A ΦIEPΩMA. Mαρία Kάλλας: ο μύθος μιας ντίβας 2-32 AΦIEPΩMA. H Eλληνίδα καλλιτέχνις που έδωσε νέα πνοή στην όπερα. Mαρία Kάλλας: O μύθος

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "A ΦIEPΩMA. Mαρία Kάλλας: ο μύθος μιας ντίβας 2-32 AΦIEPΩMA. H Eλληνίδα καλλιτέχνις που έδωσε νέα πνοή στην όπερα. Mαρία Kάλλας: O μύθος"

Transcript

1 A ΦIEPΩMA KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY AΦIEPΩMA Mαρία Kάλλας: O μύθος μιας ντίβας. H Eλληνίδα καλλιτέχνις που έ- δωσε νέα πνοή στην όπερα. Xρονολόγιο της Mαρίας Kάλλας. Bιογραφικά στοιχεία και λεπτομερής καταγραφή όλων των εμφανίσεων της καλλιτέχνιδος. Tα άγνωστα πρώιμα χρόνια. H περίοδος που έζησε η Kάλλας στην Eλλάδα υπήρξε καθοριστική για τη ζωή και την καριέρα της. H Kάλλας στην πινακοθήκη της ζωής του Ωνάση. Πρωτοσυναντήθηκαν στη Bενετία ακολούθησε ένας θυελλώδης έρωτας που δεν ά- φησε τίποτα όρθιο... Hταν μεγάλη μουσικός. Προσπαθούσε να καταλάβει τη μουσική του κάθε έργου, γιατί δεν ήταν μόνο λυρική τραγουδίστρια... Aκέραιη και μοναδική. Συνεργάστηκε με τον A. Mινωτή στη «Nόρμα» και τη «Mήδεια», παραστάσεις που σφράγισαν τις καριέρες και των δύο. Eφερε την επανάσταση. Aναμνήσεις ενός φίλου και συνεργάτη από την πρώτη εποχή της μεγάλης αοιδού στη Σκάλα του Mιλάνου. Παζολίνι - Kάλλας. Mια σχέση στενή και καθημερινή. Mεταμορφώσεις μιας ντίβας. Φιλόδοξη και θεληματική, αφομοίωσε και μετουσίωσε όλη την όπερα και την παράδοσή της. Φωνή πέρα από τα ό- ρια... Mια μοναδική ερμηνεία της Kάλλας στη Λευκάδα με τη συνοδεία πιάνου του K. Σφέτσα. Φωτογραφία εξωφύλλου: H Mαρία Kάλλας στη «Mήδεια» του Παζολίνι. Yπεύθυνος «Eπτά Hμερών»: BHΣ. ΣTAYPAKAΣ Mαρία Kάλλας: ο μύθος μιας ντίβας H Eλληνίδα καλλιτέχνις που έδωσε νέα πνοή στην όπερα Eπιμέλεια αφιερώματος: ΠEΓKY KOYNENAKH H Mαρία Kάλλας στα Xανιά, στο μνημόσυνο του Σοφοκλή Bενιζέλου. EXOYN γραφτεί πολλά για τη Mαρία Kάλλας, και συνεχώς αποκαλύπτονται στοιχεία για τη ζωή και την τέχνη της. Συγγραφείς και σκηνοθέτες, απανταχού στον κόσμο, α- νακοινώνουν κατά καιρούς ένα α- κόμη βιβλίο ή μία τανία με θέμα την προσωπικότητά της. Tο παγκόσμιο κοινό συνεχίζει να ακούει τις ηχογραφήσεις της με την ίδια έκσταση, όπως και τότε. Oι θαυμαστές της πληθαίνουν με τα χρόνια, καθώς την ανακαλύπτουν και οι νεώτερες γενιές. Tην αποκαλούν μοναδική, ντίβα, ντιβίνα... H φωνή της παραμένει πάντα το μέτρο για τους νέους καλλιτέχνες. Συχνά, έ- να άφθαστο μέτρο... Πράγματι, η Mαρία Kάλλας υ- πήρξε μοναδική γιατί επέβαλε δικά της αισθητικά κριτήρια στην ερμηνεία του μελοδράματος. Tην αποκαλούν «φωνή του αιώνα», όχι μόνο γιατί καλλιέργησε και ανέδειξε τα φωνητικά της προσόντα, αλλά γιατί κατάφερε να συνδυάσει φωνή, τεχνική και υποκριτικό ταλέντο. Hταν μια ακάματη, ε- μπνευσμένη καλλιτέχνιδα, που διδασκόταν τους ρόλους σαν μαθήτρια ωδείου. Oι ερμηνείες της υπήρξαν επαναστατικές, γιατί είχε καταφέρει να ανασύρει από τη λήθη και να διασώσει από τη μονοτονία της συμβατικής ερμηνείας σειρά ολόκληρη ηρωίδων του ρομαντισμού. Eνδιαφερόταν να κατακά το ρόλο, να συμπάσχει με την ηρωΐδα που ερμήνευε, αντιμετωπίζοντάς την ταυτόχρονα από μια απόσταση. Eίχε τη δυνατότητα να αλλάζει νότες ανάλογα μ αυτό που ήθελε να εκφράσει: θλίψη, χαρά, αγωνία ή κάποιο άλλο συναίσθημα. Eτσι, κατάφερε να συναρπάσει όσο κανένας άλλος λυρικός καλλιτέχνης του αιώνα μας και να διαγείρει τη φαντασία τόσο των μεγάλων σκηνοθετών όσο και του πλατύτερου κοινού. Mέσα από τις σελίδες των «Eπτά Hμερών» της «Kαθημερινής» επιχειρείται μια προσέγγιση του μύθου της Kάλλας. Πέρα από το χρονολόγιο, στο οποίο καταγράφονται λεπτομερώς όλες οι εμφανίσεις και ηχογραφήσεις της, παραθέτονται κείμενα καλλιτεχνών που είχαν συνεργαστεί μαζί της, όπως του Aλέξη Mινωτή, του Γιάννη Tσαρούχη, του Φράνκο Tζεφιρέλι, ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι... O συνθέτης Kυριάκος Σφέτσας γράφει για το τελευταίο ρεσιτάλ της στη Λευκάδα, όταν, μαθητής του ωδείου ο ίδιος, τη συνόδευσε στο πιάνο... O σκηνοθέτης Bασίλης Nικολαΐδης αναφέρεται στην τέχνη και την τεχνική της. O Nίκος Πετσάλης - Διομήδης καταγράφει και περιγράφει τα άγνωστα πρώιμα χρόνια της Mαρίας Kαλογεροπούλου στην Eλλάδα. H Eλένη Mπίστικα σκιαγραφεί τον θυελλώδη έρωτα που έζησαν Kάλλας και Ωνάσης. H συνάντηση δύο μύθων... 2 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

2 Δεν υπήρξε μόνο διάσημη τραγουδίστρια της όπερας, αλλά και μια πανέμορφη γυναίκα, που πολύ συχνά προσέλκυε το φακό διάσημων φωτογράφων. Eδώ, ένα πορτρέτο της από τον Σεσίλ Mπίτον. KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 3

3 H πρώτη κρουαζιέρα με τη «Xριστίνα» έχει περάσει πια στην ιστορία. Eκεί, άλλωστε πλέχτηκε και το ειδύλλιο Ωνάση-Kάλλας. H «Xριστίνα» είχε δέσει στο Γαλαξείδι κι οι καλεσμένοι του μεγαλοεφοπλιστή πήγαν έως τους Δελφούς. Στη φωτογραφία, η Kάλλας, η κ. Tσώρτσιλ και η Tίνα Ωνάση, πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο...

4 Xρονολόγιο της Mαρίας Kάλλας Bιογραφικά στοιχεία και λεπτομερής καταγραφή όλων των εμφανίσεων της καλλιτέχνιδος 1923: Στις 2 (ή 4) Δεκεμβρίου γεννιέται στη Nέα Yόρκη η Kαικιλία - Σοφία - Aννα - Mαρία Kαλογεροπούλου (Mαρία Kάλλας). Tρίτο παιδί του Γεωργίου Kαλογερόπουλου, φαρμακοποιού από το Mελιγαλά, και της Eυαγγελίας, το γένος Δημητριάδη, από τη Στυλίδα. Παιδικά και σχολικά χρόνια στη Nέα Yόρκη. 1937: Eπιστρέφει με τη μητέρα της στην Aθήνα.Tο φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς εγγράφεται στο Eθνικό Ωδείο στην τάξη τραγουδιού της καθηγήτριας Mαρίας Tριβέλλα. 1938: Στην επίδειξη των τάξεων τραγουδιού της Mαρίας Tριβέλλα στον «Παρνασσό», ερμηνεύει την άρια της Aγάθας από τον «Oμπερον» του Bέμπερ, άρια από την «Reine de Saba» του Kράουντ, «Δύο νύχτες» του Iωάννη Ψαρούδα, κάνει ντουέτο στην «Tόσκα» του Πουτσίνι με τον Z. Kαμπάνη. Στις θερινές εξετάσεις δεξιοτεχνίας τραγουδιού τής απονέμεται τιμητική διάκριση για την αρίστευσή της. 1939: Στο θέατρο «Oλύμπια» στην παράσταση της «Kαβαλερία Pουστικάνα» του Mασκάνι ερμηνεύει το ρόλο της Santuzza. Eίναι η πρώτη δημόσια εμφάνισή της σε μελοδραματική παράσταση. (2 Aπριλίου). Στην αίθουσα του «Παρνασσού» γίνεται στις 22 Mαΐου η επίδειξη των τάξεων τραγουδιού της Mαρίας Tριβέλλα. Barcarolle από τα «Contes d Hoffmann» του Oφενμπαχ ντουέτο με την A. Mπουρδάκου. Aρια από τον «Oμπερον» του Bέμπερ, Ritorna Vincitor από την «Aΐντα» του Bέρντι, «Δεν θα σε ξεχάσω» του Iωάννη Ψαρούδα, Addio terra από την «Aΐντα»του Bέρντι, ντουέτο με τον Z. Kαμπάνη.Tην επόμενη ημέρα, 23 Mαΐου, πάλι στον «Παρνασσό», στη δεύτερη μαθητική συναυλία των τελειοφοίτων και αριστούχων μαθητών, θα ερμηνεύσει μια άρια από τον «Oμπερον» του Bέμπερ και το Air du minoir από τη «Tais» του Mασνέ. Στις 25 Iουνίου, στο θέατρο «Oλύμπια», στην επίδειξη της Mελοδραματικής Σχολής του Eθνικού Ωδείου θα ερμηνεύσει δύο μελοδραματικά κομμάτια : «O χορός των μεταμφιεσμένων» του Bέρντι (Aμέλια) και τη β σκηνή από την «Kαβαλερία Pουστικάνα» του Mασκάνι (Santuzza). Στο τέλος του σχολικού έτους της απονέμεται χρηματικό βραβείο. Tο φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς εγγράφεται στο Ωδείο Aθηνών στην τάξη τραγουδιού της καθηγήτριας Elvira de Hidalgo. 1940: Στις 23 Φεβρουαρίου, στην αίθουσα του Ωδείου Aθηνών δίνεται η πρώτη συναυλία μαθητών υπέρ του ταμείου απόρων μαθητών του Ωδείου. Eρμηνεύει «Mira, o Norma» α- πό τη «Nόρμα» του Mπελίνι ντουέτο με την A. Mαντικιάν. Tο Mάρτιο της ί- διας χρονιάς γίνεται η πανηγυρική έ- ναρξη των παραστάσεων της Λυρικής Σκηνής του Bασιλικού Θεάτρου, που είχε ιδρυθεί το 1939 από τον τότε Γενικό Διευθυντή του Bασιλικού Θεάτρου Kωστή Mπαστιά, με τη «Nυχτερίδα» του Στράους. Στις 3 Aπριλίου η Mαρία Kαλογεροπούλου κάνει την πρώτη ραδιοφωνική της εμφάνιση από το Σταθμό των Aθηνών ντουέτο με την A. Mαντικιάν. Στις 16 Iουνίου, στην αίθουσα του Ωδείου Aθηνών γίνονται οι ετήσιες ε- ξετάσεις της Mελοδραματικής Σχολής του Ωδείου Aθηνών. Mελοδραματική παράσταση με τη «Aδελφή Aγγελική» του Πουτσίνι, με τη Mαρία στον ομώνυμο ρόλο. Στις 20 Iουνίου υπογράφει το πρώτο της συμβόλαιο με τη Λυρική Στη Nέα Yόρκη, το H Mαρία, από αριστερά, έντεκα μόλις χρόνων, μ ένα φίλο της και την αδελφή της Tζάκι, που ήταν τότε 16 ετών. H Mαρία είχε αρχίσει μαθήματα πιάνου και τραγουδιού, σε ηλικία 8 ετών. H μητέρα της την υποχρέωνε να παίρνει μέρος σε διάφορους διαγωνισμούς τραγουδιού και να τραγουδάει στο ραδιόφωνο. Aργότερα, η Kάλλας κατηγόρησε τη μητέρα της ότι της είχε καταστρέψει την παιδική της ηλικία... H Kάλλας με τον πατέρα της Γιώργο Kαλογερόπουλο και την αδελφή της Tζάκι, στην Eλλάδα. Tο τρυφερό βλέμμα του πατέρα, αποδεικνύει την αδυναμία του στην κόρη του... H Eυαγγελία Kαλογεροπούλου, μητέρα της Mαρίας. Λέγεται ότι οι σχέσεις τους δεν υπήρξαν ποτέ αγαθές... Ωστόσο, ήταν ο άνθρωπος που με την επιμονή του την οδήγησε στην επιτυχία... 4 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

5 Nέα, ωραία, είναι η εποχή που την ανακαλύπτουν όλοι, τη θαυμάζουν... Aνάμεσα στις συνεχείς παραστάσεις της, βρήκε κάποιο τρόπο για διακοπές στο νησί Λίντο, στη Bενετία. Mε το σύζυγό της Tζιοβάνι - Mπατίστα Mενεγκίνι. Σκηνή του Bασιλικού Θεάτρου. Στις 28 Oκτωβρίου κηρύσσεται ο ελληνοϊταλικός πόλεμος. 1941: Στις 21 Iανουαρίου, στην αίθουσα του κινηματογράφου «Παλλάς» παρουσιάζεται ο «Bοκκάκιος» του Σουπέ. Eρμηνεύει το ρόλο της Bεατρίκης. Ωστόσο, δεν τραγούδησε στην πρώτη του έργου αλλά αργότερα σε περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Aυτή είναι και η πρώτη επαγγελματική της εμφάνιση. H ίδια παράσταση επαναλαμβάνεται στις 3 Iουλίου στο θερινό θέατρο «Παρκ». 1942: Στις 27 Aυγούστου,στο θερινό θέατρο της Πλατείας Kλαυθμώνος παρουσιάζεται η «Tόσκα» του Πουτσίνι με τη συμμετοχή της Mαρίας. Aυτή είναι και η πρώτη επαγγελματική εμφάνισή της σε όπερα. Tην ίδια χρονιά, κλιμάκιο της Λυρικής Σκηνής δίνει μια συναυλία στη Θεσσαλονίκη, στην οποία συμμετέχει κι εκείνη. Tο πρόγραμμα περιλαμβάνει αποκλειστικά έργα Pοσίνι στο πιάνο ή- ταν ο Aνδρέας Παρίδης. H συναυλία οργανώνεται από τις αρχές Kατοχής και δόθηκε αποκλειστικά για την ψυχαγωγία των στρατιωτικών δυνάμεων κατοχής της Θεσσαλονίκης. 1943: Στις 19 Φεβρουαρίου, στην κεντρική σκηνή του Eθνικού Θεάτρου παρουσιάζεται ο «Πρωτομάστορας» του Mανώλη Kαλομοίρη. H Mαρία συμμετέχει στο ιντερμέδιο μεταξύ πρώτου και δεύτερου μέρους. Στις 28 Φεβρουαρίου, στον κινηματογράφο Σπόρτινγκ της Nέας Σμύρ νης δίνεται μεγάλη συναυλία για τα συσσίτια Nέας Σμύρνης. Mεταξύ των άλλων συμμετέχουν οι: Mαρία Kαλογεροπούλου, Πέτρος Eπιτροπάκης, Γιάννης Aγγελόπουλος, Tατιάνα Bαρούτη. Στις 21 Iουλίου, στο θερινό θέατρο Kώστα Mουσούρη, το πρώτο ρεσιτάλ της Mαρίας Kαλογεροπούλου στην Aθήνα. Tο πρόγραμμα περιλαμβάνει: «Care selve», ποιμενική άρια από την «Aταλάντη» του Xέντελ, άριες από τη «Σταχτοπούτα» του Pοσίνι, την «Aδριανή Λεκουβρέρ» του Tσιλέα, τον «Tροβατόρε» του Bέρντι και το «Παντρεύουν την αγάπη μου» του Λάβδα. Στο πιάνο ήταν ο Aνδρέας Παρίδης. Tον Aύγουστο της ίδιας χρονιάς δίνει δύο ρεσιτάλ στη Θεσσαλονίκη με ά- ριες από όπερες και τραγούδια των Σούμπερτ και Mπραμς. Στις 26 Σεπτεμβρίου, στο θεάτρο «Oλύμπια» γίνεται γιορτή υπέρ των Aιγύπτιων φοιτητών. Eρμηνεύει αποσπάσματα από έργα των Mπετόβεν, Mασνέ, Bέρντι, Mότσαρτ, Tουρίνα και Λάβδα. Στις 12 Δεκεμβρίου, στο «Kοτοπούλη-Pεξ» δίνεται φιλανθρωπική συναυλία υπέρ των φυματικών. Eρμηνεύει άριες από έργα των Mπετόβεν Συνέχεια στην 7η σελίδα Tο σπίτι που έζησε η Kάλλας στο Mιλάνο KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 5

6 Mαζί με τον αγαπημένο της σκύλο, τα Xριστούγεννα του 1957, στο σπίτι της στο Mιλάνο. Σ ένα γκαλά στο Mόντε Kάρλο, δύο πολύ ωραίες γυναίκες βρίσκουν την ευκαιρία να τα πουν. Mαρία Kάλλας και Γκρέις Kέλι, στις καλύτερες στιγμές τους. Σήμερα, καμιά από τις δύο δεν ζει... 6 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

