ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. π. Mircea Constantin Vadin

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. π. Mircea Constantin Vadin"

Transcript

1 1

2 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ π. Mircea Constantin Vadin Ι. Μ. ΒΑΚΑΡΕΣΤΙ ΤΡΙΜΕΛΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Αθανάσιος Καραθανάσης, Καθηγητής ΜΕΛΗ: Μιχαήλ Τρίτος, Καθηγητής Ιωάννης Μπάκας, Επίκ. Καθηγητής Μεταπτυχιακή εργασία που υποβλήθηκε στο Τμήμα Ιστορίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α Το ιστορικό πλαίσιο για την ανάδειξη των Φαναριωτών ηγεμόνων.. 12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β Η συνδρομή των Φαναριωτών στην πολιτιστική ανάπτυξη Η Αυθεντική Ακαδημία του Βουκουρεστίου Τα ηγεμονικά σχολεία και τα ιδιωτικά των βογιάρων Αντί για συμπεράσματα Οι Έλληνες ιεράρχες και τα τυπογράφεια. Η συνεισφορά τους στη διαμόρφωση της σύγχρονης ρουμανικής γλώσσας ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ Οι κτήτορες της Ι.Μ. Βακαρέστι. Οργανωτικές και διπλωματικές όψεις των ηγεμόνων κτητόρων τους Ο ηγεμόνας Νικόλαος Μαυροκορδάτος Ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ Ι. Μ. Βακαρέστι Ιστορικό της τοποθεσίας Βακαρέστι Ιστορικό και αρχιτεκτονική της Ι. Μ. Βακαρέστι Το μοναστήρι μετατρέπεται σε φυλακή Τελευταίες ημέρες Ο π. Αρτζίντ, ο τελευταίος λειτουργός στην Ι. Μ. Βακαρέστι ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε Η βιβλιοθήκη της Ι.Μ. Βακαρέστι Η συνεισφορά του Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου (Εξ απορρήτων) Η συνεισφορά του Νικολάου Μαυροκορδάτου Οι δωρεές του ηγεμόνα προς την Ι. Μ. Βακαρέστι Η συνεισφορά του Κωνσταντίνου Μαυροκορδάτου Οι επισημειώσεις (ex-libris) του Νικολάου Μαυροκορδάτου Οι επισημειώσεις του Κωνσταντίνου Μαυροκορδάτου Μια επισημείωση και δύο ονόματα: Νικόλαος Μαυροκορδάτος και Ιωάννης Σκαρλάτος Οι βιβλιοθηκονόμοι επίτροποι Τα εκκλησιαστικά κειμήλια ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

4 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το ενδιαφέρον για το πνεύμα και τον πολιτισμό της Ελλάδας «ξύπνησε» ήδη μέσα μου ακόμα από τις πρώτες μέρες της ύπαρξής μου, δεδομένο δέχτηκα το Ιερό Βάπτισμα, «το ένδυμα του Χριστού», στο Ελληνικό Ιερό Ναό της πόλης του Μπρασόβ (Brașov), γενέτειρά μου. Παρόλα αυτά, κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής μου και μέχρι την ημέρα της ενηλικίωσης όταν, χωρίς δισταγμό, επέλεξα να ακολουθήσω τα σκαλοπάτια του μοναχισμού, δεν φαντάστηκα ότι θα έφθανα να γνωρίσω από τόσο κοντά αυτή την πανέμορφή και ηλιόλουστη επικράτεια. Στην πόλη στην οποία γεννήθηκα προωθούνται έντονα οι αξίες του δυτικοευρωπαϊκού κόσμου, δεδομένο ότι το βλέμμα αρκετών συμπολιτών μου, μαζί με τους οποίους εμείς, οι Ορθόδοξοι της περιοχής, συμβιώνουμε σε απόλυτη ομόνοια σε αυτή τη βουνίσια γραφική πόλη στο κέντρο της Ρουμανίας, είναι στραμμένο τόσο προς την ιστορία, όσο και προς τα δόγματα της Προτεσταντικής ή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Μολονότι πρόκειται για μωσαϊκό εθνών και δογμάτων, η Ορθοδοξία κυριαρχεί στα μέρη αυτά σε ποσοστό 80% περίπου. Μόνο αφότου έδωσα τον όρκο του μοναχού άρχισα να καταλάβω το μεγάλο βαθμό στον οποίο η ιστορία της χώρας μας ταυτίζεται με αυτή της Ελλάδος. Στην Εκκλησία και στον καθημερινό μας θρησκευτικό βίο, το γεγονός γίνεται ακόμα πιο εμφανές, δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι η χώρα η οποία επιβάλει τους γραφτούς και τους άγραφους νόμους της Ορθοδοξίας, όπως της τους κληροδότησαν οι Άγιοι Απόστολοι και όπως αυτοί καλλιεργήθηκαν από τις επόμενες γενιές. Στον ασκητισμό και στο συλλογισμό, η πνευματική διαύγεια, η ισορροπία και η νηφαλιότητα αποτελούν αναπόσπαστα κομμάτια της αποστολικής εμπειρίας και καταγωγής της Εκκλησίας της Ελλάδος. Δια μέσου αυτών, στον απανταχού ορθόδοξο κόσμο επιβάλλεται, σαν πρωτοκαθεδρία (primus inter pares), μια πραγματικότητα η οποία εκπέμπει από την ανατολική εν τω πνεύμα εξουσία του πατριαρχικού θρόνο της Κωνσταντινούπολης. Και η Ρουμάνικη Ορθόδοξη Εκκλησία έχει αποστολική καταγωγή, όμως η εξέλιξή της έχει επηρεαστεί εμφανώς από τη γεωγραφική θέση της χώρας, εκτός των στρατηγικών και των οικονομικών βλέψεων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Συνεπώς, βρισκόμενη υπό την προστασία των βυζαντινών αυτοκρατόρων και καθοδηγούμενη από τη δίψα για φιλοσοφία και πνευματικότητα, που συνοδεύουν τους Έλληνες από τα βάθη των αιώνων, η Ρουμανική Εκκλησία και ο ρουμανικός λαός αντίστοιχα χρειάστηκαν και πέτυχαν, κατά διαστήματα, να γαλουχούνται από τα μεγαλύτερα και τα πλουσιότερα πηγάδια της Ορθοδοξίας. Προκειμένου να εκφράσω αυτόν το στενό δεσμό ανάμεσα στον ελληνικό και το ρουμάνικο λαό, κατάφερα στις αναζητήσεις μου να εντοπίσω το ακρογωνιαίο λίθο το οποίο, για περίπου 270 χρόνια, συμβόλιζε την πολιτιστική και θρησκευτική συμβίωση των δύο λαών. Το οικοδόμημα, που έκανε την εμφάνισή της το 1716 και που το 1986 κατεδαφίστηκε, αποδείχθηκε πεπρωμένο 4

5 ή, αλλιώς, άγγελο με πελώρια φτερά. Η αποστολή του ήταν να αναδείξει την ομορφιά της αδελφοσύνης η οποία χαρακτηρίζει τους δύο λαούς. Ο κόκκινος καβαλάρης της Αποκάλυψης όμως, ήτοι το αθεϊστικό κομμουνιστικό καθεστώς, διώκτης του Χριστού και της Εκκλησίας νύφης του, κατόπιν της διαταγής του δικτάτορα Νικολάου Τσαουσέσκου, έκανε αυτή την απαράμιλλης ομορφιάς και πνευματικότητας πηγή πολιτισμού να στερέψει, σβήνοντάς την από προσώπου γης το χειμώνα του έτους 1986, με απίστευτη ταχύτητα. Ακολουθώντας, με τη σειρά μου, το νήμα αυτό, διαπιστώνω όμως ότι ο πολιτιστικός διάλογος συνεχίζεται αμείωτος ανάμεσα στους δύο λαούς μέχρι σήμερα, κυρίως δια μέσου της πνευματικότητας. Ένας τρόπος επικοινωνίας είναι και αυτός της αμοιβαίας χορήγησης υποτροφιών για προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές. Αναμφίβολα, εμείς οι Ρουμάνοι απολαμβάνουμε περισσότερο τη σπουδαιότητα των ελληνικών πανεπιστημίων, δεδομένου ότι μας δίδεται η ευκαιρία να εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας στη χώρα όπου γεννήθηκαν η φιλοσοφία και η δημοκρατία. Αντίστοιχη ευκαιρία δόθηκε και σ εμένα, στο πλαίσιο του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, χάρη της καλοσύνης των επικεφαλής αυτού του διεθνούς κύρους πανεπιστημιακού ιδρύματος. Συνεπώς, δεν μου μένει τίποτα άλλο παρά να εκφράσω, για το υπόλοιπο της ζωής μου, τη απεριόριστη μου ευγνωμοσύνη και σεβασμό, σε έναν από τους διασημότερους καθηγητές Εκκλησιαστικής Ιστορίας της Ελλάδας και του κόσμου, ήτοι στον καθηγητή Αθανάσιο Καραθανάση, δίχως την καθοδήγησή και στήριξη του οποίου δεν θα μπορούσα να ολοκληρώσω τις σπουδές μου στην Ελλάδα. Αφιερώνω, συνεπώς, την παρούσα μεταπτυχιακή εργασία, πριν από όλους, στον κύριο επιβλέποντά μου. Εκφράζω, όμως, την ευγνωμοσύνη μου και προς τα άλλα δύο μέλη της Τριμελούς Επιτροπής, οι καθηγητές Μιχαήλ Τρίτος και Ιωάννης Μπάκας, για την ξεχωριστή τους ψυχική ομορφιά και την αφοσίωση την οποία δείχνουν προς όλους του φοιτητές. Τέλος, αφιερώνω την εργασία αυτή στο Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αλεξανδρείας και Τέλεορμαν, κ.κ. Γαλακτιόν ο οποίος, ως πρότυπο απλότητας, πραότατος, ταπεινότητας και ποιμαντικής θυσίας, στέκεται στο πλευρό μου ως καλός ποιμένας και πνευματικός προστάτης. 5

6 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Με την παρούσα διπλωματική εργασία προσβλέπουμε στην απόδοση φόρου τιμής, αλλά ταυτόχρονα και στη σύνθεση ενός ρέκβιεμ για την Ι. Μ. Βακαρέστι, ένα από τα αρχιτεκτονικά θαύματα που, κατά το πρόσφατο παρελθόν, δέσποζαν στα εδάφη της Βλαχίας. Ομολογούμε, όμως, ότι το εγχείρημά μας δεν μας ήταν καθόλου εύκολο, δεδομένο ότι το κάλλος και η σπουδαιότητα του μοναστηριού δεν δύναται εύκολα να περιγραφούν, για τον απλό λόγο ότι στην περίπτωση αυτή τα λόγια δεν επαρκούν. Ασφαλώς, μέχρι σήμερα για το σπουδαίο οικοδόμημα έχουν διατυπωθεί πολυάριθμες μελέτες, ο κάθε μελετητής ερευνώντας και παρουσιάζοντας το μνημείο από τη δική του, συχνά διαφορετική, οπτική γωνία. Δεν θα μπορούσαμε, όμως, να περιοριστούμε στην απλή παράθεση ενός ιστορικού του οικοδομήματος, περισσότερο διότι, πρώτα από όλα, πρόκειται για μεταπτυχιακή εργασία με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Συνεπώς, θεωρήσαμε σημαντικό να αναφερθούμε κυρίως σε αυτό το οποίο το οικοδόμημα συμβολίζει για μας σήμερα, πέρα από την ιστορία του και τις πολιτικές και τις κοινωνικές συγκυρίες οι οποίες επηρέασαν την ιστορία του, ακριβώς επειδή το εν λόγο μοναστήρι αποτέλεσε προϊόν ταυτόχρονης εκδήλωσης όλων των προαναφερόμενων παραγόντων. Αναμφίβολα, το γεγονός ότι το οικοδόμημα κατεδαφίστηκε τόσο πρόσφατα μας γεμίζει θλίψη, ακόμα περισσότερα επειδή για τους Ρουμάνους το μοναστήρι των Βακαρέστι αποτέλεσε σημαντική όψη ελληνικού πολιτισμού και επειδή από μόνη της, η ανέγερσή του, είχε σημαντικότατο αντίκτυπο στην τύχη της ίδιας της Ουγγροβλαχίας. Ταυτόχρονα όμως, το αρχιτεκτονικό μνημείο έμελλε, δυστυχώς, να αναδειχτεί και ως αποδεικτικό των καταστροφικών συνεπειών του κομμουνιστικού απολυταρχισμού, της ιδεολογίας από την οποία ο Θεός απουσιάζει. Το πεπρωμένο του μοναστηριού δεν αποτέλεσε, όμως, σε καμία περίπτωση, αποτέλεσμα της αντίληψης του ίδιου του ρουμανικού λαού. Ο ρουμανικός λαός αγαπά υπερβολικά την Εκκλησία του Χριστού. Το μνημείο υπήρξε θύμα ενός εγκλήματος κατά της πνευματικότητας και του πολιτισμού γενικότερα, οικείο στα κομμουνιστικά καθεστώτα μπολσεβίκικης επιρροής, τα οποία άφησαν το θλιβερό τους αποτύπωμα και πάνω από τη Ρουμανία. Άλλωστε, σαν να προϊδέαζε για τα αποτρόπαια εγκλήματα των Μπολσεβίκων, τα τελευταία χρόνια της ύπαρξής του, το μοναστήρι είχε μετατραπεί σε φυλακή. Ασφαλώς, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι αυτό συνέβη ακόμα πριν την εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος, από τα χρόνια της τσαρικής Ρωσίας. Πράγματι. Μόνο που με το που ο κομμουνισμός διείσδυσε στη Ρουμανία, το πεπρωμένο του ιστορικού αυτού μοναστηριού δεν άλλαξε, αλλά υπήρξε αντίστοιχο του ρόλου το οποίο είχε διαδραματίσει κατά το παρελθόν, δεδομένου ότι η χρήση του οικοδομήματος παρέμεινε αυτή της φυλακής. Και δεν ήταν μόνο οι άνθρωποι οι οποίοι φυλακίστηκαν εκεί, αλλά και το πνεύμα του ίδιου του όμορφου μοναστηρίου των Βακαρέστι, που έχυσε δάκρυα υγρασίας, βρέχοντας τα τείχη μέχρι που, υπό το βάρος των ιδίων της των 6

