ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Α ΚΑΙ Β ΗΜΟΤΙΚΟΥ

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Σοφία Γκαϊντέ, Μαρία ηµάση, Αναστασία Εφοπούλου, Κωνσταντίνα Μαρίνη, Χαρίλαος Μπουρνάζος ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Α ΚΑΙ Β ΗΜΟΤΙΚΟΥ Οδηγός χρήσης λογισµικού Ανάδοχος έργου Βασ. Γεωργίου 24, Θεσσαλονίκη Τηλ: , , Fax:

2 Οµάδα δηµιουργίας Σοφία Γκαϊντέ, Πληροφορικός Μαρία ηµάση, Λέκτορας ηµοκρίτειου Πανεπιστηµίου Θράκης Αναστασία Εφοπούλου, Εκπαιδευτικός Πληροφορικής Κωνσταντίνα Μαρίνη, Προγραµµατίστρια Χαρίλαος Μπουρνάζος, Προγραµµατιστής Κριτές Νικόλαος Αρβανιτάκης, Σχολικός Σύµβουλος Ελένη Ματή-Ζήση, Σχολική Σύµβουλος Μιχαήλ Αργύρης, Εκπαιδευτικός Υπεύθυνοι µαθήµατος Πέτρος Μπερερής, Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Χρήστος Παπαρίζος, Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Υπεύθυνη Υποέργου Οµάδα τεχνικού ελέγχου Αγγελική Κανελλή, Εκπαιδευτικός Αδάµ Αγγελής, Πάρεδρος ε.θ. του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κοσµάς Ηλιάδης, Εκπαιδευτικός Πληροφορικής Κωνσταντίνος Ιατρού, Φυσικός Εκπαιδευτικός Ανάδοχος: Tessera Multimedia AE Απαγορεύεται η αναπαραγωγή οποιουδήποτε τµήµατος αυτού του εκπαιδευτικού υλικού που καλύπτεται από δικαιώµατα (copyright), ή χρήση του σε οποιαδήποτε µορφή, χωρίς την γραπτή άδεια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Γ Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / ΕΝΕΡΓΕΙΑ / Κατηγορία Πράξεων α: «Αναµόρφωση των προγραµµάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων» ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΎΤΟ ηµήτριος Γ. Βλάχος Οµότιµος Καθηγητής Α.Π.Θ. Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Πράξη µε τίτλο: «Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή Υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού µε βάση το ΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το ηµοτικό και το Νηπιαγωγείο» Επιστηµονικός Υπεύθυνος Έργου Γεώργιος Τύπας Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Αναπληρωτής Επιστηµονικός Υπεύθυνος Έργου Γεώργιος Οικονόµου Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Έργο Συγχρηµατοδοτούµενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο και 25% από εθνικούς πόρους. 2

3 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ...7 Απαιτήσεις Υλικού... 7 Εγκατάσταση λογισµικού... 7 Γενικές οδηγίες Σύντοµες οδηγίες για τον δάσκαλο Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ...16 Εισαγωγή στο λογισµικό Κεντρική οθόνη εφαρµογής Θεµατική ενότητα «Η µαγική γραµµούλα» Γενικά - Η διδασκαλία των γραµµάτων-φθόγγων Εισαγωγική ιστορία Κεντρική οθόνη ενότητας Βασικά εικονίδια πλοήγησης της ενότητας ραστηριότητες µεµονωµένων γραµµάτων Σχηµατισµός γράµµατος Παιχνίδια γραµµάτων Το ποτάµι Το µαγικό κουτί Το δάσος Τα µπαλόνια Χρωµατίζω Ελάτε να ταξιδέψουµε ραστηριότητες συνδυασµών γραµµάτων Γραµµατοκιβώτιο - Συλλαβές Η αλφαβήτα Χωριό Ο κηπουρός Ο µανάβης Φτιάχνω λέξεις Ο ποιητής

4 Οι ταµπέλες του µάστορα Θεµατική ενότητα «Ο Φαγαλέξης» Γενικά - Η διδασκαλία των δίψηφων φωνηέντων Εισαγωγική ιστορία Κεντρική οθόνη ενότητας Βασικά εικονίδια πλοήγησης της ενότητας Ενότητα «Ουρανία» ραστηριότητα : Ο ουρανός ραστηριότητα : Ο παππούς Ορέστης ραστηριότητα : Ο κάβουρας και η αλεπού Ενότητα «Αιµίλιος» ραστηριότητα : Ο Αίσωπος ραστηριότητα : Η λεξοµηχανή Ενότητα «Ειρήνη» ραστηριότητα : Ο ήλιος ραστηριότητα : Ο πετεινός Ενότητα «Φοίβος» Γρίφος 1: Η ακροστιχίδα Γρίφος 2 : Το ποίηµα Γρίφος 3 : Τα σύµβολα Γρίφος 4 : Τα παραµύθια Ενότητα «Ευτυχία-Αυγή» ραστηριότητα : Η γιορτή ραστηριότητα : Η πρόσκληση ραστηριότητα : Η κότα Ενότητα «Επίλογος» ραστηριότητα : Το δελφίνι και η µαϊµού ραστηριότητα : Το εξώφυλλο Θεµατική ενότητα «Η Κοκκινοσκουφίτσα» Γενικά- η διδασκαλία των δίψηφων συµφώνων Εισαγωγική ιστορία Κεντρική οθόνη ενότητας Βασικά εικονίδια πλοήγησης της ενότητας Ενότητα «Η Κοκκινοσκουφίτσα διαβάζει» ραστηριότητα «Φτιάχνω τις λέξεις» ραστηριότητα «Ο πίνακας µε τις συλλαβές» ραστηριότητα «Βρίσκω τα γράµµατα»

5 ραστηριότητα «Πώς αλλάζουν οι λέξεις» ραστηριότητα «Η ιστορία του παλιάτσου» ραστηριότητα «Θυµήσου και φτιάξε την ιστορία» Ενότητα «Κι αν ήταν χειµώνας» η δραστηριότητα-τα ρούχα της Κοκκινοσκουφίτσας η δραστηριότητα - Τα ζώα του δάσους ραστηριότητα «Η ανατροπή του µύθου» ραστηριότητα «Το τσάι της γιαγιάς» Ενότητα «Το γλέντι» η δραστηριότητα - Τα φαγητά η δραστηριότητα - Η συνταγή η δραστηριότητα - η σαλάτα η δραστηριότητα - Το βάζο η δραστηριότητα - το τραγούδι ραστηριότητα «Το παραµύθι της γιαγιάς» Θεµατική ενότητα «Ο λύκος και οι 4 εποχές» Γενικά- η εκλογίκευση-εµπέδωση των µηχανισµών ανάγνωσης και γραφής Εισαγωγική ιστορία Κεντρική οθόνη ενότητας Βασικά εικονίδια πλοήγησης της ενότητας «Τα µαγικά δέντρα» Ενότητα «Σχολείο» ραστηριότητα «Το µαγικό δέντρο» ραστηριότητα «Αγαπώ» Ενότητα «Άνοιξη» ραστηριότητα «Ήρθε η Άνοιξη» ραστηριότητα «η Χελιδόνα» ραστηριότητα «Κάρτα για τη µητέρα» ραστηριότητα «Πίνακες» Ας διαβάσουµε! Ενότητα «Καλοκαίρι» ραστηριότητα «ευτέρα» ραστηριότητα «Τρίτη» Ας διαβάσουµε! Ενότητα «Φθινόπωρο» ραστηριότητα «Το γλωσσάρι της βροχής» ραστηριότητα «Πίνακες» ραστηριότητα «Το ποίηµα της βροχής»

6 Ας διαβάσουµε! Ενότητα «Χειµώνας» ραστηριότητα «Το γράµµα» ραστηριότητα «Παροιµίες» Ας διαβάσουµε! Θεµατική ενότητα «Το εργαστήριο του δασκάλου» Γενικά Περιβάλλον εργασίας µαθητή ραστηριότητα: Οι συλλαβές µπερδεύτηκαν ραστηριότητα: Φτιάχνω λέξεις ραστηριότητα: Ταξινόµηση ραστηριότητα: Οι προτάσεις µπερδεύτηκαν ραστηριότητα: Τα µπαλόνια ραστηριότητα: Βρίσκω τις συλλαβές ραστηριότητα: Η ακροστιχίδα ραστηριότητα: Εικόνες ραστηριότητα: Η µαϊµού Περιβάλλον εργασίας δασκάλου ραστηριότητα: Οι συλλαβές µπερδεύτηκαν ραστηριότητα: Φτιάχνω λέξεις ραστηριότητα: Ταξινόµηση ραστηριότητα: Οι προτάσεις µπερδεύτηκαν ραστηριότητα: Τα µπαλόνια ραστηριότητα: Βρίσκω τις συλλαβές ραστηριότητα: Η ακροστιχίδα ραστηριότητα: Εικόνες ραστηριότητα: Η µαϊµού Βιβλιογραφία

7 Τεχνικές Οδηγίες εν υπάρχει κάποια ιδιαίτερη απαίτηση για τον SERVER. Στο σταθµό εργασίας απαιτείται: Φυλλοµετρητής (web-browser λ.χ. Internet Explorer ή Firefox κ.ά.) Macromedia Flash Player έκδοση 7 ή µεταγενέστερη Εγκαταστήστε (αν δεν υπάρχει) στο φυλλοµετρητή το FLASH PLAYER από τη διεύθυνση: Το λογισµικό λειτουργεί Όταν είναι προσβάσιµο από το διαδίκτυο (Internet) ή από Intranet, σε όλα τα λειτουργικά συστήµατα που διαθέτουν φυλλοµετρητή και τον Flash Player 7 Όταν είναι προσβάσιµο από το CD-ROM, σε υπολογιστές που διαθέτουν λειτουργικό Windows 98/Me/NT/2000/XP. Απαιτήσεις Υλικού Οι ελάχιστες απαιτήσεις για τη σωστή λειτουργία του λογισµικού είναι: Υπολογιστής µε επεξεργαστή Pentium IIΙ 733 MHz, 256MB µνήµη RAM Για τη βέλτιστη λειτουργία προτείνεται η ρύθµιση της ανάλυση οθόνης σε 800*600 pixels. Στην περίπτωση που το λογισµικό θα λειτουργήσει από το CD-ROM, τότε προφανώς απαιτείται και µονάδα CD-ROM 16x τουλάχιστον. Εγκατάσταση λογισµικού 1. Για λειτουργία χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο (CD-ROM) Το CD-ROM υποστηρίζει τη ρύθµιση της απευθείας εκκίνησης (Autorun), µπορεί δηλαδή να ξεκινήσει µε την είσοδό του στη µονάδα CD-ROM του υπολογιστή. Στην περίπτωση που δεν υποστηρίζεται ή για οποιοδήποτε λόγο δεν ενεργοποιείται η απευθείας εκκίνηση τρέξτε από το CD-ROM το αρχείο START.EXE. Η διαδικασία µπορεί να γίνει ως εξής: Τοποθετήστε το CD-ROM στη µονάδα CD-ROM του υπολογιστή Επιλέξτε από το µενού Start (Έναρξη) την επιλογή RUN (Εκτέλεση) Πληκτρολογήστε το γράµµα που αντιστοιχεί στη µονάδα CD-ROM συνοδευόµενο από την άνω κάτω τελεία (Π.χ D: ή Ε:) και επιλέξτε ΟΚ. 7

8 Επιλέξτε το START.EXE. Το λογισµικό θα αρχίσει να τρέχει και θα δείτε την πρώτη οθόνη. Πρέπει να σηµειωθεί ότι η ενότητα «Το εργαστήρι του δασκάλου» λειτουργεί σε περιβάλλον διαδικτύου και δε µπορεί να λειτουργήσει σε µεµονωµένο υπολογιστή χωρίς σύνδεση στο Internet. 2. Για λειτουργία µε σύνδεση στο διαδίκτυο (Internet) ή σε Intranet Για την εγκατάσταση του λογισµικού για το µάθηµα Γλώσσα Α'-Β' τάξεων ηµοτικού απαιτούνται οι ακόλουθες ενέργειες: 1. Μεταφέρετε µε χρήση ftp όλο το περιεχόµενο του CD-ROM, συµπεριλαµβανοµένων και των υποκαταλόγων του, σε νέο κατάλογο που θα δηµιουργήσετε στον εξυπηρετητή (Internet/Intranet Server) που επιθυµείτε. 2. ηµιουργήστε και µεταφέρετε τη βάση δεδοµένων (το αρχείο ergasthrio_ab.sql που υπάρχει στο φάκελο SQL) στη MySQL στον εξυπηρετητή (Internet/Intranet Server). Κατά τη δηµιουργία της βάσης δεδοµένων πρέπει να λάβετε υπ' όψη σας ότι το collation της βάσης πρέπει να είναι utf8_general_ci. Τo εξ ορισµού όνοµα για τη βάση δεδοµένων για τη Γλώσσα Α'-Β' είναι ergasthrio_ab. Συνεπώς για τη δηµιουργία της βάσης κάνουµε τα εξής CREATE DATABASE `ergasthrio_ab` DEFAULT CHARACTER SET utf8 COLLATE utf8_general_ci; (Η παραπάνω εντολή περιλαµβάνεται στο αρχείο ergasthriο_ab.sql) 3. Αλλάξτε τα αρχεία παραµετροποίησης. ύο είναι τα αρχεία παραµετροποίησης, τα οποία πρέπει να πάρουν τιµές ανάλογες µε αυτές που απαιτούνται για τη σωστή λειτουργία Το settings.dat, (της διαδροµής /Files/Enotita5/ ) στο οποίο αποθηκεύονται Παράµετρος url host username password database Περιγραφή Το url στο οποίο εκτελείται η δραστηριότητα Είναι το µηχάνηµα στο οποίο βρίσκεται η βάση δεδοµένων και συνήθως η τιµή που πρέπει να καταχωρίζεται είναι localhost. Το username για τη σύνδεση στη βάση δεδοµένων Ο κωδικός πρόσβασης για την βάση δεδοµένων Το όνοµα της βάσης δεδοµένων που χρησιµοποιείται 8

9 Ακολουθεί ένα παράδειγµα του αρχείου settings.dat url= &host=localhost &username=myname &password=mypassword &database=mydatabase Το API.php (της διαδροµής /Files/Enotita5/teacher). Σε αυτό το αρχείο απαιτείται να παραµετροποιηθούν οι γραµµές 9 εως 12. Γραµµή 9 Περιγραφή Είναι το µηχάνηµα στο οποίο βρίσκεται η βάση δεδοµένων και συνήθως η τιµή που πρέπει να καταχωρίζεται είναι localhost 10 Το username που χρησιµοποιείται για τη βάση δεδοµένων 11 Ο κωδικός πρόσβασης που χρησιµοποιείται για τη βάση δεδοµένων 12 Το όνοµα της βάσης δεδοµένων Π ρ ο σ ο χ ή: Η κωδικοποίηση των δύο παραπάνω αρχείων είναι UTF-8. Όταν αυτά αποθηκευτούν πρέπει να σιγουρευτείτε ότι τα σώζετε µε την ίδια κωδικοποίηση. 4. Ελέγξτε τα δικαιώµατα εγγραφής. ικαίωµα εγγραφής πρέπει να έχουν όλοι οι φάκελοι που βρίσκονται κάτω από τον φάκελο media (ο οποίος βρίσκεται στη διαδροµή /Files/Enotita5/) Εποµένως δίνουµε την εντολή chmod 755 -R media/ Π ρ ο σ ο χ ή: Για να εκτελέσετε την παραπάνω εντολή πρέπει να είσαστε συνδεδεµένος σαν διαχειριστής του συστήµατος. Για να το κάνετε αυτό πρέπει να γράψετε su, να πατήσετε το πλήκτρο Enter και εν συνεχεία να γράψετε τον κωδικό του διαχειριστή του συστήµατος. Επιπρόσθετα θα πρέπει να προσέξετε ότι το σύστηµα κάνει διάκριση µεταξύ πεζών κεφαλαίων, εποµένως µια εντολή της µορφής chmod 755 -r media/ δεν είναι σωστή. 5. Ελέγξτε τα δικαιώµατα στο web server. 9

10 Για να ανεβεί ένα αρχείο (εικόνα / ήχος) από κάποιο χρήστη (δάσκαλο) είναι απαραίτητο να επιτρέπεται στο web server να γράψει στον εκάστοτε φάκελο. Γι' αυτό πληκτρολογούµε την επόµενη εντολή chown www-data -R media/ Π ρ ο σ ο χ ή: Το όνοµα χρήστη µπορεί να διαφέρει σε άλλα συστήµατα. Γι' αυτό προτείνεται η αναζήτηση του ονόµατος χρήστη που χρησιµοποιεί ο δικός σας web server. Για να το βρείτε µπορείτε να ακολουθήσετε την εξής διαδικασία: Πληκτρολογήστε τη διεύθυνση που βρίσκεται εγκατεστηµένη η ΓΛΩΣΣΑ και στο τέλος γράψτε version.php. Για παράδειγµα Θα πρέπει να σας εµφανιστεί η επόµενη οθόνη: Στη συνέχεια αναζητήστε την λέξη apache και δείτε την τιµή που υπάρχει στον πίνακα για το User/Group (Σχήµα 2) 10

11 Σχήµα 2 Ανάλογα µε το λεκτικό που αναγράφεται στα δεξιά του πίνακα είναι και το όνοµα χρήστη που πρέπει να χρησιµοποιηθεί. Σε αυτό το παράδειγµα είναι ο www-data. 6. Ανοίξτε το αρχείο στο φυλλοµετρητή σας. Αν η εγκατάσταση έχει γίνει σωστά, θα δείτε την πρώτη οθόνη του λογισµικού. Το λογισµικό ελέγχθηκε στις παρακάτω εκδόσεις Λογισµικό Έκδοση Apache Web server 1.x και 2.x PHP 4.x MySQL 4.x Επιπλέον το λειτουργικό σύστηµα που χρησιµοποιήθηκε στον εξυπηρετητή είναι Linux Debian 3.1. Γενικές οδηγίες 1. Την πρώτη φορά που θα χρησιµοποιήσετε το λογισµικό από το διαδίκτυο, ενδεχοµένως να παρατηρήσετε µια σηµαντική καθυστέρηση. Το λογισµικό κάνει εκτεταµένη χρήση αρχείων εικόνας και ήχων που το καθιστούν ελκυστικό µεν, απαιτητικό σε χώρο αποθήκευσης δε. Η καθυστέρηση, που παρατηρείται, είναι αντιστρόφως ανάλογη της ταχύτητας σύνδεσης στο 11

12 διαδίκτυο. Σε κάθε περίπτωση από την επόµενη φορά, που θα χρησιµοποιήσετε το λογισµικό, ο χρόνος αναµονής δεν θα είναι σηµαντικός. 2. Στην περίπτωση που χρησιµοποιείτε το λογισµικό από το διαδίκτυο, η έξοδος από αυτό γίνεται απλά κλείνοντας το παράθυρο του φυλλοµετρητή (browser) κάνοντας κλικ στο σύµβολο X πάνω δεξιά του παραθύρου. 3. Η έξοδος από το λογισµικό από το CD-ROM γίνεται ανά πάσα στιγµή µε τη χρήση του συνδυασµού πλήκτρων [Alt] και [F4]. 4. Σε όλο το λογισµικό ο τρόπος επιλογής είναι κοινός σε κάθε περίπτωση είτε πρόκειται για επιλογές, είτε για αντικείµενα (λ.χ λέξεις, προτάσεις) και πραγµατοποιείται χρησιµοποιώντας το ποντίκι. Μόλις ο δείκτης του ποντικιού µετακινηθεί σε µία επιλέξιµη περιοχή, µετατρέπεται σε χεράκι και πατώντας το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού πραγµατοποιείται η επιλογή. 5. Στις ασκήσεις όπου ο µαθητής πρέπει να µετακινήσει αντικείµενα λ.χ. προτάσεις, παραγράφους, κάρτες κτλ., ο τρόπος επιλογής είναι ο ίδιος. Μόλις ο δείκτης του ποντικιού µετακινηθεί πάνω σε µία πρόταση, παράγραφο ή κάρτα µετατρέπεται σε χεράκι και πατώντας το αριστερό πλήκτρο «πιάνει» το αντικείµενο. Στη συνέχεια ο µαθητής πρέπει να οδηγήσει το αντικείµενο στην επιθυµητή θέση κινώντας το ποντίκι. Όταν φτάσει εκεί, πρέπει να πατήσει ξανά το αριστερό πλήκτρο και το αντικείµενο «ελευθερώνεται». Εάν είναι η σωστή θέση, τότε παραµένει, διαφορετικά επιστρέφει στην αρχική του θέση και ο µαθητής µπορεί να προσπαθήσει ξανά. Όταν ολοκληρώσει µία άσκηση τότε επιβραβεύεται. Σύντοµες οδηγίες για τον δάσκαλο Το εκπαιδευτικό λογισµικό για τη διδασκαλία της γλώσσας στις τάξεις Α και Β στηρίζεται στο περιεχόµενο του Αναλυτικού Προγράµµατος για το γλωσσικό µάθηµα και του ΕΠΠΣ όσον αφορά το σχεδιασµό, την επιλογή περιεχοµένων, τη στοχοθεσία, τις προτεινόµενες δραστηριότητες. Οι δυνατότητες της τεχνολογίας το καθιστούν ευέλικτο στην εφαρµογή, αφού: - Οι θεµατικές ενότητες, αλλά και οι υποενότητες σε κάθε θεµατική απαιτούν κατ αρχήν γραµµική εφαρµογή: διδασκαλία γραµµάτων, δίψηφων φωνηέντων-συνδυασµών, δίψηφων συµφώνων, εµπέδωση του µηχανισµού της ανάγνωσης και της γραφής. Κυρίως η πρώτη θεµατική: Η µαγική γραµµούλα, θεωρητικά, απευθύνεται σε παιδιά της Α τάξης αποκλειστικά. Οι επόµενες θεµατικές αφορούν και τις δύο τάξεις. Η 2 η και η 3 η σε επίπεδο διδασκαλίας καινούριων γνώσεων για τα παιδιά της Α τάξης και ανάκλησης γνώσεων που αποκτήθηκαν στην Α τάξη γι αυτά της Β. Η 4 η θεµατική αρχικά σχεδιάστηκε για τα παιδιά της Β τάξης, χωρίς να αποκλείονται και αυτά της Α, εφόσον µπορούν να ανταποκριθούν. Με άλλα λόγια η χρήση του λογισµικού δεν υπαγορεύεται από την ηλικία των µαθητών αλλά από το βαθµό κατάκτησης των 12

13 γλωσσικών δεξιοτήτων, σύµφωνα µε το Πρόγραµµα Σπουδών για τη γλωσσική διδασκαλία στις δύο τάξεις. - Ο εκπαιδευτικός είναι ελεύθερος να επιλέξει το χρόνο ενασχόλησης µε το συγκεκριµένο υλικό ανάλογα µε την τάξη, τη σύνθεση του µαθητικού δυναµικού και τους στόχους της όλης διδακτικής ενέργειας. Μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα από τα αντίστοιχα βιβλία για τη γλωσσική διδασκαλία ή ενισχυτικά για την ικανοποίηση των διδακτικών στόχων. Αποτελεί υλικό εµπέδωσης εννοιών και γνώσεων που αφορούν τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και στο σύνολό του αφορά και τις δύο τάξεις. Για την πρώτη θεµατική θα σηµειώσουµε ότι µπορεί το λογισµικό να προηγείται του βιβλίου, αφού η διδασκαλία των γραµµάτων γίνεται µε τρόπο αρκετά δηµιουργικό. -Με δεδοµένο ότι σηµαντικός αριθµός των παιδιών της µαθητικής κοινότητας στην Α/ βάθµια εκπαίδευση δεν χρησιµοποιεί κυρίως την ελληνική γλώσσα σε επίπεδο οικογένειας και στενού κοινωνικού περιβάλλοντος, προκύπτει επιτακτική η ανάγκη δηµιουργίας ή υποστήριξης των προϋποθέσεων για µια ουσιαστική και αποτελεσµατική γνώση-κατάκτηση της ελληνικής γλώσσας. Το εκπαιδευτικό λογισµικό για τα παιδιά αυτών των τάξεων ή για όσα βρίσκονται σε ανάλογο επίπεδο γνώσης της ελληνικής γλώσσας έχει τη δοµή «πακέτων» ευέλικτου διδακτικού υλικού. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί ανάλογα µε τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες παιδιών και τάξεων σε µια προσπάθεια εξειδίκευσης των στόχων και εξατοµίκευσης της διδασκαλίας. Επίσης θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί ως υποστηρικτικό υλικό για την ενισχυτική διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και σε αλλοδαπούς, παλιννοστούντες και νεοπρόσφυγες που φοιτούν στα δηµοτικά σχολεία. Αποτελεί µε άλλα λόγια µια πρόταση για την ενίσχυση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας για παιδιά, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, που βρίσκονται στο επίπεδο των αρχαρίων όσον αφορά τη γνώση της ελληνικής γλώσσας. -Η διατυπωµένη κατά ενότητα και δραστηριότητα στοχοθεσία είναι ενδεικτική και συνοδεύεται από (περιγραφικά µάλλον) σχόλια παιδαγωγικού-διδακτικού χαρακτήρα. Αποτελούν σηµείο αναφοράς για τον εκπαιδευτικό, ο οποίος, όπως ευελπιστούν οι δηµιουργοί, θα προσαρµόζει τους στόχους στην τάξη του. -Ανάλογα µε το βαθµό δυσκολίας κάθε δραστηριότητας ο εκπαιδευτικός καλείται να επιλέξει τη µορφή διδασκαλίας, η οποία µπορεί να συναρτάται µε τη µορφή κοινωνικής οργάνωσης της τάξης κάθε φορά και να οδηγεί σε διδακτικές, µεθοδολογικές προσεγγίσεις που θεωρούνται κατά περίσταση ως οι πλέον κατάλληλες. Με άλλα λόγια, η οµάδα των δηµιουργών αποφεύγει να προτείνει συστηµατικά αν οι εργασίες πρέπει να γίνουν ατοµικά, εταιρικά ή οµαδικά, ακριβώς για να µη λειτουργήσουν οι προτάσεις της δεσµευτικά ως προς την εξειδίκευση των στόχων από τους εκπαιδευτικούς. Γενικά, σηµειώνεται ότι σε περιπτώσεις που το λογισµικό χρησιµοποιείται στο πλαίσιο µιας προσπάθειας για ανατροφοδοτική διδασκαλία, προκειµένου να καλυφθούν διαπιστωµένα γνωστικά κενά, για ενισχυτική διδασκαλία, προκειµένου να υποστηριχτούν παιδιά µε δυσκολίες στην ανάπτυξη των γλωσσικών τους δεξιοτήτων ή παιδιά για τα οποία η ελληνική δεν είναι η µητρική γλώσσα, η εξατοµικευµένη προσέγγιση των 13

14 δραστηριοτήτων του λογισµικού είναι η πλέον ενδεδειγµένη, πάντα χωρίς αφοριστικές δηλώσειςδεσµευτικές υποδείξεις. Σε περιπτώσεις που ο βαθµός δυσκολίας µιας δραστηριότητας είναι υψηλός ή τα παιδιά γνωρίζουν κάτι για πρώτη φορά είτε ως αναγνώστες είτε ως δηµιουργοί ενός κειµενικού είδους για παράδειγµα, τότε η εταιρική και περισσότερο η οµαδική µορφή διδασκαλίας (οι οµάδες εργασίας) είναι καταλληλότερες για την ικανοποίηση των διδακτικών στόχων. Η επιλογή της οµαδοσυνεργατικής µορφής διδασκαλίας, βέβαια, είναι η πλέον κατάλληλη και για να αντιµετωπισθούν οι υπάρχουσες ελλείψεις στην υλικοτεχνική υποδοµή σχολικών µονάδων. Ο αριθµός των διαθέσιµων Η/Υ επιβάλλει την οµαδική διαχείριση του υλικού. -Τα εκπαιδευτικά λογισµικά για τη γλωσσική διδασκαλία σε επίπεδο δυνατοτήτων είναι πιο ευέλικτα από το έντυπο υλικό. Εκπαιδευτικοί και παιδιά ορίζουν το χρόνο και τη διάρκεια της ενασχόλησης και επιλέγουν επιµέρους δραστηριότητες. Για τη χρήση του λογισµικού υπάρχει η δυνατότητα να χρησιµοποιηθούν: η ώρα του επαναληπτικού µαθήµατος της Παρασκευής, οι ώρες προετοιµασίας στο Ολοήµερο σχολείο, η ώρα του µαθήµατος του Η/Υ στο Ολοήµερο σχολείο, ώρες του γλωσσικού µαθήµατος στο πλαίσιο της αξιοποίησης των δυνατοτήτων του Αναλυτικού Προγράµµατος (είναι γνωστό ότι σε ποσοστό µέχρι 25% οι εκπαιδευτικοί µπορούν να αντικαταστήσουν το περιεχόµενο των βιβλίων µε υλικό που θεωρούν περισσότερο αποτελεσµατικό για την τάξη τους) και ώρες διδασκαλίας άλλων µαθηµάτων, όταν δραστηριότητες του λογισµικού το αφορούν, αφού η διαθεµατικότητα υπαγόρευσε πολλές επιλογές. Το εργαστήρι του µαθητή του επιτρέπει την ουσιαστική αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Η/Υ για να γίνει αποτελεσµατικότερη η χρήση του διδακτικού υλικού και να διασφαλίσει τη διαρκή του ανανέωση, βασική προϋπόθεση για να παραµείνει σύγχρονο ως προς τη διατύπωση διαφορετικών κάθε φορά στόχων κατά τάξη, σχολική µονάδα και περιοχή. -Ως προς την ικανοποίηση στόχων της γλωσσικής διδασκαλίας, µε το λογισµικό επιδιώκεται η υποστήριξη και της ακρόασης ως γλωσσικής δεξιότητας εκτός της ανάγνωσης και της γραφής. Οι δραστηριότητες ακρόασης υποστηρίζουν και τη διδασκαλία της προφοράς για όσα παιδιά δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα ως µητρική ή δεν τη χρησιµοποιούν στη καθηµερινή τους επικοινωνία αρκετά συχνά ή αρκετό χρονικό διάστηµα. -Στο σύνολο των δραστηριοτήτων, µε σηµείο αναφοράς τη λειτουργία της αξιολόγησης των επιδόσεων των παιδιών, παρατηρείται το εξής: Οι περισσότερες είναι δραστηριότητες κλειστού τύπου που απαιτούν συγκεκριµένες απαντήσεις και ενέργειες και ελέγχονται από το ίδιο το λογισµικό, µε έναν τρόπο που λειτουργεί ανατροφοδοτικά και ενισχύει την αυτοαξιολόγηση κάθε παιδιού. Υπάρχουν και δραστηριότητες γραπτής έκφρασης που είναι ανοικτές. Το ρόλο του αξιολογητή αναλαµβάνει ο εκπαιδευτικός, στον οποίο δίνονται επιπλέον πληροφορίες στον Οδηγό, όπου αυτό κρίθηκε απαραίτητο. Η βασική στοχοθεσία του λογισµικού περιλαµβάνει και στόχους πολιτισµικούς και αξιακούς, οι οποίοι αναπτύσσονται και σε ένα πλαίσιο γενικότερης διαθεµατικής θεώρησής της: λαϊκός πολιτισµός, µυθολογία, γεωγραφία, περιβαλλοντική εκπαίδευση, εκπαίδευση για την 14

