ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΒΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ».

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΒΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ»."

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κος Σ. ΜΠΑΛΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΒΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ». ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΧΑΒΙΑΡΑ ΑΓΓΕΛΑ AΡ.ΜΗΤΡΩΟΥ: 5331 ΕΤΟΣ: Β ΕΞΑΜΗΝΟ: Δ ΠΑΤΡΑ

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο Εισαγωγή (σελ. 3-4) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο Το φαινόμενο της βίας και του εκφοβισμού στο σχολείο 2.1 Εννοιολογική αποσαφήνιση των όρων «σχολική βία» & «εκφοβισμός» (σελ.4-6) 2.2 Μορφές του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο (σελ. 6-7) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο Αιτίες και συνέπειες του φαινομένου 3.1 Ο ρόλος της οικογένειας (σελ. 7) 3.2 Ο ρόλος του σχολείου (σελ. 7-8) 3.3 Ομάδες ομιλήκων- η επιρροή που ασκούν στο παιδί (σελ.8) 3.4 Τα Μ.Μ.Ε και η επίδραση της κοινωνίας στην ανάπτυξη εκφοβιστικής συμπεριφοράς (σελ.8-9) 3.5 Οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο (σελ.9) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Ο Χαρακτηριστικά θύτη-θύματος & αυτόπτων μαρτύρων 4.1 Τα χαρακτηριστικά των θυτών (σελ.9) 4.2 Τα χαρακτηριστικά του θυμάτων (σελ. 9-10) 4.3 Αυτόπτες μάρτυρες (σελ.10) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Ο Κριτική- συμπεράσματα (σελ.10-11) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Ο Βιβλιογραφία (σελ.11-12) 2

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η σχολική βία αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο που μελετήθηκε για πρώτη φορά το 1978 στη Νορβηγία. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1987 εμφανίζεται στο επιστημονικό προσκήνιο με τον όρο «bullying». Ο σχολικός εκφοβισμός bullying αναφέρεται στη χρήση βίας 1 μεταξύ μαθητών ή ομίληκων παιδιών με στόχο να προκληθεί βία ή αναστάτωση. Κάνοντας μία γενικότερη ανασκόπηση παρατηρούμε ότι το φαινόμενο αυτό επιβιώνει στις σύγχρονες κοινωνίες βρίσκοντας καταφύγιο στις δυσλειτουργίες που παρουσιάζουν οι θεσμοί της οικογένειας, της εκπαίδευσης και ευρύτερα του κράτους. Πιο συγκεκριμένα, τα προβαλλόμενα πρότυπα βίας, ο εθισμός στο διαδικτυο, η διεύρυνση της φτώχειας και κατά συνέπεια της εγκληματικότητας είναι μερικοί από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην διατήρηση και εξαπλωση της σχολικής βίας σε πολλές χώρες του κόσμου. Μέσα από μία προσεχτική ματιά και σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στις ΗΠΑ 2 τη δεκαετία του 1980 το σχολείο παύει να προσφέρει σε μαθητές και δασκάλους προστασία και ασφάλεια. Φαινόμενα βίας, βανδαλισμού, κλοπής και άλλες μορφές καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έρχονται να διαταράξουν την ομαλή λειτουργία και αρμονία του εκπαιδευτικού συστήματος. Συναισθήματα άγχους, απόγνωσης και φόβου κατακλείζουν τόσο τους μαθητές όσο και τους δασκάλους στη σκέψη ότι μπορεί οι ίδιοι να είναι το επόμενο θύμα μιας εκφοβιστικής επίθεσης. Κρίνεται επομένως αναγκαίο η υιοθέτηση απο τους διάφορους φορείς 3 πολιτικών πρόληψης προκειμένου να αντιστρέψουν αυτή την κατάσταση, εξαλέιφοντας τη βία από τα σχολεία και καλλιεργώντας ένα πρόσφορο έδαφος, κατάλληλο να φιλοξενήσει τους εφήβους που θα σχηματίσουν αργότερα την κοινωνία του μέλλοντος. Στα πλαίσια του σχολικού περιβάλλοντος, ως χώρος εκδήλωσης του φαινομένου, ο σχολικός εκφοβισμός- bullying εκδηλώνεται με ποικίλες μόρφές (σωματική- λεκτική και ηλεκτρονική βία, σεξουαλική παρενόχληση κλπ), τις οποίες θα μελετήσουμε αργότερα ενδελεχέστερα. Επιπλέον, αξίζει να αναφερθούμε στα διαφορετικά είδη, θέτοντας ως κριτήριο διάκρισης τα άτομα ή τις ομάδες που εμπλέκονται στη σχολική βία. Ενδεχομένως, βία εμφανίζεται μεταξύ των μαθητών, από τους μαθητές προς τους δασκάλους και το αντίστροφο, ανάμεσα στα μέλη μιας σχολικής κοινότητας καθώς και μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών. Ειδικότερα, στόχος της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη και η αποσαφήνιση βασικών όρων όπως η «σχολική βία» και ο «εκφοβισμός», φαινόμενα τα οποία κάνουν αισθητή την παρουσία τους στις σύγχρονες κοινωνίες, παραβιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα των παιδιών και κλονίζοντας αξίες όπως η ελευθερία και η ισότητα. Επιπλέον, θα αναφερθούμε στις μορφές του «bullying» και θα ερευνήσουμε τις αιτίες του σχολικού εκφοβισμού καθώς 1 Η βία αναφέρεται στις πράξεις της επιθετικότητας και της κατάχρησης που προκαλεί ή σκοπεύει να προκαλέσει τον εγκληματικό τραυματισμό ή τη ζημιά στα πρόσωπα, (και σε μικρότερη έκταση) τα ζώα και την περιουσία (βικιπαιδεία). 2 National Center for Education Statistics. Statistical Analysis Report, Violence and Discipline Problems in U.S. Public Schools: U.S. Department of Education. Μαρτιος Γίνεται αναφορά στην οικογένεια, στους εκπαιδευτικούς αλλά και στους αρμόδιους κρατικούς φορείς. 3

4 και τις συνέπειες που επιφέρει στην υγεία, την ψυχική υγεία και ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού. Μέσα από έρευνες και στατιστικά δεδομένα που λαμβάνουν χώρα τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα, θα αντλήσουμε πληροφορίες που θα μας επιτρέψουν να σκιαγραφήσουμε την εικόνα του θύτη, του θύματος αλλά και των αυτόπτων μαρτύρων αντίστοιχα.τέλος, γίνεται μία απόπειρα κριτικής και σχολιασμού του φαινομένου και παρατίθενται κάποιες προτάσεις που στοχεύουν στην υιοθέτηση πολιτικών πρόληψης με στόχο τη βελτίωση της κατάστασης. 2. ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 2.1 ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ «ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ» & «ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ» Τα τελευταία χρόνια ο εκφοβισμός και η βία έχουν αρχίσει να γίνονται αντικείμενα προσόχης, συζήτησης και μέλέτης σε πολλές χώρες του κόσμου. Κάνοντας ακόμη μια αναδρομή στο παρελθόν παρατηρούμε πως η βία υπήρχε, υπάρχει και θα συνέχισει να υπάρχει παρά την ανοδική πορεία που διαγράφει ο ανθρώπινος πολιτισμός. Για να μπορέσουμε ωστόσο να δώσουμε απαντήσεις στα ερωτήματα μας, τίθεται αναγκαίο να κατανοήσουμε αρχικά τις έννοιες της «σχολικής βίας» και του «εκφοβισμού». Μέσα από μια πρώτη ματιά, αντιμετωπίζουμε ορισμένες δυσκολίες στην προσπάθεια να ορίσουμε το παράπανω φαινόμενο, καθώς εκδηλώνεται με διάφορες μορφές. Παρόλα αυτά στη βιβλιογραφία, συχνά οι όροι αυτοί συγχέονται και τείνουν να συμπεριληφθούν στον όρο «bullying». Σύφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί κατα καιρούς παγκοσμίως, ο όρος «bullying» φαίνεται να υιοθετείται κυρίως από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία και τις σκανδιναβικές χώρες ενώ η Ευρώπη χρησιμοποιεί αντίστοιχα τον όρο βία 4. Αρχικά, πρωτού αναφερθούμε στους ορισμούς που έχουν επιχειρήσει να αποδώσουν οι ειδικοί στην προσπάθεια τους να ερμηνεύσουν το πολυδιάστατο αυτό φαινόμενο, μας δίνεται η αφορμή να εξετάσουμε το ζήτημα από τη επιστημονική σκοπιά του Dan Olweus, ο οποίος αναγνωρίζεται ως πρωτοπόρος και ιδρυτής της έρευνας για τον εκφοβισμό και την προβληματική συμπεριφορά που εμφανίζουν οι μαθητές στο σχολείο. Σύμφωνα με τον Dan Olweus, σχολική βία και εκφοβισμός παρατηρείται όταν ένα παιδί «εκτίθεται, κατ επανάληψη και σε διάρκεια χρόνου, σε αρνητικές πράξεις 5 από ένα ή περισσότερα άτομα» 6. Στη συνέχεια και έπειτα από αρκετές μελέτες, ειδικοί έρχονται να συμπληρώσουν τον παραπάνω ορισμό, παραθέτοντας τις απόψεις τους. Ειδικότερα για τον Roland «σχολικό εκφοβισμό συνιστά η διαρκής βία σωματική ή ψυχολογική- που διεξάγεται από ένα άτομο ή μια ομάδα εναντίον κάποιου ατόμου που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του στην παρούσα κατάσταση» 7. Από τα παραπάνω απορρέει το συμπέρασμα πως η βία βασίζεται στην άνιση κατανομή της εξουσίας- δύναμης, που χαρακτηρίζει το άτομο που εκφοβίζει και παράλληλα εκείνο που εκφοβίζεται. Ο θύτης δηλαδή εκμεταλλέυεται αυτή την ανισορροπία για να επιβληθεί στο θύμα του, το οποίο αδυνατεί να τον αντιμετωπίσει λόγω έλλειψης δύναμης, αυτοπεποίθησης και συναισθημάτων όπως ο φόβος, η απόγνωση και το άγχος που φαίνεται να τον κατακλύζουν. Στη συνέχεια ο Bowers επιχειρεί να διατυπώσει τη δική του 4 Αρτινοπούλου, Β. 2001, Βία στο σχολείο 5 Ο όρος «αρνητική πράξη» αναφέρεται στην πράξη εκείνη με την οποία «ένα άτομο προκαλεί εσκεμμένη βλάβη ή συναισθηματική δυσκολία σε άλλο άτομο, μέσω σωματικής επαφής, λεκτικώς ή με άλλους τρόπους» 6 Οlweus, D Roland,1988 4

