ιόρθωση στατιστικών τουρισµού Επαναπροσδιορισµός στόχων για τον ελληνικό τουρισµό Απρίλιος 2004

Transcript

1 ιόρθωση στατιστικών τουρισµού Επαναπροσδιορισµός στόχων για τον ελληνικό τουρισµό Απρίλιος 2004 Είναι γνωστή εδώ και χρόνια η ανεπάρκεια της στατιστικής παρακολούθησης της ελληνικής τουριστικής οικονοµίας. Ο ΣΕΤΕ έχει θίξει πολλές φορές το θέµα αυτό και ειδικότερα σε ότι αφορά την παρακολούθηση των αφίξεων αλλοδαπών τουριστών στη χώρα µας (βλ. ελτία Τύπου ΣΕΤΕ, 22 & ). Ο ΣΕΤΕ το 2003 στη Β Έκδοση της Μελέτης «Ελληνικός τουρισµός 2010: Στρατηγική & Στόχοι» µετά από καταγραφή βασικών µεταβλητών του ελληνικού τουρισµού, είχε καταθέσει µια πρόταση στοχοθέτησης για τον ελληνικό τουρισµό µε ορίζοντα το Στη µεθοδολογία και τους ερευνητικούς περιορισµούς αυτής της Μελέτης σηµειώναµε ότι: «Οι αφίξεις για την Ελλάδα περιλαµβάνουν και τους οικονοµικούς µετανάστες. Προσπάθεια «απαλβανοποίησης» των αριθµών θα έπρεπε να ακολουθηθεί από αντίστοιχη προσπάθεια «αποµαροκινοποίησης» για την Ισπανία, «αποσουδανοποίησης» για την Αίγυπτο, κλπ. Στο βωµό λοιπόν της συγκρισιµότητας, χρησιµοποιούνται τα στατιστικά ακριβώς όπως εµφανίζονται επίσηµα.» Το 2004 και στο βωµό πλέον του ρεαλισµού θεωρούµε αναγκαίο να καταγράψουµε τα «πραγµατικά» µεγέθη του ελληνικού τουρισµού και να επαναπροσδιορίσουµε στόχους. «Πραγµατικά» Μεγέθη Ο πίνακας 1 (σελ. 3) παρουσιάζει τις αφίξεις αλλοδαπών τουριστών στο διάστηµα Παρατηρούµε ότι η Αλβανία εµφανίζεται ξεχωριστά για πρώτη χρονιά το 1994 µε αφίξεις. Την ίδια χρονιά τα «Λοιπά Κράτη Ευρώπης» έστειλαν στην Ελλάδα τουρίστες. Όµως, το 1992 και 1993 τα «Λοιπά Κράτη Ευρώπης» έστειλαν αντίστοιχα και τουρίστες. Προφανώς στους αριθµούς αυτούς περιλαµβάνονται και αφίξεις από την Αλβανία, γεγονός το οποίο ώθησε την Ε.Σ.Υ.Ε. να δηµιουργήσει χωριστή κατηγορία για την Αλβανία από το Μπορούµε λοιπόν άφοβα να υποθέσουµε ότι οι αφίξεις των Αλβανών για το 1992 ήταν, τάξη µεγέθους, τουρίστες και για το (πίνακας 2, σελ.4). Στον πίνακα 2 επίσης βλέπουµε πως διαµορφώνονται πλέον οι αφίξεις αλλοδαπών τουριστών στη χώρα µας στο διάστηµα (προφανώς υπάρχουν και από άλλες εθνικότητες οικονοµικοί µετανάστες, αλλά τα µεγέθη τους είναι ελάχιστα συγκρινόµενα µε εκείνα των Αλβανών). Στην ίδια δεκαετία και µε τα νέα δεδοµένα, οι αφίξεις πλέον µεταβάλλονται µε µέσο ετήσιο ρυθµό 3,63 % (στο υπόλοιπο του κειµένου όταν αναφερόµαστε σε αφίξεις, δεν περιλαµβάνουµε πλέον τις αφίξεις από την Αλβανία). Μέση κατά κεφαλή δαπάνη Η µεταβολή του αριθµού των αφίξεων προφανώς επηρεάζει και την µέση κατά κεφαλή δαπάνη (ΜΚ ) η οποία πλέον φαίνεται µεγαλύτερη (πίνακας 3, σελ.5). Από 379 Ευρώ το 1992, σε 796 το 2002 (η µετατροπή σε Ευρώ από USD έχει γίνει από την Τράπεζα της

