Η φοκ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΟΛΥΜΠΙΤΩΝ ΚΑΡΠΑΘΟΥ "Η ΔΗΜΗΤΡΑ

Transcript

1 ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ Tax. Γραφείο Κ.Τ. ΠΕΙΡΑΙΑ Αριθμόε ASeias 944 ΕΛΤΑ iom Η φοκ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΟΛΥΜΠΙΤΩΝ ΚΑΡΠΑΘΟΥ "Η ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013 ΧΡΟΝΟΣ 49ος ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 349 ISSN Κωδ. ΕΛ.ΤΑ.: ΓΡΑΦΕΙΑ: Σπυρ. Τρικούπη 69Α ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΤΗΛ. - FAX: fto@e-dimitra.gr Η Εγκαινιάστηκε το γήπεδο 5X5 στο Διαφάνι Ολύμπου Στα εγκαίνεια του γηπέδου 5X5 στο Διαφάνι Ολύμπου παρευρέθηκε χθες ο περιφερειάρχης Ν.Αιγαίου, Γιάννης Μαχαιρίδης, ένα έργο πνοής που υλοποίησε η περιφέρεια και θα δώσει διεξόδους στη νεολαία του Διαφανίου που μέχρι σήμερα υστερεί αθλητικών εγκαταστάσεων. Στην τελετή ο περιφερειάρχης ενημέρωσε πως το έργο "Ολοκλήρωση του εναπομείναντος τμήματος του δρόμου Σπόα - Ολύμπου" ολοκληρώνεται μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Η καθύστερηση οφείλεται στη δημιουργία πρόσθετων παρεμβάσεων προκειμένου το έργο να γίνει πιο λειτουργικό κα ασφαλές. Επίσης, ενημέρωσε για την εξέλιξη της προμήθειας εξοπλισμού του Πολυδύναμου Ιατρείου Ολύμπου που θα γίνει με πόρους του ΕΣΠΑ. Στα εγκαίνεια παρευρέθηκε και ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος Καρπάθου- Κάσου, Μιχάλης Ερωτόκριτος και ο Γραμματέας του περιφερειακού συμβουλίου και περιφερειακός σύμβουλος, Γιώργος Ζωγραφίδης. Πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Δημαρχείο με τη συμμετοχή του Δημάρχου Καρπάθου, Μιχάλη Χανιώτη, των Αντιδημάρχων, υπηρεσιακών παραγόντων καθώς και του εντεταλμένου περιφερειακού συμβούλου Καρπάθου- Κάσου, Μιχάλη Ερωτόκριτο και του Γραμματέα του περιφερειακού συμβουλίου, Γιώργου Ζωγραφίδη, όπου συζητήθηκαν όλα τα έργα που εκτελούνται στο νησί της Καρπάθου είτε με πόρους του Ε- ΣΠΑ, είτε με εθνικούς πόρους, είτε με πόρους της περιφέρειας, προϋπολογισμού άνω των 25εκ.. Διαπιστώθηκε πως θα απαιτηθεί να καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς προκειμένου να προχωρήσουν τα έργα που έχουν προγραμματιστεί καθώς επίσης και αυτά που αφορούν στην επόμενη προγραμματική περίοδο , όπου συνεχίζονται οι προσπάθειες της περιφέρειας προκειμένου να αυξηθούν ακόμα περισσότερο οι πόροι τόσο στην εσωτερική κατανομή όσο και στην άυξηση της διάθεσης κονδυλίων για υποδομές καθώς τα νησιά μας τα έχουν ανάγκη. Έγινε αναφορά και εκτενής συζήτηση για το Νοσοκομείο της Καρπάθου, έργο που εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ και που δημοπρατείται το Σεπτέμβριο, το φράγμα του Σχοινά, όπου αντιμετωπίστηκαν τα προβλήματα που είχαν προκύψει και μπορεί πλέον το έργο να συνεχίσει, το γήπεδο ποδοσφαίρου στα Πηγάδια, όπου η περιφέρεια θα εντάξει στο τεχνικό της πρόγραμμα την προμήθεια χλοοτάπητα καθώς και το σχολείο του Διαφανίου, όπου αποφασίστηκε ο Δήμος να αναλάβει τη σύνταξη των μελετών και η περιφέρεια να χρηματοδοτήσει το έργο με προγραμματική σύμβαση. Επίσης, συζητήθηκε το συγκοινωνιακό πρόβλημα που απασχολεί την Όλυμπο και τη διασύνδεσή της με τα Πηγάδια, όπου ο Δήμαρχος δεσμεύτηκε να δώσει λύση. Τέλος, κατά την παραμονή του στο νησί της Καρπάθου, ο περιφερειάρχης παρέστη στην εκδήλωση της Ναυμαχίας της Καρπάθου του Λάμπρου Κατσώνη αποδίδοντας φόρο τιμής με ρήψη στεφανιού στο θαλάσσιο χώρο ανοιχτά της Καρπάθου ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Πληροφορούμε τους αγαπητούς συμπατριώτες μας ότι τα μαθήματα παραδοσιακών οργάνων, τραγουδιών και χορών θα ξεκινήσουν στις 6 Οκτωβρίου 2013, ημέρα Κυριακή και ώρα 6 μ.μ. στο Μέγαρο μας στην Αμφιάλη (Αντωνίου Γιαννουρή 1). Παρακαλούνται όλοι οι ενδιαφερόμενοι να είναι εκεί. θεωρούμε ότι παρέχεται μια μοναδική ευκαιρία για τα παιδιά και τους νέους μας, που δεν πρέπει να μείνει ανεκμετάλλευτη. θα διδάξουν, όπως πάντα, καταξιωμένοι οργανοπαίκτες και γνώστες της μουσικοχορευτικής μας παράδοσης. Βέβαια για τη συμμετοχή των μικρών παιδιών είναι απαραίτητη η συνεργασία των γονέων για την προσέλευση και την αποχώρησή τους. Το Δ.Σ. της ΔΗΜΗΤΡΑΣ 30 ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΚΑΡΠΑΘΟΥ ΚΑΙ ΚΑΣΟΥ χ. ΑΜΒΡΟΣΙΟΥ Του Αρχιμ. Καλλινίκου Μαυρολέοντος Σεμνά, λιτά και ανέξοδα πραγματοποιήθηκαν από την Ιερά Μητρόπολη Καρπάθου και Κάσου του Οικουμενικού Πατριαρχείου λατρευτικές και εορταστικές εκδηλώσεις για τον εορτασμό του τοπικού Αγίου Ιωάννου του Καρπαθίου, αλλά και για την τριακονταετία θεοφιλούς και θεαρέστου Ποιμαντορίας του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Καρπάθου και Κάσου κ. Αμβροσίου. Το απόγευμα του Σαββάτου 24 Αυγούστου, μετά από αιώνες σιωπής και σχετική άδεια του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, τελέσθηκε μέγας πανηγυρικός τρισαρχιερατικός Εσπερινός στην παλαιοχριστιανική βασιλική της αγίας Φωτεινής Καρπάθου ("Άφωτη", 6ος αι. μ.χ.), χοροστατούντος του Πατριαρχικού εκπροσώπου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ρόδου κ. Κυρίλλου και συγχοροστατούντων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Καρπάθου και Κάσου κ. Αμβροσίου και Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ. Συμπροσευχήθηκαν ο κλήρος του νησιού, οι τοπικοί άρχοντες και πλήθος ευσεβών χριστιανών, που έσπευσαν να τιμήσουν και τον Ά- γιο Ιωάννη τον Καρπάθιο, αλλά και να προσευχηθούν για τον Ποιμενάρχη τους. Το πρωί της Κυριακής 25ης Αυγούστου τελέσθηκε πανηγυρική τρισαρχιερατική θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας, ιερουργούντος του Σεβ. Μητροπολίτη Καρπάθου και Κάσου κ. Αμβροσίου, συγχοροστατούντων των Σεβ. Μητροπολιτών Ρόδου κ. Κυρίλλου και Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ, με τη συμμετοχή όλων των ιερέων της Μητροπόλεως, των τοπικών αρχόντων και πλήθους ευσεβών Καρπαθίων και Κασίων. ΟΙ ιερείς και το Εκκλησιαστικό συμβούλιο του Ναού προσέφεραν εγκόλπιο στον Σεβασμιώτατο, ενώ η Γυναικεία Επιτροπή του Εκκλησιαστικού Μεγάρου Ευαγγελιστρίας προσέφερε πλούσιο εόρτιο πρωινό κέρασμα και α- κολούθησε γεύμα στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Αγίου Γεωργίου Βασσών για τους προσκεκλημένους του Σεβ. Καρπάθου. Το απόγευμα της Κυριακής 25ης Αυγούστου πραγματοποιήθηκε στο κατάμεστο "Ποσειδώνιο" Δημοτικό Αμφιθέατρο Καρπάθου α- νοικτή εορταστική εκδήλωση προς τιμήν του Σεβασμιωτάτου, που συντόνισε ο Ιεροκήρυξ της Μητροπόλεως Αρχιμ. Καλλίνικος Μαυρολέων. Τους εκλεκτούς προσκεκλημένους καλωσόρισε στο Δημοτικό Αμφιθέατρο ο Πρόεδρος του Καρπαθιακού Οργανισμού Πολιτισμού, Α- θλητισμού και Παιδείας κ. Γιώργος Χατζηκουτσός. Πραγματοποιήθηκαν δύο σύντομες ομιλίες. Πρώτος μίλησε ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμ. π. Επιφάνιος Χριστοδουλάκης, θεολόγος, Πρωτοσύγκελλος της Μητροπόλεως Καρπάθου και Κάσου με θέμα: "30 χρόνια στο πηδάλιο της τοπικής Εκκλησίας της Καρπάθου και της Κάσου". Μια σύντομη παρουσίαση της προσωπικότητας του Σεβασμιωτάτου κ. Αμβροσίου, έκανε στη συνέχεια ο κ. Μηνάς Αλεξιάδης, Καθηγητής στον Τομέα Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Άρχων Υπομνηματογράφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. 0 εκπρόσωπος της Α.θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρόδου κ.κύριλλος, ανέγνωσε Πατριαρχικό θερμό συγχαρητήριο και ευχητήριο Γράμμα, στο οποίο αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι ο Σεβασμιώτατος "διήνυσεν ε- πί τριακονταετίαν όλην ιερόν δόλιχον μαρτυρίας και προσφοράς, αγάπης και ελέους, αποδειχθείςαληθής ιεροφάντης, πυρπολητής ψυχών δια της επιλογής ως τρόπου βιοτής του α- γιασμού της ζωής αυτών, ως φαεινός ιεραρχικός αστήρ μεταξύ των αστέρων Ιεραρχών του Οικουμενικού θρόνου". Τις θερμές, επίσης, και συγκινητικές ευχές τους προς τον Σεβ. Καρπάθου απηύθυναν και ο Σεβ. Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου κ.ναθαναήλ, ο κ. Μιχάλης Χανιώτης, Δήμαρχος Καρπάθου, ο οποίος χαρακτήρισε τον Σεβ/το "δεσπότη της καρδιάς μας και της ψυχής μας", ο εκπρόσωπος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου κ. Μιχάλης Ερωτόκριτος, Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος της Περιφερειακής Ενότητας Καρπάθου - Κάσου και ο π. Υπουργός κ. Αριστοτέλης Παυλίδης. Εκκλησιαστικούς ύμνους απέδωσε Εκκλησιαστική Χορωδία, με τον Ιεροδιάκονο π. Αμβρόσιο Μαναρουλά, τον Πρωτοψάλτη κ.χρήστο Γκουτσούλα, και τους ιεροψάλτες κ. Κων/νο Τσιουμπέκα, κ.ιωάννη Μαρή, κ. Ιωάννη Κούρτη και κ. Μιχάλη Φράγκο. Τις ευχές τους, όπως επιβάλλει η ζωντανή λαϊκή παράδοση της Καρπάθου, με μαντινάδες, παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, απηύθυναν προς τον Σεβασμιώτατο το Λύκειο Ελληνίδων Καρπάθου, ενώ παραδοσιακούς χορούς από την Ξάνθη, γενέτειρα του Σεβ. Καρπάθου, απέδωσε χορευτικός όμιλος του Πολιτιστικού Συλλόγου Απερίου "ΟΜΟΝΟΙΑ". Ακολούθησε προβολή ταινίας από τη ζωή και το έργο του τιμωμένου Αρχιερέα. Στο τέλος της εκδηλώσεως ο Σεβ. Καρπάθου δέχθηκε εκ μέρους του Σεβ. Κώου κ. Ναθαναήλ, των κληρικών, των Εκκλησιαστικών Συμβουλίων και του ευσεβούς ποιμνίου της Μητροπόλεως μια περίτεχνη εικόνα του Μεγάλου Αρχιερέα Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που φιλοτεχνήθηκε στο Ι. Κελλίον αγ.νικολάου Μπουραζέρη, στο Άγιον Ό- ρος. Την εικόνα προσέφεραν συμβολικά οι δύο νεότεροι κληρικοί, οι ιεροδιάκονοι π.αμβρόσιος Καμπούρογλου, της Ι. Μητροπόλεως Κώου και π. Αμβρόσιος Μαναρουλάς, της Ι. Μητροπόλεως Καρπάθου και Κάσου. Την εκδήλωσε έκλεισε ο Σεβ. Καρπάθου κ. Αμβρόσιος, ο οποίος εμφανώς συγκινημένος ευχαρίστησε όλους για την τιμή και την αγάπη, που όλα τα χρόνια αυτά έδειξαν κι ασφαλώς θα συνεχίσουν να δείχνουν προς το πρόσωπο του. Αξιοσημείωτο είναι ότι πλήθος του κόσμου παραβρέθηκε και στις τρεις εκδηλώσεις του διημέρου, τόσο για να τιμήσει τον τοπικό Άγιο Ιωάννη τον Καρπάθιο όσο και για να εκφράσει για μια ακόμη φορά την αγάπη και την τιμή προς τον Επίσκοπο και Ποιμενάρχη του. Στις εκδηλώσεις παραβρέθηκαν εκτός των Σεβ. Αρχιερέων, ο Πανοσ. Αρχιμ. π. Ιωννίκιος Αναγνώστου, της Ι. Μητροπόλεως Ρόδου, ο Ιερολογιώτατος ιεροδιάκονος π.αμβρόσιος Καμπούρογλου, της Ι. Μητροπόλεως Κώου, ο Δήμαρχος Καρπάθου κ.μιχάλης Χανιώτης. ο ε- ντεταλμένος Σύμβουλος της Περιφερειακής Ε- νότητας Καρπάθου -Κάσου κ.μιχάλης Ερωτόκριτος, ο Πρόεδρος του Δημ. Συμβουλίου Δήμου Καρπάθου κ.γεώργιος Νισύριος, οι Αντιδήμαρχοι, ο πρ. Υπουργός κ. Αριστοτέλης Παυλίδης, πολλοί Δημοτικοί Σύμβουλοι, ο Υποδιοικητής της Β?γιειονομικής Περιφέρειας Πειραιά κ.λάμπης Πλάτσης, ο Φρούραρχος, ο Λιμενάρχης, ο Διευθυντής του Αστυν. Τμήματος, Διοικητές και εκπρόσωποι όλων των στρατιωτικών Μονάδων του νησιού, προϊστάμενοι Δημοσίων Υπηρεσιών, εκπαιδευτικοί, εκπρόσωποι πολιτιστικών φορέων και Συλλόγων και πλήθος κόσμου, το οποίο συμμετείχε εμφανώς στη χαρά του Επισκόπου του. ΤΟ ΝΕΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΚΑΡΠΑΘΙΩΝ Την Κυριακή 19 Μαΐου 2013 πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση του Συλλόγου Απανταχού Καρπαθίων καθώς και οι αρχαιρεσίες για την ανάδειξη του Διοικητικού Συμβουλίου της επόμενης διετίας. Την Δευτέρα 20 Μαΐου συνήλθαν στα Γραφεία του Συλλόγου, κατόπιν προσκλήσεως του πλειοψηφούντος συμβούλου κ.ιωάννη Καραϊτιανού, τα εκλεγμένα μέλη και αποφάσισαν την νέα σύνθεση του Δ.Σ ομόφωνα ως ακολούθως: Πρόεδρος Α' Αντιπρόεδρος Β' Αντιπρόεδρος Γεν. Γραμματέας Ειδικός Γραμματέας Ταμίας Υπεύθυνος Τύπου Δημόσιες σχέσεις ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ιωάννης Καραϊτιανός Μαρία Πατσουράκη Πένυ Νικητιαδου Μαρία Πιπέρη-Χρυσού Μιχάλης Λιτός Μαρία Διακογιαννη- Χατζηδημητρίου Γεώργιος Διακογεωργίου Γεώργιος Αναστασιάδης ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Υπεύθυνη Πολιτιστικών: Καλλιόπη Χατζηδάκη Υπεύθυνη ακίνητης περιουσίας: Δέσπ. Χαρατσοχάρτη-Μουζή Υπεύθ. ιστιοσελίδας - μηχανογράφησης Αφροδίτη Λάμπρου Υπεύθυνη σχέσεων με άλλους Συλλόγους και Καρπαθιακής Εστίας: Μαριάννα Μπρά Υπεύθυνη σχέσεων με Συλλόγους Εξωτερικού Καλλιόπη Παπαμανώλη Υπεύθυνος αθλητικών εκδηλώσεων και συνεργασίας με τον Όμιλο Καρπαθίων Νέων Ιωάννης Παπαδόπουλος Τεχνικός Σύμβουλος: Εμμανουήλ Σοφιλος Αναπληρωματικό Μέλος: Γαρυφαλια Διακομιχάλη ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ 0 ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ιωάν. Γ. Καραΐτιανος Α.Ε. Καθ. Χειρουργικής Παν/μίου Αθηνών Μαρία Πιπέρη-Χρυσού Ακτινοθερ.- Ογκολογος Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών

2 2 ΗΦοΚΗΤΗίοΑΜίοΥ ΑΡΜΛΙΟ* " /A A IOC " \OYMOt 2013 Θύμησες Κίνδυνος θανάτου εν όψει. Του Μιχαήλ Γ. Μηνατσή Στον Κωστή Ν. Νταή Στον καλό μου ξάδελφο. Κάθε θνητός στη ζωή του περνά στιγμές και περιστάσεις ευχάριστες μα και δυσάρεστες που δεν τις ξεχνά όσα χρόνια κι αν περάσουν. Κάποιες απ' αυτές τις δυσάρεστες, θυμάμαι πως με έφεραν στο όριο μεταξύ ζωής και θανάτου και τελικά υπερίσχυσε η παράτασης της ζωής νικώντας τον θάνατο. Αρχές Σεπτέμβρη του 1964 θυμούμαι πως ει'μασταν στο Κοίλιος και καθερίζαμε τα χωράφια μας στου Καράη. Απομεσήμερο ξέκοψα της μάνας και παρά τις φωνές της βρέθηκα τρέχοντας στα Σελλάκια κι από κει στου Στενού τις βουλάες για ψάρεμα. Με τον τρόπο που έφυγα δεν ήτο δυνατό να βγάλω από τ'ασκούλλι και να πάρω μαζί μου λιγο νερό. Ετσι, ύστερα από τόσο τρέξιμο και την αγωνία μου να βρεθώ στο Στενό και να ψαρέψω τους σκάρους, στέγνωσε το στόμα μου από τη δίψα και έλουσε το σώμα μου ο ιδρώτας που σαν ποτάμι έτρεχε και γέμισε ακόμη και τα "καλίκια μου". Το δροσάερο του Στενού φούσκωσε το ποκάμισό μου και δρόσισε το στέρνο μου μα δεν έκοψε και τη δίψα μου. Σκασμένος λοιπόν από τη δίψα ε- ντόπισα γρήγορα του " Χαρκιά το πιαί" κ' έπεσα με τη μούρη στο στάσιμο νερό. Κι άς είχα δει πως έ- πλεαν μέσα κουρκούταβλοι κι άλλα επικίνδυνα ζωύφια. Το σούρουπο που γύριζα στο σταύλο, ήμουνα κακόκεφος, γιατί δεν είχα πιάσει "ούτε λέπι". Οι σκάροι απλά πλησίαζαν το δόλωμα και μου έδειχναν τα δόντια τους. Αλλά πέρα από τη στενοχώρια για το άδειο τουβράϊ μου, δεν αιστανόμουν καθόλου καλά και το επόμενο πρωί ξύπνησα με πυρετό. Ανήμπορος δεν πήγα στο καθέριος κι η μάνα ανήσυχη γύρισε νωρίς πριν το σούρουπο και με βρήκε να ψήνομαι στον πυρετό. Με ανέβασε στο γερασμένο μουλάρι μας που νοούσε σαν άνθρωπος και στη μακριά στράτα, Κοίλιος-Αυλώνα- Χωριο πρόσεχε πώς και πού πατούσε για να μη ρίξει το ασυνήθιστο και παθητικό του φορτίο. Καταλήξαμε στ' Απέρι όπου ήταν ο αείμνηστος γνωστός γιατρός Φραγκιάς Σακελλαρίδης που διαπίστωσε ότι είχα προσβληθεί από παράτυφο. Μου έδωσε κάποια φάρμακα αλλά δεν είπε στη ταλαίπωρη μάνα μου ότι έπρεπε να μου δίνει μόνο νερό και καθόλου οποιοδήποτε φαγητό. Μέναμε στο σπίτι της πολυμελούς οικογένειας του αείμνηστου Θεμιστοκλή Νισύριου όπου εργαζόταν η Μαρούκλα θεία του πατέρα μου. Μια γυναίκα έντιμη και νοικοκυρά. Ηταν το τέταρτο βράδυ κι ο πυρετός μου αντί να πέφτει, ξεπέρασε τους 42 βαθμούς. Η μάνα μου ταλαιπωρημένη και πικραμένη ψευτο-κοιμοταν δίπλα μου αλλά η θεία στο διπλανό δωμάτιο ήταν ξυπνή. Άκουσα λοιπόν μέσα στη νύχτα να τη ρωτά ο μικρός Γιωργάκης (σήμερα οδοντίατρος και πολιτευτής της Καρπάθου) "Μαρούκλα τι έχει ο Μιχαλάκης.. και κείνη να του απαντά... Ο Μιχαλάκης παίί μου είπε ο γιατρός πως θα ποθάνει... Αισθάνθηκα να τρελλαίνομαι. Το μικρό δωμάτιο γύριζε α- πάνω κάτω μέσα στο μισοσκόταδο και με κυρίευσε μια ανείπωτη απογοήτευση και θλίψη. Δεν ήμουν ούτε 20 χρονών και θα έφευγα από τον κόσμο. Η φύση όμως έχει εξοπλίσει τον άνθρωπο με ανεξάντλητες δυνάμεις που ούτε ο ίδιος πολλές φορές μπορεί να φαντασθεί. Ετσι ξεπερνά αδιέξοδα, στενοχώριες και θλίψεις και στέκεται όρθιος. Τότε ο κύκλος της ζωής μου ήρθε σε επαφή με αυτόν του θανάτου αλλά πήρε την ανιούσα για να υπάρχω σήμερα. Θυμάμαι πως ήταν Γενάρης του 1966 και ή- μουν ναυτολογημένος σαν δόκιμος πλοίαρχος σ' ένα καράβι φορτηγό που ταξίδευε μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης. Σχεδόν κάθε μήνα περνούσαμε τον Ατλαντικό. Πήρα εντολή ν'ανέβω στη κόντρα γέφυρα (το ψηλότερο μέρος του καραβιού) μαζί με τον Ασυρματιστή για να δέσουμε ασφαλέστερα τη κεραία του ασυρμάτου. Ένα ατσαλόσυρμα αρκετά μακρύ, πάνω από 20 μέτρα και πολύ βαρύ. Άπειρος καθώς ήμουν για τέτοια δουλειά, έλυσα τη κεραία, οπότε αιστάνθηκα να με απογειώνει κυριολεκτικά και να με τραβά μαζί της στο κατάστρωμα του καραβιού από κείνο το ύψος των 15 μέτρων. Αντέδρασα άμεσα από ένστικτο και την άφησα από το χέρι μου, ενώ το σώμα μου είχε παρασυρθεί και ι- σορροπήσει στα ρέλια (κάγκελα) μεταξύ του δώματος της γέφυρας και του βάραθρου που θα έπεφτα και ούτε "αχ" θα προλάβαινα να πώ. Τρομοκρατημένος καθώς ήμουν προσπαθούσα να συνέλθω ενώ για λίγο είχα χάσει και τη φωνή μου. Με συνέφερε η χαρά πως "παρά τρίχα" γλύτωσα την ιδιότυπη τελετή της "ταφής" μου στην αχανή θάλασσα του Ατλαντικού Ωκεανού. Ηταν Ιούλιος του 1959 και αλωνεύγαμε στη Κάτω 'η της Σαρίας. Κάθε απόγευμα όλος ο τότε "ανδρικός πληθυσμός" ξεχυνόταν για ψάρεμα. Εγώ ξεκίνησα για τ' Άγριλλάρικο, μια αλυκή σχετικά ή- μερη αλλά δεν βρήκα σκάρους και αποφάσισα να πάω κατάκαβα το φανάρι του Παρασπορίου. Όλοι όσοι γνωρίζουν αυτή τη περιοχή, ξέρουν ότι είναι μια πολύ άγρια περιοχή. Είναι όμορφη και φοβερή να τη βλέπεις αλλά θα πρέπει να κάθεσαι σε μέρος που να νιώθεις ασφαλής. Αλλιώς στη θέα της, μπορεί να μη τρέμεις μα σίγουρα φοβάσαι κι ανησυχείς χωρίς να ξέρεις το γιατί. Κρέμμοι ψηλοί κι απότομοι, απάτητοι ακόμη και για τ' αγρίμια βουτάνε μέχρι τη θάλασσα. Αμάραντοι κι αγριοφυτα σπάνια, γεννήματα της σκέρονας και του μπονέντη κρατάνε παρέα στους μαυρογέρακες που γεννιώνται και μεγαλώνουν μέσα στις μικροσπηλιές του κρέμμου. Και κάτω η θάλασσα μαυρογάλανη με βάθη αβύσσου. Σε απόσταση ασφάλειας από τα άγρια κύματα λειτουργεί εδώ και πολλά χρόνια το φανάρι του Παρασπορίου για να προσανατολίζει μέχρι και 20 μίλια μακριά, τα καράβια που περνάνε το Καρπάθιο πέλαγος. Για να βγεις στο μέρος εκείνο πρέπει να ξέρεις καλά το πέρασμα και να προσέχεις συνεχεια τα πατήματά πάνω στα σπήλια που τα έχουν διαλύσει οι σεισμοί. Πλησίασα λοιπόν και παράτολμα άρχισα να γαντζώνομαι με τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών μου μέχρι που κατάφερα κι ανέβηκα. Παρατήρησα ότι το φανάρι είχε α- ντικατασταθεί πρόσφατα από άλλο νεώτερο και το παλιό είχε αφεθεί παραδίπλα. Πίσω και πάνω στα ανώμαλα σπήλια, οι τεχνίτες των φάρων είχαν γράψει με κεφαλαία και με άσπρη μπογιά, "ΠΡΟ- ΣΟΧΗ ΕΔΩ ΚΟΙΜΑΤΑΙ Ο ΚΟΥΤΣΟΣ" Δεν στάθηκα απλά προσοχή, αλλά έμεινα "στήλη άλατος" με τη σκέψη ότι εκεί μπροστά μου είχαν θάψει κάποιον άτυχο. Γύρισα αμέσως για να φύγω αλλά φθάνοντας πάνω από το μέρος που είχα μόλις πριν ανέβει, άρχισα να καταλαβαίνω ότι δεν υπήρχε τρόπος να κατεβώ, δεν ήταν δυνατό να δω από κει ψηλά, πώς και πού πιάστηκα κι ανέβηκα. Άρχισα να φοβούμαι και να απελπίζομαι. Ο ήλιος πήγαινε να καθίσει και δεν έβλεπα άλλο τρόπο να γλυτώσω, α- πό το να πηδήξω από κει πάνω κι ο,τι ήθελε ας γίνει. Είχα πανικοβληθεί. Σταυροκοπήθηκα και καθιστός κρέμασα τα πόδια μου για να αφεθώ να ξεσύρω πάνω στα άγρια σπήλια. Μου φαινόταν α- δύνατο να μείνω μεσα στην άγρια ερημιά μέσα στο σκοτάδι μαζί με ένα... άτυχο πεθαμένο. Και τότε είδα απέναντι αριστερά μου στον κατσικόδρομο που διέσχιζε την επικίνδυνη πλαγιά έναν άνθρωπο. Άρχισα να φωνάζω "βοήθεια" μ'ολη μου τη δύναμη. Ο άνθρωπος ήταν ο αείμνηστος Ωργής του Φορτίνα, κι αυτός μανιώδης ψαράς της Σαρίας. Ήρθε κοντά μου ξαφνιασμένος και με "απειλητικές" διαθέσεις: Μοναχός σου ήρθες βρε Μιχάλη ωγιϋ;; Ξεύρει τα βρέ η μάνα σου.. κατέα κάτω και θα φάεις από θα με θυμάσαι.. Κατάλαβε όμως ότι τα είχα χαμένα και συνέχισε πια να με καθοδηγεί: Από πού πάεις Μιχάλη να κατεείς... δε θωρείς πως θα σκοτωθείς;; έλα πιο πέρα και άκουε τι θα σου λέω και μη φοασαι... Με καθοδήγησε και κατέβηκα. Πονηρός, έπεσα στην αγκαλιά του κλαίοντας. Από χαρά που γλύτωσα και δεν σκοτώθηκα αλλά και δεν έφαγα και.της χρονιάς μου το ξύλο από τον. διασώστη σωτήρα μου.. Γράφοντας τούτες τις γραμμές, αναλογίζομαι αν θα ήμουν διατεθειμένος να ξαναζήσω σήμερα τη περιπέτεια εκείνη, με αντάλλαγμα τα χρόνια που από τότε πέρασαν. Αδίστακτα απαντώ, ΝΑΙ. Και στο ερώτημα αν θα ήθελα, με αντάλλαγμα τα χρόνια που πέρασαν, να ζήσω εκείνη τη δύσκολη μα και ανέμελη ζωή στον βασανισμένο μας Τόπο, και πάλι απαντώ, ΝΑΙ.. Θα προτιμούσα να ζω όπως εκείνα τα χρόνια που ο τόπος έσφυζε από ζωή, κι ανθρώποι του ζωντάνευαν ακόμη και τ' αψυχά του. Μόλις που σκημοράντιντζαν σιγά-σιγά τα όρη κ' εμείς εξεκινησαμε, Κωστή, συνοδοιπόροι. Εις το Κορύφι, ξάερφε, να πάμε μάνι-μάνι, άπου θωρείς την Όλυμπο μαντζί με το Διαφάνι. Περάσαμε τα σύστρατα και τις Ανεϋρίες και μου 'λεε"τέτοιαν ομορφιά -αξά'- αλλού την είες;" Όμορφον είν' το κάθε τι απού θωρείς στοτ Τόπο, ωσάν το λούντζει η χαρά κι η αγάπη των αθρώπω. Κι όπου 'το πέτρα, για φυτό κι ακάθθα να πρεπίντζει, εσήκωνε τη μηχανή να τα φωτογραφίντζει. Πήραμε δίπλα το βουνό στον Άη-Κωνσταντίνο και χάθημι στ' αννέφφαλο μεσ' στο σεφέρι εκείνο. Εις το Κορύφι ομπρός-ομπρός καήσαμε στο σπήλιο κι η Αστακία ήκοβγκε, σωστά, στα δυο τον ήλιο. Μία κουλούρα κρίθινη στη μέση μοιριασμένη, εφάαμε με της έρεικας τη μυρωδιά αρτημένη. Και λέαμε, σαν τι μωρέ, να 'ναιν η ευτυχία; μνια μυρωδιά, για μνια ματιά, για μνια φωτογραφία!! Όλα μαντζί είν', βρε Κωστή, σαν αγαπάς και νιώθεις κι από πατέρα και παππού μεσ' στηκ καρδιά σου το 'χεις. H<DQKHTHioAMioy ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Εκδίδεται από το 1965 ISSN Γραφεία: Σπυρ. Τρικούπη 69Α ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΤΗΛ. - FAX: Αλληλογραφία: Τ.Θ Πειραιάς fto@e-dimitra.gr Ιδιοκτησία: ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΟΛΥΜΠΙΤΩΝ ΚΑΡΠΑΘΟΥ "Η ΔΗΜΗΤΡΑ" - "1948" Εκδότης ΣΟΦΙΑ ΚΑΝΑΚΗ - ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ Θουκυδίδου 145, Πειραιάς Τηλ Διευθύνεται από Συντακτική Επιτροπή Δ/ντής Συντάξεως ΜΙΧΑΗΛ Ι. ΑΝΤΙΜΙΣΙΑΡΗΣ Γρηγορίου Λαμπράκη 541, Αμφιάλη - Κερατσίνι Τηλ.: Οικονομική Διαχείριση ΙΩΑΝΝΗΣ Μ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ Παναγή Τσαλδάρη 69, Κερατσίνι Τηλ.: Υπεύθυνος αρχείου ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ν. ΜΑΣΤΡΟΜΑΝΩΛΗΣ Γραμματέας ΠΟΠΗ Κ. ΠΑΠΑΜΑΝΩΛΗ - ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗ Υπεύθυνος αποστολής ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΜΑΚΝΗ Κοινωνικά Νέα ΒΑΣΙΛΗΣ Μ. ΚΕΛΕΠΕΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΣΑΚΕΛΛΗΣ Καλοστρατιάν εξάερφε κι αν βρεις δροσιά μπονέντη, για μερακλήες διαλεχτούς κ' έχου στρωμένο γλέντι, αρμάτωσε τα σύνεργα, ως ήσουν μαθημένος και κάησε αλλάι τω, έτοιμος κεφισμένος. Πλέκουτται οι μνήμες μέσα μου, περαματίντζει η σκέψη κι από τις στράτες τ' ουρανού δε λέει ν' αποστρέψει. Μ' ωσάν γυρίσει ο καιρός και μπονατσάρει ο νους μας, μεσ' στηκ καρδιά, ξέεις καλά, φυλάμε τους καλούς μας. Εκεί, σε θρόνον ακριβό που αρρώστια δεν σιμώνει, γιατί η αγάπη η αληθινή με το χαμό μεστώνει. Πόπη, Μαρίνα, Νικολή κ' εσύ Αννή αγάντα, με το νοχό απού του 'ρεσε να πορπατήτε πάντα. Γιώργος Ν. Κανάκης ΚΩΔ. ΑΔΕΙΑΣ ΕΝΤΥΠΟΥ Τακτικοί Συνεργάτες ΝΤΙΝΟΣ Ν. ΜΑΣΤΡΟΜΑΝΩΛΗΣ (Καρπαθιακή Βιβλιογραφία & Δισκογραφία) ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΤΣΑΜΠΑΝΑΚΗΣ (Κείμενα - συνεντεύξεις) ΠΑΠΑ-ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ (Ιστορικά και παραδοσιακά θέματα) ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ (Ιατρικά θέματα) ΚΩΣΤΗΣ ΧΑΨΗΣ (Ιστορίες του τόπου μας) ΝΤΙΝΟΣ ΛΙΟΡΕΪΣΗΣ Φωτογράφηση Εκδηλώσεων Ανταποκριτές ΟΛΥΜΠΟΣ - ΔΙΑΦΑΝΙ ΡΟΥΛΑ Ι. ΧΟΥΒΑΡΔΑ- ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΗ Ν. ΥΟΡΚΗ ΗΛΙΑΣ Α. ΚΑΛΥΚΑΣ ΒΑΛΤΙΜΟΡΗ ΓΙΩΡΓΟΣ Β. ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΕΩΡΓΙΑ & ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΗ ΜΟΥΡΟΥΣΙΑ Ο.Ε. Τηλ.: Fax: mourousias1@yahoo.gr ΤΙΜΗ ΦΥΛΛΟΥ 2,5 ΕΥΡΩ Ετήσιες Συνδρομές Εσωτερικού 10 ΕΥΡΩ Εξωτερικού 30 ΕΥΡΩ Ή $ Ενισχύσεις 20 ΕΥΡΩ Τιμή φύλλου περασμένων χρόνων 3 ΕΥΡΩ Η αποστολή της εφημερίδας αρχίζει με το πρώτο μετά την καταβολή της συνδρομής φύλλο. Χειρόγραφα, δημοσιευμένα ή όχι, δεν επιστρέφονται. Κάθε ενυπόγραφο άρθρο εκφράζει αποκλειστικά τις απόψεις του υπογράφοντος. Κυκλοφορεί σε 1500 φύλλα