15 ειρήνη, µαθηµατικά, αισθητική αγωγή προσεγγίζονται και προσφέρουν τη δυνατότητα να ικανοποιηθούν οι στόχοι της γλωσσικής διδασκαλίας. Σε ικανοποιητικό βαθµό ανάµεσα στα κείµενα που επιστρατεύτηκαν στο λογισµικό υπάρχουν κείµενα παιδικής λογοτεχνίας. Η δυνατότητα της παιδικής λογοτεχνίας να υποστηρίξει την ικανοποίηση των στόχων της γλωσσικής διδασκαλίας αλλά και αξιακούς στόχους υπαγόρευσε τη συγκεκριµένη επιλογή. 15

16 Οδηγίες χρήσης λογισµικού Εισαγωγή στο λογισµικό Κατά την ενεργοποίηση του λογισµικού, ο µαθητής καλείται να εισάγει το όνοµά του: Αν χρησιµοποιεί πρώτη φορά την εφαρµογή, θα πρέπει να πληκτρολογήσει το όνοµά του στο αντίστοιχο πεδίο. Σε επόµενες χρήσεις της εφαρµογής, το όνοµα θα εµφανίζεται στη λίστα στο κάτω µέρος του παραθύρου. Αρκεί να το εντοπίσει και να το επιλέξει. Η εφαρµογή διατηρεί τα κείµενα που γράφει κάθε χρήστης. Επίσης, εµφανίζει και µία ένδειξη σε όλες τις δραστηριότητες που έχει συµπληρώσει επιτυχώς. Γι αυτό σε περίπτωση συνωνυµίας δύο χρηστών καλό θα ήταν να διαφοροποιείται µε κάποιο τρόπο το όνοµα που δηλώνεται στην εφαρµογή (για παράδειγµα, Χρήστος Κ, Μαρία2, κλπ). Κεντρική οθόνη εφαρµογής Το εκπαιδευτικό λογισµικό «Γλώσσα Α -Β ηµοτικού» περιλαµβάνει πέντε θεµατικές ενότητες, όπως φαίνεται και από τα παράθυρα-επιλογές, που εµφανίζονται στην πρώτη οθόνη. Για να επιλέξετε µία θεµατική ενότητα, αρκεί να κάνετε κλικ µε το ποντίκι στο αντίστοιχο εικονίδιο. Το βέλος κάτω αριστερά χρησιµεύει για την έξοδο από την εφαρµογή. Συντελεστές Με την επιλογή αυτή, εµφανίζεται µια οθόνη όπου αναφέρονται όλοι οι συντελεστές του έργου. Υδρόγειος Επιλέγοντας την υδρόγειο σφαίρα, οι µαθητές µπορούν να δουν µια σειρά από επιλεγµένους συνδέσµους στο διαδίκτυο, που αναφέρονται σε παιχνίδια, εργασίες και δραστηριότητες για παιδιά του δηµοτικού σχολείου. Για να εµφανιστεί κάθε φορά η επιλεγόµενη σελίδα, θα πρέπει προφανώς να είναι ενεργοποιηµένη η σύνδεση µε το διαδίκτυο. 16

17 Θεµατική ενότητα «Η µαγική γραµµούλα» Γενικά - Η διδασκαλία των γραµµάτων-φθόγγων Η πρόταση που παρουσιάζεται για την υποστήριξη της διδασκαλίας των γραµµάτων-φθόγγων της ελληνικής γλώσσας βασίζεται µεθοδολογικά στα σύγχρονα επιστηµονικά δεδοµένα για τη διδασκαλία της πρώτης ανάγνωσης και γραφής. Χρησιµοποιήθηκαν, κατ επιλογή, στοιχεία πολλών µεθόδων. Βασική αρχή στην οποία στηρίχτηκαν οι επιλογές είναι η αποδοχή της επιστηµονικής άποψης που προτείνει τη σταθερή φωνηµική διδασκαλία, εµπλουτισµένη µε πλούσιες αναγνωστικές και γραφικές εµπειρίες (Αναλυτικά αναφερόµαστε σε προηγούµενη ενότητα). Σε ποιήµατα µε πρωταγωνιστικό πρόσωπο τη µαγική γραµµή, που έχει το µοναδικό χάρισµα να µεταµορφώνεται σε ό,τι αγγίζει και να αποκτά ταιριαστή φωνή, τα παιδιά θα συναντούν το γράµµα και το φθόγγο σε µια συστηµατική διδασκαλία της σχέσης ήχου- γραπτού συµβόλου, ήχου- λέξης. Το χρησιµοποιούµενο λεξιλόγιο, η ποσότητα και η ποιότητα των πληροφοριών, η συναισθηµατική φόρτιση, η καταγραφή δράσεων βρίσκονται σε άµεση συνάρτηση µε τους στόχους της διδασκαλίας της πρώτης ανάγνωσης και γραφής, αλλά και µε τις δυσκολίες της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας σε µαθητές για τους οποίους δεν είναι η µητρική γλώσσα. Η φιλοσοφία του λογισµικού άλλωστε βασίζεται στην άποψη ότι αποτελεί υλικό εµπέδωσης σε επίπεδο συλλογικής και εξατοµικευµένης µαθησιακής διαδικασίας. Στη συνέχεια υπάρχει για κάθε γράµµα ένας σταθερός κορµός δραστηριοτήτων παρουσίασης γράµµατοςφθόγγου, αναγνώρισής τους και χρήσης τους για την απόκτηση γλωσσικών εµπειριών σε επίπεδο δεξιοτήτων ακρόασης, ανάγνωσης και γραφής. Συγκεκριµένα: Το παιδί ακούει το κείµενο- µικρό ποίηµα µε την υποστήριξη της οπτικοποιηµένης δράσης των ηρώων. Η διαδοχική εµφάνιση της µεταµόρφωσης για τη µαγική γραµµούλα συµβάλλει στην αποτελεσµατική γνωριµία του παιδιού µε το γράµµα-φθόγγο. Η φορά του γράµµατος επίσης υποστηρίζεται ταυτόχρονα µε την ακρόαση του ποιήµατος. Η όλη προσέγγιση συνδυάζει τη διδασκαλία γράµµατος-φθόγγου και µπορεί να υποστηρίξει τη διδασκαλία της προφοράς για όσα παιδιά δυσκολεύονται. Είναι προφανής η δυνατότητα περαιτέρω διδακτικής αξιοποίησης από τον εκπαιδευτικό: τι άλλο θα µπορούσε να αγγίξει η µαγική γραµµούλα και να µεταµορφωθεί στο συγκεκριµένο κάθε φορά γράµµα και ν αποκτήσει ταιριαστή φωνή, τι θα συνέβαινε αν η γραµµούλα συναντούσε.η µαγική γραµµή υλοποιεί τη «θεωρία» των ζωγραφογραµµάτων: σύνδεση του γράµµατος µε εικόνες από το βιωµατικό και εµπειρικό χώρο των παιδιών. Επιλέξαµε, όπως προαναφέρθηκε, την ακρόαση και ίσως την ανάγνωση µικρών ποιηµάτων που καταγράφουν «την περιπέτεια» της ανακάλυψης γράµµατος-φθόγγου και µπορούν να 17

18 αξιοποιηθούν σε δραστηριότητες έκφρασης των παιδιών µε το θεατρικό παιχνίδι, την παντοµίµα, τη δηµιουργία παραµυθιών για την καταγραφή των δικών τους απόψεων σχετικά µε το γράµµα και τις οµοιότητές του. Για τη στήριξη της διδασκαλίας γράµµατος-φθόγγου µε τον ταυτόχρονο εµπλουτισµό του λεξιλογίου και την καλλιέργεια της φωνολογικής συνείδησης δηµιουργήθηκαν δραστηριότητες, οι οποίες εναλλάσσονται για να διατηρούν το στοιχείο της έκπληξης και να προκαλούν το ενδιαφέρον των παιδιών. Η διαθεµατικότητα και η δηµιουργία περιβάλλοντος «προσοµοίωσης» περιστάσεων επικοινωνίας υπαγόρευσαν τις επιλογές σε όλη την ενότητα. Εισαγωγική ιστορία Με την έναρξη αυτής της θεµατικής ενότητας εµφανίζεται η ιστορία της µαγικής γραµµούλας µε τη µορφή ταινίας κινουµένων σχεδίων και µε αφηγηµατική υποστήριξη. Παράλληλα µε την αφήγηση του παραµυθιού, εµφανίζεται στο κάτω µέρος της οθόνης το αντίστοιχο κείµενο µε µεγάλα ευανάγνωστα γράµµατα, ώστε οι µαθητές να µπορούν να ακούνε και να διαβάζουν την ιστορία ταυτόχρονα. Στην περίπτωση που κάποιος θέλει να παρακάµψει την ιστορία, χωρίς να τη δει ολόκληρη, µπορεί απλά να κάνει κλικ µε το ποντίκι του σε οποιοδήποτε σηµείο της οθόνης. Κεντρική οθόνη ενότητας Η κεντρική οθόνη της παρούσας ενότητας εµφανίζει το σπίτι της µαµάς Αλφαβήτας γεµάτο µε διάφορα αντικείµενα, ζώα και ανθρώπους που µε τις στάσεις τους θυµίζουν γράµµατα. Τα γράµµατα έχουν χωριστεί σε τρεις οκτάδες και η οµαδοποίησή τους έγινε µε βάση τη συχνότητα της χρήσης τους στον παιδικό λόγο. Ο χρήστης θα πρέπει να χρησιµοποιήσει τα φυλλαράκια µε τα βέλη, κάτω δεξιά για να πλοηγηθεί στις τρεις διαφορετικές απόψεις του σπιτιού. Η πρώτη άποψη του σπιτιού περιλαµβάνει τα γράµµατα Α α, Ν ν, Ο ο, Η η, Λ λ, Τ τ, Ε ε και Ι ι. Η δεύτερη άποψη του σπιτιού περιλαµβάνει τα γράµµατα Κ, Μ µ, Π, Ω ω, Ρ, Γ γ, Υ υ και Σ σ ς. Η τρίτη άποψη του σπιτιού περιλαµβάνει τα γράµµατα Ζ ζ, Β β, Ξ ξ, Ψ, Χ, Θ, θ, Φ φ, δ και µια δραστηριότητα µε το ονόµατα των γραµµάτων. 18

19 Επιλογή δραστηριότητας Η ενότητα αυτή περιλαµβάνει: ραστηριότητες µε κάθε ένα από τα γράµµατα της αλφαβήτας. Οι µαθητές µπορούν να κάνουν κλικ σε ένα αντικείµενο γράµµα για να δουν τις δραστηριότητες που σχετίζονται µ αυτό. ραστηριότητες µε συνδυασµούς γραµµάτων ή µε όλα τα γράµµατα µαζί. Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν το χωριό (εµφανίζεται σε διαφορετική οπτική γωνία και στις τρεις αρχικές οθόνες), το γραµµατοκιβώτιο στην πρώτη οθόνη ή τις φατσούλες στη τελευταία. Εναλλακτικά, οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν δραστηριότητα, χρησιµοποιώντας το κουµπί «Επιλογές» επάνω αριστερά. Αρκεί να κάνουν κλικ και να επιλέξουν τη δραστηριότητα που επιθυµούν από το µενού που θα εµφανιστεί. Βασικά εικονίδια πλοήγησης της ενότητας Σε όλα τα σηµεία της εφαρµογής είναι εµφανής µια µικρή νεράιδα στο κάτω µέρος της οθόνης. Η νεράιδα αυτή προσφέρει βοήθεια για τη χρήση του λογισµικού στο αντίστοιχο µέρος της εφαρµογής. Η πινακίδα µε το βέλος επιστρέφει στην κεντρική οθόνη της εφαρµογής. Οι πινακίδες µε τα σχέδια επιστέφουν στις ενότητες που απεικονίζουν. Τα φυλλαράκια µε τα βέλη µεταφέρουν τα παιδιά σε επόµενες και προηγούµενες οθόνες µιας δραστηριότητας, όπου αυτές είναι διαθέσιµες. Στις δραστηριότητες, όπου εµφανίζεται ο εκτυπωτής, τα παιδιά µπορούν να εκτυπώσουν την εργασία τους. Βελάκια πλοήγησης στις κυλιόµενες οθόνες. Κάνοντας κλικ στην κινηµατογραφική κάµερα, τα παιδιά µπορούν να παρακολουθήσουν πάλι την αφήγηση του παραµυθιού. Η παλέτα οδηγεί στη δραστηριότητα της ζωγραφικής. Στη δραστηριότητα αυτή υπάρχουν σκίτσα γνωστά από τις θεµατικές ασκήσεις. Όταν εµφανίζεται το σύµβολο αυτό σε κάθε µενού επιλογής δραστηριοτήτων δηλώνει ότι η συγκεκριµένη δραστηριότητα έχει ολοκληρωθεί µε επιτυχία. 19

20 ραστηριότητες µεµονωµένων γραµµάτων Σχηµατισµός γράµµατος Κάνοντας κλικ σε ένα από τα γράµµατα στο σπίτι της µαµάς Αλφαβήτας, εµφανίζεται η κεντρική οθόνη του αντίστοιχου γράµµατος. Η οθόνη αυτή εµφανίζει ένα κινούµενο σχέδιο µε τη γραµµούλα να σχηµατίζει το γράµµα που επιλέχθηκε. Ταυτόχρονα ακούγεται ένα ποίηµα γι αυτό το γράµµα. Με κλικ στο βελάκι, οι µαθητές µπορούν να επαναλάβουν το ποίηµα και το σχηµατισµό του γράµµατος. εξιά εµφανίζεται σε µικρογραφία µία ακόµα µορφή του γράµµατος (το αντίστοιχο κεφαλαίο ή µικρό του). Οι µαθητές µπορούν να κάνουν κλικ σ αυτή τη µικρογραφία για να δουν να σχηµατίζεται και το γράµµα αυτό και να ακούσουν και το αντίστοιχο ποίηµα. Σε ορισµένα γράµµατα, που το µικρό και το κεφαλαίο τους είναι ίδια, η οθόνη διαφοροποιείται και δεν παρουσιάζει αυτή τη µικρογραφία. Επιπλέον, ειδικά για το σίγµα, που έχει τρεις µορφές, το κεφαλαίο, το µικρό και το τελικό, η οθόνη διαφοροποιείται ανάλογα. 20

21 Παιχνίδια γραµµάτων Αριστερά στην οθόνη κάθε γράµµατος εµφανίζονται δύο εικονίδια που οδηγούν σε παιχνίδια µε το γράµµα αυτό. Συνολικά υπάρχουν έξι διαφορετικά παιχνίδια: Το ποτάµι Στόχοι: Υποστήριξη και έλεγχος της αναγνωστικής ικανότητας. Αναγνώριση του γράµµατος και του φθόγγου. Ακρόαση-ανάγνωση της λέξης. Περιγραφή: Στο παιχνίδι αυτό η γραµµούλα βρίσκεται µπροστά σε ένα ποτάµι και προσπαθεί να περάσει απέναντι. Για να το καταφέρει αυτό, θα πρέπει να πατήσει σε πέτρες, οι οποίες εµφανίζουν διάφορα αντικείµενα. Επιτρέπεται όµως να πατά µόνο σε πέτρες, των οποίων τα αντικείµενα περιέχουν στην ονοµασία τους το γράµµα που εξετάζεται. Κάθε φορά που η γραµµούλα περνά από µία πέτρα, ακούγεται και η ονοµασία της. Αν το αντικείµενο πάνω στην πέτρα είναι σωστό, η γραµµούλα παραµένει πάνω της και οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν άλλη γειτονική πέτρα για να προχωρήσουν. Αν το αντικείµενο πάνω στην πέτρα δεν περιέχει το υπό εξέταση γράµµα, τότε αυτή βυθίζεται και η γραµµούλα επιστρέφει στην αρχή. Το µαγικό κουτί Στόχοι: Σύνδεση σηµαίνοντος σηµαινόµενου (εικόνα, επιλογή µε βάση τις οδηγίες, εµφάνιση-ακρόαση της λέξης, εντοπισµός του γράµµατος µε άλλο χρώµα ή ακρόαση της λέξης που επιλέχτηκε σωστά). 21

22 Περιγραφή: Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν από τις εικόνες που εµφανίζονται αυτές, των οποίων οι ονοµασίες περιέχουν το γράµµα που εξετάζεται. Οι ονοµασίες των εικόνων είναι εµφανείς δίπλα τους. Οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν µία εικόνα κάνοντας κλικ επάνω της και να την τοποθετήσουν στο κουτί. Μόλις την αφήσουν, η αφηγήτρια εκφωνεί την ονοµασία της. Αν η εικόνα είναι σωστή, τότε θα µπει µέσα στο κουτί ενώ στην ονοµασία της θα επισηµανθεί µε κόκκινο χρώµα το γράµµα που αναζητείται. Αν οι µαθητές επιλέξουν λάθος εικόνα, τότε αυτή θα απορριφθεί από το κουτί. Το δάσος Στόχοι: Υποστήριξη και έλεγχος της αναγνωστικής ικανότητας. Αναγνώριση του γράµµατος και του φθόγγου. Ακρόαση-ανάγνωση της λέξης. Περιγραφή: Στο παιχνίδι αυτό η γραµµούλα προσπαθεί να βρει το δρόµο για να φύγει από το δάσος. Για να το καταφέρει αυτό, θα πρέπει να περάσει από όλα τα αντικείµενα, των οποίων η ονοµασία περιέχει το γράµµα που εξετάζεται. Οι µαθητές επιλέγουν το µονοπάτι που θα ακολουθήσει η γραµµούλα κάνοντας κλικ στα βελάκια που εµφανίζονται στην αρχή αλλά και σε κάθε κοµβικό σηµείο της διαδροµής. Κάθε φορά που η γραµµούλα περνά από ένα αντικείµενο, ακούγεται και η ονοµασία του. Αν είναι σωστό, τότε θα επισηµανθεί και µε ένα κίτρινο περίγραµµα. Η γραµµούλα µπορεί να εγκαταλείψει το δάσος, φτάνοντας στο τέλος της διαδροµής, µόνο αν έχει ανακαλύψει όλα τα σωστά αντικείµενα. 22

23 Τα µπαλόνια Στόχοι: Υποστήριξη και έλεγχος της αναγνωστικής ικανότητας. Αναγνώριση του γράµµατος και του φθόγγου. Ακρόαση-ανάγνωση της λέξης. Περιγραφή: Στο παιχνίδι αυτό πρωταγωνιστεί ένα παιδί µε µία σφεντόνα. Από ψηλά πέφτουν µπαλόνια, τα οποία γράφουν και από µία λέξη επάνω τους. Οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ µόνο στα µπαλόνια των οποίων οι λέξεις περιέχουν το γράµµα που εξετάζεται κάθε φορά. Με το κλικ, το παιδί σηµαδεύει το µπαλόνι µε τη σφεντόνα του και το σπάει. Ταυτόχρονα ακούγεται η λέξη που έγραφε επάνω του το µπαλόνι. Τα σωστά µπαλόνια περιέχουν καρότα, τα οποία συγκεντρώνονται στο καλάθι. Τα λάθος µπαλόνια περιέχουν ένα λαγό που τρώει ένα από τα καρότα που βρίσκονται στο καλάθι. Αριστερά υπάρχει η επιλογή ταχύτητας των µπαλονιών, όπου οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν πόσο γρήγορα θέλουν να πέφτουν τα µπαλόνια. Στόχος του παιχνιδιού είναι να συγκεντρώσουν οι µαθητές όσο γίνεται περισσότερα καρότα στο καλάθι τους. Με τη λήξη του παιχνιδιού εµφανίζεται ένα παράθυρο, που τους πληροφορεί για τον αριθµό των καρότων που συγκέντρωσαν. Επίσης, τους δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουν αν θέλουν να συνεχίσουν το παιχνίδι αυτό ή να επιστρέψουν στο κεντρικό µενού του γράµµατος, στο οποίο βρίσκονταν. 23

24 Χρωµατίζω Στόχοι: Σύνδεση σηµαίνοντος σηµαινόµενου (εικόνα, επιλογή µε βάση τις οδηγίες, εµφάνιση-ακρόαση της λέξης, εντοπισµός του γράµµατος µε άλλο χρώµα ή ακρόαση της λέξης που επιλέχτηκε σωστά). Περιγραφή: Στο παιχνίδι αυτό οι µαθητές θα πρέπει να εντοπίσουν και να χρωµατίσουν τις εικόνες των οποίων οι ονοµασίες περιέχουν το γράµµα που εξετάζεται κάθε φορά. Οι ονοµασίες των εικόνων δεν είναι εµφανείς από την αρχή του παιχνιδιού. Αν η εικόνα που χρωµατίσουν οι µαθητές είναι σωστή, τότε εµφανίζεται η ονοµασία της µε το γράµµα που αναζητείται µε κόκκινο χρώµα. Αν οι µαθητές επιχειρήσουν να χρωµατίσουν µία λανθασµένη εικόνα, τότε θα εµφανισθεί από κάτω η ονοµασία της, αλλά θα απορριφθούν όλες οι χρωµατικές αλλαγές. Οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ στο πινέλο και κατόπιν να επιλέξουν ένα από τα έτοιµα χρώµατα δεξιά. Στη συνέχεια, µπορούν να χρωµατίσουν την περιοχή ενός αντικειµένου κάνοντας κλικ πάνω της και σύροντας το ποντίκι κρατώντας πατηµένο το αριστερό πλήκτρο. Αν επιθυµούν να αποχρωµατίσουν µια περιοχή, µπορούν να χρησιµοποιήσουν τη γόµα. Τέλος, χρησιµοποιώντας τους σύρτες κάτω δεξιά, µπορούν να αναµείξουν χρώµατα για να δηµιουργήσουν νέες αποχρώσεις και να ρυθµίσουν το πάχος του πινέλου (ή της γόµας). ίνονται 3 βασικά χρώµατα: το κόκκινο, το πράσινο και το µπλε. Όταν ο σύρτης κάθε χρώµατος βρίσκεται στο ψηλότερο σηµείο της γραµµής, τόσο περισσότερο χρώµα βάζουµε. Η ανάµειξη των 3 χρωµάτων καθώς και η ποσότητα του κάθε ενός από αυτά µας δίνει άλλα χρώµατα και αποχρώσεις. Τα παιδιά µπορούν να πειραµατιστούν και να αντιληφθούν τη σχέση των χρωµάτων και τη διαδικασία παραγωγής χρώµατος. 24

25 Ελάτε να ταξιδέψουµε Στόχοι: Η ενότητα «Ελάτε να ταξιδέψουµε» συνδέει τη διδασκαλία γράµµατος-φθόγγου και µε ένα ταξίδι γνωριµίας µε τη χώρα όπου ζουν κατά τρόπο παιγνιώδη. Περιγραφή: Σ αυτό το παιχνίδι εµφανίζεται δραµατοποιηµένο ένα ποίηµα για το γράµµα που εξετάζεται. Στο τέλος του ποιήµατος εµφανίζεται µια οµάδα από περιοχές, των οποίων η ονοµασία αρχίζει από αυτό το γράµµα, και οι µαθητές καλούνται να τις τοποθετήσουν στα σωστά σηµεία του χάρτη. ραστηριότητες συνδυασµών γραµµάτων Γραµµατοκιβώτιο - Συλλαβές Στόχοι: Η επαναληπτική άσκηση για την πρώτη οκτάδα αποτελεί ένα εικονόγραπτο λεξικό. Οι λέξειςεικόνες (σηµαίνον-σηµαινόµενο) προέρχονται από το λεξιλόγιο που είναι συχνόχρηστο σε επίπεδο καθηµερινής επικοινωνίας των παιδιών. Η αναγνωστική δεξιότητα στηρίζεται µε την επιλογή των γραµµάτων για το σχηµατισµό των συλλαβών που λείπουν. Η πληκτρολόγηση των σωστών γραµµάτων (άσκηση γραφής) και η οπτικοποίηση της γραφής των επιλεγµένων γραµµάτων, καθώς και η ακρόαση της λέξης υποστηρίζουν ουσιαστικά την κατάκτηση της φωνολογικής συνείδησης και της φωνηµικής ενηµερότητας. Περιγραφή: Στη δραστηριότητα αυτή εµφανίζονται λέξεις από τις οποίες λείπει µία συλλαβή. Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν µία λέξη κάνοντας κλικ πάνω της. Η επιλεγµένη λέξη επισηµαίνεται µε ένα κόκκινο πλαίσιο. 25

26 Στη συνέχεια οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ στα γράµµατα που φαίνονται στο κάτω µέρος της οθόνης για να σχεδιαστούν στις κενές θέσεις. Αν τα γράµµατα που επιλεγούν είναι σωστά, τότε αυτά θα ενσωµατωθούν στη λέξη, διαφορετικά θα απορριφθούν. Αν υπάρχει δυσκολία στην εύρεση της λέξης, µπορούν τα παιδιά να κάνουν κλικ πάνω στην εικόνα και να ακούσουν τη λέξη που πρέπει να συµπληρώσουν. Η δραστηριότητα έχει τρία επίπεδα: α) το πρώτο επίπεδο αφορά τις συλλαβές τα, τε, τη, τι, το, β) το δεύτερο επίπεδο αφορά τις συλλαβές να, νε, νη, νι, νο και γ) το τρίτο επίπεδο αφορά τις συλλαβές λα, λε, λη, λι, λο. Η αλφαβήτα Στόχοι Τα παιδιά: - Να αντιστοιχίσουν φθόγγο-γράµµα µε το αλφαβητικό τους όνοµα. - Να οµαδοποιήσουν φωνήεντα - σύµφωνα. Περιγραφή: Στη δραστηριότητα αυτή εµφανίζονται τα γράµµατα ένα-ένα και σε µια λίστα από κάτω τα ονόµατά τους. Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν το όνοµα που ταιριάζει στο γράµµα που εµφανίζεται. Αν αυτό είναι σωστό, τότε εµφανίζεται το επόµενο γράµµα. 26

27 Με βελάκι επόµενο η οθόνη µας χωρίζεται σε δύο µέρη και από κάτω είναι µαζεµένα όλα τα γράµµατα. Οι µαθητές θα πρέπει να ταξινοµήσουν τα γράµµατα σε φωνήεντα και σύµφωνα. Χωριό Το χωριό περιλαµβάνει 5 δραστηριότητες µε συνδυασµούς γραµµάτων. Οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν δραστηριότητα από την κεντρική οθόνη του χωριού κάνοντας κλικ στα διάφορα σπιτάκια. Οι ασκήσεις στο χωριό είναι επαναληπτικές - εµπεδωτικές για την κατάκτηση του βασικού µηχανισµού της πρώτης ανάγνωσης και γραφής για την ελληνική γλώσσα. Ο κηπουρός Στόχοι: Είναι άσκηση αναγνωστικής δεξιότητας µε επίκεντρο την αλφαβητική «κατάταξη» των λέξεων που αντιπροσωπεύουν τα φυτά. Η επιλογή σε δεύτερο επίπεδο όσων αρχίζουν και τελειώνουν σε συγκεκριµένο γράµµα είναι άσκηση υποστηρικτική επίσης της καλλιέργειας της φωνολογικής συνείδησης και της φωνηµικής ενηµερότητας των παιδιών, ιδίως όσων δεν έχουν την ελληνική ως µητρική γλώσσα. Περιγραφή: Στη δραστηριότητα αυτή η γραµµούλα γνωρίζει τον κυρ Σταµάτη τον κηπουρό, ο οποίος έχει αγοράσει σπόρους για το περιβόλι του και πρέπει να τους φυτέψει στα σηµεία που έχουν ταµπελίτσες µε το αρχικό τους γράµµα. 27

28 Οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ πάνω σε ένα σακουλάκι µε σπόρους και κατόπιν να το µεταφέρουν και να το αφήσουν, κάνοντας πάλι κλικ στο σηµείο που θέλουν να το φυτέψουν. Εκτός από τις ταµπελίτσες µε τα γράµµατα θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους και το είδος των φυτών, καθώς θα πρέπει να φυτέψουν τα δέντρα στο περιβόλι ενώ τα λουλούδια στις γλάστρες. Το λογισµικό ελέγχει αυτόµατα τα σηµεία στα οποία αφήνουν οι µαθητές τους σπόρους. Αν είναι ορθή η επιλογή, εµφανίζει το αντίστοιχο φυτό να αναπτύσσεται. ιαφορετικά, επιστρέφει πίσω τους σπόρους. Στο επόµενο επίπεδο της δραστηριότητας εµφανίζονται όλα τα φυτά στη θέση τους καθώς και ταµπελίτσες µε τις ονοµασίες τους. Οι µαθητές καλούνται να κάνουν κλικ στα ονόµατα των φυτών που έχουν το α ως δεύτερο γράµµα. Στο τελευταίο επίπεδο οι µαθητές θα πρέπει να βρουν τα ονόµατα των φυτών που έχουν το ο ως τελευταίο γράµµα. Ο µανάβης Στόχοι: Είναι άσκηση επανάληψης και απαιτεί την επιλογή της σωστής συλλαβής για τη συµπλήρωση των λέξεων, οι οποίες σε επίπεδο σηµαίνοντος υποστηρίζονται από τα προϊόντα των πάγκων (ιδιότυπο εικονόγραπτο λεξικό). Με τη σωστή επιλογή εµφανίζεται και ο τόνος της λέξης. Ο εκπαιδευτικός µπορεί να τη χρησιµοποιήσει ως σηµείο αναφοράς για να εµπλουτίσει το λεξιλόγιο και σταδιακά να αυξήσει το βαθµό δυσκολίας Η τελευταία άσκηση στηρίζει επαναληπτικά την κατάκτηση της φωνολογικής συνείδησης και της φωνηµικής ενηµερότητας µε σκοπό την αποφυγή λαθών αντιστοιχίας προφορικού-γραπτού λόγου: -δια, σβ 28

