Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο

Transcript

1 Ε τυπον Τε χος ρ. 2 Απρίλιος Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο Απ στολος Συρ πουλος 28ης Οκτωβρίου Ξάνθη DSRVWROR#REHOL[1HH1GXWK1JU 1. Εισαγωγή Στο πρώτο τε χος του Ε τ που (Οκτώβριος, 1998) παρουσιάσαµε τα βασικά χαρακτηριστικά του µακροπακέτου PICTEX. Επίσης, δείξαµε πως µπορο µε να σχεδιάζουµε άξονες αλλά και απλές γραφικές παραστάσεις. Ακ µη παρουσιάσαµε τον τρ πο µε τον οποίο µπορεί κανείς να σχεδιάσει ορθογώνια και ευθ γραµµα τµήµατα. Στο δε τερο και τελευταίο µέρος του άρθρου αυτο θα παρουσιάσουµε τον τρ πο µε τον οποίο σχεδιάζουµε ιστογράµµατα, ραβδογράµµατα, γραµµές: συνεχείς, διακεκοµµένες και εστιγµένες. Ακ µη θα δο µε πως σχεδιάζουµε βέλη. Αν και λογαριάζαµε να τελειώσουµε την παρουσίαση του PICTEX σε δ ο µέρη, εντο τοις η πληθώρα της λης του δε τερου τε χους µας αναγκάζει να συµπληρώσουµε την παρουσίαση του συστήµατος σ ένα τρίτο µέρος. Στο τρίτο και τελευταίο µέρος θα γίνει παρουσίαση των TEXνικών σκίασης σχηµάτων καθώς και η παρουσίαση διαφ ρων TEXνικών για την άψογη ετοιµασία εγγράφων µε το L A TEX και το PICTEX. Πριν µως προχωρήσουµε καλ είναι να θυµηθο µε δ ο βασικ τατες εντολές καθώς και τον τρ πο µε τον οποίο τις χρησιµοποιο µε Η εντολή?sxw Η εντολή?sxw χρησιµοποιείται για την τοποθέτηση σε κάποιο σηµείο µιας εικ νας (PICture) κάποιου κειµένου, σχήµατος ή µιας άλλης εικ νας. Η γενική µορφή της εντολής δίνεται παρακάτω:?sxw ^ ` [ > [ ][ ]][ ] ox DW [ \ Το τµήµα της εντολής που γράφεται µεταξ κανονικών αγκίστρων, δηλαδή των [] και χι των >@, αποτελεί κατ επιλογή ρισµα. Αυτ σηµαίνει τι µπορεί να σηµειώνεται κατά βο ληση. Σηµειώστε τι οι αγκ λες >@πρέπει να ση- µειώνονται, αν διαλέξουµε να χρησιµοποιήσουµε το κατ επιλογή ρισµα. Το αποτέλεσµα της εντολής είναι να τοποθετηθεί κεντραρισµένο το στο ση- µείο([,\ ) (θυµηθήτε τι για το TEX κάθε τι είναι ένα ορθογώνιο κουτί). Αν διαλέξουµε να χρησιµοποιήσουµε το κατ επιλογή ρισµα, η λειτουργικ τητα της εντολής µεταβάλλεται. Πιο συγκεκριµένα:

2 56 Απ στολος Συρ πουλος Αν χρησιµοποιήσουµε το ρισµα που µπαίνει ανάµεσα στα σ µβολα? και!, το κείµενο µετατίθεται κατά [ 1 στον οριζ ντιο άξονα και κατά \ 1 στον κάθετο άξονα. Αν χρησιµοποιήσουµε τα ορίσµατα που µπαίνουν ανάµεσα στα σ µβολα >@,τοpictex τοποθετεί το κουτί του σε σχέση µε το σηµείο ([,\ )σ µφωνα µε τον παρακάτω πίνακα: Παράµετρος Λειτουργικ τητα O αριστερ άκρο U δεξι άκρο W πάνω άκρο % γραµµή βάσης E κάτω άκρο Φυσικά, µπορο µε να σηµειώνουµε και τοo x αλλά και τοo y 1.2. Η εντολή?pxowlsxw Η εντολή?pxowlsxw χρησιµοποιείται ταν θέλουµε να τοποθετήσουµε το ίδιο κείµενο, σχήµα ή εικ να σε διαφορετικά σηµεία. Ετσι αποφε γουµε να γράψουµε πολλές εντολές?sxw. Η γενική µορφή της εντολής έχει ως εξής:?sxw ^ ` [[ ][ ]][ ] > ox G[ G\ 2 DW...[ \ Τα κατ επιλογή ορίσµατα έχουν την ίδια λειτουργικ τητα µ αυτά της εντολής?sxw. Κάθε φορά που σηµειώνουµε ένα σηµείο µεταξ του DW και του συµβ λου 2 είναι σα να έχουµε σηµειώσει µια απλή εντολή?sxw. Ενώ κάθε φορά που γράφουµε -Q G[ G\ είναι σα να έχουµε Q εντολές?sxw που µως τα [\ αυξάνονται κατά G[ G\. Η πρώτη εντολή?sxw απ αυτή την σειρά εντολών ισοδυναµεί µε την εντολή:?sxw ^ `DW[ \ 2. Σχεδιασµ ς ιστογραµµάτων Ενα ιστ γραµµα είναι ένα διάγραµµα πως αυτ που φαίνεται παρακάτω

3 Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο 57!" #" $# % & & & '()&* + ), -*.. / Χρησιµοποιώντας τις εντολές?vhwklvwrjudpv?sorw [7 8 9 : 0 \7 8 9 : 0 [7 8 9 : 1 \7 8 9 : 1 [7 8 9 : 2 \7 8 9 : 2 [7 8 9 : 3 \7 8 9 : σχεδιάζουµε ένα ιστ γραµµα το οποίο αποτελείτε απ ορθογώνια που έχουν τις απέναντι άκρες τους στα σηµεία ([7 8 9 : 0,\7 8 9 : 0) ([7 8 9 : 1,\7 8 9 : 1) ([7 8 9 : 1,\7 8 9 : 0) ([7 8 9 : 2,\7 8 9 : 2) ([7 8 9 : 2,\7 8 9 : 0) ([7 8 9 : 3,\7 8 9 : 3). Σηµειώστε τι δεν υπάρχει ριο στον αριθµ των ζευγών συντεταγµένων που δίνουµε ως ρισµα της εντολής?sorw, αρκεί να χωρίζονται µε ένα τουλάχιστον κεν, το οποίο πρέπει να υπάρχει και πριν απ το τελικ 2 που καθορίζει το τέλος των συντεταγµένων. Ετσι για παράδειγµα το ιστ γραµµα στο προηγο µενο σχήµα σχεδιάστηκε µε τον παρακάτω κώδικα:?vhwfrruglqdwhv\vwhp XQLWV?136458LQ/158LQ!?VHWKLVWRJUDPV?SORW ; ίνουµε ακ µη ένα παράδειγµα καθώς και τον κώδικα που το δηµιο ργησε:?vhwfrruglqdwhv\vwhp XQLWV?58SW/58SW!?SXWUXOH IURP 04 3 WR 93?OLQHWKLFNQHVV 1;SW?VHWKLVWRJUDPV?SORW

4 58 Απ στολος Συρ πουλος Αν έχουµε δεδοµένα αποθηκευµένα σε κάποιο αρχείο, π.χ., GDWD1W[W, µπορο µε να τα χρησιµοποιήσουµε για τον σχεδιασµ κάποιου ιστογράµµατος µε τον ακ λουθο τρ πο:?vhwklvwrjudpv?sorw %GDWD1W[W% ηλαδή, το νοµα του αρχείου σε εισαγωγικά αποτελεί ρισµα της εντολής?sorw. (Ως άσκηση αποθηκε στε τους αριθµο ς του προηγο µενο σχήµατος σε κάποιο αρχείο και µετατρέψτε ανάλογα το παράδειγµα ώστε να παίρνουµε το ίδιο αποτέλεσµα.) 3. Ραβδογράµµατα Ενα ραβδ γραµµα είναι ένα διάγραµµα πως αυτ που φαίνεται παρακάτω! * & & ) & ' (& % & "# $ # #! "! :;;<3=: +, / , /+,++,,+,-+,.+,/ ,+ [Οι ισοτιµίες είναι απ την σελίδα-µετατροπέα νοµισµατικών ισοτιµιών της εταιρείας Oanda (βλ. Οι ράβδοι εν ς διαγράµµατος τέτοιου τ που δηµιουργο νται µε εντολές της µορφής:?vhweduv EUHDGWK?β! EDVHOLQH DWz A?SORW A 1 A 1 A 2 A 2 Αν στη θέση του γράµµατοςz έχουµε το γράµµα \, το αποτέλεσµα των παραπάνω εντολών είναι ισοδ ναµο µε τις παρακάτω εντολές:

