À À ª π π π À π π ª ø º ƒª ø

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "À À ª π π π À π π ª ø º ƒª ø"

Transcript

1 book_vasilas :05 ÂÏ 1 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) À À ª π π π À π π ª ø º ƒª ø ΙΟΥΝΙΟΣ 2005

2 book_vasilas :05 ÂÏ 1 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) H π º ƒª Μ. ΒΑΣΙΛΑΣ

3 book_vasilas :05 ÂÏ 2 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) Εκδοση: 18 ο χλµ. Λεωφ. Μαραθώνος, Παλλήνη Αττική τηλ fax publications@ifet.gr 2

4 book_vasilas :05 ÂÏ 2 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) Ινστιτούτο Φαρµακευτικής Έρευνας & Τεχνολογίας AE

5 book_vasilas :05 ÂÏ 3 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) Α. Εισαγωγή Β. Συστήµατα ιασφάλισης Ποιότητας Γ. Αρχές ιασφάλισης Ποιότητας στη Φαρµακοβιοµηχανία Ανάπτυξη Συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας κατά την αποθήκευση και διανοµή των φαρµάκων Ε. Εφαρµογή των Συστηµάτων ιασφάλισης Ποιότητας της Φαρµακοβιοµηχανίας στα Νοσοκοµεία και τα Φαρµακεία ΣΤ.Επίλογος

6 book_vasilas :05 ÂÏ 3 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

7 book_vasilas :05 ÂÏ 5 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) Η Ποιότητα αποτελεί ένα καθοριστικό συστατικό στοιχείο του φάρµακου στενά συνδεδεµένο µε αυτό σε όλα τα στάδια της ζωής του. Ποιότητα ενός Φαρµάκου σηµαίνει πρωτίστως ασφάλεια, και αποτελεσµατικότητα. Από παλιά έχει γίνει συνείδηση σε όλους, ότι πρόβληµα στην ποιότητα ενός Φαρ- µάκου µπορεί να επιφέρει αντί θεραπείας µικρές ή µεγάλες βλάβες στην ζωή των ασθενών που θα λάβουν το συγκεκριµένο Φάρµακο. Είναι γνωστές τραγωδίες, θάνατοι, παρενέργειες, κλπ που έχουν συµβεί από τη λήψη µη κανονικών Φαρµάκων. Η ποιότητα ενός Φαρµάκου διαµορφώνεται και ενσωµατώνεται σε όλα τα στάδια και φάσεις της ζωής του, που είναι τό στάδιο της Ερευνας και Ανάπτυξης, το στάδιο της Παραγωγής του δραστικού, το στάδιο της Βιοµηχανικής Παραγωγής και της Συσκευασίας, το στάδιο της Αποθήκευσης και της ιανοµής, και τέλος το στάδιο της Χορήγησης και ράσης του. Αναγκαία προϋπόθεση ιασφάλισης της Ποιότητας των Φαρµάκων σε οποιοδήποτε στάδιο είναι η ανάπτυξη και εφαρµογή ενός συστήµατος ιασφάλισης της Ποιότητας. Σήµερα είναι επιβεβληµένη αλλά και θεσµοθετηµένη η ανάπτυξη και η εφαρµογή συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας, που να καλύπτει όλα τα στάδια ζωής του Φαρµάκου. Στο στάδιο της Αποθήκευσης και ιανοµής των Φαρµάκων µέχρι πριν µερικά χρόνια εθεωρείτο ότι δεν υπήρχαν επιδράσεις στην ποιότητα του Φαρµάκου. Σήµερα όµως είναι αποδεδειγµένο ότι και στο στάδιο αυτό υπάρχουν εξωγενείς παράγοντες που µπορούν να επιδράσουν σηµαντικά στην Ποιότητα ενός Φαρµάκου. Ετσι για τη σωστή λειτουργία µιας Αποθήκης σε Μονάδα Παραγωγής Φαρµάκων, µιας Φαρµακαποθήκης ή ενός Πρατηρίου Αποθήκευσης και ιανοµής Φαρµάκων, ενός Νοσοκοµειακού Φαρµακείου, ενός ιδιωτικού Φαρµακείου, κλπ, επιβάλλεται η ανάπτυξη και η εφαρµογή ενός Συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας. Με βάση την κείµενη Νοµοθεσία, τους υπάρχοντες Κανόνες και Οδηγίες, καθώς και την εµπειρία του ΙΦΕΤ, αναπτύσσονται τα βασικά δοµικά στοιχεία στα οποία θα πρέπει να στηριχθεί η οικοδόµηση και λειτουργία ενός συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας Φαρµάκων, µιας οποιασδήποτε Μονάδας που αποθηκεύει και διακινεί Φάρµακα ή ενός Φαρµακείου ( ηµόσιου ή Ιδιωτικού). 5

8 book_vasilas :05 ÂÏ 5 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

9 book_vasilas :05 ÂÏ 6 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) Για την καλύτερη κατανόηση ενός τέτοιου συστήµατος κρίθηκε σκόπιµο να προηγηθεί µια συνοπτική αναφορά: α) στις αρχές των συστηµάτων ιασφάλισης Ποιότητας για οποιοδήποτε σύστηµα παραγωγής Προϊόντων και Υπηρεσιών, και β) στις αρχές των συστηµάτων Ποιότητας για την Φαρµακοβιοµηχανία. Ιανουάριος

10 book_vasilas :05 ÂÏ 6 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

11 book_vasilas :05 ÂÏ 7 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) 7

12 book_vasilas :05 ÂÏ 7 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) µ. À ª π º π π

13 book_vasilas :05 ÂÏ 9 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) 1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ Η έννοια της Ποιότητας παρόλο που εµφανίζεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα από αρχαιοτάτων χρόνων, µόλις στις αρχές του 20ου αιώνα αρχίζει να διαφαίνεται η µεγάλη σηµασία της, οπότε αυτή αρχίζει να τεκµηριώνεται και επιστηµονικά. Η πρώτη σηµαντική περίοδος αναφέρεται το διάστηµα Στην περίοδο αυτή η ιδέα και η παραδοχή της Ποιότητας στηρίχτηκε στην επιθεώρηση και στον έλεγχο της εργασίας και των προϊόντων, και έλκει την καταγωγή της από την θεωρία του Τaylor για την επιστηµονική οργάνωση της εργασίας. Η δεύτερη περίοδος αναφέρεται στο διάστηµα Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από την εισαγωγή και εφαρµογή συγκεκριµένων τεχνικών του ποιοτικού ελέγχου, όπως πχ. καθορισµός ορίων σε διάφορα ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος, ανάπτυξη στατιστικών τεχνικών, ανάπτυξη τεχνικών δειγµατοληψίας, κλπ. Στην ίδια περίοδο και ιδιαίτερα µε τις εργασίες των Deming και Juran δίδεται νέα ώθηση και βαρύτητα στην Ποιότητα µε την εισαγωγή των αποδεκτών επιπέδων / ορίων ποιότητας που ο αγοραστής επιβάλλει στον προµηθευτή. Η τρίτη περίοδος αναφέρεται στο διάστηµα Στην περίοδο αυτή εισάγεται η έννοια της Ποιοτικής διασφάλισης (Quality Assurance) η οποία αναφέρεται σε όλες τις φάσεις της παραγωγικής διαδικασίας περιλαµβανοµένου και του σχεδιασµού του προϊόντος, ενώ παράλληλα εισάγεται και η έννοια των κύκλων ποιότητας. Η τέταρτη περίοδος αναφέρεται στο διάστηµα Στο διάστηµα αυτό εισάγεται η έννοια της ολικής Ποιότητας η οποία είχε ξεκινήσει απο τον Feigendaum.Η φιλοσοφία της Ολικής Ποιότητας επεκτείνει τις απαιτήσεις, προδιαγραφές, ελέγχους, κλπ, πέρα απο το σύστηµα της Παραγωγής στο σύστηµα της ιοίκησης, στους Προµηθευτές στους Καταναλωτές, κλπ. Η πέµπτη περίοδος αναφέρεται στο διάστηµα 1990-σήµερα. Στο διάστηµα αυτό εξ αιτίας αφενός της παγκοσµιοποίησης των αγορών και αφετέρου του έντονου ανταγωνισµού η Ποιότητα εξελίχθηκε σε κυρίαρχο στοιχείο της στρατηγικής όλων των επιχειρήσεων. Η ιοίκηση της Ολικής Ποιότητας (Total Quality Management) κυριαρχεί, και αφορά πια όλους και όλα σε µια επιχείρηση. Σήµερα στη µεγάλη τους πλειοψηφία, οι Επιχειρήσεις, οι Οργανισµοί, τα Ιδρύµατα, κλπ. που παράγουν προïόντα ή προσφέρουν υπηρεσίες, έχουν υιοθετήσει και εφαρ- µόζουν κάποιο σύστηµα ιασφάλισης Ποιότητας προσαρµοσµένο στις δικές τους ανάγκες. 9

14 book_vasilas :05 ÂÏ 9 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

15 book_vasilas :05 ÂÏ 10 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) 2. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Κάθε Οργανισµός, Ίδρυµα, Επιχείρηση, Βιοµηχανία, Κατάστηµα, κλπ. παράγει και προσφέρει στην αγορά µε συγκεκριµένες διαδικασίες και διεργασίες είτε προϊόντα, είτε υπηρεσίες, είτε και τα δύο. ηλαδή µπορεί να θεωρηθεί σαν ένα παραγωγικό σύστηµα που συνδυάζει και αξιοποιεί διάφορα µέσα και συντελεστές παραγωγής, µε σκοπό την παραγωγή ενός προïόντος ή µιας υπηρεσίας, µε συγκεκριµένες προδιαγραφές και ποιοτικά χαρακτηριστικά και που ικανοποιεί συγκεκριµένες ανάγκες του χρήστη. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ - ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΥΛΕΣ - ΥΛΙΚΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΑΛΛΑ ΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΓΑΘΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΪΟΝ Τέτοια µέσα και συντελεστές µπορεί να είναι: το ανθρώπινο δυναµικό, η τεχνογνωσία, οι ύλες και τα υλικά, οι κτιριακές και ηλεκτροµηχανολογικές εγκαταστάσεις, ο πάσης φύσεως εξοπλισµός, κλπ. Στόχος κάθε παραγωγικού συστήµατος είναι η παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών που: να έχουν σταθερά ποιοτικά χαρακτηριστικά να δίνουν το καλύτερο και ασφαλέστερο αποτέλεσµα να παρέχουν την µεγαλύτερη δυνατή ικανοποίηση στον χρήστη Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται κυρίως µε την υιοθέτηση και εφαρµογή ενός συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας. Ένα σύστηµα ιασφάλισης Ποιότητας προδιαγράφει, οριοθετεί, ελέγχει και τεκµηριώνει τους συµµετέχοντες συντελεστές παραγωγής, καθώς και τη λειτουργία του ίδιου του παραγωγικού συστήµατος µε σκοπό: α) την παραγωγή προϊόντος ή υπηρεσίας, τα µετρήσιµα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οποίων παραµένουν σταθερά και εντός προδιαγεγραµµένων ορίων β) το µηδενισµό ή την κατά το δυνατό µεγαλύτερη παρεµπόδιση επίδρασης εξωτερικών παραγόντων στο σύστηµα. γ) τη µεγιστοποίηση του οικονοµικού οφέλους για το σύστηµα. Ο σχεδιασµός, υιοθέτηση και η επιτυχής εφαρµογή ενός συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας για οποιοδήποτε σύστηµα παραγωγής ή µέρος αυτού προϋποθέτει: 10