29 Περιγραφή: Η δραστηριότητα αυτή διαδραµατίζεται στο µανάβικο του κυρ Γιώργη, ο οποίος προσπαθεί να γράψει τις ταµπέλες για τα φρούτα και τα λαχανικά του. Οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ για να επιλέξουν µια από τις συλλαβές που εµφανίζονται πάνω στο σακί µε τις πατάτες. Κατόπιν θα πρέπει να κάνουν κλικ σε µία ταµπέλα για να συµπληρώσουν µ αυτήν το µέρος που λείπει. Αν η συλλαβή τοποθετηθεί στη σωστή ταµπέλα, τότε θα ενσωµατωθεί σ αυτή. ιαφορετικά το λογισµικό θα την απορρίψει. Στο επόµενο επίπεδο της δραστηριότητας ο κυρ Γιώργης ακούγεται να διαλαλεί το εµπόρευµά του. Ταυτόχρονα εµφανίζεται το κείµενο που ακούγεται, µε ορισµένες συλλαβές όµως να λείπουν. Οι µαθητές θα πρέπει πάλι να επιλέξουν από τις συλλαβές που εµφανίζονται πάνω στο σακί για να συµπληρώσουν σωστά το κείµενο. Την ίδια ακριβώς διαδικασία θα πρέπει να επαναλάβουν και στο τελευταίο επίπεδο. Φτιάχνω λέξεις Στόχοι: Είναι µία άσκηση µε προφανείς, ποικίλους και αυξηµένου βαθµού δυσκολίας στόχους: Η ανάγνωση πολυσύλλαβων λέξεων, η ανάγνωση δισύλλαβων λέξεων και η κατανόηση του σηµαινόµενου, η αναζήτηση-αντιστοίχιση των γραµµάτων στην αρχική λέξη αποτελεί σηµαντική επαναληπτική άσκηση. Ο συνδυασµός γραµµάτων, στη συνέχεια, για τη δηµιουργία συλλαβών, ο συνδυασµός συλλαβών και η δηµιουργία λέξεων αποδεικνύει ότι οι στόχοι για την κατάκτηση των φωνολογικής συνείδησης ικανοποιήθηκαν. 29

30 Περιγραφή: Σ αυτή τη δραστηριότητα εµφανίζεται µία µεγάλη λέξη και από κάτω της τρεις µικρότερες. Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν από αυτές τη λέξη που αποτελείται εξολοκλήρου από γράµµατα της µεγάλης. Η επιλογή της λέξης γίνεται µε απλό κλικ. Αν η λέξη που επιλέχθηκε είναι η σωστή, το λογισµικό θα αλλάξει αυτόµατα το χρώµα του πλαισίου της και κοκκινίζουν τα γράµµατα της µεγάλης λέξης που χρησιµοποιούνται. Οι µαθητές µπορούν να χρησιµοποιήσουν το βελάκι δίπλα από τη λέξη, για να δουν νέα τριάδα µικρών λέξεων για την ίδια µεγάλη. Επίσης, µπορούν να χρησιµοποιήσουν τα φυλλαράκια λέξεις., για να δουν νέες µεγάλες Η τελευταία µεγάλη λέξη είναι η «οδοντογλυφίδα». Σ αυτήν δεν προτείνονται µικρότερες αλλά θα πρέπει οι ίδιοι οι µαθητές να ανακαλύψουν τρεις δισύλλαβες λέξεις που να µπορούν να δηµιουργηθούν µε τα γράµµατά της και να τις πληκτρολογήσουν στις αντίστοιχες θέσεις. Οι λέξεις που θα πρέπει να είναι στην ονοµαστική για να θεωρηθούν σωστές. Καθώς πληκτρολογούν γράµµατα, αν αυτά περιέχονται στη µεγάλη λέξη, κοκκινίζουν. Καθώς οι λέξεις πληκτρολογούνται, εµφανίζονται µε κόκκινο χρώµα. Μετά την ολοκλήρωση της λέξης, το λογισµικό ελέγχει αυτόµατα την ορθότητά της και αλλάζει το χρώµα της σε πράσινο αν αυτή είναι σωστή. 30

31 Ο ποιητής Στόχοι: Είναι πακέτο ασκήσεων φωνολογικής συνείδησης και φωνηµικής ενηµερότητας µε σκοπό την αποφυγή λαθών αντιστοιχίας προφορικού-γραπτού λόγου: -πια, -τια, -ρια κ.λ.π., τα οποία προσεγγίζονται συλλαβικά µε αντίστοιχες ασκήσεις. Περιγραφή: Ο ποιητής του χωριού έχει γράψει τρεις αστείες ποιητικές συλλογές. Τα παιδιά θα πρέπει να επιλέξουν ποια θέλουν να δουν, κάνοντας κλικ στο ράφι. Η πρώτη συλλογή αφορά τις συλλαβές πια και τια. Οι µαθητές παρακολουθούν δραµατοποιηµένο ένα ποίηµα µε λέξεις που περιέχουν τις παραπάνω συλλαβές. Κάνοντας κλικ στο κουµπί «Συνέχεια», βλέπουν το δεύτερο µέρος του ποιήµατος. Αν θέλουν να ξανακούσουν το ποίηµα µπορούν να κάνουν κλικ στο εικονίδιο πάνω δεξιά. Κάνοντας κλικ στα κουµπιά «Ψάξε τη συλλαβή» και «Βρες τη λέξη», παίζουν δύο παιχνίδια µε το ποίηµα που άκουσαν. 31

32 Στο παιχνίδι «Ψάξε τη συλλαβή» οι µαθητές θα πρέπει να εντοπίσουν πέντε διαφορετικές λέξεις που να περιέχουν τις συλλαβές πια και τια. Κάνοντας κλικ στις σωστές λέξεις βλέπουν τις αντίστοιχες συλλαβές να γίνονται κόκκινες για να ξεχωρίσουν από το κείµενο. Στο παιχνίδι «Βρες τη λέξη» εµφανίζεται µια µισοτελειωµένη φράση και από κάτω προτείνονται τρεις διαφορετικές λέξεις. Οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ στη σωστή. Αφού ολοκληρώσουν αυτήν τη δραστηριότητα οι µαθητές, µπορούν να κάνουν κλικ στην ταµπέλα κάτω αριστερά για να επιστρέψουν στην κεντρική οθόνη του ποιητή. Η δεύτερη συλλογή του ποιητή αφορά τη συλλαβή ρια και τα περιεχόµενά της ακολουθούν ακριβώς την ίδια φιλοσοφία µε την πρώτη συλλογή. Τέλος, η τρίτη συλλογή αφορά τη συλλαβή δια. Οι ταµπέλες του µάστορα Στόχοι: Είναι ασκήσεις «ελάχιστου ζεύγους», συνοδεύονται από οπτική υποστήριξη της σωστής επιλογής και από την ακρόαση-ανάγνωση ποιηµάτων, στα οποία υπάρχουν οι λέξεις που σχηµατίζονται µε τη χρήση και των άλλων, πλην του επιλεγµένου, γραµµάτων. 32

33 Περιγραφή: Οι µαθητές ακούν µια λέξη και τη βλέπουν γραµµένη αλλά µε ένα γράµµα της να λείπει. Από κάτω βρίσκονται τρία διαφορετικά γράµµατα ή συνδυασµοί γραµµάτων, τα οποία δίνουν τρεις διαφορετικές λέξεις, αν τοποθετηθούν στη θέση του γράµµατος που λείπει. Για παράδειγµα, γόµα, γόπα, γόβα. Θα πρέπει να επιλέξουν το γράµµα που θα δηµιουργήσει τη λέξη που άκουσαν στην αρχή του παιχνιδιού. Αν επιλέξουν διαφορετικό γράµµα, θα ακούσουν τη λέξη που σχηµατίζεται αλλά το γράµµα θα απορριφθεί. Αν επιλέξουν το σωστό γράµµα, τότε αυτό θα ενσωµατωθεί στη λέξη και θα εµφανιστεί η αντίστοιχη εικόνα στη θέση επάνω αριστερά. Επιπλέον, θα ακουστεί ένα σύντοµο κείµενο που περιέχει και τις τρεις διαφορετικές λέξεις. 33

34 Θεµατική ενότητα «Ο Φαγαλέξης» Γενικά - Η διδασκαλία των δίψηφων φωνηέντων Στη συγκεκριµένη ενότητα τα παιδιά καλούνται να εµπεδώσουν τη γνώση των δίψηφων φωνηέντων και των συνδυασµών αυ-ευ σε επίπεδο αναγνώρισης και χρήσης. Παράλληλα εµπλουτίζεται το λεξιλόγιό τους, αφού η ενότητα είναι δοµηµένη κατά θεµατικές που προσδιορίζουν ανάλογα µε το περιεχόµενό τους κάθε φορά και την οριοθέτηση ενός ειδικότερου λεξιλογίου, σε µια προσπάθεια εφαρµογής της διδασκαλίας του λεξιλογίου κατά θεµατικές τάξεις εννοιών. Η λέξη, η πρόταση και κυρίως το κείµενο αποτελούν σηµεία αναφοράς των διδακτικών στόχων κάθε υποενότητας, όπως θα σηµειωθεί στη συνέχεια. Με παιγνιώδη τρόπο και µε πρωταγωνιστή αυτή τη φορά το γιο ενός µάγου, το Φαγαλέξη, που τρώει γράµµατα από τις λέξεις κάθε φορά που τις συναντάει. Με τον τρόπο αυτό επιχειρείται η «εµπλοκή» του παιδιού στην εξέλιξη του σεναρίου, η ενεργοποίησή του στην ίδια την πλοκή της ιστορίας και η διασφάλιση της συµµετοχής και του ενδιαφέροντος στη διαδικασία της ουσιαστικής κατάκτησης της φωνολογικής συνείδησης και της φωνηµικής ενηµερότητας Εισαγωγική ιστορία Αρχικά, παρουσιάζεται µε τη µορφή κινουµένων σχεδίων και µε αφηγηµατική υποστήριξη η ιστορία του Φαγαλέξη. Παράλληλα µε την αφήγηση του παραµυθιού, εµφανίζεται στο κάτω µέρος της οθόνης το αντίστοιχο κείµενο µε µεγάλα ευανάγνωστα γράµµατα, ώστε οι µαθητές να µπορούν να ακούνε και να διαβάζουν την ιστορία ταυτόχρονα. Στην περίπτωση που κάποιος θέλει να παρακάµψει την ιστορία, µπορεί απλά να κάνει κλικ µε το ποντίκι του σε οποιοδήποτε σηµείο της οθόνης. Κεντρική οθόνη ενότητας Η κεντρική οθόνη της παρούσας ενότητας εµφανίζει τα έξη παιδιά που αποτελούν και τους κόµβους επιλογής για τις δραστηριότητες του κάθε δίψηφου φωνήεντος. 34

35 Οι µαθητές µπορούν να κάνουν κλικ σε ένα παιδάκι για να δουν τις δραστηριότητες που σχετίζονται µ αυτό. Στο όνοµα του κάθε παιδιού λείπει το δίψηφο φωνήεν. Όταν ολοκληρώσει όλες τις δραστηριότητες της συγκεκριµένης υποενότητας το όνοµα του παιδιού εµφανίζεται ολόκληρο. Η πλοήγηση µπορεί να γίνει εναλλακτικά µε τον κυλιόµενο κατάλογο των δραστηριοτήτων. Βασικά εικονίδια πλοήγησης της ενότητας Σε όλα τα σηµεία της εφαρµογής είναι εµφανής µια µικρή νεράιδα στο κάτω µέρος της οθόνης. Η νεράιδα αυτή προσφέρει βοήθεια για τη χρήση του λογισµικού στο αντίστοιχο µέρος της εφαρµογής. Η πινακίδα µε το βέλος επιστρέφει στην κεντρική οθόνη της εφαρµογής. Τα φυλλαράκια µε τα βέλη µεταφέρουν τα παιδιά σε επόµενες και προηγούµενες οθόνες µιας δραστηριότητας, όπου αυτές είναι διαθέσιµες. Στις δραστηριότητες όπου εµφανίζεται ο εκτυπωτής τα παιδιά µπορούν να εκτυπώσουν την εργασία τους. Η παλέτα οδηγεί στη δραστηριότητα της ζωγραφικής. Στη δραστηριότητα αυτή υπάρχουν σκίτσα, γνωστά από τις θεµατικές ασκήσεις. Το κουµπί µε το Χ κλείνει όποιο παράθυρο είναι την στιγµή εκείνη ανοικτό. Ενότητα «Ουρανία» Γενικοί στόχοι της ενότητας για τη διδασκαλία του ου: Τα παιδιά µέσα από τις δραστηριότητες της ενότητας επιδιώκεται: -Να αναγνωρίσουν, να µάθουν και να χρησιµοποιήσουν το ου. -Να το αναγνωρίσουν και να το χρησιµοποιήσουν στην αρχή, στη µέση και στο τέλος λέξεων. -Να συνειδητοποιήσουν τη θέση του τόνου στο δίψηφο φωνήεν -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. -Να ασκηθούν στην κατανόηση µικρών κειµένων. 35

36 Περιγραφή: Κάνοντας κλικ στην Ουρανία, εµφανίζεται η κεντρική οθόνη της ενότητας, όπου πραγµατεύεται το δίψηφο φωνήεν ΟΥ. Ο µαθητής µπορεί να επιλέξει µία από τις 3 δραστηριότητες: Τον παππού Ορέστη, τον ήλιο ή τον κάβουρα. Όταν ολοκληρώνεται η κάθε δραστηριότητα, η εικόνα επιλογής αλλάζει δείχνοντας στο µαθητή ότι την έχει ολοκληρώσει αλλά µπορεί και πάλι να την επιλέξει. Όταν ολοκληρωθούν όλες οι δραστηριότητες της ενότητας, το όνοµα της Ουρανίας φαίνεται πλέον ολόκληρο. ραστηριότητα : Ο ουρανός Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να κατανοήσουν τις προτάσεις του κειµένου και το κείµενο συνολικά. -Να συµπληρώσουν σωστά τα κενά λέξεων στο κείµενο. -Να τονίσουν σωστά το ού, όπου χρειάζεται. -Να συνδέσουν σηµαίνοντα και σηµαινόµενα λέξεων µε την εικαστική εξέλιξη-υποστήριξη του κειµένου που σταδιακά δηµιουργείται. -Να ρθουν σε (συµµετοχική-δηµιουργική) επαφή µε ένα περιγραφικό κείµενο. -Να γνωρίσουν, σε ποιητική µορφή για εύκολη αποµνηµόνευση-κατάκτηση της γνώσης, τη «συνταγή» δηµιουργίας και γραφής του ου. Η άσκηση έχει και τη «διαθεµατική» διάσταση των στόχων της. Η ζωγραφιά, η έκφραση των συναισθηµάτων της πρωταγωνίστριας φέρνουν το παιδί σε µια ενεργητική επαφή µε την αισθητική αγωγή. Η συµπλήρωση των κενών στις λέξεις συνιστά και µια ουσιαστική άσκηση ελέγχου της αναγνωστικής ικανότητας του παιδιού-αναγνώστη και συνδηµιουργού. Η λειτουργία του λογισµικού στη συγκεκριµένη περίπτωση δίνει στο κείµενο την ταυτότητα της βιωµατικής περιγραφής, όπου, χωρίς υπερβολή, έχουν τη θέση τους τα επίθετα και η παροµοίωση. Ο δάσκαλος σε επίπεδο τάξης µπορεί να επεκτείνει τη χρήση τους και φυσικά να προσθέσει και άλλες «εικόνες» στο περιγραφικό κείµενο. 36

37 Περιγραφή Η Ουρανία ζωγραφίζει τον ουρανό και τη γη. Για να γίνει αυτό πρέπει οι µαθητές να συµπληρώσουν τα δίψηφα φωνήεντα που λείπουν. Όσο πληκτρολογούν τα γράµµατα, φαίνονται γκρι. Όταν τα ολοκληρώσουν σωστά γίνονται µπλε και ο δροµέας (cursor) µεταφέρεται στο επόµενο κενό. Αν είναι λάθος, παραµένουν γκρι. Κάθε φορά που ολοκληρώνεται σωστά µια πρόταση, η εικόνα εµπλουτίζεται µε νέα κινούµενα σχέδια. Όταν το δίψηφο φωνήεν χρειάζεται τόνο και ο µαθητής δεν τον βάλει σωστά, βγαίνει η πασχαλίτσα και του υπενθυµίζει τον αντίστοιχο κανόνα τονισµού µε ένα ποιηµατάκι. Στο τέλος της δραστηριότητας εµφανίζεται το δίψηφο «ου» και µας λέει το ποιηµατάκι του. ραστηριότητα : Ο παππούς Ορέστης Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να εξοικειωθούν στη χρήση του ου. -Να κατανοήσουν κείµενο στο οποίο λείπουν λέξεις. -Να συµπληρώσουν τα κενά του κειµένου σε επίπεδο λέξεων. -Να ασκηθούν και να κατανοήσουν διαισθητικά το ρόλο του αντικειµένου στην πρόταση. -Να ρθουν σε επαφή µε µια πρώιµη µορφή κειµένου περιγραφής προσώπου. Το παιδί-αναγνώστης διαβάζει και κατανοεί το κείµενο από το οποίο λείπουν λέξεις. Και οι υπάρχουσες λέξεις περιέχουν, µε σηµαντική συχνότητα, το διδασκόµενο δίψηφο φωνήεν. Στην ουσία βοηθάει τον παππού να αυτοσυστηθεί και αφού συµµετέχει στην αποτελεσµατική παρουσίαση των κύριων στοιχείων που τον καθιστούν «αναγνωρίσιµο», έρχεται σε επαφή µε την περιγραφή προσώπου µέσω του «ελτίου ταυτότητάς» του. Ο εκπαιδευτικός στην τάξη µπορεί να επεκτείνει τη δραστηριότητα σε άλλα πρόσωπα ή στον εµπλουτισµό µε καινούρια στοιχεία του «ελτίου ταυτότητας» του παππού της ιστορίας. Η οπτικοποίηση κάθε φορά στην οθόνη των στοιχείων του κειµένου, στη συγκεκριµένη περίπτωση, υποστηρίζει και τη θέση του αντικειµένου στην πρόταση. 37

38 Περιγραφή Κάποιες λέξεις από τα λόγια του παππού λείπουν. Οι λέξεις αυτές µπερδεµένες φαίνονται στο σακούλι που κρατά η Ουρανία. Οι µαθητές πρέπει να πληκτρολογήσουν τις σωστές λέξεις. Όσο πληκτρολογούν, οι λέξεις φαίνονται γκρι. Όταν τις ολοκληρώσουν σωστά, γίνονται µπλε και ο δροµέας µεταφέρεται στο επόµενο κενό. Αν είναι λάθος, παραµένουν γκρι. Κάθε φορά που ολοκληρώνεται σωστά µια λέξη, η εικόνα εµπλουτίζεται ανάλογα µε νέα κινούµενα σχέδια. Όταν ολοκληρωθεί όλο το κείµενο οι µαθητές ακούν τον παππού να µιλά. ραστηριότητα : Ο κάβουρας και η αλεπού Στόχοι Τα παιδιά επιδιώκεται: -Να διαβάσουν και να κατανοήσουν ένα µύθο του Αισώπου. -Να ασκηθούν στην αναγνώριση και χρήση (αναγνωστική εξοικείωση) µε το ου. -Να κατανοήσουν τη δοµή του µύθου. -Να συντάξουν το τέλος του µύθου. -Να εικονογραφήσουν το τέλος που επέλεξαν. Στη δραστηριότητα αυτή το παιδί καλείται να διαβάσει ένα µύθο του Αισώπου. Από τους πρωταγωνιστές έως το περιεχόµενό του συνολικά επιλέχτηκε µε κύριο κριτήριο τη συχνή εµφάνιση του ου. Με δεδοµένο ότι κάθε µύθος µε τον τρόπο που (δεν) ολοκληρώνεται επιτρέπει τη διατύπωση πολλαπλών αφηγηµατικών εκδοχών, για το κλείσιµο της ιστορίας το παιδί καταθέτει την προσωπική του άποψη, επενδύοντας δηµιουργικά µε λόγο και εικόνα το κείµενο. 38

39 Περιγραφή Σε αυτή τη δραστηριότητα έχουµε το µύθο του Αισώπου, όπου οι παράγραφοι πρέπει να τοποθετηθούν κάτω από τις σωστές εικόνες. Όταν γίνει αυτό, ο µαθητής ακούει το µύθο. Στη συνέχεια, αφού ο µαθητής πατήσει το βελάκι δεξιά, καλείται να γράψει µια πρόταση µε τη συνέχεια του µύθου όπως τη φαντάζεται και να ζωγραφίσει µια εικόνα. Στο τέλος µπορεί να εκτυπώσει αυτά που έγραψε και ζωγράφισε. Ενότητα «Αιµίλιος» Γενικοί στόχοι της ενότητας για τη διδασκαλία του αι: Τα παιδιά µέσα από τις δραστηριότητες της ενότητας επιδιώκεται: -Να αναγνωρίσουν, να µάθουν και να χρησιµοποιήσουν το αι. -Να το αναγνωρίσουν και να το χρησιµοποιήσουν στην αρχή, στη µέση και στο τέλος λέξεων. -Να συνειδητοποιήσουν τη θέση του τόνου στο δίψηφο φωνήεν -Να αντιληφθούν ότι το δίψηφο φωνήεν -αι προφέρεται -ε -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. -Να ασκηθούν στην κατανόηση µικρών κειµένων. Περιγραφή Κάνοντας κλικ στον Αιµίλιο, εµφανίζεται η κεντρική οθόνη της ενότητας, όπου πραγµατεύεται το δίψηφο φωνήεν -αι. Ο µαθητής µπορεί να επιλέξει µία από τις 2 δραστηριότητες: Τον Αίσωπο και τη λεξοµηχανή. Όταν ολοκληρώνεται η κάθε δραστηριότητα, η εικόνα επιλογής αλλάζει δείχνοντας στο µαθητή ότι την έχει ολοκληρώσει αλλά µπορεί και πάλι να την επιλέξει. Όταν ολοκληρωθούν όλες οι δραστηριότητες της ενότητας, το όνοµα του Αιµίλιου φαίνεται πλέον ολόκληρο. 39

40 ραστηριότητα : Ο Αίσωπος Στόχοι Τα παιδιά επιδιώκεται: -Να διαβάσουν και να κατανοήσουν κείµενο. -Να συνειδητοποιήσουν ότι τονίζονται µόνο τα φωνήεντα. -Να τονίσουν σωστά το αι. -Να γνωρίσουν τον Αίσωπο. -Να ακούσουν και να κατανοήσουν κείµενο. Η δραστηριότητα έχει «επιστρατεύσει» ένα αγαπηµένο πρόσωπο των παιδιών, τον Αίσωπο, για να εµπεδωθεί η θέση του τόνου στις λέξεις. Τον έχουν γνωρίσει στην ενότητα των δίψηφων φωνηέντων και θα τον γνωρίσουν και σε άλλες, όπως στην ενότητα των δίψηφων συµφώνων. Με εργαλείο τις βοήθειες και τη συµβολή της αγαπηµένης τους νεράιδας θα οδηγηθούν επαγωγικά στις αναµενόµενες διαπιστώσεις. Περιγραφή Οι µαθητές πρέπει να συµπληρώσουν τα λόγια του Αίσωπου µε το δίψηφο αι. Όσο πληκτρολογούν, η λέξη είναι γκρι. Όταν την ολοκληρώσουν σωστά, γίνεται µπλε και ο δροµέας µεταφέρεται στο επόµενο κενό. Όταν το δίψηφο χρειάζεται τόνο και οι µαθητές δεν τον βάλουν σωστά, βγαίνει η πασχαλίτσα και τους υπενθυµίζει τον κανόνα τονισµού για το δίψηφο µε ένα ποιηµατάκι. Όταν ολοκληρωθεί η δραστηριότητα, οι µαθητές ακούν τον Αίσωπο να µιλάει. ραστηριότητα : Η λεξοµηχανή Στόχοι Στη δραστηριότητα αυτή επιδιώκεται τα παιδιά: -Να µάθουν να χρησιµοποιούν το αι. -Να δηµιουργήσουν δισύλλαβες και τρισύλλαβες λέξεις. -Να διαβάσουν και να κατανοήσουν κείµενο. -Να συµπληρώσουν κενά κειµένου µε λέξεις που δηµιούργησαν. 40

41 -Να δώσουν τίτλο σε κείµενο. Πρόκειται για δραστηριότητα µε αυξηµένο βαθµό δυσκολίας και ταυτόχρονα µε µεγάλο βαθµό δηµιουργικότητας. Τα παιδιά επιλέγουν συλλαβές και δηµιουργούν λέξεις τις οποίες στη συνέχεια θα πρέπει να αποθηκεύσουν και να χρησιµοποιήσουν για να ολοκληρωθεί και να αποκτήσει συντακτική πληρότητα και νοηµατική συνοχή το κείµενο-µύθος του Αισώπου. Η σταδιακή δηµιουργία της εικαστικής υποστήριξης του µύθου στην ουσία συµβάλλει στην οπτικοποιηµένη διδασκαλία της δοµής του. Το ποιηµατάκι «συνταγή» δηµιουργίας και γραφής του αι βοηθάει στην ουσιαστική γνώση του. Η αφήγηση από τη νεράιδα συµβάλλει στην καλλιέργεια της ακρόασης και η τιτλοφόρηση του κειµένου είναι άσκηση συνοπτικής απόδοσης του περιεχοµένου και δραστηριότητα ελέγχου του βαθµού κατανόησής του. Περιγραφή Η λεξοµηχανή παράγει λέξεις. Ο µαθητής πρέπει να κάνει κλικ στα βελάκια πάνω και κάτω από την κάθε στήλη µε τις συλλαβές για να σχηµατίσει λέξεις. Όταν ανακαλύψει κάποια, κάνει κλικ στο κουµπάκι ΝΑΙ και η λέξη µπαίνει µέσα στο µπουκάλι. Αν δυσκολεύεται, µπορεί να πατήσει το κουµπί «βοήθεια» και η µηχανή θα του δώσει τη λέξη που ψάχνει να βρει σύµφωνα µε την πρώτη συλλαβή. Όλες οι λέξεις περιέχουν το δίψηφο αι. Ο µαθητής πρέπει να βρει όσες περισσότερες λέξεις µπορεί, γιατί θα του χρειαστούν στην συνέχεια της δραστηριότητας. Με το βελάκι επόµενο µεταφερόµαστε στην επόµενη οθόνη όπου ο µαθητής πρέπει να συµπληρώσει το µύθο του Αισώπου µε τις λέξεις που έχει ανακαλύψει από τη λεξοµηχανή. Οι λέξεις εµφανίζονται στο κάτω µέρος της οθόνης όπου ο µαθητής τις βλέπει, αλλά στο κείµενο πρέπει να τις πληκτρολογήσει. Για κάθε σωστή λέξη εµφανίζεται και ένα τετραγωνάκι από την εικόνα του µύθου. Όταν ολοκληρωθεί η δραστηριότητα, εµφανίζεται το «αι», µας λέει το ποιηµατάκι του δίψηφου και ακούµε τον µύθο. 41

42 Ενότητα «Ειρήνη» Γενικοί στόχοι της ενότητας για τη διδασκαλία του ει Τα παιδιά µέσα από τις δραστηριότητες της ενότητας επιδιώκεται: -Να αναγνωρίσουν, να µάθουν και να χρησιµοποιήσουν το ει. -Να το αναγνωρίσουν και να το χρησιµοποιήσουν στην αρχή, στη µέση και στο τέλος λέξεων. -Να συνειδητοποιήσουν τη θέση του τόνου στο δίψηφο φωνήεν -Να αντιληφθούν ότι το δίψηφο φωνήεν -ει προφέρεται -ι -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. -Να ασκηθούν στην κατανόηση µικρών κειµένων. Περιγραφή Κάνοντας κλικ στην Ειρήνη, εµφανίζεται η κεντρική οθόνη της ενότητας, όπου πραγµατεύεται το δίψηφο φωνήεν -ει. Ο µαθητής µπορεί να επιλέξει µία από τις 2 δραστηριότητες: Τον ήλιο και τον πετεινό. Όταν ολοκληρώνεται η κάθε δραστηριότητα, η εικόνα επιλογής αλλάζει δείχνοντας στο µαθητή ότι τη έχει ολοκληρώσει αλλά µπορεί και πάλι να την επιλέξει. Όταν ολοκληρωθούν όλες οι δραστηριότητες της υποενότητας, το όνοµα της Ειρήνης φαίνεται πλέον ολόκληρο. ραστηριότητα : Ο ήλιος Στόχοι Τα παιδιά πρέπει : -Να επιλέξουν γράµµατα από λέξεις και να δηµιουργήσουν µια άλλη λέξη. -Να δηµιουργήσουν τη λέξη-αντίθετο του πολέµου. -Να συνειδητοποιήσουν την αξία της ειρήνης χωρίς καθωσπρεπισµό και διδακτισµό. -Να µάθουν πώς γράφεται και πώς ακούγεται το ει. -Να διαβάσουν, να κατανοήσουν και να συµπληρώσουν κείµενο. -Να αποδώσουν εικαστικά το περιεχόµενο κειµένου. Το παιδί ουσιαστικά, ακούγοντας την εισαγωγική ιστορία της δραστηριότητας, θα πρέπει να επινοήσει και στη συνέχεια να δηµιουργήσει τη λέξη που αποτελεί σηµασιολογικά το αντίθετο του πολέµου. Του προσφέρονται, ως πεδίο επιλογής, λέξεις-«πρόσωπα» που σε επίπεδο 42

43 σηµαίνοντος και σηµαινόµενου συµβάλλουν, πέρα από τη δανειοδότηση των γραµµάτων που θα δηµιουργήσουν τη λέξη ειρήνη, και στη λεξιλογική υποστήριξη της αξίας που επιχειρείται να διδαχτεί. Με άλλα λόγια µπορεί να θεωρηθούν ως ένα ιδιότυπο «γλωσσάρι» της ειρήνης στα πλαίσια µιας αισθητηριο-κεντρικής υποστήριξης-προσέγγισης της αξίας. Περιγραφή Οι µαθητές πρέπει να σχηµατίσουν τη λέξη «ειρήνη» µε τα πρώτα γράµµατα των λέξεων που φαίνονται στην οθόνη. Μόλις σχηµατιστεί η λέξη, εµφανίζονται τα δίψηφα «ει» και λένε το ποιηµατάκι του δίψηφου. ραστηριότητα : Ο πετεινός Στόχοι Με τη συγκεκριµένη δραστηριότητα τα παιδιά επιδιώκεται: -Να διαβάσουν, να κατανοήσουν και να συµπληρώσουν κείµενο. -Να αποδώσουν εικαστικά το περιεχόµενο κειµένου. -Να εµπεδώσουν πώς γράφεται το ει. Ως συνέχεια και επιβράβευση της ανακάλυψης της ειρήνης το παιδί καλείται να συµπληρώσει το διδασκόµενο δίψηφο φωνήεν στο µύθο του Αισώπου και να ολοκληρώσει την εικόνα που αποδίδει το περιεχόµενό του. 43