5 Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο 59?SXWEDU EUHDGWK?β! IURP [ 1 ] WR [ 1 \ 1?SXWEDU EUHDGWK?β! IURP [ 2 ] WR [ 2 \ 2. ενώ αν στη θέση τουz έχουµε το γράµµα [, το αντίστοιχο αποτέλεσµα δίνεται παρακάτω:?sxwedu EUHDGWK?β! IURP ] \ 1 WR [ 1 \ 1?SXWEDU EUHDGWK?β! IURP ] \ 1 WR [ 2 \ 2. Με τον τρ πο αυτ είναι ε κολο να σχεδιάσουµε ραβδογράµµατα, αρκεί να προσέξουµε τα παρακάτω σηµεία: Οταν τοz είναι το γράµµα \, οι ράβδοι είναι κάθετοι και ξεκινο ν απ το σηµείοy=], ενώ αν τοz είναι το γράµµα [, οι ράβδοι είναι οριζ ντιοι και ξεκινο ν απ το σηµείοx=]. Μπορο µε να µετατοπίσουµε της µπάρες δηλώνοντας το π σο θέλουµε να γίνει αυτ. Αυτ απλά γίνεται µε το να βάλουµε µεταξ του κέρµατος?vhweduv και του κέρµατος EUHDGWK τα κέρµατα?xµετ.,yµετ.! (βλέπε εν τητα 1.1). Το ρισµα της εντολής?sorw µπορεί να είναι το νοµα κάποιου αρχείου το οποίο περιέχει τις συντεταγµένες του ραβδογράµµατος. Το νοµα του αρχείου γράφεται πάντα ανάµεσα σε δ ο %, π.χ.,?sorw %GDWD1W[W%. Μπορο µε να θέσουµε ετικέτες στη βάση κάθε ράβδου µε το βάλουµε στο τέλος της εντολής?vhweduv τον παρακάτω κώδικα: [[ ][ ]][ ] EDVHODEHOV + > ox Επειτα σηµειώνουµε την εντολή?sorw, βάζουµε τις συντεταγµένες και την ετικέτα µεταξ δ ο %, για κάθε ζε γος συντεταγµένων. ηλαδή, [ \ % %... Με τον ίδιο τρ πο µπορο µε να βάλουµε ετικέτες στο τέλος των ράβδων συνεχίζοντας την εντολή?vhweduv µε τα παρακάτω [[ ][ ]][ ] HQGODEHOV + > ox πιση,yµετατ πιση!, Επειτα σηµειώνουµε την εντολή?sorw, βάζουµε τις συντεταγµένες και την ετικέτα µεταξ δ ο %, για κάθε ζε γος συντεταγµένων: ακριβώς πως παραπάνω.

6 60 Απ στολος Συρ πουλος %# # $# #!# #!" Σχήµα 19: Ραβδ γραµµα µε κάθετες ράβδους. Αν θέλουµε να έχουµε και τα δ ο είδη ετικετών, πρέπει πρώτα να βάλουµε τον κώδικα για τις ετικέτες στη βάση και µετά τον κώδικα για τις ετικέτες του τέλους. Αυτ ουσιαστικά ισοδυναµεί µε το φτιάξουµε δ ο φορές το ίδιο σχήµα! Παρακάτω δίνουµε τον κώδικα που αντιστοιχεί στο σχήµα 19:?VHWFRRUGLQDWHV\VWHP XQLWV?5SW/5SW!?VHWEDUV EUHDGWK?53SW! EDVHOLQH DW \ 3 EDVHODEHOV +>%U@?:SW/048SW!,?OLQHWKLFNQHVV 5SW?SORW 37< %?WH[WODWLQ^86`% %?WH[WODWLQ^6(`% %?WH[WODWLQ^8.`% %?WH[WODWLQ^'(`% 93 4: %?WH[WODWLQ^)5`%2?VHWEDUV EUHDGWK?53SW! EDVHOLQH DW \ 3 HQGODEHOV +>WU@?<SW/48SW!,?SORW 37<%7<?(% %79?(% %57?(% %57?(% 93 4: %4:?(% 2?OLQHWKLFNQHVV 158SW

7 Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο 61?VHWSORWDUHD [ IURP 043 WR 43/ \ IURP 3 WR 83?D[LV OHIW WLFNV QXPEHUHG IURP 3 WR 83 E\ 43 2 Προσέξτε τι σχεδιάζουµε δ ο φορές τις ράβδους ώστε να βγο νε και πάνω και κάτω ετικέτες. Μπορείτε να χρησιµοποιείτε τον κώδικα αυτ ως µπο σουλα για τον σχεδιασµ των δικών σας ραβδογραµµάτων. Για λ γους πληρ τητας σας δίνουµε και τον κώδικα του σχήµατος της σελίδας 58:?VHWFRRUGLQDWHV\VWHP XQLWV?4SW/46SW!?VHWEDUV EUHDGWK?3SW! EDVHOLQH DW [ 3 EDVHODEHOV +>%U@?08SW/05SW!,?OLQHWKLFNQHVV 5SW?SORW 6551<43 3 % 4<<;% 64315;3 4 % 4<<;% 6351;63 5 % 4<<;% 6361;43 6 % 4<<;% 5< % 4<<;% % 4<<;% 5< % 4<<;% 5;41<53 : % 4<<;% 5;61943 ; % 4<<;% 5;317:3 < % 4<<;% 5:; % 4<<<% 5<41<53 44 % 4<<<% 5< % 4<<<% 2?OLQHWKLFNQHVV 158SW?IRRWQRWHVL]H?VHWSORWDUHD [ IURP 3 WR 663/ \ IURP 06 WR 06?D[LV WRS ODEHO ^ 2 ` WLFNV QXPEHUHG IURP 3 WR 663 E\ Γραµµές και καµπ λες Είναι σχεδ ν απαραίτητο να µπορεί κανείς ταν ετοιµάζει κάποιο κείµενο µε στοιχειώδη γραφικά να µπορεί να σχεδιάσει σχήµατα που αποτελο νται µ νο απ ευθ γραµµα τµήµατα ακριβώς πως το παρακάτω σχήµα:

8 62 Απ στολος Συρ πουλος Για τον σχεδιασµ τέτοιων σχηµάτων χρησιµοποιο µε εντολές σχεδιασµο, η γενική µορφή των οποίων δίνεται παρακάτω:?vhwolqhdu?sorw [ 0 \ 0 [ 1 \ 1 [ 2 \ 2 [ 3 \ Σ αυτή τη περίπτωση η εντολή?sorw συνδέει τα σηµεία([ i 1,\ i 1) και([ i,\ i) µε ευθ γραµµα τµήµατα. (Ως άσκηση θα µπορο σατε να προσπαθήσετε να σχεδιάσετε το τρίγωνο που υπήρχε στο πρώτο µέρος του άρθρου.) Παρ µοια κανείς µπορεί να σχεδιάσει τετραγωνικά τ ξα, δηλαδή κάτι ανάλογο των καµπυλών Bezier ` δευτέρου βαθµο (βλέπε, π.χ., moshplant.com/direct-or/bezier/index.html), χρησιµοποιώντας την εντολή της οποίας η γενική µορφή δίνεται παρακάτω:?vhwtxdgudwlf?sorw [ 0 \ 0 [ 1 \ 1 [ 2 \ 2 [ 3 \ 3 [ 4 \ Επειδή τα τετραγωνικά τ ξα απαιτο ν τρία σηµεία για τον σχεδιασµ τους, θα πρέπει να δίνουµε ως ρισµα της εντολής?sorw περιττ αριθµ σηµείων. Παρακάτω δίνουµε µια ηµιτονοειδή καµπ λη καθώς και τον τρ πο σχεδιασµο της: Προσοχή! Ο παρακάτω κώδικας χρησιµοποιεί τις εντολές?duurz και?vhwgdvkhv τις οποίες δεν έχουµε συναντήσει ακ µη. Η εντολή?duurz σχεδιάζει το βέλος, ενώ η εντολή?vhwgdvkhv χρησιµοποιείται για τον σχεδιασµ διακεκοµµένων γραµµών.?vhwfrruglqdwhv\vwhp XQLWV?433SW/433SW!?VHWTXDGUDWLF?SORW : 158;; ?VHWOLQHDU 18 1:3: : 1;9936 1;6666 1<98<

