Φρεντ Μπουασονά, ο φιλέλληνας φωτογράφος των αρχών του 20ου αιώνα

Transcript

1 Φρεντ Μπουασονά, ο φιλέλληνας φωτογράφος των αρχών του 20ου αιώνα Ο Φρεντ Μπουασονά, ( Γενεύη) ήταν Γαλλοελβετός φωτογράφος, ιδιαίτερα γνωστός για την φωτογραφική τεχνική του αλλά και την εκτεταμένη φωτογράφιση του ελληνικού χώρου επί τριάντα περίπου έτη, μαζί με τον συνοδοιπόρο του Ντανιέλ Μπο-Μποβί, διευθυντή της Σχολής Καλών Τεχνών της Γενεύης. Το έργο του, σε ό,τι αφορά τουλάχιστον στην Ελλάδα θεωρείται εν γένει «πρωτοποριακό αλλά και καθοριστικό για την εξέλιξη της ελληνικής φωτογραφίας κατά τον 20ό αιώνα» Η οικογένεια των Μπουασονά κατάγεται από τη νότια Γαλλία, από το Livron, ένα χωριό κοντά στη Μασσαλία. Όταν στη Γαλλία το κλίμα για τους προτεστάντες έγινε εχθρικό οι πρόγονοι του Φρεντ - μαζί με πολλές άλλες οικογένειεςαναγκάστηκαν να καταφύγουν στη Γενεύη. Η καταγωγή της οικογένειας έκανε τον Φρεντ να πιστεύει πως ήταν απόγονος γενναίων Ελλήνων θαλασσοπόρων... Γόνος «φωτογραφικής δυναστείας», ως περιγράφεται, o νεαρός Μπουασονά φέρεται ως πολύπλευρο ταλέντο που συνδύαζε τα σπορ (αλπινισμός), τη μουσική και τις καλές τέχνες. Επηρεασμένος από τον δάσκαλό του Ούγγρο Κόλερ, ανέπτυξε τη δική του τεχνική στη φωτογραφία, η οποία, μαζί με τη χρήση νέων υλικών, τού απέφερε πολλές διεθνείς διακρίσεις, μεταξύ άλλων το πρώτο βραβείο της παγκόσμιας έκθεσης του Παρισιού. Το εργαστήριο που κληρονόμησε από τον πατέρα του το διαχειρίστηκε μαζί με τον χημικό αδελφό του Εντμόν-Βικτόρ. Η ορθοχρωματική πλάκα, δική τους επινόηση έδινε βελτιωμένο φωτογραφικό αποτέλεσμα. Εκείνα τα χρόνια ο Μπουασονά ασχολιόταν κυρίως με προσωπογραφίες, οι οποίες ήταν και πιο προσοδοφόρες. Ήδη στα 1900 το εργαστήριο πήγαινε πολύ καλά και το 1901 ο Μπουασονά άνοιξε ένα υποκατάστημα στο Παρίσι και ένα στη Ρεμς. Φωτογραφίζοντας το Mont-Blanc, με τηλεφακό κατασκευασμένο στην Αγγλία, κατόρθωσε να διακρίνει το μπλε του ουρανού από το λευκό του χιονιού στη φωτογράφισή του, διαμορφώνοντας μια φωτογραφία που έκανε τον γύρο του κόσμου Το 1903, μαζί με τον Ντανιέλ Μπο-Μποβί, ταξίδεψε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το 1907 επανήλθε και το 1913, πάλι με τη συντροφιά του Μποβύ και με τον λιτοχωρίτη κυνηγό Χρήστο Κάκκαλο, είναι ο πρώτος που ανέβηκε στον Μύτικα, την υψηλότερη κορυφή του Ολύμπου. Το 1930 πραγματοποίησε το τελευταίο του ταξίδι στην Ελλάδα και επισκέφθηκε το Άγιο Όρος. Οι φωτογραφίες που τράβηξε εκεί αφορούν τη μοναστική αρχιτεκτονική, είτε ως γενικά πλάνα των εσωτερικών αυλών, είτε ως πιο κοντινά και λεπτομερειακά, ενώ εντυπωσιακή είναι η απόλυτη απουσία απεικόνισης θρησκευτικής τελετής ή λειτουργίας - στοιχείο που καταδεικνύει την προσαρμογή του φωτογράφου στο αυστηρό τυπικό της αγιορειτικής κοινωνίας. Πέθανε στη γενέτειρά του, τη Γενεύη, το Μέσα από τις φωτογραφίες και τα λευκώματά του παρουσιάζει ένα πανόραμα της Ελλάδας του μεσοπολέμου, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης για την Ελλάδα την ίδια περίοδο. Ο καλλιτέχνης, πέρα από το καταγραφικό ενδιαφέρον του για όλα όσα εξαφανίζονται, μας δίνει μια εικόνα της Ελλάδας που εκτείνεται πέρα από την εθνογραφική μαρτυρία. Η μεγάλη πίστη και ο θαυμασμός του για τη χώρα αυτή μεταδίδονται μέσα από το έργο του με μια τρυφερότητα και μια αγάπη που η δύναμη τους ακόμη και σήμερα, μετά από τόσα χρόνια, δίνει ψυχή σ' αυτά τα κομμάτια χαρτιού, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν παραμείνει απλές φωτογραφίες... Λίγοι αγάπησαν την Ελλάδα όσο ο Φρεντ Μπουασονά. Ο ίδιος έγραψε στα 1910: «Αυτός ο λαός, τόσο στις ακτές όσο και στο εσωτερικό της χώρας, ο ψαράς της Αίγινας, ο γεωργός της Αργολίδας, ο βοσκός του Χελμού ή του Παρνασσού, όλος αυτός ο

2 λαός έχει τόσο σπινθηροβόλο πνεύμα, τόση καλοσύνη, τόσο πάθος για την ελευθερία, μια τέτοια λατρεία για το παρελθόν του, μια τέτοια προσήλωση στις αρχαίες συνήθειες...» Δείτε τις 155 φωτογραφίες απ' όλη την Ελλάδα, που μπορέσαμε να συλλέξουμε και να σας παρουσιάσουμε Ακράτα, αυλές, 1903

3 Άνδρες στο δρόμο της Ανδρίτσαινας, 1903

4 Ανδρίτσαινα, αγορά, 1903

5 Ολυμπία - Αλφειός 1903 Ανδρίτσαινα, εσωτερικό σπιτιού, 1903

6 Αργοστόλι 1903

7 Εύβοια - Χαλκίδα 1903 Ακράτα 1903

8 Μέγα Σπήλαιο 1903

9 Καλάβρυτα 1903

10 Χελμός 1903

11 Καρύταινα Αρκαδίας 1903

12 Ταΰγετος 1903 Στυμφαλία Στη σκιά της θημωνιάς 1903

13 Βοσκοί στην κορυφή του Παρνασσού, 1903

14 Γαστούρι Κέρκυρας, στην πηγή της αυτοκράτειρας Ελισάβετ, 1903

15 Γιορτή στο Γαστούρι Κέρκυρας, 1903 Γαστούρι Κέρκυρας-Ανάσταση 1903

16 Κερκυραίες στην έξοχη, 1903 Ζεμενό Κορινθίας oικογένεια, 1903

17 Ζεμενό Κορινθίας, ο Fred και ο Daniel τσουγκρίζουν τα ποτήρια με τους οδηγούς των ζώων τους, 1903 Ζεμενό Κορινθίας, οικογένεια ιερωμένου, 1903

18 Λαγκάδια Αρκαδίας, 1903 Πρόβατα κάτω από την Ακρόπολη, 1903

19 Τίρυνθα, 1903 Το κάστρο Λάρισα του Άργους, 1903

20 Το λιμάνι του Ναυπλίου, 1903

21 Ο Fred Boissonnas φωτογραφίζει την Ακρόπολη, 1907

22 Πειραιάς 1907

23 Έδεσσα, 1908

24 Εσωτερική άποψη της Ροτόντας λίγο πριν από την απελευθέρωση, Θεσσαλονίκη

25 Μετέωρα, ανάβαση του Fred Boissonnas με το καλάθι, 1908

26 Μετέωρα, το μαγκάνι, 1908 Ο Παρθενώνας μετά τη βροχή, 1908

27 Παρθενώνας, 1908

28 Πειραιάς 1908

29 Πήλιο - Πορταριά 1908 Το Ερέχθειο, 1910 Θεσσαλονίκη 1908

30 Eσωτερικό σπιτιού, Κρήτη, 1911 Εύβοια 1911

31 Άγιος Νικόλαος Κρήτης. Λιμάνι, Χανιά - το φρούριο του Φίρμα 1911

32 Χανιά - η πύλη και το νεώριο 1911

33 Χανιά - πλανόδιος μανάβης 1911

34 Χανιά 1911

35 Μουρνιές σπίτι Βενιζέλου 1911 Σφακιά, 1911

36 Λιμάνι Ηρακλείου Κρήτης, 1911

37 Ιεράπετρα, 1911

38 Αγ. Δέκα -οικία Ηλιάκη 1911 Μύλος στη Μαρώνεια Σητείας Κρήτης 1911

39 Οι αδελφοί Μάντακα στο χωριό Λάκκοι, Κρήτη, 1911

40 Οικογένεια Μάντακα στο χωριό Λάκκοι, Κρήτη, 1911

41 Ομαλός, Κρήτη, 1911 Ρέθυμνο Κρήτη, βαρελάδικο1911

42 Εσωτερικό σπιτιού στο χωριό Λάκκοι, Κρήτη, 1911 Αμοργός, γυναίκες, 1911

43 Αμοργός, Το γνέσιμο 1911

44 Κλεισούρα Καστοριάς, εσωτερικό αρχοντικού, 1911

45 Μακεδονία, λίχνισμα, 1911 Σαντορίνη 1911

46 Το μάζεμα της ελιάςμε το χέρι, στην Πρέβελη Κρήτης, 1911

47 «Βλέπουμε τη Λιόψη (Ασπρoκκλήσι Θεσπρωτίας) και το υπέροχο παλάτι του Ντίνο Μπέη» γράφει σε γράμμα του Fred Boissonnas προς τη γυναίκα του, Πέμπτη 22 Μάη του 1913 Ήπειρος 1913

48 προς Κόνιτσα 1913 Άνδρες και σκυλιά στο δρόμο Πρέβεζας Ιωαννίνων, 1913

49 Γυναικείος χορός στο Δελβινάκι Ιωαννίνων, 1913 Δελβινάκι Ιωαννίνων, πρόκριτοι, 1913

50 Δελβινάκι, γυναίκα με τα νεροβάρελα πάει στη βρύση1913

51 Δελβινάκι, οικογενειακή φωτογραφία1913 Δελβινάκι, στο χοροστάσι, 1913

52 Ζεμενό Κορινθίας, η οικογένεια του ιερέα, 1913

53 Γυναίκα της Ηπείρου με Ξύλινη κούνια και σακούλι, Ήπειρος, 1913

54 Θεσσαλονίκη, 1913

55 Ιωάννινα, η λίμνη με το κάστρο, 1913 Ιωάννινα, Λίμνη, πλύσιμο ρούχων 1913

56 Καβαλάρι Ζαγορίου, παλικάρι, 1913

57 Ζαγόρι 1913 Καστρί Πρεβέζης, Ιερέας στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο εκκλησιά, 1913

58 Κοκκινόπουλο, Ελασσόνας, 1913

59 Κόνιτσα, Μεσογέφυρα, χωρικοί 1913

60 Κόνιτσα, Μεσογέφυρα, 1913 Κοπάδι στον Όλυμπο, 1913

61 Μακεδονία, φρουρός σε φυλάκιο, 1913

62 Μέτσοβο, 1913 (Προσέξτε το χαμόγελο και το νάζι του μικρού κοριτσιού)

63 Μέτσοβο, στη βρύση, 1913 Πανοραμική φωτογραφία με τη Ντούλκα (Όλυμπος) στο βάθος. Μάης του 1913

64 Μπάγια (Κήποι) Ζαγορίου, γυναίκα, 1913

65 Μπαγιά Κήποι Ζαγορίου, γυναίκες, 1913 Μύτικας, Όλυμπος, 1913

66 Ο οδηγός, Χρήστος Κάκαλος στον Ολύμπο, 1913 Όλυμπος, 1913

67 Όλυμπος, το «ΠΑΝΘΕΟΝ», 1913

68 Παραμυθιά - Φωτογραφία από την αυλή του αρχοντικού του Ρίγγα, 1913 Παραμυθιά, η περίφημη Σκαλοπούλα με την Καμάρα το 1913

69 Παραμυθιά, κρεοπωλεία, 1913

70 Παραμυθιά, οικία Ρίγγα, A 1913 Παραμυθιά, οικία Ρίγγα, Β 1913

71 Παραμυθιά, οικία Ρίγγα, Γ 1913 Παραμυθιά 1913 Παραμυθιά 1913

72 Παραμυθιά 1913

73 Παραμυθιά, κοπέλες γνέθουν και πλέκουν. 1913

74 Πάργα, 1913 Πάργα, 1913

75 Πριόνια (1100 μ.), Όλυμπος, 1913

76 Στρυμώνας, 1913 Το γεφύρι της Άρτας, 1913

77 Το γεφύρι της Γκούμανης Θεσπρωτίας, 1913

78 Το αρχοντικό του Γεωργίου Ρίγγα ο οποίος φιλοξένησε τον Fred Boissonnas, Παρασκευή 23 Μάη του 1913

79 Φιλιάτες, εξοχή, 1913 Φιλιάτες, εξοχή, A 1913

80 Φιλιάτες, 1913

81 Φιλιππιάδα, 1913 Όλυμπος, πριονοκορδέλα, 1914

82 Όλυμπος, καταυλισμός κτηνοτροφών, 19414

83 Πίνδο, κάτω από τα πλατάνια, 1914

84 Παζάρι στα Ιωάννινα, 1915 Παραμυθιά, αγορά, 1915

85 Ίος, στον τάφο του Ομήρου, 1918 Κρήτη - Σπιναλόγκα 1918

86 Κρήτη - Σπιναλόγκα 1918 Κρήτη, προαύλιο σπιτιού, 1919

87 Κρήτη, λιμάνι Χανίων, 1919 Αθήνα, καθημερινή ζωή, 1920

88 Αθήνα, οδός Αθηνάς, 1920 Αθήνα, οδός Ερμού, 1920

89 Αθήνα, Πλάκα, 1920 Αθήνα - Ζάππειο 1920

90 Η Ακρόπολη από το Θησείο, 1920

91 Κηφισιά, 1920 Γειτονιά της Θεσσαλονίκης, τη δεκαετία του 20

92 Χανιά, Βενετσιάνικη πόρτα, 1920

93 Χανιά, Πλατεία Μαυροβουνίου, 1920

94 Ηράκλειο, λεωφόρος Καλοκαιρινού, 1920

95 Ηράκλειο, λεωφόρος Καλοκαιρινού, 1920

96 Ηράκλειο, κρήνη Μοροζίνι, 1920

97 Άγιος Νικόλαος, 1920

98 Άγιο Όρος - Μονή Ιβήρων, 1928

99 Άγιο Όρος, 1928

100 Άγιο Όρος, 1928

101 Άγιο Όρος, καλόγεροι, 1928

102 Άθως, μονή μεγίστης Λαύρας, 1928

103 Μοναχοί του Αγίου Όρους, από την επίσκεψή του στο Περιβόλι της Παναγιάς, το 1928

104 Μονή Αγίου Παύλου, αρσανάς, 1928 Μονή Βατοπαιδίου Αυγούστου 1928

105 Άθως, τράπεζα, 1928 Οδοιπορικό στο Άθω 1928

106 Οδοιπορικό στο Άθω 1928

107 Οδοιπορικό στο Άθω 1928

108 Φυλακές Ναυπλίου, 1928 Η Ακρόπολη

109 Γέροντας με τσαρούχια

110 --._,_.,_._,