ΠΙΝΑΚΑΣ [1] [2] [3] [4] [5] [6]

Transcript

1 ΠΙΝΑΚΑΣ Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις που υποβλήθηκαν κατά τη Διαβούλευση μεταξύ 5 Δεκεμβρίου 2014 μέχρι και 26 Ιανουαρίου 2015 επί του Προσχεδίου της Ρυθμιστικής Απόφασης της ΡΑΕΚ αναφορικά με τον Προτεινόμενο Λεπτομερή Σχεδιασμό για Διαφοροποίηση του Πλαισίου Ρύθμισης της Λειτουργίας της Αγοράς Ηλεκτρισμού της Κύπρου [1] [2] [3] [4] [5] [6] 1 Petrolina Solar Ltd 2 AC Cyprus Power Ltd 2. Ιστορικό - Σκοπός Σελ AC Cyprus Power Ltd 3. Εισαγωγή στην Αγορά Σελ AC Cyprus Power Ltd 3.2 ΑΗΚ & ΑΠΕ Σελ Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Γενικά το προσχέδιο είναι γραμμένο με τέτοιο τρόπο που δύσκολα κανείς το κατανοεί. Έχει δύσκολες έννοιες οι οποίες δεν εξηγούνται με απλό τρόπο ή με κάποια αριθμητικά παραδείγματα. Το προτεινόμενο Πλαίσιο Ρύθμισης της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρισμού προβάλλει παραδείγματα και πρακτικές από χώρες με συγκριτικά τεράστια συστήματα. Η πρώτη εντύπωση που δημιουργείται είναι ότι προωθείται η εφαρμογή ενός Ευρωπαϊκού μοντέλου αγοράς για χάριν των Οδηγιών της ΕΕ εντελώς αβασάνιστα και πειραματικά! Το Προσχέδιο απλά περιγράφει την θεωρητική ανταγωνιστική δομή και λειτουργία κάποιας μελλοντικής αγοράς χωρίς το σκεπτικό του πώς θα διαμορφωθεί/εξελιχθεί ο αναμενόμενος ανταγωνισμός από το σημερινό status quo του μαμούθ της ΑΗΚ. Δεν φαίνεται να προβληματίζει η σημερινή ισχύς ΑΗΚ που είναι τριπλάσια της ζήτησης αγοράς στην Κύπρο. Το προσχέδιο αναγνωρίζει μεν την απόλυτη κυριαρχία της ΑΗΚ στην αγορά Κύπρου αλλά δεν προσφέρει εναλλακτικές δομές και ρυθμίσεις αγοράς που θα προάγουν και θα εξασφαλίζουν την αποκέντρωση ιδιοκτησίας παραγωγής και προμήθειας για να επιφέρουν τον αναμενόμενο ανταγωνισμό. Αντιθέτως, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις λειτουργίας της αγοράς αποδέχονται την συνεχιζόμενη λειτουργία και κυριαρχία της ΑΗΚ χωρίς καμιά αλλαγή. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση Το μοντέλο κοινοπραξίας ισχύος με παράλληλη λειτουργία διμερών συμβολαίων που είναι μεν πολύπλοκο για το μικρό μέγεθος της Κύπρου πιθανόν να αποδειχθεί ως ο καταλληλότερος στόχος σε μερικές πενταετίες. Η ελεγχόμενη και σταδιακή εξέλιξη του συστήματος όμως δεν περιγράφεται πουθενά. Και η πορεία από σήμερα στο μελλοντικό στόχο είναι ασαφής. Θα έπρεπε να εξετασθούν παραδείγματα από χώρες που έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά και μεγέθη με αυτά της Κύπρου όπως νησιά με απομονωμένα συστήματα, επιτυχημένες μικτές οικονομίες με βάσεις την ψηλή ηλιοφάνεια, τον τουρισμό και υπηρεσίες όπως π.χ. Μάλτα, Κανάριοι Νήσοι, Νήσοι της Καραϊβικής, Χαβάη, κ.α., όπου η λειτουργικότητα της αγοράς ηλεκτρισμού βασίζεται στη προώθηση και εκμετάλλευση προχωρημένης ηλιακής τεχνολογίας ΑΠΕ πέραν των απλοϊκών Φωτοβολταϊκών. Χωρίς τον αναγκαίο διαχωρισμό της ΑΗΚ σε απόλυτα ανεξάρτητες και επιχειρησιακά ιδιόκτητες μονάδες παραγωγής, και οργάνωση νέων φερέγγυων προμηθευτών εκτός επιρροής τραπεζικών οργανισμών ή από ΑΗΚ, η προτεινόμενη αγορά απλά δεν μπορεί να υπάρξει ούτε να εξελιχθεί. Είναι αδιανόητο ότι θα βρεθούν επενδυτές για επιπρόσθετες μονάδες παραγωγής σε μια απομονωμένη αγορά των 600ΜΒ 800ΜΒ όπου η ΑΗΚ ελέγχει 1678ΜΒ θερμοηλεκτρικής ισχύος και, όπου το προτεινόμενο προσχέδιο «απονέμει» επιπρόσθετα τον λειτουργικό έλεγχο 200ΜΒ ΑΠΕ στην ΑΗΚ. Το προσχέδιο δεν αναφέρεται στη διεθνή πρακτική προώθησης ΑΠΕ όπου οι παραγωγοί και προμηθευτές συμβατικής θερμοηλεκτρικής τεχνολογίας υποχρεώνονται δια νόμου να αγοράζουν παραγόμενη ενέργεια από ΑΠΕ σε συγκεκριμένο ποσοστό της θερμοηλεκτρικής ενέργειας που εμπορεύονται, αλλά σε ελεύθερα διαπραγματευόμενες τιμές και όχι σε διοικητικά επιβαλλόμενες «τιμές αποφυγής». Αυτή η πρακτική ΡΑΕΚ/ΑΦ 1/95

2 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Επιπρόσθετα, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις τοποθετούν όλα τα υπάρχοντα ΑΠΕ κάτω από την ΑΗΚ. Αυτή η ρύθμιση από μόνη της εκμηδενίζει την ανάπτυξη ανταγωνισμού στη συγκεκριμένη αγορά ΑΠΕ. Καταληκτικά, το προσχέδιο βασίζεται στην εμφάνιση νέων επενδυτών σε παραγωγή και προμήθεια από το πουθενά, η σύμπραξη των οποίων αναμένεται ότι θα εξασφαλίζει την ορθολογιστική λειτουργία του αλγόριθμου αγοράς, κάτι που θα πρέπει να αποδειχτεί τουλάχιστο με χρήση προσομοιωτή. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση προωθεί την πολύ πετυχημένη σύζευξη κυρίως των Φωτοβολταϊκών με συμβατική θερμοηλεκτρική παραγωγή για συνδυασμένη προμήθεια φορτίων σε ώρες αιχμής (08:00 16:00). Αλλά βασική προϋπόθεση για μια τέτοια αγορά είναι η παρουσία αρκετών ανεξάρτητων συμβατικών μονάδων και όχι μόνο μια ΑΗΚ. Ταυτόχρονα, αυτή η πρακτική ξεκαθαρίζει την συμμετοχή ΑΠΕ (κυρίως Φωτοβολταϊκών) στην αγορά αποφεύγοντας πιθανές στρεβλώσεις προσφοράς στη προημερήσια αγορά όπου, για παράδειγμα, με τη σημερινή ρύθμιση μολονότι η προσφορά πιθανό να ξεκινά από μηδενική τιμή, θα καταλήγει την επομένη στη μέγιστη τιμή χρέωσης. Θα πρέπει να εξεταστούν οι εξής δύο συζευκτικές στρατηγικές: 5 AC Cyprus Power Ltd 10.0 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΠΕ Σελ Αυτή η βάση του Προσχέδιου για την ανάπτυξη της αγοράς προφανώς δεν διαφωνεί με την Μνημονιακή πρόθεση της Κυβέρνησης για ιδιωτικοποίηση της ΑΗΚ αλλά στερείται δημιουργικής σκέψης και ανταγωνιστικής δομής για το επερχόμενο ανταγωνιστικό μοντέλο που θα πρέπει να λάβει υπόψη την αστείρευτη πηγή ηλιακής ενέργειας στην Κύπρο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η προτεινόμενη μελλοντική αγορά ηλεκτρισμού στην Κύπρο είναι η συνεχιζόμενη εξάρτηση της παραγωγής σε ορυκτά και ρυπαίνοντα καύσιμα σε αντίθεση με τις πλέον οικονομικές και αποδεδειγμένες τεχνολογίες ηλιακής/υβριδικής και αποθηκευτικής ενεργειακής τεχνολογίας που το προσχέδιο αγνοεί. 1. Άμεσος διαχωρισμός της ΑΗΚ σε μικρότερες ανεξάρτητες ιδιοκτησιακές και επιχειρηματικές μονάδες Παραγωγής και Προμήθειας π.χ. 200 ΜΒ με 300 ΜΒ και, 2. Άμεση ανάληψη και εκπόνηση εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού για τη δημιουργία και ανάπτυξη ανεξάρτητων μονάδων παρόμοιας ισχύος σε βάση νέων και αποδεδειγμένων τεχνολογιών ηλιοθερμικής/υβριδικής ισχύος με ΦΑ και αποθήκευση ενέργειας που με την αποπληρωμή του κεφαλαιακού κόστους θα προσφέρουν ενέργεια σε επίπεδο χαμηλότερο των 6 σεντς ανά κιλοβατώρα. Αποδεδειγμένο παράδειγμα, αποτελούν οι ηλιοθερμικές εγκαταστάσεις SEGS (εγκαταστάσεις 384 ΜΒ ) στη Καλιφόρνια των Ηνωμένων Πολιτειών που πρόσφατα συνήψαν Συμφωνία Παροχής Ενέργειας με την εταιρεία-προμηθευτή Southern California Edison στα 6 σεντς δολαρίου ετησίως ανά κιλοβατώρα. 6 AC Cyprus Power Ltd 10.3 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΠΕ ΑΥΤΟΠΑΡΑΓΩΓΟΙ & ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Σελ Οι αναφερόμενες χρεώσεις ΥΔΩ, τέλη ΔΣΜΚ και ΑΠΕ, χρήσης Συστήματος και Δικτύου, βοηθητικές υπηρεσίες συμπεριλαμβανομένων και λειτουργικών εφεδρειών ορθά χρεώνονται στις ποσότητες που παρέχονται από το δίκτυο αλλά δεν πρέπει να χρεώνονται στις ποσότητες που καλύπτονται μέσω της αυτοπαραγωγής, οικιακών και άλλων ιδιωτικών-ανεξάρτητων εγκαταστάσεων Φωτοβολταϊκών. Η αυτοπαραγωγή ή οικιακή εγκατάσταση είναι μια απόλυτα ξεχωριστή και ιδιωτική δραστηριότητα που η λειτουργία της δεν επιβαρύνει ούτε τον προμηθευτή ούτε το ΔΣΜΚ, ούτε το Σύστημα ή το Δίκτυο. Το Κεφάλαιο 10 «Λειτουργία σταθμών ΑΠΕ» και οι προτεινόμενες ρυθμίσεις για Οικιακά Φωτοβολταϊκά, Αυτοπαραγωγούς και Συμψηφισμό μετρήσεων αγνοούν τις περιπτώσεις όπου όχι μόνο η ΑΗΚ αλλά και ανεξάρτητοι Παραγωγοί ή Προμηθευτές συμβατικής θερμοηλεκτρικής τεχνολογίας θα μπορούσαν να προσφέρουν υπηρεσίες συμψηφισμού σε οικιακές εγκαταστάσεις και αυτοπαραγωγούς. Τα Σχόλια στο 3 αναφέρονται σε μια διεθνώς αποδεδειγμένη πρακτική μεγιστοποίησης λειτουργικής απόδοσης και συνέργειας συμβατικής τεχνολογίας με ΑΠΕ κυρίως Φωτοβολταϊκών. Ταυτόχρονα, η αυτοπαραγωγή μπορεί να θεωρηθεί και μέρος της εφεδρείας. Πρόσθετα, η αυτοπαραγωγή ΡΑΕΚ/ΑΦ 2/95