7 αλυσίδων, με τα οποία κρατήθηκε αλυσοδεμένο και από τις κομμουνιστικές Αρχές, κατέρρευσε. Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα διατυπώσαμε μέχρι εδώ, στο πρώτο κεφάλαιο της διατριβής μας προβαίνουμε στην περιγραφή του ιστορικού πλαισίου που αποτέλεσε συγκυρία για την ανάδειξη των Φαναριωτών, των κτητόρων δηλαδή του μοναστηριού, δεδομένου ότι, ανέκαθεν, οι Παραδουνάβιες Ηγεμονίες βρέθηκαν στο σταυροδρόμι των συμφερόντων της Δύσης και της Ανατολής. Άλλωστε, και κατά τη διάρκεια των δύο Παγκοσμίων Πολέμων και μέχρι σήμερα, το ρουμανικό κράτος αναγκάστηκε να καταλάβει, με μεγάλη προσοχή, τη θέση του πάνω στο χάρτη των γεωπολιτικών συμφερόντων και συγκρούσεων. Πρόκειται, όμως, για μια χώρα μικρών διαστάσεων, η οποία βρέθηκε συχνά στα σύνορα παλαιών ή σύγχρονων αυτοκρατοριών, οι οποίες ανέκαθεν είχαν, και μέχρι σήμερα εκδηλώνουν, τάσεις επεκτατισμού, με σημαντικές συνέπειες για την ίδια την ιστορία των Ρουμάνων. Ταξιδεύοντας πίσω στο χρόνο, στην εποχή πριν την άφιξη των Φαναριωτών, αλλά και σε αυτή κατά την οποία οι Φαναριώτες δραστηριοποιήθηκαν στο πλαίσιο των κοινωνικών και των στρατιωτικών ζυμώσεων στα Βαλκάνια εκείνης της εποχής, στο δεύτερο κεφάλαιο διαπιστώνουμε ότι η Τουρκία, η Αυστροουγγαρία και η Ρωσία διαδραμάτισαν σημαντικότατους ρόλους. Κλεισμένες στο εσωτερικού ενός τριγώνου το οποίο σχημάτιζαν οι τρεις άνω αναφερόμενες μεγάλες δυνάμεις, οι Ρουμανικές Χώρες, ήτοι η Βλαχία (γνωστή και ως Ουγγροβλαχία ή Μουντένια), η Μολδαβία και η Τρανσυλβανία αναγκάστηκαν, προκειμένου να μην απολέσουν δικαιώματα ή προνόμοιά τους, να επιλέξουν με μέγιστη προσοχή το στρατόπεδο επιρροής στο οποίο να ενταχθούν. Και παρόλες τις ταλαντεύσεις ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία, για διάστημα τουλάχιστον 110 χρόνων, τα πεπρωμένα των Ρουμανικών χωρών βρέθηκαν υπό την επιρροή και την επικυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ευτυχώς, οι ηγέτες της αυτοκρατορίας αυτής σεβάστηκαν τις παραδόσεις και το πιστεύω του ρουμανικού λαού. Ακόμα περισσότερο, όρισαν ηγεμόνες από τους υιούς των Ελλήνων αξιωματούχων, με στενούς δεσμούς με την Υψηλή Πύλη, οι οποίοι, στο πνεύμα της χριστιανικής ορθόδοξης Λειτουργίας και βίου, προέβησαν σε έγχυση πολιτισμού και κοινωνικής οργάνωσης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Έτσι, στο τρίτο κεφάλαιο, διαπιστώνουμε ότι ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος, γιος του Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου, μεγάλου δραγομάνου (υπουργού Εξωτερικών) στην Υψηλή Πύλη, έγινε ο πρώτος ηγεμόνας ελληνικής καταγωγής της Μολδαβίας (17 Νοεμβρίου Νοέμβριος 1710 και Ιανουαρίου 1716) και έπειτα της Ουγγροβλαχίας (21 Ιανουαρίου Νοεμβρίου 1716 και Μάρτιος Σεπτεμβρίου 1730), σηματοδοτώντας αυτό το οποίο, αργότερα, έμελλε να γίνει γνωστό στην ιστορία της Ρουμανίας ως «φαναριώτικη περίοδος». Τον διαδέχτηκε στο θρόνο ο γιος του Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος, μέχρι το 1821 η οικογένεια των Μαυροκορδάτων αποτελώντας φυτώριο ηγεμόνων οι οποίοι ανέλαβαν το καθήκον να καθοδηγήσουν, αλλά και να προσανατολίζουν τους Ρουμάνους, πάντα σύμφωνα με τα συμφέροντα της 7

8 Υψηλής Πύλης. Αναμφίβολα, και μετά το 1821 η εν λόγω οικογένεια συνέχισε να διαδραματίζει ρόλους στην ηγεσία των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών, αλλά ο πολιτικός χάρτης της Ευρώπης είχε πλέον αλλάξει προς την κατεύθυνση της εδραίωσης των σύγχρονων κρατών. Ορισμένοι Ρουμάνοι ιστορικοί, με πιο σκεπτικιστικές αντιλήψεις απέναντι στους Φαναριώτες ηγεμόνες, τονίζουν υπερβολικά το οικονομικό όφελος το οποίο οι Φαναριώτες αποκόμισαν από τη ρουμανική γη. Και επιβάλλεται εδώ να αναφέρουμε ότι υπάρχουν περιγραφές οι οποίες, σε καμία περίπτωση, δεν αποτελούν αντικείμενο επαίνων για τους Φαναριώτες. Αντιθέτως. Οι περισσότεροι Ρουμάνοι ιστορικοί δεν παραβλέπουν, όμως, τη συνεισφορά των Φαναριωτών στον πολιτισμό, στην ανάπτυξη των έντυπων μέσων και των σχολείων τα οποία ίδρυσαν οι ίδιοι, καθώς και στον κοινωνικό βίο, κατόπιν των πρώτων μεταρρυθμίσεων οι οποίες έθεσαν τις βάσεις του μοντέρνου ρουμανικού κράτους. Με τη βοήθεια των Ελλήνων ιεραρχών, οι ηγεμόνες αυτοί υπήρξαν επίσης οι πρώτοι οι οποίοι προέβησαν στην απογραφή του ρουμανικού πληθυσμού, στη μισθοδοσία και τη φορολόγησή του σύμφωνα με τα τότε σύγχρονα πρότυπα. Με άλλα λόγια, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι, πέρα από το χρηματικό όφελος, άλλωστε δίκαια ανταμοιβή για τις πολιτιστικές τους αγαθοεργίες, με τα μεταρρυθμιστικά τους μέτρα οι Φαναριώτες ηγεμόνες εμφύσησαν πολιτισμό και κοινωνική οργάνωση. Πρώτα από όλα, από τους προλόγους των βιβλίων που τυπώθηκαν κατόπιν της προτροπής και με δαπάνες των Φαναριωτών ηγεμόνων, προκύπτει σταθερά η ιδέα της ενότητας των τριών πριγκιπάτων, δεδομένης της κοινής γλώσσας και των κοινών ιδεωδών και συναισθημάτων των Ρουμάνων των τριών ηγεμονιών. Ασφαλώς, πρωτεργάτες αυτής της λόγιας δράσης υπήρξαν οι Ρουμάνοι ηγεμόνες, οι οποίοι και τη συνέχισαν. Από αυτούς, ιδιαίτερα μνεία επιβάλλεται να κάνουμε στον ηγεμόνα Κωνσταντίνο Μπρανκοβεάνου (προκάτοχος του Νικολάου Μαυροκορδάτου), συνεργάτης του οποίου υπήρξε ο Άνθιμος Ιβηρίτης, ο λόγιος μητροπολίτης της Ιβηρίας, στον οποίο αφιερώσαμε επίσης μερικές σελίδες στην παρούσα διατριβή. Άλλωστε, και το πεπρωμένο του Ανθίμου διασταυρώθηκε σταθερά με αυτό του γένους των Μαυροκορδάτων, δεδομένου ότι, εξαιτίας των Ελλήνων ιεραρχών οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στα ρουμανικά εδάφη, η Εκκλησία αυτής της επικράτειας γνώρισε πραγματική νέα διοικητική οργάνωση. Στο κομμάτι αυτό της μελέτης μας προβαίνουμε σε λεπτομερή σκιαγράφηση των προσωπογραφιών των δύο κτητόρων της Ι. Μ. Βακαρέστι. Προβαίνουμε κυρίως στην περιγραφή της διπλωματικής τους δράσης σε σχέση με την Τουρκία και τη Ρωσία, χωρίς όμως να παραβλέψουμε τη διπλωματική ένταση την οποία προκαλούσαν οι στρατιωτικές επιδρομές του Καρόλου ΙΒ, βασιλιά της Σουηδίας, στη Μολδαβία, καθώς και αυτές των πολωνικών στρατευμάτων και των ορδών των Τατάρων. Σύμβολο της αρχής, ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος ( ) είναι ο πρόδρομος, αλλά ταυτόχρονα και ο βίαιος χαρακτήρας, όποτε αυτό 8

9 επιβάλλεται. Δεν στερείται όμως της μόρφωσης, της ελεημοσύνης, αλλά ούτε της σκληρότητας. Είναι συνάμα καλός διπλωμάτης, λόγιος άνθρωπος και βιβλιοσυλλέκτης. Οι αντιπαραθέσεις και οι απόπειρές του υπήρξαν πολλές. Τις ξεπέρασε όμως επιτυχώς. Μόνο η πανούκλα κατάφερε να τον νικήσει, στην ηλικία των μόλις πενήντα ετών, στο τέλος μίας θητείας η οποία, με μικρές διακοπές, διήρκησε συνολικά είκοσι έτη. Ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος ( ) υπήρξε ο ηγεμόνας ο οποίος δεν χρειάστηκε να ανταποκριθεί σε πολλές στρατιωτικές προκλήσεις, γεγονός το οποίο ταίριαξε στην κάπως ευάλωτη, αλλά έντονα αφοσιωμένη στον πολιτισμό και τη διανόηση φύση του. Η σωματική αδυναμία του αναπληρώθηκε από τη δύναμη της ψυχής και της μόρφωσής του, η οποία ανέδειξε τον ηγεμόνα ανάμεσα στις πιο διάσημες λόγιες προσωπικότητες της Ανατολικής Ευρώπης. Οι κοινωνικές και εκκλησιαστικές μεταρρυθμίσεις του, καθώς και ο εντυπωσιακός αριθμός των τόμων της βιβλιοθήκης του, μας βοηθούν να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος καταλάβαινε να καθοδηγήσει τα πεπρωμένα της Βλαχίας και της Μολδαβίας. Ο ίδιος διετέλεσε ηγεμόνας δέκα φορές (έξι φορές στη Βλαχία και τέσσερεις φορές στη Μολδαβία). Απεβίωσε σε ηλικία των μόλις 58 χρόνων, κατά το έτος 1735, σε στιγμή κατά την οποία κρατούσε τα ηνία της Ουγγροβλαχίας, όπου είχε προβεί σε σύνολο μεταρρυθμίσεων οι οποίες ανταποκρίνονταν στις αντίστοιχες αυστριακές στην Ολτένια. Ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος κατήργησε ορισμένους έμμεσους φόρους, όπως αυτός της δεκάτης επί των αγελάδων και των αμπέλων, αποδέσμευσε τους χωρικούς, δίνοντάς τους το δικαίωμα να μετοικίσουν από το ένα τσιφλίκι σε άλλο και ταυτόχρονα προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να εξαγοράσουν την ελευθερία τους. Στην παραχώρηση ορισμένων διευκολύνσεων προέβη και για λογαριασμό των χωρικών οι οποίοι διατελούσαν υπό τη δικαιοδοσία των ντόπιων βογιάρων. Στους ηγεμονικούς λειτουργούς, ο φαναριώτης ηγεμόνας παραχώρησε διευρυμένες διοικητικές και δικαστικές εξουσίες, εδραιώνοντας έτσι την πρώτη μορφή νομαρχιακής διοίκησης. Αντιλαμβανόμενος το γεγονός ότι οι μασονικές στοές αποτελούσαν αποκλειστικό προνόμιο των πλούσιων οικογενειών της Ευρώπης, το 1735 ο Κωνσταντίνος εγκαινίασε στο Ιάσιο τη Στοά της Μολδαβίας. Γεγονός εξαιρετικής σημασίας, μετά τον ρωσοτουρκοαυστριακό πόλεμο ( ) ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος κατάφερε επίσης να ανατρέψει διάφορες συμφωνίες των μεγάλων δυνάμεων, πετυχαίνοντας την επανενσωμάτωση, κατόπιν της Συνθήκης του Βελιγραδίου του έτους 1739, της επαρχίας της Ολτένιας στην Ουγγροβλαχία. Πολλές από τις μεταρρυθμίσεις του ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος τις εφήρμοσε και στη Μολδαβία, τα διαστήματα κατά τα οποία διετέλεσε ηγεμόνας σε αυτή τη ρουμανική χώρα. Κατά τη διάρκεια των πολλαπλών ηγεμονιών του, ο Κωνσταντίνος ενδιαφέρθηκε να βελτιώσει την κατάσταση των υπηκόων του. Ταυτόχρονα υπήρξε ο ηγεμόνας ο οποίος κατάργησε τη δουλεία στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, πρώτα στην Ουγγροβλαχία (1746) και στη συνέχεια στη Μολδαβία 9

