"ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ" ΗΛΙΑΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download ""ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ" ΗΛΙΑΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ"

Transcript

1 ΗΛΙΟΣ Ήλιος πηγή ενέργειας αλλά και ζωής, αφού χωρίς την ύπαρξη του δεν θα µπορούσε να αναπτυχθεί κανένας ζωντανός οργανισµός πάνω στον πλανήτη. Στον Ήλιο, το πυρακτωµένο άστρο που αποτελεί το κέντρο του ηλιακού συστήµατος οφείλεται η εµφάνιση και η εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη Γη. Καθοριστικό ρόλο παίζει η απόσταση της Γης από τον Ήλιο (κατά µέσο όρο 150 εκατοµµύρια χιλιοµέτρα). Αν η Γη κινείτο σε τροχιές παραπλήσιες του Aρη ή της Αφροδίτης (δηλαδή πιο µακριά ή πιο κοντά από τον Ήλιο αντίστοιχα), η ζωή δεν θα είχε εµφανιστεί. Πριν λίγα χρόνια, όλοι αποδεχόµασταν ότι το φωτεινό αστέρι της ηµέρας, µε το φως του και τη ζέστη του, ήταν µόνον πηγή ζωής, για τη γη µας. Χωρίς τον ήλιο, δε θα υπήρχαν βλάστηση, ζωικό βασίλειο. Οι ακτίνες του βοηθούν, στην οµαλή ανάπτυξη του ανθρώπινου οργανισµού και στην αντιµετώπιση πολλών ασθενειών Η χώρα µας φηµίζεται για τις πανέµορφες παραλίες και το λαµπερό της Μεσογειακό ήλιο. Η ηλιοφάνεια στην Ελλάδα διαρκεί τις περισσότερες µέρες του χρόνου, ενώ σε πολλά µέρη της πατρίδας µας η ετήσια ηλιοφάνεια φτάνει µέχρι και τις 3000 ώρες. Παρόλο που ο ήλιος είναι απαραίτητος για : Τη σωµατική και συναισθηµατική µας σταθερότητα, Παραγωγή θερµότητας (αποτέλεσµα της υπέρυθρης ακτινοβολίας) Σύνθεση βιταµίνης D στο δέρµα (αποτέλεσµα της UVB ακτινοβολίας - αρκεί ένα 10λεπτο την ηµέρα) Φωτοσύνθεση των φυτών, παραµένει ένας φίλος τον οποίο δεν θα πρέπει να επισκεφτόµαστε υπερβολικά συχνά, εάν δεν θέλουµε να αντιµετωπίσουµε αργότερα τις καταστρεπτικές συνέπειές του. Ο ήλιος δηµιούργησε τη ζωή και είναι απαραίτητος για τη διατήρησή της, αλλά µπορεί και να την βλάψει, όπως εκφράζεται συµβολικά στο µύθο του αίδαλου και του Ίκαρου µε την πτώση του τελευταίου όταν πλησίασε "περισσότερο από όσο επιτρεπόταν" τον Ήλιο. ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ Ο ήλιος είναι ένας αληθινός σταθµός παραγωγής ηλεκτροµαγνητικής ακτινοβολίας. Παράγει ένα ευρύ φάσµα, από την κοσµική ακτινοβολία µέχρι τα ραδιο-ηλεκτρικά κύµατα. "ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ" ΗΛΙΑΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ Το ηλιακό φως φιλτράρεται καθώς περνά µέσα από την ατµόσφαιρα (από το όζον, τα σωµατίδια της σκόνης, τον καπνό, τους υδρατµούς), ενώ ταυτόχρονα εµποδίζεται και η διέλευση των επικίνδυνων µηκών κύµατος

2 (κοσµική ακτινοβολία, ακτίνες γάµα, ακτίνες Χ και ακτινοβολία UVC). Η εναποµείνασα ακτινοβολία διεισδύει στο δέρµα, όπου και προκαλεί διάφορα βιολογικά και µεταβολικά αποτελέσµατα. Από το σύνολο της ηλιακής ενέργειας που φτάνει στην επιδερµίδα, µόνο το 10% αποτελείται από UV ακτινοβολία, αλλά τα βραχέα αυτά µήκη κύµατος είναι πολύ ενεργητικά και πολύ δραστικά από βιολογικής άποψης. Ο ήλιος εκπέµπει πολλούς τύπους ακτινοβολίας αλλά η ακτινοβολία που φτάνει στην επιφάνεια της Γης και αφορά το δέρµα, συνίσταται από ηλεκτροµαγνητική ενέργεια µε µήκος κύµατος µεταξύ 290 nm και 3000 nm. Το κοµµάτι αυτό της ηλιακής ακτινοβολίας, διακρίνεται σε 3 τµήµατα ("µπάντες"): το ορατό φως (µε τα γνωστά χρώµατα που ξεχωρίζουν στο ουράνιο τόξο ή σ' ένα πρίσµα), την αόρατη υπεριώδη ακτινοβολία (UltaViolet = UV) που βρίσκεται κάτω από το Ιώδες χρώµα και την επίσης αόρατη υπέρυθρη ακτινοβολία που βρίσκεται πάνω από το Ερυθρό χρώµα (InfaRed = IR). 1

3 ΥΠΕΡΙΩ ΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ UltraViolet (UV) ΟΡΑΤΟ ΦΩΣ ΥΠΕΡΥΘΡΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ UVC UVB UVA InfaRed (IR) Μήκος Kύµατος Το ορατό φως και η υπέρυθρη ακτινοβολία είναι σχετικά αθώες για το δέρµα (αν και µπορούν να προκαλέσουν αύξηση της θερµοκρασίας, και ηλίαση σε υπερβολική έκθεση καθώς και ξήρανση του δέρµατος και σπανιότερα φωτοευαισθησία). Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) είναι η περισσότερο βλαπτική στο δέρµα και διακρίνεται σε 3 µικρότερα τµήµατα, UVA - UVB - UVC. 1. UVA µε µήκος κύµατος nanometers (nm) Η UVA ( nm) είναι η µεγαλύτερη πηγή ηλιακής ακτινοβολίας στην επιφάνεια της γης και διεισδύει κάτω από τις επιφανειακές στοιβάδες του δέρµατος 2. UVB ( nm) Η UVB ( nm) φτάνει σε µικρότερα ποσά λόγω της απορρόφησης µεγάλου µέρους της από τη στοιβάδα του όζοντος. Και πάλι όµως αρκεί για να προκαλέσει ζηµιά. 3. UVC ( nm) Η UVC ( nm) είναι εξαιρετικά βλαβερή για το δέρµα, αλλά απορροφάται τελείως από το όζον της στρατόσφαιρας και έτσι δεν φτάνει στην επιφάνεια της γης. Από τις ορατές και αόρατες ακτινοβολίες που εκπέµπει ο ήλιος, οι αόρατες υπεριώδεις (UVA & UVB), φτάνουν στην επιφάνεια της γης και προκαλούν τα πιο πολλά προβλήµατα. Η υπεριώδης ακτινοβολία διεισδύει στο δέρµα και τους οφθαλµούς και συχετίζεται µε την εµφάνιση σοβαρών νοσηµάτων, όπως ο καρκίνος του δέρµατος και ο καταρράκτης. εν υπάρχει "ασφαλής" υπεριώδης ακτινοβολία. 2

4 UVA - UVB ακτινοβολία ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΑΦΟΡΕΣ Οι εξωτερικές στοιβάδες του δέρµατος, λαµβάνουν περίπου 18 φορές πιο πολύ ενέργεια από την UVA παρά από την UVB.o Η UVA παίζει δραστικότερο ρόλο στη διατήρηση του µαυρίσµατος. Η UVA όµως είναι 1000 φορές λιγότερο ερυθηµατογόνος από την UVB.oΑν και οι δύο έχουν την µεγαλύτερη ένταση το µεσηµέρι, µεγάλο µέρος της UVA "εκτείνεται" και στις πρωινές και στις απογευµατινές ώρες. Ενώ το 72% της ετήσιας δόσης UVB λαµβάνεται κατά το καλοκαίρι και το 28% λαµβάνεται κατά τον υπόλοιπο χρόνο, µόνο το 48% της ετήσιας δόσης UVA λαµβάνεται κατά το καλοκαίρι και το 52% κατά τον υπόλοιπο χρόνο.oη UVA (σε αντίθεση µε την UVB), δεν φιλτράρεται από τα τζάµια των παραθύρων. Η UVA είναι σχετικά ανεπηρέαστη από το υψόµετρο και τις ατµοσφαιρικές συνθήκες. Η UVA διεισδύει κι αυτή στο δέρµα, φτάνοντας σε βάθος όπου πολλές διαδικασίες φωτογήρανσης λαµβάνουν χώραν.. Η Υπεριώδης Ακτινοβολία που φτάνει στην επιφάνεια της γης εξαρτάται από: 3

5 Το ηλιακό ύψος : Όσο ψηλότερα είναι ο ήλιος στον ουρανό, τόσο µεγαλύτερα τα επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας. Το µεσηµέρι λοιπόν παρουσιάζεται η µέγιστη υπεριώδης ακτινοβολία. Τα επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας εξαρτώνται επίσης ελάχιστα από την δραστηριότητα των ηλιακών κηλίδων. Το γεωγραφικό πλάτος : Όσο πιο κοντά στον Ισηµερινό, τόσο µεγαλύτερα τα επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας. Την εποχή του χρόνου: Το καλοκαίρι η απόσταση γης ήλιου είναι η µικρότερη, οπότε η υπεριώδης ακτινοβολία αυξηµένη. Υψόµετρο : Όσο µεγαλύτερο το υψόµετρο ενός τόπου, τόσο µικρότερο το πάχος της ατµόσφαιρας µε αποτέλεσµα να απορροφά λιγότερη υπεριώδη ακτινοβολία. Για κάθε 1000 µέτρα υψοµετρική αύξηση, η υπεριώδης ακτινοβολία αυξάνεται περίπου 10% µε 12%. Συννεφιά : Όταν δεν υπάρχουν σύννεφα, η υπεριώδης ακτινοβολία είναι περισσότερη, όµως και όταν υπάρχουν σύννεφα, τα επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας µπορεί να είναι πολύ ψηλά η σκέδαση από τα σύννεφα καθώς και η ανάκλαση µπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας. Όζον : Το όζον της ατµόσφαιρας απορροφά την υπεριώδη ακτινοβολία. Τα επίπεδα του όζοντος µεταβάλλονται ανάλογα µε την εποχή ακόµα και κατά τη διάρκεια της ηµέρας. Ανακλάσεις : ιαφορετικές επιφάνειες ανακλούν και σκεδάζουν διαφορετικά την υπεριώδη ακτινοβολία. Για παράδειγµα: Το φρέσκο χιόνι ανακλά σε µεγάλο βαθµό (περίπου 80%) την υπεριώδη ακτινοβολία. Η στεγνή άµµος ανακλά περίπου 4

6 25%. Η παραµονή σε σκιά όµως µπορεί να µειώσει την υπεριώδη ακτινοβολία και κατά 50%. Το πράσινο γρασίδι ανακλά περίπου 3%. Η επιφάνεια της θάλασσας ανακλά περίπου 25%. Πάντως σε βάθος µισού µέτρου από την επιφάνεια του νερού, η ένταση της υπεριώδους είναι 40% της έντασης στην επιφάνειά του. Παραδείγµατα: Η ένταση της UVB είναι µεγαλύτερη το µεσηµέρι από το πρωί ή το απόγευµα, µεγαλύτερη το καλοκαίρι απ' ότι τον χειµώνα Μεγαλύτερη στον Ισηµερινό απ' ότι στην Ευρώπη Σε υψόµετρο 1500 µ. η ένταση της UV αυξάνει κατά 20%! Το γρασίδι αντανακλά µόνο το 3%, το νερό της θάλασσας 5%, η άµµος 17% και το χιόνι 85%!! Τα σύννεφα απορροφούν το 30-80% της ακτινοβολίας (ανάλογα µε το ύψος που βρίσκονται, την πυκνότητα κλπ), ΟΧΙ ΟΜΩΣ ΟΛΗ την ακτινοβολία. Όταν ο ήλιος γίνεται εχθρός µας... Ο ήλιος αποτελεί αστείρευτη πηγή ενέργειας και ζωής. Εν τούτοις η ηλιακή ακτινοβολία εκτός από τα ανεκτίµητα οφέλη της µπορεί να προκαλέσει σηµαντικές βλάβες στην ανθρώπινη υγεία όταν άσκοπα και αλόγιστα εκτιθέµεθα σε αυτή. Το καλοκαίρι και η µαγεία της καλοκαιρινής θάλασσας µάς παρασύρουν για ζωή έξω από τους τοίχους 5