3 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση συνδράμει προς το δίκτυο τα Σαββατοκύριακα και αργίες που δεν εργάζονται τα επιχειρηματικά/βιομηχανικά υποστατικά. Δυστυχώς τις ποσότητες αυτές το δίκτυο τις λαμβάνει δωρεάν χωρίς χρέωση με το υφιστάμενο σύστημα. Το συγκεκριμένο θέμα χρήζει άμεσης προσοχής και ρύθμισης για να αποφευχθούν πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων και νομικές αντιπαραθέσεις. 7 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ - Η ΡΑΕΚ θα πρέπει να ρυθμίσει τα θέματα αγοράς εκ των προτέρων μέσα από τους ΚΑΗ ή μέσω της ταυτόχρονης έκδοσης ρυθμιστικών αποφάσεων (τα προσχέδια των οποίων θα πρέπει να είναι από τώρα γνωστά στους ενδιαφερόμενους) και όχι μέσα από επί μέρους ρυθμιστικές αποφάσεις που δύναται να εκδώσει σε μεταγενέστερο στάδιο. Η πρακτική έκδοσης ρυθμιστικών αποφάσεων εκ μέρους της ΡΑΕΚ σε μεταγενέστερο στάδιο δεν θα πρέπει να μεταβάλλει την ουσία των ΚΑΗ αλλά να περιορίζεται στην ρύθμιση δευτερευόντων θεμάτων. Γενικά Σχόλια που αφορούν τους ανεξάρτητους παραγωγούς από συμβατικά καύσιμα. Γενικά σχόλια που αφορούν τις ΑΠΕ εκτός σχεδίων χορηγιών. Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα κλίμα ρυθμιστικής σταθερότητας μέσω της εκ των προτέρων γνωστοποίησης των παραμέτρων εκείνων που δύνανται να επηρεάσουν την βιωσιμότητα των προγραμματιζόμενων επενδύσεων. Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα μπορούν έτσι να εξασφαλίσουν χρηματοδοτήσεις από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (bankable projects) και να είναι σε θέση να εκτιμήσουν τον επενδυτικό κίνδυνο. Το Υπουργείο ενημερώθηκε σε κατ ιδίαν συναντήσεις που είχε με εν δυνάμει επενδυτές ότι η δυσκολία εξασφάλισης χρηματοδότησης για τα έργα που προτίθενται να διενεργήσουν οφείλεται κυρίως στην αβεβαιότητα και μεγάλο ρίσκο που εμπεριέχει η βιωσιμότητα και αποδοτικότητα των σχετικών επενδύσεων. Σε ότι αφορά τους Ανεξάρτητους Παραγωγούς από Συμβατικά Καύσιμα, κρίνεται πως θα είναι πολύ δύσκολη η δραστηριοποίηση τους πριν από την εγκαθίδρυση των αναγκαίων υποδομών και ρυθμιστικού πλαισίου μέσω των οποίων θα δύνανται να χρησιμοποιούν το Φυσικό Αέριο ως καύσιμο για ηλεκτροπαραγωγή. Ως εκ τούτου η ΡΑΕΚ, εκτός από τα μέτρα που προτείνονται και φαίνονται αναλυτικά στο παρόν έγγραφο και αφορούν αποκλειστικά τον προτεινόμενο λεπτομερή σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρισμού, θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα με την ρύθμιση θεμάτων που αφορούν την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και για τα οποία έχει αρμοδιότητα σύμφωνα με τους περί της Ρύθμισης της Αγοράς Φυσικού Αερίου Νόμους του 2003 μέχρι Σε σχέση με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) που θα λειτουργούν εκτός σχεδίων χορηγιών, γίνεται εισήγηση όπως η ΡΑΕΚ λάβει υπόψη της τα σχετικά πορίσματα/εισηγήσεις που αφορούν τον προτεινόμενο σχεδιασμό της αγοράς έτσι όπως καταγράφονται σε μελέτη που διενεργήθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό για τις Ανανεώσιμες Πηγές IRENA και αφορούν τον Χάρτη Πορείας ΑΠΕ για την ΚΔ με χρονικό ορίζοντα το 2030 (Το σχετικό έγγραφο βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου ΕΕΒΤ και του IRENA). ΡΑΕΚ/ΑΦ 3/95

4 8 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 3. Εισαγωγή στην Αγορά 10/2 9 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 4 Προθεσμιακή Αγορά 17/3 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Γενικά σχόλια που αφορούν την δραστηριοποίηση νέων προμηθευτών λιανικής. Στα συμβαλλόμενα μέρη στην αγορά θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται και μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρισμού θερμότητας υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) με ονομαστική εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη του 1MW. Για ΣΗΘΥΑ μικρής κλίμακας (δηλ. μέχρι 1 MW) να μπορούν να αποτελούν μέρος των φορέων αθροιστικών υπηρεσιών για σταθμούς ΑΠΕ. Συμβόλαια ΑΗΚ με τρίτους: Πέραν της αναφοράς που γίνεται στο Προσχέδιο Δήλωσης Ρυθμιστικής Πρακτικής και Μεθοδολογίας Διατιμήσεων Ηλεκτρισμού για καθορισμό της τιμής των συμβολαίων που θα συνάπτει η ΑΗΚ στην διατίμηση Δ-Χ, η ΡΑΕΚ θα πρέπει να προχωρήσει με την ανακοίνωση επιπρόσθετων ρυθμίσεων/περιορισμών στην ΑΗΚ μέχρι να μπορέσουν να αποκτήσουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς παραγωγοί και προμηθευτές στην βάση των πιο κάτω εισηγήσεων: 1) Πέραν από την ρυθμιζόμενη τιμή στα συμβόλαια της ΑΗΚ, η ΡΑΕΚ θα πρέπει να περιορίσει τον όγκο της ενέργειας που η ΑΗΚ Παραγωγή θα μπορεί να διαθέτει μέσω διμερών συμβολαίων στην ΑΗΚ Προμήθεια. Ενδεχομένως, η ΑΗΚ Προμήθεια να πρέπει να συνάπτει συμβόλαια στην προθεσμιακή αγορά κατόπιν διαδικασίας προκήρυξης προσφορών. 2) Επιπρόσθετα, η ΑΗΚ Παραγωγή, μετά από έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου στα πλαίσια της διαδικασίας Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση Αναφορικά με την δραστηριοποίηση νέων προμηθευτών λιανικής, ο προτεινόμενος σχεδιασμός θα πρέπει να παρέχει κατάλληλα κίνητρα δραστηριοποίησης όπως λ.χ. μεγαλύτερο περιθώριο για ανισοζύγιο, δυνατότητα υποβολής αναθεωρημένης προσφοράς κατά την ημέρα Η (η εισήγηση αυτή ισχύει και για τις ΑΠΕ εκτός σχεδίων χορηγιών), δυνατότητα συμμετοχής σε ομάδες εξισορρόπησης στην βάση χαρτοφυλακίου (η εισήγηση αυτή ισχύει και για τους ανεξάρτητους παραγωγούς). Επίσης, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως η αποζημίωση ΑΠΕ για παράδοση ενέργειας στην βάση των ποσοτήτων που αναφέρονται στις διμερής συμφωνίες, παρόλο που η μετρηθείσα παραγωγή δυνατόν να μεταβάλλεται από την Φυσική τους Θέση κατόπιν απόφασης του ΔΣΜΚ να τις αποκόπτει (curtailment) για λόγους ασφάλειας του συστήματος. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει για την ΑΗΚ Προμήθεια η οποία αποζημιώνει τις ΑΠΕ εντός Σχεδίων Χορηγιών στην βάση της μετρηθείσας παραγωγής τους. Ως εκ τούτου γίνεται εισήγηση όπως ο ΔΣΜΚ δίδει σχετικό πλεονέκτημα στις ΑΠΕ εκτός σχεδίων χορηγιών αποκόπτοντας πρώτα την παραγωγή από ΑΠΕ εντός σχεδίων χορηγιών. Επειδή οι ΣΗΘΥΑ είναι προβλεπόμενης και ελεγχόμενης παραγωγής, με αυτόν τρόπο οι φορείς αθροιστικών υπηρεσιών για σταθμούς ΑΠΕ θα μειώνουν την έκθεση τους σε ανισοζύγια. Η ΑΗΚ Προμήθεια και η ΑΗΚ Παραγωγή αν αφεθούν να συναλλάσσονται χωρίς μεταξύ τους ποσοτικούς περιορισμούς στην προθεσμιακή αγορά (και προημερήσια αγορά οίδε σχόλια πιο κάτω), αναμένεται πως θα συνάψουν μεταξύ τους διμερή συμβόλαια (ή Συμφωνία για Παροχή Υπηρεσιών - SLA) στον μέγιστο επιτρεπόμενο όγκο ενέργειας (δηλαδή σε ποσότητα ίση με το υπόλοιπο του όγκου ενέργειας που η ΑΗΚ Προμήθεια δεν θα υποχρεούται να αγοράζει μέσα από την Προημερήσια Αγορά). Ως εκ τούτου, αναμένεται πως θα είναι πολύ δύσκολο για τους νέους προμηθευτές και παραγωγούς (είτε από συμβατικά καύσιμα ή ΑΠΕ) να συνάπτουν είτε μεταξύ τους ή με την ΑΗΚ διμερή συμβόλαια. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους ανεξάρτητους παραγωγούς από συμβατικά καύσιμα, οι τιμές που αναμένεται να είναι σε θέση να προσφέρουν σε ανεξάρτητους προμηθευτές,, υπολογίζεται πως δεν θα να είναι κατά πολύ ΡΑΕΚ/ΑΦ 4/95

5 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις αποκρατικοποίησης του Οργανισμού, θα πρέπει να υποχρεωθεί να απελευθερώσει μέρος του παραγωγικού της δυναμικού μέσω: (α) Απενεργοποίησης και πώλησης περιουσιακών στοιχείων παραγωγής στο εξωτερικό, (β) Πώλησης παραγωγικού δυναμικού της ΑΗΚ σε τρίτους στην Κύπρο (γ) Ενοικίασης του οικονομικότερου παραγωγικού δυναμικού της σε τρίτους σε τιμές που θα καθορίζονται μέσα από δημοπρασία (virtual plants). Η Παράγραφος 4 είναι επίσης σχετική (εισήγηση της Συμβούλου για σχεδιασμό προκαθορισμένων προϊόντων, διενέργεια δημοπρασιών με ρυθμιζόμενη τιμή εκκίνησης). Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση διαφοροποιημένες από αυτές που θα προσφέρει η ΑΗΚ ακόμα και μετά την έλευση του Φ.Α. και χρησιμοποίηση του στην ηλεκτροπαραγωγή. Ως εκ τούτου, δεν θα υπάρχει επαρκές χρηματικό κίνητρο για τους τελικούς πελάτες να αλλάξουν προμηθευτή ή να μην είναι βιώσιμες οι επενδύσεις σε παραγωγή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. 10 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 4. Προθεσμιακή Αγορά 17/5 11 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 4. Προθεσμιακή Αγορά 18/5 Η ΑΗΚ Παραγωγή θα πρέπει να μπορεί να προσφέρει αποκλειστικά σε ανεξάρτητους προμηθευτές (όχι στην ΑΗΚ Προμήθεια) μια γκάμα ρυθμιζόμενων προϊόντων (βάσης, αιχμής, διαφοροποιημένου ενεργειακού μίγματος), ώστε οι τελευταίοι να δύνανται να μπορούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των πελατών τους ως προς την τιμή, την ποσότητα, το μίγμα ενεργειακών πηγών που χρησιμοποιούνται κοκ. Ένα και μόνον προϊόν όπως προτείνεται στο προσχέδιο Ρυθμιστικής Πρακτικής και Μεθοδολογίας Διατιμήσεων της ΡΑΕΚ (δηλ. η διατίμηση Δ-Χ) παρόλο που διαφοροποιείται κατά εποχή και μέρα της βδομάδας, δεν κρίνεται πως είναι ικανοποιητικό να καλύψει τις διάφορες και διαφορετικές ανάγκες των προμηθευτών. Γίνεται αναφορά μόνο σε προϊόντα με ικανότητα φυσικής παράδοσης. Θα πρέπει να επιτρέπεται η δήλωση φυσικής παράδοσης στην βάση χαρτοφυλακίου παραγωγής για τους ανεξάρτητους παραγωγούς που διαθέτουν χαρτοφυλάκιο παραγωγής (και όχι ανά μονάδα παραγωγής). Χωρίς να γίνεται εισήγηση για υιοθέτηση ενδοχρηματιστηριακών προϊόντων (αφού για την διακίνηση τους απαιτείται κεντρική αγορά power exchange), θα πρέπει να επιτρέπεται η διακίνηση προϊόντων χωρίς ικανότητα φυσικής παράδοσης, ώστε να είναι δυνατή η δραστηριοποίηση προμηθευτών χονδρικής (δηλ. χωρίς τελικούς πελάτες), με δικαίωμα εξάσκησης αυτών των προϊόντων μέχρι την Η-2 ως προνοεί ο προτεινόμενος σχεδιασμός. Με τον τρόπο αυτό θα μειώνεται η έκθεση των νέων παραγωγών, οι οποίοι διαθέτουν χαρτοφυλάκιο παραγωγής, στις τιμές ανισοζυγίου. Η ΑΗΚ Παραγωγή για χρονικό διάστημα μέχρι οι ανεξάρτητοι παραγωγοί αποκτήσουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς, θα πρέπει να υποχρεούται να καταχωρεί (και να είναι υπόλογη σε ανισοζύγια) ανά μονάδα παραγωγής λόγω του ότι είναι ο μόνος Παραγωγός με διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο παραγωγής αλλά και με δεσπόζουσα θέση. Οι ανεξάρτητοι παραγωγοί θα πρέπει να δηλώνουν την ανά μονάδα φυσική παράδοση μόνο για σκοπούς σωστού προγραμματισμού τους στον Μηχανισμό ΡΑΕΚ/ΑΦ 5/95