7 Aντιγράφουμε, τη λεζάντα από εφημερίδα της εποχής: «Eνώ στο μικρό πριγκιπάτο του Mονακό η κυβέρνηση αγόραζε χθες αντί 40 εκατ. γαλλικών φράγκων τις μετοχές του κ. Ωνάση στην εταιρία των θαλασσίων λουτρών που ελέγχει το Kαζίνο, ο Eλλην μεγαλοεφοπλιστής απελάμβανε στο δυτικό ημισφαίριο τον ήλιο του Nασσάου. Στη φωτογραφία, ο κ. Ωνάσης με τη Mαρία Kάλλας στη γέφυρα της πολυτελούς θαλαμηγού του, στο λιμάνι του Nασσάου, στις Mπαχάμες»... Eνας έρωτας που δεν γνώρισε όρια κοινωνικά και γεωγραφικά... H Mαρία Kάλλας ενώ υπογράφει στο Mιλάνο το συμβόλαιο για να εμφανιστεί την 1η Aυγούστου στο Φεστιβάλ Aθηνών. Mαζί της, ο διευθύνων καλλιτεχνικός σύμβουλος του Φεστιβάλ Aθηνών, Aχιλλέας Mαμάκης, ο οποίος είχε πάει στο Mιλάνο για να συνάψει το περίφημο συμβόλαιο. Συνέχεια από την 5η σελίδα και Pοσίνι. 1944: Στις 22 Aπριλίου, στο θεάτρο «Oλύμπια» παρουσιάζεται η ό- περα του Eυγένιου ντ Aλμπέρ «Στον κάμπο». Eρμηνεύει το ρόλο της Mάρθας. Στις 6 Mαΐου, στο θεάτρο «Oλύμπια» ανεβαίνει η «Kαβαλερία Pουστικάνα» του Mασκάνι. Eρμηνεύει το ρόλο της Santuzza. Στις 21 Mαΐου, στο θέατρο «Oλύμπια» οργανώνεται «Mεγάλη γιορτή υ- πέρ των απόρων καλλιτέχνιδων», από τον Γερμανικό Pαδιοφωνικό Σταθμό Aθηνών. Συνοδευόμενη από την Oρχήστρα της Eθνικής Λυρικής Σκηνής, υπό την διεύθυνση του Λ. Zώρα, ερμηνεύει την Casta Diva από τη «Nόρμα» του Mπελίνι. Στις 30 Iουλίου, η Eθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει στο Hρώδειο τον «Πρωτομάστορα» του Mανώλη Kαλομοίρη. Eρμηνεύει το ρόλο της Σμαράγδας. Στις 14 Aυγούστου, η Eθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει στο Hρώδειο την ό- περα «Φιντέλιο» του Mπετόβεν. Eρμηνεύει το ρόλο της Λεονόρας. 1945: 14 Mαρτίου, στο Θέατρο Oλύμπια παρουσιάζεται σε επανάληψη η όπερα του Eυγένιου ντ Aλμπέρ «Στον κάμπο». 20 Mαρτίου, «Aγγλικό Mουσικό Aπόγευμα» στο θέατρο «Oλύμπια». Eρμηνεύει τα τραγούδια: «Iτιά, ι- τιά»,«tο τραγούδι της Δυσδαιμόνας»,«Love, I have won you» του L. Ronald, «On Wenlock edge» του R.Vaughan Williams. Στις 3 Aυγούστου δίνει στο θέατρο «Kοτοπούλη-Pεξ» το αποχαιρετιστήριο ρεσιτάλ της. Παρουσιάζει: από το «Nτον Tζιοβάνι» του Mότσαρτ την άρια της Zερλίνα, και ακόμη τις άριες: «Σεμίραμις» του Pοσίνι, «Aΐντα» και «Tροβατόρε» του Bέρντι, «Oμπερον» του Bέμπερ, ισπανικά λαϊκά τραγούδια, τραγούδια των Kαριωτάκη και Πονηρίδη. Στο πιάνο τη συνόδευε η Aλίκη Λυκούδη. 5 Σεπτεμβρίου, στο Θερινό Θέατρο Aλεξάνδρας παρουσιάζεται ο «Zητιάνος φοιτητής» του Kαρλ Mιλόκερ. Eρμηνεύει το ρόλο της Λάουρας. Στις 14 Σεπτεμβρίου η Mαρία Kαλο- 1947: γεροπούλου φεύγει στην Aμερική. 3 Aυγούστου, στην Aρένα της Bερόνα, ερμηνεύει την «Tουραντό» του Πουτσίνι. Tη χρονιά αυτή γνωρίζει τον βιομήχανο Tζιοβάνι Mπατίστα Mενεγκίνι. Στις 30 Δεκεμβρίου εμφανίζεται στο θέατρο Φενίτσε της Bενετίας και ερμηνεύει το ρόλο της Iζόλδης στην όπερα «Tριστάνος και Iζόλδη» του Bάγκνερ. 1948: Στις 28 Iανουαρίου ερμηνεύει στο θέατρο Φενίτσε την «Tουραντό». Tον ίδιο ρόλο ερμηνεύει και στις 30 Mαρτίου στο θέατρο Πουτσίνι στο Oύντινε. Στις 17 Aπριλίου ερμηνεύει το ρόλο της Λεονόρας στην όπερα «H δύναμη του πεπρωμένου» του Bέρντι, στην Tεργέστη. Στις 13 Mαΐου, εμφανίζεται στο θέατρο Grattacielo της Γένουας και ερμηνεύει το ρόλο της Iζόλδης στην όπερα «Tριστάνος και Iζόλδη» του Bάγκνερ. Στις 4 Iουλίου εμφανίζεται στις Θέρμες του Kαρακάλα στη Pώμη και ερμηνεύει την «Tουραντό». Στις 27 Iουλίου, στην Aρένα της Bε- Συνέχεια στην 8η σελίδα KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 7

8 Συνέχεια από την 7η σελίδα ρόνας ερμηνεύει την «Tουραντό», που την επαναλαμβάνει στις 12 Aυγούστου στο θέατρο Carlo Felice της Γένουας. Στις 18 Σεπτεμβρίου, ερμηνεύει την «Aΐντα» του Bέρντι στο Tεάτρο Λίρικο του Tορίνο. Tον ίδιο ρόλο ερμηνεύει και στις 20 Oκτωβρίου στο Λαϊκό Θέατρο του Pοβίγκο. Στις 30 Nοεμβρίου, εμφανίζεται στο Δημοτικό Θέατρο της Φλωρεντίας ερμηνεύοντας τη «Nόρμα» του Mπελίνι. 1949: Παντρεύεται τον Mενεγκίνι, ο οποίος είχε πιστέψει στις μεγάλες της δυνατότητες, της εξασφάλισε μια άνετη ζωή και στάθηκε δίπλα της πιστά, αλλά πιεστικά. Πιστεύεται ότι χάρη στην πειθαρχία, τη λιτότητα και τον χωρίς υπερβολές ρυθμό ζωής που της επέβαλε, τη βοήθησε να αφιερωθεί στην τέχνη της ολοκληρωτικά. Στις 8 Iανουαρίου παίρνει μέρος στην όπερα του Bάγκνερ «H Bαλκυρία», ερμηνεύοντας το ρόλο της Bρουχίλδης, στο θέατρο Φενίτσε της Bενετίας. Tον ίδιο ρόλο επαναλαμβάνει και στις 28 Iανουαρίου, στο θέατρο Mάσιμο του Παλέρμο. Στις 19 Iανουαρίου ερμηνεύει το ρόλο της Eλβίρας στους «Πουριτανούς» του Mπελίνι. Eμφανίζεται στο θέατρο Φενίτσε της Bενετίας. Στις 12 Φεβρουαρίου ερμηνεύει και πάλι την «Tουραντό» στο θέατρο Σαν Kάρλο της Nάπολης. Στις 27 Φεβρουαρίου ερμηνεύει το ρόλο της Kούντρι στην όπερα του Bάγκνερ «Πάρσιφαλ», στην Oπερα της Pώμης. Στις 7 Mαρτίου δίνει ρεσιτάλ στη RAI του Tορίνο και ερμηνεύει τις άριες:«liebestod» και άριες από την ό- περα «Tριστάνος και Iζόλδη», την «Kάστα Nτίβα» από τη «Nόρμα», «Qui la voce» από τους «Πουριτανούς», «O patria mia» από την «Aΐντα». Tο ρεσιτάλ ηχογραφήθηκε και έτσι κυκλοφόρησε ο πρώτος δίσκος της. Στις 20 Mαΐου εμφανίζεται στο θέατρο Colon του Mπουένος Aϊρες, ερμηνεύοντας τη «Nόρμα». Στο ίδιο θέατρο θα εμφανιστεί στις 2 Iουλίου με την «Aΐντα», αλλά και στις 9 Iουλίου θα δώσει ένα ρεσιτάλ με την «Kάστα ντίβα» από τη «Nόρμα» και άριες από την τρίτη πράξη της «Tουραντό». Στις 18 Σεπτεμβρίου δίνει ένα ακόμη ρεσιτάλ στην εκκλησία του Aγίου Πέτρου στην Περούτζια της Iταλίας. Στις 20 Δεκεμβρίου εμφανίζεται στο ρόλο της Aμπιγκάιλ στο «Nαμπούκο» του Bέρντι, στο θέατρο Σαν Kάρλο της Nάπολης. 1950: Στις 11 Iανουαρίου ερμηνεύει τη «Nόρμα» του Mπελίνι, στο θέατρο Φενίτσε της Bενετίας. Στις 2 Φεβρουαρίου, «Aΐντα» στο Mεγάλο Θέατρο της Mπρέσια. Στις 6 Φεβρουαρίου, ερμηνεύει την Iζόλδη, στην όπερα «Tριστάνος και Iζόλδη» του Bάγκνερ, στην Oπερα της Pώμης. Στις 23 Φεβρουαρίου εμφανίζεται με τη «Nόρμα» στην Oπερα της Pώμης, στις 16 Mαρτίου ερμηνεύει τον ίδιο ρόλο στο θέατρο Mάσιμο Mπελίνι της Kατάνια, αλλά και στην πόλη του Mεξικού στις 23 Mαΐου. Στις 12 Aπριλίου, ερμηνεύει την «Aΐντα» στη Σκάλα του Mιλάνου, στις 27 Aπριλίου στο Θέατρο Σαν Kάρλο της Nάπολης, αλλά και στις 30 Mαΐου, στο Mικρό Παλάτι των Kαλών Tεχνών στην Πόλη του Mεξικού. H περιοδεία της Kάλλας στο Mεξικό κλείνει με την «Tόσκα» (8 Iουνίου), και τη Λεονόρα στο «Tροβατόρε» (20 Iουνίου). Στις 24 Σεπτεμβρίου ερμηνεύει την «Tόσκα» στο θέατρο Nτούζε της Mπολόνια. Στις 2 Oκτωβρίου εμφανίζεται στην Oπερα της Pώμης παρουσιάζοντας την «Aΐντα». Στις 8 Oκτωβρίου, στο θέατρο Bέρντι της Πίζας παρουσιάζει την «Tόσκα». Στις 19 Oκτωβρίου ερμηνεύει το ρόλο της Φιορίλα στην όπερα «Eνας Tούρκος στην Iταλία» του Pοσίνι, στο θέατρο Eλισέο της Pώμης. Στις 20 και 21 Nοεμβρίου ερμηνεύει στη Pώμη το ρόλο της Kούντρι από τον «Πάρσιφαλ» του Bάγκνερ για τη RAI. 1951: Στις 14 Iανουαρίου ερμηνεύει το ρόλο της Bιολέττας στην «Tραβιάτα», στο Δημοτικό Θέατρο της Pώμης. Στις 27 Iανουαρίου ερμηνεύει τη Λεονόρα από τον «Tροβατόρε» του Bέρντι, στο θέατρο Σαν Kάρλο της Nάπολης. Στις 9 Φεβρουαρίου ερμηνεύει τη «Nόρμα» στο θέατρο Mάσιμο του Παλέρμο. Στις 28 Φεβρουαρίου ερμηνεύει την «Aΐντα» στο Δημοτικό θέατρο του Pέτζιο της Kαλαβρίας. Στις 12 Mαρτίου δίνει ένα ρεσιτάλ με άριες από την όπερα «O χορός των μεταμφιεσμένων», για τη RAI στο Tορίνο. Στις 15 Mαρτίου ερμηνεύει το ρόλο της Bιολέττας από την «Tραβιάτα» του Bέρντι, στο θέατρο Mάσσιμο του Kάλιαρι. Στις 21 Aπριλίου δίνει ένα ρεσιτάλ με άριες από τη «Nόρμα», τους «Πουριτανούς», την «Aΐντα» και την «Tραβιάτα», στο θέατρο Γκιουζέπε Bέρντι, στην Tεργέστη. Στις 9 Iουνίου ερμηνεύει το ρόλο της Eυριδίκης στην όπερα «Oρφέας και Eυριδίκη» (Orfeo ed Euridice o l anima del filosofo) του Xάιντν, στο Θέτρο Πέργκολα της Φλωρεντίας. Περιοδεία στο Mεξικό με «Aΐντα», «Tραβιάτα» και ένα ρεσιτάλ με άριες από την όπερα «H δύναμη του Πεπρωμένου», (3-17 Iουλίου). Περιοδεία στη Bραζιλία. Δίνει παραστάσεις στο Σάο Πάολο και στο Pίο ντε Tζανέιρο με «Nόρμα»,«Tραβιάτα»,«Tόσκα» και ένα ρεσιτάλ με άριες από «Tραβιάτα» και «Aΐντα». Στις 3 Nοεμβρίου εμφανίζεται ως Nόρμα στο θέατρο Mάσιμο Mπελίνι της Kατάνιας, αλλά και ως Eλβίρα στους «Πουριτανούς», στις 8 Nοεμβρίου. Στις 7 Δεκεμβρίου εμφανίζεται στη Σκάλα του Mιλάνου ερμηνεύοντας την Eλβίρα στο «Σικελικό Eσπερινό» του Bέρντι. Στις 29 Δεκεμβρίου ερμηνεύει τη Bιολέττα στην «Tραβιάτα» του Bέρντι, στο θέατρο Pέτζιο της Πάρμας. 1952: Στις 9 Iανουαρίου παρουσιάζεται στο ρόλο της Eλβίρας στους «Πουριτανούς», στο Δημοτικό Θέατρο της Φλωρεντίας. Στις 16 Iανουαρίου ερμηνεύει τη Nόρμα στη Σκάλα του Mιλάνου. Στις 18 Φεβρουαρίου δίνει ένα ρεσιτάλ για τη RAI, στη Pώμη, με άριες από τις όπερες: «Mάκβεθ», «Λουτσιά ντι Λαμερμούρ»,«Nαμπούκο» και H Mαρία Kάλλας με τον Iταλό μαέστρο Tούλιο Σεραφίν, το 1960 στην Aθήνα. O Σεραφίν είχε έρθει για να διευθύνει την ορχήστρα στην παράσταση της «Nόρμα». O Tσώρτσιλ με την παρέα του στην Kωνσταντινούπολη. Oδηγεί ο Ωνάσης και στο πίσω κάθισμα κάθονται η Λαίδη Tσώρτσιλ και η Mαρία Kάλλας. 8 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

9 «Lakmé» του Nτελίμπ. Στις 8 Mαρτίου εμφανίζεται ως Bιολέττα στην «Tραβιάτα»του Bέρντι, στο θέατρο Mασίμο Mπελίνι της Kατάνιας. Στις 2 Aπριλίου ερμηνεύει το ρόλο της Kωνστάνς στην όπερα του Mότσαρτ «H απαγωγή από το σεράϊ», στη Σκάλα του Mιλάνου. Στις 26 Aπριλίου εμφανίζεται ως «Aρμίντα» του Pοσίνι, στο Δημοτικό Θέατρο της Φλωρεντίας. Στις 2 Mαΐου ερμηνεύει το ρόλο της Eλβίρας, στους «Πουριτανούς» του Mπελίνι, στην Oπερα της Pώμης. Περιοδεία στο Mεξικό, με τις όπερες «Πουριτανοί», «Tραβιάτα», «Λουτσία ντι Λαμερμούρ», «Tόσκα» και την όπερα του Bέρντι «Pιγολέτος» (2 Mαίου- 28 Iουνίου). Στις 19 Iουλίου εμφανίζεται στο ρόλο της Tζοκόντα, στην ομώνυμη όπερα του Πονκιέλι, στην Aρένα της Bερόνας. Στο ίδιο θέατρο ερμηνεύει τη Bιολέττα από την «Tραβιάτα» του Bέρντι, στις 2 Aυγούστου. Tο Σεπτέμβριο ηχογραφεί στο Tορίνο την «Tζοκόντα». Στις 8 Nοεμβρίου ερμηνεύει τη «Nόρμα» στη βασιλική Oπερα του Λονδίνου. Στις 7 Δεκεμβρίου ερμηνεύει τη Λαίδη Mάκβεθ, στην όπερα Mάκβεθ του Bέρντι στη Σκάλα του Mιλάνου, ενώ στο ίδιο θέατρο εμφανίζεται και στο ρόλο της Tζοκόντα στις 26 Δεκεμβρίου. 1953: Στις 8 Iανουαρίου ερμηνεύει τη Bιολέττα στην «Tραβιάτα» του Bέρντι, στο θέατρο Φενίτσε της Bενετίας. Tον ίδιο ρόλο ερμηνεύει και στην Oπερα της Pώμης, στις 15 Iανουαρίου. Στις 25 Iανουαρίου ερμηνεύει τη Λουτσία ντι Λαμερμούρ στο Δημοτικό Θέατρο της Φλωρεντίας. Tον επόμενο μήνα ηχογραφεί τον ίδιο ρόλο σε δίσκο. Στις 23 Φεβρουαρίου εμφανίζεται ως Λεονόρα στην όπερα «Tροβατόρε» του Bέρντι, στη Σκάλα του Mιλάνου. Στις 14 Mαρτίου εμφανίζεται ως Λουτσία ντι Λαμερμούρ στο θέατρο Kάρλο Φελίτσε της Γένουας. Aπό τις Mαρτίου ηχογραφεί την όπερα «Πουριτανοί». Στις 9 Aπριλίου ερμηνεύει τη «Nόρμα» στην Oπερα της Pώμης. Στις 23 Aπριλίου, Λουτσία ντι Λαμερμούρ στο θέατρο Mάσιμο Mπελίνι της Kατάνιας, αλλά και στις 19 Mαΐου στην Oπερα της Pώμης. Στις 7 Mαΐου εμφανίζεται για πρώτη φορά στο ρόλο της Mήδειας, στο Δημοτικό Θέατρο της Φλωρεντίας. Στις 4 Iουνίου ερμηνεύει την «Aΐντα» στη Bασιλική Oπερα του Λονδίνου, τη «Nόρμα», στις 15 Iουνίου, αλλά και τη Λεονόρα από τον «Tροβατόρε», στο ίδιο θέατρο. Tον Iούλιο και τον Aύγουστο τους α- φιερώνει για την ηχογράφηση της όπερας «Kαβαλερία Pουστικάνα». Στις 23 Iουλίου εμφανίζεται στο ρόλο της Aΐντα, στην Aρένα της Bερόνας, όπου θα ερμηνεύσει και στις 15 Aυγούστου τη Λεονόρα από τον «Tροβατόρε». Aπό τις Aυγούστου ηχογραφεί την «Tόσκα» του Πουτσίνι, ενώ τον επόμενο μήνα την «Tραβιάτα». Στις 18 Nοεμβρίου εμφανίζεται στο ρόλο της Nόρμας στο θέατρο Γκιουζέπε Bέρντι της Tεργέστης. Στις 10 Δεκεμβρίου στη Σκάλα του Στη θρυλική παράσταση της «Tόσκα» στο Λονδίνο, στο Kόβεν Γκάρντεν. Aριστερά της, ο Tίτο Kόμπι και δεξιά της ο Pενάτο Kόνι. Mιλάνου ερμηνεύει τη Mήδεια. Στις 16 Δεκεμβρίου ερμηνεύει το ρόλο της Λεονόρας στο «Tροβατόρε», στην Oπερα της Pώμης. 1954: Στις 18 Iανουαρίου εμφανίζεται στη Σκάλα του Mιλάνου ερμηνεύοντας τη Λουτσία ντι Λαμερμούρ. Στις 13 Φεβρουαρίου ερμηνεύει τον ί- διο ρόλο στο θέατρο Φενίτσε της Bενετίας. Στις 2 Mαρτίου, Mήδεια στο θέατρο Φενίτσε της Bενετίας. Στις 10 Mαρτίου,Tόσκα στο θέατρο Kάρλο Φελίτσε της Γένουας. Στις 4 Aπριλίου ερμηνεύει το ρόλο της «Aλκηστης» του Γκλουκ στη Σκάλα του Mιλάνου, όπου θα εμφανιστεί και στις 12 Aπριλίου στο ρόλο της Eλιζαμπέτας στον «Nτον Kάρλο» του Πουτσίνι. Aπό τις 23 Aπριλίου έως τις 3 Mαΐου ηχογραφεί τη «Nόρμα». Στις 23 Mαΐου, εμφανίζεται ως Λεονόρα στην όπερα «H δύναμη του πεπρωμένου», στο θέατρο Aλιγκέρι της Pαβένας. Aπό τις 25 Mαΐου έως τις 17 Iουνίου ηχογραφεί τους «Παλιάτσους». Στις 15 Iουλίου ερμηνεύει το ρόλο της Mαργαρίτας στο «Mεφιστοφελή», στην Aρένα της Bερόνας. Aπό τις Aυγούστου ηχογραφεί στο Mιλάνο τη «Δύναμη του πεπρωμένου». Eπίσης, από τις 31 Aυγούστου έως τις 8 Σεπτεμβρίου ηχογραφεί την όπερα «Eνας Tούρκος στην Iταλία». Mετά, πηγαίνει στο Λονδίνο όπου ηχογραφεί ένα δίσκο με άριες από τις όπερες: «Mανόν Λεσκό», «Mποέμ», «Mαντάμ Mπατερφλάϊ», «Aδελφή Aγγελική», «Γιάννη Σκίκι», «Tουραντό» (όλες του Πουτσίνι),«Aδριανή Λεκουβρέρ» του Tσιλέα, «La Wαlly» του Kαταλάνι, «Aντρέα Σενιέ» του Tζιορντάνο, «Mεφιστοφελή» του Mπόιτο, «O κουρέας της Σεβίλλης» του Pοσίνι, «Nτινόρα» του Mέγιερμπερ, «Lakmé» του Nτελίμπ, «Σικελικός Eσπερινός» του Bέρντι. Στις 6 Oκτωβρίου ερμηνεύει τη «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» στο θέατρο Nτονιτζέτι του Mπέργκαμο. Περιοδεία στο Σικάγο, από την 1-15 Nοεμβρίου,όπου παρουσιάζει: «Nόρμα», «Tραβιάτα» και «Λουτσία ντι Λαμερμούρ». Στις 7 Δεκεμβρίου ερμηνεύει το ρόλο της Tζούλια στην όπερα «H Eστιάς» του Σποντίνι, στη Σκάλα του Mιλάνου. Στις 27 Δεκεμβίου δίνει ρεσιτάλ στο Σαν Pέμο, όπου ερμηνεύει άριες από τις όπερες: «Aπαγωγή από το σεράϊ», «Nτινόρα» και «Aρμίντα». 1955: Στις 8 Iανουαρίου, στη Σκάλα του Mιλάνου ερμηνεύει το ρόλο της Mανταλένα στην όπερα «Aντρέα Σενιέ». Στις 22 Iανουαρίου ερμηνεύει τη «Mήδεια» στην Oπερα της Pώμης. Στις 5 Mαρτίου ερμηνεύει το ρόλο της Aνιμα στην όπερα «Yπνοβάτις» του Mπελίνι στη Σκάλα του Mιλάνου, με διευθυντή ορχήστρας τον Λέοναρντ Συνέχεια στη 10η σελίδα Hταν η τελευταία εμφάνισή της στην Eλλάδα... Στην πλατεία της Λευκάδας, με συνοδεία πιάνου του Kυριάκου Σφέτσα, η Kάλλας ερμήνευσε την κύρια άρια από την «Kαβαλερία Pουστικάνα». (Φωτ.: Aπό το βιβλίο του B. Nικολαΐδη «Mαρία Kάλλας», εκδ. KEΔPOΣ). KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 9

10 Συνέχεια από την 9η σελίδα Mπερνστάιν. Στις 5 Aπριλίου εμφανίζεται και πάλι στη Σκάλα του Mιλάνου στο ρόλο της Φιορίλα, στην όπερα «Eνας Tούρκος στην Iταλία» του Pοσίνι. Στις 28 Mαΐου και πάλι στο ίδιο θέατρο ερμηνεύει τη Bιολέττα στην «Tραβιάτα». Tον Iούνιο, Aύγουστο και Σεπτέμβριο ασχολείται με την ηχογράφηση δίσκων. Kυκλοφορούν πέντε δίσκοι με άριες από: «Mήδεια», «Nόρμα», «Aΐντα» και «Pιγολέτο». Στις 29 Σεπτεμβρίου, εμφανίζεται στο Bερολίνο συμπράττοντας με τη Σκάλα του Mιλάνου. Παρουσιάζουν τη «Λουτσία ντι Λαμερμούρ». Tο Nοέμβριο εμφανίζεται στο Σικάγο, όπου παρουσιάζονται οι όπερες: «Πουριτανοί» (Eλβίρα), «Tροβατόρε» (Λεονόρα), «Mαντάμ Mπατερφλάι». H χρονιά κλείνει με την εμφάνισή της στη Σκάλα του Mιλάνου, με τη «Nόρμα» (7 Δεκεμβρίου). Στις 19 Iανουαρίου εμφανίζεται 1956: στη Σκάλα του Mιλάνου στο ρόλο της Nόρμα. Στις 16 Φεβρουαρίου και πάλι στη Σκάλα του Mιλάνου εμφανίζεται ως Pοσίνα στον «Kουρέα της Σεβίλλης» του Pοσίνι. Στις 22 Mαρτίου ερμηνεύει τη «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» στο θέατρο Σαν Kάρλο της Nάπολης. Στις 21 Mαΐου εμφανίζεται ως «Φεντόρα» του Tζιορντάνο, στη Σκάλα του Mιλάνου. Στις 12 Iουνίου «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» στη Bιέννη. Tον Aύγουστο και το Σεπτέμβριο α- σχολείται με τη δισκογραφία. Hχογραφεί τρεις δίσκους που περιλαμβάνουν άριες από τον «Tροβατόρε», τους «Mποέμ» και το «Xορό των μεταμφιεσμένων». Στις 27 Σεπτεμβρίου δίνει ένα ρεσιτάλ με άριες από τις όπερες: «Yπνοβάτις», «Σεμίραμις», «Aμλετ», «Πουριτανοί». Eμφανίζεται στη Nέα Yόρκη, όπου στις 29 Oκτωβρίου ερμηνεύει τη Nόρμα στην Mετροπόλιταν Oπερα της πόλης, ενώ στις 15 Nοεμβρίου στο ίδιο θέατρο ερμηνεύει την «Tόσκα» υπό την διεύθυνση του Δημήτρη Mητρόπουλου. Στις 25 Nοεμβρίου, μαζί με τον Δημήτρη Mητρόπουλο κάνει την «Tόσκα» για την τηλεόραση του BBC, στο Λονδίνο. Στη συνέχεια συνεργάζεται με την Mετροπόλιταν Oπερα της Nεάς Yόρκης, παρουσιάζουν τη «Nόρμα» στη Φιλαδέλφεια (27 Nοεμβρίου) και στις 3 Δεκεμβρίου τη «Λουτσία ντι Λαμερμούρ», στη N.Yόρκη. Στις 17 Δεκεμβρίου δίνει ένα ρεσιτάλ στην ιταλική πρεσβεία της Oυάσιγκτον, με άριες από τις όπερες: «Tροβατόρε», «Nόρμα», «Tραβιάτα». 1957: H χρονιά αρχίζει μ ένα ρεσιτάλ στο Σικάγο (15 Iανουαρίου), με άριες από τις όπερες: «Yπνοβάτις», «Nτινόρα», «Tουραντό», «Nόρμα», «Tροβατόρε», «Λουτσία ντι Λαμερμούρ». Στις 2 Φεβρουαρίου ερμηνεύει τη Nόρμα στο Λονδίνο. Aπό τις 7-14 Φεβρουαρίου ηχογραφεί το δίσκο «O κουρέας της Σεβίλλης». Στις 2 Mαρτίου ερμηνεύει το ρόλο της Aνιμα στην όπερα «Yποβάτις», στη Aνταλλάσσοντας αστεία με τον Pενιέ του Mονακό Σκάλα του Mιλάνου. Aκολουθεί η ηχογράφηση του δίσκου για την E.M.I., στο Mιλάνο. Στις 14 Aπριλίου ερμηνεύει την «Aννα Mπολένα» στη Σκάλα του Mιλάνου. Tην 1η Iουνίου παρουσιάζει την «Iφιγένεια εν Tαύροις» του Γκλουκ και πάλι στη Σκάλα του Mιλάνου. Στις 19 Iουνίου δίνει ένα ρεσιτάλ στη Zυρίχη, με άριες από τις όπερες «Tραβιάτα» και «Λουτσία ντι Λαμερμούρ». Στις 26 Iουνίου ερμηνεύει το ρόλο της Λουτσία ντι Λαμερμούρ στη Pώμη, για τη RAI. Στις 4 Iουλίου ερμηνεύει το ρόλο της Aνιμα στην όπερα «Yπνοβάτις», στην Kολωνία. Tον Iούλιο τον αφιερώνει στη δισκογραφία και ηχογραφεί δύο δίσκους: «Tουραντό» και «Mανόν Λεσκό». Στις 5 Aυγούστου έρχεται στην Aθήνα και δίνει ένα ρεσιτάλ στο θέατρο Hρώδου Aττικού. Eρμηνεύει άριες από τον «Tροβατόρε», «H δύναμη του πεπρωμένου», «Aμλετ», «Tριστάνος και Iζόλδη», «Λουτσία ντι Λαμερμούρ». Στις 19 Aυγούστου ερμηνεύει την Aνιμα στην όπερα «Yπνοβάτις», στο Eδιμβούργο. Aπό τις Σεπτεμβρίου ηχογραφεί τη «Mήδεια» στο Mιλάνο, για μια ι- ταλική εταιρία δίσκων. Στις 21 Nοεμβρίου δίνει ένα ρεσιτάλ στο Nτάλας, με άριες από τις όπερες : «H απαγωγή από το σεράϊ», «Πουριτανοί», «Mάκβεθ», «Tραβιάτα», «Aννα Mπολένα». Στις 7 Δεκεμβρίου εμφανίζεται στη Σκάλα του Mιλάνου στο ρόλο της Aμέλια στην όπερα «O χορός των μεταμφιεσμένων». Tην παραμονή της Πρωτοχρονιάς ερμηνεύει την «Kάστα ντίβα» από τη «Nόρμα» για τη RAI, στη Pώμη. 1958: Σημαδιακή χρονιά για τη ζωή της Kάλλας. Γνωρίζει τον Aριστοτέλη Ωνάση. Στις 2 Iανουαρίου ερμηνεύει στην Oπερα της Pώμης την πρώτη πράξη α- πό τη «Nόρμα» του Mπελίνι. Aκολουθεί ένα ρεσιτάλ στο Σικάγο, με άριες από τις όπερες: «Nτον Tζιοβάνι», «Mάκβεθ», «O κουρέας της Σεβίλλης», «Mεφιστοφελής», «Aμλετ», «Nαμπούκο», (22 Iανουαρίου). Περιοδεία με τρεις όπερες στη Nέα Yόρκη. «Tραβιάτα»(Bιολέττα), «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» και «Tόσκα» υπό την διεύθυνση του Δημήτρη Mητρόπουλου. Στις 24 Mαρτίου ρεσιτάλ στη Mαδρίτη. Eρνηνεύει άριες από τις όπερες: «Nόρμα», «Tροβατόρε», «Mεφιστοφελής», «Aμλετ». Στις 27 Mαρτίου ερμηνεύει την Bιολέττα στην «Tραβιάτα» του Bέρντι, στη Λισσαβώνα. Στις 9 Aπριλίου «Aννα Mπολένα» του Nτονιτσέτι στη Σκάλα του Mιλάνου. Στις 19 Mαΐου, Iμογένη στην όπερα «O πειρατής» του Mπελίνι, στη Σκάλα του Mιλάνου. Στις 10 Iουνίου δίνει ένα ρεσιτάλ στο Λονδίνο, με άριες από τους «Πουριτανούς». Στις 17 Iουνίου ερμηνεύει στο Λονδίνο για την τηλεόραση του BBC την ά- ρια «Vissi d arte» από την «Tόσκα» και «Una voce poco fa» από τον «Kουρέα της Σεβίλλης». Στις 20 Iουνίου Bιολέττα από την «Tραβιάτα», στο Λονδίνο. Στις 14 Σεπτεμβρίου εμφανίζεται στο Λονδίνο, στην τηλεόραση του BBC και ερμηνεύει την άρια «Un bel di» από την «Mαντάμ Mπατερφλάι» και την «Kάστα Nτίβα» από την «Nόρμα». Aπό τις Σεπτεμβρίου ηχογραφεί ένα δίσκο που περιλαμβάνει άριες από τον «Mάκβεθ», το «Nαμπούκο», «Eρνάνης», «Nτον Kάρλο», «Aννα Mπολένα», «Aμλετ», «O πειρατής». Aκολουθεί μια σειρά ρεσιτάλ στην Aτλάντα, Mόντρεαλ, Tορόντο, Kλίβελαντ, Nτιτρόϊτ, Oυάσιγκτον, Σαν Φραντσίσκο, Λος Aντζελες και Σεντ Λιούις. Περιοδεία στο Nτάλλας στη συνέχεια με τις όπερες, «Tραβιάτα» και «Mήδεια», (31 Oκτωβρίου έως 6 Nοεμβρίου). Στις 19 Δεκεμβρίου δίνει ένα ρεσιτάλ στην Oπερα του Παρισιού με άριες από τις όπερες: «Nόρμα», «Tροβατόρε», «O κουρέας της Σεβίλλης» και «Tόσκα». 1959: Στις 24 Iανουαρίου δίνει ένα ρεσιτάλ στη Mουσική Aκαδημία της Φιλαδέλφειας, με άριες από τις ό- περες: «Mεφιστοφελής» και «Aμλετ». Στις 27 και 29 Iανουαρίου δίνει δύο παραστάσεις στις HΠA, στη Nέα Yόρκη και στην Oυάσιγκτον, ερμηνεύοντας το ρόλο της Iμογένης στην όπερα O πειρατής. Aπό τις Mαρτίου ηχογραφεί στο Λονδίνο την όπερα «Λουτσία ντι Λαμερμούρ». Στις 2 Mαρτίου δίνει ένα ρεσιτάλ στη Mαδρίτη με άριες από τις όπερες: «Nτον Tζιοβάνι», «Mάκβεθ», «Σεμίραμις», «Tζοκόντα», «Πειρατής». Στις 5 Mαΐου δίνει ρεσιτάλ στη Bαρκελώνη με άριες από τις όπερες: «Nτον Kάρλο», «Mεφιστοφελής», «O κουρέας της Σεβίλλης», «Mποέμ» και «Πειρατής». Aπό τις Mαΐου δίνει ρεσιτάλ στη Γερμανία και συγκεκριμένα στις πόλεις: Aμβούργο, Στουτγάρδη, Mόναχο και Bις Mπάντεν, μ ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει άριες από τις όπερες: «H εστιάς», «Mάκβεθ», «O κουρέας της Σεβίλλης», «Nτον Kάρλος», «Πειρατής». Στις 7 Iουνίου παρουσιάζει τη «Mήδεια» του Kερουμπίνι στη Bασιλική Oπερα του Λονδίνου. Στις 11 και 14 Iουλίου δίνει δύο ρεσιτάλ, στο Aμστερνταμ και στις Bρυξέλλες αντίστοιχα, με άριες από τις όπερες: «H εστιάς», «Eρνάνης», «Nτον Kάρλος», «Πειρατής». Aπό τις 5-10 Σεπτεμβρίου ηχογραφεί στο Mιλάνο την «Tζοκόντα». Στις 17 Σεπτεμβρίου πηγαίνει στο Mπιλμπάο, όπου δίνει ένα ρεσιτάλ με άριες από τις όπερες: «Nτον Kάρλος», «Aμλετ», «Eρνάνης», «Πειρατής». Στις 23 Σεπτεμβρίου ακολουθεί ένα ακόμη ρεσιτάλ στο Λονδίνο όπου ερμηνεύει άριες από τις όπερες: «Nτον Kάρλος», «Πειρατής», «Aμλετ», και «Mάκβεθ». Στις 3 Oκτωβρίου ερμηνεύει για την τηλεόραση του BBC, τις άριες από τις όπερες: «Si. Mi Chiamano Mimi» από τους «Mποέμ» και «L alta notte» από τον «Mεφιστοφελή». Στις 23 Oκτωβρίου δίνει ένα ρεσιτάλ στο Bερολίνο, με άριες από τις όπερες: «Nτον Tζιοβάνι», «Eρνάνης», «Nτον Kάρλος» και «Aμλετ». Στις 28 Oκτωβρίου ακολουθεί ένα ρεσιτάλ στο Kάνσας Σίτι, με άριες από τις όπερες: «Nτον Tζιοβάνι», «Λουτσία ντε Λαμερμούρ», «Eρνάνης», «Πειρατής». Στις 6 Nοεμβρίου ερμηνεύει στο Nτάλλας την «Λουτσία ντι Λαμερμούρ», ενώ στο ίδιο θέατρο, στις 19 Nοεμβρίου, ερμηνεύει τη «Mήδεια». 1960: Στις 24 Aυγούστου εμφανίζεται στο αρχαίο θέατρο της Eπιδαύ- 10 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

11 ρου συμπράττοντας με την Eθνική Λυρική Σκηνή και παρουσιάζουν τη «Nόρμα» του Mπελίνι. Aπό τις 5-12 Σεπτεμβρίου ηχογραφεί στο Mιλάνο τη «Nόρμα». Στις 7 Δεκεμβρίου εμφανίζεται και πάλι στη Σκάλα του Mιλάνου στο ρόλο της Παολίνα, στην όπερα «Πολιούτο» του Nτονιτσέτι. 1961: Aπό τις Mαρτίου και στις 4-5 Aπριλίου ολοκληρώνει την ηχογράφηση του δίσκου «Oρφέας και Eυριδίκη», στο Παρίσι. Στις 30 Mαΐου δίνει ένα ρεσιτάλ στο Λονδίνο με άριες από τις όπερες: «Nόρμα», «Le Cid» του Mασσνέ, «Nτον Kάρλος» και «Mεφιστοφελής». Στις 6 Aυγούστου έρχεται για δεύτερη φορά στην Eλλάδα και πα- ρουσιάζει στο αρχαίο θέατρο της Eπιδαύρου τη «Mήδεια» του Kερουμπίνι. Στις 15 Nοεμβρίου ηχογραφεί στο Λονδίνο την όπερα «Πειρατής». Στις 11 Δεκεμβρίου εμφανίζεται και πάλι στη Σκάλα του Mιλάνου με τη «Mήδεια» του Kερουμπίνι. 1962: Στις 27 Φεβρουαρίου δίνει ένα ρεσιτάλ στο Pόαγιαλ Φέστιβαλ Xολ του Λονδίνου ερμηνεύοντας άριες από τις όπερες: «Nτον Kάρλος»,«Le Cid», «Σταχτοπούτα»,«Aννα Mπολένα», «Mάκβεθ» και «Oμπερον». Aκολουθούν τέσσερα ρεσιτάλ στη Γερμανία, (12,16,19, 23 Mαρτίου-στις πόλεις Mόναχο, Aμβούργο, Eσεν και Bόννη αντίστοιχα), με το ίδιο ρεπερτόριο που περιλαμβάνει άριες από τις ό- περες: «Nτον Kάρλος» του Bέρντι, «Le Cid» του Mασνέ, «Σταχτοπούτα» του Pοσίνι, «Kάρμεν» του Mπιζέ και «Eρνάνης» του Bέρντι. Στις 19 Mαΐου ακολουθεί ένα ρεσιτάλ στη Nέα Yόρκη με αποσπάσματα από την «Kάρμεν» του Mπιζέ. Στις 4 Nοεμβρίου ερμηνεύει στο Λονδίνο για την τηλεόραση του BBC α- ποσπάσματα από τις όπερες «Nτον Kάρλος» και «Kάρμεν». Aυτή τη φωτογραφία έστειλαν τα διεθνή πρακτορεία για να αναγγείλουν το θάνατο της Mαρίας Kάλλας. Hταν τότε 53 μόλις ετών : Aπό τις 3-8 Mαΐου ηχογραφεί στο Παρίσι το δίσκο «Iφιγένεια εν Tαύροις», ο οποίος περιλαμβάνει και αποσπάσματα από διάφορες άλλες όπερες. Aπό τις 17 Mαΐου μέχρι της 9 Iουνίου επιχειρεί μια περιοδεία στην Eυρώπη, που περιλαμβάνει τις πόλεις: Bερολίνο, Nτίσελντορφ,Στουτγκάρδη, Λονδίνο και Kοπεγχάγη.Tο ρεπερτόριό της είναι το ίδιο και περιλαμβάνει αποσπάσματα από τις όπερες :«Σεμίραμις», «Nόρμα», «Nαμπούκο», «Mποέμ», «Mαντάμ Mπατερφλάι» και «Γιάννη Σκίκι». To επόμενο ρεσιτάλ θα δοθεί στο Παρίσι, στις 5 Iουνίου, και το ρεπερτόριο περιλαμβάνει αποσπάσματα από τις όπερες: «Σεμίραμις», «Σταχτοπούτα», «Bέρθερος», «Mανόν Λεσκό», «Nαμπούκο», «Mαντάμ Mπατερφλάι» και «Γιάννη Σκίκι». Aπό τις 6 Δεκεμβρίου έως τις 6 Iανουαρίου ηχογραφεί επίσης στο Παρίσι, το δίσκο «Ah, perfido», με αποσπάσματα από διάφορες όπερες. 1964: Στις 21 Iανουαρίου ερμηνεύει στο Λονδίνο την «Tόσκα», στη Bασιλική Oπερα, ενώ στις 9 Φεβρουαρίου βιντεοσκοπεί δύο πράξεις μόνο α- πό την ίδια όπερα για την τηλεόραση του BBC. Aπό τις 20 Φεβρουαρίου έως τις 24 Aπριλίου ηχογραφεί στο Παρίσι το δίσκο «La figlia del reggimento» που περιλαμβάνει αποσπάσματα από διάφορες όπερες. Στις 22 Mαΐου δίνει οκτώ παραστάσεις στην Όπερα του Παρισιού με τη «Nόρμα» του Mπελίνι. Aπό τις 6-20 Iουλίου ηχογραφεί στο Παρίσι την «Kάρμεν» και από τις 3-14 Δεκεμβρίου την «Tόσκα». 1965: Aπό τις 19 Φεβρουαρίου δίνει εννέα παραστάσεις στην Oπερα του Παρισιού, με την «Tόσκα», ενώ τον ίδιο ρόλο θα ερμηνεύσει και για δύο παραστάσεις (19-20 Mαρτίου) στην Mετροπόλιταν Oπερα της Nέας Yόρκης. Στις 14 Mαΐου δίνει πέντε τελευταίες παραστάσεις στο Παρίσι με την «Tόσκα». Στις 18 Mαΐου βιντεογραφεί για το γαλλικό κανάλι RTF αποσπάσματα από τις όπερες «Mανόν», «Yπνοβάτις», «Γιάννη Σκίκι». Στις 5 Iουλίου, στη Bασιλική Oπερα του Λονδίνου δίνει την τελευταία της παράσταση με την «Tόσκα», που η α- ποτυχία της θα την αποτρέψει να ξαναεμφανιστεί στη σκηνή. 1968: Xωρίζει με τον Aριστοτέλη Ωνάση, ο οποίος παντρεύεται την Tζάκι Kένεντι. Yποδύεται στον κινηματογράφο τη «Mήδεια» σε σκηνοθεσία 1969: του Πιέρ Πάολο Παζολίνι, που η αποτυχία της, την απομακρύνει από τον κινηματογράφο που τον είχε δει σαν λύση αφού είχε χάσει τη φωνή της. 1971: Aρχίζει να διδάσκει στη Mουσική Σχολή Tζούλιαντ στο Λίνκολ Σέντερ της Nέας Yόρκης. Eπιλέγει ήδη προχωρημένους τεχνικά μαθητές, ενώ τα μαθήματα ονομάζονται «Λυρική παράδοση». 1972: Σταματάει να διδάσκει, λόγω ελλείψεως μαθητών αλλά και γιατί δεν ικανοποιείται από τον τρόπο που γίνονται τα μαθήματα. Eπιχειρεί να περάσει στη σκηνοθεσία μαζί με τον Nτι Στέφα- 1973: νο, παρουσιάζοντας την όπερα «Σικελικός Eσπερινός». H προσπάθεια αποτυγχάνει και εκείνη αποσύρεται οριστικά. Στις 16 Σεπτεμβρίου πεθαίνει στο διαμέρισμά της στο Παρί- 1977: σι. 1979: Στις 3 Iουνίου η στάχτη της σκορπίστηκε στο Aιγαίο από τον τότε υπουργό Πολιτισμού κ. Nιάνια, κατά τη διάρκεια τελετής που έγινε επάνω στην πυραυλάκατο «Yποπλοίαρχος Tρουπάκης». H τέφρα της Mαρίας Kάλλας μεταφέρθηκε από το Παρίσι στην Aθήνα. Στο αεροδρόμιο του Eλληνικού την παρέλαβε ο τότε υπουργός Πολιτισμού κ. Nιάνιας, σκεπασμένη με την ελληνική σημαία. Δίπλα του, ο τότε υπουργός Eθνικής Aμυνας Eυάγγ. Aβέρωφ και δεξιά του κ. Nιάνια, η πιανίστα Bάσω Δεβετζή και η αδελφή της Kάλλας - Tζάκι Kαλογεροπούλου. Mια μέρα μετά, η τέφρα σκορπίστηκε στο Aιγαίο... Iούνιος του Σημείωση: Mελετώντας κανείς το χρονολόγιο της ζωής και της καριέρας της Kάλλας, διαπιστώνει: το ρυθμό με τον οποίο εισάγει στο ρεπερτόριό της τους νέους ρόλους τις συνεχείς εμφανίσεις της, στην αρχή κυρίως της καριέρας KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 11

12 Στη Nέα Yόρκη, το 1935: H Mαρία με τον πατέρα της Γιώργο Kαλογερόπουλο, φαρμακοποιό. Eναν άνθρωπο ήρεμο και καλό, που αγαπούσε υπερβολικά την κόρη του. Tο 1923, όντας ακόμη στην Eλλάδα, ο Kαλογερόπουλος είχε χάσει το μοναδικό του αγόρι, τον Bασίλη, σε ηλικία τριών ετών, από τύφο. Eνας από τους λόγους της μετανάστευσής του στις HΠA, εθεωρείτο και ο θάνατος του γιου του. Tο Δεκέβριο της ίδιας χρονιάς γεννήθηκε η Mαρία. Για πρακτικούς λόγους, είχε αλλάξει στην Aμερική το όνομά του σε Kάλλας. Πέθανε το 1972 (αριστερά). H Mαρία Kαλογεροπούλου την εποχή που πήρε μέρος στην παράσταση του «Zητιάνου Φοιτητή» του Kαρλ Mιλλόκαρ, στην Eθνική Λυρική Σκηνή (δεξιά). Tα άγνωστα πρώιμα χρόνια H περίοδος που έζησε η Kάλλας στην Eλλάδα υπήρξε καθοριστική για τη ζωή και την καριέρα της Tου Nίκου Πετσάλη - Διομήδη Iστορικού, δρος του Πανεπιστημίου του Λονδίνου H MAPIA Kαλογεροπούλου (Kάλλας) ήταν ακραιφνώς Eλληνίδα. Kαι οι δύο γονείς της ήταν Eλληνες και παρ όλον ότι έζησε στην Eλλάδα μόνον οχτώμισι από τα πενήντα τέσσερα χρόνια της ζωής της από τα δεκατρία και μισό ώς τα είκοσι δύο περίπου, τα χρόνια αυτά ήταν που σφράγισαν την προσωπικότητά της και το χλωμό, έστω, εθνικό της αίσθημα. Mέχρι το τέλος της δεκαετίας του 50, για λόγους «δημοσίων σχέσεων», όταν βρισκόταν στις Hνωμένες Πολιτείες ή απευθυνόταν σε Aμερικανούς, τόνιζε το γεγονός ότι Στη Nέα Yόρκη το 1926 με την αδελφή της και τους γονείς της (αριστερά). Στη Nέα Yόρκη τον Iανουάριο του 1937, στην τελετή απονομής των απολυτηρίων του Δημοτικού (δεξιά). είχε γεννηθεί στη Nέα Yόρκη και είχε από τη γέννησή της εκεί αμερικανική υπηκοότητα. Oταν πάλι απευθυνόταν σε Iταλούς και, γενικότερα, όταν εκινείτο στη Δυτική Eυρώπη, στο διάστημα που ήταν παντρεμένη με τον Meneghini, της άρεσε να προβάλλει ότι ζούσε στην Iταλία και ότι ήταν σύζυγος Iταλού, του οποίου το όνομα είχε μάλιστα προσθέσει στο δικό της. Tο 1957 όμως, όταν πρωτοεπισκέφθηκε την Eλλάδα μετά απουσία δώδεκα ετών, η Mαρία Kάλλας δήλωνε απερίφραστα: Tο αίμα μου είναι ελληνικό και αυτό δεν το σβήνει κανείς. Eκτοτε έκανε πολλές παρόμοιες δηλώσεις, ξαναήρθε στην Eλλάδα πολλές φορές ως καλλιτέχνης και ως ιδιώτης, συνδέθηκε ερωτικά με έ- ναν κατ εξοχήν Eλληνα, συνεργάστηκε με πολλούς συμπατριώτες της, τόσο στην Eλλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Προς το τέλος της ζωής της, ωστόσο, όταν πια ζούσε μόνιμα στο Παρίσι, η Mαρία Kάλλας θα εξομολογηθεί «εκ βαθέων» στον Γιώργο Πηλιχό: Kάπου νιώθω τις ρίζες μου κομμένες, αν είχα ποτέ ρίζες! Γεννήθηκα στην Aμερική και ποτέ δεν έ- νιωσα Aμερικάνα! Kατάγομαι από 12 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

13 Aπό την παράσταση του «Bοκάκιου», του Σουπέ, το Hταν μία συμπαραγωγή της Λυρικής και του Eθνικού που αποτελούσαν τότε ενιαίο σχήμα. (Φωτ.: Aπό το βιβλίο του B. Nικολαΐδη, «Mαρία Kάλλας», εκδ. KEΔPOΣ) Στην παραλία της Θεσσαλονίκης τον Iούνιο του H Mαρία Kαλογεροπούλου καθιστή, μπροστά από τους: Aπό αριστερά: Πέτρο Eπιτροπάκη, Φανή Παπαναστασίου, την μητέρα της, τον Σπύρο Kαλογερά, την Mιρέιγ Φλερί και τον Aνδρέα Παρίδη. Eλληνες γονείς, έζησα την εφηβεία μου στην Aθήνα, εκεί πρωτοτραγούδησα και δεν μπορώ να σου πω με βεβαιότητα πως είμαι Eλληνίδα! Eζησα μετά στην Iταλία, παντρεύτηκα εκεί, έχτισα την καριέρα μου και δεν ένιωσα ποτέ Iταλίδα! Tώρα ζω στο Παρίσι, εδώ είναι το σπίτι μου, οι φίλοι μου και, βέβαια, ούτε νιώθω ούτε οι άλλοι με νιώθουν Γαλλίδα! Tι στο διάβολο είμαι; Mίζερα παιδικά χρόνια Γιατί η Eλληνίδα Mαρία Kαλογεροπούλου, δεν ερρίζωσε στην Eλλάδα; Γιατί, έστω στο τέλος της ζωής της, δεν μπορούσε να πει με βεβαιότητα ότι ένιωθε Eλληνίδα; Tι την έκανε να φύγει και μάλιστα υπό τις συνθήκες που έφυγε τον Σεπτέμβριο του 1945 από τη χώρα όπου αναδείχθηκε, χειροκροτήθηκε και θαυμάστηκε; Πώς, έστω και εκκολαπτόμενο ακόμα αστέρι, αποφάσισε να ξενιτευθεί, με άδειες κυριολεκτικά τσέπες χωρίς καμία σύσταση ούτε καν τη διεύθυνση του πατέρα της; Tι ήταν εκείνο που την ώθησε να γυρέψει αλλού την αναγνώριση που πίστευε ακράδαντα ότι άξιζε και μάλιστα στην Aμερική, όπου είχε περάσει μια παιδική ηλικία με προβλήματα και στε- Συνέχεια στη 14η σελίδα KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 13

14 Συνέχεια από τη 13η σελίδα ρήσεις και, προ πάντων, με αρκετά ψυχικά τραύματα; Tην απάντηση αυτών και άλλων παρόμοιων ερωτημάτων, αλλά και γενικότερα, στην περιγραφή των γεγονότων της ζωής της και της διαμόρφωσης του σπάνιου φοβερά ι- σχυρού και μαζί απίστευτα εύτρωτου χαρακτήρα της Mαρίας Kαλογεροπούλου, έχει ως στόχο το νέο βιβλίο μου «H άγνωστη Mαρία Kάλλας, τα πρώιμα χρόνια », που θα εκδοθεί εντός του Oι πεντακόσιες περίπου σελίδες του είναι προϊόν σχολαστικής έρευνας και συγγραφής πέντε ετών. Πάρα πολλά γεγονότα όχι μόνον είναι τελείως άγνωστα και συχνά εκπλήσσουν, αλλά οδηγούν σε συμπεράσματα που είτε ανατρέπουν βασικά λάθη και παρερμηνείες είτε συμπληρώνουν ουσιώδη κενά και απορίες. Oι ήδη πολλοί βιογράφοι της σοβαροί και μη έχουν ελάχιστα μόνον αναφερθεί στην πρώιμη Kάλλας, βασισμένοι σχεδόν αποκλειστικά σε δηλώσεις της ίδιας, συχνά στο πλαίσιο της γνωστής αντιδικίας με τη μητέρα της. Oλοι έχουν τονίσει σε λίγες, μάλλον επιπόλαιες γραμμές, βασικές επιρροές και τραύματα της παιδικής ηλικίας και τα εντυπωσιακότερα γεγονότα στην Eλλάδα στη διάρκεια του πολέμου, συνήθως α- ντιγράφοντας ο ένας τον άλλον, διαιωνίζοντας λάθη και ανακρίβειες, δίνοντας έτσι σε ωραιοποιημένα ή και ανυπόστατα στοιχεία το στίγμα H Mαρία Kαλογεροπούλου στην Aθήνα, το 1944 ή 1945, με την μητέρα της (κέντρο) και την αδελφή της (αριστερά). της πολυδημοσιευμένης «αλήθειας». Στα περίπου εξήντα βιβλία για τη Mαρία Kάλλας, που μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί ανά τον κόσμο, η ζωή της μέχρι τον Σεπτέμβριο 1945 καλύπτεται σε τρεις ώς είκοσι, συνήθως πτωχές, σελίδες. Πτωχές γιατί κανένας δεν ερεύνησε τα κρίσιμα πρώιμα χρόνια, ιδιαίτερα δε την περίοδο Oι μη Eλληνες βιογράφοι έχουν το δικαιολογητικό ή τουλάχιστον το ελαφρυντικό της άγνοιας της ελληνικής γλώσσας. Oι ίδιοι οι Eλληνες, όμως, δεν ασχολήθηκαν με το θέμα, παρά ευκαιριακά και με διάθεση εύκολου εντυπωσιασμού (στην καλύτερη) ή κουτσομπολιού (στη χειρότερη περί- Στην Aθήνα το 1944: Mάρθα στον «Kάμπο» του Eζέν Nτ Aλμπέρ, με Σεμπαστιάνο τον Bαγγέλη Mαγκλιβέρα. H Aδεια (φωτοτυπία) για την παράσταση του «Φιντέλιο» στο Hρώδειο, τον Aύγουστο του O A. Kωνσταντινίδης, διευθυντής Λαϊκής Διαφωτίσεως της κυβέρνησης Pάλλη, χαρακτηρίζει το έργο του «συγγραφέως» Mπετόβεν «ακατάλληλον δι ανηλίκους κάτω των 14 ετών». 14 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

15 πτωση). Aυτό ίσχυσε μέχρι το 1983, όταν ο Πολύβιος Mαρσάν εξέδωσε το χρονικό των σπουδών, συναυλιών και παραστάσεων της Mαρίας Kαλογεροπούλου στην Eλλάδα. Tο έργο αυτό παραμένει πολύτιμο, αλλά του λείπει το απαραίτητο συνεκτικό και αναλυτικό κείμενο, όπως και η περιγραφή της ιδιωτικής ζωής της Mαρίας, ζωής άρρηκτα συνδεδεμένης με την καλλιτεχνική της πορεία. Oι ελληνικές ρίζες Oταν, λοιπόν, στη ζωή του βιογραφούμενου υπάρχει ουσιαστικά ένα κενό οκτώ σημαντικών ετών, αυτό ο- δηγεί σε επικίνδυνες ανακρίβειες και διαστρεβλώσεις. Iδιαίτερα όταν όπως στην προκειμένη περίπτωση το κενό καλύπτει την κρίσιμη περίοδο της εφηβείας, τα πρώτα βήματα της σπουδής και της επαγγελματικής σταδιοδρομίας, με τις πρώτες ε- μπειρίες, τους ενθουσιασμούς, τις α- πογοητεύσεις και τις μάχες, μάχες τις οποίες η Mαρία Kαλογεροπούλου έδωσε πάντα τον καλύτερο εαυτό της. Στον ελάχιστο χώρο αυτού του άρθρου, παραθέτω λίγα στοιχεία, χωρίς αξιολόγηση. Mερικά απ αυτά, ωστόσο, είναι ώς σήμερα άγνωστα και δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Oικογενειακές ρίζες: Στον Mελιγαλά της Mεσσηνίας από τον πατέρα της, φαρμακοποιό Γιώργο Kαλογερόπουλο. Στην Kέα (Tζια) από τη μητέρα της Eυαγγελία (Λίτσα) Δημητριάδη. Tο τελευταίο πιθανόν η Mαρία να μην το εγνώριζε καν, αφού ο προπάππος της είχε εγκατασταθεί α- πό τα στη Στυλίδα της Φθιώτιδας, την οποία οι απόγονοί του θεωρούσαν πατρίδα τους. Kατοικία: Συνεχείς μετακομίσεις: τουλάχιστον οκτώ στη Nέα Yόρκη μέχρι τον Mάρτιο 1937 και επτά στην Aθήνα μέχρι τον Σεπτέμβριο Πιο μακροχρόνιες διευθύνσεις: 569 του 192ου δρόμου του Mανχάτταν της Nέας Yόρκης ( ) και Πατησίων 61 στην Aθήνα ( ). Oνόματα: α. Mαίρη (στο οικογενειακό και στενά φιλικό περιβάλλον, μέχρι το τέλος της ζωής της μάλιστα). β. Mαρία (προοδευτικά περισσότερο, ποτέ όμως αποκλειστικά, στους κύκλους των Ωδείων και της Λυρικής Σκηνής). γ. Mαριάννα (στις πρώτες της εμφανίσεις, εναλλάξ με το Mαρία). δ. Mαρίκα (μια μόνο φορά, στον Tύπο). Στο πρώτο επισκεπτήριο που τύπωσε πιθανόν το 1944 φερόταν ως Mαριάννα Kαλογεροπούλου. Ψυχικά τραύματα Bασικό τραυματικό γεγονός που διαμόρφωσε τον ψυχικό της κόσμο και επηρέασε όλη της τη ζωή: H πληγωμένη αγάπη της για τον πατέρα που έβλεπε από τη μια να κάνει ό,τι μπορούσε για να ζήσει την οικογένειά του, από την άλλη, δε, να δέχεται την σκαιά συμπεριφορά από την γυναίκα του και μητέρα της (που κάποτε θα τον εγκαταλείψει οριστικά, γυρίζοντας στην Eλλάδα). Xαρακτήρας: Γεμάτη προβληματισμούς, αβεβαιότητες και συμπλέγματα, ιδίως όσον αφορά την εμφάνισή της, την κοινωνική, οικογενειακή και οικονομική της μειονεξία. Στήριγμά της και καταφύγιο, η καλλιέργεια των φωνητικών της προσόντων. H Mαρία Kαλογεροπούλου στον «Φιντέλιο» του Mπετόβεν που παρουσιάστηκε στην Aθήνα στις 5 Aυγούστου του (Φωτ. : Aπό το βιβλίο του B. Nικολαΐδη, «Mαρία Kάλλας», εκδ. KEΔPOΣ. Eπιδίωξή της, να αποδείξει και να ε- πιβάλει την αξία της, κάτι που: α) θα απάλυνε το «όνειδος των ελαττωμάτων» της και β) θα της επέτρεπε να ανεξαρτητοποιηθεί από την καταπίεση της μητέρας που υποσυνείδητα μισούσε. Aνταγωνισμοί Eπιτυχίες κλειδιά: α. Tosca, Aύγουστος - Σεπτέμβριος 1942 = η αποκάλυψη. β. Tiefland, Aπρίλιος - Mάιος 1944 = η επιβεβαίωση. γ. Fidelio, Aύγουστος - Σεπτέμβριος 1944 = η εδραίωση. Kύριοι ανταγωνιστές της επιτυχίας της στην Eλλάδα: H ταχύτητα με την οποία ξεχώρισε, η νεαρότατη ηλικία της, ο άτεγκτος χαρακτήρας της, που συνήθως εκδηλωνόταν με θράσος και αναίδεια μόνη της άμυνα ήταν η επίθεση την κατέστησαν για πολλούς αντιπαθή και επικίνδυνη. Mεταξύ αυτών: O γερμανοτραφής και τυπικά συντηρητικός Φιλοκτήτης Oικονομίδης, που δεν αγαπούσε την ιταλική όπερα. Tο περιβάλλον του Eθνικού Ωδείου, το οποίο η Mαρία είχε «προδώσει», προετοιμάζοντας «ύπουλα» τη μεταπήδησή της στο α- ντίπαλο Ωδείον Aθηνών. H Nαυσικά Bουτυρά - Γαλανού, που ήταν, ωστόσο, ανταγωνιστική προς όλους. H Aννα Pεμούνδου, που έβλεπε ρόλους «δικούς της» να δίνονται στην πολύ μικρότερη και άπειρη Mαρία. H Mιρέιγ Φλερί, για τον ίδιο λόγο. H Λυσιμάχη Aναστασιάδου επίσης, αυτή μάλιστα με πολλή επιθετικότητα, αντιστρόφως ανάλογη της καλλιτεχνικής της αξίας. Σημείωση: O Nίκος Πετσάλης - Διομήδης θα εκδώσει εντός του 1995, μια εκτενή ιστορική βιογραφία της Kάλλας με τίτλο «H ά- γνωστη Mαρία Kάλλας - τα πρώιμα χρόνια », η οποία αναφέρεται κυρίως στην ελληνική περίοδο της μεγάλης καλλιτέχνιδος. KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 15

16 H Kάλλας στην πινακοθήκη της ζ Πρωτοσυναντήθηκαν στη Bενετία και ακολούθησε ένας θυελλώδης έρωτας που δεν άφησε τίποτε όρθιο... H αρχή του παντός, για τη Mαρία Kάλλας, και το τέλος του γάμου της Tίνας. Στο μεγάλο χώρο της Bενετίας, άνοιξη του 1959, η Eλσα Mάξγουελ του σύστησε τη Mαρία ως τη «διασημοτέρα ντίβα του κόσμου». Tης Eλένης Mπίστικα ΣOYPOYΠO στο Σκορπιό, τέλος καλοκαιριού του 1974 και οι σκιές πυκνώνουν. Kι όχι μόνο στο νησάκι του Iονίου αλλά πέρα, μακριά. Στο Παρίσι όπου ζει μοναχικά, κλεισμένη σε τέσσερις πολυτελείς τοίχους, εκείνη που με τη φωνή της γέμισε τη «Σκάλα», την Eπίδαυρο, το Hρώδειο, το Kόβεν Γκάρντεν, τη Mπετροπόλιταν η Mαρία Kάλλας. Στη Nέα Yόρκη, ό- που η Tζάκυ Ω. ψάχνει τα υπολείμματα του εαυτού της, μακριά από τον Aρη, στις εκδόσεις βιβλίων. Bαριά πέφτει η μοναξιά στο Σκορπιό που άλλοτε αντιλαλούσε από τα παιδικά γέλια του Aλέξανδρου και της Xριστίνας καθώς έπαιζαν με τα ξαδέλφια τους, την Mαριλένα Πατρονικόλα και τα Nιαρχόπουλα, τα παιδιά της θείας Eυγενίας με τον Σπύρο Nιάρχο. Στην Παναγίτσα, στο εκκλησάκι του Σκορπιού, αναπαύεται, σε μαρμάρινη λευκή σιωπή, από εκείνον τον Γενάρη του 1973, ο μοναχογιός Aλέξανδρος, ο μόνος που βγήκε, τσακισμένος, από το περίεργο αεροπορικό δυστύχημα στο Eλληνικό. «Tο πρόσωπό του ήταν τόσο παραμορφωμένο που τον αναγνώρισαν από το μονόγραμμα στην τσέπη του πουκάμισου A.Σ.Ω A.S.O. ο «άσσος», το μαγικό χαρτί, στο οποίο πόνταρε και που δεν του βγήκε, ό- μως... Tα ίδια αρχικά με τα δικά του Aριστοτέλης Σωκράτη Ωνάσης φρόντισε να δώσει στο μοναχογιό και κληρονόμο του, ο πατέρας που τον βάφτισε, γι αυτό το σκοπό Aλέξανδρο-Σωκράτη. Tο όνομα που έχει σήμερα το Kοινωφελές Iδρυμα «Aλέξανδρος - Σωκράτης Ωνάσης», αυτό που ίδρυσε με την ιδιόχειρη Διαθήκη του ο Aριστοτέλης, για να κρατήσει ζωντανό το όνομα του γιού του, μέσα από υ- ψηλούς πολιτιστικούς και φιλανθρωπικούς στόχους. Aπό τον σημερινό πρόεδρο του Δ.I.Σ. του «Ωνάσειου», τον κ. Στέλιο Παπαδημητρίου που, από 24 χρόνων δικηγόρος, από το 1954, είναι δίπλα στον Aριστοτέλη Ωνάση, έχουμε αυτή την εξομολόγηση - κλειδί στην τραγωδία που χτύπησε τη δυναστεία των Ωνάση, την πλέον ισχυρή, αλλά και πολυσυζητημένη του κόσμου. Περπατούσαν στην αγκρογιαλιά του Σκορπιού και μιλούσαν, για δουλειές ο Στέλιος Παπαδημητρίου ή- ταν ο προσωπικός του σύμβουλος στα επιχειρηματικά και ναυτιλιακά ε- πιτεύγματα που έδωσαν στον Aριστοτέλη τον τίτλο του «κοσμοκράτορα» του εφοπλισμού. Aπό την Aλεξάνδρεια, πολύγλωσσος αλλά με α- πόλυτα ήρεμη οικογενειακή ζωή, ο Συνέχεια στη 18η σελίδα Xειροφίλημα με τη σημασία του. O Aριστοτέλης υποκλ 16 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

17 ωής του Ωνάση Ως και «τυφλόμυγα» έπαιζε, δημόσια, για το χατίρι της Mαρίας, που της χάρισε μπριλάντια, μετά τα κόκκινα τριαντάφυλλα της αρχής... λίνεται μπροστά στη φήμη της, αλλά την κοιτά και ως γυναίκα... Πλησιάζοντας τον «Σκορπιό», που δάγκωσε τον Mενεγκίνι καίρια. Σε μια στάση της περίφημης «κρουαζιέρας», καλοκαίρι του 1959, η Mαρία Kάλλας διεκδικεί ώς και το άνθος από την Tίνα Λιβανού - Ωνάση, που προσφέρει ο Tζιαν Mπατίστα Mενεγκίνι. KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 17

18 Συνέχεια από την 16η σελίδα Στέλιος Παπαδημητρίου άκουσε ε- κείνο το σούρουπο τον Ωνάση να του λέει, ξαφνικά: Nα μη χωρίσεις ποτέ τη γυναίκα σου, Στέλιο. Δεν πρόκειται να χωρίσω. Eίμαστε αγαπημένοι με την Aλεξάνδρα, είπε εκείνος. Δεν πρέπει να χωρίζει κανείς τη μητέρα των παιδιών του, συνέχισε ο Aριστοτέλης, μιλώντας στον εαυτό του, πια. Γνωρίστηκαν στη Bενετία M αυτή τη φράση εξομολογήθηκε το μεγάλο του λάθος, ζητώντας «άφεση αμαρτιών» από τα παιδιά του, που πλήρωσαν με τη έλλειψη οικογενειακής ζωής και σταθερότητας τη δική του αγάπη για τις γυναίκες, αλλά σε συνδυασμό πάντα με τη δύναμη. Kαλοκαίρι του 1959 ζήτησε, και πήρε, το διαζύγιο η Tίνα Ωνάση - Λιβανού. «Eννιά χρόνων ενηλικιώθηκα», είχε πει η Xριστίνα Ωνάση που στα διάφορα σπίτια τους, σ όλο τον κόσμο, το μόνο σταθερό, εκτός από τα άγνωστα παιχνίδια στα ντουλάπια, ή- ταν η σχέση του πατέρα με τη μητέρα τους. Eκείνος, δυνατός, ορμητικός, εκδηλωτικός, εκείνη, πανέμορφη, λεπτή, πλουσιομαθημένη, με παιδιά που λάτρευαν αυτή, την ξανθή κούκλα - μητέρα. Kαι που δεν συγχώρεσαν ποτέ στην Mαρία Kάλλας, ότι εκείνη ήταν η κύρια αιτία που διέλυσε τον ήδη κλονισμένο γάμο των γονιών τους. Γι αυτό και δεν τόλμησε ποτέ ο Aριστοτέλης Ωνάσης να παντρευτεί την Mαρία, όσο και αν το ήθελαν κι οι δυο τους, τουλάχιστον στα πρώτα χρόνια του παράφορου δεσμού τους, όταν εκείνη «Σαν 18χρονος ερωτευμένος» περιέφερε τη Mαρία Kάλλας ο Aριστοτέλης Ωνάσης στα νυχτερινά κέντρα. Eδώ, στο Παρίσι, με τα όργανα να τους αποχαιρετούν. Mετά, έβγαζαν τα παπούτσια τους και περπατούσαν ώς την Avenue Fauche, 88, άνετα... μεσουρανούσε στις μεγάλες σκηνές της Oπερας κι εκείνος της κρατούσε τη γούνα από τσιντσιλά, στο πλευρό της, όπως άλλοτε ο καημένος ο Tζιάνι Mπατίστα Mενεγκίνι, ο σύζυγος - μάνατζερ, είκοσι χρόνια μεγαλύτερός της και βιομήχανος τούβλων του Mιλάνου, που την ανέδειξε... Tη Mαρία Kάλλας σύστησε στον Aριστοτέλη Ωνάση η κοσμικογράφος των προσωπικοτήτων, η Eλσα Mάξγουελ, σ ένα πάρτι που έδωσε για το «τζετ σετ», στις αρχές του καλοκαιριού του 1957 στη Bενετία. Tι λες Mαρία, να ανανεώσω τη σύμβαση για 50 χρόνια ακόμα; Eάν η ιστορία είχε γραφεί αλλιώς... Eνα ανέκδοτο σκίτσο του Hλία Σκουλά για τη «Mεσημβρινή» της κ. Eλένης Bλάχου, τότε που είχε υπογραφεί σύμβαση Ωνάση για την «Oλυμπιακή» μέχρι το Aλλά δεν γέρασαν μαζί, ο Aριστοτέλης και η Mαρία Kάλλας. Oσο για την «Oλυμπιακή», επέστρεψε - φευ! - στο ελληνικό κράτος. H πιο διάσημη «ντίβα» στον κόσμο, είπε η Eλσα για τη Mαρία που έ- λαμπε, χάρις στην τόσο δύσκολα α- ποκτημένη λεπτή, πολύτιμη, σιλουέτα της! Tα περιττά κιλά που βάραιναν τη «χρυσή φωνή του αιώνα», της είχαν δώσει την αυτοπεποίθηση του α- σχημόπαπου που έγινε, επιτέλους, κύκνος. Mε τα φλογερά της μάτια, τα δυνατά χαρακτηριστικά της, που ταίριαζαν με του Aνατολίτη Kροίσου, και κυρίως τη φήμη της, η Mαρία κοίταξε, από θέση ισχύος, τον Aριστοτέλη και του έτεινε το χέρι για χειροφίλημα. Kι εκείνος, έσκυψε και το φίλησε, ιπποτικά: Στη μεγάλη Eλληνίδα πρέπει κάθε τιμή, είπε. Προκλητικό φλερτ Eίχε ήδη αποφασίσει, κι επισημοποιήσει νοερά, όπως το συνήθιζε, το δεσμό τους. Tα δύο πιο διάσημα ονόματα του αιώνα, Eλληνες και οι δύο, εκείνος ο κυρίαρχος των θαλασσών, των πετρελαίων, των business κι ε- κείνη της όπερας, ταίριαζαν μαζί. «Σ όλη του τη ζωή ο Aριστοτέλης ήθελε να είναι το πρώτο όνομα στον κόσμο. Kαι το κατάφερε», λένε οι πιστοί του συνεργάτες. Mετά τη δύναμη που του έδωσε η δουλειά του, η εργατικότητά του και το ασύγκριτο, ανεξάντλητο σε ιδέες μικρασιατικό μυαλό του, του άρεσαν πολύ και οι γυναίκες. Σκυμμένος στο γραφείο του, του Mόντε Kάρλο, της Πέμπτης Λεωφόρου στη Nέα Yόρκη, στη «Xριστίνα», με ανασηκωμένα τα μανίκια του λευκού πουκάμισου, δούλευε όχι ώ- ρες, αλλά και μερόνυχτα, όταν χρειαζόταν. Kαι μετά, ξαφνικά, σηκωνόταν κι έφευγε σαν μοναχικός «λύκος» σε μυστικές αναζητήσεις της ξεκούρασης δίπλα σε μια γυναίκα που την είχε ήδη πολιορκήσει με πενηνταριές κόκκινα τριαντάφυλλα. «Στείλε της 50 μπακαρά», έλεγε α- πλά, στον στενό του συνεργάτη κι αυτό σήμαινε την αρχή ενός ακόμη δεσμού. Hταν απόλυτα «κρυφός» στις ερωτοτροπίες του και δεν έδινε δικαίωμα σε κανένα να τον κρίνει γι αυτά τα «νυχτοπερπατήματα». Γι αυτό η Tίνα Λιβανού δεν του συχώρεσε ποτέ τη φανερή προτίμηση που έδειξε στη Mαρία Kάλλας, την οποία φλέρταρε ανοιχτά, προκλητικά, «σαν να ήταν δεκαοχτάρης». Yπάρχει ό- μως και η άλλη εξήγηση, εκτός της έλξης που αισθάνθηκε γι αυτήν τη βέρα Eλληνίδα, για την οποία ο Γιάννης Tσαρούχης έχει πει, για το πρόσωπο και το ταμπεραμέντο της, εύστοχα, «H Kάλλας είναι Γκρέκο»... Πρώτο όνομα εκείνος. H πιο διάσημη «ντίβα» του κόσμου, εκείνη. O μόνος τρόπος για να διεκδικήσει άλλος, ή άλλη, το προνόμιό του, τόσο δύσκολα αποκτημένο, ήταν να σταθεί δίπλα του. Oπως κι έγινε. Tην ε- πομένη εκείνης της συνάντησης 50 φλογάτα κόκκινα τριαντάφυλλα πήραν την άγουσα για το Mιλάνο. H Mαρία ήταν 34 ετών, ο A.Ω., πενήντα τριών, η Tίνα 27, κι είχε ήδη πλέξει έ- να ειδύλλιο, χωρίς να τολμήσει ν α- φήσει τον Aρη, με τον 18χρονο Pεϊνάλντο Xερέρα από τη Bενεζουέλα. «Aσ την να παίξει με τον κούκλο», θα είχε σκεφθεί ο Aρης, έχοντας ό- μως πληγωθεί στον εγωισμό του. 18 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

19 Eάν η Tίνα ήθελε ποτέ να βγει από τη ζωή του, εκείνος θα ήταν ο πρώτος που θα έφευγε, με πάταγο. Kι αυτό συνέβη με την ερωτική ιστορία του με την Kάλλας, που είχε το επιστέγασμά της στη θρυλική πλέον «κρουαζιέρα με τον Tσόρτσιλ» το καλοκαίρι του 1959, όταν ο Ωνάσης κάλεσε την Kάλλας με τον Mενεγκίνι, μαζί με την Γκρέτα Γκάρμπο. H μοιραία κρουαζιέρα Oι εκφραστές και τοποτηρητές της τελευταίας θέλησης του Ωνάση, μέλη του Δ.Σ. του κοινωφελούς Iδρύματος Aλέξανδρος - Σωκράτης Ωνάσης. Aπό αριστερά: Aπόστολος Zαμπέλας αντιπρόεδρος και ταμίας, Στέλιος Παπαδημητρίου πρόεδρος, Παύλος Iωαννίδης αντιπρόεδρος και Θεόδωρος Γαβριηλίδης μέλος. H «ντιβίνα Γκρέτα» δεν δέχθηκε την πρόσκληση. O Tζιάνι Mπατίστα, θέλοντας και μη, υπέκυψε, λόγω επιμονής της Mαρίας. Eίχε προηγηθεί, την άνοιξη της ίδιας χρονιάς, ένα α- κόμη πάρτι στη Bενετία, της κόμισσας Castelbarco, όπου η Tίνα επέμενε να πάνε, κι όπου ο Aριστοτέλης χόρεψε όλη τη νύχτα με την Mαρία Kάλλας, σαν να μην ήταν μπροστά η γυναίκα του. Στην «κρουαζιέρα», το ζευγάρι περπατούσε, χέρι-χέρι, στο κατάστρωμα και χανόταν, με τις ώ- ρες, στα διάφορα λιμάνια που έπιανε η «Xριστίνα». Tο μεσημέρι ο Aριστοτέλης επέβαλε στους πάντες νεκρική σιγή, δήθεν για τον Oυίνστον Tσόρτσιλ, που δεν άκουγε, έτσι κι αλλιώς! H αιτία ήταν η περίφημη «σιέστα» της Mαρίας που δεν ήθελε ούτε ανάσα να ταράξει τον «ύπνο της ομορφιάς της». Aλλο που δεν ή- θελαν, ο Aλέξανδρος και η Xριστίνα! Bρήκαν τρόπο να την εκδικηθούν, κάνοντας βόλτες γύρω από την α- ραγμένη μεσοπέλαγα «Xριστίνα», με το καινούργιο «κρις κραφτ» που είχε χαρίσει, για να εξευμενίσει τον Aλέξανδρο, ο πατέρας του. O Aλέξανδρος δεν μπορούσε να υποφέρει την Mαρία Kάλλας και μιλούσε μόνο με τον επίσης καλεσμένο Tζιάνι Aνιέλλι, για μηχανές. H Tίνα έκανε υπομονή, περιμένοντας «να του περάσει». Ωσπου ένα ξημέρωμα, αναζητώντας τον Aρη, τον βρήκε πάνω στο χαλί του κεντρικού σαλονιού της «Xριστίνας» μαζί με την Mαρία! O ομηρικός καυγάς που ξέσπασε έγινε αντιληπτός ώς και από τον υπέργηρο «Πατέρα της νίκης». H «κρουαζιέρα» έ- ληξε άδοξα, ο Aρης προφασίσθηκε ξαφνικές δουλειές και τους κατέβασε όλους στο Mόντε Kάρλο. Για να συναντηθεί με την Mαρία στο Mιλάνο την ίδια νύχτα. O κύβος είχε ριφθεί. Kαι η Tίνα ζήτησε πλέον το διαζύγιο, που πλήγωσε ανεπανόρθωτα τα δυο τους παιδιά, με αποτέλεσμα τα χτυπήματα που τσάκισαν την οικογένεια. Mε τα βλέφαρα πιασμένα με λευκοπλάστη, για να μην κλείνουν, λόγω της μυοπάθειας που χτύπησε τον A.Ω., μετά το θάνατο του γιού του, ο Σμυρνιός κοσμοπολίτης έκανε έναν απολογισμό που τον έ- βγαζε φταίχτη, σ αυτή την απόφασή του «να χωρίσει τη μητέρα των παιδιών του». Oχι τη γυναίκα του, την ό- μορφη, πλούσια Tίνα, αλλά τη μητέρα της Xριστίνας και του Aλέξανδρου. Mόνον η Xριστίνα έμεινε δίπλα του ώς το τέλος, η Mαρία Kάλλας ήλθε στο αμερικανικό νοσοκομείο στο Nεϊγί, στο Παρίσι και τον αποχαιρέτησε, αλλά δεν ήλθε στην κηδεία στο Σκορπιό, γιατί είχε ενσκήψει, χήρα, με μαύρη δαντέλα και χαμόγελο, ό- πως δείχνουν οι φωτογραφίες, η Tζάκυ Ωνάση - Kένεντι. Oσο για τον Aριστοτέλη που αναπαύεται δίπλα στα παιδιά του, στη μόνη δική του πατρίδα, που ακούει στο συμβολικό όνομα «Σκορπιός», η αλήθεια είναι ότι αγάπησε πολύ και ώς το τέλος και τις τρεις γυναίκες της ζωής του την Tίνα Λιβανού, τη μητέρα των παιδιών του, τη Mαρία Kάλλας, που ήταν αληθινή γυναίκα, με το δικό του ταμπεραμέντο και θυσίασε καριέρα και φωνή για να ναι κοντά του, και την Tζάκυ που αψήφησε τους Kένεντι, που την ήθελαν αιώνια χήρα του προέδρου, για να γίνει γυναίκα του Aριστοτέλη. Hρθε η Tζάκυ, του είπε κάποτε, δικός του άνθρωπος. Θέλεις να πεις «η κυρία Tζάκυ», τον διόρθωσε εκείνος, κοιτάζοντάς τον άγρια. Γι αυτόν ήταν η προσωποποίηση της καλής ανατροφής, της μόρφωσης, της φινέτσας που ήθελε να δώσει στα παιδιά του, μέσω αυτής, με το γάμο του. Kαι όλα αποδείχθηκαν μάταια, γιατί η κυρία Tζάκυ ήθελε μόνο να πάρει δύναμη, κι αυτή. H Tίνα, με υπερβολική δόση βαρβιτουρικών και με τις αμφεταμίνες που την κρατούσαν, λεπτή στα πόδια της, βρέθηκε νεκρή, στο σπίτι του Nιάρχου στο Παρίσι. Aναπαύεται δίπλα στην αδελφή της Eυγενία άλλα ε- ρωτηματικά, εκεί στο κοιμητήριο του Bois De Vaux στη Λωζάννη. Mοναχικό τέλος είχε και η Mαρία Kάλλας, από καρδιά, όπως είπαν, στο διαμέρισμά της στο Παρίσι. Eίχε ζητήσει από την Bάσω Δεβετζή, όπως κι έγινε, να σκορπιστεί η τέφρα της στο Aιγαίο. Eκεί όπου έζησε τον μεγάλο έρωτα της ζωής της, η μεγαλύτερη λυρική φωνή του αιώνα μας, υ- Δίπλα στην καρέκλα του Ωνάση, στην τραπεζαρία της «Xριστίνας», στέκεται η Eλένη Mπίστικα. Oλα είναι ίδια, όπως τότε, έπιπλα, σερβίτσια, ο πίνακας που παριστάνει τον Aλέξανδρο και τη Xριστίνα σε μικρή ηλικία. Tο παράθυρο βλέπει τώρα την Aκρόπολη, δεν υπάρχει πια φινιστρίνι στο Aιγαίο. Oλη η επίπλωση της «Xριστίνας», το πιάνο της Mαρίας Kάλλας, έχουν μεταφερθεί στα γραφεία του «Ωνασείου Iδρύματος» απέναντι από τους Στύλους του Oλυμπίου Διός. (Φωτογρ. Yπηρ. «K»). ποκύπτοντας στον έρωτα σαν άπραγο κοριτσόπουλο. Για όσους αναρωτήθηκαν, τι ήταν αυτό που έκανε την Kάλλας να αφήσει την καριέρα της για να ζήσει κοντά στον Ωνάση, η α- πάντηση είναι, όχι τα χρήματά του και η προστασία του, γιατί αυτά τα είχε με τον Mενεγκίνι. «Hταν ο πρώτος άνδρας που με είδε σαν γυναίκα», είχε εξομολογηθεί σε φίλη της. Hταν, ουσιαστικά, ο πρώτος εραστής της. Eπιτέλους μαζί... Πολύ αργά, αλλά για πάντα, θα σταθεί δίπλα του, η Mαρία Kάλλας. Kι αυτή είναι η είδηση που σφραγίζει αυτή τη γρήγορη ματιά πάνω στην τραγική, ασθματική ζωή των γυναικών που αγάπησε, άγγιξε, πλήγωσε ί- σως, ο Aριστοτέλης Ωνάσης. Tο Δ.Σ. του «Ωνασείου» που το αποτελούν, ως ισόβια μέλη, οι συνεργάτες του, Στέλιος Παπαδημητρίου, Παύλος Iωαννίδης ο αρχιπιλότος που τους μετέφερε όλους στην τελευταία κατοικία τους στον Σκορπιό, ο Aπόστολος Zαμπέλας και ο Θόδωρος Γαβριηλίδης, εκφράζοντας πιστά τις τελευταίες επιθυμίες του Ωνάση, μετά τα πορτρέτα του Aριστοτέλη, του Aλέξανδρου και της Xριστίνας, που ήδη κοσμούν τη μεγάλη αίθουσα του Iδρύματος Ωνάση, απέναντι στην Πύλη του Aδριανού, ετοιμάζουν τώρα τα πορτρέτα των δύο άλλων γυναικών της ζωής του της Tίνας και της Mαρίας Kάλλας. Θα στηθούν, στον ίδιο χώρο, εκεί όπου είναι ήδη το πιάνο με ουρά, της Mαρίας. Kι έ- τσι, ο Aρίστος, με τα ανασηκωμένα μανίκια, θα έχει μαζί του, εκτός από την Xριστίνα, που είναι πλάι του, τη γυναίκα των παιδιών του, κι αυτή που αγάπησε, με τον τρόπο του, την Mαρία Kάλλας. Στην ίδια διεύθυνση, στο ίδιο σπίτι, στον ίδιο χώρο. Mε τον τρόπο του, θα χει κατορθώσει το ακατόρθωτο, πέρα από τα όρια της ζωής του... KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY H KAΘHMEPINH 19

20 O Γιάννης Tσαρούχης είχε «ντύσει» τη Mαρία Kάλλας τόσο στη «Mήδεια» όσο και στη «Nόρμα». Eίχε επιδιώξει να συνεργαστεί μαζί της, γιατί τη θαύμαζε και τη θεωρούσε «μεγάλη και δοξασμένη αοιδό παγκοσμίως...». Στη φωτογραφία από αριστερά: Rescignio, Mινωτής, Kάλλας, Tσαρούχης, στη γενική δοκιμή της «Mήδειας». Hταν μεγάλη μουσικός Προσπαθούσε να καταλάβει τη μουσική του κάθε έργου, γιατί δεν ήταν μόνο λυρική τραγουδίστρια... Tου Γιάννη Tσαρούχη EIMAI ένας από τους πρώτους, αν όχι ο πρώτος, που έμαθε στην Aθήνα το θλιβερό άγγελμα του θανάτου τής Mαρίας Kάλλας. Tο μαθα έτσι τυχαίως, τηλεφωνώντας στο Παρίσι σε μια φίλη μου. Λίγες ώρες μετά ανήγγειλα το κακό νέο στο κοινό του θεάτρου Kαπλανών, όπου είχα ανεβάσει τις Tρωάδες. Θυμάμαι ότι είπα τα εξής: Σας α- ναγγέλλω με μεγάλη θλίψη ότι η Mαρία Kάλλας πέθανε. Hταν μια θεά και θα μείνει αθάνατη. Aλλά μην ξεχνούμε ποτέ ότι η καχεκτική ελληνική Λυρική Σκηνή τη βρήκε ανεπαρκή και την ανάγκασε να φύγει από την Eλλάδα. Θυμάμαι ακόμα κάτι άλλο που είπα στην εφημερίδα «Eθνος», εξ α- φορμής του πρώτου της ρεσιτάλ στου «Hρώδου του Aττικού», το 57, όταν ο Mαμάκης ρώτησε ό- λους τους καλλιτέχνες να πουν τι γνώμη έχουν γι αυτή. Eπανέλαβα απλώς μια φράση του Eυαγγελίου «Λίθον ον απεδοκίμασαν οι οικοδομούντες εις κεφαλήν γωνίας ε- γένετο». H Kάλλας είναι μεγάλη και δοξασμένη αοιδός παγκοσμίως, και για μας τους Pωμιούς και το συμβολικό θύμα της πανίσχυρης ελληνικής μετριοκρατίας. Oι μέτριοι είναι η ι- σχυρότερη κοινωνική ομάδα στην Eλλάδα ένα αδίστακτο κρεβάτι του Προκρούστη. Δεν είμαι σε θέση να αναλύσω τις λεπτομέρειες της τεχνικής της γιατί δεν είμαι μουσικός, αλλά συγκρίνω τις εκτελέσεις της με την έντονη προσπάθεια να καταλάβει τη μουσική του κάθε έργου, που γι αυτήν είναι μια γλώσσα και όχι α- φηρημένα μαθηματικά, μόνο με τα συγκεκριμένα αντίγραφα που έ- χουν κάνει πολλοί μεγάλοι ζωγράφοι από έργα κλασικών, παίρνοντάς τα σαν ανθρώπινα έργα. Στον αιώνα μας, που το αίσθημα συγχέεται με την κακή αισθηματολογία, ένας διάσημος σκηνοθέτης, ο Πίτερ Mπρουκ, είπε για την Kάλλας: «H θέσις της είναι στο Casino de Paris κι όχι στην όπερα». Aντίθετα ο Σεραφίν, στις πρόβες της Nόρμας στην Eπίδαυρο, δεν έ- παυε να λέει κάθε τόσο συγκινημένος: «Δεν είναι μόνο τραγουδίστρια, είναι και μεγάλη μουσικός». Nομίζω ότι η Kάλλας είναι η περίπτωση του κλασικού καλλιτέχνη, που θέτει την τεχνική του στην υ- πηρεσία της έκφρασης, πράγμα που δεν συνηθίζεται στην εποχή μας, που μισεί την ένωση αυτών των δύο και χαίρεται με υστερία τη ματαιότητα της τεχνικής, όπως χαίρεται τη λάσπη της αισθηματολογίας χωρίς λόγο. H Kάλλας, τραγουδώντας ιταλικά, είναι Eλληνίδα. Aν ποτέ ο κόσμος καταλάβει και ξεχωρίσει τα χαρίσματα των Eλλήνων, που τα σκεπάζουν αφόρητα ελαττώματα, θα προχωρήσει πολύ στην κατανόηση πολλών πραγμάτων μεταξύ των οποίων και η τέχνη της Kάλλας. Σημείωση: Tο κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στο βιβλίο του Bασίλη Nικολαΐδη «Mαρία Kάλλας». Eκδόσεις «Kέδρος», Aθήνα. 20 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 12 ΦEBPOYAPIOY 1995

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί.

Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί. Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί. Όταν σε βλέπουν και σε «τραβούν» κοντά τους «γαλαξίες», όπως ο Καρβέλας και η Βίσση και ο «αυστηρός»

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς A...Τα αισθήματα και η ενεργεία που δημιουργήθηκαν μέσα μου ήταν μοναδικά. Μέσα στο γαλάζιο αυτό αυγό, ένιωσα άτρωτος, γεμάτος χαρά και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο

Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο στον τρίτο βράχο από τον ήλιο 5 δημητρησ νανοπουλοσ Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο Μία ζωή, η επιστήμη κι άλλα παράλληλα σύμπαντα σε συνεργασία με τον ΜΑ ΚΗ Π Ρ ΟΒΑΤΑ στον τρίτο βράχο από τον ήλιο 11 12

Διαβάστε περισσότερα

Ιόλη. Πως σας ήρθε η ιδέα;

Ιόλη. Πως σας ήρθε η ιδέα; Ιόλη Πως σας ήρθε η ιδέα; Μ.Τ.: Όπως γράφω και στο τέλος του βιβλίου, είχα γνωρίσει την κυρ Αγγέλω, την έζησα για αρκετά χρόνια και μου γεννήθηκε η επιθυμία να γράψω ένα μυθιστόρημα με εκείνην ως πρωταγωνίστρια.

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της ζωής μου

Το βιβλίο της ζωής μου 1 Το βιβλίο της ζωής μου 3 Mona Perises ISBN: Email: monaperises@yahoo.com 4 Mona Perises Όμ Άλι, το γλυκό της ζωής Μυθιστορηματική βιογραφία Μέρος πρώτο Mona Perises 2003 2013 Ελλάδα Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος

Διαβάστε περισσότερα

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 by Rena Mavridou Αγαπητή Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΩΣ. Διασκευή ενός κεφαλαίου του λογοτεχνικού βιβλίου. (Δημιουργική γραφή)

Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΩΣ. Διασκευή ενός κεφαλαίου του λογοτεχνικού βιβλίου. (Δημιουργική γραφή) Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΩΣ Διασκευή ενός κεφαλαίου του λογοτεχνικού βιβλίου (Δημιουργική γραφή) Ο γάμος σε μια κλειστή κοινωνία όπως το χωριό που βρισκόταν η παρέα των αγοριών ήταν ένα γεγονός που αφορούσε όλο

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

Σπουδές στο ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης, στο τμήμα Τεχνολογίας τροφίμων.

Σπουδές στο ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης, στο τμήμα Τεχνολογίας τροφίμων. A.K. 0176 Επώνυμο Κανλής Ονομα Οδυσσέας Ψευδώνυμο/καλλιτεχνικό όνομα Πάγκαρος Τόπος γεννήσεως Θεσσαλονίκη Ημερομηνία γεννήσεως 1993 Βιογραφικά στοιχεία Σπουδές στο ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης, στο τμήμα Τεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Το παραμύθι της αγάπης

Το παραμύθι της αγάπης Το παραμύθι της αγάπης Μια φορά και ένα καιρό, μια βασίλισσα έφερε στον κόσμο ένα παιδί τόσο άσχημο που σχεδόν δεν έμοιαζε για άνθρωποs. Μια μάγισσα που βρέθηκε σιμά στη βασίλισσα την παρηγόρησε με τούτα

Διαβάστε περισσότερα

Co-funded by the European Union Quest

Co-funded by the European Union Quest 1 Καλωσορίσατε στο παιχνίδι "Δώσε το στον επόμενο". Co-funded by the European Union Ένα εργαλείο για να σας βοηθήσει να γνωρίσετε μια δικαιοσύνη φιλική προς το παιδί Παίκτες Ηλικία 14-18 4-6 Χρονών Βάλτε

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

Τα παραμύθια της τάξης μας!

Τα παραμύθια της τάξης μας! Τα παραμύθια της τάξης μας! ΟΙ λέξεις κλειδιά: Καρδιά, γοργόνα, ομορφιά, πυξίδα, χώρα, πεταλούδα, ανηφόρα, θάλασσα, φάλαινα Μας βοήθησαν να φτιάξουμε αυτά τα παραμύθια! «Χρυσαφένια χώρα» Μια φορά κι έναν

Διαβάστε περισσότερα

Ο Νίκος Πιλάβιος μιλάει στην Μαίρη Γκαζιάνη για τον «Παραμυθά» των βιβλίων του Πέμπτη, 07 Ιούνιος :11

Ο Νίκος Πιλάβιος μιλάει στην Μαίρη Γκαζιάνη για τον «Παραμυθά» των βιβλίων του Πέμπτη, 07 Ιούνιος :11 Ο Νίκος Πιλάβιος μιλάει στην Μαίρη Γκαζιάνη για τον «Παραμυθά» των βιβλίων του Πέμπτη, 07 Ιούνιος 2018-11:11 Από την Μαίρη Γκαζιάνη Είναι αδύνατον να μην γνωρίζει κάποιος τον «παραμυθά» Νίκο Πιλάβιο είτε

Διαβάστε περισσότερα

Επιθεώρηση Χρυσολόγου

Επιθεώρηση Χρυσολόγου ΕΘΝΙΚΗ Η ΠΡΩΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Επιθεώρηση Χρυσολόγου Τεύχος 30 ο Iούλιος Σεπτέμβριος 2014 0.01 Πριν λίγους μήνες ο Mπαϊρακτάρης Γιώργος Προήχθη σε unit manager. Mας παραθέτει τις Απόψεις του για το επάγγελμα

Διαβάστε περισσότερα

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες ΑΛΚΗ ΖΕΗ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: ΚΥΔΩΝΑΚΗ ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ, ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΝΕΦΕΛΗ Η Κωνσταντίνα είναι το μόνο παιδί που έχουν αποκτήσει οι γονείς της, όχι όμως και το μόνο εγγόνι που έχει αποκτήσει

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο: «ημέρα της αποχώρησης Αγαπημένο μου

Διαβάστε περισσότερα

Ο Χρήστος Μενιδιάτης & η Ελεάνα Παπαϊωάννου μας ανέβασαν στα...αστρα live

Ο Χρήστος Μενιδιάτης & η Ελεάνα Παπαϊωάννου μας ανέβασαν στα...αστρα live Ο Χρήστος Μενιδιάτης & η Ελεάνα Παπαϊωάννου μας ανέβασαν στα...αστρα live Εδώ και λίγες μέρες εμφανίζονται στο ΑΣΤΡΑ live στη Θεσσαλονίκη Ο Χρήστος Μενιδιάτης παρέα με την καλή του φίλη και συνεργάτη Ελεάνα

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου.

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Ενότητα 1: Το σπασμένο μπισκότο. Γιάννα Ροϊλού. Τμήμα: Θεατρικών Σπουδών. Σελίδα 1 1 Σκοποί ενότητας..3 2 Περιεχόμενα ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β Ερώτηση 1 α Το βιβλίο με τίτλο «Χάρτινη Αγκαλιά», της Ιφιγένειας Μαστρογιάννη, περιγράφει την ιστορία ενός κοριτσιού, της Θάλειας, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Φεύγει

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΗΡΟΥ Πρωτοδίκου Διοικητικών Δικαστηρίων ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΑΛΚΙΔΟΣ

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΗΡΟΥ Πρωτοδίκου Διοικητικών Δικαστηρίων ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΑΛΚΙΔΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΗΡΟΥ Πρωτοδίκου Διοικητικών Δικαστηρίων ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΑΛΚΙΔΟΣ Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2010 Έμπλεη ευγνωμοσύνης, με βαθιά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ

ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ Μήνυμα Μιχάλη Χατζημιχαήλ για τον εθελοντισμό Όταν ένας συνάνθρωπος μας ή μια ομάδα ανθρώπων γύρω μας χρειάζεται βοήθεια κι εμείς αρνηθούμε, τότε οι λέξεις αλληλεγγύη, ανιδιοτέλεια,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΕΔΟ 3 4 Γ ΚΑΙ Δ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

ΕΠΙΠΕΔΟ 3 4 Γ ΚΑΙ Δ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟ 3 4 Γ ΚΑΙ Δ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Η παιδεία, καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τ αγαθά φέρει. μτφρ: η μόρφωση, όπως ακριβώς μια εύφορη γη, φέρνει όλα τα καλά Σωκράτης (469-399 π.χ., Φιλόσοφος) 1 ΑΣΚΗΣΗ 1 η : 7

Διαβάστε περισσότερα

Απόψε (ξανα)ονειρεύτηκα

Απόψε (ξανα)ονειρεύτηκα Απόψε (ξανα)ονειρεύτηκα της Εβελίνας Στο τέλος κάθε χρόνου, η παλιά μου γυμνάστρια, οργανώνει μια γιορτή με χορούς, παραδοσιακούς και μοντέρνους. Κάθε χρονιά, το θέμα της γιορτής είναι διαφορετικό. (π.χ.

Διαβάστε περισσότερα

Πετσάλης Διομήδης,Θ, Δεκατρία Χρόνια, Αθήνα 1983, σελ

Πετσάλης Διομήδης,Θ, Δεκατρία Χρόνια, Αθήνα 1983, σελ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ Σχολικό Έτος 2015 2016 ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ 2016 ΘΕΜΑΤΑ Ν.Ε. ΓΛΩΣΣΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: TAΞΗ: Για Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Α. Κείμενα ( ) «Γέμισαν τα σχολεία προσφυγιά, γέμισαν οι εκκλησίες. Γέμισαν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Σοπέν Μπετόβεν Μότσαρτ

Σοπέν Μπετόβεν Μότσαρτ Σοπέν Μπετόβεν Μότσαρτ Ιστορία της Μουσικής (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 (Wolfgang Amadeus Mozart) (1756-1791) Ιστορία της Μουσικής (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 2 Ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες κλασικής μουσικής.

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΡΧΕΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΜΕΘΑΝΑ 2018»

«ΑΡΧΕΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΜΕΘΑΝΑ 2018» «ΑΡΧΕΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΜΕΘΑΝΑ 2018» ΤΡΙΗΜΕΡΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Παρασκευή 3 Αυγούστου Θοδωρής Βουτσικάκης σε ένα πρόγραμμα που επιμελείται η Λίνα Νικολακοπούλου Σάββατο 4 Αυγούστου Δημήτρης Μπάσης Κυριακή 5 Αυγούστου

Διαβάστε περισσότερα

Βούλα Μάστορη. Ένα γεμάτο μέλια χεράκι

Βούλα Μάστορη. Ένα γεμάτο μέλια χεράκι 1 Σειρά Σπουργιτάκια Εκδόσεις Πατάκη Ένα γεμάτο μέλια χεράκι Βούλα Μάστορη Εικονογράφηση: Σπύρος Γούσης Σελ. 91 Δραστηριότητες για Γ & Δ τάξη Συγγραφέας: Η Βούλα Μάστορη γεννήθηκε στο Αγρίνιο. Πέρασε τα

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα. Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα. Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1 1 Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1 2 1.Στο βιβλίο παρουσιάζονται δύο διαφορετικοί κόσμοι. Ο πραγματικός κόσμος της Ρόζας, στη νέα της γειτονιά, και ο πλασματικός κόσμος, στον

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20 Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου 2015-22:20 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη «Μέσω της μυθοπλασίας, αποδίδω τη δικαιοσύνη που θα ήθελα να υπάρχει» μας αποκαλύπτει η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 1. Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους

Μάθημα 1. Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους Μάθημα 1 Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους μήνες και θα μοιραστούμε πολλά! Ας γνωριστούμε λοιπόν. Ο καθένας από εμάς ας πει λίγα λόγια για τον

Διαβάστε περισσότερα

Η ζωή είναι αλλού. < <Ηλέκτρα>> Το διαδίκτυο είναι γλυκό. Προκαλεί όμως εθισμό. Γι αυτό πρέπει τα παιδιά. Να το χρησιμοποιούν σωστά

Η ζωή είναι αλλού. < <Ηλέκτρα>> Το διαδίκτυο είναι γλυκό. Προκαλεί όμως εθισμό. Γι αυτό πρέπει τα παιδιά. Να το χρησιμοποιούν σωστά Δράση 2 Σκοπός: Η αποτελεσματικότερη ενημέρωση των μαθητών σχετικά με όλα τα είδη συμπεριφορικού εθισμού και τις επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή! Οι μαθητές εντοπίζουν και παρακολουθούν εκπαιδευτικά βίντεο,

Διαβάστε περισσότερα

σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου!

σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου! σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου! 12/11/2018 Katerina Christou Student Εφημερίδα Λεμεσός Στις 9 Νοεμβρίου είχα την τιμή και τη χαρά να γνωρίσω από κοντά την αγαπημένη ψυχολόγο,

Διαβάστε περισσότερα

Πριν από λίγες μέρες πήγα για κούρεμα.

Πριν από λίγες μέρες πήγα για κούρεμα. 1. Πριν από λίγες μέρες πήγα για κούρεμα. Καιρό είχες να ρθεις, Κλουζ, μου είπε ο κύριος Κολχάαζε, ανοιγοκλείνοντας το ψαλίδι του επικίνδυνα κοντά στο αριστερό μου αυτί. Εγώ τα αγαπώ τ αυτιά μου. Γι αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Κριτικη της Maria Kleanthous Kouzapa για το βιβλίο : " ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ " του Γιώργου Παπαδόπουλου-Κυπραίου

Κριτικη της Maria Kleanthous Kouzapa για το βιβλίο :  ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ  του Γιώργου Παπαδόπουλου-Κυπραίου Ημερομηνία 13/07/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://vivliopareas.blogspot.gr/ Μαρία Κλεάνθους Κουζάπα http://vivliopareas.blogspot.gr/2015/07/maria-kleanthous-kouzapa_40.html Δευτέρα, 13 Ιουλίου 2015 Κριτικη

Διαβάστε περισσότερα

Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ»

Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ» ΤΙ ΤΗΝ ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΕΙ? ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ!! Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ» Αυτοεκτίμηση είναι η θετική εικόνα που

Διαβάστε περισσότερα

Τ ρ ί τ η, 5 Ι ο υ ν ί ο υ Το τελευταίο φως, Ιφιγένεια Τέκου

Τ ρ ί τ η, 5 Ι ο υ ν ί ο υ Το τελευταίο φως, Ιφιγένεια Τέκου Τ ρ ί τ η, 5 Ι ο υ ν ί ο υ 2 0 1 8 Το τελευταίο φως, Ιφιγένεια Τέκου "Υπήρχε μαγεία πίσω από τη συγγραφή, που ξεπερνούσε κατά πολύ τα οφέλη της κάθαρσης. Κυριαρχία πάνω στα αισθήματα και στις κινήσεις

Διαβάστε περισσότερα

«Το Παραμύθι της Μουσικής» κυκλοφορεί και σε γραφή Braille από το Φάρο Τυφλών. Πληροφορίες στο τηλέφωνο: 210 94 15 222.

«Το Παραμύθι της Μουσικής» κυκλοφορεί και σε γραφή Braille από το Φάρο Τυφλών. Πληροφορίες στο τηλέφωνο: 210 94 15 222. «Το Παραμύθι της Μουσικής» κυκλοφορεί και σε γραφή Braille από το Φάρο Τυφλών. Πληροφορίες στο τηλέφωνο: 210 94 15 222. Από το Σεπτέμβριο του 2008 «Tο Παραμύθι της Μουσικής» κυκλοφορεί και σε cd από τις

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός του παιχνιδιού. Περιεχόμενα

Σκοπός του παιχνιδιού. Περιεχόμενα Ένα συνεργατικό παιχνίδι μνήμης για 3 έως 6 παίκτες, 7 ετών και άνω. Ο Τομ σκαρφάλωσε στην κορυφή ενός δέντρου, για να δεί αν μπορούσε να ανακαλύψει κάτι. Κοιτάζοντας προς κάθε μεριά, είδε τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

[Συνέντευξη-Διαγωνισμός] Η Μεταξία Κράλλη και το βιβλίο της «Κάποτε στη Σαλονίκη»

[Συνέντευξη-Διαγωνισμός] Η Μεταξία Κράλλη και το βιβλίο της «Κάποτε στη Σαλονίκη» [Συνέντευξη-Διαγωνισμός] Η Μεταξία Κράλλη και το βιβλίο της «Κάποτε στη Σαλονίκη» Από happytv - Τετάρτη 19/10/16 Η Μεταξία Κράλλη (ψευδώνυμο) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1975. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και

Διαβάστε περισσότερα

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ποιά ηρωικά χαρακτηριστικά έχει η ηρωίδα κατά τη γνώμη σας; Κατά τη γνώμη μου και μόνο που χαρακτηρίζουμε την Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου ηρωίδα δείχνει ότι

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας μίλησε για το νέο της μυθιστόρημα με τίτλο "Πώς υφαίνεται ο χρόνος"

Η συγγραφέας μίλησε για το νέο της μυθιστόρημα με τίτλο Πώς υφαίνεται ο χρόνος Σοφία Δημοπούλου: «Το παρελθόν μάς καθορίζει» Η συγγραφέας μίλησε για το νέο της μυθιστόρημα με τίτλο "Πώς υφαίνεται ο χρόνος" Συνέντευξη στη Λεμονιά Βασβάνη Το "Πώς υφαίνεται ο χρόνος" απασχολεί τη Σοφία

Διαβάστε περισσότερα

Φερδινάνδο Πεσσόα. Ποιήματα

Φερδινάνδο Πεσσόα. Ποιήματα Φερδινάνδο Πεσσόα Ποιήματα ALVARO DE CAMPOS Απόσπασμα από την ποιητική σύνθεση του Φερνάντο Πεσσόα: Θαλασσινή ωδή του Άλβαρο ντε Κάμπος, μτφρ.-επιμ.: Μαρία Παπαδήμα, Εκδόσεις Νεφέλη 2012... Πόσες εθνικότητες

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό:

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό: Μουσικά όργανα Κουδουνίστρα Υλικά κατασκευής: 5 άδεια κουτιά από φωτογραφικό φιλμ ένα παλιό ξύλινο σκουπόξυλο 5 καρφάκια με κεφάλι σποράκια πετραδάκια, χάντρες σέγα σφυρί Περιγραφή κατασκευής: Με τη σέγα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι.

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι. Εισαγωγή Ο οδηγός που κρατάς στα χέρια σου είναι μέρος μιας σειράς ενημερωτικών οδηγών του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπό έχει να δώσει απαντήσεις σε κάποια βασικά ερωτήματα που μπορεί να έχεις

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενο 1: Μια έκθεση σπάνιων και πολύτιμων παιχνιδιών στον «Ελληνικό Κόσμο»

Κείμενο 1: Μια έκθεση σπάνιων και πολύτιμων παιχνιδιών στον «Ελληνικό Κόσμο» Κείμενο 1: Μια έκθεση σπάνιων και πολύτιμων παιχνιδιών στον «Ελληνικό Κόσμο» Μια έκθεση σπάνιων και πολύτιμων παιχνιδιών παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος».

Διαβάστε περισσότερα

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα σαν κι αυτή μια νύχτα σαν κι αυτή θέλω να σου πω πόσο σ

Διαβάστε περισσότερα

Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές

Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές Ενότητα 1 Σελίδα 1 Διάλογος 1: Αρχική επικοινωνία με την οικογένεια για πρόσληψη Διάλογος 2: Προετοιμασία υποδοχής ασθενούς Διάλογος 3: Η επικοινωνία με τον ασθενή Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ& ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΠΙ ΔΗΛΩΣΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΞ 2521 / 22.05.2015

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ& ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΠΙ ΔΗΛΩΣΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΞ 2521 / 22.05.2015 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ& ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΠΙ ΔΗΛΩΣΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΞ 2521 / 22.05.2015 Σύμφωνα με: α) τις διατάξεις των άρθρων 123, 124, 135 και 136 του Ν.4072/2012

Διαβάστε περισσότερα

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της!

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Κυριακή, 2 Ιουλίου 2017 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: ΓΙΩΤΑ ΦΩΤΟΥ Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Πείτε μας λίγα λόγια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΧΩ ΜΙΑ ΙΔΕΑ Προσπαθώντας να βρω θέμα για την εργασία σχετικά με την Δημοκρατία, έπεσα σε τοίχο. Διάβαζα και ξαναδιάβαζα, τις σημειώσεις μου και δεν

ΕΧΩ ΜΙΑ ΙΔΕΑ Προσπαθώντας να βρω θέμα για την εργασία σχετικά με την Δημοκρατία, έπεσα σε τοίχο. Διάβαζα και ξαναδιάβαζα, τις σημειώσεις μου και δεν ΕΧΩ ΜΙΑ ΙΔΕΑ Προσπαθώντας να βρω θέμα για την εργασία σχετικά με την Δημοκρατία, έπεσα σε τοίχο. Διάβαζα και ξαναδιάβαζα, τις σημειώσεις μου και δεν έφτανα πουθενά. Στο μυαλό, μου έρχονταν διάφορες ιδέες:

Διαβάστε περισσότερα

Αϊνστάιν. Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ. Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης

Αϊνστάιν. Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ. Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΦΕΥΡΕΤΕΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ Αϊνστάιν Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης Περιεχόµενα Κεφάλαιο 1:...3 Κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΦΕΛΗ ΑΘΗΝΑ 2019 ΝΕΦΕΛΗ / ΘΕΑΤΡΟ / ΑΠΑΝΤΑ Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ Δημήτρης Δημητριάδης, Χρύσιππος Δεύτερη έκδοση (αναθεωρημένη), Μάιος 2019 Πρώτη έκδοση, Σεπτέμβριος 2008

Διαβάστε περισσότερα

Ι Δηµοτικό Σχολείο Πάφου «Ευαγόρας Παλληκαρίδης» Συνεργαζόµαστε στις οµάδες µας και γράφουµε το δικό µας παραµύθι, χρησιµοποιώντας τις λέξεις: άµαξα, βαρέλι, βιολί, νησί, πειρατής, ήλιος, διαµάντι, πυξίδα,

Διαβάστε περισσότερα

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr Συνέντευξη της Ναταλί Σαμπά στη Βάλια Κουρκουμέλη. (Από το babyspace.gr. Ημερομηνία online έκδοσης: 22/07/2010) Η παιγνιοθεραπεία για τη Ναταλί Σαμπά ήταν η ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Η αγάπη άργησε μια μέρα. Εργασία της μαθήτριας Ισμήνης-Σωτηρίας Βαλμά

Τίτλος Η αγάπη άργησε μια μέρα. Εργασία της μαθήτριας Ισμήνης-Σωτηρίας Βαλμά Τίτλος Η αγάπη άργησε μια μέρα Εργασία της μαθήτριας Ισμήνης-Σωτηρίας Βαλμά Χώρος: Νεοχώρι Κρήτης Χρόνος: 1925-1930 (περίοδος Β Παγκοσμίου πολέμου) Πρόσωπα Οικογένεια Φτενούδου Πατέρας: Μιχαήλος Μητέρα:

Διαβάστε περισσότερα

Ermis Branded Entertainment & Content

Ermis Branded Entertainment & Content Ermis Branded Entertainment & Content Η έκθεση δεν θα πρέπει να ξεπερνάει συνολικά τις 10 σελίδες (μαζί με τις οδηγίες συμπλήρωσης των πεδίων). Για τις απαντήσεις θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί μέγεθος γραμματοσειράς

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου :21

Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου :21 Ημερομηνία 12/12/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://now24.gr/ Μαίρη Γκαζιάνη http://now24.gr/i-singrafeas-giota-gouveli-ke-i-proti-kiria/ Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14 «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα

Διαβάστε περισσότερα

Τρύπες. PDF Created with deskpdf PDF Writer - Trial :: http://www.docudesk.com

Τρύπες. PDF Created with deskpdf PDF Writer - Trial :: http://www.docudesk.com Τρύπες Γιάννης Αγγελάκας: φωνή Γιώργος Καρράς: µπάσσο - φωνητικά Μπάµπης Παπαδόπουλος: κιθάρες- φωνητικά Ασκληπιός Ζαµπέτας: κιθάρες Γιώργος Τόλιος: τύµπανα ηµιουργήθηκαν το 1983 όταν ο Γιώργος Καρράς

Διαβάστε περισσότερα

9 Αν ήμασταν τώρα στο χωριό

9 Αν ήμασταν τώρα στο χωριό 9 Αν ήμασταν τώρα στο χωριό Δείτε, πείτε και δείξτε το μουσείο η πολυκατοικία το πολυκατάστημα το πανεπιστήμιο 83 τα καυσαέρια το εργοστάσιο 84 ο ουρανοξύστης η μονοκατοικία το χωράφι το περιβόλι ο γεωργός

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-2014 Μάθημα: Ελληνικά Επίπεδο: Ε1 Διάρκεια: 2 ώρες Υπογραφή

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ Κριός Αυτή την εβδομάδα η δυναμικότητα που θα έχεις θα είναι πολύ μεγάλη και να ξέρεις ότι θα σου συμβαίνουν

Διαβάστε περισσότερα

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτιστικά Γεγονότα 2008

Πολιτιστικά Γεγονότα 2008 Πολιτιστικά Γεγονότα 2008 Ρόδος, µια Πόλη Τέχνης και Πολιτισµού Ο Πολιτισµός ήταν πάντα ένα αναπόσπαστο κοµµάτι της ζωή στην Ρόδο. Ο Δήµος Ροδίων οργανώνει καθ όλη την διάρκεια της χρονιάς, µε έµφαση στους

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ 1η Σελίδα Η Γιώτα θα πάει για πρώτη φορά κατασκήνωση. Φαντάζεται πως θα περάσει πολύ άσχημα μακριά από τους γονείς και τα παιχνίδια της για μια ολόκληρη εβδομάδα. Αγχώνεσαι ή νοιώθεις άβολα όταν είσαι

Διαβάστε περισσότερα

Τρία κορίτσια. Ένα καλοκαίρι. Μια φιλία που θα αλλάξει τη ζωή τους. Το σχέδιο της Ρέιμι. Μετάφραση: Αργυρώ Πιπίνη. Kέιτ ΝτιΚαμίλο

Τρία κορίτσια. Ένα καλοκαίρι. Μια φιλία που θα αλλάξει τη ζωή τους. Το σχέδιο της Ρέιμι. Μετάφραση: Αργυρώ Πιπίνη. Kέιτ ΝτιΚαμίλο Τρία κορίτσια. Ένα καλοκαίρι. Μια φιλία που θα αλλάξει τη ζωή τους. Το σχέδιο της Ρέιμι Μετάφραση: Αργυρώ Πιπίνη Kέιτ ΝτιΚαμίλο Ένα Ήταν τρεις, τρία κορίτσια. Στέκονταν πλάι πλάι. Στέκονταν προσοχή. Και

Διαβάστε περισσότερα

Πόλη και πολιτισμός Πόλη και διασκέδαση

Πόλη και πολιτισμός Πόλη και διασκέδαση 28 Πόλη και πολιτισμός Πόλη και διασκέδαση Η πολιτιστική ζωή της Θεσσαλονίκης Έντονη είναι η πολιτιστική ζωή της Θεσσαλονίκης ολόκληρο τον χρόνο. Εκδηλώσεις του Μακεδονικού Μουσείου της Σύγχρονης Τέχνης,

Διαβάστε περισσότερα

Eκπαιδευτικό υλικό. Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού. Σημαία στον ορίζοντα

Eκπαιδευτικό υλικό. Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού. Σημαία στον ορίζοντα Eκπαιδευτικό υλικό Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού Σημαία στον ορίζοντα Α) Συζητάμε για εμάς με αφορμή το κείμενο. 1. Τι δώρο θα ονειρευόσουν εσύ να βρεις μέσα σε ένα κουτί; 2. Τι δώρο πιστεύεις ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΙΝΑ ΓΙΩΤΗ: «Η επιτυχία της Στιγμούλας, μου δίνει δύναμη να συνεχίσω και να σπρώχνω τα όριά μου κάθε φορά ακόμα παραπέρα»

ΜΑΡΙΝΑ ΓΙΩΤΗ: «Η επιτυχία της Στιγμούλας, μου δίνει δύναμη να συνεχίσω και να σπρώχνω τα όριά μου κάθε φορά ακόμα παραπέρα» Ημερομηνία 27/11/2015 Μέσο trikalakids.gr Συντάκτης Link http://www.trikalakids.gr/bookcorner/%ce%bc%ce%b1%cf%81%ce%b9%ce%bd %CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B7-%CE%B7- %CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%84%CF%85%CF%87%CE%AF%CE%B1-

Διαβάστε περισσότερα

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω Δεν είσαι εδώ Τα φώτα πέφταν στην πλατεία, η πόλις ένα σκηνικό και δεν είσαι δώ! Κρατάω μια φωτογραφία στην τσέπη μου σαν φυλακτό και δεν είσαι δώ! Στους

Διαβάστε περισσότερα

Η Λένα Μαντά στο Outnow: Το πιο δύσκολο είναι όταν πρέπει να γράψω το «τέλος»!

Η Λένα Μαντά στο Outnow: Το πιο δύσκολο είναι όταν πρέπει να γράψω το «τέλος»! Η Λένα Μαντά στο Outnow: Το πιο δύσκολο είναι όταν πρέπει να γράψω το «τέλος»! OUTNOW, AUGUST 4, 2014 Μια γνήσια Κωνσταντινοπολίτισσα, με ιδιαίτερο ταπεραμέντο και αξιοπρόσεχτη πένα! Το πρώτο της βιβλίο

Διαβάστε περισσότερα

Ταξίδι στις ρίζες «Άραγε τι μπορεί να κρύβεται εδώ;»

Ταξίδι στις ρίζες «Άραγε τι μπορεί να κρύβεται εδώ;» Ταξίδι στις ρίζες Είχε φτάσει πια η μεγάλη ώρα για τα 6 αδέρφια Ήταν αποφασισμένα να δώσουν απάντηση στο ερώτημα που τόσα χρόνια τα βασάνιζε! Η επιθυμία τους ήταν να μάθουν την καταγωγή τους και να συλλέξουν

Διαβάστε περισσότερα

Στην ζωή πρέπει να ξέρεις θα σε κάνουν να υποφέρεις. Μην λυγίσεις να σταθείς ψηλά! Εκεί που δεν θα μπορούν να σε φτάσουν.

Στην ζωή πρέπει να ξέρεις θα σε κάνουν να υποφέρεις. Μην λυγίσεις να σταθείς ψηλά! Εκεί που δεν θα μπορούν να σε φτάσουν. Αποστόλη Λαμπρινή (brines39@ymail.com) ΔΥΝΑΜΗ ΨΥΧΗΣ Στην ζωή πρέπει να ξέρεις θα σε κάνουν να υποφέρεις Μην λυγίσεις να σταθείς ψηλά! Εκεί που δεν θα μπορούν να σε φτάσουν. Θα σε χτυπάνε, θα σε πονάνε,

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστικό Δοκίμιο GCSE1

Διαγνωστικό Δοκίμιο GCSE1 Διαγνωστικό Δοκίμιο GCSE 1 Όνομα:.... Ημερομηνία:... 1. Διάβασε το κείμενο και συμπλήρωσε τις εργασίες. (Στο τηλέφωνο) Παρακαλώ! Έλα Ελένη. Επιτέλους σε βρήκα! Τι κάνεις; Πώς είσαι; Πού ήσουν όλο το Σαββατοκυριάκο;

Διαβάστε περισσότερα

Κάραβαλ: Μην ξεχνάς ποτέ είναι μόνο ένα παιχνίδι

Κάραβαλ: Μην ξεχνάς ποτέ είναι μόνο ένα παιχνίδι DECEMBER 16, 2018 Κάραβαλ: Μην ξεχνάς ποτέ είναι μόνο ένα παιχνίδι Αναμφισβήτητα ένα απο τα ωραιότερα βιβλία που διάβασα τώρα στην δύση της φετινής χρονιάς, είναι το Κάραβαλ της Στέφανι Γκάρμπερ, το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

«Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε»

«Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε» «Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε» της Άννας Κουππάνου Στις σελίδες που ακολουθούν υπάρχουν δραστηριότητες σχετικά με το βιβλίο: «Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε» Οι δραστηριότητες

Διαβάστε περισσότερα

Οι γνώμες είναι πολλές

Οι γνώμες είναι πολλές Η Ψυχολογία στη Φυσική Αγωγή στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος ΚασταμονίτηςΚωνσταντίνος Ψυχολόγος Οι γνώμες είναι πολλές Πολλές είναι οι γνώμες στο τι προσφέρει τελικά ο αθλητισμός στην παιδική ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

Victoria is back! Της Μαριάννας Τ ιρά η

Victoria is back! Της Μαριάννας Τ ιρά η Victoria is back! Της Μαριάννας Τ ιρά η Victoria is back! Με αφορμή την επίσκεψη της Βικτώριας Χίσλοπ στο Ρέθυμνο της Κρήτης για την παρουσίαση του καινούριου της βιβλίου Ανατολή, άρπαξα την ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

31 Μάιος Στη Λαμία χθες η Λένα Μαντά Επιμέλεια MAG24 Team Κατηγορία Εκδηλώσεις

31 Μάιος Στη Λαμία χθες η Λένα Μαντά Επιμέλεια MAG24 Team Κατηγορία Εκδηλώσεις 31 Μάιος Στη Λαμία χθες η Λένα Μαντά Επιμέλεια MAG24 Team Κατηγορία Εκδηλώσεις Η επιτυχημένη συγγραφέας παρουσίασε τη νέα της δουλειά και υπέγραψε αντίτυπα στις φανατικές της αναγνώστριες. Ασφυκτικά γεμάτο

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2018 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2018 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΥΠΡΟΥ (Εξετάσεις σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Δικηγόρων Νόμου) ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2018 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Παρακαλώ να απαντηθούν οποιεσδήποτε 2 από τις ερωτήσεις του Μέρους Α δηλαδή από τις

Διαβάστε περισσότερα

GENERAL GUIDE ΣΤΕΛΛΑ GENERAL GUIDE EUROPEAN FILMS FOR INNOVATIVE AUDIENCE DEVELOPMENT

GENERAL GUIDE ΣΤΕΛΛΑ GENERAL GUIDE EUROPEAN FILMS FOR INNOVATIVE AUDIENCE DEVELOPMENT EU FO RIA ΣΤΕΛΛΑ EUROPEAN FILMS FOR INNOVATIVE AUDIENCE DEVELOPMENT 1 ΣΤΕΛΛΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Στέλλα ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ: Μιχάλης Κακογιάννης ΣΕΝΑΡΙΟ: Διασκευή: Μιχάλης Κακογιάννης Αρχική Πηγή: από το θεατρικό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΝ ΜιΛΗΣΑ ΠΟΤΕ, ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ, ΓιΑ ΕΚΕιΝΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑιΡι ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ. ΗΜΑΣΤΑΝ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΟι ΚΟΝΤΑ 16 ΧΡΟΝιΑ.

ΔΕΝ ΜιΛΗΣΑ ΠΟΤΕ, ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ, ΓιΑ ΕΚΕιΝΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑιΡι ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ. ΗΜΑΣΤΑΝ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΟι ΚΟΝΤΑ 16 ΧΡΟΝιΑ. ΣΤΡΑΓΓιΣΜΑ ΔΕΝ ΜιΛΗΣΑ ΠΟΤΕ, ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ, ΓιΑ ΕΚΕιΝΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑιΡι ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ. ΗΜΑΣΤΑΝ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΟι ΚΟΝΤΑ 16 ΧΡΟΝιΑ. ΕΝΑ ΒΡΑΔΥ, ΠΟΥ ΕΣΥ Κι Η ΑΔΕΛΦΗ ΣΟΥ ΛΕιΠΑΤΕ, ΤΗΣ ΤΑ 'ΠΑ ΟΛΑ. ΜΕ ΑΚΟΥΓΕ ΣΟΒΑΡΗ.

Διαβάστε περισσότερα

Σκηνή 1η Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι

Σκηνή 1η Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Σκηνή 1 η Μουσική... ανοίγει η αυλαία σιγά σιγά... projector τοπίο με τις τέσσερις εποχές του χρόνου... στη σκηνή τέσσερις καρεκλίτσες, η καθεμία ζωγραφισμένη με την αντίστοιχη εποχή... Μπαίνει η πολύ

Διαβάστε περισσότερα

Τίτσα Πιπίνου: «Οι ζωές μας είναι πολλές φορές σαν τα ξενοδοχεία..»

Τίτσα Πιπίνου: «Οι ζωές μας είναι πολλές φορές σαν τα ξενοδοχεία..» Ημερομηνία 11/8/2016 Μέσο Συντάκτης Link artpress.sundaybloody.com Βασόλης Κάργας http://artpress.sundaybloody.com/?it_books=%cf%84%ce%af%cf%84%cf%83%ce%b1- %CF%80%CE%B9%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BF%CE%B9-

Διαβάστε περισσότερα

Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ΠΟΤΕ... αχινό! Εκπαιδευτικός σχεδιασμός παιχνιδιού: Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Βασιλική Νίκα.

Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ΠΟΤΕ... αχινό! Εκπαιδευτικός σχεδιασμός παιχνιδιού: Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Βασιλική Νίκα. Ήρθε ένας νέος μαθητής στην τάξη. Όλοι τον αποκαλούν ο «καινούριος». Συμφωνείς; 1 Δεν είναι σωστό να μη φωνάζουμε κάποιον με το όνομά του. Είναι σαν να μην τον αναγνωρίζουμε. Σωστά. Έχει όνομα και με αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ Ημερομηνία 14/4/2015 Μέσο Συντάκτης Link www.thessalikipress.gr Θεοδώρα Τζανή http://www.thessalikipress.gr/eidiseis/biblio/e-stigmoula-einai-dunate-ste-thessalikepress.html MEAT INFO ''Η στιγμούλα είναι

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Α1 Κατανόηση προφορικού λόγου Διάρκεια: 25 λεπτά (25 μονάδες) Ερώτημα 1 (7 μονάδες) Ο Δημήτρης και ο φίλος του ο Πέτρος αυτό το σαββατοκύριακο θα πάνε εκδρομή στο βουνό. Θα ακούσετε δύο (2) φορές το Δημήτρη

Διαβάστε περισσότερα