7 των δωµατίων µας, µε συνέπεια να αυξάνεται σηµαντικά ο κίνδυνος εµφάνισης βλαβών στον οργανισµό µας. Είναι γεγονός ότι στην εποχή µας το µαύρισµα του δέρµατος έχει συνδυαστεί µε την οµορφιά και µε µια περισσότερο υγιή εµφάνιση του σώµατος. Στην πραγµατικότητα, όµως, το µαύρισµα που προκαλείται, είτε από τον ήλιο, είτε µε τεχνητά µέσα, δηµιουργεί τις προϋποθέσεις για βλάβες του δέρµατος που περιλαµβάνουν την πρόωρη γήρανσή του και την εκδήλωση διαφόρων µορφών καρκίνου. υσµενείς επιπτώσεις του ήλιου στο δέρµα Ο ήλιος είναι απαραίτητος τόσο για την ζωή στη γη (φωτοσύνθεση, παροχή θερµότητας κλπ) όσο και για τον άνθρωπο και το δέρµα του ειδικότερα (σύνθεση βιταµίνης D, σταδιακό προστατευτικό και ελαφρό µαύρισµα, µικροβιοκτόνος δράση, θεραπευτική δράση σε νοσήµατα όπως η ψωρίαση, η ακµή, η ατοπική δερµατίτιδα κλπ). Μοιάζει ωστόσο µε νόµισµα δυο όψεων: Την ωφέλιµη / ζωογόνο όψη Την επιβλαβή / ζωοφθόρο όψη ανάλογα µε τον χρόνο έκθεσης βραχυπρόθεσµα ή µακροπρόθεσµα. Οι δυσµενείς επιπτώσεις του ήλιου στο ανθρώπινο δέρµα περιλαµβάνουν: 1) Το ηλιακό έγκαυµα: είναι η συχνότερη και πιο γνωστή βλάβη, προκαλείται από παρατεταµένη έκθεση σε έντονο ηλιακό φως και οφείλεται κυρίως στην UVB ακτινοβολία. Εµφανίζεται µέσα σε 2-6 ώρες και τα συµπτώµατα (κοκκινίλα, πρήξιµο, φουσκάλες και πόνος) κορυφώνονται µέσα στο πρώτο 24ωρο. Κατά την αποχώρηση του ηλιακού εγκαύµατος σε µερικές µέρες, παρατηρείται ένα χαρακτηριστικό ξεφλούδισµα και µαύρισµα. Η αντιµετώπισή του είναι συµπτωµατική (δροσερά λουτρά, ανακουφιστικές ειδικές λοσιόν, παυσίπονα). Κάποιες φορές χρειάζεται να αντιµετωπιστεί από ειδικό ερµατολόγο. 2) Τις φωτοτοξικές και τις φωτοαλλεργικές αντιδράσεις, που για να προκληθούν χρειάζονται εκτός από την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και την παρουσία κάποιας ουσίας που εφαρµόζεται τοπικά στο δέρµα η λαµβάνεται συστηµατικά. Οι αντιδράσεις αυτές µπορεί να εµφανίζονται άµεσα ή να αργούν να αναπτυχθούν. Επίσης, µπορεί να εντοπίζονται ακόµα και σε µη εκτεθειµένα στον ήλιο σηµεία του σώµατος και η 6

8 συσχέτιση µε την υπεύθυνη ουσία δεν είναι πάντα εύκολη. Ουσίες και φάρµακα που µπορεί να προκαλέσουν τέτοιου τύπου αντιδράσεις περιλαµβάνουν φυτά και αρωµατικά έλαια (άνηθο, µάραθο, γλυκάνισο, καρότο, σέλινο, λάχανο, λεµόνι, περγαµότο, κ.λ.π.), προϊόντα της πίσσας, φάρµακα (όπως αντιβιοτικά, αντιφλεγµονώδη, ψυχοφάρµακα, τοπικά αναισθητικά και αντι-ισταµινικά κλπ), βαφές, ρουζ, ουσίες σε σαπούνια, σαµπουάν, αποσµητικά, after-shave, αντι-ηλιακά µε χηµικά φίλτρα, καθώς και κάποια συστατικά κρεµών και αλοιφών κλπ. Η αντιµετώπιση των αντιδράσεων αυτών, εκτός από τα ανακουφιστικά µέτρα και την αποµάκρυνση της υπεύθυνης ουσίας, χρειάζεται και την συνδροµή του ειδικού ερµατολόγου. 3) Αλλες παθήσεις όπως το πολύµορφο εκ φωτός ερύθηµα, η ηλιακή κνίδωση, οι πορφυρίες και η πελλάγρα καθώς και ο καταρράκτης στα µάτια. 4) Επιδείνωση δερµατοπαθειών που προϋπάρχουν, όπως Ερυθηµατώδης λύκος, Έρπης απλός, Μέλασµα κ.α. 5) Φωτογήρανση: Η µακροχρόνια έκθεση στον ήλιο έχει αθροιστική δράση. Το δέρµα δηλαδή "µαζεύει" ώρες και χρόνια ηλιοέκθεσης και αυτό έχει σαν αποτέλεσµα σταδιακά αλλά σταθερά την επιτάχυνση της γήρανσης του δέρµατος, µε συνέπεια διαταραχές και υποβάθµιση των ανατοµικών του στοιχείων (κερατινοκύτταρα, ελαστικές και κολλαγόνους ίνες, αγγεία κλπ). Υπεύθυνες είναι κυρίως οι ακτίνες UVA και τα αποτελέσµατα της διαδικασίας αυτής γίνονται αργά αλλά σταθερά φανερά: ρυτίδες, άγριο και χαλαρό δέρµα, ακτινικές εφηλίδες (κηλίδες), ευρυαγγείες, προκαρκινωµατώδεις βλάβες του δέρµατος (ακτινικές υπερκερατώσεις) κ.α. Για να γίνει κατανοητή η επιτάχυνση της γήρανσης, αρκεί να φέρουµε στο µυαλό µας µία ηλικιωµένη αγρότισσα, που τα εκτεθειµένα στον ήλιο µέρη (πρόσωπο, χέρια και V τραχήλου) έχουν "γεράσει" εντονότατα ενώ το υπόλοιπο δέρµα της φαίνεται ότι έχει πολύ µικρότερη ηλικία! 6) ερµατικός καρκίνος: Η υπεριώδης ακτινοβολία µπορούµε να πούµε ότι είναι ένα "πανταχού παρόν καρκινογόνο" (προκαλεί παραγωγή βλαπτικών ελεύθερων ριζών στο δέρµα και διαταραχές στο DNA και τα γονίδια καθώς και ανοσοκαταστολή δηλαδή πτώση της άµυνας του οργανισµού). Η φωτογήρανση εκτός από την αισθητική σηµασία της, έχει και σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του δέρµατος, διότι σηµαίνει και µεγαλύτερη συχνότητα δερµατικών καρκίνων όπως είναι τα επιθηλιώµατα. Για το κακόηθες µελάνωµα (που είναι από τους καρκίνους µε την χειρότερη πρόγνωση εάν δεν διαγνωστεί έγκαιρα), φαίνεται 7

9 ειδικότερα ότι προδιαθέτει η αθροιστική έκθεση στον ήλιο και τα ηλιακά εγκαύµατα κυρίως κατά την νηπιακή και παιδική ηλικία. Ατοµα "υψηλού κινδύνου" να εµφανίσουν κακόηθες µελάνωµα είναι επίσης όσοι έχουν πολλούς ή ασυνήθιστους / µεγάλους µελαγχρωµατικούς σπίλους ("ελιές") στο σώµα τους, φωτότυπο 1 ή 2 ή κάποιος συγγενής τους έχει εµφανίσει µελάνωµα. Σηµείωση Σηµαντικό ρόλο στις επιπτώσεις από την έκθεση στον ήλιο, τόσο τις βραχυπρόθεσµες (πχ ηλιακό έγκαυµα) όσο και τις µακροπρόθεσµες (φωτογήρανση - δερµατικός καρκίνος) παίζει το επάγγελµα και οι συνήθειες. Όσοι ασκούν επαγγέλµατα ή ασχολούνται µε σπορ που συνεπάγονται µακροχρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, όπως οι αγρότες και οι ναυτικοί έχουν όπως είναι προφανές επιπλέον λόγους να προφυλάσσονται από την ηλιακή ακτινοβολία, ειδικά στην χώρα µας που ανήκει όπως είναι γνωστό στις πολύ ηλιόλουστες χώρες. Ο όρος "ηλιοθεραπεία" περιγράφει περισσότερο "µόδα" και είναι παραπλανητικός, αφού το σταδιακά και ελαφρά µαυρισµένο δέρµα πέρα από το ότι είναι υγιέστερο, είναι και πιο "in" από το ηλιοκαµένο ή φωτογηρασµένο δέρµα. Τι είναι ο καρκίνος του έρµατος; Μια ορισµένη ποσότητα ηλιακού φωτός, µάς είναι απαραίτητη για να διατηρούµε τη σωµατική µας υγεία και για να µας προσφέρει ζωτικότητα. H παρατεταµένη έκθεση στον ήλιο προκαλεί βλάβες στο δέρµα και πρέπει να αποφεύγεται. Όσο περισσότερο εκθέτουµε το δέρµα µας στον ήλιο κατά τη διάρκεια της ζωής µας, τόσο µεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος να αναπτύξουµε καρκίνο του δέρµατος. Ο καρκίνος του δέρµατος είναι µία νόσος στην οποία καρκινικά (κακοήθη) κύτταρα ανευρίσκονται στις εξωτερικές στοιβάδες του δέρµατος. Τύποι καρκίνου του δέρµατος: Βασικοκυτταρικό καρκίνωµα (επιθηλίωµα) Ακανθοκυτταρικό καρκίνωµα (κακοήθεις όγκοι του δέρµατος που, όµως, εντοπίζονται µόνο σε αυτό και, συνήθως, δε µεθίστανται σε άλλα όργανα του οργανισµού) 8

10 Κακόηθες µελάνωµα (ο χειρότερος τύπος από τους καρκίνους του δέρµατος καθώς συνοδεύεται µε εξαιρετικά ψηλά ποσοστά θνησιµότητας) Το Μελάνωµα είναι ένας τύπος καρκίνου που αρχίζει από τα µελανοκύτταρα. εν είναι τόσο συχνός όσο οι προηγούµενοι τύποι, αλλά είναι πολύ σοβαρότερος. Εµφανίζεται συχνότερα στο πρόσωπο, στο άνω και µέσο τµήµα της ράχης και στις κνήµες, σε µέρη, δηλαδή, που εκτίθενται στο ηλιακό φως. Αλλα είδη καρκίνου που µπορεί να προσβάλλουν το δέρµα είναι το Τ- λέµφωµα και το Σάρκωµα Kaposi. Ο καρκίνος του δέρµατος αποτελεί το 30% όλων των καρκινωµάτων του ανθρωπίνου σώµατος και κατά 90% εντοπίζεται στα ακάλυπτα από τα ενδύµατά µας µέρη και κυρίως στο πρόσωπο (75-85%). Σηµαντικότερη αιτία πρόκλησής των δερµατικών καρκίνων είναι η υπεριώδης ακτινοβολία που εκπέµπεται από τον ήλιο και τις τεχνητές λάµπες µαυρίσµατος. Η υπεριώδης ακτινοβολία επαυξάνει την δράση των ακτινών Β, οι οποίες µε τη σειρά τους επιδρούν στο DNA, που βρίσκεται στους πυρήνες των κυττάρων του δέρµατος και προκαλούν µεταλλάξεις οδηγώντας στην καρκινογένεση. Μάλιστα η βλαστική επίδραση των υπεριωδών ακτινών στο ανθρώπινο δέρµα είναι αθροιστική. ηλαδή η δράση τους δεν γίνεται εµφανής αµέσως µετά την έκθεση στον ήλιο, αλλά κάθε χρονικό διάστηµα "ηλιοθεραπείας" αθροίζεται στον προηγούµενο. Τα άτοµα που έχουν πάθει σοβαρά καψίµατα στον ήλιο που στην ουσία ισοδυναµούν µε εγκαύµατα, διατρέχουν µεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του δέρµατος και ιδιαίτερα µελάνωµα. Ο δερµατικός καρκίνος είναι ιδιαίτερα συχνός σε ανοιχτόχρωµα άτοµα που έχουν εκτεθεί πολύ στην ηλιακή ακτινοβολία. Μπορεί να εµφανιστεί σε οποιοδήποτε σηµείο, αλλά είναι συχνότερος στις εκτεθειµένες στον ήλιο περιοχές, όπως το πρόσωπο, ο λαιµός, τα κάτω χείλη και τα χέρια. Η εµφάνισή του, µπορεί να είναι διαφορετική κάθε φορά. Η συνηθέστερη αρχική εµφάνιση, είναι η εµφάνιση ενός µικρού "σπυριού" ή µιας πληγής που δεν επουλώνεται. Αλλες φορές υπάρχει ένα µικρό ογκίδιο, λείο, 9

11 γυαλιστερό χρώµατος κόκκινου ή κοκκινο-καφέ και άλλοτε µια επίπεδη κόκκινη κηλίδα µε "άγρια", γεµάτη λέπι επιφάνεια. Στον δερµατολόγο Όπως συµβαίνει και µε όλους τους καρκίνους, όσο πιο γρήγορα τίθεται η διάγνωση, τόσο πιο εύκολη είναι η θεραπεία. Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του δέρµατος έχει πολύ µεγάλη σηµασία για την ίαση του ασθενούς και αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για το µελάνωµα. Η προσεκτική παρατήρηση από το ίδιο το άτοµο οποιασδήποτε αλλαγής στο δέρµα είναι χρήσιµη. Η αυτοεξέταση συστήνεται για να επισηµαίνονται αλλαγές στον αριθµό, µέγεθος, σχήµα και χρώµα σηµείων του δέρµατος ιδιαίτερα στις ελιές (σπίλους) ή φακίδες. Βέβαια, ο πιο κατάλληλος τρόπος για να γίνεται η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του δέρµατος, είναι η εξέταση από ένα δερµατολόγο. Οι δερµατολόγοι µπορούν ν' ανιχνεύσουν έγκαιρα τα µελανώµατα, που είναι από τους πιο άσχηµους καρκίνους, στα πρώτα στάδια της ανάπτυξης τους. Πολλές φορές ο γιατρός θα χρειαστεί να πάρει ένα κοµµατάκι από τη βλάβη για να εξεταστεί στο µικροσκόπιο. Αυτό λέγεται βιοψία και µερικές φορές γίνεται και στο γραφείο του γιατρού. Αν αντιληφθείτε οποιαδήποτε αλλαγή στο σχήµα, το µέγεθος, ή το χρώµα τους, ή αν παρατηρήσετε κάποια ασυνήθιστη αιµορραγία συµβουλευτείτε αµέσως το γιατρό σας. Θεραπεία καρκίνων του δέρµατος Οι περισσότεροι δερµατικοί καρκίνοι είναι ιάσιµοι. Η πρόγνωση (δηλ. η πιθανότητα ίασης) και η µέθοδος της θεραπείας εξαρτώνται από το είδος του καρκίνου, το χρόνο που έχει περάσει από την εµφάνισή του και από την εξάπλωσή του. Θεραπείες υπάρχουν για όλα τα είδη καρκίνου. Η χειρουργική αφαίρεση είναι ο πιο συχνά εφαρµοζόµενος τρόπος θεραπείας. Ο γιατρός µπορεί επίσης να αφαιρέσει τη βλάβη χρησιµοποιώντας µια από τις ακόλουθες µεθόδους: 10

12 Απόξεση και διαθερµοπηξία (αποµάκρυνση της βλάβης µε ένα αιχµηρό εργαλείο και καυτηριασµός). Κρυοθεραπεία (ή κρυοχειρουργική). Με τη µέθοδο αυτή, παγώνουµε τον όγκο και τον καταστρέφουµε. Η θεραπεία µε Laser χρησιµοποιεί µια στενή δέσµη φωτός για να αποµακρύνει τα καρκινικά κύτταρα. Χηµειοθεραπεία: Χρήση φαρµάκων για να σκοτωθούν τα καρκινικά κύτταρα. Ειδικότερα στους καρκίνους του δέρµατος (µιλάµε πάντα για τα ακανθοκυτταρικά και τα βασικοκυτταρικά καρκινώµατα), η χηµειοθεραπεία εφαρµόζεται µε τη µορφή κρέµας (τοπική χηµειοθεραπεία). Όταν η χηµειοθεραπεία γίνεται µε χάπια ή ενέσεις λέγεται συστηµατική. Υπάρχουν και άλλες µέθοδοι που χρησιµοποιούνται ανάλογα µε την περίπτωση. Γήρανση και φωτογήρανση Κάνετε µια χάρη στο δέρµα σας: Αποφύγετε το µαύρισµα στον ήλιο! Eίναι γνωστό ότι η πολύωρη έκθεση στον ήλιο µπορεί να προκαλέσει έγκαυµα, α', β, ή γ βαθµού, ανάλογα µε τον αριθµό των στιβάδων του δέρµατος που καταστρέφονται από την ηλιακή ακτινοβολία. Αλλά αυτή δεν είναι η σηµαντικότερη βλαπτική επίδραση του ήλιου στο δέρµα... Έχει πλέον αποδειχθεί από πολλές εργαστηριακές µελέτες ότι η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία έχει σχέση µε την εµφάνιση καλοηθών αλλοιώσεων στο δέρµα, τις ακτινικές υπερκερατώσεις, αλλά και µε τον καρκίνο του δέρµατος, τη φωτοκαρκινογένεση. Επίσης σηµαντική είναι η επίδραση του ήλιου στην εµφάνιση των µεταβολών εκείνων που οδηγούν σε πρόωρη γήρανση του δέρµατος, τη φωτογήρανση. Με την υπερβολική έκθεση στον ήλιο υποβάλλουµε στην ουσία το δέρµα µας στην υπεριώδη ακτινοβολία που περιλαµβάνει τις ακτίνες UV-A και UV-B. Η υπεριώδης ακτινοβολία τύπου Α (UVA) είναι ο κύριος υπεύθυνος για την πρόωρη γήρανση του δέρµατος. Αυτή επιδρά στους λεγόµενους ινοβλάστες, δηλαδή στα κύτταρα που παράγουν το κολλαγόνο και τις ελαστικές ίνες που σχετίζονται για την ελαστικότητα της επιδερµίδας. Με την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας τύπου Α οι ινοβλάστες 11

13 παράγουν "κακής ποιότητας κολλαγόνο" και ελαστικές ίνες κι έτσι προκαλούνται βαθιές ρυτίδες και ηλιακές κερατώσεις στο δέρµα. Η χρόνια έκθεση του δέρµατος στον ήλιο µπορεί σταδιακά να οδηγήσει στην πρόωρη γήρανση του δέρµατος. Επίσης µπορεί να προκαλέσει σε ορισµένες περιοχές και άλλες αλλοιώσεις µε υπερχρωµατισµό ή ακόµη αποχρωµατισµό. Εποµένως, το µαύρισµα µπορεί στην αρχή να δίνει µια παροδική εντύπωση ότι το δέρµα είναι καλύτερο αλλά στην πραγµατικότητα δηµιουργούνται οι προϋποθέσεις για να φαίνεται πολύ πιο άσχηµα στο µέλλον. Τρόπος αντιµετώπισης-φωτοπροστασία Η φωτοπροστασία διακρίνεται σε φυσική και τοπική προστασία από το ηλιακό φως. Η φυσική αφορά στην αποφυγή του ήλιου, ενώ η τοπική στη χρήση αντηλιακών ουσιών. Είναι προτιµότερο να αποφεύγεται η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία κατά τις ώρες εκείνες, κατά τις οποίες η περιεκτικότητα της ηλιακής ακτινοβολίας σε υπεριώδεις ακτίνες είναι η µεγαλύτερη, δηλαδή µεταξύ 11 π.µ. και 5 µ.µ. Η υπεριώδης ακτινοβολία αυξάνεται κατά 4% περίπου κάθε 400 µέτρα, ενώ αντανακλάται σε ποσοστό 50% περίπου από το χιόνι και σε 20% από το νερό. Στα ρούχα σηµαντικότερο προστατευτικό ρόλο έχει η πυκνή ύφανση και όχι το χρώµα, όπως ευρέως πιστεύεται (το βρεγµένο ρούχο προσφέρει µικρότερη προστασία από το στεγνό) και το καπέλλο πρέπει να διαθέτει ικανοποιητικό γείσο για τη σκίαση του προσώπου. Εκτός από τη χρήση τωv αvτιηλιακώv, και τις βιταµίvες Ε και C, η τoπική φωτoπρoστασία περιλαµβάvει ακόµη διάφoρα εκχυλίσµατα φυτώv, παράγωγα µυκήτων αλλά και άλλα µόρια πιo απoτελεσµατικά, όπως η ρετιvόλη ( βιταµίvη Α), και τα παράγωγά της, το ρετινοικό οξύ τρετιvoίvη και η ρετιvαλδεϋδη. 12

14 Ηλίαση: Μην την υποτιµάτε! Ηλίαση παθαίνουν -κατά κύριο λόγο- τα παιδιά και οι ηλικιωµένοι, ιδίως όταν είναι απροστάτευτο το κεφάλι τους. Εµφανίζεται συνήθως όταν η ηλιακή ακτινοβολία είναι άµεση και έντονη και οφείλεται στην ευαισθησία που έχει ο ανθρώπινος εγκέφαλος στη θερµότητα. Όταν το σώµα εκτίθεται στον ήλιο, µπορεί να υπερθερµανθεί τόσο, ώστε να τροφοδοτηθεί πολύ αίµα µέσω του κυκλοφοριακού συστήµατος. Ένας αδύνατος οργανισµός, ιδίως των αλκοολικών, παθαίνει εύκολα ηλίαση κατά τη διάρκεια µιας θερµής καλοκαιρινής µέρας. Η ζεστή ατµόσφαιρα και η καυστικότητα του ήλιου, επηρεάζουν απότοµα τον εγκέφαλο, το κυκλοφοριακό, καθώς επίσης και την αναπνοή µέσω του νωτιαίου µυελού. Συµπτώµατα κοκκινωπό ζεστό πρόσωπο γρήγορος δυνατός παλµός πόνος στο κεφάλι, αδυναµία, ζαλάδα, ίλιγγος έξαψη εµετός σε βαριές περιπτώσεις εµφανίζονται σπασµοί και απώλεια της συνείδησης. Αντιµετώπιση Στις περιπτώσεις ηλίασης πρέπει: να ανασηκώνετε ελαφρά το κεφάλι, να δροσίζετε κεφάλι και αυχένα µε νερό και να πίνετε κρύα ποτά (όχι οινοπνευµατώδη) ή χυµούς φρούτων µέχρι το σώµα να επανέλθει στη φυσιολογική του κατάσταση. Συµβουλές 13

15 Αν έχουν εµφανιστεί φουσκάλες, απευθυνθείτε άµεσα σε κάποιον γιατρό. Μην εκτίθεστε στον ήλιο από τις µέχρι τις 17.00, γιατί η επίδραση του ήλιου στο δέρµα σας είναι πιο έντονη Επικίνδυνη η ηλιακή ακτινοβολία για τα µάτια µας... Με την έναρξη του καλοκαιριού και την αύξηση της ηλιοφάνειας σηµατοδοτείται και µια περίοδος κατά την οποία αυξάνονται και οι κίνδυνοι για τα µάτια µας ιδιαίτερα στη χώρα µας, όπου η ηλιακή ακτινοβολία είναι ιδιαίτερα έντονη τους θερινούς µήνες. Από το φάσµα της υπεριώδους ακτινοβολίας UV µας απασχολεί κυρίως η UVA και UVB, καθώς η UVC απορροφάται σχεδόν στο σύνολο της από την ατµόσφαιρα. Η UVA διαπερνά τη στιβάδα του όζοντος και την ατµόσφαιρα αλλά δεν έχει τις σοβαρές επιδράσεις των άλλων δύο, ενώ το µεγαλύτερο µέρος της UVB απορροφάται από την στιβάδα του όζοντος. Τα τελευταία όµως χρόνια παρατηρείται µια συνεχής µείωση του πάχους της στιβάδας του όζοντος η οποία κυµαίνεται µεταξύ 3-6% ανά δεκαετία, µε τις γνωστές βλαβερές συνέπειες που γνωρίζουµε. Οι άµεσες συνέπειες από τη µακροχρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία είναι πολλές αλλά όσον αφορά στα µάτια µας µπορούµε να επισηµάνουµε τις σηµαντικότερες: αλλοιώσεις στο DNA των κυττάρων, το οποίο οδηγεί σε νέκρωση και απόπτωση των επιφανειακών κυττάρων του κερατοειδή πόνο από την απόπτωση του επιθηλίου του κερατοειδούς, ερεθισµοί, υπεραιµία στην περιοχή του επιπεφυκότα και εγκαύµατα στην ωχρά κηλίδα εµφάνιση καταρράκτη, πτερυγίου και πρόκληση εκφυλιστικών αλλοιώσεων στον αµφιβληστροειδή εγκαύµατα στα βλέφαρα Η επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας στα µάτια είναι αθροιστική. Πριν µερικά χρόνια, σε µια µελέτη σε παραθαλάσσια πόλη των ΗΠΑ, 14

16 διερευνήθηκαν οι περιπτώσεις καταρράκτη σε 838 αλιείς. Αυτοί που δεν φορούσαν γυαλιά ηλίου και καπέλο είχαν 3 φορές µεγαλύτερη συχνότητα εµφάνισης καταρράκτη από αυτούς που φορούσαν γυαλιά και καπέλο. Επίσης και σε πρόσφατη µελέτη που έγινε στη χώρα µας από ιδιωτικό οφθαλµολογικό κέντρο, που εξειδικεύεται στη χειρουργική του καταρράκτη, παρατηρήθηκε αύξηση 18%, την τελευταία πενταετία, σε άτοµα κάτω των 60 ετών, αστικών περιοχών, τα οποία χειρουργήθηκαν για καταρράκτη. Mέτρα προστασίας Για να αποφύγουµε τους αυξηµένους κινδύνους που προκαλεί η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία θα πρέπει να λαµβάνουµε τα απαραίτητα µέτρα προστασίας όπως: χρήση γυαλιών ηλίου µε 99% ή 100% απορροφητικότητα UV. Oι καταναλωτές θα πρέπει να απευθύνονται µόνο σε καταστήµατα οπτικών για την προµήθεια των γυαλιών ηλίου, τα οποία θα πρέπει να συνοδεύονται από ειδικό πιστοποιητικό και σήµα CE. Χρήση γυαλιών ηλίου µε πολωτικά φίλτρα (polarized), από άτοµα που ασχολούνται µε θαλάσσια αθλήµατα ή λόγω επαγγέλµατος εκτίθενται πολλές ώρες στον ήλιο. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα παιδιά τα οποία θα πρέπει να εκπαιδεύονται κατάλληλα ώστε να µάθουν να µην κοιτάζουν απ ευθείας τον ήλιο, να φορούν γυαλιά και καπέλο από µικρή ηλικία ακόµη και τις ηµέρες µε συννεφιά και να αποφεύγουν την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία µεταξύ Μέσα από την περιβόητη «τρύπα του όζοντος» ο ήλιος µάς δείχνει «τα δόντια του» εν είδει υπεριώδους ακτινοβολίας. Στην Ελλάδα ούτε µισή ώρα δεν επιτρέπεται να καθόµαστε κάτω από τον µεσηµεριανό ήλιο τον Ιούνιο και τον Ιούλιο! Οι συγκεντρώσεις όζοντος πάνω από τη χώρα µας µειώνονται µε ρυθµό 3%- 4% ανά δεκαετία, µε αποτέλεσµα τα τελευταία δέκα χρόνια η επιβλαβής υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία να έχει αυξηθεί κατά 12%. Στις χώρες του 15

17 Νοτίου Ηµισφαιρίου η πρωτοφανής αραίωση του όζοντος στη στρατόσφαιρα κατά 10% και η αύξηση της επικίνδυνης υπεριώδους ακτινοβολίας έχουν θέσει κυβερνήσεις και πολίτες σε συναγερµό. Μάλιστα υπολογίζεται ότι σε παγκόσµιο επίπεδο οι χρονιές µε τη µεγαλύτερη αραίωση όζοντος θα έρθουν µέσα στην επόµενη πενταετία! Μεθαύριο, Τρίτη 5 Ιουνίου, είναι η Παγκόσµια Ηµέρα Περιβάλλοντος και το µήνυµα για να µπει φρένο στη χρήση των επικίνδυνων χλωροφθορανθράκων που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος θα ηχήσει πιο δυνατά. Ηδη οι επιπτώσεις στη δηµόσια υγεία καταγράφονται και επιδηµιολογικές µελέτες συσχετίζουν κρούσµατα καρκίνου του δέρµατος αλλά και οφθαλµολογικών παθήσεων µε την έκθεση στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Οι υψηλές θερµοκρασίες που παρατηρήθηκαν εφέτος στη στρατόσφαιρα οδήγησαν σε µια µικρή ανάκαµψη της στιβάδας του όζοντος. «εν πρόκειται όµως για ουσιαστική ανάκαµψη και δεν πρέπει να µας εφησυχάζει το γεγονός» λέει ο καθηγητής Φυσικής της Ατµόσφαιρας του ΑΠΘ κ. Χρήστος Ζερεφός, διευθυντής του Παγκόσµιου Κέντρου Χαρτογράφησης Οζοντος του ΟΗΕ και γραµµατέας στη ιεθνή Επιτροπή Οζοντος της ιεθνούς Ενωσης Ακαδηµιών (ICSU). Μάλιστα εκτιµάται ότι το όζον δεν έχει ακόµη αγγίξει τα χαµηλότερα επίπεδα. Κάθε χρόνο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 στο Βόρειο Ηµισφαίριο καταστρέφονται µεγατόνοι όζοντος και στο Νότιο Ηµισφαίριο περίπου µεγατόνοι. Κάθε κάτοικος ανεπτυγµένης χώρας στον πλανήτη µας καταστρέφει κάθε χρόνο κατά µέσον όρο τέσσερις τόνους όζοντος δηλαδή, περισσότερο από δέκα κιλά όζοντος την ηµέρα. Η περιοχή της Μεσογείου όπως και η Καλιφόρνια, η Νότια Αυστραλία και η Χιλή λόγω της µεγάλης ηλιοφάνειας είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στη συνεχιζόµενη αραίωση του όζοντος που παρατηρείται πάνω από τα µέσα γεωγραφικά πλάτη. Η Ελλάδα επηρεάζεται λιγότερο από την τρύπα του όζοντος από ό,τι οι χώρες στη Β. Ευρώπη, αν και τα έτη 1993 και 1995 αντιµετωπίσαµε σοβαρό πρόβληµα. * Οι δερµατικές κακοήθειες Πάντως οι συνέπειες της αύξησης της υπεριώδους ακτινοβολίας αφορούν όλον τον πλανήτη. «Η υπεριώδης ακτινοβολία είναι ο σηµαντικότερος αιτιολογικός παράγοντας κάθε τύπου δερµατικής κακοήθειας» τονίζει ο δερµατολόγος κ. Αντώνιος Παναγιωτόπουλος, επιµελητής Α στην 3η ερµατολογική Κλινική του Νοσοκοµείου Συγγρού. Γι' αυτό στα σχολεία 16

18 της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας εφαρµόζεται ειδικό πρόγραµµα ενηµέρωσης των µαθητών για τους κινδύνους από την έκθεση στον ήλιο. Σύµφωνα µάλιστα µε τα συµπεράσµατα της ηµερίδας «Οζον, υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου και τρόποι προστασίας από τους κινδύνους της», που διοργάνωσε πριν από λίγες ηµέρες το ΕΛΚΕ Ε Κέντρο Τεχνολογίας και Σχεδιασµού, υπάρχει ποσοτική σχέση µεταξύ κινδύνου ανάπτυξης κακοήθειας και συνολικής έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία. «Η µεγάλη πλειονότητα των καρκινωµάτων του δέρµατος εµφανίζεται στα ηλιοεκτεθειµένα µέρη του σώµατος. Στην αύξηση της συχνότητας εµφάνισης καρκίνου του δέρµατος έχει συµβάλει, πέρα από την καταστροφή της στιβάδας του όζοντος, και η αλλαγή συνηθειών (όπως ηλιοθεραπεία, ενδυµασία κτλ.), η χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας ως θεραπευτικού µέσου κτλ.» σηµειώνει ο κ. Παναγιωτόπουλος. Η υπεριώδης Β δρα συσσωρευτικά και για τον λόγο αυτόν τα παιδιά πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα. Εχει όµως ένα ακόµη χαρακτηριστικό: δεν µπορεί κανείς να της ξεφύγει... όπου και αν κρυφτεί. «Η UVB "σκορπάει" γύρω µας. Γι' αυτό µαυρίζουµε και στη σκιά. Η οµπρέλα λοιπόν δεν αποτελεί πανάκεια. Πρέπει όταν βρισκόµαστε σε εξωτερικό χώρο να χρησιµοποιούµε οπωσδήποτε αντηλιακό» τονίζει ο κ. Ζερεφός. Αυτόν τον µήνα η έκθεση στον ήλιο µεταξύ και δεν πρέπει να ξεπερνά τα 20 λεπτά. Πέρα από τους καρκίνους του δέρµατος η ηλιακή ακτινοβολία, σύµφωνα µε τον κ. Παναγιώτη Καραδήµα, επιµελητή της Οφθαλµολογικής Κλινικής στο νοσοκοµείο «Ερρίκος Ντυνάν», έχει συσχετιστεί µε διάφορες οφθαλµικές παθήσεις όπως οι όγκοι των βλεφάρων, το πτερύγιο, ο καταρράκτης, το µελάνωµα του χοριοειδούς κ.ά. Σε κάθε περίπτωση η αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας (UVB), εκτός από τα γνωστά προβλήµατα υγείας που προκαλεί (καρκίνους του δέρµατος), αυξάνει και την οξειδωτική ικανότητα της ατµόσφαιρας η οποία συνεπάγεται αλλαγή στη σύστασή της µε επιπτώσεις στα υλικά, στα φυτά, αλλοιώσεις στα αρχαία µνηµεία κτλ. Επιπλέον σε περιβάλλον όπου η UVB είναι αυξηµένη τα φυτά µειώνουν τη φωτοσυνθετική τους ικανότητα. Ετσι, πέρα από τη δηµόσια υγεία, η αραίωση του όζοντος «χτυπά» τα οικοσυστήµατα και τις καλλιέργειες, όπως π.χ. της σόγιας, που είναι ευαίσθητη στην υπεριώδη Β. * Το απορρυπαντικό της ατµόσφαιρας Το υπεριώδες φως πάντως δεν κάνει µόνο κακό αφού έχει την ιδιότητα να απολυµαίνει και να παράγει ορισµένες ρίζες, τα υδροξύλια, τα οποία 17

19 αυξάνουν µεν την οξειδωτική ικανότητα της ατµόσφαιρας αλλά αδρανοποιούν και ορισµένα επικίνδυνα αέρια που ευθύνονται για το φαινόµενο του θερµοκηπίου. «Τα υδροξύλια µεταφέρονται µε τους ανέµους στους τροπικούς όπου λειτουργούν ως "απορρυπαντικό" της ατµόσφαιρας» εξηγεί ο κ. Ζερεφός. Η αραίωση του προστατευτικού στρώµατος του όζοντος άρχισε στα µέσα της δεκαετίας του 1970 και οφείλεται κυρίως στην ανθρώπινη παρέµβαση στο περιβάλλον. Οι βιοµηχανίες εκπέµπουν εκατοµµύρια τόνους αερίων, ορισµένα από τα οποία ευθύνονται για την καταστροφή του όζοντος. Τα βλαβερά αέρια (κυρίως χλωροφθοράνθρακες) ελέγχονται από το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ το οποίο έχουν υπογράψει σχεδόν όλες οι χώρες του πλανήτη. Συχνά όµως καταστρατηγείται από επιτήδειους λαθρεµπόρους. Μικρή επίπτωση στο όζον φαίνεται ότι έχουν και οι αεροπορικές πτήσεις (µικρότερη από 2%). Πρόληψη και Προστασία 1. Κάντε όσο το δυνατόν λιγότερη ηλιοθεραπεία. Να προσπαθείτε στην αρχή να εκθέτετε το σώµα σας στον ήλιο σταδιακά, χωρίς να υπερβαίνετε το ανώτατο συνιστώµενο χρονικό όριο παραµονή σας στον ήλιο, ανάλογα πάντα και µε τον τύπο του δέρµατος σας. 2. Τα άτοµα που διαθέτουν λευκό δέρµα οφείλουν να βρίσκονται κάτω από σκιά και να χρησιµοποιούν πάντα αντηλιακές κρέµες για να προστατευτούν από τον ήλιο. 3. Να χρησιµοποιείτε πάντοτε την αντηλιακή κρέµα µε σωστό δείκτη προστασίας (τουλάχιστον 15) που να ταιριάζει στο τύπο του δέρµατος σας, αλλά και να προτιµάτε τα αδιάβροχα αντηλιακά προϊόντα. 4. Τους καλοκαιρινούς µήνες που ο ήλιος καίει περισσότερο, να προτιµάτε το πρωινό και το απογευµατινό µπάνιο και να αποφεύγετε το διάστηµα από τις 11 µέχρι τις 3. Να θυµάστε πάντα, ότι οι υπεριώδεις ακτινοβολίες του ηλίου µπορούν να σας βλάψουν ακόµη και αν έχει συννεφιά. 5. Να χρησιµοποιείτε αντηλιακή προστασία όχι µόνο στη παραλία αλλά σχεδόν παντού. Έτσι για παράδειγµα, όταν οδηγούµε πρέπει να προσέχουµε αν δεν φοράµε την αντηλιακή µας κρέµα, να έχουµε κλειστό το τζάµι του αυτοκινήτου και αν θέλουµε αερισµό να ανοίγουµε το τζάµι του συνοδηγού. 6. Ακόµη και όταν µαυρίσετε, πρέπει να εξακολουθείτε να 18

20 χρησιµοποιείτε αντηλιακές κρέµες γιατί ο ήλιος δεν αστειεύεται. 7. Να προστατεύετε τα µάτια σας φορώντας µαύρα γυαλιά και να µην ξεχάσετε να δώσετε προσοχή στην ποιότητα των φακών. 8. Να φοράτε πάντα καπέλο αλλά και ρούχα λευκού χρώµατος που αντανακλούν αποτελεσµατικότερα την ηλιακή ακτινοβολία. Όµως, ακόµη και εάν φορέσετε κάποιο βαµβακερό µπλουζάκι δε σηµαίνει ότι είστε και απόλυτα προστατευµένοι από τον ήλιο καθώς αυτό αντιστοιχεί σε δείκτη προστασίας από τον ήλιο που αγγίζει µόλις το 6. Έτσι πρέπει να προτιµάτε ρούχα µε όσο το δυνατόν πιο πυκνή ύφανση και µε µεγαλύτερη κάλυψη του σώµατος. 9. Να αλείφετε οµοιόµορφα την αντηλιακή κρέµα, για να πετύχετε οµοιόµορφη προστασία από τις βλαβερές ακτινοβολίες του ήλιου. Να επαναλαµβάνετε την επάλειψη του αντηλιακού κάθε δυο ώρες. 10. Η σωστότερη θέση του σώµατος για να δεχτεί τις ακτίνες του ήλιου είναι η οριζόντια. Με αυτό τον τρόπο µπορείτε να µαυρίσετε γρήγορα και εύκολα. Παρόλα αυτά, µην ξεχνάτε να βρέχετε το σώµα σας και να κινείσθε, γιατί έτσι αποφεύγετε το κίνδυνο να υποστείτε κάποιο έγκαυµα. 11. Να θυµάστε ότι η ηλιακή ακτινοβολία, αυξάνει κατά 4% για κάθε 300 µέτρα που ανεβαίνουµε από την επιφάνεια της θάλασσας, ενώ µην ξεχνάτε ότι το αντηλιακό είναι απαραίτητο και όταν κάνετε σκι σε κάποιο χιονοδροµικό κέντρο. 12. Η αντανάκλαση της ηλιακής ακτινοβολίας από την επιφάνεια της άµµου και του χιονιού είναι µεγάλη και σχεδόν το 90% της ακτινοβολίας επιστρέφει προς εµάς. 13. Η θερµοκρασία δεν είναι αξιόπιστος δείκτης για την επικινδυνότητα της ηλιακής ακτινοβολίας, γιατί είναι δυνατόν να δεχτείτε υψηλή ακτινοβολία (UVA) ακόµη και όταν η θερµοκρασία είναι χαµηλή π.χ. σε µια συννεφιασµένη µέρα. 14. Εάν παρατηρήσετε στο δέρµα σας κάποια µικρά ογκίδια ή "ελιές", που εµφανίστηκαν ύστερα από την έκθεση σας στον ήλιο, ενώ δεν υπήρχαν πριν, καλό θα ήταν να συµβουλευτείτε αµέσως τον δερµατολόγο ή το προσωπικό σας γιατρό. - Και να θυµάστε πάντα ότι το δέρµα µας έχει µνήµη όπως ένα αρχείο. Κάθε στιγµή έκθεσης µας στον ήλιο προστίθεται στις προηγούµενες και κάποια στιγµή το δέρµα θα µας δηµιουργήσει προβλήµατα. 19

Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά του μελανώματος την 14η Μαΐου 2001, ετοιμάσαμε ένα αφιέρωμα για την

Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά του μελανώματος την 14η Μαΐου 2001, ετοιμάσαμε ένα αφιέρωμα για την Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά του μελανώματος την 14η Μαΐου 2001, ετοιμάσαμε ένα αφιέρωμα για την UV ακτινοβολία. Οι δερματολόγοι λένε πως έχει αποδειχθεί μεγάλος ο ρόλος της υπεριώδους ακτινοβολίας

Διαβάστε περισσότερα

Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV), χωρίζεται στις ζώνες UVA, UVB και UVC. Όλες έχουν διαφορετικές

Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV), χωρίζεται στις ζώνες UVA, UVB και UVC. Όλες έχουν διαφορετικές ΟΛΑ ΟΣΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΗΛΙΟΣ, Ο καλύτερός μας φίλος ο χειρότερός μας εχθρός. Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV), χωρίζεται στις ζώνες UVA, UVB και UVC. Όλες έχουν διαφορετικές αρνητικές

Διαβάστε περισσότερα

επιδερμίδα & ήλιος ΌΛΑ ΌΣΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΕΤΕ ΠΡΙΝ «ΕΚΤΕΘΕΊΤΕ» ΣΤΟΝ ΉΛΙΟ

επιδερμίδα & ήλιος ΌΛΑ ΌΣΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΕΤΕ ΠΡΙΝ «ΕΚΤΕΘΕΊΤΕ» ΣΤΟΝ ΉΛΙΟ επιδερμίδα & ήλιος ΌΛΑ ΌΣΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΕΤΕ ΠΡΙΝ «ΕΚΤΕΘΕΊΤΕ» ΣΤΟΝ ΉΛΙΟ Το Καλοκαίρι έφτασε και όλοι ανυπομονούμε να πάμε στην παραλία. Καλοκαίρι + Παραλία σημαίνει Ήλιος και ο Ήλιος χρειάζεται προσοχή.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΙΩΔΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

ΥΠΕΡΙΩΔΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΗΛΙΟΣ ΖΩΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ Φωτοσύνθεση είναι η διαδικασία κατά την οποία τα πράσινα φυτά και ορισμένοι άλλοι οργανισμοί μετασχηματίζουν τη φωτεινή ενέργεια σε χημική. Κατά την φωτοσύνθεση στα φυτά

Διαβάστε περισσότερα

Η «τρύπα» του όζοντος

Η «τρύπα» του όζοντος Η «τρύπα» του όζοντος Η διττή φύση του Ο 3 «Κακό» όζον Στην τροπόσφαιρα Κύριο συστατικό του φωτοχηµικού νέφους «Καλό» όζον Στη στρατόσφαιρα Προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία 1 Η αρχή της ιστορίας

Διαβάστε περισσότερα

Μια εικόνα, από υπολογιστή, Ανταρκτική. µετρήθηκε.

Μια εικόνα, από υπολογιστή, Ανταρκτική. µετρήθηκε. Η τρύπα του όζοντος Η οροφή του ουρανού από κάπου µπάζει!!! Η τρύπα του όζοντος Μια εικόνα, από υπολογιστή, του νοτίου ηµισφαιρίου που αποκαλύπτει την τρύπα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική. Οι περιοχές

Διαβάστε περισσότερα

Η λέπτυνση του στρώματος του όζοντος στην Ατμόσφαιρα και οι επιπτώσεις της στον ανθρώπινο οφθαλμό.

Η λέπτυνση του στρώματος του όζοντος στην Ατμόσφαιρα και οι επιπτώσεις της στον ανθρώπινο οφθαλμό. Γιώργος Ασημέλλης, Ph.D. Η λέπτυνση του στρώματος του όζοντος στην Ατμόσφαιρα και οι επιπτώσεις της στον ανθρώπινο οφθαλμό. Πανελλήνια Ένωση Οπτικών Οπτομετρών Athens Plaza Hotel Τρίτη 24 Μαΐου 2010 Ακτινοβολία

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΗΘΕΙΑ

ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΗΘΕΙΑ ΗΛΙΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΗΘΕΙΑ Ο ήλιος µπορεί να είναι φίλος... ευθύνεται για την παραγωγή µελανίνης, το φυσικό µαύρισµα και την προστασία από τα ηλιακά εγκαύµατα ενεργοποιεί τη σύνθεση της βιταµίνης D, που

Διαβάστε περισσότερα

Δ Ε Ρ Μ Α Σ Ο Λ Ο Γ Ι Α ΗΛΙΟ ΔΕΡΜΑ - ΕΓΚΑΤΜΑ

Δ Ε Ρ Μ Α Σ Ο Λ Ο Γ Ι Α ΗΛΙΟ ΔΕΡΜΑ - ΕΓΚΑΤΜΑ ΗΛΙΟ ΔΕΡΜΑ - ΕΓΚΑΤΜΑ Οι διακοπές άρχισαν, τα μπάνια άρχισαν και όλοι θέλουμε να μαυρίσουμε, έτσι όπως το επιτάσσει η μόδα. Ο ήλιος όμως δεν αστειεύεται. Η ακτινοβολία του, τις περισσότερες φορές, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση εξωγενών παραγόντων στο δέρμα

Επίδραση εξωγενών παραγόντων στο δέρμα Επίδραση εξωγενών παραγόντων στο δέρμα Επίδραση εξωγενών παραγόντων στο δέρμα Οι παράγοντες που ασκούν επίδραση στο δέρμα είναι: 1)Η τριβή και η πίεση 2)οι τραυματισμοί 3)η θερμότητα και το ψύχος 4)η ηλιακή

Διαβάστε περισσότερα

Υπεριώδης ακτινοβολία

Υπεριώδης ακτινοβολία Υπεριώδης ακτινοβολία Το φάσμα της ορατής ακτινοβολίας. Υπεριώδης ακτινοβολία ονομάζεται η περιοχή της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας της οποίας το μήκος κύματος στο κενό κυμαίνεται περίπου μεταξύ 380

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ήλιος & η Επιδερµίδα

Ο Ήλιος & η Επιδερµίδα Ο Ήλιος & η Επιδερµίδα Η επιδερµίδα είναι το µεγαλύτερο όργανο του σώµατος και συµβάλλει σε πολλαπλές λειτουργίες, όπως προστασία του οργανισµού, ρύθµιση της θερµοκρασίας, αποθήκευση αίµατος, µεταβολισµός,

Διαβάστε περισσότερα

Ο Καρκίνος του δέρματος από τον ήλιο

Ο Καρκίνος του δέρματος από τον ήλιο 8 ο Γενικό Λύκειο Πατρών Ερευνητικές Εργασίες Τάξη Α Ο Καρκίνος του δέρματος από τον ήλιο Από την ομάδα B-BOYS: Άρης Σπυρόπουλος Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος Χρήστος Λιόσης Βασίλης Οικονομόπουλος Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Ο Καρκίνος του δέρματος από τον ήλιο

Ο Καρκίνος του δέρματος από τον ήλιο 8 ο Γενικό Λύκειο Πατρών Τμήμα Α Ο Καρκίνος του δέρματος από τον ήλιο Από την ομάδα B-BOYS: Άρης Σπυρόπουλος Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος Χρήστος Λιόσης Βασίλης Οικονομόπουλος Επιβλέπων: Αναστασόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλές για την προστασία της επιδερμίδας

Συμβουλές για την προστασία της επιδερμίδας Αντηλιακά Η εφαρμογή αντηλιακών κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων σε εξωτερικό χώρο είναι απαραίτητη. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι να χρησιμοποιούμε τη σωστή ποσότητα αντηλιακού και να το ανανεώνουμε σε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΚΤΗΣ ΥΠΕΡΙΩ ΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ (UV-Index)

ΕΙΚΤΗΣ ΥΠΕΡΙΩ ΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ (UV-Index) ΕΙΚΤΗΣ ΥΠΕΡΙΩ ΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ (UV-Index) Τι είναι η υπεριώδης (ultraviolet-uv) ηλιακή ακτινοβολία Η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία κατά τη διάδοσή της στη γήινη ατµόσφαιρα απορροφάται κυρίως από το στρατοσφαιρικό

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Γιώργος Νέος, Χειρουργός Οφθαλμίατρος

Γράφει: Γιώργος Νέος, Χειρουργός Οφθαλμίατρος Γράφει: Γιώργος Νέος, Χειρουργός Οφθαλμίατρος Η σημασία του Ήλιου στην εξέλιξη και την διατήρηση της ζωής στην Γη είναι καίρια. Με τη θεμελιώδη διαδικασία της φωτοσύνθεσης προσφέρει την απαραίτητη ενέργεια

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ MicroworldsPro

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ MicroworldsPro 2 Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗ ΣΥΡΟ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 501 ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ MicroworldsPro Ορφανίδου Όλγα Εκπαιδευτικός

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτροµαγνητικό Φάσµα. και. Ορατό Φως

Ηλεκτροµαγνητικό Φάσµα. και. Ορατό Φως Ηλεκτροµαγνητικό Φάσµα και Ορατό Φως Ηλεκτροµαγνητικό Φάσµα Το σύνολο των ΗΜ κυµάτων αποτελεί το Ηλεκτροµαγνητικό Φάσµα Το ορατό φως Το ορατό φως Το ορατό φως αποτελεί ένα πολύ µικρό κοµµάτι του Ηλεκτροµαγνητικού

Διαβάστε περισσότερα

Η µακροχρόνια έκθεση στον ήλιο, έχει ως συνέπεια τη µείωση της διαύγειας του κρυσταλοειδούς φακού του µατιού, προκαλώντας καταρράκτη. Οι υπεριώδεις ακ

Η µακροχρόνια έκθεση στον ήλιο, έχει ως συνέπεια τη µείωση της διαύγειας του κρυσταλοειδούς φακού του µατιού, προκαλώντας καταρράκτη. Οι υπεριώδεις ακ Οι επιπτώσεις της ηλιακής ακτινοβολίας στα µάτια Η ηλιακή ακτινοβολία είναι πηγή ζωής αλλά µπορεί να αποβεί και επικίνδυνη ειδικά το καλοκαίρι όπου η έκθεση στον ήλιο είναι παρατεταµένη. Η επίδραση του

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος

Γράφει: Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος Γράφει: Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος Έρχεται καλοκαίρι. Όλοι θέλουµε να χαρούµε τον ήλιο και η έκθεσή µας στο φως του αυξάνεται ραγδαία. Κάποιοι ανάµεσά µας όµως πρέπει να συνεχίσουν να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Λίγο καιρό αργότερα... Το πάθημα της αλεπούς, που τόσο αναστάτωσε τα ζώα, γράφτηκε ακόμα και στα βιβλία της Ιστορίας του Δάσους! Τα παιδάκια μάθαιναν απ έξω και ανακατωτά όλα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΒΕΡΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΥΨΗΛΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος

ΒΛΑΒΕΡΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΥΨΗΛΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΒΛΑΒΕΡΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΥΨΗΛΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος Στοιβάδες δέρματος Επιδερμίδα (τέσσερις στοιβάδες κυττάρων) Χόριο (άφθονα αγγεία και νεύρα) Υποδερμάτιο πέταλο (περιέχει

Διαβάστε περισσότερα

Το μελάνωμα μπορεί επίσης να δώσει μεταστάσεις και μέσω του αίματος (αιματογενής διασπορά).

Το μελάνωμα μπορεί επίσης να δώσει μεταστάσεις και μέσω του αίματος (αιματογενής διασπορά). Γράφει: Κωνσταντίνος Βέρρος, Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος Ο καρκίνος που αναπτύσσεται από τα μελανοκύτταρα (βλ. Καρκίνοι του δέρματος ), λέγεται μελάνωμα (άλλες ονομασίες: δερματικό μελάνωμα, κακόηθες

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Κωνσταντίνος Βέρρος, Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος. Εισαγωγή

Γράφει: Κωνσταντίνος Βέρρος, Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος. Εισαγωγή Γράφει: Κωνσταντίνος Βέρρος, Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος Εισαγωγή Είναι μία νόσος που χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα του προσώπου και μερικές φορές οίδημα. Συχνά, αλλά λανθασμένα λέγεται και "ακμή του

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η ωχρά κηλίδα;

Τι είναι η ωχρά κηλίδα; Τι είναι η ωχρά κηλίδα; Η ωχρά κηλίδα είναι το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδή, ένα λεπτό στρώμα φωτοευαίσθητων νευρικών κυττάρων και ινών που βρίσκεται στο πίσω μέρος του οφθαλμού. Ο αμφιβληστροειδής

Διαβάστε περισσότερα

Διαβάστε περισσότερα στο διαδικτυακό τόπο www.psorinfo.gr

Διαβάστε περισσότερα στο διαδικτυακό τόπο www.psorinfo.gr Αυτό το φυλλάδιο είναι μέρος του «Προγράμματος Ενημέρωσης για την Ψωρίαση», το οποίο δημιουργήθηκε για να παρέχει πληροφορίες για την πάθηση. Το φυλλάδιο κάνει μία εισαγωγή στην ψωρίαση και στις θεραπείες

Διαβάστε περισσότερα

Μεταφορά Ενέργειας με Ακτινοβολία

Μεταφορά Ενέργειας με Ακτινοβολία ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Εργαστηριακή Άσκηση: Μεταφορά Ενέργειας με Ακτινοβολία Σκοπός της Εργαστηριακής Άσκησης: Να προσδιοριστεί ο τρόπος με τον οποίο μεταλλικά κουτιά με επιφάνειες διαφορετικού

Διαβάστε περισσότερα

1.5 Υπέρυθρη Ακτινοβολία

1.5 Υπέρυθρη Ακτινοβολία 1.5 Υπέρυθρη Ακτινοβολία Το συνεχές φάσμα που παίρνουμε, όταν αναλύουμε με το φασματοσκόπιο το λευκό φως, τελειώνει στο ένα άκρο με ιώδες φως, ενώ στο άλλο με ερυθρό. Όπως φαίνεται στην Εικόνα 10, το ορατό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΜΑ & ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ UVA UVB UVC

ΕΡΜΑ & ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ UVA UVB UVC ΕΡΜΑ & ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ UVA UVB UVC Η φροντίδα του δέρµατος και γενικότερα της υγείας µας έχει να κάνει µε την αντιµετώπιση τριών ειδών ηλιακών ακτινοβολιών (των Υπερ-Ιωδών) UVA, UVB και UVC. Οι Υπερ-Ιώδεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Γ.Π. Γ Λυκείου / Το Φως 1. Η υπεριώδης ακτινοβολία : a) δεν προκαλεί αμαύρωση της φωτογραφικής πλάκας. b) είναι ορατή. c) χρησιμοποιείται για την αποστείρωση ιατρικών εργαλείων. d) έχει μήκος κύματος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΚΖΕΜΑ (ΑΤΟΠΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑ)

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΚΖΕΜΑ (ΑΤΟΠΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑ) ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΚΖΕΜΑ (ΑΤΟΠΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑ) Τι είναι το Έκζεμα (Ατοπική δερματίτιδα); Το έκζεμα ή ατοπική δερματίτιδα είναι μια χρόνια, υποτροπιάζουσα διαταραχή του δέρματος, που προκαλεί ξηροδερμία,

Διαβάστε περισσότερα

PEELINGS Τα peelings ή απολέπιση µε χηµικά ή µηχανικά ( δερµοαπόξεση peelings µε κρυστάλλους )µέσα σηµαίνει την εφαρµογή στο δέρµα ενός ή περισσότερων αποφολιδωτικών παραγόντων µε αποτέλεσµα την καταστροφή

Διαβάστε περισσότερα

Aloe VerA Sun CAre Ο/Η LR Συνεργάτης σας

Aloe VerA Sun CAre Ο/Η LR Συνεργάτης σας Aloe Vera Sun Care Ο ήλιος είναι απαραίτητος για την υγεία και επηρεάζει θετικά την ψυχολογία του ανθρώπου. Δεν είναι τυχαίο ότι το καλοκαίρι η διάθεση είναι ιδιαίτερα ανεβασμένη σε σχέση με τους σκοτεινούς

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος και αποτελείται από τρεις στιβάδες: επιδερμίδα, χόριο και το υποδόριο λίπος. Τα εξαρτήματα του δέρματος είναι οι τρίχες,

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο Κερατόκωνος?

Τι είναι ο Κερατόκωνος? Τι είναι ο Κερατόκωνος? Ο Κερατόκωνος είναι µια διαταραχή του κερατοειδούς - του διαφανούς προσθίου τµήµατος του οφθαλµού Ο κερατοειδής είναι εκείνος που εστιάζει το φως στο πίσω µέρος του µατιού. Έτσι

Διαβάστε περισσότερα

Dectro International. Dectro International reserved.2010. www.dectro.com

Dectro International. Dectro International reserved.2010. www.dectro.com APILUX 2G APL Η Dectro,με την άριστη τεχνογνωσία στην αντιμετώπιση της τριχοφιύας,πιστεύοντας ότι η τεχνολογία της επιτρέπει πλέον να κατασκευάσει ένα αποτελεσματικό και αξιόπιστο μηχάνημα φωτόλυσης, χρηματοδότησε

Διαβάστε περισσότερα

Η Υγεία μου & Εγώ. Γραφείο Πρόληψης και Αγωγής Υγείας Γ.Ν.Α. Γ Γεννηματάς

Η Υγεία μου & Εγώ. Γραφείο Πρόληψης και Αγωγής Υγείας Γ.Ν.Α. Γ Γεννηματάς Η Υγεία μου & Εγώ Γραφείο Πρόληψης και Αγωγής Υγείας Γ.Ν.Α. Γ Γεννηματάς Η Υγεία Των Ματιών Μας Ο λαός μας χρησιμοποιεί πολλές εκφράσεις για να δηλώσει την ανεκτίμητη αξία της όρασης. Επειδή λοιπόν πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 16. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ \ ΜΕ ΤΟΝ ΑΕΡΑ Η ατμοσφαιρική ρύπανση, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και η τρύπα του όζοντος. Η ρύπανση του αέρα

Μάθημα 16. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ \ ΜΕ ΤΟΝ ΑΕΡΑ Η ατμοσφαιρική ρύπανση, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και η τρύπα του όζοντος. Η ρύπανση του αέρα Μάθημα 16 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ \ ΜΕ ΤΟΝ ΑΕΡΑ Η ατμοσφαιρική ρύπανση, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και η τρύπα του όζοντος Στο μάθημα αυτό θα αναφερθούμε στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στις συνέπειές της. Επιπλέον,

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι Ο πιο απλός ορισμός είναι ότι ο καρκίνος είναι μια ομάδα ασθενειών που χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και διασπορά ανώμαλων κυττάρων. Αν η εξάπλωση δεν ελεγχθεί θα οδηγήσει στο θάνατο. Ποσοστό

Διαβάστε περισσότερα

Όλα όσα θέλετε να γνωρίζετε για την υπεριώδη ακτινοβολία και το τεχνητό μαύρισμα (σολάριουμ)

Όλα όσα θέλετε να γνωρίζετε για την υπεριώδη ακτινοβολία και το τεχνητό μαύρισμα (σολάριουμ) Όλα όσα θέλετε να γνωρίζετε για την υπεριώδη ακτινοβολία και το τεχνητό μαύρισμα (σολάριουμ) Περιεχόμενα Η υπεριώδης ακτινοβολία... 3 α. Επιδράσεις υπεριώδους ακτινοβολίας στην υγεία... 5 β. Υπεριώδης

Διαβάστε περισσότερα

Τροπόσφαιρα. Στρατόσφαιρα

Τροπόσφαιρα. Στρατόσφαιρα ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Το διαφανές στρώµα αέρος που περιβάλλει τη Γη σαν µια τεράστια προστατευτική ασπίδα, δίχως την οποία η ζωή στον πλανήτη µας θα ήταν αδιανόητη, ονοµάζεται ατµόσφαιρα. Η ατµόσφαιρα λοιπόν είναι

Διαβάστε περισσότερα

ANTIMETΩΠΙΣΗ ΚΑΥΣΩΝΑ

ANTIMETΩΠΙΣΗ ΚΑΥΣΩΝΑ Οι ακόλουθες οδηγίες αφορούν τους εργαζοµένους κατά την διάρκεια καύσωνα. Τα άτοµα αυτά υπόκεινται σε θερµική κόπωση. Ο εργαζόµενος υπόκειται σε θερµική κόπωση όταν το άµεσο εργασιακό του περιβάλλον είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ηλιος και Δέρμα. Πριν το 1940 : για αιώνες κυριαρχεί το λευκό δέρμα. Ευγενείς : λευκό δέρµα. Αγρότες : ηλιοκαµένο δέρµα

Ηλιος και Δέρμα. Πριν το 1940 : για αιώνες κυριαρχεί το λευκό δέρμα. Ευγενείς : λευκό δέρµα. Αγρότες : ηλιοκαµένο δέρµα Αντηλιακά 2012 Ηλιος και Δέρμα Πριν το 1940 : για αιώνες κυριαρχεί το λευκό δέρμα Ευγενείς : λευκό δέρµα Αγρότες : ηλιοκαµένο δέρµα Ηλιος και Δέρμα 1940-1970 : η ανακάλυψη των διακοπών Πολύ γρήγορα το

Διαβάστε περισσότερα

ΗPV και Καρκίνος Δέρµατος. Ηλέκτρα Νικολαΐδου Επ. Καθηγήτρια Δερµατολογίας ΕΚΠΑ Νοσ. «Α. Συγγρός»

ΗPV και Καρκίνος Δέρµατος. Ηλέκτρα Νικολαΐδου Επ. Καθηγήτρια Δερµατολογίας ΕΚΠΑ Νοσ. «Α. Συγγρός» ΗPV και Καρκίνος Δέρµατος Ηλέκτρα Νικολαΐδου Επ. Καθηγήτρια Δερµατολογίας ΕΚΠΑ Νοσ. «Α. Συγγρός» ΓΕΝΗ HPV Α γένος: βλεννογόνοι αιτιολογική συσχέτιση µε καρκίνο τραχήλου µήτρας, πρωκτού, αιδοίου, πέους

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΙΟΣ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΗΛΙΟΣ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΣ UVA UVB ΗΛΙΟΣ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ 09/11/2015. ΜΑΘΗΜΑ 4 ο

ΗΛΙΟΣ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΗΛΙΟΣ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΣ UVA UVB ΗΛΙΟΣ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ 09/11/2015. ΜΑΘΗΜΑ 4 ο ΜΑΘΗΜΑ 4 ο ΗΛΙΟΣ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ Ο ΗΛΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ. ΠΑΡΑΓΕΙ ΕΝΑ ΕΥΡΥ ΦΑΣΜΑ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΣΜΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΡΑΔΙΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ. ΟΙ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

1. Τα αέρια θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα είναι 2. Η ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας στο εξωτερικό όριο της ατµόσφαιρας Ra σε ένα τόπο εξαρτάται:

1. Τα αέρια θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα είναι 2. Η ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας στο εξωτερικό όριο της ατµόσφαιρας Ra σε ένα τόπο εξαρτάται: 1. Τα αέρια θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα είναι 1. επικίνδυνα για την υγεία. 2. υπεύθυνα για τη διατήρηση της µέσης θερµοκρασίας του πλανήτη σε επίπεδο αρκετά µεγαλύτερο των 0 ο C. 3. υπεύθυνα για την τρύπα

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά. Πειράματα έδειξαν ότι εκείνα τα νεογέννητα που είχαν περισσότερα χάδια, αναπτύσσονταν και μάθαιναν γρηγορότερα.

Γενικά. Πειράματα έδειξαν ότι εκείνα τα νεογέννητα που είχαν περισσότερα χάδια, αναπτύσσονταν και μάθαιναν γρηγορότερα. Stress και Δέρμα Γενικά Το δέρμα, ως όργανο αισθητήριο της αφής, θερμοκρασίας, πόνου, ερωτογόνος ζώνης, έχει μεγάλη σημασία σε όλες τις ηλικίες. Είναι όργανο συναισθηματικής έκφρασης και τόπος αποφόρτισης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΥ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΤΟ ΦΩΣ

ΠΟΥ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΤΟ ΦΩΣ 1 ΦΩΣ Στο μικρόκοσμο θεωρούμε ότι το φως έχει δυο μορφές. Άλλοτε το αντιμετωπίζουμε με τη μορφή σωματιδίων που ονομάζουμε φωτόνια. Τα φωτόνια δεν έχουν μάζα αλλά μόνον ενέργεια. Άλλοτε πάλι αντιμετωπίζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Εξασθενημένη αντίληψη χρωμάτων. Ολα τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν να επηρεάσουν τις καθημερινές δραστηριότητες όπως:

Εξασθενημένη αντίληψη χρωμάτων. Ολα τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν να επηρεάσουν τις καθημερινές δραστηριότητες όπως: KATAΡΑΧΤΗΣ ΜΑΤΙΩΝ Ο καταρράκτης, είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες θόλωσης της όρασής μας μετά από κάποια ηλικία. Ο καταρράκτης είναι μέρος του φαινομένου της γήρανσης του ματιού. Ολοι οι άνθρωποι μετά

Διαβάστε περισσότερα

Kεφάλαιο 9ο (σελ ) Η ατµόσφαιρα

Kεφάλαιο 9ο (σελ ) Η ατµόσφαιρα 1 Kεφάλαιο 9ο (σελ. 35 38) Η ατµόσφαιρα Στόχοι: - να γνωρίζουµε τι είναι η ατµόσφαιρα - να γνωρίζουµε τη σύσταση της ατµόσφαιρας - να περιγράφουµε τη δοµή της ατµόσφαιρας - να αξιολογούµε το ρόλο της ατµόσφαιρας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ 1. Εισαγωγή. Η ενέργεια, όπως είναι γνωστό από τη φυσική, διαδίδεται με τρεις τρόπους: Α) δι' αγωγής Β) δια μεταφοράς Γ) δι'ακτινοβολίας Ο τελευταίος τρόπος διάδοσης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ A' ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ A' ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ A' ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ Εργάστηκαν οι μαθητές:διαβάτη Ελπίδα(Δ'1) Νεχωρίτης Κωσταντίνος (Δ'2) Στις μέρες μας, ακούμε διαρκώς και από παντού(μμε, ενήλικες, σχολείο) για την κλιμάκωση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑ ΑΝΤΙΗΛΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑ ΑΝΤΙΗΛΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΝΤΙΗΛΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Η ηλεκτροµαγνητική ακτινοβολία που εκπέµπεται από τη φωτόσφαιρα έχει ένα φάσµα που κυµαίνεται από τα πολύ µικρά µήκη κύµατος (ακτίνες γ), µέχρι τα µεγάλα µήκη κύµατος (ραδιοφωνικά)

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΡΦΙΑ &ΥΓΕΙΑ -40% Εποχή για ανανέωση, περιποίηση και χαλάρωση! Κερδίστε 1.000 δωροεπιταγές συνολικής αξίας 35.000.

ΟΜΟΡΦΙΑ &ΥΓΕΙΑ -40% Εποχή για ανανέωση, περιποίηση και χαλάρωση! Κερδίστε 1.000 δωροεπιταγές συνολικής αξίας 35.000. ΑΓΑΠΩ & ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΟΜΟΡΦΙΑ &ΥΓΕΙΑ Εποχή για ανανέωση, περιποίηση και χαλάρωση! ΙΣΧΥΕΙ ΑΠΟ 29 ΜΑΪΟΥ ΕΩΣ 21 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 Κερδίστε 1.000 δωροεπιταγές συνολικής αξίας 35.000 έως -40%

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ. ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ

ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ. ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ. ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Μαρία Σαρίδη, Ντανιέλα Κουλμπίντα, Καλλιόπη Λέκκα, Κυριάκος Σουλιώτης Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τμήμα Κοινωνικής και

Διαβάστε περισσότερα

Τα Αίτια Των Κλιματικών Αλλαγών

Τα Αίτια Των Κλιματικών Αλλαγών Τα Αίτια Των Κλιματικών Αλλαγών Το Φαινόμενο του θερμοκηπίου Η τρύπα του όζοντος Η μόλυνση της ατμόσφαιρας Η μόλυνση του νερού Η μόλυνση του εδάφους Όξινη βροχή Ρύπανση του περιβάλλοντος Ραδιενεργός ρύπανση

Διαβάστε περισσότερα

Εκπομπή Φωτός Απορρόφηση φωτός

Εκπομπή Φωτός Απορρόφηση φωτός Εκπομπή Φωτός Απορρόφηση φωτός Ατομικό μοντέλο Ηλεκτρόνια κοντά στον πυρήνα βρίσκονται σε χαμηλή ενεργειακή στάθμη Συνεχές ενεργειακό φάσμα E i Ενέργεια ιονισμού E m E n E 2 E 1 θεμελιώδης κατάσταση Κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΣΤΑ PEELINGS EASY TCA PEEL

ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΣΤΑ PEELINGS EASY TCA PEEL ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΣΤΑ PEELINGS EASY TCA PEEL ΕΥΚΟΛΑ, ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ Χωρίς στερήσεις και υπερβολές, χαρίζει: ΛΑΜΨΗ, ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ, ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΗ ΟΨΗ Το Easy TCA peel είναι ένα απαλό peeling

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 1: Μετρήσεις μήκους Η μέση τιμή

Φύλλο Εργασίας 1: Μετρήσεις μήκους Η μέση τιμή Φύλλο Εργασίας 1: Μετρήσεις μήκους Η μέση τιμή Φυσικά μεγέθη: Ονομάζονται τα μετρήσιμα μεγέθη που χρησιμοποιούμε για την περιγραφή ενός φυσικού φαινομένου. Τέτοια μεγέθη είναι το μήκος, το εμβαδόν, ο όγκος,

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΙΟΣ: ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ 2) ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ

ΗΛΙΟΣ: ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ 2) ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΗΛΙΟΣ: ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ (Μέρος 2) ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ Τα παιδιά περνούν το 80% της ζωής τους εκτεθειμένα στον ήλιο πριν από την ηλικία των 18. Οι ώρες, όμως, που περνάει το παιδί σας

Διαβάστε περισσότερα

Πέννυ Εμμανουήλ. Δερματολόγος Αφροδισιολόγος. Διευθύντρια ΕΣΥ Γ.Ν.Παίδων Πεντέλης. (Δημοσίευση στο περιοδικό Υγεία και Παιδί.)

Πέννυ Εμμανουήλ. Δερματολόγος Αφροδισιολόγος. Διευθύντρια ΕΣΥ Γ.Ν.Παίδων Πεντέλης. (Δημοσίευση στο περιοδικό Υγεία και Παιδί.) Πέννυ Εμμανουήλ Δερματολόγος Αφροδισιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Γ.Ν.Παίδων Πεντέλης. (Δημοσίευση στο περιοδικό Υγεία και Παιδί.) Η ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα είναι μια χρόνια κνησμώδης δερματοπάθεια κυρίως

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ;

ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; Αλλεργία, όπως ορίζει και η λέξη, σημαίνει άλλο έργο. Είναι η μη αναμενόμενη αντίδραση του ανοσιακού συστήματος του οργανισμού εναντίον ακίνδυνων

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η ΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Η ΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΑΘΗΜΑ: «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΓΙΑ ΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΥΣ» ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΣΚΟΥΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ Α.Μ.:207

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ 500.000 νέα κρούσµατα καρκίνου του τραχήλου διαγιγνώσκονται ετησίως. 250.000

Διαβάστε περισσότερα

Με την υποστήριξη των Δερματολογικών Εργαστηρίων Avène & της Pierre Fabre Farmaka

Με την υποστήριξη των Δερματολογικών Εργαστηρίων Avène & της Pierre Fabre Farmaka Με την υποστήριξη των Δερματολογικών Εργαστηρίων Avène & της Pierre Fabre Farmaka ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΗΚΑΝ ΔΩΡΕΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ 2016 ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΟΣΟΣΤΟ Άνδρας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΤΕ ΤΗΝ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ ΣΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΤΕ ΤΗΝ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ ΣΑΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΤΕ ΤΗΝ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ ΣΑΣ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟ SET ΑΝΤΗΛΙΑΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ αποτελείται από: Αντηλιακό λάδι SPF 15 Αντηλιακή λοσιόν SPF 30 Αντηλιακή κρέμα προσώπου SPF 50 ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της διατροφής στη διαμόρφωση μέγιστης οστικής μάζας

Ο ρόλος της διατροφής στη διαμόρφωση μέγιστης οστικής μάζας Σύμφωνα με τους ειδικούς, σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης παίζει η σωστή διατροφή σε συνδυασμό με άσκηση και υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Ο ρόλος της διατροφής στη

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονική Επιμέλεια στα Ελληνικά απο φυλλάδιο του The Skin Cancer Foundation Penny Emmanouil, MD - Advisor of Skin Cancer Foundation USA for Greece

Επιστημονική Επιμέλεια στα Ελληνικά απο φυλλάδιο του The Skin Cancer Foundation Penny Emmanouil, MD - Advisor of Skin Cancer Foundation USA for Greece (ABCDEs of Melanoma) Επιστημονική Επιμέλεια στα Ελληνικά απο φυλλάδιο του The Skin Cancer Foundation Penny Emmanouil, MD - Advisor of Skin Cancer Foundation USA for Greece ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 5 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ 7 1.1 Γενικά 8 1.2 Στιβάδες του Δέρματος 10 1.2.1 Επιδερμίδα 10 1.2.2 Χόριο 14 1.2.3 Υπόδερμα ή Υποδόριο Λίπος 17 1.3 Εξαρτήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 η - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 14/09/2014 ΘΕΜΑ Α

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 η - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 14/09/2014 ΘΕΜΑ Α ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 η - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 14/09/2014 ΘΕΜΑ Α Α1. Κατά την ανάλυση λευκού φωτός από γυάλινο πρίσμα, η γωνία εκτροπής του κίτρινου χρώματος είναι:

Διαβάστε περισσότερα

Προστατευτικά μέτρα κατά τη διάρκεια του καύσωνα

Προστατευτικά μέτρα κατά τη διάρκεια του καύσωνα Προστατευτικά μέτρα κατά τη διάρκεια του καύσωνα Γενικές οδηγίες προφύλαξης Το ντύσιμο μας πρέπει να είναι κατά το δυνατό ελαφρύ, άνετο και ανοιχτόχρωμο. Το υλικό του ρουχισμού να είναι πορώδες ούτως ώστε

Διαβάστε περισσότερα

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Πια είναι η καλύτερη μέθοδος θεραπείας; Κιρσοί είναι το αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

Ο καταρράκτης και η σύγχρονη αντιμετώπιση του - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Σάββατο, 08 Μάιος :18

Ο καταρράκτης και η σύγχρονη αντιμετώπιση του - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Σάββατο, 08 Μάιος :18 Συνέντευξη με τον κ. Γιώργο Τερζή, Οφθαλμίατρος Με την πάροδο του χρόνου είναι αλήθεια ότι αυξάνονται οι πιθανότητες για αλλοίωση της όρασης μας. Μία από τις πιο συχνές παθήσεις των ματιών είναι ο καταρράκτης

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ

ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ Οποιαδήποτε αλλοίωση της φυσιολογικής σύστασης του αέρα που μπορεί να έχει βλαβερές επιπτώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Μετεωρολογία Κλιματολογία (ΘΕΩΡΙΑ):

Μετεωρολογία Κλιματολογία (ΘΕΩΡΙΑ): Μετεωρολογία Κλιματολογία (ΘΕΩΡΙΑ): Μιχάλης Βραχνάκης Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλίας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 6 ΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Η ΓΗ ΚΑΙ Η ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικοσ ερυθηματωδησ λυκοσ

Συστηματικοσ ερυθηματωδησ λυκοσ www.printo.it/pediatric-rheumatology/cy/intro Συστηματικοσ ερυθηματωδησ λυκοσ Έκδοση από 2016 Title ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟΣ ΕΡΥΘΗΜΑΤΩΔΗΣ ΛΥΚΟΣ 3. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ 3.1 Πως θα μπορούσε η νόσος να επηρεάσει την καθημερινή

Διαβάστε περισσότερα

Α.Τ.Ε.Ι.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

Α.Τ.Ε.Ι.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Α.Τ.Ε.Ι.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ-ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Το δέρμα αποτελείται από 2 στιβάδες: i. Επιδερμίδα ii. Κυρίως δέρμα ή χόριο ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Κυριότερες λειτουργίες δέρματος: i.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ. Γενικά περί ατµόσφαιρας

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ. Γενικά περί ατµόσφαιρας ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Γενικά περί ατµόσφαιρας Τι είναι η ατµόσφαιρα; Ένα λεπτό στρώµα αέρα που περιβάλει τη γη Η ατµόσφαιρα είναι το αποτέλεσµα των διαχρονικών φυσικών, χηµικών και βιολογικών αλληλεπιδράσεων του

Διαβάστε περισσότερα

29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ & ΚΑΡΔΙΑ

29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ & ΚΑΡΔΙΑ ΠΑΠΑΠΑΝΤΕΛΗΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ΕΚΠ/ΚΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ e-mail: nikitpapa@yahoo.gr (ΑΡΘΡΟ) 29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ & ΚΑΡΔΙΑ Σεπτεμβρίου Κάθε χρόνο από το 1999, η Παγκόσμια Ομοσπονδία Καρδιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΜYΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΜYΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΜYΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΑΜΠΕΛΙΔΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ ΕΙΔΙΚΕΥΜΟΝΕΝΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ-ΦΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΣΥ Γ.Ν.Θ Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟY Σκοπός Καταγραφή συχνών ερωτήσεων Εύλογων

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ

ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ Μερικές συμπληρωματικές σημειώσεις στη ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ Ενεργειακό ισοζύγιο της Γης Εισερχόμενη και εξερχόμενη Ακτινοβολία Εισερχόμενη Ηλιακή Ακτινοβολία Εξερχόμενη Γήινη ακτινοβολία Ορατή ακτινοβολία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Μάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου Αθανασιάδου

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Μάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου Αθανασιάδου 2. ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Μάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου Αθανασιάδου ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ Με τον όρο ακτινοβολία

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Αντώνης Φανουριάκης Μονάδα Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Αθήνα, 01/02/2016

Διαβάστε περισσότερα

Όραση Α. Ιδιότητες των κυµάτων. Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού. Ορατό φως

Όραση Α. Ιδιότητες των κυµάτων. Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού. Ορατό φως Ιδιότητες των κυµάτων Όραση Α Μήκος κύµατος: απόσταση µεταξύ δύο διαδοχικών κυµατικών µορφών Συχνότητα: αριθµός κύκλων ανά δευτερόλεπτα (εξαρτάται από το µήκος κύµατος) Ορατό φως Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού

Διαβάστε περισσότερα

WORLD. summer ΜΆΙΟΣ - ΙΟΎΝΙΟΣ SAFE IN THE SUN 2018 / EDITION ΜΆΙΟΣ - ΙΟΎΝΙΟΣ

WORLD. summer ΜΆΙΟΣ - ΙΟΎΝΙΟΣ SAFE IN THE SUN 2018 / EDITION ΜΆΙΟΣ - ΙΟΎΝΙΟΣ WORLD ΜΆΙΟΣ - ΙΟΎΝΙΟΣ summer ΜΆΙΟΣ - ΙΟΎΝΙΟΣ SAFE IN THE SUN 2018 EDITION SAFE IN THE SUN always staysafe 2 28 underthe sun 2018 EDITION Από τον ήλιο, κρατήστε μόνο την απόλαυση και χαρείτε το καλοκαίρι

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΠΑΝΣΗ. Ρύπανση : η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα ( ρύπο ) που έχει βλαπτικές επιδράσεις στους οργανισμούς ΡΥΠΟΙ

ΡΥΠΑΝΣΗ. Ρύπανση : η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα ( ρύπο ) που έχει βλαπτικές επιδράσεις στους οργανισμούς ΡΥΠΟΙ ΡΥΠΑΝΣΗ Ρύπανση : η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα ( ρύπο ) που έχει βλαπτικές επιδράσεις στους οργανισμούς ΡΥΠΟΙ χημικές ουσίες μορφές ενέργειας ακτινοβολίες ήχοι θερμότητα ΕΠΙΚΥΝΔΥΝΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

φαεινότερον! Ηλίου ΦΑΚΕΛΟΣ «ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ» ΣΤΗΝΟΜΟΡΦΙΑΜΑΣ ολα οσα πρεπει να ξερετε για να απολαυσετε τη ζεστη «αγκαλια» του ηλιου χωρις ενοχες.

φαεινότερον! Ηλίου ΦΑΚΕΛΟΣ «ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ» ΣΤΗΝΟΜΟΡΦΙΑΜΑΣ ολα οσα πρεπει να ξερετε για να απολαυσετε τη ζεστη «αγκαλια» του ηλιου χωρις ενοχες. ΦΑΚΕΛΟΣ Απο την ιλιαδα κλαγκου Ηλίου φαεινότερον! ολα οσα πρεπει να ξερετε για να απολαυσετε τη ζεστη «αγκαλια» του ηλιου χωρις ενοχες. Κάθε χρόνο, τέτοια εποχή οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου

Διαβάστε περισσότερα

Press File 5-9 Μαΐου 2014 Ελληνική Εβδοµάδα κατά του Καρκίνου του έρµατος

Press File 5-9 Μαΐου 2014 Ελληνική Εβδοµάδα κατά του Καρκίνου του έρµατος Press File 5-9 Μαΐου 2014 Ελληνική Εβδοµάδα κατά του Καρκίνου του έρµατος Πληροφορίες για δηµοσιογράφους: Asset Ogilvy Public Relations Τηλ: 210 6660 400, Ρίτα Μακράκη rita.makraki@assetogilvy.gr, Κέρρυ

Διαβάστε περισσότερα

φυσιολογικό δέρμα - 1

φυσιολογικό δέρμα - 1 φυσιολογικό δέρμα -1 Επιδερμίδα (επιθήλιο, εξωδερμική προέλευση) Α Α Α Μ θηλώδες χόριο (επιπολής) ακανθωτή στιβάδα βασική στιβάδα χόριο Μ = Μελανοκύτταρο (νευροεξωδερμική προέλευση, νευρική ακρολοφία)

Διαβάστε περισσότερα

Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας

Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας 900-2100 MHz την ώρα που μιλάμε. Σε κατάσταση αναμονής, στέλνει ένα περιοδικό σήμα για να επικοινωνήσει με την κοντινότερη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΜΟΣ ΤΟ Η/Μ ΦΑΣΜΑ

ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΜΟΣ ΤΟ Η/Μ ΦΑΣΜΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΜΟΣ ΤΟ Η/Μ ΦΑΣΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΥΛΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΚΔΟΣΗ 1 ΣΥΓΓΡΑΦΗ : Χ. ΦΑΝΙΔΗΣ -CDFAN@SCH.GR ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ 1 ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή άσκηση L0: Ασφάλεια και προστασία από ακτινοβολία Laser. Σύγκριση έντασης ακτινοβολίας Laser με συμβατικές πηγές φωτός

Εργαστηριακή άσκηση L0: Ασφάλεια και προστασία από ακτινοβολία Laser. Σύγκριση έντασης ακτινοβολίας Laser με συμβατικές πηγές φωτός Εργαστηριακή άσκηση L0: Ασφάλεια και προστασία από ακτινοβολία Laser. Σύγκριση έντασης ακτινοβολίας Laser με συμβατικές πηγές φωτός Σκοπός: Σκοπός της άσκησης αυτής είναι η κατανόηση και επίγνωση των κινδύνων

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Εισαγωγή στη Γεωργία Λαχανοκομία

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟ Ι. ιάγνωση και Θεραπεία. Ενηµερωτικό Έντυπο

ΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟ Ι. ιάγνωση και Θεραπεία. Ενηµερωτικό Έντυπο ΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟ Ι ιάγνωση και Θεραπεία Ενηµερωτικό Έντυπο Το Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center, ακολουθώντας σύγχρονες διεθνείς πρακτικές στην παροχή υπηρεσιών υγείας, δηµιούργησε το Κέντρο Μεταβολισµού και ιαβήτη.

Διαβάστε περισσότερα

Η ατμόσφαιρα και η δομή της

Η ατμόσφαιρα και η δομή της 1 Η ατμόσφαιρα και η δομή της Ατμόσφαιρα λέγεται το αεριώδες στρώμα που περιβάλλει τη γη και το οποίο την ακολουθεί στο σύνολο των κινήσεών της. 1.1 Έκταση της ατμόσφαιρας της γης Το ύψος στο οποίο φθάνει

Διαβάστε περισσότερα