5 θεωρία, σύμφωνα με τον οποίο το «bullying» ορίζεται ως «μια συστηματική και επαναλαβανόμενη πράξη που εμπερικλείει μια ποικιλία επιβλαβών δράσεων όπως τα παρατσούκλια, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την αρπαγή ή καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, το χτύπημα και το σπρώξιμο 8». Την ίδια στιγμή, ο εκφοβισμός και η βία στα σχολεία αποτελούν έναν από τους σύγχρονους κοινωνικούς προβληματισμούς που εμφανίζονται και στον ελληνικό χώρο. Στην ελληνική γλώσσα, ο εκφοβισμός λειτουργεί ως «μέσο των αντιδράσεων κάποιου 9». Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο εκπαιδευτικός, ο οποίος εκφοβίζει τους μαθητές τους επιδιώκοντας τον έλεγχο της τάξης αλλά και ο μαθητής που προσπαθεί να επιβάλλει τις απόψεις του στους άλλους με απόλυτο τρόπο. Παράλληλα, ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying) συνδεέται στενά με την έννοια της θυματοποίησης (victimization) καθώς χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από τους συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου 10. Ωστόσο τίθεται το ερώτημα πότε μια συμπεριφορά θεωρείται κοινωνικά αποδεχτή και πότε τείνει να ξεπεράσει τα όρια που θα την χαρακτηρίσουν παραβατική; Σε αυτό το σημείο ο D. Olweus έρχεται να τονίσει τις διαφορές ανάμεσα στο πείραγμα (teasing), το οποίο αρχικά αντικατοπτρίζει μια θετική κοινωνική συμπεριφορά, και στον εκφοβισμό. Το «πείραγμα» συνήθως συμβαίνει μεταξύ φίλων και δεν περιλαμβάνει την πρόκληση σωματικού πόνου των άλλων. Για παράδειγμα, όταν τα παιδιά συμμετέχουν σε ένα παιχνίδι μαθαίνουν να συνεργάζονται μεταξύ τους, ανακαλύπτοντας τα όρια του αποδεκτού στις σχέσεις τους. Αντίθετα, το «bullying» συνήθως εμπλέκει άτομα που δεν συνδέονται με φιλικούς δεσμούς. Παρόλα αυτά, σε μία διάσκεψη της Ουτρέχτης το 1997 έγινε μια προσπάθεια για ξεκαθάρισμα των όρων που σχετίζονται με τη σχολική βία. Αξίζει επομένως να υπογραμμίσουμε ορισμένες λεπτές διαφορές ανάμεσα στις έννοιες του «εκφοβισμού» και της «σχολικής βίας». Σύμφωνα με τις μελέτες των ειδικών το «bullying» ασκείται συνήθως σε ηλικίες παιδιών εώς και 12 ετών, αφορά δηλαδή κυρίως τους μαθητές του δημοτικού σχολείου και περιλαμβάνει επανειλλημένες πράξει βίας: όπως χτύπημα, κλωτσιές, απειλές, σεξουαλικά υπονοούμενα. Από την άλλη πλευρά, η σχολική βία μέσα από μια πιο γενική εικόνα φαίνεται ότι εντάσσεται στη σφαίρα της εγληματικής συμπεριφοράς και εφαρμόζονται οι ποινικοί κανόνες και η τιμωρία. Τα θύματα βίας σε αντίθεση με τα κακομεταχείρησηςεπιλόγονται τυχάια. Η βίαιη συμπεριφορά δεν έχει μεγάλη διάρκεια, όμως επιφέρει στο άτομο σοβαρές βλάβες 11. Τέλος, το σίγουρο, πάντως, είναι ότι στο σχολικό εκφοβισμό παρέες πιτσιρικάδων «εκπαιδεύονται» στη βία προκειμένου να δημιουργήσουν ένα μικρόκοσμο μέσα στον οποίο μπορούν να αναδειχθούν, να επιβληθούν και να κερδίσουν σεβασμό και αναγνώριση από τους συνομιλήκους τους Bowers,L Μπαμπινιώτης, Γ Αρτινοπούλου, Β βία στο σχολείο 11 Αλαμπρίτης, Μ. Διάσκεψη Ουτρέχτης, Βέργου, Ν. & Αντωνιάδη, Κ

6 2.2 ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ο εκφοβισμός και η βία ανάμεσα στους μαθητές μπορούν να πάρουν ποικίλες μορφές. Ωστόσο συνοψίζοντας τα βασικότερα χαρακτηριστικά τους διακρίνουμε τα εξής είδη: το λεκτικό εκφοβισμό, το σωματικό, τον κοινωνικό, τον ψυχολογικό και τον ηλεκτρονικό εκφοβισμό. Λεκτικός εκφοβισμός: Αποτελεί μια από τις συνηθέστερες μορφές του «bullying» ενώ η δράση και η επιρροή του στο άτομο είναι άμμεση. Συνήθως ο λεκτικός εκφοβισμός περιλαμβάνει τη συστηματική χρησιμοποιήση υβριστικών εκφράσεων (κοροϊδία, διακρίσεις, σεξουαλικά σχόλια) και χρησιμοποιεί σταθερά ένα άτομο ως στόχο πειραγμάτων 13, κάνοντας το περίγελο 14. Ο θύτης εκμεταλλεύεται τυχόν αδυναμίες, όπως είναι η επίδοση στα μαθήματα ή στα σχολικά αθλήματα, η εμφάνιση, η οικονομική κατάσταση και η σεξουλικότητα του ατόμου, προκειμένου να τις χρησιμοποιήσει ως «πείραγμα» και να κεντρίσει την προσοχή και το ενδιαφέρον των συμμαθητών του. Επιπλέον, η δύναμη του λόγου καταφέρνει να «λυγίσει» άτομα που ξεχειλίζουν από αυτοπεποίθηση και φαίνονται αρχικά ανεπηρέαστα. Πολλές φορές λοιπόν υποκύπτουν στις προκλήσεις των θυτών, ρίχνουν τις άμυνες τους και γίνονται υποχείρια τους. Σωματικός εκφοβισμός: Περιλαμβάνει σπρωξίματα, σκουντήματα, αγκωνιές, κλοτσιές, τρικλοποδιές, γροθιές ή χτυπήματα με όπλα ή αντικείμενα και αφορά όλες τις μορφές επιθέσεων ή τις απειλές σωματικών επιθέσεων 15. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσεται και η εκβιαστική αρπαγή χρημάτων. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα του ΕΠΙΨΥ ( Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής) το 2010, διαπιστώνεται σημαντική άυξηση, σε σύγκριση με το 2002, στο ποσοστό των εφήβων που αναφέρουν ότι έχουν υπάρξει θύτες εκφοβισμού (15,8% και 9,1% αντίστοιχα) ενώ το ποσοστό των μαθητών που έχουν υπάρξει θύματα εκφοβισμού μένει αμετάβλητο 16. Ενδιαφέρον προκαλεί επίσης το γεγονός πως ο θύτης αισθάνεται δυνατός, ρωμαλαίος και κυρίαρχος εκφοβίζοντας του «αδύναμους» συμμαθητές του, αισθήματα τα οποία με κάθε δυνατή αφορμή επιχειρεί να ενισχύσει μέσα από την άσκηση βίας. Κοινωνικός εκφοβισμός: Αποτελεί μία μορφή έμμεσου εκφοβισμού κατά τον οποίο ο θύτης προσπαθεί να απομονώσει κοινωνικά κάποιο άτομο ή το αγνοεί ή επιχειρεί να πείσει τους άλλους να αισθανθούν αντιπάθεια γι αυτό, διαδίδοντας κακόβουλες φήμες και ψεύδη 17. Στην περίπτωση αυτή το θύμα στερείται το αίσθημα της αποδοχής από τον περίγυρο του. Ψυχολογικός εκφοβισμός: Ο ψυχολογικός εκφοβισμός αποτελεί μια μορφή βίας που θέτει ως στόχο την πρόκληση ψυχολογικού πόνου στο θύμα. Οι επιπτώσεις που επιφέρει ο συναισθηματικός εκφοβισμός είναι αρκετά σοβαρές, καθώς τείνει να προκαλέσει στο άτομο ενοχές, ντροπή και αμηχανία, αισθήματα που το οδηγούν να κλειστεί και να απομονωθεί στον εαυτό του, αποφεύγοντας τις κοινωνικές συναναστροφές. Επιπλέον, τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται από χαμηλή 13 Πειράγματα και παρατσούκλια τα οποία μπορεί να είναι μοχθηρά αλλά μπορει να προβούν και σε σαρκασμό 14 Τσιάντης, Ι Τσιάντης, Ι Κοκκέβη, Α., Σταύρου, Μ., Φωτίου, Α., Καναβού, Ε. 17 Τσιάντης, Ι

7 αυτοέκτιμηση, έλλειψη θάρρους και αυτοσεβασμού με αποτέλεσμα να αποτελούν «εύκολους» στόχους. Εκτός από την ψυχολογική βλάβη, ο συναισθηματικός εκφοβισμός μπορεί να προκαλέσει διαταραχές και στην υγεία, ενώ οι «πληγές» που αφήνει στα θύματα χρειάζονται χρόνο για να επουλωθούν, χωρίς ωστόσο να σημαίνει ότι εξαφανίζονται πλήρως. Ηλεκτρονικός εκφοβισμός: Ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός εμφανίζεται με πολλές μορφές. Συχνότερες είναι η κλοπή και η δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων, η διάδοση φημών με την αποστολή μηνυμάτων που έχουν ως στόχο να θίξουν την υπόληψη κάποιου ή να τον διαβάλλουν στους φίλους του, η λήψη φωτογραφιών και βίντεο από προσωπικές και ιδιωτικές στιγμές του θύματος κλπ. Ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός ( cyberbullying) παρουσιάζει αρκετά κοινά στοιχεία με το λεκτικό και ψυχολογικό εκφοβισμό, καθώς και σε αυτή την περίπτωση ο θύτης χρησιμοποιεί το φόβο και την ανάσφαλεια του θύματος για να ασκήσει τη δύναμη του. 3. ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ Το φαινόμενο της βίας και του εκφοβισμού στο σχολείο αποτελεί ένα πολυδιάστατο φαινόμενο, η εκδήλωση του οποίου οφείλεται σε ένα σύνολο παραγόντων οικογενειακό περιβάλλον, σχολείο, κοινωνικός περίγυρος, Μ.Μ.Ε., φύλο, επίδραση κοινωνίας που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και συμβάλλουν στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς του ατόμου. Παρακάτω θα δούμε ορισμένα από αυτά αναλυτικά. 3.1 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Η οικογένεια ανήκει στους πρωτογενείς φορείς κοινωνικοποίησης και διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση του χαράκτηρα του παιδιού. Αναλαμβάνει να του μεταβιβάσει τις γνώσεις και τις δεξιότητες που θα λειτουργήσουν ως το «κλειδί» που θα ανοίξει την «πόρτα», για να εισέλθει το παιδί στην κοινωνία. Η αδυναμία του παιδιού να ενσωματωθεί στο κοινωνικό σύνολο, έχει συνήθως ως αποτέλεσμα την εμφάνιση της επιθετικότητας. Η επιθετικότητα που παρουσιάζει το παιδί συνδέεται με την κατάσταση που επικρατεί στο οικογενειακό περιβάλλον και ειδικότερα με τη στάση που υιοθετούν οι γονείς, οι οποίοι μπορεί να είναι υπερπροστατευτικοί, ελαστικοί ή αδιάφοροι απέναντι του ( η αδιαφορία παρατηρείται συνήθως σε πολυμελοί ή αποδιοργανωμένες οικογένειες όπου οι γονείς δεν αφιερώνουν πολυ χρόνο στα παιδιά τους, τα παραμελούν ή ακομή τα αγνοούν). Επιπλέον, παρατηρείται πως οι γονείς δίνουν μεγάλη έμφαση στη σχολική επιτυχία. Η πίεση που υφίσταται το παιδί, του αφαιρεί την αυτοπεποίθηση με αποτέλεσμα να αναζητά την αποδοχή (ένταξη σε συμμορίες). Όλες οι παραπάνω συμπεριφορές μπορούν να αποτελέσουν προϋποθέσεις για εμφάνιση έντασης και επιθετικότητας μέσα στο οκογενειακό και μακροπρόθεσμα στο σχολικό περιβάλλον. 3.2 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Το σχολείο έρχεται να μεταπλάσει τις βασικές αρχές που δόθηκαν στο παιδί από το οικογενειακό περιβάλλον, δίνοντας τους ένα σχήμα. Επιπλέον, συμβάλλει στην ψυχοκοινωνική προσαρμογή και κοινωνικοποίηση του παιδιού. Σε αυτό το σημείο η συμβολή του εκπαιδευτικου διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο. Ο εκπαιδευτικός αναλαμβάνει να ενσωματώσει τα παιδιά στο σχολικό πλαίσιο, να τους μεταβιβάσει τα πολιτισμικά αγαθά, τις στάσεις και τις αξίες του συστήματος. Ωστόσο, πολλές φορές οι ίδιοι παθιάζονται με το στόχο τους και στην προσπάθεια τους να τον υλοποιήσουν, χρησιμοποιούν αντιπαιδαγωγικές 7