10 (1749). Φρόντισε επίσης και για τα λιγοστά εν λειτουργία σχολεία καθώς και για τη μόρφωση του ιερατείου, από το οποίο απαιτούσε να γνωρίζει ρουμανικά γράμματα, διατάζοντας στην κατεύθυνση αυτή την εκτύπωση εκκλησιαστικών βιβλίων στη ρουμανική γλώσσα. Το 1769, στα χρόνια της τελευταίας ηγεμονίας του στη Μολδαβία και σε περίοδο στρατιωτικής σύρραξης μεταξύ της Ρωσίας και της Υψηλής Πύλης, ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος έπεσε αιχμάλωτος και δολοφονήθηκε από Ρώσο στρατιώτη. Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε, όμως, με όλες τις τιμές που άρμοζαν σε ηγεμόνα. Πατέρας και υιός, οι ως άνω αναφερόμενοι ηγεμόνες διακρίθηκαν λόγω των κοινωνικών τους μεταρρυθμίσεων, στόχος των οποίων υπήρξε ο απλός πολίτης, καθώς και εξαιτίας της κλίσης τους προς τη μόρφωση, από το νέκταρ της οποίας τροφοδότησαν αχόρταγα το νου τους. Οι βιβλιοθήκες τους υπήρξαν από πιο διάσημες στην Ευρώπη εκείνης της εποχής. Αμφότεροι αποδείχθηκαν υπομονετικοί και παθιασμένοι κτήτορες και χρηματοδότες της Ι. Μ. Βακαρέστι, οικοδόμημα που συνδύαζε το αρχιτεκτονικό στυλ του Κωνσταντίνου Μπρανκοβεάνου (έξοχου ηγεμόνα της Βλαχίας, στη σειρά πλέον των βοεβόδων που έχουν αγιοκαταταχθεί) με το κάλλος της ανατολικής γλυπτικής και αρχιτεκτονικής. Το τέταρτο κεφάλαιο της διπλωματικής μας εργασίας προσβλέπει στην αναλυτικότατη παρουσίαση της Ι. Μ. Βακαρέστι, η ανέγερση της οποίας επρόκειτο να αποδειχθεί από τις πιο επιτυχημένες στην ιστορία της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας. Η ιστορία γράφτηκε με αφετηρία το έτος 1711, εποχή κατά την οποία ο εκλεκτός ηγεμόνας Νικόλαος Μαυροκορδάτος έθετε το θεμέλιο λίθο ενός μοναδικού μοναστηριού από άποψη αρχιτεκτονικής. Με ναό σε σχήμα σταυρού με τέσσερεις τρούλους, αλλά ταυτόχρονα και ηγεμονική έδρα, το οικοδόμημα διέθετε το ηγουμενείο, τα κελλιά καθώς και τα σχετικά παραρτήματα. Η ανέγερση ολοκληρώθηκε το 1722, ενώ τα εγκαίνια έλαβαν χώρα στις 24 Σεπτεμβρίου Τη μέρα αυτή, το μοναστήρι αφιερώθηκε στην Αγία Τριάδα, μετατρεπόμενο ταυτόχρονα σε μετόχι του Παναγίου Τάφου των Ιεροσολύμων. Τα πρώτα χρόνια της ύπαρξής του, το μοναστικό συγκρότημα κάλυπτε επιφάνεια τετραγωνικών μέτρων. Θεωρούταν το μεγαλύτερο μνημείο του 18 ου αιώνα, καθώς και το μεγαλύτερο μοναστήρι της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Με μήκος τα 42 μέτρα, πλάτος τα 17 μέτρα και εσωτερικό διακοσμημένο με τοιχογραφίες συνολικής έκτασης τετραγωνικών μέτρων, η Ι. Μ. Βακαρέστι ήταν, αδιαμφισβήτητα, ένα επιβλητικό οικοδόμημα. Η μοναδική ομορφιά και το μεγαλείο του προκαλούσαν το νου εκάστοτε επισκέπτη, κάνοντάς τον να σκεφτεί πώς γινόταν το καταπληκτικό οικοδόμημα αυτό να ανεγερθεί από ανθρώπους. Με άλλα λόγια, το μοναστήρι αποτελούσε ακόμα μια απόδειξη της Θείας Χάριτος. Το 1848, από τους επικεφαλής της τότε Επανάστασης, το μοναστήρι μετατράπηκε σε φυλακή, ενώ το 1964, μετά την απαλλοτρίωση της εκκλησιαστικής περιουσίας, έγινε κρατικό σωφρονιστήριο. Το 1973, η φυλακή 10

11 έκλεισε τις πύλες της, ενώ στο κτήριο εγκαινιάστηκε Μουσείο Μεσαιωνικής Τέχνης. Στις 2 Δεκεμβρίου 1984, μετά από επίσκεψή του εκεί, ο Νικολάε Τσαουσέσκου διέταζε την κατεδάφιση του οικοδομήματος. Οι διαμαρτυρίες των ειδικών, συνάμα των ανθρώπων των γραμμάτων της Ρουμανίας και του εξωτερικού, καθώς και τα διαβήματα των διάφορων διεθνών οργανώσεων και οργανισμών αποδείχθηκαν μάταιες. Στις 15 Δεκεμβρίου 1986, η απόφαση έγινε πράξη. Λεγόταν, εκείνη την εποχή, ότι ο Νικολάε Τσαουσέσκου είχε αποφασίσει να κατεδαφίσει το ιστορικό και πολιτιστικό μνημείο Βακαρέστι λόγω του ότι, στα νιάτα του, είχε φυλακιστεί εκεί. Εκτός από προσωπικότητες αναμφισβήτητου ήθους και πατριωτισμού της ρουμανικής κοινωνίας και πολιτισμού, από τη φυλακή του Βακαρέστι έχει περάσει και ο Δημήτριος Αρτζίντ (Dumitru Argint), ο τελευταίος ορθόδοξος ιερέας που λειτούργησε στην Ι. Μ. Βακαρέστι. Στο πέμπτο κεφάλαιο της διατριβής μας προβαίνουμε στην παρουσίαση της ιστορίας και του περιεχόμενου της βιβλιοθήκης των Μαυροκορδάτων. Φανερώνουμε λεπτομέρειες αναφορικά με τις επισημειώσεις των ηγεμόνων ή τους καγκελάριους τους οποίους οι πρώτοι προσλάμβαναν για επαγγελματική διαχείριση του εντυπωσιακού αριθμού των τόμων τους. Σύμφωνα με κατάλογο του 1723, η βιβλιοθήκη της μονής υπήρξε από τις πιο γνωστές και πλήρεις της Ευρώπης εκείνης της εποχής. Περιελάμβανε έργα 273 συγγραφέων. Δυστυχώς, όμως, μετά το θάνατο του ηγεμόνα Κωνσταντίνου Μαυροκορδάτου οι τόμοι της σκορπίστηκαν. Να συμπληρώσουμε, επίσης, ότι στο πλαίσιο του μοναστηριού λειτουργούσαν ελληνικό σχολείο και τυπογράφειο. Η προσπάθειά μας για τη διατύπωση της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας ολοκληρώνεται με την παράθεση πλούσιας βιβλιογραφίας. 11

12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α 1.1. Το ιστορικό πλαίσιο για την ανάδειξη των Φαναριωτών ηγεμόνων Το έτος 1683 αποτελεί αφετηρία για την αρχή της παρακμής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μετά την απόπειρα των Τούρκων για την πολιορκία της Βιέννης. Για τους Οθωμανούς, επρόκειτο για προσπάθεια η οποία έμελλε να αποβεί μοιραία, δεδομένου ότι στη συνέχεια σημείωσαν τη μια ήττα μετά την άλλη. Αποτέλεσμα; Μετά τη συνθήκη ειρήνης του 1699, όπως αυτή υπογράφηκε στο Κάρλοβιτς (Karlowitz) 1, οι Τούρκοι έχασαν τα κατεχόμενά τους εδάφη στην Ανατολική Ευρώπη, κατακτήσεις του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή ( ). Αντιλαμβανόμενοι την ευάλωτη κατάσταση των οθωμανικών στρατευμάτων, οι τότε ηγεμόνες των δύο Παραδουνάβιων Ηγεμονιών, δηλαδή οι Κωνσταντίνος Μπρανκοβεάνου ( ) και Δημήτριος Καντεμήρ (1693, ), επιχείρησαν, προκειμένου να απαλλαγούν από την επιρροή της Υψηλής Πύλης, να συνάψουν συμμαχίες τόσο με την Αυστριακή Αυτοκρατορία, όσο και με τη Ρωσική. Το 1711, ο ηγεμόνας Δημήτριος Καντεμήρ υπέγραψε συνθήκης συμμαχίας με τη Ρωσική Αυτοκρατορία, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τη προέλαση των ρωσικών στρατευμάτων στο Ιάσιο. Ακολούθησε η μάχη του Stănileşti, όπου τα οθωμανικά στρατεύματα σημείωσαν σημαντική νίκη. Η τσαρική αυτοκρατορία αναγκάστηκε να παραχωρήσει στους Οθωμανούς το λιμάνι του Αζόφ (Azov), ενώ ο Μολδαβός ηγεμόνας, μετατρεπόμενος πλέον σε έμπιστο σύμβουλο του Μεγάλου Πέτρου ( ) και αποδεχόμενος τον τίτλο του πρίγκιπα της χώρας αυτής 2, βρήκε καταφύγιο, μαζί με την οικογένειά του, στη Ρωσία. Στην Ουγγροβλαχία αντίστοιχα, ο Κωνσταντίνος Μπρανκοβεάνου πιάστηκε στα πλοκάμια της συνομωσίας της οικογένειας των Καντακουζηνών, η οποία επιθυμούσε την ανατροπή του από το θρόνο και το διορισμό άλλου ηγεμόνα, ο οποίος να επηρεάζεται, με μεγαλύτερη ευκολία, από τους Οθωμανούς. Στο πλαίσιο της συνωμοσίας, οι Καντακουζηνοί έστελναν στην Υψηλή Πύλη μηνύματα, στα οποία κατηγορούσαν τον ηγεμόνα για προδοσία και για απόπειρες ανατροπής της οθωμανικής επικυριαρχίας, γεγονός το οποίο ο Μπρανκοβεάνου έχει διαψεύσει επανειλημμένα. Ακόμα περισσότερο, 1 Neagu Djuvara, O scurtă istorie a românilor povestită celor tineri (Σύντομη ιστορία αφηγημένη στους νέους), εκδόσεις «Humanitas», Βουκουρέστι 2010, σ Βλέπε επίσης Mircea Soreanu, Mari viziri Koprulu ( ). Relaţii politice şi militare între Ţările Române şi Imperiul Otoman (Μεγάλοι βεζύροι Κοπρούλου Πολιτικές και στρατιωτικές σχέσεις ανάμεσα στις Ρουμανικές Χώρες και την Οθωμανική Αυτοκρατορία), εκδόσεις «Militară», Βουκουρέστι 2002, σ Ştefan Ciobanu, Dimitrie Cantemir în Rusia (Ο Δημήτριος Καντεμήρ στη Ρωσία), εκδόσεις «Elion», Βουκουρέστι 2000, σ

13 προκειμένου να αποδείξει την αφοσίωσή του 3, ο ηγεμόνας ανταποκρίθηκε σε όλες τις απαιτήσεις της Κωνσταντινούπολης. Οι υψηλοί Οθωμανοί αξιωματούχοι, όμως, δεν ξεχνούσαν το γεγονός ότι, μετά την εκστρατείας στην Αυστρία, η οποία τερματίστηκε με τη Συνθήκη του Κάρλοβιτς, ο ηγεμόνας της Βλαχίας είχε έρθει σε επαφή με τις κυβερνήσεις της Δύσης, κινήσεις οι οποίες, σιωπηλά, παραβλέφτηκαν. Μετά τη νίκη του 1711 όμως, οι ίδιοι αξιωματούχοι επιχείρησαν να απαλείψουν οποιοδήποτε ίχνος απειλής που θα μπορούσε να έρχεται από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Ακολούθως, στο Βουκουρέστι στάλθηκε ο Kapugi-Paşa Mustafa ο οποίος, το 1714, εκθρόνισε τον Μπρανκοβεάνου και, στις 15 Αυγούστου 1714, τον αποκεφάλισε στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με τους τέσσερεις υιούς και τον πιστό του σύμβουλο Γιαννάκη Βακαρέσκου 4. Στην συνέχεια, στη θέση των ντόπιων ηγεμόνων, στους θρόνους των δύο Παραδουνάβιων Ηγεμονιών διορίστηκαν ηγεμόνες από το Φανάρι, συνοικία όπου διέμεναν πλούσιοι Έλληνες έμποροι, με εξαιρετική φήμη στην αυλή του σουλτάνου 5. Όσοι από τους Φαναριώτες πέρασαν από τους θρόνους των δύο ηγεμονιών, ως αποστολή είχαν να παρατείνουν την οθωμανική επικυριαρχία στα δύο κράτη, καθώς και να αποτρέψουν τυχών συμμαχίες τις οποίες οι ηγεμονίες αυτές ενδεχομένως να σύναπταν με άλλες κυβερνήσεις, με σκοπό απόκτησης στρατιωτικών και γεωστρατηγικών προτερήματων. Την ίδια περίοδο ακολουθήθηκε από τους Φαναριώτες και μελετημένη διαδικασία ανάπτυξης των δύο Ηγεμονιών. Επιβάλλεται, επίσης, να τονίσουμε ότι, την περίοδο στην οποία αναφερόμαστε, σημειώθηκε αρκετά εποικοδομητική συνεργασίας των φαναριωτών ηγεμόνων με τους εκπροσώπους της Εκκλησίας 6. 3 Pentru a demonstra loialitatea faţă de sultan, Brâncoveanu a despăgubit pe locuitorii oraşului Brăila pentru pagubele suferite în anul 1711, a contribuit substantial la consolidarea cetăţii Hotinului, σύμφωνα με τους Ştefan Ionescu, Panait I. Panait, Constantin vodă Brâncoveanu. Viaţa Domnia, Epoca, εκδόσεις «Ştiinţifică», Βουκουρέστι 1969, σ Ο.π. σ Constantin C. Giurescu, Dinu C. Giurescu, Istoria românilor din cele mai vechi timpuri până azi, εκδόσεις «Albatros», Βουκουρέστι 1975, σ Ioan F. Stănculescu, Reforme, rânduieli şi stări bisericeşti în epoca fanariotă, περιοδικό «Biserica Ortodoxă Română» («Ρουμάνικη Ορθόδοξη Εκκλησία»), αριθ. 5-6, Βουκουρέστι 1963, σ

