ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 7 Απριλίου 2003 (16.04) (OR. en/fr) 7038/03 PESC 111 FIN 92 PE 57 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΣΗΜΕΙΟ «I/A»

Transcript

1 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 7 Απριλίου 2003 (16.04) (OR. en/fr) 7038/03 PESC 111 FIN 92 PE 57 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΣΗΜΕΙΟ «I/A» της : Γραµµατείας προς : την ΕΜΑ/το Συµβούλιο αριθ. προηγ. εγγρ. : 7330/02 PESC 100 FIN 108 PE 28 Θέµα : Ετήσια έκθεση του Συµβουλίου προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά µε τις κύριες πτυχές και τις βασικές επιλογές της ΚΕΠΠΑ, συµπεριλαµβανοµένων των δηµοσιονοµικών επιπτώσεων στο γενικό προϋπολογισµό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (σηµείο Η, παράγραφος 40 της ιοργανικής Συµφωνίας της 6ης Μαΐου 1999) Η ιοργανική Συµφωνία της 6ης Μαΐου 1999 για τη δηµοσιονοµική πειθαρχία και τη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισµού προβλέπει στο σηµείο Η, παράγραφος 40, ότι «σε ετήσια βάση, η Προεδρία του Συµβουλίου ζητεί τη γνώµη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε έγγραφο που καταρτίζει το Συµβούλιο για τα κύρια θέµατα και τις βασικές επιλογές της ΚΕΠΠΑ, συµπεριλαµβανοµένων των δηµοσιονοµικών επιπτώσεων στον προϋπολογισµό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων». 2. Κατά τις συνεδριάσεις της στις 31 Μαρτίου και 3 και 7 Απριλίου 2003 η Οµάδα των Συµβούλων Εξωτερικών Σχέσεων εξέτασε σχέδιο έκθεσης που υπέβαλε η Γενική Γραµµατεία του Συµβουλίου και συµφώνησε να υποβάλει στην ΕΜΑ το συνηµµένο κείµενο. 7038/03 1 DG E Coord EL

2 3. Το έγγραφο πληροί τα ίδια κριτήρια µε εκείνα που ακολουθήθηκαν για τις προηγούµενες εκθέσεις 1, δηλαδή : περιορίζεται στην περιγραφή των δραστηριοτήτων ΚΕΠΠΑ, π.χ. κοινές θέσεις, κοινές δράσεις και εκτελεστικές αποφάσεις, δηλώσεις και διαβήµατα, πολιτικός διάλογος (όταν είναι σκόπιµο και αναγκαίο για να δοθεί συνολική εικόνα των δραστηριοτήτων, αναφέρονται δράσεις που δεν εµπίπτουν στον τίτλο V της ΣΕΕ), είναι συµπληρωµατικό προς το κεφάλαιο περί εξωτερικών σχέσεων της ετήσιας έκθεσης η οποία αφορά την πρόοδο που έχει σηµειώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, και υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο κατ εφαρµογή του άρθρου 4 της ΣΕΕ, οι γενικές προτεραιότητες των εξωτερικών σχέσεων της Ένωσης, όπως εκφράζονται για παράδειγµα στα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, περιλαµβάνονται στην έκθεση που υποβάλλεται βάσει του άρθρου Η ΕΜΑ καλείται : να επιβεβαιώσει τη συµφωνία για το κείµενο του σχεδίου εγγράφου που περιέχεται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ, να εισηγηθεί στο Συµβούλιο να εγκρίνει ως σηµείο «Α» το έγγραφο σχετικά µε τις κύριες πτυχές και τις βασικές επιλογές της ΚΕΠΠΑ, συµπεριλαµβανοµένων των δηµοσιονοµικών επιπτώσεων στο γενικό προϋπολογισµό των Κοινοτήτων, προκειµένου να υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατ εφαρµογή του σηµείου Η, παράγραφος 40 της ιοργανικής Συµφωνίας της 6ης Μαΐου Έγγρ. 7087/98 PESC 66 PE 23, 7051/99 PESC 71 FIN 91 PE 26, 5990/00 PESC 50 FIN 37 PE 8, 7853/01 PESC 130 FIN 117 PE 27 και 7330/02 PESC 100 FIN 108 PE /03 2 DG E Coord EL

3 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΓΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΚΥΡΙΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΗΣ ΚΕΠΠΑ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ, ΚΑΙ ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΤ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ Η (ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 40) ΤΗΣ ΙΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΤΗΣ 6ης ΜΑΪΟΥ 1999 Προκαταρκτικές παρατηρήσεις Η ιοργανική Συµφωνία της 6ης Μαΐου 1999 προβλέπει ότι «σε ετήσια βάση, η Προεδρία του Συµβουλίου ζητεί τη γνώµη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε έγγραφο που καταρτίζει το Συµβούλιο για τα κύρια θέµατα και τις βασικές επιλογές της ΚΕΠΠΑ, συµπεριλαµβανοµένων των δηµοσιονοµικών επιπτώσεων στον προϋπολογισµό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων». Η πρώτη σχετική έκθεση εγκρίθηκε από το Συµβούλιο στις 30 Μαρτίου , κάλυπτε δε τις δράσεις ΚΕΠΠΑ που συµφωνήθηκαν από τον Ιούλιο του 1997 έως το Μάρτιο του Οι επόµενες εκθέσεις 2 κάλυπταν ολόκληρο το ηµερολογιακό έτος 1998, επικαλύπτοντας εποµένως την προηγούµενη έκθεση για το πρώτο τρίµηνο του 1998, το , το και το Η παρούσα έκθεση καλύπτει το 2002 και εξετάζει επίσης προοπτικές για µελλοντική δράση σύµφωνα µε την πρακτική που ακολουθείται από την έκθεση του Η παρούσα έκθεση ακολουθεί τα ίδια κριτήρια όπως και οι προηγούµενες, και συγκεκριµένα : περιορίζεται στην περιγραφή των δραστηριοτήτων ΚΕΠΠΑ, και δη των κοινών θέσεων, των κοινών δράσεων και των εκτελεστικών αποφάσεων, των δηλώσεων και διαβηµάτων και του πολιτικού διαλόγου, µνηµονεύει όµως και ενέργειες που δεν εµπίπτουν στον Τίτλο V της Συνθήκης ΕΕ, όπου ενδείκνυται και είναι αναγκαίο προκειµένου να δοθεί πλήρης εικόνα των δραστηριοτήτων, συµπληρώνει το περί εξωτερικών σχέσεων κεφάλαιο της ετήσιας έκθεσης η οποία αφορά την πρόοδο που έχει σηµειώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και η οποία υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο κατ εφαρµογή του άρθρου 4 της ΣΕΕ, ενώ οι γενικές προτεραιότητες των εξωτερικών σχέσεων της Ένωσης, όπως εκφράζονται π.χ. στα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, περιλαµβάνονται στην κατ άρθρο 4 ΣΕΕ προαναφερόµενη έκθεση. Στην ιστοσελίδα του Συµβουλίου στο ιαδίκτυο (http ://ue.eu.int) υπάρχουν τα εξής στοιχεία σχετικά µε θέµατα ΚΕΠΠΑ : κατάλογος νοµοθετικών πράξεων ΚΕΠΠΑ, δηλώσεις, πληροφορίες για τους ειδικούς απεσταλµένους της ΕΕ και την Αποστολή Επιτήρησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMM), χρονοδιάγραµµα των δραστηριοτήτων ΚΕΠΠΑ, συµπεριλαµβανοµένων των συνεδριάσεων πολιτικού διαλόγου µε τρίτες χώρες, καθώς και βασικά κείµενα που αφορούν τις στρατιωτικές δοµές της ΕΕ Έγγρ. 7087/98 PESC 66 PE 23. Έγγρ. 7051/99 PESC 71 FIN 91 PE 26. Έγγρ. 5990/00 PESC 50 FIN 37 PE 8. Έγγρ. 7853/01 PESC 130 FIN 117 PE 27. Έγγρ. 7330/02 PESC 100 FIN 108 PE /03 3 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

4 I. ΚΥΡΙΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΗΣ ΚΕΠ A. ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 1. ΥΤΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ (α) Περιφερειακά θέµατα Tο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Κοπεγχάγης το εκέµβριο επιβεβαίωσε την ευρωπαϊκή προοπτική των πέντε χωρών των υτικών Βαλκανίων και υπογράµµισε, για άλλη µια φορά, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισµένη να στηρίξει τις προσπάθειές τους ως πιθανών υποψηφίων χωρών-να προσεγγίσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ιαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ( ΣΣ)παραµένει το πλαίσιο πολιτικής που θα βοηθήσει τις χώρες σε αυτή τους την προσπάθεια. Η διαδικασία αυτή αναγνωρίζεται και υποστηρίζεται από το σύνολο της διεθνούς κοινότητας και από τις χώρες της περιοχής. Πρόκειται για στρατηγική ένταξης η οποία εισάγει ευρωπαϊκές αξίες, αρχές και πρότυπα στην περιοχή και η οποία σε εύθετο χρόνο θα βοηθήσει τις χώρες αυτές να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διαδικασία και οι προοπτικές που προσφέρει χρησιµεύουν ως στήριγµα των µεταρρυθµίσεων στα υτικά Βαλκάνια όπως συνέβη και µε τη διαδικασία προσχώρησης στη Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Το Συµβούλιο, προκειµένου να δώσει σαφές δείγµα της προνοµιακής σχέσης των χωρών της ΣΣ µε την ΕΕ, συµφώνησε επίσης στις 13 Μαΐου τη σύσταση ενός νέου πολιτικού φόρουµ υψηλού επιπέδου, της διαδικασίας του Ζάγκρεµπ, µεταξύ της ΕΕ και των χωρών ΣΣ. Χαιρέτισε την προθυµία της Ελλάδας να διοργανώσει κατά την Προεδρία της µία υψηλού επιπέδου συνάντηση µεταξύ των κρατών µελών της ΕΕ και των χωρών ΣΣ στη Θεσσαλονίκη, προς συνέχιση της συνόδου κορυφής του Ζάγκρεµπ. Το Συµβούλιο συνέχισε επίσης να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς οριζόντια θέµατα που επηρεάζουν την περιοχή στο σύνολό της : Το Συµβούλιο επιβεβαίωσε επανειληµµένα την αµέριστη υποστήριξή του προς το ιεθνές Ποινικό ικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία ( Π ΠΓ-ICTY), κατέστησε δε σαφές ότι, εάν οι χώρες της περιοχής δεν συνεργαστούν πλήρως µε το δικαστήριο, είναι δυνατόν να επηρεασθεί αρνητικά η πορεία τους προς την ΕΕ. Παρά τη βελτίωση της συνεργασίας αυτής, εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήµατα σε πολλές από τις χώρες αυτές. Στις 15 Απριλίου και στις 22 Σεπτεµβρίου το Συµβούλιο υπενθύµισε ότι το δικαίωµα επιστροφής όλων των προσφύγων και των εκτοπισµένων είναι θεµελιώδες ανθρώπινο δικαίωµα. Εξέφρασε επίσης στις 19 Νοεµβρίου τη βαθιά ανησυχία του για τις πωλήσεις όπλων που αποτελεί σαφή παραβίαση των κυρώσεων των Ηνωµένων Εθνών. Το Συµβούλιο επεσήµανε ότι το οργανωµένο έγκληµα απειλεί σοβαρά τη σταθερότητα, την ευηµερία και την πρόοδο της περιοχής, ενώ συνάµα έχει σοβαρές συνέπειες για όλη την Ευρώπη, εξ ου και η πρωταρχική σηµασία του στο πλαίσιο της συνεργασίας µε τις χώρες των υτικών Βαλκανίων. Κατά συνέπεια στις 9 εκεµβρίου εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του στα αποτελέσµατα της ιάσκεψης του Λονδίνου για το Οργανωµένο Έγκληµα που πραγµατοποιήθηκε στις 25 Νοεµβρίου. 7038/03 4 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