6 12 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 4. Προθεσμιακή Αγορά 19/7 13 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 4. Προθεσμιακή Αγορά 20/2 14 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 23/2 15 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 23/2 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Στην περίπτωση δηλώσεων φυσικής παράδοσης στην βάση χαρτοφυλακίου, εάν μια μονάδα έχει προγραμματιστεί με τεχνικά μη αποδεκτό τρόπο ή χωρίς να γίνονται σεβαστές τυχόν συμβολαιακές της υποχρεώσεις για παροχή επικουρικών υπηρεσιών, είτε ο παραγωγός χαρτοφυλακίου θα ειδοποιείται για να του δίδεται η ευχέρεια επαναϋποβολής του προγραμματισμού των μονάδων που απαρτίζουν το χαρτοφυλάκιο του, είτε θα είναι υπόλογος στις τιμές ανισοζυγίου και οποιεσδήποτε άλλες κυρώσεις προνοούνται από τη συμφωνία που θα συνάψει με τον ΔΣΜΚ για παροχή επικουρικών υπηρεσιών. Γίνεται εισήγηση όπως επιτρέπεται σε έναν ανεξάρτητο παραγωγό να δηλώνει φυσική παράδοση (ΔΦΠ PDN) κάτω από το τεχνικό ελάχιστο της μονάδας παραγωγής του, ώστε να μπορεί να συμμετέχει στην προημερήσια αγορά με στόχο να συμπληρώνει τις ποσότητες που του υπολείπονται μέχρι (τουλάχιστον) το τεχνικό ελάχιστο της κάθε μονάδας του. Αμέσως μετά το κλείσιμο της προημερήσιας αγοράς ο Λειτουργός Αγοράς θα πρέπει να ελέγχει αν η φυσική θέση του παραγωγού σέβεται το τεχνικό ελάχιστο της μονάδας και αν όχι, τότε να μην γίνεται αποδεκτή η συμμετοχή του (non valid PDN and/or rejected offer to deliver). Στο κείμενο αναφέρεται ότι η Προ-ημερήσια αγορά οργανώνεται με τρόπο ώστε να διεκπεραιώνει τις αγοραπωλησίες ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτούνται και να συμπληρώνει τις συναλλαγές διμερών συμβολαίων Θα πρέπει να διευκρινίζεται ότι η συμμετοχή στην προημερήσια αγορά δεν προαπαιτεί τη συμμετοχή και αποδοχή δήλωσης φυσικής παράδοσης/απορρόφησης στην προθεσμιακή αγορά (για την ίδια περίοδο συναλλαγών). Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση Εξισορρόπησης (συμπ. τυχόν συμβολαίων για παροχή επικουρικών υπηρεσιών στον ΔΣΜΚ) και ελέγχου κατά πόσον γίνεται σεβαστό το τεχνικό ελάχιστο/μέγιστο της κάθε μονάδας που δηλώθηκε για προγραμματισμό. Θα πρέπει να δοθεί ευχέρεια στους ανεξάρτητους παραγωγούς μέχρι να εξοικειωθούν με τον χειρισμό, στον καλύτερο δυνατό βαθμό, του διαθέσιμου χαρτοφυλακίου τους, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της αγοράς και μέχρι να αποκτήσουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς. Η πρόταση του Υπουργείου γίνεται ώστε να δίδεται περισσότερη ευελιξία ώστε να αυξάνεται η πιθανότητα συμμετοχής των ανεξάρτητων παραγωγών στην αγορά ηλεκτρισμού. Το Υπουργείο πιθανόν να συμφωνούσε με την προσέγγιση αυτή αν λαμβάνονταν τα κατάλληλα εκείνα ρυθμιστικά μέτρα για αύξηση των συμμετεχόντων στην προθεσμιακή αγορά και μείωση της παραγωγικής ικανότητας της ΑΗΚ ή/και του περιορισμού του όγκου συναλλαγών μεταξύ της ΑΗΚ Παραγωγής και ΑΗΚ Προμήθειας. Κάτω από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις όμως, αυτό δε φαίνεται να είναι το αναμενόμενο εφόσον δίδεται δικαίωμα στην ΑΗΚ Παραγωγή και Προμήθεια να συνάψουν μεταξύ τους συμβόλαιο (ή SLA) σε τιμή Δ-Χ για μέχρι 80-90% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης*. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, ο κύριος όγκος των συναλλαγών θα πρέπει να μεταφερθεί στην προημερήσια αγορά με σημαντικούς περιορισμούς στην σχέση μεταξύ της ΑΗΚ Παραγωγής και ΑΗΚ Προμήθειας. *Νοουμένου ότι η ΡΑΕΚ καταλήξει σε υποχρεωτική κάλυψη του 10-20% της εγχώριας κατανάλωσης στην Προ-ημερήσια Αγορά. Δε φαίνεται ξεκάθαρα από την περιγραφή που παρατίθεται. ΡΑΕΚ/ΑΦ 6/95

7 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση 16 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 23/6 Επίσης, η αγορά θα μπορούσε να επιτρέπει την κατάθεση προσφορών για έγχυση παραγωγής στην βάση χαρτοφυλακίου μόνο σε ανεξάρτητους παραγωγούς (δηλ. εκτός της ΑΗΚ Παραγωγής). Στην υποσημείωση αρ. 15 αναφέρεται ότι για την ΑΗΚ Προμήθεια θα ισχύει υποχρεωτική συμμετοχή κατά ένα ποσοστό στην Προ-ημερήσια αγορά χωρίς όμως να καθορίζεται το ποσοστό αυτό (παρόλο που στην υποσημείωση αρ 2 στο Κεφάλαιο 3 αναφέρεται ότι η ΡΑΕΚ μελετά όπως το ποσοστό της εγχώριας κατανάλωσης που θα καλύπτεται μέσα από την Προ-ημερήσια αγορά να κυμαίνεται μεταξύ 10-20%) Θα πρέπει να δοθεί εύλογο χρονικό διάστημα στους ανεξάρτητους παραγωγούς ώστε να εξοικειωθούν με την διαδικασία εξισορρόπησης του διαθέσιμου χαρτοφυλακίου τους, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της αγοράς και μέχρι να αποκτήσουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς. Η ΡΑΕΚ θα πρέπει να ανακοινώσει το ποσοστό της εγχώριας κατανάλωσης που θα καλύπτεται υποχρεωτικά μέσα από την Προ-ημερήσια αγορά. Επίσης θα πρέπει να διευκρινίζεται ότι η ρύθμιση για υποχρεωτική κάλυψη ποσοστού της ζήτησης της ΑΗΚ Προμήθειας από την Προ-ημερήσια αγορά δεν συνεπάγεται αποκλεισμό της ΑΗΚ Παραγωγής να διεκδικήσει το ποσοστό αυτό μέσα από την Προ-ημερήσια αγορά. Επειδή το ποσοστό αυτό επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τους εθνικούς στόχους για τις ΑΠΕ, θέση του Υπουργείου είναι πως δεν αποτελεί μόνο ρυθμιστικό ζήτημα αλλά και θέμα πολιτικής. Ως εκ τούτου, πριν η ΡΑΕΚ αποφασίσει για το ποσοστό αυτό θα πρέπει να διαβουλευθεί με το Υπουργείο. Γίνεται εισήγηση όπως η ΡΑΕΚ εξετάσει και εισηγηθεί ποσοστό της συνολικής ενέργειας που θα μπορεί να προμηθεύεται η ΑΗΚ Προμήθεια από την προημερήσια αγορά, θέτοντας ταυτόχρονα όριο στην ποσότητα ενέργειας που θα μπορεί να προσφέρει η ΑΗΚ Παραγωγή στην αγορά αυτή. Οι ποσότητες που θα προμηθεύεται η ΑΗΚ Προμήθεια από την Προημερήσια αγορά καθώς και η ποσότητα που θα προσφέρει η ΑΗΚ Παραγωγή στην Προημερήσια αγορά θα πρέπει να είναι τέτοιες ώστε να μπορούν να δραστηριοποιούνται οι ΑΠΕ μέχρι του τεχνικά εφικτού ορίου (ώστε να διατηρείται η ασφάλεια του συστήματος) καθώς επίσης να μπορούν να δραστηριοποιούνται και οι ανεξάρτητοι παραγωγοί από συμβατικά καύσιμα και ανεξάρτητοι προμηθευτές. Σε αυτήν την περίπτωση, η ΡΑΕΚ θα πρέπει να παρακολουθεί και να ρυθμίζει συνεχώς τις ποσότητες που θα δύναται να προσφέρει η ΑΗΚ Παραγωγή, ώστε να διασφαλίζεται η βιώσιμη δραστηριοποίηση των υπόλοιπων συμμετεχόντων. Αυτό θα πρέπει να γίνεται ταυτόχρονα με αντίστοιχους περιορισμούς στην προθεσμιακή αγορά όπως προαναφέρθηκε. Οι ποσοτικοί περιορισμοί θα πρέπει να ΡΑΕΚ/ΑΦ 7/95

8 17 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 24/3 18 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 24/6 19 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 25/1 20 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 25/4 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Η Σύμβουλος αναφέρει ότι όλα τα μέρη που έχουν αποκτήσει την ιδιότητα του Συμμετέχοντα στην αγορά μπορούν να πραγματοποιούν συναλλαγές στην Προ-ημερήσια αγορά. Στο κεφάλαιο 4 σελ. 17 παρ. 6 αναφέρεται ότι τα διμερή συμβόλαια μπορούν να διαπραγματεύονται σε επίπεδο χονδρεμπορικής ως συμβόλαια με δικαίωμα εξάσκησης μέχρι και σε χρόνο Η-1. Συνεπώς θα πρέπει να διευκρινιστούν οι διευθετήσεις που θα ισχύουν για τους Προμηθευτές Χονδρικής. Στο κείμενο γίνεται αναφορά ότι οι ποσότητες στην Προημερήσια Αγορά είναι δεσμευτικές. Θα πρέπει να γίνεται αναφορά ότι οι συνολικές ποσότητες (Δήλωση Φυσικής Παράδοσης ή Απορρόφησης + Επιτυχής προσφορά) είναι δεσμευτικές και εάν δεν παραδοθούν/ απορροφηθούν θα υπόκεινται σε εκκαθάριση ανισοζυγίου συνολικά. Στο κείμενο γίνεται αναφορά για επιβολή προστίμου (επιπλέον χρέωσης) στην περίπτωση συστηματικών αποκλίσεων, χωρίς όμως να καθορίζεται τι συνιστά συστηματική απόκλιση. Στο κείμενο γίνεται αναφορά ότι δεν υπάρχει λόγος οι Δηλώσεις Φυσικής Παράδοσης και Απορρόφησης να δηλώνονται και εκκαθαρίζονται μέσα από την Προ-ημερήσια αγορά. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση αναπροσαρμόζονται ανάλογα με το δυναμικό (συμβατική παραγωγή, ΑΠΕ) που δραστηριοποιείται στην αγορά από ανεξάρτητους συμμετέχοντες ώστε να διασφαλίζεται η επάρκεια παραγωγής. Η ΑΗΚ Παραγωγή θα πρέπει να υποχρεούται να διαθέτει τις πιο αποδοτικές της μονάδες σε ανεξάρτητους προμηθευτές (μέσω διαφοροποιημέων διατιμήσεων) στην προθεσμιακή αγορά καθώς και στην προημερήσια αγορά. Συμπερασματικά, θα πρέπει να τεθούν περιορισμοί τόσο στις τιμές όσο και στις ποσότητες που θα μπορούν τόσο η ΑΗΚ Παραγωγή όσο και η ΑΗΚ Προμήθεια να συναλλάσσονται μεταξύ τους και στα δύο στάδια της αγοράς, ώστε να δοθεί προτεραιότητα σε νέους συμμετέχοντες μέχρι οι τελευταίοι να αποκτήσουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς. Οι Προμηθευτές Χονδρικής δεν έχουν παραγωγική δυνατότητα ούτε δραστηριοποιούνται στην λιανική αγορά (δεν διαθέτουν τελικούς πελάτες). Συνεπώς, μπορούν μόνο να δραστηριοποιούνται με OTCs στην προθεσμιακή αγορά μέχρι την Η-2. Επαναδιατύπωση της φράσης ώστε να συνάδει με την περιγραφή του τρόπου εκκαθάρισης ανισοζυγίων που περιγράφεται στο Κεφάλαιο 9 και στο Κεφάλαιο 5 σελ. 26 παρ. 2. Η ΡΑΕΚ, στην περίπτωση που συμφωνεί με την εισήγηση της Συμβούλου, θα πρέπει να καθορίσει τι συνιστά «συστηματική απόκλιση» προσδιορίζοντας τα χαρακτηριστικά της όπως τον βαθμό επανάληψης, την διαδοχικότητα, τα όρια απόκλισης κοκ. Το Υπουργείο συμφωνεί με την δήλωση της Συμβούλου της ΡΑΕΚ στην βάση του ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις δίδουν το δικαίωμα στην Παραγωγή και Προμήθεια να συνάψουν μεταξύ τους διμερές/διμερή συμβόλαιο/συμβόλαια για μέχρι και το 80-90% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης σε τιμή που καθορίζεται από την προτεινόμενη διατίμηση Δ-Χ. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες που έλαβαν μέρος στα εργαστήρια που διοργάνωσε το Υπουργείο με θέμα το Προσχέδιο του Λεπτομερούς Σχεδιασμού της Αγοράς, για να λειτουργήσει η αγορά στην βάση ανταγωνισμού, θα πρέπει η προθεσμιακή αγορά να χρησιμοποιηθεί ως ΡΑΕΚ/ΑΦ 8/95

9 21 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 26/5 22 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 26/6 23 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 27/2 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Η ΡΑΕΚ θα πρέπει να καθορίσει και γνωστοποιήσει από πριν τα κριτήρια εκείνα (χρονικά, ποσοτικά κοκ) τα οποία θα σημάνουν την έναρξη της Ενδο-ημερήσιας αγοράς. Παρόλο που ο σχεδιασμός της ενδοημερήσιας αγοράς δεν συμπεριλαμβάνεται στον σκοπό της παρούσας έκθεσης, προτείνεται για τις ΑΠΕ και τους νέους προμηθευτές όπως έχουν την ευκαιρία να επανυποβάλουν αναθεωρημένες προσφορές παραγωγής/ ζήτησης κατά την ημέρα Η. Γίνεται αναφορά ότι η Πολιτεία θα πρέπει να αποφασίσει κατά πόσον θα πρέπει να αναπτύξει κατάλληλα πληροφοριακά συστήματα που να έχουν την ικανότητα υλοποίησης διασυνοριακών συναλλαγών. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση εργαλείο για τον τερματισμό της δεσπόζουσας θέσης της ΑΗΚ (συνεπώς αυξάνοντας τους συμμετέχοντες στην προθεσμιακή αγορά) και να αυξηθεί η ρευστότητα στην Προ-ημερήσια αγορά. Κάτω από αυτές τις συνθήκες (δηλ. συνθήκες ανταγωνισμού και στα δύο στάδια της αγοράς), θα ήταν επιθυμητή η διασύνδεση των τιμών (Price Coupling) μεταξύ των δύο σταδίων της αγοράς, ώστε οι συμμετέχοντες στο ένα να λαμβάνουν κατάλληλα σήματα για τις τιμές που θα ανέμεναν να ισχύουν στο άλλο στάδιο. (Οι εμπειρογνώμονες ανέφεραν αυτολεξεί ότι ««η ρευστότητα της προημερήσιας αγοράς θα πρέπει να ενισχυθεί μέσω της μεταφοράς σε αυτήν όλων των συναλλαγών που πραγματοποιούνται στην προθεσμιακή αγορά (Forward ή Bilateral Market)», ««κατά τον υπολογισμό της τιμής αγοράς στην προημερήσια αγορά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι αντίστοιχες τιμές και ποσότητες των OTC (Over the Counter, ελλ. εξωχρηματηστηριακών) συμβολαίων στην προθεσμιακή αγορά ( Reference Prices and Quantities from Forward Market to the DAM )» Το πρόσθετο αυτό στάδιο της αγοράς θα πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένο τόσο ως προς το περιεχόμενο του αλλά και τον χρόνο εφαρμογής του, ώστε να γνωρίζουν από πριν τα ενδιαφερόμενα μέρη τις αλλαγές που επίκεινται στους κανόνες αγοράς για να μπορούν να προετοιμαστούν κατάλληλα. Παρότι υπάρχουν διαθέσιμα εργαλεία με τα οποία μπορούν να γίνουν σωστές προβλέψεις, εντούτοις το σφάλμα προβλέψεως (και άρα η ακρίβεια πρόβλεψης) μειώνεται (αυξάνεται) όσο η ώρα πρόβλεψης πλησιάζει την ώρα φυσικής παράδοσης. Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη που διεξήχθηκε από τον διεθνή οργανισμό IRENA αναφορικά με τον Χάρτη Πορείας για τις ΑΠΕ για την ΚΔ με χρονικό ορίζοντα το 2030, γίνεται η εξής αναφορά: «In particular, certain features of the future market currently being designed would affect the competitiveness of renewables and likely slow down investments. Key concerns related to current design of the electricity market, related to deployment of renewables, are: production forecast closes at 3:00 p.m. of the day before, with no re-denomination allowed on the same day;» Το Υπουργείο υποστηρίζει ότι το συμβόλαιο που θα υπογράψει ο ΔΣΜΚ με τον προμηθευτή του λογισμικού /συστήματος λειτουργίας της αγοράς, θα πρέπει να περιλαμβάνει δύο φάσεις. Φάση Α: Λειτουργία τοπικής αγοράς και Φάση Β: Ετοιμασία συστήματος για υλοποίηση διασυνοριακών συναλλαγών. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα παρουσιαστεί καθυστέρηση ΡΑΕΚ/ΑΦ 9/95

10 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση στην λειτουργία της τοπικής ανταγωνιστικής αγοράς ενώ ταυτόχρονα ο ΔΣΜΚ θα προετοιμάζεται έγκαιρα για την λειτουργία του Ευρωσιατικού Διασυνδετήριου Αγωγού (Σημ). Παράλληλα η ΡΑΕΚ θα πρέπει να αναπτύξει και προτείνει τον κατάλληλο Λεπτομερή Σχεδιασμό Διασυνοριακής Αγοράς λαμβάνοντας υπόψη τους Κώδικες Δικτύου (ιδιαίτερα αυτούς που σχετίζονται με την αγορά) ενώ ο ΔΣΜΚ θα πρέπει να προετοιμαστεί κατάλληλα για την εφαρμογή των Κωδικών Δικτύου που αφορούν τις διασυνδέσεις και την λειτουργία του συστήματος. 24 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 28/6 25 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 30/2 26 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 31/1 27 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 31/1 28 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 31/1 Σε σχέση με τις προσφορές έγχυσης που αναφέρονται ως έγκυρες, επαναλαμβάνεται η εισήγηση όπως προσφορές έγχυσης από ανεξάρτητους παραγωγές θεωρούνται έγκυρες ακόμα και στην περίπτωση που η Δήλωση Φυσικής Παράδοσης ήταν κάτω από το τεχνικά εφικτό όριο. Πριν από το κλείσιμο της προημερήσιας αγοράς ο Λειτουργός Αγοράς θα πρέπει να ελέγχει αν η φυσική θέση του παραγωγού σέβεται το τεχνικό ελάχιστο της μονάδας και αν όχι, τότε να μην γίνεται αποδεκτή η συμμετοχή του. Παρακαλώ όπως διευκρινιστεί κατά πόσον η φράση «Παρ' όλα αυτά, το λογισμικό της Προ-ημερήσιας Αγοράς θα πρέπει να σχεδιαστεί ώστε να επιτρέπει φθίνουσες, ανά ημίωρο, προσφορές απορρόφησης ενέργειας υπό τη μορφή ζευγαριών ποσότητάς-τιμής» αναφέρεται στην καμπύλη «ζήτησης». Γίνεται εισήγηση όπως αναλυθούν σε έκταση οι προσφορές έγχυσης τύπου μπλοκ και δη οι του «κανονικού» και «συνδεδεμένου» τύπου (που αποτελούν και την εισήγηση της Συμβούλου της ΡΑΕΚ) Γίνεται εισήγηση όπως εξεταστεί κατά πόσον η ΑΗΚ Παραγωγή να μην έχει δικαίωμα υποβολής προσφορών τύπου μπλοκ. Γίνεται η εισήγηση όπως επιτρέπεται για τους παραγωγούς εκτός ΑΗΚ να σχηματίζουν μεταξύ τους ομάδες (όπως στην περίπτωση των aggregators για τις ΑΠΕ) και να υποβάλλουν κοινές προσφορές τύπου μπλοκ (ως ένα χαρτοφυλάκιο). Σημ: Σύμφωνα με τα δηλωθέντα χρονοδιαγράμματα του Φορέα Υλοποίησης του Ευρωσιατικού Διασυνδετήριου Αγωγού, η λειτουργία του αγωγού Κύπρος Ισραήλ αναμένεται το 2018, δηλ. 2 χρόνια περίπου μετά την εμπορική λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς. Η πρόταση του Υπουργείου γίνεται ώστε να αυξάνεται η πιθανότητα συμμετοχής των ανεξάρτητων παραγωγών στην αγορά. Δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσον για κάθε ημίωρο ένας προμηθευτής θα πρέπει να υποβάλλει μια και μοναδική προσφορά υπό την μορφή ενός ζεύγους ποσότητας-τιμής ή θα δικαιούται να υποβάλλει και εναλλακτικές προσφορές (σύμφωνα με την παρ. αρ. 4 στη σελίδα αρ. 28 «οι προσφορές απορρόφησης ενέργειας θα πρέπει να εκφράζουν την προθυμία του αγοραστή να αγοράζει μια ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας η οποία δεν είναι μεγαλύτερη από εκείνη που ορίζεται στην προσφορά σε τιμή η οποία δεν είναι υψηλότερη από εκείνη που ορίζεται στην προσφορά») Δεν είναι ξεκάθαρη η δομή των προσφορών έγχυσης τύπου μπλοκ καθώς και τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν για τους παραγωγούς. Η ΑΗΚ Παραγωγή διαθέτει ένα χαρτοφυλάκιο παραγωγικού δυναμικού και άρα θα έχει προβάδισμα έναντι των ανεξάρτητων παραγωγών. Μέσω της υποβολής κοινών προσφορών, η κάθε ομάδα θα μπορεί να υποβάλλει προσφορές έγχυσης τύπου μπλοκ με περισσότερη ευκολία, αφού θα διαθέτει ένα χαρτοφυλάκιο παραγωγικού δυναμικού. ΡΑΕΚ/ΑΦ 10/95