3 H<PQWTHioAMioy αιτίαioc - ^A\ot - \oyrnot Δραστηριότητες του Ευλλόγου μας Η ΕΔΡΟΜΗ ΜΑΣ στη Βρουκούντα - Τρίστομο - Παλάτια ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013 Ίσως είναι από τις λίγες φορές που οι περιοχές αυτές είδαν τόσο κόσμο μαζεμένο. Περισσότεροι από 260 εκδρομείς από όλη την Κάρπαθο συμμετείχαν στην καταπληκτική αυτή εμπειρία. Η εκδρομή διοργανώθηκε από κοινού από την Αδελφότητα των Α- πανταχού Ολυμπιτών Καρπάθου «Η ΔΗΜΗΤΡΑ», από τον Σύλλογο των Απανταχού Καρπαθίων και την «Αδελφότητα Ολυμπιτών Ρόδου Η ΒΡΥΚΟΥΣ» και πραγματοποιήθηκε με το «Χρυσοβαλάντου». Οι Πρόεδροι των τριών σωματείων, μέλη των Δ.Σ. και η Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ομίλου της Αδελφότητας μας ήταν παρόντες για την ο- λοκλήρωση του προγράμματος. Χαιρέτισαν οι Πρόεδροι Καραϊτιανος Γιάννης, Σοφία Κανάκη - Πρωτόπαπα και Γιώργος Πύργος τους εκδρομείς, ενώ την ξενάγηση την έκαναν οι Μηνάς Διαμαντής και Γιάννης Τσέρκης. Στη Βρουκούντα δεν μπορέσαμε να αποβιβαστούμε, λόγω κακοκαιρίας για να δούμε από κοντά τους λαξευτούς τάφους και να προσκυνήσομε τον Άη - Γιάννη τον Βρουκουντίτη. Προσεγγίσαμε το Τρίστομο και θαυμάσαμε το μοναδικό σε ομορφιά, αφού δυο μικρές νησίδες δημιουργούν τα τρία στόματα (εισόδους) εξ' ου και το όνομα, φυσικό λιμάνι της Δωδεκανήσου και καταλήξαμε στα Παλάτια της Σαρίας όπου στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας που είναι κτισμένη στα ερείπια παλαιού Ναού Βασιλικής του 6ου μ.χ. αι. έγινε παράκληση από τον αιδεσιμότατο παπα-γιάννη Διακογεωργίου. Οι Αδερφότητες «ΔΗΜΗΤΡΑ» και «ΒΡΥΚΟΥΣ» προσέφεραν σ' όλους τους εκδρομείς ένα φρεσκότατο σάντουιτς που ετοίμασαν τα κορίτσια του Ομίλου. Ο Σύλλογος των Απανταχού Καρπαθίων φρόντισε να υπάρχει στο καΐκι «Χρυσοβαλάντου» που μετέφερε τους εκδρομείς πιάτο φαγητού, που μπορούσε να πάρει κανείς αντί 8 ευρώ. Όλα ήταν ωραία. Οι νέοι μας μεταξύ των οποίων και ο εξ Αμερικής επαναπατριστείς Στάθης... έπαιξαν στο πλοίο και τραγούδησαν τα παραδοσιακά μας τραγούδια. Στα Παλάτια, ο κόσμος είχε την ευκαιρία να κάμει το μπάνιο του στα πεντακάθαρα νερά της παραλίας. Στη διαδρομή μας περάσαμε και από το στενό όπου βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Αικατερίνης στη θέση που ήταν στην Αρχαιότητα, ο ναός του Πορθμείου Ποσειδώνος. Στην εκδρομή μας αυτή περιλαμβάνονταν οι δυο από τις 4 αρχαίες πόλεις της Καρπάθου (Τετράπολις) «Η Βρυκούς» και η «Νίσυρος», που ήκμασαν μετά την κάθοδο των Δωριαίων και ως ναυτικές πόλεις χρησιμοποιούσαν για λιμάνι τους το Τρίστομο. Εγκαταλείφθηκαν και έκτισαν το σημερινό χωριό Όλυμπο γύρω στον 7ο με 8ο αι. για να φυλαχθούν από τους πειρατές και αργότερα το επίνειο Διαφάνι. Με μεγάλη επιτυχία και μεγάλη συμμετοχή πραγματοποιήθηκαν οι Αγώνες «Αθλητικός Αύγουστος 1913». Το πρόγραμμα περιελάμβανε αγώνες δρόμου που έγιναν στις 13 Αυγούστου με αφετηρία την Όλυμπο και τερματισμό το Διαφάνι και αγώνες κολύμβησης στην παραλία του Διαφανίου στις 17 Αυγούστου. Η απονομή των μεταλλείων και των επαίνων έγινε το ίδιο απόγευμα. Συμμετείχαν και συνεργάστηκαν η Αδελφότητα των Απανταχού Ολυμπιτών Καρπάθου «Η ΔΗΜΗΤΡΑ», ο Όμιλος Νέων της «ΔΗΜΗ- ΤΡΑΣ» και η Αδελφότητα Ολυμπιτών Ρόδου «Η ΒΡΥΚΟΥΣ». Στην α- πονομή παρευρέθηκε ο Βουλευτής Δωδεκανήσου κ. Μάνος Κόνσολος, η Πρόεδρος της Αδελφότητας των Απανταχού Ολυμπιτών Καρπάθου «Η ΔΗΜΗΤΡΑ», κ. Σοφία Κανάκη - Πρωτόπαπα, ο Πρόεδρος της Αδελφότητας Ολυμπιτών Ρόδου «Η ΒΡΥΚΟΥΣ», κ. Γιώργος Πύργος, η Πρόεδρος του Ομίλου των Νέων κ. Ειρήνη Κ. Διακογεωργίου, μέλη των Δ.Σ. των Αδελφοτήτων, του Ομίλου και οι γονείς των παιδιών που συμμετείχαν. Πριν ξεκινήσει η απονομή, η Πρόεδρος της «ΔΗΜΗΤΡΑΣ» κ. Σοφία Κανάκη Πρωτόπαπα απευθυνόμενη προς τους παρευρισκομένους είπε ότι δεν υπολόγιζε ποτέ ότι η Όλυμπος και το Διαφάνι έ- χει τόσα πολλά παιδιά μόνο που λίγα ζουν εκεί, ενώ τα άλλα ζουν στη Ρόδο, στον Πειραιά και στο εξωτερικό. Στη συνέχεια είπε ότι ο πρώτος που συνέλαβε την ιδέα των αγώνων ήταν ο Πέλοπας. Αργότερα η ίδρυση τους αποδόθηκε στον Η- ρακλή. Τους αγώνες αναδιοργάνωσε το 884 π.χ. ο νομοθέτης της Σπάρτης Λυκούργος. Στην αρχή συμμετείχαν μόνο Έλληνες, αργότερα και ξένοι. Οι νικητές άρχισαν να καταγράφονται από το 776 π.χ. που αποτέλεσε και το αρχικό έτος μετρήσεως των αρχαίων ελληνικών χρόνων. Έτσι μέχρι της καταργήσεώς τους από τον Θεοδόσιο του Α' το 395 μ.χ. οι Έλληνες μετρούσαν τον χρόνο με τις Ολυμπιάδες. Στις πρώτες Ολυμπιάδες συμμετείχαν μόνο άνδρες από το 632 επετράπηκε και η συμμετοχή εφήβων και παιδιών. Η ελλανόδικη επιτροπή έκρινε τους αγωνιζόμενους. Την ημέρα της νίκης, η ελλανόδικη επιτροπή έδινε στους νικητές κλαδί από φοίνικα. Την τελευταία ημέρα των αγώνων στεφάνωναν τους νικητές με κλαδί αγριελιάς τον κότινο, τον οποίο έπρεπε να κόψει με χρυσό μαχαίρι ένα αγόρι, που να έχει πατέρα και μητέρα. Το δέντρο της αγριελιάς σύμφωνα με την παράδοση το είχε φυτέψει ο Ηρακλής. Η στέψη γινόταν από τον πιο ηλικιωμένο ελλανοδίκη. Η υποδοχή που επεφύλασαν στους νικητές οι πόλεις της καταγωγής τους ήταν χωρίς προηγούμενο. Άρχιζε από την Ολυμπία όπου είχαν συγκεντρωθεί πολλοί συμπατριώτες τους και κατέληγε στην πόλη. Έμπαιναν μέσα στην πόλη, φορούσαν πορφύρα, πάνω στο άρμα που το έσερναν τέσσερα λευκά άλογα. Αν η πόλη είχε τείχη τα γκρέμιζαν για να περάσει ο νικητής. Το νόημα ήταν ότι το ηθικό α- νάστημα των νικητών ήταν τόσο μεγάλο που δεν χωρούσε να περάσει μέσα στην περιτειχισμένη πόλη. Γι' αυτό γκρέμιζαν στην είσοδο τα τείχη και ύστερα τα ξανάχτιζαν. Ο Ολυμπιονίκης μετά πήγαινε στο ναό του πολυούχου θεού και εναπέθετε το στεφάνι του για ανάθημα. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Διαγόρας γέροντας και Ολυμπιονίκης όταν είδε τα δυο του παιδιά να ανακηρύσσονται Ολυμπιονίκες, να τον σηκώνουν μετά στα χέρια και να τον περιφέρουν στο στάδιο ήταν τόσο μεγάλη η χαρά και η συγκίνηση που δοκίμασε, ώστε πέθανε κάτω από τις νικητήριες κραυγές. Σύμφωνα με τον Νόμο του Λυκούργου οι αγώνες γίνονταν κάθε 4 χρόνια και κατά τη διάρκεια τους σταματούσαν οι πόλεμοι. Στη συνέχεια είπε η Πρόεδρος ότι τα αγωνίσματα, η μουσική και ό,τι άλλο κανείς κάνει με πολλή ευχαρίστηση στον ελεύθερο χρόνο του εξευγενίζει την επιθετικότητα και μας βοηθά να συμβιώσουμε ειρηνικά. Άλλωστε αυτό ήταν και το μήνυμα των Ολυμπιακών αγώνων αφού συμμετείχαν μετά την αναβίωσή τους το 1896 μ.χ. ύστερα από διεθνές αθλητικό συνέδριο στο Παρίσι το 1894 μ.χ. άνθρωποι κάθε ε- θνικότητας και κάθε κοινωνικής τάξης. Η ελληνική αντιπροσωπεία σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τη χώρα που γέννησε τους Ολυμπιακούς αγώνες παρελαύνει πρώτα ε- νώ οι υπόλοιπες ακολουθούν με αλφαβητική χαρά. Ένας αθλητής κρατάει τη δάδα που το φως της ξεκίνησε από την αρχαία Ολυμπία «τιμής ένεκεν» και παρελαύνει με όλους τους α- θλητές δίνοντας την υπόσχεση ότι θα αγωνιστεί τίμια. Τέλος, ευχαρίστησε και συνεχάρηκε τα παιδιά για τη συμμετοχή τους και τα μέλη του Δ.Σ. του Ομίλου της «ΔΗΜΗΤΡΑΣ» για τον κόπο που κατέβαλαν για την διοργάνωση αυτών των αγώνων. Ενίσχυση Εφημερίδας 1. Ευγενία Παραγυιού 30,00 2. Ειρήνη Νικολαΐδη - Γιωργάκη 50,00 3. Ειρήνη Γαϊτάνου - Τσαμπανάκη 20,00 4. Ανδρέας και Καλλιόπη Αλυφαντή 20,00 5. Καλλιόπη Γιούτλου - Χριστοπούλου 70,00 6. Μαρία Κανάκη - Παπαγγελάκη 50,00 7. Πέτρος Χόινας 20,00 8. Νικόλαος Κ. Διακογεωργίου 50,00 9. Εμμανουήλ Τσαγκάρης 50,00 Δωρεές εις μνήμην Εις μνήμην Νικολάου Διακογεωργίου Εκ παραδρομής στο προηγούμενο φύλλο της Εφημερίδας δεν δημοσιεύθηκε η δωρεά εις μνήμην Νικολάου Διακογεωργίου, από τον Ιωάννη Γεωργ. Μιχαηλίδη 50,00 Εις μνήνην Μαρινίας Εμμ. Μακρυμανώλη Η Φούλα Εμμ. Σταυρουλάκη, το γένος Ιωάννου Χαψή προσέφερε στην εφημερίδα μας το ποσό των 50,00. Εις μνήμην Κωνσταντίνου Ν. Νταή Η Οικογένεια Βασιλείου Ν. Τσαμπανάκη προσέφερε στην εφημερίδα μας το ποσό των 30,00. Η Οικογένεια Βασιλείου και Ειρήνης Βασιλειάδη προσέφερε στην εφημερίδα μας το ποσό των 50,00 Μπουμπουλίνας & Ν. Παρίτση Νέο Ψυχικό Τηλ krithamos@yahoo.gr ΕΡΓΙίΙΕΙ ΪΔΡΑΪΜΚΙΙ ΜΡΕΪ;Η ^Ι : ΕΒΙΗΕΥΕΕ EFHUIIfl ΗΕ1ΑΓΡΒΠΕ2 ΙΗΚΕΓΕΥΕΗ V ΙΤΙΓΗΡΗΕΗ ι» "!ΓΡΓύ[ μακαηγπηη; ΚIΗ.: 07 ti 1 ί Ηΐ Mnv0s Aevins Ηλεκτρολόγοβ MnxciviKos Τ.Ε. *HA/K8S εγκαταστάσειβ # Συστήματα ασφαλεϊαβ #ΈΕυπνο σπίτι * Συναγερμοί 0pcwns 12, Κερατσίνι, Πειραιάβ, Τ.Κ.: τηλ.: minas_lentis@yahoo.gr

4 4 ΗΦοΚΗΤΗίοΛΜίοΥ ΑΠΜΛΙΟΪ " ΛΑΙΟΪ " IOy/ΊΟί 2013 Εκκλησιαστικά θέματα ΝΕΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ Πάντα περιμένουμε με αγωνία και λαχτάρα πώς και πώς να έρθει το καλοκαίρι για να κυκλοφορήσουν προσφιλή μας πρόσωπα μέσα στο χωριό, να ανοίξουν τα νοικοκυριά τους και να ακουστούν ο- μιλίες και φωνές στα σοκκάκια του χωριού μας. Από τις πρώτες του Αυγούστου άρχισαν να καταφθάνουν οι χωριανοί μας. Η μαντινάδα που έχω πει εδώ και 30 χρόνια είναι πάντα επίκαιρη. Μακάρι σαν τον Αύγουστο κι οι ρέστοι μήνες νά 'το πού 'ρχεσθε κι είναι το χωριό όλο χαρές γεμάτο. Το αποκορύφωμα των επισκεπτών είναι η εορτή της Παναγιάς μας 15 Αυγούστου. Γέμισε ο ναός, γέμισε το Πλατύ, γέμισαν τα καφενεία. Όλος ο κόσμος χαρούμενος και ευδιάθετος χόρεψαν και τραγούδησαν και χάρηκαν την παραμονή τους. Παρατέθηκε τραπέζι με πλούσιο γεύμα που όλα τα έξοδα ανέλαβε ο ομοχώριός μας Ιωάννης Κ. Κελεπέσης, χειρονομία που έχει κάνει κατ' επανάληψη στις εορτές των Αγίων του τόπου μας. Ας είναι καλά και η χάρις των Αγίων να σκεπάζει τον ίδιο και την οικογένειά του. Όλες οι ημέρες του Αυγούστου είναι εορτές χάρις των επισκεπτών μας και των αβάρετων οργανοπαικτών μας και ο κόσμος ξεχνάει τα δεινά της καθημερινότητας. Οι διακοπές των ανθρώπων μας όλο και συμπτύσσονται. Λιγότεροι οι προσκυνητές του Αγίου Ιωάννου, τα κενά όμως συμπληρώνουν τόσοι πατριώτες μας Καρπάθιοι όσο και άλλοι ε- πισκέπτες από άλλα μέρη και μπορεί να πει κανείς ότι μόνο το 20% είναι ολυμπίτες. Και εκεί το κέφι πλημμύρισε και η διασκέδαση ήταν πάνδημη από ξένους και δικούς. Το κρέας που στρώθηκε το τραπέζι του εσπερινού δώρισε η Μαγκαφούλλα Ιωάννου Χουφαρδά. Ας είναι βοήθειά της πάντα ο Άγιος και να χαίρεται τα παιδιά της και τα εγγόνια της τα δρομολογημένα. Η διασκέδαση διήρκεσε και το επόμενο διήμερο στην Αυλώνα και έτσι γλέντησαν και όσοι δεν μπόρεσαν να πάνε στην Βρουκούντα. Έγιναν και δύο βαπτίσεις: η μία του γιού του Μιχαήλ Β. Μπαλασκά στον Άγιο Μηνά. Ήταν υπέροχα στα όμορφα περίγυρα του Αγίου και η δεξίωση έγινε στις εγκαταστάσεις του Βασιλείου Φαρμακίδη στο Φίλιος. Η δεύτερη, η πρωτοκόρη του Ιωάννη Ν. Βασιλειάδη. Της έδωσε το όνομα της μητέρας του Αρχοντούλας. Η βάφτιση έγινε στον Ιερό ναό της Α- JL ΜΑΡΙΑ ΧΑΨΗ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΛΕΩΦ. ΣΑΛΑΜΙΝΟΣ 199, ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ ΤΗΛ./FAX: , KIN.: I 7 29 ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΔΡΑΚΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΤΕΩΣ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ Α' ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ TZANEIOY ΝΟΣ/ΜΕΙΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ ΚΑΙ ΤΗΣ Β' ΠΑΘΟΛΟΠΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΝΟΣ/ΜΕΙΟΥ ΜΕΤΑΞΑ ΙΑΤΡΕΙΟ: Μ. ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑΣ THAVFAX: ΩΡΕΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ: 7-10 μ.μ. ΚΙΝΗΤΟ: γίας Τριάδος και η δεξίωση στο εστιατόριο του Φαρμακίδη στο Μύλο. Έγινε και ένας γάμος την 8η Σεπτεμβρίου. Αλλά ο γαμπρός και η νύφη ήσαν από την Λαμία κάτοικοι Αθηνών. Ο Δημήτριος Τζιώρτζης με την Ευμορφία Δεληχά. Έγινε παραδοσιακός Ολυμπίτικος γάμος και το ανδρόγυνο λαλήθηκε με 0- λυμπίτικα όργανα και τον νυφάτο της Ο- λύμπου που έχει πάρα πολλά χρόνια να ακουστεί στο χωριό. Πάρα πολλοί προσκεκλημένοι συγγενείς και φίλοι του ανδρογύνου περισσότεροι από 70 και όλο το χωριό και προσκεκλημένοι στη δεξίωση που έγινε στο κοινοτικό μέγαρο το ο- ποίο ήταν ασφυκτικά γεμάτο. Χάρηκε ό- λο το χωριό και όλοι τίμησαν με την παρουσία τους το ευτυχές γεγονός. Το πανηγύρι του Σταυρού γιορτάστηκε όπως πάντα και από ανέκαθεν με μεγαλοπρέπεια και κατάνυξη όπως επιβάλλει το τυπικό της εορτής και το πλούσιο τραπέζι του στρώθηκε με πάρα πολλά νηστίσιμα εδέσματα. Όλος ο κόσμος να είναι χαρούμενος και ευτυχισμένος και τους περιμένουμε να έρθουν και του χρόνου. Παπα-Γιάννης. ΝΕΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ ΔΙΑΦΑΝΙΟΥ Οι εορτές του Πάσχα πέρασαν ήρεμα και ωραία, μέσα σ' ένα παραδοσιακό χριστιανικό κλίμα στην Ενορία Διαφανίου. Πολλοί χωριανοί μας, οι οποίοι είχαν την καλή πρόθεση και την έντονη νοσταλγία να ρθουν και να περάσουν τις ε- ορτές της Λαμπρής στο χωριό μας δεν ήρθαν, λόγω της αστάθειας της συγκοινωνίας με τα πλοία της γραμμής και έτσι έμειναν μακριά από την πατρίδα τις μεγάλες σκόλες. Ο Μιχάλης ο Μηνατσής όμως δεν γνωρίζει εμπόδια, αυτές τις μεγάλες μέρες. Είναι πάνα παρών στο ψαλτήρι, που μαζί με τους άλλους ψάλτες, τον Αντώνη Οικονόμου, Μηνά Μπαλασκά, Μανώλη Μπαλασκά, Νικολή Καρανικόλα, έδωσαν ένα ωραίο βυζαντινό τόνο στις Ακολουθίες της Μεγάλης Ε- βδομάδας. Η προσέλευση των πιστών στην Εκκλησία, τις μεγάλες κυρίως μέρες, τη Μ. Πέμπτη, τη Μ. Παρασκευή και της Αναστάσεως ήταν καθολική. Την Μ. Παρασκευή ο Επιτάφιος στη μέση της εκκλησίας, στολισμένος με τα πιο πολύχρωμα λουλούδια από τις γυναίκες του χωριού μας, δέχεται «Την ζωή των απάντων». Πάνω του κρεμασμένες οι φωτογραφίες των πρόσφατα κεκοιμημένων χωριανών μας. Μηνά Πρεάρη, Καλλιόπης Ι. Καρελλά, Μαρινίας Μ. Μακρή. Τα φώτα, τα τροπάρια, τα αναγνώσματα, τα ΟΙΚΙΑ: ΚΙΣΣΑΒΟΥ 8 ΑΜΦΙΑΛΗ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ THAJFAX: εγκώμια, τα ωραία Ευλογητάρια, όλα διαλαλούν τον παιάνα της Αναστάσεως. «Η ζωή εκ του τάφου ανέτειλε». Έκαμα όμως μια παράλειψη. Δεν ζήτησα φωτογραφία της Βέρας για τον Επιτάφιο του Διαφανιού, που τόσο αγάπησε. Ας μου το συγχωρήσει. Τότε, λέει, πεθαίνει ο άνθρωπος, όταν τον ξεχάσουν οι ζωντανοί. Κι εμείς δεν την ξεχνάμε. Η εορτή της Παναγίας, της Ζωοδόχου Πηγής, γιορτάστηκε και φέτος με λαμπρότητα. Ο Σεβασμιώτατος πλαισιωμένος με ιερείς από την κάτω Κάρπαθο, χοροστάτησε στη θεία Λειτουργία. Μετά δόθηκε γεύμα για όλους τους πιστούς. Είχαμε την τιμή να δεξιωθούμε και τους συνέδρους του Πανελληνίου Λαογραφικού Συνεδρίου που έλαβε χώρα εκείνες τις ημέρες στην κάτω Κάρπαθο. Η Εκκλησιαστική Επιτροπή δώρισε σε όλους τους συνέδρους, μεταξύ των οποίων υ- πήρχαν και Ευρωπαίοι φιλέλληνες καθηγητές, το βιβλίο του Γιώργου Ηλ. Ζωγραφίδη «Άλλα Πούππα να πάμε στη Σαρία» που ως γνωστό την έκδοσή του την χρηματοδότησε η εκκλησιαστική Επιτροπή. Αν και έχει καταργηθεί προ πολλού στο Διαφάνι το λεγόμενο «θρόνιασμα της εικόνας» η είσπραξη των ημερών ήταν ικανοποιητική και υπερκάλυψε κατά πολύ τα έξοδα της πανηγύρεως. Ευχαριστούμε πολύ όλους τους πιστούς που πρόσφεραν χρήματα ή άλλες δωρεές στην Εκκλησία μας και όλους όσοι βοήθησαν στην οργάνωση της εορτής. Ας είναι όλοι καλά, να γιορτάσουμε ξανά του χρόνου το Πάσχα με υγεία. Το Διοικητικό Συμβούλιο της «ΔΗΜΗ- ΤΡΑΣ» με έγγραφο του προς την Εκκλησιαστική Επιτροπή Διαφανίου κοινοποίησε την πρόταση της Γεν. Συνέλευσης της Αδελφότητας να στηθεί στο χώρο της Εκκλησίας συγχαρητήρια - αναμνηστική πλάκα στη μνήμη του χωριανού μας μηχανικού και αρχιτέκτονα, αείμνηστου Μηνά Κ. Πρωτόπαπα, ο οποίος εκπόνησε δωρεάν τα σχέδια και έθεσε τον θεμέλιο λίθο του Ιερού Ναού της Ζωοδόχου Πηγής. Η εκκλησιαστική επιτροπή στη συνεδρίαση της του Μαίου, εκφράζουσα τα συλλυπητήριά της στην οικογένεια του εκλιπόντος, αλλά και για μια ακόμη φορά τις ευχαριστίες της για την προσφορά του, προτείνει να γραφούν τα ονόματα όλων εκείνων, οι οποίοι πρωτοστάτησαν στην ανέγερση του Ιερού Ναού σε μια μόνο πλάκα, η οποία θα εντοιχισθεί σε εμφανές σημείο της εκκλησίας με την παρατήρηση ότι ναι μεν κάποιοι από τους χωριανούς μας ενδιαφέρθηκαν περισσότερο, αλλά όλοι οι κάτοικοι, άνδρες και γυναίκες, εκοπίασαν και ίδρωσαν στην ανέγερση του Ι. Ναού. Η πλάκα θα εντοιχισθεί δίπλα από την προτομή του ιεροδιδάσκαλου παπα - Γιάννη Χαλκιά και το κείμενο θα είναι περίπου το παρακάτω: «Αρχιερατεύοντος Καρπάθου και Κάσου Αποστόλου, ιερατεύοντος Διαφανίου παπα - Γιάννη Χαλκιά, δημοδιδασκάλου, γραμματέως και ταμίου Ηλία Ζωγραφίδη, δημοδιδασκάλου, ανηγέρθη ο περικαλής ούτος Ναός της Παναγίας Παρθένου, δωρεαίς και προσφοραίς των απανταχού της Γης Διαφανιωτών, επί σχεδίοις Μηνά Κ. Πρωτόπαπα αρχιτέκτονος - μηχανικού και αρχιτεχνίτου Μιχαήλ Ε. Παπαβασίλη, εν έτει Δεχόμαστε παρατηρήσεις και διορθώσεις. Όταν φύγει από κοντά μας κάποιος α- γαπητός άνθρωπος, τότε νοιώθουμε πόσο έντονη είναι η απουσία του. Και το λέω αυτό για τον αλησμόνητο Πρεάρη. Αυτός βέβαια «απήλθεν εις τα εκείσε δικαιωτήρια», εγώ όμως (μπορείτε να με πείτε ρομαντικό, συναισθηματικό ή με ό- τι άλλο επίθετο θέλετε) βλέπω ότι ο Πρεάρης λείπει από τη μικρή μας κοινωνία και διερωτώμαι. Γιατί και ποιος έφταιξε να φύγει τόσο απότομα και τόσο άδικα; Αν έφταιξαν κάποιες συνθήκες που υ- πήρχαν στο χωριό μας, που όλοι μας ε- κείνες τις ημέρες φωνάζαμε ότι πρέπει να αλλάξουν, σας πληροφορώ ότι δεν άλλαξε τίποτα απολύτως. Τα πάντα περί την υγεία των κατοίκων και των επισκεπτών έχουν μείνει στα ίδια. Τον γιατρό τον τραβούν σχεδόν καθημερινά στο Κέντρο Υγείας 52 χιλιόμετρα μακριά από την έδρα του, για εφημερίες, το ασθενοφόρο παροπλισμένο χωρίς οδηγό και δεν υπάρχει κανείς ούτε για πρώτες βοήθειες αν λιποθυμήσει ή τραυματιστεί κάποιος ντόπιος ή ξένος. Ευτυχώς η Μαρίνα, η γυναίκα του Νίκου του ορφανού δίνει τη βοήθειά της σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Εμείς όμως κοιμόμαστε τον ύπνο του δικαίου. Και επειδή άκουσα με τα ίδια μου τα αυτιά νέους, μονίμους κατοίκους του χωριού μας, ότι προτίθενται, αν κάποιος τους αναθέσει και τους δείξει τα απαραίτητα στη λειτουργία του ασθενοφόρου, να οδηγούν εκ περιτροπής το όχημα, όταν υπάρξουν περιστατικά μετακομιδής στο Κέντρο Υγείας, λέω ότι πρέπει να βρεθεί κάποιος να μιλήσει, να παρακαλέσει, να βρει τους εθελοντές νέους και να οργανώσει αυτή την ομάδα. Θα μου πει φυσικά κάποιος. Ποιος είναι αυτός που θα κάμει όλα αυτά. Φυσικά όποιοι μας εκπροσωπούν στο Δήμο Καρπάθου βέβαιο είναι ένα. Ότι αν ε- μείς δεν ενδιαφερθούμε και δεν προσπαθήσουμε, ούτε και ο Δήμος, ούτε και το κράτος θα λύσει το πρόβλημα. Να υ- ποσχεθούν, να περιπλέξουν, να ξεγελάσουν, ναι! Να λύσουν όχι! Και με την ευκαιρία, που γράφω το παραπάνω σχόλιο, σχετικά με την ιατρική περίθαλψή μας, εδώ κάτω στο χωριό μας, θα ήθελα να ευχαριστήσω και μέσω της εφημερίδας μας, τον Γιώργο του Βασίλη του Πρωτόπαπα. Να τον ευχαριστήσω για την ευαισθησία που δείχνει στα προβλήματα του χωριού μας, όποια και αν είναι αυτά. Πλήρωσε 1000 δολάρια για την κατασκευή και τοποθέτηση του πάγκου υποδοχής στο ιατρείο, όπου τοποθέτησαν διάφορα εργαλεία και συσκευές στη σωστή τους θέση. Πρώτα βρισκόντουσαν κάτω στο πάτωμα. Το έ- πιπλο κόστισε 700 ευρώ και με τα υπόλοιπα 60 ευρώ αγοράσθηκαν ταινίες για μέτρηση του ζακχάρου. Σ' ευχαριστούμε Γιώργο για τη δωρεά σου. Ο Θεός να σ' έχει καλά εσένα και την οικογένειά σου, τους γονείς και όλους τους δικούς σου. Ευχόμαστε να πηγαίνουν καλά οι δουλειές σου και να αξιώνεσαι να κάμνεις πάντα τέτοιες δωρεές. Καλό φθινόπωρο παπα-μηνάς

5 H<PQWTriioAMioy αιτίαioc - ^A\ot - \oyrnot Εκπαιδευτική Ημερίδα στο Διαφάνι Την 31η Μαΐου 2013 στις 10 π.μ. στην έδρα του Δημοτικού Σχολείου - Νηπιαγωγείου Διαφανίου πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτική ημερίδα με γενικό θεματικό τίτλο - Σχολείο, Οικογένεια, κοινωνία: Επικοινωνία αλληλοεπίδραση και δικτυώσεις στην κοινωνία. Προσεκλήθηκαν πολλοί να παρακολουθήσουν το επιμορφωτικό πρόγραμμα της εκπαιδευτικής ημερίδας, το οποίον είχε ε- μπλουτιστεί και με εισηγήσεις από τοπικούς φορείς και κατοίκους της περιοχής δια την προβολή και ανάδειξη των ιδιαίτερων ιστορικών, λαογραφικών, περιβαλλοντικών και πολιτισμικών στοιχείων της περιοχής. Μαζί με όλους τους προσκεκλημένους κλήθηκε και ο τέως πρόεδρος της Κοινότητος Γεώργιος Ι. Σακέλλης ο οποίος και ομίλησε εκθέτοντας το ιστορικό ανεγέρσεως του Δημοτικού Σχολείου Ολύμπου και το ιστορικό λειτουργίας Γυμνασίου και Λυκείου στην Κοινότητα Ολύμπου. Ωσαύτως κλήθηκε και ο Εφημέριος Ολύμπου να ομιλήσει γύρω από την μάθηση, το ρόλο του σχολείου στα ήθη και έθιμα του τόπου μας και ορισμένες ιστορικές διαδρομές του σχολείου στην οργανωμένη κοινωνία της Ολύμπου. Επειδή τα λόγια του ε- φημερίου έχουν πάρα πολλά κοινωνικά και ιστορικά στοιχεία έ- κρινα καλό να δημοσιεύσω το κείμενο αυτό που έχει ως κάτωθι: Η συμβολή του σχολείου και των εκπαιδευτικών στη διατήρηση της παράδοσης Κύριε Σχολικέ Σύμβουλε 3ης εκπαιδευτικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Δωδεκανήσου, κύριοι καθηγηταί και δάσκαλοι, κύριοι Αντιδήμαρχοι του ενιαίου Δήμου Καρπάθου και όλοι εσείς που απαρτίζετε την σημερινή ομήγυριν, κυρίες και κύριοι: Σας μεταφέρω τον χαιρετισμό της Α' Σεβασμιώτατος του Μητροπολίτου Καρπάθου και Κάσου κ.κ. Αμβροσίου, καθώς επίσης και του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτη κ. Καλλινίκου, ηγουμένου της ιεράς Σταυροπηγιακής Μονής Αγίου Γεωργίου Βατσών που είναι και εκείνος εκπαιδευτικός. Ευχαριστώ για την τιμή που μου κάμνετε να με προσκαλέσετε και να βρίσκομαι μαζί σας σήμερον. Χαίρομαι που μου δίνετε την ευκαιρία να πω κι εγώ δύο λόγια σχετικά με την σχολική μάθηση που γνωρίσαμε, τα όσα ακούσαμε και ακόμη πόσο συνετέλεσε το σχολείο στις παραδόσεις μας, στα ήθη και τα έθιμα που διατηρήθηκαν αλώβητα στο πέρασμα των αιώνων. Η Όλυμπος σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρονται στα ιστορικά και αρχαιολογικά βιβλία τόσο του Μιχαηλίδη Νοάρου όσο και του Νικολάου Μουτσόπουλου, είναι ο παλαιότερος μεσαιωνικός οικισμός της Καρπάθου. Υπάρχουν τα διάφορα μνημεία και οι εκκλησίες που αναφέρονται στην περίοδο των εικονομαχιών. Δεν υπάρχουν όμως στοιχεία εκπαίδευσης καταγεγραμμένα. Σύμφωνα με τις καταγραφές του κ. Μακρή στο βιβλίο τα χρόνια του πολέμου, στη σελίδα 124 αναφέρει ότι «σχολεία άρχισαν να λειτουργούν στην Όλυμπο κατά τα μέσα του 19ου αιώνα» καθώς ε- πίσης και ο Μιχαηλίδης Νουάρος γράφει στο βιβλίο του (Ιστορία της Καρπάθου σελ. 598) ότι «η μεγάλη κώμη της Ολύμπου α- νέκαθεν διεκρίνετο διά την επίδοσιν εις τα γράμματα και την συναφή κατά τους καιρούς εκείνους χριστιανοπρεπή εκκλησιαστιακήν ψαλμωδίαν και την λοιπήν ιερατικήν παράδοσιν». Γύρω στα 1850 υπηρέτησε στην Όλυμπο ο Συμαίος δάσκαλος Ιωάννης Φωκάς. Υπηρέτησε μόνο 2 χρόνια. Γιατί μετά του προσέφεραν περισσότερα χρήματα και ο δάσκαλος προτίμησε να πάει στο Απέρι. Σε αυτή την περίοδο έρχεται στην Όλυμπον ο εκ Καλύμνου καταγόμενος δάσκαλος Νικίας Ιωάννης του οποίου η φήμη ακόμη παραμένει. Διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στα εκπαιδευτικά και κοινωνικά πράγματα της Ολύμπου για δεκαετίες και ο οποίος παντρεύτηκε την κόρη του Δημάρχου και παρέμεινε για πάντα στην Όλυμπο. Μαθητές του ήταν ο Αντώνιος Σακελλαρίδης μετέπειτα ιερέας και δάσκαλος Αντώνιος Χατζηαντωνίου και αυτός δάσκαλος και ιερέας, ο Ιωάννης Βασιλαράκης και αυτός δάσκαλος και άλλοι. Λέγεται μάλιστα ότι οι μαθηταί του Νικία όταν έγιναν δάσκαλοι προσπαθούσαν να διώξουν τον δάσκαλο τους και να αναλάβουν αυτοί τη θέση του. Και τότε είπε: «τους έμαθα να κολυμπούν, γυρεύουν να με πνίξουν». Μέχρι σε αυτήν την περίοδο τα γράμματα αποτελούσαν προνόμιο των ιερέων και των προυχόντων. Όταν όμως άρχισαν οι Ολυμπίτες να αποκτούν δικούς τους δασκάλους και ίσως το κόστος της μάθησης λιγόστεψε τότε όλα τα παιδιά, όλων των οικογενειών άρχισαν να πηγαίνουν στο σχολείο αφού μάλιστα σε ένα έγγραφο επίσημο υ- πογεγραμμένο από 50 δημότες, οι 4 υπογράφονται από άλλους, δηλαδή το 8% του πληθυσμού ήταν αγράμματοι. Το έγγραφο είναι το έτος Ακόμα προστίθεται μία τάξη η έβδομη και μάλιστα οι μαθητές που φοιτούν στην έβδομη τάξη μπορούν να διδάσκουν στις μικρότερες τάξεις. Αρχίζουν να πηγαίνουν στο σχολείο και τα κορίτσια. Ανοίγει σχολείο η Καλλιόπη Διακοκωνσταντή και μαθαίνει στα κορίτσια εκτός από τα γράμματα και το κέντημα με σταυρούς και άλλα και πλέξιμο. Γεγονός είναι ότι από τη στιγμή που το χωριό απέκτησε τους δασκάλους του και οι δάσκαλοι γνώριζαν τα ήθη και τα έθιμα του τόπου προσπαθούσαν να μεταδώσουν στους μαθητές τους εκτός από τα γράμματα και όλες τις παραδόσεις των ηθών και εθίμων του τόπου μας. Μέχρι το έτος 1926 οι αίθουσες διδασκαλίας ήταν το εκκλησιαστικό οίκημα, ο Πύργος και ο νάρθηκας της εκκλησίας μας. Από το 1926 εγκαινιάζεται το νέο εκπαιδευτήριο στο Νάκρος, που στέγασε όλες τις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου Ολύμπου. Η αμοιβή των δασκάλων, τα πρώτα χρόνια και πριν το 1900, ήταν ένα μικρό ψωμί που κάθε μάνα που είχε παιδί στο σχολείο το ετοίμαζε από το Σάββατο και ο μαθητής το πήρε του Δασκάλου την Δευτέρα, γι' αυτό ονομάστηκε και Δευτεριάτικο. Μετά οι δάσκαλοι έρχοντο σε συμφωνία με τον Δήμαρχο του χωριού και ο δάσκαλος πληρωνόταν με χρήματα. Το ίδιο και ο ιατρός. Τα χρήματα εισέπρατε ο Δήμαρχος από τον φόρο βοσκής των κτηνοτρόφων. Από το 1912 έρχεται η κατάκτηση της Δωδεκανήσου από τους Ιταλούς "Κοβέρνο ντέλε ίσολε Ιταλιάνο ντέλε εγέο" και το σχολείον επωνομάζεται "Σκουόλα Ελεμεντάρε Μουνιτσιπάλε ντι Όλυμπο". Όσο καιρόν τα νησιά ήσαν υπό τουρκική κατοχή ί- σχυαν εκείνα τα προνόμια που είχαν δοθεί από τους Τούρκους για όλη την Ελλάδα και στα Δωδεκάνησα. Οι Τούρκοι εισέπραταν τον κεφαλικό φόρο αλλά οι Έλληνες είχαν το δικαίωμα να διδάσκουν και να διδάσκονται τα ελληνικά γράμματα, το δικαίωμα να πιστεύουν στη Χριστιανική Ορθόδοξη Εκκλησία να βιώνουν ό- λα τα ήθη και έθιμά τους ανενόχλητοι. Αυτά όλα δεν τα σεβάστηκαν οι Ευρωπαίοι κατακτητές οι οποίοι απεδείχθησαν πιο βάρβαροι και από τους βάρβαρους Ασιάτες. Οι Ιταλοί εισήγαγαν στο σχολείο και την Ιταλική γλώσσα. Φθάνομε στο τέλος μιας Δημοκρατικής διακυβέρνησης των Νήσων από τον Στρατιωτικό Διοικητή Μάριο Λάγκο. Αρχίζει μια άλλη διακυβέρνηση Φασιστικής Δικτατορίας από τον Ντεβέκι και η Ιταλία αρχίζει τον πόλεμο μαζί με τους Χιτλερικούς της Γερμανίας. Τα πράγματα αλλάζουν ριζικά στην περιοχή μας. Στο σχολείο απαγορεύεται τελείως η ελληνική γλώσσα, παύονται οι Έλληνες διδάσκαλοι και όσοι δεν μπορούσαν να διδάξουν την ι- ταλική γλώσσα ακόμα και εκείνοι που είχαν επαναστατικές ιδέες εναντίον των Ιταλών. Έφεραν Ιταλούς δασκάλους και μαζί τους και ορισμένοι δικοί μας. Τα παιδιά, όσο μικρά και αν ήταν αντιπαθούσαν τους Ιταλούς και τα ιταλικά γράμματα και έτσι παιδιά που ήταν 6 ετών το έτος 1936 έμειναν τελείως αγράμματα. Μάλιστα εδιόριζαν διευθυντή του σχολείου έναν Ιταλό κι ας μην ήτο καθόλου εκπαιδευτικός. Στο βιβλίο του Μακρή, στα χρόνια του πολέμου στη σελίδα 136 είναι γραμμένη η αφήγηση του αείμνηστου Γεωργίου Ε. Πρεάρη. Λέει ο Πρεάρης «εγώ ήμουν μαθητής μέσα στο κέντημα του πολέμιου επήγα στο σχολείο το Κι ένα χρόνο μέσα στην τάξη. Ακόμη και στις συζητήσεις μεταξύ μας και στα παιχνίδια στο διάλειμμα στην αυλή του Σχολείου έπρεπε να μιλούμε τα ιταλικά. Όποιος μιλούσε ελληνικά ετιμωρείτο. Στην πρώτη τάξη εδιδαχθήκαμε ελληνικά. Στη δευτέρα μας επήραν τα ελληνικά βιβλία και μας έδωσαν Λεττούρες Ιταλικές. Συγχωρώ και ευγνωμονώ το δάσκαλο τον Βασιλαράκη που τον είχα στις μεγάλες τάξεις. Ήταν μεγάλος πατριώτης κι ε- προσπαθούσε με κάθε τρόπο να διδάξει οτιδήποτε ελληνικό. Κάθε Σάββατο βράδυ είχαμε κρυφό σχολειό σε ένα σπιτάκι που είχε εδώ κάτω». 0 αφηγητής αραδιάζει πολλά ονόματα συμμαθητών του που πήγαιναν μαζί στον δάσκαλο. 0 δάσκαλος προτιμούσε τα παιδιά που είχαν κλίση προς τα ιερατικά. Προσπαθούσε λοιπόν ακούραστος να μας μάθει να διαβάζουμε τον Απόστολο για να τον πει ένας από εμάς την Κυριακή στην εκκλησία. Άλλοι θα έλεγαν τον πιστεύω και άλλοι το πάτερ ημών. Όταν είχαμε ωδική αντί να λέμε τα ι- ταλικά τραγούδια μας έβαλεν ο δάσκαλος να τραγουδάμε μαντινάδες ενώ εκείνος έπαιζε βιολί. Ένας Ιταλός δάσκαλος έκαμνε μάθημα στη διπλανή τάξη και μπήκε στη δική μας να δει τι γινόταν. 0 Βασιλαράκης του είπεν ότι εδίδασκε δημοτική μουσική και έτσι οι Ιταλοί δεν μπόρεσαν να αντιδράσουν σε όλα αυτά. Ήταν ένας τρόπος για να μην ξεφύγουμε από την ελληνική γλώσσα. Την ίδια περίοδο υπηρετούσαν στην Όλυμπο ο δάσκαλος ο Ζωγραφίδης και ο δάσκαλος ο Καστελλοριζιός. Εγώ ο ίδιος θυμάμαι που εφοίτησα τις δύο πρώτες τάξεις του Δημοτικού στα Ιταλικά και μετά που έφυγαν οι Ιταλοί οι δάσκαλοι μας συνέχιζαν να μας μαθαίνουν να ψάλλομεν και να τραγουδούμε τους Ολυμπίτικους σκοπούς. Ακόμα και όταν εμείς φύγαμε από το σχολείο και ήρθαν νεώτεροι δάσκαλοι, Γεώργιος Α. Χαλκιάς, Ηλίας Λεντάκης, Σοφία κανάκη προσπαθούσαν να μαθαίνουν τα παιδιά όλες αυτές τις συνήθειες, Ολυμπίτικους χορούς και τραγούδια. Έτσι λοιπόν διατηρήθηκαν τα ήθη και τα έθιμα της Ολύμπου που είναι μοναδικά στην Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο ότι το νομαρχιακό Συμβούλιο με εισήγηση του συμπατριώτη μας κ. Γιώργου Ζωγραφίδη ενέκρινε ομόφωνα σαν πολιτιστική πρωτεύουσα ζώντα πολιτισμού της Δωδεκανήσου την Όλυμπο της Καρπάθου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Όλυμπος μέχρι το έτος 1979 ήταν α- ποκομμένη από την υπόλοιπη Κάρπαθο και ίσως και αυτό συνετέλεσε στο να μείνουν άφθαρτα και ακέραια τα ωραία και σπάνια Βυζαντινά ήθη και έθιμα μαζί και με την φορεσιά που είναι συνυφασμένη με την τοποθεσία της Ολύμπου. Όλα αυτά ετηρούντο με θρησκευτική ευλάβεια και αυστηρότητα και όποιος παρέκλινε απεβάλλετο από την κοινωνία. Σήμερα με απόφαση της Υπουργού Παιδείας Αν. Διαμαντοπούλου το σχολείο της Ο- λύμπου έκλεισε πριν από 3 χρόνια. Συγχωνεύτηκε με το σχολείο του Διαφανίου γιατί τα παιδάκια που πηγαίνουν στο Δημοτικόν είναι δύο, ένα Ολυμπιτάκι και ένα υπήκοο Αλβανάκι. Και έ- τσι μοιραία φθάνομε στο τέλος. Την προσπάθεια διά την διατήρηση των ηθών και εθίμων ανέλαβαν οι Σύλλογοι Ολυμπιτών Ρόδου και Αθηνών. Πάρα πολλοί μελετητές έχουν ασχοληθεί με τα ήθη και έθιμα της Ολύμπου, όπως είναι ο Σίμων Καράς, ο Παύλος ο Κάβουρας, ο Δημήτρης ο Φιλιππίδης και ο Γάλλος Μπερνάρ Βερνιέ, ο Αυστριακός Λοντόρφορ και άλλοι. Αξιόλογα βιβλία είναι «η Μούσα της Ολύμπου» του Γεωργίου Χαλκιά, παραδοσιακά τραγούδια Ολύμπου Καρπάθου του Εμμ. Μακρή, ο «Μελισμένος Λόγος» του Νίκου Πρεάρη και άλλα. Ε- γώ προσωπικά που γνωρίζω πάρα πολλά τραγούδια του τόπου μας, ποτέ δεν διάβασα ούτε και έγραψα τραγούδια για να τα μάθω. Αλλά κάθε τραγούδι που άκουα και μου άρεσε το πήρα από το στόμα του τραγουδιστή. Ψάλτες που διακρίθηκαν και διατήρησαν το ήθος και το ύφος της Ελληνοχριστιανικής μας παράδοσης τον τελευταίο αιώνα είναι Κωστής Διακογεωργίου, Βασίλειος Νταής, Κωστής Ν. Νταής, Νικόλαος Παπαμανώλης, Αντώνιος Κ. Διακογεωργίου, Ιωάννης Χαλκιάς, παπάς και δάσκαλος Νικόλαος Βασιλαράκης, δάσκαλος και ψάλτης Νικίας Κόνσολας δάσκαλος και ψάλτης, Γεώργιος Α. Χαλκιάς καθηγητής, ψάλτης, μουσικοδιδάσκαλος, Παυλίδης Αντώνιος, καθηγητής και πρωτοψάλτης, Κομνηνός Παυλίδης δάσκαλος και ψάλτης. Οι προαναφερθέντες είναι όλοι πεθαμένοι. Σήμερα συνεχίζουν να ψάλλουν με το ίδιο μεράκι και θέληση. Οι Νικόλαος Εμμ. Πρεάρης, δάσκαλος και ψάλτης. 0 Νικόλαος Γ. Πρεάρης, δάσκαλος και ψάλτης Ηλίας Λεντής. 0 Γεώργιος Ιω. Σακέλλης τέως πρόεδρος και ψάλτης. Ηλίας Λεντάκης, δάσκαλος και ψάλτης. Ιωάννης Μ. Μηνάτσης, δικηγόρος και ψάλτης. Γεώργιος Τ. Χατζηπαπάς, δάσκαλος και ψάλτης. Εμμανουήλ Γ. Σοφίλλας, ψάλτης με τον οποίον προσπαθούν πάρα πολλοί δικοί μας να μάθουν να ψάλλουν πρακτικά και μουσικά. 0 Νίκος Γ. Αναστασιάδης κ.α. Μεγάλοι τοποτηρητές και άριστοι εκτελεστές οργανοπαίκτες και τραγουδιστές διακρίθηκαν οι αείμνηστοι Γιάννης Παυλίδης και Γεώργιος Ε. Πρεάρης στον τομέα του Ολυμπίτικου γλεντιού. Αφού απευθύνομαι σε δασκάλους και καθηγητές κλείνω με τον επίλογον του εκ του κατά Ματθαίον ιερού αγίου Ευαγγελίου της Λειτουργίας των Τριών Ιεραρχών. Ως δ'αν ποιήσει και διδάξει ούτος μέγας κληθήσεται εν τη Βασιλεία των Ουρανών. Να είσθε όλοι καλά Ευχαριστώ παπα - Γιάννης Διακογεωργίου Κωνσταντίνος Εμμ Πρωτόπαπας Χειρουργός Οδοντίατρος Ειδικευθείς στη Χειρουργική τον Στόματος και την εμφυτευματολογία Λεχεται Me Panejimj ΤΗΛ KIN, Μιχ. Πποίδΐ] 40 e-m a il: d r protopapaako nstanti nos@yahoo.cam

6 6 ΗΦοΚΗΤΗίοΑΜίοΥ ΑΡΜΑΙΟ* " /A A IOC " ΙΟΥΛΙΟ* 2013 ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ 1η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΣΤΗ ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ «ΠΡΕΒΕΛΗΣ» Η Κοινότητα Ολύμπου τίμησε τους δύο πλοιάρχους Για τη συνέπεια και την ευπρεπή συμπεριφορά τους Στιγμιότυπο από την γέφυρα του Ε/Γ «ΠΡΕΒΕΛΗΣ» την Πέμπτη 1/8/2013. Διακρίνονται εξ' αριστερών: Μιχάλης Ερωτόκριτος, Ευαγγελία Αγαπίου, οι Πλοίαρχοι Νίκος Κορρές, Βαγγέλης Στουραίτης, Ρούλα Χουβαρδά, Μηνάς Χατζηαντωνίου, Μηνάς Οικονόμου, Ειρήνη Νυσιρίου και ο Γιώργος Τσαμπανάκης. (Φώτο Ντίνος Β. Λιορεΐσης). Τους δύο καπετάνιους του επιβατηγού-οχηματαγογού πλοίου "Πρέβελης" Νίκο Κορέ και Βαγγέλη Στουραϊτη τίμησε το Τοπικό Συμβούλιο Ολύμπου-Διαφανίου την Πέμπτη 1η Αυγούστου Το πλοίο αφού έκανε την καθιερωμένη του "βόλτα" από την παραλία της Βανάντας, προσέγγισε στο λιμάνι του Διαφανιού γύρω στις 1.20 το μεσημέρι. Στο λιμάνι αντιπροσωπεία της Κοινότητας Ολύμπου Καρπάθου και των τοπικών αρχών οδηγήθηκαν από τον αρχικαμαρώτο Μάκη Δαμίγο στη γέφυρα του πλοίου, όπου τους περίμεναν οι δυο πλοίαρχοι Η Ρούλα Παπαβασίλη εκ μέρους του Τοπικού Συμβουλίου επέδωσε τιμητικές πλακέτες στους δύο πλοιάρχους για τη συνέπεια και την απρόσκοπτη προσφορά τους στους κατοίκους του Διαφανίου και της Ολύμπου και για τις προσεγγίσεις στο λιμάνι του Διαφανίου ακόμη και με δύσκολες καιρικές συνθήκες συνεχίζοντος τις φιλότιμες προσπάθειες του τέως πλοιάρχου του "Πρέβελης" και φίλου της Ολύμπου, Διαμαντή Παπαγεωργίου. Παρόντες στη σεμνή τελετή ήταν ο πρώην έπαρχος Καρπάθου και περιφερειακός σύμβουλος Μιχάλης Ερωτόκριτος, ο αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού της Κοινότητος Ολύμπου Καρπάθου Γιώργος Ν. Τσαμπανάκης. Ο προϊστάμενος του Λιμενικού Σταθμού Διαφανίου Μηνάς Οικονόμος, η πρόεδρος του Συλλόγου Νέων Ολύμπου- Διαφανίου Ευαγγελία Αγαπίου και ο Μηνάς Χατζηαντωνίου ο καλός και πιστός φίλος του τέως πλοιάρχου και των δύο σημερινών καπετάνιων. Οι δυο πλοίαρχοι εξέφρασαν τις ευχαριστίες τους λέγοντας ότι απλώς κάνουν το καθήκον τους. Ένα νεαρό κορίτσι ντυμένο με την παραδοσιακή στολή, έδωσε στους δύο πλοιάρχους ανθοδέσμη και τους κέρασαν με παραδοσιακά γλυκά. Το πλοίο μετά την τελετή, σήκωσε τις άγκυρες για τα Πηγάδια. Η Πρόεδρος του Συλλόγου Νέων Διαφανίου - Ολύμπου Καρπάθου Ευαγγελία Μ. Αγαπίου συγχαίρει τον Πλοίαρχο Βαγγέλη Στουραϊτη. Στο μέσον ο Μηνάς Χατζηαντωνίου παρακολουθεί τη σκηνή (Φωτο Ντίνος Β. Λιορεΐσης) Η εκπρόσωπος της Κοινότητος Ολύμπου Καρπάθου Ρούλα Χουβαρδά - Παπαβασίλη δίνει την τιμητική διάκριση στον Πλοίαρχο Νίκο Κορρέ. Στο μέσον παρακολουθεί ο αντιπρόεδρος του Π.Ο.Κ.Ο.Κ. Γιώργος Ν. Τσαμπανάκης. (Φωτο Ντίνος Β. Λιορεΐσης). Θα γράψω για κάτι που μέχρι σήμερα κανείς δεν είδα να γράψει. Το θέμα που θα ασχοληθώ δεν είναι θέμα που να ενδιαφέρει και πολλοί θα πουν τι μας νοιάζουν εμάς αυτά; Όμως αυτά τα πράγματα πρέπει να γράφονται για να μαθαίνουν οι νέοι πώς ζούσαν και πώς διασκέδαζαν παλαιότερα στο χωριό μας. Το θέμα που θα αναφερθώ είναι τα παλιά χοροστάσια. Όλοι γνωρίζουν, οι μεγάλοι βέβαια, την εποχή της κατοχής η Όλυμπος, το μεγαλύτερο χωριό της Καρπάθου, τότε είχε περί τις κατοίκους. Η μόνη τους ψυχαγωγία ήταν ο χορός και το γλέντι, και με τον τρόπο αυτόν ξέχναγαν τα βάσανα του πολέμου, και την κούραση που είχαν μετά από τις σκληρές δουλειές που έκαναν. Ο χορός και το γλέντι ήταν φαινόμενο τακτικό και ξεκινούσε από το καφενείο, και κατέληγε σε κάποιο σπίτι, ή εάν ή- ταν ο καιρός καλός εκάθοντο στο Πλατύ. Κόσμος πολύς τότε στο χωριό μας, οι μετακινήσεις είχαν απαγορευθεί και έτσι το χωριό ήταν γεμάτο με άνδρες που ασχολούντο μόνο με τις δουλειές του τόπου. Κάθε μεγάλη εορτή και κάθε πανηγύρι γινόντουσαν χοροί και γλέντια α- πρόοπτα και απροετοίμαστα που ξεκινούσαν α- πό το καφενείο. Σκληρές δουλειές στο χωριό μας τότε και οι άνθρωποι δούλευαν από νύχτα ως νύχτα, άνδρες και γυναίκες, κάθε Σαββατόβραδο ήρχοντο να πλυθούν, να αλλάξουν και να ετοιμασθούν να πάνε στην εκκλησία. Γέμιζε η εκκλησία από κόσμο, τα παιδιά ερχόντουσαν με τον δάσκαλο, δεν έπρεπε κανένα παιδί να απουσιάζει γιατί τη Δευτέρα θα λογοδοτούσε για την απουσία του. Οι γυναίκες πήγαιναν σπίτι να ετοιμάσουν το τραπέζι και οι άντρες καθόντουσαν στο καφενείο για καφέ και να μάθουν και να ακούσουν κάποια νέα. Όμως, τελειώνοντας τον καφέ άρχιζαν σιγά - σιγά την τσικουδιά μέχρι να 'ρθει το κέφι, ο Γιούτλος, ο Νταργάκης ή ο Χ"μηνάς ήταν έτοιμοι με τη λύρα τους για ν' αρχίσει το γλέντι. Όλοι οι άνθρωποι ήταν μερακλήδες και δεν αργούσαν να κεφίσουν, έτσι το γλέντι άρχιζε και κατέληγε σε κάποιο σπίτι. Όταν ο πατέρας μου ήταν στην παρέα, που ποτέ δεν έλειπε η παρέα, ερχόταν σπίτι μας. Ενθυμούμαι πολλές φορές που ενώ εμείς κοιμόμασταν έφερνε από το καφενείο την παρέα και η μάνα μου μας ξύπναγε για να μπουν μέσα. Η μάνα μου ήταν πάντα προετοιμασμένη για κάθε ενδεχόμενο, γιατί αφού γλεντούσαν στον καφενέ και ήταν μέσα στο γλέντι ο πατέρας, η παρέα θα ερχόταν στο σπίτι μας. Σε μια από τις περιπτώσεις λοιπόν αυτές, ο πατέρας μου είπε την ακόλουθη μαντινάδα. Γιατίνα κι 'ε' το κάμνατε το σπίτι πιο μεγάλο για να χωρεί τους φίλους μου τον ένα και τον άλλο. Σε κάποιαν άλλη φοράν είπε. Ένα τραγί τριώ χρονώ πο του Αννή του Πάχου θα φέρω να το σφάξωμε να φάσιν όσοι λάχου. Χοροστάσια ήταν όλα τα μεγάλα και απλόχωρα σπίτια, όμως τα επίσημα και γνωστά χοροστάσια ήταν η Κούφη, του Σακέλλη, του Κωστάκη στο μέσα χωριό, του Χαψή στο Πλατύ, του Διακομανώλη, του Μαστροβασίλη, του Καρανικόλα, του Κωστάκη στην Όξω Κάμαρα, του Λεντάκη στο Κάτω Χωριό, του Κομνιανίδη, του Ηλί- ΤΑ ΠΑΛΑΙΑ ΧΟΡΟΣΤΑΣΙΑ Παραδοσιακό σπίτι της Ολύμπου που μπορούσε να χρησιμεύσει ως Κούφη. α Κοντονικόλα ο καφενές, του Διακογιώργη στην Όξω Κάμαρα, και τέλος το δικό μας που α- νέφερα στην αρχή. Σε τέτοιους χώρους διασκέδαζαν τα παλιά χρόνια στην Όλυμπο, αυτό γινόταν μέχρι το ε- βδομήντα που έγινε το μέγαρο. Πάρα πολλά νέα παιδιά, κορίτσια και αγόρια που είχαν συμπάθειες μεταξύ τους κάθε φορά που γινόταν χορός πάντα χόρευαν μαζί και όπως λέγαν τότε είχαν την (μερέα τους). Οι μανάδες ήταν αυτές που υποδείκνυαν στην κόρη τους α- πό πού να πιάσει στον χορό. Ο χορευτής τότε έ- πρεπε να παινέσει την κόρη τραγουδώντας της. Ήταν λοιπόν γνωστό σε όλους ποια ήταν η χορεύτρια τού κάθε χορευτή. Όταν όμως για τον άλφα ή βήτα λόγο η χορεύτρια άλλαζε μερέα, σε όλους φαινόταν παράξενο. Σε κάποιο χορό λοιπόν ένας μερακλής βλέποντας κάποια κόρη να χορεύει δίπλα σε άλλον είπε την εξής μαντινάδα. Αντάρα πέφτει στο βουνό και θε να πιάσει βλάει, γιατί θωρώ την μέλισσα δεν πάει στ' αθυμάϊ. Σε κάποιαν άλλη περίπτωση κάποιος χορευτής όπως χόρευε πήγε μια κόρη και έπιασε από κοντά του, όμως αυτός, όπως φαίνεται, δεν ήταν του γούστου του και είπε την εξής μαντινάδα. Ομορφο το πασούμι σου χορεύεις και με τάξη αμμέ πατεί τα πάγια μου και θα μου τα ρημάξει. Κάποτε δυο νέοι αγαπούσαν την ίδια κόρη και κάποια φορά στο χορό ο ένας από τους δύο την είχε δίπλα του και της τραγούδησε και είπε. Μαλαματένια μου καρδιά με τη χρυσή καδένα, δεν έχει μέσα στο χορό άλλην ωσάν εσένα. Ο άλλος που ήταν και εκείνος στο χορό απαντάει και λέει. Απόψε μερακλάτησα και θε να δείρω κάποιο, που πολεμά μπαμπέσικα να φάει ξένο πιάτο. Πάντα μέσα στους χορούς ελέγοντο τέτοιες μαντινάδες που πολλές φορές έφθαναν στα ά- κρα και γινόντουσαν πολλές φασαρίες και τσακωμοί και αρκετές φορές ξυλοδαρμοί. Επίσης στα σπίτια που γινόταν ο χορός, πολλοί ήταν αυτοί που δημιουργούσαν φθορές και σπασίματα, που ο σπιτονοικοκύρης πλήρωνε πάρα πολλά για να αποκαταστήσει τις ζημιές. Γάμοι και βαπτίσεις επίσης γινόντουσαν μέσα σε σπίτια. Τώρα τα παλιά χοροστάσια που εμείς θυμόμαστε είναι πλέον παρελθόν και γι' αυτό σκέφτηκα να τα γράψω να μάθουν και οι νέοι πώς περνούσαν, πώς γλεντούσαν πού χόρευαν και τι συνήθειες είχαν οι παλαιοί πρόγονοι μας. Κωστής Η. Χαψής

7 H<PQWTHioAMioy ΑΡΜΛΙΟί - /ΛΛΙΟί - loy/vioi ΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Αλήθειες και ψέματα για τον μητρικό θηλασμό Νικόλαος Κ. Παυλίδης Παιδίατρος τ. Διευθυντής Νομ/κής Μονάδας Υγείας Συνέχεια από το προηγούμενο φύλλο "Αν το βρέφος δεν θηλάσει για λίγες μέρες, η μητέρα δεν πρέπει να ξεκινήσει πάλι το θηλασμό γιατί το γάλα έχει χαλάσει." Είναι λάθος!! Το μητρικό γάλα είναι πάντα καλό. Το γάλα στο στήθος δεν είναι γάλα στο μπουκάλι ή στο κουτί με ημερομηνία λήξεως. "Η μητέρα που θηλάζει πρέπει να προσέχει τι τρώει." Είναι λάθος!! Μια μητέρα που θηλάζει είναι καλό να προσπαθεί να κάνει μια ισορροπημένη διατροφή, αλλά δεν απαιτείται ούτε να τρώει ορισμένες ειδικές τροφές, ούτε να αποφεύγει κάποιες άλλες. Μια μητέρα που θηλάζει δεν είναι απαραίτητο να πίνει γάλα για να παράγει γάλα. Μια μητέρα που θηλάζει δεν είναι απαραίτητο να αποφεύγει τις πικάντικες τροφές, το σκόρδο, το λάχανο ή το αλκοόλ. Αν και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί κάποια τροφή να επιδράσει στο μωρό, αυτό είναι α- συνήθιστο. Πιο συχνά, "οι κολικοί 1, "τα αέρια" και το κλάμα μπορούν να βελτιωθούν με την αλλαγή της τεχνικής του θηλασμού, παρά με την αλλαγή της δίαιτας της μητέρας. "Η μητέρα που θηλάζει πρέπει να τρώει περισσότερο για να έχει αρκετό γάλα.'έίναι λάθος!! Οι μητέρες ακόμη και όταν τρέφονται με πολύ λίγες θερμίδες, συνήθως παράγουν αρκετό γάλα, τουλάχιστον μέχρι η πρόσληψη θερμίδων από τη μητέρα να γίνει κρίσιμα πολύ χαμηλή για μια μεγάλη χρονική περίοδο. Γενικά το μωρό παίρνει όσα χρειάζεται. Μερικές μητέρες ανησυχούν για το ό- τι αν φάνε λίγο για μερικές ημέρες, αυτό θα επιδράσει στο μωρό. Δεν υπάρχει λόγος να αναφερόμαστε σε αυτό. Η μητέρα καλό είναι να τρώει ι- σορροπημένα ανάλογα με την όρεξή της. Κανόνες για τη διατροφή κάνουν το θηλασμό αδικαιολόγητα πολύπλοκο. "Η μητέρα που θηλάζει πρέπει να πίνει μεγάλη ποσότητα υγρών." Είναι λάθος!! Η μητέρα πρέπει να πίνει ανάλογα με τη δίψα της. Μερικές μητέρες νιώθουν διψασμένες συνέχεια, αλλά μερικές άλλες δεν πίνουν περισσότερο απ' ότι συνήθως. Το σώμα της μητέρα ξέρει αν χρειάζεται επιπλέον υγρά, και της λέει πότε χρειάζεται να πιει με τη δίψα. Μην πιστεύετε ότι πρέπει να πίνετε έναν ορισμένο αριθμό ποτηριών νερού την ημέρα. Κανόνες για την ποσότητα του νερού που πρέπει να πίνει μια μητέρα κάνουν το θηλασμό αδικαιολόγητα πολύπλοκο. "Η μητέρα που καπνίζει είναι καλύτερα να μη θηλάζει." Είναι λάθος!! Η μητέρα που δεν μπορεί να σταματήσει το κάπνισμα πρέπει να θηλάζει. Έχει αποδειχθεί ότι ο θηλασμός μειώνει τις αρνητικές επιδράσεις του καπνού του τσιγάρου, όπως για παράδειγμα στους πνεύμονες του μωρού. Ο θηλασμός προσφέρει σπουδαία πλεονεκτήματα στην υγεία του μωρού και της μητέρας. Θα ήταν καλύτερα αν η μητέρα δεν κάπνιζε, αλλά αν δεν μπορεί να σταματήσει ή να το περιορίσει, τότε είναι καλύτερο να καπνίζει και να θηλάζει παρά να καπνίζει και να δίνει τυποποιημένο γάλα. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το κάπνισμα απαγορεύεται σε ο- ποιονδήποτε χώρο του σπιτιού, ανεξάρτητα από το αν η μητέρα θηλάζει ή όχι. Η απαγόρευση αυτή ισχύει αυστηρά για τουλάχιστον τα 3 πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού.το κάπνισμα επιτρέπεται μόνο στο μπαλκόνι. Υπολείμματα καπνού μένουν στα μαλλιά και στα ρούχα της μητέρας και το μωρό εκτίθεται σε αυτά. Αν το μωρό τρέφεται με τυποποιημένο γάλα, δεν έχει καμία προστασία έναντι αυτής της έκθεσης, αν όμως θηλάζει προστατεύεται και απαλύνονται οι αρνητικές επιδράσεις του καπνού. "Η μητέρα που θηλάζει δεν πρέπει να καταναλώνει αλκοόλ." Είναι λάθος!! Η κατανάλωση λογικής ποσότητας αλκοόλ δεν θα πρέπει να αποθαρρύνεται. Σε αυτή την περίπτωση, όπως και με τα περισσότερα φάρμακα, πολύ μικρές ποσότητες αλκοόλ περνούν στο μητρικό γάλα. Η μητέρα μπορεί να καταναλώνει κάποια ποσότητα αλκοόλ και να συνεχίζει να θηλάζει όπως κάνει συνήθως. Η απαγόρευση του αλκοόλ είναι ένας ακόμη τρόπος να θέσουμε χωρίς λόγο περιορισμούς στη ζωή της θηλάζουσας μητέρας. "Είναι ευκολότερο το τάισμα με το μπιμπερό από το θηλασμό." Είναι λάθος!! Ή, δεν θα έπρεπε να είναι αλήθεια. Εντούτοις, ο θηλασμός γίνεται δύσκολος γιατί οι μητέρες συχνά δεν έχουν την βοήθεια που θα έπρεπε να έχουν για να ξεκινήσουν σωστά. Μια κακή αρχή μπορεί πράγματι να κάνει το θηλασμό δύσκολο. Αλλά μια κακή αρχή μπορεί επίσης να ξεπεραστεί. Ο θηλασμός ίσως να είναι μερικές φορές πιο δύσκολος στην αρχή, αν η μητέρα δεν έχει κατάλληλη βοήθεια, γίνεται όμως ευκολότερος στη συνέχεια. "Ο θηλασμός διδύμων είναι πολύ δύσκολος." Είναι λάθος!! Ο θηλασμός των διδύμων είναι πιο εύκολος α- πό το τάισμα τους με το μπιμπερό, αν ο θηλασμός πηγαίνει καλά. Γι αυτό είναι τόσο σημαντικό να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια στην αρχή ώστε να πετύχει ο θηλασμός όταν η μητέρα έχει δίδυμα. Πολλές μητέρες έχουν θηλάσει αποκλειστικά τρίδυμα. Αυτό προφανώς είναι χρονοβόρο και κουραστικό, όμως τα τρίδυμα και τα δίδυμα χρειάζονται πολύ κόπο και χρόνο ανεξάρτητα από τον τρόπο που ταίζονται. "Ο θηλασμός δεσμεύει τη μητέρα." Είναι λάθος!! Εξαρτάται από την πλευρά που θα το δει κανείς. Ένα μωρό μπορεί να θηλάσει οπουδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή, και έτσι ο θηλασμός είναι α- πελευθέρωση για τη μητέρα. Δεν χρειάζεται να κουβαλάς μπουκάλια ή τυποποιημένο γάλα. Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείς για το πώς θα ζεστάνεις το γάλα. Δεν χρειάζεται να ανησυχείς για την αποστείρωση. Δεν χρειάζεται να ανησυχείς για το πού είναι το μωρό γιατί είναι μαζί σου. "Το μητρικό γάλα δεν περιέχει αρκετό σίδηρο για τις ανάγκες του μωρού." Είναι λάθος!! Το μητρικό γάλα περιέχει ακριβώς το σίδηρο που χρειάζεται το μωρό. Αν το μωρό είναι τελειόμηνο παίρνει σίδηρο από το μητρικό γάλα το οποίο είναι αρκετό τουλάχιστο για τους πρώτους 6 μήνες. Το τυποποιημένο γάλα περιέχει πάρα πολύ σίδηρο, αλλά αυτή η ποσότητα είναι απαραίτητη για να βεβαιωθούμε ότι το μωρό θα απορροφήσει αρκετό για να προληφθεί η ανεπάρκεια σιδήρου. Ο σίδηρος στο τυποποιημένο γάλα απορροφάται δύσκολα, και η μεγαλύτερη ποσότητα αποβάλλεται. Γενικά, δεν είναι απαραίτητο να προστεθούν άλλες τροφές στο μητρικό γάλα πριν περίπου τους 6 μήνες. "Τα σύγχρονα τυποποιημένα γάλατα είναι σχεδόν όμοια με το μητρικό." Είναι λάθος!! Τα σύγχρονα τυποποιημένα γάλατα είναι μόνο επιφανειακά όμοια με το μητρικό. Κάθε διόρθωση μιας ανεπάρκειας του τυποποιημένου γάλακτος διαφημίζεται ως πλεονέκτημα. Τα τυποποιημένα γάλατα δεν περιέχουν αντισώματα, ούτε ζωντανά κύτταρα, ούτε ένζυμα, ούτε ορμόνες. Το μητρικό γάλα κάθε μητέρας είναι φτιαγμένο για τις ανάγκες του δικού της μωρού. Τα τυποποιημένα γάλατα είναι φτιαγμένα για να ταιριάζουν σε όλα τα μωρά, οπότε συχνά αποτυχαίνουν να ικανοποιήσουν τις εξειδικευμένες ανάγκες του κάθε μωρού. Τα τυποποιημένα γάλατα πετυχαίνουν μόνο στο να κάνουν τα μωρά να αναπτύσσονται, συνήθως, καλά, αλλά ο θηλασμός είναι κάτι πολύ περισσότερο από το να αναπτύσσεται γρήγορα ένα μωρό. ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ Διακογεωργίου Αρχοντούλα Δρ. του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών Σχολική Σύμβουλος 2ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Σάμου Η δημιουργικότητα και κατ' επέκταση η δημιουργική σκέψη έχουν αποτελέσει αντικείμενο συστηματικής έρευνας στο χώρο της Ψυχολογίας και της Παιδαγωγικής πράξης από το 1950 και εξής όταν ο Guilford για πρώτη φορά επισήμανε την έλλειψη μελετών στον τομέα αυτό. Α- πό τότε έχουν διεξαχθεί άπειρες έρευνες χωρίς ωστόσο να υπάρχει ομοφωνία ως προς το τι είναι η δημιουργικότητα και στο πώς αυτή λειτουργεί και καλλιεργείται. Γενικά όμως θα λέγαμε πως η δημιουργικότητα είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει τρεις συνιστώσες: τα δημιουργικά προϊόντα, τη νοητική και γνωστική διεργασία και την ικανότητα που μετριέται με βάση την επίδοση σε ορισμένου τύπου έργα. Προϊόντα της δημιουργικότητας είναι εκείνα που χαρακτηρίζονται από πρωτοτυπία και έχουν κάποια χρησιμότητα για το άτομο και την κοινωνία. Δημιουργικά προϊόντα είναι οι εφευρέσεις, οι επιστημονικές θεωρίες, τα καλλιτεχνικά έργα, οι τεχνολογικές κατασκευές κ.ά. Ως νοητική διεργασία η δημιουργική σκέψη ορίζεται ως η λύση προβλημάτων στα οποία υπάρχουν περισσότερες από μία λύσεις. 0 Guilford ονομάζει αυτή τη σκέψη αποκλίνουσα σκέψη, σε αντιδιαστολή προς τη συγκλίνουσα σκέψη που οδηγεί σε μια μόνο κοινή λύση. Ακόμη η δημιουργική σκέψη ως ικανότητα μετριέται με βάση την επίδοση σε έργα που επιζητούν πρωτοτυπία, ασυνήθιστες ιδέες και απόμακρους συνειρμούς. Σ' αυτή την περίπτωση η δημιουργικότητα μετριέται με βάση την επίδοση σε συγκεκριμένα τεστ αποκλίνουσας σκέψης και συνειρμικών αντιδράσεων. Ειδικότερα, όταν προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε τη δημιουργικότητα των παιδιών χρησιμοποιούμε τον ορισμό του ποιητή P. Emmanuel, ο ο- ποίος όρισε την παιδική δημιουργικότητα ως εξής: "Είναι ένας βολικός όρος για να δείξουμε το σύνολο των ικανοτήτων του παιδιού για τη σφαιρική έκφραση του είναι του, του σύμπαντος του, των σχέσεων ανάμεσά τους με μια λέξη της προσωπικότητάς του. Για αρκετό καιρό επικρατούσε η αντίληψη πως η δημιουργικότητα και η νοημοσύνη ταυτίζονταν ή τουλάχιστον αποτελούσαν δύο όψεις της ίδιας νοητικής λειτουργίας. Η πίστη αυτή εδραιώθηκε κυρίως από το γεγονός ότι τα αποδεδειγμένα δημιουργικά άτομα είχαν και υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Συστηματικές όμως έρευνες πάνω στην αποκλίνουσα σκέψη έδειξαν τα τελευταία χρόνια πως η νοημοσύνη και η δημιουργικότητα δεν είναι ταυτόσημες διαδικασίες. Τόνισαν ακόμη και ένα άλλο σημαντικό γεγονός ότι δηλαδή η επίδοση του παιδιού στο σχολείο δεν εξαρτάται τόσο από το δείκτη νοημοσύνης του, όσο από το βαθμό προσαρμογής του στην ομάδα της σχολικής τάξης και κυρίως από το βαθμό προσαρμογής του στις αξίες του δασκάλου. Επειδή όμως οι αξίες των δημιουργικών μαθητών όχι μόνο δεν συμπίπτουν, αλλά τις περισσότερες φορές αντικρούουν τις αξίες του δασκάλου, ο δημιουργικός μαθητής δεν χαίρει την αναγνώριση που του αξίζει μέσα στην τάξη. Απεναντίας θεωρείται πηγή διατάραξης της ισορροπίας της τάξης με αποτέλεσμα να αδικείται και να παραγνωρίζονται οι ικανότητές του. Τα κυριότερα ευρήματα της εμπειρικής έρευνας για τις σχέσεις νοημοσύνης, ι δημιουργικότητας και σχολικής επίδοσης μπορούν να συνοψιστούν στα εξής: Υπάρχουν παιδιά με ταυτόχρονα υψηλή επίδοση και στα δύο είδη μετρήσεων υψηλό δείκτη νοημοσύνης και δημιουργικότητας). Τα παιδιά αυτά διακρίνονται για τη συνεχή προσοχή και συγκέντρωση στη σχολική τάξη. Παράλληλα όμως δείχνουν προτίμηση για ασυνήθιστες δραστηριότητες και συχνά κατορθώνουν να συσχετίσουν γεγονότα και δεδομένα που με μια πρώτη ματιά φαίνονται άσχετα μεταξύ τους. Στο αντίθετο άκρο παρατηρήθηκαν παιδιά με χαμηλή νοημοσύνη και ταυτόχρονα χαμηλές δημιουργικές ικανότητες. Κατά βάση οι μαθητές αυτοί διακρίνονται για την εξωστρέφεια τους, την έλλειψη διστακτικότητας και την αυξημένη αυτοπεποίθηση. Προσπαθούν αρκετές φορές να αντισταθμίσουν την νοητική τους ανεπάρκεια με κάποιες διακρίσεις στον κοινωνικό τομέα. 0 Μ. Wertheimer, κύριος εκπρόσωπος της Μορφολογικής Ψυχολογίας, μετά από πολύχρονη μελέτη του δημιουργικού φαινομένου, προβαίνει στη διατύπωση τεσσάρων φάσεων μέσα α- πό τις οποίες περνάει η δημιουργική διαδικασία είτε αυτή αφορά επιστημονικές ανακαλύψεις, πρωτότυπες ιδέες ακόμη και καλλιτεχνικές δημιουργίες. Οι φάσεις αυτές είναι οι ακόλουθες: Η προπαρασκευή όπου το άτομο συγκεντρώνει τις απαραίτητες γνώσεις και πληροφορίες που σχετίζονται με το πρόβλημα, η επώαση όπου ο δημιουργός ασχολείται ενεργητικά με το πρόβλημα και αφήνει το υλικό που έχει συλλέξει να το επεξεργαστεί το υποσυνείδητο, ο φωτισμός ή έμπνευση που έρχεται ξαφνικά και χωρίς το υποκείμενο να σκέφτεται εξ ολοκλήρου το πρόβλημα και παράλληλα παρουσιάζεται η λύση ή ένα σημαντικό της σημείο και η επιβεβαίωση ή επεξεργασία όπου το άτομο επεξεργάζεται όλες τις λεπτομέρειες του προβλήματος, αξιολογεί ή τροποποιεί το έργο του και τέλος επιβεβαιώνεται για τη λύση του και υπολογίζει τις αναμενόμενες συνέπειες. Έρευνες σχετικά με τη δημιουργική ικανότητα των παιδιών δείχνουν ό- τι υπάρχει αύξηση της αποκλίνουσας σκέψης ανάμεσα στα 3-7 χρόνια και αργότερα στην ηλικία της προεφηβείας και της εφηβείας (13-14). Αντίθετα έχει παρατηρηθεί κάμψη στις δημιουργικές ικανότητες των παιδιών γύρω στην ηλικία των 10-11, όπου το παιδί υιοθετεί συγκλίνοντες τρόπους συμπεριφοράς, γεγονός που περιορίζει κάθε δημιουργική παραγωγή. Όσον αφορά την επίδραση του περιβάλλοντος στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας θα λέγαμε πως όσο μικρότερο είναι το παιδί, τόσο αποφασιστικός είναι ο ρόλος του περιβάλλοντος όχι μόνο για την έκφραση αλλά και για τη μελλοντική της ανάπτυξη. Ακόμη όσο κατεβαίνουμε τις βαθμίδες του σχολείου τόσο αυξάνεται η σημασία της επίδρασης του δασκάλου και της σχολικής ατμόσφαιρας γενικότερα στην πνευματική ανάπτυξη του παιδιού. Σήμερα οι ψυχολόγοι και οι παιδαγωγοί δέχονται ότι η δημιουργικότητα αποτελεί μορφή σκέψης και συμπεριφοράς που διδάσκεται και ότι η ανάπτυξή της εξαρτάται από τις κατάλληλες περιβαλλοντικές συνθήκες. Είναι αποδεκτό σήμερα ότι η ικανότητα του παιδιού να παράγει πρωτότυπες και χρήσιμες ιδέες καλλιεργείται και μάλιστα αυξάνεται με την εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων αγωγής στη δημιουργική σκέψη. Βασικό χαρακτηριστικό τέτοιων προγραμμάτων ανάπτυξης της δημιουργικότητας είναι η απουσία αυταρχικών μέτρων και η ύπαρξη ελευθερίας στην έκφραση απόψεων. Η δημιουργικότητα των παιδιών μπορεί να ακμάσει μέσα σε ένα περιβάλλον με ερεθίσματα που ενθαρρύνει την εξερεύνηση, την περιέργεια και την πρωτοτυπία και που στηρίζεται σε όσο το δυνατόν λιγότερη αξιολόγηση. Οι δάσκαλοι επίσης πρέπει να α- ντιμετωπίζουν τις ασυνήθιστες ερωτήσεις των παιδιών με σεβασμό, να αξιοποιούν τις ιδέες που μαρτυρούν φαντασία, να τους δείχνουν ότι οι ιδέες τους έχουν αξία, να τους επιτρέπουν να εκτελούν δραστηριότητες για εξάσκηση ή πειραματισμό χωρίς την απειλή της αξιολόγησης και να ενθαρρύνουν τα παιδιά για τις επιδόσεις και τις προσπάθειές τους. Οι παραπάνω αρχές πρέπει να γίνουν συνείδηση στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων και είναι ανάγκη να ε- πεκταθεί η παιδαγωγική της ανακάλυψης και της δημιουργικότητας, αν πραγματικά θέλουμε αν- Συνέχεια στη σελ. 16