9 Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο 63?SORW 33432?SXW^'?SL25'`DW4 0148?SXW^3`DW3 0148?SXW^'['`DW ?SXW^'?VLQ+[,'`DW319?DUURZ?7SW! IURP WR 15; 17:?VHWGDVKHV?VHWOLQHDU?SORW ?HQGSLFWXUH 5. Ορισµ ς του συµβ λου σχεδιασµο Ολα τα σχήµατα που έχουµε σχεδιάσει µέχρι τώρα αποτελο νται απ εστιγ- µένες γραµµές, στις οποίες οι στιγµές απέχουν µεταξ των0,4pt. Οι στιγµές αυτές είναι απλά τελείες απ την γραµµατοσειρά cmr5 [ που 5 είναι το µέγεθος της γραµµατοσειράς σε τυπογραφικές στιγµές (pt)]. Υπάρχουν µως πάρα πολλές περιπτώσεις που ναι µεν θέλουµε να πάρουµε µια καµπ λη αλλά θέλουµε να σηµειώσουµε και κάποια ειδικά σηµεία πάνω σ αυτή πως ακριβώς δείχνει το παρακάτω σχήµα: Για να αλλάξουµε τον χαρακτήρα µε τον οποίο δηµιουργεί τα σχήµατα το PICTEX χρησιµοποιο µε την εντολή?vhwsorwv\pero η γενική µορφή της οποίας φαίνεται παρακάτω: [[ ]][ ]?VHWSORWV\PERO +^ ` > ox,o Το µπορεί να είναι οτιδήποτε µπορεί να είναι ρισµα της εντολής?per[. Οι υπ λοιπες παράµετροι είναι οι ίδιες µε αυτές που δέχεται η εντολή?sxw. Οµως δεν αρκεί κανείς να αλλάξει το σ µβολο σχεδιασµο, πρέπει να καθορίσει και ποια απ σταση µεταξ των διαδοχικών σηµείων. Αυτ επιτυγχάνεται µε την ανάθεση?sorwv\perovsdflqj Ετσι στο προηγο µενο σχήµα είχαµε ορίσει:?vhwsorwv\pero +^'?GLDPRQG'`,?SORWV\PEROVSDFLQJ 43SW

10 64 Απ στολος Συρ πουλος 6. Κ κλοι και ελλείψεις Αν θέλουµε να σχεδιάσουµε ένα κυκλικ τ ξο, τ τε πρέπει να χρησιµοποιήσουµε την εντολή?flufxodudufθ GHJUHHV IURP [ α \ α FHQWHU DW [ κ \ κ η οποία σχεδιάζει ένα κυκλικ τ ξο µε κέντρο το σηµείο([ κ,\ κ); το τ ξο ξεκινάει απ το σηµείο([ α,\ α) και εκτείνεται αντίστροφα της φοράς του ρολογιο κατάθµοίρες. Προσέξτε τι ακτίνα του κ κλου θα πρέπει να είναι µικρ τερη απ 512pt=17,88cm. Στο παρακάτω παράδειγµα δίνουµε τον τρ πο δηµιουργίας του σήµατος των Ολυµπιακών Αγώνων µε το PICTEX:?VHWFRRUGLQDWHV\VWHP XQLWV?8SW/8SW!?PXOWLSXW ^?EHJLQSLFWXUH?FLUFXODUDUF 693 GHJUHHV IURP 83FHQWHU DW 33?HQGSLFWXUH` DW 33; Προσέξτε τι χρησιµοποιο µε µια εικ να ως ρισµα της εντολής?pxowlsxw.με τον τρ πο αυτ µπορο µε να δηµιουργήσουµε σχήµατα που αποτελο νται απ πολλά ίδια σχήµατα. εν είναι δ σκολο να δηµιουργήσουµε και την έγχρωµη έκδοση του σχήµατος, αρκεί να χρησιµοποιήσουµε κατάλληλα το πακέτο FRORU. οκιµάστε το! Αν θέλουµε να δηµιουργήσουµε µία έλλειψη της οποίας ο πρωτε ον και ο δευτερε ον άξονά της να είναι παράλληλοι προς τον άξονα τωνxκαι τωνy αντίστοιχα, χρησιµοποιο µε την εντολή?hoolswlfdoduduf D[HV UDWLR ξ:ηθghjuhhv IURP [ α \ α FHQWHU DW [ κ \ κ Προσέξτε τα εξής: Ταξ καιη είναι αριθµοί ανάλογοι προς τα µήκη των οριζοντίων και καθέτων αξ νων της ελλείψεως. (([ ) ) 2+ ( (\ ) ) 2 Η ποσ τητα α,[ κ /ξ α,\ κ /η πρέπει να είναι µικρ τερη απ 512pt=17,88cm. Παρακάτω δίνουµε τον τρ πο σχεδιασµο δ ο ελλείψεων. Σηµειώστε τι η δε τερη αποτελεί και µία απλή, αλλά χρήσιµη, εφαρµογή της αλλαγής συµβ λου σχεδιασµο.