16 book_vasilas :05 ÂÏ 10 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

17 book_vasilas :05 ÂÏ 11 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) α) Την ύπαρξη συγκεκριµένης Πολιτικής και ιοίκησης Ποιότητας. β) Την υιοθέτηση και ένταξη του συστήµατος στη γενικότερη φιλοσοφία της ιοίκησης και στην πολιτική της Ποιότητας γ) Την σε βάθος µελέτη και γνώση των µερών και του όλου, του παραγωγικού συστήµατος και της λειτουργίας αυτού. δ) Την γνώση και εφαρµογή της κείµενης (Ευρωπαικής και Εθνικής) Νοµοθεσίας για το συγκεκριµένο παραγωγικό σύστηµα. ε) Την γνώση και εφαρµογή εκείνων των προτύπων ποιότητας που ταιριάζουν καλύτερα στο συγκεκριµένο παραγωγικό σύστηµα (πχ ISO 9000). στ) Την ανάπτυξη και εφαρµογή καταλλήλων µεθόδων, µετρήσεων και ελέγχων. ζ) Την εφαρµογή ενός ολοκληρωµένου µηχανογραφικού συστήµατος. η) Την εµπειρία και τη συνεργασία διαφορετικών ειδικοτήτων. θ) Την συµµετοχή όλων των εργαζοµένων στην εκπόνιση και εφαρµογή του συστή- µατος. ι) Την ανάλυση κόστους-ωφέλους από την εφαρµογή του συστήµατος. κ) Την δυνατότητα παρακολούθησης και ελέγχου της λειτουργίας του συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας καθώς και την, σε τακτά χρονικά διαστήµατα, επαναβεβαίωσή του. Το σύστηµα ιασφάλισης Ποιότητας ενός παραγωγικού συστήµατος που θα αποτυπωθεί σε ένα Εγχειρίδιο ιασφάλισης Ποιότητας θα πρέπει να εφαρµόζεται εύκολα και να µην αποτελεί πηγή γραφειοκρατίας. 3. ΙSΟ 9000 Σήµερα τα περισσότερα συστήµατα ιασφάλισης Ποιότητας στηρίζονται στά πρότυπα ISO 9000 που έχουν εκδοθεί από τον ιεθνή Οργανισµό Τυποποίησης (ΙSΟ) που δεν είναι τίποτα άλλο παρά µια παγκόσµια Οµοσπονδία Εθνικών Φορέων Τυποποίησης. Τα πρότυπα αυτά παρουσιάστηκαν το 1987 και υιοθετήθηκαν, τόσο απο την τότε ΕΟΚ, όσο και απο τις ΗΠΑ. Η σειρά ή οικογένεια των ΙSΟ 9000 ενσωµατώνει τη λογική των διαφόρων εθνικών προσεγγίσεων στο θέµα της ποιότητας και αποτελεί τον πυρήνα ενός συστήµατος πρότυπο για την διοίκηση και διασφάλιση της ποιότητας, χωρίς όµως να επιβάλλει την οµοιοµορφοποίηση της ποιότητας. Τα γενικά πρότυπα ΙSΟ 9000, τα γνωστότερα των οποίων είναι τα 9001, 2, 3, 4 υποστηρίζονται από µεγάλο αριθµό άλλων εξειδικευµένων προτύπων και οδηγιών, έχουν υιοθετηθεί απο µεγάλο αριθµό χωρών και έχουν εφαρµοστεί απο πλήθος Βιοµηχανικών, Εµπορικών και λοιπών επιχειρήσεων. Τα πρότυπα ΙSΟ προδιαγράφουν και θέτουν συγκεκριµένες απαιτήσεις για το τελικό προϊόν, για µια σειρά συντελεστών παραγωγής, καθώς και για τις διεργασίες του 11

18 book_vasilas :05 ÂÏ 11 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

19 book_vasilas :05 ÂÏ 12 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) συστήµατος παραγωγής, που θα πρέπει να ενσωµατωθούν στο σύστηµα Ποιότητας που θα αναπτυχθεί. Είναι βέβαιο ότι ένα σύστηµα Ποιότητας που εφαρµόζεται και παρακολουθείται συνεχώς, διασφαλίζει σε σηµαντικό βαθµό την ποιότητα των παραγόµενων προϊόντων και υπηρεσιών και αποτελεί ένα ισχυρό όπλο των πωλήσεων και προβολής της επιχείρησης. Πρέπει όµως να γίνει σαφές ότι η υιοθέτηση ενός συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας και η πιστοποίηση µιας επιχείρησης κατά ΙSΟ, δεν συνεπάγεται αυτο- µάτως και ποιοτικό Προϊόν ή Υπηρεσία, ιδιαίτερα αν το σύστηµα αυτό αποτελεί αρχειακό υλικό σε κάποιο συρτάρι της ιοίκησης. 12

20 book_vasilas :05 ÂÏ 12 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

21 book_vasilas :05 ÂÏ 13 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) 13

22 book_vasilas :05 ÂÏ 13 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ). ƒã π º π π º ƒª µπ ª à π

23 Όπως έχει αναφερθεί ήδη στην εισαγωγή η Ποιότητα αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα του κλάδου της Φαρµακοβιοµηχανίας απο τον περασµένο αιώνα, αφού είχε γίνει συνείδηση σε όλους ότι υποβαθµισµένη ποιότητα ενός Φαρµάκου µπορούσε να προκαλέσει από µικρές έως ανεπανόρθωτες βλάβες στο χρήστη. Σηµειώνεται ότι το φάρµακο αφενός δεν επιλέγεται από τον χρήστη, και αφετέρου ο ίδιος δεν είναι σε θέση να επισηµάνει τυχόν δοµικά ελαττώµατα του φαρµάκου. Η ποιότητα που συντίθεται απο την Ασφάλεια, την Αποτελεσµατικότητα και τις Ποιbook_vasilas :05 ÂÏ 15 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) 1. ΚΛΑ ΟΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Ο κλάδος της Φαρµακοβιοµηχανίας έχει διανύσει ήδη έναν αιώνα συνεχούς ανάπτυξης και προσφοράς στη ηµόσια Υγεία. Θεωρείται κλάδος υψηλής Τεχνολογίας και υψηλών δαπανών για την Έρευνα και την Ανάπτυξη. Κρίνεται σκόπιµο να επιση- µανθούν ορισµένες σηµαντικές διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν συντελεστεί στον κλάδο τα τελευταία χρόνια όπως: α) Η παγκοσµιοποίηση των αγορών, οι συγχωνεύσεις Φαρµακευτικών επιχειρήσεων και η µεγάλη εξειδίκευση. β) Η οµοιογενοποίηση και εναρµόνιση της Νοµοθεσίας και των Κανόνων που διέπουν την ανάπτυξη, παραγωγή και διάθεση των Φαρµάκων σε παγκόσµιο επίπεδο. Η απαίτηση για καλύτερη διασφάλιση της Ποιότητας των Φαρµάκων. γ) Η δυναµική είσοδος στον κλάδο, της Μοριακής Βιολογίας, της Γενετικής της Βιοτεχνολογίας, κλπ και η εισαγωγή στην αγορά πολλών νέων και ακριβών Φαρµάκων. δ) Η µεταφορά της έρευνας και ανάπτυξης πολλών νέων Φαρµάκων απο τα εργαστήρια των εταιριών σε µικρά ερευνητικά εργαστήρια, είτε ιδιωτικά είτε Πανεπιστηµιακά. ε) Η βελτίωση της θεραπευτικής αγωγής. στ) Η θεαµατική αύξηση της Φαρµακευτικής απάνης αλλά και η ανάγκη µείωσης του κόστους θεραπείας και εν γένει η µείωση της Φαρµακευτικής δαπάνης σε επίπεδο κρατών. ζ) Η αναδιαµόρφωση του κυκλώµατος παραγωγής, προώθησης και διανοµής των Φαρµάκων. η) Η εισαγωγή της σύγχρονης τεχνολογίας και ιδιαίτερα των ηλεκτρονικών υπολογιστών σε όλες τα στάδια ζωής ενός Φαρµάκου. 2. Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ 15

24 book_vasilas :05 ÂÏ 15 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) ΑΡΧΕΣ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

25 book_vasilas :05 ÂÏ 16 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) οτικές προδιαγραφές, αποτελούσε πάντα αναπόσπαστο µέρος κάθε Φαρµάκου. Ιδιαίτερα µετά από ατυχήµατα, η ποιότητα αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα της πολιτικής των Φαρµακευτικών επιχειρήσεων αλλά και των ίδιων των κυβερνήσεων. Μετά την επίσηµη έκδοση της Αµερικ. Φαρµακοποιίας το 1820 ακολουθεί η έκδοση διαφόρων Εθνικών Φαρµακοποιιών που καθόριζαν αρχικά ορισµένες ποιοτικές παραµέτρους των Φαρµάκων κυρίως σαν ουσίες µορφοποιούµενες στα Φαρµακεία. Σταδιακά και ιδιαίτερα µετά το Β παγκόσµιο πόλεµο αρχίζει η έκδοση, υιοθέτηση και εφαρµογή σειράς Νόµων, Κανόνων, Οδηγιών, κλπ που αφορούν την ιασφάλιση της Ποιότητας των Φαρµάκων σε όλες τις Φάσεις της ζωής τους (έρευνα, ανάπτυξη, βιοµηχανοποίηση, διάθεση, χρήση, κλπ). Σήµερα έχει δηµιουργηθεί σε εθνικό αλλά και σε παγκόσµιο επίπεδο, ένα πολυσύνθετο και υποχρεωτικό σύστηµα διασφάλισης ποιότητας των Φαρµάκων, που προχωρεί πολύ περισσότερο απο το να είναι ένα ανταγωνιστικό όπλο της επιχείρησης ή απλά να επιδιώκει την ικανοποίηση ενός πελάτη. Η ποιότητα δεν είναι αγαθό που αγοράζεται ευκαιριακά και διαφηµίζεται, αλλά βιώνεται και χτίζεται βήµα - βήµα. Κάθε παραγωγός πρέπει να παρασκευάζει Φαρµακευτικά προϊόντα έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι αυτά είναι κατάλληλα για τον σκοπό για τον οποίο προορίζονται, ότι είναι σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της άδειας κυκλοφορίας και ότι δεν εκθέτουν τους ασθενείς σε κίνδυνο λόγω ανεπαρκούς ασφάλειας, ποιότητας ή αποτελεσµατικότητας. Για να επιτευχθεί σε αξιόπιστο βαθµό ο παραπάνω ποιοτικός στόχος, πρέπει να υπάρχει ένα καλά σχεδιασµένο και σωστά εφαρµοζόµενο σύστηµα ιασφάλισης Ποιότητας. Μπορεί να λεχθεί µετά βεβαιότητας ότι η Φαρµακευτική Βιοµηχανία είναι ο πρώτος κλάδος που υιοθέτησε και εφάρµοσε στην πράξη την ιασφάλιση της Ποιότητας όχι για εµπορικούς ή οικονοµικούς λόγους αλλά πρωτίστως για την προστασία του κοινωνικού συνόλου. Αξίζει να σηµειωθεί επίσης, ότι το σύστηµα ιασφάλισης της Ποιότητας των Φαρ- µάκων αποτέλεσε και αποτελεί πρότυπο και οδηγό για συστήµατα ιασφάλισης Ποιότητας άλλων κλάδων. 3. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Η έννοια ιασφάλισης της Ποιότητας των Φαρµάκων είναι µια πολύ ευρεία έννοια που καλύπτει πολύ µεγάλο αριθµό µεταβλητών και που µεµονωµένα ή συνδυαστικά επηρεάζουν την ποιότητα ενός προϊόντος. Το σύστηµα ιασφάλισης της Ποιότητας των Φαρµάκων, όπως αυτό έχει διαµοφωθεί σήµερα τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσµιο επίπεδο, περιλαµβάνει µια σειρά Κανονιστικών διατάξεων (Νόµων, Οδηγιών, ιατάξεων, Κανόνων, Εντύπων, κλπ), 16