5 Σύµφωνα µε τα συµπεράσµατα της 13ης Μαΐου όσον αφορά τη δεύτερη ετήσια έκθεση για τη ΣΣ, στην οποία το Συµβούλιο σηµείωσε «ότι προέχει να κατανοηθούν καλύτερα η ΣΣ, οι στόχοι και οι υποχρεώσεις της, καθώς και οι προοπτικές της, από τους ανθρώπους της περιοχής», το Συµβούλιο της 18ης Νοεµβρίου ενέκρινε «Κατευθυντήριες γραµµές για την ενίσχυση του επιχειρησιακού συντονισµού και της επικοινωνίας στη δράση της ΕΕ στα υτικά Βαλκάνια». Στις 25 Νοεµβρίου το Συµβούλιο παρέτεινε την ισχύ της Κοινής ράσης για την Αποστολή Παρακολούθησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τη θητεία του επί κεφαλής της πρέσβη κ. Antóin MAC UNFRAIDH. Η 5η σύνοδος κορυφής της διαδικασίας συνεργασίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη πραγµατοποιήθηκε στα Τίρανα στις 28 Μαρτίου συµµετείχαν δε σ αυτήν ένα κράτος µέλος (Ελλάδα) υποψήφιες χώρες (Σλοβενία, Ρουµανία, Βουλγαρία και Τουρκία) και χώρες της ιαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης της ΕΕ (Αλβανία, Οµοσπονδιακή ηµοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, πρώην Γιουγκοσλαβική ηµοκρατία της Μακεδονίας, Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Κροατία ως παρατηρητής). Οι Βαλκάνιοι ηγέτες συναντήθηκαν µε το συντονιστή του Συµφώνου Σταθερότητας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη κ. Erchard Busek και τον αρχηγό της αποστολής των Ηνωµένων Εθνών κ. Michael Steiner.Η Οµοσπονδιακή ηµοκρατία της Γιουγκοσλαβίας ανέλαβε την προεδρία της περιφερειακής πρωτοβουλίας για το ερχόµενο έτος. Το Συµβούλιο υπενθυµίζει την πολύτιµη συµβολή άλλων περιφερειακών και υποπεριφερειακών πρωτοβουλιών για τη σταθερότητα στα Βαλκάνια. (β) Σύµφωνο Σταθερότητας Στις 11 Μαρτίου το Συµβούλιο παρότρυνε τον Ειδικό Συντονιστή του Συµφώνου Σταθερότητας για την Νοτιανατολική Ευρώπη κ. Erhard Busek να συνεχίσει την πολιτική την οποία είχε σκιαγραφήσει σχετικά µε τις µεθόδους εργασίας και τους πρωταρχικούς στόχους για το Στις 19 Νοεµβρίου το Συµβούλιο εξέφρασε την αµέριστη υποστήριξή του προς τον Ειδικό Συντονιστή ιδίως σε σχέση µε το καίριο µέληµα για την τόνωση της συµπληρωµατικότητας προς τη ΣΣ της ΕΕ. Το Συµβούλιο ζήτησε από τον Ειδικό Συντονιστή να υποβάλει σχετική έκθεση πριν από τη «Σύνοδο Κορυφής του Ζάγκρεµπ» τον Ιούνιο του 2003 στη Θεσσαλονίκη, σε εύθετο δε χρόνο και έκθεση σχετικά µε τους προτεινόµενους στόχους για τις εργασίες του Συµφώνου Σταθερότητας κατά το Η θητεία του κ. Busek ως Ειδικού Εντεταλµένου της ΕΕ παρατάθηκε µέχρι τις 30 Ιουνίου (γ) Αλβανία Στις 28 Ιανουαρίου το Συµβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ είναι πρόθυµη να αρχίσει το ταχύτερο µε την Αλβανία διαπραγµατεύσεις για µια Συµφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ). Το Συµβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες της αλβανικής κυβέρνησης προς αυτή την κατεύθυνση, συνάµα όµως σηµείωσε ότι έχει ατονήσει η προσπάθεια για ζωτικές µεταρρυθµίσεις, ουσιώδεις για µια ΣΣΣ. Στις 17 Ιουνίου το Συµβούλιο χαιρέτισε την επίτευξη πολιτικής συµφωνίας σχετικά µε το περιεχόµενο της διαπραγµατευτικής εντολής για τη σύναψη ΣΣΣ µε την Αλβανία. Η πολιτική σταθερότητα που επικράτησε µετά τις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου και η προσήλωση της νέας κυβέρνησης στην πραγµατοποίηση καίριων µεταρρυθµίσεων, οδήγησαν το Συµβούλιο να εξουσιοδοτήσει στις 21 Οκτωβρίου την Επιτροπή για την έναρξη διαπραγµατεύσεων µε την Αλβανία. Η Ειδική Συµβουλευτική Οµάδα θα εξακολουθήσει να συνέρχεται µε σκοπό την ενθάρρυνση περαιτέρω µεταρρυθµίσεων. Ζητήθηκε επίσης από την Αλβανία να µεριµνήσει για τη δηµιουργία της υποδοµής της απαιτούµενης για την υλοποίηση της ΣΣΣ. 7038/03 5 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

6 (δ) Βοσνία και Ερζεγοβίνη Στις 3 Ιουνίου, ο Λόρδος Ashdown διορίστηκε Ύπατος Εκπρόσωπος για την Βοσνία και Ερζεγοβίνη σε αντικατάσταση του κ. Wolfgang Petritsch.Με την ευκαιρία της έγκρισης της Κοινής ράσης για την Αστυνοµική Αποστολή στις 11 Μαρτίου, ο Λόρδος Ashdown διορίστηκε επίσης Ειδικός Εντεταλµένος της ΕΕ στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη µε χωριστή Κοινή ράση. Στις 30 Σεπτεµβρίου το Συµβούλιο δήλωσε ότι ο «Χάρτης Πορείας» της Βοσνίας προς την ΕΕ έχει πλέον ουσιαστικά συµπληρωθεί. Σε χωριστό µήνυµα το Συµβούλιο κάλεσε επίσης το λαό της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να χρησιµοποιήσει τις γενικές εκλογές της 5ης Οκτωβρίου προκειµένου να δώσει εντολή σε όσους είναι πραγµατικά προσηλωµένοι στις οικονοµικές και νοµοθετικές µεταρρυθµίσεις τις οποίες η χώρα χρειάζεται επειγόντως. Μετά τις εκλογές το Συµβούλιο επιβεβαίωσε την προσήλωση της ΕΕ σε µια δραστήρια συνεργασία µε τις νέες αρχές για µια πορεία προς τη δικαιοσύνη, την ευηµερία και την προσέγγιση στην Ενωµένη Ευρώπη µέσα από βαθιές µεταρρυθµίσεις, όπως προβλέπεται στη ΣΣ. (ε) Κροατία Μετά τη συγκατάθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το Συµβούλιο αποφάσισε στις 28 Ιανουαρίου 2002 να συνάψει την ενδιάµεση συµφωνία που είχε υπογράψει µε την Κροατία στις 30 Οκτωβρίου 2001, συµφωνία που απετέλεσε για τη χώρα αυτή σηµαντικό βήµα για τη χώρα αυτή στο πλαίσιο της ιαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Η συµφωνία η οποία είχε ήδη αρχίσει να εφαρµόζεται προσωρινά από 1ης Ιανουαρίου 2002, τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαρτίου (στ) Οµοσπονδιακή ηµοκρατία της Γιουγκοσλαβίας (Ο Γ) Το Συµβούλιο υποστήριξε πλήρως τις προσπάθειες του Ύπατου Εκπροσώπου Javier Solana για διευκόλυνση του διαλόγου ανάµεσα στο Βελιγράδι και την Ποντγκόριτσα σχετικά µε τη µελλοντική συνταγµατική δοµή της Οµοσπονδιακής ηµοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, µε την πεποίθηση ότι ο καλύτερος και ταχύτερος τρόπος συµµετοχής της Σερβίας και του Μαυροβουνίου στην ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι να συναποτελέσουν ένα λειτουργικό οµοσπονδιακό κράτος. Στις 15 Απριλίου το Συµβούλιο χαιρέτισε το γεγονός ότι τα κοινοβούλια Σερβίας και Μαυροβουνίου ενέκριναν τη διαδικασία που συµφωνήθηκε στο Βελιγράδι στις 14 Μαρτίου, µε διευκόλυνση του Ύπατου Εκπροσώπου Javier Solana, όσον αφορά την αναδιάρθρωση των σχέσεων Σερβίας και Μαυροβουνίου. Το Συµβούλιο παρότρυνε επίσης το Οµοσπονδιακό Κοινοβούλιο αλλά και τα δύο κοινοβούλια των οµόσπονδων κρατών να συγκροτήσουν το ταχύτερο την επιτροπή η οποία µέχρι τέλους Ιουνίου θα εκπονήσει το συνταγµατικό χάρτη Σερβίας και Μαυροβουνίου. Λόγω της βραδυπορίας αυτής της διαδικασίας, το Συµβούλιο κατά τις µηνιαίες συνόδους του µε αντικείµενο τις εξωτερικές σχέσεις, επανειληµµένα παρότρυνε τα µέρη να επιταχύνουν την έγκριση του Συνταγµατικού Χάρτη και των Σχεδίων ράσης για την εσωτερική αγορά, το εµπόριο και τα τελωνεία ώστε να καταστεί δυνατή η πορεία της χώρας προς την ΕΕ. i) Ο Γ/Σερβία Στις 21 Οκτωβρίου το Συµβούλιο εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι, λόγω ελλιπούς συµµετοχής, οι εκλογές της 13ης Οκτωβρίου 2002 δεν ανέδειξαν νέο Πρόεδρο στη Σερβία. Το Συµβούλιο παρότρυνε όλα τα πολιτικά κόµµατα να µεριµνήσουν ώστε η διαδικασία ανάδειξης νέου Σέρβου Προέδρου να διεξαχθεί έτσι ώστε να διασφαλίζεται η δηµοκρατική σταθερότητα σε µία περίοδο µεταρρυθµίσεων. 7038/03 6 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