8 8 H0OfflMO/yMPOy ΑΡΜΛΙΟ* -,ΜΑΙΟί - loy/vio* 201$ ζγάϊζς A Y^ncs που ςγρα αν ιστορία παπα-γιάνν» Διαι>ογξωργίου - παπαδιάs-povούaαs Φρ. Βασιϊαράι>ο Επιμέλεια: Σοφία Κανάκη - Πρωτόπαπα Δρ. Φιλ. Η τρίτη κατά σειρά ιστορία, που δημοσιεύομε σε αυτό το φύλλο είναι αυτή του παπα-γιάννη Διακογεωργίου και της Ρηνούλας Βασιλαράκη. 0 παπα-γιάννης τότε δεν ήταν ιερέας ήταν ένας νέος εμφανίσιμος, άσσος χορευτής, καλός τραγουδιστής, και καλός στη δουλειά του. Όσα σπίτια έκανε ο παπα-γιάννης έχουν τη σφραγίδα του. Κατ' αρχήν ήταν πολύ εργατικός, τίμιος και επίμονος. Άρχιζε τη δουλειά με την Ανατολή του ηλίου και τελείωνε με τη Δύση, την εποχή που οι μαστόροι δούλευαν ακόμη μεροκάματο. Ήταν άριστος μαθητής στο σχολείο κι αυτό το απέδειξε και στη ζωή του. Τις τέχνες που έμαθε τις εξέλιξε μόνος του. Ήταν ο πρώτος που έστρωσε, πλακάκια στα σπίτια και έκαμε ένα σωρό από σχέδια σε τσιμεντένια κάγκελα που κοσμούν τα σπίτια του χωριού μας. Μετά τους Χατζηβασίληδες και τον παππού μας τον Κωστή τον Νταή από τις γενιές που προηγήθηκαν ο παπα- Γιάννης έ- κανε καλλιτεχνήματα στην Όλυμπο. Γιος του, Ωργή του Διακογεώργη που διετέλεσε Δήμαρχος κι ακόμη ο κόσμος έχει να μιλάει για τη λογική και το ποιητικό του ταλέντο στις μαντινάδες, διδάχτηκε από τον πατέρα του, να επιδιώκει το τέλειο, να ενδιαφέρεται για την κοινωνία που ζει, να αγαπά την παράδοσή μας την πολιτιστική, να έχει κύρος και ήθος. Η οικογένεια των Διακογεώργηδων ήταν "σήμα κατατεθέν" για την Όλυμπο ανθρώπων σοβαρών, λόγιων, μερακλήδων και πρωτονοικοκυραίων. Ακολουθώντας λοιπόν και ο νεαρός τότε Γιάννης την οικογενειακή του παράδοση και αφού τα μεγαλύτερα από αυτόν αδέρφια του είχαν ήδη δημιουργήσει τα σπιτικά τους ήθελε και ο ίδιος νωρίς να στήσει τη δική του ωραία οικογένεια. Δεν χρειάστηκε για τούτο να σκεφτεί και πολύ, γιατί ο έρωτας του χτύπησε την πόρτα. Και όταν η κοπέλα που ερωτεύεται κανείς έχει όλα τα προσόντα που ονειρεύεται, προφανώς αυτήν θα διαλέξει για μητέρα των παιδιών του. Η Ρηνούλα του Βασιλαράκη είχε καλές, δασκάλες. Μάνα, γιαγιά, θείες, τόσο καλές, ώστε να της μάθουν όλες τις δουλειές του σπιτιού και όλους τους κανόνες συμπεριφοράς σε άριστο επίπεδο. Πώς λέμε: "η κόρη δεν είχε λόγια να της λέεις". Έ- λαμπε από περιποίηση, έλαμπε και το σπίτι της από καθαριότητα, κεντήματα, λουλούδια και προπαντός ήταν φρόνιμη και λογική κόρη. Και η τελευταία της κίνηση ήταν προσεγμένη. Εμείς είμαστε και φίλες και είχαμε και κουμπαριά γιατί είχε βαφτίσει τον αδ3ελφό μου τον Κώστα. Όταν εκείνα τα κανίσκια (όπως ήταν τότε το έ- θιμο) έρχονταν στην Όξω Καμάρα διασχίζοντας τη διαδρομή από το σπίτι, της σημερινής παπαδιάς, πάνω το Σελλάι και ευθεία προς το σπίτι μας, εβγαίναν όλοι από τα καφενεία (σκία τότες απού 'χε κόσμο) για να θαυμάσουν πρώτον τις λιγερόκορμες και περιποιημένες γυναίκες και δεύτερον τη μερακλίδικη τακτοποίηση των πραγμάτων. Δεν είχε πιο υπερήφανες πιο αποφανεμένες και πιο επιδέξιες στο νοικοκυριό ο τόπος μας. Και η Ρουνούλα ήταν σε όλα πρώτη, κέντημα στο χέρι, κέντημα στη μηχανή, ράψιμο, πλέξιμο και βέβαια όλα τα της μαγειρικής, ζαχαροπλαστικής και αρτοπαρασκευασμάτων σε τέλεια εκτέλεση. Ήταν μια κοπέλλα που της άξιζε μια μεγάλη α- γάπη. Γι' αυτό και της την έστειλε ο θεός. Λένε ότι όσοι παντρεύονται από έρωτα είναι ευλογημένοι. Ίσως γιατί αυτή η φυσική έλξη που νοιώθει ο ένας για τον άλλον, και που η επιστήμη αδυνατεί να εξηγήσει (κάποιοι λένε είναι θέμα ενέργειας ή χημείας) ενώ οι αρχαίοι την απέδιδαν στα βέλη του φτερωτού θεού, είναι κάτι αγνό και αληθινό, χωρίς άλλα συμφεροντολογικά κίνητρα, κι αυτό είναι το μεγαλείο του Πώς λέμε: Ήταν πλασμένοι ο ένας για τον άλλον. Στην περίπτωση που αναφερόμαστε, η ευλογία αυτή είναι οφθαλμοφανής, αφού αξιώθηκαν να υπηρετούν από κοινού την εκκλησία ως παπα-γιάννης και παπαδιά μετά που επιλέχτηκε να ιερωθεί και να αποτελούν σήμερα παράγοντες του τόπου μας, σε όλους τους τομείς, ιδιαίτερα τώρα που πραγματικά η Όλυμπος έχει τόση ανάγκη από ανθρώπους που την αγαπούν, την φροντίζουν και τη νοιάζονται και δυστυχώς έχουν μείνει τόσο λίγοι. Ας αφήσουμε όμως τον 25χρονο Γιάννη Γ. Διακογεωργίου της εποχής εκείνης να μας διηγηθεί την ιστορία της αγάπης του προς τη Ρηνούλα Φρ. Βασιλαράκη και στη συνέχεια θα επανέλθουμε στο θέμα: Να λοιπόν τί γράφει ο ίδιος: Στο κείμενο αυτό δεν θα ασχοληθώ με την τοπική αυτοδιοίκηση παρά μια κοινωνική συμπεριφορά που περιέχει υψηλά, λεπτά, τίμια και ειλικρινή αισθήματα που χαρακτηρίζω έρωτα. - Οταν μιλώ για έρωτα λιγάκι ξανανιώνω κι εκείνον όπου τον τιμά πολύ τον καμαρώνω - Πρώτα πρώτα θα αναφερθώ στην έννοια του καλώς νοουμένου έρωτα γράφοντας μια μικρή ιστορία που άκουσα χωρίς να με βλέπουν από μια ομάδα γυναικών όλες πάνω από εξήντα πέντε ετών. Είμαι στο Διαφάνι στο σπίτι μου, εργαζόμενος κατά το έτος 1985 απέναντι μου στο σπίτι του Νικολή του Μηνάτση Πρωτόπαπα στη σκιά του μπαλκονιού κάθονται πλέκοντας στο καρεκλάκι τους μια ομάδα γυναικών. Η πιο λόγια από όλες τους είχε τον λόγο: Πάρα πολλές αφηγήσεις και ιστορίες, εκείνη ό- μως που μου έκαμε εντύπωση και παραμένει χαραγμένο στη μνήμη μου είναι ο ορισμός του έρωτα: λέει λοιπόν η κυρία που είχε πάντα τον λόγο ότι εγώ αφ' ότου ήμουν μικρή και μέχρι δεκαπέντε χρόνων άκουγα τη λέξη έρωτας και στο μυαλό μου ερχόταν κάποιος άνθρωπος που λεγόταν έρωτας. Αυτό το επώνυμο υπήρχε και στα κάτω χωριά όπως είναι ο Δημήτρης ο Έρωτας, η Ευαγγελία του έρωτα και άλλοι. Άλλο τόσο και στην Όλυμπο, δεν ήταν υποτιμητικό αλλά μάλλον φημιστικό. Η αφηγήτρια λοιπόν με την λέξη αυτή έφερνε στο νου της τα πρόσωπα αυτά. Όταν όμως, λέει, έγινε δεκαοχτώ χρονών κατάλαβε ότι δεν ήταν αυτά τα πρόσωπα που έφερνε στο νου της, ο έρωτας. Αλλά έρωτας είναι εκείνο το α- νεχέτωμα και το τουρτούρισμα και το χτυποκάρδι που νιώθεις όταν συνεπαντηχθείς με τον άνθρωπο που έχεις στο μυαλό σου και που συζητιέται ότι θα γίνει σύντροφος της ζωής σου. Δεν έχω να προσθέσω ή να αφαιρέσω τίποτα α- πό αυτά που είπε η κυρία γιατί ήταν συμπτώματα τα οποία είχαν προσβάλει και εμένα. θα ήμουν είκοσι πέντε χρονών που συνήθως σε αυτή την ηλικία μπορεί να σε προσβάλει το μικρόβιο αυτό, πολλές φορές το ίδιο αυτό δεν είναι απόλυτο γιατί ο άνθρωπος μπορεί να προσβληθεί και στα 40 και στα 50 έτη με μόνη τη διαφορά τους η πάθηση λέγεται γεροντοσεβδάς, και είναι γνωστή η παροιμία που λέγεται "ο θεός να σε φυλάει από γεροντοσεβδά και από καλοκαιρινό συνάχι". Αγάπησα μια κοπελιά επτά χρόνια μικροτερή μου ήταν 18 χρονών. ήταν μοναχοκόρη και πίσω της εκτός από μητέρα της είχε και τέσσερις θείες που όλες ήσαν υπερπροστατευτικές απέναντι της. ήταν η Ειρήνη Φ. Βασιλαράκη. Μια κοπέλα σεμνή συγκρατημένη και συγκροτημένη με άψογη κοινωνική συμπεριφορά. Είναι αβάρετη τελειωμανής και μπορούν να φτιάξουν τα χέρια της ότι κόψει ο νους της. Για τα εμφανισιακά της χαρακτηριστικά δεν θα γράψω πολλά πράγματα γιατί στα δικά μου μάτια φαινόταν άγγελος. Εγώ συμπάθησα την κοπέλα αυτή μόνο γιατί ήξερα ότι θα μπορούσα να συνεννοηθώ α- πόλυτα μαζί της και να ανεβούμε μαζί τον Γολγοθά της ζωής και της έλεγα: - Μιαν η αγάπη π' αγαπώ δεν την αλλάζω μ' άλλη, θαμπώνει τα τα μάτια μου και τη καρδιά μου πάλλει. Άλλα συμπτώματα της αγάπης είναι: - Απ' αγαπά γνωρίζεται κι η μέση του λιαναίνει και το φαΐ του κόβεται κι ο ύπνος του λιαίνει. Ο Απόστολος Παύλος γράφει στην επιστολή του προς Κορινθίους στον Απόστολο των Αγίων Αναργύρων, 1η Νοεμβρίου σχετικά με την Αγάπη: "Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός, ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον... Η αγάπη μακροθυμεί, χριστεύεται, η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται ου φυσιούται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί την αδικίαν, συγχαίρει δε τη αληθεία, πάντα στέργει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει". Ο πρωτοκορυφαίος Απόστολος Παύλος αναφέρεται στην αγάπη μεταξύ των ανθρώπων. Όμως δεν διαφέρει η μια αγάπη από την άλλη. Γιατί και εκείνος που αγαπά ειλικρινά και τίμια μια κοπέλα διακατέχεται από λεπτά και υψηλά αισθήματα. Μπορώ να γράψω ατέλειωτες σελίδες δια τον ο- ρισμό της αγάπης με μαντινάδες και πεζά μα ο σκοπός μου δεν είναι αυτός. Ήμουν μόνιμος κάτοικος στο χωριό μας στην Όλυμπο και συνέχεια εργαζόμενος. Όταν ήμουν 25 χρονών έχασα τον πατέρα μου, σε ηλικία 65 ετών. Έμεινα με την αδελφή μου τη Μαρία που εκείνη ήταν 17 ετών τα υπόλοιπα αδέλφια μου άλλα παντρεμένα και άλλα ευρίσκοντο εκτός Ο- λύμπου. Η ευθύνη της αποκατάστασης της αδελφής μου έμεινε αποκλειστικά σε μένα και αυτό ήταν η αδιαπραγμάτευτη απόφασή μου. Όμως η υποχρέωση και το καθήκον δεν εμπόδιζαν το να έχω την αποκλειστική συμπάθεια και αδυναμία στη κοπέλα που αγαπούσα. Μάλιστα η αγάπη μου ήταν τόσο δυνατή που μου έδινε δύναμη και κουράγιο να αντιμετωπίζω όλες τις δυσκολίες και τα προβλήματα που συναντούσα. Έτσι περνούσε ο καιρός μας και η μόνη μου προσπάθεια και ικανοποίηση ήταν κάποια συνάντηση αστραπιαία μαζί της, εκ του σύνεγγυς ή εξ αποστάσεως για μια οπτική επαφή. Ήμουν ευτυχής όταν εργαζόμουν σε μέρος που ήταν αντίκρια στο σπίτι της, τραγουδούσα και δούλευα κούραση δεν αισθανόμουν και δεν ήθελα να τελειώσει ποτέ η εργασία. Κάποτε εργαζόμουν στο σπίτι του αείμνηστου Μηνά Νταργάκη. Στο μέσα κάστρο Οκτώβριος του έτους 1962 είχα πολλή δουλειά. Απέναντι ακριβώς στου Πιστόλη το σπίτι καθόταν η Ειρήνη μαζί με την οικογένεια της, γιατί το δικό της σπίτι ήταν υπό ανέγερση. Δούλευα μαζί με τον εξαίρετο άνθρωπο καλό φίλο και εργατικότατο α- είμνηστο Νικόλαο Χατζηνικόλα. Ήταν άνθρωπος της παρέας μερακλής, θύμα και λάτρης του έρωτα. Στις 24 Οκτωβρίου η Ειρήνη γιόρταζε τα γενέθλια της. Α- φού είμαστε τόσο κοντά, κατά το απόγευμα της ημέρας εκείνης έρχεται η μητέρα της και μας έφερε λουκουμάδες και διάφορα γλυκά. Πήραμε το κέρασμα με ευχαρίστηση δώσαμε τις ευχές μας στη μητέρας της. Αυτό βέβαια εμένα δεν με ικανοποίησε. Ήθελα να της ευχηθώ προσωπικά και να χαιρετήσω την ίδια. Παρακάλεσα λοιπόν τον Νικολή που δεν μου χαλούσε ποτέ χατίρι να πάμε μαζί στην επίσκεψη. Πράγματι όταν εσχολάσαμε όπως είμασταν με τα ρούχα της δουλειάς κάναμε την επίσκεψη. Δεν υ- πήρχαν τότε αγορές με δώρα για να προσκομίσουμε και πήγαμε με τα δυο μας χέρια, δώσαμε τις ευχές μας και αποχωρήσαμε. Άλλη φορά δούλευα σε κάποιο σπίτι και η σκάλα μου ήταν στη μέση μέσα σε κοινοτικό δρόμο που κάθε φορά που περνούσε άνθρωπος έπρεπε να κατεβαίνω να διευκολύνω τον διερχόμενο. Από το σημείο εκείνο χωρίς να μπορεί να το α- ποφύγει περνούσε και η Ειρήνη γιατί έπρεπε να πάει να γεμίσει το σταμνί της, γιατί ευτυχώς τα σπίτια δεν είχαν ακόμη νερό μέσα, κατέβηκα να διευκολύνω την διέλευσή της βέβαια αισθάνετο άσχημα και λέει τώρα σας καθυστερούμε και σας βάζουμε σε μπελά και της είπα και εγώ περνά εσύ και μη σε γνοιάζει. Όπως προανέφερα αυτά τα χρόνια το σπίτι μας είχε σοβαρό πένθος δεν μπορούσα να πηγαίνω στους χορούς και στις διασκεδάσεις και έτσι σε αυτό τον τομέα υστερούσα. Όταν όμως πέρασαν δυο χρόνια άρχισα να πηγαίνω δειλά-δειλά σ' αυτές τις εκδηλώσεις. Σε αυτή την περίοδο ελεύθεροι στο χωριό είμαστε οι αχώριστοι και αγαπημένοι φίλοι, ο δάσκαλος Ηλίας Λεντάκης, που είμεθα σχεδόν συνομήλικοι, εγώ και ο κατά 2 χρόνια μικρότερος μας ο Γιώργος Σακέλλης. Άλλωστε ο Σακέλλης το έχει εκφράσει και με μαντινάδα: - "Και θα 'μαστε αχώριστοι κι οι τρεις μέχρι να ζούμε και όλους μας τους συγγενείς εξ' ίσου θα εκτιμούμε" Και οι τρεις με τις ίδιες επιδιώξεις και τους ί- διους προβληματισμούς. Κάμναμε χορούς και γλέντια οπότε μας εδίδετο ευκαιρία με αντικειμενικό σκοπό να συναντηθούμε με τα προσφιλή μας πρόσωπα. Μεταξύ μας κάμναμε διευκολύνσεις ο ένας προς τον άλλο έτσι ώστε να χορέψει κάθε ένας την αγαπημένη του. Η Ειρήνη είχε τις θείες της και πολλές φορές έφασκαν και αντέφασκαν. Συνήθως οι άνθρωπο έκαμναν ευχήσεις και ε- τοιμασίες όσοι είχαν ονόματα που γιόρταζαν και ε- μείς έπρεπε να κάμνουμε επισκέψεις στους εορτάζοντες, αφού πολλές φορές δεν έφθανε το ένα βράδυ και συνεχίζαμε και το δεύτερο βράδυ. Μετγάλη παρέα επισκεφτήκαμε τον Νίκο τον Βασιλαράκη τον αδελφό της Ειρήνης. Εμείς βέβαια συγκρατημένοι και προσεκτικοί σε όλες μας τις κινήσεις και τις συμπεριφορές. Ήταν στο σπίτι του Πριστόλη. Πάρα πολλές ετοιμασίες και έξοδα γιατί και ο Νίκος ήταν μοναχογιός και άνθρωπος της παρέας και οργανοπαίκτης. Περί το τέλος της εκδήλωσης λέει μια Κρητική μαντινάδα ο Νικολής ο Διακαντώνης βοηθούμενος από το Νικολή το Πρεαράκη που ήλθαν στο χωριό και έκαμναν τον μανάβη. Διαόλιο, διαολιο, διαολιο μεγάλο. Σαν αγαπά κανείς καμιά κι αυτή να θέλει άλλο. Στο άκουσμα της μαντινάδας λέει η θεία η θετεκούλα που σέρβηρε: "- Ε κακόμοιρε ρδινιασμένο σ' είχα" και τα λόγια αυτά τα άκουσαν πάρα πολλοί και αμέσως γύρισαν και με κοίταξαν και εμένα βέβαια με κάρφωσε τρομερά". Δεν μίλησα τίποτε. Ύστερα από μερικές μέρες και συγκεκριμένα την εορτή των Χριστουγέννων πηγαίναμε επίσκεψη στο σπίτι του θείου του Σακέλλη που είχε ετοιμασίες δια το όνομα του Μανώλη. Κατεβαίναμε με τα όργανα και τραγουδώντας ό- πως ήταν η συνήθεια σε όλη τη διαδρομή. Όταν φθάσαμε κάτω από το σπίτι της θείας της θετεκούλας λέω μια μαντινάδα. Εγώ θα στέκομαι ψηλά ως ήστεκα και πρώτα κι αν θέλεις την αξία μου για να τη μάθεις ρώτα. Άρχισαν αμέσως να σταυροκοιτιούνται όλοι μου οι συγγενείς αφού όλοι ήταν αντίθετοι με την επιλογή μου. Από κανέναν άλλο συγγενή της Ειρήνης, ούτε και από την ίδια δεν άκουσα ποτέ κανένα κακό. Άλλη φορά ανεβαίναμε την ανηφόρα του Σκεπαστού που είναι και η γειτονιά της Ειρήνης είπα: Δεν τραγουδούν στ' ανήφορο μα 'γω θα τραγουδήσω, γιατί αυτή τη γειτονιά θέλω να τη ξυπνήσω. Μες στα γλυκοχαράματα πουλάκια κελαδούσι και στις φωλιές τω τριγυρνού κι άλλα πουλιά ξυπνούσι. Ήταν εορτή του Αγίου Ιωάννη και όλο το χωριό είχε φύγει και πήγαν στο πανηγύρι. Ελάχιστοι μείναμε και φοβόμαστε μέσα στα σπίτια μας. Ανήμερα λοιπόν της εορτής πιάνομε τα μπαστουνάκια μας εγώ και ο Γιώργος ο Σακέλλης κατά το απόγευμα και κατά την ώρα που υπολογίζαμε πως θα επέστρεφαν οι πανηριώτες και πήγαμε στην Αυλώνα για να δούμε τα προσφιλή μας πρόσωπα. Ο Σακέλλης δεν ήλθε στο χορό. Εγώ έπιασα στο χορό αλλά όχι από εκεί που ενδαιφερόμουν. Ο ξάδελφος ο Ηλίας ο Λεντάκης παντρεμένος πια ήταν στο χορό. Μάλιστα αποχορώντας από τη διασκέδαση περί το τέλος μου είπε Γιάννη όταν ξεξυλίσει ο χορός μάζεψε το λουξ που έφεγγεν ο κόσμος γιατί ήταν δικό του. Εγώ όμως δεν μπορούσα να παραδεχθώ ότι πήγα στην Αυλώνα και έκαμα τόσα και τόσα και να μη χορέψω την αγαπημένη μου. Σε μια στιγμή λοιπόν και αφού η Ειρήνη ήταν καθισμένη στη μέση του χορού πάω στον κάβο και προσκαλώ την Ειρήνη με την φράση ορίστε Ρηνούλα να χορέψομε, όπως ήταν πάντα επιφυλακτική και προσεκτική για τη βούιση του κόσμου μου λέει ότι είμαι κουρασμένη και της λέω και εγώ κουρασμένη ξεκουρασμένη ορίστε. Χορέψαμε μια και δυο βορτες το χοροστάσι. Έτσι επιτέφθηκε ο αντικειμενικός σκοπός μου. Εάν παρ'ελπίδα η απαί-

9 H<PQWTHioAMioy α ρ μ α ι ο * - α^αιοt - \oyrnot τησή μου δεν ικανοποιήτο εγώ θα έπαιρνα τη λάμπα και θα έφευγα. Θα ήταν 3 η ώρα μετά τα μεσάνυχτα και έτσι φυσιολογικά τελείωσε η διασκέδαση και εγώ πήρα το λουξ και γύρισα στο χωριό. Ήταν το καλοκαίρι του έτους Από το μήνα Ιούνιο είχα αναλάβει να σοβατίσω το σπίτι της Ειρήνης. Είχα βοηθό τον Βασίλη Π. Κανάκη. Εργαστήκαμε σκληρά και με πολλή διάθεση και μεθοδικότητα. Στα κάγκελα απεικόνισα το έμβλημα του έρωτα δυο πουλάκια που χαριεντίζονται. Σιγά-σιγά τραγουδούσα πάντα με μαντινάδες που εξωτερίκευαν όλες τις διαθέσεις μου όπως: - Το σπίτι το σοβάτισα με έρωτα και πόθο γιατί εις την νοικοκυράν αδυναμία νιώθω. - Το σπίτι το τελείωσα χωρίς να με κουράσει κι ας το χαρεί η νοικοκυρά και μέσα να γεράσει Η θεία της δε η Θετεκούλα είπε : - Ερέομαι το μάστορη με το πολύν χαβέσι, που 'καμε τη βεράντα σου κι όλου του κόσμου αρέσει. Έγραψα μια μακροσκελή επιστολή που υπάρχει ακόμα και την έστειλα της Ειρήνης εκθέτοντας τις απόψεις μου και την κατάστασή μου και περίμενα την απάντηση από την ίδια την οποίαν έθεσε υπόψη του πατέρα της που ευρίσκετο στον Πειραιά εργαζόμενος. Την επιστολή την έστειλα ταχυδρομικώς στην ίδια. Η απάντηση του πατέρα της ήταν θετική και έτσι την απάντηση την πήρα από το στόμα της αφού με κάλεσαν στο σπίτι. Οι αρραβώνες μας έγιναν 16 Οκτωβρίου με ημερομηνία γάμου την 5 Ιανουαρίου του Στους αρραβώνες λέχθηκαν πάρα πολλές μαντινάδες. - Ρηνούλα τούτη η βραδιά για μας πολλά αξίζει, γιατί η νέα μας ζωή 'πο 'δω κι εκεί αρχίζει. - Εγώ για το χατίρι σου στου Μάντη θα κατέβω, γιατί με κόρες στο χωριό δε σε ανακατέβω. - Εγώ 'βλεπα στον ουρανό έναν αστέρι μόνο και σύντροφο μου το 'καμα εις της ζωής το δρόμο. 0 αείμνηστος Δάσκαλος Παυλίδης είπε στους Αρραβώνες μας. - Σύμβολο της αγάπης σας οι αρραβώνες είναι κι ας είσθε καλορίζικοι γαρυφαλλιά και κρίνε - Τα παλικάρια εκτιμώ που αγαπούν με πείσμα, πρέπει των και στο δάχτυλο του έρωτα το δείγμα - Απόψε ανταλλάξατε ενός χρυσού κομμάτι και η συζυγική ζωή χρυσάφι να 'ν' γεμάτη. - Ρηνούλα απόψε έγινες και συ σκλάβα ερώτου, πήρες παιδί καλής γενιάς και νοικοκύρη πρώτου. 0 Ηλίας Λεντάκης είπε: - 0 έρωτας ενίκησε τη δύναμη του κόσμου κι απόψε καμαρώνωμε τη μυρωδιά του δυόσμου. - Γνώριζα τ' αποτέλεσμα για την απόφασή σου και όλοι σε θαυμάζομε για την επιμονή σου. Τον έρωτα λατρεύαμε μαζί με το ωραίο, και περιμέναμε πολύ ως νάρθει το μοιραίο. 0 Γιώργος Σακέλλης είπε: - Το αίσθημα του έρωτα είναι το κορυφαίο, ανθίζει σ' όλη τη ζωή δεν είναι φευγαλαίο. - Προσεκτική και φρόνιμη σε κάθε κίνησή σου, απ' όλους ήτο επαινετή η στάση η δική σου. - Μες τη πορεία της ζωής αρμονικά να ζείτε, το πιο ψηλό ιδανικό σύντομα να το δείτε. Στην αγαπητή μας δασκάλα Σοφία Κανάκη που ανέκαθε μας τιμά με την αυθόρμητη αγάπη και τον καλό λόγο χρωστούμε πάρα πολλά με ένα ευχαριστώ δεν μπορούμε να ξεπληρώσομε τίποτα στη σημερινή Διδάκτορα του Πανεπιστημίου. Στην ίδια χρεωστούμε την καταγραφή ό- λων των Μαντινάδων που ελέχθησαν σε όλες τις καλύτερες στιγμές της ζωής μας. Στους αρραβώνες, στο γάμο μας, ακόμα και στη βάπτιση της Μορφίας μας. Είπε λοιπόν η Σοφία: "- Σπάνια τα αισθήματα πού 'ναι σαν το δικό σας, Πλατωνικό και λογικό εκ μέρους και των δυο σας. - Δεν είναι μόνο ο έρωτας κι η τέλεια η τέχνη, μα κι η μεγαλοπρέπεια που η Ρηνούλα έχει. - Εις τη ζωή σας εύχομαι η λύπη να'ν σταγόνες και πέλαγος να'ν η χαρά σ' όλους σας τους αγώνες" Και άλλες. 0 Κωνσταντίνος Κωνσταντάρος είπε: - Γιάννη εγώ σε αγαπώ 'π' όλα τα παλικάρια, γιατί καλοπαντρεύτηκες χωρίς πολλά παζάρια. 0 γαμπρός είπε: - Ρηνούλα τούτες οι στιγμές θε να με συγκινήσουν, γιατί από τ' αδέρφια μου θε να με ξεχωρίσουν. - 0 έρωτας απού'χαμε ανθίζει και φουντώνει, βλέπει τ' αποτελέσματα και κρυφοκαμαρώνει. - Φρόνιμη και νοικοκυρά και σ' όλα μετρημένη, σε διάλεξα να ζήσουμε ζωή ευτυχισμένη. - Συμπάθησα τις αρετές απού' ξερα πως είχες κι απ' όλες απού γνώριζα μόνο εσύ απείχες. - Προτίμησα τη σύμπνοια της οικογένειας σου Ρηνούλα και μπερδεύτηκα στα δίχτυα τα δικά σου. - Ως ήζησες τα χρόνια σου στο σπίτι του πατέρα, θα ζήσεις κι εις τα χέρια μου στου τόπου τον αγέρα. - Αγάπη και συμπόνοια θά 'χουμε μεταξύ μας, να ζήσουμε αρμονικά τη ψεύτικη ζωή μας. - Κι αν ειν' της μοίρας μας γραφτό ποτέ να χωριστούμε, σε ένα μνήμα προτιμώ κι οι δυο μας να θαφτούμε. Δεν θέλω να γράψω περισσότερα σεβόμενος το χώρο και το αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας μας. Θα γράψω όμως ότι εάν ήταν να ξεκινήσω σήμερα τη ζωή μου δεν θα παρέκλινα το μυριοελάχιστο από την πορεία που χάραξα και ακολούθησα σε όλη μου τη ζωή. Με την αγάπη, με τη συνεννόηση και την αλληλεγγύη αντιμετωπίσαμε όλες τις μεγάλες και δύσκολες στιγμές της ζωής μας. Δούλεψα πάρα πολύ σκληρά σε ό- λη μου τη ζωή ουδέποτε αισθάνθηκα κούραση εξ' αιτίας αυτής της αγάπης και της γαλήνη που επικρατούσε στο σπίτι μας. Εδώ τελειώνει η αφήγηση του παπα-γιάννη. Θυμάμαι ο γάμος τους είχε γίνει στο νεόκτιστο και καινουργιοξετελεμένο σπίτι τους το οποίο όπως προαναφέραμε είχε κάμει ο ίδιος με πολύ μεράκι, αφού είχε στην καρδιά του τη νοικοκυρά, με όλες τις προδιαγραφές της ολυμπίτικης παράδοσης. Η αφρόκρεμα των Ολυμπιτών γλεντιστάδων ήταν εκεί. Τέτοιους γάμους είναι δύσκολο να ξαναπαρακολουθήσουμε σήμερα. Και για τον επί πλέον λόγο ότι η νοοτροπία των ανθρώπων έχει αλλάξει. Τότε το γλέντι ήταν ιεροτελεστία. Άκουγες της μύγας το φτερό. Ανέφερε ο παπα-γιάννης ότι τους έγραψα τις μαντινάδες του γάμου (τότε δεν είχε ούτε μαγνητόφωνα, ούτε βίντεο). Τις έγραψα γιατί μπορούσα να ακούω. Πιστεύετε ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό σήμερα; Σήμερα βέβαια γράφουμε με την τεχνολογία. Αλλά αυτό δεν μας επιτρέπει να διαταράσσομε με σοβαρότητα ενός γλεντιού και να εμποδίζουμε αυτούς που θέλουν να το απολαύσουν. Νομίζω ότι πολύ λίγα μπορώ ακόμη να πω γιατί όπως λέει και η παροιμία "πράμα που φαίνεται κολαούζο δεν θέλει". 0 παπα- Γιάννης και η παπαδιά του έχουν μια οικογένεια αξιοζήλευτη με τις δυο τους κόρες καλώς αποκατεστημένες. Η Μορφία (και η ί- δια οικονομολόγος και δασκάλα) παντρεμένη με τον Παναγιώτη Λούγκο (τραπεζικό και δικηγόρο, η Μαρίνα (γραμματέας σε οδοντιατρείο) παντρεμένη με το Βασίλη Πρεάρη γόνο μιας από τις πιο παραδοσιακές και μερακλήδικες οικογένειες του τόπου μας και άσσος στην τεχνολογία με τρία εγγονάκια δύο εγγονούλες και έναν εγγονό που τους παρέχονται όλα τα εφόδια για εξέλιξη. Αξιοποίησαν και την τελευταία σπιθαμή της ιδιοκτησίας τους, έκτισαν το εκκλησάκι της Χρυσοβαλάντου, έκαμαν αμπέλια, πολλαπλασίασαν τις ελιές τους, έχουν μελίσσια, διατηρούν κήπους, μ' άλλα λόγια είναι νοικοκυραίοι, με την πιο παλιά έννοια του όρου. Όταν τους επισκέπτονται τα εγγονάκια τους τα καλοκαίρια μπορούν να τραφούν με βιολογικά προϊόντα όπως κι εμείς στα παιδικά μας χρόνια. Παπα-Γιάννη και παπαδιά-ρηνούλα εγώ σας εύχομαι να είστε καλά να παντρέψετε τα εγγόνια, να πιάσετε και δισέγγονα και να μάθετε και σ' αυτά όπως και στις κόρες σας όλα όσα γνωρίζετε, που αποτελούν την πολιτιστική παράδοση, αυτού του τόπου που λέγεται Όλυμπος, που τόσο αγαπήσατε αφού ζήσατε όλα σας τα χρόνια και εξακολουθείτε να ζήτε εκεί. Γιατί η Όλυμπος σήμερα χρειάζεται ανθρώπους σαν κι εσάς. Διορίστηκε το πρώτο διοικητικό συμβούλιο του Πολιτιστικού Οργανισμού Ολύμπου Καρπάθου Διορίστηκαν την Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2013, από το Δημοτικό Συμβούλιο Καρπάθου τα μέλη του πρώτου εννεαμελούς Διοικητικού Συμβουλίου του Πολιτισμικού Οργανισμού Ολύμπου Καρπάθου (Π.ΟΡ.Ο.Κ.), νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου του νέου ενιαίου Δήμου του νησιού, ο οποίος διασώθηκε, κατ'εξαίρεσινκαιμετάαπόεπίμονουςκαισυστηματικούςαγώνες, απότιςσυμπτύξειςήδιαλύσειςτωνν.π.δ.δ. τωνδήμωνπουπροβλέπονταναπότον"καλλικρατη". Αξίζει να σημειωθεί ότι εξαιρέθηκαν 76 συνολικά Ν.Π.Δ.Δ. των Δήμων της χώρας (στα Δωδεκάνησα μόλις δύο), ενώ διαλύθηκαν ή συμπτύχθηκαν περί τις άλλα. Ο συγκεκριμένος Οργανισμός εδρεύει στον οικισμό Όλυμπος και διοικείται αποκλειστικά από Ο- λυμπίτες διασφαλίζοντας έτσι πρωτίστως την απρόσκοπτη πολιτισμική αυτοδιαχείριση της Ολυμπίτικης κοινότητας ενώ παράλληλα έχει τη δυνατότητα να συμβάλλει στην καλλιέργεια και ανάδειξη του όλου Καρπαθιακού πολιτισμού. Η σύνθεση του Δ.Σ. του Π.ΟΡ.Ο.Κ., η οποία εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο μετά από σχετική εισήγηση του Δημάρχου Καρπάθου Μιχάλη Χανιώτη έχει ως ακολούθως: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Γιώργος Νικ. Τσαμπανάκης Αναπληρωτής: Νίκος Εμμ. Ορφανός ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Γιάννης Γεωρ. Μηνατσής Αναπληρώτρια: Ευγενία Αντ. Φουρτίνα ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Γιάννης Εμμ. Μακρυμανώλης Αναπληρώτρια: Ειρήνη Κανάκη -Ζλάτου ΜΕΛΟΣ: Ρούλα Χουβαρδά -Παπαβασίλη (Εκπρ. Τοπικ. Κοινότ. Ολύμπ.) Αναπληρωτής: Νίκος Μηνά Χατζηπαπάς ΜΕΛΟΣ: Φούλα Γεωρ. Νιοτή (Εκπρ. Μείζονος Μειοψ.) Αναπληρωτής: Πόπη Εμμ. Κανάκη ΜΕΛΟΣ: Μηνάς Γεωρ. Χουβαρδάς (Εκπρ. Ελάσσονος Μειοψ.) Αναπληρωτής: Μανώλης Ιωάν. Κοντονικόλας ΜΕΛΟΣ: Αναπληρωτής: ΜΕΛΟΣ: Αναπληρωτής: ΜΕΛΟΣ: Αναπληρώτρια: Αντώνης Γεωρ. Χαλκιάς (Σύνδ. Ολυμπ. Παροικ. Πειραιά) Ευαγγελία -ΜαρίναΜηνάΑγαπίου Γιάννης Βασ. Χατζηβασίλης (Σύνδ. Ολυμπ. Παροικ. Ρόδου) πάπα -Μηνάς Μιχ. Ερνίας Μανώλης Βασ. Καρελλάς (Σύνδ. Ολυμπ. Παρ. Η.Π.Α.) Σοφία Μπαλασκά -Χαλκιά. Είναι βέβαιο ότι τα μέλη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου έχουν μπροστά τους πολλή και σοβαρή δουλειά για ν'ανοίξει ο νέος φορέας τα φτερά του και να δρομολογήσει το έργο του με τρόπο σωστό, αποδίδοντας στην τοπική κοινωνία της Ολύμπου και της Καρπάθου γενικότερα τα αποτελέσματα που προσδοκά απ' αυτόν. Συρματοπλέγματα - Ελευθεροβοσκή Όταν ανέλαβα καθήκοντα προέδρου κοινότητος, η Όλυμπος είχε 570 βοοειδή ζώα δηλαδή κάθε οικογένεια σχεδόν είχε το ζευγάρι της δια καλλιέργεια, όχι μόνο γεωργικών περιοχών (Αυλώνας - Αχορδέας - Κοίλιους κ.λ.π.) αλλά και των πέριξ ανάλογα τη χρονιά. Όμως σιγά σιγά ήλθανε φρέτζες μηχανήματα και επουλήθησαν τα βοοειδή ζώα, γιατί έστω και ένα ήθελε τον άνθρωπο του να το βόσκει και να το συντηρεί. Έτσι μοιραίως η καλλιέργεια των σιτηρών (Αυλώνας και Αχορδέας) περιορίστηκε στους κάμπους μέσα και τα υπάρχοντα α- μπέλια τα οποία όμως ξεράθηκαν λόγω α- νομβρίας Τα ποιμενικά ζώα α- φού δεν έβρισκαν φαγητό απ' έξω υπάρχει στην Αυλώνα κι ήταν προπάντων από Κορφάσια - Στιόι - Βουνό - Κασιακούαινα κλπ. Έτσι με το τότε Κ.Σ. σκεφθήκαμε να συρματοπλέξουμε την Αυλώνα - Αχορδέα και Πέι δηλαδή τις σπουδαίες αυτές γεωργικές ζώνες, ώστε να μην διαπράτονται ζημιές. Έ- βγαλα πιστώσεις από τη διεύθυνση Γεωργίας και κινητοποίησα τους κτηνοτρόφους, εργάσθηκαν και βάλαμε τα σύρματα με αναμονές ανά 200 μέτρα. Ησύχασαν πράγματι οι κάμποι μας και παγήγοντο τ' αγαθά της γης. Τότε όμως τα σύρματα εκάηκαν και πέφταν κάτω και έπρεπε ν' αντικατασταθούν ύστερα από χρόνια. Εκτός του αειμνήστου Μιχάλη Πρωτόπαπα, που συρματόπλεξε από το Κάπι απάνω το Λαόρδο - Λάια, βάσει πάντοτε της Αγρονομικής Διατάξεως που όριζε τη νοητή αυτή γραμμή και ο Νίκος Κανάκης την οριοθέτησε πέριξ της Ο- λύμπου, διότι τα ζώα εισήρχοντο όπως και τώρα μέσα στο χωριό, όμως και αυτά κατεστράφηκαν. Η ασυδοσία που υπάρχει σήμερα είναι άνω ποταμών. Κατεστράφη η Αυλώνα και τα πέριξ (Κασιακούαινα) δεν υπάρχει όχι αμπέλι, ούτε φραγκοσυκιά, ούτε συκιά πια. Και οι καλλιέργειες περιορισμένες ό- πως και ο πληθυσμός της Ολύμπου (περιορίσθηκε αφού ο πλείστος μετοίκησε κυρίως προς Ρόδο. Αντιμετώπιση του τεράστιου αυτού προβλήματος, αφού οι κτηνοτρόφοι, λαμβάνοντες και τις παχυλές επιδοτήσεις, δεν μεριμνούν, δεν βόσκουν, αφού είναι άλλων σχεδόν επαγγελμάτων και οικοδομούν εις Ρόδο και Πειραιά. Οι τιμές όμως καλά κρατούν και δεν τους ενδιαφέρει πλέον τίποτα. Αγροφύλακας συνταξιοδοτήθηκε, λένε για τους δύο δασονόμους, έκαμαν επιτροπές αντιμετώπισης του λυπηρού αυτού φαινομένου. Τί σκέπτεται άραγε η Δημοτική αρχή Καρπάθου, αφού είναι γνωστό το ο- ξύτατο τούτο πρόβλημα; Γενική απραξία. Ό- πως και εις όλους τους τομείς της Τοπικής μας Αυτοδιοίκησης. Η κατάσταση είναι πλέον αχαλίνωτος και ανεπίτρεπτος, αφού διεισδύουν και μόνο στον ποταμό, μέσα στους άλλους καλλιεργούμενους κήπους, ρημάζοντας τον κόσμο. Λύση: Να αναγκαστούν οι τσοπάνηδες να πιάσουν τα ραβδιά και να βόσκουν απ' άκρην εις άκρην της περιοχής μας και να ευρεθεί στιβαρός νους και χέρι να βγάλει χρήματα και να επανατοποθετηθούν τα συρματοπλέγματα εκεί που ήταν, βάσει πάντα με την Αγρονομική Διάταξη, διότι ο τόπος μας τότε είχε κόσμο έτσι εδιακρίνετο - με ΑΓΡ0Ν0ΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ και το μεταβατικό δικαστήριο που εγίνετο στην Όλυμπο. Πάντα ταύτα ε- λαμβάνοντο υπ' όψιν και εδικάζοντο. Τα μετόχια καλλιέργειας των ελαιόδεντρών μας που είναι και γεωργικές ζώνες και απαγορεύεται η είσοδος σ' αυτές των ποιμενικών ζώων. Όμως δυστυχώς με την ελευθεροβοσκή που υπάρχει δεν μπορείς πια να καλλιεργήσεις, να κόψεις ελιές να φυτέψεις και κινδυνεύουν ακόμα και τ' αποκατεστημένα ελαιόφυτα δυστυχώς! Χρειάζεται όμως και μεθοδική αντιμετώπιση το ό- λο θέμα. Σακέλλης Γιώργος τ. Κοινοτάρχης ΟΛΥΜΠΟΥ