11 29 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 31/4 30 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 32/1 31 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 32/2 32 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 32/4,5,6 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Δεν είναι ξεκάθαρο αν μονάδες από ΑΠΕ που περικόπτονται λόγω μερικής εκκαθάρισης θα λαμβάνουν την τιμή της Προημερήσιας αγοράς για την ποσότητα που προσέφεραν στην προ-ημερήσια αγορά (Προσφορά για Έγχυση). Δεν είναι ξεκάθαρο αν η τιμή εκκαθάρισης θα είναι μια και θα ισχύει για όλους όσοι εκκαθαρίστηκαν επιτυχώς στην προημερήσια αγορά, παρόλο που στην παράγραφο αρ. 3 αναφέρεται ότι όλες οι αποδεκτές προσφορές παραγωγής πληρώνονται και όλες οι αποδεκτές προσφορές ζήτησης πληρώνουν την τιμή εκκαθάρισης της ημερήσιας αγοράς. Δεν είναι ξεκάθαρο μέσα από το κείμενο με ποιο τρόπο θα εκκαθαρίζονται οι Προσφορές Παραγωγής τύπου «Μπλοκ». Ρευστότητα στην προημερήσια αγορά. Το Υπουργείο είναι της άποψης πως η προτεινόμενη ρύθμιση για υποχρεωτική κάλυψη ποσοστού x% της εγχώριας κατανάλωσης μέσα από την προ-ημερήσια αγορά δεν είναι ικανοποιητικό μέτρο για αύξηση της ρευστότητας στην προημερήσια αγορά. Επιπλέον, επειδή το ποσοστό αυτό επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τους εθνικούς στόχους για τις ΑΠΕ, θέση του Υπουργείου είναι πως δεν αποτελεί μόνο ρυθμιστικό ζήτημα αλλά και θέμα πολιτικής. Ως εκ τούτου, πριν η ΡΑΕΚ αποφασίσει για το ποσοστό αυτό θα πρέπει να διαβουλευθεί με το Υπουργείο. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση Μια συμβατική μονάδα μπορεί να μειώσει την παραγωγή της για να εκκαθαριστεί μερικώς στην προημερήσια αγορά. Τα ΑΠΕ όμως δεν έχουν επί το πλείστον τέτοια ικανότητα. Στην περίπτωση αυτή αφήνεται να εννοηθεί πως οι μονάδες ΑΠΕ θα περικόπτονται χωρίς να λαμβάνουν «αποζημίωση» ίση με την τιμή της Προημερήσιας αγοράς για την ποσότητα που προσέφεραν στην προ-ημερήσια αγορά (Προσφορά για Έγχυση). Το ζήτημα αυτό θα πρέπει να ξεκαθαρίζεται μέσα στο τελικό κείμενο. Επιπρόσθετα, ο λεπτομερής σχεδιασμός θα πρέπει να καλύπτει με μεγαλύτερη σαφήνεια το ζήτημα των περικοπών από ΑΠΕ σε όλα τα στάδια της αγοράς. Στην πρόσφατη μελέτη που διεξήχθηκε από τον διεθνή οργανισμό IRENA αναφορικά με τον Χάρτη Πορείας για τις ΑΠΕ για την ΚΔ με χρονικό ορίζοντα το 2030, αναφέρεται ότι: «Certain features of the future market currently being designed would affect the competitiveness of renewables and likely slow down investments. Key concerns related to current design of the electricity market, related to deployment of renewables, are: RET can be curtailed without compensation if TSO requests to do so because of system security concerns, and no cap is set on max curtailment, which creates a substantial risk for RET investors. Ο λόγος που δεν είναι ξεκάθαρο είναι διότι στην παράγραφο αρ. 1 γίνεται αναφορά ότι «Η επίλυση του αλγόριθμου παράγει τιμές εκκαθάρισης (πληθυντικός αριθμός) για ημίωρη περίοδο», εκτός και αν εννοείται ότι θα υπάρχει μια και μοναδική τιμή εκκαθάρισης για κάθε μια από τις 48 περιόδους εκκαθάρισης. Γίνεται εισήγηση όπως επεξηγηθεί σε έκταση ο τρόπος με τον οποίο θα εκκαθαρίζονται οι Προσφορές Παραγωγής τύπου «Μπλοκ» («κανονικού» και «συνδεδεμένου» τύπου). Αυτή η ρύθμιση μπορεί να βοηθήσει σε κάποιο βαθμό τους παραγωγούς από ΑΠΕ να πωλήσουν ενέργεια μέσα από την προ-ημερήσια αγορά. Αυτό εξαρτάται από το οριακό κόστος ή το μεταβλητό κόστος παραγωγής από ΑΠΕ αλλά και από το υποχρεωτικό ποσοστό που θα καθορίσει η ΡΑΕΚ. Η θέση αυτή υποστηρίζεται και από την αναφορά στο κείμενο (παράγραφος αρ. 6) ότι «η ΡΑΕΚ προκειμένου να ρυθμίσει το ποσοστό της ζήτησης της ΑΗΚ (αλλού γίνεται αναφορά για την συνολική εγχώρια κατανάλωση) που θα πρέπει υποχρεωτικά να καλύπτεται από την προημερήσια αγορά, θα πρέπει να λάβει υπόψη της το βαθμό στον οποίο το εθνικό σύστημα ΡΑΕΚ/ΑΦ 11/95

12 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση θα πρέπει να διευκολύνει την διείσδυση των ΑΠΕ που θα λειτουργούν εκτός σχεδίων χορηγιών». Δεν είναι ξεκάθαρο πως θα μπορέσουν οι ανεξάρτητοι παραγωγοί με συμβατικές μονάδες να αποκτήσουν μερίδιο στην αγορά όταν: (α) Δεν τίθεται περιορισμός στις ποσότητες που θα μπορεί να διαθέτει η ΑΗΚ Παραγωγή στην προημερήσια αγορά, ενώ τίθεται στην ουσία μόνο κατώτατο όριο στις τιμές που μπορεί να προσφέρει που είναι ίσο με το μεταβλητό κόστος της κάθε της μονάδας (ούτως ή άλλως δεν αναμένεται να υποβάλλονται προσφορές κάτω από αυτό το κόστος αφού κάτι τέτοιο θα συνιστά αθέμιτη πρακτική μείωσης των τιμών). Παρόλο που το κατώτατο όριο των προσφορών της ΑΗΚ Παραγωγής θα ρυθμίζεται στο μεταβλητό κόστος των μονάδων παραγωγής της, αυτό το μεμονωμένο μέτρο δεν αναμένεται να βοηθήσει τους ανεξάρτητους παραγωγούς να αποκτήσουν μερίδιο στην αγορά, ιδιαίτερα πριν την έλευση φυσικού αερίου για χρήση στην ηλεκτροπαραγωγή. Οι ανεξάρτητοι παραγωγοί με συμβατικές μονάδες αναμένεται να υποβάλλουν προσφορές υψηλότερες από αυτές που θα υποβάλλει η ΑΗΚ κυρίως λόγω (ι) του κόστους του καυσίμου που θα χρησιμοποιούν (ντίζελ αντί μαζούτ στην περίπτωση που δραστηριοποιηθούν πριν από την έλευση του Φ.Α. στην ηλετκροπαραγωγή) και (ιι) του κόστους απόσβεσης νέων μονάδων (κάτι που δεν ισχύει για αριθμό μονάδων της ΑΗΚ). (β) Δεν τίθεται περιορισμός στην ποσότητα ενέργειας που μπορεί να συμβολαιοποιεί η ΑΗΚ Παραγωγή με την ΑΗΚ Προμήθεια στην προθεσμιακή αγορά, με κίνδυνο να μην υπάρχει αγορά στην οποία να μπορούν να δραστηριοποιηθούν οι ανεξάρτητοι παραγωγοί (αλλά και προμηθευτές). Επιπρόσθετα, η προτεινόμενη διατίμηση Δ-Χ από την ΡΑΕΚ (που θα αποτελεί την τιμή στην οποία θα συμβολαιοποιείται η ΑΗΚ Παραγωγή με την ΑΗΚ Προμήθεια αλλά και τρίτους) εμπεριέχει και στοιχείο που θα επιτρέπει στην ΑΗΚ Παραγωγή να αποζημιώνεται για το οριακό κόστος ισχύος της δηλ. για την απόσβεση των επενδύσεων της σε παραγωγή (κόστος που πιθανόν να μην μπορούν να ανακτήσουν ανεξάρτητοι παραγωγοί και ως εκ τούτου να μην είναι σε θέση να διατηρούν βιώσιμες επενδύσεις) ή για δημιουργία νέας δυναμικότητας (capacity building). ΡΑΕΚ/ΑΦ 12/95

13 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση Στα πρώτα στάδια της αγοράς, η ΡΑΕΚ θα πρέπει να εξετάσει πολύ σοβαρά τους τρόπους με τους οποίους (α) θα περιορίζεται η ΑΗΚ Παραγωγή και η ΑΗΚ Προμήθεια ως προς την μεταξύ τους συμβολαιοποιημένη ποσότητα και (β) θα περιορίζεται η ΑΗΚ Παραγωγή ως προς την ποσότητα ενέργειας που θα μπορεί να διαθέτει στην προημερήσια αγορά και δη στην ΑΗΚ Προμήθεια. Στην πρόσφατη μελέτη που διεξήχθηκε από τον διεθνή οργανισμό IRENA αναφορικά με τον Χάρτη Πορείας για τις ΑΠΕ για την ΚΔ με χρονικό ορίζοντα το 2030, αναφέρεται ότι: «Certain features of the future market currently being designed would affect the competitiveness of renewables and likely slow down investments. Key concerns related to current design of the electricity market, related to deployment of renewables, are: limited size of the day-ahead market due to conservative constraints on must-run for thermal power plants and operating reserves, with no incentives to invest in flexibility for reducing the must-run requirements;» 33 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 33/4 34 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 33/4, 34/1 Γίνεται αναφορά ότι ο Λειτουργός της αγοράς θα πρέπει μετά το κλείσιμο της προημερήσιας αγοράς να ελέγχει κατά πόσον οι προσφορές ζήτησης στην προ-ημερήσια αγορά κάθε προμηθευτή που φέρει σχετική υποχρέωση αντιπροσωπεύουν το απαιτούμενο ποσοστό της φυσικής του θέσης. Γίνεται αναφορά για περιορισμό της ανώτατης τιμής των προσφορών παραγωγής στο VoLL, δηλ. την τιμή εκείνη που οι πελάτες θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν προκειμένου να αποφύγουν διακοπή στην υπηρεσία ηλεκτροδότησης. Το VoLL αντιπροσωπεύει μια πολύ υψηλή τιμή η οποία μεταβάλλεται αναλόγως της κατηγορίας καταναλωτών (οικιακοί, εμπορικοί/βιομηχανικοί μικρής κλίμακας, εμπορικοί/βιομηχανικοί μεγάλης κλίμακας) αλλά και του χρόνου (εποχή, καθημερινή/σκ, μέρα/νύχτα). Ως εκ τούτου γίνεται εισήγηση πως για την ΑΗΚ Παραγωγή ισχύει κατώτερη τιμή από το VoLL. Ως εκ των άνω, το Υπουργείο συμφωνεί με την αναφορά ότι «η ΡΑΕΚ θα πρέπει να επιδιώξει να καθορίσει μια ισορροπία μεταξύ των ποσοτήτων που θα αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο της Προημερήσιας αγοράς και εκείνων που διακινούνται μέσω διμερών συμβολαίων». Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι το ποσοστό αυτό θα αφορά τις προσφορές ζήτησης του προμηθευτή που έγιναν αποδεκτές στην προ-ημερήσια αγορά. Η ΑΗΚ Παραγωγή στην περίπτωση που δεν υπάρχει επάρκεια προσφορών παραγωγής στην Προημερήσια Αγορά, θα μπορεί να μεταβάλλει την τιμή προς τα πάνω εκμεταλλευόμενη την ανεπάρκεια αυτή. Αυτό θέτει σε κίνδυνο ιδιαίτερα τους νέους Προμηθευτές, οι οποίοι αναμένεται πως στα αρχικά στάδια λειτουργίας της αγοράς θα προμηθεύονται ενέργεια από την προημερήσια αγορά. Ως εκ τούτου, η ΑΗΚ Παραγωγή θα πρέπει να υποβάλλει αυστηρά ρυθμιζόμενες τιμές και να διαθέτει στην προημερήσια αγορά τις πιο αποδοτικές της μονάδες. ΡΑΕΚ/ΑΦ 13/95