7 Στις 10 εκεµβρίου το Συµβούλιο εξέφρασε ικανοποίηση για την πρόσφατη πρόοδο ως προς το σχέδιο Συνταγµατικού Χάρτη και προσδοκά την έγκαιρη έγκρισή του από το κοινοβούλιο. Σηµείωσε µε ανησυχία το αποτέλεσµα των σερβικών προεδρικών εκλογών του εκεµβρίου. To Συµβούλιο αναµένει τώρα από όλα τα µέρη να βρουν µια λύση για την κατάσταση κατά τρόπο συνταγµατικό, διαφανή και δηµοκρατικό, διαφυλάσσοντας τη θεσµική σταθερότητα και τη συνέχιση των µεταρρυθµίσεων. ii) ΟΓ /Μαυροβούνιο Στις 21 Οκτωβρίου, το Συµβούλιο εξέφρασε την ευαρέσκειά του για την ειρηνική και οµαλή διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών στο Μαυροβούνιο, προεξοφλώντας ότι θα σχηµατιστεί σύντοµα κυβέρνηση πλήρως προσηλωµένη στην υλοποίηση του µεταρρυθµιστικού προγράµµατος της χώρας. iii) ΟΓ /Κοσσυφοπέδιο Το Συµβούλιο τόνισε κατ επανάληψη ότι τη βάση για το µέλλον του Κοσσυφοπεδίου εξακολουθεί να αποτελεί η υπ αριθ απόφαση του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών. Στις 28 Ιανουαρίου, το Συµβούλιο εξέφρασε την ευαρέσκειά του για τον εκ µέρους του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών διορισµό του κ. Michael Steiner στη θέση του νέου Ειδικού Εντεταλµένου του Γενικού Γραµµατέα για το Κοσσυφοπέδιο και δήλωσε ότι εκτιµά τα µέγιστα τις προσπάθειες και τα επιτεύγµατα του απερχόµενου οµόλογού του κ. Hans Haekkerup. Στις 11 Μαρτίου το Συµβούλιο εξέφρασε την υποστήριξή του προς το στόχο του Ειδικού Εντεταλµένου, δηλαδή τη δηµιουργία των προϋποθέσεων για την οικονοµική πρόοδο, την ανάπτυξη του κράτους δικαίου, στην οποία συγκαταλέγεται η καταπολέµηση του εγκλήµατος και της βίας, και τη δηµιουργία µιας κοινωνίας που θα εξασφαλίζει τη δικαιοσύνη και την αξιοπρέπεια σε όλους τους πολίτες της. Κάλεσε όλα τα µέρη να συνεργαστούν ανεπιφύλακτα µε την αποστολή των Ηνωµένων Εθνών και τη στρατιωτική δύναµη για το Κοσσυφοπέδιο προς εκπλήρωση αυτών των στόχων. Το Συµβούλιο προσδοκά επίσης ότι οι αρχές του Βελιγραδίου θα εξακολουθήσουν να εργάζονται εποικοδοµητικά στο πλαίσιο του κοινού εγγράφου που συµφωνήθηκε µεταξύ του Βελιγραδίου και της αποστολής των Ηνωµένων Εθνών. Στις 19 Νοεµβρίου, το Συµβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις διεξαχθείσες στις 26 Οκτωβρίου ελεύθερες και δίκαιες δηµοτικές εκλογές, συνάµα δε χαιρέτισε την επιτυχία της συντονιστικής συνεδρίασης των δωρητών (5 Νοεµβρίου 2002), κατά την οποία τονίστηκε ότι είναι αναγκαίο να συνεχιστεί η συµµετοχή της διεθνούς κοινότητας αλλά και η προσήλωση των πολιτικών ηγετών της χώρας στη δηµιουργία µιας πολυεθνικής και ανεκτικής κοινωνίας. (ζ) Πρώην Γιουγκοσλαβική ηµοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓ Μ) Στις 11 Μαρτίου, το Συµβούλιο εξέφρασε ικανοποίηση για τη συνάντηση των δωρητών για την ΠΓ Μ, η οποία επρόκειτο να διεξαχθεί στις 12 Μαρτίου στις Βρυξέλλες υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Παγκόσµιας Τράπεζας. Κάλεσε όλα τα µέρη και τους ηγέτες των κοινοτήτων της χώρας να ανταποκριθούν στην αποφασιστικότητα της διεθνούς κοινότητας να συµβάλει στην οικονοµική ανάκαµψη, τη συµφιλίωση των εθνοτήτων και τη σταθερότητα της χώρας εφαρµόζοντας πλήρως τη συµφωνία-πλαίσιο της Οχρίδας και συνεχίζοντας τις µεταρρυθµίσεις στο πλαίσιο της ιαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Στις 21 Οκτωβρίου το Συµβούλιο χαιρέτισε τη συµφωνία για το σχηµατισµό της νέας κυβέρνησης των Σκοπίων µετά τις γενικές εκλογές, και συνέστησε να δοθεί προτεραιότητα στην πλήρη εφαρµογή της συµφωνίας-πλαισίου της Oχρίδας και στη ΣΣ. 7038/03 7 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

8 Στις 30 Σεπτεµβρίου το Συµβούλιο ενέκρινε την αποχώρηση του Ειδικού Εντεταλµένου της ΕΕ κ. Alain Le Roy, εξαίροντας την σπάνια προσήλωσή του και τα επιτεύγµατά του για τη σταθερότητα και τη δηµοκρατία στη χώρα. Συµφώνησε να διοριστεί ως νέος Ειδικός Εντεταλµένος της ΕΕ ο Πρέσβης κ. Alexis Brouhns µε έδρα τα Σκόπια. Προς τούτο, στις 21 Οκτωβρίου, εγκρίθηκε κοινή δράση, η οποία στη συνέχεια παρατάθηκε στις 10 εκεµβρίου για έξι µήνες. Το 2002 έγιναν οι προετοιµασίες για την πρώτη στρατιωτική επιχείρηση της ΕΕ, η οποία θα διαδεχθεί την επιχείρηση «Allied Harmony» του ΝΑΤΟ. Στόχος της επιχείρησης είναι να συµβάλει σε σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην ΠΓ Μ διευκολύνοντας έτσι την εφαρµογή της συµφωνίας της Οχρίδας η οποία αποτελεί τον άξονα των προσπαθειών της διεθνούς κοινότητας στην ΠΓ Μ. 2. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΣΙΑ (α) Ρωσία Η σύσφιγξη των σχέσεων µεταξύ ΕΕ και Ρωσίας συνεχίστηκε σε όλους τους τοµείς συνεργασίας. Κατά τη συνάντηση κορυφής του Μαΐου συµφωνήθηκαν συγκεκριµένες ενέργειες για την ανάπτυξη του πολιτικού διαλόγου και της συνεργασίας σχετικά µε τη διαχείριση κρίσεων και µε θέµατα ασφαλείας. Στη βάση αυτή άρχισαν διερευνητικές συνοµιλίες µεταξύ της Γραµµατείας του Συµβουλίου και της Ρωσίας µε θέµα την εκ µέρους της ΕΕ χρήση ρωσικών αεροµεταφορών µεγάλων αποστάσεων. Η καταπολέµηση της τροµοκρατίας παραµένει υψηλή προτεραιότητα η δε συνάντηση κορυφής του Νοεµβρίου συµφώνησε για σχετικό σχέδιο δράσης. Κατά το δεύτερο εξάµηνο, οι προσπάθειες στράφηκαν κυρίως στην εξεύρεση αµοιβαία αποδεκτής λύσης ως προς τη διέλευση προσώπων και τη διακίνηση εµπορευµάτων µεταξύ του Καλίνιγκραντ και της υπόλοιπης Ρωσίας εν όψει της επικείµενης διεύρυνσης. Η συνάντηση κορυφής του Νοεµβρίου συµφώνησε δέσµη σχετικών µέτρων τα οποία άρχισαν να εφαρµόζονται κατά προτεραιότητα. Η ΕΕ εξακολούθησε να υποστηρίζει την οικονοµική µεταρρύθµιση και τον εκδηµοκρατισµό της Ρωσίας. ήλωσε ότι την απασχολεί η κατάσταση στην Τσετσενία και παρότρυνε τη Ρωσία να εξεύρει πολιτική λύση. Εξέφρασε βαθιά απογοήτευση για την απόφαση της χώρας να κλείσει τα γραφεία της οµάδας βοήθειας του ΟΑΣΕ στην Τσετσενία µέχρι τέλους του έτους. Το Νοέµβριο του 2002, η ΕΕ αποφάσισε να θεσπίσει πολιτικό διάλογο µε τη Ρωσία σχετικά µε τη Λατινική Αµερική. (β) Ουκρανία Η ΕΕ συνέχισε να υποστηρίζει τον φιλοευρωπαϊκό προσανατολισµό της Ουκρανίας και εξέφρασε την προθυµία της να ενισχύσει τις σχέσεις ΕΕ-Ουκρανίας. Η συνεργασία στο πλαίσιο της συµφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας έχει εµπλουτιστεί. Έχει σηµειωθεί πρόοδος σε τοµείς όπως η προσέγγιση της νοµοθεσίας, η ενέργεια, η πυρηνική ασφάλεια και το περιβάλλον. Όσον αφορά τη συνεργασία για τη διαχείριση κρίσεων, η Γραµµατεία του Συµβουλίου και η Ουκρανία άρχισαν διερευνητικές συνοµιλίες για την εκ µέρους της ΕΕ χρήση ουκρανικών αεροµεταφορών µεγάλων αποστάσεων. 7038/03 8 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