26 book_vasilas :05 ÂÏ 16 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

27 µέρος των οποίων έχει δεσµευτικό χαρακτήρα για τη Φαρµακοβιοµηχανία και µέρος όχι. Το πολυσύνθετο και εξειδικευµένο αυτό σύστηµα υπόκειται σε συνεχείς αλλαγές και βελτιώσεις σύµφωνα µε τις νέες ανάγκες και τα νέα προϊόντα που δηµιουργούνται συνεχώς. Στη διαµόρφωσή του συµµετέχουν οι Εθνικές και Κοινοτικές αρχές καθώς και οι Φαρµακοβιοµηχανίες. Ένα Σύστηµα Ποιότητας που έχει ενσωµατώσει και το υπάρχον Νοµικό και Θεσµικό πλαίσιο θα πρέπει: α) Να καθορίζει τις µεταβλητές που επηρεάζουν την ποιότητα των προϊόντων β) Να προδιαγράφει την οργανωτική δοµή, τις διεργασίες, τις διαδικασίες, τις ενέργειες, και τους ελέγχους που πρέπει να γίνονται ώστε να διασφαλίζεται υψηλού βαθµού εµπιστοσύνη, ότι το προσφερόµενο προϊόν ικανοποιεί δεδοµένες απαιτήσεις ποιότητας. Πιο συγκεκριµένα ένα σύστηµα ιασφάλισης Ποιότητας θεωρείται κατάλληλο π.χ. για την παραγωγή Φαρµακευτικών προϊόντων όταν κατ ελάχιστο διασφαλίζει ότι: Τα Φαρµακευτικά προϊόντα σχεδιάζονται και αναπτύσσονται µε τέτοιο τρόπο ώστε να λαµβάνονται υπόψη οι απαιτήσεις των Κανόνων Καλής Πρακτικής Υπάρχουν σαφείς και αναλυτικές περιγραφές των διαδικασιών παρασκευής και έχουν υιοθετηθεί οι Κανόνες Καλής Παρασκευαστικής Πρακτικής. Οι ευθύνες της ιοίκησης είναι σαφώς καθορισµένες Γίνονται οι απαιτούµενες ενέργειες και ελέγχοι για την επιλογή, προµήθεια και χρησιµοποίηση των α υλών και υλικών συσκευασίας Εκτελούνται όλοι οι απαραίτητοι έλεγχοι, στα ενδιάµεσα προϊόντα και κάθε άλλος έλεγχος κατά τη διάρκεια της παραγωγής καθώς και έλεγχος και επιβεβαίωση της αξιοπιστίας της παραγωγικής διαδικασίας. Το τελικό προϊόν έχει παρασκευαστεί και ελεγχθεί σωστά, σύµφωνα µε τις καθορισµένες διαδικασίες. Τα Φαρµακευτικά προϊόντα δεν διατίθενται για πώληση ή κυκλοφορία πριν ένα ειδικευµένο πρόσωπο πιστοποιήσει ότι κάθε παρτίδα παραγωγής έχει παραχθεί και ελεγχθεί σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της άδειας κυκλοφορίας αλλά και γενικότερα της Νοµοθεσίας που τυχόν ισχύει και διέπει την παραγωγή των Φαρµακευτικών προϊόντων. Υπάρχουν οι αναγκαίες ρυθµίσεις ώστε να διασφαλίζουν όσο είναι δυνατόν, ότι τα Φαρµακευτικά προϊόντα αποθηκεύονται, διανέµονται και υπόκεινται στούς αναγκαίους χειρισµούς τέτοιους ώστε η ποιότητα να διατηρείται καθ όλο το διάστηµα του χρόνου ζωής τους. Υπάρχει διαδικασία για αυτοεπιθεώρηση και γενική επισκόπηση ποιότητας, µε την οποία εκτιµάται σε τακτά χρονικά διαστήµατα η εφαρµογή και η αποτελεbook_vasilas :05 ÂÏ 17 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) 17

28 book_vasilas :05 ÂÏ 17 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) ΑΡΧΕΣ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

29 book_vasilas :05 ÂÏ 18 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) σµατικότητα του συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας. Σήµερα τα διάφορα συστήµατα ιασφάλισης Ποιότητας των Φαρµάκων που αφορούν µέρος ή όλα τα στάδια ζωής ενός Φαρµάκου (Ανάπτυξη- Βιοµηχανοποίηση- Αποθήκευση- ιανοµή-χορήγηση) τείνουν να οµοιογενοποιηθούν και να έχουν σε όλες τις χώρες που παράγουν και διακινούν Φάρµακα, ενιαία εφαρµογή. 4. ΟΙΚΟ ΟΜΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Το σύστηµα ιασφάλισης της Ποιότητας των Φαρµάκων όπως έχει διαµορφωθεί στην Ελλάδα στηρίζεται σε 3 ενότητες/πλαίσια: 1. Στο θεσµοθετηµένο Εθνικό Πλαίσιο που περιλαµβάνει: α) την κείµενη Εθνική Νοµοθεσία για Φάρµακα (Νόµοι, Υπουργικές αποφάσεις, Αποφάσεις και εγκύκλιοι του ΕΟΦ, Αγορανοµικές διατάξεις, κλπ) β) την Ελληνική Φαρµακοποιία και το Εθνικό συνταγολόγιο 2. Στο θεσµοθετηµένο Κοινοτικό πλαίσιο που περιλαµβάνει: α) τις Οδηγίες και τους Κανόνες που έχει εκδόσει η Κοινότητα για τα Φαρµακευτικά και εν γένει τα Προϊόντα Υγείας β) την Ευρωπαική Φαρµακοποιία 3. Στο γενικό πλαίσιο που συνήθως δεν είναι υποχρεωτικό σε όλη του την έκταση και περιλαµβάνει: α) Τις Φαρµακοποιίες διαφόρων Κρατών (όπως π.χ. εκείνη της USP) καθώς και την διεθνή βιβλιογραφία. β) Τις αποφάσεις και τις οδηγίες του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας (WHO) γ) Τον κώδικα των επισήµων κανόνων Φαρµάκων, Τροφίµων και Ποτών (CFR) του FDA της Αµερικής. δ) Τις οδηγίες των Φαρµακευτικών και άλλων επιστηµονικών συλλόγων σχετικών µε το Φάρµακο ε) Τους Κανόνες Καλής Πρακτικής (GXP). στ) Βοηθήµατα και οδηγίες που συντάσσονται απο διαφόρους Επιστηµονικούς Φορείς και Ενώσεις που έχουν σχέση µε το Φάρµακο όπως π.χ.: την IESPE (International Society of Pharmaceutical Engineering), την PIC (Pharmaceutical Inspection Convenience), την PDA (Parenteral Drug Association) την Ενωση των Φαρµακοβιοµηχάνων, τους Προµηθευτές της Φαρµακοβιοµηχανίας, κλπ Ένα σύστηµα ιασφάλισης Ποιότητας για οποιαδήποτε φάση της ζωής ενός Φαρ- µάκου, θα πρέπει να λαµβάνει υπόψη, να υιοθετεί και να εφαρµόζει κατά περίπτωση 18

30 book_vasilas :05 ÂÏ 18 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

31 book_vasilas :05 ÂÏ 19 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) όλους ή µέρος των παραπάνω Νόµων, Οδηγιών, Κανόνων, κλπ. Πριν όµως την υιοθέτηση και εφαρµογή ενός συστήµατος Ποιότητας θα πρέπει πρώτα να µελετηθεί διεξοδικά η υπάρχουσα κατάσταση καθώς και οι µελλοντικές ανάγκες του υπάρχοντος παραγωγικού συστήµατος. Είναι σαφές ότι η υπάρχουσα υποδοµή στην Φαρµακοβιοµηχανία για τη ιασφάλιση της Ποιότηταςτων Φαρµάκων δεν έχει ιδιαίτερη ανάγκη υποστήριξης απο συστήµατα ιασφάλισης Ποιότητας άλλων κλάδων. Βάση για όλα τα συστήµατα Ποιότητας στην Φαρµακοβιοµηχανία και ιδιαίτερα για τη φάση της παραγωγής αποτελούν οι Κανόνες Καλής Παρασκευαστικής Πρακτικής (Good Manufacturing Practice - GMP), οι Κανόνες Καλής Εργαστηριακής Πρακτικής (Good Laboratory Practice - GLP) και οι Κανόνες Καλής Κλινικής Πρακτικής (Good Clinical Practice GCP). Αν και ορισµένοι Κανόνες των GMP s βρίσκονται διάσπαρτοι σε Φαρµακοποιίες και κείµενα πριν το 1960, ως όρος και ως δοµηµένη ενότητα εµφανίζονται µετά το 1962 σε Αµερική και Ευρώπη, συνεχίζουν να διαµορφώνονται σταδιακά για να φθάσουµε στο 1972 που λαµβάνουν στην Ευρώπη την τελική τους µορφή µε την οδηγία 91/356/ΕΟΚ και την υποχρεωτική τους εφαρµογή στην Ελλάδα µε την Υπουργ. Απόφαση Α6/11278/92-Φεκ322. Οι Κανόνες Καλής Παρασκευής είναι το µέρος εκείνο της ιασφάλισης Ποιότητας µε το οποίο εξασφαλίζεται ότι τα προϊόντα παράγονται και ελέγχονται σύµφωνα µε τα πρότυπα Ποιότητας που αρµόζουν στη χρήση για την οποία προορίζονται και όπως απαιτείται από την άδεια κυκλοφορίας. Τα 9 κεφάλαια των GMP s αναφέρονται: 1. Στη ιαχείρηση Ποιότητας 2. Στο Προσωπικό 3. Στις Εγκαταστάσεις και στον εξοπλισµό 4. Στην Τεκµηρίωση 5. Στην Παραγωγή 6. Στον Έλεγχο της Ποιότητας 7. Στην Παρασκευή και ανάλυση βάσει συµβολαίου 8. Στα Παράπονα και στην ανάκληση προϊόντος 9. Στην Αυτοεπιθεώρηση Επίσης έχουν εκδοθεί συµπληρωµατικές κατευθυντήριες οδηγίες και παραρτήµατα που αναφέρονται: στα στείρα Φαρµακευτικά προϊόντα σε άλλες οµάδες προϊόντων (πχ. προϊόντα αίµατος) 19

32 book_vasilas :05 ÂÏ 19 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) ΑΡΧΕΣ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

33 book_vasilas :05 ÂÏ 20 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) στα ιατρικά βοηθήµατα στα παραφαρµακευτικά στον έλεγχο καταλληλότητας (Qualification) και επικύρωσης της αξιοπιστίας (Validation) µεθόδων, µετρήσεων, κλπ στην παραµετρική απελευθέρωση Συµπερασµατικά η εφαρµογή των διαφόρων Κανόνων Καλής Πρακτικής στοχεύει σε µια αρχή, την αρχή της ιασφάλισης ήτοι: υνατότητα του συστήµατος για ασφαλή και αποτελεσµατική παρεµπόδιση οποιασδήποτε επίδρασής του, στις προδιαγεγραµµένες ιδιότητες του προϊόντος που παράγει, µε ταυτόχρονη διασφάλιση και επιβεβαίωση αυτής της δυνατότητάς του. 5. Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΤΑ ΙΑΦΟΡΑ ΣΤΑ ΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ Όπως έχει ήδη λεχθεί η Ποιότητα για κάθε Φάρµακο χτίζεται σε όλα τα βασικά στάδια της ζωής του που είναι: η έρευνα και η ανάπτυξη η παραγωγή του δραστικού η παραγωγή και συσκευασία του ιδιοσκευάσµατος η αποθήκευση και διανοµή η χορήγηση και το αποτέλεσµά του Στα τελευταία στάδια της Αποθήκευσης, της ιανοµής και της Χορήγησης η συµβολή του παραγωγού στην ιασφάλιση της Ποιότητας µειώνεται σηµαντικά. Κατά την προσωπική µου άποψη το µεγαλύτερο ποσοστό της ποιότητας ενσωµατώνεται στο πρώτο στάδιο. Το επίπεδο ποιότητας των Φαρµάκων τα οποία έχουν άδεια ελεύθερης κυκλοφορίας και προορίζονται για ανθρώπινη χρήση, πρέπει να διατηρείται σταθερό σε όλα τα στάδια της ζωής του. Για κάθε στάδιο υπάχει πλαίσιο Νοµοθεσίας, Οδηγιών, Κανόνων, ιατάξεων, κλπ που καθορίζει τις βασικές απαιτήσεις για το σύστηµα Ποιότητας που θα εφαρµοστεί. Βλ. ιάγραµµα: Ποιοτική ιασφάλιση στα διάφορα στάδια ζωής του φαρµάκου- Κανόνες Ορθής Πρακτικής. 20

34 book_vasilas :05 ÂÏ 20 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

35 book_vasilas :05 ÂÏ 21 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) MONΑ Α ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΡΑΣΤΙΚΟΥ ΒΑΣΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΟΚΙΜΑΣΙΕΣ IN VITRO ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΛΙΝΙΚΕΣ, ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ & ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ IN VIVO REGISTRATION Α ΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΜΟΝΑ Α ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΕΣ ΧΡΗΣΤΗΣ ΙΑΤΡΟΣ - ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΙΑΝΟΜΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ GXP (GDP, GRP,...) GXP (GMP, GLP,...) GXP (GSP, GDP,...) ΦΑΡΜΑΚΟΕΠΑΓΡΥΠΝΗΣΗ 6. ΣΥΓΚΡΙΣΗ GMP s και ISO Τα GMP s είναι Κανόνες εξειδικευµένοι για την παραγωγή και τον έλεγχο προϊόντων Υγείας, δηµιουργηθήκαν αποκλειστικά για την Φαρµακοβιοµηχανία και είναι υποχρεωτικής εφαρµογής, ενώ τα ISO είναι γενικοί Κανόνες και αφορούν το σύνολο των επιχειρήσεων και δεν είναι υποχρεωτικής εφαρµογής. Το υπάρχον θεσµικό πλαίσιο για τα Φάρµακα που αναφέρθηκε ήδη (Νοµοθεσία, Κανόνες, Οδηγίες, κλπ) είναι απαραίτητο για την οικοδόµηση ενός συστήµατος ιασφάλισης Ποιότητας. Αυτό όµως δεν εµποδίζει την ταυτόχρονη υιοθέτηση και εφαρµογή των ISO, που έχουν σήµερα µεγαλύτερη εµπορική απήχηση, και περιλαµβάνουν σηµεία που δεν θίγονται στα GMP s (όπως π.χ. ιοικητικά θέµατα) έτσι ώστε το προς ανάπτυξη σύστηµα ιασφάλισης Ποιότητας να στηριχτεί στο συνδυασµό των GMP s και ISO. Η πρακτική αυτή είναι σήµερα πολύ διαδεδοµένη. 21

36 book_vasilas :05 ÂÏ 21 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) ΑΡΧΕΣ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΣΤΑ ΙΑΦΟΡΑ ΣΤΑ ΙΑ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΥ - KANONEΣ ΟΡΘΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

37 book_vasilas :05 ÂÏ 23 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) 23

38 book_vasilas :05 ÂÏ 23 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ). À À ª π º π π À & π ª ø º ƒª ø

39 Η ανάγκη συνέχειας της ποιοτικής ιασφάλισης στα στάδια της Αποθήκευσης και της ιανοµής όπως έχει ήδη γραφεί, υποχρεώνει τις Φαρµακοβιοµηχανίες, τις Φαρ- µακαποθήκες, τα Πρατήρια, τους ιανοµείς των Φαρµάκων, τα Φαρµακεία, τα Νοσοκοµεία, κλπ, στα πλαίσια της πολιτικής ποιότητας που έχουν υιοθετήσει, να οικοδο- µούν και να εφαρµόζουν ένα σύστηµα ιασφάλισης Ποιότητας προσαρµοσµένο στις ανάγκες τους. Οποιοδήποτε σύστηµα ιασφάλισης της Ποιότητας για την Αποθήκευση και την ιανοµή θα πρέπει να στηρίζεται κυρίως στην κείµενη Νοµοθεσία, στις σχετικές οδηγίες της ΕΕ του WHO και του FDΑ, στις εγκυκλίους του ΕΟΦ, στους υφιστά- µενους Κανόνες της Ορθής Αποθηκευτικής Πρακτικής και ιανοµής (όπως π. χ. η οδηγία 94/C 63/03 της ΕΕ), στους υφιστάµενους Κανόνες Ορθής Παρασκευαστικής Πρακτικής (GMP s), κλπ. Το σύστηµα θα πρέπει να διασφαλίζει στο µεγαλύτερο δυνατό βαθµό ότι τα Φάρ- µακα αποθηκεύονται και διανέµονται µε τέτοιο τρόπο ώστε: 1. Να τηρείται η κείµενη Νοµοθεσία. 2. Ο χειρισµός των Φαρµάκων να γίνεται σε όλη την αλυσίδα µόνο από εξουσιοδοτηµένα και εκπαιδευµένα άτοµα. 3. Να περιορίζονται οι πιθανότητες για ανθρώπινα λάθη στο ελάχιστο δυνατό, αλλά και όσα γίνονται να εντοπίζονται και να διορθώνονται άµεσα. 4. Να τηρούνται επακριβώς οι προδιαγεγραµµένες συνθήκες Αποθήκευσης και µεταφοράς, ώστε οι κίνδυνοι από την επίδραση περιβαλλοντολογικών παραγόντων, όπως είναι η θερµοκρασία, η υγρασία, το ηλιακό φως, κτλ, στην ασφάλεια, αποτελεσµατικότητα, και ποιότητα των Φαρµάκων, να περιορίζονται στο ελάχιστο δυνατό. 5. Να περιορίζεται στο ελάχιστο η ανάµειξη και η επιµόλυνση από και προς άλλα Φάρµακα, καθώς και η επίδραση κάθε εξωτερικού παράγοντα που µπορεί να προκαλέσει µεταβολή, αλλοίωση, διάσπαση, φθορά, σπάσιµο, λέρωµα, κτλ. 6. Να αναλίσκονται και ανανεώνονται σταθερά και µε σειρά παλαιότητας τα αποθέµατα και να αποσύρονται έγκαιρα τα ληξιπρόθεσµα. 7. Να διασφαλίζεται η έγκαιρη και σωστή αποστολή των Φαρµάκων στους προδιαγραφόµενους παραλήπτες. 8. Να διασφαλίζεται η ιχνηλασιµότητα (ανιχνευσιµότητα) κάθε παρτίδας Φαρµάbook_vasilas :05 ÂÏ 25 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ 25

40 book_vasilas :05 ÂÏ 25 (PANTONE 2955 CV ÙÛ ÁÎÔ) ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ & ΙΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

41 book_vasilas :05 ÂÏ 26 (M ÚÔ/Process Black ÙÛ ÁÎÔ) κου σε όλη τη ζωή της, καθώς και το ιστορικό µε όλα τα στοιχεία από την παραγγελία µέχρι την παράδοση. 9. Να διασφαλίζεται η δυνατότητα εντοπισµού και ανάκλησης οποιασδήποτε παρτίδας και σε οποιαδήποτε στιγµή. Είναι αυτονόητο ότι ανάλογα µε τις δραστηριότητες και τις εργασίες της Αποθήκευσης και της ιανοµής που γίνονται σε µια συγκεκριµένη Μονάδα (πχ. Φαρµακοβιοµηχανία, Φαρµακαποθήκη, Πρατήριο, Νοσοκοµείο, Φαρµακείο, κλπ) επιλέγονται, προδιαγράφονται και αναπτύσσονται εκείνα τα στοιχεία ενός συστήµατος Ποιότητας, τα οποία επιδρούν στην ποιότητα των προϊόντων της συγκεκριµένης Μονάδας. Η Μονάδα, πριν την επιλογή και εφαρµογή του συστήµατος Ποιότητας, πρέπει να έχει καθορίσει την πολιτική Ποιότητας που θα ακολουθήσει και να έχει προδιαγράψει και αποδεχθεί το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας του συστήµατος που σκοπεύει να εφαρµόσει. Στο σύστηµα Ποιότητας που θα υιοθετηθεί και εφαρµοστεί θα πρέπει να καθορίζονται: η οµή του, οι βασικές αρχές Λειτουργίας του, η ιοίκησή του, ο Υπεύθυνος συντονισµού και λειτουργίας του, η παρακολούθηση και ο έλεγχός του, και τέλος οι υποχρεώσεις, δικαιοδοσίες και ευθύνες της ιοίκησης απέναντι στο σύστηµα. Κάθε σύστηµα Ποιότητας θα πρέπει να αποτυπώνεται στο αντίστοιχο Εγχειρίδιο Ποιότητας. Το σύστηµα Ποιότητας της Μονάδας που θα επιλεγεί θα πρέπει να είναι εύκολα εφαρµόσιµο, να βρίσκεται σε συµφωνία µε τα άλλα συστήµατα που υπάρχουν και λειτουργούν στη Μονάδα (φοροτεχνικό, οικονοµικό, κλπ), και να υποστηρίζεται από το σχετικό µηχανογραφικό πρόγραµµα και το ανάλογο δίκτυο ηλεκτρονικών υπολογιστών. Το σύστηµα Ποιότητας πρέπει να επανεξετάζεται (ανασκοπείται) σε τακτά χρονικά διαστήµατα και να γίνονται οι σχετικές βελτιώσεις/διορθώσεις. Στη συνέχεια, και σύµφωνα µε την προηγούµενη ανάλυση, αναπτύσονται οι αρχές και προδιαγράφονται οι απαιτήσεις για ορισµένα βασικά δοµικά στοιχεία που πρέπει να περιλαµβάνει η οικοδόµηση και λειτουργία ενός συστήµατος Ποιότητας, που αναφέρεται σε µια Μονάδα Αποθήκευσης και ιανοµής Φαρµάκων. Τέτοια δοµικά στοιχεία είναι: 01. Η Οργανωτική οµή της Μονάδας 02. Το Προσωπικό της Μονάδας 03. Η Τεκµηρίωση 04. Η Αποθήκευση 05. Οι Περιβαλλοντολογικές Απαιτήσεις 06. Οι Ψυχρές Αλυσίδες 26

Πρώτες ύλες. Πιθανοί κίνδυνοι σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Καθορισµός πιθανότητας επιβίωσης µικροοργανισµών. Εκτίµηση επικινδυνότητας

Πρώτες ύλες. Πιθανοί κίνδυνοι σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Καθορισµός πιθανότητας επιβίωσης µικροοργανισµών. Εκτίµηση επικινδυνότητας 1 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ HACCP Αρχή 1η: Προσδιορισµός των πιθανών κινδύνων που σχετίζονται µε την παραγωγή τροφίµων σε όλα τα στάδια, από την ανάπτυξη και τη συγκοµιδή των πρώτων υλών, την παραγωγική διαδικασία, την

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

ΟΡΘΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ HELLAS PHARM 21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015 ΟΡΘΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΠΑΝΤΕΛΊΑ ΓΚΟΥΡΑ ΧΗΜΙΚΌς MBA TQM Δ/ΝΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Αποστολή του ΕΟΦ Η προώθηση και κατοχύρωση της δημόσιας

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ (1)

ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ (1) ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ (1) Κάθε παρασκευαστής δηµιουργεί και εφαρµόζει ένα αποτελεσµατικό σύστηµα διασφαλίσεως της ποιότητας των φαρµακευτικών προϊόντων, σε συνεργασία µε τη διοίκηση της επιχειρήσεως και

Διαβάστε περισσότερα

Ιχνηλασιµότητα στις επιχειρήσεις τροφίµων- ISO 22005

Ιχνηλασιµότητα στις επιχειρήσεις τροφίµων- ISO 22005 Ιχνηλασιµότητα στις επιχειρήσεις τροφίµων- ISO 22005 Μαλισιόβα Ε., Παντελιά Μ. και Μεθενίτου Γ. Ινστιτούτο Υγιεινής Τροφίµων Αθηνών Ιχνηλασιµότητα στις επιχειρήσεις τροφίµων- ISO 22005 Εισαγωγή Νοµικό

Διαβάστε περισσότερα

Good Manufacturing Practices (GMP) ISO 22716 - Βιομηχανία Καλλυντικών

Good Manufacturing Practices (GMP) ISO 22716 - Βιομηχανία Καλλυντικών Good Manufacturing Practices (GMP) ISO 22716 - Βιομηχανία Καλλυντικών Δεν είναι κάτι καινούργιο Πριν 30 χρόνια, σε εθνικό επίπεδο Η Ελλάδα εχει σε εφαρμογή την ΥΑ Α6/2880 «Περί κανόνων καλής παρασκευής

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ: ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ, ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ, ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ ΟΣΗ

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ: ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ, ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ, ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ ΟΣΗ 1. ΣΚΟΠΟΣ Η διαδικασία αυτή περιγράφει τον τρόπο µε τον οποίο γίνεται ο χειρισµός, η συσκευασία, η αποθήκευση και η παράδοση των προϊόντων στους Πελάτες της εταιρείας, έτσι ώστε να προστατεύεται η ποιότητά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ:FAMAR

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ:FAMAR ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ» ΕΙΔΗΚΕΥΣΗ:LOGISTICS ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ:FAMAR ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

GMP είναι συντόμευση της αγγλικής ονομασίας Good Manufacture Practice, που σημαίνει Κανόνες Ορθής Βιομηχανικής Πρακτικής

GMP είναι συντόμευση της αγγλικής ονομασίας Good Manufacture Practice, που σημαίνει Κανόνες Ορθής Βιομηχανικής Πρακτικής GMP και HACCP Με προσεκτικά επιλεγμένους παραγωγούς/προμηθευτές, οι ίδιοι με πολύχρονη εμπειρία στον τομέα των φαρμακευτικών προϊόντων και των καλλυντικών, εμείς η ESSENS μπορούμε να περηφανευτούμε για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Ε.Π.Κ.Π.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Ε.Π.Κ.Π. ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Ε.Π.Κ.Π. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΥΤΟΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ / ΜΟΝΑΔΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 1 Επωνυμία: 2 Διεύθυνση: 3 Τηλέφωνο: 4 Φαξ: 5 Υπεύθυνος

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.2 : Νομοθεσία για τον έλεγχο της παραγωγής βιολογικών τροφίμων Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr Εισαγωγή Η

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος Ποιότητας Φαρμάκων

Έλεγχος Ποιότητας Φαρμάκων Έλεγχος Ποιότητας Φαρμάκων Ενότητα 2: Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ (1) Κάθε παρασκευαστής δημιουργεί και εφαρμόζει ένα αποτελεσματικό σύστημα διασφαλίσεως

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 10 η - ΜΕΡΟΣ Β ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ HACCP Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εκμάθηση

Διαβάστε περισσότερα

GMP και HACCP. Οι κυριότεροι κίνδυνοι μη - πιστοποιημένων επιχειρήσεων είναι:

GMP και HACCP. Οι κυριότεροι κίνδυνοι μη - πιστοποιημένων επιχειρήσεων είναι: GMP και HACCP Μέσα απο προσεχτικά επιλεγμένους προμηθευτές με πολλά χρόνια εμπειρία στην φαρμακευτική αγορά και την αγορά καλλυντικών, όλα τα προϊόντα Essens μπορούν να παρουσιάσουν την καταγωγή τους από

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΑ (EE).../ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της

ΟΔΗΓΙΑ (EE).../ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 15.9.2017 C(2017) 6127 final ΟΔΗΓΙΑ (EE).../ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 15.9.2017 για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά

Διαβάστε περισσότερα

Έντυπο Ελέγχου Επιχειρήσεων Μαζικής Εστίασης

Έντυπο Ελέγχου Επιχειρήσεων Μαζικής Εστίασης Ηµεροµηνία ελέγχου: Θέση Στοιχείων Φορέα Ελέγχου ΚΩ : 1.01.04 Έντυπο Ελέγχου Επιχειρήσεων Μαζικής Εστίασης Επωνυµία Τίτλος Επιχείρησης Στοιχεία Επιχείρησης Πόλη - διεύθυνση Τ.Κ Τηλέφωνο, Φαξ Ονοµατεπώνυµο

Διαβάστε περισσότερα

GLOBALGAP (EUREPGAP)

GLOBALGAP (EUREPGAP) GLOBALGAP (EUREPGAP) Το Διεθνές Σχήμα Πιστοποίησης Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής GLOBALGAP, λειτουργεί ως αντικειμενικό εργαλείο αξιολόγησης του βαθμού συμμόρφωσης με τις σχετικές απαιτήσεις για όλες

Διαβάστε περισσότερα

❷ Η εµφάνιση και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των τροφίµων. ❸ Η θρεπτική αξία των τροφίµων. ❻ Η προσαρµογή στο νέο προφίλ των τροφίµων

❷ Η εµφάνιση και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των τροφίµων. ❸ Η θρεπτική αξία των τροφίµων. ❻ Η προσαρµογή στο νέο προφίλ των τροφίµων Ποιότητα Ορισµός Η έννοια της ποιότητας όπως αυτή ορίζεται από τον ιεθνή Οργανισµό Τυποποίησης (ISO) αναφέρεται στο σύνολο των ιδιοτήτων και των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος τα οποία του προσδίδουν τη

Διαβάστε περισσότερα

Οι παρούσες οδηγίες εφαρμόζονται στις επιχειρήσεις πώλησης τροφίμων επί αυτοκινήτου (ex van).

Οι παρούσες οδηγίες εφαρμόζονται στις επιχειρήσεις πώλησης τροφίμων επί αυτοκινήτου (ex van). Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 2 1.1 Πεδίο εφαρμογής... 2 1.2. Σκοπός... 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ... 2 2.1. Διαδικασία αδειοδότησης (ως προς την Υγειονομική Υπηρεσία)... 2 2.2. Προδιαγραφές

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ & ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΩΛΗΣΗΣ ΕΠΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ (EX VAN)

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ & ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΩΛΗΣΗΣ ΕΠΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ (EX VAN) ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ & ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΩΛΗΣΗΣ ΕΠΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ (EX VAN) Οδηγίες για την αδειοδότηση & τη λειτουργία ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 10 η - ΜΕΡΟΣ Β ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ HACCP Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εκμάθηση

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 262/22 Ο ΗΓΙΑ 2003/94/ΕΚ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 8ης Οκτωβρίου 2003 περί θεσπίσεως των αρχών και των κατευθυντήριων γραµµών ορθής παρασκευαστικής πρακτικής όσον αφορά τα φάρµακα που προορίζονται για τον άνθρωπο

Διαβάστε περισσότερα

Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ. Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ

Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ. Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ 1 Αρχή 1η: Ανάλυση των πιθανών κινδύνων Αναλυτικός προσδιορισμός των πιθανών κίνδυνων που σχετίζονται με όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας των τροφίμων από την αρχή μέχρι την ολοκλήρωση της-συγκομιδή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Νικόλαος Σούλτος Εργαστήριο Υγιεινής Τροφίµων Ζ.Π. Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Η παραγωγή ασφαλών τροφίµων: Είναι ένα πρόβληµα σύνθετο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΘΡΑ & ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ. Καθαρισμός & Απολύμανση: Σχεδιάστε ένα σωστό πρόγραμμα βασισμένο στον χώρο σας

ΑΡΘΡΑ & ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ. Καθαρισμός & Απολύμανση: Σχεδιάστε ένα σωστό πρόγραμμα βασισμένο στον χώρο σας ΑΡΘΡΑ & ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ Καθαρισμός & Απολύμανση: Σχεδιάστε ένα σωστό πρόγραμμα βασισμένο στον χώρο σας Οι μεγάλες και θεσμικές αλλαγές που έφερε η νέα υγειονομική νομοθεσία στη λειτουργία των επιχειρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Τυποποίηση Μελιού. Διαχειριστικά Συστήματα Ασφαλείας Τροφίμων (ISO, HACCP) & Νομικές Υποχρεώσεις

Τυποποίηση Μελιού. Διαχειριστικά Συστήματα Ασφαλείας Τροφίμων (ISO, HACCP) & Νομικές Υποχρεώσεις Τυποποίηση Μελιού Διαχειριστικά Συστήματα Ασφαλείας Τροφίμων (ISO, HACCP) & Νομικές Υποχρεώσεις Στυλιανός Βλησίδης, Τεχνική Διεύθυνση Πιστοποίησης Finitsi IMS Υπηρεσίες > Διαχειριστικά Συστήματα ISO 9001,

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.6 : Εφαρμογή συστημάτων HACCP και ISO στην παραγωγή βιολογικών προϊόντων Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr

Διαβάστε περισσότερα

Θωρακείστε την επιχείρηση σας

Θωρακείστε την επιχείρηση σας Θωρακείστε την επιχείρηση σας Χαµηλό κόστος Γρήγορη εκµάθηση w.agrosoft.gr Άµεσα αποτελέσµατα Εισαγωγή Το προϊόν Itemtracker, έκδοση 1.0, είναι η σύγχρονη και µοντέρνα λύση στην Ιχνηλασιµότητα των τροφίµων

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία ομάδων Πρότυπος Φάκελος Εγκατάστασης (Site Master File: SMF) Ετοιμάστε ένα SMF που θα περιέχει τα ακόλουθα:

Εργασία ομάδων Πρότυπος Φάκελος Εγκατάστασης (Site Master File: SMF) Ετοιμάστε ένα SMF που θα περιέχει τα ακόλουθα: Εργασία ομάδων Πρότυπος Φάκελος Εγκατάστασης (Site Master File: SMF) Ετοιμάστε ένα SMF που θα περιέχει τα ακόλουθα: 1. Αποστολή, στρατηγική και το όνομα της παρασκευαστικής μονάδας 2. Γραμμή παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

«Το Σ ΑΤ ISO22000:2005 Πλεονεκτήµατα & Μειονεκτήµατα απο την εφαρµογή του» ρ. Γεώργιος Γαϊτάνος LRQA Lead Auditor LRQA Πειραιάς

«Το Σ ΑΤ ISO22000:2005 Πλεονεκτήµατα & Μειονεκτήµατα απο την εφαρµογή του» ρ. Γεώργιος Γαϊτάνος LRQA Lead Auditor LRQA Πειραιάς «Το Σ ΑΤ ISO22000:2005 Πλεονεκτήµατα & Μειονεκτήµατα απο την εφαρµογή του» ρ. Γεώργιος Γαϊτάνος LRQA Lead Auditor LRQA Πειραιάς ΣΥΣΤΗΜΑ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ :Το υπόδειγµα Στοιχεία του ιοικητικού

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΟΛΟΓΙΑ. απαιτήσεις αξιοπιστίας, στις απαιτήσεις ασφάλειας, στις απαιτήσεις λειτουργίας κλπ.

ΟΡΟΛΟΓΙΑ. απαιτήσεις αξιοπιστίας, στις απαιτήσεις ασφάλειας, στις απαιτήσεις λειτουργίας κλπ. ΟΡΟΛΟΓΙΑ Γενικές έννοιες Ποιότητα: ο βαθμός στον οποίο ένα σύνολο εγγενών χαρακτηριστικών εκπληρώνει τις απαιτήσεις. Απαίτηση: ανάγκη ή προσδοκία που δηλώνεται ρητώς, συνάγεται ως συμπέρασμα ή προκύπτει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΠΕΡΙ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ (ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ, ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΙΜΩΝ) ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2001 ΕΩΣ (ΑΡ.3) ΤΟΥ Κανονισμοί με βάση το άρθρο 103{2){α)

ΟΙ ΠΕΡΙ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ (ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ, ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΙΜΩΝ) ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2001 ΕΩΣ (ΑΡ.3) ΤΟΥ Κανονισμοί με βάση το άρθρο 103{2){α) Ε.Ε. Παρ. III(I) 3881 Κ.Δ.Π. 469/2004 Αρ. 3851, 30.4.2004 Αριθμός 469 Οι περί Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (Ορθή Παρασκευαστική Πρακτική) Κανονισμοί του 2004, οι οποίοι εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο

Διαβάστε περισσότερα

Το υπό έκδοση διεθνές πρότυπο πιστοποίησης ISO 22000 «Συστήµατα διαχείρισης

Το υπό έκδοση διεθνές πρότυπο πιστοποίησης ISO 22000 «Συστήµατα διαχείρισης «Νέο διεθνές πρότυπο πιστοποίησης για τα συστήµατα διαχείρισης της ασφάλειας τροφίµων και ανταπόκριση στις σύγχρονες ανάγκες των επιχειρήσεων στην παγκόσµια αλυσίδα τροφίµων» Ιωάννης Χ. Σαριδάκης Συντονιστής

Διαβάστε περισσότερα

Taseis Management Total Accomplishment & Efficient Integrated Strategies

Taseis Management Total Accomplishment & Efficient Integrated Strategies Υποβολή προτάσεως συνεργασίας για την μελέτη, ανάπτυξη και εφαρμογή Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας κατά ISO 9001:2008 σε μικροβιολογικά εργαστήρια Σας καταθέτουμε ολοκληρωμένη πρόταση η οποία αφορά στην

Διαβάστε περισσότερα

Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΨΥΞΗ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Ο ΗΓΙΕΣ ΚΑΛΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΨΥΞΗ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Ο ΗΓΙΕΣ ΚΑΛΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΨΥΞΗ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Ο ΗΓΙΕΣ ΚΑΛΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΨΥΞΗ Οι παραγωγοί ή οι έµποροι τροφίµων διαχειρίζονται µεγάλες ποσότητες. Όπως και µε κάθε προϊόν, για να γίνει εξισορρόπηση

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΟΡΘΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΟΡΘΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΟΡΘΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1. ΣΚΟΠΟΣ. 1 2. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 3. ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ... 1 4. ΜΕΘΟ ΟΣ: 2 5. 4.1 ιάγραµµα

Διαβάστε περισσότερα

Οι παρούσες οδηγίες εφαρμόζονται στις επιχειρήσεις ή στους μεμονωμένους ιδιώτες οι οποίοι εκμεταλλεύονται αυτόματους πωλητές τροφίμων ή ροφημάτων

Οι παρούσες οδηγίες εφαρμόζονται στις επιχειρήσεις ή στους μεμονωμένους ιδιώτες οι οποίοι εκμεταλλεύονται αυτόματους πωλητές τροφίμων ή ροφημάτων Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 2 1.1Πεδίο εφαρμογής Ορισμοί επιχειρήσεων... 2 1.2. Σκοπός... 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ... 2 2.1. Διαδικασία αδειοδότησης (ως προς την Υγειονομική Υπηρεσία)...

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ & ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΜΑΤΟΙ ΠΩΛΗΤΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ & ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΜΑΤΟΙ ΠΩΛΗΤΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ & ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΜΑΤΟΙ ΠΩΛΗΤΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ Οδηγίες για την αδειοδότηση & τη λειτουργία ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Διαβάστε περισσότερα

Εύη Κολίτσα. αφορούν στην:

Εύη Κολίτσα. αφορούν στην: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ Εύη Κολίτσα Οι επιχειρήσεις µαζικής εστίασης, σε

Διαβάστε περισσότερα

Η Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για τη Νοσοκομειακή Φαρμακευτική

Η Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για τη Νοσοκομειακή Φαρμακευτική Η Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για τη Νοσοκομειακή Φαρμακευτική Οι επόμενες σελίδες αποτελούν την Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για τη Νοσοκομειακή Φαρμακευτική. Τα άρθρα της Διακήρυξης είναι τα κοινώς συμφωνηθέντα σε ευρωπαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ HACCP

ΠΡΟΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ HACCP 1 ΠΡΟΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ HACCP ΓΕΝΙΚΑ 2 Πριν την ανάπτυξη του σχεδιασμού HACCP πρέπει η επιχείρηση να αναπτύξει και να υλοποιήσει πρόγραμμα ελέγχου παραγόντων που θα αποτελέσει την βάση πρακτικής εφαρμογής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΤΟΥΑΛΕΤΩΝ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΤΟΥΑΛΕΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΚΙΔΕΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ Γραφείο Προμηθειών και Διαγωνισμών Τ.Κ. 34100 Χαλκίδα Πληροφ.:Κούμαρος Αντώνης ΤΗΛ.: 22213-55178 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθημα τεκμηρίωσης και δεν δεσμεύει τα κοινοτικά όργανα

Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθημα τεκμηρίωσης και δεν δεσμεύει τα κοινοτικά όργανα 2006R2023 EL 17.04.2008 001.001 1 Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθημα τεκμηρίωσης και δεν δεσμεύει τα κοινοτικά όργανα B ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 2023/2006 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 22ας Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με την

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ: ΕΛΕΓΧΟΙ ΣΥΜΜΟΡΦΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΟΚΙΜΕΣ

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ: ΕΛΕΓΧΟΙ ΣΥΜΜΟΡΦΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΟΚΙΜΕΣ 1. Σκοπός Σκοπός της παρούσας διαδικασίας είναι να καθορίσει τις µεθόδους και τον τρόπο ελέγχου κατά την εκτέλεση των παρακάτω διαδικασιών: Έλεγχο εισερχοµένων Εγκατάσταση οργάνων Παροχή υπηρεσιών τεχνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚ Ι Ο Κ Ο Ε ΠΙ Π Τ Ι Ε Τ Λ Ε ΕΙΟ Ι Ο Ε Θ Ε Ν Θ ΙΚ Ι Η Κ Σ Η Α Μ

ΓΕΝΙΚ Ι Ο Κ Ο Ε ΠΙ Π Τ Ι Ε Τ Λ Ε ΕΙΟ Ι Ο Ε Θ Ε Ν Θ ΙΚ Ι Η Κ Σ Η Α Μ ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΛΑΔΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ & ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΜΥΝΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ Σεμινάριο ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ -ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ - ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑΣ Θέμα: «Τεχνικές Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Χαριτωνίδης. Πρόλογος

Νίκος Χαριτωνίδης. Πρόλογος Πρόλογος Το εγχειρίδιο τούτο αποτελεί µια απλή προσέγγιση στο τρόπο που πρέπει να υλοποιήσουν τις νοµοθετικές τους υποχρεώσεις, όσοι ασχολούνται µε δραστηριότητες ψυχρής εφοδιαστικής αλυσίδας. Με τον όρο

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 4. Εξωτερικός και Εσωτερικός Έλεγχος Αποθεµάτων

Ενότητα 4. Εξωτερικός και Εσωτερικός Έλεγχος Αποθεµάτων Ενότητα 4 Εξωτερικός και Εσωτερικός Έλεγχος Αποθεµάτων 2. Αποθέµατα (1) Αποθέµατα είναι το σύνολο των οικονοµικών µέσων που: Προορίζονται να πωληθούν. Βρίσκονται στην παραγωγή και προορίζονται να πωληθούν

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες Οδηγίες Ποιότητας. Βιοπαθολογικό Εργαστήριο

Κατευθυντήριες Οδηγίες Ποιότητας. Βιοπαθολογικό Εργαστήριο Κατευθυντήριες Οδηγίες Ποιότητας Ιανουάριος 2013 Περιεχόμενα Υπόμνημα - Επεξηγήσεις... 3 Κεφάλαιο 1: Διαχείριση Προσωπικού... 4 Κεφάλαιο 2: Διαχείριση Εξοπλισμού/ Εγκαταστάσεων... 5 Κεφάλαιο 3: Πρακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (Μη νομοθετικές πράξεις) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (Μη νομοθετικές πράξεις) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ 25.11.2014 L 337/1 II (Μη νομοθετικές πράξεις) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΚΑΤ' ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 1252/2014 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 28ης Μαΐου 2014 για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ. Εισηγήτρια: Γκαβέλα Σταματία Δρ. Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ

ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ. Εισηγήτρια: Γκαβέλα Σταματία Δρ. Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΕΕ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΕΕ ΤΠΔΠ ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Θέμα εισήγησης: «ΕΛΟΤ

Διαβάστε περισσότερα

Υλο οίηση Ιχνηλασιµότητας στον κλάδο των Εύκαµπτων Υλικών Συσκευασίας

Υλο οίηση Ιχνηλασιµότητας στον κλάδο των Εύκαµπτων Υλικών Συσκευασίας Θεοδώρου Αυτοµατισµοί ΑΒΕΤΕ Case Study ΙΧΝΗΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΕ Υλο οίηση Ιχνηλασιµότητας στον κλάδο των Εύκαµπτων Υλικών Συσκευασίας Εισαγωγή Η βιοµηχανία Εύκαµπτων Υλικών Συσκευασίας διαχειρίζεται πολλές πρώτες

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος του εγχειριδίου, των διεργασιών και των διαδικασιών της ποιότητας.