44 Περιγραφή Οι µαθητές πρέπει να εντοπίσουν στο µύθο του Αισώπου τα «ει». Αριστερά στην οθόνη εµφανίζεται ένας µετρητής, όπου δείχνει πάντα πόσα δίψηφα ακόµη αποµένουν. Όταν ολοκληρωθεί η δραστηριότητα, οι µαθητές ακούνε το µύθο. Στην εικόνα πάνω από το κείµενο υπάρχει µια µισοτελειωµένη ζωγραφιά, όπου οι µαθητές µπορούν να την ολοκληρώσουν, να τη χρωµατίσουν και να εκτυπώσουν την εργασία τους. Ενότητα «Φοίβος» Γενικοί στόχοι της ενότητας για τη διδασκαλία του οι Τα παιδιά µέσα από τις δραστηριότητες της ενότητας επιδιώκεται: -Να αναγνωρίσουν, να µάθουν και να χρησιµοποιήσουν το οι. -Να το αναγνωρίσουν και να το χρησιµοποιήσουν στην αρχή, στη µέση και στο τέλος λέξεων. -Να συνειδητοποιήσουν τη θέση του τόνου στο δίψηφο φωνήεν -Να αντιληφθούν ότι το δίψηφο φωνήεν -οι προφέρεται -ι -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. -Να ασκηθούν στην κατανόηση µικρών κειµένων-γρίφων. -Να συµπληρώσουν τα κενά των κειµένων-γρίφων. -Να ασκηθούν στην «ανάγνωση» του ιδιότυπου χάρτη. 44

45 Περιγραφή Κάνοντας κλικ στο Φοίβο, εµφανίζεται η κεντρική οθόνη της ενότητας, όπου πραγµατεύεται το δίψηφο φωνήεν -οι. Ο µαθητής σε αυτή την ενότητα πρέπει να βρει τα τέσσερα σκατζοχοιράκια που κρύβονται σε αυτή την οθόνη. Για να το πετύχει αυτό πρέπει να λύσει τους τέσσερις γρίφους που θα βρει στο µαγικό χάρτη. Από τους γρίφους θα προκύπτουν είτε λέξεις είτε η περιγραφή µιας λέξης, η οποία απεικονίζεται σε αυτή την οθόνη. Κάνοντας κλικ πάνω στο στοιχείο που ανακάλυψε ο µαθητής, αν αυτό είναι το σωστό, θα εµφανίζεται το σκατζοχοιράκι. Όταν τα ανακαλύψει όλα, η οικογένεια σκαντζόχοιρου εµφανίζεται µαζί µε τα γράµµατα «οι» που λένε το ποιηµατάκι τους. Κάνοντας κλικ στο χάρτη, εµφανίζεται η οθόνη µε το χάρτη και τα 4 διαφορετικά σηµεία που µπορεί να επιλέξει ο µαθητής. Κάθε σηµείο περιέχει και έναν γρίφο. Με το κουµπί «ξανά» ο µαθητής που έχει ήδη ολοκληρώσει τη δραστηριότητα µπορεί να ξεκινήσει πάλι µε ένα δεύτερο σετ γρίφων. Γρίφος 1: Η ακροστιχίδα Στόχοι Το παιδί πρέπει: -Να συνδυάσει σηµαίνον και σηµαινόµενο, αποδίδοντας κάθε εικονιζόµενο µε τη λέξη που το αποδίδει. -Να αναζητήσει τα «ερµηνεύµατα» που θα υποστηρίξουν την επιλογή της κατάλληλης λέξης. -Να δηµιουργήσει ακροστιχίδα, ακολουθώντας οδηγίες. Το παιδί πρέπει να ακολουθήσει τις οδηγίες για να ολοκληρώσει την άσκηση. Έχει να αντιµετωπίσει ένα εικονόγραπτο λεξικό που το προκαλεί να το αποκωδικοποιήσει και ουσιαστικά να γράψει τη λέξη που αποδίδει το εικονιζόµενο κάθε φορά. Για όλες τις εικόνες, αλλά κυρίως για όσες δεν είναι τόσο σαφείς, δίνονται υποστηρικτικές οδηγίες µε τη µορφή σύντοµων 45

46 ερµηνευµάτων που µοιάζουν µε αινίγµατα. Αρκετές από τις λέξεις της ακροστιχίδας είναι στον πληθυντικό αριθµό για να εµπεδωθεί η χρήση του οι στη θέση της κατάληξης. Περιγραφή Ο µαθητής πρέπει να λύσει την ακροστιχίδα για να ανακαλύψει τη λέξη που θα σχηµατιστεί από τα πρώτα γράµµατα των λέξεων. Οι λέξεις που πρέπει να βρει απεικονίζονται µε απλά σχέδια στο τέλος των τετραγώνων και, αν θέλει περισσότερη βοήθεια, ακούει και µια περιγραφή της λέξης κάνοντας κλικ πάνω στις ζωγραφιές. Το πρώτο γράµµα της κάθε λέξης πρέπει να γραφεί µε κεφαλαία γράµµατα και, αν είναι σωστό, θα γίνει κόκκινο. Όταν ολοκληρώσει την ακροστιχίδα, πρέπει να γυρίσει πίσω στην κεντρική οθόνη για να βρει το σκατζοχοιράκι κάνοντας κλικ στο Χ στο πάνω µέρος δεξιά της σελίδας του γρίφου. Γρίφος 2 : Το ποίηµα Στόχοι Τα παιδιά: -Να διαβάσουν και να κατανοήσουν ποιητικά κείµενα στα οποία λείπουν λέξεις. -Να διαβάσουν, να κατανοήσουν το περιεχόµενο λέξεων. -Να επιλέξουν λέξεις και να συµπληρώσουν τα κενά των κειµένων-γρίφων. -Να ανακαλύψουν το νόηµα του γρίφου. Πρόκειται για άσκηση µε την οποία ελέγχεται η αναγνωστική ικανότητα των παιδιών και εµπλουτίζεται το λεξιλόγιό τους µε λέξεις που έχουν το οι. 46

47 Περιγραφή Ο µαθητής πρέπει να πληκτρολογήσει τις λέξεις που λείπουν από το ποίηµα. Όταν θα µπορεί να το διαβάσει, πρέπει να γυρίσει πίσω στην κεντρική οθόνη για να βρει το σκατζοχοιράκι κάνοντας κλικ στο Χ στο πάνω µέρος δεξιά της σελίδας του γρίφου. Γρίφος 3 : Τα σύµβολα Στόχοι Τα παιδιά, στη συγκεκριµένη δραστηριότητα, επιδιώκεται: -Να συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι γραφής. Να συνειδητοποιήσουν την πολυτροπικότητα του γραπτού λόγου. -Να συνθέσουν-δηµιουργήσουν λέξεις και µ αυτές πρόταση. -Να ανακαλύψουν το νόηµα του γρίφου. Είναι µια πολύ σηµαντική και ενδιαφέρουσα για τα παιδιά δραστηριότητα, αφού εµπεριέχει το στοιχείο της ανακαλυπτικής συµµετοχής. Τα παιδιά κατανοούν το ρόλο των γραπτών συµβόλων στη επικοινωνία των ανθρώπων και συνειδητοποιούν ότι γράµµατα δεν είναι µόνο τα γράµµατασύµβολα του αλφαβήτου της µητρικής τους γλώσσας. Ο εκπαιδευτικός µπορεί να επεκτείνει τη δραστηριότητα σε διάφορους τοµείς, ανάλογα µε τη στοχοθεσία που επιλέγει να διατυπώσει. Για παράδειγµα στα «γράµµατα» του συστήµατος Μπράιγ ή του συστήµατος της νοηµατικής γλώσσας ή ίσως και στα γράµµατα των µητρικών γλωσσών ή των γλωσσών των χωρών προέλευσης παιδιών της τάξης του στο πλαίσιο της υποστήριξης στόχων αντιρατσιστικής και διαπολιτισµικής αγωγής. 47

48 Περιγραφή Εδώ έχουµε ένα γρίφο όπου απουσιάζει η τελευταία γραµµή. Στις πρώτες γραµµές κάτω από κάθε γράµµα υπάρχει ένα σύµβολο. Το κάθε γράµµα έχει το δικό του σύµβολο. Με αυτόν το τρόπο πρέπει ο µαθητής να αποκρυπτογραφήσει την τελευταία σειρά για να λύσει το γρίφο. Όταν θα µπορεί να το διαβάσει, πρέπει να γυρίσει πίσω στην κεντρική οθόνη για να βρει το σκατζοχοιράκι κάνοντας κλικ στο Χ στο πάνω µέρος δεξιά της σελίδας του γρίφου. Γρίφος 4 : Τα παραµύθια Στόχοι Τα παιδιά θα πρέπει: -Να δηµιουργήσουν γνωστούς τίτλους βιβλίων µε παραµύθια και µύθους, βάζοντας στη σειρά λέξεις. -Να «αναγνώσουν» τις εικόνες εξώφυλλων. -Να συνδυάσουν εικόνες και τίτλους σε εξώφυλλα βιβλίων. Πρόκειται για δραστηριότητα συνδυαστικής σκέψης. Ο συνδυασµός των λέξεων, ώστε να δηµιουργηθεί τίτλος βιβλίου, απαιτεί και την επιστράτευση της «αναγνωστικής προ-εµπειρίας» τους, την ανάγνωση-κατανόηση των λέξεων και στη συνέχεια την «ανάγνωση» των εικόνων των εξώφυλλων και το συσχετισµό τους. Περιγραφή Ο µαθητής πρέπει να συµπληρώσει τους τίτλους στα εξώφυλλα των παραµυθιών βάζοντας στη σωστή σειρά τις λέξεις. Όταν ολοκληρώσει όλους τους τίτλους, πρέπει να γυρίσει πίσω στην κεντρική οθόνη για να βρει το σκατζοχοιράκι κάνοντας κλικ στο Χ στο πάνω µέρος δεξιά της σελίδας του γρίφου. 48

49 Ενότητα «Ευτυχία-Αυγή» Γενικοί στόχοι της ενότητας για τη διδασκαλία των αυ και -ευ Τα παιδιά µέσα από τις δραστηριότητες της ενότητας επιδιώκεται: -Να αναγνωρίσουν, να µάθουν και να χρησιµοποιήσουν τα -αυ και -ευ. -Να τα αναγνωρίσουν και να τα χρησιµοποιήσουν στην αρχή, στη µέση και στο τέλος λέξεων. -Να συνειδητοποιήσουν τη θέση του τόνου στους συνδυασµούς των φωνηέντων. -Να αντιληφθούν ότι οι συνδυασµοί προφέρονται: αυ=αφ και αβ, ευ=εφ και εβ. -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. -Να ασκηθούν στην κατανόηση µικρών κειµένων. Περιγραφή Κάνοντας κλικ στην Ευτυχία και την Αυγή, εµφανίζεται η ενότητα όπου πραγµατεύεται τα δίψηφα φωνήεντα -ευ, -αυ. Στην αρχή γίνεται µια µικρή παρουσίαση των δίψηφων φωνηέντων. Στη συνέχεια περνάµε στην οθόνη επιλογής των δραστηριοτήτων. Ο µαθητής µπορεί να επιλέξει µία από τις 3 δραστηριότητες: Το Λευτέρη, την πρόσκληση και την κότα. Όταν ολοκληρώνεται η κάθε δραστηριότητα, η εικόνα επιλογής αλλάζει δείχνοντας στο µαθητή ότι τη έχει ολοκληρώσει, αλλά µπορεί και πάλι να την επιλέξει. Όταν ολοκληρωθούν όλες οι δραστηριότητες της υποενότητας, το όνοµα της Ευτυχίας και της Αυγής φαίνονται πλέον ολόκληρα. 49

50 ραστηριότητα : Η γιορτή Στόχοι Τα παιδιά θα πρέπει: -Να εµπεδώσουν τη χρήση των συνδυασµών αυ και ευ. -Να διαβάσουν και να κατανοήσουν διαλογικό κείµενο µε τη µορφή κόµικ. -Να συµπληρώσουν λέξεις σε διάλογο. -Να ασκηθούν στη χρήση του γραπτού λόγου ανάλογα µε τις συνθήκες επικοινωνίας. Είναι άσκηση επικοινωνιακή που στηρίζει τη λειτουργική χρήση της γλώσσας. Το παιδί πρέπει να επιλέγει από ένα υποσύνολο λέξεων κάθε φορά την κατάλληλη, για να συµπληρώσει το κενό στο διάλογο και να έχει νόηµα το κείµενο. Οι λέξεις είναι σηµασιολογικά συγγενικές και αυτό αυξάνει το βαθµό δυσκολίας στην επιλογή. Παράλληλα ασκείται στη χρήση των συνδυασµών. Περιγραφή Σε αυτή τη δραστηριότητα έχουµε ένα µικρό κόµικ, όπου λείπουν κάποιες λέξεις. Ο µαθητής πρέπει να κάνει κλικ πάνω στις γραµµές που δηλώνουν τις λέξεις που λείπουν και να επιλέξει από την κυλιόµενη λίστα µια από τις 3 λέξεις που προτείνονται. Πάντα µια είναι η σωστή ανάλογα µε την σύνταξη αλλά και το συνολικό νόηµα της πρότασης ή και από στοιχεία που δίνονται από τη νεράιδα-βοηθό. Π.χ. Όταν ο µαθητής πρέπει να επιλέξει το όνοµα του αγοριού στο διάλογο της Ευτυχίας, θα είναι εύκολο να το βρει αν έχει ακούσει τη βοήθεια από τη νεράιδα. Όταν ολοκληρωθεί η δραστηριότητα, εµφανίζεται η πρόσκληση κάτω δεξιά της οθόνης, µε την οποία ο µαθητής προχωρά στην επόµενη δραστηριότητα που είναι «η πρόσκληση». ραστηριότητα : Η πρόσκληση Στόχοι Στη συγκεκριµένη δραστηριότητα το παιδί πρέπει: -Να γνωρίσει τα στοιχεία της πρόσκλησης. -Να ακολουθήσει οδηγίες για να δηµιουργήσει µια πρόσκληση. 50

51 Ως επιβράβευση της επιτυχηµένης προσπάθειας στην προηγούµενη δραστηριότητα το παιδί καλείται να υποστηρίξει τον πρωταγωνιστή του κόµικ στη δηµιουργία (συγγραφή κειµένου, εικαστική υποστήριξη) της πρόσκλησης. Ουσιαστικά διδάσκεται τη δοµή του συγκεκριµένου κειµενικού είδους και ταυτόχρονα ενεργοποιείται ως αναγνώστης. Περιγραφή Σε αυτή τη δραστηριότητα ο µαθητής έχει τη δυνατότητα να φτιάξει την πρόσκληση του Λευτέρη για τα γενέθλιά του ή τη δική του πρόσκληση. Η νεράιδα δίνει βοήθεια για το τι πρέπει να περιέχει µια πρόσκληση και µετά ο µαθητής είναι ελεύθερος να γράψει στα κενά αυτό που θέλει. Στο τέλος µπορεί να τη φιλοτεχνήσει µε χρώµατα, σχέδια, διάφορους τύπους γραµµάτων και να την εκτυπώσει. ραστηριότητα : Η κότα Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να επιλέξουν από ένα σύνολο λέξεων τις κατάλληλες. -Να συµπληρώσουν κενά µύθου µε επιλεγµένες λέξεις. -Να εµπεδώσουν τη χρήση των συνδυασµών. -Να εµπεδώσουν τα στοιχεία δοµής του µύθου. Πρόκειται για άσκηση εµπέδωσης στη χρήση των συνδυασµών και ταυτόχρονα άσκηση υποστήριξης της διδασκαλίας της αναγνωστικής δεξιότητας και κατανόησης της κειµενικής συνοχής. Η σταδιακά συναρµολογούµενη εικόνα, που αποδίδει το περιεχόµενο του µύθου, υποστηρίζει την ικανοποίηση των διδακτικών στόχων. 51

52 Περιγραφή Σε αυτό το µύθο του Αισώπου ο µαθητής πρέπει να πληκτρολογήσει τις λέξεις που λείπουν, βλέποντας αυτές που υπάρχουν στο κάτω µέρος της οθόνης. Κάθε φορά που πληκτρολογεί µια λέξη σωστά, αυτή η λέξη εξαφανίζεται από το πινακάκι µε τις λέξεις και εµφανίζεται ένα τµήµα (ένα από τα 6 τετραγωνάκια) από την εικόνα δεξιά. Ενότητα «Επίλογος» Η ενότητα αυτή είναι διαθέσιµη όταν ολοκληρωθούν οι προηγούµενες πέντε ενότητες. Γενικοί στόχοι της ενότητας «Επίλογος» για τη διδασκαλία των δίψηφων φωνηέντων και των συνδυασµών. Τα παιδιά µέσα από τις δραστηριότητες της ενότητας επιδιώκεται: -Να εµπεδώσουν την αναγνώριση και τη χρήση δίψηφων φωνηέντων και συνδυασµών. -Να συνειδητοποιήσουν τη θέση του τόνου στα δίψηφα φωνήεντα και στους συνδυασµούς των φωνηέντων. -Να γνωρίσουν διαισθητικά και επαγωγικά βασικές αρχές του τονισµού, όπως ο µη τονισµός των µονοσύλλαβων λέξεων. -Να γνωρίσουν το ρόλο των διαλυτικών. -Να ασκηθούν στην κατανόηση µικρών κειµένων. 52

53 Περιγραφή Στην αρχή γίνεται µια µικρή παρουσίαση µε παιχνιώδη τρόπο των λέξεων που τα φωνήεντα «οι» και «αι», αν και µαζί σε µια λέξη, δεν προφέρονται σαν δίψηφα. Τις λέξεις γάιδαρος και κοροϊδεύω ο µαθητής τις έχει συναντήσει µέσα από τις δραστηριότητες που ήδη έχει κάνει. Η µικρή αυτή ιστορία έρχεται να εξηγήσει τη θέση του τόνου σε αυτές τις λέξης, όπως και των διαλυτικών. Στη συνέχεια εµφανίζεται η δραστηριότητα του µύθου «το δελφίνι και η µαϊµού». ραστηριότητα : Το δελφίνι και η µαϊµού Στόχοι Στη συγκεκριµένη δραστηριότητα τα παιδιά πρέπει: -Να διαβάσουν και να κατανοήσουν κείµενο. -Να τονίσουν τις λέξεις που πρέπει, όπου πρέπει. -Να βάλουν διαλυτικά όπου χρειάζεται. -Να γνωρίσουν διαισθητικά και επαγωγικά βασικές αρχές του τονισµού, όπως ο µη τονισµός των µονοσύλλαβων λέξεων. -Να υποστηρίξουν εικαστικά το περιεχόµενο. Είναι δραστηριότητα επαναληπτική. Αφορά όλα τα δίψηφα φωνήεντα και τους συνδυασµούς. Το παιδί θα πρέπει να επιστρατεύσει τις µέχρι τώρα γνώσεις του και να τονίσει σωστά τις λέξεις. Το λάθος λειτουργεί ανατροφοδοτικά, αφού µε την εµφάνιση των βοηθειών ακούγονται και εµπεδώνονται βασικές αρχές του τονισµού και της χρήσης των διαλυτικών. Στο τέλος καλείται να υποστηρίξει το µύθο εικαστικά µε την εικόνα της επιλογής του, επιλογή που θα αναδείξει και την προσωπική, ιεραρχική αξιολόγηση των στοιχείων της πλοκής. 53

54 Περιγραφή Σε αυτή τη δραστηριότητα ο µαθητής πρέπει να βάλει τους τόνους και τα διαλυτικά στο κείµενο. Έχει δύο κουµπάκια αριστερά - τόνος, διαλυτικά. Πρώτα πρέπει να κάνει κλικ και να επιλέξει ποιο από τα δύο να βάλει στις λέξεις και µετά κάνοντας κλικ πάνω στα γράµµατα να τον τοποθετεί. Σε περίπτωση λάθους βγαίνει η πασχαλίτσα και µε ένα ποίηµα καθοδηγεί τον µαθητή πού πρέπει να µπει ο τόνος ανάλογα µε το είδος του λάθους που έχει κάνει. Όταν έχουν µπει όλοι οι τόνοι ακούει το µύθο και συµπληρώνει τη ζωγραφιά. Κάνοντας κλικ στο κουµπάκι µε το βιβλίο µεταφερόµαστε στη δραστηριότητα «το εξώφυλλο». ραστηριότητα : Το εξώφυλλο Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να µεταγράψουν τον τίτλο µε µικρά γράµµατα. -Να φιλοτεχνήσουν το εξώφυλλο. Τα παιδιά θα πρέπει να διατηρήσουν τα κεφαλαία όπου χρειάζονται, να τονίσουν τις λέξεις που θα προκύψουν και να επιλέξουν τις κατάλληλες εικόνες για να υποστηρίξουν το περιεχόµενο αφενός και την «ελκυστικότητα» του εξωφύλλου για τους πιθανούς µελλοντικούς αναγνώστες, εκφράζοντας έµµεσα µερικά από τα προσωπικά τους κριτήρια επιλογής ενός βιβλίου. Η εκτύπωση του εξωφύλλου, όπως και όλες οι άλλες δυνατότητες εκτύπωσης που έχουν σηµειωθεί, αποτελούν ουσιαστικό κίνητρο για τη συµµετοχή των παιδιών σε όλες τις δραστηριότητες και δηµιουργούν τις προϋποθέσεις για την υποστήριξη µιας βασικής αρχής της λειτουργικής διδασκαλίας της γλώσσας: την ύπαρξη αποδέκτη ή αποδεκτών του παραγόµενου λόγου. 54

55 Περιγραφή Ο µαθητής σε αυτή τη δραστηριότητα καλείται να ξαναγράψει τον τίτλο µε µικρά γράµµατα και να φιλοτεχνήσει το εξώφυλλο, όπως αυτός θέλει. Στο τέλος µπορεί να το εκτυπώσει και µαζί µε τις άλλες εκτυπώσεις από τους µύθους του Αισώπου σε όλη την ενότητα να φτιάξει το δικό του βιβλίο. 55

56 Θεµατική ενότητα «Η Κοκκινοσκουφίτσα» Γενικά- η διδασκαλία των δίψηφων συµφώνων Στην ενότητα «Η Κοκκινοσκουφίτσα» τα παιδιά γνωρίζουν τα δίψηφα σύµφωνα. Βλέπουνδιαβάζουν και ακούνε τη διασκευή του γνωστού παραµυθιού, στο οποίο και βασίζεται το σενάριο για τη θεµατική στο σύνολό της. Υπάρχει ποικιλία δραστηριοτήτων, οι οποίες αφορούν την επαφή των παιδιών µε τα δίψηφα σύµφωνα και κινούνται από την αναγνώριση ως τη χρήση τους στο λόγο. Υπάρχουν ασκήσεις ενίσχυσης της διδασκαλίας του λεξιλογίου, σχηµατισµού λέξεων από συλλαβές, συµπλήρωσης γραµµάτων σε λέξεις, δόµησης προτάσεων, ασκήσεις ελάχιστου ζεύγους που επιχειρούν µια πρώτη επαφή των παιδιών µε τη διδασκαλία της ορθογραφίας, µε βάση τη φιλοσοφία της διδασκαλίας της λειτουργικής γραµµατικής. Μεγάλο µέρος των δραστηριοτήτων αφορά τη διδασκαλία της δοµής του παραµυθιού και τη δηµιουργική έκφραση των παιδιών. Σε πολλές από αυτές είναι προφανής η διαθεµατική κατεύθυνση των στόχων. Υποστηρίζονται ακρόαση, ανάγνωση και γραφή σε επίπεδο λέξεων, προτάσεων και κειµένου. Γενικοί στόχοι της ενότητας των δίψηφων συµφώνων Τα παιδιά επιδιώκεται: -Να γνωρίσουν οπτικοακουστικά σε επίπεδο αναγνώρισης και χρήσης τα δίψηφα σύµφωνα. -Να ασκηθούν στο σχηµατισµό συλλαβών. -Να ασκηθούν στο σχηµατισµό λέξεων από συγκεκριµένες συλλαβές. -Να ασκηθούν στη δόµηση προτάσεων. -Να ασκηθούν στην κατανόηση κειµένου σε επίπεδο ακρόασης και ανάγνωσης. -Να εσωτερικεύσουν διαισθητικά ορθογραφικούς κανόνες. -Να εσωτερικεύσουν διαισθητικά κανόνες τονισµού. -Να κατακτήσουν την ικανότητα κατανόησης της δοµής παραµυθιού. -Να εκφραστούν δηµιουργικά µέσω της παραγωγής γραπτού λόγου και µέσω της ζωγραφικής. -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους, κατά επιµέρους θεµατική, π.χ. τα ζώα του δάσους στην ενότητα: Κι αν ήταν χειµώνας; Εισαγωγική ιστορία Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να ακούσουν και να διαβάσουν αφηγηµατικό κείµενο-παραµύθι. -Να κατανοήσουν το περιεχόµενο και τη δοµή παραµυθιού. -Να γνωρίσουν τα δίψηφα σύµφωνα σε επίπεδο αναγνώρισης και χρήσης. 56

57 Περιγραφή Αρχικά, παρουσιάζεται µε τη µορφή κινουµένων σχεδίων και µε αφηγηµατική υποστήριξη το παραµύθι της Κοκκινοσκουφίτσας. Παράλληλα µε την αφήγηση του παραµυθιού, εµφανίζεται στην κορυφή της οθόνης το αντίστοιχο κείµενο µε µεγάλα ευανάγνωστα γράµµατα, ώστε οι µαθητές να µπορούν να ακούνε και να διαβάζουν την ιστορία ταυτόχρονα. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα να εκτυπώσουν στιγµιότυπα της ιστορίας, ώστε να δηµιουργήσουν το δικό τους βιβλίο µε το παραµύθι. Αρκεί να κάνουν κλικ στο εικονίδιο του εκτυπωτή κάτω δεξιά. Οποιαδήποτε στιγµή θέλει ο µαθητής, µπορεί να σταµατήσει την αφήγηση και να περάσει στο χώρο των δραστηριοτήτων, απλά πατώντας την ταµπελίτσα που βρίσκεται αριστερά, στο κάτω µέρος της οθόνης. Κεντρική οθόνη ενότητας Η κεντρική οθόνη της παρούσας ενότητας εµφανίζει τη διαδροµή από το σπίτι της Κοκκινοσκουφίτσας προς το σπίτι της γιαγιάς. Αποτελείται από δύο διαφορετικές οθόνες, στις οποίες µπορεί να µεταφερθεί ο χρήστης κάνοντας κλικ στα βελάκια στο κάτω µέρος. 57

58 Επιλογή δραστηριότητας Οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν µια σύνθετη δραστηριότητα από το κεντρικό µενού κάνοντας κλικ στα πρόσωπα ή ζώα που εµφανίζονται. Εναλλακτικά, να επιλέξουν δραστηριότητα, χρησιµοποιώντας το κουµπί «Επιλογές» επάνω αριστερά. Αρκεί να κάνουν κλικ και να επιλέξουν τη δραστηριότητα που επιθυµούν από το µενού που θα εµφανιστεί. Βασικά εικονίδια πλοήγησης της ενότητας Σε όλα τα σηµεία της εφαρµογής είναι πάντα παρούσα η µικρή νεράιδα για να προσφέρει τη βοήθειά της όταν κάποιος τη χρειαστεί. Η πινακίδα µε το βέλος επιστρέφει στην κεντρική οθόνη της εφαρµογής. Οι πινακίδες µε τα σχέδια επιστέφουν στις ενότητες που απεικονίζουν. Τα φυλλαράκια µε τα βέλη µεταφέρουν τα παιδιά σε επόµενες και προηγούµενες οθόνες µιας δραστηριότητας, όπου αυτές είναι διαθέσιµες. Στις δραστηριότητες, όπου εµφανίζεται ο εκτυπωτής, τα παιδιά µπορούν να εκτυπώσουν την εργασία τους. Βελάκια πλοήγησης στις κυλιόµενες οθόνες. Κάνοντας κλικ στην κινηµατογραφική κάµερα, τα παιδιά µπορούν να παρακολουθήσουν πάλι την αφήγηση του παραµυθιού. Η παλέτα οδηγεί στη δραστηριότητα της ζωγραφικής. Στη δραστηριότητα αυτή υπάρχουν σκίτσα, γνωστά από τις θεµατικές ασκήσεις. Όταν εµφανίζεται το σύµβολο αυτό σε κάθε µενού επιλογής δραστηριοτήτων, δηλώνει ότι η συγκεκριµένη δραστηριότητα έχει ολοκληρωθεί µε επιτυχία. 58

59 Ενότητα «Η Κοκκινοσκουφίτσα διαβάζει» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να συµπληρώσουν λέξεις µε το δίψηφο σύµφωνο που λείπει. -Να σχηµατίσουν λέξεις µε τη σωστή διάταξη συλλαβών και µε τη σύνδεση σηµαίνοντοςσηµαινόµενου (εικονόγραπτο λεξικό). -Να γνωρίσουν διαισθητικά τον ενικό και τον πληθυντικό αριθµό: το ένα- τα πολλά. -Να γνωρίσουν διαισθητικά και µέσω παραδειγµάτων τα υποκοριστικά. -Να κατακτήσουν διαισθητικά βασικές αρχές ορθογραφίας και τονισµού. -Να ασκηθούν σε ασκήσεις ελάχιστου ζεύγους. -Να αντιληφθούν το ρόλο των συνθετικών στο σχηµατισµό των σύνθετων λέξεων σε επίπεδο µορφής και σηµασίας. Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε την Κοκκινοσκουφίτσα. Εδώ οι µαθητές καλούνται να βοηθήσουν την Κοκκινοσκουφίτσα να διαβάσει και να ολοκληρώσει τα µαθήµατά της, ώστε να πάει στη γιαγιά της. Εµφανίζεται στην οθόνη ένα εικονικό σπιράλ τετράδιο µε πέντε σελιδοδείκτες στην κορυφή του, οι οποίες το χωρίζουν σε αντίστοιχο αριθµό θεµάτων. Κάθε θέµα περιλαµβάνει και ένα διαφορετικό είδος ασκήσεων. ραστηριότητα «Φτιάχνω τις λέξεις» Η δραστηριότητα αυτή αφορά στην τοποθέτηση συλλαβών στη σωστή σειρά για τη δηµιουργία λέξεων, στις οποίες επισηµαίνονται όλα τα δίψηφα σύµφωνα. Στην αριστερή πλευρά της σελίδας εµφανίζεται µία εικόνα, λ.χ. η Κοκκινοσκουφίτσα. ίπλα της υπάρχουν οι συλλαβές της λέξης και οι ανάλογες κενές παύλες. Οι µαθητές θα πρέπει να τοποθετήσουν τις συλλαβές στη σωστή θέση. Η πλοήγηση στις επιµέρους ασκήσεις γίνεται κάνοντας κλικ στα φυλλαράκια µε τα βέλη. 59