9 Η Ένωση παρότρυνε τη νέα κυβέρνηση της χώρας να συνεχίσει τις οικονοµικές και διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις, ενώ εξακολούθησε να υποστηρίζει τον εκδηµοκρατισµό της χώρας. Η ΕΕ κατά τις πολυάριθµες συνεδριάσεις του πολιτικού διαλόγου σε όλα τα επίπεδα δεν έπαψε να θέτει το ζήτηµα της επιδείνωσης της κατάστασης για τα µέσα ενηµέρωσης στην Ουκρανία, όπου έχουν σηµειωθεί ακόµα και επιθέσεις κατά δηµοσιογράφων. Κάλεσε τη χώρα να δώσει λύση το συντοµότερο στην υπόθεση εξαγωγής ραντάρ προς το Ιράκ ενώ εξέφρασε ανησυχίες για τις εξαγωγές όπλων προς την Αφρική. Η Ένωση κάλεσε επίσης την Ουκρανία να στηρίξει τις προσπάθειες για εξεύρεση λύσης στο πρόβληµα της Υπερδνειστερίας. (γ) Λευκορωσία Την ΕΕ εξακολουθεί να απασχολεί σοβαρά η συνεχής επιδείνωση της κατάστασης στη χώρα αυτή ως προς τη δηµοκρατία και το κράτος δικαίου, καθώς και η µη εκπλήρωση των διεθνών υποχρεώσεών της. Η ΕΕ ζήτησε κατ επανάληψη από τις λευκορωσικές αρχές να βελτιώσουν την κατάσταση για τους αντιπολιτευόµενους πολιτικούς και τους αντιφρονούντες δηµοσιογράφους και διανοούµενους, ενώ εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της για τη θέσπιση του νόµου περί ελευθερίας συνειδήσεως και θρησκευτικών οργανώσεων. Η στάση της ηγεσίας της χώρας δεν επέτρεψε στην ΕΕ να διαµορφώσει µία βάση αναφοράς που θα αποτελέσει αφετηρία για τη βαθµιαία άρση των περιορισµών που επέβαλε το Συµβούλιο το Υπό αυτές τις συνθήκες και µάλιστα µετά την αποποµπή της συµβουλευτικής οµάδας παρατηρητών του ΟΑΣΕ από το Mινσκ τον Οκτώβριο του 2002, τα περισσότερα κράτη µέλη αποφάσισαν να λάβουν εθνικά µέτρα απαγόρευσης εισόδου στην επικράτειά τους για τον Πρόεδρο της χώρας, το ιευθυντή του Γραφείου του Προέδρου, τον Πρωθυπουργό και τέσσερις υπουργούς καθώς και για τον Πρόεδρο της Επιτροπής Κρατικής Ασφάλειας. Στη συνέχεια, επιτεύχθηκε συµφωνία για την παρουσία της ως άνω οµάδας του ΟΑΣΕ στο Mινσκ. Η ΕΕ εξακολούθησε να παρέχει υποστήριξη και βοήθεια στην κοινωνία των πολιτών της Λευκορωσίας. Η ΕΕ επανέλαβε ότι ενδιαφέρεται σαφώς για την εκ µέρους της χώρας αυτής ουσιαστική εφαρµογή περαιτέρω µεταρρυθµίσεων, καθώς και την πλήρη τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων και των κοινών αξιών της δηµοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωµάτων. (δ) Μολδαβία Η ΕΕ εξακολούθησε να υποστηρίζει τη φιλοευρωπαϊκή επιλογή της Μολδαβίας και εξέφρασε προθυµία για την σύσφιγξη των σχέσεών της µε την χώρα αυτή. Το τέταρτο Συµβούλιο Συνεργασίας του Απριλίου έδωσε την ευκαιρία για µια ανασκόπηση της προόδου στην εφαρµογή της Συµφωνίας Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας, ενώ πρόσθεσε ένα νέο τοµέα προτεραιότητας για τη συνεργασία προκειµένου να ενταθούν οι προσπάθειες βελτίωσης του επενδυτικού κλίµατος στη Μολδαβία. Το καλοκαίρι µία Τρόικα Υπουργών επισκέφθηκε τη Μολδαβία. Ο Γενικός Γραµµατέας έστειλε αποστολή ενηµέρωσης στη Μολδαβία, η οποία διατύπωσε συστάσεις για την ενδυνάµωση της πολιτικής της ΕΕ στη Μολδαβία. Η ΕΕ σκέφτηκε να επανεξετάσει την πολιτική της για τη Μολδαβία, ώστε να εξασφαλίσει καλύτερες προοπτικές για µακροπρόθεσµη βιωσιµότητα της χώρας. Ανέλαβε τη δέσµευση να εντείνει τις προσπάθειές της για την ταχεία εξεύρεση λύσης στη διένεξη της Υπερδνειστερίας µε πλήρη σεβασµό της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας. Η ΕΕ εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της για το ότι η Ρωσία δεν εξεπλήρωσε την υποχρέωση που είχε αναλάβει να καταστρέψει ή να αποσύρει πλήρως το ρωσικό στρατιωτικό εξοπλισµό και τα σχετικά εφόδια στην Υπερδνειστερία µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2002, τονίζοντας τη σχετική ευθύνη της Ρωσίας. 7038/03 9 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

10 (ε) ιευρυµένη Ευρώπη - Πρωτοβουλία «νέοι-γείτονες» Στην Κοπεγχάγη, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο εξέτασε τις σχέσεις µεταξύ της διευρυµένης Ένωσης και των γειτόνων της και τόνισε ότι η διεύρυνση αποτελεί σηµαντική ευκαιρία για την προαγωγή των σχέσεων µε τις γειτονικές χώρες επί τη βάσει κοινών πολιτικών και οικονοµικών αξιών. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο επικεντρώθηκε κυρίως στις σχέσεις µε τα υτικά Βαλκάνια, τη Ρωσία, τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και τις χώρες της Νότιας Μεσογείου. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο επαναβεβαίωσε την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των υτικών Βαλκανίων στο πλαίσιο της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο εξέφρασε την πεποίθηση ότι µε τη διεύρυνση θα ενδυναµωθούν οι σχέσεις µε την Ρωσία. Εξέφρασε επίσης την επιθυµία να ενισχυθούν οι σχέσεις, µεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «νέοι γείτονες», µε την Ουκρανία, τη Μολδαβία, τη Λευκορωσία και τις χώρες της Νότιας Μεσογείου, µε βάση µία µακροπρόθεσµη αντίληψη προαγωγής των πολιτικών και οικονοµικών µεταρρυθµίσεων, της βιώσιµης ανάπτυξης και του εµπορίου. Το Συµβούλιο κάλεσε την Επιτροπή και τον Ύπατο Εκπρόσωπο να εκπονήσουν αναλυτικότερες προτάσεις για την περαιτέρω προώθηση αυτών των πρωτοβουλιών. (στ) Βόρεια ιάσταση Οι συζητήσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη της Βόρειας ιάστασης από το 2003 άρχισαν το Με βάση τα πορίσµατα της ιάσκεψης Υπουργών για τη Βόρεια ιάσταση και το «αρκτικό παράθυρο» που συνήλθε στη Γροιλανδία στις 28 Αυγούστου 2002, µία ιάσκεψη Υπουργών Εξωτερικών που συνήλθε στις 21 Οκτωβρίου 2002 στο Λουξεµβούργο εκπόνησε ακριβέστερες κατευθυντήριες γραµµές για την επικείµενη έγκριση, κατά το 2003, νέου σχεδίου δράσης που θα τεθεί σε ισχύ το Η Επιτροπή υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Κοπεγχάγης ετήσια έκθεση προόδου σχετικά µε την εφαρµογή του σχεδίου δράσης όπως αποφασίστηκε στο Γκαίτεµποργκ. (ζ) Καύκασος Στις αρχές του 2002, πρωταρχικό στόχο της ΕΕ στο Νότιο Καύκασο αποτελούσε η συνέχιση και αξιοποίηση των πρωτοβουλιών του προηγουµένου έτους. Γρήγορα, ωστόσο, η απαγωγή, στη Γεωργία, ενός υπαλλήλου της Επιτροπής οδήγησε σε άµεση ριζική επανεξέταση της βοήθειας της ΕΕ, ειδικότερα της βοήθειας προς τη Γεωργία, ενώ συνεχίστηκαν οι προσπάθειες για ανάπτυξη της πολιτικής της Ένωσης στις χώρες του Νοτίου Καυκάσου. Καίτοι δεν σηµειώθηκε ουσιαστική πρόοδος κατά το διαρρεύσαν έτος ως προς την επίλυση των διαφόρων διενέξεων της περιοχής, η ΕΕ εξακολούθησε να ασκεί πίεση για το σεβασµό της εδαφικής ακεραιότητας της Γεωργίας και την επίλυση της διένεξης στο Ναγκόρνο - Καραµπάχ. Η ΕΕ εξακολούθησε επίσης την πρακτική υποστήριξη του έργου της κοινής επιτροπής ελέγχου της Νότιας Οσσετίας αλλά και της αποστολής του ΟΑΣΕ για την παρακολούθηση και παρατήρηση των συνόρων στα σύνορα της Γεωργίας και της Τσετσενικής ηµοκρατίας της Ρωσικής Οµοσπονδίας. Τα Συµβούλια Συνεργασίας, που πραγµατοποιήθηκαν στις Βρυξέλλες τον Οκτώβριο έφεραν σε επαφή τους Υπουργούς Εξωτερικών της Αρµενίας, του Αζερµπαϊτζάν και της Γεωργίας µε την Προεδρία, τον Ύπατο Εκπρόσωπο Σολάνα και τον Επίτροπο Πάτεν. Εξάλλου, το Σεπτέµβριο για πρώτη φορά επισκέφθηκε τις τρεις χώρες µία τρόικα πολιτικών διευθυντών. Εκτός από τη συνάντησή της µε τον Πρόεδρο Σεβαρντνάτζε, η Τρόικα πραγµατοποίησε χρήσιµες συζητήσεις και σε επίπεδο Υπουργών. 7038/03 10 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

11 (η) Κεντρική Ασία Μετά την απόφαση που έλαβε το Συµβούλιο το εκέµβριο του 2001 για ανάπτυξη ενεργότερων σχέσεων µε τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, σηµειώθηκαν στις Βρυξέλλες κάποιες εξελίξεις προς την κατεύθυνση αυτή. Εκτός από τα συνήθη Συµβούλια ιµερούς Συνεργασίας µε το Ουζµπεκιστάν, το Καζακστάν και τη ηµοκρατία της Κιργισίας, τον Οκτώβριο πραγµατοποιήθηκε επίσηµη τελετή για την υπογραφή του σχεδίου δράσης για την Κεντρική Ασία σχετικά µε τα ναρκωτικά (το σχέδιο καλύπτει και το Τατζικιστάν). Επίσης τον Οκτώβριο η Επιτροπή ενέκρινε νέα στρατηγική για τη βοήθειά της προς την περιοχή κατά το διάστηµα 2002 έως 2006, αφότου άρχισε να εφαρµόζεται ο διπλασιασµός της χρηµατοδότησης του προγράµµατος Tacis. Κατά το 2002 η ΕΕ έδωσε µεγάλη έµφαση στο συντονισµό της δράσης στην Κεντρική Ασία, ιδίως µε άλλους δωρητές. Τον Ιούλιο η Επιτροπή οργάνωσε συνάντηση µε συµµετοχή των διεθνών χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων και έλαβε ενεργό µέρος στις συντονιστικές ενέργειες άλλων οργανισµών. Καλή ήταν επίσης η συνεργασία µε τον ΟΑΣΕ. Σε επαφές µε τις κυβερνήσεις κεντροασιατικών χωρών, η ΕΕ εξακολούθησε να προωθεί τα ευεργετικά αποτελέσµατα της προόδου της περιφερειακής συνεργασίας. Η ΕΕ εξακολούθησε να αναπτύσσει την παρουσία της στην περιοχή ώστε να συµµετέχει στη διαδικασία πολιτικής και οικονοµικής µεταρρύθµισης. Τον Ιούνιο, µία τρόικα περιφερειακών διευθυντών, επισκέφθηκε το Καζακστάν, τη ηµοκρατία της Κιργισίας και το Ουζµπεκιστάν. Εν συνεχεία η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να ανοίξει γραφεία στο Μπισκέκ και στη Ντουσάνµπε, και το εκέµβριο πραγµατοποιήθηκε µε επιτυχία δεύτερη σύνοδος της µεικτής επιτροπής ΕΕ-Τατζικιστάν για πρώτη φορά στο Τατζικιστάν. 3. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ Συνεχίστηκε η ενίσχυση των πολιτικών επαφών µε τις Συνδεδεµένες Χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, µε την πραγµατοποίηση : - συναντήσεων Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων και Υπουργών Εξωτερικών επ ευκαιρία των Ευρωπαϊκών Συµβουλίων της Βαρκελώνης, της Σεβίλλης και της Κοπεγχάγης, - συναντήσεων σε επίπεδο Υπουργών στο πλαίσιο των Συµβουλίων Σύνδεσης µε την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία (19 Φεβρουαρίου), τη Ρουµανία και τη Σλοβακία (12 Μαρτίου), τη Σλοβενία (15 Απριλίου), τη Βουλγαρία, την Τσεχική ηµοκρατία, την Ουγγαρία και την Πολωνία (18 Νοεµβρίου), - συναντήσεων σε επίπεδο Πολιτικών ιευθυντών την 1η Μαρτίου στη Βουδαπέστη και στις 18 Οκτωβρίου στο Βιλνιούς, - συναντήσεων της Τρόικας σε επίπεδο εµπειρογνωµόνων, που πραγµατοποιούνται τακτικά σε σχέση µε τα υτικά Βαλκάνια, την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, τα Ηνωµένα Έθνη, τη µη διάδοση των πυρηνικών όπλων, τις εξαγωγές συµβατικών όπλων, τον ΟΑΣΕ, την τροµοκρατία, τον αφοπλισµό, τα ανθρώπινα δικαιώµατα και τις προξενικές υποθέσεις. Οι συνδεδεµένες χώρες εξακολούθησαν να ευθυγραµµίζονται σε τακτική βάση µε τις δηλώσεις στον τοµέα της ΚΕΠΠΑ (131 επί συνόλου 202) και µε τις κοινές θέσεις της ΕΕ (9) υπό µορφή δηλώσεων. Η συνεργασία µε τις συνδεδεµένες χώρες εξακολούθησε στους διεθνείς οργανισµούς και στα διεθνή φόρα όπως τα Ηνωµένα Έθνη και ο ΟΑΣΕ. 7038/03 11 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