14 35 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 5. Προ-ημερήσια Αγορά 34/2 36 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 37 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 38 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 6. Βελτιστοποίηση της Παραγωγής ΑΠΕ 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 37/1 39/3 40/2 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Γίνεται αναφορά ότι η ΡΑΕΚ θα πρέπει να επιβάλει, στην περίπτωση της ΑΗΚ Παραγωγής, ως κατώτατο όριο προσφοράς το μεταβλητό κόστος της κάθε μονάδας. Το Υπουργείο είναι της άποψης πως οι προσφορές που θα υποβάλλει η ΑΗΚ για κάθε από τις μονάδες της θα πρέπει να είναι συγκεκριμένες (για κάθε μονάδα παραγωγής) και εκ των προτέρων (ex-ante) εγκριμένες από την ΡΑΕΚ. Θα πρέπει εκτός από την αναφορά στην Οδηγία 2009/28/ΕΕ που αφορά τις ΑΠΕ, να γίνεται επίσης αναφορά στην Οδηγία 2012/27/ΕΕ και συγκεκριμένα στο Άρθρο 15 Παρ. 5 που αφορά την εγγύηση μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, την προτεραιότητα και την κατανομή φορτίου από Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ). Στη βάση αυτού γίνεται εισήγηση όπου γίνεται αναφορά σε ΑΠΕ να γίνεται αναφορά και σε ΣΗΘΥΑ. Γίνεται αναφορά ότι η ΡΑΕΚ εξετάζει το ενδεχόμενο να επιβάλλει εκ των προτέρων ρύθμιση των προσφορών της ΑΗΚ στον μηχανισμό εξισορρόπησης. Το Υπουργείο έχει την άποψη ότι όλες οι ρυθμίσεις που αφορούν την ΑΗΚ θα πρέπει να καθοριστούν και να γνωστοποιηθούν εκ των προτέρων (ex-ante). Γίνεται αναφορά ότι ο Μηχανισμός Εξισορρόπησης θα πρέπει να υλοποιείται βάσει συνάρτησης βελτιστοποίησης, χωρίς να αναφέρεται όμως τι θα βελτιστοποιεί η εν λόγω συνάρτηση. Η ΡΑΕΚ θα πρέπει να τοποθετηθεί επί των προτεραιοτήτων βελτιστοποίησης. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση Η προσφορές που θα υποβάλλει ο κατέχων δεσπόζουσα θέση θα πρέπει να είναι συγκεκριμένες και ρυθμιζόμενες, όπως άλλωστε συμβαίνει και στην περίπτωση της τιμής (Δ-Χ) που θα προσφέρει η ΑΗΚ Παραγωγή στην προθεσμιακή αγορά. Δεν θα πρέπει να αφεθεί η ΑΗΚ Παραγωγή, λόγω της επάρκειας και ευελιξίας της σε παραγωγικό δυναμικό, να μεταβάλλει τις προσφορές της αναλόγως των συνθηκών που θα επικρατούν στην προημερήσια αγορά. Στην περίπτωση που δεν ρυθμιστούν επακριβώς οι τιμές προσφοράς της ΑΗΚ για κάθε μια από τις μονάδες της, τότε αναμένεται ότι: (α) Όταν επικρατούν συνθήκες μη επαρκούς διάθεσης παραγωγής στην προημερήσια αγορά, η ΑΗΚ θα υποβάλλει προσφορές με τιμές προς τα πάνω με αποτέλεσμα οι ανεξάρτητοι προμηθευτές να αγοράζουν ενέργεια σε υψηλές τιμές, (β) Όταν επικρατούν συνθήκες υπερπροσφοράς παραγωγής στην προημερήσια αγορά, η ΑΗΚ θα υποβάλλει προσφορές με τιμές προς τα κάτω με αποτέλεσμα οι ανεξάρτητοι παραγωγοί να μην μπορούν να πωλήσουν ενέργεια σε αυτήν την αγορά. Θα πρέπει να διευκρινίζεται ότι η ΣΗΘΥΑ θα τυγχάνει της ίδια μεταχείρισης με τις ΑΠΕ. Η εκ των προτέρων σαφής ρύθμιση της ΑΗΚ στην προθεσμιακή και προημερήσια αγορά και τον μηχανισμό εξισορρόπησης, προαπαιτείται ώστε οι εν δυνάμει παραγωγοί/προμηθευτές μπορέσουν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση για την διενέργεια των προγραμματιζόμενων επενδύσεων τους. Αναλόγως του τι επιδιώκεται, υπάρχουν διάφοροι τρόποι προσέγγισης του προβλήματος βελτιστοποίησης. Για παράδειγμα, η ΡΑΕΚ θα μπορούσε να προτείνει την επιλογή εκείνων των προσφορών που, χωρίς να είναι απαραίτητα οι χαμηλότερες στο μισάωρο που κατατέθηκαν, μειώνουν το συνολικό κόστος του συστήματος για το σύνολο των 48 περιόδων συναλλαγής ή και μεγαλύτερης χρονικής περιόδου ή δίδουν τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της αγοράς ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε νέους παραγωγούς μέχρι αυτοί να αποκτήσουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς. ΡΑΕΚ/ΑΦ 14/95

15 39 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 40 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 41 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 42 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 43 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 44 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 41/3 42/3 42/4 42/4 44/1 44/4 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Γίνεται αναφορά ότι σε δεύτερη φάση θα μπορούν και οι σταθμοί ΑΠΕ με κατάλληλο τεχνικό εξοπλισμό να συμμετέχουν ως πάροχοι υπηρεσιών εξισορρόπησης στον μηχανισμό εξισορρόπησης. Το Υπουργείο υποστηρίζει ότι θα πρέπει να επιτρέπεται στις ΑΠΕ να προσφέρουν τέτοιες υπηρεσίες από την πρώτη μέρα λειτουργίας της αγοράς, νοουμένου ότι αυτές διαθέτουν την κατάλληλη τεχνολογία. Γίνεται αναφορά ότι ο μηχανισμός εξισορρόπησης θα πρέπει να προβλέπει αρνητικές προσφορές για μείωση παραγωγής. Θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι αρνητικές προσφορές θα γίνονται αποδεκτές μόνο για ΑΠΕ (όταν η συμμετοχή τους γίνει αποδεκτή στον μηχανισμό εξισορρόπησης) Εισήγηση για αντικατάσταση της φράσης «μη-φθίνουσα» με τη λέξη «αύξουσα» και της φράσης «μη-αύξουσα» με τη λέξη «φθίνουσα», εκτός αν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος, ο οποίος θα πρέπει να επεξηγηθεί, για την χρησιμοποίηση του αρνητικού μορίου «μη». Θα πρέπει να διευκρινιστεί πως θα καθορίζεται η σειρά προτεραιότητας στην περίπτωση που δύο παραγωγοί από συμβατικά καύσιμα (μεταξύ τους) ή δύο ΑΠΕ (μεταξύ τους) υποβάλλουν προσφορές με ίδιες τιμές, έχοντας υπόψη ότι το σύστημα αποτελείται από μια γεωγραφική ζώνη. Γίνεται εισήγηση από την Σύμβουλο της ΡΑΕΚ όπως οι προσφορές στον Μηχανισμό Εξισορρόπησης πραγματοποιούνται στην τιμή εκκαθάρισης. Επειδή πρόκειται περί μηχανισμού (και όχι ανταγωνιστικής αγοράς), οι Μονάδες της ΑΗΚ που έχουν ήδη αποσβεστεί και λαμβάνουν εντολή όπως ενεργοποιηθούν από τον Μηχανισμό Εξισορρόπησης θα πρέπει να αποζημιώνονται με το μεταβλητό τους κόστος. Αντικατάσταση της λέξης «πληρώνονται» με την λέξη «πληρώνουν» όπου εμφανίζεται στην παράγραφο αρ. 4. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση Η ΡΑΕΚ στους όρους αδειοδότησης των ΑΠΕ θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει, σε συνεννόηση με τον ΔΣΜΚ, κατάλληλα τεχνικά κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν οι ΑΠΕ (ανά τεχνολογία) ώστε να δύνανται να συμμετέχουν στον μηχανισμό εξισορρόπησης ως πάροχοι υπηρεσιών εξισορρόπησης. Επίσης, θα πρέπει να γίνεται διάκριση ως προς το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών που θα μπορούν να προσφέρουν αναλόγως της τεχνολογίας και εξοπλισμού που διαθέτουν (λ.χ. ρύθμιση και έλεγχος τάσης, συγκράτηση συχνότητας κοκ). Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη που διεξήχθηκε από τον διεθνή οργανισμό IRENA αναφορικά με τον Χάρτη Πορείας για τις ΑΠΕ για την ΚΔ με χρονικό ορίζοντα το 2030, γίνεται η εξής σαφής σύσταση πολιτικής «Minimise the requirements for provision of ancillary services from distributed RET (e.g., small-scale residential PV) in the grid codes, and allow RET to participate in the market for ancillary services. In this way, the participation of only a minimal part of the RET generators would be sufficient to compensate for the rest of the variable RET, minimising the cost of providing the needed ancillary services» Επαναδιατύπωση της φράσης στο κείμενο. Λεκτική παρατήρηση. Σχόλιο που υποβάλλεται για περαιτέρω διευκρινήσεις. Ο κυριότερος λόγος που ο μηχανισμός εξισορρόπησης αποζημιώνει στην τιμή εκκαθάρισης είναι ώστε οι μονάδες με τιμές προσφοράς χαμηλότερες από την τιμή εκκαθάρισης (inframarginal units), λαμβάνουν την διαφορά (inframarginal rent) ώστε να καλύπτουν μέρος του κεφαλαιουχικού τους κόστους. Είτε το σύστημα είναι σε περίσσεια ή έλλειμμα, η απορρόφηση ενέργειας αποζημιώνεται προς όφελος του λειτουργού της αγοράς και η έγχυση ενέργειας αποζημιώνεται προς όφελος του παραγωγού/προμηθευτή. Αυτό που διαφέρει είναι το ΡΑΕΚ/ΑΦ 15/95

16 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση ύψος της αποζημίωσης δηλ. στην περίπτωση που το σύστημα είναι σε έλλειμμα τότε η τιμή για απορρόφηση ενέργειας αναμένεται να είναι υψηλότερη απ όταν το σύστημα βρίσκεται σε περίσσεια. (Σημειώνεται ότι η αντίστοιχη περιγραφή στο αγγλικό κείμενο αναφέρει την φράση «are paying»). Δεν αναφέρεται αν η ρύθμιση αυτή θα είναι εκ των προτέρων ή εκ των υστέρων και κατά πόσον η ΑΗΚ θα αποζημιώνεται μόνο για το μεταβλητό της κόστος (παρόλο που γίνεται αναφορά στην σελ. 46/1 ότι η ΡΑΕΚ εξετάζει το ενδεχόμενο η ΑΗΚ να υποβάλλει προσφορές που να αντανακλούν το μεταβλητό της κόστος). 45 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 45/6 Θα πρέπει να διευκρινιστεί ο τρόπος με τον οποίο η ΡΑΕΚ θα ρυθμίζει τις τιμές της ΑΗΚ στον Μηχανισμό Εξισορρόπησης. Θέση του Υπουργείου είναι όπως οι προσφερόμενες τιμές της ΑΗΚ ρυθμίζονται αυστηρά και εκ των προτέρων με τρόπο που να δίδεται η δυνατότητα τόσο σε νέες μονάδες από συμβατικά καύσιμα και ΑΠΕ (με ανάλογη δυνατότητα) να προσφέρουν υπηρεσίες εξισορρόπησης. Θα πρέπει να δίδεται απαραίτητα προτεραιότητα σε παραγωγούς, άλλους από την ΑΗΚ, να συμμετέχουν στον εν λόγω μηχανισμό, αφού οι τιμές που θα προσφέρει η ΑΗΚ αναμένεται να ορίζουν το ανώτατο όριο των τιμών που θα μπορούν να υποβάλλουν οι υπόλοιποι. Ο Μηχανισμός Εξισορρόπησης θα πρέπει να προσφέρει τη δυνατότητα σε ανεξάρτητους παραγωγούς από συμβατικά καύσιμα και ΑΠΕ (με ανάλογη δυνατότητα) να συμμετέχουν, ώστε να δύνανται να συμπληρώνουν τα εισοδήματα τους και να μπορούν να αποσβένουν τις επενδύσεις τους, ενόψει και της απουσίας μηχανισμού ή αγοράς δυναμικότητας (capacity mechanism or market). Λόγου χάρη, η ΑΗΚ (η οποία έχει αποσβέσει σε μεγάλο βαθμό τις παραγωγικές της μονάδες) θα μπορούσε να υποβάλλει ρυθμιζόμενες προσφορές ενέργειας στην ίδια βάση με τους υπόλοιπους παραγωγούς (δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη τόσο το μεταβλητό όσο και σταθερό της κόστος στην βάση δηλαδή και της μεθοδολογίας υπολογισμού της διατίμησης Δ-Χ-) αλλά να αποζημιώνεται μόνο για το μεταβλητό της κόστος σε περίπτωση που γίνονται αποδεκτές οι προσφορές της. Με τον τρόπο αυτό, οι προσφορές της ΑΗΚ δεν θα είναι τόσο χαμηλές ώστε να αποκλείουν την συμμετοχή νέων ανεξάρτητων παραγωγών. 46 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 47 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 7. Εξισορρόπηση Πραγματικού Χρόνου 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 46/2 Για την ΑΗΚ θα πρέπει να ισχύει άνω όριο προσφορών άλλο από την τιμή του μη εξυπηρετούμενου φορτίου 49/2 Βασικές Αρχές Προμήθειας Εφεδρειών Επιπρόσθετα, η διαδικασία συμβολαιοποίησης του ΔΣΜΚ με παρόχους υπηρεσιών εξισορρόπησης (και άλλων επικουρικών υπηρεσιών) θα πρέπει να γίνεται μέσω διαγωνισμού. Οι προσφορές που θα υποβάλλει η ΑΗΚ για παροχή τέτοιων υπηρεσιών θα πρέπει να τυγχάνουν αυστηρής ρύθμισης εκ των προτέρων. Στην περίπτωση που η ΡΑΕΚ δεν προχωρήσει με την ρύθμιση των προσφορών της ΑΗΚ στον ΜΕ, τότε στην περίπτωση μη επαρκούς διαθεσιμότητας από άλλους παραγωγούς στον μηχανισμό ισοζυγίου, η ΑΗΚ θα έχει την δυνατότητα να υποβάλλει προσφορές σε τιμές πολύ υψηλές. Ως εκ τούτου, για την ΑΗΚ θα πρέπει να ισχύει οροφή πολύ πιο χαμηλή από την τιμή του μη εξυπηρετούμενου φορτίου. Ο ΔΣΜΚ θα πρέπει να εξασφαλίζει την διαθεσιμότητα εφεδρειών μέσω διαγωνισμού, όπου θα πρέπει να δίδεται προτεραιότητα σε ανεξάρτητους παραγωγούς και σε ΑΠΕ ΡΑΕΚ/ΑΦ 16/95

17 48 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 49 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 50 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 51 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 52 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 53 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 54 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 55 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις 49/3 Βασικές Αρχές Προμήθειας Εφεδρειών 49/6 52/3 53/2 53/2 53/4 54/2 Το Υπουργείο συμφωνεί με την εισήγηση όπως αποφεύγονται οι μακροχρόνιες συμβάσεις προμήθειας λειτουργικής εφεδρείας για να αποφεύγεται από την ΑΗΚ η κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της (λόγω διευρυμένου χαρτοφυλακίου μονάδων). Προτείνεται η προσέγγιση των μηνιαίων συμβάσεων. Το Υπουργείο συμφωνεί με την ανάθεση κάποιων τύπων εφεδρείας μέσω συμβολαίων (FCR, RR1, RR2) αλλά την επιβολή υποχρέωσης στην ΑΗΚ να προσφέρει ενέργεια εφεδρείας σε ρυθμιζόμενες τιμές (στο μεταβλητό της κόστος) στην περίπτωση μη κάλυψης της ανάγκης αυτής από άλλο ανεξάρτητο παραγωγό μέσα από διαγωνιστική διαδικασία. Το Υπουργείο υποστηρίζει την εισήγηση της Συμβούλου της ΡΑΕΚ όπως το κόστος δέσμευσης για τις εφεδρείες FCR, RR1 και RR2 επιμερίζεται σε όλους του υπεύθυνους εκκαθάρισης ανισοζυγίων (BRPs) ανάλογα με τα ανισοζύγια που έχουν καταγράψει ανά ημίωρο και όχι στους προμηθευτές ανάλογα με την κατανάλωση τους. Η ενεργοποίηση των εφεδρειών FCR, RR1 και RR2 θα λαμβάνει χώρα μέσα από τον μηχανισμό εξισορρόπησης και οι παραγωγοί θα αποζημιώνονται με την τιμή εκκαθάρισης. Η ΑΗΚ θα πρέπει να αποζημιώνεται με το μεταβλητό κόστος παραγωγής των μονάδων της που προσέφεραν επικουρικές υπηρεσίες στην περίπτωση που η τιμή εκκαθάρισης στον μηχανισμό ισοζυγίου είναι υψηλότερη από αυτό. Το Υπουργείο συμφωνεί με την εισήγηση της Συμβούλου ότι «οι πάροχοι υπηρεσιών εξισορρόπησης, εκτός από την ΑΗΚ, δεν θα πρέπει να περιορίζονται ως προς το επίπεδο των προσφερόμενων τιμών» Η ΑΗΚ θα πρέπει να αναγκάζεται να προσφέρει εφεδρεία τύπου FCR σε ρυθμιζόμενες τιμές (μεταβλητό κόστος) στην περίπτωση που δεν υπάρχει περιθώριο ενεργοποίησης της εφεδρείας αυτής από ανεξάρτητους παραγωγούς. 54/4 Δεν προβλέπονται πληρωμές για μακροχρόνια εφεδρεία. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση με τεχνική δυνατότητα μέχρι να δοθεί η ευκαιρία στους νεοεισερχόμενους να αποκτήσουν μερίδιο της αγοράς. Η ΑΗΚ θα πρέπει να διαθέτει το υπόλοιπο του παραγωγικού της δυναμικού χωρίς να αποζημιώνεται για τη διαθεσιμότητα εφεδρείας. Ως αναφέρεται στην σελίδα αρ.51/4, σύμφωνα με τον Κώδικα Δικτύου του ENTSO-E για την Εξισορρόπηση Ηλεκτρικής Ενέργειας «τα συμβόλαια διαθεσιμότητας εφεδρειών δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ένα έτος». Θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στους ανεξάρτητους παραγωγούς να δραστηριοποιηθούν στον μηχανισμό εξισορρόπησης ώστε, ενόψει μη ύπαρξης μηχανισμού ή αγοράς δυναμικότητας, να εξασφαλίζουν επιπρόσθετα εισοδήματα για απόσβεση των επενδύσεων τους και για διενέργεια νέων. Η αποζημίωση τους για διαθεσιμότητα εφεδρείας θα τους δίδει τη δυνατότητα να ανακτούν τα σταθερά τους κόστη. Η προτεινόμενη προσέγγιση αποτελεί ακόμα ένα μέτρο για αποτροπή των συμμετεχόντων από του να παρουσιάζουν ανισοζύγια. Η ΑΗΚ δεν θα πρέπει να διενεργεί κέρδη μέσα από τον μηχανισμό ισοζυγίου αλλά να προσφέρει κοστοστρεφείς υπηρεσίες στην περίπτωση που αυτές δεν μπορούν να προσφερθούν από ανεξάρτητους παραγωγούς. Θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στους ανεξάρτητους παραγωγούς να δραστηριοποιηθούν στον μηχανισμό εξισορρόπησης ώστε, ενόψει μη ύπαρξης μηχανισμού ή αγοράς δυναμικότητας, να εξασφαλίζουν επιπρόσθετα εισοδήματα για απόσβεση των επενδύσεων τους και για διενέργεια νέων. Η ΑΗΚ δεν θα πρέπει να διενεργεί κέρδη μέσα από τον μηχανισμό ισοζυγίου αλλά να προσφέρει κοστοστρεφείς υπηρεσίες στην περίπτωση που αυτές δεν μπορούν να προσφερθούν από ανεξάρτητους παραγωγούς. Ισχύουν τα σχόλια όπως πιο πάνω. Η ΡΑΕΚ θα πρέπει να αναπτύξει σχετική πρόταση και να την υποβάλει σε δημόσια διαβούλευση αναφορικά με τον μηχανισμό ή αγορά για ανάπτυξη και αποζημίωση ΡΑΕΚ/ΑΦ 17/95

18 56 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 57 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 8. Λειτουργική Εφεδρεία και άλλες Επικουρικές Υπηρεσίες 55/1 55/3 58 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 9. Εκκαθάριση Ανισοζυγίων 57/3 59 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 9. Εκκαθάριση Ανισοζυγίων 57/4 60 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 9. Εκκαθάριση Ανισοζυγίων 60/2 61 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 9. Εκκαθάριση Ανισοζυγίων 60/3 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις Συμβάσεις για έκτακτες ανάγκες Θα πρέπει να δίδονται περισσότερες λεπτομέρειες. Άλλες Βοηθητικές Υπηρεσίες Θα πρέπει να δίδονται περισσότερες λεπτομέρειες. Σύμφωνα με την Σύμβουλο, η ποσότητα ανισοζυγίου ισούται με την διαφορά μεταξύ της μετρηθείσας και φυσικής θέσης για κάθε συμβατική μονάδα ή σταθμό ΑΠΕ ή φορέα αθροιστικών υπηρεσιών. Γίνεται η εισήγηση όπως επιτρέπεται για τους παραγωγούς και προμηθευτές εκτός ΑΗΚ να σχηματίζουν ομάδες εξισορρόπησης (Balancing Groups). Σύμφωνα με την Σύμβουλο, για τους προμηθευτές που εξυπηρετούν μικρές ποσότητες, η ΡΑΕΚ θα πρέπει να παρέχει ένα περιθώριο ανοχής πριν από την εφαρμογή χρεώσεων ανισοζυγίου. Σύμφωνα με την Σύμβουλο, όσοι συμμετέχοντες καταγράφουν συστηματικά αποκλίσεις θα πρέπει να τιμωρούνται με εφαρμογή προσαύξησης [ρ]% επί της τιμής ανισοζυγίου. Γίνεται εισήγηση όπως η τιμή εκκαθάρισης του Μηχανισμού Εξισορρόπησης πληρώνεται σε/από όσους έλαβαν εντολή από τον ΔΣΜΚ να εγχύσουν/απορροφήσουν ενέργεια στον/από τον μηχανισμό εξισορρόπησης (δηλ. όσων οι προσφορές έγχυσης ή απορρόφησης έγιναν αποδεκτές) αλλά όσοι βρέθηκαν με ανισοζύγια να χρεώνονται με την αντίστοιχη (για το μισάωρο) τιμή εκκαθάρισης στην προ-ημερήσια αγορά. (Η εισήγηση συνοψίζεται ως εξής: Τιμή Ανισοζυγίου = Τιμή Εκκαθάρισης Προ-Ημερήσιας Αγοράς). Το spilling δεν θα πρέπει να αποζημιώνεται σε μονάδες παραγωγής από συμβατικά καύσιμα. Σύμφωνα με την Σύμβουλο, νέοι προμηθευτές με χαρτοφυλάκιο πελατών με μη κατατετμημένη καταγραφή μετρήσεων καθώς και σταθμοί ΑΠΕ ή φορείς αθροιστικών υπηρεσιών ΑΠΕ θα πρέπει να χαίρουν υψηλότερου επιπέδου ανοχής για χρεώσεις στην περίπτωση Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση μακροχρόνιας εφεδρείας ή/και αντικατάστασης της υφιστάμενης πεπαλαιωμένης ή/και ακατάλληλης. Σε διαφορετική περίπτωση, η ρυθμιζόμενη διατίμηση Δ-Χ που ισχύει για την ΑΗΚ δεν θα πρέπει να επιτρέπει την δυνατότητα συγκέντρωσης πόρων για διενέργεια μελλοντικών επενδύσεων στην ηλεκτροπαραγωγή. Η ΡΑΕΚ θα πρέπει να ρυθμίσει μέσα από τους ΚΑΗ και όχι με επιπρόσθετες ρυθμιστικές αποφάσεις το θέμα της σύναψης συμβάσεων για κάλυψη εκτάκτων αναγκών με τρόπο διαφανή και που να επιτρέπει σε όλους τους ενδιαφερόμενους να συμμετέχουν πάνω σε ισότιμη βάση. Ισχύουν τα πιο πάνω σχόλια. Μέσω του σχηματισμού ομάδων εξισορρόπησης, οι ανεξάρτητοι παραγωγοί και προμηθευτές θα έχουν τη δυνατότητα να μειώνουν τον κίνδυνο έκθεσης τους σε ανισοζύγια. Η ρύθμιση αυτή θα μπορούσε εύκολα να εφαρμοστεί, αφού ήδη θα εφαρμόζεται με παρόμοιο τρόπο για την κατηγόρια φορέων αθροιστικών υπηρεσιών (aggregators). Το περιθώριο ανοχής θα πρέπει να εφαρμόζεται τόσο στην περίπτωση των ανεξάρτητων προμηθευτών όσο και των ανεξάρτητων παραγωγών. Για τις ΑΠΕ και τους ανεξάρτητους προμηθευτές θα πρέπει να εφαρμόζεται ένα μεγαλύτερο περιθώριο ανοχής λόγω του μεγαλύτερου σφάλματος προβλεπτικότητας που εμπεριέχει η δραστηριότητα τους. Η ΡΑΕΚ στο τελικό κείμενο του λεπτομερούς σχεδιασμού της αγοράς, θα πρέπει να ανακοινώσει την απόφαση της αναφορικά με τις τιμές των περιθωρίων ανοχής. Με αυτή την εισήγηση, μειώνεται σημαντικά το κίνητρο της χρησιμοποίησης του ΜΕ εξισορρόπησης για αγορά ενέργειας. Η σώρευση χρηματικού πλεονάσματος θα πρέπει να χρησιμοποιείται από τον ΔΣΜΚ για κάλυψη των δαπανών που προβλέπονται από τον Προϋπολογισμό του για το επόμενο έτος με αντίστοιχη μείωση στο «τέλος ΔΣΜΚ» (δηλ. το όφελος θα πρέπει να κοινωνικοποιείται). Παρόμοια πρόταση γίνεται από την Σύμβουλο στην σελίδα αρ. 62, παράγραφοι αρ. 4 και 7. Η ΡΑΕΚ στο τελικό κείμενο του λεπτομερούς σχεδιασμού της αγοράς, θα πρέπει να ανακοινώσει την απόφαση της αναφορικά με την μεθοδολογία υπολογισμού των τιμών των σταθερών [λ], [μ] και [ρ] που αναφέρονται στην εν λόγω παράγραφο. Όπως και στην περίπτωση του περιθωρίου ανοχής που θα πρέπει να ισχύσει πριν από την εφαρμογή χρεώσεων ανισοζυγίου, το περιθώριο ανοχής καταγραφής συστηματικών αποκλίσεων που θα ισχύει για σταθμούς ΑΠΕ και ανεξάρτητους προμηθευτές, θα πρέπει να είναι ΡΑΕΚ/ΑΦ 18/95

19 Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις συστηματικών αποκλίσεων. Το Υπουργείο συμφωνεί με την εισήγηση αυτή. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση υψηλότερο λόγω και του μεγαλύτερου σφάλματος προβλεπτικότητας που εμπεριέχει η δραστηριότητα τους. 62 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 9. Εκκαθάριση Ανισοζυγίων 61/ Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 9. Εκκαθάριση Ανισοζυγίων 62/1 64 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 10. Λειτουργία Σταθμών ΑΠΕ 65/5 65 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 10. Λειτουργία Σταθμών ΑΠΕ 67/2 Γίνεται εισήγηση για συμψηφισμό στην βάση ποσοτήτων, αφού όμως επιτραπεί από τώρα η δημιουργία Ομάδων Εξισορρόπησης. Ο ΔΣΔ στην ΑΗΚ θα πρέπει να αποτελεί ξεχωριστή Επιχειρησιακή Μονάδα με διοίκηση και προσωπικό πλήρως ανεξάρτητα τόσο σε επίπεδο λήψης αποφάσεων όσο και προσωπικού από τις υπόλοιπες ρυθμιζόμενες δραστηριότητες της ΑΗΚ. Το Τμήμα Καταγραφής Μετρήσεων και Εγγραφής Μετρητών θα πρέπει να είναι περιχαρακωμένο και ξεχωριστό (σε επίπεδο προσωπικού το οποίο θα στεγάζεται σε ξεχωριστές κτιριακές εγκαταστάσεις) από το υπόλοιπο προσωπικό του ΔΣΔ και της ΑΗΚ. Αναφέρεται πως ένας φορέας αθροιστικών υπηρεσιών μπορεί να εκπροσωπεί μέχρι 20 MW συνολικό μέγεθος εγκαταστάσεων ΑΠΕ. Σύμφωνα με την Σύμβουλο, ακόμα και στην περίπτωση των παρόχων αθροιστικών υπηρεσιών, τα ανισοζύγια υπολογίζονται με βάση την ημίωρη παραγωγή που καταγράφεται σε κάθε σταθμό. Μέσω του σχηματισμού ομάδων εξισορρόπησης, οι ανεξάρτητοι παραγωγοί και προμηθευτές θα έχουν τη δυνατότητα να μειώνουν τον κίνδυνο έκθεσης τους σε ανισοζύγια. Ο ΔΣΜΚ θα μπορεί να λαμβάνει προσφορές (bids and offers) στον μηχανισμό ισοζυγίου από τον διαχειριστή της κάθε ομάδας εξισορρόπησης. Οι νέοι προμηθευτές (των οποίων η καταγραφή των μετρήσεων των πελατών τους και η εγγραφή των μετρητών των πελατών τους θα γίνεται από τον ΔΣΔ δηλ. την ΑΗΚ) για να δραστηριοποιηθούν θα πρέπει να είναι πεπεισμένοι για την ανεξαρτησία του ΔΣΔ και δη του Τμήματος Καταγραφής Μετρήσεων και Εγγραφής Μετρητών της ΑΗΚ. Θα πρέπει να αναλυθεί σε λεπτομέρεια γιατί η Σύμβουλος κατέληξε στην τιμή των 20MW ως οροφή για το συνολικό μέγεθος εγκαταστάσεων ΑΠΕ. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι για τους παρόχους αθροιστικών υπηρεσιών ισχύει Όπου, = Ποσότητα ανισοζυγίου = Φυσική θέση = Άθροισμα μετρηθείσας παραγωγής για όλες τις μονάδες που βρίσκονται υπό την ευθύνη του παρόχου αθροιστικών υπηρεσιών, κ= Αριθμός μονάδων ή σταθμών ΑΠΕ που βρίσκονται κάτω από την ευθύνη του παρόχου αθροιστικών υπηρεσιών, 66 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 10. Λειτουργία Σταθμών ΑΠΕ 67/3 67 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 10. Λειτουργία Σταθμών ΑΠΕ 67/5 Σύμφωνα με την Σύμβουλο, οι ΑΠΕ κάτω από σχέδια χορηγιών θα μπορούσαν να παραμείνουν κάτω από την ΑΗΚ. Το Υπουργείο συμφωνεί με την πρόταση αυτή. Σύμφωνα με την Σύμβουλο, στην περίπτωση που αναλάβει φορέας εκπροσώπησης των ΑΠΕ που βρίσκονται εντός δηλ. η ευθύνη ανισοζυγίου θα υπολογίζεται στην βάση της συνολικής μετρηθείσας παραγωγής και ο επιμέρους καταμερισμός της ευθύνης θα γίνεται στην βάση διμερούς συμφωνίας μεταξύ των σταθμών ΑΠΕ που θα αποτελούν την ομάδα του παρόχου αθροιστικών υπηρεσιών. Εάν ο ΔΣΜΚ ανελάμβανε καθήκοντα Φορέα Εκπροσώπησης των ΑΠΕ αυτό θα σήμαινε επιπρόσθετη επιβάρυνση του στην παρούσα φάση κατά την οποία είναι ήδη επιφορτισμένος με την προετοιμασία για την λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού. Επιπρόσθετα, ο ΔΣΜΚ δεν θα πρέπει να ασχολείται με οποιαδήποτε δραστηριότητα έχει σχέση άμεσα ή έμμεσα με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Το Υπουργείο δεν συμφωνεί με την εν λόγω προσέγγιση διότι στην περίπτωση που αναλάβει κεντρικός φορέας την ΡΑΕΚ/ΑΦ 19/95

20 68 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 10. Λειτουργία Σταθμών ΑΠΕ 69/4 69 Υπουργείο ΕΕΒ&Τ 10. Λειτουργία Σταθμών ΑΠΕ 70/5 70 Resident energy advisor Support Group for Cyprus Europan Commission Directorate-General for Economic and Financial Affairs Υποβάλλονται πιο κάτω αυτούσια τα σχόλια που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕΚ: Please find herewith some comments to the draft market model: Σχόλια, Ενστάσεις ή/και Προτάσεις σχεδίων χορηγιών, το ποσοστό που θα πρέπει υποχρεωτικά να προμηθεύεται η ΑΗΚ Προμήθεια από την Προ-ημερήσια Αγορά θα πρέπει να αυξηθεί (δηλ. πέραν του προτεινόμενου 10-20%),ώστε να μπορεί να διατίθεται η ενέργεια των ΑΠΕ εντός των Σχεδίων Χορηγιών στην Προ-Ημερήσια Αγορά. Σύμφωνα με την έκδοση αρ των Κανόνων Μεταφοράς και Διανομής, δεν αναφέρεται ρητά το μέτρο της επιβολής χρηματικής ποινής προς τις ΑΠΕ για σφάλμα στην πρόβλεψη παραγωγής τους. Επίσης η σχετική νομοθεσία δεν δίδει το δικαίωμα επιβολής προστίμων/ χρηματικών ποινών στον ΔΣΜΚ. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι «ο ΔΣΜΚ θα λαμβάνει εκείνα τα μέτρα που θα θεωρήσει αναγκαία για τη βελτίωση της Πρόγνωσης Παραγωγής» (Οίδε Τ και Τ16. Σύμφωνα με την Σύμβουλο, επειδή η ΑΗΚ θα πληρώνει τους παραγωγούς ΑΠΕ >1ΜW (συμπεριλαμβανομένου της εικονικής εγκατάστασης ΑΠΕ αποτελούμενη από ΑΠΕ >150kW και <1MW) στο μέσο κόστος αποφυγής τις μετρηθείσες ποσότητες που θα παράγουν, θεωρείται πως είναι δίκαιο τυχόν πιστώσεις ή χρεώσεις από ανισοζύγια κρατούνται/επωμίζονται από την ΑΗΚ Προμήθεια. Τεκμηρίωση / Αιτιολόγηση εκπροσώπηση των ΑΠΕ εντός χορηγιών, θα πρέπει να κατακρατεί μέρος της τιμής εκκαθάρισης της προημερήσιας αγοράς ως αμοιβή για την παροχή αυτών των υπηρεσιών. Αυτό ενδεχομένως να συνεπάγεται μειωμένα έσοδα για το Ταμείο ΑΠΕ και ΕΞ.Ε. στην περίπτωση που η τιμή εκκαθάρισης είναι μεγαλύτερη από το FiT. Σύμφωνα με το σχόλιο που υποβάλλεται, η παράγραφος πιθανόν να χρήζει επαναδιατύπωσης. Στο τέλος κάθε έτους θα πρέπει να υπολογίζεται το συνολικό χρηματικό πλεόνασμα ανισοζυγίου και έλλειμμα ανισοζυγίου της ΑΗΚ υπό την ιδιότητα της ως εκπρόσωπος των ΑΠΕ σε σχέδια χορηγιών και στην περίπτωση που το πλεόνασμα είναι μεγαλύτερο από το έλλειμμα η διαφορά να κατατίθεται στο Ταμείο ΑΠΕ και ΕΞΕ δηλ. ( * - ΡΑΕΚ/ΑΦ 20/95 * Όπου = Surplus Energy (Long Imbalance) for Plant x at period k (equal to 0 when in deficit), = Absolute value of deficit Energy(Short Imbalance) for Plant x at period k (equal to 0 when in surplus), = Imbalance Price for period k N = Total number of RES Plants under National Grant Schemes >1MW Endorsing the recommendations of the expert group, particularly granting access to firm primary capacity (power, electricity and flexibility) of EAC in an efficient, market based manner Allow for demand response and other forms of flexibility which can be provided by non-classical sources (incl. RES) to all sorts of markets including the balancing one Introduce virtual balancing groups allowing for the pooling and netting of imbalances from within the balancing group throughout the zone, eventually not for EAC (last point to be seen in detail)