TOMO? ΤΙΜΗΤΙΚΟ? Κ. Ν. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΑΘΑΝ. Δ. ΡΙΖΑΚΗ Ο ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ, Η ΝΕΑ ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΑΞΗ ΚΑΙ Η ΑΠΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ {ΑΝΑΤΥΠΟΝ)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "TOMO? ΤΙΜΗΤΙΚΟ? Κ. Ν. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΑΘΑΝ. Δ. ΡΙΖΑΚΗ Ο ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ, Η ΝΕΑ ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΑΞΗ ΚΑΙ Η ΑΠΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ {ΑΝΑΤΥΠΟΝ)"

Transcript

1 TOMO? ΤΙΜΗΤΙΚΟ? Κ. Ν. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΑΘΑΝ. Δ. ΡΙΖΑΚΗ Ο ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ, Η ΝΕΑ ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΑΞΗ ΚΑΙ Η ΑΠΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ {ΑΝΑΤΥΠΟΝ) ΠΑΤΡΑ Ι 1993

2

3 Ο ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ, Η ΝΕΑ ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΑΞΗ ΚΑΙ Η ΑΠΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ <(Ή Πάτρα ϊχει ενα ορίζοντα που είναι κλειστός καΐ ανοιχτός. 'Ανοιχτός είναι ειδικώτερα προς τη Δύση. Kai αυτό είναι ψυχικά σημαντικό. "Οταν φεύγει ή ήμερα, ôèv κλείνει το φως της, τον ή λιο της, μια πόρτα ορθωμένη εμπρός μας ως σκοτεινό εδαφικό τείχος. Ή ημέρα φεύγει προς το άπειρο, το θαλασσινό άπειρο' πάει κάί ή ψυχή της και ταξειδύει. 'Αλλα μόνο προς τη δύση έχει ή Πάτρα τον ορίζοντα ανοιχτό». ('Από τήν εισαγωγή του Π. Κανελλόπουλου, στην δεύτερη έκδοση της 'Ιστορίας της πόλεως Πατρών τοϋ Σ. Ν. Θωμοπούλου μέ τήν επιμέλεια του Κ. Ν. Τριαντάφυλλου). ABSTRAGT. Patras' relation with the West is actually very old but it becames closer after the Roman conquest of Greece; the new political order established by Augustus favoured Patra's development and soon the city became one of the most significant urban centres in Péloponnèse. Patra's status as a Roman colony and its unique geographical position for commercial communications with the West turned it into a kind of «Gate to the East». In the present paper we try to investigate and analyse the general and more particular factors of this change, the most important in the city's ancient history. ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Ή σύνδεση της Πάτρας μέ τη Δύση είναι ασφαλώς πολύ παλαιά, γίνεται δμως στενότερη μέ τη ρωμαϊκή κατάκτηση της Ελλάδος' ή νέα πολιτική τάξη πού επιβάλλεται άπο τον Αύγουστο, ευνοεί την ανάπτυξη της και έτσι σύντομα ή πόλη αναδεικνύεται σέ ενα άπο τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της Πελοποννήσου. Ή ιδιότητα της ώς ρωμαϊκής αποικίας και ή μοναδική γεωγραφική της θέση τήν μεταβάλλουν σέ ένα είδος πύλης της 'Ανατολής. Στο παρόν άρθρο επιχειρείται ή ανίχνευση και ή ανάλυση των γενικότερων και ειδικότερων παραγόντων αύτης της αλλαγής πού σημαδεύει, ακόμα ώς σήμερα, την ιστορία της πόλεως.

4 766 ΑΘΑΝ. Δ. ΡΙΖΑΚΗ Είναι γενική ή διαπίστωση βτι ή παγκόσμια νέα τάξη πού επιβλήθηκε άπο τον Αύγουστο μετά τή νίκη του στο "Ακτιο (31 π.χ.) υπήρξε καθοριστική για το μέλλον της Αυτοκρατορίας. Ή εγκατάσταση ρωμαϊκών αποικιών στον ελλαδικό χώρο και γενικότερα τα μέτρα διοικητικής αναδιοργάνωσης μέ τήν δημιουργία της Επαρχίας της 'Αχαίας είχαν άμεσες επιπτώσεις στον διοικητικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό χώρο τών πόλεων. Το πλήθος τών παραχωρήσεων και τών ευνοϊκών μέτρων προς τις νέες αυτοκρατορικές κτίσεις ανέτρεψε τήν προϋπάρχουσα ισορροπία πού επικρατούσε στον ελλαδικό χώρο ανάμεσα στα πολυάριθμα μικρά κέντρα και δημιούργησε μιαν νέα εντελώς σχέση, στην οποία κυριαρχούν πλέον μερικοί κολοσσοί ('Αθήνα, Νικόπολις, Κόρινθος, Πάτρα, Σπάρτη). Πολλές μικρές πόλεις πού βρίσκονταν στην περιφέρεια τών νέων κέντρων (Νικόπολις, Κόρινθος καί Πάτρα) χάνουν τήν αυτονομία τους και προσαρτώνται σέ αυτά. Στην 'Αχαΐα οι αλλαγές αυτές αγγίζουν ιδιαίτερα το δυτικό της τμήμα, στο όποιο ό Καίσαρ καί στή συνέχεια è Αύγουστος ίδρυσαν δυο ρωμαϊκές αποικίες, τή Δύμη καί τήν Πάτρα. Ή πρώτη δέν κατάφερε νά ευδοκιμήσει γιατί πολύ γρήγορα, στή διάρκεια της βασιλείας του Αυγούστου ή λίγο αργότερα (Παυσ. VII, 17, 5), υπήχθη στή γειτονική Πάτρα πού προηγουμένως απορρόφησε καί τή χώρα τών δύο άλλων πόλεων της περιοχής, τών Φαρών καί της Τριταίας (Παυσ. VII, 22, 1 καί 6), καθώς καί εκείνη τών 'Ρυπών (Παυσ. VII, 18, 7), ανατολικότερα, στά δρια μέ το Αϊγιον. Ή χώρα της νέας αποικίας έπεξετάθη μάλιστα καί στην απέναντι ακτή καί περιελάμβανε τήν περιοχή της δυτικής Λοκρίδας, έκτος της "Αμφισσας (Παυσ. Χ, 38, 9) οι Ρωμαίοι άποικοι είχαν καί τήν εκμετάλλευση της λίμνης της Καλυδώνας (Στρ. Χ, 2, 21). Ή επέκταση τών ορίων της αποικίας έγινε, πιθανότατα, σέ διαδοχικές φάσεις, τών οποίων, δυστυχώς, αγνοούμε τή χρονολογική διάταξη. Το πρόβλημα αυτό ερευνήθηκε άπο τον Ul. Kahrstedt πού, στηριζόμενος στις παραδοσιακές πηγές, προσπάθησε να ανιχνεύσει τις διάφορες φάσεις αυτής της επέκτασης* τα συμπεράσματα της μελέτης του είναι άκρως ενδιαφέροντα, άλλα δέν φώτισαν δλες τις σκοτεινές πλευρές του θέματος. Μια νέα κατεύθυνση τών ερευνών παρέχει πολλές καί βάσιμες ελπίδες. Πρόκειται για τήν ανίχνευση τών ρωμαϊκών κτηματογραφήσεων πού είναι σχετικά εΰκολα αναγνωρίσιμες σήμερα χάρις στην πλούσια επιστημονική πείρα πού αποκτήθηκε τα τελευταία χρόνια καί κυρίως χάρις στις δυνατότητες πού παρέχει ή νέα τεχνολογία (αεροφωτογραφίες καί δορυφορικές εικόνες). Έτσι ή ερευνά μας στή λεκάνη του Πείρου καί του Λάρισου έδειξε τήν παρουσία μιας γεωμετρικής οργάνωσης της γης πού έχει τή μορφή της ρωμαϊκής centuriatio. Ή οργάνωση αυτή ή κάποια παρόμοια πρέπει να έπεκτεί-

5 Η ΝΕΑ ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΑΞΗ 767 νεται θεωρητικά και στις υπόλοιπες περιοχές πού άνηκαν στα δρια της αποικίας. Ή αναζήτηση αυτών τών κτηματογραφήσεων γίνεται, σήμερα, σέ συνδυασμό με την αξιολόγηση τών αρχαιολογικών δεδομένων πού προκύπτουν τόσο άπο την παραδοσιακή αρχαιολογία, δσο και άπο τίς πλέον σύγχρονες μορφές της, εννοώ την συστηματική επιφανειακή αρχαιολογική έ ρευνα. Προκαταρκτικές ανακοινώσεις τών αποτελεσμάτων αυτών τών ερευνών έγιναν μέ άλλη ευκαιρία, ή τελική δημοσίευση εγγράφεται στους άμεσους στόχους μας. "Ενα άλλο πρόβλημα πού ενδιαφέρει εξίσου, άφορα στον προσδιορισμό του ακριβούς χαρακτήρα της εξάρτησης τών πόλεων της δυτικής 'Αχαΐας καί της δυτικής Λοκρίδος άπο το νέο διοικητικό κέντρο, έν προκειμένω τήν Πάτρα. Δυστυχώς οι πηγές δεν δίνουν καμιά εξήγηση. Ό Παυσανίας, για παράδειγμα (Παυσ. VII, 22, 1 καί 6), χρησιμοποιεί για να προσδιορίσει τή νέα σχέση τών πόλεων της δυτικής 'Αχαΐας (Φαραί, Τριταία) μέ τήν Πάτρα τήν έκφραση «τελοΰσιν εις Πάτρας» πού είναι πολύ αόριστη, δεδομένου του πλήθους τών ερμηνειών πού μπορεί να λάβει το ρήμα τελώ* το γεγονός αυτό εξηγεί τήν αμηχανία του Jones (Loeb 1933) στην μετάφραση του αντίστοιχου χωρίου (belongs to Patras). Για τή Δύμη ό περιηγητής χρησιμοποιεί τήν συνώνυμο έκφραση προσένειμεν Πατ ρ ε υ σ ι ν (Παυσ. VII, 17, 5), πού εκφράζει τή διοικητική της εξάρτηση άπο τήν αποικία χωρίς φυσικά να διευκρινίζει καί σέ αυτή τήν περίπτωση, τον ακριβή πολιτικό καί νομικό της χαρακτήρα. Παρόλο πού τα νεότερα ευρήματα -κυρίως τά επιγραφικά- δεν προσέθεσαν τίποτε στο θέμα, είναι πολύ εύλογο να υποτεθεί δτι ή σχέση εξάρτησης τών πόλεων της δυτικής 'Αχαΐας άπο τήν Πάτρα ήταν ανάλογη μέ αυτή πού εκφράζεται μέ τον λατινικό ορο attributio δηλαδή τή διοικητική εξάρτηση ενός μικροϋ κέντρου άπο κάποιο μεγαλύτερο. Το γεγονός δτι ό Στράβων, πού έζησε στα χρόνια του Αυγούστου, δέν αναφέρει τίποτε για το καθεστώς αυτό τών πόλεων σημαίνει, δπως θα μπορούσε νά υποτεθεί, είτε δτι ή εξάρτηση δέν εϊχε συντελεστεί κατά τήν περίοδο της σύνταξης της Γεωγραφίας του εϊτε δτι ό Γεωγράφος τήν αγνοούσε, επειδή χρησιμοποιεί, κατά κανόνα, παλαιότερες τής εποχής του πηγές. Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον δτι σέ μιαν ανάλογη περίπτωση, δηλαδή τή σχέση ανάμεσα στην αποικία τής Ναρβώνος καί τών γύρω κωμών τών Άρηκομίσκων πού τής αποδόθηκαν μετά τήν ίδρυση της, ό Στράβων είναι πολύ ακριβής καθώς οι πηγές του είναι άμεσες καί σύγχρονες μέ τή σύνταξη τής γεωγραφίας του. (Στρ. IV, 1, 12. Πρβ. Rev. Arch, de Narbon. 9 [1976] ). Ή attributio, μέ τή στενή έγνοια του δρου, συναντάται επίσης στις περιοχές πού βρίσκονται κατά μήκος τών αλπικών ορίων τής βορείου Ί-

6 768 ΑΘΑΝ. Δ. ΡΙΖΑΚΗ ταλίας δπου μερικά φυλετικά μικρά έθνη είχαν τεθεί υπό τον έλεγχο μιας πόλεως, της εντεύθεν των "Αλπεων Γαλατίας, μετά την αναδιοργάνωση της περιοχής άπο την lex Pompeia του 69 π.χ. και την κατάκτηση τών "Αλπεων άπο τον Αύγουστο (Η. Last, GAH XI, 457 κ.έ.) Έν περιλήψει το μέτρο αύτο αποσκοπούσε στην εκ μέρους του Ρωμαϊκού κράτους «προσάρτηση» μιας περιοχής - ή οποία έστερεΐτο μιας σταθερής οργάνωσης αστικού τύπου - σε κάποιο γειτονικό κέντρο με στόχο την επιτάχυνση τής διαδικασίας έκρωμαϊσμου τής περιοχής. Η attributio, υπό ευρεία εννοιαν, είναι Ινα φαινόμενο κοινό σέ περισσότερες επαρχίες τής Αυτοκρατορίας. Ή υποταγή μιας μικρής πόλης σέ μιά μεγαλύτερη ήταν γενικώς ανεκτή και σέ πολλές περιπτώσεις ή Ρώμη έπεδοκίμαζε καί έπεκύρωνε μια τέτοια εξάρτηση* αν μάλιστα εϊχε ειδικό συμφέρον ή πρωτοβουλία μιας ανάλογης κίνησης μπορούσε να προέλθει άπο τήν 'ίδια. 'Από την άποψη αύτη, έκτος άπο το παράδειγμα τής Πάτρας καί τής Νικόπολης, πού είναι ΐσως τα πιο χαρακτηριστικά, θα μπορούσε να αναφερθεί κανείς καί σέ άλλα παραδείγματα, δπως αύτο τής Μεγαλόπολης (IG V 2, 516-Syll. 3, 800 καί γιά τη χρονολογία Α. J. Gossage, ABS 49 [1954] 51-56). Στη σφαίρα τών attributi τής Πάτρας βρίσκονταν, δπως ήδη προαναφέραμε, έκτος άπο τις πόλεις τής δυτικής 'Αχαΐας καί εκείνες τών Αίτωλικών ακτών τής δυτικής Λοκρίδος. Οι πόλεις αυτές πλήρωναν φόρο στην Πάτρα καί δχι στη Ρώμη. Δέν είχαν καμιά μορφή αυτοδιοίκησης είτε δικαιοδοσίας καί μόνον δευτερεύουσες αρμοδιότητες μπορούσαν να ασκηθούν στα δρια τής επικράτειας τους μέ τήν έγκριση τής κεντρικής αρχής. "Ετσι το σύνολο τής γής αποτελούσε μιαν ενιαία ενότητα καί άνηκε στη δικαιοδοσία τής αποικίας πού υπάκουε στη δική της lex coloniae καί οχι στον διοικητή τής Επαρχίας δπως συνέβαινε μέ τις υπόλοιπες πόλεις. Οι κάτοικοι τών έξηρτημένων άπο αυτήν πόλεων, σέ αντίθεση μέ τους Ρωμαίους τής Πάτρας πού είχαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα καί πολλά πλεονεκτήματα, δέν είχαν κανένα πολιτικό τουλάχιστον δικαίωμα καί άνηκαν, κατά τη νομική γλώσσα, στην κατηγορία τών peregrini. Ή πολιτική, οικονομική καί κοινωνική υποβάθμιση τών περιοχών αυτών είχε άμεσες καί ευκόλως ορατές επιπτώσεις στην ανάπτυξη τών μικρών περιφερειακών κέντρων. Ή παρακμή τους, οικονομική καί δημογραφική, είναι γρήγορη καί διαρκής. Οί αρχαιολογικές ανασκαφές - δπου πραγματοποιήθηκαν - αποκαλύπτουν μιαν οικιστική παρακμή καί συρρίκνωση του αστικού ίστου καί δέν εκπλήσσει κανένα το γεγονός δτι ελάχιστες επιγραφές ή άλλα μνημεία ανάγονται στην παραπάνω περίοδο. Ή φυσική έ'λξη πού άσκεΐ ή Πάτρα στους πληθυσμούς τής περιφέρειας, άλλα καί οι ά πειρες ευκαιρίες πού προσφέρει χάρις στή συγκέντρωση πλούτου, οίκονο-