2 Ελλάδος). Ο µέσος Ετήσιος Ρυθµός Μεταβολής (ΕΡΜ) των εσόδων σε Ευρώ στην δεκαετία , γίνεται πλέον 8,14% από 7,27%. Όµως, ο EΡΜ σε Ευρώ δεν είναι φρόνιµο να χρησιµοποιηθεί, δεδοµένου ότι τα έσοδα είχαν αρχικά υπολογισθεί σε USD. Για το λόγο αυτό, κρατάµε το ΕΡΜ της δεκαετίας σε USD που είναι 6,15%. Είναι προφανές λοιπόν, ότι τα νέα µεγέθη των αφίξεων και της ΜΚ επηρεάζουν και την όποια νέα στοχοθέτηση επιχειρηθεί. Επαναπροσδιορισµός στόχων Η ιδανική στοχοθέτηση θα έπρεπε να προέλθει από τον συσχετισµό της τουριστικής µε την εθνική οικονοµία και το ποσοστό του ΑΕΠ που θα θέλαµε να καταλαµβάνει / συνεισφέρει O τουρισµός. Η υπάρχουσα στατιστική παρακολούθηση / υποστήριξη του ελληνικού τουρισµού, δυστυχώς δεν επιτρέπει µια τέτοια προσέγγιση και για το λόγο αυτό χρησιµοποιούνται τα µεγέθη της ΜΚ, των αφίξεων και των εσόδων. Μέση κατά κεφαλή δαπάνη Σαφής κατεύθυνση της τουριστικής µας πολιτικής πρέπει να είναι η βελτίωση της ποιότητας. Από την πλευρά της ζήτησης αυτό σηµαίνει στόχευση σε υψηλότερη ΜΚ. Σε όρους USD στη δεκαετία είχαµε µέσο ΕΡΜ για την ΜΚ = 6,15%. Με συντηρητική αισιοδοξία µπορούµε να στοχεύσουµε για την δεκαετία , τουλάχιστον στο 5%. Αν λάβουµε λοιπόν, σαν έτος βάσης το 2004 και ΜΚ τα 800 Ευρώ (µέσος όρος, κατά τάξη µεγέθους τα τρία τελευταία χρόνια), τότε το 2010 στοχεύουµε σε ΜΚ = Ευρώ (και σε επίπεδο δεκαετίας για το 2014 τα Ευρώ) (πίνακας 4, σελ.6). Στο διάστηµα οι αφίξεις µεταβάλοντο µε µέσο ετήσιο ρυθµό 3,63%. Όλοι γνωρίζουµε ότι στη δεκαετία αυτή η τουριστική πολιτική ήταν ανύπαρκτη, η προβολή ελλιπής και η εκµετάλλευση της διοργάνωσης των Ολυµπιακών Αγώνων µηδενική. Αν κάτι βελτιωθεί σε όλο αυτό το κάθε άλλο παρά ευνοϊκό πλαίσιο, είναι λογικό να προσβλέπουµε για το επόµενο διάστηµα ετήσιο ρυθµό αύξησης 5%. Σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να στοχεύσουµε σε 17,4 εκ αφίξεις για το 2010 (και σε επίπεδο δεκαετίας για το 2014 τις 21,1 εκ. αφίξεις). Έσοδα Ο συνδυασµός ΜΚ και αφίξεων στοχοθετεί επίπεδο εσόδων της τάξης των 18,6 εκ. Ευρώ, πάντα για το 2010 (και σε επίπεδο δεκαετίας για το 2014 τα 27,6 εκ. Ευρώ) (πίνακας 4, σελ.6). Συνοπτικά: 2002 Στόχοι 2010 (εκ.) 12,9 Αφίξεων (εκ.) 17,4 Έσοδα (εκ. Ευρώ) Εσόδων (εκ. Ευρώ) 18,6 ΜΚ (Ευρώ) 796 ΜΚ (Ευρώ) Πηγή: ΤτΕ 2003, ΕΟΤ 2003, ΣΕΤΕ

3 Πίνακας 1. Αλβανών, Ευρωπαίων και συνολικά, ΑΛΒΑΝΙΑ ΛΟΙΠΑ ΚΡΑΤΗ ΣΥΝΟΛΟ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ,87% ,06% ,81% ,85% ,06% ,40% ,43% ,66% ,34% ,87% Μέσος ΕΡΜ=4,5% ΕΡΜ= Ετήσιος Ρυθµός Μεταβολής Πηγή: ΕΟΤ ( 3

4 Πίνακας 2. αλλοδαπών τουριστών, µε και χωρίς Αλβανούς, ΑΛΒΑΝΙΑ ΛΟΙΠΑ ΚΡΑΤΗ ΣΥΝΟΛΟ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΜΕ ΑΛΒΑΝΟΥΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΙΣ ΑΛΒΑΝΟΥΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ,87% ,15% ,06% ,74% ,81% ,86% ,85% ,59% ,06% ,06% ,40% ,71% ,43% ,24% ,66% ,72% ,34% ,18% ,87% ,73% Μέσος ΕΡΜ=4,5% Μέσος ΕΡΜ=3,63% ΕΡΜ= Ετήσιος Ρυθµός Μεταβολής Πηγή: ΕΟΤ ( και επεξεργασία ΣΕΤΕ

5 Πίνακας 3. Στοχοθέτηση για τον ελληνικό τουρισµό, Με Αλβανία Eσοδα ('000 Ευρώ) αναθεωρηµένα ΜΚ (Ευρώ) Χωρίς Αλβανία Eσοδα ('000 Ευρώ) ΜΚ (Ευρώ) ETOΣ Eσοδα ('000 USD) ΜΚ (USD) ('02-'92) 45,04% 36,33% Μέσος ΕΡΜ '92-'02 4,50% 7,27% 3,63% 8,14% ΕΡΜ=Ετήσιος Ρυθµός Μεταβολής Μέσος ΕΡΜ ,15% Πηγή: ΤτΕ 2003, ΕΟΤ 2003, ΣΕΤΕ 2004

6 Πίνακας 4. Στοχοθέτηση για τον ελληνικό τουρισµό, Σ Τ Ο Χ Ο Ι Στόχος ΜΚ (Ευρώ), (ΕΡΜ=5%) Στόχος Αφίξεων (ΕΡΜ=5%) Στόχος Εσόδων ('000 Ευρώ) Πηγή: ΤτΕ 2003, ΕΟΤ 2003, ΣΕΤΕ 2004