12 4. ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ (α) Τουρκία Το 41ο Συµβούλιο Σύνδεσης ΕΚ-Τουρκίας πραγµατοποιήθηκε στις 16 Απριλίου στο Λουξεµβούργο. Οι Υπουργοί προέβησαν σε πολύπλευρη ανταλλαγή απόψεων ως προς τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας και άλλα ζητήµατα κοινού ενδιαφέροντος. Ειδικότερα προέβησαν σε ανασκόπηση της προόδου της Τουρκίας στο πλαίσιο της προενταξιακής στρατηγικής και σε ό,τι αφορά τη συµµόρφωσή της µε τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση, εξέτασαν δε τις προτεραιότητες των µετέπειτα εργασιών στο πλαίσιο της Συµφωνίας Σύνδεσης. Πραγµατοποιήθηκε επίσης πολιτικός διάλογος σε επίπεδο υπουργών µε κύριο αντικείµενο την Κύπρο, την ειρηνική επίλυση των διαφορών και την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Στο πλαίσιο του ενισχυµένου πολιτικού διαλόγου πραγµατοποιήθηκαν συνεδριάσεις σε επίπεδο πολιτικών διευθυντών στις 8 Ιανουαρίου και 17 Μαΐου στη Μαδρίτη, στις 12 Ιουλίου στο Ρανγκστέντ και στις 31 Οκτωβρίου στην Άγκυρα. Οι συζητήσεις εστιάστηκαν στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, έθιξαν όµως και περιφερειακά ζητήµατα αµοιβαίου ενδιαφέροντος. Επ ευκαιρία των συναντήσεων αυτών η ΕΕ παρότρυνε την Τουρκία να συνεχίσει µε ταχύ ρυθµό τις µεταρρυθµίσεις καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια προκειµένου να συµµορφωθεί πλήρως µε τα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης και σε επίπεδο πρακτικής εφαρµογής. Ειδικότερα τονίστηκε ότι η Τουρκία πρέπει να βελτιώσει τη κατάσταση στον τοµέα των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, να συµβάλει εποικοδοµητικά σε συνολική επίλυση του κυπριακού προβλήµατος και να καταβάλει προσπάθειες για την πρακτική εφαρµογή της παραγράφου 4 των συµπερασµάτων του Ελσίνκι. Η Τουρκία συµµετέσχε επίσης σε συνεδριάσεις πολιτικού διαλόγου µαζί µε τις άλλες υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Τον Αύγουστο, το Συµβούλιο µε δήλωσή του εξέφρασε την ευαρέσκειά του για τις νοµοθετικές µεταρρυθµίσεις που θέσπισε το Τουρκικό Κοινοβούλιο. Το εκέµβριο, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Κοπεγχάγης στα συµπεράσµατά του ανέφερε ότι οι ενταξιακές διαπραγµατεύσεις µε την Τουρκία θα αρχίσουν αµέσως εάν το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του εκεµβρίου 2004 κρίνει ότι η Τουρκία πληροί τα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης. (β) Κύπρος Καθ όλο το έτος το Συµβούλιο υποστήριξε σθεναρά τις προσπάθειες του Γενικού Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών για την εξεύρεση συνολικής λύσης του κυπριακού προβλήµατος και παρότρυνε τις απευθείας συνοµιλίες µεταξύ των ηγετών των δύο κυπριακών κοινοτήτων. Μετά την υποβολή σχεδίου συνολικής λύσης εκ µέρους του Γενικού Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών το Νοέµβριο, το Συµβούλιο παρότρυνε ιδιαίτερα τα µέρη να καταλήξουν µε διαπραγµατεύσεις σε συµφωνία επί τη βάσει του εν λόγω σχεδίου. Το εκέµβριο, και ενώ οι ενταξιακές διαπραγµατεύσεις µε την Κύπρο είχαν ολοκληρωθεί, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Κοπεγχάγης αποφάσισε ότι η Κύπρος θα γίνει δεκτή ως νέο κράτος µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιβεβαιώνοντας όµως ότι προτιµά σαφώς την ένταξη µιας ενωµένης Κύπρου. Παρότρυνε τα µέρη να αξιοποιήσουν τη µοναδική αυτή δυνατότητα και να συνεχίσουν τις διαπραγµατεύσεις µε σκοπό τη σύναψη συµφωνίας µέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2003, επί τη βάσει των προτάσεων του Γενικού Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών. Υποµνήσθηκε εν προκειµένω η προθυµία της ΕΕ να εντάξει τους όρους µιας λύσης στη συνθήκη προσχώρησης. Η Κύπρος συµµετέσχε σε συνεδριάσεις πολιτικού διαλόγου µε τις άλλες υποψήφιες προς ένταξη χώρες. 7038/03 12 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

13 (γ) Μάλτα Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Κοπεγχάγης αποφάσισε ότι η Μάλτα θα γίνει δεκτή ως νέο κράτος µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Μάλτα συµµετέσχε σε συνεδριάσεις πολιτικού διαλόγου µαζί µε τις άλλες υποψήφιες προς ένταξη χώρες. 5. ΕΙΡΗΝΕΥΤΙΚΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ Σε σχέση µε τη σύρραξη Ισραηλινών και Παλαιστινίων η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω. Ο φαύλος κύκλος της βίας συνεχίστηκε, ενώ ο αριθµός των νεκρών και των τραυµατιών και από τις δύο πλευρές συνέχισε να αυξάνεται. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο κατέστησε σαφές κατά τη σύνοδο της Βαρκελώνης το Μάρτιο ότι ο συνολικός στόχος της ΕΕ είναι διττός : η δηµιουργία ενός δηµοκρατικού, βιώσιµου και ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, που θα τερµατίσει τη συνεχιζόµενη από το 1967 κατοχή, και το δικαίωµα του Ισραήλ να υπάρξει χωρίς απειλές µέσα σε ασφαλή σύνορα µε εγγύηση της διεθνούς κοινότητας και δη των αραβικών χωρών. Η πρωτοβουλία της Σαουδικής Αραβίας που υποστηρίχτηκε από τη συνάντηση κορυφής του Αραβικού Συνδέσµου στη Βηρυτό έτυχε ευµενέστατης υποδοχής εκ µέρους της ΕΕ. Η διεθνής κοινότητα συνέχισε να αναζητεί διέξοδο από την κρίση. Στο πλαίσιο αυτό η ΕΕ διαδραµάτισε λίαν ενεργό ρόλο στο πλαίσιο της Τετραµερούς (ΕΕ, Ρωσία, ΗΠΑ, ΗΕ) ιδίως µέσω του Ύπατου Εκπροσώπου Solana και του Ειδικού Εντεταλµένου της ΕΕ Moratinos σε επίπεδο Εντεταλµένων. Ειδικότερα, η ΕΕ υπέβαλε στα άλλα µέλη της Τετραµερούς κοινό χάρτη πορείας µε σαφές χρονοδιάγραµµα για τη δηµιουργία παλαιστινιακού κράτους µέχρι το Η εφαρµογή του χάρτη αυτού πρέπει να βασιστεί στην παράλληλη πρόοδο της ασφάλειας, του πολιτικού και οικονοµικού τοµέα, να παρακολουθείται δε εκ του σύνεγγυς από την Τετραµερή. Ενεκρίθη όντως ένας χάρτης πορείας κατά τη σύνοδο της Τετραµερούς στις 20 εκεµβρίου στην Ουάσιγκτον, δεν δόθηκε όµως στη δηµοσιότητα. Η ΕΕ έδωσε το παρών και σε άλλα συµβάντα της περιοχής. Ένα παράδειγµα ήταν η κρίση γύρω από το Ναό της Γεννήσεως στη Βηθλεέµ : στις 21 Μαΐου το Συµβούλιο ενέκρινε κοινή θέση για την προσωρινή υποδοχή εκ µέρους των κρατών µελών της ΕΕ ορισµένων Παλαιστινίων οι οποίοι είχαν κάποια σχέση µε την εν λόγω κρίση. Η υποστήριξη των παλαιστινιακών µεταρρυθµίσεων απετέλεσε σηµαντικό µέληµα της ΕΕ, η οποία συνεισέφερε στις εργασίες της τετραµερούς ειδικής οµάδας για τη µεταρρύθµιση, αντικείµενο της οποίας ήταν η τακτική αξιολόγηση της προόδου των µεταρρυθµίσεων και των εµποδίων στις οποίες προσκρούουν. Η ΕΕ συµµετέσχε σε συνάντηση των δωρητών της ad hoc Επιτροπής Σύνδεσης στο Όσλο στις 24 και 25 Απριλίου, η οποία µεταξύ άλλων επισήµανε και τη συνεχή επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στα κατεχόµενα εδάφη. Η εκ µέρους της ΕΕ οικονοµική ενίσχυση της Παλαιστινιακής Αρχής συνεχίστηκε µε σαφείς στόχους και προϋποθέσεις. Στα διαβήµατα και στις δηλώσεις της η ΕΕ επανέλαβε τη σθεναρή και απερίφραστη καταδίκη κάθε τροµοκρατικής πράξης. Οι επιθέσεις αυτοκτονίας προκαλούν ανεπανόρθωτη ζηµία στην παλαιστινιακή υπόθεση. Η ΕΕ µολονότι αναγνωρίζει τις θεµιτές ανησυχίες του Ισραήλ ως προς την ασφάλεια, του απηύθυνε έκκληση να πάψει την υπέρµετρη χρήση βίας και τις εκτελέσεις χωρίς δικαστική απόφαση, ενέργειες που δεν κοµίζουν ασφάλεια στον ισραηλινό πληθυσµό. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Κοπεγχάγης το εκέµβριο έκρινε ότι είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό το φαινόµενο της συνεχιζόµενης παράνοµης εγκατάστασης εποίκων, η οποία εγκυµονεί τον κίνδυνο να καταστήσει εξ αντικειµένου αδύνατη τη δηµιουργία δύο κρατών. 7038/03 13 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

14 Η θητεία του Ειδικού Εντεταλµένου της ΕΕ, κ. Miguel Angel Moratinos, παρατάθηκε στις 10 εκεµβρίου για έξι µήνες. 6. ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Ευρωµεσογειακή Εταιρική Σχέση - ιαδικασία της Βαρκελώνης Η ισπανική Προεδρία διοργάνωσε την 5η ιάσκεψη Υπουργών Εξωτερικών στη Βαλένθια στις 22 και 23 Απριλίου, όπου διακηρύχθηκε εκ νέου η αµοιβαία προσήλωση στην ευρωµεσογειακή εταιρική σχέση και δόθηκε µεγαλύτερη βαρύτητα στη σχέση αυτή, η οποία είναι ικανή να συµβάλει στην περιφερειακή σταθερότητα και ειρήνη ιδίως µε την τόνωση του αισθήµατος ότι η διαδικασία ανήκει σε όλους τους συµµετέχοντες. Η Συρία και ο Λίβανος δεν παρέστησαν. Η διάσκεψη ενέκρινε σχέδιο δράσης στο οποίο λαµβάνεται υπ όψη το σύνολο της ιαδικασίας σε ό,τι αφορά την πολιτική και την ασφάλεια. Οι υπουργοί συµφώνησαν την ενδυνάµωση του πολιτικού διαλόγου ο οποίος θα συµπεριλάβει και θέµατα άµυνας. Συµφώνησαν επίσης κοινή προσέγγιση ως προς το διάλογο και τη συνεργασία για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας, ενθάρρυναν την εµβάθυνση του διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώµατα και κατέληξαν σε κατευθυντήριες γραµµές όσον αφορά τις µελλοντικές εργασίες για τη θέσπιση µέτρων οικοδόµησης της εταιρικής σχέσης. Οµοίως οι Υπουργοί διακήρυξαν την αταλάντευτη πολιτική τους προσήλωση στη δηµοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώµατα και το κράτος δικαίου στην περιοχή, συµφώνησαν δε να αναπτύξουν περαιτέρω την κοινοβουλευτική διάσταση της εταιρικής σχέσης. Χαιρέτισαν τη συνάντηση των προέδρων των ευρωµεσογειακών κοινοβουλίων που διεξήχθη το Φεβρουάριο στην Αθήνα, αναφέρθηκαν στα υπάρχοντα ευρωµεσογειακά φόρα αναγνωρίζοντας την αξία τους, συµφώνησαν δε να εισηγηθούν τη δηµιουργία µιας ευρωµεσογειακής κοινοβουλευτικής συνέλευσης όπως πρότεινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ειδικότερα καθόσον αφορά τον πολιτικό τοµέα και τον τοµέα ασφάλειας της εταιρικής σχέσης, το Σχέδιο ράσης της Βαλένθια αναφέρει ότι κύρια θέµατα του πολιτικού διαλόγου πρέπει να είναι µεταξύ άλλων τα ακόλουθα : Ουσιαστικός διάλογος για πολιτικά θέµατα και θέµατα ασφάλειας συµπεριλαµβανοµένης της ΕΠΑΑ, Τόνωση της σταθερότητας και ενίσχυση των δηµοκρατικών θεσµών, Πρόληψη των συγκρούσεων, διαχείριση των κρίσεων και εξέταση των αιτίων της αστάθειας, Τακτική ενηµέρωση σχετικά µε τις εξελίξεις της διεύρυνσης της ΕΕ και των επιπτώσεών της στις ευρωµεσογειακές εταιρικές σχέσεις, λαµβανοµένων υπόψη των συµφερόντων των µεσογειακών εταίρων. 7. ΜΑΣΡΕΚ/ΜΑΓΚΡΕΜΠ (α) Αλγερία Η Ευρωµεσογειακή Συµφωνία υπεγράφη στις 22 Απριλίου στη Βαλένθια (Ισπανία) παρουσία του Πρωθυπουργού Αθνάρ και του Προέδρου Μπουτεφλίκα, στο περιθώριο της Ευρωµεσογειακής ιάσκεψης Υπουργών. Μετά την κύρωσή της από όλα τα µέρη, θα θεσµοθετήσει τον πολιτικό διάλογο και τη διµερή συνεργασία σε πολλούς τοµείς όπως η συνεργασία για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας. 7038/03 14 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

15 Στις 5 Ιουνίου πραγµατοποιήθηκε στο Αλγέρι συνεδρίαση πολιτικού διαλόγου σε επίπεδο Υπουργών. Τα µέρη αντήλλαξαν απόψεις για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στην Αλγερία αλλά και για την κατάσταση µετά τις εκλογές του Μαΐου. Συζητήθηκε επίσης η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, στη υτική Σαχάρα και την Ένωση του Αραβικού Μαγκρέµπ. Η Αλγερία εξήρε την ανάγκη στενότερης συνεργασίας για την έκδοση θεωρήσεων και την καταπολέµηση του ρατσισµού στην Ευρώπη. (β) Τυνησία Το Συµβούλιο Σύνδεσης συνήλθε για τρίτη φορά στις 29 Ιανουαρίου στις Βρυξέλλες, περιέλαβε δε και πολιτικό διάλογο σε επίπεδο Υπουργών σχετικά µε τη διεύρυνση της Ένωσης, τη διαδικασία της Βαρκελώνης, την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, την καταπολέµηση της τροµοκρατίας, την εδραίωση των δηµοκρατικών διαδικασιών και περιφερειακά ζητήµατα (Ένωση του Αραβικού Μαγκρέµπ, διαδικασία του Αγαδίρ). Μία τρίτη σύνοδος της Επιτροπής Σύνδεσης πραγµατοποιήθηκε στις 25 Σεπτεµβρίου στην Τύνιδα οπότε αµφότερα τα µέρη αντήλλαξαν απόψεις για πολιτικά θέµατα. (γ) υτική Σαχάρα Η ΕΕ εξακολούθησε να παρακολουθεί συστηµατικά την κατάσταση και να υποστηρίζει πλήρως τις προσπάθειες του Γενικού Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών και του Προσωπικού Απεσταλµένου James Baker για την εξεύρεση µιας δίκαιης και διαρκούς λύσης της διένεξης. Η ΕΕ ενεθάρρυνε όλες τις επαφές που οδηγούν στην αποκατάσταση της εµπιστοσύνης µεταξύ των µερών και υποστήριξε την άµεση εφαρµογή ανθρωπιστικών µέτρων. Ειδικότερα χαιρέτισε την απελευθέρωση 101 αιχµαλώτων πολέµου κρατούµενων στα στρατόπεδα του Τιντούφ, τον Ιούλιο. (δ) Λιβύη Η Λιβύη δεν έπαψε να καλείται σε ορισµένες συναντήσεις της ιαδικασίας της Βαρκελώνης. Ως ειδική προσκεκληµένη της Προεδρίας, παρέστη στην Ευρωµεσογειακή ιάσκεψη της 21ης και 22ας Απριλίου στη Βαλένθια (Ισπανία). (ε) Ισραήλ Το Συµβούλιο Σύνδεσης πραγµατοποίησε την τρίτη σύνοδό του στις 21 Οκτωβρίου στο Λουξεµβούργο, όπου πραγµατοποιήθηκε διάλογος σχετικά µε το Ιράν, το Ιράκ, την καταπολέµηση της τροµοκρατίας και περιφερειακά θέµατα. Κατά το γεύµα η συζήτηση εστιάστηκε στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Την προετοιµασία του Συµβουλίου Σύνδεσης πραγµατοποίησε η τρίτη σύνοδος της Επιτροπής Σύνδεσης που έλαβε χώρα στις 8 Οκτωβρίου στην Ιερουσαλήµ και περιέλαβε ανταλλαγή εκατέρωθεν απόψεων για πολιτικά ζητήµατα κοινού ενδιαφέροντος. Και τα δύο µέρη επανέλαβαν τη δέσµευση να εξεύρουν ικανοποιητική λύση στο θέµα των κανόνων καταγωγής για τα προϊόντα που παράγονται σε περιοχές ισραηλινού εποικισµού, σύµφωνα µε τη συµφωνία σύνδεσης. (στ) Λίβανος Στις 17 Ιουνίου υπεγράφησαν στο Λουξεµβούργο η Ευρωµεσογειακή Συµφωνία Σύνδεσης, και η ανταλλαγή επιστολών για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας. Με την ευκαιρία αυτή υπεγράφη επίσης προσωρινή συµφωνία, ώστε να εφαρµοσθεί το σκέλος της συµφωνίας που αφορά την εµπορική συνεργασία πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία κύρωσης. 7038/03 15 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

16 Μετά την κύρωση εκ µέρους όλων των συµβαλλοµένων, θα θεσµοθετηθεί ο πολιτικός διάλογος και η διµερής συνεργασία σε πολλούς τοµείς, όπως η καταπολέµηση της τροµοκρατίας. (ζ) Ιορδανία Μετά την έναρξη ισχύος της Ευρωµεσογειακής Συµφωνίας την 1η Μαΐου, το πρώτο Συµβούλιο Σύνδεσης συνήλθε στις 10 Ιουνίου στο Λουξεµβούργο και έδωσε λαβή σε πολιτικό διάλογο σχετικά µε τη διαδικασία της Βαρκελώνης και τη ήλωση του Αγαδίρ, την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, το Ιράκ και τον εκδηµοκρατισµό της περιοχής. Η Επιτροπή Σύνδεσης συνήλθε για πρώτη φορά στις 7 Νοεµβρίου στις Βρυξέλλες. Τα µέρη αντήλλαξαν απόψεις για πολιτικά θέµατα κοινού ενδιαφέροντος. (η) Συρία Οι διαπραγµατεύσεις για τη σύναψη Ευρωµεσογειακής Συµφωνίας συνεχίστηκαν µε δύο γύρους : 5-6 Ιουνίου στη αµασκό και Νοεµβρίου στις Βρυξέλλες. 8. ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ/ΚΟΛΠΟΣ (α) Συµβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (ΣΣΚ) Η 12η σύνοδος του Μεικτού Συµβουλίου ΕΕ-ΣΣΚ πραγµατοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου στη Γρανάδα της Ισπανίας. Οι συζητήσεις κάλυψαν ευρύ φάσµα θεµάτων, µεταξύ των οποίων πολιτικά θέµατα κοινού ενδιαφέροντος όπως τα ανθρώπινα δικαιώµατα, η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, η καταπολέµηση της τροµοκρατίας και η µη διάδοση των όπλων µαζικής καταστροφής. Η Τρόικα της ΕΕ και η Τρόικα του ΣΣΚ συναντήθηκαν επίσης στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωµένων Εθνών το Σεπτέµβριο, οπότε η ΕΕ ανακοίνωσε στο ΣΣΚ ότι προτίθεται να περιλάβει διατάξεις για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας σε όλες τις συµφωνίες της µε τρίτες χώρες, άρα και στη Συµφωνία Ελεύθερου Εµπορίου η οποία τελεί υπό διαπραγµάτευση µεταξύ ΕΕ και ΣΣΚ. (β) Ιράν Το 2002 επήλθε σηµαντική σύσφιγξη των σχέσεων ΕΕ-Ιράν. Στις 17 Ιουνίου, το Συµβούλιο επέτυχε πολιτική συµφωνία προκειµένου να αρχίσει να διαπραγµατεύεται µε το Ιράν Συµφωνία Εµπορίου και Συνεργασίας, καθώς και διατάξεις για την καθιέρωση πολιτικού διαλόγου και τη συνεργασία για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας. Στις 12 Ιουλίου εγκρίθηκαν οι διαπραγµατευτικές οδηγίες προς την Επιτροπή και την Προεδρία. Οι διαπραγµατεύσεις άρχισαν επίσηµα στις 12 εκεµβρίου στις Βρυξέλλες εφ όλης της ύλης, και ακολούθησε ο πρώτος γύρος διαπραγµατεύσεων, αφενός για πολιτικά θέµατα (διεξάγεται από την Προεδρία), και αφετέρου για εµπόριο και συνεργασία (διεξάγεται από την Επιτροπή). Πρόκειται για αλληλένδετα, άρρηκτα συνδεδεµένα και αλληλοενισχυόµενα στοιχεία της συνολικής προσέγγισης η οποία αποτελεί τη βάση για την πρόοδο των σχέσεων ΕΕ/Ιράν. Η 9η σύνοδος του Συνολικού Πολιτικού ιαλόγου µεταξύ της ΕΕ και του Ιράν πραγµατοποιήθηκε στις 10 Σεπτεµβρίου στην Τεχεράνη σε επίπεδο Υπουργών. Στο πλαίσιο αυτό, που έδωσε την ευκαιρία για συζήτηση οικονοµικών και πολιτικών θεµάτων, συµφωνήθηκε να αρχίσει διάλογος ΕΕ-Ιράν για τα ανθρώπινα δικαιώµατα κατά το πρότυπο του αντίστοιχου διαλόγου µε την Κίνα. Η σχετική πρώτη σύνοδος έλαβε χώρα το εκέµβριο στην Τεχεράνη. 7038/03 16 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