60 ραστηριότητα «Ο πίνακας µε τις συλλαβές» Στη δραστηριότητα αυτή οι µαθητές θα πρέπει να σχηµατίσουν τον ενικό και τον πληθυντικό αριθµό µιας λέξης, χρησιµοποιώντας τις συλλαβές που δίνονται στον πίνακα. Στη συνέχεια θα πρέπει να επαναλάβουν τη διαδικασία για το υποκοριστικό της λέξης. Και σ αυτή τη δραστηριότητα επισηµαίνονται όλα τα δίψηφα σύµφωνα των λέξεων µε διαφορετικό χρώµα. ραστηριότητα «Βρίσκω τα γράµµατα» Στην επόµενη δραστηριότητα οι µαθητές θα πρέπει να συµπληρώσουν τις λέξεις του τετραδίου µε το κατάλληλο δίψηφο σύµφωνο. Πάνω από κάθε µισοτελειωµένη λέξη υπάρχει η αντίστοιχη εικόνα, ώστε να βοηθούνται οι µαθητές. Στο κάτω µέρος της οθόνης παραθέτονται τα δίψηφα σύµφωνα µπ, ντ, γκ, τσ, τζ και γγ. Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν το κατάλληλο κάνοντας κλικ και να το τοποθετήσουν στο αντίστοιχο κενό. ραστηριότητα «Πώς αλλάζουν οι λέξεις» Στόχοι Επιλογή του κατάλληλου γράµµατος για την ορθογραφηµένη συµπλήρωση υποκοριστικών. Κίνηση στον παραδειγµατικό άξονα της γλώσσας µε την αλλαγή µορφηµάτων θέµατος. Χρήσηδιδασκαλία ελάχιστου ζεύγους για την κίνηση στον παραδειγµατικό άξονα της γλώσσας. 60

61 Περιγραφή Το πρώτο µέρος της δραστηριότητας αφορά την ορθογραφία των υποκοριστικών. Οι µαθητές θα πρέπει να συµπληρώσουν τα κενά στις λέξεις µε το σωστό «ι», διαλέγοντας το κατάλληλο από αυτά που παραθέτονται. Στη συνέχεια θα πρέπει να συµπληρώσουν το κενό στην αρχή των λέξεων µε τη σωστή συλλαβή, επιλέγοντας την κατάλληλη από αυτές που παραθέτονται. Κατόπιν, καλούνται να επιλέξουν το σωστό «ι», διαλέγοντας ανάµεσα στα υ και ι, ώστε να συµπληρώσουν τις λέξεις φίλο και φύλλο. Τέλος, παρουσιάζονται τρία αντικείµενα που το όνοµά τους έχει ως δεύτερο συνθετικό τη λέξη φύλλο. Οι µαθητές θα πρέπει να συµπληρώσουν οι ίδιοι τις λέξεις, µεταφέροντας τη λέξη φύλλο στα κενά πεδία. 61

62 ραστηριότητα «Η ιστορία του παλιάτσου» Στόχοι: Συµπλήρωση κενών σε ένα µικρό, χιουµοριστικό κείµενο, το οποίο καταγράφει τη χρήση του, ελάχιστου ζεύγους µε στόχο το διαχωρισµό του στ και του τσ. Περιγραφή: Η δραστηριότητα αυτή έχει ως στόχο το διαχωρισµό του στ και του τσ. Οι µαθητές καλούνται να συµπληρώσουν τα κενά στις προτάσεις µε τις λέξεις που παραθέτονται και περιέχουν τα δίψηφα σύµφωνα τσ και στ, ώστε να σχηµατιστεί µία αστεία ιστορία. ραστηριότητα «Θυµήσου και φτιάξε την ιστορία» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να κατανοήσουν αφηγηµατικό κείµενο µέσω αφήγησης-ακρόασης και ανάγνωσης. -Να ταξινοµήσουν τα «επεισόδια» της αφήγησης, ώστε να προκύψει το αρχικό παραµύθι. -Να κατανοήσουν τη δοµή του παραµυθιού. -Να κατανοήσουν τις σχέσεις χρονικής, τοπικής και λογικής αλληλουχίας στο κείµενο. 62

63 Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε το λύκο. ίνονται εννέα εικόνες από το παραµύθι της κοκκινοσκουφίτσας, οι οποίες εµφανίζουν ως λεζάντα και αντίστοιχο κείµενο. Οι µαθητές πρέπει να τις βάλουν στη σειρά, στην κατάλληλη θέση, ώστε να δηµιουργηθεί ένα µέρος από την ιστορία που παρουσιάστηκε στην αρχή της ενότητας. Κατά την τοποθέτηση των εικόνων παρέχεται και αφηγηµατική υποστήριξη για τη διευκόλυνση των µαθητών. Μόλις τοποθετήσουν όλες τις εικόνες µε τη σειρά που επιθυµούν, οι µαθητές µπορούν να κάνουν κλικ στο φυλλαράκι µε το βέλος για να παρακολουθήσουν την ιστορία που δηµιούργησαν. Στο τέλος της παρουσίασης, αν οι εικόνες δεν τοποθετήθηκαν µε τη σωστή σειρά, παροτρύνονται να ξαναπροσπαθήσουν. Ενότητα «Κι αν ήταν χειµώνας» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να εµπεδώσουν την αναγνώριση και τη χρήση των δίψηφων συµφώνων. -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους µε λέξεις που αφορούν την ενδυµασία και τα ζώα του δάσους. -Να επαναπροσδιορίσουν το χρόνο του παραµυθιού. -Να δηµιουργήσουν ένα δικό του παραµύθι, εµπλουτίζοντας τα εµπλεκόµενα πρόσωπα µε άλλα δικής του επιλογής και τροποποιώντας την πλοκή του αρχικού παραµυθιού, εφόσον το επιθυµούν. Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε το σκιουράκι. Η δραστηριότητα περιλαµβάνει δύο δραστηριότητες. 63

64 1 η δραστηριότητα-τα ρούχα της Κοκκινοσκουφίτσας Σ αυτήν τη δραστηριότητα εµφανίζεται η ντουλάπα της Κοκκινοσκουφίτσας µε διάφορα ρούχα και αξεσουάρ, άλλα χειµερινά και άλλα όχι. Οι µαθητές καλούνται να επιλέξουν τα κατάλληλα για να την ντύσουν για το χειµώνα. Το λογισµικό ελέγχει τις σωστές επιλογές και µόνο τότε επιτρέπει στην Κοκκινοσκουφίτσα και βγει από το σπίτι κάνοντας κλικ στην πόρτα. 2 η δραστηριότητα - Τα ζώα του δάσους Η Κοκκινοσκουφίτσα βρίσκεται στο δάσος στη µέση του χειµώνα. Οι µαθητές καλούνται να γεµίσουν το δάσος µε ζωάκια µεταφέροντας από αυτά που βρίσκονται στο κάτω µέρος της οθόνης. Το λογισµικό επιτρέπει στους µαθητές να µεταφέρουν µόνο τα ζώα που θα µπορούσαν πραγµατικά να βρίσκονται στο δάσος το χειµώνα. Για τα υπόλοιπα ακούγονται µηνύµατα όπως: - Σσσς! µην το ξυπνάς! Είναι σε χειµερία νάρκη! - Πού το πας! Αλλού ζει! - ε βρίσκεται εδώ πια! Είναι αποδηµητικό! ραστηριότητα «Η ανατροπή του µύθου» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να επιλέξουν «πρόσωπο» ως συµπρωταγωνιστή του παραµυθιού. -Να επιλέξουν τον κύριο χώρο για την κορύφωση και την εξέλιξη της πλοκής. -Να επιλέξουν την ενέργεια-δράση της πρωταγωνίστριας. -Να εκφραστούν δηµιουργικά µέσω του γραπτού λόγου. 64

65 -Να δώσουν το δικό τους τέλος στο παραµύθι, ενεργοποιώντας ταυτόχρονα τις γνώσεις τους για τα βασικά δοµικά του στοιχεία. (π.χ. συγκεκριµένη αρχή και τέλος) Το παιδί στη συγκεκριµένη δραστηριότητα γίνεται συν-δηµιουργός του παραµυθιού. Επιλέγει από µία τράπεζα «προσώπων», τα οποία έχουν ως σηµείο αναφοράς το βιωµατικό-εµπειρικό του κύκλο µε εικόνες από τη σύγχρονη καθηµερινότητα και πρωταγωνιστές άλλων παραµυθιών σε µια προσπάθεια αξιοποίησης αναγνωστικών προ-εµπειριών. Έτσι, η Κοκκινοσκουφίτσα στο δάσος µπορεί να συναντήσει στη θέση του λύκου: ένα µαγικό χαλί, ένα άλογο, ένα σπίτι, τη..βροχή, τη νεράιδα της ιστορίας των γραµµάτων, µια αρκούδα, έναν αετό, το λύκο, ένα αερόστατο, τον Κοντορεβυθούλη, τη Χιονάτη ή µια µάγισσα στο µαγικό σκουπόξυλο. Η ανατροπή του µύθου µέχρι αυτό το σηµείο βασίζεται στην τεχνική: Η Κοκκινοσκουφίτσα στο ελικόπτερο, από τη Γραµµατική της Φαντασίας του Τζ. Ροντάρι, δηλαδή στην εµφάνιση ενός απρόβλεπτου (κατά την εκδοχή του γνωστού παραµυθιού) ήρωα, η οποία ανατρέπει τη συνέχεια της ιστορίας. Η συγκεκριµένη δραστηριότητα, αφού το παιδί έχει αναπτύξει πρωτοβουλία στην επιλογή του «ποιος» συν-πρωταγωνιστεί στο παραµύθι που ξαναγράφεται από ένα σηµείο και µετά, του παρέχει τη δυνατότητα να επαναπροσδιορίσει και το «πού» θα δοθεί αυτή η συνέχεια: σπίτι, παλάτι, σπηλιά, στρουµφόσπιτο-µανιταρόσπιτο, κουφάλα δέντρου, λιβάδι, σπίτι-δωµάτιο των επτά νάνων, γεφύρι. Πολλές επιλογές συνδέονται, ως στοιχεία της πλοκής παραµυθιών, µε ορισµένα, συγκεκριµένα πρόσωπα της ενότητας: ποιος (π.χ. δωµάτιο νάνων-χιονάτη). Η ιστορία υποστηρίζεται στην εξέλιξή της εικονογραφικά, ανάλογα µε τις επιλογές. Το παιδί πληκτρολογεί και µία ή δύο προτάσεις σχετικά µε την εξέλιξη της πλοκής, όπως το ίδιο την προσδιορίζει. Για την ολοκλήρωση του παραµυθιού η προσπάθεια υποστηρίζεται από µια τράπεζα γλωσσικού υλικού (ρήµατα) που απαντάνε στο «τι;» κάνει το πρόσωπο που επιλέχτηκε, στο χώρο που επιλέχτηκε. Το παιδί έχει τη δυνατότητα να δώσει το δικό του τέλος στο παραµύθι που συνδηµιούργησε. Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε το άλογο. Εδώ οι µαθητές έχουν την ευκαιρία να επιλέξουν µια διαφορετική τροπή στην εξέλιξη της ιστορίας. Στην πρώτη οθόνη µπορούν να διαλέξουν ποιον ή τι συνάντησε η Κοκκινοσκουφίτσα κάνοντας κλικ στις εικόνες δεξιά. Στη συνέχεια καλούνται να γράψουν και µια πρόταση για αυτή τους την επιλογή. 65

66 Ανάλογα µε την εκδοχή που επέλεξαν στην αρχή, θα πρέπει στη συνέχεια να συµπληρώσουν τη συνέχεια της ιστορίας, επιλέγοντας πού πήγε η Κοκκινοσκουφίτσα, τοποθετώντας το ανάλογο φόντο στην εικόνα. Στη συνέχεια καλούνται να γράψουν και µια πρόταση για αυτή τους την επιλογή. Στην τελευταία σκηνή, ολοκληρώνοντας την ιστορία, οι µαθητές πρέπει να γράψουν σε µια πρόταση τι έκανε ή τι αισθάνθηκε η Κοκκινοσκουφίτσα. Σε ένα µπουκάλι υπάρχουν ενδεικτικά κάποια ρήµατα για να τους βοηθήσουν. Αφού ολοκληρωθεί η ιστορία, οι µαθητές µπορούν, αν επιθυµούν, να εκτελέσουν ξανά τη δραστηριότητα, επιλέγοντας διαφορετική εκδοχή. ραστηριότητα «Το τσάι της γιαγιάς» Στόχοι Τα παιδιά επιδιώκεται: -Να εµπεδώσουν τη γνώση των δίψηφων συµφώνων. -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. -Να ασκηθούν στην ανάγνωση-κατανόηση λέξεων. -Να ακολουθήσουν προφορικές οδηγίες για την εκτέλεση της άσκησης. Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε τη γιαγιά. Οι µαθητές καλούνται να βοηθήσουν τη γιαγιά να ετοιµάσει το τσάι. Θα πρέπει να επιλέξουν τα απαραίτητα αντικείµενα και υλικά για αυτή τη διαδικασία. Και εδώ το λογισµικό επιτρέπει µόνο τις ορθές επιλογές, ενώ επιστρέφει πίσω τις λανθασµένες. 66

67 Ενότητα «Το γλέντι» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να εµπεδώσουν τη γνώση των δίψηφων συµφώνων. -Να εµπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. -Να συµπληρώσουν κενά λέξεων. -Να ασκηθούν στην ανάγνωση-κατανόηση λέξεων. -Να ασκηθούν στη συµπλήρωση λέξεων σε κείµενο. -Να διαβάσουν και να κατανοήσουν κείµενο. -Να δοµήσουν πρόταση. -Να κάνουν µαθηµατικούς υπολογισµούς. Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε τους γονείς της Κοκκινοσκουφίτσας, που βρίσκονται στην αυλή της γιαγιάς. Η δραστηριότητα αυτή περιλαµβάνει τέσσερις θεµατικές και δύο διαθεµατικές ασκήσεις: 1η δραστηριότητα - Τα φαγητά Εµφανίζεται µία καρτέλα µε φαγητά και οι µαθητές καλούνται να επιλέξουν εκείνα που περιέχουν δίψηφα σύµφωνα (ντολµαδάκια, αγκινάρες, µπάµιες, µπιζέλια, τσιπούρες) για να τα µαγειρέψει η γιαγιά στην Κοκκινοσκουφίτσα. 67

68 2η δραστηριότητα - Η συνταγή Στη συνταγή για ντολµαδάκια λείπουν κάποιες λέξεις. Οι µαθητές πρέπει να βάλουν τα ρήµατα που λείπουν στη σωστή θέση, για να µπορέσει η γιαγιά να διαβάσει τη συνταγή. 3η δραστηριότητα - η σαλάτα Σ αυτή τη δραστηριότητα δίνονται οδηγίες για την αγγουροντοµατοσαλάτα αλλά οι λέξεις είναι µπερδεµένες. Οι µαθητής πρέπει να βάλουν τις λέξεις στη σωστή σειρά για να σχηµατιστούν προτάσεις. Στη συνέχεια οι µαθητής πρέπει να επιλέξουν την κατάλληλη λέξη για να περιγράψουν την εικόνα που τους δίνεται και που έχει άµεση σχέση µε τις οδηγίες της προηγούµενης άσκησης: αγγουροντοµατοσαλάτα. 68

69 5η δραστηριότητα - Το βάζο Οι µαθητές καλούνται να βοηθήσουν την Κοκκινοσκουφίτσα να φτιάξει µια ανθοδέσµη. ίδονται οι εικόνες µερικών λουλουδιών καθώς και τα ονόµατά τους, από τα οποία όµως λείπει ένα δίψηφο φωνήεν: µπ, ντ, γκ, τς, τζ, γγ. Οι µαθητές πρέπει να συµπληρώσουν τις λέξεις µε το κατάλληλο δίψηφο φωνήεν. Αφού ολοκληρώσουν τη συµπλήρωση των λέξεων, θα πρέπει να επιλέξουν ποια από αυτά τα λουλούδια ταιριάζουν στο βάζο. 6η δραστηριότητα - το τραγούδι Οι µαθητές θα πρέπει να βοηθήσουν την Κοκκινοσκουφίτσα να µετρήσει τα άτοµα που θα παρευρεθούν στο γλέντι. Θα πρέπει να κάνουν κλικ πάνω στο σωστό αριθµό. Στη συνέχεια θα πρέπει να εκτελέσουν µία αφαίρεση για να βρουν πόσα σερβίτσια θα πρέπει να φέρει η Κοκκινοσκουφίτσα. Το γλέντι ολοκληρώνεται και οι παρευρισκόµενοι τραγουδούν ραστηριότητα «Το παραµύθι της γιαγιάς» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να ακούσουν και να διαβάσουν αφηγηµατικό κείµενο. -Να κατανοήσουν ως ακροατές και αναγνώστες αφηγηµατικό κείµενο. -Να κατανοήσουν τη δοµή του µύθου. -Να βάλουν στη σειρά τα «επεισόδια» του µύθου, κατανοώντας τη λειτουργία του χρόνου, του χώρου και της λογικής αλληλουχίας στην εξέλιξη της πλοκής. -Να κατανοήσουν το ρόλο των «προσώπων» πρωταγωνιστικών και δευτεραγωνιστικών στην πλοκή του µύθου. 69

70 Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε το τζιτζίκι στην αυλή της γιαγιάς. Η γιαγιά διαβάζει έναν µύθο στην Κοκκινοσκουφίτσα: «Τα µυρµήγκια και ο τζίτζικας» (Οι µύθοι του Αισώπου, Σύγχρονοι Ορίζοντες). Στην επόµενη οθόνη παρουσιάζεται το παραµύθι στη µορφή εικονογραφηµένου βιβλίου. Στην αριστερή σελίδα του βιβλίου υπάρχει ένα βελάκι που µεταφέρει στην επόµενη ή προηγούµενη σελίδα, ανάλογα µε το σηµείο στο οποίο βρισκόµαστε. Στη δεξιά σελίδα υπάρχουν δύο σχήµατα: ένα βελάκι και ένα τετράγωνο, τα οποία ενεργοποιούν την αφήγηση και την παύση αντίστοιχα. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στους µαθητές να ακούσουν ξανά το παραµύθι, πατώντας το βελάκι (αφήγηση). Επιπλέον µπορούν να σταµατήσουν την αφήγηση και να συνεχίσουν αργότερα από το σηµείο που σταµάτησαν, πατώντας το τετραγωνάκι (παύση) και το βελάκι (αφήγηση) αντίστοιχα. Μετά την παρουσίαση του παραµυθιού ακολουθεί οθόνη µε τέσσερα άσπρα κενά τετράγωνα, τέσσερις εικόνες και τους πρωταγωνιστές του παραµυθιού σε διάφορες στάσεις. Οι µαθητές πρέπει να τοποθετήσουν τις εικόνες, που βρίσκονται στην αριστερή στήλη, στις σωστές θέσεις και κατόπιν τους πρωταγωνιστές, που βρίσκονται στη δεξιά στήλη, πάνω στις σωστές εικόνες, σύµφωνα µε το παραµύθι που άκουσαν προηγουµένως. Εάν κάνουν λάθος, τότε το επιλεγµένο αντικείµενο, εικόνα ή πρωταγωνιστής, επιστρέφει στην αρχική του θέση. 70

71 Θεµατική ενότητα «Ο λύκος και οι 4 εποχές» Γενικά- η εκλογίκευση-εµπέδωση των µηχανισµών ανάγνωσης και γραφής Στην 4 η θεµατική τα παιδιά καλούνται να ανταποκριθούν σε δραστηριότητες που απαιτούν τη λειτουργική χρήση-αξιοποίηση όσων διδάχτηκαν στις προηγούµενες θεµατικές. Υπάρχουν ακροάσεις-αναγνώσεις λογοτεχνικών κειµένων και ασκήσεις ελέγχου της αναγνωστικής ικανότητας-κατανόησης κειµένου. Επιχειρείται, διαισθητικά, η εσωτερίκευση, µε την άσκηση και την εφαρµογή, βασικών κανόνων ορθογραφίας, τονισµού, στίξης και σύνταξης. Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στην υποστήριξη της ανάγνωσης λογοτεχνικών έργων και στην αισθητική αγωγή, παράλληλα µε την παρουσία δραστηριοτήτων που µπορούν να ικανοποιήσουν στόχους διαθεµατικότητας. Ο σχεδιασµός των δραστηριοτήτων στοχεύει στην ισόρροπη υποστήριξη των δεξιοτήτων της ακρόασης, της ανάγνωσης και της γραφής. Στη συγκεκριµένη θεµατική προτείνεται κατά δραστηριότητα από τους δηµιουργούς του λογισµικού η εφαρµογή της οµαδικής εργασίας, για να υποστηριχθεί η ικανοποίηση των στόχων της γλωσσικής διδασκαλίας. Εισαγωγική ιστορία Στόχοι -Τα παιδιά να διαβάσουν ή να ακούσουν το κόµικ. -Να ασκηθούν στην ακρόαση. -Να ασκηθούν στην ανάγνωση. -Να εξοικειωθούν µε το κόµικ. -Να συνειδητοποιήσουν την αξία της ανάγνωσης. -Να συνειδητοποιήσουν την αξία του βιβλίου. -Να διαχειριστούν τα βιβλία της βιβλιοθήκης και να επιλέξουν αυτά που επιθυµούν να διαβάσει ο Λύκος. -Να χειριστούν το περιεχόµενό της ως ιδιότυπο ευρετήριο. -Να διαµορφώσουν κριτήρια επιλογής βιβλίων. Τα παιδιά διαβάζουν ή ακούνε τα κείµενα, αφηγηµατικά και διαλόγους, του κόµικ. Πρόκειται για διασκευή του παραµυθιού: ΕΝΑΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΜΕΝΟΣ ΛΥΚΟΣ του Πασκάλ Μπιέ (µτφρ. Προσαρµογή στα ελληνικά Μπέκα Μπλου), εκδ. ΖΕΡΒΟ ΕΙΛΟΣ. Στην πρωτότυπη έκδοση πρόκειται για ένα εικονογραφηµένο παραµύθι, το οποίο µπορεί να υποστηρίξει µε την παρουσίαση της δράσης των πρωταγωνιστών του την αξία της µάθησης γενικά και της ανάγνωσης ειδικότερα. Η εξέλιξη του παραµυθιού υποστηρίζει τη «σωστή» ανάγνωση και αποτελεί ουσιαστική υποστήριξη των βασικών στόχων της διδασκαλίας της πρώτης ανάγνωσης 71

72 και γραφής. Το συγκεκριµένο παραµύθι επιλέχτηκε και για να στηρίξει µια µη «ρατσιστική» αντιµετώπιση του λύκου, όπως τον συνηθίσαµε να δρα σε πολλά άλλα παραµύθια, όπως και στο παραµύθι της Κοκκινοσκουφίτσας, που αποτελεί το σηµείο αναφοράς για το σενάριο της 2 ης θεµατικής ενότητας του λογισµικού. Η διασκευή του και η απόδοσή του µε τη µορφή του κόµικ µπορεί να αξιοποιηθεί από τον εκπαιδευτικό και για να εξοικειωθούν τα παιδιά µε τις διάφορες συµβάσεις και τη λειτουργία τους στο κόµικ: -καρέ ή βινιέτα (το επαναλαµβανόµενο πλαίσιο που αποτελεί και την κύρια αφηγηµατική µονάδα) -πλάνα (γενικά: δείχνουν ολόκληρο το χώρο όπου διαδραµατίζεται η ιστορία, το σκηνικό µεσαία δείχνουν συγκεκριµένα στοιχεία του χώρου, τη δράση του ήρωα κοντινά: δείχνουν µεγάλα πρόσωπα ή αντικείµενα, τη συναισθηµατική κατάσταση ενός προσώπου) -ήχο (πώς «µιλάει» το κείµενο) -οπτική γωνία (σκηνές όπου τα πρόσωπα φαίνονται κανονικά ή παράξενα-µεγάλα ή µικρά) Επιδιώκεται µια γενική επαφή των παιδιών µε κείµενα, όπου η εικόνα υπερτερεί, ή έχει ισοδύναµη παρουσία µε το κείµενο. Οι εκπαιδευτικοί µπορούν να αξιοποιήσουν και µε πολλούς άλλους δηµιουργικούς τρόπους το κόµικ σε επίπεδο τάξης και εκτός των στόχων του λογισµικού. Π.χ. Να αποµονώσουν µια «αφηγηµατική» εικόνα και να ζητήσουν τη συγγραφή µια ιστορίας παράξενης, αστείας, εξωπραγµατικής κ.λ.π. Να φανταστούν ότι οι ήρωες «ζωντάνεψαν» και περιπλανιούνται στην πόλη ή το χωριό τους. Να γράψουν την πιο πρωτότυπη ιστορία. Οι δραστηριότητες µπορεί να είναι ατοµικές ή οµαδικές. Τέλος, η επιλογή του παραµυθιού µε τη συγκεκριµένη διασκευή υποστηρίζει τη δηµιουργία του σεναρίου στο οποίο βασίζεται η 4 η θεµατική ενότητα. Περιγραφή Αρχικά παρουσιάζεται µε τη µορφή κόµικ και µε αφηγηµατική υποστήριξη το παραµύθι του καλλιεργηµένου λύκου. Παράλληλα µε την αφήγηση του παραµυθιού, εµφανίζεται σε κάθε πλάνο του κόµικ το αντίστοιχο κείµενο είτε σε µορφή περιγραφής πλαίσιο, είτε σε µορφή διαλόγου σύννεφο µε µεγάλα ευανάγνωστα γράµµατα. 72

73 Όταν ο λύκος βρίσκεται στη βιβλιοθήκη για να µάθει ιστορίες για να αφηγείται, τα παιδιά καλούνται να βοηθήσουν τον λύκο να επιλέξει τα βιβλία που περιέχουν παραµύθια, ιστορίες και ποιήµατα. Όσα βιβλία αναγνωρίσουν τα παιδιά ως παραµύθια, ποιήµατα, µύθους ή εικονογραφηµένα, µπορούν κάνοντας κλικ στο αντίστοιχο βιβλίο να το µεταφέρουν στο γραφείο του λύκου. Με κλικ πάνω στα εικονίδια κόµικ. προχωράµε στις επόµενες ή προηγούµενες σελίδες του Κεντρική οθόνη ενότητας Η οθόνη της παρούσας ενότητας εµφανίζει τις τέσσερις εποχές που αναγνωρίζονται από κάποιο χαρακτηριστικό τους η κάθε µια: καλοκαίρι-ήλιος, φθινόπωρο-σύννεφο, άνοιξη-λουλούδια, χειµώνας -χιονισµένα δέντρα. Στο κέντρο της ενότητας βρίσκεται το σχολείο από όπου ξεκινά ο λύκος και τα παιδιά. Κάνοντας κλικ στις επιλογές οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν την ενότητα-εποχή για να δουν τις δραστηριότητες τις κάθε µιας. Η πλοήγηση σε κάθε µια δραστηριότητα µπορεί να γίνει και από το κυλιόµενο µενού «Επιλογές». Βασικά εικονίδια πλοήγησης της ενότητας Σε όλα τα σηµεία της εφαρµογής είναι πάντα παρούσα η µικρή νεράιδα για να προσφέρει τη βοήθειά της, όταν κάποιος τη χρειαστεί. Η πινακίδα µε το βέλος επιστρέφει στην κεντρική οθόνη της εφαρµογής. Τα φυλλαράκια µε τα βέλη µεταφέρουν τα παιδιά σε επόµενες και προηγούµενες οθόνες µιας δραστηριότητας, όπου αυτές είναι διαθέσιµες. 73

74 Στις δραστηριότητες, όπου εµφανίζεται ο εκτυπωτής, τα παιδιά µπορούν να εκτυπώσουν την εργασία τους. Βελάκια πλοήγησης στις κυλιόµενες οθόνες. Κάνοντας κλικ στην κινηµατογραφική κάµερα, τα παιδιά µπορούν να παρακολουθήσουν πάλι την αφήγηση του παραµυθιού. Η παλέτα οδηγεί στη δραστηριότητα της ζωγραφικής. Στη δραστηριότητα αυτή υπάρχουν σκίτσα, γνωστά από τις θεµατικές ασκήσεις. Όταν εµφανίζεται το σύµβολο αυτό σε κάθε µενού επιλογής δραστηριοτήτων, δηλώνει ότι η συγκεκριµένη δραστηριότητα έχει ολοκληρωθεί µε επιτυχία. Το κουµπί µε το Χ κλείνει όποιο παράθυρο είναι την στιγµή εκείνη ανοικτό. Μόλις ολοκληρωθεί µια εποχή εµφανίζεται στην µπάρα το ανάλογο εικονίδιο, που µεταφέρει τα παιδιά σε µια λίστα µε τίτλους λογοτεχνικών κειµένων σχετικών µε την εποχή. Με κλικ τα παιδιά µεταφέρονται στην υποενότητα «Τα µαγικά δέντρα». «Τα µαγικά δέντρα» Στόχοι Για κάθε εποχή η ενότητα «Τα µαγικά δέντρα» υποστηρίζει την ανάγνωση λογοτεχνικών κειµένων. Τα παιδιά έρχονται σε επαφή µε πεζά και ποιητικά κείµενα Ελλήνων/δων και ξένων λογοτεχνών. Τα έργα είναι οµαδοποιηµένα κατά εποχή και έτσι συνιστούν αντίστοιχες θεµατικές. Η δυνατότητα διαχείρισης του προσωπικού χρόνου της ανάγνωσης και της ανάδειξης προσωπικών κριτηρίων επιλογής αποτελούν σηµαντικούς ενισχυτικούς παράγοντες στην όλη προσπάθεια. Η ανυπαρξία επιβολής ή αξιολόγησης στην όλη προσπάθεια επιχειρεί να στηρίξει την αξία της ανάγνωσης σε επίπεδο προσωπικής απόλαυσης και συν-κίνησης. Περιγραφή Στην ενότητα αυτή συγκεντρώνονται όσα λογοτεχνικά κείµενα έχουν επιλέξει τα παιδιά µετά την ολοκλήρωση της κάθε ενότητας-εποχής. 74

75 Κάθε φυλλαράκι δέντρου αντιστοιχεί και σε ένα λογοτεχνικό κείµενο. Με κλικ επάνω του οι µαθητές µπορούν να το διαβάσουν ή και να το εκτυπώσουν. Αν θέλουν να εµπλουτίσουν περισσότερο τα δέντρα τους, επιλέγουν από κάθε µια ενότητα-εποχή το κουµπί «Ας διαβάσουµε», όπου εµφανίζεται όταν έχει ολοκληρωθεί η αντίστοιχη ενότητα. Ενότητα «Σχολείο» Περιγραφή Στην ενότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε το κτίριο του σχολείου. Εµφανίζεται στην οθόνη το σχολείο. Τα παιδιά µπορούν να επιλέξουν το δέντρο ή τον ήλιο για να µεταβούν στις δύο δραστηριότητες αυτής της ενότητας. ραστηριότητα «Το µαγικό δέντρο» Στόχοι Τα παιδιά καλούνται: -Να διαβάσουν το ποίηµα. -Να εντοπίσουν τις λέξεις που µπορούν να καλύψουν τα κενά. -Να διασφαλίσουν τη νοηµατική συνοχή στο κείµενο. -Να αντιληφθούν τη λειτουργία της οµοιοκαταληξίας. Πρόκειται για µια δραστηριότητα-δοκιµασία. Τα παιδιά θα πρέπει να συµπληρώσουν τα κενά των στίχων µε οµοιοκατάληκτες λέξεις από αυτές που δίνονται στο κάτω δεξί µέρος της οθόνης. Είναι ένα ποίηµα-αφήγηση που επιστρατεύεται για τον έλεγχο της αναγνωστικής ικανότητας των παιδιών. Η ακρόασή του αποτελεί την επιβράβευση για την επιτυχηµένη προσπάθεια. 75