14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β 2.1. Η συνδρομή των Φαναριωτών στην πολιτιστική ανάπτυξη Η Αυθεντική Ακαδημία του Βουκουρεστίου Την περίοδο της ηγεμονίας των Φαναριωτών, ως επακόλουθο των πολλαπλών αλλαγών στον τομέα της οικονομίας και στον κοινωνικό, η πολιτιστική ανάπτυξη ήταν επίσης αναπόφευκτη. Η νέα πραγματικότητα επέβαλε αύξηση των προσπαθειών αναβάθμισης του επιπέδου των σπουδών στην Αυθεντική Ακαδημία του Βουκουρεστίου 7. Από την εποχή του Σερμπάν Καντακουζηνού ( ), του ιδρυτή της Ακαδημίας, και μέχρι την εποχή των Φαναριωτών, το ανώτατο αυτό ίδρυμα σπουδών γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη. Πρώτος φαναριώτης ηγεμόνας ο οποίος ενδιαφέρθηκε για την ανάπτυξη του ιδρύματος ήταν ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος. Αυτός μετέφερε την έδρα της Ακαδημίας στην Ι. Μ. Αγίου Σάββα και διέθεσε συγκεκριμένους πόρους της ηγεμονίας για την αύξηση του προϋπολογισμού του ιδρύματος. Στην συνέχεια, με το χρυσόβουλο, με ημερομηνία 17 Ιανουαρίου 1749, ο ηγεμόνας Γρηγόριος Γκίκας ( , ), διόριζε το μητροπολίτη Νεόφυτο ( ) στη θέση του σχολικού επιθεωρητή για τα σχολεία του Βουκουρεστίου και του «νομάρχη των δασκάλων» 8. Με τη σειρά του, ο μητροπολίτης ίδρυσε ένα σχολείο στο χωριό Pătroaia, προκειμένου τα παιδιά των χωρικών να μάθουν εκεί, δωρεάν, γράμματα. Για τη χρηματοδότηση του σχολείου αυτού, ο μητροπολίτης αιτήθηκε στον ηγεμόνα την καθιέρωση ετήσιας εμποροπανήγυρης, διάρκειας δέκα ημερών, τα έσοδα της οποίας να παραχωρούνται στο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Ο ηγεμόνας Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος έκανε δεκτό το αίτημα του μητροπολίτη, αυξάνοντας μάλιστα τη διάρκεια της εμποροπανήγυρης και υποδεικνύοντας στο μητροπολίτη Νεόφυτο να φροντίζει να είναι παρών, καθ όλη τη διάρκεια της διεξαγωγής της, προκειμένου να έχει άμεση επαφή με τον πληθυσμό. Το σχολείο του Pătroaia λειτούργησε για αρκετά μεγάλο διάστημα. Αναφορές για το σχολείο αυτό υπάρχουν μέχρι και το έτος Η καλή λειτουργία του εν λόγω σχολείου απασχόλησε και τον ηγεμόνα Αλέξανδρο Σκαρλάτο Γκίκα ( ). Ο ηγεμόνας αυτός συγκρότησε επιτροπή αποτελούμενη από το μητροπολίτη της χώρας και άλλους τρεις 7 Βλέπε Αθανασίου Κασραθανάση, Οι Έλληνες Λόγιοι στη Βλαχία, εκδόσεις «Ι.Μ.Χ.Α.», Θεσσαλονίκη 1982, κεφάλαιο Δ, «Η Αυθεντική Ακαδημία», σ. 82: «η ίδρυση της Αυθεντικής Ακαδημίας του Βουκουρεστίου αποτέλεσε ένα καθοριστικό γεονός στις εξελίξεις της ιστορίας της νεοελληνικής παιδίας. Δημιουργήθηκε, έτσι, μια νέα εστία πνευματικής ζωής που έλειπε από το χώρο αυτό και που ήρθε να προσθετεί στα γνωστά εκπαιδευτικά κέντρα που λειτουργούσαν ως τότε». 8 Nicolae C. Turcu, «Activitatea mitropolitului Neofit I al Ungrovlahiei» («Η δράση του μητροπολίτη Νεόφυτου Α Ουγγροβλαχίας»), περιοδικό «Biserica Ortodoxă Română» («Ρουμάνικη Ορθόδοξη Εκκλησία»), αριθ. 5-6, Βουκουρέστι 1966, σ Mircea Păcurariu, Istoria Bisericii Ortodoxe Române, vol. II, Βουκουρέστι, εκδόσεις «Institutul Biblic şi de Misiune al Bisericii Ortodoxe Române», Βουκουρέστι 1992, σ

15 βογιάρους, ρόλος της οποίας ήταν να επιθεωρεί το εκπαιδευτικό ίδρυμα και να επιβλέπει τις δραστηριότητες των διδασκόντων. Μετά από έρανο που διενεργήθηκε, αποφασίστηκε στους άπορους μαθητές του σχολείου να προσφέρεται διαμονή εντός του μοναστηρίου και δωρεάν σίτιση. Με την ευκαιρία, για τους άπορους μαθητές θεσπίστηκαν και υποτροφίες, ύψους δύο ταλίρων μηνιαίως 10. Ένας άλλος Φαναριώτης ηγεμόνας, ο οποίος έμελλε να αφήσει το αποτύπωμά του στην εκπαίδευση της Ουγγροβλαχίας, υπήρξε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ( , ). Στις 13 Φεβρουαρίου 1775, ο Υψηλάντης απέστειλε στη Μητρόπολη χρυσόβουλο με το οποίο ζητούσε λεπτομερή αναφορά για τις δραστηριότητες της Ακαδημίας, αιτούμενος συγκεκριμένα στοιχεία για το συνολικό αριθμό των μαθητών και των διδασκόντων, καθώς και για τις αμοιβές των δασκάλων και την προέλευση των πόρων του ιδρύματος 11. Αρχικά, ο Υψηλάντης διέταξε την ανέγερση εντυπωσιακού οικοδομήματος πολλαπλών χώρων, όπου έμελλαν να διεξάγονται τα μαθήματα, καθώς και κλινών για την στέγαση των υποτρόφων και των καθηγητών. Το οικοδόμημα σχεδιάστηκε να διαθέτει επίσης αίθουσα τελετών, αρτοποιείο και τραπεζαρία. Το νέο κτήριο ολοκληρώθηκε κατά το έτος Το 1776, ο Υψηλάντη εξέδωσε χρυσόβουλο με το οποίο αποσκοπούσε στην αναζωογόνηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο πλαίσιο της Ακαδημίας και όχι μόνο. Στις πρώτες αράδες του χρυσόβουλου, ο ηγεμόνας αναφέρει: «Η μόρφωση αποτελεί μοναδικό στολίδι, τόσο των εν ζωή, όσων και των μακαριτών. Μόνο αυτή μένει και μας βοηθάει να διαπιστώσουμε τι είναι αληθινό και χρήσιμο και να ζήσουμε και να δράσουμε λογικά. Μόνο η μόρφωση πρέπει να μας καθοδηγεί σε όλες τις πράξεις μας» 13. Εκτός από την Αυθεντική Ακαδημία, στο χρυσόβουλο γίνεται αναφορά και για τη βελτίωση και την αύξηση του αριθμού των σχολείων, σε ολόκληρη την επικράτεια: «Επιβάλλεται πάση θυσία να ιδρύσουμε και να βελτιώσουμε τα σχολεία και τις εστίες της χώρας, που σκοπός έχουν να ανοίξουν αστήρευτες και λυτρωτικές πηγές για όσους τρέφονται με την αγάπη για τη μόρφωση και για όσους επιθυμούν, από τα ευεργετήματά της, να χειραφετηθούν από την ταπεινή τους κατάσταση» 14. Μετά την έκδοση του χρυσόβουλου, ο αριθμός των σχολείων με γλώσσες διδασκαλίας τη σλαβονική ή τη ρουμανική αυξήθηκε σημαντικά στην Ουγγροβλαχία: 10 Ariadna Camariano-Cioran, Academiile domneşti din Bucureşti şi Iaşi, Bucuresti, εκδόσεις της «Ρουμανικής Ακαδημίας», Βουκουρέστι 1971, σ G. I. Ionescu-Gion, Portrete şi evocări istorice (Πορτραίτα και ιστορικές αναπολήσεις), εκδόσεις «Minerva», Βουκουρέστι 1986, σ Ο.π. 13 Ariadna Camariano-Cioran, op. cit., σ Ο.π. 15

16 «Σε κάθε μικρή πόλη, ορίσαμε δασκάλους, τόσο στη γλώσσα της χώρας, όσο και στα σλαβονικά, προκειμένου να διδάσκουν στα παιδιά βασικές γνώσεις ώστε αυτά, τη στιγμή της ενηλικίωσής τους, να μην την αγνοούν πλέον» 15. Ένα άλλο ζήτημα, πάνω στο οποίο ενέσκυψε ο ηγεμόνας, ήταν το μορφωτικό επίπεδο του διδακτικού προσωπικού. Αν, μέχρι εκείνη τη στιγμή, κάθε δάσκαλος δίδασκε περισσότερα γνωστικά αντικείμενα, μετά την έκδοση του χρυσόβουλου ο καθένας τους επικεντρωνόταν στη διάδοση των γνώσεων που αντιστοιχούσαν στη δική του κατάρτιση 16. Σε έγγραφο-αναφορά με αποδέκτη τον ηγεμόνα, αναφέρεται ότι, εκείνη την εποχή, στην Ακαδημία φοιτούσαν 75 μαθητές, από τους οποίους οι πέντε με υποτροφία. Οι υπότροφοι επιλέγονταν κατόπιν διαγωνισμού, στον οποίο συμμετείχαν μαθητές από πέντε διαφορετικές τάξεις. Σε περίπτωση που, ανάμεσα στους υποτρόφους της Ακαδημίας, υπήρχαν τέκνα των εμπόρων ή των τεχνιτών της πόλης, αυτά είχαν τη δυνατότητα, κατόπιν αιτήματος, να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους και να αφιερωθούν στην εκμάθηση των τεχνικών του επαγγέλματος που επιθυμούσαν. Με το ίδιο χρυσόβουλο, ο ηγεμόνας καθόριζε και τη διάρκεια και το περιεχόμενο των σπουδών. Έτσι, οι σπουδές ήταν δομημένες σε πέντε κύκλους των τριών ετών έκαστος. Κατά τον πρώτο κύκλο των σπουδών, οι μαθητές εμβάθυναν στις γνώσεις της Ελληνικής και της Λατινικής Γλώσσας, ενώ στο δεύτερο κύκλο των σπουδών προστίθετο η μελέτη των έργων Ελλήνων και Λατίνων συγγραφέων. Ο τρίτος κύκλος των σπουδών προέβλεπε μελέτη της Ποίησης, της Ρητορικής και της Ηθικής του Αριστοτέλη, ταυτόχρονα με την εκμάθηση της Ιταλικής και της Γαλλικής Γλώσσας. Ο τέταρτος κύκλος των σπουδών ήταν αφιερωμένος στη μελέτη των επιστημών, ήτοι της Αριθμητικής, της Γεωμετρίας, της Ιστορίας και της Γεωγραφίας. Ο πέμπτος και τελευταίος κύκλος σπουδών προέβλεπε τη μελέτη της Φιλοσοφίας και της Αστρονομίας. Το 1784, κατά την επίσκεψή του στη Βλαχία, ο πατριάρχης Ιεροσολύμων δήλωνε εντυπωσιασμένος από το σύστημα εκπαίδευσης που έβρισκε εκεί. Ήταν και ο λόγος που τον έκανε να αιτηθεί από τον ηγεμόνα Μιχαήλ Σούτσο ( , , ) να αναζητήσει λύσεις για τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων του Αλέξανδρου Υψηλάντη. Εκείνος, όμως, ο οποίος επρόκειτο να κάνει πράξη το αίτημα αυτό ήταν ο ηγεμόνας Νικόλαος Μαυρογένης ( ). Αυτός διόρισε, σε θέση σχολικού εφόρου, τον Φιλάρετο, επίσκοπο του Ράμνικ (Râmnic), πρόσωπο το οποίο έμελλε να αναβαθμίσει, έστω και για σύντομο χρονικό διάστημα, το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας. Μετά το 1791, ο ηγεμόνας Μιχαήλ Σούτσος μετέφερε την έδρα της Αυθεντικής Ακαδημίας από την Ιερά Μονή Αγίου Σάββα στην Ι. Μ. Δεσποίνης Μπαλάσα (ρουμ. Domniţa Bălaşa), όπου λειτούργησε μέχρι το G. I. Ionescu-Gion, op. cit., σ Constantin C. Giurescu, op. cit., σ Ariadna Camariano-Cioran, op. cit., σ