7 Η ΝΕΑ ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΑΞΗ 769 μικών δραστηριοτήτων και δυνατότητος απασχόλησης, ενισχύουν συνεχώς τις κεντρομόλες τάσεις. "Οταν το 173 μ.χ. ό Παυσανίας επισκέπτεται τις παλαιές αυτές πόλεις της δυτικής 'Αχαΐας (Δύμη, Φαραί και Τριταία) δεν βρίσκει να περιγράψει παρά ελάχιστα μνημεία και φροντίζει να συμπληρώσει το κενό εμπλουτίζοντας την αφήγηση του μέ ιστορικές περιγραφές και παραδόσεις του παρελθόντος ή και μακρές αδικαιολόγητες παρενθέσεις. Σέ αντίθεση μέ τίς πόλεις της δυτικής 'Αχαΐας ή Πάτρα γνωρίζει, κατά την ίδια περίοδο, μια πρωτοφανή οικιστική ανάπτυξη και μιαν χωρίς προηγούμενο δημογραφική έκρηξη. Ό Παυσανίας της αφιερώνει περισσότερα κεφάλαια άπο τήν αφήγηση του περιγράφοντας μέ λεπτομέρεια ναούς και δημόσια κτήρια, τελετουργίες και γιορτές και οί ανασκαφές αποκαλύπτουν καθημερινώς καί νέες δψεις του πλούτου καί του μεγαλείου τής ρωμαϊκής αποικίας. Ή εικόνα τής υπαίθρου είναι πολύ λιγότερο σαφής. Οί αρχαίες πηγές σιωπούν σχετικώς καί το θέμα απασχόλησε ελάχιστα τους νεότερους ιστορικούς, μέ μοναδική ίσως εξαίρεση τον Kahrstedt πού επεχείρησε μιά πρώτη αξιολόγηση τών γνωστών αρχαιολογικών δεδομένων καταλήγοντας σέ ενα σχήμα οργάνωσης - fundi καί μεγάλες villae rusticae - το όποιο είναι επηρεασμένο άπο τα ιταλικά πρότυπα και δικαιολογημένους έ'χει αμφισβητηθεί. Οί επιφανειακές αρχαιολογικές έρευνες πού διενεργούνται στή δυτική 'Αχαΐα τα τελευταία χρόνια έ'φεραν στο φώς νέα πολύτιμα στοιχεία και επιτρέπουν τή διατύπωση τών πρώτων συμπερασμάτων πού στηρίζονται σέ πραγματικά δεδομένα καί όχι σέ αόριστα καί προκατασκευασμένα σχήματα. Στή δυτική 'Αχαΐα συναντώνται δλες οί μορφές τής οικιστικής οργάνωσης τής υπαίθρου πού είναι γνωστές άπο τήν ελληνιστική παράδοση : κώμη, χωρίον καί μεμονωμένη μικρή αγροικία. 'Εντελώς νέα είναι ή εμφάνιση μιας μορφής γεωργικής εγκατάστασης καί εκμετάλλευσης πού μπορούμε να ονομάσουμε συμβατικά μόνον villa rustica γιατί δέν ανταποκρίνεται ακριβώς στο μέγεθος καί τήν οικονομική καί κοινωνική διάσταση αυτής τής μονάδος πού μας είναι γνωστή άπο τίς δυτικές 'Επαρχίες τής Αυτοκρατορίας. Στην περίπτωση τής 'Αχαΐας πρόκειται για μικρού σχετικά μεγέθους εγκαταστάσεις, μερικές άπο τίς όποιες θυμίζουν τίς γνωστές villae suburbanae καθώς βρίσκονται στα προάστεια τής πόλης καί περιέχουν ανέσεις (διακοσμημένοι χώροι, λουτρά κ.λ.π.), δέν στερούνται ω στόσο παντελώς καί καθαρά αγροτικών χώρων καί εγκαταστάσεων. Ή μεγαλύτερη πυκνότητα ρωμαϊκών επαύλεων παρατηρείται μέσα στα παλαιά δρια τής πόλης τής Πάτρας (βόρεια παραλιακή ζώνη καί λεκάνη του Γλαύκου)' ή περιοχή αυτή, βπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά ευρήματα, παρουσιάζει καί τή μεγαλύτερη πυκνότητα κατοίκησης πού προδίδει καί τήν εντατικότερη γεωργική εκμετάλλευση κατά τήν αυτοκρατορική περίοδο.

8 770 ΑΘΑΝ. Δ. ΡΙΖΑΚΗ Ή ύπαιθρος χώρα των υπολοίπων πόλεων της δυτικής 'Αχαΐας δέν γνώρισε την καταστροφική παρακμή των αστικών κέντρων ούτε όμως και τήν εντυπωσιακή ανάπτυξη της αγροτικής εγκατάστασης και εκμετάλλευσης τής υπαίθρου πού βρισκόταν κοντά στην Πάτρα. Φαίνεται πώς οι δομικές αλλαγές πού εισήγαγε ό Αύγουστος στην περιοχή, δέν επηρέασαν σημαντικά τους πληθυσμούς τής υπαίθρου. Παρόλο πού τα αρχαιολογικά ευρήματα δέν δείχνουν εντατική εκμετάλλευση τής γής, σέ πολύ ελάχιστες μόνο περιπτώσεις μπορούμε να μιλήσουμε για εγκατάλειψη της. 'Αντίθετα είμαστε σέ θέση να υποστηρίξουμε δτι ή pax romana και οι ευνοϊκές γενικότερες συνθήκες ανέκοψαν τήν καταστροφική τάση εγκατάλειψης και δημογραφικής αιμορραγίας πού γνώρισε αυτή κατά τήν ύστερη ελληνιστική περίοδο. Στην ύπαιθρο, όπως και στις πόλεις, παρατηρούνται μετακινήσεις πληθυσμών πού εκφράζονται μέ τήν ενίσχυση ορισμένων παλαιότερων ή νεότερων μικρών περιφερειακών κέντρων παράλληλα μέ τήν εμφάνιση και εδώ τών villae rusticae πού διαφέρουν άπο εκείνες τής Πάτρας, καθώς διαθέτουν μεγαλύτερες εκτάσεις για γεωργική εκμετάλλευση και καλλιέργεια. ΑΘΑΝ. Δ. ΡΙΖΑΚΗΣ Εθνικό "Ιδρυμα Ερευνών ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ALGOGK S. Ε., «Roman Imperialism in the Greek Landscape», Journal of Roman Archaeology 2(1989), ALCOCK S. E., «Archaeology and Imperialism: Roman Expansion and the Greek City», Journal of Mediterranean Archaeology 21 (1989), BALADIË R., Le Péloponnèse de Strabon (Paris 1980). G. W. BOWERSOGK, Augustus and the Greek World (Oxford 1965). CARTLEDGE AND SPAWFORTH 1989: Cartledge P. and Spawforth Α., Hellenistic and Roman Sparta: a Tale of Two Cities (London and New York 1989). CRAWFORD M. H., «Rome and the Greek World», Economic History Review 30(1977), DALONGEVILLE R., PETROPOULOS M. AND RIZAKIS A. D., «The Patras Coastal Area in Peloponnesos: Landscape and Settlement Patterns. Preliminary Report » (υπό εκτύπωση IRA 1994). JONES J. E., «Cities of Victory Patterns and Parallels», Νικόπολις Α'. Πρακτικά του πρώτου Διεθνούς Συμποσίου γιά τήν Νικόπολη (Πρέβεζα 1987), KAHRSTEDT UL., Das wirtschaftliche Gesicht Griechenlands in der Kaiserzeit (Berne 1954). TOT ΙΔ., «Die Territorien von Patrai und Nicopolis in der Kaiserzeit», Historia 1(1950), KORNEMANN E., RE Suppl. VII(1940), s.v. attributio, στ

9 Η ΝΕΑ ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΑΞΗ 771 LAFFI U., Attributio e contributio. Problemi del systema politico-amministrativo dello stato romano (Pisa 1966). LARSEN J.A.O. «Roman Greece», στο συλλογικό έργο του Τ. Frank, An Economic Survey of Ancient Rome IV (New York 1975, ανατύπωση άπο την έκδοση τοϋ 1938). MEYER E., RE XVIII. 4(1949) s.v. «Patrai», col ΠΑΠΑΧΑΤΖΗΣ Ν. Δ., Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις ('Αθήνα 1980). ΠΑΠΑΠΟΣΤΟΛΟΤ Ι., «Θέματα τοπογραφίας και πολεοδομίας τών Πατρών κατά τήν Ρωμαιοκρατία», ΡΙΖΑΚΗΣ Α. Δ. (έκδ.), 'Αρχαία 'Αχαΐα και 'Ηλεία, ΠΕΤΡΟΠΟΤΛΟΣ Μ., «Τοπογραφικά της χώρας τών Πατρέων», ΡΙΖΑΚΗΣ Α. Δ. (έκδ.), 'Αρχαία 'Αχαία και 'Ηλεία, ΠΕΤΡΟΠΟΤΛΟΣ Μ., «'Αγροικίες περιοχής Πατρών» in 'Αγροτικές δομές καΐ αρχαίες κοινωνίες (Κέρκυρα Μαΐου 1992, υπό εκτύπωση). PURCELL Ν., «The Nicopolitan Synoecism and Roman Urban Policy», Νικόπολις Α' (βπ. π.), ΡΙΖΑΚΗΣ Α. Δ. «Συμβολή στην μελέτη τοϋ ρωμαϊκού αποικισμού της ΒΔ Πελοποννήσου», Ποικίλα, ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ 10 ('Αθήνα 1990), RIZAKIS Α. D., «La colonie romaine de Patras en Achaïe. Le témoignage épigraphique», S. WALKER and A. CAMERON (eds.), The Greek Renaissance in the Roman Empire (London 1989), RIZAKIS 1990: Rizakis A. D., «Cadastres et espace rural dans le N.-O. du Péloponnèse», DHA 16. 1(1990), RIZAKIS A. D. (éd.), Paysages d' Achaïe. Le bassin du Peiros et la plaine occidentale, ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ 15 (Athènes 1992). ΡΙΖΑΚΗΣ Α. Δ. (έκδ.), 'Αρχαία 'Αχαΐα και 'Ηλεία, Πρακτικά τοϋ Α' διεθνούς Συμποσίου για τήν αρχαία 'Αχαΐα και 'Ηλεία ('Αθήνα 1991). ROSTOVTZEFF Μ., The Social and Economic History of the Roman Empire (Oxford 1957).

10

11

12

Εντατική έρευνα επιφανείας στην περιοχή των Πατρών 1

Εντατική έρευνα επιφανείας στην περιοχή των Πατρών 1 ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ - ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΣΑΚΙΡΑΚΗΣ Εντατική έρευνα επιφανείας στην περιοχή των Πατρών 1 Από το 1985 ξεκίνησε ένα πολυδιάστατο και φιλόδοξο ερευνητικό πρόγραμμα για την ιστορική τοπογραφία της

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος ΕΚΠΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 1ος αι. π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 1ος αι. π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 1ος αι. π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Τι είναι Aρχαιολογία; Η επιστήμη της αρχαιολογίας: Ασχολείται με την περισυλλογή,

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχει ο μαγικός κόσμος των μνημείων του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου Οι σιωπηλοί αυτοί μάρτυρες του παρελθόντος

Υπάρχει ο μαγικός κόσμος των μνημείων του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου Οι σιωπηλοί αυτοί μάρτυρες του παρελθόντος Υπάρχει ο μαγικός κόσμος των μνημείων του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου Οι σιωπηλοί αυτοί μάρτυρες του παρελθόντος ΑΠΛΟΤΗΤΑ και ΜΕΓΑΛΕΙΟ... Στο θέατρο τα δύο αυτά χαρακτηριστικά συνδυάζονται με τον καλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Ιερό Αφροδίτης Π α ν α γ ι ώ τ η ς Ν ε ο φ ύ τ ο υ Β 2 Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαρία Χατζημιχαήλ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Γενική Εισαγωγή..σελ.3 Ιστορική αναδρομή..σελ.3 Περιγραφή του χώρου.σελ.4

Διαβάστε περισσότερα

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»;

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»; Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»; Ο όρος«βυζαντινόν» αναφέρεται στο Μεσαιωνικό κράτος που εδιοικείτο από την Κωνσταντινούπολη, τη μεγάλη πόλη των ακτών του Βοσπόρου. Οι ιστορικοί χρησιμοποιούν τον όρο αυτόν

Διαβάστε περισσότερα

Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης;

Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης; Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης; Μέρος της οχύρωσης Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που διενεργούνται στην περιοχή της La Bastida (Totana, Murcia στην Ισπανία) έχουν αποκαλύψει ένα επιβλητικό οχυρωματικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΚΤΙΚΑ. ΤΟΥ Δ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Κόρινθος 9-16 Σεπτεμβρίου 1990) ΤΟΜΟΣ Α' Α. Δ. ΡΙΖΑΚΗ Δ/ντου 'Ερευνών ΚΕΡΑ/EIE

ΠΡΑΚΤΙΚΑ. ΤΟΥ Δ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Κόρινθος 9-16 Σεπτεμβρίου 1990) ΤΟΜΟΣ Α' Α. Δ. ΡΙΖΑΚΗ Δ/ντου 'Ερευνών ΚΕΡΑ/EIE ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ Δ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Κόρινθος 9-16 Σεπτεμβρίου 1990) ΤΟΜΟΣ Α' Α. Δ. ΡΙΖΑΚΗ Δ/ντου 'Ερευνών ΚΕΡΑ/EIE ΡΩΜΑ-ΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΜΙΛΑΝΕ Anche le pietre parlano

ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΜΙΛΑΝΕ Anche le pietre parlano Archaeoschool for the Future: a Sustainability Approach ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Unità 1 ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΜΙΛΑΝΕ Anche le pietre parlano Tatiana Bovo Βήμα 1 (γλώσσα) Διάλογος 1 Στο ρωμαϊκό θέατρο. Κώστας Καλημέρα. Είναι

Διαβάστε περισσότερα

Κυριότερες πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, η Ζάκρος και η Γόρτυνα

Κυριότερες πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, η Ζάκρος και η Γόρτυνα Ηφαίστειο της Θήρας Η Μινωική Κρήτη λόγω της εμπορικής αλλά και στρατηγικής θέσης της έγινε γρήγορα μεγάλη ναυτική και εμπορική δύναμη. Οι Μινωίτες πωλούσαν τα προϊόντα τους σε όλη τη Μεσόγειο με αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος ΕΚΠΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος ΕΚΠΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οι κλασικές προσεγγίσεις αντιμετωπίζουν τη διαδικασία της επιλογής του τόπου εγκατάστασης των επιχειρήσεων ως αποτέλεσμα επίδρασης ορισμένων μεμονωμένων παραγόντων,

Διαβάστε περισσότερα

Γκουνέλα Μαρία ΒΠΠΓ. Αρχαία Νικόπολη

Γκουνέλα Μαρία ΒΠΠΓ. Αρχαία Νικόπολη Γκουνέλα Μαρία ΒΠΠΓ Αρχαία Νικόπολη Νικόπολη Στη σημερινή χερσόνησο της Πρέβεζας, στη νοτιοδυτική Ήπειρο, σε απόσταση μόλις 6 χλμ. από την ομώνυμη πόλη, βρίσκεται η αρχαία Νικόπολη. Ίδρυση Νικόπολης Κλεοπάτρα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. - Γενική Εισαγωγή..2. - Iστορική αναδρομή...3-4. - Περιγραφή του χώρου...5-8. - Επίλογος...9. - Βιβλιογραφία 10

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. - Γενική Εισαγωγή..2. - Iστορική αναδρομή...3-4. - Περιγραφή του χώρου...5-8. - Επίλογος...9. - Βιβλιογραφία 10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Γενική Εισαγωγή..2 - Iστορική αναδρομή....3-4 - Περιγραφή του χώρου.....5-8 - Επίλογος...9 - Βιβλιογραφία 10 1 Γενική Εισαγωγή Επίσκεψη στο Επαρχιακό Μουσείο Πάφου Το Επαρχιακό Μουσείο της

Διαβάστε περισσότερα

Λ v< o\ So irattia. (Bit mmmm. mßmß. EDITEURS P. M. DOUKELLIS ET L. G. MENDONI. é Γ. "mi,.. V.:4* ^ IPCs '3%aB. JiicuL , '

Λ v< o\ So irattia. (Bit mmmm. mßmß. EDITEURS P. M. DOUKELLIS ET L. G. MENDONI. é Γ. mi,.. V.:4* ^ IPCs '3%aB. JiicuL , ' ) ν Λ v< o\ So irattia (Bit mmmm mßmß. ^ é Γ EDITEURS P. M. DOUKELLIS ET L. G. MENDONI / "mi,.. V.:4* & ^ IPCs '3%aB JiicuL, ' V Ρ ' JQ Ο^ (j Ι Couverture : Représentation des terres sujettes de la baronìa

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04 ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Μαρία Κιτριλάκη Διαχείριση φυσικών περιοχών Η σύγχρονη αντίληψη για τη διαχείριση των φυσικών περιοχών δεν κυριαρχείται από την παλαιότερη τακτική της εξάντλησης αλλά από

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Κοκοντίνης. 1 Πειραματικό δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης Ε'1 τάξη Οι Ρωμαίοι κυβερνούν τους Έλληνες

Μιχάλης Κοκοντίνης. 1 Πειραματικό δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης Ε'1 τάξη Οι Ρωμαίοι κυβερνούν τους Έλληνες Μιχάλης Κοκοντίνης 1 Πειραματικό δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης Ε'1 τάξη 2017-18 1. Οι Ρωμαίοι κυβερνούν τους Έλληνες Πρώτη φροντίδα των Ρωμαίων ήταν να κρατήσουν τους Έλληνες διχασμένους και να τους εμποδίσουν

Διαβάστε περισσότερα

εκέµβριος 2015 Νοµισµατική Συλλογή Alpha Bank, Πανεπιστηµίου 41, , Αθήναι, Τηλ

εκέµβριος 2015 Νοµισµατική Συλλογή Alpha Bank, Πανεπιστηµίου 41, , Αθήναι, Τηλ εκέµβριος 2015 Νοµισµατική Συλλογή Alpha Bank, Πανεπιστηµίου 41, 102 52, Αθήναι, Τηλ. 210 326 2460-1 www.alphanumismatics.gr, numismatic@alpha.gr ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Έκθεση: «Η Ευρώπη της Ελλάδος. Αποικίες και

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΛΥΔΩΝΑΣ. βασίσθηκε στην εργασία που εκπόνησε ειδική επιστημονική ομάδα υπό τους κ.κ. Λάζαρο Κολώνα τ. γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

[IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β

[IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β [IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 30 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Δ. Πλάντζος, Ελληνική τέχνη και αρχαιολογία 1200-30 π.χ. Εκδόσεις Καπόν: Αθήνα, 2016

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (ΕΠΙ ΤΗΣ Β ΦΑΣΗΣ - Β1 ΣΤΑΔΙΟΥ ΤΟΥ Γ.Π. Σ. ΔΗΜΟΥ ΣΥΚΙΩΝΙΩΝ)

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (ΕΠΙ ΤΗΣ Β ΦΑΣΗΣ - Β1 ΣΤΑΔΙΟΥ ΤΟΥ Γ.Π. Σ. ΔΗΜΟΥ ΣΥΚΙΩΝΙΩΝ) ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΣΙΚΥΩΝΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ Κ. ΔΗΜΑΡΧΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (ΕΠΙ ΤΗΣ Β ΦΑΣΗΣ - Β1 ΣΤΑΔΙΟΥ ΤΟΥ Γ.Π. Σ. ΔΗΜΟΥ ΣΥΚΙΩΝΙΩΝ) ΤΩΝ ΣΙΚΥΩΝΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Σε σχέση με την πρόταση του μελετητή

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΥΛΕΣ ΠΕΙΡΑΙΑ(Σκυλίτση και Πυλών)

1 ο ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΥΛΕΣ ΠΕΙΡΑΙΑ(Σκυλίτση και Πυλών) 1 ο ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΥΛΕΣ ΠΕΙΡΑΙΑ(Σκυλίτση και Πυλών) Α. Η ταυτότητα του μνημείου -Θέση που βρίσκεται: -Το μνημείο είναι: Χώρος λατρείας τεχνικό έργο κοινωφελές έργο άλλο - Το μνημείο ανήκει:

Διαβάστε περισσότερα

Επιφανειακή αρχαιολογική έρευνα στην Πατραϊκή: Η πόλη και η χώρα της Πάτρας κατά την αυτοκρατορική περίοδο

Επιφανειακή αρχαιολογική έρευνα στην Πατραϊκή: Η πόλη και η χώρα της Πάτρας κατά την αυτοκρατορική περίοδο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΑΜΕΙΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΩΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΙΖΑΚΗΣ Επιφανειακή αρχαιολογική έρευνα στην Πατραϊκή: Η πόλη και η χώρα της Πάτρας κατά την αυτοκρατορική περίοδο ΑΝΑΤΥΠΟ Α'

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑ88 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης. Δημήτρης Πλάντζος

ΣΑ88 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης. Δημήτρης Πλάντζος ΣΑ88 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης Δημήτρης Πλάντζος ΣΑ88: Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης Το σεμινάριο βοηθά τους φοιτητές να εμπεδώσουν

Διαβάστε περισσότερα

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ)

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) 1.1 Ο Διοκλητιανός και η αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας Επιμέλεια, Δ. Πετρουγάκη, Φιλόλογος Οι διοικητικές αλλαγές Ο Διοκλητιανός (284 μ.χ.) επεδίωξε

Διαβάστε περισσότερα

Ανάβρυτα Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα

Ανάβρυτα Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα Ανάβρυτα 2015 2016 Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα Γεωργική Οικονομία Τα πρώτα βήματα στην γεωργική οικονομία γίνονται κατά την Μυκηναϊκήεποχή. Τηνεποχήαυτή:

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι Ενότητα #2: Βασικές Γνώσεις I Εισαγωγή Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΛΕΝΗ ΜΑΙΣΤΡΟΥ ΤΡΙΠΟΛΗ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016 1ο ερώτημα Γιατί και με ποιους όρους η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς ενός

Διαβάστε περισσότερα

Η κοινωνική οργάνωση της αρχαϊκής εποχής

Η κοινωνική οργάνωση της αρχαϊκής εποχής Η κοινωνική οργάνωση της αρχαϊκής εποχής 1. Οι ευγενείς (ἀγαθοί, ἄριστοι, εὐπατρίδες, ἐσθλοί): κάτοχοι γης, ιππείς, ασκούσαν σώμα και πνεύμα (ιδανικό τους ο καλός κἀγαθός πολίτης). 2. Οι πολλοί, ο δήμος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Πυραμίδες στην Ελλάδα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Πυραμίδες στην Ελλάδα ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Πυραμίδες στην Ελλάδα Oι πυραμίδες που έχουν εντοπιστεί στην Ελλάδα, αποτελούν μοναδικά δείγματα πυραμιδικής αρχιτεκτονικής στον ευρωπαϊκό χώρο. Η μορφή τους, η αρχιτεκτονική τους, καθώς

Διαβάστε περισσότερα

(Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού)

(Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού) Α τάξη Γενικού Λυκείου και Α τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού) Ι. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΓΓΥΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2013

ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2012 2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/06/2013 ΤΑΞΗ: Α ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2:30 ΩΡΑ: 10:45 13:15 Όνομα μαθητή/τριας:

Διαβάστε περισσότερα

Α τική δ τική ιάχυση ιάχ

Α τική δ τική ιάχυση ιάχ Αστική διάχυση Δρ. Δέσποινα Διμέλλη Ορισμοί Ως αστική διάχυση ορίζεται η διαδικασία της μεταβολής των ορίων μιας αστικής περιοχής με κύριο χαρακτηριστικό τη χαμηλή πυκνότητα των νέων περιοχών που δημιουργούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ κ. ΦΟΥΤΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ &ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ

ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ κ. ΦΟΥΤΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ &ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ κ. ΦΟΥΤΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ &ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΚΕΦ 1

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΚΕΦ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Να σημειώσετε Σ αν είναι σωστό ή Λ αν είναι λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Το μαγνητόφωνο ενός παιδιού είναι καταναλωτό αγαθό. 2. Το οικόπεδο πάνω στο οποίο

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης

Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη και Διαχείριση του Αγροτικού Χώρου» Ενότητα 2: Αγροτική Κοινότητα και Αγροτικός Μετασχηματισμός (1/2) 2ΔΩ Διδάσκων:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΙΟΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ Το Δίον ήταν μια αρχαιότατη πόλη στρατηγικής σημασίας και μια από τις πιο φημισμένες μακεδονικές πολιτείες. Η γεωγραφική θέση

Διαβάστε περισσότερα

Β βραβείο: η αστική γέφυρα

Β βραβείο: η αστική γέφυρα Μελέτη ενοποίησης σημείων ενδιαφέροντος και ανάπλασης της περιοχής πέριξ του Αρχαιολογικού Μουσείου Πατρών. Πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ιδεών. Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης, Περιφέρεια Δυτικής

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 1: Θεωρητική συγκρότηση της Αγροτικής Κοινωνιολογίας 3/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος

Διαβάστε περισσότερα

Νεότερη Ελληνική Ιστορία Α'

Νεότερη Ελληνική Ιστορία Α' Νεότερη Ελληνική Ιστορία Α' Ενότητα 3: Δημογραφικές εξελίξεις στη νεότερη Ελλάδα Κατερίνα Γαρδίκα Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Η δημογραφική εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας 2 Αναλογία

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες

Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες Από Καθηγητή Ιωάννη Ν. Χατζόπουλο, διευθυντή του Εργαστηρίου Τηλεπισκόπησης & ΣΓΠ του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Περιφερειακή Ανάπτυξη

Περιφερειακή Ανάπτυξη ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Περιφερειακή Ανάπτυξη Διάλεξη 3: Το Περιφερειακό Πρόβλημα (κεφάλαιο 1, Πολύζος Σεραφείμ) Δρ. Βασιλείου Έφη Τμήμα Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ηαποκάλυψη αρχαιοτήτων στις βορειοανατολικές υπώρειες του λοφώδους

ηαποκάλυψη αρχαιοτήτων στις βορειοανατολικές υπώρειες του λοφώδους κωνσταντινα Γραβανη e-mail: cgravani@cc.uoi.gr ΠανεΠιστηΜιουΠολη Δουρουτησ: αρχαιολογικεσ ερευνεσ, εργασιεσ και Μελετεσ: συντομη αναφορα ηαποκάλυψη αρχαιοτήτων στις βορειοανατολικές υπώρειες του λοφώδους

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης

Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη και Διαχείριση του Αγροτικού Χώρου» Ενότητα 3: Δημογραφικές Αλλαγές, Απασχόληση και Μετανάστες στην Ύπαιθρο (2/4)

Διαβάστε περισσότερα

Να σημειώσετε Σ αν είναι σωστό ή Λ αν είναι λάθος στο τέλος των προτάσεων:

Να σημειώσετε Σ αν είναι σωστό ή Λ αν είναι λάθος στο τέλος των προτάσεων: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Να σημειώσετε Σ αν είναι σωστό ή Λ αν είναι λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Το μαγνητόφωνο ενός παιδιού είναι καταναλωτό αγαθό. 2. Το οικόπεδο πάνω στο οποίο

Διαβάστε περισσότερα

Σύνθεση προσεγγίσεων-μελλοντική έρευνα

Σύνθεση προσεγγίσεων-μελλοντική έρευνα Ημερίδα Η έρευνα των αρχαίων συστημάτων ύδρευσης του Πειραιά στο πλαίσιο των έργων του ΜΕΤΡΟ. Μια πρώτη θεώρηση. Αθήνα 15 Μαΐου 2015 Συνδιοργάνωση Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων

Διαβάστε περισσότερα

[Το μετόχι ως συνιστώσα παραγωγής του αγροτικού χώρου στην Κρήτη.

[Το μετόχι ως συνιστώσα παραγωγής του αγροτικού χώρου στην Κρήτη. [Το μετόχι ως συνιστώσα παραγωγής του αγροτικού χώρου στην Κρήτη. Η περίπτωση του μετοχιού Ησυχάκη στον Αλικιανό.] Σκοπός της εργασίας είναι η διερεύνηση ιδιαιτεροτήτων στην εξέλιξη του αγροτικού χώρου

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΕΜΠ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Πρόγραμμα Διατμηματικών Μεταπτυχιακών Σπουδών Εξειδίκευσης ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Σοφία

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 5: Μεταβολές στην απασχόληση των αγροτικών περιοχών 2/2 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχοι

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ονοματεπώνυμο Κεντούλλα Πέτρου Αριθμός Φοιτητικής Ταυτότητας 2008761539 Κύπρος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ & ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΜΕ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΟ»

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ: ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΟΡΑΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. που γέννησες και ανάθρεψες τους γονείς και τους παππούδες μας.

ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ: ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΟΡΑΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. που γέννησες και ανάθρεψες τους γονείς και τους παππούδες μας. ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ: ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΟΡΑΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Λεμεσός, πόλη μας αγαπημένη. Η πόλη που γεννηθήκαμε, η πόλη που μεγαλώνουμε. Πόλη που γέννησες και ανάθρεψες τους γονείς και τους παππούδες

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πηγές και μέθοδοι (συνέχεια) Ο κλασικός αρχαιολόγος ταξινομεί το υλικό του: Κατά χρονική

Διαβάστε περισσότερα

ιοργάνωση από τα τρία ανθρωπιστικά Ινστιτούτα του Εθνικού Ιδρύµατος Ερευνών:

ιοργάνωση από τα τρία ανθρωπιστικά Ινστιτούτα του Εθνικού Ιδρύµατος Ερευνών: «Η ανακάλυψη της Ελλάδας» Στα Βήµατα του Παυσανία Έκθεση πολυτίµων χειρογράφων, βιβλίων και εικαστικού υλικού ιεθνές Συµπόσιο Επιµορφωτικές ιαλέξεις Virtual Exhibition On line Το έργο του Παυσανία Ελλάδος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΕΚΚΕ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: «TO ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. WORLD INTERNET PROJECT GREECE»

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΕΚΚΕ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: «TO ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. WORLD INTERNET PROJECT GREECE» ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΕΚΚΕ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: «TO ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. WORLD INTERNET PROJECT GREECE» Οι επιπτώσεις της χρήσης των online τεχνολογιών, σε σχέση με τη συμπεριφορά, τις στάσεις και τις αντιλήψεις

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΑΚΥΝΕΙΑΣ.

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΑΚΥΝΕΙΑΣ. Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΑΚΥΝΕΙΑΣ. βασίσθηκε στην εργασία που εκπόνησε ειδική επιστημονική ομάδα υπό τους κ.κ. Λάζαρο Κολώνα τ. γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Ρωμαϊκή Ιστορία (55 ΒΥ1) Διδάσκων: Andrew Farrington (eduserv@otenet.gr)

Εισαγωγή στη Ρωμαϊκή Ιστορία (55 ΒΥ1) Διδάσκων: Andrew Farrington (eduserv@otenet.gr) Εισαγωγή στη Ρωμαϊκή Ιστορία (55 ΒΥ1) Διδάσκων: Andrew Farrington (eduserv@otenet.gr) Ενότητα 2: H ρωμαϊκή αυτοκρατορία: Εξάπλωση της κυριαρχίας της Ρώμης μέχρι το τέλος της Δημοκρατίας 1.). Η γεωγραφία

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη των μεταβολών των χρήσεων γης στο Ζαγόρι Ιωαννίνων 0

Μελέτη των μεταβολών των χρήσεων γης στο Ζαγόρι Ιωαννίνων 0 Μελέτη των μεταβολών των χρήσεων γης στο Ζαγόρι Ιωαννίνων 0 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ - ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.) "ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ" 2 η ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα

Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ - ΜΟΡΦΗ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Προέλευση Μορφή έργων Χρήση Επιφανειακό νερό Φράγματα (ταμιευτήρες) Λιμνοδεξαμενές (ομβροδεξαμενές) Κύρια για

Διαβάστε περισσότερα

MIA ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ

MIA ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ MIA ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ ΣΤ. ΑΝ ΡΕΟΥ Κ. ΕΥΚΛΕΙ ΟΥ Α. ΚΟΥΣΟΥΛΑΚΟΥ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ-ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ, Α.Π.Θ. ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ-ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, Α.Π.Θ. XEEE

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα Η έρευνα των αρχαίων συστημάτων ύδρευσης του Πειραιά στο πλαίσιο των έργων του ΜΕΤΡΟ. Μια πρώτη θεώρηση.

Ημερίδα Η έρευνα των αρχαίων συστημάτων ύδρευσης του Πειραιά στο πλαίσιο των έργων του ΜΕΤΡΟ. Μια πρώτη θεώρηση. Ημερίδα Η έρευνα των αρχαίων συστημάτων ύδρευσης του Πειραιά στο πλαίσιο των έργων του ΜΕΤΡΟ. Μια πρώτη θεώρηση. Αθήνα 15 Μαΐου 2015 Συνδιοργάνωση Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων

Διαβάστε περισσότερα

3ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής & Μεσαιωνικής Ιστορίας

3ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής & Μεσαιωνικής Ιστορίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Φιλοσοφική Σχολή - Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας 3ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Πάτρα, Δεκέμβρης 2012 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πληροφόρηση; Πώς μπορεί η φωτογραφία να είναι τέχνη, εάν είναι στενά συνδεδεμένη με την αυτόματη

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Διάρθρωση μαθημάτων: Εισαγωγικά (2/10 Πλάντζος) Μεθοδολογία

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΝΕΑΣ ΠΛΕΥΡΩΝΑΣ. βασίσθηκε στην εργασία που εκπόνησε ειδική επιστημονική ομάδα υπό τους κ.κ. Λάζαρο Κολώνα τ. γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

H πόλη των Κορινθίων εποίκων και το λιµάνι τους, καθώς και τα αρχαιολογικά ίχνη όλων των προηγούµενων από αυτούς πολιτισµούς,

H πόλη των Κορινθίων εποίκων και το λιµάνι τους, καθώς και τα αρχαιολογικά ίχνη όλων των προηγούµενων από αυτούς πολιτισµούς, H πόλη των Κορινθίων εποίκων και το λιµάνι τους, καθώς και τα αρχαιολογικά ίχνη όλων των προηγούµενων από αυτούς πολιτισµούς, H αγορά της πόλης που ενέπνευσε στον Θουκυδίδη την παθολογία του πολέµου, H

Διαβάστε περισσότερα

Για την Οικονομική Γεωγραφία

Για την Οικονομική Γεωγραφία Για την Οικονομική Γεωγραφία Από την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Ανάπτυξη στον Κόσμο 2009 Δρ. Νίκος Μεταξίδης (nmetaxides@gmail.com ) Τα 3 D της Ανάπτυξης Η αστική ανάπτυξη, η ανθρώπινη κινητικότητα,

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΙΟΝΙΟ

ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΙΟΝΙΟ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΙΟΝΙΟ ΚΕΡΚΥΡΑ Η Κέρκυρα είναι ένα από τα ωραιότερα νησιά της Ελλάδας, που με τη πολυσήμαντη ιστορία της, την καταπράσινη ύπαιθρο, τις δαντελένιες ακρογιαλιές και κυρίως με

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης 2 η εργασία 2012 13 ΘΕΜΑ: «Στις παραμονές της λεγόμενης βιομηχανικής επανάστασης,

Διαβάστε περισσότερα

Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου

Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου Η Συνθήκη για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, που υιοθετήθηκε από την UNESCO το 1972, σηματοδότησε μια νέα εποχή στη διατήρηση των πολιτιστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Μάθημα: Ιστορία Τάξη: Α Λυκείου Χρόνος εξέτασης: 2 ώρες και 30 λεπτά ΜΕΡΟΣ Α (20 μονάδες) Να απαντήσετε ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ και στις δύο (2) ερωτήσεις. 1. Κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΥΤΙΚΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΥΤΙΚΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΥΤΙΚΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ Επιστημονικός υπεύθυνος: καθ. Χ. Κοκκώσης Εργαστήριο Περιβάλλοντος και Χωρικού

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό

Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό Λίγα Λόγια για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό Με τον όρο Μυκηναϊκός Πολιτισμός χαρακτηρίζεται ο προϊστορικός πολιτισμός της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, που αναπτύχθηκε την περίοδο 1600-1100 π. Χ., κυρίως στην

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτεμάχιο προς πώληση, 165 στρεμμάτων στην παραλία Ορκός της Κέας (Τζιας) στις Κυκλάδες ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΟ

Αγροτεμάχιο προς πώληση, 165 στρεμμάτων στην παραλία Ορκός της Κέας (Τζιας) στις Κυκλάδες ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΟ Αγροτεμάχιο προς πώληση, 165 στρεμμάτων στην παραλία Ορκός της Κέας (Τζιας) στις Κυκλάδες ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΟ Κέα 2009 Αγροτεμάχιο 165 στρέμματα, ιδανικό για επένδυση στις Κυκλάδες

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπος βιοκλιματικός σχεδιασμός στην Ελευσίνα

Πρότυπος βιοκλιματικός σχεδιασμός στην Ελευσίνα ΠΕΔΑ ΤΟΠΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚA PORTALS ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΕΔΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΝΟΜΟΙ ΔΙΑΦΟΡΑ Home / Ποδήλατο / Πρότυπος βιοκλιματικός σχεδιασμός στην Ελευσίνα Πρότυπος βιοκλιματικός σχεδιασμός στην Ελευσίνα 20 Σεπ 2016

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06)

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Η χώρα μας είναι ένας από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας

Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: 2810379621 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/dsη229

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΩΠΑ. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ.

ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΩΠΑ. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ. ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΩΠΑ. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ. ΑΜΒΟΥΡΓΟ ΑΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΟΔΩΝ: ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ-ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΘΙΣΗ. ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ : ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΣΤΕΛΛΙΑΝΩΝ «Ο ΚΕΡΑΜΟΣ»

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΣΤΕΛΛΙΑΝΩΝ «Ο ΚΕΡΑΜΟΣ» ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΣΤΕΛΛΙΑΝΩΝ «Ο ΚΕΡΑΜΟΣ» Εικόνα 1.Διαδρομή προς το Καστέλλι Το Καστέλλι (Τοπική Κοινότητα Καστελλίου Φουρνής) βρίσκεται στην Ανατολική Κρήτη και πιο συγκεκριμένα στην περιφέρεια της

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΓΕΑ. Γνωριμία με μια πόλη της αρχαίας Αρκαδίας ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΞΕΝΑΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΓΕΑ

ΤΕΓΕΑ. Γνωριμία με μια πόλη της αρχαίας Αρκαδίας ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΞΕΝΑΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΓΕΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΞΕΝΑΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΓΕΑ ΤΕΓΕΑ Γνωριμία με μια πόλη της αρχαίας Αρκαδίας Εύη Αργυροπούλου Αρχαιολόγος MA- Διπλωματούχος ξεναγός Τ: 697.323.2989 email: evan.argyropoulou@gmail.com Στάση 1η Αρχαιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Αποτυπώσεις Μνημείων και Αρχαιολογικών Χώρων

Αποτυπώσεις Μνημείων και Αρχαιολογικών Χώρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αποτυπώσεις Μνημείων και Αρχαιολογικών Χώρων Ενότητα 1 : Εισαγωγή Τοκμακίδης Κωνσταντίνος Τμήμα Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Τελική Αναφορά της Κατάστασης Διατήρησης της Μεσογειακής Φώκιας Monachus monachus στη Νήσο Γυάρο Περίληψη

Τελική Αναφορά της Κατάστασης Διατήρησης της Μεσογειακής Φώκιας Monachus monachus στη Νήσο Γυάρο Περίληψη Τελική Αναφορά της Κατάστασης Διατήρησης της Μεσογειακής Φώκιας Monachus monachus στη Νήσο Γυάρο Περίληψη ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 Τελική Έκθεση Για την Κατάσταση της Μεσογειακής φώκιας στη νήσο Γυάρο Περίληψη Σελίδα

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 5. Η Βυζαντινή Ανασκαφή 1 Γιάννης Βαραλής

Ενότητα 5. Η Βυζαντινή Ανασκαφή 1 Γιάννης Βαραλής Ενότητα 5 Η Βυζαντινή Ανασκαφή 1 Γιάννης Βαραλής Ι.Δ. Βαραλής Ανασκαφική Βυζαντινή και Μεσαιωνική Ανασκαφική Κείμενα για προετοιμασία και κριτική: Ousterhout R., Γουρίδης Α., Ένα βυζαντινό κτίριο δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ 1 Η ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 2 Τα εργαλεία ανάγνωσης της ταυτότητας της πόλης. Τα εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΤΜΗΜΑ : ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ Θέμα: ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ. ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Επιβλέπων : Π. ΛΙΑΡΓΚΟΒΑΣ Σπουδαστής:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Κεφάλαια: 2,3,6,7,8,9,10,11,13,14,15,16,18,19,21,22,23,24,25,26,31,32,37 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛ. ΓΛΩΣΣΑ & ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Α) Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι: 1. Εισαγωγή α) Κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ Τράπεζα Θεμάτων

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ Τράπεζα Θεμάτων ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ Τράπεζα Θεμάτων Ερωτήσεις ανάπτυξης 1. Να αναφέρετε και να εξηγήσετε ποιες ήταν οι βασικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη και εξέλιξη της πόλης- κράτους. 2. Να

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ Πόλη: Οικισμός μόνιμου χαρακτήρα με μικρό ή μεγάλο πληθυσμιακό μέγεθος, δομημένος έτσι ώστε να εξυπηρετεί τη ζωή των κατοίκων της. Οικισμός: Κατοικημένη περιοχή, οριοθετημένη

Διαβάστε περισσότερα

1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες η ύπαιθρος κατέχει εξέχουσα θέση στον πολιτισµό της χώρας και στην ψυχή των κατοίκων της,

1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες η ύπαιθρος κατέχει εξέχουσα θέση στον πολιτισµό της χώρας και στην ψυχή των κατοίκων της, ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΦΛΩΡΙΝΑΣ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 Ο ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΩΣ ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Ολγα Ιακωβίδου Αν. Καθηγήτρια, Τµήµα Γεωπονίας, ΑΠΘ. 1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Επανάληψη Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ο Κωνσταντίνος Βυζάντιο 1. Αποφασίζει τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Ανατολή κοντά στο αρχαίο Βυζάντιο: νέο διοικητικό κέντρο η Κωνσταντινούπολη 2. 313

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΦΙΛΟΧΙΚΟΥ ΑΡΓΟΥΣ. βασίσθηκε στην εργασία που εκπόνησε ειδική επιστημονική ομάδα υπό τους κ.κ. Λάζαρο Κολώνα τ. γενικό Διευθυντή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ. 3 η Άσκηση - Παρουσίαση

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ. 3 η Άσκηση - Παρουσίαση ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ 3 η Άσκηση - Παρουσίαση Ακριβή Λέκα Αγρονόμος Τοπογράφος

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική, Πόλεμος, Στρατηγική

Πολιτική, Πόλεμος, Στρατηγική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Από την ρωμαϊκή λεγεώνα στον Μεσαίωνα Γιώργος Μαργαρίτης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΓΣΠ

Εισαγωγή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΓΣΠ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΓΣΠ Τα τελευταία 25 χρόνια, τα προβλήµατα που σχετίζονται µε την διαχείριση της Γεωγραφικής Πληροφορίας αντιµετωπίζονται σε παγκόσµιο αλλά και εθνικό επίπεδο µε την βοήθεια των Γεωγραφικών

Διαβάστε περισσότερα

2.0 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

2.0 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 2.0 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2.1 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ...62 2.2 ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ...63 2.3 ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ...64 2.4 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ...64 2.5 ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ...64

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 9: Οικογενειακή Γεωργία: η ελληνική περίπτωση 1/2 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος εδώ είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Κουσερή Γεωργία

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Κουσερή Γεωργία ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Κουσερή Γεωργία Φιλόλογος Δρ. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ΚΕΡΚΥΡΑ ΜΑΙΟΣ 2017 Περιεχόμενα της παρουσίασης Το ιστορικό ερώτημα Το

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ. ήταν ο κάθε ένας από αυτούς και σε ποιον από αυτούς σχηματίστηκε η Ελλάδα;

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ. ήταν ο κάθε ένας από αυτούς και σε ποιον από αυτούς σχηματίστηκε η Ελλάδα; ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1 ο (Μονάδες 3,3) 1. Ποια είναι η διοικητική ιεραρχία των πόλεων στην Ελλάδα; Πως λέγεται ο διοικητής του κάθε διοικητικού τομέα; 2. Ποιους γεωλογικούς αιώνες περιλαμβάνει η γεωλογική

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 12: Η οικονομική κρίση & οι αγροτικές περιοχές 3/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος εδώ είναι

Διαβάστε περισσότερα