76 Προκειµένου να ελεγχθεί η αναγνωστική ικανότητα κάθε παιδιού, η δραστηριότητα προτείνεται να είναι ατοµική. Αν αποτελεί στόχο η υποστήριξη παιδιού ή παιδιών µε δυσκολίες στην κατανόηση όσων διαβάζει/ουν, τότε µπορεί να επιλεχθεί η εταιρική µορφή εργασίας ή οι µικρές οµάδες, όπου οι µαθητές µε καλύτερες επιδόσεις θα υποστηρίξουν τους πιο αδύνατους. Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή εµφανίζεται στη αριστερή πλευρά της οθόνης ένα συννεφάκι µε ένα ποίηµα. Από το ποίηµα αυτό λείπουν λεξούλες στο τέλος από κάποιους στίχους. Οι µαθητές καλούνται να συµπληρώσουν τα κενά µε τις λέξεις που βρίσκονται δίπλα στο συννεφάκι. Αφού οι µαθητές ολοκληρώσουν τη δραστηριότητα ανταµείβονται µε την εµφάνιση του µαγικού δέντρου και την παρουσίαση της ιστορίας µε την µορφή κινούµενων σχεδίων µε αφηγηµατική υποστήριξη. ραστηριότητα «Αγαπώ» Στόχοι Τα παιδιά καλούνται: -Να ακούσουν πολλές φορές και να απολαύσουν ένα ποίηµα. -Να αξιοποιήσουν προφορικές οδηγίες. -Να ακολουθήσουν προφορικές οδηγίες και να αποµονώνουν συγκεκριµένα στοιχείαπληροφορίες του ποιήµατος, διαφορετικά σε κάθε ακρόαση. -Να προσεγγίσουν αισθητικά και νοηµατικά το κείµενο. -Να διαµορφώσουν προσωπική στάση όσον αφορά το περιεχόµενό του. -Να συνειδητοποιήσουν τις αξίες της αγάπης, της φιλίας, της ειρήνης. -Να εκφράσουν γραπτά σκέψεις, επιθυµίες, συναισθήµατα σχετικά µε τα δικά τους «αγαπώ» και «θέλω». Το ποίηµα υπάρχει στο κυπριακό ανθολόγιο για την Α και τη Β τάξη του ηµοτικού σχολείου. Είναι της Φιλίσας Χατζηχάννα από τη συλλογή της: Ένα τραγούδι κάθε µέρα, Έχει απλό λεξιλόγιο, µικρή έκταση, οµοιοκαταληξία. Την επιλογή του υποστήριξε και η παρουσία των «πρωταγωνιστών-αποδεκτών» της αγάπης και της προσδοκίας-επιθυµίας, καθώς και οι αξίες της αγάπης, της ειρήνης και της φιλίας που µπορούν να συµβάλουν όπως παρουσιάζονται- στη συνκίνηση των παιδιών, στη διατύπωση απόψεων, στην κατάθεση εµπειριών και βιωµάτων. Η 76

77 πολλαπλή ακρόαση ακολουθεί τη σταδιακή διερεύνηση του ποιήµατος. Οι οδηγίες-βοήθειες επιδιώκουν αφενός τον εντοπισµό των αναφορών στο ποίηµα και αφετέρου τη διατύπωση προσωπικών απόψεων των παιδιών ή του παιδιού κάθε φορά. Οι ερωτήσεις είναι κλειστές και ανοιχτές σε κάθε περίπτωση. Η τελευταία ακρόαση οδηγεί στην επιλογή της πιο «δυνατής» λέξης που χωράει όσα αγαπάει και θέλει η ποιήτρια. Η εικαστική της απόδοση επιτρέπει την έκφραση σκέψεων και συναισθηµάτων. Η όλη διαδικασία ολοκληρώνεται µε τη συγγραφή κειµένου, στο οποίο πλέον επιδιώκεται η προσωπική έκφραση. Η οµαδοσυνεργατική µορφή ανταποκρίνεται στην αντιµετώπιση του βαθµού δυσκολίας της δραστηριότητας. Περιγραφή Οι µαθητές σε αυτή τη δραστηριότητα καλούνται να ακούσουν ένα ποίηµα. Στη συνέχεια θα τους τεθούν ερωτήσεις, των οποίων οι απαντήσεις εκµαιεύονται µέσα από το ποίηµα. Τις απαντήσεις αυτές θα πρέπει να τις πληκτρολογήσουν. Εµφανίζεται στη οθόνη ένα µεγάλο πλαίσιο και αριστερά ως ετικέτες οι λέξεις «κάνω», «αγαπώ», «θέλω», «λέξη». Στην αρχή, µε την επιλογή κάθε ετικέτας, οι µαθητές ακούνε το ποίηµα και στη συνέχεια µία ερώτηση. Θα πρέπει να πληκτρολογήσουν την απάντησή τους στο πινακάκι που εµφανίζεται. Αν θέλουν να σβήσουν όλες τις καταχωρίσεις τους και να επαναλάβουν τη δραστηριότητα από την αρχή µπορούν να κάνουν κλικ στο κουµπάκι «Ξανά». Κάθε φορά που θέλουν να ξανακούσουν το ποίηµα, µπορούν να κάνουν κλικ στο εικονίδιο. Στην ετικέτα «κάνω» οι µαθητές καλούνται να πληκτρολογήσουν τα δύο ρήµατα που ακούγονται στο ποίηµα: αγαπώ ή αγαπά, θέλω ή θέλει. 77

78 Στην ετικέτα «αγαπώ» οι µαθητές καλούνται να συµπληρώσουν αυτά που αγαπά η ποιήτρια. Κάθε φορά που γράφουν µια λέξη σωστά, εµφανίζεται και µια ταιριαστή εικόνα ή κινούµενο σχέδιο και ταυτόχρονα στο κάτω µέρος της σελίδας ένα πλαίσιο. Στο πλαίσιο αυτό οι µαθητές καλούνται να συµπληρώσουν την πρόταση που εµφανίζεται για κάθε µια λέξη που πληκτρολογούν σωστά. Όταν πληκτρολογήσουν σωστά τις λέξεις «τους ανθρώπους», θα πρέπει να επιλέξουν όσους και όποιους ανθρώπους θέλουν από τη λίστα δεξιά και να τους τοποθετήσουν µέσα στη σελίδα. Στην ετικέτα «Θέλω» οι µαθητές καλούνται µε τον ίδιο τρόπο, όπως παραπάνω, να πληκτρολογήσουν τι µας λέει ότι θέλει η ποιήτρια. Όταν πληκτρολογήσουν σωστά τις λέξεις «φίλο το κάθε παιδί», θα πρέπει να επιλέξουν όσα και όποια παιδιά θέλουν από τη λίστα δεξιά και να τα τοποθετήσουν µέσα στη σελίδα. Στην ετικέτα «λέξη» οι µαθητές µπορούν να γράψουν τη λέξη που χωράει όσα αγαπάει και θέλει η ποιήτρια. Σε αυτό το σηµείο δεν υπάρχει έλεγχος από το λογισµικό και αφήνονται ελεύθερα τα παιδιά να γράψουν όποια λέξη νοµίζουν και να ζωγραφίσουν και µια ταιριαστή εικόνα. Τέλος επιλέγοντας το εικονίδιο εµφανίζεται ένα φύλλο, όπου οι µαθητές καλούνται να γράψουν αυτά που «αγαπούν» και «θέλουν» οι ίδιοι. Αφού συµπληρώσουν το φύλλο, µπορούν να το εκτυπώσουν το κείµενό τους. 78

79 Ενότητα «Άνοιξη» Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε την Άνοιξη. Εµφανίζεται στην οθόνη η Άνοιξη, ο φάκελος, το χελιδόνι και ο ζωγράφος που αντιστοιχούν σε τέσσερις διαφορετικές δραστηριότητες. ραστηριότητα «Ήρθε η Άνοιξη» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να χρησιµοποιήσουν λεξιλόγιο για την άνοιξη. -Να εµπλουτίσουν αυτό το λεξιλόγιό τους. -Να συµπληρώσουν κενά σε προτάσεις. -Να συντάξουν απλές και σύνθετες προτάσεις. -Να κατανοήσουν το ρόλο των µερών της πρότασης. -Να χρησιµοποιήσουν το σωστό τύπο ουσιαστικού, ρήµατος και επιθέτου στη σύνταξη προτάσεων. -Να γνωρίσουν το κατηγορούµενο. -Να κατανοήσουν την έννοια των συνώνυµων λέξεων. -Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της στίξης. Τα παιδιά µε την προσωποποιηµένη δράση-συµπεριφορά της Άνοιξης καλούνται να χρησιµοποιήσουν το λεξιλόγιο που ήδη κατέχουν αλλά και νέες γι αυτά λέξεις και να συµπληρώσουν κενά σε προτάσεις. Η προσέγγιση είναι αισθητηριοκεντρική και το σύνολο των προτάσεων δηµιουργεί ένα κείµενο για την άνοιξη, το οποίο περιγράφει-καταγράφει εµπειρίες. Η δόµηση προτάσεων αποτελεί βασικό στόχο της δραστηριότητας. Η επιλογή της ατοµικής ή οµαδικής εργασίας εξαρτάται από την στοχοθεσία του εκπαιδευτικού. 79

80 Περιγραφή Εµφανίζεται στην οθόνη ο καλλιεργηµένος λύκος µε τη συντροφιά των παιδιών, η Άνοιξη και ένα τοπίο χωρίς χρώµατα. Η νεράιδα προτρέπει τους µαθητές να βοηθήσουν την Άνοιξη να ολοκληρώσει το τοπίο µε εικόνες και ανοιξιάτικα χρώµατα. Οι µαθητές καλούνται να συµπληρώσουν τον πίνακα µε τα σχέδια από τη στήλη που βρίσκεται αριστερά τους. Στη συνέχεια οι µαθητές µπορούν να χρωµατίσουν το τοπίο και τα σχέδια, που προσθέσανε, επιλέγοντας τα χρώµατα που θέλουν από την παλέτα που κρατάει η Άνοιξη. Μεταφέροντας τα σχέδια µέσα στον πίνακα εµφανίζονται µέσα στα πινακάκια, που βρίσκονται στο κάτω µέρος της οθόνης, µικρές προτάσεις που πρέπει να συµπληρώσουν τα παιδιά, πληκτρολογώντας τις λέξεις που λείπουν, είτε εµφανίζονται µέσα στην πρόταση µε τη µορφή κενού είτε µε τη µορφή σχεδίου. Τα επίθετα που πρέπει να πληκτρολογήσουν είναι µε βάση το χρώµα. Στην επόµενη άσκηση της ίδιας δραστηριότητας οι µαθητές µε την προτροπή πάλι της νεράιδας θα βοηθήσουν την Άνοιξη να σκορπίσει τις µυρωδιές τις. Καλούνται να συµπληρώσουν τις προτάσεις µε τις λέξεις που λείπουν, στη δε κατάληξη της κάθε πρότασης πρέπει να επιλέξουν από τη λίστα που εµφανίζεται στη αριστερή πλευρά της οθόνης. Στην τρίτη και τελευταία άσκηση της δραστηριότητας αυτής οι µαθητές καλούνται να ολοκληρώσουν τις προτάσεις µε τις λέξεις που λείπουν. Το ρήµα στην αρχή πρέπει να το επιλέξουν από την κυλιόµενη λίστα, να πληκτρολογήσουν τα άρθρα και τις λέξεις που απεικονίζονται µε σχέδια και τέλος να τοποθετήσουν τις σωστές λέξεις από την λίστα αριστερά. Όταν ολοκληρώνεται µια πρόταση, θα ακούνε και τους αντίστοιχους ήχους. 80

81 ραστηριότητα «η Χελιδόνα» Στόχοι -Να γνωρίσουν ένα έθιµο της χώρας τους. -Να διαβάσουν και να κατανοήσουν κείµενο οδηγιών κατασκευής. -Να τονίσουν σωστά όλες τις λέξεις που πρέπει στο κείµενο µε τις οδηγίες κατασκευής. -Να ακολουθήσουν τις οδηγίες κατασκευής. -Να συντάξουν προτάσεις επιθυµίας. -Να εκφραστούν γραπτά. -Να διαβάσουν προτάσεις επιθυµίας σε ηµερολόγιο, το οποίο κατασκεύασαν παιδιά. -Να γνωρίσουν και να χρησιµοποιήσουν τις συµβάσεις της αλληλογραφίας προκειµένου να επικοινωνούν µ αυτό τον τρόπο. -Να γνωρίσουν το γραµµατόσηµο. Η χελιδόνα είναι ένα ελληνικό έθιµο για τον ερχοµό της άνοιξης. Το κείµενο και η ιδέα αντλήθηκαν από το πακέτο διδακτικού υλικού για το λαϊκό πολιτισµό που εξέδωσε το Πρόγραµµα Μελίνα: Εκπαίδευση και Πολιτισµός. Το παιδί πρέπει αρχικά να επιστρατεύσει ό,τι έµαθε για τον τονισµό των λέξεων και να τονίσει σωστά τις λέξεις που πρέπει. ιαβάζει ή ακούει και κατανοεί το κείµενο µε τις οδηγίες, τις οποίες στη συνέχεια ακολουθεί. Η συγγραφή-σύνταξη ευχών το καλεί να εκφράσει προσωπικές σκέψεις και συναισθήµατα και να επιλέξει σε ποιον ή σε ποιους θέλει να στείλει τις ευχές του. Βοηθητικό ρόλο έχει το ηµερολόγιο των παιδιών του Πειραµατικού ηµοτικού Σχολείου των Παγουρίων του Ν. Ροδόπης που παρατίθεται. Στην ολοκληρωµένη του µορφή περιλαµβάνει τις ευχές που εµφανίζονται και στις γλώσσες των χωρών προέλευσης των µαθητών του σχολείου, κάτι που µπορεί να κάνει ο εκπαιδευτικός στην τάξη του. Η συµπλήρωση των στοιχείων του αποστολέα και του παραλήπτη και η επιλογή του κατάλληλου γραµµατόσηµου ολοκληρώνουν τη δραστηριότητα. Η δραστηριότητα προτείνεται να γίνει από οµάδες εργασίας παιδιών. Περιγραφή Οι µαθητές, στη δραστηριότητα αυτή, αρχικά βλέπουν ένα κείµενο µε οδηγίες πώς να κατασκευάσουν µια χελιδόνα. Από το κείµενο λείπουν οι τόνοι. Κάτω από το κείµενο υπάρχει ένας αριθµός, που δηλώνει τον αριθµό των τόνων που αποµένουν να βάλει ο µαθητής. Κάνοντας κλικ οι µαθητές πάνω σε ένα γράµµα, αν είναι το σωστό, µπαίνει ο τόνος. Κάθε φορά που τονίζεται µια λέξη ο αριθµός µειώνεται. 81

82 Αν τα παιδιά δεν τονίσουν σωστά µια λέξη, εµφανίζεται µια πασχαλίτσα που µε ένα στιχάκι τους θυµίζει πώς πρέπει να τονίζουν. Αφού οι µαθητές συµπληρώσουν σωστά µε τους τόνους το κείµενο, ακούνε τις οδηγίες και µπορούν να χρωµατίσουν τη χελιδόνα τους µε τα χρώµατα, όπως τα άκουσαν από τον αφηγητή. Όταν η χελιδόνα είναι έτοιµη, η νεράιδα προτρέπει τα παιδιά να γράψουν ευχές πάνω στα φτερά της. Αν χρειάζονται βοήθεια, µπορούν να διαβάσουν ευχές που έχουν γράψει άλλα παιδιά για όλους τους µήνες του χρόνου, κάνοντας κλικ πάνω στο ηµερολόγιο. Η χελιδόνα γεµάτη ευχές είναι έτοιµη να την εκτυπώσουν και να την στείλουν σε κάποιο αγαπηµένο τους πρόσωπο. Πρέπει όµως πρώτα να ετοιµάσουν τον φάκελο κάνοντας κλικ στο αντίστοιχο εικονίδιο. Εµφανίζεται ο φάκελος στη οθόνη, όπου πρέπει να συµπληρώσουν τα στοιχεία του αποστολέα και του παραλήπτη και να επιλέξουν ένα ταιριαστό, µε την εποχή, γραµµατόσηµο. 82

83 ραστηριότητα «Κάρτα για τη µητέρα» Στόχοι Επιδιώκεται τα παιδιά: -Να συντάξουν κείµενο µε συναισθηµατικό περιεχόµενο. -Να συντάξουν προτάσεις επιθυµίας. -Να εκφράσουν τα συναισθήµατά τους για το πρόσωπο της µητέρας. -Να κατασκευάσουν την κάρτα, η οποία θα συνοδεύεται από τις ευχές που συνέταξαν. Η γιορτή της µητέρας είναι γνωστή στα παιδιά. Ο Η/Υ τους παρέχει δυνατότητες να εκφράσουν ό,τι αισθάνονται µε αφορµή τη συγκεκριµένη γιορτή. Η δραστηριότητα προτείνεται να είναι ατοµική. Περιγραφή Τα παιδιά πρέπει να δηµιουργήσουν µια κάρτα για τη µητέρα τους µε αφορµή τη γιορτή της µητέρας και να της γράψουν τις ευχές τους. Στην οθόνη εµφανίζεται µια κενή κάρτα. όπου στο λευκό τµήµα οι µαθητές καλούνται να επιλέξουν και να τοποθετήσουν όποια εικόνα επιθυµούν από την στήλη που βρίσκεται δεξιά στην οθόνη τους. Στο τµήµα της κάρτας µε τις γραµµές οι µαθητές θα γράψουν ότι επιθυµούν για να ευχηθούν στη µητέρα τους. Από την µπάρα που βρίσκεται στο κάτω µέρος της οθόνης οι µαθητές : Επιλέγοντας το εικονίδιο Επιλέγοντας το εικονίδιο µπορούν να διαλέξουν το χρώµα των γραµµάτων. µπορούν να διαλέξουν τον τρόπο γραφής (γραµµατοσειρά). Επιλέγοντας το εικονίδιο ή να γράψουν µε πλάγια γράµµατα. µπορούν να κάνουν πιο έντονα τα γράµµατα του κειµένου τους Επιλέγοντας το εικονίδιο µπορούν να επιλέξουν το φόντο για την κάρτά τους. Επιλέγοντας το εικονίδιο µπορούν να επιλέξουν το πλαίσιο που θέλουν για την κάρτα τους. Επιλέγοντας το κουµπί «Βοήθεια» τους δίνονται οδηγίες για το πώς πρέπει να γράφουν µια κάρτα. 83

84 Επιλέγοντας το εικονίδιο µπορούν να τα σβήσουν όλα και να ξαναρχίσουν από την αρχή. ραστηριότητα «Πίνακες» Στόχοι -Να γνωρίσουν τα παιδιά σηµαντικούς ζωγράφους και αντιπροσωπευτικά τους έργα. -Να συντάξουν τίτλους ανάλογα µε το περιεχόµενο κάθε πίνακα. -Να ανακαλέσουν στη µνήµη τους γνώσεις και εµπειρίες για την εποχή και να αντιστοιχίσουν τα έργα ζωγραφικής µε τους µήνες της εποχής. -Να συνειδητοποιήσουν κανόνες ορθογραφίας των κύριων ονοµάτων. -Να ευαισθητοποιηθούν σε θέµατα τέχνης. Τα παιδιά γνωρίζουν πίνακες ζωγραφικής σχετικούς µε την άνοιξη. Καλούνται να συντάξουν τίτλους, δραστηριότητα που προϋποθέτει την «ανάγνωση» του έργου. Τα παιδιά συµµετέχουν στη διαµόρφωση πολυτροπικών κειµένων. Ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα αξιοποίησης του υλικού και µε διαφορετικούς τρόπους, όπως για παράδειγµα τη δηµιουργία γλωσσαρίου για κάθε πίνακα και τη σύνταξη περιγραφικού κειµένου. Περιγραφή Εµφανίζονται στη οθόνη τρεις πίνακες και οι µαθητές καλούνται ανάλογα µε το θέµα που απεικονίζουν να αναγνωρίσουν σε ποιο µήνα της Άνοιξης αντιστοιχούν. 84

85 Πρέπει να µελετήσουν τα επιµέρους στοιχεία που απεικονίζονται στον κάθε πίνακα και να πληκτρολογήσουν το όνοµα του µήνα πάνω από τον καθένα. Τέλος οι µαθητές θα πρέπει να βρούνε έναν τίτλο, τον οποίο και θα πληκτρολογήσουν στο πλαίσιο που βρίσκεται κάτω από τον κάθε πίνακα. Κάθε φορά που οι µαθητές θα επιλέγουν αυτή την άσκηση, οι πίνακες θα είναι σε διαφορετική διάταξη και µε διαφορετικό θέµα. Ας διαβάσουµε! Μόλις ολοκληρωθεί όλη η ενότητα άνοιξη, εµφανίζεται στην µπάρα στο κάτω µέρος της οθόνης το εικονίδιο, που µεταφέρει τους µαθητές σε µια νέα οθόνη. Εκεί εµφανίζεται µια λίστα µε τους τίτλους 10 λογοτεχνικών κειµένων σχετικών µε την εποχή. Οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν όποιο λογοτεχνικό κείµενο θέλουν κάνοντας κλικ πάνω στον τίτλο του και να το διαβάσουν ή και να το εκτυπώσουν µε τη συνοδεία κλασικής µουσικής (Vivaldi - τέσσερις εποχές). Όποια από αυτά τους αρέσουν, µπορούν να τα µεταφέρουν στην ενότητα «µαγικά δέντρα». Κάνοντας κλικ πάνω στα λουλουδάκια που υπάρχουν δίπλα σε κάθε ένα τίτλο τα επιλέγουν. 85

86 Ενότητα «Καλοκαίρι» Στόχοι Με ποικίλες δραστηριότητας οι µαθητές αναµένεται: -Να γνωρίσουν πώς γράφεται ένα ηµερολόγιο. -Να συντάξουν ηµερολόγιο. -Να διαχωρίσουν τι είναι το ηµερολόγιο, µε το οποίο πληροφορούµαστε σχετικά µε την έννοια του χρόνου και το ηµερολόγιο-κείµενο, στο οποίο µε ύφος προσωπικό καταγράφονται εµπειρίες και βιώµατα. -Να περιγράψουν τοπίο. -Να συντάξουν προτάσεις απλές ή σύνθετες και επαυξηµένες µε την αξιοποίηση γλωσσικού υλικού που παρατίθεται. -Να φιλοτεχνήσουν πινακίδες για την προστασία του περιβάλλοντος. -Να ευαισθητοποιηθούν σε ζητήµατα προστασία του περιβάλλοντος. -Να ακούσουν παραµύθι. -Να θυµηθούν και να βάλουν στη σειρά τα βασικά επεισόδια του παραµυθιού. -Να παίξουν µε την τράπουλα του Προπ. -Να αποκαταστήσουν τη συνοχή του παραµυθιού, όταν απουσιάζει µία κάρτα-επεισόδιο. -Να δηµιουργήσουν νέο ή νέα παραµύθια µε την ανάµειξη καρτών-επεισοδίων και άλλων παραµυθιών. Ο Λύκος και η συντροφιά του πάνε σε µια κατασκήνωση. Σε επίπεδο τάξης τα παιδιά µπορούν να επιλέξουν περιοχή από το χάρτη της Ελλάδας ή κατασκήνωση από διαφηµιστικά, διατυπώνοντας αντίστοιχη επιχειρηµατολογία. Ανάλογα µε την περιοχή να αναζητήσουν τρόπους µετάβασης. Στη συγκεκριµένη δραστηριότητα ο Λύκος µε βάση το σενάριο διαβάζει µια σελίδα από το ηµερολόγιο ενός παιδιού. Για την πρώτη µέρα τα παιδιά καλούνται να τοποθετήσουν στη σωστή σειρά τις προτάσεις που έγραψε ο Λύκος και η παρέα του. Πρέπει να ακολουθήσουν κυρίως τη χρονική αλληλουχία-σειρά. Για την Τρίτη περιγράφουν στο ηµερολόγιο το τοπίο. Αξιοποιούν λεξιλόγιο που είναι ταξινοµηµένο κατά µέρος του λόγου (ουσιαστικά, επίθετα, ρήµατα) και κατά θεµατική (ουρανός, θάλασσα κ.λ.π.). ίνεται µια αρίθµηση την οποία πρέπει να ακολουθήσουν γράφοντας προτάσεις. Η αρίθµηση είναι ενδεικτική, αφού σε µια περιγραφή ο καθένας ξεκινά να περιγράφει ό,τι τον εντυπωσίασε περισσότερο. Επιχειρεί να προτείνει µια κίνηση στο άξονα του χώρου για την περιγραφή. Την Τετάρτη τα παιδιά φιλοτεχνούν πινακίδες για την προστασία του δάσους και της θάλασσας και ελεύθερα καλούνται να καταγράψουν τη δράση τους στο ηµερολόγιο. 86

87 Η ενότητα ολοκληρώνεται µε την ακρόαση του παραµυθιού «Ο πόλεµος των δασών» της Φρόσως Χατόγλου ( Καληµέρα Ειρήνη, εκδ. Σύγχρονη Εποχή), το οποίο έχουµε διασκευάσει κυρίως για να συντοµευτεί. Στη συνέχεια εφαρµόζουµε την πρόταση του Τζ. Ροντάρι για την ιδιότυπη χρήση της Τράπουλας του Προπ. Σε κάρτες δίνονται οι κύριες δράσεις-επεισόδια του παραµυθιού. Τα παιδιά τις βάζουν στη σειρά και ουσιαστικά αναδιηγούνται το παραµύθι. Λείπει µία κάρτα, την οποία συµπληρώνουν µε µία δική τους και διασφαλίζουν τη συνοχή στο παραµύθι. Εντάσσουν και κάρτες µε πρόσωπα-δράσεις άλλων γνωστών παραµυθιών και δηµιουργούν ένα καινούριο παραµύθι µε την τεχνική της παραµυθοσαλάτας και πάλι του Τζ. Ροντάρι. Στο ηµερολόγιο καταγράφουν τη δράση τους και µπορεί να συµπεριλάβουν περιληπτικά το παραµύθι που άκουσαν και αυτά που δηµιούργησαν. Προτείνεται να ασχοληθούν µε τη δραστηριότητα οµάδες εργασίας. Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε επιλέγοντας τα καλοκαίρι. Συναντούµε τη γνωστή παρέα των παιδιών, µε τον καλλιεργηµένο λύκο να τους διαβάζει από το ηµερολόγιο ενός άλλου παιδιού τις αναµνήσεις του από το καλοκαίρι και την κατασκήνωση. Τα παιδιά παρακολουθούν την αφήγηση του καλλιεργηµένου λύκου µε εικόνες και µε αφηγηµατική υποστήριξη. Μετά την αφήγηση αποφασίζουν να πάνε όλοι µαζί στη κατασκήνωση. Έτσι στη συνέχεια οι µαθητές καλούνται να δηµιουργήσουν το δικό τους ηµερολόγιο, παρακολουθώντας και καταγράφοντας κάθε µέρα τις δραστηριότητες των παιδιών και του καλλιεργηµένου λύκου στην κατασκήνωση. ραστηριότητα «ευτέρα» Εµφανίζεται στην οθόνη ένα τετράδιο µε τέσσερις σελιδοδείκτες στην κορυφή του, οι οποίες το χωρίζουν σε αντίστοιχο αριθµό ηµερών. Κάθε µέρα περιλαµβάνει και ένα διαφορετικό είδος δραστηριοτήτων. Οι µαθητές βλέπουν ότι βρίσκονται στην πρώτη µέρα της κατασκήνωσης, τη ευτέρα, και παρακολουθούν το ταξίδι και την άφιξη της παρέας στην κατασκήνωση. 87

88 Κάνοντας κλικ στο εικονίδιο του ηµερολογίου, πρέπει να συµπληρώσουν το ηµερολόγιο για την πρώτη ηµέρα. Οι προτάσεις υπάρχουν αλλά ανακατεµένες. Καλούνται οι µαθητές να τις τοποθετήσουν στη σωστή σειρά, όπως παρακολούθησαν την εξέλιξη της ηµέρας από το αρχικό κινούµενο σχέδιο. Στο τέλος πρέπει να γράψουν και το όνοµα της ηµέρας. ραστηριότητα «Τρίτη» Εµφανίζεται στο τετράδιο η ηµέρα Τρίτη, η δεύτερη µέρα του καλλιεργηµένου λύκου και των παιδιών στη κατασκήνωση. Παρουσιάζεται µια εικόνα του τοπίου που βρίσκεται η κατασκήνωση και σε διάφορα σηµεία εµφανίζονται αριθµοί. Κάνοντας κλικ στους αριθµούς εµφανίζεται ένα πλαίσιο µε λέξεις χωρισµένες σε ουσιαστικά, επίθετα, ρήµατα. Οι µαθητές καλούνται να δηµιουργήσουν µία πρόταση ή περισσότερες, χρησιµοποιώντας όσες και όποιες λέξεις θέλουν. Οι λέξεις είναι ενδεικτικές και δεν περιορίζουν τους µαθητές να χρησιµοποιήσουν και άλλες δικές τους. Επιλέγοντας το εικονίδιο οι µαθητές µπορούν να επιστρέψουν στη αρχική εικόνα και να επιλέξουν έναν άλλο αριθµό. Όταν ολοκληρώσουν όλες τους τις προτάσεις, επιλέγουν το ηµερολόγιο. Εκεί έχουν µεταφερθεί οι προτάσεις που έχουν γράψει και θα πρέπει να τις τοποθετήσουν µε όποια σειρά θέλουν. 88

