διαδικασίες επικοινωνίας εντός των Κοινοτήτων Πρακτικής. Ωστόσο, αυτά τα εργαλεία θα πρέπει συχνά να θεωρούνται ως ένα πρόσθετο κανάλι επικοινωνίας. Η ιδέα της δηµιουργίας αµιγώς Εικονικών Κοινοτήτων Πρακτικής στον τοµέα του Τουρισµού αποδείχθηκε αρκετά δύσκολη. Η αίσθηση ανταγωνισµού στον τοµέα αυτό ήταν πολύ ισχυρότερη από την πραγµατική ανάγκη για συνεργατική µάθηση. Ωστόσο, έχουν εντοπισθεί διάφορα πεδία για τη δηµιουργία Εικονικών Κοινοτήτων Πρακτικής που υποστηρίζουν τις υπάρχουσες δοµές επικοινωνίας και µάθησης, καλύπτοντας ταυτόχρονα τις ανάγκες των µαθητευόµενων. Ένα βασικό κίνητρο για την εφαρµογή Εικονικών Κοινοτήτων Πρακτικής ειδικά στις ΜΜΕ είναι το γεγονός ότι υπάρχει η ανάγκη για εργαλεία που επιτρέπουν τη µάθηση κατά τις ώρες εργασίας και στον χώρο εργασίας. Έτσι, αποφεύγεται η συµµετοχή σε συνεδρίες θεσµοθετηµένης κατάρτισης, που συχνά περιλαµβάνει µη πρακτικές µετακινήσεις προς τα κέντρα κατάρτισης για τους εργαζόµενους σε αγροτικές περιοχές. elearning Papers ISSN

7 Olimpius Istrate Εκπαιδευτικών Επιστηµών, Ρουµανία Η θεωρία και η πρακτική εφαρµογή της elearning βελτιώνονται συνεχώς, µε στόχο την ποιοτική αναβάθµιση του συστήµατος εκπαίδευσης και κατάρτισης της Ρουµανίας. ΤΠΕ στο εκπαιδευτικό σύστηµα της Ρουµανίας, elearning, διδασκαλία βοηθούµενη από Η/Υ, εκπαιδευτικό σύστηµα της Ρουµανίας, εκπαιδευτική πολιτική files/media/media13566.pdf Η e-learning στη Ρουµανία: the State of the Art Ωθούµενοι από κοινωνικο-οικονοµικές δυναµικές και µε την υποστήριξη πολλών κρατικών προγραµµάτων που αποσκοπούν στην αύξηση της πρόσβασης σε εξοπλισµό ΤΠΕ και σε ποιοτικό ηλεκτρονικό περιεχόµενο (econtent), οι εκπαιδευτικοί φορείς της Ρουµανίας άρχισαν να περιλαµβάνουν προ 15ετίας νέες τεχνολογίες στα αναπτυξιακά τους προγράµµατα. Πολλές πρωτοβουλίες προσπαθούν να ακολουθήσουν τις Ευρωπαϊκές και παγκόσµιες τάσεις, αρχές και δράσεις στον τοµέα της elearning, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον τους στην απόκτηση και χρήση εξοπλισµού Πληροφορικής για τη διαχείρισή τους, στρεφόµενοι προς την ένταξη του κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισµικού και την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναµικού. Παρά τις ελλείψεις που παρουσιάζουν ακόµα στον τοµέα αυτό, σύµφωνα µε τις προσδοκίες των καινοτόµων σε θέµατα εκπαίδευσης (εξαιτίας των απαρχαιωµένων κρατικών νοµοθετικών διατάξεων), τα σχολεία, τα ιδρύµατα Τριτοβάθµιας εκπαίδευσης και οι εταιρίες κατάρτισης προσαρµόζουν σιγά-σιγά τα προγράµµατα σπουδών τους ώστε να δηµιουργήσουν νέα περιβάλλοντα µάθησης µέσω ΤΠΕ σε διαφορετικούς τοµείς. Η θεωρία και η πρακτική εφαρµογή της elearning βελτιώνονται συνεχώς, µε στόχο την ποιοτική αναβάθµιση του συστήµατος εκπαίδευσης και κατάρτισης της Ρουµανίας. Η παρούσα εργασία επανεξετάζει τα σχετικά έγγραφα και τις εµπειρίες που σχετίζονται µε την εφαρµογή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση στη Ρουµανία, λαµβάνοντας υπόψη έγγραφα που παραχωρήθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας και Έρευνας της Ρουµανίας, τη Ρουµανική εταιρία SIVECO, την Παγκόσµια Τράπεζα, το Υπουργείο Τεχνολογιών της Πληροφορικής, την elearning Romania και άλλες σηµαντικές εταιρίες, πανεπιστήµια και ΜΚΟ που εµπλέκονται στην διαδικασία της elearning, καθώς και σχετιζόµενες περιφερειακές και τοπικές εκθέσεις. Σήµερα, οι προσπάθειες της Ρουµανίας στον χώρο της elearning στρέφονται προς την χρήση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση. Ένα συνεκτικό στρατηγικό έγγραφο που αφορά την µάθηση µέσω ΤΠΕ βρίσκεται υπό ανάπτυξη και οι προτεινόµενες πολιτικές αποτελούν ένδειξη µιας υπεύθυνης χρήσης των υπολογιστών και του ιαδικτύου για εκπαιδευτικούς σκοπούς, σε ευρεία κλίµακα. Τα αειφόρα αποτελέσµατα, όµως, µπορούν να επιτευχθούν µόνο µέσω της προληπτικής στάσης εκ µέρους των υπεύθυνων για την χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής, όσων εξασκούν το επάγγελµά τους στον χώρο της εκπαίδευσης και ολόκληρης της κοινωνίας, δεδοµένου ότι ούτε η στροφή αυτή εξαρτάται µόνο από τις αποφάσεις της κυβέρνησης, ούτε η ανανέωση της εκπαίδευσης µπορεί να είναι ευθύνη ενός µόνο φορέα. elearning Papers ISSN