17 (γ) Ιράκ Τον Ιούλιο, η ΕΕ προχώρησε σε εκτέλεση του νέου προγράµµατος ανταλλαγής πετρελαίου µε τρόφιµα το οποίο ανακούφισε σηµαντικά το καθεστώς των κυρώσεων προκειµένου να βελτιωθεί η ανθρωπιστική κατάσταση του λαού του Ιράκ. Στις 19 Νοεµβρίου, το Συµβούλιο χαιρέτισε την εκ µέρους του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών οµόφωνη έγκριση της υπ αριθ απόφασης, η οποία έδωσε στο Ιράκ µια τελευταία ευκαιρία να εκπληρώσει την υποχρέωσή του να αφοπλιστεί. Στις 12 και 13 εκεµβρίου, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Κοπεγχάγης ενέκρινε δήλωση στην οποία τονίζει την αµέριστη και κατηγορηµατική υποστήριξή του προς την ως άνω απόφαση του Συµβουλίου Ασφαλείας καθώς και ότι σκοπός της ΕΕ παραµένει ο αφοπλισµός του Ιράκ από όπλα µαζικής καταστροφής κατά τα οριζόµενα στις οικείες αποφάσεις των ΗΕ. Σηµείωσε ότι εναπόκειται πλέον στο Ιράκ να επωφεληθεί από αυτή την τελευταία ευκαιρία να συµµορφωθεί µε τις διεθνείς του υποχρεώσεις. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο τόνισε επίσης ότι πρέπει να επιτραπεί στους επιθεωρητές των ΗΕ να επιτελέσουν απρόσκοπτα το έργο τους χρησιµοποιώντας όλο το φάσµα των µέσων που τους παρέχει η απόφαση Ανέφερε επίσης ότι η ΕΕ αναµένει την αξιολόγηση της ιρακινής δήλωσης για τα όπλα µαζικής καταστροφής την οποία η χώρα αυτή παρέδωσε στους επιθεωρητές των ΗΕ κατά τα οριζόµενα στην απόφαση ΑΣΙΑ-ΩΚΕΑΝΙΑ Πολυµερές επίπεδο (α) ASEAN (Ένωση Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας) και ARF (Περιφερειακό Φόρουµ της ASEAN) Η Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Φεβρουάριο 2002, αποφάσισε να διευρύνει τη Συµφωνία Συνεργασίας ΕΚ-ASEAN του 1980 ώστε να συµπεριλάβει και τη Λαϊκή ηµοκρατία του Λάος. Κατά τη διάρκεια του 2002, η ΕΕ συνέχισε να αποδίδει ιδιαίτερη σηµασία στις σχέσεις ΕΕ-ASEAN και να προωθεί το διάλογο µεταξύ ΕΕ-ASEAN ως συστατικό στοιχείο της στρατηγικής συνεργασίας µεταξύ της Ευρώπης και της Ασίας. Με αυτή την προοπτική, η ΕΕ ανέλαβε δεσµεύσεις µε τις χώρες της ASEAN προκειµένου να προετοιµαστεί η 14η Υπουργική Σύνοδος ΕΕ-ASEAN που θα ελάµβανε χώρα στις Βρυξέλλες στις Ιανουαρίου Το Περιφερειακό Φόρουµ της ASEAN (ARF) έχει αύξουσα σηµασία για το διάλογο και τη συνεργασία σε θέµατα ασφάλειας στη περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού. Η ΕΕ συµµετέσχε ενεργά στην Υπουργική Σύνοδο ARF τον Ιούλιο 2002 στο Μπρούνεϊ Νταρουσάλαµ, καθώς και στις δύο Συναντήσεις µεταξύ συνόδων σχετικά µε τα µέτρα οικοδόµησης εµπιστοσύνης (ISG-υποοµάδες για τους δείκτες- σε ΜΟΕ-µέτρα οικοδόµησης εµπιστοσύνης), οι οποίες έλαβαν χώρα τον Απρίλιο στο Ανόι και τον Νοέµβριο στο Ουέλινγκτον. Η ΕΕ ενθαρρύνει παγίως την περαιτέρω ενίσχυση αυτού του Φόρουµ, ειδικότερα µε την ενίσχυση των µέτρων οικοδόµησης εµπιστοσύνης, της προληπτικής διπλωµατίας και της πρακτικής συνεργασίας στην αντιµετώπιση κοινών απειλών και προβληµάτων. (β) ASEM Κατά το 2002 στο πλαίσιο της διαδικασίας ASEM αναπτύχθηκε έντονη και επιτυχής δραστηριότητα. Πραγµατοποιήθηκαν σηµαντικές συναντήσεις µε σκοπό την προετοιµασία της τέταρτης συνάντησης Κορυφής του ASEM στην Κοπεγχάγη, στις 23 και 24 Σεπτεµβρίου. 7038/03 17 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

18 Οι κυριότερες συναντήσεις ήταν η Σύνοδος Υπουργών Περιβάλλοντος (Πεκίνο, 17 και 18 Ιανουαρίου), η ιάσκεψη Υπουργών για τη διαχείριση των µεταναστευτικών ροών (Λανθαρότε, 4 και 5 Απριλίου), η συνάντηση Υπουργών Εξωτερικών του ASEM (Μαδρίτη, 6 και 7 Ιουνίου) και η συνάντηση Υπουργών Οικονοµικών του ASEM στις 19 Σεπτεµβρίου. Κατά την τέταρτη Σύνοδο Κορυφής του ASEM, οι ηγέτες επεσήµαναν µε ικανοποίηση τη σηµειωθείσα πρόοδο στον πολιτικό, οικονοµικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τοµέα και διετράνωσαν τις αρχές που είχαν συµφωνηθεί στις προηγούµενες συναντήσεις κορυφής. Στις σηµαντικότερες αποφάσεις τους συγκαταλέγονται µία συµφωνία για τη διεξαγωγή σεµιναρίου για την αντιµετώπιση της τροµοκρατίας, καθώς και απόφαση για την έναρξη εργασιών προς δηµιουργία ενός άτυπου µηχανισµού διαβουλεύσεων στους κόλπους του ASEM. Οι ηγέτες συµφώνησαν επίσης σχετικά µε δήλωση για τη συνεργασία κατά της διεθνούς τροµοκρατίας. ιµερές επίπεδο (α) Αφγανιστάν Το Συµβούλιο εξακολούθησε να ασκεί πίεση για την ειρήνευση, την αποκατάσταση της δηµοκρατίας και το σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στο Αφγανιστάν, κατά τα οριζόµενα στη συµφωνία της Βόννης. Χαιρέτισε σχετικά τη ΙΙ ιάσκεψη της Πετρούπολης η οποία δηµιούργησε τις προϋποθέσεις για την καθιέρωση κριτηρίων αξιολόγησης της εκτέλεσης της Συµφωνίας της Βόννης. Το Συµβούλιο χαιρέτισε επίσης τη δηµιουργία του Εθνικού Στρατού του Αφγανιστάν καθώς και τη δήλωση για σχέσεις καλής γειτονίας την οποία υπέγραψαν το Αφγανιστάν και 6 γειτονικές χώρες το εκέµβριο. Το 2002 η ΕΕ υπήρξε ο µεγαλύτερος δωρητής προς το Αφγανιστάν. Συνεργάσθηκε µε τις αφγανικές αρχές σε καίρια ζητήµατα πολιτικής όπως τα ανθρώπινα δικαιώµατα, η νοµοθετική µεταρρύθµιση, η εκπαίδευση των αστυνοµικών και η παιδεία. Τα κράτη µέλη της ΕΕ συνεισέφεραν σηµαντικά στη ιεθνή ύναµη για την Προαγωγή της Ασφάλειας ( ΠΑ-ISAF), ενώ η Γερµανία και οι Κάτω Χώρες ανακοίνωσαν πως αποφάσισαν να την αναλάβουν από το Το Συµβούλιο µε ποικίλες αφορµές ανέφερε επανειληµµένα τους σοβαρούς κινδύνους που εγκυµονούν τα ναρκωτικά από το Αφγανιστάν και δη ύστερα από τη σηµαντική επέκταση των οπιοφόρων καλλιεργειών (µήκων η υπνοφόρος). Στις 17 Ιουνίου το Συµβούλιο συµφώνησε να διορίσει νέο Ειδικό Εντεταλµένο τον κ. Francesc Vendrell ο οποίος εδρεύει στο Αφγανιστάν και τελεί υπό τις διαταγές του Ύπατου Εκπροσώπου. Η θητεία του παρατάθηκε στις 10 εκεµβρίου για έξι µήνες. (β) Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία Όπως και τα προηγούµενα χρόνια, η ΕΕ πραγµατοποίησε συνάντηση σε επίπεδο Υπουργών µε την Αυστραλία (Μαδρίτη, 31 Ιανουαρίου 2002), και µε τη Νέα Ζηλανδία (Μαδρίτη, 6 Μαΐου 2002). (γ) Μπανγκλαντές Το Συµβούλιο παρακολούθησε εκ του σύνεγγυς την κατάσταση στη χώρα αυτή, παρακινώντας συνάµα την κυβέρνησή της να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώµατα ιδίως στο πλαίσιο της εφαρµογής της εκστρατείας καταπολέµησης του εγκλήµατος «Καθαρή Καρδιά». 7038/03 18 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

19 (δ) Βιρµανία/Μιανµάρ Κατά τη διάρκεια του 2002, η ΕΕ συνέχισε τις προσπάθειές της για να προωθήσει την αποκατάσταση της δηµοκρατίας, την επιδίωξη της εθνικής συµφιλίωσης και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στην Βιρµανία/Μιανµάρ. Η ΕΕ εξέφρασε επίσης επανειληµµένα τις σοβαρές ανησυχίες της για τις συνεχιζόµενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στη Βιρµανία/Μιανµάρ και επανέλαβε την πλήρη υποστήριξή της προς τον Ειδικό Εισηγητή των Ηνωµένων Εθνών, Paolo Sergio Pinheiro. Περαιτέρω εξέφρασε τις σοβαρές ανησυχίες του για την ανθρωπιστική κατάσταση στη Βιρµανία/Μιανµάρ και κάλεσε τις αρχές να διασφαλίσουν την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στο πλέον ευαίσθητο τµήµα του πληθυσµού. Η ΕΕ παρακολούθησε εκ του σύνεγγυς τις εγχώριες εξελίξεις και απέστειλε δύο Τρόικες να επισκεφθούν τη χώρα τον Μάρτιο και το Σεπτέµβριο του Οι Τρόικες συνάντησαν εκπροσώπους της Κυβέρνησης, την αρχηγό της αντιπολίτευσης Aung San Suu Kyi, µέλη του Εθνικού Συνασπισµού για τη ηµοκρατία (NLD), εκπροσώπους εθνικών µειονοτήτων, αρχηγούς αποστολής στην Ραγκούν, οργανισµούς του ΟΗΕ και µηκυβερνητικές οργανώσεις. Η ΕΕ εξακολουθεί να υποστηρίζει τις προσπάθειες του Ειδικού Απεσταλµένου του Γενικού Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών, κ. Razali. Η ΕΕ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την άρση του κατ οίκον περιορισµού της Aung San Suu Kyi στις αρχές Μαΐου 2002, καθώς και για την απελευθέρωση ενός αριθµού πολιτικών κρατουµένων. Ωστόσο, εξέφρασε την απογοήτευσή της καθώς αυτά τα ελπιδοφόρα πρώτα βήµατα δεν οδήγησαν στην έναρξη µιας ευρύτερης πολιτικής διαδικασίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδοκίµασε τις πρόσφατες κρατήσεις και συλλήψεις µε πολιτικά κίνητρα και κάλεσε τις αρχές της Βιρµανίας/Μιανµάρ να αρχίσουν, χωρίς καθυστέρηση, µια σοβαρή πολιτική διαδικασία µε την αντιπολίτευση και τις εθνικές µειονότητες, ώστε να οδηγηθούν σε εθνική συµφιλίωση και µετάβαση σε καθεστώς πολιτικής διακυβέρνησης. Ελλείψει αισθητής προόδου, η ΕΕ αποφάσισε, τόσο την 22α Απριλίου όσο και την 21η Οκτωβρίου, να παρατείνει την ισχύ της Κοινής Θέσης της ΕΕ σχετικά µε τη Βιρµανία/Μιανµάρ για ένα περαιτέρω εξάµηνο και να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την πολιτική κατάσταση στη χώρα αυτή. Η ΕΕ επιβεβαίωσε ότι είναι διατεθειµένη να συνεχίσει να αντιδρά ανάλογα µε τις εξελίξεις στη Βιρµανία/Μιανµάρ, είτε θετικά είτε αρνητικά. Επιπλέον, η ΕΕ προέβη σε διαβήµατα σε σχέση µε πολιτικούς κρατούµενους στη χώρα και πρότεινε ψήφισµα για τη Βιρµανία στην Τρίτη Επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωµένων Εθνών και στην Επιτροπή Ανθρωπίνων ικαιωµάτων. (ε) Κίνα Οι σχέσεις µε την Κίνα εξακολούθησαν να αναπτύσσονται µε σταθερούς ρυθµούς κατά το Κατά την πέµπτη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Κίνας, η οποία πραγµατοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη στις 24 Σεπτεµβρίου 2002, και οι δύο πλευρές τόνισαν την απόφασή τους να διευρύνουν και να εµβαθύνουν περαιτέρω τη συνεργασία ΕΕ-Κίνας σε όλους τους τοµείς, καθώς και να προωθήσουν την ανάπτυξη µιας συνολικής συνεργασίας. Ειδικότερα, η ΕΕ και η Κίνα συµφώνησαν να ενισχύσουν τον πολιτικό διάλογο µέσω συχνών επίσηµων και ανεπίσηµων επαφών. Η ΕΕ πραγµατοποίησε αρκετές συναντήσεις πολιτικού διαλόγου µε κινέζους συνοµιλητές, συζητώντας ένα ευρύ φάσµα θεµάτων, στα οποία συµπεριλαµβάνεται η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, η χερσόνησος της Κορέας, η καταπολέµηση της τροµοκρατίας, ο αφοπλισµός και η µη διάδοση πυρηνικών όπλων, η παράνοµη µετανάστευση, το διασυνοριακό έγκληµα και τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Η ΕΕ συνέχισε επίσης τη συνεργασία της µε την Κίνα σε πολυµερές πλαίσιο, καθώς και στα πλαίσια της ASEM και της ARF. Η ΕΕ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την προσχώρηση της Κίνας στον Παγκόσµιο Οργανισµό Εµπορίου και παρακολούθησε εκ του σύνεγγυς το 16ο Συνέδριο του Κοµµουνιστικού Κόµµατος της Κίνας, το οποίο ανέδειξε την νέα πολιτική ηγεσία της χώρας. Ως προς τον διάλογο µε την Κίνα για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, διεξήχθησαν δυο γύροι συνοµιλιών στη Μαδρίτη στις 5-6 Μαρτίου και στο Πεκίνο στις Νοεµβρίου αντίστοιχα. Και οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν ότι είναι διατεθειµένες να επιτύχουν εποικοδοµητικά και θετικά αποτελέσµατα. Η ΕΕ εξέφρασε, µε την ευκαιρία αυτή αλλά και σε άλλες περιστάσεις, την ανησυχία της για ένα ευρύ πεδίο προβληµάτων σχετικά µε τα ανθρώπινα δικαιώµατα, όπως η θανατική ποινή, 7038/03 19 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL

20 τα βασανιστήρια και η κράτηση βάσει διοικητικών µέτρων, η ελευθερία έκφρασης και του τύπου, η κατάσταση στο Θιβέτ και στο Σινκιάνγκ, η επικύρωση του ιεθνούς Συµφώνου για τα ατοµικά και πολιτικά δικαιώµατα (ICCPR) και η εφαρµογή του ιεθνούς Συµφώνου για τα οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώµατα (ICESCR), κάνοντας αναφορά σε αρκετές κατ ιδίαν περιπτώσεις. Κατά τη συνεδρίαση του Νοεµβρίου, πραγµατοποιήθηκε επίσκεψη σε σχέδιο εκλογών χωριού που χρηµατοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην επαρχία Jiangxi. Κατά τη διάρκεια του έτους, εξακολούθησε η συνεργασία σε επίπεδο διµερών προγραµµάτων στον τοµέα αυτόν, ειδικότερα µέσω του ακαδηµαϊκού δικτύου ΕΕ/Κίνας για την επικύρωση και την εφαρµογή των Συµφώνων των Ηνωµένων Εθνών σχετικά µε τα ανθρώπινα δικαιώµατα και του Μηχανισµού Στήριξης Μικρών Σχεδίων για τα Ανθρώπινα ικαιώµατα. Επιπλέον, πραγµατοποιήθηκαν στο Πεκίνο στις Μαΐου και στις Οκτωβρίου σεµινάρια µεταξύ του δικτύου και αξιωµατούχων από την Κίνα και τα κράτη µέλη για τα θέµατα της πρόληψης των βασανιστηρίων και των εθνικών οργανισµών ανθρωπίνων δικαιωµάτων. Σχετικά µε την κατάσταση στο Θιβέτ, η ΕΕ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την επίσκεψη στην Κίνα εκπροσώπων του αλάι Λάµα στα µέσα Σεπτεµβρίου. Η ΕΕ υπενθύµισε ότι από µακρού ενθαρρύνει τις δυο πλευρές να ξεκινήσουν διάλογο και ευελπιστεί ότι η εν λόγω επίσκεψη θα ανοίξει το δρόµο για απευθείας διάλογο µεταξύ Πεκίνου και αλάι Λάµα, ώστε να οδηγηθεί στην εξεύρεση ειρηνικής και µόνιµης λύσης στο πρόβληµα του Θιβέτ. (στ) Ανατολικό Τιµόρ Η ΕΕ εξέφρασε ενθέρµως την ικανοποίησή της για την ανεξαρτησία του Ανατολικού Τιµόρ την 20ή Μαΐου 2002, έδωσε συγχαρητήρια στον λαό και στους εκλεγµένους εκπροσώπους του και απένειµε έπαινο στον λαό του Ανατολικού Τιµόρ για τις συνεχείς προσπάθειές του, οι οποίες εν τέλει ανταµείφθηκαν. Η ΕΕ υπογράµµισε ότι η επιλογή του Ανατολικού Τιµόρ για δηµοκρατία και για ασφαλείς και φιλικές σχέσεις µε τις γείτονες χώρες είναι ο µόνος τρόπος να επιτευχθεί ειρήνη και πρόοδος. Επιπλέον, η ΕΕ προέβλεψε την προσχώρηση του Ανατολικού Τιµόρ στη Συµφωνία του Κοτονού. Η ΕΕ θα εξακολουθήσει σηµαντικές προσπάθειες για να υποστηρίξει το νέο κράτος, τουλάχιστον µέσω της βοήθειας που παρέχεται από την Επιτροπή και τα Κράτη µέλη. Πολλοί πολίτες της ΕΕ έχουν συµµετάσχει σε διαδοχικές Αποστολές των Ηνωµένων Εθνών στο Ανατολικό Τιµόρ και θα δώσουν το παρόν στην Αποστολή Υποστήριξης των Ηνωµένων Εθνών στο Ανατολικό Τιµόρ (UNMISET). Η ΕΕ γνωρίζει ότι το νέο κράτος χρειάζεται τη συνεχή υποστήριξη της ιεθνούς Κοινότητας, µέσω του ΟΗΕ και διεθνούς βοήθειας, και δεσµεύεται να στηρίξει αυτή τη διαδικασία. (ζ) Ιαπωνία Η ΕΕ και η Ιαπωνία εξακολούθησαν να συνεργάζονται στενά κατά το 2002 µε αποτέλεσµα την επιτυχή συνάντηση κορυφής του Τόκιο στις 8 Ιουλίου Η συνάντηση εξέδωσε ανακοινωθέν που περιείχε ανασκόπηση της προόδου περί την εφαρµογή του σχεδίου δράσης ΕΕ-Ιαπωνίας. (η) Ινδία και Πακιστάν Το Συµβούλιο συνέχισε τον πολιτικό διάλογο της Ένωσης µε το Πακιστάν και άσκησε πιέσεις για την αποκατάσταση της δηµοκρατίας. Παρατηρητές της ΕΕ παρακολούθησαν τις γενικές εκλογές του Οκτωβρίου. Οι σχέσεις της ΕΕ µε την Ινδία εξακολούθησαν να αναπτύσσονται κατά το διαρρεύσαν έτος : στις 10 Οκτωβρίου πραγµατοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη τρίτη συνάντηση Κορυφής ΕΕ-Ινδίας. Συµφωνήθηκε Νέο Πρόγραµµα ράσης που θα προαγάγει την αναπτυσσόµενη εταιρική σχέση. 7038/03 20 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG E Coord EL