8 μεθόδους 18, που έρχονται να ρίξουν τα τείχη ασφαλείας των μαθητών τους, με τους τελευταίους να επαναστατούν και να εκδηλώνουν παραβατική συμπεριφορά. Επιπρόσθετα, το σχολείο φιλοξενεί μειονότητες, οι οποίες βρίσκονται συχνά στο επίκεντρο, δεχόμενοι ρατσιστικά σχόλια. Αξίζει να υπογραμμίσουμε, πως η αύξηση των περιστατικών βίας οφείλεται συχνά στο γεγονός ότι οι μαθητές δεν ζητούν τη βοήθεια- παρέμβαση του εκπαιδευτικού, με αποτέλεσμα να υπεκφεύγει στην αντίληψη των τελευταίων. Τέλος, η έλλειψη συμμετοχής σε σχολικές διαστηριότητες, η έλλειψη εξωσχολικών δραστηριοτήτων για την εκτόνωση του άγχους, η έλλειψη ζωτικού χώρου και το κλειστό προς την κοινωνία σχολείο και σχολικό κλίμα, αποτελούν βασικές αιτίες που καλλιεργούν την επιθετικότητα και την εκφοβιστική συμπεριφορά 19, 3.3 ΟΜΑΔΕΣ ΟΜΙΛΗΚΩΝ Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΠΟΥ ΑΣΚΟΥΝ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ Η ένταξη του παιδιού σε ομάδες ομιλήκων και η δημιουργία κοινωνικών σχέσεων, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη του. Η ομαλή συνύπαρξη των μελών μιας ομάδας προϋποθέτει και την ύπαρξη κοινών στόχων. Η άσκηση δηλαδή του «bullying» μπορεί να εντάσσεται στους κανόνες που χαρακτηρίζουν μια συγκεκριμένη ομάδα. Επιπλέον, παρατηρείται πως τα άτομα που συμμετέχουν σε εκφοβιστικές επιθέσεις υστερούν σε κοινωνικές δεξιότητες καθώ αδυνατούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Ο φόβος επομένως, που προκαλούν στα θύματά τους τροφοδοτεί τα συναισθήματά τους και καλύπτει το κενό της μοναξιάς. Επιπρόσθετα, παιδιά από προβληματικές οικογένειες αναζητούν την αποδοχή, την οποία γνωρίζουν τελικά με την ένταξη τους σε συμμορίες. Τέτοιου είδους ομάδες ικανοποιούν ανάγκες όπως είναι η άσκηση εξουσίας, η κυριαρχία στο περιβάλλον και η επιβολή των κανόνων τους (μέσω του εκφοβισμού και της βίας σε άτομα που αδυνατούν να υπαρασπιστούν τον εαυτό τους). Τέλος, μια ακόμη αιτία για την εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς, αποτελεί το πνεύμα το ανταγωνισμού που κυριαρχεί στο σχολικό χώρο καθώς μπορεί να οδηγήσει σε αντιπάθεια και συγκρούσεις μεταξύ των μαθητών. 3.4 ΤΑ Μ.Μ.Ε ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΚΦΟΒΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ Στις σύγχρονες κοινωνίες η ανάπτυξη της τεχνολογίας έρχεται να διαφοροποιήσει τον τρόπο με τον οποίο το παιδί καταναλώνει τον ελεύθερο του χρόνο. Τα Μ.Μ.Ε και ιδίαιτετα η τηλεόραση έρχονται να αντικαταστήσουν τα παραδοσιακά πρότυπα ψυχαγωγίας και να ασκήσουν με τη σειρά τους επίδραση στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Τα προβαλλόμενα πρότυπα βίας (μέσα από τα δελτία ειδήσεων αλλά και τα προγράμματα κινούμενων σχεδίων) επηρεάζουν τον ψυχισμό του παιδιού και προκαλούν τη σύγχιση ανάμεσα στην εικονική πραγματικότητα και στην ίδια την πραγματικότητα. Επιπλέον χαρακτηριστικό αυτής την ηλικίας είναι η ταύτιση-μίμηση προτύπων. Η προβολή επιθετικών προτύπων ωθεί τα παιδιά στην υιοθέτηση αρνητικών συμπεριφορών που ευνοούν την εκδήλωση βίας. «Η παιδική επιθετικότητα θεωρείται ότι είναι η αντανάκλαση της βίας που χαρακτηρίζει τη σημερινή κοινωνία» (Πούλιος, Ι. 2007). Το κοινωνικό αδιέξοδο μιας χώρας, όπως για παράδειγμα η οικονομική κρίση που ταλανίζει την Ελλάδα, ευνοεί την ανάπτυξη της 18 Περιλαβάνεται η χρήση απειλών, ειρωνίας, προσβολών αλλά και σωματικής τιμωρίας (η σωματική βία ήταν σύνηθες φαινόμενο στο παρελθόν προκειμένου οι μαθητές να διδαχθούν την πειθαρχία) 19 Τσιάντης Ι

9 επιθετικότητας. Ωστόσο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα είδος αμυντικής συμπεριφοράς απέναντι στα δρώμενα και στο αβέβαιο αύριο που περιμένει τους νέους ( τη φτώχεια, την ανεργεία κλπ). 3.5 ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού και της βίας στα παιδιά είναι πολλές και σοβαρές. Σύμφωνα με έρευνες και μελέτες που έχουν διεξαχθεί κατά καιρούς οι συνέπειες για τα θύματα του «bulling» περιλαμβάνουν έντονο άγχος, ανασφάλεια, κατάθλιψη, ψυχοσωματική δυσλειτουργία, αποστροφή προς το σχολείο, σχολική αποτυχία, κοινωνική απομόνωση, σύνδρομο μετατραυματικού στρες και αυτοκτονική διάθεση. Οι θύτες από την άλλη πλευρά παρουσιάζουν χαμηλες σχολικές επιδοσείς με αποτέλεσμα συχνά να διακόπτουν τη σχολική τους φοίτηση. Επιπλέον, εμφανίζουν ελλειματική προσοχή, κατάθλιψη και διαταραχές στη συμπεριφορά τους. Συνήθως, τα παιδιά αυτά έχουν περισσότερες πιθανότητες να καταφύγουν σε εγκληματικές πράξεις ή να ασκήσουν οικογενειακή βία. Γι αυτό το λόγο η συστηματική πρόληψη και η κατάλληλη αντιμετώπιση κάθε μορφής βίας και εκφοβισμού στο σχολείο είναι πολύ σημαντικές. 4. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΘΥΤΗ-ΘΥΜΑΤΟΣ & ΑΥΤΟΠΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ 4.1 ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΘΥΤΩΝ Ως θύτη ορίζουμε το άτομο που προβαίνει σε εκφοβιστικές πράξεις- ενέργειες εις βάρος κάποιου άλλου ατόμου. Οι μαθητές αυτοί φαίνονται ιδιαίτερα σίγουροι για τον εαυτό τους, όμως στην πραγματικότητα έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και αναζητούν συνεχώς την επιβεβαίωση από το κοινωνικό σύνολο. Προσπαθούν να δημιουργήσουν μια «άτρωτη εικόνα» για τον εαυτό τους, όπου η ανασφάλεια και η έλλειψη αυτοπεποίθησης δεν έχουν θέση και με αυτό τον τρόπο να διεγείρουν το φόβο στα θύματά τους. Παράλληλα, την εικόνα αυτή έρχεται να ενισχύσει συνήθως η καλή σωματική τους διάπλαση, η οποία τους προσφέρει δύναμη και ισχύ ώστε να μπορούν να επιβληθούν στους «αδύναμους» συμμαθητές τους. Επιπρόσθετα, η επιθετική συμπεριφορά τους, αποδίδεται στην κατάσταση που επικρατεί στο οικογενειακό τους περιβάλλον, ένα περιβάλλον όπου οι γονείς τείνουν να αδιαφορούν- αγνοούν το παιδί, αφήνοντας του πολλές ελευθερίες. Απόρροια όλων αυτών είναι με την ερχομό τους σχολείο να αντιμετωπίζουν προβλήματα προσαρμογής. Δυσκολεύονται λοιπόν να ακολουθήσουν τους κανόνες που θέτει το σχολείο και να βάλλουν όρια στη συμπεριφορά τους. Είναι άτομα δραστήρια, ενεργητικά ενώ απέναντι στα θύματα τους δείχνουν ψυχροί χωρίς καμία ενσυναίσθηση και συμπόνια. Φαίνεται να ικανοποιούνται από την πρόκληση πόνου ενώ τις πράξεις τους δεν συνοδεύουν τύψεις ή τυχόν ενδοιασμοί. 4.2 ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ Η έννοια του θύματος, δηλαδή του άτομου που δέχεται εκφοβιστική επίθεση υποκρύπτει το εξής ερώτημα, ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που προσελκύουν το ενδιαφέρον των θυτών ώστε να επιλέξουν το «θύμα» τους. Οι μαθητές που ανήκουν στην παραπάνω κατηγορία συνήθως σκιαγραφούνται ως προσεκτικοί, ήσυχοι και ευαίσθητοι, με εσωστρεφή προσωπικότητα και ελάχιστους ή καθόλου φίλους. Συχνά παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες, προβληματική συμπεριφορά, έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων, υψηλές σχολικές επιδόσεις ή και ένα συνδυσμό των προαναφερθέντων. Στο στόχαστρο των θυτών μπαίνουν συνήθως τα άτομα που διαφέρουν από τα κοινά πρότυπα. Οι μειονότητες καθώς και τα άτομα με αναπηρίες αποτελούν ενδεικτικά παραδείγματα. Ακόμη η μειωμένη αυτοπεποίθηση, την 9