89 ραστηριότητα «Τετάρτη» Επιλέγοντας την ηµέρα Τετάρτη, εµφανίζεται στην οθόνη η γνωστή παρέα µαζί µε άλλα παιδιά και δυο πινακίδες, η µία είναι τοποθετηµένη στη θάλασσα και η άλλη στο δάσος. Οι µαθητές καλούνται να δηµιουργήσουν δύο πινακίδες, µια για την προστασία της θάλασσας και µια για την προστασία του δάσους. Κάνοντας κλικ πάνω στην πινακίδα, η πινακίδα εµφανίζεται σε µεγαλύτερη διάσταση. Πάνω στην πινακίδα πρέπει να γράψουν τι απαγορεύεται ή τι πρέπει να κάνουµε για να προστατεύσουµε το δάσος ή τη θάλασσα. Ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα να πραγµατοποιήσει αυτή τη δραστηριότητα µε διάφορους τρόπους. Μπορεί να προηγηθεί µια συζήτηση µε τα παιδιά για τα µέτρα προστασίας του δάσους και της θάλασσας. Στη συνέχεια, µπορούν να ανοίξουν τη δραστηριότητα και να ετοιµάσουν την πινακίδα, γράφοντας το κείµενο και επιλέγοντας την ταιριαστή εικόνα. Μια άλλη προσέγγιση είναι να δουν οι µαθητές πρώτα τις εικόνες, να επιλέξουν µια από αυτές και να την τοποθετήσουν στην πινακίδα. Τέλος να αποκωδικοποιήσουν την απαγόρευση ή την προτροπή και να την πληκτρολογήσουν. 89

90 Στην ταµπέλα υπάρχει η µπάρα µε τα εξής διαθέσιµα εργαλεία, για να φιλοτεχνήσουν οι µαθητές την πινακίδα τους. Επιλέγοντας το εικονίδιο Επιλέγοντας το εικονίδιο µπορούν οι µαθητές να διαλέξουν το χρώµα των γραµµάτων. µπορούν οι µαθητές να διαλέξουν τον τρόπο γραφής. Επιλέγοντας το εικονίδιο ή να γράψουν µε πλάγια γράµµατα. µπορούν να κάνουν πιο έντονα τα γράµµατα του κειµένου τους Επιλέγοντας το εικονίδιο µπορούν να επιλέξουν ένα χρώµα για το φόντο της ταµπέλα τους. Επιλέγοντας το εικονίδιο µπορούν να επιλέξουν την εικόνα που θέλουν για την ταµπέλα τους. Όταν η πινακίδα είναι έτοιµη, επιλέγουν το κουµπί «Έτοιµη» και επιστρέφουν στη πρώτη οθόνη, όπου βλέπουν πλέον την πινακίδα τους όπως την έχουν δηµιουργήσει. Αφού τελειώσουν µε το σχεδιασµό και των δυο ταµπελών, θα πρέπει να γράψουν τις εντυπώσεις τους στο ηµερολόγιο από αυτή την ηµέρα. ραστηριότητα «Πέµπτη» Επιλέγοντας την ηµέρα Πέµπτη, φτάνουµε στην τελευταία ηµέρα της κατασκήνωσης. Η παρέα των παιδιών έχει µεγαλώσει. Ο καλλιεργηµένος λύκος τους έχει κατακτήσει µε τα παραµύθια που τους διηγείται. Ένα τέτοιο παραµύθι παρακολουθούν αρχικά οι µαθητές µε την υποστήριξη αφήγησης και εικόνας. Στη συνέχεια καλούνται, αφού ακούσουν το παραµύθι, να παίξουν ένα παιχνίδι µε τις κάρτες. Το παιχνίδι εµφανίζεται είτε αυτόµατα µετά την ολοκλήρωση του παραµυθιού είτε κάνοντας κλικ πάνω στις κάρτες που εµφανίζονται στην οθόνη. Στην οθόνη τους εµφανίζεται µια σειρά από επτά κενά πλαίσια και κάτω στην οθόνη επτά έγχρωµες κάρτες µε µια µικρή πρόταση η κάθε µία. 90

91 Οι έγχρωµες κάρτες αποτελούν το παραµύθι που έχουν ακούσει αλλά είναι µπερδεµένες. Οι µαθητές θα πρέπει να διαλέξουν και να τοποθετήσουν πάνω στα κενά πλαίσια τις κάρτες σύµφωνα µε την αφήγηση που έχουν ακούσει. Αν η κάρτα που έχουν επιλέξει δεν είναι η σωστή, επιστρέφει στην αρχική της θέση. Αφού ολοκληρώσουν αυτό το στάδιο, µπορούν να περάσουν στο επόµενο παιχνίδι. Οι κάρτες από τα παραµύθι είναι τοποθετηµένες στη σωστή σειρά, αλλά αυτή τη φορά έχει χαθεί µία κάρτα. Τα παιδιά καλούνται να δηµιουργήσουν µια νέα κάρτα προς αντικατάσταση της χαµένης. Κάνοντας κλικ πάνω στη κενή κάρτα, εµφανίζεται µπροστά τους η κάρτα σε µεγέθυνση, όπου µπορούν να τη ζωγραφίσουν και να γράψουν από κάτω και µια ταιριαστή πρόταση. Όταν η κάρτα είναι έτοιµη µε κλικ πάνω στο Χ, κλείνει και εµφανίζεται στη θέση της κενής. Κάθε φορά που οι µαθητές επαναλαµβάνουν αυτό το παιχνίδι, η χαµένη κάρτα είναι διαφορετική. Με το βελάκι επόµενο τα παιδιά καλούνται να δηµιουργήσουν το δικό τους παραµύθι. Στην οθόνη τους εµφανίζονται για άλλη µια φορά επτά κενά πλαίσια. Από κάτω εµφανίζονται επτά έγχρωµες κάρτες, οι οποίες όµως είναι από διαφορετικές ιστορίες-παραµύθια. Οι µαθητές θα αναγνωρίσουν ήρωες από άλλα παραµύθια. Θα πρέπει, συνδέοντας όλους τους ήρωες των επτά καρτών, να δηµιουργήσουν τη δική τους ιστορία, που ποιος ξέρει, µπορεί κάποτε να την ακούσουν να την αφηγείται ο καλλιεργηµένος λύκος σε παιδιά. 91

92 Αφού επιλέξουν µε ποια σειρά θέλουν να τις τοποθετήσουν, πρέπει να γράψουν από κάτω από την κάθε µια µικρή πρόταση. Στο παιχνίδι αυτό οι µαθητές µπορούν να χωριστούν σε οµάδες και η κάθε οµάδα να έχει ως κεντρικό ήρωα του παραµυθιού της µια φιγούρα διαφορετική ως πρωταγωνιστή. Ας διαβάσουµε! Μόλις ολοκληρωθεί όλη η ενότητα «καλοκαίρι», εµφανίζεται στην µπάρα στο κάτω µέρος της οθόνης το εικονίδιο, που µεταφέρει τους µαθητές σε µια νέα οθόνη. Εκεί εµφανίζεται µια λίστα µε τους τίτλους 10 λογοτεχνικών κειµένων σχετικών µε την εποχή. Οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν όποιο λογοτεχνικό κείµενο θέλουν κάνοντας κλικ πάνω στον τίτλο του. Στην νέα οθόνη που εµφανίζεται οι µαθητές µπορούν να διαβάσουν το κείµενο ή και να το εκτυπώσουν, µε τη συνοδεία κλασικής µουσικής (Vivaldi - τέσσερις εποχές). Όποια από τα λογοτεχνικά κείµενα τους αρέσουν, µπορούν να τα µεταφέρουν στην ενότητα «µαγικά δέντρα», κάνοντας κλικ πάνω στα λουλουδάκια που υπάρχουν δίπλα σε κάθε ένα τίτλο. 92

93 Ενότητα «Φθινόπωρο» Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή µεταβαίνουµε από το κεντρικό µενού, αν επιλέξουµε το φθινόπωρο. Εµφανίζεται στην οθόνη το χωριό του φθινοπώρου, όπου ο ζωγράφος, το σύννεφο που χαµογελάει και το παιδί µε το βάζο αντιστοιχούν στις τρεις δραστηριότητες της ενότητας. ραστηριότητα «Το γλωσσάρι της βροχής» Στόχοι Τα παιδιά επιδιώκεται: -Να αναγνωρίσουν και να χρησιµοποιήσουν λεξιλόγιο σχετικό µε τη βροχή. -Να οµαδοποιήσουν, ανάλογα µε το χώρο και το φαινόµενο της βροχής, το λεξιλόγιο. -Να συντάξουν προτάσεις πυρηνικές ή επαυξηµένες για να καταγράψουν περιγράψουν την εξέλιξη του φαινοµένου της βροχής. -Να «αναγνώσουν» µετεωρολογικό πίνακα. Η ιδέα για το γλωσσάρι της βροχής βασίζεται στο πακέτο διδακτικού υλικού «Βροχές κάθε λογής» του Προγράµµατος «Μελίνα: Εκπαίδευση και Πολιτισµός». Βέβαια το λεξιλόγιο δε δίνεται ταξινοµηµένο αλλά συνολικά, για να οδηγηθεί το παιδί στην επιλογή των κατάλληλων λέξεων κάθε φορά, ανάλογα µε τις οδηγίες που του δίνονται και έχουν σχέση µε την εξέλιξη του φαινοµένου στο χώρο και καταλήγει στην προστασία του ανθρώπου και το χαρακτηρισµό του καιρού. Η σύνταξη µιας ή περισσότερων προτάσεων µε τη χρήση του λεξιλογίου ως προϋπόθεση οδηγεί στη χρήση των κλιτικών τύπων για ουσιαστικά και επίθετα, στην εφαρµογή κανόνων στίξης και τονισµού. Στο σύνολό τους οι προτάσεις συνθέτουν ένα κείµενο περιγραφικόαφηγηµατικό. Περιγραφή Σε αυτή τη δραστηριότητα µεταβαίνουµε κάνοντας κλικ στο σύννεφο. Η δραστηριότητα αυτή χωρίζεται σε 4 µέρη: ουρανός, γη, καιρός, άνθρωποι. Εµφανίζεται δεξιά της οθόνης ένα λουλούδι µε πολλές λέξεις. Αριστερά υπάρχουν δύο πλαίσια. 93

94 Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν τις λέξεις που αφορούν τη λέξη που αναγράφεται στο µικρό πλαίσιο και να τις τοποθετήσουν κάτω από αυτή. Αν η επιλογή της λέξης είναι σωστή, τα παιδιά παρακολουθούν και την αντίστοιχη αλλαγή στην εικόνα της οθόνης τους. Αφού οι µαθητές ολοκληρώσουν την επιλογή των λέξεων, θα πρέπει να γράψουν µερικές προτάσεις που να περιέχουν κάποιες ή το σύνολο των επιλεγµένων λέξεων στο µεγάλο πλαίσιο. Επιλέγοντας το εικονίδιο «Ξανά», οι µαθητές µπορούν να επαναλάβουν την άσκηση. Οι µαθητές µπορούν να περάσουν στην επόµενη ενότητα ή να επιστρέψουν πίσω κάνοντας κλικ στα εικονίδια: ραστηριότητα «Πίνακες» Στόχοι -Να γνωρίσουν τα παιδιά σηµαντικούς ζωγράφους και αντιπροσωπευτικά τους έργα. -Να συντάξουν τίτλους ανάλογα µε το περιεχόµενο κάθε πίνακα. -Να ευαισθητοποιηθούν σε θέµατα τέχνης. -Να ξεχωρίσουν-εντοπίσουν τα χρώµατα της κάθε ζωγραφικής δηµιουργίας. Τα παιδιά γνωρίζουν πίνακες ζωγραφικής σχετικούς µε το φθινόπωρο. Καλούνται να συντάξουν τίτλους, δραστηριότητα, που προϋποθέτει την «ανάγνωση» του έργου. Τα παιδιά συµµετέχουν στη διαµόρφωση πολυτροπικών κειµένων. Ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα αξιοποίησης του υλικού και µε διαφορετικούς τρόπους, όπως για παράδειγµα τη δηµιουργία γλωσσαρίου για κάθε πίνακα και τη σύνταξη περιγραφικού κειµένου. Ο εντοπισµός των χρωµάτων που χρησιµοποίησε ο καλλιτέχνης λειτουργεί υποστηρικτικά για την ικανοποίηση στόχων αισθητικής αγωγής: το παιδί κατανοεί το ρόλο των χρωµάτων και διαισθητικά το συµβολισµό τους στα έργα. 94

95 Περιγραφή Στη δραστηριότητα αυτή εµφανίζεται αριστερά ένας πίνακας και δεξιά µια ταµπέλα. Οι µαθητές πρέπει να δώσουν ένα τίτλο σε κάθε ένα πίνακα. Όταν είναι έτοιµοι κάνουν κλικ πάνω στο εικονίδιο. Μια δεύτερη πινακίδα εµφανίζει τον πραγµατικό τίτλο του πίνακα καθώς και το όνοµα του ζωγράφου. Στη συνέχεια οι µαθητές καλούνται να αναγνωρίσουν τα βασικά χρώµατα που υπάρχουν στον πίνακα, επιλέγοντας τα φύλλα µε τα αντίστοιχα χρώµατα που βρίσκονται πάνω στο κορµό του δέντρου. Οι µαθητές µπορούν να περάσουν στην επόµενη ενότητα ή να επιστρέψουν πίσω κάνοντας κλικ στα βελάκια. ραστηριότητα «Το ποίηµα της βροχής» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να χρησιµοποιήσουν το λεξιλόγιο της βροχής. -Να κατανοήσουν το ρόλο της οµοιοκαταληξίας. -Να γράψουν ένα δικό τους ποίηµα. Στην ουσία πρόκειται για µια δραστηριότητα που επιχειρεί να εφαρµόσει την τεχνική «των αστερολέξεων»: τη δηµιουργία βάσεων γλωσσικού υλικού που επικεντρώνεται στο σηµασιολογικό άξονα τριών τουλάχιστον λέξεων σχετικών µε το θέµα που αναπτύσσεται. π.χ. βροχή, παιδιά, οµπρέλα. Το υπόλοιπο λεξιλόγιο θα πρέπει να χρησιµοποιηθεί, αφού οµαδοποιηθεί σύµφωνα µε τη σηµασιολογική του συγγένεια, αλλά και την οµοιοκαταληξία του µε µία από τις τρεις λέξεις: π.χ. οµπρέλα-κοπέλα-έλα-τρέλα Σε επίπεδο τάξης ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα δηµιουργίας ευρύτατων τραπεζών γλωσσικού υλικού. Στη συνέχεια τα παιδιά καθοδηγούνται στο να δηµιουργήσουν το δικό τους ποίηµα. Θα θέλαµε εδώ να επισηµάνουµε ότι η δηµιουργία ποιηµάτων δεν αποτελεί αυτοσκοπό στη γραπτή έκφραση των παιδιών, αλλά κατέχει θέση στη γλωσσική στοχοθεσία. Υπάρχουν αρκετές «τεχνικές» που υποβοηθούν ανάλογες προσπάθειες, όπως παιχνίδια οµοιοκαταληξίας, µίµησης στίχων ποιήµατος κ.λ.π. 95

96 Περιγραφή Η δραστηριότητα αυτή έχει δύο σκέλη. Στο πρώτο πρέπει οι µαθητές µετακινώντας το αγοράκι µε το ποντίκι να συλλέξουν λεξοσταγόνες. Προσπαθούν να µαζέψουν όσο το δυνατόν περισσότερες. Οι σταγόνες θα συνεχίσουν να πέφτουν µέχρι να τις συλλέξει όλες. Αφού τα παιδιά συγκεντρώσουν τις λέξεις µέσα στο βάζο, καλούνται να συµπληρώσουν µε τις λέξεις αυτές ένα ποίηµα για τη βροχή. Οι µαθητές µπορούν να χρησιµοποιήσουν από τις λέξεις που είναι συγκεντρωµένες µέσα στο βάζο όποιες θέλουν. Η επιλεγµένη λέξη τοποθετείται πάντα στο τέλος της γραµµής. Ανάλογα µε τη λέξη που θα τοποθετήσουν θα πρέπει να γράψουν και την αρχή της στροφής του ποιήµατος. Η πρώτη στροφή ήδη υπάρχει ως βοήθηµα. Επιλέγοντας το εικονίδιο «Ξανά», οι µαθητές µπορούν να επαναλάβουν τη δραστηριότητα. Ας διαβάσουµε! Μόλις ολοκληρωθεί όλη η ενότητα «φθινόπωρο», εµφανίζεται στην µπάρα στο κάτω µέρος της οθόνης το εικονίδιο, που µεταφέρει τους µαθητές σε µια νέα οθόνη. Εκεί εµφανίζεται µια λίστα µε τους τίτλους 10 λογοτεχνικών κειµένων σχετικών µε την εποχή. 96

97 Οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν όποιο λογοτεχνικό κείµενο θέλουν, κάνοντας κλικ πάνω στον τίτλο του, και να το διαβάσουν ή και να το εκτυπώσουν, µε τη συνοδεία κλασικής µουσικής (Vivaldi - τέσσερις εποχές). Όποια από αυτά τους αρέσουν µπορούν να τα µεταφέρουν στην ενότητα «µαγικά δέντρα». Κάνοντας κλικ πάνω στα λουλουδάκια που υπάρχουν δίπλα σε κάθε ένα τίτλο τα επιλέγουν. Ενότητα «Χειµώνας» Στόχοι Τα παιδιά πρέπει: -Να συµπληρώσουν κενά σε προτάσεις. -Να επιλέξουν τον κατάλληλο τύπο του ρήµατος για να γράψουν για κάτι που έγινε στο παρελθόν. -Να επιλέξουν την κατάλληλη λέξη κάθε φορά από µια λίστα µε συνώνυµα. -Να ακούσουν και να διαβάσουν µια επιστολή. -Να γνωρίσουν τις συµβάσεις µιας επιστολής. -Να γνωρίσουν και να συζητήσουν για τις θρησκευτικές γιορτές, όχι µόνο των χριστιανών. -Να συνθέσουν δελτίο καιρού για την εποχή του χειµώνα. -Να γνωρίσουν παροιµίες του χειµώνα. Να αποδώσουν εικαστικά το περιεχόµενο παροιµίας. -Να αντιστοιχίσουν παροιµίες µε εικόνες. Σύµφωνα µε το σενάριο, τα παιδιά βοηθούν το κοριτσάκι στη συντροφιά του Λύκου να περιγράψει το χειµωνιάτικο τοπίο που βλέπουν από το παράθυρο του σπιτιού, όπως ήταν το καλοκαίρι. Επιλέγουν λέξεις από λίστες που εµφανίζονται στα κενά του κειµένου και αφορούν τον τύπο του ρήµατος και επιθετικούς προσδιορισµούς. Σε επίπεδο τάξης ο εκπαιδευτικός µπορεί να επεκτείνει τη δραστηριότητα στην περιγραφή του χειµωνιάτικου τοπίου µε τα ρήµατα σε παροντικούς χρόνους και την αντιστροφή του κειµένου που σχηµατίζουν στη συγκεκριµένη άσκηση. Μπορεί και να την επεκτείνει στη µεταγραφή του κειµένου µε τα ρήµατα σε 97

98 µελλοντικούς χρόνους για το τοπίο την άνοιξη που έρχεται. Το γράµµα του Βασίλη και του Χακάν δίνει την ευκαιρία να σχολιαστούν τα βασικά στοιχεία µιας επιστολής (πώς αρχίζει, πώς τελειώνει) και να αναπτυχθεί µία συζήτηση για τις δύο θρησκευτικές γιορτές που αναφέρονται (χριστιανική και µουσουλµανική). Ο εκπαιδευτικός, ανάλογα µε τη σύνθεση του µαθητικού δυναµικού της τάξης του, µπορεί να αξιοποιήσει την αναφορά µε το σχεδιασµό και την υλοποίηση διάφορων σχεδίων εργασίας: π.χ. καταγραφή εθίµων για τις δύο γιορτές- συνταγές παραδοσιακών φαγητών κ.λ.π. Στη συνέχεια πρέπει να συντάξουν το δελτίο καιρού που καταγράφει συνθήκες απαγορευτικές για το ταξίδι της παρέας στην Ξάνθη. Η ενότητα ολοκληρώνεται µε τη γνωριµία των παιδιών µε παροιµίες του χειµώνα. Η εικαστική απόδοση επιτρέπει την ανάπτυξη του περιεχοµένου. Εξάλλου οι παροιµίες είναι µάλλον τα συντοµότερα «αφηγηµατικά» κείµενα. Η άσκηση αντιστοίχησης απαιτεί την κατανόηση κάθε παροιµίας, την επιλογή της κατάλληλης από µια λίστα παροιµιών και την «ανάγνωση» της εικόνας. Περιγραφή Τα παιδιά και ο καλλιεργηµένος λύκος βρίσκονται στη ζεστασιά ενός σπιτιού, ενώ τα χιόνια που πέφτουν φαίνονται από τα παράθυρα του σπιτιού. ραστηριότητα «Καλοκαίρι ή Χειµώνας» Ο καλλιεργηµένος λύκος και η παρέα των παιδιών εξαιτίας του καιρού αναπολούν το καλοκαίρι. Εµφανίζονται σε ένα µεγάλο σύννεφο τα λόγια του ενός κοριτσιού από τη παρέα που αναπολεί και περιγράφει πώς ήταν η φύση το καλοκαίρι. Υπάρχουν όµως κάποια κενά στις προτάσεις. Οι µαθητές πρέπει να επιλέξουν και να τοποθετήσουν τη σωστή λέξη από αυτές που εµφανίζονται στη λίστα, όταν κάνουν κλικ πάνω στο κενό. 98

99 Όταν ολοκληρωθεί σωστά η δραστηριότητα, η εικόνα ζωντανεύει µε ήχο και κίνηση. Μετά την περιγραφή του καλοκαιριού, προβάλλεται από άλλο παιδί η περιγραφή του χειµώνα µε τον ίδιο τρόπο. Τα παιδιά συµπληρώνουν τα κενά στις προτάσεις µε τον ίδιο τρόπο όπως στο καλοκαίρι. Όταν ολοκληρωθεί σωστά η δραστηριότητα, η εικόνα ζωντανεύει µε ήχο και κίνηση. ραστηριότητα «Το γράµµα» Κάνοντας κλικ πάνω στο φάκελο, εµφανίζεται στην οθόνη ένα γράµµα που έστειλαν στον λύκο δύο φίλοι από την Ξάνθη, που τον προσκαλούν στη πόλη τους. Οι µαθητές µπορούν να το διαβάσουν αλλά και να το ακούσουν. Επειδή όµως είναι χειµώνας, ο καλλιεργηµένος λύκος προτείνει να διαβάσουν από την εφηµερίδα το δελτίο καιρού, πριν αποφασίσουν να κάνουν την εκδροµή. Εµφανίζεται ένα δελτίο καιρού κενό, όπου έχουν σκιστεί κάποια κοµµάτια του. Κάτω από το δελτίο καιρού υπάρχουν προτάσεις από δελτία καιρού για όλες τις εποχές. Οι µαθητές πρέπει να επιλέξουν τα σωστά σύµφωνα µε την εποχή του χειµώνα και να τα µεταφέρουν στα αντίστοιχα κενά. ραστηριότητα «Παροιµίες» Κάνοντας οι µαθητές κλικ πάνω στο βιβλίο των παροιµιών εµφανίζεται στην οθόνη τους µια λευκή κόλα ζωγραφικής. Τα παιδιά θα πρέπει, αφού διαλέξουν µια παροιµία, να ζωγραφίσουν ένα θέµα που να είναι σχετικό µε την παροιµία αυτή. Με βελάκι επόµενο οι µαθητές µετακινούνται στην επόµενη άσκηση. 99

100 Εµφανίζονται στην οθόνη τους τέσσερις εικόνες που η κάθε µια από αυτές αντιστοιχεί σε µια παροιµία του χειµώνα. Κάτω από τις εικόνες σε ένα πλαίσιο εµφανίζονται διάφορες παροιµίες. Οι µαθητές θα πρέπει να βρουν ποιες από αυτές τις παροιµίες αντιστοιχούν στην κάθε εικόνα και να τη µεταφέρουν στο κενό που υπάρχει κάτω από αυτή. Αν η επιλογή τους δεν είναι σωστή, η παροιµία επιστρέφει στο πλαίσιο. Ας διαβάσουµε! Μόλις ολοκληρωθεί όλη η ενότητα «χειµώνας», εµφανίζεται στην µπάρα στο κάτω µέρος της οθόνης το εικονίδιο, που µεταφέρει τους µαθητές σε µια νέα οθόνη. Εκεί εµφανίζεται µια λίστα µε τους τίτλους 10 λογοτεχνικών κειµένων σχετικών µε την εποχή. Οι µαθητές µπορούν να επιλέξουν όποιο λογοτεχνικό κείµενο θέλουν κάνοντας κλικ πάνω στον τίτλο του και να το διαβάσουν ή και να το εκτυπώσουν, µε τη συνοδεία κλασικής µουσικής (Vivaldi - τέσσερις εποχές). Όποια από αυτά τους αρέσουν µπορούν να τα µεταφέρουν στην ενότητα «µαγικά δέντρα». Κάνοντας κλικ πάνω στα λουλουδάκια που υπάρχουν δίπλα σε κάθε ένα τίτλο, τα επιλέγουν. 100

101 Θεµατική ενότητα «Το εργαστήριο του δασκάλου» Γενικά Σε αυτή την ενότητα καλύπτεται η ανάγκη για πιο ενεργή συµµετοχή του δασκάλου µέσα από το λογισµικό. Έχουν δηµιουργηθεί 9 ανοικτές δραστηριότητες, στις οποίες εισάγει το πρωτογενές υλικό ο ίδιος ο δάσκαλος. Οι δραστηριότητες αυτές ως προς τη φιλοσοφία τους είναι µια συλλογή από δραστηριότητες που οι µαθητές ήδη έχουν έρθει σε επαφή µέσα από τις προηγούµενες ενότητες. Εδώ όµως δίνεται η δυνατότητα στο δάσκαλο να προσθέσει ο ίδιος το πρωτογενές υλικό ανάλογα µε αυτό που θέλει να διδάξει. Η ενότητα αυτή έχει δύο σκέλη. Το πρώτο είναι το περιβάλλον που βλέπει και δουλεύει ο µαθητής και το δεύτερο είναι το περιβάλλον διαχείρισης των ασκήσεων από το δάσκαλο. Πολλές από τις δραστηριότητες αυτές µπορούν να αξιοποιηθούν µε πολλούς τρόπους από το δάσκαλο. Π.χ. στη δραστηριότητα «Ταξινόµηση», όπως και στη δραστηριότητα «Μπαλόνια», ο δάσκαλος µπορεί να δηµιουργήσει µια άσκηση, όπου οι λέξεις να ξεκινούν από το αντίστοιχο γράµµα, µια άλλη να το περιέχουν και µια άλλη να τελειώνουν σε αυτό το γράµµα. Στη δραστηριότητα «Βρίσκω τις συλλαβές» ο δάσκαλος µπορεί να ζητά από τους µαθητές να συµπληρώσουν τα κενά µε ένα γράµµα ή µε µια συλλαβή. Γι αυτό το λόγο οι δραστηριότητες αυτές δεν περιλαµβάνουν προφορικές οδηγίες αλλά αφήνονται στο δάσκαλο. Επίσης πρέπει να σηµειωθεί ότι η ενότητα αυτή λειτουργεί σε περιβάλλον διαδικτύου και δε µπορεί να λειτουργήσει σε µεµονωµένο υπολογιστή χωρίς σύνδεση στο Internet. Περιβάλλον εργασίας µαθητή Ο µαθητής επιλέγοντας να ασχοληθεί µε το εργαστήρι του δασκάλου καλείται να δώσει έναν αριθµό (κωδικός ID) για να µεταφερθεί στις δραστηριότητες που έχει καταχωρίσει ο δάσκαλός του. Τον αριθµό αυτό τον γνωρίζει ο δάσκαλος και τον έχει χρησιµοποιήσει για την πρόσβαση στο περιβάλλον διαχείρισης και καταχώρισης των δραστηριοτήτων. Στο κεντρικό µενού ο µαθητής έχει να επιλέξει από 9 δραστηριότητες. 101

102 ραστηριότητα: Οι συλλαβές µπερδεύτηκαν Η άσκηση αυτή αφορά στην τοποθέτηση συλλαβών στη σωστή σειρά για τη δηµιουργία λέξεων. Στην αριστερή πλευρά της σελίδας εµφανίζεται µια εικόνα. ίπλα της υπάρχουν οι συλλαβές της λέξης και οι ανάλογες κενές παύλες. Οι µαθητές θα πρέπει να τοποθετήσουν τις συλλαβές στη σωστή θέση. Η πλοήγηση στις επιµέρους ασκήσεις γίνεται κάνοντας κλικ στα φυλλαράκια µε τα βέλη. ραστηριότητα: Φτιάχνω λέξεις Σ αυτή τη δραστηριότητα εµφανίζεται µια µεγάλη λέξη και από κάτω της τρεις µικρότερες. Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν από αυτές τη λέξη που αποτελείται εξολοκλήρου από γράµµατα της µεγάλης. Η επιλογή της λέξης γίνεται µε απλό κλικ. Αν η λέξη που επιλέχθηκε είναι η σωστή, το λογισµικό θα αλλάξει αυτόµατα το χρώµα του πλαισίου της και κοκκινίζουν τα γράµµατα της µεγάλης λέξης που χρησιµοποιούνται. Οι µαθητές µπορούν να χρησιµοποιήσουν το βελάκι δίπλα από τη λέξη, για να δουν νέα τριάδα µικρών λέξεων για την ίδια µεγάλη. Επίσης µπορούν να χρησιµοποιήσουν τα φυλλαράκια, για να δουν νέες µεγάλες λέξεις. 102

103 ραστηριότητα: Ταξινόµηση Σε αυτή τη δραστηριότητα οι µαθητές θα πρέπει να ταξινοµήσουν τις λέξεις στα γράµµατα της αλφαβήτου. Κάνουν κλικ πάνω στις λέξεις και κατόπιν τις µεταφέρουν και τις αφήνουν, κάνοντας πάλι κλικ, πάνω στο γράµµα της αλφαβήτου. Θα είναι επιλογή του δασκάλου αν οι λέξεις αυτές θα αρχίζουν, θα τελειώνουν ή θα περιέχουν το αντίστοιχο γράµµα. ραστηριότητα: Οι προτάσεις µπερδεύτηκαν Η άσκηση αυτή αφορά στην τοποθέτηση λέξεων στη σωστή σειρά για τη δηµιουργία προτάσεων. Στην αριστερή πλευρά της σελίδας εµφανίζεται µια εικόνα. ίπλα της υπάρχουν οι λέξεις της πρότασης και οι ανάλογες κενές παύλες. Οι µαθητές θα πρέπει να τοποθετήσουν τις λέξεις στη σωστή θέση. Η πλοήγηση στις επιµέρους ασκήσεις γίνεται κάνοντας κλικ στα φυλλαράκια µε τα βέλη. ραστηριότητα: Τα µπαλόνια Στο παιχνίδι αυτό πρωταγωνιστεί ένα παιδί µε µία σφεντόνα. Από ψηλά πέφτουν µπαλόνια, τα οποία γράφουν και από µία λέξη επάνω τους. Οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ µόνο στα µπαλόνια των οποίων οι λέξεις περιέχουν το γράµµα που εξετάζεται κάθε φορά. Αρχικά οι µαθητές πρέπει να επιλέξουν το γράµµα που θέλουν να περιέχεται στις σωστές λέξεις που πέφτουν από τα µπαλόνια. 103