11 Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο 65?VHWFRRUGLQDWHV\VWHP XQLWV?53SW/53SW!?HOOLSWLFDODUF D[HV UDWLR 5=4 693 GHJUHHV IURP 83FHQWHU DW 53?VHWSORWV\PERO +^?WLQ\^1``,?SORWV\PEROVSDFLQJ 5SW?HOOLSWLFDODUF D[HV UDWLR 5=4 693 GHJUHHV IURP FHQWHU DW Σχεδιασµ ς βελών Αν και οι γραµµατοσειρές που παρέχει το TEX παρέχουν µια ποικιλία βελών, δηλ. σχηµάτων που µοιάζουν µε βέλη και συνήθως χρησιµοποιο νται στα µαθηµατικά, σε περίπτωση που χρειάζεστε κάτι το οποίο δεν παρέχει το TEX, µπορείτε απλά να χρησιµοποιήσετε την εντολή δηµιουργίας βέλους του PICTEX. Η γενική µορφή της εντολής είναι η εξής: [ ] DUURZ?l! >β,γ@?xmet.,ymet.! IURP [ α \ α WR [ τ \ τ Με την εντολή αυτή κανείς µπορεί να σχεδιάσει ένα βέλος της µορφής που E=([ α,\ α), A=([ τ,\ τ), l είναι η απ σταση µεταξ των σηµείωνaκαιd, βl είναι η απ σταση µεταξ των σηµείωνb καιb, γl είναι η απ σταση µεταξ των σηµείωνc καιc. Για παράδειγµα το παραπάνω βέλος σχεδιάστηκε µε τις παρακάτω εντολές?vhwfrruglqdwhv\vwhp XQLWV?4SW/4SW!?DUURZ?78SW! >15/1:9@ IURP WR 33

12 66 Απ στολος Συρ πουλος Μια άλλη περίπτωση βελών είναι αυτά που χρησιµοποιο µε ταν σηµειώνουµε τις διαστάσεις κάποιου σχήµατος ακριβώς πως σ αυτ που ακολουθεί: Οι κατασκευές αυτο του είδους, δηλ. διπλά βέλη µε κεν ανάµεσα των για κάποιο κείµενο, µπορο ν να δηµιουργηθο ν µε την εντολή: [[ ][ ]][ ]?EHWZHHQDUURZV ^ ` > ox IURP [ α \ α WR [ τ \ τ που([ α,\ α) η αρχή και([ τ,\ τ) το τέλος του βέλους. Το κεί- µενο µπορεί να είναι σχεδ ν οτιδήποτε, ενώ οι υπ λοιπες παράµετροι είναι ίδιες µε αυτές της εντολής?sxw. Σηµειώστε τι πρέπει απαραίτητα είτε οι τιµές των [ α, [ τ είτε των \ α, \ τ να είναι ίσες. Για παράδειγµα, το παραπάνω σχήµα δηµιουργήθηκε απ τον παρακάτω κώδικα:?vhwfrruglqdwhv\vwhp XQLWV?6FP/6FP!?SXWUHFWDQJOH FRUQHUV DW 33DQG ?VPDOO?EHWZHHQDUURZV ^ ` >W@?3SW/08SW! IURP 33WR 418 3?EHWZHHQDUURZV ^ ` >U@?08SW/3SW! IURP 33WR Επανασχεδιασµ ς γραµµών και καµπυλών Αν για κάποιο λ γο θέλετε να δείτε ποια είναι τα σηµεία στα οποία σχεδιάζει το PICTEX µπορείτε να χρησιµοποιήσετε την εντολή?vdyholqhvdqgfxuyhv RQ %! " % Το αποτέλεσµά της είναι να γραφτο ν στο αρχείο! " οι συντεταγµένες λων των σηµείων (κάθε σηµείο ανά γραµµη) σε scaled points (sp) 1.Επειδή οι µονάδες αυτές είναι δ σχρηστες για το µέσο χρήστη, ο οποίος συνήθως εργάζεται µε τυπογραφικές στιγµές, σας δίνουµε το παρακάτω πρ γραµµα perl το οποίο δηµιουργεί ένα νέο αρχείο το οποίο περιέχει τα σηµεία εκφρασµένα σε τυπογραφικές στιγµές: 1 1pt=65536sp.

13 Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο 67 &$2XVU2ELQ2SHUO 'LQ 'RXW '63V 98869> RSHQ+,1/%'LQ%, GLH %&DQ*W RSHQ ILOH 'LQ?Q%> RSHQ+287/%!'RXW%, GLH %&DQ*W FUHDWH ILOH 'LQ?Q%> ZKLOH+?,1!, ^ ` 2+0",+?G.,+0",+?G.,2> +'[/'\, +%'4'5%/ %'6'7%,> SULQW 287 '[2'63V/% %/'\2'63V/%?Q %> FORVH,1> FORVH 287> Βέβαια, το πρ γραµµα δεν ελέγχει αν υπάρχουν ορίσµατα της γραµµής εντολών, αλλά αυτ έγινε για λ γους απλ τητας. Επιστρέφοντας στο θέµα να πο µε τι αν θέλουµε να ξανασχεδιάσουµε ένα σχήµα το οποίο µως να χρησιµοποιεί σηµεία απ ένα αρχείο (εννοείται τι είναι σηµεία τα οποία έσωσε το PICTEX), τ τε απλά χρησιµοποιο µε την εντολή?uhsorw % % Tέλος, η εντολή?grqwvdyholqhvdqgfxuyhv σταµατά το PICTEX απ το να γράφει σηµεία σε κάποιο αρχείο. 9. ιακεκοµµένες και εστιγµένες γραµµές Οταν το PICTEX σχεδιάζει κάποιο σχήµα, αυτ γίνεται µε γραµµές που δεν έχουν κενά. Απ την άλλη µως υπάρχουν πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες κανείς θα ήθελε να έχει γραµµές διακεκοµµένες ή εστιγµένες, ή, ακ µη, αποτελο µενες απ πολ πλοκα πρ τυπα, ακριβώς πως τα πλαίσια που περικλείουν τις παρακάτω λέξεις: Ας δο µε τον τρ πο µε τον οποίο µπορο µε να επιτ χουµε το παραπάνω αποτέλεσµα. Αν θέλουµε ένα σχήµα µε εστιγµένες γραµµές, τ τε απλά χρησιµοποιο µε τη δήλωση [ ]?VHWGRWV?l!