10 οποία συνοδεύει συνήθως η ανασφάλεια για την εξωτερική εμφάνιση ή κάποια άλλη ιδιαιτερότητα γίνονται αντικείμενα προσοχής που μαγνητίζουν το θύτη. Επίσης, ειδικοί έρχονται να κατατάξουν τα θύματα βάσει των χαρακτηριστικών τους σε δύο κατηγορίες. Ο πρώτος τύπος αφορά τα ενδοτικά θύματα, άτομα μοναχικά που βιώνουν την κοινωνική απομόνωση, ενω το σχολείο αποτελεί γι αυτούς ένα καθημερινο «εφιάλτη». Υπομένουν στις προσβολές και στα αρνητικά σχόλια που γίνονται εις βάρος τους και δεν αντεκδικούνται όταν προσβάλλονται ή υφίστανται επίθεση. Συνήθως, προτιμούν να αποχωρήσουν και όταν βρεθούν πλέον μόνοι τους ξεσπούν σε κλάματα. Τα «σήμαδια» που φέρουν δείχνουν να τα «κουβαλούν» και αργότερα ως ενίληκες. Τα προκλητικά θύματα αποτελούν μια πιο σπάνια περίπτωση, αποσπούν, μέσω της συμπεριφοράς τους, αρνητικές αντιδράσεις από το σύνολο της τάξης. Ενοχλούν και προκαλούν δυσαρέσκεια και αγανάκτηση συχνά. Χαρακτηρίζονται από ένα συνδυασμό τόσο άγχους όσο και επιθετικότητας, ενώ είναι από τα λιγότερο δημοφιλή παιδιά ΑΥΤΟΠΤΕΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ Ως αυτόπτες μάρτυρες ορίζονται τα άτομα τα οποία παρευρίσκονται τη στιγμή που εξέλλίσεται ένα σκηνικό βίας. Τα παιδιά αυτά ως παρατηρητές τείνουν πολλές φορές να υποστηρίζουν το θύτη ή το θύμα. Η παρουσία τους ακόμα μπορεί να βοηθήσει στην υιοθέτηση πολιτικών πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας και τους εκφοβισμού που λαμβάνει χώρα στο σχολείο, γνωρίζοντας τα άτομα που συμμετείχαν και έχοντας παρακολουθήσει τα όσα συνέβησαν. Σύμφωνα με τον Τσιάντη τα παιδιά- παρατηρητές περιστατικών βίας και εκφοβισμού χωρίζονται σε εκείνους που: υποστηρίζουν το θύτη με γέλια, χειροκροτήματα και άλλες μορφές επιδοκιμασίας, απομακρύνονται από τη σκηνή και κάνουν ότι δεν είδαν τίποτα θυματοποιούνται, τρομοκρατούνται, «παγώνουν», δεν ξέρουν τι να κάνουν, είναι σε αμφιθυμία και δεν παίρνουν θέση, προσπαθούν να βοηθήσουν το θύμα, αποδοκιμάζουν το θύτη και τρέχουν να φέρουν βοήθεια. 5.ΚΡΙΤΙΚΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της βίας, όπως είδαμε, αποτελεί ένα πολυσύνθετο κοινωνικό πρόβλημα που φανερώνεται στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Παρά το γεγονός ότι οι αιτίες του φαινομένου είναι γνωστές, παρατηρείται πως με το πέρασμα των χρόνων τα περιστατικά βίας αυξάνονται. Τι πολιτικές πρακτικές χρειάζεται επομένως να υιοθετήσουμε ώστε το σχολείο να πάψει για πολλά παιδιά να αποτελεί έναν καθημερινό «εφιάλτη»; Τι θέση οφείλει να λάβει η οικογένεια, το εκπαιδευτικό σύστημα και το κράτος ώστε κάθε παιδί να μπορεί να «γευτεί» το δικαίωμα της ισότητας και της ελευθερίας, χωρίς να χρειάζεται να κρύβεται πίσω από τους φόβους του, αλλά να στέκεται οπλισμένος και ένα βήμα μπροστά τους, με ελπίδες και όνειρα για ένα καλύτερο άυριο.το μέλλον δεν αργεί, είναι μπροστά μας και από το καθένα μας εξαρτάται πως αυτό θα μας «βρει». Αυτά τα μικρά «πλάσματα» πρόκειται να αναλάβουν τα ηνία της κοινωνίας και να επουλώσουν τις πληγές της. Πώς όμως θα συμβεί αυτό, όταν δεν διαθέτουν τα 20 Carney & Merell,

11 κατάλληλα εφόδια; Σε αυτό το σημείο αξίζει να υπογραμμίσουμε τη σημαντικότητα που έχουν οι πρωτογενείς φορείς κοινωνικοποίησης ( οικογένεια, σχολείο) στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και υγεία του παιδιού. Κρίνεται λοιπόν αναγκαίο να θεσπίσουμε ένα σύνολο πολιτικών πρόληψης για την αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία. Δημιουργώντας ένα φιλικό και ασφαλές για το παιδί περιβάλλον, θέτουμε τα θεμέλια για μια ισορροπημένη κοινωνία. Ξεκινώντας από το οικογενειακό περιβάλλον, το οποίο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς του παιδιού, οι γονείς θα πρέπει να αφιερώνουν χρόνο στο παιδί, ώστε να μη νιώθει παραμελλημένο. Είναι σημαντικό να μπορούν να ανιχνεύσουν τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά του, ώστε αμέσως να διερευνήσουν διακριτικά τι συμβαίνει. Όταν το παιδί μεγαλώνει σε ένα υγιές περιβάλλον τότε οι πιθανότητες να εκδηλώσει επιθετική συμπεριφορά είναι λιγότερες. Ακόμα, όταν υπάρχει σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στο παιδί και το γονέα τότε είναι πιο εύκολο να ανακαλύψουν αν το παιδί υφίσταται βία στο σχολείο ή έχει το ίδιο προδιάθεση να εκδηλώσει παραβατική συμπεριφορά ( συζητώντας για το πως πέρασε τη μέρα του κλπ). Συνεχίζοντας, η σχολική κοινότητα στην οποία λαμβάνουν χώρα και τα περιστατικά βίας, οφείλει να πάρει ορισμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Σοβαρό ζήτημα αποτελεί η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών με τη συμμετοχή τους σε σεμινάρια και εκπαιδευτικά προγράμματα, όπου θα τους δώσουν χρήσιμες εκπαιδευτικές ιδέες για την εφαρμογή τους στη σχολική τάξη. Το άνοιγμα επίσης του σχολείου στην κοινωνία, μόνο θετικά στοιχεία θα μπορούσε να φέρει, με την είσοδο ψυχολόγων στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η παρακολούθηση σε αραιά διαστήματα των παιδιών από ψυχολόγο και ταυτόχρονα η ενημέρωση που θα μπορούσαν να λάβουν οι εκπαιδευτικοι από έναν ειδικό, κρίνονται ιδιαίτερης σημασίας. Η εποπτεία του σχολικού χώρου αποτελεί ένα ακόμα αίτημα. Τέλος, η επικοινωνία γονέα και εκπαιδευτικού θα μπορούσε να καλυψει πολλά κενά σχετικά με τη συμπεριφορά του παιδιού. Τέλος, η θέληση του καθενός μπορεί να γίνει η άρχη μιας αλλαγής, γιατί όπως εύλογα διατύπωσε και ο Georg Christoph Lichtenberg «Δεν μπορώ να πω με σιγουριά ότι τα πράγματα θα διορθωθούν αν αλλάξουν. Είμαι σίγουρος όμως ότι για να διορθωθούν, πρέπει να αλλάξουν». 6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - Αρτινοπούλου, Β. (2001). Βία στο σχολείο. Έρευνες και πολιτικές στην Ευρώπη. Αθήνα: Μεταίχμιο - Τσιάντης, Γ. (2010). Δραστηριότητες στην τάξη για την πρόληψη του εκφοβισμού και της βίας μεταξύ των μαθητών. Αθήνα: Ε.Ψ.Υ.Π.Ε - Πούλιος, Ι (2007). Η παιδική επιθετικότητα στο σχολείο. Αθήνα: Σμυρνιωτάκη - Μπαμπινιώτης, Γ (2005) Λεξικό της νέα ελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Πατάκη - Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Malden, MA: Blackwell - Δημητρίου, Σ. (2003). Μορφές βίας. Αθήνα : Σαββάλας ΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ 11

12 - Βερβέρη, Μ.(2012) Σχολικός εκφοβισμός (bullying. - Επιστημονικό άρθρο, (2009) Ένα ασφαλές διαδίκτυο για όλους. 11BW.pdf - Το χαμόγελο του παιδιού (2011) Σχολικός εκφοβισμός. - Ψημενάτου, Ν. (2013). Η ψυχολογική βία στα παιδιά. %CF%88%CF%85%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE %B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B2%CE%AF%CE%B1- %CF%83%CF%84%CE%B1- %CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%AC/ - Θεοδωρίδης, Δ. (2013) Ενδοσχολική βία και εκφοβισμός. - Βικιπαιδεία, (2013) Σχολικός εκφοβισμός. B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%B5%CE%BA%CF%86%CE%BF %CE%B2%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82 - Βικιπαιδεία,(2013)Βία Europe s antibullying campaign (2013) Σχολικός εκφοβισμός- Ορισμό. National Center For Education Statistics, (1998) Violence and Discipline problems in U.S. Public schools: Olweus bullying prevention program, (2013) How bullying affects children. - Olweus bullying prevention program, (2013) du/olweus/history.htm&prev=/search%3fq%3dbullying%2bolweus%2bdan %26biw%3D1366%26bih%3D667 - Olweus bullying prevention program, (2013) Recognizing bullying. 12

Ορίζεται μια κατάσταση κατά την οποία χωρίς λόγο και για μεγάλο διάστημα ασκείται: Εσκεμμένη Απρόκλητη Συστηματική Επαναλαμβανόμενη βία Επιθετική

Ορίζεται μια κατάσταση κατά την οποία χωρίς λόγο και για μεγάλο διάστημα ασκείται: Εσκεμμένη Απρόκλητη Συστηματική Επαναλαμβανόμενη βία Επιθετική Ορίζεται μια κατάσταση κατά την οποία χωρίς λόγο και για μεγάλο διάστημα ασκείται: Εσκεμμένη Απρόκλητη Συστηματική Επαναλαμβανόμενη βία Επιθετική συμπεριφορά Πρόκειται για τη βία που εκδηλώνεται χρησιμοποιώντας

Διαβάστε περισσότερα

4 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ Π.ΦΑΛΗΡΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΌΧΙ ΜΟΝΟ. Eπιμέλεια : Μεσσάρη Αναστασία

4 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ Π.ΦΑΛΗΡΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΌΧΙ ΜΟΝΟ. Eπιμέλεια : Μεσσάρη Αναστασία 4 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ Π.ΦΑΛΗΡΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΌΧΙ ΜΟΝΟ Eπιμέλεια : Μεσσάρη Αναστασία Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying), όπως και ο όρος «θυματοποίηση» (victimization)

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία Α Λυκείου. Σχολικός Εκφοβισμός. Μορφές εκφοβισμού, προφίλ θυμάτων-θυτών

Ερευνητική Εργασία Α Λυκείου. Σχολικός Εκφοβισμός. Μορφές εκφοβισμού, προφίλ θυμάτων-θυτών Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία Αρσάκειο Γενικό Λύκειο Ψυχικού Σχολικό έτος: 2013-2014 Ερευνητική Εργασία Α Λυκείου Σχολικός Εκφοβισμός Μορφές εκφοβισμού, προφίλ θυμάτων-θυτών Εργάστηκαν οι μαθήτριες: Δοκοπούλου

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός Εκφοβισμός και Ψυχολογία

Σχολικός Εκφοβισμός και Ψυχολογία 11 0 ΓΕΛ Πάτρας Σχ. Έτος 2015-16 Τμήμα Α 4 Σχολικός Εκφοβισμός και Ψυχολογία 1.Kριτήρια επιλογή θέματος α) Παρουσιάζει διαχρονικό ενδιαφέρον. β) Για να ενημερωθούμε και να ενημερώσουμε τους συνανθρώπους

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας θεωρούνται κοινωνικό πρόβλημα

Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας θεωρούνται κοινωνικό πρόβλημα Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας θεωρούνται κοινωνικό πρόβλημα Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Ορίζουν μια κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ 2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ BULLYING? To bullying (εκφοβισμός) είναι μία επιθετική συμπεριφορά σωματική, λεκτική, ψυχολογική ή και κοινωνική που εκδηλώνεται σκόπιμα,

Διαβάστε περισσότερα

Τί είναι ο σχολικός εκφοβισμός;

Τί είναι ο σχολικός εκφοβισμός; Τί είναι ο σχολικός εκφοβισμός; 0 Ο σχολικός εκφοβισμού χαρακτηρίζεται από την επαναλαμβανόμενη, απρόκλητη παρενόχληση, κάποιου παιδιού το οποίο δυσκολεύεται να υπερασπιστεί τον εαυτό του. 0 Στην πραγματικότητα,