Έλεγχος του εγχειριδίου, των διεργασιών και των διαδικασιών της ποιότητας. ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Έλεγχος εγγράφων Κύριος σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι να προσδιοριστούν οι αρμοδιότητες σύνταξης, ανασκόπησης, έγκρισης και διανομής όλων των εγγράφων και δεδομένων,

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1. ΣΚΟΠΟΣ. 1 2. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ... 1 3. ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ.. 1 4. ΜΕΘΟ ΟΣ: 2 4.1 ιάγραµµα Ροής..

Διαβάστε περισσότερα

Δ12 Διαδικασία Εσωτερικών Επιθεωρήσεων

Δ12 Διαδικασία Εσωτερικών Επιθεωρήσεων Δ12 Διαδικασία Εσωτερικών Επιθεωρήσεων Επάρκειας για την υλοποίηση Συγχρηµατοδοτούµενων Έργων Σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΛΟΤ 1429: 2008 Έκδοση Έγκριση 3 η 3 η Ηµεροµηνία 03/06/2016 03/06/2016 Από Εκπρόσωπος

Διαβάστε περισσότερα

ιοίκηση Ποιότητας (quality management)

ιοίκηση Ποιότητας (quality management) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ιοίκηση Ποιότητας (quality management) ρ. Ευάγγελος

Διαβάστε περισσότερα

Απόσυρση Ανάκληση Προϊόντων Τροφίμων Ευάγγελος Σ. Λάζος Αντιπρόεδρος ΕΦΕΤ Καθηγητής Τεχνολογίας Τροφίμων

Απόσυρση Ανάκληση Προϊόντων Τροφίμων Ευάγγελος Σ. Λάζος Αντιπρόεδρος ΕΦΕΤ Καθηγητής Τεχνολογίας Τροφίμων Απόσυρση Ανάκληση Προϊόντων Τροφίμων Ευάγγελος Σ. Λάζος Αντιπρόεδρος ΕΦΕΤ Καθηγητής Τεχνολογίας Τροφίμων Επιχειρείται να δοθεί το υφιστάμενο καθεστώς ανάκλησης απόσυρσης των προϊόντων τροφίμων με βάση

Διαβάστε περισσότερα

1.2 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ (1) 1.2 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ (2)

1.2 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ (1) 1.2 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ (2) 1.2 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ (1) Επειδή τα φάρµακα και τα φαρµακευτικά προϊόντα χρησιµοποιούνται για το ύψιστο ανθρώπινο αγαθό, την υγεία, η παραγωγή, εισαγωγή και κυκλοφορία τους διέπονται από αυστηρούς κανονισµούς

Διαβάστε περισσότερα

OHSAS 18001:2007 / ΕΛΟΤ 1801:2008

OHSAS 18001:2007 / ΕΛΟΤ 1801:2008 OHSAS 18001:2007 / ΕΛΟΤ 1801:2008 Το OHSAS 18001 εκδόθηκε το 1999, αναθεωρήθηκε το 2007 και αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρισμένα πρότυπα διεθνώς για τα Συστήματα Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΟΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ ΠΛΑΚΙ ΙΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΗ Α.Ε. ΑΡΑΜΠΑΤΖΑΚΗ ΗΜΗΤΡΑ ΟΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ 9: ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ 9: ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ 9 - Σελίδα 1 9. 10 Περιεχόμενα Π9.1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ...3 Π9.2 ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ...4 Π9.3 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ (QA/QC)...6

Διαβάστε περισσότερα

13.1 Γιατί ένα Σύστηµα ιαχείρισης;

13.1 Γιατί ένα Σύστηµα ιαχείρισης; 13. ιαχείριση της Ποιότητας µε βάση το διεθνές πρότυπο ISO 9001:2000 13.1 Γιατί ένα Σύστηµα ιαχείρισης; Όπως αναπτύχθηκε στα προηγούµενα, ένα Σύστηµα ιαχείρισης αποτελεί ένα από τα πλέον κατάλληλα εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

Δομικά Υλικά και Δημόσια Εργαστήρια

Δομικά Υλικά και Δημόσια Εργαστήρια Δομικά Υλικά και Δημόσια Εργαστήρια Αθανάσιος Μπόγδης, Μηχ.- Ηλ/γος Μηχανικός 1. Εισαγωγή Η εισήγηση επικεντρώνεται σε μία μόνο παράμετρο από τις πολλές που συνδέονται με τα Δημόσια Εργαστήρια Δημοσίων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΥΠΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ

ΕΝΤΥΠΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ Μέρος 1 ο ΕΝΤΥΠΟ Αντικείµενο προς Επιθεώρηση Τµήµα Κωδ. Ευρήµατα / Σχόλια / Αποτελέσµατα ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Τεκµηρίωση Έχει σχεδιαστεί και εφαρµόζεται τεκµηρίωση κατάλληλη για το ΣΔΕΠ

Διαβάστε περισσότερα

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων 1. Εισαγωγή Για την επιτυχή εφαρµογή της πολυκριτηριακής ανάλυσης, είναι απαραίτητο αφενός µεν να εξετασθεί ένας ικανός και αναγκαίος

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2: Έννοιες και Ορισμοί

Κεφάλαιο 2: Έννοιες και Ορισμοί ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Ε.ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ - 1 Κεφάλαιο 2: Έννοιες και Ορισμοί Η επιτυχία των επιχειρήσεων βασίζεται στην ικανοποίηση των απαιτήσεων των πελατών για: - Ποιοτικά και αξιόπιστα προϊόντα - Ποιοτικές

Διαβάστε περισσότερα

Πιστοποίηση ποιότητας ISO σε σχολεία

Πιστοποίηση ποιότητας ISO σε σχολεία Πιστοποίηση ποιότητας ISO σε σχολεία Πιντζοπούλου Ελένη, ΠΕ03-ΠΕ11 Κατσιαούνη Σοφία, ΠΕ04.02 Διαχείριση ποιότητας είναι το σύνολο των ενεργειών ή διαδικασιών που είναι απαραίτητες για να εξασφαλίσουν ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ. Έγγραφο καθοδήγησης 1

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ. Έγγραφο καθοδήγησης 1 EL EL EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ - Βρυξέλλες 1.2.2010 Έγγραφο καθοδήγησης 1 Η σχέση µεταξύ της οδηγίας 2001/95/ΕΚ και του κανονισµού αµοιβαίας αναγνώρισης 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΛΗΡΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2002 ΕΩΣ 2003

ΟΙ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΛΗΡΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2002 ΕΩΣ 2003 Ε.Ε. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 1523 308/2003 Αρ. 3706, 18.4.2003 Αριθµός 308 Οι περί των Βασικών Απαιτήσεων (Οικιακά Ηλεκτρικά Ψυγεία, Καταψύκτες και τους) Κανονισµοί του 2003, οι οποίοι εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συµβούδυνάµει

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηµατολόγιο Εσωτερικής Επιθεώρησης

Ερωτηµατολόγιο Εσωτερικής Επιθεώρησης Κωδικός: ΕΝ03-2 Έκδοση: 01 Σελ. 1 από 6 Ερωτηµατολόγιο Εσωτερικής Επιθεώρησης ιαδικασία / Οργανωτική Μονάδα: Επιθεωρητές: Ηµεροµηνία: Α/Α Επιθεώρησης: Α/Α 1. Έχει αναπτυχθεί, τεκµηριωθεί και εφαρµόζεται

Διαβάστε περισσότερα

Σύστηµα ιαχείρισης Ποιότητας σύµφωνα µε το πρότυπο ISO9001:2008 Εφαρµογή στο ΤΕΙ 2/2/2012

Σύστηµα ιαχείρισης Ποιότητας σύµφωνα µε το πρότυπο ISO9001:2008 Εφαρµογή στο ΤΕΙ 2/2/2012 Σύστηµα ιαχείρισης Ποιότητας σύµφωνα µε το πρότυπο ISO9001:2008 Εφαρµογή στο ΤΕΙ Αθήνας 2/2/2012 Πρότυπο ISO9001:2008 Το πρότυπο καθορίζει τις απαιτήσεις για ένα σύστηµα διαχείρισης ποιότητας, το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΣΤΑΤ Πολιτική Ποιότητας

ΕΛΣΤΑΤ Πολιτική Ποιότητας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΛΣΤΑΤ Πολιτική Ποιότητας ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΙΟΥΝΙΟΣ 2013 1. ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ Αποστολή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) είναι η διασφάλιση

Διαβάστε περισσότερα

Μαθησιακοί στόχοι Μάθημα 1: Το Σύστημα HACCP

Μαθησιακοί στόχοι Μάθημα 1: Το Σύστημα HACCP Μαθησιακοί στόχοι Εκμάθηση των βασικών αρχών της μικροβιολογικής υγιεινής στη βιομηχανία παρασκευής τροφίμων, φαρμάκων και καλλυντικών. Στοιχεία των αρμοδίων αρχών που εποπτεύουν όλο το εύρος των διαδικασιών

Διαβάστε περισσότερα

«Παραγωγή ασφαλών και υγιεινών προϊόντων»

«Παραγωγή ασφαλών και υγιεινών προϊόντων» 2η Διεθνής Έκθεση Τροφίμων & Ποτών FOOD EXPO GREECE Γαλακτοκομία Τυροκομία: η επόμενη 10ετία Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 «Παραγωγή ασφαλών και υγιεινών προϊόντων» ΠΕΞΑΡΑ Ε.-ΚΤΗΝΙΑΤΡΟΣ,M.Sc. Π.Δ.Α-Τμήμα Ελέγχου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΙΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟ ΟΤΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΙΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟ ΟΤΩΝ Οδηγία 89/655/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 30ής Νοεµβρίου 1989 σχετικά µε τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας για τη χρησιµοποίηση εξοπλισµού από τους εργαζοµένους κατά την εργασία τους ( εύτερη

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο συστήματος διαχείρισης της ποιότητας

Μοντέλο συστήματος διαχείρισης της ποιότητας Μοντέλο συστήματος διαχείρισης της ποιότητας Διαρκής βελτίωση του Συστήματος Διαχείρισης της Ποιότητας Ευθύνη της Διοίκησης Πελάτες Πελάτες Διαχείριση Πόρων Μέτρηση, ανάλυση και βελτίωση Ικανοποίηση Απαιτήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΊΟ ΥΓΕΙΑΣ-ΔΙΟΙΚΗΣΗ 2 ης ΔΥΠΕ ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΖΑΝΕΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΊΟ ΥΓΕΙΑΣ-ΔΙΟΙΚΗΣΗ 2 ης ΔΥΠΕ ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΖΑΝΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΊΟ ΥΓΕΙΑΣ-ΔΙΟΙΚΗΣΗ 2 ης ΔΥΠΕ ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΖΑΝΕΙΟ ΘΕΜΑ: «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡOΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΠΕ (21-7-04)

Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΠΕ (21-7-04) Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΠΕ (21-7-04) 1. Οι οδηγίες που ακολουθούν εστιάζονται µόνο στα θέµατα εφαρµογής του ΠΠΕ και δεν έχουν ως αντικείµενό τους τον έλεγχο της σύνταξης του ΠΠΕ, το οποίο θεωρείται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙ ΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

ΕΙ ΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΙ ΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Υπεύθυνος Σύνταξης : Υ.. Υπεύθυνος Έγκρισης : Σ.Π. Υπεύθυνος Έκδοσης : Π..Π. Σελίδα 1/10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφάλαιο 1 - Γενικές Πληροφορίες 1.1 Ταυτότητα του Φορέα

Διαβάστε περισσότερα

http://www.economics.edu.gr 7

http://www.economics.edu.gr 7 6 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1.3 Λειτουργίες της Επιχείρησης 1.3.1 Η αλυσίδα των Επιχειρησιακών Λειτουργιών Όπως κάθε οργανισµός, έτσι και η επιχείρηση, προκειµένου να ζήσει, ν ανταποκριθεί

Διαβάστε περισσότερα

Τ Ε Χ Ν Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ι Α Γ Ρ Α Φ Ε Σ Χ Η Μ Ι Κ Ω Ν Τ Ο Υ Α Λ Ε Τ Ω Ν

Τ Ε Χ Ν Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ι Α Γ Ρ Α Φ Ε Σ Χ Η Μ Ι Κ Ω Ν Τ Ο Υ Α Λ Ε Τ Ω Ν ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Τ Ε Χ Ν Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ι Α Γ Ρ Α Φ Ε Σ Χ Η Μ Ι Κ Ω Ν Τ Ο Υ Α Λ Ε Τ Ω Ν Α. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ Για την εξυπηρέτηση πωλητών και

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργασία Μεταποίηση. ΝτουµήΠ. Α.

Επεξεργασία Μεταποίηση. ΝτουµήΠ. Α. Επεξεργασία Μεταποίηση ΝτουµήΠ. Α. 1 Επεξεργασία Μεταποίηση Ως επεξεργασία ή µεταποίηση ενός πρωτογενούς γεωργικού προϊόντος χαρακτηρίζεται το σύνολο των χειρισµών και επεµβάσεων µετά τη συγκοµιδή του,

Διαβάστε περισσότερα

«Εισαγωγή στα Συστήµατα ιαχείρισης: Ποιότητα Περιβάλλον Ασφάλεια Τροφίµων»

«Εισαγωγή στα Συστήµατα ιαχείρισης: Ποιότητα Περιβάλλον Ασφάλεια Τροφίµων» «Εισαγωγή στα Συστήµατα ιαχείρισης: Ποιότητα Περιβάλλον Ασφάλεια Τροφίµων» ρ. Ευάγγελος Ευµορφόπουλος, Επιθεωρητής του ΕΦΕΤ, Επιστηµονικός Συνεργάτης του ΤΕΙ Αθηνών Σε ένα ανταγωνιστικό παγκόσµιο περιβάλλον,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΛΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΙΑΚΩΝ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΝΕΡΟΥ

ΕΙΔΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΛΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΙΑΚΩΝ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΕΙΔΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΛΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΙΑΚΩΝ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΝΕΡΟΥ Υπεύθυνος Έκδοσης : Υ.Δ.Π. Υπεύθυνος Έγκρισης : Δ.Σ. 1/9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφάλαιο 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 1.1

Διαβάστε περισσότερα

Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως ακολούθως:

Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως ακολούθως: Παρ. Ν. 100(Ι)/2004 Αρ. 3849, 30.4.2004 Ο περί Φαρµάκων Ανθρώπινης Χρήσης Ποιότητας, Προµήθειας και Τιµών) (Τροποποιητικός) (Αρ. 3) Νόµος του 2004 εκδίδεται µε δηµοσίευση στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Κυπριακής

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση βελτίωσης επαγγελματικών συνθηκών, αύξησης των πωλήσεων και αποφυγής προστίμων

Πρόταση βελτίωσης επαγγελματικών συνθηκών, αύξησης των πωλήσεων και αποφυγής προστίμων Χριστίνα Καλογεροπούλου Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ Μέλος ΤΕΕ Αρ Μητρώου: 127929 Τηλ.: 2710-2790 Κιν.: 699-3996226 E-mail: christy_jour@yahoo.gr Πρόταση βελτίωσης επαγγελματικών συνθηκών, αύξησης των πωλήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΙΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΜΟΡΙΑΚΟ ΕΛΕΓΧΟ

ΘΕΜΑ: ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΙΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΜΟΡΙΑΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Κως, 13 Ιανουαρίου 2017 2 η Δ.Υ.ΠΕ. Πειραιώς και Αιγαίου αριθμός πρωτ.: 298 Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου Γ.Ν.-Κ.Υ. Κω- Γ.Ν.-Κ.Υ. Καλύμνου Οικονομική Υπηρεσία Γραφείο Προμηθειών : Ιπποκράτους

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας Το πρότυπο ISO9001:2015 και οι εφαρμογές του

Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας Το πρότυπο ISO9001:2015 και οι εφαρμογές του Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας Το πρότυπο ISO9001:2015 και οι εφαρμογές του 4 η ενότητα Τομέας Βιομηχανικής Διοίκησης & Επιχειρησιακής Έρευνας ΕΜΠ Απαιτήσεις του ISO9001:2015 1. Αντικείμενο 2. Τυποποιητική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Στόχος Βασικές έννοιες για την ποιότητα και τα συστήματα ποιότητας Έννοια της ποιότητας και των συστημάτων ποιότητας Τεκμηρίωση ενός

Διαβάστε περισσότερα

Ο.Ε.Φ. ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΜΙΚΡΗΣ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑΣ & ΑΒΙΑΣ

Ο.Ε.Φ. ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΜΙΚΡΗΣ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑΣ & ΑΒΙΑΣ Ο.Ε.Φ. ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΜΙΚΡΗΣ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑΣ & ΑΒΙΑΣ Τεχνικό Δελτίο για την επιλογή Αναδόχου για την υλοποίηση του έργου της δραστηριότητας Εi µε τίτλο Ανάπτυξη & εφαρµογή συστήµατος ιχνηλασιµότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝ ISO Εµβαλωµατής Αντώνης ΑΕ

ΕΝ ISO Εµβαλωµατής Αντώνης ΑΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ HACCP ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ EΛΟΤ ΕΝ ISO 22000 ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΜΦΙΑΛΩΣΗΣ ΝΕΡΟΥ Εµβαλωµατής Αντώνης Υπεύθυνος ιαχείρισης Ποιότητας-ΣΟΥΡΩΤΗ ΑΕ Μήτρακας Μανασσής Επίκουρος καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΧΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΧΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Ημ/νια: 12/12/2013 ΕΞΑΜΗΝΟ: Α Χειμερινό Εισηγητής : Εμμανουήλ Ε. Νικόλαος Μάθημα: Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασιακών Χώρων Ενότητα: Κεφάλαιο 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (αναφέρετε και τους υπεργολάβους του επιχειρηματία καθώς και σε πιο οργανισμό ή αρχή ελέγχου υπόκεινται)

ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (αναφέρετε και τους υπεργολάβους του επιχειρηματία καθώς και σε πιο οργανισμό ή αρχή ελέγχου υπόκεινται) ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ / ΑΡΧΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ - ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ (άρθρο 63 του Καν. Ε.Κ. 889/2008) ΕΠΩΝΥΜΙΑ MΟΝΑΔΟΣ i : ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ii : ΤΗΛΕΦΩΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή τροφίμων. Χρόνος διατηρησιμότητας τροφίμων. Τι είναι η διάρκεια ζωής

Υγιεινή τροφίμων. Χρόνος διατηρησιμότητας τροφίμων. Τι είναι η διάρκεια ζωής Υγιεινή τροφίμων Χρόνος διατηρησιμότητας τροφίμων Τι είναι η διάρκεια ζωής Ένας οδηγός για τον καταναλωτή που τον πληροφορεί σχετικά με το ασφαλές διάστημα κατανάλωσης ενός τροφίμου. Η διάρκεια ζωής ξεκινά

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός Εκπαίδευσης. Εργαζομένων Σε Ύψος

Οδηγός Εκπαίδευσης. Εργαζομένων Σε Ύψος Οδηγός Εκπαίδευσης Εργαζομένων Σε Ύψος Συντάκτης: Ι. Πετρομιανός www.hmga.gr ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2 1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ...1 2. ΠΗΓΕΣ...3 3. ΟΡΙΣΜΟΙ 3 4. ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ...4 5. ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και ασφάλεια στα ερευνητικά εργαστήρια ΧΗΜΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ. Τετάρτη, 19 Οκτωβρίου 2016 Αμφιθέατρο Ε. Ι.

Υγεία και ασφάλεια στα ερευνητικά εργαστήρια ΧΗΜΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ. Τετάρτη, 19 Οκτωβρίου 2016 Αμφιθέατρο Ε. Ι. Υγεία και ασφάλεια στα ερευνητικά εργαστήρια Τετάρτη, 19 Οκτωβρίου 2016 Αμφιθέατρο Ε. Ι. Παστέρ ΧΗΜΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ Σπύρος Δοντάς, Δρ. Χημικός Εργαστήριο Βιοχημείας - Τοξικολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Διοίκησης και Οργάνωση Παραγωγής

Αρχές Διοίκησης και Οργάνωση Παραγωγής Αρχές Διοίκησης και Οργάνωση Παραγωγής 2015-16 Α.Τσίπουρας Εισαγωγή Στόχος του μαθήματος Σύγχρονες παγκόσμιες εξελίξεις, απελευθέρωση αγορών, ηλεκτρονικό εμπόριο Ανταγωνιστικό Περιβάλλον, Taxύτατες αλλαγές

Διαβάστε περισσότερα

CASE STUDY. Ιχνηλασιµότητα στο ΛΑ Ι. Project: ΕΑΣ ΣΗΤΕΙΑΣ

CASE STUDY. Ιχνηλασιµότητα στο ΛΑ Ι. Project: ΕΑΣ ΣΗΤΕΙΑΣ CASE STUDY Ιχνηλασιµότητα στο ΛΑ Ι Project: ΕΑΣ ΣΗΤΕΙΑΣ Θέµα: Προδιαγραφές και απαιτήσεις του συστήµατος Ιχνηλασιµότητας Tracer Factory που εγκαταστάθηκε στην ΕΑΣ Σητείας Περιεχόµενα 1. Φάσεις παραγωγικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΑΣΟΛΟΓΙΑΣ & ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΑΣΟΛΟΓΙΑΣ & ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΑΣΟΛΟΓΙΑΣ & ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Ποιότητα Βασικός παράγοντας ανταγωνιστικότητας στην βιοµηχανία επίπλου ρ. Ιωάννης Μπαρµπούτης,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ 11.1. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ Ο κατασκευαστής πρέπει να διαθέτει και τα προσόντα που απαιτούνται απο τις θεσµοθετηµένες διαδικασίες έκδοσης πιστοποιητικών εµπειρίας

Διαβάστε περισσότερα

Δ10 Διαδικασία Παρακολούθησης Εκτέλεσης Έργου

Δ10 Διαδικασία Παρακολούθησης Εκτέλεσης Έργου Δ10 Διαδικασία Παρακολούθησης Εκτέλεσης Έργου Επάρκειας για την υλοποίηση Συγχρηµατοδοτούµενων Έργων Σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΛΟΤ 1429: 2008 Έκδοση Έγκριση 3 η 3 η Ηµεροµηνία 03/06/2016 03/06/2016 Από Εκπρόσωπος

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΤΜΗΜΑ Α' Ταχ. Διεύθυνση : Αριστοτέλους 17 Ταχ. Κώδικας : 101 87 Τηλέφωνο : 210 5237483

Διαβάστε περισσότερα