14 68 Απ στολος Συρ πουλος πουlείναι κάποιο µήκος, το οποίο αν παραληφθεί θεωρείται τι είναι ίσο µε 5pt. Το µήκος αυτ καθορίζει την απ σταση µεταξ των τελειών. είτε µε ποιες εντολές σχεδιάσαµε το αντίστοιχο πλαίσιο απ τα παραπάνω:?vhwgrwv?5sw!?iudph?5sw! ^ ` Αν θέλουµε ένα σχήµα µε διακεκοµµένες γραµµές, τ τε απλά χρησιµοποιο µε τη δήλωση [ ]?VHWGDVKHV?l! πουlείναι κάποιο µήκος, το οποίο αν παραληφθεί θεωρείτε τι είναι ίσο µε5pt. Τοlαντιστοιχεί στο µήκος των παυλών που θα απαρτίζουν το σχήµα, αλλά και την απ σταση µεταξ των. Το αντίστοιχο πλαίσιο απ τα παραπάνω σχεδιάστηκε µε τις παρακάτω εντολές:?vhwgdvkhv?5sw!?iudph?5sw! ^ 2 ` Αν θέλουµε ένα σχήµα µε ένα πολ πλοκο πρ τυπο, τ τε απλά χρησιµοποιο µε τη δήλωση?vhwgdvksdwwhuq? 1, 1, 2, 2,...! µε την οποία ορίζουµε ένα πρ τυπο που αποτελείται απ µια γραµµή µήκους 1 που ακολουθείται απ ένα κεν µήκους 1, που ακολουθείται απ µια γραµµή µήκους 2 και ένα κεν µήκους 2, κ.ο.κ. Τα διάφορα µήκη πρέπει να είναι θετικά, ενώ µπορο ν να είναι και πολλαπλάσια κάποιου προκαθορισµένου µήκους. Ορίστε ο τρ πος σχεδιασµο του αντιστοίχου πλαισίου απ τα παραπάνω:?vhwgdvksdwwhuq?418sw/4sw/ 318SW/ 31:SW!?IUDPH?5SW! ^ ` Φαντασθείτε να σχεδιάζετε µια διακεκοµµένη γραµµή, τ τε συνήθως είναι ε λογη η απαίτηση να ξεκινάει µε πα λα αλλά και να τελειώνει µε µία πα λα. υστυχώς, µε σα γνωρίζουµε µέχρι τώρα δε µπορο µε να εγγυηθο µε ένα τέτοιο αποτέλεσµα. Ευτυχώς, ο σχεδιαστής του PICTEX, o Mike Winchura, το εξ πλισε µε µηχανισµο ς που επιτγχάνουν το αποτέλεσµα αυτ. Με την εντολή?vhwgrwvqhdu?l! IRU?λ! καθορίζουµε τι µία εστιγµένη γραµµή της οποίας οι στιγµές απέχουν µεταξ τωνlµονάδες µήκους, έτσι ώστε η καµπ λη µήκουςλνα ξεκινάει µε στιγµή και να τελειώνει µε στιγµή. Στην περίπτωση των σχηµάτων που αποτελο νται απ διακεκοµµένες γραµµές η αντίστοιχη εντολή είναι η ακ λουθη:?vhwgdvkhvqhdu?l! IRU?λ!

15 Εισαγωγή στο PICTEX: Μέρος δε τερο 69 Για να χρησιµοποιήσει κανείς τις δ ο αυτές εντολές θα πρέπει να γνωρίζει το ακριβέςµµήκος της γραµµής που θέλει να σχεδιάσει. Το µήκος µιας καµπ λης υπολογίζεται µε την παρακάτω εντολή:?ilqgohqjwk ^ ` Εκτελώντας την εντολή αυτή το PICTEX αποθηκε ει στη µεταβλητή?wrwdodufohqjwk το συνολικ µήκος της καµπ λης, οι εντολές σχεδιασµο της οποίας αποτελο ν ρισµά της. Στο παρακάτω παράδειγµα η αριστερή κα- µπ λη σχεδιάστηκε ορίζοντας τις διακεκοµµένες µ νο µε την εντολή?vhwgdvkhv, ενώ η δεξιά καµπ λη σχεδιάστηκε ορίζοντας τις διακεκοµµένες µε την εντολή?vhwgdvkhvqhdu. Η διαφορά φαίνεται στο πάνω σ µβολο. Παρακάτω δίνουµε τον κώδικα που σχεδιάζει τη δεξιά καµπ λη, για λ γους συντοµίας παραλείπουµε τα σηµεία της εντολής?sorw (βλέπε κώδικα στην σελίδα 62):?GHI?VLQHFXUYH^(?SORW 111 2`(?VHWFRRUGLQDWHV\VWHP XQLWV?433SW/433SW!?VHWSORWDUHD [ IURP 3 WR 4/ \ IURP 3 WR 4?VHWTXDGUDWLF?ILQGOHQJWK^?VLQHFXUYH`?VHWGDVKHVQHDU?<SW! IRU??WRWDODUFOHQJWK!?VLQHFXUYH Αντί να γράφουµε τις εντολές σχεδιασµο της καµπ λης δ ο φορές, δηµιουργο µε µια νέα εντολή. Σηµειώστε τι η εντολή?ghi του TEX αντιστοιχεί στην εντολή?qhzfrppdqg του L A TEX.