Διαβάστε περισσότερα

Εκφοβισμός και Bία στο σχολείο (school bullying) Θυματοποίηση (victimization)

Εκφοβισμός και Bία στο σχολείο (school bullying) Θυματοποίηση (victimization) Εκφοβισμός και Bία στο σχολείο (school bullying) Θυματοποίηση (victimization) Τι είναι σχολικός εκφοβισμός; Η κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοσχολική βία (bullying)

Ενδοσχολική βία (bullying) Ενδοσχολική βία (bullying) Τι είναι σχολικός εκφοβισμός Ο σχολικός εκφοβισμός είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που αυτό που τον ξεχωρίζει από το πείραγμα και τον τσακωμό, είναι η ένταση του, η διάρκεια του,

Διαβάστε περισσότερα

Εισηγητές: Λιάπη Αγγελική Μωυσής Δαυίδ Φρανσές Έστερ

Εισηγητές: Λιάπη Αγγελική Μωυσής Δαυίδ Φρανσές Έστερ Εισηγητές: Λιάπη Αγγελική Μωυσής Δαυίδ Φρανσές Έστερ ΟΡΙΣΜΟΣ «Ένας μαθητής εκφοβίζεται ή θυματοποιείται όταν υποβάλλεται κατ επανάληψη και κατ εξακολούθηση σε αρνητικές ενέργειες από έναν ή περισσότερους

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός εκφοβισμός. Κέντρο Πρόληψης ν Λάρισας. Πιτσίλκας Χρήστος

Σχολικός εκφοβισμός. Κέντρο Πρόληψης ν Λάρισας. Πιτσίλκας Χρήστος Σχολικός εκφοβισμός Κέντρο Πρόληψης ν Λάρισας Πιτσίλκας Χρήστος Εκφοβισμός Είναι το φαινόμενο κατά το οποίο βίαιες η επιθετικές πράξεις ασκούνται επανειλημμένα από ένα παιδί η μία ομάδα παιδιών εναντίον

Διαβάστε περισσότερα

Μορφές Εκφοβισµού. Ο εκφοβισµός µπορεί να πάρει διάφορες µορφές:

Μορφές Εκφοβισµού. Ο εκφοβισµός µπορεί να πάρει διάφορες µορφές: Ορισµός Ο όρος «εκφοβισµός και βία στο σχολείο» (school bullying), όπως και ο όρος «θυµατοποίηση» (victimization) χρησιµοποιούνται για να περιγράψουν µια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεµµένη, απρόκλητη,

Διαβάστε περισσότερα

«Εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying)

«Εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying) «Εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying) Τι είναι εκφοβισμός; η επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά που προέρχεται είτε από ένα μεμονωμένο άτομο είτε από μία ομάδα που απειλεί και ηθελημένα πληγώνει

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΡΙ-ΖΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΛΑΤΗ ΜΑΣ ΣΤΗ ΒΙΑ ΣΥΝΕΝΟΧΟΙ ΣΤΟ ΦΟΒΟ ΔΕ ΘΑ ΓΙΝΟΥΜΕ.. 95ο Δ.Σ.ΑΘΗΝΩΝ Επιμέλεια Στέλλα Πρωτοπαπά

ΓΥΡΙ-ΖΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΛΑΤΗ ΜΑΣ ΣΤΗ ΒΙΑ ΣΥΝΕΝΟΧΟΙ ΣΤΟ ΦΟΒΟ ΔΕ ΘΑ ΓΙΝΟΥΜΕ.. 95ο Δ.Σ.ΑΘΗΝΩΝ Επιμέλεια Στέλλα Πρωτοπαπά ΓΥΡΙ-ΖΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΛΑΤΗ ΜΑΣ ΣΤΗ ΒΙΑ ΣΥΝΕΝΟΧΟΙ ΣΤΟ ΦΟΒΟ ΔΕ ΘΑ ΓΙΝΟΥΜΕ.. 95ο Δ.Σ.ΑΘΗΝΩΝ Επιμέλεια Στέλλα Πρωτοπαπά Το Διαθεματικό Πρόγραμμα ΣΤΟΠ ΣΤΗ ΒΙΑ ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2012 και συνεχίζεται Σ αυτό

Διαβάστε περισσότερα

2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ 2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ BULLYING To Bullying (Εκφοβισμός) είναι μία επιθετική συμπεριφορά - σωματική, λεκτική, ψυχολογική, ή και κοινωνική- που εκδηλώνεται σκόπιμα,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΙΣΜΟΣ Είναι κάθε συμπεριφορά ή συστηματική πολιτική συμπεριφοράς που χρησιμοποιείται για να εξαναγκάσει, να κυριαρχήσει ή να απομονώσει το θύμα.

ΟΡΙΣΜΟΣ Είναι κάθε συμπεριφορά ή συστηματική πολιτική συμπεριφοράς που χρησιμοποιείται για να εξαναγκάσει, να κυριαρχήσει ή να απομονώσει το θύμα. ΟΡΙΣΜΟΣ Είναι κάθε συμπεριφορά ή συστηματική πολιτική συμπεριφοράς που χρησιμοποιείται για να εξαναγκάσει, να κυριαρχήσει ή να απομονώσει το θύμα. Eίναι κάθε σωματική, ψυχολογική και λεκτική κακοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ

ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Ο σχολικός εκφοβισμός είναι η επιθετική εκείνη συμπεριφορά που είναι εσκεμμένη, απρόκλητη, και επαναλαμβανόμενη, αποτελει κατάχρηση εξουσίας και εμπεριέχει

Διαβάστε περισσότερα

Αποσπάσµατα από την οµιλία στο ηµοτικό Σχολείο Γουβών, 15 Νοεµβρίου 2014, µε τίτλο: ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Αποσπάσµατα από την οµιλία στο ηµοτικό Σχολείο Γουβών, 15 Νοεµβρίου 2014, µε τίτλο: ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Αποσπάσµατα από την οµιλία στο ηµοτικό Σχολείο Γουβών, 15 Νοεµβρίου 2014, µε τίτλο: ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Οι όροι «εκφοβισµός» (bullying) και «θυµατοποίηση» (victimization)

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη του φαινομένου του σωματικού εκφοβισμού στην Ελλάδα σήμερα σε εφήβους από ετών

Μελέτη του φαινομένου του σωματικού εκφοβισμού στην Ελλάδα σήμερα σε εφήβους από ετών 11 0 ΓΕΛ Πάτρας Σχ. Έτος 2015-16 Τμήμα Α 4 Μελέτη του φαινομένου του σωματικού εκφοβισμού στην Ελλάδα σήμερα σε εφήβους από 12-18 ετών 1. Κριτήρια επιλογής θέματος Γιατί παρουσιάζει διαχρονικό ενδιαφέρον

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ) Ημερομηνία: Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ) Ημερομηνία: Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΕΠΑΛ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ) Ημερομηνία: Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες Σχολική βία Εκδηλώσεις βίας στη σχολική κοινότητα, εκφρασμένες με διάφορες μορφές,

Διαβάστε περισσότερα

Bullying: Ένα σύγχρονο πολυδιάστατο φαινόμενο - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 31 Μάρτιος :45

Bullying: Ένα σύγχρονο πολυδιάστατο φαινόμενο - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 31 Μάρτιος :45 Γράφει: Καραπατσιά Μαρία, Ψυχολόγος, MSc-Ψυχοθεραπεύτρια Το bullying είναι ένα φαινόμενο το οποίο έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και εμφανίζεται με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα. Πολλές φορές χρησιμοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ COMENIUS REGIO ΓΕΦΥΡΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ COMENIUS REGIO ΓΕΦΥΡΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ COMENIUS REGIO 2013-15 ΓΕΦΥΡΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ Διευθυντής Δ.Δ.Ε. Β Αθήνας Αθανάσιος Φαλούκας Συντονίστρια του Προγράμματος Comenius Regio Δ.Δ.Ε. Β Αθήνας

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός εκφοβισμός (Bullying)

Σχολικός εκφοβισμός (Bullying) Σχολικός εκφοβισμός (Bullying) Περιγράφει μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός εκφοβισμός ή θυματοποίηση Σκοταράς Νικόλαος Σχ. Σύμβουλος ΠΕ12, Β Αθήνας.

Σχολικός εκφοβισμός ή θυματοποίηση Σκοταράς Νικόλαος Σχ. Σύμβουλος ΠΕ12, Β Αθήνας. Σχολικός εκφοβισμός ή θυματοποίηση Σκοταράς Νικόλαος Σχ. Σύμβουλος ΠΕ12, Β Αθήνας. 1. Γενικά Τα τελευταία περίπου δεκαπέντε χρόνια, έχουν αρχίσει στην Ελλάδα να εμφανίζονται έρευνες σχετικές με τη βία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΩΣ ΘΕΣΜΟΣ. Μάθημα: Νεοελληνική Γλώσσα Α Γυμνασίου Τμήμα: Α1 Σχολικό Έτος: Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Ευανθία Δανίκα

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΩΣ ΘΕΣΜΟΣ. Μάθημα: Νεοελληνική Γλώσσα Α Γυμνασίου Τμήμα: Α1 Σχολικό Έτος: Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Ευανθία Δανίκα ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΩΣ ΘΕΣΜΟΣ Μάθημα: Νεοελληνική Γλώσσα Α Γυμνασίου Τμήμα: Α1 Σχολικό Έτος: 2017-18 Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Ευανθία Δανίκα Ομάδα εργασίας Δημήτρης Γουδέλης Χρήστος Γραμματικός Γιάννης Ευθυμιάδης Νάσος

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων Επαγγελματικών Λυκείων (ΟΜΑΔΑ Α )

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων Επαγγελματικών Λυκείων (ΟΜΑΔΑ Α ) 29 Μαΐου 2014 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων Επαγγελματικών Λυκείων (ΟΜΑΔΑ Α ) Α1. Ο συγγραφέας αναφέρεται στο φαινόμενο της έξαρσης της νεανικής εγκληματικότητας

Διαβάστε περισσότερα

2ο Γυμνάσιο Χαριλάου. Σχολικό έτος Θέμα: Σχολική Διαμεσολάβηση. Ομάδα: Αγωγή Υγείας

2ο Γυμνάσιο Χαριλάου. Σχολικό έτος Θέμα: Σχολική Διαμεσολάβηση. Ομάδα: Αγωγή Υγείας 2ο Γυμνάσιο Χαριλάου Σχολικό έτος 2015-2016 Θέμα: Σχολική Διαμεσολάβηση Ομάδα: Αγωγή Υγείας Σχολικός εκφοβισμός Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: διάγνωση & αντιμετώπιση

ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: διάγνωση & αντιμετώπιση ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: διάγνωση & αντιμετώπιση Εννοιολογικός προσδιορισμός Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO), η αντικοινωνική διαταραχή διαγιγνώσκεται σε παιδιά και εφήβους,

Διαβάστε περισσότερα

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» Εθελοντικός Οργανισμός για τα Παιδιά

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» Εθελοντικός Οργανισμός για τα Παιδιά «Το Χαμόγελο του Παιδιού» Εθελοντικός Οργανισμός για τα Παιδιά Ο Ανδρέας Δράσεις για τα παιδιά και την οικογένεια ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ KAI ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Σχολική Βία, εκφοβισμός και πείραγμα Πείραγμα Σχολική Βία

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για Εφήβους στα πλαίσια του διαδικτυακού προγράμματος αντιμετώπισης του εκφοβισμού «Ζήσε Χωρίς Εκφοβισμό»

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για Εφήβους στα πλαίσια του διαδικτυακού προγράμματος αντιμετώπισης του εκφοβισμού «Ζήσε Χωρίς Εκφοβισμό» Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για Εφήβους στα πλαίσια του διαδικτυακού προγράμματος αντιμετώπισης του εκφοβισμού «Ζήσε Χωρίς Εκφοβισμό» Αναλυτική Παρουσίαση Εκπαιδευτικού Προγράμματος ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα ΚΕΔΕ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΙΧΩΣ ΒΙΑ ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΔΙΧΩΣ ΒΙΑ. 15 Οκτωβρίου 2011, Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών

Ημερίδα ΚΕΔΕ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΙΧΩΣ ΒΙΑ ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΔΙΧΩΣ ΒΙΑ. 15 Οκτωβρίου 2011, Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών Ημερίδα ΚΕΔΕ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΙΧΩΣ ΒΙΑ ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΔΙΧΩΣ ΒΙΑ 15 Οκτωβρίου 2011, Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.) Τίτλος ομιλίας: «Εκφοβισμός

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Προσέγγιση της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας

Αναπτυξιακή Προσέγγιση της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Αναπτυξιακή Προσέγγιση της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΗ Δρ Αννα Κ. Τουλουμάκου Μεταδιδακτορική Υπότροφος (ΙΚΥ), ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Αθηνών Επ. Συνεργάτης, Κέντρο SKOPE, Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ O σχολικός εκφοβισμός είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που τις τελευταίες δεκαετίες έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις στις τάξεις

Διαβάστε περισσότερα

Κορδερά Ειρήνη Ψυχολόγος. MSc Ψυχολογία Υγείας MSc Ψυχολογία Παιδιού & Εφήβου Συστημική Ψυχοθεραπεία

Κορδερά Ειρήνη Ψυχολόγος. MSc Ψυχολογία Υγείας MSc Ψυχολογία Παιδιού & Εφήβου Συστημική Ψυχοθεραπεία Κορδερά Ειρήνη Ψυχολόγος MSc Ψυχολογία Υγείας MSc Ψυχολογία Παιδιού & Εφήβου Συστημική Ψυχοθεραπεία Πώς καταλαβαίνουμε ότι μια πράξη συνιστά εκφοβισμό; Το σύνηθες πείραγμα των παιδιών μεταξύ τους. Οι περιστασιακοί

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ (CYBERBULLYING)

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ (CYBERBULLYING) ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ (CYBERBULLYING) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΗΛΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΕ19 Ζητούμενο η θετική στάση... Λοιπον σήµερα ο µπαµπάς θα σε προστατέψει απο τον ηλεκτρονικό

Διαβάστε περισσότερα

15 ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς. Ζαχαριάδης Γεώργιος Εκπαιδευτικός Πληροφορικής

15 ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς. Ζαχαριάδης Γεώργιος Εκπαιδευτικός Πληροφορικής 15 ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς Ζαχαριάδης Γεώργιος Εκπαιδευτικός Πληροφορικής Μάρτιος 2015 Είναι η χρήση της τεχνολογίας, ιδιαίτερα των κινητών τηλεφώνων και του Διαδικτύου, με σκοπό την εσκεμμένη (συναισθηματική)

Διαβάστε περισσότερα

V PRC. Βασικά Συμπεράσματα της έρευνας. «Εικόνες και αναπαραστάσεις βίας μέσα και έξω από τους σχολικούς χώρους»

V PRC. Βασικά Συμπεράσματα της έρευνας. «Εικόνες και αναπαραστάσεις βίας μέσα και έξω από τους σχολικούς χώρους» Βασικά Συμπεράσματα της έρευνας «Εικόνες και αναπαραστάσεις βίας μέσα και έξω από τους σχολικούς χώρους» Αντικείμενο της έρευνας αποτέλεσε η αποτύπωση των αναπαραστάσεων των Ελλήνων/ίδων μαθητών/τριών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΟΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΖΕΡΒΑΣ ΚΩΣΤΑΣ

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΟΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΖΕΡΒΑΣ ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ ΓΕΡΑΣΗΣ ΜΠΑΣΙΟΣ ΕΛΕΝΗ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΕΡΑΣΙΝΑ ΒΑΛΑΣΗ ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΑΣΙΟΥΛΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΟΥΜΟΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΜΑΡΙΝΑΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΡΙΖΟΣ ΚΟΣΜΑΣ ΑΓΓΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός εκφοβισμός(bullying). Η περίπτωση της ΔΔΕ Α Αθήνας

Σχολικός εκφοβισμός(bullying). Η περίπτωση της ΔΔΕ Α Αθήνας Σχολικός εκφοβισμός(bullying). Η περίπτωση της ΔΔΕ Α Αθήνας Χιόνη Μαρία, MSc Προαγωγής & Αγωγής Υγείας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Υπεύθυνη Αγωγής Υγείας Δ. Δ. Ε. Α Αθήνας Αθήνα, 25/11/2014 Χαρακτηριστικά σχολικού

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ. Δρ. Νικηφόρου Μηλίτσα Λέκτορας Ψυχολογίας UCLan Cyprus

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ. Δρ. Νικηφόρου Μηλίτσα Λέκτορας Ψυχολογίας UCLan Cyprus ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ Δρ. Νικηφόρου Μηλίτσα Λέκτορας Ψυχολογίας UCLan Cyprus mnikiforou@uclan.ac.uk ΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Αναγνώριση εκφοβιστικής συμπεριφοράς (χαρακτηριστικά, ρόλοι,

Διαβάστε περισσότερα

Cyber bullying ή ηλεκτρονικός εκφοβισμός

Cyber bullying ή ηλεκτρονικός εκφοβισμός Cyber bullying ή ηλεκτρονικός εκφοβισμός Μια νέα μορφή εφηβικής παραβατικότητας και τρόποι αντιμετώπισης Θώμη Τσομπανίδου, εκπ/κός ΠΕ 05 Υπεύθυνη Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων ΔΔΕ Αρκαδίας Σχολικός εκφοβισμός(school

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΑ.Λ. Α ΟΜΑΔΑΣ (ΗΜΕΡΗΣΙΑ) ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΑ.Λ. Α ΟΜΑΔΑΣ (ΗΜΕΡΗΣΙΑ) ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΑ.Λ. Α ΟΜΑΔΑΣ (ΗΜΕΡΗΣΙΑ) ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 Α1. Ο συγγραφέας αναφέρεται στο πρόβλημα της νεανικής εγκληματικότητας. Αρχικά επισημαίνει πως η αύξηση του φαινομένου οφείλεται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΥΠΟΙ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΥΛΟ

ΤΥΠΟΙ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΥΛΟ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΕΧΘΡΙΚΗ Η ΒΛΑΠΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΟΥ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΒΑΘΜΙΔΕΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΔΗΜΟΤΙΚΟ, ΓΥΜ/ΣΙΟ, ΛΥΚΕΙΟ) ΣΤΟΧΟΙ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Επιστηµονικά Υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης Ν. Καρδίτσας

Επιστηµονικά Υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης Ν. Καρδίτσας ΑΛΟΓΑΡΙΑΣΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ Επιστηµονικά Υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης Ν. Καρδίτσας ΚΑΡ ΙΤΣΑ 2013 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Ορισµός του σχολικού εκφοβισµού 3 2. Τι δεν είναι σχολικός εκφοβισµός 4 3. Μορφές σχολικού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ( ή επειδή κρίνονται εκ του αποτελέσματος!)

ΕΙΔΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ( ή επειδή κρίνονται εκ του αποτελέσματος!) ΕΙΔΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ( ή επειδή κρίνονται εκ του αποτελέσματος!) Αντιπαραγωγική σύγκρουση Παραγωγική σύγκρουση έξοδος Αντιπαραγωγική σύγκρουση Αναπτύσσει φαινόμενα βίας / ένταση Μπορεί να οδηγήσει στη διάλυση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Ενισχύστε την Αυτοπεποίθηση των Παιδιών Βελτιώνοντας & Μαθαίνοντας τον Γονεϊκό Τύπο!!! ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Κλεισθένους 12 (Στοά Κοββατζή) 1 ος όροφος Τηλ.: 2742029421 Κιν.: 6979985566

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοσχολική Βία. Εργασία του τμήματος Β 5 του 6ου Γυμνασίου Ηρακλείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μπαλαμούτσου Μαγδαληνή

Ενδοσχολική Βία. Εργασία του τμήματος Β 5 του 6ου Γυμνασίου Ηρακλείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μπαλαμούτσου Μαγδαληνή Ενδοσχολική Βία Εργασία του τμήματος Β 5 του 6ου Γυμνασίου Ηρακλείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μπαλαμούτσου Μαγδαληνή Ορισμός Πώς μεταφράζεται ο όρος Bullying ; Σχολικός Εκφοβισμός Τι σημαίνει ο όρος Εκφοβισμός

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοσχολική βία και εκφοβισμός

Ενδοσχολική βία και εκφοβισμός Ενδοσχολική βία και εκφοβισμός Τι είναι; Πώς αντιμετωπίζονται; Άγγελος Γ. Κουτουμάνος Κοινωνικός λειτουργός Εκδότης NOESI.gr agkou@noesi.gr 20/2/2013 Βαθύ, Σάμος Κύρια σημεία παρουσίασης Τι είναι το φαινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός του φαινομένου του ενδοσχολικού εκφοβισμού/ ενδοσχολικής βίας: Βασικά χαρακτηριστικά του ενδοσχολικού εκφοβισμού/ ενδοσχολικής βίας:

Ορισμός του φαινομένου του ενδοσχολικού εκφοβισμού/ ενδοσχολικής βίας: Βασικά χαρακτηριστικά του ενδοσχολικού εκφοβισμού/ ενδοσχολικής βίας: Ενδοσχολική βία Ορισμός του φαινομένου του ενδοσχολικού εκφοβισμού/ ενδοσχολικής βίας: Η διαρκής και επαναλαμβανόμενη/συστηματική κακοποίηση του άλλου, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση λεκτικής

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός Εκφοβισμός Ενδεικτικές δράσεις Διευθυντών/ Προϊσταμένων Σχολικών Μονάδων

Σχολικός Εκφοβισμός Ενδεικτικές δράσεις Διευθυντών/ Προϊσταμένων Σχολικών Μονάδων Σχολικός Εκφοβισμός Ενδεικτικές δράσεις Διευθυντών/ Προϊσταμένων Σχολικών Μονάδων Πίτσου Χαρίκλεια Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων ΠΕ Ηλείας Ε-mail: ypsd@dipe.ilei.sch.gr Ιστότοπος: http://blogs.sch.gr/ypsdpeil/

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α3 Τσίγκα Φρατζέσκα (Συντονίστρια) Χουβαρδά Αντωνία Τζελέπης Βασίλης Χατζηπαντελής Θοδωρής

ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α3 Τσίγκα Φρατζέσκα (Συντονίστρια) Χουβαρδά Αντωνία Τζελέπης Βασίλης Χατζηπαντελής Θοδωρής ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α3 Τσίγκα Φρατζέσκα (Συντονίστρια) Χουβαρδά Αντωνία Τζελέπης Βασίλης Χατζηπαντελής Θοδωρής Υπεύθυνη καθηγήτρια: Δανίκα Ευανθία, Φιλόλογος Η κοινωνικοποίηση του ανθρώπου αποτελεί βασικό,

Διαβάστε περισσότερα

1 ο Γυμνάσιο Ωραιοκάστρου. Συμμετοχή στις εκδηλώσεις. για την Πανελλήνια Ημέρα κατά της Βίας στο Σχολείο. 6 Μαρτίου 2014