104 Στη συνέχεια µε το κλικ το παιδί σηµαδεύει το µπαλόνι µε τη σφεντόνα του και το σπάει. Τα σωστά µπαλόνια περιέχουν καρότα, τα οποία συγκεντρώνονται στο καλάθι. Τα λάθος µπαλόνια περιέχουν ένα λαγό που τρώει όσα καρότα τυχαίνει να βρίσκονται στο καλάθι. Στόχος του παιχνιδιού είναι να συγκεντρώσουν οι µαθητές όσο γίνεται περισσότερα καρότα στο καλάθι τους. Με τη λήξη του παιχνιδιού εµφανίζεται ένα παράθυρο, που τους πληροφορεί για τον αριθµό των καρότων που συγκέντρωσαν. Επίσης τους δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουν αν θέλουν να συνεχίσουν το παιχνίδι αυτό ή να επιστρέψουν στο κεντρικό µενού του γράµµατος, στο οποίο βρίσκονταν. ραστηριότητα: Βρίσκω τις συλλαβές Οι µαθητές θα πρέπει να συµπληρώσουν τις συλλαβές που λείπουν από µια πρόταση. Όσο πληκτρολογούν τα γράµµατα φαίνονται γκρι. Όταν τα ολοκληρώσουν σωστά, γίνονται µπλε. Αν είναι λάθος παραµένουν γκρι. Κάθε φορά που ολοκληρώνεται σωστά µια πρόταση εµφανίζεται µια ταιριαστή εικόνα. ραστηριότητα: Η ακροστιχίδα Οι µαθητές πρέπει να λύσουν την ακροστιχίδα, για να ανακαλύψουν τη λέξη που θα σχηµατιστεί από τα πρώτα γράµµατα των λέξεων. Οι λέξεις που πρέπει να βρει απεικονίζονται µε εικόνες στο τέλος των τετραγώνων. Το πρώτο γράµµα της κάθε λέξης πρέπει να γραφεί µε κεφαλαία γράµµατα και αν είναι σωστό, θα γίνει κόκκινο. 104

105 ραστηριότητα: Εικόνες Σε αυτή τη δραστηριότητα οι µαθητές βλέπουν µια ιστορία µε εικόνες και κείµενο σε παραγράφους που η κάθε µια αντιστοιχεί σε µια εικόνα. Πρέπει να αντιστοιχήσουν την κάθε παράγραφο µε την κάθε εικόνα για να διαβάσουν την ιστορία. Αν υπάρχει από το δάσκαλο και άλλη ιστορία, µε το βελάκι στο φυλλαράκι µπορούν να τη δουν και αυτή. ραστηριότητα: Η µαϊµού Αυτό είναι ένα παιχνίδι λέξεων. Οι µαθητές πρέπει να βρουν τη λέξη που κρύβεται πίσω από τα κενά τετραγωνάκια πριν τελειώσει ο χρόνος. Τα γράµµατα που εµφανίζονται µε κόκκινο χρώµα είναι σωστά αλλά σε λάθος θέση. Για κάθε λέξη έχουν 5 προσπάθειες. Αν οι µαθητές δυσκολεύονται µπορούν να κάνουν κλικ πάνω στον παπαγάλο, ο οποίος θα τους δώσει βοήθεια για ένα γράµµα. Όταν βρουν τη λέξη ανοίγει µια µπανάνα στο πάνω µέρος της οθόνης και συνεχίζουν µε την επόµενη λέξη. Η ερµηνεία της λέξης εµφανίζεται σε ένα πινακάκι δεξιά όταν αποκαλυφθεί η λέξη είτε την έχουν βρει οι µαθητές είτε όχι. Στο τέλος του παιχνιδιού υπάρχει και πίνακας µε τις καλύτερες επιδόσεις. 105

106 Περιβάλλον εργασίας δασκάλου Για να συνδεθείτε στο περιβάλλον εργασίας του δασκάλου θα πρέπει ο υπολογιστής σας να έχει σύνδεση µε το Internet και να πληκτρολογήσετε τη διεύθυνση που θα σας δοθεί από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Θα εµφανιστεί η παρακάτω οθόνη. Αν έχετε ήδη δηµιουργήσει λογαριασµό, πληκτρολογείτε το id και τον κωδικό. Αλλιώς πρέπει να δηµιουργήσετε νέο λογαριασµό κάνοντας κλικ πάνω στο «δηµιουργία λογαριασµού». Στη φόρµα που εµφανίζεται καταχωρίζετε τα στοιχεία που ζητούνται και δίνετε ένα κωδικό. Αφού ολοκληρώσετε την καταχώρηση κάντε κλικ στο κουµπί «ηµιουργία λογαριασµού». Όταν πατήσετε το κουµπί «ηµιουργία λογαριασµού» εµφανίζεται νέα οθόνη, όπου σας πληροφορεί ότι η διαδικασία εγγραφής ολοκληρώθηκε επιτυχώς και σας δίνει ένα ID, το οποίο µαζί µε τον κωδικό που ήδη καταχωρίσατε σας δίνει πρόσβαση στο περιβάλλον εργασίας του δασκάλου. Επιλέξτε «Μετάβαση στην κεντρική σελίδα» και πληκτρολογήστε στη φόρµα το ID και τον κωδικό σας. Στη συνέχεια κάντε κλικ στο κουµπί «Εισαγωγή στο σύστηµα». Από το κυλιόµενο µενού επιλέξτε ποια δραστηριότητα θέλετε να δηµιουργήσετε και κάντε κλικ στο κουµπί «επιλογή». 106

107 ραστηριότητα: Οι συλλαβές µπερδεύτηκαν Η άσκηση αυτή αφορά στην τοποθέτηση συλλαβών στη σωστή σειρά για τη δηµιουργία λέξεων. Προετοιµασία: Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας πρέπει πρώτα να έχετε προετοιµαστεί για το τι θέλετε να περιέχει. Επιλέξετε τις λέξεις. Ο µέγιστος αριθµός χαρακτήρων (µαζί µε τα κενά) πρέπει να είναι 32 χαρακτήρες. Στη συνέχεια πρέπει να δηµιουργήσετε ή να βρείτε και τις ταιριαστές εικόνες που θα εµφανίζονται δίπλα στις λέξεις. Οι εικόνες έχουν τους εξής περιορισµούς: α) Το µέγεθος του αρχείου πρέπει να είναι το µέγιστο 100 kb. β) Ο τύπος του αρχείου εικόνας να είναι σε.jpg. γ) Το µέγιστο µέγεθος της εικόνας πρέπει να είναι 250 pixels πλάτος µε 280 pixels ύψος. ε) Το όνοµα του αρχείου να είναι πάντα µε λατινικούς χαρακτήρες. Στο τέλος αν θέλετε και έχετε τη δυνατότητα µπορείτε να ηχογραφήσετε και τη λέξη και να την αποθηκεύσετε. Και τα αρχεία ήχου έχουν τους εξής περιορισµούς: α) Το µέγεθος του αρχείου πρέπει να είναι το µέγιστο 100 kb. β) Ο τύπος του αρχείου ήχου πρέπει να είναι σε.mp3. γ) Το όνοµα του αρχείου να είναι πάντα µε λατινικούς χαρακτήρες. Όταν η προετοιµασία έχει ολοκληρωθεί, προχωρήστε στην καταχώριση των δεδοµένων σας. Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πρώτο πεδίο «Συλλαβές» πληκτρολογείτε τη λέξη, χωρισµένη σε συλλαβές µε το ελληνικό ερωτηµατικό «;». Στο δεύτερο πεδίο «Εικόνα» εισάγετε πατώντας πάνω στην «Εισαγωγή Εικόνας». 107

108 Θα εµφανιστεί η οθόνη που απεικονίζεται δίπλα, όπου πατώντας στο κουµπί «browse» θα µεταφερθείτε στον υπολογιστή σας και θα επιλέξετε από το φάκελο, όπου έχετε αποθηκεύσει τα αρχεία µε τις εικόνες σας, την ταιριαστή εικόνα και πατάτε το κουµπί «Αποστολή». Αν η εικόνα σας έχει µέγεθος αρχείου µεγαλύτερο από τα 100 kb, το σύστηµα δεν θα σας επιτρέψει να κάνετε την αποστολή. Τροποποιήστε το αρχείο και επαναλάβετε τη διαδικασία. Με τον ίδιο τρόπο εισάγετε και αρχείο ήχου για την συγκεκριµένη λέξη. Στο πεδίο «Εµφάνιση» επιλέγετε Ναι ή Όχι ανάλογα αν θέλετε η συγκεκριµένη εγγραφή σας να εµφανιστεί στη δραστηριότητα ή όχι. Αν επιλέξετε όχι, η καταχώριση διατηρείται αλλά δεν θα εµφανίζεται στους µαθητές µέχρι να επιλέξετε το Ναι. Στο τέλος η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Κάντε κλικ στο κουµπί «Αποθήκευση» και η καταχώρισή σας ολοκληρώθηκε. Η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρίσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. Στο πεδίο του ήχου έχετε τη δυνατότητα να ακούσετε τον ήχο µε το κουµπάκι play κάτω από το όνοµα του αρχείου. 108

109 ραστηριότητα: Φτιάχνω λέξεις Σ αυτή τη δραστηριότητα εµφανίζεται µια µεγάλη λέξη και από κάτω της τρεις µικρότερες. Οι µαθητές θα πρέπει να επιλέξουν από αυτές τη λέξη που αποτελείται εξολοκλήρου από γράµµατα της µεγάλης. Προετοιµασία: Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας, πρέπει πρώτα να έχετε προετοιµάσει τι θα περιέχει. Επιλέξετε τη µεγάλη λέξη και βρείτε στη συνέχεια 3 τριάδες λέξεων που παράγονται από τα γράµµατα της µεγάλης. Στη συνέχεια πρέπει να δηµιουργήσετε ή να βρείτε και την ταιριαστή εικόνα για τη µεγάλη λέξη. Οι εικόνες έχουν τους εξής περιορισµούς: α) Το µέγεθος του αρχείου πρέπει να είναι το µέγιστο 100 kb. β) Ο τύπος του αρχείου εικόνας να είναι σε.jpg. γ) Το µέγιστο µέγεθος της εικόνας πρέπει να είναι 170 pixels πλάτος µε 220 pixels ύψος. δ) Το όνοµα του αρχείου να είναι πάντα µε λατινικούς χαρακτήρες. Όταν η προετοιµασία έχει ολοκληρωθεί προχωρήστε στην καταχώριση των δεδοµένων σας. Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πρώτο πεδίο «Μεγάλη Λέξη» πληκτρολογείτε τη λέξη µε µέγιστο αριθµό ψηφίων

110 Στο δεύτερο πεδίο «Μικρές Λέξεις» πληκτρολογείτε τις µικρές λέξεις ανά τριάδες. Η κάθε µια τριάδα θα περιέχει µια σωστή λέξη και δύο λάθος. Οι λέξεις σε κάθε τριάδα πρέπει να χωρίζονται µε το σύµβολο «;» και η κάθε τριάδα να χωρίζει µε αλλαγή γραµµής (πατώ το enter). Στο τρίτο πεδίο «Σωστές λέξεις» πληκτρολογείτε τις σωστές λέξεις κάθε τριάδας µε την ίδια σειρά όπως στο προηγούµενο πεδίο. Στο τέταρτο πεδίο «Εικόνα» εισάγετε αρχείο εικόνας πατώντας πάνω στην «Εισαγωγή Εικόνας». Θα εµφανιστεί η δίπλα οθόνη, όπου πατώντας στο κουµπί «browse» θα µεταφερθείτε στον υπολογιστή σας και θα επιλέξετε από το φάκελο, όπου έχετε αποθηκεύσει τα αρχεία µε τις εικόνες σας, την ταιριαστή εικόνα και πατάτε το κουµπί «Αποστολή». Αν η εικόνα σας έχει µέγεθος αρχείου µεγαλύτερο από το 100 kb, το σύστηµα δεν θα σας επιτρέψει να κάνετε την αποστολή. Τροποποιήστε το αρχείο και επαναλάβετε τη διαδικασία. Στο πεδίο «Εµφάνιση» επιλέγετε Ναι ή Όχι ανάλογα αν θέλετε η συγκεκριµένη εγγραφή σας να εµφανιστεί στη δραστηριότητα ή όχι. Αν επιλέξετε όχι, η καταχώριση διατηρείται, αλλά δεν θα εµφανίζεται στους µαθητές µέχρι να επιλέξετε το Ναι. Στο τέλος η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Κάντε κλικ στο κουµπί «Αποθήκευση» και η καταχώρισή σας ολοκληρώθηκε. Η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρίσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. 110

111 ραστηριότητα: Ταξινόµηση Οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ πάνω στις λέξεις και κατόπιν να τις µεταφέρουν και να τις αφήσουν, κάνοντας πάλι κλικ στο σηµείο που υπάρχει η ταµπελίτσα µε το γράµµα. Προετοιµασία: Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας, πρέπει πρώτα να έχετε προετοιµάσει τι θα περιέχει. Επιλέξετε τα γράµµατα της αλφαβήτου που θέλετε να επεξεργαστείτε και βρείτε τις λέξεις που θέλετε να αρχίζουν ή να περιέχουν ή να τελειώνουν µε αυτά τα γράµµατα. Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πρώτο πεδίο «Ταµπέλα» πληκτρολογείτε το γράµµα που θέλετε. Στο δεύτερο πεδίο «Λέξεις» πληκτρολογείτε τις λέξεις που θα αρχίζουν ή θα περιέχουν ή θα τελειώνουν σε αυτό το γράµµα (Επιλέξτε αρχικά ποια από τις 3 συνθήκες θέλετε να ισχύει). Οι λέξεις πρέπει να χωρίζονται µε το σύµβολο «;». Στο τέλος η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Κάντε κλικ στο κουµπί «Αποθήκευση» και η καταχώρησή σας ολοκληρώθηκε. 111

112 Η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρίσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. ραστηριότητα: Οι προτάσεις µπερδεύτηκαν Η άσκηση αυτή αφορά στην τοποθέτηση λέξεων στη σωστή σειρά για τη δηµιουργία προτάσεων. Προετοιµασία: Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας πρέπει πρώτα να έχετε προετοιµαστεί για το τι θέλετε να περιέχει. Επιλέξετε τις προτάσεις. Ο µέγιστος αριθµός χαρακτήρων (µαζί µε τα κενά) πρέπει να είναι 32 χαρακτήρες. Στη συνέχεια πρέπει να δηµιουργήσετε ή να βρείτε και τις ταιριαστές εικόνες που θα εµφανίζονται δίπλα στις προτάσεις. Οι εικόνες έχουν τους εξής περιορισµούς: α) Το µέγεθος του αρχείου πρέπει να είναι το µέγιστο 100 kb. β) Ο τύπος του αρχείου εικόνας να είναι σε.jpg. γ) Το µέγιστο µέγεθος της εικόνας πρέπει να είναι 140 pixels πλάτος µε 280 pixels ύψος. δ) Το όνοµα του αρχείου να είναι πάντα µε λατινικούς χαρακτήρες. Στο τέλος, αν θέλετε και έχετε τη δυνατότητα, µπορείτε να ηχογραφήσετε και την πρόταση και να την αποθηκεύσετε. Και τα αρχεία ήχου έχουν τους εξής περιορισµούς: α) Το µέγεθος του αρχείου πρέπει να είναι το µέγιστο 100 kb. β) Ο τύπος του αρχείου ήχου πρέπει να είναι σε.mp3 γ) Το όνοµα του αρχείου να είναι πάντα µε λατινικούς χαρακτήρες. Όταν η προετοιµασία έχει ολοκληρωθεί, προχωρήστε στην καταχώριση των δεδοµένων σας. 112

113 Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πρώτο πεδίο «Λέξεις» πληκτρολογείτε την πρόταση, χωρισµένη σε λέξεις µε το ελληνικό ερωτηµατικό «;». Η πρόταση πρέπει να έχει µέγιστο αριθµό γραµµάτων 28. Στο δεύτερο πεδίο «Εικόνα» εισάγετε πατώντας πάνω στην «Εισαγωγή Εικόνας». Θα εµφανιστεί η οθόνη που απεικονίζεται δίπλα, όπου πατώντας στο κουµπί «browse» θα µεταφερθείτε στον υπολογιστή σας και θα επιλέξετε από το φάκελο, όπου έχετε αποθηκεύσει τα αρχεία µε τις εικόνες σας, την ταιριαστή εικόνα και πατάτε το κουµπί «Αποστολή». Αν η εικόνα σας έχει µέγεθος αρχείου µεγαλύτερο από το 100 kb, το σύστηµα δεν θα σας επιτρέψει να κάνετε την αποστολή. Τροποποιήστε το αρχείο και επαναλάβετε τη διαδικασία. Με τον ίδιο τρόπο εισάγετε και αρχείο ήχου για την συγκεκριµένη πρόταση. Στο πεδίο «Εµφάνιση» επιλέγετε Ναι ή Όχι ανάλογα αν θέλετε η συγκεκριµένη εγγραφή σας να εµφανιστεί στη δραστηριότητα ή όχι. Αν επιλέξετε όχι, η καταχώριση διατηρείται αλλά δεν θα εµφανίζεται στους µαθητές µέχρι να επιλέξετε το Ναι. Στο τέλος η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Κάντε κλικ στο κουµπί «Αποθήκευση» και η καταχώρισή σας ολοκληρώθηκε. 113

114 Η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρίσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. Στο πεδίο του ήχου έχετε τη δυνατότητα να ακούσετε τον ήχο µε το κουµπάκι play κάτω από το όνοµα του αρχείου. ραστηριότητα: Τα µπαλόνια Στο παιχνίδι αυτό πρωταγωνιστεί ένα παιδί µε µία σφεντόνα. Από ψηλά πέφτουν µπαλόνια, τα οποία γράφουν και από µια λέξη επάνω τους. Οι µαθητές θα πρέπει να κάνουν κλικ µόνο στα µπαλόνια των οποίων οι λέξεις περιέχουν το γράµµα που εξετάζεται κάθε φορά. Προετοιµασία: Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας, πρέπει πρώτα να έχετε προετοιµάσει τι θα περιέχει. Επιλέξετε τα γράµµατα της αλφαβήτου που θέλετε να επεξεργαστείτε και βρείτε τις λέξεις που θέλετε να αρχίζουν και να περιέχουν αυτά τα γράµµατα. Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». 114

115 Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πρώτο πεδίο «Σωστές Λέξεις» πληκτρολογείτε τις λέξεις που περιέχουν το γράµµα που έχετε επιλέξει. Οι λέξεις πρέπει να είναι χωρισµένες µε το ελληνικό ερωτηµατικό «;». Στο πεδίο «Λανθασµένες Λέξεις» πληκτρολογήστε τις λέξεις που δεν περιέχουν το γράµµα που επιλέξατε. Στο πεδίο «Γράµµα» πληκτρολογήστε το γράµµα που θέλετε. Στο τέλος η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Κάντε κλικ στο κουµπί «Αποθήκευση» και η καταχώρησή σας ολοκληρώθηκε. Η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρίσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. ραστηριότητα: Βρίσκω τις συλλαβές Οι µαθητές να συµπληρώσουν τις συλλαβές που λείπουν από µια πρόταση. Προετοιµασία: Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας, πρέπει πρώτα να έχετε προετοιµάσει τι θα περιέχει. Επιλέξετε τις προτάσεις σύµφωνα µε το αντικείµενο που θέλετε να δουλέψετε. Στη συνέχεια πρέπει να δηµιουργήσετε ή να βρείτε και τις ταιριαστές εικόνες που θα εµφανίζονται δίπλα στις προτάσεις. 115

116 Οι εικόνες έχουν τους εξής περιορισµούς: α) Το µέγεθος του αρχείου πρέπει να είναι το µέγιστο 100 kb. β) Ο τύπος του αρχείου εικόνας να είναι σε.jpg. γ) Το µέγιστο µέγεθος της εικόνας πρέπει να είναι 140 pixels πλάτος και το ύψος εξαρτάται από τον αριθµό των προτάσεων (µέγιστο 280 pixels ύψος). δ) Το όνοµα του αρχείου να είναι πάντα µε λατινικούς χαρακτήρες. Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πρώτο πεδίο «Πρόταση χωρίς συλλαβές» πληκτρολογείτε την πρόταση και στην θέση των συλλαβών, που θέλετε να πληκτρολογήσουν οι µαθητές, θα βάλετε το χαρακτήρα _ Στο δεύτερο πεδίο «Συλλαβές» πληκτρολογήστε τις συλλαβές που λείπουν από την πρόταση µε την σειρά. Στο τρίτο πεδίο «Εικόνα» εισάγετε το αρχείο εικόνας πατώντας πάνω στην «Εισαγωγή Εικόνας». Θα εµφανιστεί η παρακάτω οθόνη, όπου πατώντας στο κουµπί «browse» θα µεταφερθείτε στον υπολογιστή σας και θα επιλέξετε από το φάκελο, όπου έχετε αποθηκεύσει τα αρχεία µε τις εικόνες σας, την ταιριαστή εικόνα και πατάτε το κουµπί «Αποστολή». Αν η εικόνα σας έχει µέγεθος αρχείου µεγαλύτερο από το 100 kb, το σύστηµα δεν θα σας επιτρέψει να κάνετε την αποστολή. Τροποποιήστε το αρχείο και επαναλάβετε τη διαδικασία. 116

117 Στο πεδίο «Εµφάνιση» επιλέγετε Ναι ή Όχι ανάλογα αν θέλετε η συγκεκριµένη εγγραφή σας να εµφανιστεί στη δραστηριότητα ή όχι. Αν επιλέξετε όχι, η καταχώριση διατηρείται, αλλά δεν θα εµφανίζεται στους µαθητές µέχρι να επιλέξετε το Ναι. Στο τέλος η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Κάντε κλικ στο κουµπί «Αποθήκευση» και η καταχώρισή σας ολοκληρώθηκε. Η Οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρήσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. ραστηριότητα: Η ακροστιχίδα Οι µαθητές πρέπει να λύσουν την ακροστιχίδα για να ανακαλύψουν τη λέξη θα σχηµατιστεί από τα πρώτα γράµµατα των λέξεων. Προετοιµασία: 117

118 Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας, πρέπει πρώτα να έχετε ετοιµάσει στο χαρτί λυµένη την ακροστιχίδα σας. Στη συνέχεια πρέπει να δηµιουργήσετε ή να βρείτε και τις ταιριαστές εικόνες που θα εµφανίζονται δίπλα στις λέξεις της ακροστιχίδας. Οι εικόνες έχουν τους εξής περιορισµούς: α) Το µέγεθος του αρχείου πρέπει να είναι το µέγιστο 100 kb. β) Ο τύπος του αρχείου εικόνας να είναι σε.jpg. γ) Το µέγιστο µέγεθος των εικόνων για κάθε λέξη πρέπει να είναι 60 pixels πλάτος µε 30 pixels ύψος. δ) Το µέγιστο µέγεθος της εικόνας µετά τη λύση της ακροστιχίδας πρέπει να είναι 140 pixels πλάτος µε 120 pixels ύψος. ε) Το όνοµα του αρχείου να είναι πάντα µε λατινικούς χαρακτήρες. Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πρώτο πεδίο «Λέξεις» πληκτρολογείτε τις λέξεις της ακροστιχίδας την µία κάτω από την άλλη. Στο δεύτερο πεδίο «Εικόνες» εισάγετε το αρχεία εικόνων για κάθε λέξη πατώντας πάνω στην «Εισαγωγή Εικόνων». Θα εµφανιστεί ένα παράθυρο, όπου θα σας ζητά τον αριθµό των εικόνων που θα εισάγετε. Προσοχή! ο αριθµός θα πρέπει να είναι ίσος µε τις λέξεις που πληκτρολογήσατε. Γράψτε τον αριθµό και κάντε κλικ στο κουµπί συνέχεια. 118

119 Στη νέα φόρµα που θα εµφανιστεί εισάγετε τις εικόνες κάνοντας κλικ στο κουµπί «browse» για κάθε µια εικόνα. Προσοχή! η σειρά των εικόνων πρέπει να είναι ίδια µε τη σειρά των λέξεων. Όταν εισάγετε όλες τις εικόνες επιλέξτε «Αποστολή». Στο τρίτο πεδίο «Εικόνα» εισάγετε το αρχείο εικόνας πατώντας πάνω στην «Εισαγωγή Εικόνας». Θα εµφανιστεί η οθόνη που απεικονίζεται δίπλα, όπου πατώντας στο κουµπί «browse» θα µεταφερθείτε στον υπολογιστή σας και θα επιλέξετε από το φάκελο, όπου έχετε αποθηκεύσει τα αρχεία µε τις εικόνες σας, την ταιριαστή εικόνα και πατάτε το κουµπί «Αποστολή». Αν η εικόνα σας έχει µέγεθος αρχείου µεγαλύτερο από το 100 kb, το σύστηµα δεν θα σας επιτρέψει να κάνετε την αποστολή. Τροποποιήστε το αρχείο και επαναλάβετε τη διαδικασία. Στο τέλος η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Κάντε κλικ στο κουµπί «Αποθήκευση» και η καταχώρησή σας ολοκληρώθηκε. Όταν ολοκληρωθεί η καταχώριση, η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρίσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. Με την εισαγωγή νέας ακροστιχίδας εµφανίζεται στο περιβάλλον των µαθητών βελάκι (επόµενη). 119

120 ραστηριότητα: Εικόνες Σε αυτή τη δραστηριότητα οι µαθητές βλέπουν µια ιστορία µε εικόνες και κείµενο σε παραγράφους που η κάθε µια αντιστοιχεί σε µια εικόνα. Πρέπει να αντιστοιχήσουν την κάθε παράγραφο µε την κάθε εικόνα για να διαβάσουν την ιστορία. Προετοιµασία: Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας, πρέπει πρώτα να έχετε ετοιµάσει τις προτάσεις ή τις λέξεις. Στη συνέχεια πρέπει να δηµιουργήσετε ή να βρείτε και τις ταιριαστές εικόνες που θα εµφανίζονται δίπλα στις λέξεις της ακροστιχίδας. Οι εικόνες έχουν τους εξής περιορισµούς: α) Το µέγεθος του αρχείου πρέπει να είναι το µέγιστο 100 kb. β) Ο τύπος του αρχείου εικόνας να είναι σε.jpg. γ) Το µέγιστο µέγεθος των εικόνων για κάθε λέξη/πρόταση πρέπει να είναι 150 pixels πλάτος µε 95 pixels ύψος. (µε αυτό το µέγεθος έχουµε 3 εικόνες για κάθε ιστορία). δ) Το όνοµα του αρχείου να είναι πάντα µε λατινικούς χαρακτήρες. Οι προτάσεις έχουν τον εξής περιορισµό: Το σύνολο γραµµάτων µε τα κενά πρέπει να είναι το µέγιστο 120 γράµµατα για κάθε εικόνα. Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πρώτο πεδίο «Ιστορία» πληκτρολογείτε τον αύξοντα αριθµό της ιστορίας. Τα υπόλοιπα πεδία που θα έχουν τον ίδιο αριθµό ιστορίας θα εµφανίζονται µαζί. 120

121 Στο δεύτερο πεδίο «Λέξη/Πρόταση» έχετε τη δυνατότητα να εισαγάγετε µια πρόταση που θα περιγράφει την εικόνα ή µια λέξη χαρακτηριστική ή και µια µικρή παράγραφο που στο σύνολό τους θα αποτελούν µια µικρή ιστορία. Στο τρίτο πεδίο «Εικόνα» εισάγετε το αρχείο εικόνας που αναφέρεται σε αυτή την πρόταση/λέξη, πατώντας πάνω στην «Εισαγωγή Εικόνας». Θα εµφανιστεί η οθόνη που απεικονίζεται δίπλα, όπου πατώντας στο κουµπί «browse» θα µεταφερθείτε στον υπολογιστή σας και θα επιλέξετε από το φάκελο, όπου έχετε αποθηκεύσει τα αρχεία µε τις εικόνες σας, την ταιριαστή εικόνα και πατάτε το κουµπί «Αποστολή». Αν η εικόνα σας έχει µέγεθος αρχείου µεγαλύτερο από το 100 kb, το σύστηµα δεν θα σας επιτρέψει να κάνετε την αποστολή. Τροποποιήστε το αρχείο και επαναλάβετε τη διαδικασία. Στο τέλος η οθόνη σας θα έχει την παρακάτω µορφή. Κάντε κλικ στο κουµπί «Αποθήκευση» και η καταχώρισή σας ολοκληρώθηκε. Συνεχίζετε µε τον ίδιο τρόπο για όλες τις εικόνες της ιστορίας που θέλετε. Όταν ολοκληρωθούν οι καταχωρίσεις σας η οθόνη θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρίσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. 121

122 ραστηριότητα: Η µαϊµού Αυτό είναι ένα παιχνίδι λέξεων. Οι µαθητές πρέπει να βρουν τη λέξη που κρύβεται πίσω από τα κενά τετραγωνάκια πριν τελειώσει ο χρόνος. Προετοιµασία: Πριν ξεκινήσετε τη διαδικασία δηµιουργίας της δραστηριότητας, πρέπει πρώτα να βρείτε τις λέξεις που θα εµφανίζονται στο παιχνίδι ανάλογα µε το ηλικιακό επίπεδο των µαθητών. Οι λέξεις έχουν τον εξής περιορισµό: α) Το σύνολο γραµµάτων πρέπει να είναι το µέγιστο 7 γράµµατα. β) Πρέπει να είναι οπωσδήποτε κεφαλαία. γ) Πρέπει να δώσετε τουλάχιστον 9 λέξεις. Εισαγωγή δεδοµένων: Εµφανίζεται ο παρακάτω πίνακας. Κάντε κλικ πάνω στην επιλογή «Νέα εγγραφή». Εµφανίζεται ο πίνακας εισαγωγής δεδοµένων. Στο πεδίο «Λέξη» πληκτρολογείτε την λέξη που επιθυµείτε. Προσοχή τα ψηφία πρέπει να είναι το µέγιστο 7. Στο πεδίο «Ερµηνεία» εισάγετε την ερµηνεία της λέξης. 122

123 Συνεχίζετε µε αυτόν τον τρόπο να καταχωρίζετε όσες περισσότερες λέξεις µπορείτε. Όταν ολοκληρωθούν οι καταχωρίσεις σας, η οθόνη θα έχει την παρακάτω µορφή. Μπορείτε τώρα ή να κάνετε νέα εγγραφή για να καταχωρίσετε µια νέα λέξη ή να διορθώσετε την υπάρχουσα εγγραφή κάνοντας κλικ στην επιλογή «Επεξεργασία» ή να διαγράψετε την υπάρχουσα εγγραφή. 123