10 10 ΗΦοΚΗΤΗίοΛΜίοΥ ΑΠΜΛΙΟΪ " ΛΑΙΟΪ " IOy/ΊΟί 2013 ΜΑΚΡΗΣ, Νίκος Λαογραφικά Ολύμπου Καρπάθου: Θέματα υλικού και κοινωνικού βίου/ Νίκος Μ. Μακρής._ Ρόδος: Κέντρο Καρπαθιακών Ερευνών, 2013._ 887σ.; 24 εκ. ISBN: ΕΠΙ ΤΑ ΙΧΝΗ Επιμέλεια: Ντίνος Ν Μαστρομανώλης Λαογραφικά Ολύμπου Καρπάθου Την Κυριακή 11 Αυγούστου 2013 παρουσιάστηκε στο Διαφάνι ένα από τα σημαντικότερα βιβλία που έχουν γραφεί για τον λαϊκό πολιτισμό της Ολύμπου. Πρόκειται για την εργασία του Νίκου Μ. Μακρή με τίτλο: "Λαογραφικά Ολύμπου Καρπάθου", η οποία εκδόθηκε από το Κέντρο Καρπαθιακών Ερευνών και αποτελεί την 7η αυτοτελή του έκδοση. Στο πλαίσιο της εξαιρετικής αυτής εκδήλωσης ομίλησε για το βιβλίο ο συγγραφέας και νομικός Μανόλης Μακρής, ο οποίος μετά από παράκληση του υπογράφοντα τη στήλη παραχώρησε ευγενικά το κείμενο της ομιλίας του και δημοσιεύεται εδώ. "Ανέλαβα με ιδιαίτερη ευχαρίστηση να παρουσιάσω το βιβλίο "Λαογραφικά Ολύμπου Καρπάθου - Θέματα υλικού και κοινωνικού βίου" του Νίκου Μακρή. Όχι μόνο επειδή πρόκειται για ένα βιβλίο που α- γκαλιάζει τόσα ενδιαφέροντα θέματα της παραδοσιακής ζωής της Ολύμπου, θέματα που οι παλαιότεροι από μας βιώσαμε κι αγαπήσαμε στα πρώτα μας χρόνια. Κι όχι μόνο επειδή είναι καρπός ενός πολυετούς ερευνητικού μόχθου κι είναι γραμμένο με πολλή αγάπη και ταυτόχρονα με ευσυνειδησία, επιστημονική σοβαρότητα και υποδειγματική τάξη. Αλλά, κυρίως, επειδή, λόγω της συγγενικής μου σχέσης με τον συγγραφέα, είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω από πολύ κοντά όλη την προσπάθεια που χρειάστηκε, για να έχουμε σήμερα στα χέρια μας αυτό το πολύτιμο έργο, να ζήσω μια προσπάθεια δεκαετιών, από τη συλλογή, αξιολόγηση κι αξιοποίηση του υλικού, μέχρι και τις τελευταίες τυπογραφικές λεπτομέρειες. Κι έτσι, το βιβλίο έχει για μένα, πέρα α- πό την αντικειμενική αξία που έχει για τον κάθε 0- λυμπίτη, για τον κάθε Καρπάθιο και για τον κάθε ε- ρευνητή του λαϊκού πολιτισμού, και μια προσωπική, μιαν "από διαθέσεως" αξία, όπως λέμε στα νομικά. Δεν θα σας απασχολήσω, στον χρόνο που έχω στη διάθεσή μου, με τα γενικά χαρακτηριστικά του βιβλίου, όπως συνηθίζεται στις βιβλιοπαρουσιάσεις. Να πω μόνο, ότι χωρίζεται σε δυο μέρη: Το πρώτο και εκτενέστερο μέρος, περιλαμβάνει δέκα κεφάλαια του παραδοσιακού υλικού βίου, τα οποία είναι, όπως τιτλοφορούνται: Κατοικία, Ενδυμασία, Τροφή, Σύστημα καλλιέργειας και βόσκησης, Γεωργία, Ποιμενικά, Νερό, Μαούνες και θαλάσσιες μεταφορές, Οικοδομική και Μελισσοκομία. Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει τρία θέματα του κοινωνικού βίου, αυτά που οι λαογράφοι ονομάζουν τρεις σταθμούς της ανθρώπινης ζωής, που είναι: Τα σχετικά με τη γέννηση και την παιδική ηλικία, ο Γάμος και η Τελευτή (ο θάνατος). Σε κάθε κεφάλαιο είναι έκδηλη η προσπάθεια του συγγραφέα να μας δώσει μια ολόπλευρη εικόνα του θέματος που πραγματεύεται, και παράλληλα να δοθούν οι πληροφορίες με κάθε δυνατή λιτότητα και σαφήνεια, έτσι που το βιβλίο να προσφέρεται όχι μόνο στους απαιτητικούς ερευνητές - λαογράφους, αλλά και στον καθένα που θα σκύψει στις σελίδες του, είτε στον δικό μας άνθρωπο, τον φυσικό κληρονόμο αυτής της παράδοσης, είτε στον ξένο που θέλει να μάθει για την Όλυμπο κάτι παραπάνω, κάτι πιο βαθύ και πιο ουσιαστικό απ' αυτά που γράφουν οι τουριστικοί οδηγοί. Να προσθέσω στα προηγούμενα ότι τα κείμενα συνοδεύουν δεκάδες κατατοπιστικά σχέδια, φιλοτεχνημένα με υπομονή και μεράκι από τον ίδιο το συγγραφέα, τα οποία είναι όχι απλά διακοσμητικά αλλά ουσιαστικά στοιχεία για την ανάδειξη και την πληρέστερη κατανόηση των θεμάτων. Θα διατυπώσω στη συνέχεια ορισμένες επισημάνσεις και σκέψεις μου, σχετικά με τη θεματολογία, αλλά και τη γενικότερη ερευνητική ιδεολογία και στόχευση του βιβλίου, επισημάνσεις χρήσιμες, νομίζω, για να κατανοήσει κανείς και να εκτιμήσει την ξεχωριστή αξία που παίρνει ένα τέτοιο συγγραφικό πόνημα στην καρπαθιακή, γενικότερα, και στην ολυμπίτικη, ειδικότερα, βιβλιογραφία μας. Ν' αρχίσω από τον τίτλο του βιβλίου: "Λαογραφικά Ολύμπου Καρπάθου". Εύλογα θα μπορούσε κανείς, ι- δίως από τους συμπατριώτες μας των άλλων χωριών, να ρωτήσει: Γιατί μόνο της Ολύμπου; Δεν θα μπορούσε να είναι όλης της Καρπάθου; Η απάντηση είναι ότι κάτι τέτοιο, μια επέκταση δηλ. του α- ντικειμένου της έρευνας σε καρπαθιακό επίπεδο. θα ήταν ένα τόλμημα και ιδιαίτερα δύσκολο και επιστημονικά παρακινδυνευμένο. Η Κάρπαθος, παρά το γεγονός ότι ανήκει στα μέτρια σε έκταση και στα α- ραιοκατοικημένα νησιά του Αιγαίου, από λαογραφική άποψη αποτελεί έναν τόπο εξαιρετικά διασπασμένο και ποικιλόμορφο. Είναι τόσες οι διαφορές στη γλώσσα, στα έθιμα, στις παραδόσεις ανάμεσα στα χωριά, που όμοιές τους δεν θα συναντήσει κανείς ούτε στα μεγαλύτερα ελληνικά νησιά. Στην Κάρπαθο λ.χ. οι συγγραφείς κάνουν λόγο για τέσσερα γλωσσικά ιδιώματα, όταν στην Κρήτη μιλάμε για ένα ιδίωμα. Κι έτσι, εκείνος που θα επιχειρήσει ν' ασχοληθεί και να γράψει για το νησί μας στο σύνολο του είναι εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να καλύψει ένα τόσο εκτεταμένο πεδίο λαϊκών παραδόσεων. Κι αναγκαστικά, χωρίς κι ο ίδιος να το επιδιώκει, θα ρίξει το βάρος της προσοχής του στον τόπο που γνωρίζει καλλίτερα. Ένα παράδειγμα: Διαβάζω στα "Λαογραφικά Σύμμεικτα Καρπάθου" του Μιχαηλίδη - Νουάρου το κεφάλαιο "Αι Απόκρεω εν Καρπάθω". Είμαι κι εγώ Καρπάθιος, αγαπώ την παράδοση, γράφω γι' αυτήν, αλλά τίποτε απ' όσα αναφέρονται εκεί δεν έχουν σχέση με τις Αποκριές. Όπως τις γνωρίζω στην Ό- λυμπο. Η Κάρπαθος με τα χωριά της προσφέρει ένα υλικό για καταγραφή, τόσο πλούσιο στην ποικιλία του, που δεν μπορεί να το δαμάσει ένας ερευνητής, α- κόμα κι αν αυτός ο ερευνητής έχει το επιστημονικό ανάστημα του Μιχαηλίδη - Νουάρου. Κι έτσι, ορθά πράττει ο Νίκος Μακρής όταν οριοθετεί το θέμα του στην Όλυμπο, της οποίας γνωρίζει βαθιά και βιωματικά την υλική και κοινωνική ζωή, τη γλώσσα και την παράδοση. Ένας λόγος παραπάνω, που, αν τα άλλα χωριά της Καρπάθου εμφανίζουν αξιοπρόσεκτες διαφορές μεταξύ τους όσον αφορά τα στοιχεία του λαϊκού τους πολιτισμού, οι διαφορές τους με την Όλυμπο είναι πολύ μεγαλύτερες, κάτι που διαπιστώνουν και τονίζουν όλοι όσοι κατά καιρούς έγραψαν για τον τόπο μας. Δεν υπάρχει κανένα κεφάλαιο στο λαϊκό πολιτισμό του νησιού μας, που να μην χρειαστεί ο ευσυνείδητος ερευνητής να κάμει ειδικά μνεία για το πώς λέγεται ή πώς γίνεται στην Όλυμπο. Κι εδώ, ερχόμαστε να εναρμονισθούμε με τη σύγχρονη λαογραφική αντίληψη, που αποφεύγει ν' ασχολείται με θέματα που απλώνονται σε περισσότερους τόπους, όπως παλιά που ακούγαμε λ.χ, "τραγούδια του ελληνικού λαού". "παροιμίαι του ελληνικού λαού" κλπ. 0 σημερινός ερευνητής εστιάζει το ενδιαφέρον του σε συγκεκριμένο τόπο. Γνωρίζοντας κανείς τις ειδικές συνθήκες του τόπου, γεωφυσικές, ιστορικές, οικονομικές κλπ. μπορεί να κατανοήσει σαφέστερα και χωρίς τον κίνδυνο γενικεύσεων και λαθών τον πολιτισμό του λαού που αποτελεί αντικείμενο της μελέτης του. "Λαογραφικά της Ολύμπου", λοιπόν. Ευχόμαστε η προσπάθεια του Νίκου, ν' αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και να εμφανιστούν φιλότιμοι ερευνητές κι από άλλα χωριά για να καταγράψουν συστηματικά, όσο είναι καιρός, και να αναδείξουν τον ανεξάντλητο λαϊκό πολιτισμό του νησιού μας. Μια δεύτερη επισήμανση: Από τους Ολυμπίτες που μέχρι σήμερα ασχολήθηκαν σοβαρά και έγραψαν για την παράδοση του χωριού μας, ο Νίκος είναι ο πρώτος που ασχολήθηκε συστηματικά με θέματα της υλικής ζωής. 0 Νικίας Κόνσολας έγραψε για την κοινωνική οργάνωση, το εθιμικό λαϊκό δίκαιο και τα σχετικά με τη γέννηση και την παιδική ηλικία. 0 Γιώργος Χαλκιάς, ο Νίκος Πρεάρης, ο Αντώνης κι ο Γιάννης Παυλίδης ερεύνησαν κι ανέδειξαν με τις συγγραφές τους τα έθιμα των διασκεδάσεων, τη μουσική και την ποιητική παράδοση. Το επιβλητικό σε όγκο, όσο και σε ποιότητα, έργο του Κωστή Μηνά είναι κυρίως γλωσσολογικό. Κι ο έχων την τιμήν να σας ομιλεί ασχολήθηκε με τα τραγούδια και τις λαϊκές αφηγήσεις. Αλλά με τις καθημερινές ασχολίες των γεωργών και των βοσκών, με τα γιασάκια και τα παράκαιρα, με τα τσαμπάλλια και την τυροκομική διαδικασία, με τις μαούνες και τ' αντιείρματα, με τους λάκκους και τις λατσίες, με τους πελεκάνους και τους νταμαρατζήες, δεν ασχολήθηκε ως τώρα κανείς. Κι όμως αποκεί, από την υλική καθημερινότητα, από τη ζωή στο χωράφι, στο μαντρί, στο γιαπι, στον αργαλειό, πήρε τα ουσιώδη υλικά για να χτίσει την ιστορία και τον πολιτισμό της η Όλυμπος. Αποκεί αντλήθηκαν οι χυμοί της παραδοσιακής ζωής, διαμορφώθηκαν οι χαρακτήρες, αναδύθηκαν τα έ- θιμα. Αυτό το εμφανές όσο και σημαντικό κενό στη βιβλιογραφία μας έρχεται να καλύψει το βιβλίο που παρουσιάζουμε. Να πω ακόμα, ότι πολλά από τα θέματα αυτά είναι εντελώς πρωτότυπα, όχι μόνο σε τοπικό αλλά και σε ευρύτερο επίπεδο. Συστηματικές έρευνες λ.χ. για θέματα όπως είναι τα συστήματα καλλιέργειας και βόσκησης, οι μαούνες κι οι θαλάσσιες μεταφορές, η διαχείριση του νερού, αλλά και η οικοδομική τέχνη, δεν θα βρει κανείς εύκολα διαβάζοντας τα όσα γράφτηκαν για τους διάφορους ελληνικούς τόπους. Θέλω, στη συνέχεια, να υπογραμμίσω κάτι, που το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό: Όλες οι πληροφορίες που αποθησαυρίζονται στις 800 και πλέον σελίδες του βιβλίου, προέρχονται από ζωντανές πηγές, προέρχονται δηλ. από την προσωπική βίωση και την προφορική παράδοση. Όταν οι πιο πολλοί από τους σημερινούς λαογράφους αντλούν τα θέματα τους α- πό τις γραπτές πηγές, τα βιβλία και τα περιοδικά έ- ντυπα, είναι δηλ. λαογράφοι (ας μου επιτραπεί η έκφραση) της πολυθρόνας και της βιβλιογραφίας, ο Νίκος Μακρής απευθύνθηκε στον ίδιο το λαό, στο καφενείο και στη σπιτική συντροφιά, στους γέροντες και τις γερόντισσες της Ολύμπου, για να επικαλεσθεί τις γνώσεις και τις αναμνήσεις τους και να συγκεντρώσει το υλικό του. Βέβαια, ανήκουμε σε μια γενιά, την τελευταία μιας μακράς συνεχούς παράδοσης που έρχεται από τους αιώνες, η οποία έχει πρωτογενή βιώματα από την παραδοσιακή αγροτική ζωή, μια γενιά που γνωρίζει τι σημαίνει να καθερίσεις τα σκάμματα και να περικόψεις, ν' αλωνέψεις και να ξαχερίσεις, να φροντίσεις τα γεωργικά και τα οικόσιτα ζώα, να κουβαλήσεις πηλό για το στάβλο, να μαζέψεις αλάτι από τις αλυκές. Αυτές οι ανεπανάληπτες εμπειρίες, φωτισμένες κι από το συναισθηματισμό που μας δίνει η αναπόληση των παιδικών μας χρόνων, αποτελούν τη στέρεα βάση, την εκκίνηση για την έρευνα και ταυτόχρονα διαποτίζουν και χρωματίζουν με την αλήθεια τους τις ποικίλες λεπτομέρειες των θεμάτων. Όμως, αυτό αποτελεί μόνο την αφετηρία. Είναι σαν την πρώτη έμπνευση στη λογοτεχνία. Αποκεί και πέρα, τον συναισθηματισμό και τη ρομαντική αναπόληση πρέπει ν' αντικαταστήσει η επιστημονική θεώρηση των πραγμάτων. Στις αναμνήσεις παραμένουν, και τις αξιοποιούν ανάλογα, οι λογοτέχνες, οι ηθογράφοι. 0 ερευνητής, όμως, πρέπει να φωτίσει το θέμα του απ' όλες τις πλευρές, να μην αφήσει αναπάντητα ερωτηματικά, να κατέβει με υπομονή στις λεπτομέρειες, να κατανοήσει το πώς λειτουργούσε σ' όλη την έκτασή της εκείνη η αγροτική οικονομία, εκείνη η κλειστή κοινωνία. Δεν φτάνει, επαναλαμβάνω, η βιωματική εμπειρία, αφού δεν μπορείς να γνωρίζεις ή να θυμάσαι όλα τα είδη των χωραφιών, όλες τις ονομασίες των αιγοπροβάτων ανάλογα με το τρίχωμα, ούτε και μπορείς να ξέρεις, μέσα από τις ό- ποιες παιδικές αναμνήσεις σου, το πώς δουλεύει το σύστημα καλλιέργειας και αγρανάπαυσης ή το πώς φτιάχνεται η σιτάκα. Πρέπει ν' ανατρέξεις στις ζωντανές πηγές, γνωρίζοντας ότι αυτές οι πηγές δεν θα είναι για πάντα. Κι ευτυχώς, υπήρχαν ακόμη στην Όλυμπο δεκάδες πολύτιμοι πληροφορητές, πρόθυμοι να βοηθήσουν μια τέτοια προσπάθεια. Σ' αυτούς απευθύνθηκε ο συγγραφέας. Έζησα την ερευνητική αγωνία του Νίκου από κοντά κι από την πρώτη στιγμή, από τα φοιτητικά μας ακόμη χρόνια, την ίδια εποχή που ξεκινούσα κι εγώ την έρευνα μου για τα τραγούδια. Σήμερα, τόσες δεκαετίες μετά, που βλέπουμε να τυπώνονται οι εργασίες που με νεανικό ενθουσιασμό ξεκινήσαμε τότε, επιβεβαιώνεται ότι παρόμοια θέματα δεν αντιμετωπίζονται βιαστικά, επιφανειακά, με τη γνωστή δημοσιογραφική ελαφρότητα. Χρειάζεται βαθιά γνώση κι ευθύνη, κι αυτή δεν αποκτάται εύκολα. Πολλώ μάλλον, που η ενασχόλησή μας με τον λαϊκό πολιτισμό της Ολύμπου ξεκινούσε με μόνο κίνητρο την αγάπη για τον τόπο όπου είδαμε το φως, και παράλληλα ως υπηρεσία προς την ιστορία και την αλήθεια, αφού κανένας δεν θα μας πλήρωνε ποτέ αυτές τις ατέλειωτες ώρες εργασίας. Με μια επισήμανση: Για μένα το θέμα των τραγουδιών ήταν, όχι μόνο θελκτικό και φανταχτερό, αλλά και βατό χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, αφού, σε πανελλήνια κλίμακα, είχαν πραγματευτεί ανάλογα θέματα σπουδαίοι συγγραφείς, Έλληνες και ξένοι, κι υπήρχε έτσι μια πλούσια βιβλιογραφία ερμηνειών και σχολίων, την οποίαν εγώ έπρεπε να γνωρίσω και να συζεύξω μ' εκείνα που άκουα και κατέγραφα από τους γέροντες Ολυμπίτες. Για το Νίκο, όμως, υπήρχαν ι- διαίτερες δυσκολίες, όσον αφορά τα αντικείμενα που επέλεξε να μελετήσει. Ένας καθηγητής φιλόλογος έπρεπε να ερευνήσει, να κατανοήσει μέχρι τις λεπτομέρειές τους και να παρουσιάσει θέματα δύσκολα, άγνωστα κι απλησίαστα στους διανοούμενους, που δεν είχαν καμιά σχέση με τη δουλειά του και τις σπουδές του, όπως ήταν η οικοδομική, η τυροκομική διαδικασία, οι μαούνες, η μελισσοκομία κλπ. Δούλεψε με υπομονή και μεθοδικότητα. Πολλές φορές χρειαζόταν να ελέγξει μια πληροφορία διασταυρώνοντας περισσότερες ζωντανές πηγές. Κατάρτιζε κάθε φορά ένα κατάλογο με τις ελλείψεις και τις απορίες του, για να ζητήσει, όταν του το επέτρεπαν οι περιστάσεις, συνήθως όταν ερχόταν για διακοπές στο Διαφάνι, τις σχετικές πληροφορίες και διασαφηνίσεις από τους γέροντες. Δεν χρησιμοποιούσε μαγνητόφωνο, όπως εγώ, που ήθελα ν' α- ποθησαυρίσω πληροφορίες κάθε λογής, κι έτσι δε χανόταν σ' ένα, γοητευτικό κατά τα άλλα, πέλαγος αφηγήσεων. Ζητούσε κι έπαιρνε κάθε φορά την απολύτως συγκεκριμένη πληροφορία. Οφείλουμε ακόμη να λάβουμε υπόψη μας και το ε- ξής: Η καταγραφή δεν γίνεται το 1920, ούτε το 1950, όταν η παραδοσιακή ζωή βρισκόταν ακόμη σε πλήρη ακμή, αλλά στις τελευταίες δεκαετίες του 20ού και στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, σε μια εποχή δηλ. που η παραδοσιακή οικονομία παρακμάζει χρόνο με το χρόνο, εγκαταλείπονται οι παλιές αγροτικές ασχολίες, ενώ όλο και περισσότερο εισχωρούν νέα ήθη στην κοινωνική ζωή της Ο- λύμπου. Το ερευνητικό πεδίο, που ανοίγεται μπροστά στο συγγραφέα, παίρνει έτσι και μιαν άλλη ενδιαφέρουσα προέκταση, αφού πρέπει να παρακολουθήσει τις όποιες διαφοροποιήσεις, προσαρμογές κλπ. που προέκυψαν κατά τη διαδικασία αυτής της σταδιακής "αστικοποίησης" της ζωής. Είναι ενδιαφέρον λ.χ. να δει κανείς το πώς το παραδοσιακό ησιόδειο άροτρο με τα βόδια αντικαθίσταται κάποια εποχή, λόγω έλλειψης των βοοειδών από το άροτρο με μουλάρι, για να εγκαταλειφθεί σύντομα κι αυτό, και να επικρατήσουν στις λίγες καλλιέργειες. που γίνονται ακόμη, οι μηχανοκίνητες φρέντζες. Κάθε θέμα χωρίζεται σε μικρότερα κεφάλαια με εύγλωττους κατατοπιστικούς τίτλους. Και μόνο αυτούς τους τίτλους να διέλθει κανείς, αντιλαμβάνεται τον πλούτο ενός θέματος και την επιστημονική μεθοδικό-τητα και τάξη με την οποία το αντιμετωπίζει ο συγγραφέας. Φέρνω ως παράδειγμα το θέμα "Γεωργία", που είναι άλλωστε ιδιαίτερα οικείο αν όχι σ' όλους, στους περισσότερους από μας: 0 συγγραφέας ξεκινά με την αναφορά στις γεωργικές εκτάσεις, στην ονοματολογία των αγρών, στα οροθέσια και τη διαιτησία ο- ρίων ακινήτων, στα εγκαταλειμμένα χωράφια, στους τοίχους των χωραφιών και στις ονομασίες συγκεκριμένων αγρών. Κι αφού αναφερθεί στα γεωργικά εργαλεία, ιδίως στο άροτρο και τους αροτήρες, έρχεται στις διαδοχικές εργασίες της καλλιέργειας για να περιγράψει με κάθε λεπτομέρεια το καθέρισμα, το κόπρισμα, τα σχετικά με τον σπόρο, τα προγνωστικά για τη χρονιά, τη σπορά, το ξεχόρτισμα, τις αρρώστιες των σιτηρών, τον θερισμό, τ' αλώνεμα, το ξαχέρισμα, το γιοκόπημα, το ρεμόνισμα, το σήκωμα του καρπού, τις πληρωμές από την άλωνα, το λάκκιασμα, την αποθήκευση του καρπού, το άλεσμα και, τέλος, τα σχετικά με τους ανεμόμυλους, τους νερόμυλους και τους χερόμυλους. Κι αφού ολοκληρώνεται σε δεκάδες σελίδες η περιγραφή της καλλιέργειας των δημητριακών, που α- ποτελούσαν τη βάση της τροφής, προχωρεί στα σχετικά με την αμπελουργία, την ελαιοκομία, τα ποστάνια, τα οσπριοειδή, τις δενδροκαλλιέργειες και τα κηπευτικά. Δεν είναι λιγότερος ο πλούτος του θέματος στα κεφάλαια για την κοινωνική ζωή. Λ.χ. Στο κεφάλαιο "Γάμος" λ.χ. έχουμε τα υποκεφάλαια: Σχέσεις των δύο φύλων, Οι ερωτικές μαντινάδες, Ηλικία γάμου, Προξενιά, Αρραβώνας, Κοντράτο, Εποχή τέλεσης του γάμου, Ετοιμασίες, Τα στέφανα, Κουμπάροι και κουμπάρες, Προυκοχάρτι, το Λάλημα, Τα έθιμα κατά την ακολουθία, Το συμπόσιο, Το κέρασμα της νύφης, Τα μετά το γάμο, για να ολοκληρώσει την έρευνα με τα σχετικά με την περιουσία των νεονύμφων και το αναπόφευκτο θέμα: Απαγωγή. Στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται λεπτομερές ευρετήριο των ιδιωματικών λέξεων που συναντώνται στην ανάπτυξη των θεμάτων και, κυρίως, των όρων του λαϊκού πολιτισμού. Είναι κάτι το ιδιαίτερα χρήσιμο, που διευκολύνει τόσο τον αναγνώστη όσο και τον ερευνητή του μέλλοντος να κινηθεί μέσα σ' ένα ογκώδες βιβλίο. Υπάρχει ακόμα κατάλογος των πληροφορητών και χρονολόγιο των σημαντικών γεγονότων που αφορούν την πορεία της Ολύμπου από τα τέλη του 190υ αιώνα μέχρι σήμερα. Αγαπητοί φίλοι, Το βιβλίο του Νίκου έρχεται να προστεθεί στη βιβλιογραφία του νησιού και του χωριού μας, γεμίζοντας, όπως είπα ήδη, ένα κενό. Μέσα από τις σελίδες του ο αναγνώστης θα θυμηθεί, θ' αναπολήσει, θα μάθει. Εμείς που έχουμε κάποια ηλικία, θ' αναπλάσουμε στη μνήμη μας τα περασμένα, θα θυμηθούμε τις ανεπανάληπτες εκείνες ειδυλλιακές καταστάσεις και εικόνες που ζήσαμε, καταστάσεις και εικόνες που διαμόρφωσαν σε σημαντικό βαθμό το τοπίο της ψυχής μας. Οι νεότεροι Ολυμπίτες θα μάθουν για ένα τρόπο ζωής, τόσο διαφορετικό από το σημερινό και θα διαπιστώσουν πόσο βαθιές και πό-

11 H<PQWTHioAMioy ΑΡΜΛΙΟί - /ΛΛΙΟί - loy/vioi σο ποτισμένες στον ιδρώτα και την υπομονή είναι οι ρίζες τους. Οι φίλοι της Ολύμπου, κι όσοι έχουν την περιέργεια να μάθουν γι' αυτήν, θα δουν τη βαθύτερη ουσία που κρύβεται πίσω από τη φανταχτερή και πολυπροβεβλημένη επιφάνεια του γλεντιού και του πανηγυριού. Κι όλοι μαζί θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε και να αναπολήσουμε τους απλούς και λογικούς τρόπους με τους οποίους εκείνοι οι άνθρωποι, οι πατέρες και οι παππούδες μας, έλυναν τα προβλήματα κατοικίας, ενδυμασίας, τροφής, ψυχαγωγίας και τόσα άλλα, που για κείνους ήταν απλά θέματα της ζωής, ενώ σ' εμάς έχουν γίνει προβλήματα. Συγχαίρουμε το συγγραφέα και του ευχόμαστε να συνεχίσει την ωραία προσπάθεια και να μας χαρίσει κι άλλα παρόμοια συγγραφικά του πονήματα. Παράλληλα ευχόμαστε το παράδειγμα του να βρει άξιους μιμητές, ιδίως ανάμεσα στους νέους μας". Μανόλης Μακρής Νίκος Μ. Μακρής ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΟΛΥΜΠΟΥ ΚΑΡΠΑΘΟΥ Θέματα υλικού και κοινωνικού βίου Ομιλία του συγγραφέα στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου (Διαφάνι, ) Πριν από 44 χρόνια, όταν ήμουν τριτοετής φοιτητής στη Φιλοσοφική της Αθήνας, κατάρτισα μια πρώτη συλλογή λαογραφικών στοιχείων από την Όλυμπο της Καρπάθου. Τότε δεν μπορούσα βέβαια να φανταστώ ότι εκείνη η αρχική συλλογή, με αλλεπάλληλες προσθήκες και βελτιώσεις, θα γινόταν κάποτε βιβλίο. Κι ούτε θα μπορούσα τότε να φανταστώ τη σημερινή συγκέντρωση, τόσο τιμητική για την προσπάθειά μου. Η ιδιαίτερη πατρίδα μας, η Κάρπαθος, είναι πολύ γνωστή στους λαογράφους. Τα βιβλία και τα άρθρα λαογραφικού περιεχομένου που έχουν δημοσιευθεί στα τελευταία 130 χρόνια και αναφέρονται στην Κάρπαθο, την τοποθετούν στην κορυφή της προτίμησης των Ελλήνων και ξένων μελετητών, μιας προτί-μησης δικαιολογημένης, αφού το νησί αυτό με το τραχύ έδαφος, απομονωμένο στη νοτιοανατολική εσχατιά του Αιγαίου και περίκλειστο από το ανεμοδαρμένο Καρπάθιο πέλαγος, διατήρησε και διατηρεί ακόμη πολλά στοιχεία του παραδοσιακού πολιτισμού. Αναμφισβήτητο επίσης είναι και το ότι τα περισσότερα από τα δημοσιεύματα αυτά αφορούν την Όλυμπο, την πιο απομονωμένη περιοχή του νησιού. Μοναδική φιλοδοξία του βιβλίου είναι εκείνη η απλή και τόσο ανθρώπινη φιλοδοξία του Ηροδότου: "Ως μήτε τα γενόμενα εξ ανθρώπων τω χρόνω εξίτηλα γένηται". Να μην ξεθωριάσουν, να μην ξεχαστούν με το πέρασμα του χρόνου τα έργα των ανθρώπων. Να μη γίνουν "εξίτηλα", άρα να παραμείνουν "ανεξίτηλα". Περιόρισα τη φιλοδοξία μου στον υλικό και κοινωνικό βίο, δηλ. στην εθιμική Λαογραφία, στην "ταπεινή" γνώση, αφήνοντας έξω από την προσπάθειά μου, αν και φιλόλογος, τη φιλολογική Λαογραφία. Εξάλλου στον τομέα αυτόν έχουν δημοσιευθεί ήδη εξαίρετες μελέτες. Η έρευνα της γλώσσας έχει ολο-κληρωθεί χάρη στον επιστημονικό μόχθο του Κωνσταντίνου Μηνά. Το ίδιο ισχύει και για τα τραγούδια μετά την έκδοση του βιβλίου του Μανόλη Μακρή. Η φιλολογική λαογραφία είναι η γοητευτικότερη πλευρά του λαϊκού πολιτισμού: γλώσσα, τραγούδια, παροιμίες, παραμύθια, παραδόσεις... Όλα αυτά όμως για να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν, προϋποθέτουν μιαν οργανωμένη υλική και κοινωνική ζωή. Πάνω στην υ- λική βάση της ζωής στηρίζεται ολόκληρο το πολιτιστικό εποικοδόμημα. Όσο βαθύτερα γνωρίζει κανείς την υλική βάση ενός κοινωνικού συνόλου, τόσο ορθότερα αποτιμά τα πνευματικά του επιτεύγματα. Το βιβλίο είναι προσπάθεια καταγραφής και διάσωσης των στοιχείων ενός αξιόλογου λαϊκού πολιτισμού που χάνεται, ενός πολιτισμού που ως Ο Πλάκος του Γιάπλου τρόπος ζωής έχει ήδη χαθεί στο μεγαλύτερο και σημαντικότερο μέρος του. Σε μια τέτοια προσπάθεια ο συναισθηματισμός είναι γόνιμος ως κινητήρια δύναμη, αλλά επικίνδυνος ως μόνιμος συνοδοιπόρος του ερευνητή. Ειδικότερα αυτό ισχύει για τον ερευνητή της Λαογραφίας που ασχολείται με τον γενέθλιο τόπο, φορτισμένον από έντονες παιδικές κι εφηβικές μνήμες, μνήμες γνώριμων τοπίων που έχουν αλλοιωθεί, μνήμες ασχολιών που έχουν εκλείψει, μνήμες προσώπων αγαπημένων που δε ζουν πια. Γι' αυτό φρόντισα να μην υ- πάρχουν συναισθηματισμοί στο βιβλίο. Να είναι μια έρευνα και συλλογή στοιχείων μέσα από το πρίσμα της αυστηρής λογικής. Η Όλυμπος της Καρπάθου είναι σήμερα πασίγνωστη και πολλοί μιλούν με θαυμασμό γι' αυτήν. Για τα στοιχεία της παράδοσης που διατηρήθηκαν: τον οικισμό, τη γυναικεία ενδυμασία, τη μουσική και την εθιμοτυπία του γλεντιού. Σ' αυτά τα στοιχεία εστιάζουν συνεχώς και τα σύντομα δημοσιεύματα των εφημερίδων και των περιοδικών μαζικής κυκλοφορίας. Σ' αυτά τα στοιχεία στηρίζουν και οι σύγχρονοι Ολυμπίτες την αυταρέσκεια τους, που τους οδηγεί συχνά σε μια μακάρια επανάπαυση. Όμως με τον ερχομό του στην Όλυμπο ο στοχαστικός επισκέπτης διαισθάνεται ότι φτάνει σε μια πολύ σπουδαία γιορτή, όταν αυτή έχει ήδη τελειώσει. Καταλαβαίνει αμέσως ότι όσα χάθηκαν είναι ασυγκρίτως περισσότερα απ' όσα διατηρήθηκαν. Μια τυχαία πορεία στην ύπαιθρο το επιβεβαιώνει. Τα απομεινάρια της υπαίθρου, οι ατελείωτες ξερολιθιές και οι φράχτες που καταρρέουν, τα λιθόστρωτα μονοπάτια, τα εγκαταλειμμένα μετοχόσπιτα και μητάτα, τα στεγνά πηγάδια, οι ερειπωμένοι ανεμόμυλοι, όλα είναι οι αδιάψευστοι μάρτυρες πατροπαράδοτων υποδομών που έχουν εντελώς εξαρθρωθεί. Αυτές τις υποδομές πρέπει κάποιος να κατανοήσει, για να εκτιμήσει και τα ελάχιστα ε- πιβιώματα του παρόντος, που αλλοιώνονται κι αυτά με ταχείς ρυθμούς κάτω από την ισχυρότατη πίεση του αστικού τρόπου ζωής και του εκχρηματισμού της οικονομίας. Όσοι γεννήθηκαν στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, έζησαν σε όλες τις πτυχές του αυτό το ρωμαλέο σύστημα κοινωνικής οργάνωσης. Εμείς που γεννηθήκαμε στα μέσα του αιώνα, προλάβαμε να δούμε την τελευταία αναλαμπή της παλιάς ζωής και είχαμε το "προνόμιο" να παρακολουθήσουμε - συνειδητά ή ασυνείδητα - την αποδιοργάνωση. Ζήσαμε στον καιρό "της αποκάμωσης", όπως λένε χαρα-κτηριστικά οι γέροντες, και είμαστε η τελευταία γενιά που μπορεί να συγκρίνει βιωματικά το παρελθόν με το παρόν. Όπως κάθε συλλογή πρωτογενούς λαογραφικού υλικού, έτσι και η δική μου στηρίζεται πάνω απ' όλα στους πληροφορητές. Τους γέροντες και τις γερόντισσες που με υπομονή και κατανόηση με ενημέρωσαν για κάθε πτυχή της παραδοσιακής ζωής. Οι πληροφορίες τους αλληλοσυμπληρώνονται και - όπως πιστεύω - δίνουν μια σαφή εικόνα του λαϊκού βίου σ' αυτή την απομακρυσμένη γωνιά του ελληνικού νότου. Τα ονόματα τους βρίσκονται στο τέλος του βιβλίου. Πιο δίκαιο θα ήταν να βρίσκονται στο εξώφυλλο, γιατί το βιβλίο είναι δικό τους. Τους ευχαριστώ θερμά. Με ευγνωμοσύνη και συγκίνηση σκέφτομαι όσους απ' αυτούς δεν ζουν πια - και είναι οι περισσότεροι. Η γενιά των πληροφορητών μου είναι η τελευταία γενιά του "κατά παράδοσιν" τρόπου ζωής. Οι στερήσεις που πέρασαν, η ιταλοκρατία και οι ταλαιπωρίες του πολέμου, οι περιπλανήσεις στις ξενιτειές, όλα αυτά τους χάρισαν πολύτιμη πείρα, μια βιοθεωρία που τους βοήθησε να επιβιώσουν σε καταστάσεις οριακές. Ήξεραν πάντοτε ποιο ή- ταν το σωστό. Είχαν κάποιες αξίες, κάποιες στέρεες βάσεις απ' όπου αντλούσαν δύναμη και αντοχή. Η εργατικότητα, η ολιγάρκεια, η ευσέβεια, η αλληλεγγύη ήταν αυτονόητες στη μικρή τους κοινωνία. θα αναφέρω τρεις σύντομες μαρτυρίες, γιατί θέλω να ακουστεί σ' αυτή την αίθουσα το τοπικό ιδίωμα, στοιχείο αξεχώριστο από τον λαϊκό πολιτισμό, που βρίσκεται κι αυτό στο τελευταίο στάδιο της εξαφάνισης. Πρώτα μιαν αφήγηση του σεβάσμιου φίλου μου Μιχάλη Μπαλασκά: Εσκάφαμεν έναχ χειμώνα στον Άηπ Πέτρο στηπ Πύλα. Ήτον απομεσήμερο, μια_ αμουχλόμερα, βροχαΐα, κ' ο καιρός γαρμπής. Ξάφνου θωρώ καπνό στην Όξω 'η, στην Αάκ Κατερίνα. Αυτό ήτοτ σημάιπ πως είχεν εκεί αθρώπους κ' εθέλαν ν' α- ντιείρου στητ Σαρία. Εγώ είχα τηβ βάρκα στογ Γιάπλοτ συρμένη, στον Άη Σφυρίωναν από κάτω. Ήπιασα ευτύς τη στράτακ κ' εκατέηκα στογ Γιάπλο, ήππωσα τηβ βάρκακ και τράβα τράβα με τοτ σεφτέπ πέρα το Λινοβρόχι. Κ' είχεκ κ' αέρακ και κοντοθάλατσο, κ' εγώ μοναχός. Κ' εγιάηκα με τα πολλά, κ' ήβρα τις αθρώπους απου 'νεμέναν εκεί στηκ καμάρα, στ' απόσκιο. Εντιείραμεν οχτώ κεφάλια ούδδια στη ρίβα, και τις αθρώπους τις ήφερα στογ Γιάπλο. Ήτον νόμος αυτός. Σαθ θωρείς καπνό στην Αάκ Κατερίνα, κάποιος θέλει ν' α- ντιείρει. Πρέπει να βοηθήσεις. Γίνουτται τώρα τέκοια πράματα; Τώρα ο έι/ας γυρεύςει να βςάλει τ' άλλου το μμάτι. Θα σας θυμίσω κι έναν αιτιολογικό παροιμιόμυθο, πώς δημιουργήθηκε το σιτάρι. Μια αφήγηση από τη μητέρα μου: Πρώτα 'εν είχεν εις τοκ κόσμοτ σιτάρι, κ' οι α- θρώποι εσπέραν όλο κριθάρι. Μιαφ φορέαν ήτο δυο αέρφια απου 'λωνεύςασιμ μαντζί. Σαν επολωνέψασιν εμοιριάσατ τοκ καρπόκ κ' ήκαμεν ο κάθα έι/ας τον εϊκότ του σωρότ το κριθάριμ μέσα στην άλωνα, κιαπέει εκοιμήθησα στηβ βάντατ τωτ σωρώ. Την νύχταν ο έι/ας εσκέφτη: "Τ' αερφού μου ο σωρός είναι πλιο μικρός", κ' εσηκώθη κρουφά κ' ήπιασε πέη' έξε φουχτές κριθάριν α- πό τοτ σωρότ του και τις ήαλεν εις τ' αερφού του. Σαν εκοιμήθην, εσηκώθην ο άλλος κ' είπε: "Τ' α- ερφού μου ο σωρός είναι πλιο μικρός", κ' ήαλεπ πέη' έξε φουχτές στ' αερφού του. Ο Θεός τότες Ο Οξω Χριστός ευκαριστήθηκεν απού 'επ πόσον ααπημένα ήτοτ τ' αέρφια, και το κριθάριτ τό 'καμετ σιτάρι. Για τούτο λέουσιπ πως από τα καλά αέρφια εΐνητ το σιτάρι. Αναφέρω και τα χαρακτηριστικά λόγια του αείμνηστου Κωστή Διακογεωργίου, όταν, μεγάλος πια στην ηλικία, υποχρεώνεται από τις ανάγκες της ζωής να εγκαταλείψει τον τόπο του για να δουλέψει στην ξενιτειά. Ήμουν από τους τελευταίους που εγκαταλείψατ τη γεωργική ζωή. Από νύχταν ως νύχτα στα χωράφια, και δεν είχα Κυριακή και σκόλη. Στο μεταξύ εμεγαλώσατ τα παιδιά κι έπρεπε να σπουδάσουν. Εποφάσισα λοιπόν να φύω στη ξενιτειά. Πριν να φύω, επήα στον Όξω Χριστό, απού 'τον η δική μας οικογενειακή εκκλησία, αλλά παρατημένη από καιρό. Εκεί είναι θαμμένοι κι οι προγονοί μας. Επήα κι ανακαίνισα κ' επεριποιήθηκα τον Ό- ξω Χριστό. Και δε μ' άφησε νά 'ρθω ποτέ σε ανάγκη". Φόρος τιμής και μνήμης στους ανθρώπους αυτής της γενιάς θέλω να πιστεύω ότι είναι και η δική μου προσφορά μ' αυτό το βιβλίο. Για τη συγγραφή του αξιοποιήθηκαν, εκτός από την υπάρχουσα βιβλογραφία, και παλιά νοταριακά έγγραφα που περιέχουν πολύτιμες και απολύτως αξιόπιστες πληροφορίες. Χρησι-μοποιήθηκαν και τα βιβλία της κοινότητας Ολύμπου: Πρακτικά, αποφάσεις, αλληλογραφία, στατιστικά. Και φυσικά, αφού η σχέση μου με τα στοιχεία του παραδοσιακού πολιτισμού ήταν βιωματική, αξιοποιήθηκε και η άμεση προσωπική γνώση και η επιτόπια έρευνα. Μακρινές πεζοπορίες στους τόπους των παιδικών και των εφηβικών μου χρόνων, επιβεβαίωναν τους πληροφορητές μου. Σ' αυτές τις μοναχικές περιπλανήσεις σχεδιάστηκαν πολλά από τα ιχνογραφήματα που συμπληρώνουν το κείμενο. Για την εικονογράφηση ακούστηκαν επαινετικά σχόλια, ίσως επειδή, όπως λένε συνήθως, ζούμε στην εποχή της εικόνας. Χαίρομαι βέβαια που τα ι- χνογραφήματά μου έκαναν καλή εντύπωση. Η σημασία τους όμως δεν πρέπει να υπερτονίζεται. Στόχος τους δεν είναι η αισθητική αλλά η ενημέρωση. Χρειάστηκε να σχεδιάσω για να ενημερώσω τον μελλοντικό αναγνώστη μιας συλλογής λαογραφικού υλικού. θα είμαι απόλυτα ικανοποιημένος αν αυτό επιτευχθεί. Πολλούς θα ήθελα να ευχαριστήσω για τη βοήθεια τους στην κατάρτιση και την έκδοση αυτού του βιβλίου. Τους πληροφορητές μου τους ανέφερα ήδη. Πρέπει ωστόσο να κάμω και κάποιες ονομαστικές αναφορές: θυμάμαι με συγκίνηση τον αείμνηστο φίλο μου κοινοτάρχη Ολύμπου Μιχάλη Πρωτόπαπα και ευχαριστώ τους κοινοτάρχες Νίκο Κανάκη και Κώστα Τσαμπανάκη καθώς και τη γραμματέα Ειρήνη Κανάκη. Όλοι τους με προθυμία έθεσαν υπόψη μου τα βιβλία της κοινότητας. Ευχαριστώ τους φίλους μου Παύλο Καρανικόλα και Μηνά Μπαλασκά, καθώς και το γιο μου Βασίλη για τη βοήθεια τους στην εξεύρεση σπάνιων άρθρων, απαραίτητων στη διερεύνηση του παραδοσιακού τρόπου ζωής. Ευχαριστώ το Διοικητικό Συμβούλιο του Κέντρου Καρπαθιακών Ερευνών που δέχτηκε να συμπερι-λάβει το βιβλίο στην εκλεκτή σειρά των εκδόσεών του. Ευχαριστώ τον σοφό μου δάσκαλο, διακεκριμένο γλωσσολόγο Κωνσταντίνο Μηνά, που είχε την καλο-σύνη και την υπομονή να διαβάσει το τελικό κείμενο και να μου δώσει πολύτιμες συμβουλές. Πολλά οφείλει το βιβλίο αυτό στον Μανόλη Μακρή. Τα περισσότερα από τα νοταριακά έγγραφα που περιέχει, προέρχονται από το προσωπικό του αρχείο. Η συμπαράστασή του ήταν καθοριστική, α- πό την πρώτη στιγμή της συγκέντωσης του υλικού μέχρι τη σημερινή καίρια παρουσίαση. Ευχαριστώ τον Δήμαρχο Καρπάθου, καλό μου φίλο και συνάδελφο Μιχάλη Χανιώτη, τον Πρόεδρο του Καρπαθιακού Οργανισμού Πολιτισμού Άθλησης και Παιδείας Γιώργο Χατζηκουτσό και όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για την απόφασή τους να αναλάβει ο Οργανισμός τη δαπάνη της έκδοσης. Ευχαριστώ την οικογένεια μου: τους δυο γιους μου και ιδιαιτέρως τη σύζυγο μου Ματίνα, για την πολύτιμη στήριξή τους όλα αυτά τα τελευταία χρόνια που με είχε εντελώς απορροφήσει η καταγραφή και ταξινόμηση του υλικού. Χωρίς τη δική τους στήριξη, χωρίς τη δική τους ενθάρρυνση, θα ήταν αδύνατον να ολοκληρωθεί η παρούσα εργασία. Ευχαριστώ και όλους εσάς που με την παρουσία σας σ' αυτή τη συγκέντρωση δικαιώνετε την προσπάθειά μου να διασώσω από τη λήθη κάποια στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού, δικαιώνετε την προσπάθειά μου να ξαναδώσω στον κόσμο της Ο- λύμπου και της Καρπάθου αυτό που δικαιωματικά τού ανήκει. Γιατί το βιβλίο αυτό ανήκει στον κόσμο της Ολύμπου και της Καρπάθου, που είναι ο αφανής δημιουργός του αλλά και ο φυσικός κληρονόμος του. ΑΛΦΑ ΤΕΧΝΙΚΉ ΒΕΝΕΔΙΚΤΟς ΚΩΝςΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟς ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΝΤΩΝ. ΘΕΟΧΑΡΗ ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΤΗΛ.: ΚΙΝ.: : Γ Ρ Γ D Ε ΜΑΚΜΓίίΗΗί ΚΙΗ.: 0? 7* 1 Μ

12 12 ΗΦοΚΗΤΗίοΑΜίοΥ ΑΡΜΑΙΟ* " /A A IOC " ΙΟΥΛΙΟ* 2013 O Βουλευτής Δωδεκανήσου Μάνος Ν. Κόνσολος έκαμε στη Βουλή τις παρακάτω παρεμβάσεις - προτάσεις: Η ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΧΩΡΑ - ΑΠΟΘΗΚΗ O Βουλευτής Δωδεκανήσου, κ. Μάνος Κόνσολος, με αφορμή το ενδεχόμενο αντιμετώπισης ενός κύματος προσφύγων από τη Συρία, έκανε την ακόλουθη δήλωση: "Το ενδεχόμενο να υ- πάρξει ένα μεγάλο κύμα προσφύγων από μία ενδεχόμενη στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, είναι υπαρκτό. Το βάρος αντιμετώπισης και φιλοξενίας του κύματος προσφύγων, δεν μπορεί να το σηκώσει μόνη της η Ελλάδα, δεν μπορούν να το ε- πωμιστούν τα νησιά του Αιγαίου. Η Ευρώπη ο- φείλει να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν. Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΓΟΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Σε λίγο καιρό θα γίνει η προκήρυξη για τις ά- γονες γραμμές, ο προϋπολογισμός θα είναι σχεδόν ίδιος με αυτόν της προηγούμενης χρονιάς. "Παράλληλα, πρέπει να κινηθούμε στην κατεύθυνση της ένταξης των μικρών νησιών και του συγκοινωνιακού έργου στο κανονιστικό πλαίσιο και στις δυνατότητες χρηματοδότησης που δίνουν τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών. Ουσιαστικά, πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για τη δημιουργία ενός νέου πλαισίου για τις άγονες γραμμές με 7 δομικά χαρακτηριστικά:" 1ον: Δημιουργία και Σχεδιασμός ενός Χάρτη Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών για τις άγονες γραμμές που θα επικαιροποιείται ανάλογα με τις ανάγκες και τα νέα δεδομένα που υπάρχουν. 2ον: Την καταγραφή των αναγκών κάθε νησιού. 3ον: Την υιοθέτηση ορθολογικών κριτηρίων στην κάλυψη των δρομολογίων. 4ον: Οι πολυετείς συμβάσεις θα πρέπει να συνοδεύονται και από την αντίστοιχη υποχρέωση δρομολόγησης νεώτερων και ταχύτερων πλοίων. 5ον: Στις γραμμές που έχει σχεδιαστεί να υ- πάρχει ανταπόκριση, ο σχεδιασμός των δρομολογίων θα πρέπει να γίνεται με γνώμονα την εξυπηρέτηση του πολίτη από τα μικρά νησιά. 6ον: Παράλληλη αξιοποίηση άλλων μεταφορικών μέσων, όχι με όρους ανταγωνισμού αλλά αλληλοκάλυψης και συνεργασίας. 7ον: Συνέπεια από την πλευρά των ακτοπλοϊκών εταιρειών αλλά και συνέπεια από την πλευρά της Πολιτείας στις συμβατικές υποχρεώσεις που αναλαμβάνει, στην πιο δύσκολη συγκυρία για την ακτοπλοΐα. Τα 7 αυτά σημεία συνιστούν ένα Νέο Πλαίσιο για τις Άγονες Γραμμές, για την εξυπηρέτηση των πολιτών των μικρών νησιών, για τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΟΝΣΟΛΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΙΔΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ Ερώτηση κατέθεσε στη Βουλή προς τους Υ- πουργούς Εργασίας και Εσωτερικών, ο Βουλευτής Δωδεκανήσου, κ. Μάνος Κόνσολας, α- ναδεικνύοντας την αναγκαιότητα αύξησης του αριθμού των παιδιών που θα φιλοξενηθούν στους παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός τους είναι αυξημένος σε σχέση με τα δύο προηγούμενα χρόνια. ΑΝΟΙΞΕ 0 ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΩ 0 Βουλευτής Δωδεκανήσου Μάνος Κόνσολας, που ασχολήθηκε επισταμένως με την απεμπλοκή του έργου σε αυτή την περίοδο, είχε και σχετική συνάντηση για το θέμα αυτό με τον Υπουργό Πολιτσμού κ.πάνο Παναγιωτόπουλο. ΑΔΙΑΝΟΗΤΗ Η ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΗΣ ΑΚΤΟΠΛΟΪΚΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΚΑΣΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ Ερώτηση προς τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου κατέθεσε ο Βουλευτής Δωδεκανήσου, κ. Μάνος Κόνσολας, με αφορμή διαρροές που γίνονται για αλλαγή στο σχεδιασμό της ακτοπλοϊκής σύνδεσης της Κάσου. 0 Βουλευτής σε δήλωσή του επισημαίνει: "Στη διαχείριση των κονδυλίων για τις άγονες γραμμές πρέπει να επικρατούν ορθολογικά και α- ντικειμενικά κριτήρια. Είναι αδιανόητη η σκέψη διακοπής της απευθείας ακτοπλοϊκής σύνδεσης του νησιού με τον Πειραιά, θα αποτελέσει αρνητική εξέλιξη για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του νησιού, θα προκαλέσει προβλήματα στην τροφοδοσία και στη μεταφορά ε- μπορευμάτων. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΚΟΝΣΟΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΟΠΥΥ ΚΩ Δύο είναι τα σημαντικότερα προβλήματα, που αφορούν στη λειτουργία του ΕΟΠΥΥ στην Κω και ιεραρχεί ως άμεσης προτεραιότητας ο Βουλευτής Δωδεκανήσου, κ. Μάνος Κόνσολας. Σε παρέμβασή του προς τον Υπουργό Υγείας, κ. Γεωργιάδη, ο Βουλευτής Δωδεκανήσου επισημαίνει ότι πρέπει να λειτουργήσει άμεσα το ακτινολογικό στην Τοπική Μονάδα Υγείας του ΕΟΠΥΥ αλλά και να λυθεί το θέμα των μικροβιολογικών και βιοχημικών εξετάσεων για τους ασφαλισμένους του οργανισμού στο νησί. 0 κ. Κόνσολας τονίζει ότι θα πρέπει να τοποθετηθεί άμεσα χειριστής ακτινολογικού μηχανήματος προκειμένου να λειτουργήσει το ακτινολογικό εργαστήριο στην Κω στην Τοπική Μονάδα Υγείας. ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΔΟΤΗ- ΣΗΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Στη Βουλή έφερε το θέμα της ενεργειακής ε- πάρκειας στα νησιά του Αιγαίου ο Βουλευτής Δωδεκανήσου κ. Κόνσολας, που κατέθεσε Ε- πίκαιρη Ερώτηση για το συγκεκριμένο ζήτημα, με αφορμή και το πρόβλημα που παρουσιάστηκε στη Σαντορίνη. ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ 0 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΤΗΣ ΚΑΡΠΑΘΟΥ Ένα έργο ζωής για την Κάρπαθο, γίνεται πραγματικότητα. Η ΔΕΠΑΝΟΜ προκήρυξε το διαγωνισμό για τον ανάδοχο του έργου ''Μελέτη, Κατασκευή και Εξοπλισμός Γενικού Νοσοκομείου Καρπάθου'', συνολικού προϋπολογισμού ευρώ. Οι σφραγισμένες προσφορές των εταιρειών, που φιλοδοξούν να αναλάβουν το έργο, θα ανοιχθούν στις 17 Σεπτεμβρίου. Το Νέο Νοσοκομείο Καρπάθου θα στεγαστεί σε διώροφο κτήριο τ.μ και θα έχει συνολική δυναμικότητα 22 κλινών. ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΏΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΚΟΜΝΗΝΟΥ ΣΑΚΕΛΛΗ Πρακτικό No 604 Δευτέρα 8 Απριλίου 2013 πραγματοποιήθηκε τακτική συνεδρίαση των μελών του Δ.Σ της Αδελφότητας στα γραφεία της στην Καλλίπολη. 1ο Θέμα: Χρηματοδότηση για καύσιμα αγροτικών δρόμων περιφέρειας Ολύμπου. 2ο Θέμα: Συμμετοχή της Αδελφότητας στο συνέδριου του Δήμου Κερατσινίου Δραπετσώνας. 3ο Θέμα: Ρευστοποίηση $ USA για πληρωμή υποχρεώσεων εφημερίδας. 4ο Θέμα: Ενημέρωση από τον κο Αναστασιάδη Γεώργιο για την πορεία έκδοσης του ηχητικού δίσκου. 5ο Θέμα: Ενημέρωση από τον κο Αναστασιάδη Γεώργιο για την πορεία των Μαθημάτων Χορού - Τραγουδιού Μη υπάρχοντος άλλου θέματος λύεται η συνεδρίαση Πρακτικό No 604 Τετάρτη 29 Μαΐου 2013 πραγματοποιήθηκε τακτική συνεδρίαση των μελών του Δ.Σ της Αδελφότητας στα γραφεία της στην Καλλίπολη. 1ο Θέμα: Ενημέρωση - Απολογισμός από την πρόεδρο για τη συμμετοχή της Αδελφότητας στο συνέδριο του Δήμου Κερατσινίου Δραπετσώνας. 2ο Θέμα: Ενημέρωση από την πρόεδρο για τη συνάντηση με το δήμαρχο Κερατσινίου Δραπετσώνας για τα οφειλόμενα. 3ο Θέμα: Μετάθεση τελευταίου μαθήματος παιδιών. 4ο Θέμα: Επιλογή τόπου διεξαγωγής της ετήσιας εκδρομής. 5ο Θέμα: Έγκριση δημοσίευσης άρθρου στο δημοσιογραφικό όργανο της Αδελφότητας 6ο Θέμα: Χρηματοδότηση για εργασίες του κοινοτικού μεγάρου Ο- λύμπου 7ο Θέμα: Χρηματοδότηση για χρηματοδότηση καθαριότητας οικισμών Ολύμπου Διαφανίου 8ο Θέμα: Συμμετοχή χορευτικής ομάδας Τμήματος Νεολαίας από κοινού με την αντίστοιχη ομάδα του Συλλόγου Απανταχού Καρπαθίων Μη υπάρχοντος άλλου θέματος λύεται η συνεδρίαση Πρακτικό No 605 Τετάρτη 26 Ιουνίου 2013 πραγματοποιήθηκε τακτική συνεδρίαση των μελών του Δ.Σ της Αδελφότητας στα γραφεία της στην Καλλίπολη. 1ο Θέμα: Απολογισμός ετήσιας εκδρομής. 2ο Θέμα: Προγραμματισμός καλοκαιρινών εκδηλώσεων. 3ο Θέμα: Μη πραγματοποίηση γιορτής των παιδιών που συμμετείχαν στα μαθήματα της Αδελφότητας, τον Αύγουστο στην Όλυμπο. 4ο Θέμα: Συμμετοχή σε μουσικοχορευτική εκδήλωση - παράσταση στο Δήμο Νέας Σμύρνης. 5ο Θέμα: Έγκριση συμμετοχής χορευτικής ομάδας σε εκδηλώσεις στο Βόλο 6ο Θέμα: Καθορισμός εκδήλωσης εφημερίδας προς τα τέλη Νοεμβρίου 7ο Θέμα: Επικοινωνία του Ά Αντιπροέδρου της Αδελφότητας με το Δήμαρχο Κερατσινίου Δραπετσώνας 8ο Θέμα: Ελλείψεις αγροτικού ιατρείου Ολύμπου 9ο Θέμα: Κατάσταση επαγγελματικού καταλόγου ολυμπιτών Μη υπάρχοντος άλλου θέματος λύεται η συνεδρίαση Πρακτικό No 606 Τετάρτη 17 Ιουλίου 2013 πραγματοποιήθηκε τακτική συνεδρίαση των μελών του Δ.Σ της Αδελφότητας στα γραφεία της στην Καλλίπολη. 1ο Θέμα: Προγραμματισμός καλοκαιρινών εκδηλώσεων. 2ο Θέμα: Εμπλουτισμός ιστοσελιδας της Αδελφότητας. 3ο Θέμα: Καθορισμός θεματολογιών για την επικείμενη εκδήλωση της εφημερίδας. 4ο Θέμα: Αίτηση απαλλαγής από το έκτακτο ειδικό τέλος ακινήτων 5ο Θέμα: Προτάσεις του Β Αντιπροέδρου για δραστηριότητες της Αδελφότητας 6ο Θέμα: Έκδοσή εφημερίδας και στην Αγγλική γλώσσα Μη υπάρχοντος άλλου θέματος λύεται η συνεδρίαση Πρακτικό No 607 Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2013 πραγματοποιήθηκε τακτική συνεδρίαση των μελών του Δ.Σ της Α- δελφότητας στα γραφεία της στην Καλλίπολη. 1ο Θέμα: Τήρηση ενός λεπτού σιγής εις μνήμη του Κωνσταντίνου Νταή. 2ο Θέμα: Απολογισμός καλοκαιρινών εκδηλώσεων της Αδελφότητας. 3ο Θέμα: Επιβεβαίωση συμμετοχής στη μουσικοχορευτική εκδήλωση - παράσταση στο Δήμο Νέας Σμύρνης στις 29/9/ ο Θέμα: Έναρξη μαθημάτων παιδιών από τις 6/10/ ο Θέμα: Ενημέρωση του Ά Αντιπροέδρου της Αδελφότητας ως προς τη συνάντηση που είχαι με τον Βουλευτή κο Κόνσολα και την επικοινωνία με το Δήμαρχο Κερατσινίου Δραπετσώνας για την καταβολή των οφειλομένων. 6ο Θέμα: Ενημέρωση του Β Αντιπροέδρου για δραστηριότητες του Συλλόγου Απανταχού Καρπαθίων. Μη υπάρχοντος άλλου θέματος λύεται η συνεδρίαση. Πωλείται οικόπεδο 310 τ.μ. εντός οικισμού Διαφανίου (θέση Παραποτάμες) με πρόσβαση στον επαρχιακό δρόμο Ολύμπου - Διαφανίου. Πληροφορίες : Τηλ.: Κιν.: ΤΣΑΜΠΑΝΑΚΗΣ Ν. & ΣΙΑ Ο.Ε. Κατάστημα Pizza Fan Ρόδου Αμφιτρίτης 11, Τ.Κ Ρόδος Τηλ , Fax Πωλούνται οικόπεδα στο Διαφάνι (Παραποτάμες) ποικίλου εμβαδού με οικοδομική Άδεια. Τηλ Κιν

13 H<PQWTHioAMioy αρμαιο* - α^αιοt - \oyrnot ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ Η Μαρία Α. Πρεάρη σύζυγος Γιώργου ί. θεολόγη γέννησε στον Πειραιά κορίτσι. Η Σοφία, σύζυγος Αντωνίου Γ. Βασιλειάδη, το γένος Μαρίας ί. Καστελλοριζιού γέννησε αγόρι στη Βαλτιμόρη. Η Ευτυχία Παπαναστασίου, σύζυγος Γιάννη Χατζηνικήτα γέννησε αγόρι στη Ρόδο. Ας είναι καλορίζικα ΒΑΦΤΙΣΕΙΣ 0 Μιχάλης Σαρικάκης και η σύζυγος του Ευγενία, το γένος Πόπης Β. Καρανικόλα βάφτισαν το δεύτερο αγοράκι τους και του έδωσαν το όνομα Βασίλειος. ίονός ο Γιάννης Εμμ. Δρακογεωργίου. O Μιχάλης Βασιλείου Μπαλασκάς και η σύζυγος του Πόπη Μ. Κοντονικόλα βάφτισαν το αγοράκι τους στον Άγιο Μηνά και του έδωσαν το ό- νομα Μηνάς. 0 Γιάννης Βασιλειάδης και η σύζυγος του Άννα, το γένος Μαρίας Κ. Τσαμπανάκη, βάφτισαν το κοριτσάκι τους στον Άγιο Μηνά και του έδωσαν το όνομα Αρχοντούλα. 0 Γιώργος και η Ευγενία Διακογεωργίου, βάφτισαν το αγοράκι τους στην Ιερή Μονή Πεντέλης και του έδωσαν το όνομα Εμμανουήλ. ίονός ο Βασίλειος Ι. Παπαβασιλείου. 0 Παύλος Γ. Παυλάκης και η Βαλεντίνη Γ. Ζερβού βάφτισαν το αγοράκι τους στη Ρόδο και του έδωσαν το όνομα Γεώργιος - Ζερβός. 0 Μηνάς Πρωτόπαπας και η σύζυγος του Ελιάνα Κάτρη βάφτισαν το κοριτσάκι τους και του έδωσαν το όνομα Σοφία. ίονοί ο Βασίλης Μ. Ερνίας, η ίτίνα Σεμερτζάκη και η Σαμρίνα Κάτρη. 0 Γιώργος Πύργος και η σύζυγος του Ευαγγελία Μιχαλή βάφτισαν το κοριτσάκι τους στην Αγία Σοφία στα Παλάτια Σαρίας και του έδωσαν το όνομα Μαρία. ίονοί η Ελιάνα Κάτρη και ο Κώστας Η. Πρωτόπαπας. 0 Μιχάλης ί. Τσαμπανάκης και η σύζυγος του Μαρία, βάφτισαν τα κοριτσάκια τους και τους έδωσαν τα ονόματα Ελεονόρα και Μαρίνα. Την Ελεονόρα βάφτισε η Μαρία Δήμου, τη Μαρίνα η Δέσποινα Παπαδάκη. 0 Μιχάλης Β. Μπαλασκάς και η σύζυγος του Πόπη Μ. Κοντονικόλα βάφτισαν το αγοράκι τους, στον Άγιο Μηνά και του έδωσαν το όνομα Μηνάς. 0 Μιχάλης Σαρικάκης και η σύζυγος του Ευγενία το γένος Β. Καρανικόλα βάφτισαν το δεύτερο αγοράκι τους και του έδωσαν το όνομα Βασίλειος. ίονός ο Γιάννης Εμμ. Διακογεωργίου. Με πρωτοποριακές σκέψεις και αποφάσεις ήταν εκείνες που έλαβαν α) ο Γιώργος ο Πύργος - Πρόεδρος της Αδελφότητας Ρόδου "Βρυκούς και ο β) Πρωτόπαπας Μηνάς του Μιχαήλ, δευτερότοκος υιός του αειμνήστου Κοινοτάρχου Μιχαήλ Πρωτόπαπα, που και οι δύο εβάπτισαν τις θυγατέρες των εις την Αγία Σοφία της νήσου Σαρίας, δώσαντες ο μεν α) τ' όνομα ΜΑΡΙΑ στην κόρη του και ο β) τ' όνομα της Μακαρίτισσας της μάνας του ΣΟΦΙΑΣ. Ευχόμεθα να είναι στερεωμένα και καλορίζοκα τα ονόματα που δώσανε και έπεται συνέχεια. Γιώργος Σακέλλης Ας είναι καλορίζικα. ΓΑΜΟΙ Η Μαρία ί. Βασιλειάδη και ο Γιώργος Ευστρατίου Μανιός τέλεσαν το γάμο τους στη Σαντορίνη. 0 Ιωάννης ί. Χαψής και η Σταματίνα Αποστολοπούλου τέλεσαν το γάμο τους στον Άγιο Κων/νο Γλυφάδας. Η Φούλα ί. Ζερβού και ο Δημήτρης Μαγκανάκης τέλεσαν το γάμο τους στο Ίλιον. 0 Σπύρος Α. Τουρλούκης και η Άννα Β. Βασιλειάδη, το γένος Ειρήνης Α. ίταή, τέλεσαν το γάμο τους στον «Αστέρα Γλυφάδας». Μετά τη στέψη ακολούθησε πλουσιοπάροχη δεξίωση. Η Ευτυχία Παπαναστασίου, το γένος Ρηγοπούλας Ι. Καστελλοριζιού και ο Γιάννης Χατζηνικήτας, τέλεσαν το γάμο τους στη Ρόδο. Η Μαρία Κ. Καβουκλή, το γένος Αρχοντούλας Ι. Καρανικόλα και ο Ευάγγελος Τσίρας τέλεσαν το γάμο τους στις Βρυξέλλες Βελγίου. Ύστερα από 5-6 χρόνια έγινε γάμος θρησκευτικός στην Όλυμπο. Α- θηναίοι διάβασαν για τον παραδοσιακό χωριό της Ολύμπου Καρπάθου ήλθαν και κατά τρόπο παραδοσιακό ελαλήθησαν αμφότεροι, βαίνοντες προς την εκκλησία, με όργανα ολυμπίτικα και με τα αρμόζοντα τραγούδια. Παρετέθη στη συνέχεια πλούσιο φαγητό στο Μέγαρο, διασκεδάζοντας οι ίδιοι, οι προσκεκλημένοι ξένοι και ντόπιοι. Λέγονται: Δημήτρης Τζώρτσος (Αρχιτέκτονας) και Ευμορφία - Μαρία Δελιχά (Μαθηματικός στατιστικής), ευχόμεθα να είναι καλορίζικοι και ευτυχισμένοι και ασφαλώς να μην ξεχνούν τον τόπο μας που τον ετίμησαν δεόντως. (Αριστείδου 39 Γλυφάδα Αθήνα) Ας είναι καλορίζικοι. Διακρίσεις μαθητή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Νικολάου Μ. Διακομηνά. 0 ίικόλαος Μ. Διακομηνάς, το γένος Μαρίτσας ί. Τσαμπανάκη, βραβεύτηκε από την ΕΛΛΗίΙΚΗ ΜΑθΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ για την επίδοσή του στον 5ο Μαθητικό Διαγωνισμό "Παιχνίδι και Μαθηματικά" ως μαθητής της Στ' τάξεως του Ιδιωτικού Δημοτικού Σχολείου "Μιχαλοπούλειο"! Επίσης έλαβε ΑΡΙΣΤΕΙΟ ΠΡΟΟΔΟΥ από το Υπουργείο Παιδείας και θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, ως μαθητής της Α' τάξεως του Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, γιατί αρίστευσε κατά το σχολικό έτος με τον βαθμό δέκα εννέα και τρία δέκατα πέμπτα (19 3/15) Και εις ανώτερα. ΕΙΣΑΧΘΕΝΤΕΣ ΣΤΑ ΑΕΙ ΚΑΙ ΣΤΑ ΑΤΕΙ 0 Μηνάς Δράκος, το γένος Μαρίας Κ. Χαψή, εισήχθη στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Η Ευγενία Β. Μιχαλή εισήχθη στο Τμήμα ίηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Ρόδος). Η Μαρίνα Α. Αγαπίου εισήχθη στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. 0 Μηνάς Εμμ. Μαστρομανώλης εισήχθη στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών του ΑΤΕΙ Λαμίας. Η Ευγενία - Ανεζούλα (Τζούλη) Α. Κανάκη, το γένος Ειρήνης Μ. Τσαμπανάκη εισήχθη στο Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΑΤΕΙ Αθηνών. Η Δέσποινα Γ. Κανάκη, το γένος Ράνιας Χρυσοχοίδη, εισήχθη στο Τμήμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστικών Συστημάτων του ΑΤΕΙ Πειραιά. Η Μαρία Αντ. Διακογεωργίου, εισήχθη στο Τμήμα Λογιστικής του Α- ΤΕΙ Πειραιά. Η Κασσιανή Κ. Παπαναστάση, το γένος Ευγενίας Ι. Χιώτη, εισήχθη στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Η Ειρήνη Σωτηρίου Φλωράκη, το γένος Ειρήνης Ι. Χιώτη, εισήχθη στη ίοσηλευτική Σχολή Αθηνών. 0 Μιχάλης Ι. Μιχαηλίδης εισήχθη στο Τμήμα θεολογίας, του Πανεπιστημίου Αθηνών. 0 Ηλίας Μ. ίταής εισήχθη στη Φαρμακευτική Σχόλη του Πανεπιστημίου Κύπρου. 0 Αντώνιος ί. Παλαιός εισήχθη στην Ιατρικής Σχολή Αθήνας. H Μαρία Α. Διακογεωργίου εισήχθη στο Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιά 0 Αντώνιος Εμμ. Μελεϊσης εισήχθη στο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης (Ηράκλειο). 0 Βασίλειος Εμμ. Μελείσης εισήχθη στο Τμήμα Μαθηματικών και Ε- φαρμοσμένων Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Κρήτης (Ηράκλειο). 0 Βασίλειος ί. Φουρτίνας εισήχθη στη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων Ρόδου (Α.Σ.Τ.Ε.Ρ.) O Κομνηνός Κ. Χατζηπαπάς εισήχθη στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών Πανεπιστημίου Πατρών. Η Ανεζούλα Χηράκη Ι. Ανεζούλα εισήχθη στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Ρόδος) Και εις ανώτερα. ΝΕΟΙ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ 0 ίικόλαος Αλυφαντής του Ανδρέα και της Καλλιόπης, το γένος Παπανικολάου-ίταή, τελειώφοιτος της Στρατιωτικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου (Σ.Σ.Α.Σ.) θεσσαλονίκης, ίομικός Στρατολόγος. Συγχαρητήρια Στον γιο μας Νίκο Πολύ χαρήκαμε οι γονείς ο αδερφός κι η αδερφή σου, καμάρωσαν οι φίλοι σου και όλοι οι συγγενείς σου. Σου ευχόμαστε ολόψυχα πολύ ψηλά να φτάσεις και την Πατρίδα, αν χρειαστεί κι εσύ να τη δοξάσεις. Σπούδασες παλικάρι μας και πάντα πρώτος ήσουν, ευχόμαστε μόνο χαρές να έχεις στη ζωή σου. Με το σπαθί σου έπαιρνες επαίνους και βραβεία και είναι το γραφείο σου γεμάτο αριστεία. ία έχεις ήρεμη ζωή με λεβεντιά κι αγάπη, να κάνεις οικογένεια με υπόληψη γεμάτη. Οι γονείς σου Ανδρέας και Καλλιόπη Αλυφαντή. Στο Νίκο Ανδρέα Αλυφαντή. Το γένος Παπανικολάου-Νταή. Δρόμον εβρήκεν η χαρά κι αυλάκι να ξετρέχει, που μεσ' στο κήπο της γενιάς άξιο βλαστάριν έχει. Πάνω στο δέντρο του ίταή, τ' Αλυφαντή κλωνάρι, βλαστόσυρες και έλαμψες σαν το μαργαριτάρι. Συγγένεια εξ' αίματος μας δένει με την Πόπη, και πάντα με συνέπαιρναν οι σιγανοί της τρόποι. Όλες οι έγνοιες των γονιών κι οι κόποι ανθοσποριάσαν και οι επιτυχίες σου, ίικόλα, τους χόρτασαν. Τα όνειρα τους έκαμες γλυκές χαρές στα χείλη και γέμισες το σπίτι σας ρόδα του Μαρταπρίλη. Ήσουνα πάντα επιμελής, σεμνός και μετρημένος κι απ' τους γονείς με συμβουλές, σωστά δασκαλεμένος. Σαν κατακτάς τους στόχους σου, είν' η χαρά δική σου, μα στο τραπέζι της χαράς μεθούν κι οι συγγενείς σου. Πόπη κι Ανδρέα, εύχομαι απάνω στο ίικόλα, να ξετελέψουν, όμορφα, τα όνειρα σας όλα. ίίκο και εις ανώτερα! Γιώργος Ν. Κανάκης ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ Στον Α' Αντιπρόεδρο της Αδελφότητας μας Μανώλη Διακογιώργη ε- πί έξι συνεχόμενα χρόνια και στη σύζυγο του Μαρία, που περισσότερο από μια δεκαετία προετοιμάζει τις δεξιώσεις μας με τα νοστιμότατα ε- δέσματα της και το μοναδικά αρτοπαρασκευάσματά της ευχόμαστε για τη βάφτιση του εγγονού τους Μανώλη να στερεώσει τ' όνομα, να τον δουν όπως ονειρεύονται και από των άλλων τους παιδιών. Οι δυο σας είστε πρότυπο μέσα στην παροικία γιατί σας δένει σύνεση, αγάπη κι αρμονία. ία σας χαρίζει ο θεός αν κάτι ακόμη λείπει και εις την πόρτα του σπιτιού να μην προβάλει λύπη. Το Δ.Σ. της Αδελφότητας Για τη βάπτιση του μικρού Μανωλάκη Έλα Χριστέ στη σκέψη μου, τις λέξεις να ενώσω και στη χαρά της βάφτισης πολλές ευχές να δώσω. Γιώργο μου να το χαίρεστε το πρώτο σας βλαστάρι κι όλες τις χάρες του παππού εύχομαι να τις πάρει. Ας είσαι καλορίζικος σγουρέ βασιλικέ μου τη μυρωδιά σου να κρατάς όπου βρεθείς μικρέ μου. ία μεγαλώσεις με χαρά κι αγάπη στη ζωή σου και θα φροντίσουνε γι' αυτό Μανώλη οι γονείς σου. Μικρό μου νεοφώτιστο σου εύχομαι "ία ΖΗΣΕΙΣ" μιαν αδερφούλα σύντομα θα 'θελα ν' αποκτήσεις. Τον πάππου σου και τη γιαγιά θα έχεις στυλοβάτες να περπατάς με σιγουριά μες στης ζωής τις στράτες. Σαν αητός περήφανος π' ανοίγει τα φτερά του μου φάνηκες σαν άκουσες Μανώλη τ' όνομα του. Κι εσύ Μαρία χάρηκες απ' της καρδιάς τα βάθη ο κόπος και η κούραση σε μια στιγμή εχάθη. Οι θείοι σας Βασίλης και Πόπη Καρανικόλα Στην Φούλα ί. Ζερβού ευχόμαστε να είναι καλότυχη και ευτυχισμένη στη νέα της ζωή με τον εκλεκτό της καρδιάς της. Είμαστε σίγουροι, ότι η αξιωσύνη που μας έδειξε τόσα χρόνια στην Α- δελφότητα, κάνοντας μαθήματα παραδοσιακών χορών στα παιδιά της παροικίας μας, θα την ακολουθεί σε όλη της τη ζωή, και θα δημιουργήσουν μαζί με τον καλό της μια ωραία οικογένεια. Το Δ.Σ. της Αδελφότητας Στον Βασίλη και Ειρήνη Βασιλειάδη για τον γάμο της κόρης τους Άννας (Τζούλης) Βασίλη καλορίζικο να 'ναι τ' αντρόγυνο σας κι ό,τι ποθείτε εύχομαι να δείτε και στο γιο σας. Όλα σας ήταν όμορφα κι αρχοντικά πλεμένα, Ειρήνη απ' τα χεράκια σου με γούστο ταιριασμένα. Φανήκατε αντάξιοι των οικογενειών σας. κάματε μεγαλοπρεπώς τους γάμους των παιδιών σας. Του Σακελλάρη, του ίταή και του Βασιλειάδη, του Χιώτη στην καταγωγή, κόρη χωρίς ψεγάδι. 0 κόσμος το εχάρηκε, για την πρωτοτυπία, ο γάμος τους να τελεστεί δίπλα στην παραλία. Πώς έδεσε η ομορφιά του ζεύγους με τη φύση, καθώς τα ροδοχρώματα εστόλιζαν τη Δύση. Κι όταν η νύφη φόρεσε τα πατρογονικά μας, ήταν σαν κούκλα ζωντανή μέσα στη φορεσιά μας. Με τα παρανυφάκια της και με τις πιαυλές μας, επλαισιώσα το χορό κι ανοίξαν τις καρδιές μας. Είναι καλό η ξενιτειά να μην μας παίρνει αθρώπους μα να γυρίζουν και να ζουν εις τους δικούς μας τόπους. Βασίλη και Ειρήνη μου, σύντομα κι εγγονάκι να το στολίζεις σαν γιαγιά με πόθο και μεράκι. Η εξαδέλφη σας Σοφία Κανάκη - Πρωτόπαπα Δρ. Φιλ. Συγχαίρουμε τον ίίκο Μ. Ζερβό και την οικογένεια του για τον γάμο της 1ης θυγατέρας του. Ευχόμαστε να ζήσουνε βίον ευτυχή και ρόδινον και απ' τη άλλη του κόρη. Γιώργος Σακέλλης. Στην ανηψιά μου Ευγενία - Ανεζούλα (Τζούλη) Α. Κανάκη, το γένος Ειρήνης Μ. Τσαμπάκη εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια για την εισαγωγή της στο Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και έργων Τέχνης του ΑΤΕΙ Αθηνών. Ηταν η πρώτη της προτίμηση, μια που διαθέτει και το καλλιτεχνικό ταλέντο της γενιάς της και σίγουρα θα προκόψει. Καλή αποφοίτηση. Η θεία σου Σοφία Κανάκη - Πρωτόπαπα Δρ. Φιλ. Στην ανηψιά μου Δέσποινα Γ. Κανάκη, το γένος Ράνιας Αν. Χρυσοχοίδη, εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια για την εισαγωγή της στο Τμήμα του ΑΤΕΙ Πειραιά. Η αγάπη της προς την τεχνολογία είναι δεδομένη και θα το συνδυάσει σίγουρα με πολλά και από τα άλλα ενδιαφέροντα της. Καλή αποφοίτηση. Η θεία σου Σοφία Κανάκη - Πρωτόπαπα Δρ. Φιλ. Ευχές για την εγγονή μου Ιωάννα Κων/νου Καστελοριζιού Μπροστά 'ναι ο ωκεανός τα μάτια δεν θωρούσι, α μη ευχές μου κόρη μου θα 'ρτούσι να σε βρούσι. Τελείωσες τη ίομική μικρή στην ηλικία, κόρη μου εκουράστηκες δεν ήβρες δυσκολία. Σαν ήπαρες το δίπλωμα μέσ' το σχολείο όλοι, είπασι μπράβο στους γονείς που κάμαν τέτοια κόρη. Όλες οι χάρες οι καλές σε έχουσι προικισμένη, στη σταδιοδρομία σου θά 'σαι επιτυχημένη. Κόρη μου εσού το πείσμα σου δεν το 'χούσι ανθρώποι, πάντα 'σου στα σχολεία σου από τις πρώτες πρώτη. Τα παίνια περιτεύουσει στη εδική σου νιότη, ετιμησές το τ' όνομα του Καστελοριζιώτη. Μαζί με την αγάπη μου έχεις και την ευχή μου, όπου το πιο ψηλό σκαλί να το ανεβείς παιδί μου. Αυτά τα λόγια βγαίνουσι μέσα από την καρδιά μου, κι άλλες γιαγιάδες εύχομαι να νοιώσουν τη χαρά μου. Με πολλή-πολλή αγάπη η γιαγιά σου η Ερνία του Νικολαίδη Στον Νικολή Κ. Τσαμπανάκη για την πρόοδο των εγγονιών του Ξάδερφε έζησες χαρές με την επιτυχία, που 'χε κι η τρίτη σου εγγονή η πρόσχαρη Ευγενία. 0 επιμένων στη ζωή τα πεθυμά τα φθάνει κι όλου του κόσμου τα καλά στα χέρια του τα πιάνει. Ξάδερφε οι εγγόνες σου στον τόπο ξεχωρίζουν κι εδώ την παροικία μας ξέχωρα την πρεπίζουν. Τιμούσι την παράδοση, τιμούσι και τον κόσμο και αποπνέουν μυρωδιά από δροσάτο δυόσμο. Εργατικές και πρόθυμες πάντοτε με το γέλιο, τις συμβουλές σας τις τηρούν ωσάν το Ευαγγέλιο. Παράδειγμα τους κι οι γονείς, που δίνουσι αγώνα, εις το χωριό, εις τα βουνά και μέσα στην Αυλώνα. Εις τη ζωή μας φαίνεται πάντοτε πιάνει τόπο, αυτό που βγαίνει από δουλειά κι ιδρώτα των αθρώπων. Κι η Μαρινία του ίταή σίγουρα καμαρώνει, τα νυφοστόλια τω κορώ διπλώνει, ξεδιπλώνει. θέλω να είσαστε καλά, νυφούλες να τις δείτε κι απ' τ' άλλα σας παιόγγονα ότι επιθυμείτε. Η ξαδέλφη σου Σοφία Κανάκη - Πρωτόπαπα Δρ. Φιλ.

14 14 ΗΦοΚΗΤΗίοΛΜίοΥ ΑΠΜΛΙΟΪ " ΛΑΙΟΪ " IOy/ΊΟί 2013 Επιμέλεια: Βασίλειος Κελεπέσης - Γεώργιος I. Σακέλλης ΘΑΝΑΤΟΙ 0 Κωνσταντίνος Ν. Νταής απεβίωσε και ετάφη στον Πειραιά. Η Ευγενία Διακαντώνη απεβίωσε και ετάφη στο Μαρούσι. Στον Κωστή Ν. Νταή από τον Πρόεδρο της Αδελφότητας Σοφία Κανάκη - Πρωτόπαπα Δρ. Φιλ. Ήθελα και να πέθαινα ένα Σαββάτο βράδυ, την Κυριακή πρωί - πρωί να κατεβώ στον Άδη. Παρακάλεσες άραγε εσύ, για κάτι τέτοιο και σου συνέβηκε; Ποιος να μου το 'λεγε ότι θα χρειαζόταν να εκφωνήσω επικήδειο για τον εξάδελφο μου τον Κώστα τον Νταή. Νέος, ωραίος, δραστήριος, λεπτεπίλεπτος και σ' όλα μετρημένος, αεικίνητος, ένας α- ληθινός τζέντλεμαν, που θα 'λεγε κανείς ότι είχε όλες τις προδιαγραφές για μακροζωία. Όμως τις αρρώστιες δεν μπορεί τίποτε απ' όλα αυτά να τις εμποδίσει και πολύ περισσότερο να τις νικήσει. Ήταν ο πρωτογιός του θείου μας και είχε το όνομα του παππού μας, του Κωστή του Νταή. Όνομα και χάρη. Καλλιτέχνης, φωτογράφος, αφού ό,τι αποτύπωνε ο φακός του λες και μιλούσε, καλλιτέχνης στην κατασκευή οργάνων λύρας, μερακλής και νοικοκύρης σε όλα και παθιασμένος με την Όλυμπο. Μετά την επιστροφή του από την Αμερική, διορίστηκε ως διοικητικός υπάλληλος στο Σώμα Ορκωτών Λογιστών απ' όπου συνταξιοδοτήθηκε πριν τρία χρόνια. Δεν πρόλαβε να χαρεί τα παιδιά του και να τα αποκαταστήσει, όπως και τόσοι άλλοι δικοί μας, που έφυγαν πριν απ' αυτόν. Πολλά χρόνια κάλυπτε την φωτογραφική επένδυση της εφημερίδας μας, ως υπεύθυνος γι' αυτό και πολλές μεγάλου μεγέθους δικές του φωτογραφίες κοσμούν το καφενείο του συλλόγου μας. Είχε την ιδέα να αποθανατίσει τα αγριολούλουδα του τόπου μας και μεγεθύνοντας τα να δημιουργήσει καταπληκτικά καντράκια, που αποτελούν «χάρμα οφθαλμών» στο ξενοδοχείο «Αρχιπέλαγος» της αδερφής του Ευγενίας. Και μόνο αυτό αποδεικνύει τη λεπτότητα των αισθημάτων του και την αγάπη του προς τη φύση, που είναι ο μεγάλος δημιουργός κάθε ωραίου και αληθινού. Συμμετείχε πάντα στις εκδηλώσεις του συλλόγου μας οικογενειακώς. Οι γιοι του ως οργανοπαίκτες, χορευτές και βοηθοί στη διδασκαλία προς τα παιδιά. Η κόρη του ως χορεύτρια στις επίσημες εμφανίσεις των μπαλέτων μας και ως διδάσκουσα στα μικρά παιδιά. Εκείνος με τη σύζυγο του, απόγονο της οικογενείας Πρεάρη, μ' άλλα λόγια των πρωτομερακλήδων του τόπου μας, σε όλα τα γλέντια του χωριού μας και του συλλόγου μας. Είχε σχηματίσει μια πλούσια συλλογή με φωτογραφικό υ- λικό από κάθε γωνιά και κάθε εκδήλωση του τόπου μας και επίσης α- ξιόλογη συλλογή από μαγνητοφωνήσεις και βιντεοσκοπήσεις που είχε κάνει ο ίδιος από ζωντανές εκδηλώσεις της μουσικοχορευτικής μας παράδοσης. Άλλωστε από το δικό του υλικό εκδόθηκε επί Προεδρίας Ντίνου Μαστρομανώλη το CD «Το πανύρι τ' Άη - Αννίου του Βρουκουντίτη» με χορηγούς την Κοινότητα Ολύμπου και τον Όμιλο Εταιρειών Μανώλη Σακέλλη, όπου ακούγεται και ο πατέρας του Νικολής Νταής να παίζει λαούτο και να τραγουδά μαζί με τους Γιάννη Παυλίδη, Γιώργο Πρεάρη, Κωστή Λιορειση, Γιώργη Β. Κανάκη και άλλους. Την ίδια εποχή είχε ανοίξει στην εφημερίδα μας τη στήλη «Ορθά κοφτά» όπου παρουσίαζε με τη σοβαρότητα που τον διέκρινε, αλλά και με τρόπο κομψό τα κακώς κείμενα της Ολύμπου και πρότεινε λύσεις. Κώστα! έζησες σε ένα αρμονικό οικογενειακό περιβάλλον με γονείς που αγαπιόνταν μια ολόκληρη ζωή, με μάνα την πρωτοκόρη του Μιχάλη του Χιώτη, παράγοντα του τόπου μας και Δημάρχου, αρχοντανεθρεμμένη και αρχιμαστόρισσα σε όλη την πολιτιστική μας παράδοση, από μαγειρική, κεντήματα, εθιμοτυπία και όλα όσα περιλαμβάνει αυτό το πακέτο, και αδέλφια την Ευγενία, φιλόλογο και τον Μιχάλη σκηνοθέτη, που σε λάτρευαν γιατί το άξιζες, αφού είχες το μέτρο, τη λογική και τη σύνεση των Νταήδων. Η παράδοση άλλωστε λέει ότι ο παπα-νταής με τους εφτά του γιους και την παπαδιά του είχαν ζήσει όλη τους τη ζωή στην Όλυμπο και δεν είχαν τσακωθεί ποτέ με κανέναν. Αυτό απαιτεί πολλές αρετές και προπαντός μετριοπάθεια. Γι' αυτό και οι γιοι του παντρεύτηκαν με τις πρώτες κανακαριές του τόπου μας. Κι εσύ δημιούργησες μια ωραία οικογένεια με μια σύζυγο άξια και προκομμένη σε όλα και στο σπίτι και στη δουλειά, με τα τρία λεβεντόπαιδά σας που φροντίσατε τη σωστή ανατροφή τους και τη μόρφωσή τους και με τα σπίτια σας ανακαινισμένα και συνερτωμένα στην Όλυμπο, στο Διαφάνι και στον Πειραιά. 0 θείος μας άμωννε στ' όνομα σου. Ήθελε κι εκείνος κι εσύ να κάμετε το ελαιοτριβείο του παππού μας μουσείο. Δεν πρόλαβες. Μην νοιάζεσαι γι' αυτό. Θα το κάμουν οι γιοι σου. Γιατί και τα παιδιά είναι τοπικιστές, όπως εσένα και βαφτισμένα στην παράδοση. 0 πόνος όλων μας είναι αφόρητος. Τόσο μεγάλος, όσο μεγάλη ήταν και η αγάπη που σου είχαμε. Κι εδώ δεν υπάχουν λόγια παρηγοριάς. Μόνο ο πανδαμάτωρ χρόνος μπορεί φέρνοντας χαρές να θεραπεύσει λίγο αυτή την πληγή, η οποία όμως πάντα θα αιμοραγεί και ποτέ δεν θα κλείσει. Έχεις σύζυγο που σ' αγάπησε πραγματικά, όπως κι εσύ εκείνην, σε στήριξε όλα τα χρόνια, σε βοήθησε με αυτοθυσία στην ατυχία της αρρώστιας σου μαζί με τη μάνα, τ' αδέλφια σου, τ' αδέλφια της και την πεθερά σου, και τώρα είμαι σίγουρη ότι θα σφίξει τα δόντια και θα σταθεί στα πόδια της για τα παιδιά σας, που αντιμετώπισαν με πραγματικό ηρωισμό την όλη κατάσταση. Κώστα! μάς λύπησε όλους ο θάνατος σου. Και τους συγγενείς, και τους ανθρώπους του χωριού μας και τους απανταχού Ολυμπίτες, γιατί δεν έκαμες ποτέ κανένα κακό σε κανέναν. Στο μυαλό, στην καρδιά και στη μνήμη μας, θα σ' έχουμε πάντα σαν ένα από τα λεβεντόπαιδα που γέννησε ποτέ αυτός ο τόπος, που λέγεται Όλυμπος, ένα μείγμα των οικογενειών, Νταή και Χιώτη που συνεδύαζε συναίσθημα και λογική στην πιο αρμονική αναλογία. Η Αδελφότητα των Απανταχού Ολυμπιτών Καρπάθου «Η ΔΗΜΗΤΡΑ» στο άγγελμα του θλιβερού σου θανάτου αποφάσισε: 1. Να παρευρεθεί το Δ.Σ. στην εξόδιο ακολουθία. 2. Να εκφραστούν τα συλλυπητήρια στην οικογένεια. 3. Να εκφωνηθεί επικήδειος από την Πρόεδρο και να δημοσιευτεί στην Φωνή της Ολύμπου 4. Αντί στεφάνου να δοθεί το ποσόν στο Δημοτικό Σχολείο Ολύμπου - Διαφανίου. Τους κόπους σου δε χάρηκες, ούτε και τα παιδιά aou, αλύπητα την πλήγωσε ο ο πόνος την καρδιά σου. Τη λεβεντιά σου ζήλεψε ο χάροντας Κωστή μας, σε πήρε και τη γέμισε φαρμάκι την ψυχή μας. Περίμενε ο θείος μας να σε προϋπαντήσει και γλέντι για χατίρι σου σίγουρα θα 'χει στήσει. Κοντά του θα 'ναι οι φίλοι του να τον παρηγορήσουν, του πρωτογιού τον ερχομό να σιγοτραγουδήσουν. Αλί ο' αυτούς που μένουσι με πικραμμένα χείλη και περιμένου τη χαρά και πάλι ν' ανατείλει. Έχεις παιδιά που θα τιμούν πάντα το όνομά σου και σύζυγο που νοερά θα βρίσκεται κοντά σου. Ας είναι ελαφρύ το χώμα της Αττικής γης που θα σκεπάσει το κορμί σου. ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ ΦΙΛΕ ΜΗΝΑ Σώπασε για πάντα η γλυκόλαλη λύρα του Μηνά Γεωργίου Πρεάρη το πρωινό της Πέμπτης 10 Ιανουαρίου, λίγες μόνο μέρες μετά τον ερχομό του καινούργιου χρόνου, ενός χρόνου που όλοι μας είχαμε χιλιοευχηθεί να είναι καλύτερος από αυτόν που έφυγε. 0 χάρος είχε στήσει καρτέρι στο Μηνά λίγο πριν τα Σπόα μέσα στο αγροτικό αυτοκίνητο του εγγονού του, όπου άφησε την τελευταία του πνοή αναζητώντας αέρα, οξυγόνο, ζωή! Αναζητούσε να αναπνεύσει μπονεντινό αέρα, αυτόν που κατεβαίνει φουριόζος και σκεπάζει σπίτια και περβόλια, στράτες και βουνοκορφές. Τον αέρα που τόσα χρόνια ο Μηνάς ανάπνεε, αυτόν τον αέρα που τον κράτησε, γατζωμένο στα γη του πατέρα και της μάνας του και των παππούδων του. Αυτόν τον αέρα που χάιδευε τις χορδές της λύρας του Και γλύκαινε τους σκοπούς του τόπου μας που τόσο αριστοτεχνικά και μοναδικά έπαιζε. Σ' ένα τόπο μοναδικό, αλλά σκληρό και αδυσώπητο ό- ταν τον χρειαστείς, όταν του δείξεις ότι δε θέλεις να τον αποχωριστείς, όταν του ζητήσεις τα αυτονόητα, τα απαραίτητα, τα αναγκαία. Τι ειρωνεία, σ' ένα τόπο που αυτός ο καθάριος και απαλλαγμένος από "ενοχές" των αστικών κέντρων αέρας περισσεύει, να γίνει αιτία και αφορμή, ένας άνθρωπος, που τον είχε αποταμιεύσει στα πνευμόνια του με το παραπάνω τόσα χρόνια, να φύγει από τη ζωή, γιατί στέρεψαν τα βιοχημικά συστατικά του, σ' ένα τυποποιημένο φιαλίδιο ρου στάθηκε μοιραίο για τη ζωή του! Τι κρίμα! Τι αδικία! Τι πόνος για όσους του είπαν το στερνό αντίο, για όσους του σταύρωσαν τα χέρια, όταν μόλις το προηγούμενο δειλινό παρέα με τον ήχο της θάλασσας κουβέντιαζαν μαζί του και σχεδίαζαν για το μέλλον. Αυτά τα κουρασμένα χέρια που πελέκησαν, σμίλεψαν και πλούμισαν το ξύλο με ευλάβεια και μεράκι. Αυτά τα χέρια που σε κάθε σπίτι Διαφανιώτικο, Ολυμπίτικο, άφησαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα τους πάνω σε σουφάδες, πανοσούφια, πάγκες και παραμακλίκια. Αυτά τα ευλογημένα χέρια γεμάτα μερακλοσύνη και αρχοντιά, προικισμένα με δεξιοτεχνία και λεπτότητα, από την εποχή της τρυφεράδας τους ως τα χρόνια τα κατοπινά της απρόσκλητης 'ακαμψίας, "παίδεψαν", μετάπιασαν, συνθηκολόγησαν με το σκαρί της λύρας του, κι άφησαν τα δάχτυλα του να δημιουργούν, να παράγουν να "ζωγραφίζουν" να διδάσκουν ήχους ενάρμονους, ήχους γλυκούς, ήχους ξενύχτηδες κι εσπερινούς, ήχους μαγευτικούς. Αυτή η λύρα που έπαιζε τόσα χρόνια με α- νιδιοτέλεια, αμπόλιαστη από τους εφήμερους παράδες του παραμεροκάματου, με κέφι, διάθεση, χωρίς λάθη και παραφθορές. Κοινή ήταν ή παραδοχή όλων, παλιών και νιότερων, ότι οι σκοποί του Πρεάρη κουβαλούσαν ανόθευτες τις ρίζες της καταβολής τους σε όλες του τις δοξαριές. Αυτή η λύρα, αν γινόταν, θα είχε κάθε λόγο μετά την αποφράδα ημέρα της Πέμπτης, να παίξει τον πιο λυπητερό, τον πιο πένθιμο, τον πιο στερνό σκοπό, τον σκοπό του φευγού, του αποχωρισμού, τον σκοπό του άδοξου και πέρα για πέρα άδικου τέλους. 0 Μηνάς αφήνει πίσω του συνέχεια, ζωή, ρίζες, παρακαταθήκες. 0 Γιώργος που πήρε τις χάρες του, τη λεβεντιά του, το ταλέντο του, θα κάνει τη λύρα του πατέρα του φυλαχτό, δε θα συμβιβαστεί με τη σιωπή της. θα συνεχίσει ό,τι εκείνος άφησε στη μέση χωρίς να το θέλει. Ά- φησε πίσω παιδιά και εγγόνια, που τόσο αγαπούσε και που τόσο τον λάτρευαν. Γιατί οι μερακλήδες, οι άνθρωποι με ψυχή και την καρδιά του Πρεάρη δεν πεθαίνουν! Δεν φεύγουν! Δεν ξεχνιούνται! Θα εξακολουθούν να είναι το οξυγόνο στα γλέντια μας, θα είναι η παρηγοριά στις χαρές και στις λύπες, θα είναι η συντροφιά στη δύσκολη καθημερινότητα του κακοτράχαλου τόπου μας. Θα έρχονται με τον φλοίσβο των κυμάτων του σορόκου και των μελτεμιών, με τον ήχο της βροχής, με τον ήχο κάθε δοξαριάς, με το πέταγμα του γλάρου του Διαφανιώτικου πελάου. Καληνύχτα... φίλε μου Μηνά. Δεν θα σε ξεχάσω, όσο θα ζω. Μηνάς Α. Χατζηαντωνίου ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΑ Έφυγε από τη ζωή ένας φιλόπατρις άνθρωπος, λάτρης της αγαπημένης του ΟΛΥΜΠΟΥ, ένας καλός και ενάρετος σύζυγος και στοργικός πατέρας, ο Κώστας ο Νταής. Γόνος προερχόμενος από δύο μεγάλες και διαπρέπουσες οικογένειες, Νταή και Χιώτη. Πρόωρα έφυγε καταβληθείς από πόνους αβάσταχτους. Ποιος; ο καλός άνθρωπος που πάντα ακτινοβολούσε αγάπη, συμπόνια και αλληλεγγύη. Η χαρά του ήταν να ερχόταν στην Όλυμπο, που τον ενέπνεε, κρατώντας επιστηθίως την φωτογραφική του μηχανή, παίρνοντας τοπία της φύσης και γλέντια και διασκεδάσεις και οραματιζόταν πολλά να κάνει εδώ και δύο χρόνια που πήρε και τη σύνταξή του, αλλά εις μάτην. Συλλυπούμαι βαθύτατα την καλή του σύζυγο Πόπη, τα τρία του παιδιά, Νίκο, Μαρίνα και Γιάννη, την γηραιά μητέρα του, τ' αδέλφια του Μιχάλη και Ευγενία και όλους τους συγγενείς του. Αιωνία του η μνήμη Γιώργος Σακέλλης - οικογενειακώς ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΑ Μας συγκλόνισε κυριολεκτικά ο πρόωρος θάνατος του αγαπημένου Κωνσταντίνου Νταή. Ένας καλός γείτονας, ένας καλός χωριανός, ένας καλός άνθρωπος. Πάντα με το χαμόγελο, πάντα να προσφέρει πρόθυμα ό,τι του ήταν δυνατόν στον συνάνθρωπο του. Τελειομανής και λάτρης του ωραίου που αγάπησε πάρα πολύ την Όλυμπο μαζί με τους ανθρώπους της. Τον άνθρωπο που λάτρευε. Αυτή με όλα τα έθιμά της που πάρα πολλά έχει καταγράψει και ηχητικά και οπτικά. Ας είναι ελαφρύ το αττικό χώμα που σκέπασε ένα καλό μερακλή και ένα λεβέντικο κορμί. Για την πιστή και ενάρετο σύζυγο του τα θερμά μας συλληπητήρια και ο Θεός να της δίνει δύναμη και κουράγιο να αντέξει το τρομερό τραύμα που της επεφύλαξε η μοίρα. Και τα καλοαναθρεμένα παιδιά του να βρούνε τον βηματισμό τους αφού αντέξουν την πίκρα τους. Και να ξέρουν ότι δεν είναι οι πρώτοι. Οικογένεια Παπα-Γιάννη. Στη μνήμη του Κωνσταντίνου Νταή αντί στεφάνι έβαλαν από 50 ευρώ στο λογαριασμό της εμπορικής τράπεζας με αριθμό , οι Εμμανουήλ Γ. Πρεάρης 50 ευρώ, Ιωάννης Γ. Πρεάρης 50 ευρώ και Βασίλειος Γ. Πρεάρης 50 ευρώ που προορίζονται για την συντήρηση του Κοινοτικού Μεγάρου Ολύμπου. Παπα-Γιάννης Διακογεωργίου Στον πατέρα μου Μηνά Γ. Πρεάρη Πατέρα μου μας πλήγωσε πολύ ο θάνατος σου, ακόμη δεν πιστέψαμε τον αποχωρισμό σου. Έφυγες τόσο ξαφνικά χωρίς να αρρωστήσεις κι όλα σου τα παιόγγονα πολύ να τα λυπήσεις. Όλοι σε αγαπούσαμε κι όλους μας αγαπούσες κοντά μας σαν εβρισκόσουν μόνο χαρά σκορπούσες. Πατέρα που κοπίασες για να μας μεγαλώσεις κι εφόδια για τη ζωή σε όλους μας να δώσεις. Εργατικέ και μερακλή με πίστη στην ψυχή σου, απάνω εις τον τόπο μας πέρασες τη ζωή σου. Η τέχνη σου ξεχωριστή εις τη μαραγκοσύνη κι η λύρα σου μελωδική και με μερακλοσύνη. Τα γλέντια που στυλώνατε μ' όλους τους συντοπίτες, στη μνήμη τους θα τα κρατούν όλοι οι Ολυμπίτες. Στην εκκλησιά του Διαφανιού ήσουν επίτροπος της και πάντα την προστάτευες, φρόντιζες το καλό της. Όλα τα πανηγύρια της αξέχαστα θα μείνουν, γιατί τα οργανώνατε κέφι για να μας δίνουν. Εις το Γιαφάφι ξέρε το ο τόπος σου χωρίζει, γιατί τώρα η λύρα σου τα γλέντια δεν πρεπίζει. Να 'ναι το χώμα ελαφρύ, της γης που σε σκεπάζει θέλω να γίνει σκέπη σου στη ζέστη και τ' αγιάζι. Κι εμείς θα ζούμε πάντοτε με την ανάμνησή σου και στις εικόνες του μυαλού θα στέκει η μορφή σου. 0 γιος σου Γιώργος Μ. Πρεάρης Μέσ' την καρδιά του καλοκαιριού απεβίωσε και ετάφη στον Πειραιά, ένας εκλεκτός συμπατριώτης Καρπάθιος, ο Ηλίας Χαλκιάς εκ Μενετή. Χρόνια πολλά εκλεγόταν στον Σύλλογο Απανταχού Καρπαθίων και τον υπηρέτησε ως Ταμίας και Γραμματέας αφού ήτο ευηπόληπτο πρόσωπο. Προσωπικά εκεί τον εγνώρισα και εμπεδώσαμε μία φιλία ακραιφνή. Παρέστησαν στην πολυπληθή κηδεία του, μέλη της οικογένειας μου, αφού δεν ήμουν στον Πειραιά. Θερμά συλλυπητήρια στην εξαίρετη σύζυγο του και στην μονάκριβη κόρη του (Δικηγόρο). Αιωνία του η μνήμη. Γιώργος Σακέλλης - τέως Κοινοτάρχης Ολύμπου Στη μάνα, τη σύζυγο, τα παιδιά, τα αδέλφια και όλους τους λοιπούς συγγενείς του αγαπημένου μου εξαδέλφου Κωστή Ν. Νταή εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια για τον πρόωρο θάνατο του. Εμεγαλώσαμε σαν αδέλφια, έχω πολλές αναμνήσεις, εδώ στο Μύλο με τη μάνα μου και τη θεία μου τη Κυραννία της Ερντιάς. Ήτο καλοσυγγενής, τον αγαπούσαμε και μας αγαπούσε. Κώστα ο Θεός να δώσει κουράγιο σε όλους, να αντέξουν αυτόν τον καημό. Ευχαριστήριο πένθους Η εξαδέλφη σου Θεοδοσία Σκευοφύλακα - Γιωργάκη Ευχαριστούμε με όλη μας την ψυχή όλους όσοι συμμετείχαν με ο- ποιονδήποτε στο βαρύτατο πένθος μας για τον θάνατο του αγαπημένου μας Κώστα Ν. Νταή. Οι τεθλιμμένοι Η Σύζυγος, Πόπη, Τα παιδιά Νίκος, Μαρίνα, Γιάννης Η Μάνα Καλλιόπη Τα Αδέλφια Ευγενία Μιχάλης

15 H<PQWTHioAMioy ΑΡΜΛΙΟί - /ΛΛΙΟί - loy/vioi All LLTIKO ll'wlio ΎΟΓΤΕΤΙΚΑ - «ΟΤΟπΚΧΜΚΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΕ ΙΩΑΝΝΗ! Hyy Τιχι^γη if) - IS7 ϋ7 Xi^rtLtJiVL Ύηί: ΖΙΠΛΙΙΉΚΗ Κιν.: fifjtt.ί14,13.1 ΑΝΝΑ Γ. ΝΙΟΤΗ Ι-ΙΙ/ϋΰΜΏΟ ΓΛ4ΡΟΓ ΰιποάνι - Κφππϋης ΤπίΙ: ) S1501 Fax: +3l22qiDJ www rns.gr Λεντη Ag κοντούλα ΟΛΟΝΠΑΙΤΟΣ ΐΙΙΙ. ΛΛΜΙIIDV V ΚΑΛΛΙΠΟΛΗ - TIFTPaUE ΤΉιΥ 1ΑΤΡ Ο IK.Uiil I IW.ii7ij ΜΕΤΑΦΟΡΕ Σ - ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΕΙΣ ΧΠΓΑΚϋΣΚΩΝίΝΟΣ Ο LH_1.1 7 Kl^jmJlvl Krv.:fW77f>5L137 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΛΤΖΗΠΑΠΑΣ FIAT Κ Ο Σ ΤΤΑΙΛΙΑΤΡΟΕ ΑΜΕΡΙΚΙΙϋ&ϋϊΠΑθίΟϊ 1 (Γΐτίϊΐΐν ΚΛΙΝΙΚΙΙ I Κ ΜΊΛΙΙ > ΤΗΛ HKLA AL'. ΝΙΚΟΛΑΟ Λ jj ΚΑΦΕΖΥΘΕΣΤΙΑΤΟΡΕΙΟΝ «ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ» Ν.Φ. ΦΙΛΙΠΠΑΚΗΣ Στην καρδιά της Ολύμπου στο Σελλάι ΟΛΥΜΠΟΣ - ΚΑΡΠΑΟΟΣ Τηλ ΚΜΤΑΝΤΑΡΟΙ Ν. ΗΩΝ.ΉΟΐ ΙΑΤΡΟΣ Κ Ν V. lh.pi ι> U>l ΟΕ -,ΝΙΛϋΗ I IHlX H>L fltit!ra -t MV-tBt^: Ι»ριιιι*Τί OS δ Ι.τ.ΙΓ-7000 m Hbctl- ' JJC ΪΙπ ΓΙ. Κ! '.11 JK - Li: Hill l-iol Τ^Λ.Γ 1MIQ iffljl - Κιν.: tf^fhsmwt ΜΗΝΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΗΝΑΤΕΗΣ djtfil γύ&όl" [ΙτίΓχιαίΓτος T\D]iucn7 Ξι^λ^ς ADnvn'iv in i.isirflssforlawy^re Αν zj^kjcf πζαίύn. 15-i Ε^ιτάω, Αθπκι 106 Η TjlL : 110 Ιϋ4052Z : iwimljiiiiiihh^iihp'hhkigt Ε Ι Ρ Η Ν Η Μ Λ Ρ Η - Κ Ο Σ Μ Α Συμβολπωγρά q. ο ζ. Κι TvvnnJijjumW Ί ι ι:.νχ_ι-γτ^ ; urt Ι ψ.: 1\Μ\ 7U354 & 2)1Μ12S)75 Οικ.: 210 $ Fw; MO ΜΗΝΑΕ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΠΑΛΑΕΚΑΙ Ap. ΑβΕίος Π 876 Αμτ rino'jfii. πγ 7 - ΚκραταΙυι ΤΊΓιίΙ.: Ζ10 qodgghfl - S150MS Κιν.. Ε 3772 Ξ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΛ ΡΞΙΛ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΩΝΙΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΣΙΑ Ο-Εil ΙΑΜ ΕΡΙΣ MflTA-KftTftZKEYEt Λ ΝI ΗΗΙΧΛΙΉ 1-ΓΗ R '. ΛΚI IVI : Η ΠΡΙ 'ΛΙΛί TrJt ί 3 II ] -Ι Γι Τ - ί I I ΜΙΧΑΗΛ Γ, ΜΗΜΑΤΣΗΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ iwftmebot 11/ - l8t> 3t> 11 L-ν.Ί Α?ί 422,'ύϊΆ ΑΙΓΥΠΤΟ" Ή If::": A? ΓΑΥΦΑΛΑ THA: 21 D <Ϊ6Ί5~7Γ: Μαρία Β. Παλαιού Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια Συμβουλευτική - Ατομική / Ομαδική Ψυχοθεραπεία Παιδιών & Ενηλίκων ΔΕΧΕΤΑΙ ΜΕ ΡΑΝΤΕΒΟΥ Κομοτινης 15 Ανάληψη Ρόδος Τηλ./Fax: Κινητό: mpalaion.psy@gmail.com ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ι, ΔΙΑΚΑΝΤΩΝΗΣ Χειρουργός Όϋσντίστρος Πτυχ)ούχος Πρνεηιστημι'ου Αθηνών ΙΑΤΡΕΙΟ: ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 7Q ί ANT. BEDXAPH ΚΑΛΛΙΠΟΛΗ 1Β553 ΠΕΙΡΑΙΑΙ ΤΗΛ: Ϊ1ο Ρΰπί&ΰύ: 5-3 μ.μ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΔΡΑΚΟΣ ΕΓΔΓΚΰΣ ΠΑβΰΛΟΓΟΣ MAPIA7 ΧΑΤ7ΗΙΐΥΡΙΛίΓΟΥ Ά7 ΠΕΙΡΑΙΑΣ I ί ΙΛ.Γ 2TU - Κιν.: ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΗ KUAPII'KTUMII: 11 mini: Τηλ. Λ IJ4I1 tvli.; I4M7S ΦΙΛΙΠΠΟΙ Α, ΑΝΑΣΤΑΙΪΑΔΗΪ ίιίίιν/ΐς ι'.'(-3 j ι'ι'. 1 rl! ι"!^ Ι _ ι ς ii ι υμιΐοΰνικ, J ρικ. υύ":ι ΐ 71-74, ΙΒ.Ί.ίήΠΕίροΰς Kjv.: b9a4i>7h\ 17 Aiftit Α. S Σ, ΚΡΗΤΙΚΟΣ Ο,Ε. Χ PUMA - ΥΛΡΑΐ Α1Κ( >1 ΙΞΟΠΛΙΕΜΟΕ. ΓΤ'ΓΑΑΙίΤΑ ΗΓΛ A[r.Y0YNTF Γ I >inr r.ofjuil5«i "Λί«Α. ΐϊϊfsii -1 Jmu ny_n.in4.=: ""ni- Αν&ρέύf r t Waffd^c ittf^fjasf ffflaut^ etfa^khtti)* Ji. Bciftrtc 2ft i&ts.m - ibuffiv; ΛΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΫ ΚΩΣΤΑΣ ΠΛΑΚΑΚΙΑ ΑΛΠΡΛΟν TOIXOV ^ΑΑΑΚΑΓΗΓ /i kfpatrn V^ 11 ΊΑ. γ $ 4.y J ΊΙΙΧΝΙΙΚΟ ΤΓΠ ΤΜΛΤΏΜΕΣΓΠΚΟ ] ΡΑΦΒΙϋ Π Ω ΡΓΟ V ΜΐΚΟΠνΩΡΠΟν ΠΟΑΙΤ. ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ Ε.Μ.Π. Κ(ί.ιτ:: ΙΙ: π 7 (fj' ii L H-Kr^T> POJbGI - Τιΐλ J'j ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ATIU.ΜΑΡΜΑΡΟ ^ JTAMThl ΝΤΑΗΣ ΤΗΛ. 2\ Oh h 0 7 s... ' Μ Χ Λ Η Λ JLVN^ytllL 11ΛΥΛΟΥ AyjfiT. MfijpivL^U; ll/_ Γ"11 ~ϊ _ι ήl TitqiiTinr Η Tiiiyj^ THiV j'o - T7J01 ΕΡ ΓΑΙΤΗ PI 0 ΕΛΕΥΟΕΡΑΝ ΕΠ0ΥΔΓΪΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ VTI DAD ΓΙ Ε,Τί! Η n ί. * "νος\να m ' Φ ΞΠΙΙΗΜΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ.Ο, MAN. & Μ Η Ν Α Σ Γ [Al ΙΛΝΙΚΟΛΛΟΥ- ν,,- ECDL ΤΗΣ ECOL HELLAS Diploma Μανώλης I. ΙοψίΑΑας ΤηΑ.{22410)31761 KQAMrKTnNQi ai PQAOE RESTAURAKT O L Y M P O S Kooma to let and s GUV cults MM MICHAEL- LERTARI K. L.1 ΚI Λ Κ [.1Μ " QUAKTKK ΟίΊΊΌ5 - ^ΛR7ΛT 105 ^ΙΛΓΙί TFTnll^I ΟΑοκ^ρωμένΏ επιχειρηματικά «ηέεια ALPHA) PLAN m^ consultants (.IJhirLJIMt FilmΙΊ ΙΙ'.ΚΑΙ.Ι) SOFT^AREFI OFHCEALRROHATIQN ΛΝΜ'ϋΛΣ Ν. ΛΝΤ. ΙΊΛΝΝΠΥΡΙ14Α 1 Κ ΙϋΕΛΠίΐΥ I τι :. :ΐ34Ί : :- m. AT. ΗΗΗΑΞ ΛΗΉΗΓΡΙΐΙΚ 1_ Π Λ Π Λ Λ Π η ί Π Γ Ρ Ι Ο Υ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΙ OAUNTIATPOE UKKWtmc ihm:iiinimnh w. ; γπ^ T.1 ίργ ΡίϊΤΠΓΛΛ11 -T T I i:\mkl 11 Ί ΛΙΙ'ΚΗ UAMTTOTATA \mpvs (ϊΐκιΐπγ hiis - wim 0fl IRAV A1U. ΦΛΕΛΚΗΧ llaat.a'jlmuflxjywti Κ Χ ί Ul KJ XII 11ΙΛ _ J III "K-'hU -.-u H Uli -L:' ΓΕΩΡΓΙΟΣ & ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΝΤ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΟΙΚΟΛΟΜΪΚΕΣ ΠΤΙΧΕΙΡΗΐΕΙΕ KcrtTVGHiptdwu ΠΕΙΡΑΙΑΣ l'^l{l t»^) 120ϋ!ι5-41 ΖϊίίϊΜ 1 Άννα Χατζάκη - Δασκαλάκη Συμβολαιογράφος Ακαδημίας & Χαρ. Τρικούπη 18, Αθήνα ος όροφος (στάση μετρό Πανεπιστήμιο) Τηλ , , Fax: Κιν annachatz@in.gr ρ ύ ψ ι ν α D E C O R Ν. Χ Η Ρ Α Κ Η Σ ANT. ΠΛΝΝΠνΡΗ 4? ΙΟΑΟΝΟΣ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ ΤΗΛ. Ξ MOTION VIDEO K A N A K H X ΓΙΩΡΓΟΣ Ε ΪΞ LI ΝΟΥ Π0\Τ0ν L5 ' Μ )A ΑΝύ MA imytnh AOHNA Τηλ. ZID53.13.ed5-535Ϊ.573 ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΕ! ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ 0ΕΡΜΑΝΣΕΙΣ ΟΛΥΜΠΟΣ - ΚΑΡΠΑ00Σ ΤΗΛ κιν.: ^ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ^ ΜΗΝΑ I. ΤΣΕΡΚΗ ΡΟΔΟΣ: Εθελ. Δωδ/σίων 29 Τ.Κ τηλ.: , 28763, φαξ: Κάρπαθος: 28ης Οκτωβρίου 69 Τ.Κ τηλ.; , mtselaw@gmail.com ΜΙΧΑΗΛ Ν. Λ Χ AT Ζ Η ΝIΚ Ο\Α Σ ΊrttlfIνλ/χΐ : - OAYUUOY Α' 1 ΠΙ. I ίν>υ ϊψ ) 5] ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΖΕΡΒΟΣ ΤΖΛ ΜΙΑ- ΚΡΥ ΖΤΑΛΛΑ ΚΑΘΡΕΠΤΕΣ Aiyopi'Lu 11 - Ν. ΛΙϋϋή ήι IΙΚΗ1 Τ >. Ξ 1C EC17.55E λνλεταεϊοε Rv κονεταντοτϊουαοτ: ΧΕΙίΌΐΙΊ ΟΙ - ΜΛΙϋ,Ϊ Ι HPAi. - ΓΥΗΑΙ ΚΟΑΟΐ Οΐ. I'INHUUHL Ϋ. A &^IXRJ Y:UJ-^KVI L LIPN Ti:^vi3u:r: Υτιΐ^ κη!^.ι : Μΐ νηη Λνη^ι^κηΓί'Γ,Γη - zr^'vjuf.lllki'j I ι.>νιμοΐίϋίγ' 0 I IT Ι::ΤΜΙ^ ]Γ Ϋ 11. _ Ι J; I Ircv R 111 τ 11111' ι ι A[II VHI'FT EL&LKFIOS fc σιο MnLEVrtjciio "TJ-.Fva - BEVLL^ICH 1 " I -.^KI ίsl7lκ^-h^!: ΙΓΤΓ Υ YΓ^;-;ΙΙYΙΙΙ(JIL ΤN Y.LLI 11 ρ- "Ί^-^ΐΓΊΟΙΙΫΐΊΐΊΊΙΚΊ-Ι Λνϊϊ,ΤίΓ^μ^ίίϊ,'η γττηί "Triν 5t - LIT" n.^i '-^jjj/jv -ΓΤ-ι-Ι" MfrLfi^iurtLfianftei^ ΙΛκ, I'fijvi^ij I tviihtaiidlriijlil LIT : NNN. V.\.\ <!;imp.ι 1 ΐ-Ιi.iveriImTir A I[LI R JJNII- A. Σί-τγϋίώ > Ν. ΣμΑ^ - TtfL/Tax: S& Κιν.: (ιvii fkii t^t.i fi,tziijiriί.ιηdh.i.vhjrhvttstjji.iflit.ntl.jlt HALPWPJNtWWtHlS?l>3iī - > o-oi: HIH>n χιίρο TIQF;CWI:CNJGICU^L _ IYJW _ΓΐΙΗ[."ΤΐΙ>.', ii"j. ΙIK :.. iy:n119 Α.ΙΙΥ^ΥΙΙΠ^.' Ρ^»:ΙΜ «"Ϊ/ΙΝ^^ΊΊΪΠΙΙΪΐΥΠΚ HI OF'IW.LTLJI'IL :. ^M -,I:N_ ^ III>.I.L L Μ.:; Γ». 1 ΠΙ:: '.. :HI.: F.'_U'LL'L11T. L J ULLL)JI41UIR^ JUL':. Exirtwwr ΓιΙ ίιιύτμ ΕηιΐρΓαύμΐνα HAIU^NΊΡΟ^ΡΊΜΜΑΤΑ - VIN-T.FJNLFT Γ(:Γ^Λ] ΙΙΓΙ 1 F -Μγλ; Iwi n.tvi :! 1 :; K.n kv -Pitwvfj]\κί I Irr-t biep-ri <v 'J i-viiuhj IIWII'IJUILI i:: ~>: ικ: 1 ΜΕ κυπ:ιίύμ ip T Γι,:τι: "ρτ:^ι TFIVRPRBTI TR ISN I^TL'I HF.T «ί -ivfrujim;! ΛΪΙΗOC Mjl Ll Πϋμι υ ιι ] ί - Ί ί-πποί- 7 )EUT 3C-HACCP «Ερπ^ χί rq Γ^DCL Γΐΐΰ j Ομί Y'j L-..Ι Ί λ1. Ί Ι '. 1'..'7 ^Epuwt^AfDpd^ Emtimwrtm με τως οι/μβ«ύαο υς μας κάμερα I. ΔΡΑΚΟΙ Κ CM ΗHNCS AlfllHuwtR Λίώΐίκν^αο.ι ArjHlfrVwynEiίΟ f'a*;h]pr^ih^l ϋΐ lit: h-λίχ; ΓΓ^ΙΓΟΧ:21-4Hi J!- ' '^ «ndh tjcrchwiopan^jr *ww.a?cn.i) ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ Γ. ΚΑΝΑΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ t ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ AP, ΑΔΕΙΑΣ 340 ΤΗΛ ΗΛΙΑΙΑ. Π0Λ0Χ oimomoaom ΊΑΣΒΑ λοππϊκο -ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΐΦΑΑίπίΚϋϊ muytlkol ΐΓΜίΟ^ίΣ ΑΠ0ΪΤ0Λ0Υ ΠήΎΛΟΪ41, ΡΟΔΟΪ 8510Q Z241D FAX: , KIN.: Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Παρακαλούνται όλοι οι επαγγελματίες συμπατριώτες μας που διαφημίζονται μέσα από την εφημερίδα του συλλόγου μας, να εξοφλήσουν τις συνδρομές τους. Διαφορετικά θα αφαιρεθεί η διαφήμιση από την εφημερίδα. Για την εξόφληση, παρακαλώ επικοινωνήστε με τον Ταμία της Εφημερίδας κ. Μιχαηλίδη Ιωάννη στα τηλέφωνα και ή τον υπεύθυνο εφημερίδας Μιχαήλ Ι. Αντιμισιάρη στο τηλέφωνο

16 16 ΗΦοΚΗΤΗίοΛΜίοΥ ΑΠΜΛΙΟΪ " ΛΑΙΟΪ " IOy/ΊΟί 2013 ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ Το έτος 1938 σε ηλικία 6 χρονών, γράφτηκα στο Ιταλικό Σχολείο της Ολύμπου και οι δάσκαλοι' μας ήταν ένας που ονομάζετο Βασίλης Γιωργκάς Ροδίτης και άλλος λεγόταν Κατηράκης μαζί και ο δάσκαλος Ζωγραφίδης που δίδασκαν την ιταλικήν γλώσσα. Αργότερα οι Ιταλοί βγάλανε τον Γιωργκάν και τον Κατηράκη από τη διδασκαλία και αντικατεστήθηκαν με Ιταλούς δασκάλους τον Sera και τον Αυαλιάνο. Μαζί με τους Ιταλούς δασκάλους ήταν και ο Νικίας Κόνσολας και Μηνάς Φιλιππάκης. Τα ελληνικά απαγορεύοντο πολύ αυστηρά ακόμη και η γλώσσα. Στο διάλειμμα ο δάσκαλος ο ιταλός (όπως τον λέγαμε) ο Sera στεκόταν στο προαύλιο του σχολείου και μας παρακολουθούσαν, ποιος θα μίλαγε ελληνικά και αν κάποιος μίλαγε, ο Sera τον φώναζε να πήγαινε μέσα στην τάξη του να τιμωρηθεί. Η τιμωρία ήταν να κάθεται μια ώρα πίσω στον πίνακα γονατιστός μ' ένα καλάμι στα γόνατα, διότι μίλησε ελληνικά. Η Κάρπαθος όπως και όλα τα Δωδεκάνησα υπέφερε από πείνα. Τα τρόφιμα όλα ήταν με το δελτίο. Οι έμποροι προτιμούσαν χρυσό αντί για λιρέττα. Η μάνα μου έδωσε στον έμπορα ένα ζευγάρι χρυσά σκουλαρίκια για ένα κιλό μακαρόνια. Στο σχολείο οι Ιταλοί, μας φτιάξανε συσσίτιο "Refezione Scolastica" ήταν ρύζι ή φασόλια σούπα με λαχανικά μέσα και μια φέτα ψωμί στον καθένα μας. Εκείνη τη εποχή, όλος ο κόσμος αοχολείτο με την γεωργία. Σπέρνανε κριθάρι, σιτάρι και διάφορα όσπρια για να ζήσουμε εκείνα τα δύσκολα χρόνια. Για να θερίσει ο κάθε γεωργός τα χωράφια του έπρεπε πρώτα να πήγαινε ο εκτιμητής να εκτιμήσει πόσες σάκκες αστάχια και πόσο καρπό θα έ- βγαζε. Οι εκτιμητές ήταν χωριανοί μας, που εάν σε γούσταραν θα σου έκαναν χατίρι για λιγότερο καρπό, εάν δε σε γούσταραν θα έβαζαν περισσότερο απ' ότι είχες. Ο δυστυχισμένος Ολυμπίτης εκείνη την εποχή πήγαινε κρυφά στο κτήμα του αρχές Απριλίου και μάζευε τις πιο μεστωμένες κεφαλές του κριθαριού ή σιταριού να τις αλέσει κρυφά στον χερόμυλο για να ζήσει την οικογένεια του, μέχρι που οι Ιταλοί να δώσουν την άδεια θερισμού. Στο χωριό μας είχαμε σπιούνους των Ιταλών. Αυτοί πήγαιναν και περίμεναν στην Αλεμονήτρια χωριανούς που ερχόντουσαν από την Αυλώνα, να τους ελέγχουν μέσα στους τουβράες για κεφαλές κριθαριού ή σιταριού για να τους καταγγείλουν και να πληρώσουν βαρύ πρόστιμο. Στην Αυλώνα να κρύβεις τον κόπο σου και να φοβάσαι τους εκτιμητές τι καρπό θα σου δικαιολογούσαν. Κουτσά στραβά περάσαμε τον πόλεμο. Φύγανε οι Ιταλοί και στις 7 Μαρτίου 1947 γίνεται η ένωση της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα. Οι περισσότεροι μαθητές της Ολύμπου δεν γνωρίζαμε να διαβάζομε και να γράφομε ελληνικά διότι τ' απαγόρευαν οι Ι- ταλοί. Βιβλία δεν υπήρχαν, έπρεπε να πηγαίναμε σε παλιούς μαθητές να αγοράζαμε τα βιβλία τους. Χρήματα δεν κυκλοφορούσαν τα χρόνια εκείνα. Το μάθημα μάς το έκανε ο δάσκαλος ο Φιλιππάκης και μας μάθαινε να γράφομε και να διαβάζομε ελληνικά. Όταν ένας μαθητής έκανε ένα ορθογραφικό λάθος μας έβαζε όλους και γράφαμε την λέξη 50 φορές. Ήτο πολύ αυστηρός δάσκαλος. Όσοι α- πό εμάς τους μαθητές δεν είχαμε βιβλία, πηγαίναμε σε άλλους που είχαν για να διαβάσομε. Αυτό κράτησε 2 χρόνια, μέχρι που ήλθε ο αείμνηστος Ιωάννης Χαλκάς και αργότερα ιερέας. Ο δάσκαλος, και παπάς, έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον να μας διδάξει την ελληνική γλώσσα. Ο ίδιος παρήγγειλε βιβλία και δεν χρειαζόταν να πηγαίναμε σ' εκείνους που είχαν. Ο δάσκαλος, ο παπάς όπως τον λέγαμε ήταν πάρα πολύ αυστηρός και άριστος δάσκαλος, που όλοι όσοι υπήρξαν μαθητές του τον ευγνωμονούμε και προσεύχομαι στον αρχηγό της ζωής και του θανάτου να τον καταριθμήσει στον χορό των δικαίων και των εκλεκτών Του, γιατί ήταν ένας καλός και γνήσιος πατριώτης. Σε ηλικία 18 χρονών τελείωσα το δημοτικό σχολείο με βαθμό λίαν καλώς. Λόγω της μεγάλης φτώχιας, πολλοί χωριανοί μας μικροί και μεγάλοι φύγανε για την Αθήνα και Πειραιά ζητώντας καλύτερη ζωή. Ο πατέρας μου δούλευε κτίστης στην Αθήνα. Η μάνα μου με 5 παιδιά καλλιεργούσαμε τα χωράφια, τις ελιές και το α- μπέλι μας, βασανισμένη ζωή. Ήθελα να πήγαινα στον πατέρα, να πήγαινα σε κάποια δουλειά στον Πειραιά. Αφού πήγα μ' έστειλε και δούλευα σε μια εταιρεία του Γιαννουρή στην Αθήνα. Η δουλειά μου ήταν να ίσιωνα καρφιά από παλιά ξύλα και να τα δίνω στους μαραγκούς να τα χρησιμοποιούν. Η πληρωμή μου ήταν 15 δρχ. την η- μέρα (το έτος 1948) τα βράδια και τις Κυριακές α- νταμώναμε όλοι οι χωριανοί στο καφενείο του Νικολέττου στον Πειραιά. Μιλούσαμε για δουλειά και λεφτά, άκουγα να λένε ότι παίρνανε 30 δρχ. την ημέρα κι εγώ ντρεπόμουνα που έκανα 15 δρχ. Την εποχή εκείνη, ο κόσμος δούλευε από την α- νατολή του ηλίου έως τη δύση και εάν έκανες παράπονο, ο εργοδότης έλεγε "αύριο δεν έχει δουλειά". Θέλησα κι εγώ να πήγαινα στις οικοδομές για περισσότερα λεφτά. Δούλευα με τον γέρο Νικολάου, αλλά τα χέρια μου τρέχανε αίματα από τα τσιμέντα και τον ασβέστη, σε σημείο που δεν μπορούσα να πιάσω τίποτα. Σιγά - σιγά όμως συνήθισα. Η σκληρή δουλειά με μαστίγωνε και οι 30 δρχ. δεν μ' έφθαναν, παρ' όλη τη μεγάλη οικονομία που έκανα και σκεπτόμουνα πώς θα περνούσα τη ζωή μου με τόση φτώχεια. Σκέφτηκα να πήγαινα σε μια επαγγελματική σχολή που θα μου έδινε όπλα να ζήσω μέσα σε μια καινούργια λεωφόρο της ζωής με αξιοπρέπεια και τίμια. Με το ενδεικτικό του δημοτικού σχολείου, γράφτηκα στην νυκτερινή σχολή μηχανικών δουλεύοντας την ημέρα στην οικοδομή. Μετά από δύο χρόνια στρατεύτηκα να υπηρετήσω στις τάξεις του Β. Ναυτικού 27 μήνες (κλάσης Α53) στο τμήμα της υδρογραφίας. Στο ναυτικό που υπηρετούσα, μου επετράπηκε να συνεχίζω το σχολείο κι επίσης και το American Cultural Institute για μάθηση της αγγλικής γλώσσας. Μετά από 27 μήνες απολύθηκα με διαγωγή ε- ξαίρετον και ικανότητα αρίστη. Τότε, το 1956 η ε- ταιρεία Γιαννουρή ανέλαβε μια μεγάλη επιχείρηση του ΝΑΤΟ στην Κρήτη. Ο πατέρας μου μεσολάβησε με τον Γιαννουρή και πήγα και δούλευα στα μηχανήματα με 60 δρχ. την ημέρα. Έπιασα μερικά λεφτά και μετά από ένα χρόνο, γύρισα στον Πειραιά. Στο ναυτικό που υπηρετούσα, γνώρισα ένα πολύ καλό φίλο από την Πάτμο που ο θείος του είχε ναυτικό μεταφορικό γραφείο στο Rotterdam της Ολλανδίας, ο οποίος θα με βοηθούσε να μπαρκάρω. Ο πατέρας μου έκαμε το εισιτήριο με το τρένο, πήγα στην Ολλανδία όπου συνάντησα τον θείο του φίλου μου κι αυτός με μπάρκαρε μετά από δύο εβδομάδες παραμονή. Για πρώτη φορά ταξίδευα τον Ατλαντικό ωκεανό με μεγάλα, πελώρια κύματα σαν τα βουνά που μ' έ- καναν να φοβάμαι. Ταξιδεύαμε 3 μήνες χωρίς να πιάσουμε στεριά. Πολλές φορές, έλεγα καλύτερα να δούλευα στις οικοδομές παρά στη θάλασσα. Α- πό την Νότιο Αμερική πηγαίναμε για τις U.S.A. Γνώριζα ότι δεν έκανα για τη θάλασσα. Μόλις φθάσαμε στη Β. Αμερική δραπέτευσα από το πλοίο στις 10 η ώρα το βράδυ. Τα χρήματα που είχα ήταν 20 δολ. Στον σταθμό του τρένου πήγα να πάρω εισιτήριο, ο πράκτορας με αρώτησε που πήγαινα και του έδειξα την γραμμή που κρατούσε ο κόσμος που περίμενε το τρένο. Μου λέει Pittsburgh; Ναι του απαντώ, χωρίς να γνωρίζω που ήταν το Pittsburgh. TOU έδωσα τα 20 δολ. και μου δίνει το εισιτήριο και 6 δολ. ρέστα. Η διαδρομή ήταν 5 ώ- ρες ταξίδι. Στο Pittsburgh γνώρισα ένα καλό άνθρωπο από την Κρήτη, ο οποίος μου έδωσε δουλειά και υπνοδωμάτιο. Στην αρχή δεν μου άρεσε στην Αμερική αλλά αυτός ο καλός άνθρωπος μου έλεγε να έχω υπομονή και σιγά - σιγά, θα μου άρεσε καλύτερα ε- δώ παρά στην Ελλάδα και μου διηγείτο τα δικά του όταν ήλθε στην Αμερική και μου έλεγε "πόσο θα ε- πιθυμούσα να είχα τα νιάτα σου". Τότε ήμουνα 23 χρονών. Έτσι κι έγινε να ζήσω τα πιο πολλά μου χρόνια σε τούτη τη μεγάλη και ελεύθερη χώρα που σου δίνει 3 (τρεις) ευκαιρίες η μία είναι ν' αποτύχεις και δύο να επιτύχεις για να μπορέσεις να ζήσεις μέσα στο πλαίσιο της εθνικής οικογένειας με αξιοπρέπεια και τίμια. God Bless America Βασίλειος Σοφίλλας ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 7η ΣΕΛΙΔΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ θρώπους ικανούς να ερευνούν, να ανακαλύπτουν και να παράγουν πρωτότυπα δημιουργήματα. Η ψυχολογική ασφάλεια, η ελευθερία του ατόμου είναι από τις βασικότερες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας. Η ελευθερία έκφρασης των συναισθημάτων, των σκέψεων και των εμπνεύσεων έρχεται ως απόρροια της ψυχολογικής ελευθερίας, ενώ το ανασφαλές ά- τομο σπάνια είναι δημιουργικό. Ειδικότερα στο σχολικό χώρο, αυτό που μετράει κυρίως είναι η μορφή της ψυχολογικής ατμόσφαιρας μέσα στην τάξη. Η θερμή, αποδεκτική και ενθαρρυντική α- τμόσφαιρα που βασίζεται στο σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και στην ελευθερία έκφρασης είναι απαραίτητη συνθήκη για την αυτενέργεια των μαθητών και τη δημιουργική τους πορεία. Αντίθετα η ύπαρξη συντηρητικής και αυταρχικής ατμόσφαιρας στην τάξη που δεν επιτρέπει παρεκκλίσεις από τα καθιερωμένα είναι παράγοντας αρνητικός για την πρωτοβουλία και τον αυθορμητισμό των παιδιών. Η καλλιέργεια της δημιουργικότητας επιτυγχάνεται με την παροχή ευκαιριών για κριτική σκέψη, με την ενθάρρυνση για παρατήρηση και ερμηνεία φαινομένων, με την ενίσχυση των απόψεων των μαθητών και κυρίως με την επιβράβευση για τις ιδέες τους. 0 δημιουργικός μαθητής μέσα στη σχολική τάξη υ- ποβάλλει πολλές και ποικίλες ερωτήσεις και α- πορίες, δείχνει έντονη περιέργεια και ευαισθησία για ό,τι γίνεται γύρω του, παράγει έργα και ι- δέες που χαρακτηρίζονται από πρωτοτυπία και εκφραστικότητα, επινοεί λύσεις για διάφορα προβλήματα, έρχεται συχνά σε σύγκρουση με την παραδεγμένη τάξη πραγμάτων, αμφισβητεί διαρκώς, ενεργεί αυθόρμητα και συχνά απροσδόκητα, απεχθάνεται τις ρουτίνες, δείχνει ενδιαφέρον για τις εικαστικές τέχνες, μπορεί να α- σχολείται μόνος του χωρίς να του προσφέρονται ερεθίσματα, προχωρεί πέρα από τα όρια των εργασιών που του αναθέτουν, μπορεί να διασκεδάσει χρησιμοποιώντας απλά πράγματα και πολλή φαντασία, μοιάζει να αφαιρείται ή να ονειροπολεί, ενώ στην πραγματικότητα σκέφτεται, θέτει ερωτήσεις πέρα από το απλό "γιατί" 'η "πώς", πειραματίζεται με οικεία αντικείμενα για να διαπιστώσει αν μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για άλλους σκοπούς εκτός από τους γνωστούς, του αρέσει να επινοεί παιχνίδια στο προαύλιο του σχολείου. Για να αναπτυχτεί η δημιουργικότητα πρέπει να δίνεται ελευθερία στην έκφραση, την ατομικότητα και την πρωτοτυπία. Ειδικότερα το σημερινό ελληνικό Νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο μέσα σε μια ατμόσφαιρα ασφάλειας και ελευθερίας, οφείλει να ενθαρρύνει την αυθόρμητη έκφραση του παιδιού, καλλιεργώντας έτσι τη δημιουργική του σκέψη και καταστέλλοντας το α- νταγωνιστικό πνεύμα, το φόβο και την ανασφάλεια για καθετί καινούργιο, ό,τι δηλαδή αποτελεί εμπόδιο και φραγμό για τη δημιουργικότητα του μαθητή. Διακογεωργίου Αρχοντούλα ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ "ΜΕΓΑΡΟΥ" ΟΛΥΜΠΟΥ Η συντήρηση και οι απαραίτητες βελτιώσεις του Κοινοτικού " Μεγάρου", ήταν και είναι ευθύνη και αρμοδιότητα της Κοινότητας Ολυμπου και του Δήμου Καρπάθου. Το 2006 το Υπουργείου Αιγαίου χρηματοδότησε την Κοινότητα με ευρώ για βελτίωση και συντήρησή της. Με τα χρήματα αυτά σκοπεύαμε να τοποθετήσουμε σύστημα εξαερισμού και νακατασκευάσουμε την ψευδοροφή, με κατάλληλη θερμομόνωση ώστε να βελτιωθεί και η ακουστική τής αίθουσας. Παράλληλα σχεδιάζαμε να κατασκευάσουμε στην αυλή ένα προθάλαμο ώστε να βελτιώσουμε την λειτουργικότητα της. Δυστυχώς στη τελευταία πρότασή μας δεν συμφωνούσε η Αρχαιολογική Υπηρεσία. Σε ότι αφορά την ψευδοροφή, υπηρξε διχογνωμία για το υλικό που έπρεπε να χρησιμοποιηθεί. Οι αρμόδιοι μηχανικοί πρότειναν την κατασκευή από πλάκες ορυκτων ινών, που είναι ηχοαπορροφητικές, αντέχουν στην υγρασία, έπιτρέπουν την εύκολη πρόσβαση για τυχόν απαραίτητες επισκευές και έχουν μεγαλύτερο χρόνο ζωής. Η τότε μειοψηφία επέμενε ότι έπρεπε να κατασκευασθεί από ξύλο,για "παραδοσιακούς λόγους". Τελικά λόγω καθυστέρησης σύνταξης της μελέτης εξαερισμού, το υπόλοιπο της πίστωσης των ευρώ παρέμειναν στο Ταμείο της Κοινότητας. Το επόμενο Κ.Σ. τοποθέτησε τους αεραγωγούς, δεν προχώρησε όμως και στην κατασκευή της ψευδοροφής. Ετσι φτασαμε στο 2013, να συγκροτείται "επιτροπή συντήρησης Μεγάρου", που ανέλαβε να ζητήσει την οικονομική ενίσχυση των Σωματείων και των Απανταχού Ολυμπιτων, για την συντήρηση της μιας αίθουσας 100 τμ. Νομίζουμε είναι μια έξελιξη για την οποία δεν θα πρέπει να αισθάνονται περήφανοι ο Δήμαρχος Καρπάθου και τα μέλη του τοπικού Συμβουλίου Ολύμπου. Σε κάθε περίπτωση για Ευχαριστήριο Το Δεκαπενταύγουστο στο τραπέζι της Εκκλησίας στο κοινοτικό μέγαρο, μετά το φαγητό, μου αυτοσυστήθηκε μια ονόματι Λιώση Κωνσταντίνο" από το Ίλιον (Λιόσια) Αττικής δημοσιογράφος και εκδότης εκεί 15ήμερης εφημερίδας. Με ρώτησε πόσα παιδιά έχει το σχολείο μας για να στείλει γραφική ύλη των παιδιών μας επειδή είναι ακριτική περιοχή, με τόσες ελλείψεις. Της είπα 15 παιδιά το Γυμνάσιο και Λύκειο και 12 παιδιά το Δημοτικό Σχολείο Διαφανίου, γιατί της Ολύμπου έκλεισε. Και πράγματι η κυρία αυτή όντως κυρία με την σημασία του χαρακτηρισμού έστειλε γραφική ύλη, βάρους 20 kg και τηλεφωνικά την ευχαρίστησα. Πέραν του παρόντος που την ευχαριστούμε και δημοσιογραφικά γνωρίζοντας μου ότι σε κανένα μήνα θα στείλει και άλλη ποσότητα. Την ευχαριστούμε θερμά και η Παναγία που την ετίμησε στην γιορτή της, να της βοηθά και να την προστατεύει πάντοτε για την καλή, ενάρετη και φιλάνθρωπη πράξη. το τι πρέπει να γίνει, δεν μπορεί να το αποφασίζει ανεξέλεγκτα η όποια άτυπη επιτροπή, αλλά πρέπει να είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης των αρμοδίων και των δημοτών.ακόμη και σε περίπτωση δωρεάν κατασκευής,δεν μπορεί ο δωρητής να κάνει ότι θέλει. Αυτό είναι κανόνας. Στην περίπτωσή μας μαθαίνουμε ότι η επιτροπή αποφάσισε την κατασκευή "παραδοσιακής" ψευδοροφής με σουηδικό έναντι ευρώ. Να παρατηρήσουμε κατ αρχή ότι παράδοση ψευδοροφών στην Ολυμπο δεν έχουμε. Παλια λίγα σπίτια είχαν απλά ταβάνια με "τράες". Παρόμοια τεχνοτροπία δεν μπορεί να εφαρμοσθεί στη περίπτωση του Μεγάρου. Το ζητούμενο είναι τι πρέπει να γίνει. Ξύλινη ψευδοροφή,που την βαπτιζουμε παραδοσιακή ή ψευδοροφή, που θα βελτιώνει την λειτουργικότητα της αίθουσας. Αποψη μας είναι ότι προέχει το τελευταίο. Ακόμη πρέπει να συνεκτιμηθεί το κόστος κάθε λύσης. Αν θέλουμε κατασκευή με σουηδικό ραμποτέ, το κόστος ανέρχεται περίπου 4500 ευρώ. Αν διαθέττουμε περισσότερα χρήματα υπάρχουν διαφορα ειδικά ηχοαπορροφητικά υλικά σε απόχρωση ξύλου, με υψηλότερο κόστος, που ό- μως δεν θα ξεπεράσει συνολικά τις ευρώ. Εμεις θα προτιμούσαμε, άν υπάρχει τόσο μεγάλη οικονομική ευχέρεια, αντι της ξύλινης διακοσμημένης ψευδοροφής, να κατασκευασθεί, έστω και "αυθαίρετα", η αίθουσα -προθάλαμος δυτικά στην αυλη ή να κατασκευασθούν κολώνες προς την Γυτσιλέα, ώστε να μεγαλώσει κατα % η επιφάνεια της. Είναι έργα χρήσιμα που δεν μπορεί να εκτελεσθούν νόμιμα από τον Δήμο ακόμη και άν διαθέττει τα οικονομικά μέσα. 0 Ευχαριστών Γιώργος Σακέλλης τ. Κοινοτάρχης Ολύμπου Υποναυαρχος Λ.Σ.(εα) Ν.Κανακης ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ Τον Νίκο Ζερβό ευχαριστούμε για την δωρεάν επισκευή του μπαλκονιού των γραφείων μας στην Καλλίπολη (άλλαξε το φθαρμένο αλουμίνιο και τα σπασμένα τζάμια) και σε ό,τι αφορά τα υλικά και σε ό,τι αφορά τον κόπο του. 0 Νίκος πάντα είναι γενναιόδωρος προς την Αδελφότητα μας και συνεχίζει το πρότυπο του παλιού καλού Ολυμπι'τη. Νίκο, με την ευκαιρία αυτή να σε συγχαρούμε και για τον γάμο της κόρης σου, Φούλας, σύντομα να γίνεις παππούς και από της άλλης σου κόρης. Το Δ.Σ. της Αδελφότητας