1 ο Γυμνάσιο Ωραιοκάστρου. Συμμετοχή στις εκδηλώσεις. για την Πανελλήνια Ημέρα κατά της Βίας στο Σχολείο. 6 Μαρτίου 2014 1 ο Γυμνάσιο Ωραιοκάστρου Συμμετοχή στις εκδηλώσεις για την Πανελλήνια Ημέρα κατά της Βίας στο Σχολείο 6 Μαρτίου 2014 Ορισμός Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying), όπως και ο όρος

Διαβάστε περισσότερα

Εκφοβισμός: Άτομο ή Ομάδα

Εκφοβισμός: Άτομο ή Ομάδα Εκφοβισμός: Άτομο ή Ομάδα Χριστίνα Ι. Ρούση Βέργου, PhD Ψυχολόγος Ο ορισμός του Εκφοβισμού Μια επαναλαμβανόμενη επίθεση που προκαλεί ψυχική οδύνη όχι μόνο τη στιγμή της επίθεσης, και με την απειλή των

Διαβάστε περισσότερα

Γυρίζουμε την πλάτη στη βία και τον εκφοβισμό

Γυρίζουμε την πλάτη στη βία και τον εκφοβισμό Δημιουργώντας ένα ασφαλές περιβάλλον Γυρίζουμε την πλάτη στη βία και τον εκφοβισμό Βιωματική Δράση ομάδας μαθητών της Α τάξης του 2 ου Γυμνασίου Φιλιππιάδας ΣΥΝΘΕΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΟΜΑΔΑ 1 : ΟΜΑΔΑ 4: Λαϊνάς Γεώργιος

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ ΚΡΗΤΗΣ. Σχολικό Έτος:

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ ΚΡΗΤΗΣ. Σχολικό Έτος: ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ ΚΡΗΤΗΣ Σχολικό Έτος: 2012-13 ΠαρεµβατικόΠρόγραµµαµετίτλο: ΣχολικόςΕκφοβισµός Υπεύθυνες Προγράµµατος: ΠαγώνηΝίτσα ΠΕ02 Λαγουδάκη Μαρία ΠΕ19 Συµµετέχουνοιµαθητέςτων τµηµάτων:

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ Αγαπητοί γονείς, Καθώς το νηπιαγωγείο μας έχει ήδη ανοίξει τις πόρτες του στα μικρά μας παιδάκια αλλά και σε εσάς, βρισκόμαστε

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονες όψεις της σχολικής βίας και του εκφοβισμού στο ελληνικό σχολείο μέσα από την οπτική των εκπαιδευτικών και των γονέων

Σύγχρονες όψεις της σχολικής βίας και του εκφοβισμού στο ελληνικό σχολείο μέσα από την οπτική των εκπαιδευτικών και των γονέων Σύγχρονες όψεις της σχολικής βίας και του εκφοβισμού στο ελληνικό σχολείο μέσα από την οπτική των εκπαιδευτικών και των γονέων Η σχολική βία και εκφοβισμός δεν είναι φαινόμενα άγνωστα στο ελληνικό σχολείο,

Διαβάστε περισσότερα

δράση 4 η ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ - ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΕΣ

δράση 4 η ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ - ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΕΣ δράση 4 η Project: European Principles, Anti-Bullying Ευρωπαϊκές αξίες, αξιώματα, στοιχεία, Anti-Bullying Υπεύθυνη προγράμματος: Κασσανδρή Τσίτσου Μορφή διδακτικού σχεδιασμού διάρκειας 1-2 διδακτικές ώρες

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός εκφοβισµός/θυµατοποίηση ένα κοινωνικό, εκπαιδευτικό πρόβληµα

Σχολικός εκφοβισµός/θυµατοποίηση ένα κοινωνικό, εκπαιδευτικό πρόβληµα 1 Σχολικός εκφοβισµός/θυµατοποίηση ένα κοινωνικό, εκπαιδευτικό πρόβληµα (περίληψη εισήγησης ) Χρίστος Πατσάλης 1, Βία Σχολικός εκφοβισµός, Εννοιολογική οριοθέτηση Η βία ως «εµπρόθετη χρήση φυσικής δύναµης

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Ύψωνα

Γυμνάσιο Ύψωνα Γυμνάσιο Ύψωνα 2012-2014 1 1. Φύλο: 59 65 Αγόρι Κορίτσι Από το σύνολο των ερωτηματολογίων (124) και όσον αφορά το φύλο του δείγματος των μαθητών : 47.6%(59 άτομα) των ερωτηθέντων ήταν κορίτσια και 52.4%(65

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ & ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ «ΕΛΠΙΔΑ» Σε συνεργασία με τον ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ (ΟΚΑΝΑ) ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο εκφοβισμός; Μαργώση Μαρία ΠΕ02, Καψάλης Αλέξανδρος ΠΕ18 1ο ΕΠΑΛ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ

Τι είναι ο εκφοβισμός; Μαργώση Μαρία ΠΕ02, Καψάλης Αλέξανδρος ΠΕ18 1ο ΕΠΑΛ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Τι είναι ο εκφοβισμός; Ο εκφοβισμός δεν είναι μικρό ζήτημα. H χώρα μας βρίσκετε στην 4η θέση σε περιστατικά που αφορούν σχολικούς εκφοβισμούς με ποσοστό 31,98%. Πιο αναλυτικά, στην πρώτη θέση είναι η Λιθουανία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ & ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ «ΕΛΠΙΔΑ» Σε συνεργασία με τον ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ (ΟΚΑΝΑ) ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΒΑΣΩ ΑΣΚΗΤΟΠΟΥΛΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Χωριστήκαμε σε ομάδες των 3 5 ατόμων και συνεργαστήκαμε για την επίτευξη του στόχου μας.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Χωριστήκαμε σε ομάδες των 3 5 ατόμων και συνεργαστήκαμε για την επίτευξη του στόχου μας. Τάξη Ε ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η εκπαίδευση οφείλει να είναι πολύπλευρη και να συμβάλλει πρώτα απ όλα στην ανάπτυξη υγιών προσωπικοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό οι δάσκαλοι και οι μαθητές της Ε τάξης των Εκπαιδευτηρίων

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

Το Κοινωνικό Πλαίσιο του Εκφοβισμού Αναστασία Ψάλτη

Το Κοινωνικό Πλαίσιο του Εκφοβισμού Αναστασία Ψάλτη Το Κοινωνικό Πλαίσιο του Εκφοβισμού Αναστασία Ψάλτη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Βρεφονηπιοκομίας Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης Μύθοι & Αλήθειες Ο εκφοβισμός είναι απλά ένα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑΔΑ A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Από τη μεγάλη γκάμα των δεξιοτήτων ζωής που μπορεί κανείς να αναπτύξει παρακάτω παρουσιάζονται τρεις βασικοί άξονες.

Από τη μεγάλη γκάμα των δεξιοτήτων ζωής που μπορεί κανείς να αναπτύξει παρακάτω παρουσιάζονται τρεις βασικοί άξονες. Δεξιότητες ζωής είναι οι ικανότητες οι οποίες συμβάλλουν σε μια πετυχημένη, παραγωγική και γεμάτη ικανοποίηση ζωή. Οι δεξιότητες ζωής αποτελούν το σύνολο των στάσεων και συμπεριφορών που προσφέρουν στους

Διαβάστε περισσότερα

ΩΡΑ ΓΙΑ ΚΙΝΟΥΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ ΕΠΙΡΡΟΗ ΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΣΤΗ ΠΑΙΔΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

ΩΡΑ ΓΙΑ ΚΙΝΟΥΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ ΕΠΙΡΡΟΗ ΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΣΤΗ ΠΑΙΔΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ 9 ο ΓΕΛ Πατρών ΩΡΑ ΓΙΑ ΚΙΝΟΥΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ ΕΠΙΡΡΟΗ ΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΣΤΗ ΠΑΙΔΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΛΙΑΒΡΑ ΦΩΤΕΙΝΗ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΥΛΑΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑ: Tom&Jerry Υπεύθυνοι καθηγητές:

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο ΕΝΕΡΓΟΊ ΚΑΙ ΥΠΕΎΘΥΝΟΙ ΠΟΛΊΤΕΣ Ο ΣΕΒΑΣΜΌΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΆΛΛΟΥΣ ERASMUS +

Εγχειρίδιο ΕΝΕΡΓΟΊ ΚΑΙ ΥΠΕΎΘΥΝΟΙ ΠΟΛΊΤΕΣ Ο ΣΕΒΑΣΜΌΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΆΛΛΟΥΣ ERASMUS + Εγχειρίδιο 2016-2017 ΕΝΕΡΓΟΊ ΚΑΙ ΥΠΕΎΘΥΝΟΙ ΠΟΛΊΤΕΣ Ο ΣΕΒΑΣΜΌΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΆΛΛΟΥΣ ΙΑΚΟ Ε Ρ Ε Φ Ι Ρ Ε B Π Σ ΥΚΩΣΙΑ Ε Λ Ο Ι Σ Α ΜΝ ΓΥ ERASMUS + Bullying and Cyber bullying: How to Prevent and Fight the violence

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Προγράμματος: Καταπολεμώντας τον Εκφοβισμό: Ένα Ολιστικό Σχολικό Πρόγραμμα. Αρχικά Προγράμματος: ComBuS

Τίτλος Προγράμματος: Καταπολεμώντας τον Εκφοβισμό: Ένα Ολιστικό Σχολικό Πρόγραμμα. Αρχικά Προγράμματος: ComBuS Τίτλος Προγράμματος: Καταπολεμώντας τον Εκφοβισμό: Ένα Ολιστικό Σχολικό Πρόγραμμα Αρχικά Προγράμματος: ComBuS Αριθμός Προγράμματος: JUST/2014/RDAP/AG/BULL/7698 Αυτό το υλικό έχει εκδοθεί με την οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Νικόλαος Χ. Μπέκας Greek classroom of Masterστην "Κοινωνική Παιδαγωγική και μάχη ενάντια στη νεανική

Διαβάστε περισσότερα

Οι γνώμες είναι πολλές

Οι γνώμες είναι πολλές Η Ψυχολογία στη Φυσική Αγωγή στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος ΚασταμονίτηςΚωνσταντίνος Ψυχολόγος Οι γνώμες είναι πολλές Πολλές είναι οι γνώμες στο τι προσφέρει τελικά ο αθλητισμός στην παιδική ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

Μανίκας Γιώργος. Μανιάτη Ευαγγελία

Μανίκας Γιώργος. Μανιάτη Ευαγγελία Γ3 «Ειδικότερα εμείς ως μαθητές, οι οποίοι δεν έχουμε ακόμα τη δυνατότητα να ελέγχουμε άμεσα με το δικαίωμα της ψήφου μας τη δημοκρατία της χώρας μας, μπορούμε να συμβάλλουμε στο να υπάρχει δημοκρατικός

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ 2 ο Γυμνάσιο Μελισσίων Τμήμα Α4 Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Συντονίστρια Ανέτα Τροβά Μέλη Αφροδίτη Ροσταδάκη Νεκτάριος Τσομάνη Δημήτρης Σταμάτογλου Μελίσσια, Νοέμβριος 2016 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Οι κανόνες του σχολείου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ A ) & ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β )

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ A ) & ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ A ) & ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 29/05/2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: Νεοελληνική Γλώσσα ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (για τους μαθητές Γυμνασίων, ΓΕ.Λ., ΕΠΑ.Λ, ΕΠΑ.Σ, Καλλιτεχνικών, Μουσικών, Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων.)