17 Η ομαλή διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας απασχόλησε και το μητροπολίτη Δοσίθεο. Με την ιδιότητα του σχολικού έφορου, ο Δοσίθεος επέμεινε για την αναστήλωση του σχολείου του Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου στη συνοικία Vechi του Βουκουρεστίου. Για το σκοπό αυτό, ο Δοσίθεος διόρισε εκεί δύο καθηγητές. Επίσης, ο μητροπολίτης προέβη και σε ανακαίνιση των κτηρίων της Ι. Μ. Δεσποίνης Μπαλάσα (Domniţă Bălaşa), παίρνοντας ταυτόχρονα την απόφαση να επιτρέπει στο ίδρυμα να κάνει χρήση των κτηρίων που βρίσκονταν στο συγκρότημα του Ι. Ν. Măgureanu, μετοχίου της Ιεράς Μητρόπολης 18. Εξαιτίας της ιδιαίτερης φροντίδας την οποία ο μητροπολίτης εκδήλωνε απέναντι στο διδακτικό προσωπικό του σχολείου της Ι. Μ. Αγίου Σάββα, οι καθηγητές κατάφεραν να δημοσιεύσουν πληθώρα εργασιών της ειδικότητάς τους, τις οποίες αφιέρωσαν σύσσωμοι στον παραπάνω σπουδαίο ιεράρχη 19. Ποιμένας της τοπικής Εκκλησίας για μόλις τρία χρόνια ( ), ο μητροπολίτης Ιγνάτιος προίκισε το σχολείο του Αγίου Σάββα με τον απαραίτητο εργαστηριακό εξοπλισμό, καθώς και με μεγάλη βιβλιοθήκη 20. Κατά τη διάρκεια του 18 ου αιώνα, στην Ακαδημία του Αγίου Σάββα δίδαξαν όχι μόνο Έλληνες καθηγητές, αλλά και Ρουμάνοι. Από τους κορυφαίους διδάσκοντες του ιδρύματος, αναφέρουμε τον Δημήτριο Προκοπίου (Dumitru Procopiu), Μακεδόνα στην καταγωγή, με σπουδές Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβα. Ο διάσημος διδάσκαλος υποστηριζόταν οικονομικά από το Νικόλαο Μαυροκορδάτο. Αργότερα, ο Procopiu ανέλαβε προσωπικός ιατρός του φαναριώτη ηγεμόνα 21. Στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβα είχε περατώσει τις σπουδές του και άλλος καθηγητής της Αυθεντικής Ακαδημίας της εποχής του Αλεξάνδρου Υψηλάντη. Πρόκειται για το διάσημο Μανάσση Ηλιάδη (ρουμ. Manase Eliadis). Η καλή λειτουργία της Ακαδημίας και το υψηλό επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης οφειλόταν, σε μεγάλο βαθμό, στους καθηγητές του Βουκουρεστίου οι οποίοι δίδασκαν και διοικούσαν το ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης. Ο Θεόδωρος Σκλίβας της Trebizonda, ο Σεβαστός Κυμινήτης (Sevastos Kymenites) 22, ο Χρύσανθος Νοταράς (Hrisant Notara) 23, ο Γεώργιος Τραπεζούντος (Gheorghe din Trapezunt) 24, ο Μανάσσης Ηλιάδης (Manase 18 Mircea Păcurariu, op. cit., σ Ο.π. 20 Nicolae Şerbănescu, «Mitropoliţii Ungrovlahiei» («Μητροπολίτες της Ουγγροβλαχίας»), περιοδικό «Biserica Ortodoxă Română» («Ορθόδοξη Ρουμανική Εκκλησία»), αριθ. 7-10, Βουκουρέστι 1959, σ Ştefan Ionescu, Bucureştii în vremea fanarioţilot (Το Βουκουρέστι την εποχή των Φαναριωτών), εκδόσεις «Dacia», Cluj 1974, σ Αθανασίου Καραθανάση, Οι Έλληνες Λόγιοι στη Βλαχία, εκδόσεις «Ι.Μ.Χ.Α.», Θεσσαλονίκη 1982, σ. 83: «Ο Σεβαστός Κυμινήτης είναι ο πρώτος καθηγητής της Ακαδημίας του Βουκουρεστίου και, φυσικά, ένας από τους εκλεκτούς λόγιους της εποχής». Βλέπε, επίσης, σσ , αναφορικά με τους δεσμούς ανάμεσα στο Σεβαστό Κυμινήτη και τον ηγεμόνα Σερμπάν Καντακουζηνό, καθώς και για τη διδακτική πείρα του πρώτου. 23 Ό.π Την 1 η Αυγούστου 1726, ο Γεώργιος Τραπεζούντας πουλούσε το τσιφλίκι του από το Μπανεάσα στον Γρηγοράσκου (Grigoraşcu), πρώην μεγάλο λογοθέτη. Βλέπε Διεύθυνση 17

18 Eliadis), ο Λάμπρος Φωτιάδης (Lambros Fotiadis) και ο Αλέξανδρος (Alexandru) 25 είναι μόνο μερικά από τα ονόματα των δασκάλων οι οποίοι συνεισέφεραν όχι απλά στην αύξηση της φήμης της Αυθεντικής Ακαδημίας, αλλά και γενικότερα στην ανάπτυξη της εκπαίδευσης στην Ουγγροβλαχία 26. Η ανάπτυξη της παιδείας, κατά το 18 ο αιώνα, είχε ως αποτέλεσμα την σημαντικά οφέλη για τη ρουμανική κοινωνία και το ρουμανικό πολιτισμό. Δια μέσου της παιδείας, διαμορφώθηκαν οι προϋποθέσεις για τη μελέτη του ελληνορωμαϊκού κλασικισμού. Από την Αυθεντική Ακαδημία αποφοίτησαν αντιπροσωπευτικές προσωπικότητες, Ρουμάνοι λόγιοι στους οποίους οφείλεται η αναγέννηση του ρουμανικού πολιτισμού, στα τέλη του 18 ου αιώνα και στις αρχές του 19 ου. Η ανώτατη ελληνόγλωσση εκπαίδευση που, για πρώτη φορά, εγκαινιάστηκε από τους Ρουμάνους ηγεμόνες, συνεχίστηκε και εδραιώθηκε από τους Φαναριώτες ηγεμόνες, με τη βοήθεια και την οικονομική ενίσχυση των μεγάλων γαιοκτημόνων, αντανακλώντας τη δίψα για μόρφωση για την οποία αγωνιούσε η αναπτυγμένη ρουμανική κοινωνία η οποία δεν αρκούταν πλέον στην παραδοσιακή σλαβονική μόρφωση. Δίνοντας προτεραιότητα στις γλώσσες ευρείας διάδοσης εκείνη την εποχή, στα τέλη του 18 ου αιώνα η προμοντέρνα ρουμανική κοινωνία εγκατέλειπε μια γλώσσα η οποία αφορούσε αυστηρά το θρησκευτικό παρελθόν του λαού, προκειμένου να υιοθετήσει μια κλασική γλώσσα, την ελληνική, τη σημαντικότερη την οποία σεβόταν η ουμανιστική παράδοση. Η ελληνική γλώσσα έδινε ευρεία πρόσβαση στη ελληνική κλασική φιλοσοφία και λογοτεχνία. Μαζί με την λατινική, ήταν η γλώσσα η οποία βρισκόταν στα θεμέλια της Αναγέννησης στον δυτικό κόσμο. Για το ρουμανικό πολιτισμό, η ελληνική γλώσσα εγκαινίαζε νέα εποχή, ενώ κατόπιν της πρόσβασής τους στην ελληνική παιδεία, οι Ρουμάνοι λόγιοι γνώρισαν νέο στάδιο μόρφωσης. Με την Αυθεντική Ακαδημία εγκαινιάστηκε η εκπαίδευση των μαζών, η μόρφωση επιτρέποντας την πρόσβαση, πλέον και δια μέσου της ρουμανικής γλώσσας, στα αριστουργήματα του ελληνορωμαϊκού κλασικισμού, βασικό αντικείμενο σπουδών του παραπάνω εκπαιδευτικού ιδρύματος. Λόγω της εκλεπτυσμένης εκπαίδευσης που παρεχόταν στην Αυθεντική Ακαδημία του Βουκουρεστίου και των γνώσεων τις οποίες οι Ρουμάνοι αποκτούσαν από τους Έλληνες διδασκάλους τους σε ιδιωτικό επίπεδο, για τη ρουμανική νεολαία διαφάνηκαν νέες πολιτιστικές προοπτικές. Στο σύνολο των δραστηριοτήτων της, η Αυθεντική Ακαδημία του Βουκουρεστίου συνεισέφερε μέγιστα στην ανάπτυξη της ρουμανικής παιδείας Κεντρικών Ιστορικών Εθνικών Αρχείων, συλλογή «Μητρόπολη Ουγγροβλαχία» («Mitropolia Ţării Româneşti»), αριθ. XXLXXII/ Το 1751, ο δάσκαλος Αλέξανδρος ανταμειβόταν με 390 γρόσια, για εργασία 6 μηνών. Βλέπε Διεύθυνση Κεντρικών Ιστορικών Εθνικών Αρχείων, συλλογή «Μητρόπολη Ουγγροβλαχία» («Mitropolia Ţării Româneşti»), ms. 139, φ Αθ. Ε. Καραθανάση, Οι Έλληνες Λόγιοι στη Βλαχία, εκδόσεις «Ι.Μ.Χ.Α.», Θεσσαλονίκη 1982, σσ

19 και του πολιτισμού, προετοιμάζοντας, από πολιτιστική άποψη, το έδαφος για τα μεγάλα βήματα του 19 ου αιώνα. Η Αυθεντική Ακαδημία του Βουκουρεστίου επιβλήθηκε ως πραγματικό κέντρο ελληνορουμανικού και νοτιοανατολικού ευρωπαϊκού διαφωτισμού Τα ηγεμονικά σχολεία και τα ιδιωτικά των βογιάρων Κατά το πρώτο ήμισυ του 18 ου αιώνα, στο Βουκουρέστι η εκπαίδευση τύγχανε ακόμη της υποστήριξης των Φαναριωτών ηγεμόνων, τόσο σε ό,τι αφορά στις βασικές σπουδές, όσο και στις ανώτατες σπουδές. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ουγγροβλαχίας αποτελούσαν παράγοντα πολιτιστικού διαφωτισμού όχι μόνο για τους κατοίκους της επικράτειας, αλλά και για αρκετούς από τα νότια του Δούναβη οι οποίοι, λόγω της απουσίας πολιτιστικών ιδρυμάτων στα τουρκικά πασαλίκια όπου διέμεναν, μορφώνονταν σε σχολεία της Ουγγροβλαχίας. Κατά τη δεύτερη περίοδο της ηγεμονίας του στην Ουγγροβλαχία, ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος ίδρυσε ένα σχολείο και στην Ι. Μ. Βακαρέστι. Και στο σχολείο αυτό τα μαθήματα διεξάγονταν στην ελληνική γλώσσα. Στον ίδιο χώρο, ο ηγεμόνας έμελλε να μεταφέρει και τη βιβλιοθήκη του, όπως την κληρονόμησε από τον πατέρα του Αλέξανδρο. Κατά το έτος 1727, ο ίδιος ηγεμόνας διατύπωνε και κάποιες Νουθεσίες προς το γιο του, το μέλλοντα ηγεμόνα Κωνσταντίνο Μαυροκορδάτο. Με το εν λόγω έργο, ο ηγεμόνας υπενθυμίζει στο νεαρό απόγονό του, ότι οφείλει να συνδυάζει τις γνώσεις τις οποίες θα αποκτούσε κατόπιν της μελέτης της ιστορίας, με γνώσεις που θα αποκτούσε από τους Ιταλούς, τους Γάλλους και τους Έλληνες διδασκάλους του, προκειμένου με τον τρόπο αυτό να είναι σε θέση να συμμετάσχει σε συζήτηση που αφορούσε οποιοδήποτε τομέα 27. Προκειμένου να διευκολύνει τα τέκνα των βογιάρων, ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος ίδρυσε περισσότερα σχολεία, με γλώσσα διδασκαλίας την ελληνική. Όσους από αυτούς επιθυμούσαν να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους, ο ηγεμόνας τους έστελνε σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Βενετίας. Έτσι σπούδασαν στη Βενετία δεκαπέντε νεαροί, όλοι τους τέκνα βογιάρων, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Ραντούκου Καντακουζηνός (Răducu Cantacuzino), ο οποίος σπούδασε εκεί για διάστημα τριών χρόνων 28. Τα πιο γνωστά ηγεμονικά σχολεία στην επικράτεια της Ουγγροβλαχίας αναφέρονται σε έγγραφο που φέρει την υπογραφή του Μιχαήλ Ρακόβιτσα (Mihail Racoviţă ), με ημερομηνία 1 Σεπτεμβρίου Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό, την εποχή εκείνη στο Βουκουρέστι λειτουργούσαν δύο ηγεμονικά σχολεία: ένα στο πλαίσιο του Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου, όπου διδάσκονταν «σλαβονικά 27 G. I. Ionescu Gion, op. cit., σ Nicolae Iorga, Istoria Românilor (Ιστορία των Ρουμάνων), τόμος ζ, εκδόσεις «Enciclopedică», Βουκουρέστι 2002, σ George Potra, Documente privitoare la istoria oraşului Bucureşti (Έγγραφα για την ιστορία της πόλης του Βουκουρεστίου), τόμος β, έγγραφο 143, σ

20 γράμματα», και άλλο στο πλαίσιο του Ι. Ν. Αγίων Πάντων, όπου διδάσκονταν τα «ελληνικά γράμματα» 30. Στο σχολείο του Αγίου Γεωργίου 31 μορφώνονταν, όπως γινόταν και τους προηγούμενους αιώνες, οι μελλοντικοί γραμματείς, οι διάκοι και οι λογοθέτες της ηγεμονικής καγκελαρίας και των λοιπών κρατικών ιδρυμάτων 32. Το 1741, το σχολείου του Αγίου Γεωργίου απασχολούσε δύο διδάσκοντες «σλαβονικών γραμμάτων», οι οποίοι ανταμείβονταν κάθε μήνα με το ποσό των δέκα ταλίρων έκαστος ως μισθό, ενώ στο Ι. Ν. Αγίων Πάντων, ο διδάσκων των «ελληνικών γραμμάτων» εισέπραττε μόλις πέντε τάλιρα το μήνα 33. Σύμφωνα με κατάστιχο των «ηγεμονικών σχολείων» του έτους 1741, στην πόλη Φοκσάνι (Focşani) λειτουργούσε ηγεμονικό σχολείο που απασχολούσε διδάσκαλο των «ελληνικών γραμμάτων». Ο διδάσκαλος αμειβόταν, από τον κρατικό προϋπολογισμό, με το ποσό των δέκα ταλίρων κάθε μήνα. Από τον ίδιο προϋπολογισμό, ένας «δάσκαλος γραμμάτων» της πόλης Μπουζάου (Buzău) λάμβανε πέντε τάλιρα κάθε μήνα ως μισθό, ενώ άλλοι δύο διδάσκαλοι, ένας στο Ράμνικ (Râmnic) και άλλος στο Ταργκόβιστε (Târgovişte) αμείβονταν με μόλις τρία τάλιρα το μήνα. Τέλος, ένας διδάσκαλος «ελληνικών γραμμάτων» στην πόλη της Κραϊόβα αμειβόταν, κάθε μήνα, με το ποσό των δέκα ταλίρων, ενώ άλλοι δύο διδάσκαλοι «γραμμάτων», ένας στο Καμπουλούγκ (Câmpulung) και άλλος στη Σλάτινα (Slatina) εισέπρατταν από τρία τάλιρα το μήνα έκαστος 34. Το 18 ο αιώνα, η βασική εκπαίδευση στα πρωτοβάθμια σχολεία, τα οποία λειτουργούσαν στο πλαίσιο των Ι. Ν. Colţea, Udricani και Αγίου Γεωργίου, περιοριζόταν σε γενικές γνώσεις. Οι εύπορες οικογένειες, όσες επιθυμούσαν ανώτερη μόρφωση για τα τέκνα τους, έστελναν τους γιους τους στην Αυθεντική Ακαδημία του Βουκουρεστίου ή προσλάμβαναν Έλληνες διδασκάλους για κατ οίκον μαθήματα Ο.π. 31 Η πρώτη έγγραφη αναφορά χρονολογείται το 1576 [βλέπε Gh. Pârnuţă, Istoria învăţământului şi gândirea pedagogică din Ţara Românească (Ιστορία της εκπαίδευσης και η παιδαγωγική σκέψη στην Ουγγροβλαχία), σσ ]. Από ό,τι φαίνεται, το σχολείο αυτό υπήρξε ένα από τα πιο περιζήτητη για τους μαθητές οι οποίοι προέρχονταν από τα νότια του Δούναβη [βλέπε George Potra, «Şcoala românească de slovenie de la biserica Sf. Gheorghe Vechi din Bucureşti» («Το ρουμανικό σχολείο γραμμάτων από το Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου του Παλαιού του Βουκουρεστίου»), περιοδικό «Glasul Bisericii» («Φωνή της Εκκλησίας»), αριθ. 9-10, Βουκουρέστι 1961, σ. 838]. 32 Ο.π, σσ Ο.π. 34 George Potra, op. cit., έγγραφο 143, σ Nicolae Iorga, Istoria învăţământului românesc (Ιστορία της ρουμανικής εκπαίδευσης), εκδόσεις «Didactică şi Pedagogică», Βουκουρέστι 1971, σ Με αυτή την έννοια, ο μεγάλος ρουμάνος ιστορικός κάνει αναφορά σε επιστολή του Μανάσση Ηλιάδη του έτους 1766, σύμφωνα με την οποία οι φημισμένοι δάσκαλοι απολάμβαναν ιδιαίτερου σεβασμού στην Ουγγροβλαχία: «όλοι οι ντόπιοι βογιάροι συνηθίζουν να μισθώσουν για ιδιαίτερα καθηγητές με μισθό λέι ή και περισσότερα, ενώ ο καθηγητής αναλαμβάνει μόνο τα παιδιά του βογιάρου, ένα ή δύο, για να τους μορφώσει. Επίσης ο δάσκαλος αυτός γευματίζει με το βογιάρο και απολαμβάνει όλων των ανέσεων». 20

21 Εξίσου σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της παιδείας στην Ουγγροβλαχία διαδραμάτισαν και τα σχολεία που ιδρύθηκαν μετά από πρωτοβουλίες των μεγάλων βογιάρων ή των μεγάλων εμπόρων. Δύο σχολεία αυτού του τύπου λειτουργούσαν ήδη στο Βουκουρέστι από τις αρχές του αιώνα. Πρόκειται για το σχολείο που λειτούργησε στο πλαίσιο της Ι. Μ. Colţea, ιδρυτής του οποίου ήταν ο μεγάλος σπαθάριος Μιχαήλ Καντακουζηνός (Mihai Cantacuzino) 36, και για ένα σχολείο ζωγράφων, το οποίο είχε ιδρύσει ο ζωγράφος Pârvu Mutul, κατά το έτος Την ίδια περίοδο, πρέπει να ιδρύθηκε και το σχολείο μουσικής, στο οποίο μορφώνονταν οι πρωτοψάλτες της Μητρόπολης και των μεγάλων μοναστηριών του Βουκουρεστίου και του Târgovişte. Από τους πιο διάσημους αποφοίτους του σχολείου, αναφέρουμε τον «Φιλόθεο, γιο του αγά Ζίπα», συγγραφέα της πρώτης μουσικής Προπαίδειας στη ρουμανική γλώσσα, με τίτλο Psaltichie rumănească care cuprinde întru sine Catavasiiarul cu toate trebuincioasele cântări ale besearecei, ce să cântă preste tot anul Ένα άλλο σημαντικό ιδιωτικό σχολείο λειτουργούσε, το 1751, στο Πιτέστι (Piteşti), στο πλαίσιο μίας σκήτης κτήτορας της οποίας ήταν ο έμπορος Μαρτίν Μπουλίγκα (Martin Buliga). Σε επιστολή του με ημερομηνία 26 Μαΐου 1751, ο έμπορος αφιέρωνε τη σκήτη του Πιτέστι, ιδιοκτησία του, στη Μητρόπολη Ουγγροβλαχίας. Από την πράξη αφιέρωσης πληροφορούμαστε ότι, πολύ κοντά στη σκήτη, είχε κτιστεί και ένα πανδοχείο, καθώς και «ρουμανικό σχολείο για τη μόρφωση των παιδιών», το οποίο χρηματοδοτούταν από τα έσοδα της Ιεράς Σκήτης Αντί για συμπεράσματα Σχολείο και μόρφωση, γενικότερα, πέρασαν όλο και περισσότερο υπό τη πρόνοια του κράτους, το οποίο ενδιαφερόταν να αποκτήσει άριστα μορφωμένους λειτουργούς ή στελέχη (μεγάλους και μικρούς). Την εποχή των Μαυροκορδάτων, η εκπαίδευση απέκτησε όλο και εμφανέστερα λαϊκά χαρακτηριστικά, γινόμενη όλο και περισσότερο προσβάσιμη στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις. Η ρουμανόγλωσση εκπαίδευση διαδόθηκε σε όλη την 36 Ion Ionaşcu, «Şcoala de la Colţea» («Το σχολείο του Κόλτσεα»), περιοδικό «Biserica Ortodoxă Română» («Ρουμάνικη Ορθόδοξη Εκκλησία»), έτος LVI, 1939, αριθ , σσ Gheorghe Pârnuţă, op. cit., σ Vasile Vasile, Pagini nescrise din istoria pedagogiei şi a culturii româneşti. O istorie a învăţământului muzical (Άγραφες σελίδες της ιστορίας της ρουμανικής παιδαγωγίας και του πολιτισμού. Μια ιστορία της μουσικής εκπαίδευσης), εκδόσεις «Didactică şi Pedagogică», Βουκουρέστι 1995, σ Marius Păduraru, Aurel Radu, «Martin Buliga, exponent al elitei negustoreşti din Ţara Românească, în prima jumătate a secolului al XVIII-lea» («Ο Μαρτίν Μπουλίγκα, σύμβολο της ελίτ του εμπορίου στην Ουγγροβλαχία κατά το πρώτο ήμισυ του 18 ου αιώνα»), στον τόμο με τίτλο Negustorimea în Ţările Române, între Societas Mercatorum şi individualitatea mercantilă, în secolele XVI-XVIII (Οι έμποροι των Ρουμανικών Χωρών, μεταξύ της Societas Mercatorum και την εμποροκρατική ατομικότητα, κατά το 16 ο -18 ο αιώνα), επιμέλεια Cristian Luca, εκδόσεις «Galaţi University Press», Galaţi 2009, έγγραφο 6, σσ

www.kalymnikifilia.gr

www.kalymnikifilia.gr Η επιρροή του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας στη διαμόρφωση του ρωσικού εκπαιδευτικού συστήματος (το παράδειγμα των Εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Μόσχας) ΒΑΝΤΙΜ ΓΙΑΡΟΒΟÏ Kαθηγητής μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820 Φαναριώτες Ονοµασία που δόθηκε στα µέλη της παλαιάς βυζαντινής αριστοκρατίας (µεταξύ εκείνων που δεν διέφυγαν στη Δύση ή δεν εξισλαµίσθηκαν) και σε εµπόρους από τις περιοχές του Πόντου, της Ανατολίας (:

Διαβάστε περισσότερα

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο

Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Κωνσταντίνος Λιάκος Β2 49 ο Γυμνάσιο Αθηνών 2011-2012 Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Πρωτοβάθμια εκπαίδευση Όπως και στον σύγχρονο κόσμο, έτσι

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 4η: Φιλική Εταιρεία Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους»

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους» 27/09/2019 Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη Γένους» Οικουμενικό Πατριαρχείο / Μητροπόλεις Οικουμενικού Θρόνου Το έτος 2019, με συμπλήρωση πενήντα ετών από ίδρυση Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου, Εξαρχίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ H Βυζαντινή Αυτοκρατορία (αλλιώς Βυζάντιο, Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Διαβάστε περισσότερα

κάντε κλικ στη Τρίτη επιλογή : Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος

κάντε κλικ στη Τρίτη επιλογή : Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος ΤΑΞΗ Δ ΜΑΘΗΜΑ : ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Κύριλλος και Μεθόδιος : Ιεραπόστολοι στους σλαβικούς λαούς. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 1. Να αντιληφθούν οι μαθητές ότι μέσα από την ιεραποστολή του Κυρίλλου

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ήταν γύρω στον 11 ου αι. στα χρόνια του Αλέξιου Κομνηνού όταν στην Κωνσταντινούπολη ξέσπασε με νέα διαμάχη. Άνθρωποι των γραμμάτων και μη,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ "

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ" ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ 1911-1913" Κεφάλαιο 5 Ο χάρτης των Βαλκανίων

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορική Μονή του Σωτήρος Xριστού στο Kουμπέ Ρεθύμνου

Η ιστορική Μονή του Σωτήρος Xριστού στο Kουμπέ Ρεθύμνου 28/02/2019 Η ιστορική Μονή του Σωτήρος Xριστού στο Kουμπέ Ρεθύμνου / Ιερές Μονές Η γυναικεία Mονή του Σωτήρος Χριστού είναι κτισμένη στον λόφο του Τιμίου Σταυρού, στο προάστιο του Κουμπέ Ρεθύμνου. Η μονή

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία 3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία Εισαγωγή Και οι τρεις γεννήθηκαν τον 4ο αιώνα μ.χ., στα Βυζαντινά Χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα

Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα Στο πλαίσιο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού έγινε σημαντική προσπάθεια Να συσταθούν σχολεία Nα γραφτούν βιβλία Nα εισαχθούν οι θετικές επιστήμες Nα καταπολεμηθεί ο

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6. Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ )

Κεφάλαιο 6. Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 4 η Ενότητα «Η Ελλάδα στον 19 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 6 Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ. 170 173) Στη διάρκεια του 19ου αιώνα η Οθωµανική Αυτοκρατορία αντιµετώπισε πολλά προβλήµατα και άρχισε σταδιακά

Διαβάστε περισσότερα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Της Μαρίας Αποστόλα Η Ελλάδα υπήρξε από τους πρώτους δέκτες του Χριστιανισμού και τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής κληρονομιάς, αποτελώντας

Διαβάστε περισσότερα

Μεγάλο Μετέωρο-Το παλαιότερο και μεγαλύτερο από όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων

Μεγάλο Μετέωρο-Το παλαιότερο και μεγαλύτερο από όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων 05/02/2019 Μεγάλο Μετέωρο-Το παλαιότερο και μεγαλύτερο από όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων / Ιερές Μονές Τα Μετέωρα είναι το σημαντικότερο μετά το Άγιο Όρος, μοναστικό συγκρότημα στην Ελλάδα. Ανήκουν στο

Διαβάστε περισσότερα

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται Ι. Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ας διαβάσουμε τι θα μάθουμε στο σημερινό μάθημα: Σκοπός: Σκοπός του παρόντος μαθήματος είναι να απαντήσουμε σε ένα «γιατί»: Γιατί χρειάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Γιατί να επιλέξω το Τμήμα Θεολογίας; Τι σπουδές θα κάνω; Θα βρω μετά δουλειά; Προβληματική Προοπτικές Το Τμήμα Θεολογίας αποτελεί, μαζί με το Τμήμα Κοινωνικής και Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Η Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας στην Ουκρανία

Η Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας στην Ουκρανία Η Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας στην Ουκρανία ΞΕΝΙΑ ΑΡΤΑΜΟΝΟΒΑ Κυριακάτικο Σχολείο της Ελληνικής Κοινότητας του Χαρκόβου (Ουκρανία) Οι κοινωνικές αναταραχές του 20 ου αιώνα επηρέασαν και τις ελληνικές

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 11 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ 1 ΒΥΖΑΝΤΙΟ Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ 2 ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ Συνομωσίες, ίντριγκες και μηχανορραφίες. Θρησκευτικός φανατισμός Δεισιδαιμονία.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος

ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός Ιωάννης ο Χρυσόστομος Ποιοί ήταν; Πού έζησαν; Τί έκαναν; Δρ. Χρυσόστομος Παπασπύρου 30 Ιανουαρίου 2015 Βασίλειος ο Μέγας (330-379) Ο Βασίλειος ο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ. Ονομασία Φορέα: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΦΙΛΙΠΠΩΝ - ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ - ΘΑΣΟΥ - ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ - ΚΑΒΑΛΑ

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ. Ονομασία Φορέα: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΦΙΛΙΠΠΩΝ - ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ - ΘΑΣΟΥ - ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ - ΚΑΒΑΛΑ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ Ονομασία Φορέα: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΦΙΛΙΠΠΩΝ - ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ - ΘΑΣΟΥ - ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ - ΚΑΒΑΛΑ Όνομα συντάκτη: Δρ. Αντώνιος Κώστας Στοιχεία επικοινωνίας: (τηλέφωνο, e-mail)

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος και τον τόνο της αποτίμησης γ) τα στοιχεία της ιστορικής

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαία Ρώμη. Ιφιγένεια Λιούπα

Αρχαία Ρώμη. Ιφιγένεια Λιούπα Αρχαία Ρώμη Ιφιγένεια Λιούπα Η αρχαία Ρώμη ξεκίνησε από την ιταλική χερσόνησο κατά τον 8ο αιώνα π.χ. Με επίκεντρο την πόλη της Ρώμης εξελίχθηκε σε μία από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες του αρχαίου κόσμου.

Διαβάστε περισσότερα

Σ ΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Σ ΤΟ Γ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Σ ΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Σ ΤΟ Γ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Σ ΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Σ ΤΟ Γ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 142 Ι ΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Θέµατα: 4 1ο ΣΧΕ ΙΟ Ευνοϊκές συγκυρίες για τον Ελληνισµό κατά τον 18 ο αιώνα Ο Νεοελληνικός ιαφωτισµός

Διαβάστε περισσότερα

ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Χ ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Σ Η Χάρτα Διασυνδέσεις ΒιΒλιογραφία

ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Χ ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Σ Η Χάρτα Διασυνδέσεις ΒιΒλιογραφία Η Χάρτα ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Χ Εκείνη την εποχή η περιοχή που καλύπτει τη σημερινή Ελλάδα ήταν τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ο Ρήγας σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη, έμαθε γαλλικά, ιταλικά και γερμανικά και

Διαβάστε περισσότερα

ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΣΕ ΓΕΡΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟ-ΓΑΛΛΙΚΗ ΦΙΛΙΑ

ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΣΕ ΓΕΡΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟ-ΓΑΛΛΙΚΗ ΦΙΛΙΑ ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΣΕ ΓΕΡΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟ-ΓΑΛΛΙΚΗ ΦΙΛΙΑ Το θέμα του τελευταίου Παγκοσμίου Συνεδρίου Γαλλικής Γλώσσας που έλαβε χώρα τον περασμένο Οκτώβριο στην Αθήνα στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας ήταν για

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την Άννα Φραγκουδάκη - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 26 Σεπτέμβριος :28

Συντάχθηκε απο τον/την Άννα Φραγκουδάκη - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 26 Σεπτέμβριος :28 Άννα Φραγκουδάκη Η ευρωπαϊκή ταυτότητα του μέλλοντος (Και το απαραίτητο μεσογειακό περιεχόμενό της) Είναι σημαντική προϋπόθεση για τη δημοκρατία και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η καλλιέργεια της ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

Εγκαίνια Δημοτικού Σχολείου Αθηένου - 3 Μαΐου 2019 Εξοχότατε κύριε πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας Πανιερώτατε Μητροπολίτη Πάφου Σεβαστό Ιερατείο

Εγκαίνια Δημοτικού Σχολείου Αθηένου - 3 Μαΐου 2019 Εξοχότατε κύριε πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας Πανιερώτατε Μητροπολίτη Πάφου Σεβαστό Ιερατείο Εγκαίνια Δημοτικού Σχολείου Αθηένου - 3 Μαΐου 2019 Εξοχότατε κύριε πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας Πανιερώτατε Μητροπολίτη Πάφου Σεβαστό Ιερατείο Έντιμε κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων Έντιμε

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας ελληνιστικός ονομάστηκε o πολιτισμός που προήλθε από τη σύνθεση ελληνικών και ανατολικών στοιχείων κατά τους τρεις

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας

Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας Γραφεία: Κτήριο Αποστολίδη, Καλλιπόλεως και Ερεσού 1 T.K. 20537, 1678 Λευκωσία, Τηλ.: + 357 22893850, Τηλομ.: + 357 22 894491 Παρουσίαση 26 Ιανουαρίου 2014 2. ΣΚΟΠΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η Ομογένεια θρηνεί τον Ποιμενάρχη της

Η Ομογένεια θρηνεί τον Ποιμενάρχη της 26/03/2019 Η Ομογένεια θρηνεί τον Ποιμενάρχη της Οικουμενικό Πατριαρχείο / Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας Γράφει η Ναταλία Δανδόλου «Όλα τα ποτάμια που κυλούν ορμητικά ή ράθυμα έχουνε μια μονάχα νοσταλγία: τη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΑΡΜΑΡΑ Καθηγητή του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου ΟΜΙΛΙΑ

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΑΡΜΑΡΑ Καθηγητή του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου ΟΜΙΛΙΑ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΑΡΜΑΡΑ Καθηγητή του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου ΟΜΙΛΙΑ Κυρίες και Κύριοι, Είναι μοιραίο, όταν ακολουθείς ως ομιλητής τους συγκεκριμένους σπουδαίους προλαλήσαντες να πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΤΑΞΗ: Β ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ: 23 ΑΓΟΡΙΑ: 13 ΚΟΡΙΤΣΙΑ: 10 ΕΚΠΟΝΗΣΗ: ΛΙΑΠΗ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912)

Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912) Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-1913 Ιστορία Γ Γυμνασίου Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912) Χρονολόγιο 1897-1908 Μακεδόνικος Αγώνας 1912-1913 Βαλκανικοί πόλεμοι 1914-1918 Α' Παγκόσμιος

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΟΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΟΜΙΛΟΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ ΟΜΙΛΟΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ Ο ΟΜΙΛΟΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ, στις διάφορες δραστηριότητες που διοργανώνει κάθε χρόνο, προσπαθεί να αφυπνίσει τους μαθητές για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Κύπρος εξαιτίας της

Διαβάστε περισσότερα

Ένα μικρό μουσείο Μια μεγάλη ιστορία

Ένα μικρό μουσείο Μια μεγάλη ιστορία Ένα μικρό μουσείο Μια μεγάλη ιστορία Το μοναδικό μουσείο αφιερωμένο στον κερκυραίο Ιωάννη Καποδίστρια, πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας και κορυφαίο ευρωπαίο διπλωμάτη, βρίσκεται στην γενέτειρά του, την Κέρκυρα.

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Γιατί να επιλέξω το Τμήμα Θεολογίας; Τι σπουδές θα κάνω; Θα βρω μετά δουλειά; Προβληματική Προοπτικές Το Τμήμα Θεολογίας αποτελεί, μαζί με το Τμήμα Κοινωνικής και Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Β Διεθνές Συνέδριο Κυπριακής Αγιολογίας

Β Διεθνές Συνέδριο Κυπριακής Αγιολογίας Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της Πολιτιστικής Ακαδημίας «Άγιος Επιφάνιος» πραγματοποιήθηκε, από τις 13-15 Φεβρουαρίου 2014, στο Μέγα Συνοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Κωνσταντίας στο Παραλίμνι το Β Διεθνές

Διαβάστε περισσότερα

Η Φιλική Εταιρεία και η κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης στις Ηγεμονίες. 7ο Γυμνάσιο Καβάλας Θεοδωράκογλου Χαριτωμένη

Η Φιλική Εταιρεία και η κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης στις Ηγεμονίες. 7ο Γυμνάσιο Καβάλας Θεοδωράκογλου Χαριτωμένη Η Φιλική Εταιρεία και η κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης στις Ηγεμονίες Η Φιλική Εταιρεία Ήταν μυστική οργάνωση. Ιδρύθηκε στην Οδησσό της Ρωσίας, το 1814. Σκοπός της ήταν η ανεξαρτησία των Ελλήνων. Πρωτεργάτες

Διαβάστε περισσότερα

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ 2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ Συμπλήρωση κενών ακόλουθες λέξεις (τρεις λέξεις περισσεύουν): βιβλιοθήκη, Βαλκανική, ανθρωπιστικός, πανεπιστήμιο, χειρόγραφο, Ιταλική, τυπογραφία, σπάνιος. Η Αναγέννηση και

Διαβάστε περισσότερα

«Η ευρωπαϊκή ταυτότητα του μέλλοντος»

«Η ευρωπαϊκή ταυτότητα του μέλλοντος» «Η ευρωπαϊκή ταυτότητα του μέλλοντος» 1 Είναι σημαντική προϋπόθεση για τη δημοκρατία και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η καλλιέργεια της ευρωπαϊκής ταυτότητας δίπλα στις εθνικές ταυτότητες των πολιτών

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1o ΘΕΜΑ

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1o ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 6400 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1o ΘΕΜΑ 1.α. Να επιλέξετε και να γράψετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις: 1. Η ομηρική εποχή ονομάζεται επίσης:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Θρησκευτικά B Δημοτικού (Μέρος Α ) Ομορφος κόσμος ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Θρησκευτικά Β Δημοτικού Ομορφος κόσμος (Μέρος A ) Συγγραφική ομάδα:

Διαβάστε περισσότερα

Δήμητρα Γιαννοπούλου, Δήμητρα Μαζωνάκη, Στέλλα Μαριδάκη, Λεωνίδας Μουκάκος

Δήμητρα Γιαννοπούλου, Δήμητρα Μαζωνάκη, Στέλλα Μαριδάκη, Λεωνίδας Μουκάκος Δήμητρα Γιαννοπούλου, Δήμητρα Μαζωνάκη, Στέλλα Μαριδάκη, Λεωνίδας Μουκάκος Στα πλαίσια της Ερευνητικής εργασίας ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ η ομάδα μας επέλεξε να μελετήσει τον Δημήτρη Πικιώνη έναν πολύ σπουδαίο

Διαβάστε περισσότερα

Οι Άγιοι της Θεσσαλονίκης.

Οι Άγιοι της Θεσσαλονίκης. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Οι Άγιοι της. Ενότητα 1: Θεσσαλονίκη: Ιστορικά και Πολιτισµικά Χαρακτηριστικά Συµεών Πασχαλίδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Ο Αγ. Ιουστίνος Πόποβιτς. Ο Άγιος που αγαπούσε τους Έλληνες (φώτο & βίντεο)

Ο Αγ. Ιουστίνος Πόποβιτς. Ο Άγιος που αγαπούσε τους Έλληνες (φώτο & βίντεο) 22/01/2019 Ο Αγ. Ιουστίνος Πόποβιτς. Ο Άγιος που αγαπούσε τους Έλληνες (φώτο & βίντεο) / Αγιορείτικα Ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς έλεγε χαρακτηριστικά: «Αν δεις έναν Έλληναν να είναι σκυφτός, τότε, προσεύχεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ 2017 ΤΟΥ Ε.Κ.Κ.Ν.Α. «Η ΑΛΙΚΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ» 7-16 Νοεμβρίου Δευτέρα έως Παρασκευή

ΕΚΘΕΣΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ 2017 ΤΟΥ Ε.Κ.Κ.Ν.Α. «Η ΑΛΙΚΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ» 7-16 Νοεμβρίου Δευτέρα έως Παρασκευή ΓΥΜΝΑΣΙΟ-ΛΥΚΕΙΟ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΝΕΩΝ ΑΥΛΩΝΑ (Ε.Κ.Κ.Ν.Α.) ΕΚΘΕΣΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ 2017 ΤΟΥ Ε.Κ.Κ.Ν.Α. «Η ΑΛΙΚΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ» 7-16 Νοεμβρίου 2017

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πανιερώτατος ομιλεί στα Μ.Μ.Ε. συνοδευόμενος από τις Πρυτανικές Αρχές.

Ο Πανιερώτατος ομιλεί στα Μ.Μ.Ε. συνοδευόμενος από τις Πρυτανικές Αρχές. Ο Πανιερώτατος ομιλεί στα Μ.Μ.Ε. συνοδευόμενος από τις Πρυτανικές Αρχές. Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρος Επίτιμος Διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Μικρασιατική καταστροφή

Μικρασιατική καταστροφή Μικρασιατική καταστροφή Η εκστρατεία στη Μ. Ασία Μετά τη λήξη του Α Παγκοσμίου πολέμου οι νικήτριες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ξεκίνησαν εργασίες με σκοπό τη διανομή των εδαφών. Η απόφαση

Διαβάστε περισσότερα

Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου

Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου Η Συνθήκη για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, που υιοθετήθηκε από την UNESCO το 1972, σηματοδότησε μια νέα εποχή στη διατήρηση των πολιτιστικών

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (μάθημα επιλογής) Α τάξη Γενικού Λυκείου Α) Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) Στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος επιλογής «Ελληνικός και Ευρωπαϊκός πολιτισμός»,

Διαβάστε περισσότερα

Γενικό Eκκλησιαστικό Λύκειο - Γυµνάσιο Tήνου

Γενικό Eκκλησιαστικό Λύκειο - Γυµνάσιο Tήνου Γενικό Eκκλησιαστικό Λύκειο - Γυµνάσιο Tήνου 42 XPONIA ΠPOΣΦOPAΣ THNOΣ 1966-2008 Φέτος το Σχολείο μας συμπληρώνει σαράντα δυο χρόνια προσφοράς και διακονίας στο νησί της Τήνου, στην ευρύτερη περιοχή της

Διαβάστε περισσότερα

Ολοι είμαστε αδέλφια

Ολοι είμαστε αδέλφια ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Θρησκευτικά Γ Δημοτικού (Μέρος Α ) Ολοι είμαστε αδέλφια ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Θρησκευτικά Γ Δημοτικού Ολοι είμαστε αδέλφια (Μέρος A )

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 1 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Φάροι της Ορθοδοξίας η Αγκάραθος και τα ιστορικά Μοναστήρια της Κρήτης

Φάροι της Ορθοδοξίας η Αγκάραθος και τα ιστορικά Μοναστήρια της Κρήτης 12/10/2019 Φάροι της Ορθοδοξίας η Αγκάραθος και τα ιστορικά Μοναστήρια της Κρήτης Οικουμενικό Πατριαρχείο / Αρχιεπισκοπή Κρήτης Στην ιστορικότητα της Μονής Αγκαράθου και άλλων ιστορικών Μοναστηριών της

Διαβάστε περισσότερα

Ανασκόπηση Στο προηγούμενο μάθημα είδαμε πως μετά το θάνατο του Βασιλείου Β : το Βυζάντιο έδειχνε ακμαίο, αλλά είχαν τεθεί οι βάσεις της κρίσης στρατι

Ανασκόπηση Στο προηγούμενο μάθημα είδαμε πως μετά το θάνατο του Βασιλείου Β : το Βυζάντιο έδειχνε ακμαίο, αλλά είχαν τεθεί οι βάσεις της κρίσης στρατι Εσωτερική κρίση εξωτερικοί κίνδυνοι 1054-10811081 Στο σημερινό μάθημα θα δούμε: 1. τα εσωτερικά προβλήματα 2. τους εξωτερικούς κινδύνους 3. κυρίως τη μάχη στο Ματζικέρτ και τις συνέπειές της Ανασκόπηση

Διαβάστε περισσότερα

Εξετάσεις Βυζ. Μουσικής και η Εκδήλωση της Λήξεως

Εξετάσεις Βυζ. Μουσικής και η Εκδήλωση της Λήξεως 23/06/2019 Εξετάσεις Βυζ. Μουσικής και η Εκδήλωση της Λήξεως Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού Με απόλυτη επιτυχία και σύμφωνα με τα οριζόμενα από τον Κανονισμό του Υπουργείου Πολιτισμού

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Ενότητα 2-Δ Α6: Οι θεολόγοι του 13ου αιώνα Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ. Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Bυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 11: 13ος - μέσα 15ου αι.: Ιστορικό πλαίσιο και Ιστοριογραφία. Γεώργιος Ακροπολίτης: Βίος και Έργο.

Bυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 11: 13ος - μέσα 15ου αι.: Ιστορικό πλαίσιο και Ιστοριογραφία. Γεώργιος Ακροπολίτης: Βίος και Έργο. Bυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 11: 13ος - μέσα 15ου αι.: Ιστορικό πλαίσιο και Ιστοριογραφία. Γεώργιος Ακροπολίτης: Βίος και Έργο. Κιαπίδου Ειρήνη-Σοφία Τμήμα Φιλολογίας Σκοποί ενότητας Οι

Διαβάστε περισσότερα

33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1

33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1 ΕΝΑ ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΓΕΜΑΤΟ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ. 33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1 Εικόνα 1 Εικόνα 2 Ρωμαϊκές λεγεώνες

Διαβάστε περισσότερα

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ.

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Διαπιστώσεις Α. Δεν εντοπίζονται άμεσοι φιλολογικοί δεσμοί με τους

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία Ενότητα 4: Ιστορικό πλαίσιο 6 ου αιώνα. Βυζαντινή Ιστοριογραφία: είδη - χαρακτηριστικά. Προκόπιος και Μαλάλας: Βίος και Έργο. Κιαπίδου Ειρήνη-Σοφία Τμήμα Φιλολογίας Σκοποί

Διαβάστε περισσότερα

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 867 886 912 913

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 2 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Ανοιχτή προκήρυξη του διεθνούς φωτογραφικού διαγωνισμού με θέμα: «Καταστροφή των μνημείων της Χριστιανικής Ανατολής»

Ανοιχτή προκήρυξη του διεθνούς φωτογραφικού διαγωνισμού με θέμα: «Καταστροφή των μνημείων της Χριστιανικής Ανατολής» Ανοιχτή προκήρυξη του διεθνούς φωτογραφικού διαγωνισμού με θέμα: «Καταστροφή των μνημείων της Χριστιανικής Ανατολής» Οι γενικές πληροφορίες του διαγωνισμού. Η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας, (Δ.Σ.Ο.)

Διαβάστε περισσότερα

Ανατολικο ζητημα κριμαϊκοσ πολεμοσ. Μάθημα 4ο

Ανατολικο ζητημα κριμαϊκοσ πολεμοσ. Μάθημα 4ο Ανατολικο ζητημα κριμαϊκοσ πολεμοσ Μάθημα 4ο Ανατολικο ζητημα = η πολύπλοκη πολιτική κατάσταση που δημιουργήθηκε στα Βαλκάνια και στην Εγγύς Ανατολή, κυρίως μετά τον 18ο αιώνα, ως αποτέλεσμα της παρακμής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ ΜΑΝΕΣΗΣ ( )

ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ ΜΑΝΕΣΗΣ ( ) ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΕΣ ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ ΜΑΝΕΣΗΣ (1922-2000) Tò Διοικητικό Συμβούλιο καί οί συνεργάτες του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών μέ μεγάλη θλίψη πληροφορήθηκαν στις 4 Αύγούστου 2000 τήν άπώλεια του Αριστόβουλου

Διαβάστε περισσότερα

Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος Β

Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος Β «Είναι καθήκον του Επισκόπου να μεριμνά για το ποίμνιο που ο Θεός του εμπιστεύθηκε. Είναι όμως εξίσου βασική υποχρέωση να μεριμνά και για τους ποιμένες που εξ ονόματος του διακονούν αυτό το ποίμνιο. Έχουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 10 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Σεμνύνεται η πόλη του Διδυμοτείχου όχι μόνο για την πλούσια ιστορία της και τα μοναδικά μνημεία της ή διότι χρημάτισε έδρα βυζαντινών

Σεμνύνεται η πόλη του Διδυμοτείχου όχι μόνο για την πλούσια ιστορία της και τα μοναδικά μνημεία της ή διότι χρημάτισε έδρα βυζαντινών 5 Νοεμβρίου 2018 «Βατάτζεια 2018» / Επικαιρότητα Σεμνύνεται η πόλη του Διδυμοτείχου όχι μόνο για την πλούσια ιστορία της και τα μοναδικά μνημεία της ή διότι χρημάτισε έδρα βυζαντινών αυτοκρατόρων, φιλόχριστος

Διαβάστε περισσότερα

Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη

Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη Θεατρικές Παραστάσεις στα νησιά του Βορείου Αιγαίου Λήμνος, Λέσβος, Χίος Καλοκαίρι 2014 «Ένα τραγούδι γυρεύουμε. Το τραγούδι των τραγουδιών καρτερούμε. Το τραγούδι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. «Η Νίκη της Δράμας»

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. «Η Νίκη της Δράμας» Δράμα 29-10-2013 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «Η Νίκη της Δράμας» Πραγματοποιήθηκαν στις 28 Οκτώβρη 2013 τα αποκαλυπτήρια του μνημείου - σύμβολο για την επέτειο των 100 χρόνων από την απελευθέρωση του τόπου μας, που γιορτάζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η

Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η ΠΡΟΣΩΠΑ Μέγας Βασίλειος Γρηγόριος ο Θεολόγος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Μαυρόπους Ιωάννης Βασιλίτης 1 ος Βασιλίτης 2 ος Βασιλίτης 3 ος Γρηγορίτης 1 ος Γρηγορίτης 2 ος Γρηγορίτης 3 ος Ιωαννίτης 1 ος Ιωαννίτης

Διαβάστε περισσότερα

Τα κτήρια λένε την ιστορία τους. 48o Γυμνάσιο Αθηνών ΔΑΝΣΜ. Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεότερων και Σύγχρονων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού

Τα κτήρια λένε την ιστορία τους. 48o Γυμνάσιο Αθηνών ΔΑΝΣΜ. Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεότερων και Σύγχρονων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεότερων και Σύγχρονων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού ΔΑΝΣΜ 48o Γυμνάσιο Αθηνών Τα κτήρια λένε την ιστορία τους 1 Συμμετέχοντες Σχολείο: 48 ο Γυμνάσιο Αθηνών Τάξη / Τμήμα: Γ Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελλάδα στα Βαλκάνια και στον κόσµο χθες, σήµερα και αύριο

Η Ελλάδα στα Βαλκάνια και στον κόσµο χθες, σήµερα και αύριο Η Ελλάδα στα Βαλκάνια και στον κόσµο χθες, σήµερα και αύριο Χωρίς αµφιβολία οι αρχαίοι Έλληνες στοχαστές, ποιητές και φιλόσοφοι πρώτοι έχουν αναπτύξει τις αξίες πάνω στις οποίες θεµελιώνεται η Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

334 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Δυτ. Μακεδονίας (Φλώρινα)

334 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Δυτ. Μακεδονίας (Φλώρινα) 334 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Δυτ. Μακεδονίας (Φλώρινα) Ιστορικό Σημείωμα γαι την Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας Η Παιδαγωγική Ακαδημία Φλώρινας ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1941, δηλ. κατά την διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 10 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 3 o ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ Σ.Χ. ΕΤΟΣ 2011-2012 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΜΑΣ» ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ Εργασία της μαθήτριας:

Διαβάστε περισσότερα

α. Βασίλειο πόλεις-κράτη ομοσπονδιακά κράτη συμπολιτείες Η διάσπαση του κράτους του Μ. Αλεξάνδρου (σελ ) απελευθερωτικοί αγώνες εξεγέρσεις

α. Βασίλειο πόλεις-κράτη ομοσπονδιακά κράτη  συμπολιτείες Η διάσπαση του κράτους του Μ. Αλεξάνδρου (σελ ) απελευθερωτικοί αγώνες εξεγέρσεις ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 323 [Θάνατος Μ. Αλεξάνδρου] ΕΩΣ 30 π.χ. [κατάληψη της Αιγύπτου από τους Ρωμαίους ολοκληρώνεται η κατάκτηση της Ανατολής από τους Ρωμαίους, ξεκινά η περίοδος της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας]

Διαβάστε περισσότερα

Η Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Kλάσης Δυτική Εξαρχία:

Η Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Kλάσης Δυτική Εξαρχία: Aνακοίνωση Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Kλάσης - Δυτική Εξαρχία, είναι μια τοπική παραδοσιακή Ορθόδοξη Εκκλησία που συνεχίζει την προ-σχισματική (1054) Πίστη και Πρακτική της πρώιμης Δυτικής Εκκλησίας. Με αυτόν

Διαβάστε περισσότερα

Θεσ/νικη, 14/10/2015 Αριθμός Πρωτ. 388. Προς

Θεσ/νικη, 14/10/2015 Αριθμός Πρωτ. 388. Προς ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ 1 Ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 8. Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής

Κεφάλαιο 8. Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής 1 Κεφάλαιο 8 Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής Ανάµεσα στους δασκάλους του Γένους ξεχωρίζουν για τη δράση τους ο λόγιος επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής, ένας Έλληνας φιλόλογος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ 1. ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 1925 Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. 1942 Αρχίζει

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην τελετή αποφοίτησης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Τρίτη 21 Ιουνίου 2016

Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην τελετή αποφοίτησης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Τρίτη 21 Ιουνίου 2016 Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην τελετή αποφοίτησης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Τρίτη 21 Ιουνίου 2016 Κυρίες και κύριοι, Σε μία τόσο σημαντική στιγμή στην ζωή νέων ανθρώπων

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Οι πρεσβευτές πρόσωπα σεβαστά και απαραβίαστα

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Οι πρεσβευτές πρόσωπα σεβαστά και απαραβίαστα Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ Α. Η βυζαντινή διπλωματία Οι πρεσβευτές πρόσωπα σεβαστά και απαραβίαστα Μέθοδοι της βυζαντινής διπλωματίας: Ευκαιριακές αποστολές πρέσβεων Χορηγίες ( χρήματα ή δώρα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ. ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ. Ένα μοναδικό ταξίδι, οδοιπορικό στην ιστορία του πολιτισμού και της εκπαίδευσης των Ελλήνων, σχεδίασε

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετισμός του Πρύτανη του ΑΠΘ, Καθηγητή Περικλή Α. Μήτκα Παρασκευή, 13 Μαΐου 2016, 18:30, Αίθ. Τελετών ΑΠΘ

Χαιρετισμός του Πρύτανη του ΑΠΘ, Καθηγητή Περικλή Α. Μήτκα Παρασκευή, 13 Μαΐου 2016, 18:30, Αίθ. Τελετών ΑΠΘ Διάλεξη του Υπουργού Μεταφορών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Συμπροέδρου της Μικτής Διυπουργικής Επιτροπής Ελλάδας και Ρωσίας για την Οικονομική, Βιομηχανική, Επιστημονική και Τεχνολογική Συνεργασία, Καθηγητή

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία στο συνέδριο "Νοτιοανατολική Ευρώπη :Κρίση και Προοπτικές" (13/11/2009) Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε.

Ομιλία στο συνέδριο Νοτιοανατολική Ευρώπη :Κρίση και Προοπτικές (13/11/2009) Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε. Ομιλία στο συνέδριο "Νοτιοανατολική Ευρώπη :Κρίση και Προοπτικές" (13/11/2009) Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΔΟΧΗ ΑΛΛΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΚΡΑΤΩΝ Κύριοι Υπουργοί, Κύριοι Πρέσβεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ & ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΜΗΜΑ Δ ΦΟΙΤΗΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ & ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ Ταχ. Δ/νση :

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. 1. Ο χώρος τέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ ΓΙΑΤΙ ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΣXOΛEIO; ΓΙΑ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΑΣ!!! Ο Μιχαήλ Γ (842-867) ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας της δυναστείας του Αμορίου. Όταν

Διαβάστε περισσότερα

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία 29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία Οι Σελτζούκοι Τούρκοι και οι Νορμανδοί απειλούν την αυτοκρατορία και την Πόλη. Η Ανατολική και η Δυτική εκκλησία χωρίζονται οριστικά.

Διαβάστε περισσότερα

«Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας»

«Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας» 27/01/2019 «Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Λαγκαδά Με μεγάλη επιτυχία και αθρόα συμμετοχή του κόσμου πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως

Διαβάστε περισσότερα

Ρουµανία- Τρανσυλβανία- Καρπάθια 4 ηµέρες αεροπορικώς Θεοφάνεια

Ρουµανία- Τρανσυλβανία- Καρπάθια 4 ηµέρες αεροπορικώς Θεοφάνεια Ρουµανία- Τρανσυλβανία- Καρπάθια 4 ηµέρες αεροπορικώς Θεοφάνεια Τιµή: 390 Αναχώρηση: 05/01 Περιγραφή Ταξιδιού 1η µέρα: Aθήνα - Βουκουρέστι - Παλάτι Πέλες- Μοναστήρι Σινάια Συγκέντρωση στο αεροδρόµιο «Ελ.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Οι βυζαντινοί ήταν καλά πληροφορημένοι για τις γειτονικές χώρες από δικούς τους ανθρώπους. Όταν έφταναν επισκέπτες, έμποροι, μισθοφόροι ή στρατιωτικοί φυγάδες, ή ακόμα κρατικές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 4 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 4 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 4 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα