Η αρκροςκοπικι αποκατάςταςθ των παραγόντων κινδφνου και οι αναγεννθτικζσ κεραπείεσ κακυςτεροφν τελικά τθν εξζλιξθ τθσ ΟΑ;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η αρκροςκοπικι αποκατάςταςθ των παραγόντων κινδφνου και οι αναγεννθτικζσ κεραπείεσ κακυςτεροφν τελικά τθν εξζλιξθ τθσ ΟΑ;"

Transcript

1 Η αρκροςκοπικι αποκατάςταςθ των παραγόντων κινδφνου και οι αναγεννθτικζσ κεραπείεσ κακυςτεροφν τελικά τθν εξζλιξθ τθσ ΟΑ; Κωνςταντίνοσ αρόπουλοσ Δ/ντισ Ηϋ Ορκοπαιδικισ Κλινικισ Ερρίκοσ Ντυνάν

2 Εμβιομθχανικοί, γενετικοί, μεταβολικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντεσ κακορίηουν τθν ετερογενι φφςθ τθσ ΟΑ, ο ςυνδυαςμόσ των οποίων ςυμβάλλει ςτθν εμφάνιςθ του πόνου, τθσ δυςλειτουργίασ και των άλλων ςυμπτωμάτων. Peterfy CG, Gold G, Eckstein F, et al. MRI protocols for whole-organ assessment of the knee in osteoarthritis. Osteoarthritis Cartilage. 2006

3 Μια πλθρζςτερθ κατανόθςθ των παραγόντων κινδφνου τθσ ΟΑ που μποροφν να τροποποιθκοφν, κα μποροφςε να οδθγιςει ςτθν υιοκζτθςθ πιο αποτελεςματικϊν πρακτικϊν ςτθ διαχείριςι τθσ. Jüni P, Reichenbach S, Dieppe P. Osteoarthritis: rational approach to treating the individual. Best Pract Res Clin Rheumatol Özmeriç A., et al. Treatment for cartilage injuries of the knee with a new treatment algorithm. World J Orthop

4 Σισ κφριεσ αλλοιϊςεισ ςτθν ΟΑ τισ παρουςιάηει ο αρκρικόσ χόνδροσ. Προοδευτικά ο χόνδροσ χάνει τθν ομοιογζνειά του, κατακερματίηεται, ινιδοποιείται και εξελκϊνεται εκκζτοντασ περιοχζσ υποχόνδριου οςτοφ. Rezende MU, Hernandez AJ, Camanho GL, et al. Cartilagem articular e osteoartrose. Acta Ortop Bras. 2000

5 Η αποςτακεροποίθςθ του αρκρικοφ χόνδρου ςχετίηεται με αλλαγζσ ςτο υποχόνδριο οςτοφν και ιπια υμενίτιδα, αδυναμία απόςβεςθσ των φορτίων, περαιτζρω καταςτροφι του αρκρικοφ χόνδρου, επιδείνωςθ τθσ υποχόνδριασ βλάβθσ και οφτω κακεξισ, οδθγϊντασ ςε ΟΑ. Craig W., et al. A current review on the biology and treatment of the articular cartilage defects (part I & part II) J Musculoskelet Res

6 υνικωσ οι πρϊϊμεσ βλάβεσ του αρκρικοφ χόνδρου δεν γίνονται αντιλθπτζσ κακϊσ δεν προκαλοφν πόνο, αφοφ ο χόνδροσ ςτερείται νευρικϊν απολιξεων, οι περιςςότερεσ όμωσ εξ αυτϊν επιβαρφνονται με τθν πάροδο του χρόνου. Niek van Dijk C, and van Bergen CJ. Advancements in ankle arthroscopy. J Am Acad Orthop Surg

7 Ο χόνδροσ δεν περιζχει αιμοφόρα αγγεία και θ διατροφι των χονδροκυττάρων γίνεται μζςω ενόσ ευαίςκθτου μθχανιςμοφ διικθςθσ, γι αυτό και ζχει χαμθλι αναγεννθτικι ικανότθτα και περιοριςμζνθ δυνατότθτα αυτόματθσ ανακαταςκευισ λόγω τθσ απουςίασ αγγειακισ απόκριςθσ τθσ ζλλειψθσ δυνατοτιτων επιδιόρκωςθσ από τα εγγενι ϊριμα χονδροκφτταρα τθσ αδυναμίασ ςτρατολόγθςθσ εξωγενϊν αδιαφοροποίθτων επιςκευαςτικϊν κυττάρων με αποτζλεςμα να είναι ευάλωτοσ ςε τραυματικζσ βλάβεσ ι καταπονιςεισ με τθν πάροδο τθσ θλικίασ που οδθγοφν ςτθν εκφφλιςι του και ςε ΟΑ. Frisbie D.D., et al. Early events in cartilage repair after subchondral bone microfracture. Clin Orthop Relat Res. 2003

8 Εν ολίγοισ, θ επαναλαμβανόμενθ φόρτιςθ του τραυματιςμζνου αρκρικοφ χόνδρου ζχει ωσ αποτζλεςμα περαιτζρω κυτταρικό εκφυλιςμό. υςςϊρευςθ αποικοδομθτικϊν ενηφμων και κυτταροκινϊν, διάςπαςθ τθσ υπερδομισ του κολλαγόνου και ςχιςμζσ τθσ αρκρικισ επιφάνειασ. Δθλαδι βιοχθμικζσ και μεταβολικζσ διαταραχζσ, που μιμοφνται τισ πρϊιμεσ αλλοιϊςεισ που παρατθροφνται ςτθν ΟΑ, μια μθ αναςτρζψιμθ πάκθςθ. Pearle AD, Warren RF, Rodeo SA. Basic science of articular cartilage and osteoarthritis. Clin Sports Med. 2005

9 Κάκε χόνδρινθ βλάβθ αποτελεί πάκθςθ, θ οποία δυνθτικά μπορεί να οδθγιςει ςε χονδροπενικι ακολουκία και πρόωρθ ΟΑ. Mankin H.J. The response of articular cartilage to mechanical injury. J Bone Joint Surg Am Bornes T., et al. Mesenchymal stem cells in the treatment of traumatic articular cartilage defects: a comprehensive review. Arthritis Res Ther Davies-Tuck M.L.,et al. The natural history of cartilage defects in people with knee osteoarthritis. Osteoarthritis and Cartilage 2008.

10 Οι βλάβεσ του αρκρικοφ χόνδρου ςυχνά ςυςχετίηονται με οξείσ τραυματιςμοφσ ςυνδζςμων ι μθνίςκων, τραυματικά εξαρκριματα και οςτεοχόνδρινεσ κακϊςεισ ι μπορεί να αναπτυχκοφν λόγω χρόνιασ ςυνδεςμικισ αςτάκειασ ι κακισ αρκρικισ ςυμφωνίασ.

11 Σο 25% των τραυματιςμϊν των κυλακοςυνδεςμικϊν ςτοιχείων με οίδθμα γόνατοσ ςε αςκενείσ 15 ζωσ 55 ετϊν ςχετίηονται με βλάβθ του χόνδρου. Χόνδρινεσ βλάβεσ όμωσ μπορεί να εμφανιςκοφν και ςε ποςοςτό 36.6% χωρίσ ςυνοδό ςυνδεςμικι βλάβθ του γόνατοσ ι άλλο τραυματιςμό. Sandberg R, Balkfors B, Henricson A, Westlin N. Traumatic hemarthrosis in stable knees. Acta Orthop Scand Curl WW, Krome J, Gordon ES, Rushing J, Smith BP, Poehling GG. Cartilage injuries: a review of 31,516 knee arthroscopies. Arthroscopy. 1997

12 Οριςμζνεσ από αυτζσ τισ μεμονωμζνεσ βλάβεσ του αρκρικοφ χόνδρου, χωρίσ ςαφζσ ιςτορικό τραυματιςμοφ ι αςτάκειασ, μπορεί να οφείλονται ςε αγγειακά ι γενετικά αίτια, οι περιςςότερεσ όμωσ οφείλονται ςε επαναλαμβανόμενεσ μικροκακϊςεισ και ςυμπίεςθ των αρκρικϊν επιφανειϊν από τθ μεταφορά φορτίων εξαιτίασ των μικροςκοπικϊν βλαβϊν του αρκρικοφ χόνδρου. Βλάβεσ δθλαδι των χονδροκυττάρων, τθσ κεμζλιασ ουςίασ ι του υποχόνδριου οςτοφ, που με τθν πάροδο του χρόνου εξελίςςονται ςε μακροςκοπικζσ. McAdams T., et al. Articular Cartilage Injury in Athletes. Cartilage Simon TM, Jackson DW. Articular cartilage: injury pathways and treatment options. Sports Med Arthrosc Rev. 2006

13 Οι χόνδρινεσ αλλοιϊςεισ διακρίνονται ςε εςτιακζσ και διάχυτεσ ι εκφυλιςτικζσ. Οι εντοπιςμζνεσ βλάβεσ είναι καλά οριοκετθμζνεσ και ςυνικωσ αφοροφν δραςτιριουσ ενιλικεσ θλικίασ ετϊν, ενϊ οι εκφυλιςτικζσ ζχουν αςαφι όρια και είναι απότοκεσ κυρίωσ ςυνδεςμικισ αςτάκειασ, μθνιςκικϊν ριξεων, αξονικϊν αποκλίςεων ι ΟΑ. Stanitski C.L., et al. 1995, Lewandrowski K., et al. 1997

14 Οι κακϊςεισ του αρκρικοφ χόνδρου βρίςκονται ςυχνά ςτθν αρκροςκόπθςθ και ςτθν απεικόνιςθ και οδθγοφν ςε αρκραλγία, μειωμζνθ λειτουργικότθτα και ΟΑ. Από τισ εντοπιςμζνεσ βλάβεσ, το 30% είναι μεμονωμζνεσ, ενϊ το 70% ςυνυπάρχει με κάποια άλλθ βλάβθ του γόνατοσ (ςυχνότερα ριξεισ ΠΧ και ζςω μθνίςκου). Ding C, Cicuttini F, Scott F, Cooley H, Jones G. Association between age and knee structural change: a cross sectional MRI based study. Ann Rheum Dis 2005 Hoemann C., et al. International Cartilage Repair Society (ICRS) Recommended Guidelines for Histological Endpoints for Cartilage Repair Studies in Animal Models and Clinical Trials. Cartilage Aroen A, Loken S, Heir S, et al. Articular cartilage lesions in 993 consecutive knee arthroscopies. Am J Sports Med Hjelle K, Solheim E, Strand T, Muri R, Brittberg M. Articular cartilage defects in 1,000 knee arthroscopies. Arthroscopy Widuchowski W, Widuchowski J, Trzaska T. Articular cartilage defects: study of 25,124 knee arthroscopies. Knee Kaplan L.D., et al. Magnetic resonance imaging of the knee in asymptomatic professional basketball players. Arthroscopy 2005

15 Εντοπιςμζνεσ βλάβεσ Σο 64% μικρότερεσ από 1 cm. Οι περιςςότερεσ είναι ΙΙ και ΙΙΙ βακμοφ κατά τισ ταξινομιςεισ ICRS και Outerbridge. Σο 30%-60% αφοροφν >50% του πάχουσ του χόνδρου. Ενϊ οι βλάβεσ IV που ςυνικωσ απαιτοφν επζμβαςθ είναι 5% ςτισ θλικίεσ κάτω των 40 ετϊν. Flanigan D.C., et al. Prevalence of chondral defects in athletes knees: a systematic review. Med Sci Sports Exerc Byrd JW. Lateral impact injury. A source of occult hip pathology. Clin Sports Med Svoboda SJ, Williams DM, Murphy KP. Hip arthroscopy for osteochondral loose body removal after a posterior hip dislocation Arthroscopy. 2003

16 Παρότι είναι αμφίβολο αν κάκε χόνδρινο ζλλειμμα προκαλεί ΟΑ, θ βλάβθ του αρκρικοφ χόνδρου ςτο γόνατο νεαροφ ενιλικα, εάν αφεκεί χωρίσ κεραπεία, ζχει αυξθμζνθ πικανότθτα να οδθγιςει ςε εκφυλιςτικζσ αλλοιϊςεισ. S Vijayan, G Bentley, TWR Briggs, JA Skinner, RWJ Carrington, R Pollock, and AM Flanagan. Cartilage repair: A review of Stanmore experience in the treatment of osteochondral defects in the knee with various surgical techniques. I J Orthop. 2010

17 ε ελλείμματα μεγζκουσ < 10 mm δεν αυξάνει θ πίεςθ ςτον πζριξ υγιι χόνδρο, ενϊ ςε ελλείμματα > 10 mm αςκείται 64% περιςςότερθ πίεςθ. Μετά από 14 χρόνια παρακολοφκθςθσ ελλειμμάτων μεγζκουσ 10 mm, παρατθρικθκε ςτζνωςθ κατά 50% του μεςάρκριου διαςτιματοσ. Εάν οι αςκενείσ με χόνδρινα ελλείμματα δεν αντιμετωπιςτοφν κατάλλθλα, παρατθρείται ακτινολογικι ΟΑ μετά από 10 χρόνια και θ ςυμπτωματικι γονάρκρωςθ αναπτφςςεται 10 χρόνια νωρίτερα.. Coons DA, Barber FA. Arthroscopic osteochondral autografting. Orthop Clin North Am Prakash D, Learmonth D. Natural progression of osteo-chondral defect in the femoral condyle. Knee Nehrer S., et al. Results of chondrocyte implantation with a fibrin-hyaluronan matrix: a preliminary study. Clin Orthop Relat Res Kock N.B., et al. A cadaveric analysis of contact stress restoration after osteochondral transplantation of a cylindrical cartilage defect. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc

18 Σα τελευταία χρόνια ζχουν αναπτυχκεί διάφορεσ τεχνικζσ, χειρουργικζσ και μθ, για τθν αντιμετϊπιςθ των βλαβϊν του χόνδρου. Σο είδοσ τθσ κεραπείασ κακορίηεται από το μζγεκοσ των ελλειμμάτων, αλλά και το βάκοσ, τθ κζςθ και το βακμό ςυγκράτθςισ τουσ, τθν ζνταςθ των ςυμπτωμάτων, τθν ανταπόκριςθ ςε προθγοφμενθ αγωγι, αλλά και ςυνυπάρχοντεσ παράγοντεσ, όπωσ θ ευκυγράμμιςθ και θ ςτακερότθτα τθσ άρκρωςθσ, θ κατάςταςθ των μθνίςκων, θ θλικία, θ γενικι υγεία, το τρζχον επίπεδο δραςτθριότθτασ και οι προςδοκίεσ του αςκενι. Hyer C., et al. Osteochondral Lesions of the Talus Treatment & Management. Medscape, 2016 Zhang Wei et al. Current research on pharmacologic and regenerative therapies for osteoarthritis. Bone Research, 2016.

19 Οι ςτόχοι τθσ αντιμετϊπιςθσ τθσ ςυμπτωματικισ χόνδρινθσ βλάβθσ είναι θ μείωςθ των ςυμπτωμάτων, θ αποφυγι τθσ επιδείνωςισ τθσ, θ βελτίωςθ τθσ λειτουργικότθτασ, θ αποκατάςταςθ τθσ αρκρικισ επιφάνειασ και θ πρόλθψθ περαιτζρω αλλοιϊςεων.

20 Η υντθρθτικι Θεραπεία ςτοχεφει ςτθν ανακοφφιςθ των ςυμπτωμάτων κυρίωσ, παρά ςτθν εποφλωςθ τθσ βλάβθσ, και περιλαμβάνει αποφόρτιςθ τθσ άρκρωςθσ, φαρμακευτικι αγωγι με ΜΑΦ ςτθν οξεία φάςθ και χονδροπροςτατευτικά ςυμπλθρϊματα μακροχρόνια, φυςικοκεραπεία και ενδοαρκρικζσ εγχφςεισ, ενϊ οι βιολογικζσ κεραπείεσ με εμπλουτιςμζνα αιμοπετάλια και βλαςτοκφτταρα διεγείρουν πακοφυςιολογικοφσ μθχανιςμοφσ με μεγαλφτερεσ κεραπευτικζσ προςδοκίεσ. Messner K., et al. 1996, Farnworth L. 2000, Detterline A.J., et al. 2005, Cook K.M., et al. 2009, Falah M., et al. 2010, Micu M.C., et al. 2010, Suwannaloet W., et al. 2012, Filardo G., et al. 2012, Rafaelani L., et al. 2013, Singh J.A., et al. 2015, Gordon A., et al. 2015, Castrogiovanni P

21 Οι χειρουργικζσ επεμβάςεισ κυμαίνονται από τον απλό αρκροςκοπικό κακαριςμό μζχρι τθ χριςθ τθσ μθχανικισ των ιςτϊν και ςτοχεφουν ςτθν αποκατάςταςθ, τθν αντικατάςταςθ ι τθν αναγζννθςθ του αρκρικοφ χόνδρου. McAdams T., et al. Articular Cartilage Injury in Athletes. Cartilage. 2010

22 Οι αναγεννθτικζσ τεχνικζσ που χρθςιμοποιοφνται για τθ κεραπεία των χόνδρινων βλαβϊν διακρίνονται ςε δφο κατθγορίεσ: 1. Σισ επεμβάςεισ που ερεκίηουν τον οςτικό μυελό προσ παραγωγι ινοχόνδρινου ιςτοφ (τθν απόξεςθ, τον υποχόνδριο τρυπανιςμό και τα μικροκατάγματα) και 2. τισ επεμβάςεισ που αποςκοποφν ςτθν ιςτικι αποκατάςταςθ με υαλοειδι χόνδρο, δθλαδι τα αυτόλογα οςτεοχόνδρινα μοςχεφματα (ΟΑΣ), τα αυτόλογα χονδροκφτταρα (ACI) και τα οςτεοχόνδρινα αλλομοςχεφματα.

23 Μικροκατάγματα, Σρυπανιςμοί ιμερα είναι ακόμθ πολφ χριςιμθ θ δθμοφιλισ αυτι μζκοδοσ αντιμετϊπιςθσ μικρϊν χόνδρινων βλαβϊν κακϊσ μπορεί να ενιςχυκεί με ικριϊματα, αυξθτικοφσ παράγοντεσ (PRP) και βλαςτοκφτταρα για τθ δθμιουργία καλφτερθσ ποιότθτασ χόνδρινου ιςτοφ. Marmotti Antonio, et al. PRP and Articular Cartilage: A Clinical Update. BioMed Research International Freitag J., et al. Adipose derived mesenchymal stem cell therapy in the treatment of isolated knee chondral lesions: design of a randomised controlled pilot study comparing arthroscopic microfracture versus arthroscopic microfracture combined with postoperative mesenchymal stem cell injections. BMJ Open Sophia M. Hünnebeck, Petra Magosch, Peter Habermeyer, Markus Loew, and Sven Lichtenberg. Chondral defects of the glenohumeral joint. Long-term outcome after microfracturing of the shoulder. Obere Extrem 2017.

24 Μεταφορά αυτόλογων οςτεοχόνδρινων κυλίνδρων με τθν τεχνικι του μωςαϊκοφ (Osteochondral Autograft Transplantation - OAT), δθλαδι τθν άμεςθ πλιρωςθ με ϊριμο υαλοειδι χόνδρο.

25 Σοποκζτθςθ καλλιεργθμζνων αυτόλογων χονδροκυττάρων (Autologous Chondrocyte Implantation - ACI), δθλαδι τθν αναπαραγωγι υαλοειδοφσ χόνδρου από χονδροκφτταρα που πολλαπλαςιάηονται και εμφυτεφονται ςε δεφτερο χρόνο ςτθν περιοχι τθσ βλάβθσ.

26 Η χριςθ, μάλιςτα, ειδικϊν 3D βιοχλικϊν ικριωμάτων, εμπλουτιςμζνα με κφτταρα ι χωρίσ, πλθρϊνει το κενό, ενιςχφει τθν ενςωμάτωςθ με τον πζριξ υγιι αρκρικό χόνδρο και βελτιϊνει τθν αναγζννθςθ. scaffold Kreuz P.C., et al. Treatment of focal degenerative cartilage defects with polymer-based autologous chondrocyte grafts: four-year clinical results. Arthritis Res Ther 2009 Seo S.J., et al. Strategies for osteochondral repair: Focus on scaffolds. J Tissue Eng Xuezhou Li, et al. Biomimetic biphasic scaffolds for osteochondral defect repair. Regen Biomater Gobbi A., et al. Scaffolding as Treatment for Osteochondral Defects in the Ankle. Arthroscopy, 2016

27 Πρωτόκολλα εφαρμογισ Μικροκατάγματα για βλάβεσ cm2, οςτεοχόνδρινα μοςχεφματα για βλάβεσ cm2 και μεταμόςχευςθ για βλάβεσ >3.5cm2 Mithoefer K., et al. Guidelines for the Design and Conduct of Clinical Studies in Knee Articular Cartilage Repair. Cartilage, 2011 Pettit T., Kolvek T., Williams R., Langworthy M. Cartilage damage: a review of surgical repair options and outcomes. Phys Med Rehabil Res, 2017

28 Κάκε τεχνικι ςτοχεφει ςτθν πλιρωςθ των χόνδρινων ελλειμμάτων με ινϊδθ χόνδρο (μικροκατάγματα), με hyaline-like χόνδρο (ACI), είτε με υαλοειδι χόνδρο (OAT) ςε μια προςπάκεια ανακοφφιςθσ των ςυμπτωμάτων, βελτίωςθσ του επιπζδου δραςτθριότθτασ και ενδεχομζνωσ κακυςτζρθςθσ τθσ εμφάνιςθσ μετατραυματικισ ΟΑ. Camp C., Stuart M., and Krych A. Current Concepts of Articular Cartilage Restoration Techniques in the Knee. Sports Health. 2014

29 Η παροφςα μετα-ανάλυςθ διαπίςτωςε ότι ο ιςτόσ αποκατάςταςθσ ιταν κυρίωσ ινοχόνδρινοσ μετά τισ τεχνικζσ διζγερςθσ του οςτικοφ μυελοφ, περιείχε μεγαλφτερθ ποςότθτα υαλοειδοφσ χόνδρου μετά τθν εμφφτευςθ οςτεοχόνδρινων κυλίνδρων από ό,τι επιτεφχκθκε με τισ άλλεσ τεχνικζσ, ενϊ ιταν μικτόσ μετά τθ μεταμόςχευςθ κυττάρων. DiBartola Α., et al. Correlation between histological outcome and surgical cartilage repair technique in the knee: A meta-analysis. The Knee 2016

30 Σα ιςτολογικά όμωσ αυτά δεδομζνα δεν ζχουν ςυςχετιςτεί επαρκϊσ με τα κλινικά αποτελζςματα. Πράγματι, οι χειρουργικζσ τεχνικζσ για τθν ανάπλαςθ του αρκρικοφ χόνδρου βρίςκονται ςε δυναμικι εξζλιξθ και τα αποτελζςματα είναι δφςκολο να αξιολογθκοφν λόγω τθσ μεγάλθσ ποικιλίασ ςτθν μεκοδολογία και ςτισ χειρουργικζσ τεχνικζσ, και ςυντονιςμζνεσ πολυκεντρικζσ μελζτεσ με αυςτθρά κριτιρια κα δϊςουν πιο αξιόπιςτα ςτοιχεία.

31 Οι μζκοδοι διζγερςθσ του μυελοφ ςυνικωσ δεν πλθρϊνουν πλιρωσ το ζλλειμμα, αφινοντασ μια ανομοιογενι ηϊνθ μετάβαςθσ ςτθν επιφάνεια. Ο ινοχόνδροσ, επίςθσ, ζχει αποδειχκεί λιγότερο ανκεκτικόσ από τον υαλοειδι χόνδρο και μπορεί να επιδεινϊνεται μζςα ςτθν 5ετία, αλλά και να επθρεάηει αρνθτικά μια επόμενθ πικανι μεταμόςχευςθ. Οι διαδικαςίεσ OAT και ACI, παρουςιάηουν καλφτερα μακροχρόνια αποτελζςματα, ωςτόςο πρζπει να ςτακμίηονται ζναντι του αυξθμζνου κόςτουσ και των πικανϊν επιπλοκϊν τουσ: τθν ενδεχόμενθ νοςθρότθτα από τθν περιοχι τθσ λιψθσ, τθν επαναλθπτικότθτα τθσ επζμβαςθσ, τισ ενδοαρκρικζσ ςυμφφςεισ, τθν αποδιαφοροποίθςθ των κυττάρων in vitro. Matricali G.A., et al. Donor site morbidity after articular cartilage repair procedures: a review. Acta Orthop Belg.2010 Hunziker EB. Articular cartilage repair: basic science and clinical progress.a review of the current status and prospects. Osteoarthritis Cartilage Moyad Σ. Cartilage Injuries in the Adult Knee; Evaluation and Management. Cartilage Minas T., et al. Increased failure rate of autologous chondrocyte implantation after previous treatment with marrow stimulation techniques. Am J Sports Med Schnabel M., et al. Dedifferentiation-associated changes in morphology and gene expression in primary human articular chondrocytes in cell culture. Osteoarthritis Cartilage 2002

32 Μεταμόςχευςθ Βλαςτοκυττάρων Αντί για τθν μεταμόςχευςθ ϊριμων χονδροκυττάρων τελευταία εφαρμόηεται θ εμφφτευςθ βλαςτοκυττάρων, όμωσ οι κλινικζσ μελζτεσ δεν ζχουν ακόμθ επιβεβαιϊςει εφάμιλλα αποτελζςματα. Η βελτιςτοποίθςθ μιασ βιολογικισ επεξεργαςίασ για τθ δθμιουργία hmsc ι των εκκρινόμενων προϊόντων τουσ (ι και των 2) υπόςχεται να βελτιϊςει τθν αποτελεςματικότθτα κακϊσ και τθν αςφάλεια αυτισ τθσ κεραπείασ. Turinetto V., et al. Senescence in Human Mesenchymal Stem Cells: Functional Changes and Implications in Stem Cell-Based Therapy. Int. J. Mol. Sci Imran Ullah, et al. Human mesenchymal stem cells - current trends and future prospective. Biosci Rep Krishna M.et al. Bioprocessing strategies for the large-scale production of human mesenchymal stem cells: a review. Stem Cell Research & Therapy 2015.

33 Παρά τθν αςάφεια που επικρατεί όςον αφορά τθν εξζλιξθ των βλαβϊν αυτϊν, οι περιςςότεροι ερευνθτζσ ςυμφωνοφν πωσ βλάβεσ ολικοφ πάχουσ (ΙII ι IV βακμοφ κατά Outbridge ι ICRS), μεγζκουσ > 2 cm 2 και ςε αςκενείσ < 45 ετϊν κα πρζπει να αντιμετωπίηονται χειρουργικά. Mandelbaum BR, Browne JE, Fu F, et al: Articular cartilage lesions of the knee. Am J Sports Med 1998 Γεωργοφλθσ Α., Μίχοσ Ι., και ςυν. Χόνδρινεσ και οςτεοχόνδρινεσ βλάβεσ. ΕΕΧΟΣ, 2011

34 Αν και θ φυςικι ιςτορία τθσ βλάβθσ του χόνδρου ςτθν εξζλιξθ τθσ ΟΑ δεν είναι πλιρωσ κατανοθτι, ζχει αποδειχκεί ότι θ ζγκαιρθ αντιμετϊπιςθ των ςυμπτωματικϊν ελλειμμάτων του χόνδρου ζχει καλά αποτελζςματα. Fritz, J., Janssen, P., Gaissmaier, C. et al. Articular cartilage defects in the knee basics, therapies and results. Injury. 2008

35 ε μεμονωμζνεσ χόνδρινεσ βλάβεσ, ιδίωσ ςυμπτωματικζσ και μάλιςτα ςε νεότερουσ αςκενείσ, οι τρζχουςεσ επεμβατικζσ προςεγγίςεισ εξαςφαλίηουν τθν επάνοδο τθσ πάςχουςασ περιοχισ ςε μια πιο φυςιολογικι κατάςταςθ, ιδίωσ με τισ ελπιδοφόρεσ τεχνικζσ των μοςχευμάτων, των κυτταρικϊν κεραπειϊν, των αυξθτικϊν παραγόντων και των βιοχλικϊν. Ωςτόςο θ επιλογι τθσ κεραπευτικισ τεχνικισ κα πρζπει να είναι εξατομικευμζνθ και με ρεαλιςτικζσ προςδοκίεσ, κακϊσ ζνα μεγάλο μζροσ των αςκενϊν κα επιςτρζψει ςτισ πρότερεσ δραςτθριότθτζσ του, όμωσ κάποιοι από αυτοφσ κα πρζπει να αλλάξουν τθν απαιτθτικότθτα τθσ κακθμερινότθτάσ τουσ. Mazen Falah, et al. Treatment of articular cartilage lesions of the knee. Int Orthop. 2010

36 Η προςεκτικι επιλογι των αςκενϊν, θ ακριβισ χειρουργικι τεχνικι και θ αυςτθρι προςιλωςθ ςτθν μετεγχειρθτικι αποκατάςταςθ είναι απαραίτθτεσ για τθν επίτευξθ βζλτιςτων κλινικϊν και λειτουργικϊν αποτελεςμάτων ςε αςκενείσ με χόνδρινεσ βλάβεσ.

37 Ρήξη Πρόσθιου Χιαστοφ υνδέσμου

38 Paschos. Ν. Anterior cruciate ligament reconstruction and knee osteoarthritis. World J Orthop Η ριξθ του ΠΧ είναι ζνασ βαρφσ τραυματιςμόσ με βραχυπρόκεςμεσ και μακροπρόκεςμεσ ςυνζπειεσ. Οι πρϊτεσ αντιμετωπίηονται επιτυχϊσ με τθ ςυνδεςμοπλαςτικι επιτρζποντασ ςτουσ αςκενείσ να επιςτρζψουν ςτισ προθγοφμενεσ δραςτθριότθτζσ τουσ. Ωςτόςο, τα δεδομζνα από τισ μακροπρόκεςμεσ ςυνζπειεσ και το ρόλο τθσ επζμβαςθσ ςτθν πλιρθ αποκατάςταςθ τθσ εμβιομθχανικισ του γόνατοσ και ςτθν ενδεχόμενθ πρόλθψθ τθσ εκφφλιςθσ του χόνδρου είναι περιοριςμζνα.

39 το 16% - 46% των ριξεων του ΠΧ, που χειρουργικθκαν εντόσ 3μινου, ςυνυπιρχε κάκωςθ του χόνδρου, με το ποςοςτό των χόνδρινων βλαβϊν και των μθνιςκικϊν ριξεων να αυξάνει με τθν πάροδο του χρόνου. Κατά τθ ςυνδεςμοπλαςτικι ςε ακλθτζσ τα χόνδρινα ελλείμματα ςτουσ μθριαίουσ κονδφλουσ ζφταναν ςτο 50%. Papastergiou SG, Koukoulias NE, Mikalef P, Ziogas E, Voulgaropoulos H. Meniscal tears in the ACL- deficient knee: correlation between meniscal tears and the timing of ACL reconstruction. Knee Surg Spor ts Traumatol Ar throsc Joseph C, P athak S S, A ravinda M, R ajan D. Is ACL reconstruction only for athletes? A study of the incidence of meniscal and cartilage injuries in an ACLdeficient athlete and non-athlete population: An Indian experience. Int Orthop. 2008

40 Η ριξθ του ΠΧ ςυςχετίηεται με αυξθμζνο κίνδυνο ανάπτυξθσ ΟΑ, που είναι μεγαλφτεροσ επί ςυνφπαρξθσ μθνιςκικισ ι χόνδρινθσ βλάβθσ. Σο ερϊτθμα είναι εάν πράγματι θ ςυνδεςμοπλαςτικι προλαμβάνει τθν αρκρικι εκφφλιςθ και τθν ΟΑ. Simon D., et al. The Relationship between Anterior Cruciate Ligament Injury and Osteoarthritis of the Knee. Advances in Orthopedics Volume 2015.

41 Η ςυνδεςμοπλαςτικι αποκακιςτά τθ ςτακερότθτα του γόνατοσ και μειϊνει τον κίνδυνο τθσ ΟΑ, αλλά δεν μπορεί να τον εξαλείψει πλιρωσ, κακϊσ κακορίηεται και από άλλουσ παράγοντεσ, όπωσ τον αρχικό τραυματιςμό, τισ ςυνυπάρχουςεσ κακϊςεισ, αλλά και το χρονιςμό τθσ χειρουργικισ επζμβαςθσ και τθ χειρουργικι τεχνικι, τθν αποκατάςταςθ και το προφίλ του αςκενι, ιδίωσ του επιπζδου των δραςτθριοτιτων του. Αναδρομικά, τα ποςοςτά τθσ ακτινογραφικισ ΟΑ και οι περιοριςμοί ςτισ κακθμερινζσ δραςτθριότθτεσ είναι υψθλότερα ςτουσ αςκενείσ που δεν ζχουν χειρουργθκεί.. Church S, Keating JF. Reconstruction of the anterior cruciate ligament: timing of surgery and the incidence of meniscal tears and degenerative change. J Bone Joint Surg Takeda H., et al. Prevention and management of knee osteoarthritis and knee cartilage injury in sports. British Journal of Sports Medicine, Mihelic H., et al. Long-term results of anterior cruciate ligament reconstruction: a comparison with non-operative treatment with a follow-up of years. International Orthopaedics, 2011.

42 Παρότι πολλαπλοί παράγοντεσ επθρεάηουν το τελικό αποτζλεςμα, θ μετα-ανάλυςθ των Aljuied et al. (2014) ζδειξε υψθλότερο κίνδυνο ανάπτυξθσ ΟΑ ςε όςουσ δεν υποβλικθκαν ςε ςυνδεςμοπλαςτικι. E. Tayton, R. Verma, B. Higgins, and H. Gosal. A correlation of time with meniscal tears in anterior cruciate ligament deficiency: stratifying the risk of surgical delay. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, R. Z. Fu and D. D. Lin. Surgical and biomechanical perspectives on osteoarthritis and the ACL deficient knee: a critical review of the literature. The Open Orthopaedics Journal, A. Ajuied, F. Wong, C. Smith et al. Anterior cruciate ligament injury and radiologic progression of knee osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis. The American Journal of Sports Medicine, 2014 W. J. McDaniel Jr. and T. B. Dameron Jr. The untreated anterior cruciate ligament rupture. Clinical Orthopaedics and Related Research, Neuman P., et al. Prevalence of tibiofemoral osteoarthritis 15 years after nonoperative treatment of anterior cruciate ligament injury: a prospective cohort study. The American Journal of Sports Medicine, Freedman K. B., et al. Arthroscopic anterior cruciate ligament reconstruction: a metaanalysis comparing patellar tendon and hamstring tendon autografts. The American Journal of Sports Medicine, 2003.

43 Οι παρακάτω, επίςθσ, ςυςτθματικζσ αναςκοπιςεισ τθσ βιβλιογραφίασ ζδειξαν ότι θ ςυνδεςμοπλαςτικι του ΠΧ είναι ανϊτερθ από τθ ςυντθρθτικι κεραπεία διότι αποκακιςτά τθ φυςιολογικι κινθματικι και τθ δομικι ακεραιότθτα τθσ άρκρωςθσ, ελαχιςτοποιϊντασ ζτςι τθν πικανότθτα περαιτζρω τραυματιςμοφ ι φκοράσ. Hinterwimmer S., et al. Operative or conservative treatment of anterior cruciate ligament rupture: a systematic review of the literature. Unfallchirurg, Kessler M. A., et al. Function, osteoarthritis and activity after ACL-rupture: 11 years follow-up results of conservative versus reconstructive treatment. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, 2008.

44 Ερευνθτζσ τθσ Mayo Clinic ςε μια πρόςφατθ αναδρομικι μελζτθ 10ετοφσ παρακολοφκθςθσ ζδειξαν ότι: 1. Οι αςκενείσ με ριξθ ΠΧ που υποβάλλονται ςε επζμβαςθ ζχουν ςθμαντικά μικρότερο κίνδυνο δευτεροπακϊν ριξεων του μθνίςκου, ςυμπτωματικισ αρκρίτιδασ και τθσ αναγκαιότθτασ να υποβλθκοφν ςε αρκροπλαςτικι ςε ςφγκριςθ με εκείνουσ που αντιμετωπίςτθκαν ςυντθρθτικά. 2. Η ζγκαιρθ ςυνδεςμοπλαςτικι μειϊνει ςθμαντικά τον κίνδυνο επακόλουκων μθνιςκικϊν ριξεων και αρκρίτιδασ ςε ςφγκριςθ με τθν κακυςτερθμζνθ. 3. Η μθνιςκεκτομι αφξθςε τθν πικανότθτα επιπρόςκετων μθνιςκικϊν ριξεων. Sanders TL, Kremers HM, Bryan AJ, Fruth KM, Larson DR, Pareek A, Levy BA, Stuart MJ, Dahm DL, Krych AJ. Is Anterior Cruciate Ligament Reconstruction Effective in Preventing Secondary Meniscal Tears and Osteoarthritis? Am J Sports Med. 2016

45 τισ χρόνιεσ ριξεισ, θ υποτροπιάηουςα αςτάκεια του γόνατοσ ενοχοποιείται για επαναλαμβανόμενα επειςόδια μικροτραυματιςμοφ, που οδθγοφν τελικά ςε χόνδρινθ βλάβθ. τισ περιπτϊςεισ αυτζσ θ αλλαγι ςτθν εμβιομθχανικι του γόνατοσ και οι πικανζσ ριξεισ του μθνίςκου ςυμβάλλουν ςτθ δθμιουργία νζων ι ςτθν εξζλιξθ των αρχικϊν χόνδρινων βλαβϊν. Sisk TD. Management of articular defects in ACL reconstruction. Sports Med Arthrosc Rev. 1997

46 Η αναγκαιότθτα τθσ χειρουργικισ παρζμβαςθσ ςτθ χόνδρινθ βλάβθ αμφιςβθτείται από τουσ Widuchowski και ςυν. (2009), που βρικαν ότι χόνδρινεσ βλάβεσ ολικοφ πάχουσ και μεγζκουσ 2 cm ( cm ) δεν επθρζαςαν αρνθτικά το αποτζλεςμα τθσ ςυνδεςμοπλαςτικισ του ΠΧ χρόνια μετά από τθν επζμβαςθ ςε ςφγκριςθ με ομάδα ελζγχου, που υποβλικθκε ςε ςυνδεςμοπλαςτικι ΠΧ χωρίσ να ζχει χόνδρινθ βλάβθ. 2 Widuchowski W., et al. Untreated asymptomatic deep cartilage lesions associated with anterior cruciate ligament injury: results at 10 and 15 year follow-up. Am J Sports Med. 2009

47 Μάλλον ο κακαριςμόσ και θ αφαίρεςθ των αςτακϊν και ελεφκερων τεμαχίων του αρκρικοφ χόνδρου ςε μικροφ μεγζκουσ βλάβεσ αρκεί για ζνα καλό κλινικό αποτζλεςμα, εφόςον διορκϊνεται θ αςτάκεια. Φαίνεται μάλιςτα ότι θ τεχνικι τθσ ςυνδεςμοπλαςτικισ δθμιουργεί ευνοϊκό περιβάλλον για τθν εποφλωςθ τθσ χόνδρινθσ βλάβθσ λόγω τθσ αιμορραγίασ από τισ οςτικζσ ςιραγγεσ κακιλωςθσ του μοςχεφματοσ. ε περιπτϊςεισ βζβαια χόνδρινου ι οςτεοχόνδρινου κατάγματοσ μεγάλου μεγζκουσ, το ελεφκερο τεμάχιο πρζπει να επανακακθλϊνεται. Brophy RH, Zeltser D, Wright RW, Flanigan D. ACL reconstruction and concomitant articular cartilage injury: incidence and treatment. Arthroscopy 2010.

48 Ριξθ μθνίςκου ςυνυπάρχει κατά 22% - 86% με ριξθ του ΠΧ. το 80% των χόνδρινων βλαβϊν ςε αςκενείσ με ανεπάρκεια του ΠΧ ςυνυπιρχε ριξθ μθνίςκου ςτο ίδιο διαμζριςμα. Tandogan RN, Taşer O, Kayaalp A, Taşkiran E, Pinar H, Alparslan B, Alturfan A. Analysis of meniscal and chondral lesions accompanying anterior cruciate ligament tears: relationship with age, time from injury, and level of sport. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc O Connor DP, Laughlin MS, Woods GW. Factors related to additional knee injuries after anterior cruciate ligament injury. Arthroscopy Bollen S. Injuries of the sporting knee. Epidemiology of knee injuries: diagnosis and triage. British Journal of Sports Medicine 2000

49 Οι μθνίςκοι υποδζχονται το 30-50% του.β. ςτθν όρκια ςτάςθ. Οι τραυματιςμοί ςτουσ μθνίςκουσ είναι ο δεφτεροσ ςυνθκζςτεροσ τραυματιςμόσ ςτο γόνατο, με επίπτωςθ 12% - 14% και επιπολαςμό 61 περιπτϊςεισ ανά άτομα. Majewski M, Susanne H, Klaus S. Epidemiology of athletic knee injuries: A 10-year study. Knee Logerstedt D., Snyder-Mackler L., Ritter R., Axe M. Knee Pain and Mobility Impairments: Meniscal and Articular Cartilage Lesions. J Orthop Sports Phys Ther

50 Οι μθνίςκοι είναι ςτακεροποιθτικά ανατομικά μόρια που ουςιαςτικά ιςοκατανζμουν τα φορτία μετριάηοντασ τισ καταπονιςεισ τθσ άρκρωςθσ. Οι ριξεισ τουσ προκαλοφν φλεγμονι, πόνο και φδραρκρο, ατροφία του τετρακεφάλου και δυςλειτουργία. Ακόμα και μια μικρι ριξθ μπορεί να προκαλζςει βλάβθ του αρκρικοφ χόνδρου, τθν οποία μπορεί να υποψιαηόμαςτε όταν τα ςυμπτϊματα υποτροπιάηουν, αν και μπορεί να οφείλονται ςτθν ίδια τθ ριξθ ι τθν επζκταςι τθσ.

51 Ο τραυματιςμόσ του μθνίςκου ςχετίηεται με αποικοδομθτικζσ αλλοιϊςεισ ςτθν άρκρωςθ που μπορεί να οδθγιςουν ςε ΟΑ. Carter Σ., al. In vivo Cartilage Strain Increases Following Medial Meniscal Tear and Correlates with Synovial Fluid Matrix Metalloproteinase Activity. J Biomech. 2015

52 τισ ΗΠΑ το 10% ζωσ 20% των ορκοπαιδικϊν επεμβάςεων αφοροφν το μθνίςκο. Η αρκροςκοπικι χειρουργικι του μθνίςκου αφορά τθ ςυρραφι τθσ ριξθσ, εάν αυτό είναι δυνατό, ι τθν αφαίρεςθ του ραγζντοσ τμιματοσ. Robertson A, Nutton RW, Keating JF. Dislocation of the knee. J Bone Joint Surg Br Mordecai S., Al-Hadithy N., Ware H., Gupte C. Treatment of meniscal tears: An evidence based approach. World J Orthop Veronica Mezhov V., Teichtahl A., Strasser R., Wluka A., Cicuttini F. Meniscal pathology - the evidence for treatment. Arthritis Research & Therapy2014

53 Οι αςτακείσ ριξεισ του μθνίςκου (παρεκτόπιςθ του ραγζντοσ τμιματοσ > από 3 mm) μπορεί να προκαλζςουν χόνδρινθ βλάβθ. Οι ριξεισ αυτζσ είναι ςυμπτωματικζσ και πρζπει να αντιμετωπίηονται ζγκαιρα. Ph Beaufils, R. Becker, S. Kopf, M. Englund, R. Verdonk, M. Ollivier, and R. Seil. Surgical management of degenerative meniscus lesions: the 2016 ESSKA meniscus consensus. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2017

54 Διάςωςθ του μθνίςκου Η μθνιςκεκτομι επίςθσ ςχετίηεται με τθν αποικοδόμθςθ του αρκρικοφ χόνδρου και τθν εξζλιξθ τθσ οςτεοαρκρίτιδασ. Ωσ εκ τοφτου, είναι ςθμαντικι θ επιδιόρκωςθ και διατιρθςθ του τραυματιςμζνου μθνίςκου. Abrams et al., Hutchinson et al., Lee et al., Maffulli et al., Philippe Beaufils Ph.,Becker R., Kopf S., Matthieu O., Pujol N. The knee meniscus: management of traumatic tears and degenerative lesions. EFORT Open Rev 2017

55 Μερικι μθνιςκεκτομι Όταν θ ςυρραφι δεν είναι εφικτι, θ μερικι μθνιςκεκτομι βελτιϊνει τον πόνο και τθ λειτουργικότθτα, δεν διαφυλάςςει όμωσ πλιρωσ από τθν ανάπτυξθ πρόωρθσ ΟΑ. τα ανκρϊπινα πτωματικά γόνατα, οι ακτινωτζσ ριξεισ ι θ μερικι μθνιςκεκτομι απζτυχαν να αποκαταςτιςουν πλιρωσ τθ φυςιολογικι κατανομι των φορτίων. Όμωσ τα διακζςιμα in vivo δεδομζνα που περιγράφουν λεπτομερϊσ τισ διαταραχζσ ςτθν κνθμομθριαία φόρτιςθ μετά από ριξεισ του μθνίςκου είναι περιοριςμζνα. Andersson-Molina et al., Hall et al., Bedi et al., 2012.

56 Εκφυλιςτικζσ Ριξεισ Μθνίςκου Αςυμπτωματικζσ ριξεισ των μθνίςκων μπορεί να υπάρχουν ςε αςκενείσ άνω των 40 ετϊν. Μερικζσ όμωσ από αυτζσ τισ εκφυλιςτικζσ ριξεισ μπορεί να προκαλοφν πόνο και δυςλειτουργία. Η ςυντθρθτικι αγωγι με φάρμακα και φυςικοκεραπεία μπορεί να ανακουφίςει από τον πόνο και να βελτιϊςει τθ λειτουργία τθσ άρκρωςθσ. Όμωσ ςτουσ αςκενείσ που δεν βελτιϊνονται με τθ ςυντθρθτικι κεραπεία, ιδίωσ ςε εκείνουσ με ςαφζσ ιςτορικό κάκωςθσ ι μθχανικά ςυμπτϊματα, θ μερικι μθνιςκεκτομι είναι θ πλζον ενδεδειγμζνθ κεραπεία, παρότι θ επιτυχία τθσ δεν είναι εγγυθμζνθ επί ταυτόχρονθσ ενδοαρκρικισ πακολογίασ. Howell R., Kumar N., Patel N., Tom J. Degenerative meniscus: Pathogenesis, diagnosis, and treatment options. World J Orthop. 2014

57 Οι οδθγίεσ τθσ Ευρωπαϊκισ Εταιρείασ Ακλθτιατρικισ Σραυματολογίασ, Χειρουργικισ Γόνατοσ και Αρκροςκόπθςθσ αναφζρουν ότι θ κεραπεία των εκφυλιςτικϊν μθνιςκικϊν βλαβϊν πρζπει να ξεκινάει με ςυντθρθτικι αντιμετϊπιςθ και επί επιμονισ των ςυμπτωμάτων να εξετάηεται ςτουσ 3 μινεσ θ χειρουργικι επζμβαςθ, εκτόσ από τισ περιπτϊςεισ μθχανικϊν ςυμπτωμάτων, οπότε θ αρκροςκόπθςθ ενδείκνυται νωρίτερα.

58 Σα μακροπρόκεςμα αποτελζςματα τθσ ςυντθρθτικισ και χειρουργικισ κεραπείασ φαίνεται πωσ ζχουν παρόμοια αποτελζςματα για τουσ περιςςότερουσ αςκενείσ. Lohmander L. S., et al. 2016, Kise N.J., et al Siemieniuk R., and Shea K. 2017, Sihvonen R., et al 2017.

59 Η ΟA του ιςχίου προςβάλλει το 8% του ςυνολικοφ πλθκυςμοφ. Η παρουςία εςτιακϊν χόνδρινων ελλειμμάτων αυξάνει τον κίνδυνο τθσ ΟΑ.

60 Αρκροςκόπθςθ του ιςχίου Βλάβεσ του αρκρικοφ και του επιχείλιου χόνδρου. Εκφυλιςτικοφ τφπου βλάβεσ-οα. Φλεγμονζσ του αρκρικοφ υμζνα. Ελεφκερα οςτεοχόνδρινα ςϊματα. φνδρομο Κοτυλομθριαίασ Πρόςκρουςθσ. Οςτεόφυτα μετατραυματικισ αιτιολογίασ. Επϊδυνθ αρκροπλαςτικι ιςχίου.

61 Οι ριξεισ του επιχείλιου χόνδρου τθσ κοτφλθσ οφείλονται ςε τραυματιςμοφσ ι υπερδραςτθριότθτα, φνδρομο Κοτυλομθριαίασ Πρόςκρουςθσ ι Αναπτυξιακι Δυςπλαςία του Ιςχίου.

62 acetabular rims syndrome Klaue και ςυν. 1991, Haene και ςυν. 2007

63 φνδρομο Μθροκοτυλιαίασ Πρόςκρουςθσ Σο ςφνδρομο αποτελεί ζνα από τα ςυχνότερα αίτια άλγουσ ςτο ιςχίο και μπορεί να οφείλεται ςτον αυχζνα του μθριαίου οςτοφ, ςτο χείλοσ τθσ κοτφλθσ ι ςε ςυνδυαςμό τουσ και αντιμετωπίηεται με αρκροςκοπικι οςτεοχονδροπλαςτικι. Malviya A., Raza A., Jameson S., et al. Complications and survival analyses of hip arthroscopies performed in the national health service in England: a review of 6,395 cases. Arthroscopy 2015

64 Tόςο για τθν αρκροςκόπθςθ του ιςχίου, όςο και τθν μθροκοτυλιαία πρόςκρουςθ και τισ βλάβεσ του αρκρικοφ και επιχείλιου χόνδρου, οι δθμοςιευμζνεσ ςειρζσ αςκενϊν είναι μικρζσ και χαρακτθρίηονται από μικρό χρόνο παρακολοφκθςθσ. Ωςτόςο, τα μζχρι τϊρα αποτελζςματα είναι άκρωσ ενκαρρυντικά, ωσ προσ τθν αξία τθσ αρκροςκοπικισ τεχνικισ, αν και λιγότερο επιτυχι ςτουσ αςκενείσ με προχωρθμζνθ αρκρικι βλάβθ & ΟΑ. Marc Darrow. Are there options to hip arthroscopy for labrum and cartilage removal? L.A. Stem Cell Institute. Mar 20, 2018 Mella C., et al. Hip arthroscopy and osteoarthritis: Where are the limits and indications? SICOT J. 2015

65 Η αρκροςκοπικι χειρουργικι επζμβαςθ του ιςχίου κακυςτερεί τθν εξζλιξθ τθσ ΟΑ και ανακουφίηει ακόμθ και τουσ θλικιωμζνουσ. Viswanath A., V. Khanduja. Can hip arthroscopy in the presence of arthritis delay the need for hip arthroplasty? Journal of Hip Preservation Surgery Mitsutoshi Moriya,et al. Clinical results of arthroscopic surgery in patients over 50 years of age what viability does it have as a joint preservative surgery? J Orthop Surg Res

66 Αρκροςκόπθςθ ϊμου

67 Αρκροςκόπθςθ ϊμου υρραφι ριξεων τενόντων και ςυνδζςμων. Τπακρωμιακι αποςυμπίεςθ. Εκτίμθςθ και κεραπεία τθσ αςτάκειασ. Επιδιόρκωςθ βλαβϊν επιχείλιου & αρκρικοφ χόνδρου. Αντιμετϊπιςθ πακιςεων τθσ μακράσ κεφαλισ του 2κεφάλου. Κινθτοποίθςθ του παγωμζνου ϊμου. Αφαίρεςθ οςτεοφφτων, φλεγμονϊδουσ ιςτοφ ι ελεφκερων ςωμάτων.

68 Αςκενείσ με προχωρθμζνθ βλάβθ του τενόντιου ςτροφικοφ πετάλου του ϊμου αναπτφςςουν τθν αρκροπάκεια του ςτροφικοφ πετάλου (RCTA: rotator cuff tear arthropathy) (Neer 1983, Walch 2005). Η ΟΑ του ϊμου και θ RCTA παρουςιάηεται κυρίωσ με πόνο ςτον ϊμο, δυςκαμψία, περιοριςμό τθσ λειτουργίασ των ϊμων και αναπθρία και οδθγοφν ςε ςθμαντικι νοςθρότθτα, ειδικά ςτον γθράςκοντα πλθκυςμό. Craig R., et al. Shoulder replacement surgery for osteoarthritis and rotator cuff tear arthropathy. Cochrane Musculoskeletal Group

69 O ϊμοσ είναι θ 3 θ άρκρωςθ, μετά το γόνατο και το ιςχίο, που απαιτεί χειρουργικι ανακαταςκευι λόγω αρκρίτιδασ

70 Η αρκροςκόπθςθ του ϊμου γίνεται όλο και περιςςότερο αποδεκτι ωσ επιλογι και ςτθ διαχείριςθ τθσ ΟΑ του ϊμου, γιατί παρότι δεν ςταματάει τθν εξζλιξθ τθσ ΟΑ, προςφζρει μια περίοδο βελτίωςθσ των ςυμπτωμάτων, κακυςτερϊντασ ζτςι μια μεγαλφτερθ επζμβαςθ, αφοφ με τον αρκροςκοπικό κακαριςμό, τθν απελευκζρωςθ του αρκρικοφ κυλάκου, τθ ςτακεροποίθςθ των χόνδρινων αλλοιϊςεων, τθν οςτεοπλαςτικι & τθν εξάλειψθ των μθχανικϊν ςυμπτωμάτων, επιτυγχάνονται ικανοποιθτικά αποτελζςματα. Claudio Chillemi C., Franceschini V. Shoulder Osteoarthritis. Arthritis DePalma A. and Konrad I. Management of cartilage defects in the shoulder. Curr Rev Musculoskelet Med van der Meijden OA, Gaskill TR, Millett PJ. Glenohumeral joint preservation: a review of management options for young, active patients with osteoarthritis. Advanced Orthopaedics Van Thiel GS, Sheehan S, Frank RM, et al. Retrospective analysis of arthroscopic management of glenohumeral degenerative disease. Arthroscopy. 2010

71 Η βζλτιςτθ κεραπεία τθσ γλθνοβραχιόνιασ αρκρίτιδασ ςε αςκενείσ < 60 ετϊν δεν ζχει τεκμθριωκεί, παρόλο που θ αρκροπλαςτικι παρζχει αξιόπιςτθ ανακοφφιςθ ςε μεγαλφτερουσ αςκενείσ μικρισ απαιτθτικότθτασ, λόγω ερωτθμάτων ωσ προσ τθ μακροβιότθτα των εμφυτευμάτων. Ο αρκροςκοπικόσ κακαριςμόσ και θ απελευκζρωςθ του αρκρικοφ κυλάκου ζχουν ικανοποιθτικά αποτελζςματα ςε νζουσ, ενεργοφσ αςκενείσ με ιπια ι μζτρια αρκρίτιδα. Επίςθσ, θ οςτεοπλαςτικι του βραχιονίου και θ αποςυμπίεςθ των μαςχαλιαίων νεφρων, αν χρειάηεται, μπορεί να βελτιϊςουν τθν ςυμπτωματολογία. 1. Sperling JW, et al. Minimum fifteen-year follow-up of Neer hemiarthroplasty and total shoulder arthroplasty in patients aged fifty years or younger. J Shoulder Elbow Surg Millett PJ, Gaskill TR. Arthroscopic management of glenohumeral arthrosis: humeral osteoplasty, capsular release, and arthroscopic axillary nerve release as a joint-preserving approach. Arthroscopy George MS. Arthroscopic management of shoulder osteoarthritis. Open Orthop J Weinstein DM, Bucchieri JS, Pollock RG, et al. Arthroscopic debridement of the shoulder for osteoarthritis. Arthroscopy Rios D., et al. Comprehensive Arthroscopic Management (CAM) Procedure for Shoulder Osteoarthritis. Tech Should Surg 2012.

72 Η ΟΑ τθσ ποδοκνθμικισ είναι ςυνικωσ μετατραυματικισ αιτίασ και προςβάλλει κυρίωσ νζουσ γι' αυτό και ςιμερα επιχειροφνται διάφορεσ χειρουργικζσ τεχνικζσ & βιολογικζσ κεραπείεσ για τθν κακυςτζρθςι τθσ. Zhao Hongmou, et al. Functional analysis of distraction arthroplasty in the treatment of ankle osteoarthritis. Journal of Orthopaedic Surgery and Research Castagnini F., et al. Joint sparing treatments in early ankle osteoarthritis: current procedures and future perspectives. J Exp Orthop Barg Alexej, et al. Total Ankle Replacement.Indications, Implant Designs, and Results. Dtsch Arztebl Int. 2015

73 Η αρκροςκοπικι νεαροποίθςθ και οι τεχνικζσ διζγερςθσ του μυελοφ. Η μεταμόςχευςθ ι θ πλιρωςθ των χόνδρινων ελλειμμάτων με ικριϊματα. Η οςτεοτομία ςε περιπτϊςεισ κακισ ευκυγράμμιςθσ. Η αρκροδιάςταςθ για αποφόρτιςθ προσ διευκόλυνςθ τθσ επανορκωτικισ δραςτθριότθτασ των χονδροκυττάρων. Σα αυτόλογα αιμοπετάλια και βλαςτοκφτταρα μόνα τουσ ι ςε ςυνδυαςμό με τισ παραπάνω επεμβάςεισ.

74 Η πραγματικι ςυχνότθτα των Χ-ΟΧ βλαβϊν μετά από κάκωςθ τθσ ποδοκνθμικισ δεν είναι γνωςτι ενϊ θ ςυχνότθτα ποικίλει από 17% - 79%. McGahan PJ, Pinney SJ. Current concept review: osteochondral lesions of the talus. Foot Ankle Int 2010.

75 Η αξονικι ευκυγράμμιςθ των κάτω άκρων επθρεάηει τισ φορτίςεισ των αρκρϊςεων κατά το βθματιςμό. Tanamas S., et al. Does knee malalignment increase the risk of development and progression of knee osteoarthritis? A systematic review. Arthritis Rheum Giannini S., et al.surgical treatment of post-traumatic malalignment of the ankle. J Injury Hayashi D., et al. Knee Malalignment is Associated with an Increased Risk for Incident and Enlarging Bone Marrow Lesions in the More Loaded Compartments: The MOST Study. Osteoarthritis Cartilage. 2012

76 Η απευκείασ απόδειξθ μεταξφ κακισ αξονικισ ευκυγράμμιςθσ - ΟΑ δεν είναι εφικτι, όμωσ θ βιβλιογραφία και θ εμπειρία δείχνουν ότι επθρεάηει τθν κατανομι των φορτίων ςτισ αρκρϊςεισ του κάτω άκρου. Η ςχζςθ μεταξφ κακισ ευκυγράμμιςθσ και επακόλουκθσ ΟΑ μπορεί να φαίνεται προφανισ, όμωσ θ φυςικι τθσ ιςτορία είναι δφςκολο να τεκμθριωκεί.

77 τθ λογικι τθσ πρόλθψθσ τθσ ΟΑ εντάςςεται ακόμα και αυτι θ ανοικτι ανάταξθ και εςωτερικι οςτεοςφνκεςθ των ενδοαρκρικϊν καταγμάτων ϊςτε να περιοριςτεί κατά το δυνατόν θ αςυμφωνία των αρκρικϊν επιφανειϊν κατά τθν πϊρωςθ και να αρχίςει πρϊϊμα θ κινθτοποίθςθ για τθ διάςωςθ όςο γίνεται περιςςότερου αρκρικοφ χόνδρου.

78 Η φυςικι εξζλιξθ των χόνδρινων βλαβϊν και θ ςυμμετοχι τουσ ςτθν εμφάνιςθ τθσ ΟΑ δεν ζχει τεκμθριωκεί ιςχυρά, κάνοντασ ζτςι αςαφι τθν αναγκαιότθτα και τον κακοριςμό τθσ χρονικισ ςτιγμισ τθσ επζμβαςθσ για τθν πρόλθψθ τθσ ΟΑ. Ωςτόςο, θ δυνατότθτα επιδιόρκωςθσ τθσ δομισ και αποκατάςταςθσ τθσ λειτουργίασ του αρκρικοφ χόνδρου, θ αναγεννθτικι κεραπεία δθλαδι, εφαρμόηεται ςτθν ορκοπαιδικι κλινικι πράξθ ιδθ αρκετζσ δεκαετίεσ με ελπιδοφόρα αποτελζςματα. Simon TM, Jackson DW. Articular cartilage: injury pathways and treatment options. Sports Med Arthrosc Rev Flanigan DC, Harris JD, Trinh TQ, Siston RA, Brophy RH. Prevalence of chondral defects in athletes' knees: a systematic review. Med Sci Sports Exerc. 2010

79 Η χειρουργικι ενζχει ςοβαρι κζςθ ςτθν κακυςτζρθςθ ι τθν αναχαίτιςθ τθσ ΟΑ παρεμβαίνοντασ απευκείασ ςτουσ παράγοντεσ κινδφνου, δθλαδι ςτθ διόρκωςθ τυχόν αξονικϊν αποκλίςεων και τθν αποφόρτιςθ επιβαρυμζνων περιοχϊν, ςτθν αποκατάςταςθ τθσ ςυνδεςμικισ αςτάκειασ, ςτθ μθνιςκοςυρραφι ι τθ μθνιςκεκτομι, ςτθν επιςκευι πακιςεων του αρκρικοφ ι του επιχείλιου χόνδρου, ςτθν αφαίρεςθ ελεφκερων ςωματίων ι ενδοαρκρικϊν ινωδϊν πτυχϊν που τραυματίηουν τον αρκρικό χόνδρο Sharma L. 2007, Marx R.G. 2008, Philippon M.J., et al. 2009, Dahl A., et al. 2009, Pagenstert G., et al. 2009, Ratzlaff C. and Liang M. 2010, Katz J., et al. 2010, Deledda D., et al. 2015, Pipino G., et al. 2016, Stiebel M., et al. 2014, Murphy N.,et al Γεωργιάδθσ Α., αρόπουλοσ Κ. Η κεραπείασ τθσ Οςτεοαρκρίτιδασ. Με το βιμα του κάβουρα, 2017

80 ιμερα, θ ευρεία διάδοςθ και εφαρμογι των αρκροςκοπικϊν τεχνικϊν, τθσ μθχανικισ των ιςτϊν και τθσ ορκοβιολογίασ παρζχει καλφτερθ δυνατότθτα αντιμετϊπιςθσ των παραγόντων κινδφνου για τθν αναχαίτιςθ τθσ ΟΑ.

81 Όςο κακυςτερεί θ αιτιολογικι κεραπεία τθσ ΟΑ πρζπει να ςυνεχίηεται θ άοκνθ προςπάκεια άμβλυνςθσ των ενοχλθμάτων του αςκενι και τθσ τροποποίθςθσ τθσ φυςικισ ιςτορίασ τθσ νόςου με κάκε δόκιμθ παρζμβαςθ, ακόμα κι αν δεν ζχει φωτιςτεί ενδελεχϊσ θ προλθπτικι δυναμικι των νεότερων αυτϊν κεραπειϊν που ςτοχεφουν ςτθ διάςωςθ του αρκρικοφ χόνδρου & ςτθν αναχαίτιςθ τθσ ΟΑ. Γεωργιάδθσ Α., αρόπουλοσ Κ. Η κεραπεία τθσ οςτεοαρκρίτιδασ. Με το βιμα του κάβουρα

82 Ευχαριςτοφμε!

Ρομποτική. Η υγεία ςασ το αξίηει

Ρομποτική. Η υγεία ςασ το αξίηει Ρομποτική Μάκετε γριγορά και εφκολα ό τι χρειάηεται να ξζρετε για τισ λαπαροςκοπικζσ μεκόδουσ αντιμετϊπιςθσ γυναικολογικϊν πακιςεων Ενθμερωκείτε ςωςτά και υπεφκυνα Η υγεία ςασ το αξίηει Μζκοδοσ και πλεονεκτιματα

Διαβάστε περισσότερα

Ακράτεια οφρων είναι οποιαςδιποτε μορφισ ακοφςια απώλεια οφρων.

Ακράτεια οφρων είναι οποιαςδιποτε μορφισ ακοφςια απώλεια οφρων. Σί είναι η ακράτεια οφρων; Ακράτεια οφρων είναι οποιαςδιποτε μορφισ ακοφςια απώλεια οφρων. Ποιά είναι η επίπτωςή τησ ςτο γυναικείο πληθυςμό; Γενικά 27% των γυναικών κα παρουςιάςουν κάποιο τφπο ακράτειασ

Διαβάστε περισσότερα

Clinical trials have gone global: Is this a good thing? Επιλεγόμενο μάκθμα «Λευχαιμίεσ» Σταυροφλα Μπεροποφλθ Κωνςταντίνοσ Φωτιάδθσ

Clinical trials have gone global: Is this a good thing? Επιλεγόμενο μάκθμα «Λευχαιμίεσ» Σταυροφλα Μπεροποφλθ Κωνςταντίνοσ Φωτιάδθσ Clinical trials have gone global: Is this a good thing? Επιλεγόμενο μάκθμα «Λευχαιμίεσ» Σταυροφλα Μπεροποφλθ Κωνςταντίνοσ Φωτιάδθσ Τι είναι θ κλινικι δοκιμι; Σφμφωνα με το WHO Κάκε ερευνθτικι μελζτθ, θ

Διαβάστε περισσότερα

Είναι μια μελζτθ αςκενι-μάρτυρα (case-control). Όςοι ςυμμετζχουν ςτθν μελζτθ ζχουν επιλεγεί με βάςθ τθν ζκβαςθ.

Είναι μια μελζτθ αςκενι-μάρτυρα (case-control). Όςοι ςυμμετζχουν ςτθν μελζτθ ζχουν επιλεγεί με βάςθ τθν ζκβαςθ. Ερϊτθςθ 1 Μια μελζτθ πραγματοποιείται για να εξετάςει αν θ μετεμμθνοπαυςιακι ορμονικι κεραπεία ζχει προςτατευτικό ρόλο για τθν πρόλθψθ εμφράγματοσ του μυοκαρδίου. 1013 γυναίκεσ με οξφ ζμφραγμα του μυοκαρδίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΟΔΙΟ (ΑΕΕ)

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΟΔΙΟ (ΑΕΕ) ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΟΔΙΟ (ΑΕΕ) Σα ΑΕΕ είναι θ ςυχνότερθ αιτία πρόκλθςθσ αναπθρίασ και θ τζταρτθ αιτία κανάτου 82-92% των ΑΕΕ είναι ιςχαιμικά και το 18-8% είναι αιμορραγικά. φμφωνα με τθν Παγκόςμια

Διαβάστε περισσότερα

Terminology : OCL PAIN - ΠΟΝΟΣ. Trauma - ΤΡΑΥΜΑ (?) 30/11/2013 ΧΟΝΔΡΟΣ - CARTILAGE WHAT CASUES PAIN? ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΠΟΝΟ; Οστεοχόνδρινες βλάβες (ΟΧΒ) :

Terminology : OCL PAIN - ΠΟΝΟΣ. Trauma - ΤΡΑΥΜΑ (?) 30/11/2013 ΧΟΝΔΡΟΣ - CARTILAGE WHAT CASUES PAIN? ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΠΟΝΟ; Οστεοχόνδρινες βλάβες (ΟΧΒ) : Lower Limb Sports Rehab Course May 12-13, 2012 Venue : Kautanzoglio Stadium, Thessaloniki, Greece ΟΣΤΕΟΧΟΝΔΡΙΝΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Osteochondral lesions of the Talus Diagnosis

Διαβάστε περισσότερα

Γ.Ν «ΑΓ.ΠΑΥΛΟΣ» ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

Γ.Ν «ΑΓ.ΠΑΥΛΟΣ» ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Ν «ΑΓ.ΠΑΥΛΟΣ» ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:DrΣ.ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ ΡΗΞΗ ΤΕΝΟΝΤΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΩΡΑΚΙΚΟΥ ΜΥΟΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:KOYMHΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΕΠΙΒΛΕΨΗ:ΚΑΛΥΒΑΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α 1 η Περίπτωση 2 η

Διαβάστε περισσότερα

S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e!

S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e! S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e! 29 ΪΨΙ O R T H O S P O R T S F I E L D 30 ΚΕ ΣΘΘ Ϊ ΚΤ Π Καταςκευι από βαμβακερό φφαςμα υψθλισ ποιότθτασ. εριηόμενο, αντιαλλεργικό, αντιεφιδρωτικό υλικό.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓIΑ. Επιμέλεια : Δρ. Ι. Δετοράκης

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓIΑ. Επιμέλεια : Δρ. Ι. Δετοράκης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓIΑ Επιμέλεια : Δρ. Ι. Δετοράκης ΣΙ ΕIΝΑΙ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓIΑ Επιδθμιολογία είναι θ μελζτθ τθσ κατανομισ μιασ νόςου ςτον πλθκυςμό και οι παράγοντεσ που επθρεάηουν ι προςδιορίηουν αυτι τθν κατανομι.

Διαβάστε περισσότερα

Είναι εφικτι θ ςυναπόφαςθ του αςκενι ςτθ κεραπεία ; Κατερίνα Κουτςογιάννθ φλλογοσ Ρευματοπακϊν Κριτθσ

Είναι εφικτι θ ςυναπόφαςθ του αςκενι ςτθ κεραπεία ; Κατερίνα Κουτςογιάννθ φλλογοσ Ρευματοπακϊν Κριτθσ Είναι εφικτι θ ςυναπόφαςθ του αςκενι ςτθ κεραπεία ; Κατερίνα Κουτςογιάννθ φλλογοσ Ρευματοπακϊν Κριτθσ Κοινόσ κεραπευτικόσ ςτόχοσ Ο πρωταρχικόσ ςτόχοσ τθσ κεραπείασ είναι θ μακροχρόνια βελτίωςη τησ ποιότητασ

Διαβάστε περισσότερα

Αθλητικζσ Παθήςεισ Κακϊςεισ Γόνατοσ

Αθλητικζσ Παθήςεισ Κακϊςεισ Γόνατοσ Ο Μηνίςκοσ Αθλητικζσ Παθήςεισ Κακϊςεισ Γόνατοσ Επιςκόπηςη: διακρίνεται ςε ζςω και ζξω μθνίςκο, ζχουν ςχιμα θμιςελινου, είναι ινοχόνδρινεσ δομζσ που αποτελοφνται κυρίωσ από κολλαγόνου τφπου Ι. Μόνο το 20-30%

Διαβάστε περισσότερα

Division of Pediatric-Adolescent Gynecology. Chairman: Prof. G. Creatsas

Division of Pediatric-Adolescent Gynecology. Chairman: Prof. G. Creatsas Division of Pediatric-Adolescent Gynecology 2 & nd Reconstructive Department of Surgery Obstetrics & Gynecology University 2 nd Department of Athens, of Obstetrics Medical School, & Gynecology, Aretaieion

Διαβάστε περισσότερα

Σφγκριςθ αποτελεςμάτων τραμπεκουλεκτομισ και βαλβίδων

Σφγκριςθ αποτελεςμάτων τραμπεκουλεκτομισ και βαλβίδων Σφγκριςθ αποτελεςμάτων τραμπεκουλεκτομισ και βαλβίδων Ελευκζριοσ Αναςταςόπουλοσ Επιμελθτισ Α Γ.Ν. Παπαγεωργίου 34 ο Πανελλινιο Οφκαλμολογικό Συνζδριο Τραμπεκουλεκτομι ι βαλβίδα 1. Αςφάλεια Πρϊιμεσ και

Διαβάστε περισσότερα

Αθλητικές Παθήσεις Κακώσεις Ώμου Source: Review of Orthopaedics, Mark D. Miller, Saunders-Elsevier

Αθλητικές Παθήσεις Κακώσεις Ώμου Source: Review of Orthopaedics, Mark D. Miller, Saunders-Elsevier Αθλητικές Παθήσεις Κακώσεις Ώμου Source: Review of Orthopaedics, Mark D. Miller, Saunders-Elsevier ΤΝΔΡΟΜΟ ΤΠΟΚΡΩΜΙΑΚΗ ΠΡΟΣΡΙΒΗ/ΠΑΘΗΕΙ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΕΣΑΛΟΤ (RTC) Επιςκόπηςη Σο ςυνδρομο υποκρωμιακισ προςτριβισ

Διαβάστε περισσότερα

Ζφθβοσ αςκενισ με βαρειά νόςο Crohn Θα επιλζξω ανοςοκαταςταλτικά, αντι-tnf ι ςυνδυαςμό;

Ζφθβοσ αςκενισ με βαρειά νόςο Crohn Θα επιλζξω ανοςοκαταςταλτικά, αντι-tnf ι ςυνδυαςμό; Ζφθβοσ αςκενισ με βαρειά νόςο Crohn Θα επιλζξω ανοςοκαταςταλτικά, αντι-tnf ι ςυνδυαςμό; Γιϊργοσ Χουλιάρασ, Παιδογαςτρεντερολόγοσ Πανεπιςτημιακόσ Υπότροφοσ, 1 η Παιδιατρική Κλινική Πανεπιςτημίου Αθηνϊν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕ ΒΑΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΗ ΝΟΗΛΕΤΣΙΚΗ. Φιλιοποφλου Ειρινθ

ΕΦΑΡΜΟΓΕ ΒΑΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΗ ΝΟΗΛΕΤΣΙΚΗ. Φιλιοποφλου Ειρινθ ΕΦΑΡΜΟΓΕ ΒΑΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΗ ΝΟΗΛΕΤΣΙΚΗ Φιλιοποφλου Ειρινθ Προςθήκη νζων πεδίων Ασ υποκζςουμε ότι μετά τθ δθμιουργία του πίνακα αντιλαμβανόμαςτε ότι ζχουμε ξεχάςει κάποια πεδία. Είναι ζνα πρόβλθμα το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

Συν-νοσηρότητες στον Καρδιολογικό Ασθενή: Τι νεώτερο ςτη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Αικατερίνθ Αυγεροποφλου Διευκφντρια ΕΤ

Συν-νοσηρότητες στον Καρδιολογικό Ασθενή: Τι νεώτερο ςτη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Αικατερίνθ Αυγεροποφλου Διευκφντρια ΕΤ Συν-νοσηρότητες στον Καρδιολογικό Ασθενή: Τι νεώτερο ςτη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια Αικατερίνθ Αυγεροποφλου Διευκφντρια ΕΤ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Οι αςκενείσ με καρδιακι ανεπάρκεια λόγω τθσ ςφγχρονθσ

Διαβάστε περισσότερα

Ι. Βλαχογιαννάκοσ, Γ. Β. Παπακεοδωρίδθσ, Γ.Ν. Νταλζκοσ, Α. Αλεξοποφλου, Χ. Τριάντοσ, Ε. Χολόγκιτασ, Ι. Κοςκίνασ

Ι. Βλαχογιαννάκοσ, Γ. Β. Παπακεοδωρίδθσ, Γ.Ν. Νταλζκοσ, Α. Αλεξοποφλου, Χ. Τριάντοσ, Ε. Χολόγκιτασ, Ι. Κοςκίνασ ΚΑΣΕΤΘΤΝΣΗΡΙΕ ΟΔΗΓΙΕ ΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΣΗ ΗΠΑΣΟ (ΕΕΜΗ) ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΗ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΙΟΤ ΣΗ ΗΠΑΣΙΣΙΔΑ Β ΚΑΣΑ ΣΗ ΧΟΡΗΓΗΗ ΑΝΟΟΚΑΣΑΣΑΛΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ι. Βλαχογιαννάκοσ, Γ. Β. Παπακεοδωρίδθσ,

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχικι Υγεία και Χρόνια Σωματικι Νόςοσ ςτθν εποχι τθσ Κρίςθσ

Ψυχικι Υγεία και Χρόνια Σωματικι Νόςοσ ςτθν εποχι τθσ Κρίςθσ Ψυχικι Υγεία και Χρόνια Σωματικι Νόςοσ ςτθν εποχι τθσ Κρίςθσ Αλλθλεπίδραςθ υποςτρϊματοσ και περιβάλλοντοσ: γενετικοί δείκτεσ, ψυχολογικι ανκεκτικότθτα και κατάκλιψθ ςτθν εποχι τθσ κρίςθσ Φωτεινι Δελι,

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 9 ο ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

Μάθημα 9 ο ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ Μάθημα 9 ο ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ Ειςαγωγό Όπωσ είδαμε, ο χϊροσ εικονικϊν διευκφνςεων μνιμθσ που χρθςιμοποιεί κάκε διεργαςία, είναι αρκετά μεγαλφτεροσ από το χϊρο των φυςικϊν διευκφνςεων.

Διαβάστε περισσότερα

Ζρευνα ικανοποίθςθσ τουριςτϊν

Ζρευνα ικανοποίθςθσ τουριςτϊν Ζρευνα ικανοποίθςθσ τουριςτϊν Ammon Ovis_Ζρευνα ικανοποίθςθσ τουριςτϊν_ Ραδιοςτακμόσ Flash 96 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ Σο δείγμα περιλαμβάνει 332 τουρίςτεσ από 5 διαφορετικζσ θπείρουσ. Οι περιςςότεροι εξ αυτϊν

Διαβάστε περισσότερα

Βλάβες του Αρθρικού Χόνδρου του Γόνατος: Διάγνωση και Αντιμετώπιση

Βλάβες του Αρθρικού Χόνδρου του Γόνατος: Διάγνωση και Αντιμετώπιση Βλάβες του Αρθρικού Χόνδρου του Γόνατος: Διάγνωση και Αντιμετώπιση Τι είναι ο αρθρικός χόνδρος; Ο αρθρικός χόνδρος είναι ένας στιλπνός, ομαλός, λείος και ανάγγειος ιστός που καλύπτει τις αρθρικές επιφάνειες

Διαβάστε περισσότερα

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας: χειρουργική αντικατάσταση ή διόρθωση; Κριτήρια επιλογής του είδους της επέμβασης και του τύπου της προθέσεως. Βασίλης Γουλιέλμος Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΙΜΕ ΕΠΙΠΣΩΕΙ ΣΗ ΠΑΧΤΑΡΚΙΑ ΣΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΤΣΗΜΑ ΣΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

ΠΡΩΙΜΕ ΕΠΙΠΣΩΕΙ ΣΗ ΠΑΧΤΑΡΚΙΑ ΣΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΤΣΗΜΑ ΣΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΩΙΜΕ ΕΠΙΠΣΩΕΙ ΣΗ ΠΑΧΤΑΡΚΙΑ ΣΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΤΣΗΜΑ ΣΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ Κυριακή Παπαδοποφλου-Λεγμπζλου Λζκτορας Παιδιατρικής-Παιδοκαρδιολογίας ΑΠΘ ΔϋΠαιδιατρικι Κλινικι Νοςοκομείο «Παπαγεωργίου» Θεςςαλονίκθ Η

Διαβάστε περισσότερα

Λαπαροσκόπηση. Η υγεία ςασ το αξίζει

Λαπαροσκόπηση. Η υγεία ςασ το αξίζει Λαπαροσκόπηση Μάκετε γριγορά και εφκολα ό τι χρειάηεται να ξζρετε για τισ λαπαροςκοπικζσ μεκόδουσ αντιμετϊπιςθσ γυναικολογικϊν πακιςεων Ενημερωιείτε ςωςτά και υπεφιυνα Η υγεία ςασ το αξίζει Πλεονεκτιματα

Διαβάστε περισσότερα

Πειραματικι Ψυχολογία (ΨΧ66)

Πειραματικι Ψυχολογία (ΨΧ66) Πειραματικι Ψυχολογία (ΨΧ66) Διάλεξη 7 Σεχνικζσ για τθν επίτευξθ ςτακερότθτασ Πζτροσ Ροφςςοσ Μζθοδοι για την επίτευξη του ελζγχου Μζςω του κατάλλθλου ςχεδιαςμοφ του πειράματοσ (ςτόχοσ είναι θ εξάλειψθ

Διαβάστε περισσότερα

Τ Π Ο Σ Ρ Ο Π Ι Α Η Ο Ν Ε Λ Κ Ο :

Τ Π Ο Σ Ρ Ο Π Ι Α Η Ο Ν Ε Λ Κ Ο : Τ Π Ο Σ Ρ Ο Π Ι Α Η Ο Ν Ε Λ Κ Ο : Συντθρθτικι κεραπεία. Γ. Μαρακομιχελάκθσ Παθολόγοσ - Αγγειολόγοσ ΤΠΕΤΘΤΝΟ ΑΓΓΕΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΤ ΙΑΣΡΕIΟΤ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚOΤ ΣΜHΜΑΣΟσ ΓΝΑ «Ο ΕΤΑΓΓΕΛΙΜO» ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ ΜΟΝΣΕΛΑ ΕΠΟΤΛΩΗσ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΆ ΤΣΉΜΑΣΑ. 7 θ Διάλεξθ Διαχείριςθ Μνιμθσ Μζροσ Γ

ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΆ ΤΣΉΜΑΣΑ. 7 θ Διάλεξθ Διαχείριςθ Μνιμθσ Μζροσ Γ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΆ ΤΣΉΜΑΣΑ 7 θ Διάλεξθ Διαχείριςθ Μνιμθσ Μζροσ Γ ελιδοποίθςθ (1/10) Σόςο θ κατάτμθςθ διαμεριςμάτων ςτακεροφ μεγζκουσ όςο και θ κατάτμθςθ διαμεριςμάτων μεταβλθτοφ και άνιςου μεγζκουσ δεν κάνουν

Διαβάστε περισσότερα

«διάστρεμμα» - «Ro ΠΔΚ F+Pr» ΕΠΩΔΥΝΗ ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΗ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ 30/11/2013 6/52

«διάστρεμμα» - «Ro ΠΔΚ F+Pr» ΕΠΩΔΥΝΗ ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΗ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ 30/11/2013 6/52 ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗΣ - ΑΚΡΟΥ ΠΟΔΟΣ ΗΜΕΡΙΔΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 «διάστρεμμα» - «Ro ΠΔΚ F+Pr» ΕΠΩΔΥΝΗ ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΗ Δρ. Νικόλαος Γκουγκουλιάς Ορθοπαιδικός Χειρουργός Consultant

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηςη τησ Εμφάνιςησ τησ Νόςου Νοςηρότητα : Επίπτωςη, Επιπολαςμόσ. Δρ. Ιωάννθσ Δετοράκθσ

Μέτρηςη τησ Εμφάνιςησ τησ Νόςου Νοςηρότητα : Επίπτωςη, Επιπολαςμόσ. Δρ. Ιωάννθσ Δετοράκθσ Μέτρηςη τησ Εμφάνιςησ τησ Νόςου Νοςηρότητα : Επίπτωςη, Επιπολαςμόσ Δρ. Ιωάννθσ Δετοράκθσ Πληθυςμόσ : Η εξζλιξη τησ νόςου από υγιζσ άτομα ςε άτομα με βαθμό ςοβαρότητασ τησ νόςου που είναι μεταβαλλόμενοσ

Διαβάστε περισσότερα

Οστεοαρθρίτιδα την 3 η χιλιετία. Διευθυντής Ε.Σ.Υ. Ρευματολογική Κλινική - Γ.Ν.Α. «Γιώργος Γεννηματάς»

Οστεοαρθρίτιδα την 3 η χιλιετία. Διευθυντής Ε.Σ.Υ. Ρευματολογική Κλινική - Γ.Ν.Α. «Γιώργος Γεννηματάς» Η Οστεοαρθρίτιδα την 3 η χιλιετία Δρ Αθανάσιος Γεωργούντζος Διευθυντής Ε.Σ.Υ. Ρευματολογική Κλινική - Γ.Ν.Α. «Γιώργος Γεννηματάς» Σύγκρουση συμφερόντων Conflict of interest Κανένα για αυτήν την παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

Ενθμζρωςθ και προςταςία των καταναλωτών από τουσ κινδφνουσ που απορρζουν από τα χθμικά προϊόντα

Ενθμζρωςθ και προςταςία των καταναλωτών από τουσ κινδφνουσ που απορρζουν από τα χθμικά προϊόντα Ενθμζρωςθ και προςταςία των καταναλωτών από τουσ κινδφνουσ που απορρζουν από τα χθμικά προϊόντα Γενικό Χθμείο του Κράτουσ Διεφκυνςθ Περιβάλλοντοσ Δρ. Διμθτρα Δανιιλ Χθμικά προϊόντα Οι χθμικζσ ουςίεσ υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

MRI ΩΜΟΥ: Πότε και Γιατί

MRI ΩΜΟΥ: Πότε και Γιατί MRI ΩΜΟΥ: Πότε και Γιατί Κωνσταντίνος Πίκουλας ΓΝΑ ΚΑΤ-ΓΝΑ ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ άλγος πρόσφατης έναρξης απλές ακτ/φίες η απλή ακτινογραφία βαθμολογείται με 9 (σε κλίμακα καταλληλότητας 1-9) ως η πλέον κατάλληλη

Διαβάστε περισσότερα

Φυςικι δραςτθριότθτα παιδιών και εφιβων ςτθ χώρα μασ: ςυμβολι ςτθν υγεία και παράγοντεσ που επθρεάηουν τθ ςυμμετοχι ςτθν άςκθςθ

Φυςικι δραςτθριότθτα παιδιών και εφιβων ςτθ χώρα μασ: ςυμβολι ςτθν υγεία και παράγοντεσ που επθρεάηουν τθ ςυμμετοχι ςτθν άςκθςθ Φυςικι δραςτθριότθτα παιδιών και εφιβων ςτθ χώρα μασ: ςυμβολι ςτθν υγεία και παράγοντεσ που επθρεάηουν τθ ςυμμετοχι ςτθν άςκθςθ Γρθγόρθσ Μπογδάνθσ, PhD, Επίκουροσ Κακθγθτισ ΣΕΦΑΑ ΕΚΠΑ Παιδικι Παχυςαρκία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΙΚΑ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΜΤΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ/ΚΑΡΔΙΟΣΟΞΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

ΔΙΑΓΝΩΣΙΚΑ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΜΤΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ/ΚΑΡΔΙΟΣΟΞΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ 1 ΔΙΑΓΝΩΣΙΚΑ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΜΤΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ/ΚΑΡΔΙΟΣΟΞΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΤΠΕΡΣΡΟΦΙΚΗ ΜΤΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ (ΤΜΚ) Α. Αρχική διάγνωση: 2. Διακωρακικό yπερθχοκαρδιογράφθμα (ΤΤΕ) 3. 24ωρο ι 48ωρο Holter 4. Μαγνθτικι τομογραφία

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥΣ

ΒΙΟΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΦΥΣΙΚΗ vs ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΒΙΟΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥΣ «Προτείνω να αναπτφξουμε πρώτα αυτό που κα μποροφςε να ζχει τον τίτλο: «ιδζεσ ενόσ απλοϊκοφ φυςικοφ για τουσ οργανιςμοφσ». Κοντολογίσ, τισ ιδζεσ που κα μποροφςαν

Διαβάστε περισσότερα

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η. Statisticum collegium V

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η. Statisticum collegium V Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η i Statisticum collegium V Στατιςτική Συμπεραςματολογία Ι Σημειακζσ Εκτιμήςεισ Διαςτήματα Εμπιςτοςφνησ Στατιςτική Συμπεραςματολογία (Statistical Inference) Το πεδίο τθσ Στατιςτικισ Συμπεραςματολογία,

Διαβάστε περισσότερα

Ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ Μνιμθ Μάκθςθ -Συμπεριφορά

Ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ Μνιμθ Μάκθςθ -Συμπεριφορά Ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ Μνιμθ Μάκθςθ -Συμπεριφορά Οδθγίεσ Προτείνεται να γίνει ςαφισ ο ρόλοσ κάκε τμιματοσ του ΚΝΣ και να αναδειχκεί θ ςχζςθ που ζχουν τα μζρθ αυτά με τισ ανϊτερεσ πνευματικζσ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΝΔΡΟΜΟ RETT. Πθγζσ: Rett Syndrome Research Trust (reverserett.org) Rett Syndrome Association of Australia (RSAA) Army of Us (armyofus.

ΤΝΔΡΟΜΟ RETT. Πθγζσ: Rett Syndrome Research Trust (reverserett.org) Rett Syndrome Association of Australia (RSAA) Army of Us (armyofus. ΤΝΔΡΟΜΟ RETT Πθγζσ: Rett Syndrome Research Trust (reverserett.org) Rett Syndrome Association of Australia (RSAA) Army of Us (armyofus.org) Σι είναι το φνδρομο Rett; Σο φνδρομο Rett είναι μια βαριά και

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΤΠΟΙ. Λζμφωμα (non-hodgkin) Στρωματικοί όγκοι (GIST)

ΙΣΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΤΠΟΙ. Λζμφωμα (non-hodgkin) Στρωματικοί όγκοι (GIST) ΚΑΡΚΙΝΟ ΣΟΜΑΧΟΤ Ο καρκίνοσ του ςτομάχου, είναι μια κακοικθσ νόςοσ των κυττάρων του βλεννογόνου του ςτομάχου. Είναι ο 4 οσ ςε ςυχνότθτα καρκίνοσ παγκοςμίωσ και θ 2 θ αιτία κανάτου από καρκίνο (10,4%). Επιδθμιολογικζσ

Διαβάστε περισσότερα

Βενιοφ Αναςταςία 1, Σεντολοφρησ Αναςτάςιοσ 2,, Κοντοδημόπουλοσ Νικόλαοσ 1, Νιάκασ Δημήτριοσ 1, Μάρκου Γεωργία 2, Σεντολοφρησ Νικόλαοσ 2

Βενιοφ Αναςταςία 1, Σεντολοφρησ Αναςτάςιοσ 2,, Κοντοδημόπουλοσ Νικόλαοσ 1, Νιάκασ Δημήτριοσ 1, Μάρκου Γεωργία 2, Σεντολοφρησ Νικόλαοσ 2 ΠΟΙΟΣΗΣΑ ΖΩΗ ΑΘΕΝΩΝ ΜΕ ΔΙΑΒΗΣΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΕ ΠΟΤ ΣΗΝ ΕΠΗΡΕΑΖΟΤΝ Βενιοφ Αναςταςία 1, Σεντολοφρησ Αναςτάςιοσ 2,, Κοντοδημόπουλοσ Νικόλαοσ 1, Νιάκασ Δημήτριοσ 1, Μάρκου Γεωργία 2, Σεντολοφρησ Νικόλαοσ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Ρευματοειδής αρθρίτιδα. Δρ. Γκίκας Καηζιθής Διεσθσνηής Ρεσμαηολογικής Κλινικής Νασηικού Νοζοκομείοσ Αθηνών Τπεύθσνος Ιαηρικής Eκπαίδεσζης

ΜΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Ρευματοειδής αρθρίτιδα. Δρ. Γκίκας Καηζιθής Διεσθσνηής Ρεσμαηολογικής Κλινικής Νασηικού Νοζοκομείοσ Αθηνών Τπεύθσνος Ιαηρικής Eκπαίδεσζης ΜΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Ρευματοειδής αρθρίτιδα Δρ. Γκίκας Καηζιθής Διεσθσνηής Ρεσμαηολογικής Κλινικής Νασηικού Νοζοκομείοσ Αθηνών Τπεύθσνος Ιαηρικής Eκπαίδεσζης Σεκμηριωμένη ανηιμεηώπιζη ηων μσοζκελεηικών παθήζεων,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΙΣΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΣΩΝ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΗΛΕΨΗΦΟΦΟΡΙΩΝ ο ΤΜΠΟΙΟ ΕΛΟΤΝΣΑ ΚΡΗΣΗ ΜΙΧΑΛΗ ΠΟΛΤΧΡΟΝΙΑΔΗ ΡΕΤΜΑΣΟΛΟΓΟ

ΚΡΙΣΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΣΩΝ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΗΛΕΨΗΦΟΦΟΡΙΩΝ ο ΤΜΠΟΙΟ ΕΛΟΤΝΣΑ ΚΡΗΣΗ ΜΙΧΑΛΗ ΠΟΛΤΧΡΟΝΙΑΔΗ ΡΕΤΜΑΣΟΛΟΓΟ ΚΡΙΣΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΣΩΝ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΗΛΕΨΗΦΟΦΟΡΙΩΝ 2010 2 ο ΤΜΠΟΙΟ ΕΛΟΤΝΣΑ ΚΡΗΣΗ ΜΙΧΑΛΗ ΠΟΛΤΧΡΟΝΙΑΔΗ ΡΕΤΜΑΣΟΛΟΓΟ Ερωτιματα προσ τουσ ςυνζδρουσ Ποιά τα κριτιρια επιλογισ 1 ου βιολογικοφ παράγοντα

Διαβάστε περισσότερα

Η λογική της αντιμετώπισης. ΚΑΤΑΓΜΑ ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗΣ Πότε κα πώς να το χειρουργήσω. 06/09/2013 www.footsurgery.gr. Χρειάζεται χειρουργείο ; Γιατί ; Πώς ;

Η λογική της αντιμετώπισης. ΚΑΤΑΓΜΑ ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗΣ Πότε κα πώς να το χειρουργήσω. 06/09/2013 www.footsurgery.gr. Χρειάζεται χειρουργείο ; Γιατί ; Πώς ; ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗΣ ΑΚΡΟΥ ΠΟΔΟΣ της ΕΕΧΟΤ 06 Σεπτεμβρίου 2013 ΚΑΤΑΓΜΑ ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗΣ Πότε κα πώς να το χειρουργήσω Δρ. Νικόλαος Γκουγκουλιάς Ορθοπαιδικός Χειρουργός Χειρουργική Ποδιού Ποδοκνημικής

Διαβάστε περισσότερα

Α. Η ςτυτικι δυςλειτουργία

Α. Η ςτυτικι δυςλειτουργία ΔΙΑΣΑΡΑΧΕ ΕΞΟΤΑΛΙΚΗ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΣΟΤ ΑΝΔΡΑ Δφο είναι οι κυριότερεσ πακιςεισ που αφοροφν τθ ςεξουαλικι λειτουργία του άνδρα, ανεξάρτθτα από τθν θλικία του: Α) θ ςτυτική δυςλειτουργία Β) Διαταραχζσ εκςπερμάτιςθσ

Διαβάστε περισσότερα

«Σο ζλλειμμα ςτην αντιμετώπιςη των μυοςκελετικών παθήςεων ςτην καθημερινή ιατρική πράξη» ΤΣΑΝΤΙΛΗ ΑΛΕΞΑΝΔΑ-ΕΓΓΙΝΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΑΡΕΥΤΙΑ

«Σο ζλλειμμα ςτην αντιμετώπιςη των μυοςκελετικών παθήςεων ςτην καθημερινή ιατρική πράξη» ΤΣΑΝΤΙΛΗ ΑΛΕΞΑΝΔΑ-ΕΓΓΙΝΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΑΡΕΥΤΙΑ «Σο ζλλειμμα ςτην αντιμετώπιςη των μυοςκελετικών παθήςεων ςτην καθημερινή ιατρική πράξη» ΤΣΑΝΤΙΛΗ ΑΛΕΞΑΝΔΑ-ΕΓΓΙΝΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΑΡΕΥΤΙΑ Οι περιςςότερεσ κεραπευτικζσ αγωγζσ είναι αδικαιολόγθτεσ άςκοπεσ και λανκαςμζνεσ

Διαβάστε περισσότερα

«ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΣ» Ευστάθιος Χρονόπουλος Επίκουρος Καθηγητής ΕΚΠΑ Β Πανεπιστημιακή ήορθοπαιδική ήκλινική Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν.

«ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΣ» Ευστάθιος Χρονόπουλος Επίκουρος Καθηγητής ΕΚΠΑ Β Πανεπιστημιακή ήορθοπαιδική ήκλινική Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. «ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΣ» Ευστάθιος Χρονόπουλος Επίκουρος Καθηγητής ΕΚΠΑ Β Πανεπιστημιακή ήορθοπαιδική ήκλινική Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν.ΙΩΝΙΑΣ Εισαγωγή: γή Η συνηθέστερη των παθήσεων που προσβάλλει τους ενήλικες

Διαβάστε περισσότερα

WARM-UP. Galazoulas Christos Lecturer of Basketball Coaching

WARM-UP. Galazoulas Christos Lecturer of Basketball Coaching WARM-UP Galazoulas Christos Lecturer of Basketball Coaching Η επίδραςθ τθσ προκζρμανςθσ ςτθν απόδοςθ εξετάηεται από τθ δεκαετία του 30 για το αν και πόςο ςυνειςφζρει ςτθ βελτίωςθ τθσ ακλθτικισ απόδοςθσ.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΕΙΣΗ ΝΟΗΛΕΙΑ Ε ΚΕΝΣΡΟ ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΗ

ΚΛΕΙΣΗ ΝΟΗΛΕΙΑ Ε ΚΕΝΣΡΟ ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΗ ΚΛΕΙΣΗ Ε ΚΕΝΣΡΟ ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΗ φμφωνα με τθν ιςχφουςα νομοκεςία του Τπουργείου Τγείασ για τα Κζντρα Αποκεραπείασ και Αποκατάςταςθσ (Κ.Α.Α) και βάςει του Ενιαίου Κανονιςμοφ Παροχϊν Τγείασ (Ε.Κ.Π.Τ.)

Διαβάστε περισσότερα

Η ςθμαςία τθσ Αξιολόγθςθσ

Η ςθμαςία τθσ Αξιολόγθςθσ Η ςθμαςία τθσ Αξιολόγθςθσ Προςδιορίηει το κατά πόςο οι ςυμμετζχοντεσ επιτυγχάνουν τουσ προκακοριςμζνουσ ςτόχουσ. Βελτιϊνει τισ παρεχόμενεσ υπθρεςίεσ. Προάγει τθν υπευκυνότθτα. Προςδιορίηει εάν τα αναμενόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Aρθροσκόπηση του Ισχίου

Aρθροσκόπηση του Ισχίου Aρθροσκόπηση του Ισχίου Δρ. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαδικός Χειρουργός 2 Εισαγωγή H αρθροσκόπηση του ισχίου επιχειρήθηκε για πρώτη φορά το 1913 από τον Burman, αλλά η κλινική της εφαρμογή άρχισε

Διαβάστε περισσότερα

Δια-γενεακι κινθτικότθτα

Δια-γενεακι κινθτικότθτα Δια-γενεακι κινθτικότθτα Κατά κανόνα οι τρζχουςεσ επιλογζσ των ατόμων ζχουν ςυνζπειεσ ςτο μζλλον (δυναμικι ςχζςθ). Σε ότι αφορά τισ επιλογζσ των ατόμων ςε ςχζςθ με τθν εκπαίδευςθ γνωρίηουμε ότι τα άτομα

Διαβάστε περισσότερα

Rivensco Consulting Ltd 1B Georgiou Gemistou street Strovolos Nicosia Cyprus tel tel

Rivensco Consulting Ltd 1B Georgiou Gemistou street Strovolos Nicosia Cyprus tel tel Erasmus+ Programme Strategic Partnership Project Title: One Minute May Save A Life No. project: 2015-1-RO01-KA202-014982 Rivensco Consulting Ltd 1B Georgiou Gemistou street Strovolos Nicosia Cyprus tel

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΦΟΡΑ ΖΗΣΗΗ ΚΡΑΣΘΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ

ΠΡΟΦΟΡΑ ΖΗΣΗΗ ΚΡΑΣΘΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΡΟΦΟΡΑ ΖΗΣΗΗ ΚΡΑΣΘΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ 1 Ειςαγωγι: Οι αγοραίεσ δυνάµεισ τθσ προςφοράσ και ηιτθςθσ Προσφορά και Ζήτηση είναι οι πιο γνωςτοί οικονοµικοί όροι. Η λειτουργία των αγορϊν προςδιορίηεται από δφο βαςικζσ

Διαβάστε περισσότερα

NanoTech micro. Κερδίςτε τθ μάχθ απζναντι ςτα Βακτιρια!

NanoTech micro. Κερδίςτε τθ μάχθ απζναντι ςτα Βακτιρια! NanoTech micro Κερδίςτε τθ μάχθ απζναντι ςτα Βακτιρια! Κερδίςτε τθ μάχθ απζναντι ςτα Βακτιρια 2 Κερδίςτε τθ μάχθ απζναντι ςτα Βακτιρια Η καταπολζμθςθ των Βακτθρίων αποτελεί πρωταρχικό ςτόχο Οι χϊροι των

Διαβάστε περισσότερα

Κατανομι των HPV-υπότυπων ςε Χανιά και Ρζκυμνο Κριτθσ

Κατανομι των HPV-υπότυπων ςε Χανιά και Ρζκυμνο Κριτθσ Κατανομι των HPV-υπότυπων ςε Χανιά και Ρζκυμνο Κριτθσ Μπατάκθσ Εμμανουιλ Χθμικόσ, MSc Κλινικισ Χθμείασ του Καποδιςτριακοφ Πανεπιςτθμίου Ακθνών. Tμιματοσ Χθμείασ του Εκνικοφ και Μπαλαντίνου Ειρινθ Βιολόγοσ,

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιϊτθσ Ακ. Θωμόπουλοσ Μαιευτιρασ Γυναικολόγοσ Γ Μαιευτικι και Γυναικολογικι Κλινικι Πανεπιςτθμίου Ακθνϊν Αττικό Νοςοκομείο

Παναγιϊτθσ Ακ. Θωμόπουλοσ Μαιευτιρασ Γυναικολόγοσ Γ Μαιευτικι και Γυναικολογικι Κλινικι Πανεπιςτθμίου Ακθνϊν Αττικό Νοςοκομείο Παναγιϊτθσ Ακ. Θωμόπουλοσ Μαιευτιρασ Γυναικολόγοσ Γ Μαιευτικι και Γυναικολογικι Κλινικι Πανεπιςτθμίου Ακθνϊν Αττικό Νοςοκομείο Η κφθςθ είναι μία φυςιολογικι διεργαςία αλλά... Επίδραςθ τθσ κφθςθσ ςτθ λοίμωξθ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ ΣΟΧΑΙ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕ ΣΟΧΕΤΕΙ» ΜΕΛΕΣΗ ΑΓΟΡΑ ΑΛΤΙΔΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΤ ΕΜΠΟΡΙΟΤ

ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ ΣΟΧΑΙ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕ ΣΟΧΕΤΕΙ» ΜΕΛΕΣΗ ΑΓΟΡΑ ΑΛΤΙΔΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΤ ΕΜΠΟΡΙΟΤ ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ ΣΟΧΑΙ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕ ΣΟΧΕΤΕΙ» ΜΕΛΕΣΗ ΑΓΟΡΑ ΑΛΤΙΔΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΤ ΕΜΠΟΡΙΟΤ Μείωςθ 1,9% ςε ςχζςθ με το 2009, παρουςίαςε θ αγορά των αλυςίδων λιανικοφ εμπορίου των οκτϊ εξεταηόμενων κατθγοριϊν το 2010

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικαςία Προγράμματοσ Ωρομζτρθςθσ. (v.1.0.7)

Διαδικαςία Προγράμματοσ Ωρομζτρθςθσ. (v.1.0.7) (v.1.0.7) 1 Περίλθψθ Σο ςυγκεκριμζνο εγχειρίδιο δθμιουργικθκε για να βοθκιςει τθν κατανόθςθ τθσ Διαδικαςίασ Προγράμματοσ Ωρομζτρθςθσ. Παρακάτω προτείνεται μια αλλθλουχία ενεργειϊν τθν οποία ο χριςτθσ πρζπει

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ANA, anti-dna, anti-ena

ANA, anti-dna, anti-ena ANA, anti-dna, anti-ena Κλινικι και Προγνωςτικι Αξιολόγθςθ ΣΑΜΑΣΗ-ΝΙΚΟ ΛΙΟΗ Αναπλθρωτισ Κακθγθτισ Δ/ντισ: Ρευματολογικό Σμιμα Πανεπιςτθμιακι Πακολογικι Κλινικι Ιατρικι χολι Παν/μίου Πατρών ΑΝΑ Πρόκειται

Διαβάστε περισσότερα

5 ο ΤΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΣΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ & ΗΛΕΚΣΡΟΦΤΙΟΛΟΓΙΑ 29/11-1/12/2012 Hyatt Regency ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ

5 ο ΤΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΣΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ & ΗΛΕΚΣΡΟΦΤΙΟΛΟΓΙΑ 29/11-1/12/2012 Hyatt Regency ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΙΚΗ Ε ΒΛΑΒΕ ΣΟ ΕΓΓΤ ΣΜΗΜΑ ΣΟΤ ΠΡΟΘΙΟΤ ΚΑΣΙΟΝΣΟ ΚΛΑΔΟΤ Ε ΤΓΚΡΙΗ ΜΕ ΒΛΑΒΕ ΣΟ ΕΓΓΤ ΣΜΗΜΑ ΣΗ ΠΕΡΙΠΩΜΕΝΗ ΚΑΙ/Η ΔΕΞΙΑ ΣΕΦΑΝΙΑΙΑ ΑΡΣΗΡΙΑ Χ. ΓΡΑΪΔΗ, Δ. ΔΗΜΗΣΡΙΑΔΗ, Β. ΚΑΡΑΑΒΒΙΔΗ, Β. ΨΗΦΟ,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΣΗΣΑ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΣΟ ΔΤΝΑΜΙΚΟ ΜΟΝΣΕΛΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ

Η ΠΟΙΟΣΗΣΑ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΣΟ ΔΤΝΑΜΙΚΟ ΜΟΝΣΕΛΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ «Προωθώντασ την Ποιότητα και την Ιςότητα ςτην Εκπαίδευςη: Ανάπτυξη, Εφαρμογή και Αξιολόγηςη Παρεμβατικοφ Προγράμματοσ για Παροχή Ίςων Εκπαιδευτικών Ευκαιριών ςε όλουσ τουσ Μαθητζσ» Η ΠΟΙΟΣΗΣΑ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΠΟΔΙΟΥ & ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗΣ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ. «διάστρεμμα» - «Ro ΠΔΚ F+Pr» 30/11/2013 ΛΑΡΙΣΑ 19.11.2012. Δρ. Νικόλαος Γκουγκουλιάς

ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΠΟΔΙΟΥ & ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗΣ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ. «διάστρεμμα» - «Ro ΠΔΚ F+Pr» 30/11/2013 ΛΑΡΙΣΑ 19.11.2012. Δρ. Νικόλαος Γκουγκουλιάς ΛΑΡΙΣΑ 19.11.2012 ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΠΟΔΙΟΥ & ΠΟΔΟΚΝΗΜΙΚΗΣ Δρ. Νικόλαος Γκουγκουλιάς Ορθοπαιδικός Χειρουργός Consultant Orthopaedic Foot & Ankle Surgeon Frimley Park Hospital, Surrey, UK 2 ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ «διάστρεμμα»

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτεσ Διαχείριςθ Μνιμθσ. Βαγγζλθσ Οικονόμου Διάλεξθ 8

Δείκτεσ Διαχείριςθ Μνιμθσ. Βαγγζλθσ Οικονόμου Διάλεξθ 8 Δείκτεσ Διαχείριςθ Μνιμθσ Βαγγζλθσ Οικονόμου Διάλεξθ 8 Δείκτεσ Κάκε μεταβλθτι ςχετίηεται με μία κζςθ ςτθν κφρια μνιμθ του υπολογιςτι. Κάκε κζςθ ςτθ μνιμθ ζχει τθ δικι τθσ ξεχωριςτι διεφκυνςθ. Με άμεςθ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΥΝΙΟΣ Η ενδιαφέρουςα περίπτωςη του μήνα

ΙΟΥΝΙΟΣ Η ενδιαφέρουςα περίπτωςη του μήνα Η ενδιαφέρουςα περίπτωςη του μήνα ΙΟΥΝΙΟΣ 2011 Α Κ Τ Ι Ν Ο Λ Ο Γ Ι Κ Η Δ Τ Α Ι Ρ Δ Ι Α Β Ο Ρ Δ Ι Ο Υ Δ Λ Λ Α Γ Ο Σ Πολυτραυματίασ από παράςυρςη με κακώςεισ αριςτερού κάτω άκρου και επώδυνη έξω ςτροφή του

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ V Κοινωνικό Μάρκετινγκ. Πόπη Σουρμαΐδου. Σεμινάριο: Αναπτφςςοντασ μια κοινωνική επιχείρηςη

Μάρκετινγκ V Κοινωνικό Μάρκετινγκ. Πόπη Σουρμαΐδου. Σεμινάριο: Αναπτφςςοντασ μια κοινωνική επιχείρηςη Μάρκετινγκ V Κοινωνικό Μάρκετινγκ Πόπη Σουρμαΐδου Σεμινάριο: Αναπτφςςοντασ μια κοινωνική επιχείρηςη Σφνοψη Τι είναι το Marketing (βαςικι ειςαγωγι, swot ανάλυςθ, τα παλιά 4P) Τι είναι το Marketing Plan

Διαβάστε περισσότερα

ANIMONDA Η ΠΡΩΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΓΙΑ ΣΗ ΓΑΣΑ Α

ANIMONDA Η ΠΡΩΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΓΙΑ ΣΗ ΓΑΣΑ Α ANIMONDA Η ΠΡΩΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΓΙΑ ΣΗ ΓΑΣΑ Α Η ANIMONDA όλα αυτά τα χρόνια μζςα από τθν πείρα τθσ, τθν επιςτθμονικι τθσ εξειδίκευςθ και με γνϊμονα τισ ιδιαιτερότθτεσ τθσ γάτασ ςτθ διατροφι τθσ,ζχει δθμιουργιςει

Διαβάστε περισσότερα

S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e!

S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e! S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e! 71 O R T H O S P O R T S F I E L D 72 ΡΘΘΚ ΚΙΘΠΙΘΘ 0 ο CLASSIC -Καταςκευι από υψθλισ ποιότθτασ Foam. -Διακζτει δφο πλαϊνζσ αυτοκόλλθτεσ μπανζλεσ αλουμινίου

Διαβάστε περισσότερα

Ακινα, 10 Νοεμβρίου Ειςαγωγικά Σχόλια. Νικιτασ Κωνςταντζλλοσ. Πρόεδροσ & Διευκφνων Σφμβουλοσ Ομίλου ICAP

Ακινα, 10 Νοεμβρίου Ειςαγωγικά Σχόλια. Νικιτασ Κωνςταντζλλοσ. Πρόεδροσ & Διευκφνων Σφμβουλοσ Ομίλου ICAP Ακινα, 10 Νοεμβρίου 2017 Ειςαγωγικά Σχόλια Νικιτασ Κωνςταντζλλοσ Πρόεδροσ & Διευκφνων Σφμβουλοσ Ομίλου ICAP ICAP Group Your Business Partner Το Όραμά μασ είναι να είμαςτε ο πιο πετυχθμζνοσ Όμιλοσ Υπθρεςιϊν

Διαβάστε περισσότερα

Μάκθμα 1 Ειςαγωγι ςτθν αναπθρία

Μάκθμα 1 Ειςαγωγι ςτθν αναπθρία Πανεπιςτιμιο Θεςςαλίασ Παιδαγωγικό Τμιμα Προςχολικισ Εκπαίδευςθσ Ένταξθ και Αναπθρία: Εκπαιδευτικζσ Προςεγγίςεισ Μάκθμα 1 Ειςαγωγι ςτθν αναπθρία Διδάςκων: Βαςίλθσ Στρογγυλόσ Περιεχόμενο μακιματοσ Ειςαγωγι

Διαβάστε περισσότερα

Οριςμοί Σωματικό βάροσ Αλκοόλ Καφεΐνθ Τροφζσ Οδθγίεσ. Γονιμότθτα και διατροφι

Οριςμοί Σωματικό βάροσ Αλκοόλ Καφεΐνθ Τροφζσ Οδθγίεσ. Γονιμότθτα και διατροφι Τι είναι γονιμότθτα; H ικανότθτα απόκτθςθσ τζκνου Ελεύθεπερ επαθέρ 2-3 / εβδομάδα 85% εγκςμοζύνη ζε 12 μήνερ 15% όσι (50% ζηοςρ επόμενοςρ 36 μήνερ) Έναπξη διεπεύνηζηρ ςπογονιμόηηηαρ Σε 12 μήνερ (

Διαβάστε περισσότερα

Παθήσεις του Τενοντίου Πετάλου του Ώµου

Παθήσεις του Τενοντίου Πετάλου του Ώµου Παθήσεις του Τενοντίου Πετάλου του Ώµου ρ. Χρήστος Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός, ιδάκτωρ Πανεπιστηµίου Αθηνών, Νοσοκοµείο ΙΑΣΩ General Τι είναι το τενόντιο πέταλο του ώµου; Η άρθρωση του ώµου

Διαβάστε περισσότερα

S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e!

S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e! S c i e n t i f i c a s s i s t a n c e i n l i f e! 67 ΙΨΙ R T H S P R T S F I E L D 68 ΤΙΚ ΝΑΚΑ ΙΨΙΤ ΤΙΗΕΝ HIP Καταςκευι από κερμοδιαμορφϊςιμο πολυπροπυλζνιο. Εςωτερικι επζνδυςθ από αφρϊδεσ φφαςμα. πανζλα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΑ ΜΗΧΑΝΩΝ 2006/42/EU

ΟΔΗΓΙΑ ΜΗΧΑΝΩΝ 2006/42/EU ΟΔΗΓΙΑ ΜΗΧΑΝΩΝ 2006/42/EU ΓΕΝΙΚΑ Πεδίο εφαρμογισ τθσ οδθγίασ Βαςικζσ απαιτιςεισ αςφάλειασ Διαδικαςία αξιολόγθςθσ ςυμμόρφωςθσ Τεκμιριο ςυμμόρφωςθσ Παραπομπι ςε εναρμονιςμζνα πρότυπα ΕΝ Κείμενο Οδθγία Άρκρο

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση της αστάθειας της ποδοκνημικής άρθρωσης

Αντιμετώπιση της αστάθειας της ποδοκνημικής άρθρωσης ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Επιστημονική Συνάντηση: Σεμινάριο Χειρουργικής Ποδιού 7 Απριλίου 2014 Αντιμετώπιση της αστάθειας της ποδοκνημικής άρθρωσης Δρ. Νικόλαος Γκουγκουλιάς Ορθοπαιδικός

Διαβάστε περισσότερα

Slide 1. Εισαγωγή στη ψυχρομετρία

Slide 1. Εισαγωγή στη ψυχρομετρία Slide 1 Εισαγωγή στη ψυχρομετρία 1 Slide 2 Σφντομη ειςαγωγή ςτη ψυχρομετρία. Διάγραμμα Mollier (πίεςησ-ενθαλπίασ P-H) Σο διάγραμμα Mollier είναι μία γραφικι παράςταςθ ςε ζναν άξονα ςυντεταγμζνων γραμμϊν

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιότθτεσ πεδίων Γενικζσ.

Ιδιότθτεσ πεδίων Γενικζσ. Οι ιδιότθτεσ των πεδίων διαφζρουν ανάλογα με τον τφπο δεδομζνων που επιλζγουμε. Ορίηονται ςτο κάτω μζροσ του παρακφρου ςχεδίαςθσ του πίνακα, ςτθν καρτζλα Γενικζσ. Ιδιότθτα: Μζγεκοσ πεδίου (Field size)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΣΗΣΑ 1: ΓΝΩΡIΖΩ ΣΟΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Σο Τλικό του Τπολογιςτι

ΕΝΟΣΗΣΑ 1: ΓΝΩΡIΖΩ ΣΟΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Σο Τλικό του Τπολογιςτι ΕΝΟΣΗΣΑ 1: ΓΝΩΡIΖΩ ΣΟΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Σο Τλικό του Τπολογιςτι Τλικό υπολογιςτι (Hardware), Προςωπικόσ Τπολογιςτισ (ΡC), υςκευι ειςόδου, υςκευι εξόδου, Οκόνθ (Screen), Εκτυπωτισ (Printer), αρωτισ

Διαβάστε περισσότερα

ελ. 11/235, Περιεχόμενα Φακζλου "Σεχνικι Προςφορά"

ελ. 11/235, Περιεχόμενα Φακζλου Σεχνικι Προςφορά υντάκτθσ : Ευάγγελοσ Κρζτςιμοσ χόλιο: ΠΑΡΑΣΗΡΗΗ 1 ελ. 11/235, Περιεχόμενα Φακζλου "Σεχνικι Προςφορά" Για τθν αποφυγι μεγάλου όγκου προςφοράσ και για τθ διευκόλυνςθ του ζργου τθσ επιτροπισ προτείνεται τα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΜΒΟΛΗ ΣΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΗΝ ΠΡΟΩΘΗΗ ΣΗ ΜΑΘΗΗ: ΠΟΡΙΜΑΣΑ ΣΗ ΕΡΕΤΝΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ

Η ΤΜΒΟΛΗ ΣΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΗΝ ΠΡΟΩΘΗΗ ΣΗ ΜΑΘΗΗ: ΠΟΡΙΜΑΣΑ ΣΗ ΕΡΕΤΝΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ «Προωθώντασ την Ποιότητα και την Ιςότητα ςτην Εκπαίδευςη: Ανάπτυξη, Εφαρμογή και Αξιολόγηςη Παρεμβατικοφ Προγράμματοσ για Παροχή Ίςων Εκπαιδευτικών Ευκαιριών ςε όλουσ τουσ Μαθητζσ» Η ΤΜΒΟΛΗ ΣΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΘΤΑ 2: ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΘ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Πειρατεία Λογιςμικοφ

ΕΝΟΤΘΤΑ 2: ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΘ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Πειρατεία Λογιςμικοφ ΕΝΟΤΘΤΑ 2: ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΘ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Πειρατεία Λογιςμικοφ Άδεια χριςθσ, Πειρατεία Λογιςμικοφ, Πιςτοποιθτικό Αυκεντικότθτασ, Δωρεάν Λογιςμικό (Freeware), Λογιςμικό Ανοικτοφ Κϊδικα (Open source)

Διαβάστε περισσότερα

Δυςκολίεσ ςτθν προςζγγιςθ αςκενϊν με θπατικζσ νόςουσ. Γαρυφαλιά Ν. Βλάχου Πνευμονολόγος Επιμελήτρια Β Γ.Π. Ν. Τρίπολης

Δυςκολίεσ ςτθν προςζγγιςθ αςκενϊν με θπατικζσ νόςουσ. Γαρυφαλιά Ν. Βλάχου Πνευμονολόγος Επιμελήτρια Β Γ.Π. Ν. Τρίπολης Δυςκολίεσ ςτθν προςζγγιςθ αςκενϊν με θπατικζσ νόςουσ Γαρυφαλιά Ν. Βλάχου Πνευμονολόγος Επιμελήτρια Β Γ.Π. Ν. Τρίπολης Θ πνευμονικι φυματίωςθ μπορεί να ςυνυπάρχει με άλλα νοςιματα Πνευμονικά Εξωπνευμονικά

Διαβάστε περισσότερα

Οδθγόσ Φροντίδασ Αςκενϊν με HIV: Καλζσ πρακτικζσ από το Πρότυπο Φροντίδασ Αςκενϊν ςτθν Musina τθσ Ν. Αφρικισ

Οδθγόσ Φροντίδασ Αςκενϊν με HIV: Καλζσ πρακτικζσ από το Πρότυπο Φροντίδασ Αςκενϊν ςτθν Musina τθσ Ν. Αφρικισ Οδθγόσ Φροντίδασ Αςκενϊν με HIV: Καλζσ πρακτικζσ από το Πρότυπο Φροντίδασ Αςκενϊν ςτθν Musina τθσ Ν. Αφρικισ Απόςτολοσ Βεΐηθσ Διευκυντισ Προγραμμάτων Γιατροί Χωρίσ Σφνορα Médecins Sans Frontières (MSF)

Διαβάστε περισσότερα

Η αϋπλία ζηε ΧΑΠ. Από ηελ εκθάληζε ζηελ αληηκεηώπηζε

Η αϋπλία ζηε ΧΑΠ. Από ηελ εκθάληζε ζηελ αληηκεηώπηζε Η αϋπλία ζηε ΧΑΠ. Από ηελ εκθάληζε ζηελ αληηκεηώπηζε Χαπάλαμπορ Μεπμίγκηρ Πνεςμονολόγορ, Ειδικόρ ιαηπόρ ύπνος (ΑBCISS) Δνηηρ Επγαζηηπίος Ύπνος 401 ΓΣΝΑ Aχπνία Αναφερόμενθ δυςκολία ςτθν ζλευςθ του φπνου,

Διαβάστε περισσότερα

Alzheimer s Association Report 2012 Alzheimer s disease facts and figures. Αλεξάνδρα Οικονόμου

Alzheimer s Association Report 2012 Alzheimer s disease facts and figures. Αλεξάνδρα Οικονόμου Alzheimer s Association Report 2012 Alzheimer s disease facts and figures Αλεξάνδρα Οικονόμου Κοινοί τφποι άνοιασ ΝΑ Αγγειακι άνοια Άνοια με ςωμάτια Lewy (DLB) Μεικτι άνοια (ΝΑ+ αγγειακι, ΝΑ + DLB) Άνοια

Διαβάστε περισσότερα

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακας Προτεινόμενων Πτυχιακών Εργασιών

Πίνακας Προτεινόμενων Πτυχιακών Εργασιών ΕΝ4.10-1Α Έκδοση 1 η / 05.05.016 ΣΧΟΛΗ: ΣΕΥΠ ΤΜΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ: Α Τομέας (Μυοσκελετικό Κυκλοφορικό Σύστημα) Α/Α Τίτλος Θέματος Μέλος Ε.Π. 1. Συγκριτική αξιολόγηση προγραμμάτων έντονης διαλειμματικής

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Χριςθσ τθσ διαδικτυακισ εφαρμογισ «Υποβολι και παρακολοφκθςθ τθσ ζγκριςθσ Εκπαιδευτικών Πακζτων»

Εγχειρίδιο Χριςθσ τθσ διαδικτυακισ εφαρμογισ «Υποβολι και παρακολοφκθςθ τθσ ζγκριςθσ Εκπαιδευτικών Πακζτων» Εγχειρίδιο Χριςθσ τθσ διαδικτυακισ εφαρμογισ «Υποβολι και παρακολοφκθςθ τθσ ζγκριςθσ Εκπαιδευτικών Πακζτων» Το Πλθροφοριακό Σφςτθμα τθσ δράςθσ «e-κπαιδευτείτε» ζχει ςτόχο να αυτοματοποιιςει τισ ακόλουκεσ

Διαβάστε περισσότερα

3 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

3 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 3 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 1) Τίτλοσ τθσ ζρευνασ: «Ποια είναι θ επίδραςθ τθσ κερμοκραςίασ ςτθ διαλυτότθτα των ςτερεϊν ςτο νερό;» 2) Περιγραφι του ςκοποφ τθσ ζρευνασ: Η ζρευνα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ. Ιωάννης Π. Σταθόπουλος, MD, MSc Ορθοπαιδικός Χειρουργός

ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ. Ιωάννης Π. Σταθόπουλος, MD, MSc Ορθοπαιδικός Χειρουργός ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ Ιωάννης Π. Σταθόπουλος, MD, MSc Ορθοπαιδικός Χειρουργός Εµβιοµηχανικη Η εµβιοµηχανική µελετά τη δράση των δυνάµεων (εσωτερικών και εξωτερικών) στο σώµα Στατική

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελζςματα Ζρευνασ για τθν Απαςχολθςιμότθτα ςτθν Ελλάδα

Αποτελζςματα Ζρευνασ για τθν Απαςχολθςιμότθτα ςτθν Ελλάδα Αποτελζςματα Ζρευνασ για τθν Απαςχολθςιμότθτα ςτθν Ελλάδα Ιοφνιοσ 2017 Ταυτότθτα τθσ Ζρευνασ Η παροφςα ζρευνα διεξιχκθ το διάςτθμα Μαΐου - Ιουνίου 2017. Δείγμα: 180 επιχειριςεισ που δραςτθριοποιοφνται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΣΙΜΗΗ ΣΗ ΔΙΑΣΟΛΙΚΗ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΣΗ ΑΡΙΣΕΡΗ ΚΟΙΛΙΑ. Dr Αλεξία ταυράτθ, Διευκφντρια ΠΕ, Καρδιολογικό Σμιμα, Νος. Γ.Παπανικολάου

ΕΚΣΙΜΗΗ ΣΗ ΔΙΑΣΟΛΙΚΗ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΣΗ ΑΡΙΣΕΡΗ ΚΟΙΛΙΑ. Dr Αλεξία ταυράτθ, Διευκφντρια ΠΕ, Καρδιολογικό Σμιμα, Νος. Γ.Παπανικολάου ΕΚΣΙΜΗΗ ΣΗ ΔΙΑΣΟΛΙΚΗ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΣΗ ΑΡΙΣΕΡΗ ΚΟΙΛΙΑ Dr Αλεξία ταυράτθ, Διευκφντρια ΠΕ, Καρδιολογικό Σμιμα, Νος. Γ.Παπανικολάου Ειςαγωγι Η εκτίμθςθ τθσ διαςτολικισ λειτουργίασ είναι απαραίτθτθ ςε κάκε θχωκαρδιογραφικι

Διαβάστε περισσότερα

Η φαρμακοκινθτικι διαφοροποίθςθ των βιολογικϊν παραγόντων ζχει κλινικι ςθμαςία;

Η φαρμακοκινθτικι διαφοροποίθςθ των βιολογικϊν παραγόντων ζχει κλινικι ςθμαςία; Η φαρμακοκινθτικι διαφοροποίθςθ των βιολογικϊν παραγόντων ζχει κλινικι ςθμαςία; Αλζξιοσ Ηλιόπουλοσ Ρευματολογικό Σμιμα ΝΙΜΣ Πύλος, 24/6/11 Οι ςτόχοι ςτθ κεραπεία τθσ ΡΑ Πλιρθσ φφεςθ, δθλαδι εξουδετζρωςθ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΧΩΡΙΣ ΤΣΙΜΕΝΤΟ ΜΕ ΠΟΡΩΔΗ ΕΠΙΚΑΛΥΨH ΣΕ ΥΠΟΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ.

ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΧΩΡΙΣ ΤΣΙΜΕΝΤΟ ΜΕ ΠΟΡΩΔΗ ΕΠΙΚΑΛΥΨH ΣΕ ΥΠΟΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ. ΧΩΡΙΣ ΤΣΙΜΕΝΤΟ ΜΕ Β Ορθοπαιδική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Κιλκίς. Εισαγωγή Οι ενδείξεις αντιμετώπισης των υποκεφαλικών καταγμάτων του ισχίου σε ασθενείς άνω των εξήντα ετών με ολική αρθροπλαστική υπήρξε

Διαβάστε περισσότερα

Πόςεσ φορζσ επιςκζπτεςαι το Μeteo;

Πόςεσ φορζσ επιςκζπτεςαι το Μeteo; Το ερωτθματολόγιο του Meteo Ανάλυςθ των αποτελεςμάτων Πριν από λίγο καιρό το Μeteo ηιτθςε για πρϊτθ φορά τθ γνϊμθ ςασ, με ςτόχο οι υπθρεςίεσ που κακθμερινά εςείσ χρθςιμοποιείτε να γίνουν ακόμθ καλφτερεσ.

Διαβάστε περισσότερα

Πόςο εκτατό μπορεί να είναι ζνα μη εκτατό νήμα και πόςο φυςικό. μπορεί να είναι ζνα μηχανικό ςτερεό. Συνιςταμζνη δφναμη versus «κατανεμημζνησ» δφναμησ

Πόςο εκτατό μπορεί να είναι ζνα μη εκτατό νήμα και πόςο φυςικό. μπορεί να είναι ζνα μηχανικό ςτερεό. Συνιςταμζνη δφναμη versus «κατανεμημζνησ» δφναμησ Πόςο εκτατό μπορεί να είναι ζνα μη εκτατό νήμα και πόςο φυςικό μπορεί να είναι ζνα μηχανικό ςτερεό. Συνιςταμζνη δφναμη versus «κατανεμημζνησ» δφναμησ Για τθν ανάδειξθ του κζματοσ κα λφνουμε κάποια προβλιματα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ ΣΗ ΚΟΙΝΕΠ ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΟ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΤΛΙΚΟ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ ΣΗ ΚΟΙΝΕΠ ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΟ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΤΛΙΚΟ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ ΣΗ ΚΟΙΝΕΠ ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΟ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΤΛΙΚΟ ΕΠΙΛΕΓΟΝΣΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ - ΘΕΜΑΣΑ ΤΝΕΡΓΑΙΑ 1 Η οικονομικι δραςτθριότθτα αποτελεί ζνα από τα ςυςτατικά ςτοιχεία που

Διαβάστε περισσότερα

Bio- Engineering. Biomechanics

Bio- Engineering. Biomechanics Bio- Engineering Biomechanics BioMechanics I: Forces on Bodies The father of Biomechanics Borelli s analysis of different joints in man Sports Injuries: Boxing Quantitative Modelling Image taken from:

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυςη των επιλεγμζνων Επιχειρηςιακϊν Προγραμμάτων ςτο πλαίςιο του SURF-NATURE

Ανάλυςη των επιλεγμζνων Επιχειρηςιακϊν Προγραμμάτων ςτο πλαίςιο του SURF-NATURE Ανάλυςη των επιλεγμζνων Επιχειρηςιακϊν Προγραμμάτων ςτο πλαίςιο του SURF-NATURE Περίληψη Η βιοποικιλότθτα ζχει αλλάξει δραματικά τα τελευταία 50 χρόνια ςυγκριτικά με τισ αλλαγζσ που παρατθροφνται ςε όλθ

Διαβάστε περισσότερα