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (για τους μαθητές Γυμνασίων, ΓΕ.Λ., ΕΠΑ.Λ, ΕΠΑ.Σ, Καλλιτεχνικών, Μουσικών, Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων.) Ημερομηνία:.. Σχολείο:. Τάξη:. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (για τους μαθητές Γυμνασίων, ΓΕ.Λ., ΕΠΑ.Λ, ΕΠΑ.Σ, Καλλιτεχνικών, Μουσικών, Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων.) Πρόλογος Αγαπητέ/ή μαθητή/τρια, Το ερωτηματολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Εναντιωματική και προκλητική συμπεριφορά στο σχολείο ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Γιώργος Γεωργίου, PhD Κλινικός Ψυχολόγος

Εναντιωματική και προκλητική συμπεριφορά στο σχολείο ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Γιώργος Γεωργίου, PhD Κλινικός Ψυχολόγος Εναντιωματική και προκλητική συμπεριφορά στο σχολείο ο ρόλος του εκπαιδευτικού Γιώργος Γεωργίου, PhD Κλινικός Ψυχολόγος Τι σημαίνει εναντιωματική και προκλητική συμπεριφορά; Είναι η ίδια σε κάθε ηλικία;

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Παρουσίαση με τρόπο συνοπτικό των σχετικών φαινομένων ΑΜΑΛΙΑ Κ. ΗΛΙΑΔΗ, φιλόλογος-ιστορικός Αναπληρωματικό μέλος της ομάδας πρόληψης & αντιμετώπισης φαινομένων

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού

Πανελλήνια Ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού 6 η Μαρτίου 2015 Πανελλήνια Ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού Σχολικός Εκφοβισμός - Το φαινόμενο «bullying» Υπήρχαν από πάντα πολλές μορφές βίας και σκληρότητας μεταξύ των παιδιών. Αυτό όμως

Διαβάστε περισσότερα

Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Είναι κάτι που μπορεί να το ζουν πολλά παιδιά και να τα τρομάζει τόσο πολύ.

Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Είναι κάτι που μπορεί να το ζουν πολλά παιδιά και να τα τρομάζει τόσο πολύ. Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Είναι κάτι που μπορεί να το ζουν πολλά παιδιά και να τα τρομάζει τόσο πολύ. Γενικά, εκφοβισμός είναι όταν ένα παιδί (ή μια ομάδα παιδιών) προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΝΕΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. 2 ο Λύκειο Αμαρουσίου Β Τάξη 1 ο project Σχολικό Έτος: Υπεύθυνη καθηγήτρια: κα Σπανού

ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΝΕΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. 2 ο Λύκειο Αμαρουσίου Β Τάξη 1 ο project Σχολικό Έτος: Υπεύθυνη καθηγήτρια: κα Σπανού ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΝΕΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 2 ο Λύκειο Αμαρουσίου Β Τάξη 1 ο project Σχολικό Έτος: 2016-2017 Υπεύθυνη καθηγήτρια: κα Σπανού ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΝΕΟΥΣ Εργασία των μαθητριών: Ανθούλα

Διαβάστε περισσότερα

Εφηβεία, μία δυστοπία. Ερευνητική εργασία Α τετραμήνου της Α Λυκείου των Λ.Τ. Αρμενίου Σχολικό έτος

Εφηβεία, μία δυστοπία. Ερευνητική εργασία Α τετραμήνου της Α Λυκείου των Λ.Τ. Αρμενίου Σχολικό έτος Εφηβεία, μία δυστοπία Ερευνητική εργασία Α τετραμήνου της Α Λυκείου των Λ.Τ. Αρμενίου Σχολικό έτος 2012-13 Τομείς έρευνας: Συμπεριφορά των εφήβων Τρόπος ζωής και καθημερινότητα Ασχολίες και δραστηριότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΉ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ ΑΤΑΞΙΑ

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΉ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ ΑΤΑΞΙΑ ΑΤΑΞΙΑ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΑΞΗ : ΑΝΙΧΝΕΥΟΥΜΕ ΤΙΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ, ΣΤΟΧΕΥΟΥΜΕ ΣΕ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΉ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ ΑΤΑΞΙΑ Η λέξη αταξία αποτελείται από

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή του προγράμματος ViSC στο σχολείο μας. Ενημέρωση γονέων

Εφαρμογή του προγράμματος ViSC στο σχολείο μας. Ενημέρωση γονέων Εφαρμογή του προγράμματος ViSC στο σχολείο μας Ενημέρωση γονέων ViSC 1. Συστάσεις υπευθύνων ViSC 2. Τι σημαίνουν τα αρχικά ViSC 3. Τι είναι το ViSC; 4. Το ViSC ως προληπτικό πρόγραμμα 5. Το ViSC ως παρεμβατικό

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος

Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος Η απώλεια του «ονειρεμένου παιδιού» Οι γονείς βιώνουν μιαν απώλεια. Βιώνουν την απώλεια του παιδιού που έκτισαν μέσα στο

Διαβάστε περισσότερα

Από τους μαθητές της Ε 2 Μάϊος 2015

Από τους μαθητές της Ε 2 Μάϊος 2015 Από τους μαθητές της Ε 2 Μάϊος 2015 Λίγα λόγια για τον σχολικό εκφοβισμό και το πρόγραμμα «Δάφνη» Παρουσίαση της έρευνάς μας Πώς την οργανώσαμε Ποια τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματά μας Εισηγήσεις Το

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΑΕΡΙΝΗ ΠΟΛΗ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΑΕΡΙΝΗ ΠΟΛΗ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 2014 ΑΕΡΙΝΗ ΠΟΛΗ H Αέρινη Πόλη είναι μια ομάδα που σχεδιάζει και υλοποιεί πρωτοπόρα εκπαιδευτικά προγράμματα βασισμένα στις ανάγκες του σήμερα των σχολείων της χώρας μας. Ένα μέρος των

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός εκφοβισμός (bullying)

Σχολικός εκφοβισμός (bullying) Σχολικός εκφοβισμός (bullying) Είδη εκφοβισμού ΣΩΜΑΤΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΛΕΚΤΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΣΩΜΑΤΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Σωματικός τραυματισμός Κλοπή προσωπικών αντικειμένων

Διαβάστε περισσότερα

Αντιλήψεις-Στάσεις των μαθητών του γυμνασίου και των Λ.Τ. τάξεων σχετικά με την σχολική ζωή

Αντιλήψεις-Στάσεις των μαθητών του γυμνασίου και των Λ.Τ. τάξεων σχετικά με την σχολική ζωή Αντιλήψεις-Στάσεις των μαθητών του γυμνασίου και των Λ.Τ. τάξεων σχετικά με την σχολική ζωή 2016-2017 Βαβαρούτα Κατερίνα Σπυρόπουλος Βασίλης Ψηλοπαναγιώτη Άννα Ψυχομάνη Γεωργία Ριόλος 2016-17 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χ. Ασημόπουλος, Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χ. Ασημόπουλος, Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Χ. Ασημόπουλος, Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. To διακρατικό πρόγραμμα Δάφνη ΙΙ ΙΙΙ (2006-2010) Mε στόχο την αντιμετώπιση

Διαβάστε περισσότερα

Νέοι και Ψυχολογία. Σχ. Έτος: Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ε.Καλοχριστιανάκη

Νέοι και Ψυχολογία. Σχ. Έτος: Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ε.Καλοχριστιανάκη Νέοι και Ψυχολογία Σχ. Έτος: 2012-13 Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ε.Καλοχριστιανάκη Εισαγωγή Για το Β τετράμηνο του σχολικού έτους 2012-2013 στο Γενικό Λύκειο Μοιρών στα πλαίσια της ερευνητικής μας εργασίας «Μια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΙΚΤΥΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ ΤΗΣ Ε. Ψ. Υ. Π. Ε. Ι. Τσιάντης,2012

ΤΟ ΙΚΤΥΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ ΤΗΣ Ε. Ψ. Υ. Π. Ε. Ι. Τσιάντης,2012 30Νοεµβρίου 2012 Ανοιχτό Λαϊκό Πανεπιστήµιο Χανίων Α κύκλος σπουδών Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.) Τίτλος οµιλίας: «Εκφοβισµός και Βία στο σχολείο» Ι. Τσιάντης,

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η συχνή επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού εναντίον ενηλίκων και συνομηλίκων, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

M2 Unit 3. Διεπιστημονικό Ιστορικό και Διάγνωση

M2 Unit 3. Διεπιστημονικό Ιστορικό και Διάγνωση Διεπιστημονικό Ιστορικό και Διάγνωση Αξιολόγηση των δεδομένων ιστορικού και διάγνωσης. Προετοιμασία της πρόγνωσης και του σχεδίου παρέμβασης ενόψει μιας μελλοντικής κατάστασης κρίσης Διαφορές μεταξύ φυσιολογικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ. Γ Γυμνασίου «Η ΒΙΑ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ»

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ. Γ Γυμνασίου «Η ΒΙΑ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ» ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Βούλγαρης Κωνσταντίνος - Σταματέλος Ηλίας Γ Γυμνασίου «Η ΒΙΑ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ» Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ζαφειριάδου Έφη Ιστιαία 2012 Σχολική βία: Φαινόµενο της εποχής Η σχολική βία αποτελεί παθογένεια

Διαβάστε περισσότερα

Ιανουαριος 2015. Κωνσταντίνα Μοσχοτά. Αντιπρόεδρος Καταφυγίου Γυναίκας

Ιανουαριος 2015. Κωνσταντίνα Μοσχοτά. Αντιπρόεδρος Καταφυγίου Γυναίκας Ιανουαριος 2015 Κωνσταντίνα Μοσχοτά Αντιπρόεδρος Καταφυγίου Γυναίκας Ανεξάρτητη, µη κυβερνητική, µη κερδοσκοπική οργάνωση. Όραµά µας η καταπολέµηση κάθε µορφής κακοποίησης εις βάρος των γυναικών. Λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

«Βιωματική άσκηση» Βαρβέρη Μαριάνθη, Κοινωνική Ψυχολόγος, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Παιδιών - Εφήβων Ψ.Ν.Θ.

«Βιωματική άσκηση» Βαρβέρη Μαριάνθη, Κοινωνική Ψυχολόγος, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Παιδιών - Εφήβων Ψ.Ν.Θ. «Βιωματική άσκηση» Βαρβέρη Μαριάνθη, Κοινωνική Ψυχολόγος, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Παιδιών - Εφήβων Ψ.Ν.Θ. Μετά την εισήγηση της 1 ης ημέρας, αρχικά χωρίσαμε τους εκπαιδευτικούς σε 4 ομάδες και δόθηκε

Διαβάστε περισσότερα

1

1 6 Η ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Σχολικός Εκφοβισμός - Το φαινόμενο «bullying» Υπήρχαν από πάντα πολλές μορφές βίας και σκληρότητας μεταξύ των παιδιών. Αυτό όμως που φαίνεται

Διαβάστε περισσότερα

Μαρία Πρίφτη, Ψυχολόγος MSc, Προϊσταμένη Τμήματος Προστασίας Οικογένειας, Παιδιού, Νεολαίας και Παιδείας, Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής

Μαρία Πρίφτη, Ψυχολόγος MSc, Προϊσταμένη Τμήματος Προστασίας Οικογένειας, Παιδιού, Νεολαίας και Παιδείας, Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής Μαρία Πρίφτη, Ψυχολόγος MSc, Προϊσταμένη Τμήματος Προστασίας Οικογένειας, Παιδιού, Νεολαίας και Παιδείας, Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής Διεξάγει κοινωνικές έρευνες Σχεδιάζει και μεριμνά για την εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα