3. Βιογεωχημικά χαρακτηριστικά των θαλάσσιων ιζημάτων. Γιάννης Kαρακάσης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "3. Βιογεωχημικά χαρακτηριστικά των θαλάσσιων ιζημάτων. Γιάννης Kαρακάσης karakassis@biology.uoc.gr"

Transcript

1 BIO-411 Bενθική Oικολογία 3. Βιογεωχημικά χαρακτηριστικά των θαλάσσιων ιζημάτων Γιάννης Kαρακάσης

2 κατανομή διαμέτρων ιζήματος συχνότητα % αθροιστική συχνότητα % φ = -log 2 (διάμετρος) mm διάμετρος διάμετρος Q 25 φ Q 50 Q 75 φ

3 είδη ιζήματος μέγεθος κόκκου (mm) φ τύπος ιζήματος κροκάλες 64-6 κροκάλες 16-4 χαλίκια 4-2 χαλίκια 2-1 κόκκοι 1 0 πολύ αδρή άμμος αδρή άμμος μέτρια άμμος λεπτή άμμος πολύ λεπτή άμμος αδρή ιλύς μέτρια ιλύς λεπτή ιλύς άργιλος

4 Ι.Φυσικοχημικοί παράγοντες που επηρεάζουν την σύσταση των ιζημάτων: (α) υδροδυναμισμός Τα κύματα επηρεάζουν και διασκορπίζουν τα ιζήματα μέχρι το βάθος των 100 μέτρων. Όμως τα ρεύματα είναι η κύρια παράμετρος που επιδρά στα παράκτια ιζήματα. Τα αδρά (χοντρόκοκκα) ιζήματα στο ανώτερο μέρος της ακτής: τα βαριά μερίδια καθιζάνουν πρώτα μετά από μια ανάδευση Τα λεπτά παρασύρονται με το νερό και αποτίθενται βαθύτερα

5 Ι.Φυσικοχημικοί παράγοντες που επηρεάζουν την σύσταση των ιζημάτων: (α) υδροδυναμισμός Settling velocity (Ταχύτητα καθίζησης): ο ρυθμός απόθεσης σωματιδίων σύμφωνα με τον νόμο του Stokes)

6 Ι.Φυσικοχημικοί παράγοντες που επηρεάζουν την σύσταση των ιζημάτων: (α) υδροδυναμισμός Threshold velocity (οριακή ταχύτητα): η ταχύτητα του ρεύματος που μόλις επαρκεί για να μετακινήσει ένα μερίδιο ιζήματος δεδομένης διαμέτρου Τα σωματίδια των 0.18mm χρειάζονται μικρότερη ταχύτητα για να μετακινηθούν. Η παρουσία τους δείχνει ελάχιστη δράση ρεύματος Roughness velocity (ταχύτητα( «εκρυθμίας» ): η ταχύτητα του νερού στην οποία η γραμμική στρωτή ροή στην επιφάνεια του βυθού αλλάζει σε τυρβώδη. Settling velocity (Ταχύτητα καθίζησης): ο ρυθμός απόθεσης σωματιδίων σύμφωνα με τον νόμο του Stokes)

7 Ι.Φυσικοχημικοί παράγοντες που επηρεάζουν την σύσταση των ιζημάτων: (α) υδροδυναμισμός Ο τύπος απόθεσης εξαρτάται από την ταχύτητα απόθεσης, την αδρότητα και την ελάχιστη ταχύτητα μεταφοράς: Όσο μεγαλύτερη η ταχύτητα του νερού τόσο αδρότερα τα ιζήματα Τα αδρά ιζήματα αποστραγγίζονται γρήγορα περιέχουν μικρή ποσότητα οργανικού υλικού Τα λεπτόκοκκα ιζήματα δυσχεραίνουν την κυκλοφορία του νερού έχουν συχνά χαμηλή συγκέντρωση οξυγόνου περιέχουν μεγάλη ποσότητα οργανικού υλικού Τα σωματίδια των 0.18mm χρειάζονται μικρότερη ταχύτητα για να μετακινηθούν. Η παρουσία τους δείχνει min δράση ρεύματος

8 Ι.Φυσικοχημικοί παράγοντες που επηρεάζουν την σύσταση των ιζημάτων: (β) μέγεθος κόκκων Το πιο ποικιλόμορφο χαρακτηριστικό είναι το μέγεθος των κόκκων Sediment description Lower border (mm) Lower border phi f ( log2 mm) Pebbles boulders boulders >4.00 < 2 Granule Very coarse sand Coarse sand Medium sand Fine sand Very fine sand Silt Clay < >8 14

9 Ι.Φυσικοχημικοί παράγοντες που επηρεάζουν την σύσταση των ιζημάτων: (γ) ταξινόμηση καλή ταξινόμηση (αδρό) καλή ταξινόμηση (λεπτόκοκκο) ταχεία ροή νερού βραδεία ροή νερού Ταξινόμηση = ομοιομορφία = min ετερογένεια σ = (φ84-φ16)/4 + (φ95 φ5)/6.6 κακή ταξινόμηση διακοπή ροής

10 Ι.Φυσικοχημικοί παράγοντες που επηρεάζουν την σύσταση των ιζημάτων: (δ) Πορώδες του ιζήματος μέγεθος χώρου μεταξύ των κόκκων (ε) Διαπερατότητα ιζήματος ποσό του νερού που διαχέεται μεταξύ των πόρων (στ) φώς δράση μικροφυτοβένθους στα πρώτα χιλιοστά του ιζήματος

11 ΙΙ.Παράγοντες που επηρεάζουν την βιογεωχημεία των ιζημάτων: (α) οργανικό υλικό Πηγές οργανικού υλικού Θαλάσσιας προέλευσης (phytoplankton debris or detritus (proteins, carbohydrates, lipids) Χερσαίας προέλευσης (από ποτάμια, αέριες μάζες, παγετώνες) Συγκέντρωση του ΤOC στα ιζήματα <2,5->20 mg C g dw Συγκέντρωση του ΤON στα ιζήματα <0,3 - >4 mg N g dw Σε περιοχές με πολύ υψηλό οργανικό εμπλουτισμό οι τιμές μπορούν να φτάσουν τα 200 mg C g -1 dw και τα 12 mg N g -1 dw Η συγκέντρωση του οργανικού υλικού στα ιζήματα εξαρτάται από: τον ρυθμό ιζηματαπόθεσης τα γεωχημικά χαρακτηριστικά του ιζήματος dw -1 dw -1

12 ΙΙ.Παράγοντες που επηρεάζουν την βιογεωχημεία των ιζημάτων: (β) οξειδοαναγωγικό δυναμικό (Eh) επιφάνεια ιζήματος Eh O mg/l 2 καστανό οξειδωτικό στρώμα γκρίζο στρώμα RPD mv 0 H 2 S mg/l μαύρο αναγωγικό ίζημα

13 ΙΙ.Παράγοντες που επηρεάζουν την βιογεωχημεία των ιζημάτων: (β) οξειδοαναγωγικό δυναμικό επιφάνεια ιζήματος μέτρια άμμος λεπτή άμμος ιλύς ρύπανση με οργανικό υλικό καστανό οξειδωτικό στρώμα γκρίζο στρώμα γκρίζο στρώμα γκρίζο στρώμα μαύρο αναγωγικό ίζημα μαύρο αναγωγικό ίζημα μαύρο αναγωγικό ίζημα μαύρο αναγωγικό ίζημα mv 200

14 ΙΙΙ.Παράγοντες που επηρεάζουν την βιογεωχημεία των ιζημάτων: (γ) TOC & οξειδοαναγωγικό δυναμικό Η ανοργανοποίηση του TOC είναι γίνεται με την βοήθεια οξειδωτικών μέσων που υπόκεινται σε ισχυρή στρωματοποίηση και η δράση τους εξαρτάται από την συγκέντρωση του οξυγόνου στο ίζημα Ζώνη 1: αερόβιες συνθήκες (κυρίως επιφανειακά ιζήματα) η ανοργανοποίηση γίνεται με την βοήθεια του Ο 2 Τα πρώτα χιλιοστά του ιζήματος αποτελούν μια ζώνη ισχυρής βιογεωχημικής δραστηριότητας λόγω της δράσης του μικροφυτοβένθους) Κάτω από την επιφάνειά του, όπου δεν διεισδύει το φώς το χρώμα του ιζήματος είναι καφέ Το οξειδοαναγωγικό δυναμικό σε αυτό το στρώμα είναι θετικό

15 ΙΙΙ.Παράγοντες που επηρεάζουν την βιογεωχημεία των ιζημάτων: (γ) TOC & οξειδοαναγωγικό δυναμικό Ζώνη 2: υποξικές συνθήκες κυριαρχούν οι διεργασίες αναγωγής του σιδήρου και του μαγγανίου το χρώμα του ιζήματος είναι γκρίζο Το οξειδοαναγωγικό δυναμικό σε αυτό το στρώμα μειώνεται και συνήθως έχει αρνητικές τιμές Ζώνη 3: ανοξικές συνθήκες Κυριαρχεί ο αναερόβιος βακτηριακός μεταβολισμός Επάγεται η αναγωγή του θείου και η μεθυλίωση Χαρακτηριστική μυρωδιά υδροθείου το χρώμα του ιζήματος είναι μαύρο Το οξειδοαναγωγικό δυναμικό είναι αρνητικό

16 ΙΙΙ.Παράγοντες που επηρεάζουν την βιογεωχημεία των ιζημάτων: (δ) βιοανάδευση κίνηση ιζήματος προβοσκίδα κίνηση νερού βράγχια Ρυθμοί ανταλλαγής ιόντων και ενώσεων μεταξύ νερού και ιζήματος Μορφή κατακόρυφων διαβαθμίσεων Eh, ph και po 2, βάθος RPD Μεταφορά αναγωγικών ενώσεων από το στρώμα υπό το RPD στο αεριζόμενο μεσοδιαστηματικό νερό του επιφανειακού ιζήματος Ανακύκλωση C, N, S, P

17 IV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: γεωχημική ζώνωση των ιζημάτων

18 IV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: ροή οργανικού υλικού στον πυθμένα βιοδιαθέσιμος άνθρακας

19 IV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: ροή οργανικού υλικού στον πυθμένα Σχέση PAHs με black C σε θαλάσσια ιζήματα Log Σ PAHs Y=0.45x+0.53 R2=0.95 Black Carbon (mg g -1 ) Πηγή: Tsapakis, Stephanou, Karakassis (2003) Mar. Chem. vol 80

20 IV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: ροή οργανικού υλικού στον πυθμένα Μέτρηση οργανικού περιεχομένου Καθορίζει την διαθεσιμότητας τροφής Σχετίζεται συχνά με την ρύπανση Μέτρηση με διάφορους τρόπους αφού αφαιρεθεί το CaCO3: o TOC (total( organic Carbon): μέτρηση με αναλυτή CHN o TOC με υγρή οξείδωση o Μονάδες mg/g ιζήματος ή % ή g/m2 Οργανικό υλικό: μέτρηση με Loss on ignition (LOI) ζύγιση, καύση σε 500oC για 5 ώρες. Συνήθως TOC = LOI *0.33 αλλά μεταβάλλεται σημαντικά με το είδος του ιζήματος Συστατικό και ο στοιχειακός άνθρακας (προσοχή)

21 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 1 Γεωχημικός κύκλος αζώτου στα θαλάσσια ιζήματα. Βέλη: αποικοδόμηση οργανικού υλικου (μαύρα), PON (γκρί), διαλυτές ενώσεις Ν (διακεκομμένα). (Schultz Schultz & Zabe 2006)

22 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον ωκεάνιο πυθμένα 1. Αμμωνιοποίηση (Ammonification): ανοργανοποίηση νιτρογενών μακρομορίων (π.χ. πρωτεινών)

23 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 2 Γεωχημικός κύκλος αζώτου στα θαλάσσια ιζήματα. Βέλη: αποικοδόμηση οργανικού υλικου (μαύρα), PON (γκρί), διαλυτές ενώσεις Ν (διακεκομμένα). (Schultz Schultz & Zabe 2006)

24 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον ωκεάνιο πυθμένα 2. Νιτροποίηση (Nitrification) Nitrification): οξείδωση ΝΗ 4 σε ΝΟ 3 με την βοήθεια αερόβιων βακτηρίων Η οξείδωση γίνεται τμηματικά από διαφορετικά είδη βακτηρίων Βήμα 1: οξείδωση αμμωνίας σε υδροξυλαμίνη (ως ενδιάμεσο προϊόν) από νιτροσο-βακτήρια Βήμα 2: οξείδωση υδροξυλαμίνης σε νιτρώδες από νιτροσο-βακτήρια με ταυτόχρονη έκλυση ενέργειας Βήμα 3: οξείδωση νιτρώδους σε νιτρικό από λιθότροφα νιτρο-βακτήρια (Nitrobacter, Nitrococcus)

25 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 3 Γεωχημικός κύκλος αζώτου στα θαλάσσια ιζήματα. Βέλη: αποικοδόμηση οργανικού υλικου (μαύρα), PON (γκρί), διαλυτές ενώσεις Ν (διακεκομμένα). (Schultz Schultz & Zabe 2006)

26 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον ωκεάνιο πυθμένα 3. Απονιτροποίηση (Denitrification): αναγωγή του ΝΟ 3 σε Ν 2 Ο ή Ν 2 με την βοήθεια ετερότροφων βακτηρίων Η αναγωγή γίνεται μόνο σε ένα λεπτό ανοξικό στρώμα κάτω από την οξική ζώνη Βήμα 1: αναγωγή νιτρικού σε νιτρώδες (ως ενδιάμεσο προϊόν) Βήμα 2: αναγωγή νιτρώδους σε δινιτρικό οξύ Βήμα 3: αναγωγή δινιτρικού σε μοριακό άζωτο. Το στάδιο αυτό δεν πραγματοποιείται πάντα (εξαρτάται από την περίσσεια Ο 2, το ph και την παρουσία H 2 S)

27 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 4 Γεωχημικός κύκλος αζώτου στα θαλάσσια ιζήματα. Βέλη: αποικοδόμηση οργανικού υλικου (μαύρα), PON (γκρί), διαλυτές ενώσεις Ν (διακεκομμένα). (Schultz Schultz & Zabe 2006)

28 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 4. Συζευγμένη νιτροποίηση-απονιτροποίηση (coupled nitrification-denitrification denitrification): άμεση μετατροπή του ΝΗ 4 σε Ν 2 Ο ή Ν 2 με την βοήθεια αερόβιών και αναερόβιων βακτηρίων Η οξείδωση σε ΝΟ 3 γίνεται στο οξικό στρώμα και με απευθείας διάχυση στο υποκείμενο ανοξικό στρώμα επιτυγχάνεται η απονιτροποίηση και η έκλυση Ν 2 Ο ή Ν 2. Οι ενδοπανιδικοί οργανισμοί επάγουν την διεργασία αυτή μέσω των δομών τους: ΝΟ 3 ΝΟ 3 N 2 D N DN Ο 2 ΝΗ 4 ΝΗΝΗ 4 ΟΜ D D A D: diffusion A: ammonification N: nitrification DN: denitrification

29 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 5 Γεωχημικός κύκλος αζώτου στα θαλάσσια ιζήματα. Βέλη: αποικοδόμηση οργανικού υλικου (μαύρα), PON (γκρί), διαλυτές ενώσεις Ν (διακεκομμένα). (Schultz Schultz & Zabe 2006)

30 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 5. Νιτρική αμμωνιοποίηση: μετατροπή του ΝΟ 3 σε ΝΗ 3 από αναερόβια βακτήρια Βακτήρια αποθηκεύουν το ΝΟ 3 για να το χρησιμοποιήσουν ως πηγή αζώτου (αύξηση βιομάζας). Τα θειο-βακτήρια έχουν αναπτύξει θέσεις αποθήκευσης ΝΟ 3 με κατά πολύ υψηλότερες συγκεντρώσεις σε σχέση με το περιβάλλον τους

31 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 6 Γεωχημικός κύκλος αζώτου στα θαλάσσια ιζήματα. Βέλη: αποικοδόμηση οργανικού υλικου (μαύρα), PON (γκρί), διαλυτές ενώσεις Ν (διακεκομμένα). (Schultz Schultz & Zabe 2006)

32 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 6. Αναγωγική δράση ΝΟ 3 : αναερόβια μετατροπή ΝΗ 4 σε Ν 2 σε αναερόβιες συνθήκες (anammox reaction). 5/3ΝΗ 4+ +ΝΟ - 3 4/3Ν Η 2 Ο + 2/3 Η + Η διεργασία αυτή πραγματοποιείται από συγκεκριμένα βακτήρια που φέρουν ειδικά οργανίδια (annamoxosomes) για την αποφυγή δηλητηρίασης από τα τοξικά ενδιάμεσα προϊόντα τις αντίδρασης (Ν 2 Η 4 )

33 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 7 Γεωχημικός κύκλος αζώτου στα θαλάσσια ιζήματα. Βέλη: αποικοδόμηση οργανικού υλικου (μαύρα), PON (γκρί), διαλυτές ενώσεις Ν (διακεκομμένα). (Schultz Schultz & Zabe 2006)

34 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (α) κύκλος αζώτου στον πυθμένα 7. Αναγωγική δράση ΝΟ 3 : σε πλήρως ανοξικά περιβάλλοντα άλλα στοιχεία οξειδώνονται Απονιτροποίηση συζευγμένη με την οξείδωση σουλφιδίων NO /8FeS + H + 1/2N 2 + 5/8SO /8Fe /2H 2 O Απονιτροποίηση συζευγμένη με την οξείδωση Fe Fe +2 NO Fe H 2 O 5Fe(OH) 3 + 1/2N 2 + 4H + Απονιτροποίηση συζευγμένη με την οξείδωση Mn Mn +2 5/2Mn 2+ + NO H 2 O 5/2 MnO 2 + ½ N 2 + 4H +

35 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (β) κύκλος φωσφόρου στον πυθμένα Γεωχημικός κύκλος ενεργού φωσφόρου στα θαλάσσια ιζήματα (Slomp et al. 1996)

36 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (β) κύκλος φωσφόρου στον πυθμένα 1. Μέρος του Ρ που περιέχεται στο οργανικό υλικό «θάβεται» άμεσα ως οργανικός Ρ. 2. Το βιοδιαθέσιμο μέρος του αποανοργανοποιείται με αποτέλεσμα την απελευθέρωση HPO 2-4 στο μεσοδιαστηματικό νερό. 3. Στην οξική ζώνη του ιζήματος το HPO 2-4 I. απελευθερώνεται στην στήλη του νερού μέσω διάχυσης II. Προσροφάται στα οξείδια του σιδήρου σχηματίζοντας οξυ- υδροξίδια του σιδήρου 4. Στην ανοξική ζώνη του ιζήματος η συγκέντρωση του HPO 2-4 αυξάνεται αφού απελευθερώνεται από το οργανικό υλικό αλλά και από τα οξυ-υδροξίδια υδροξίδια του σιδήρου. 5. Μέρος του HPO 2-4 μετατρέπεται σε authigenic carbonate fluoroapatite (CFA) και ιζηματοποιήται.

37 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (γ) κύκλος θείου στον πυθμένα 1 2 Γεωχημικός κύκλος θείου στα θαλάσσια ιζήματα (Schultz & Zabe 2006)

38 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (γ) κύκλος θείου στον πυθμένα 1. Οξείδωση οργανικού υλικού μέσω αναγωγικών βακτηρίων του θειικού με ταυτόχρονο σχηματισμό Η 2 S: 2. Αναερόβια οξείδωση του Μεθανίου: I. Η μεθανογένεση επιτελείται στην κατώτερη ανοξική ζώνη του ιζήματος από τα αρχαία: II. Η οξείδωση του CΗ 4 γίνεται σε ένα λεπτό στρώμα μεταξύ της ζώνης του θειικού και του μεθανίου με συζευγμένη δράση των βακτηρίων τους

39 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (γ) κύκλος θείου στον πυθμένα Γεωχημικός κύκλος θείου στα θαλάσσια ιζήματα (Schultz & Zabe 2006)

40 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (γ) κύκλος θείου στον πυθμένα 3. H ημερήσια παραγωγή Η 2 S στα θαλάσσια ιζήματα φτάνει τους 7MT I. Ένα μέρος του Η 2 S παγιδεύεται μέσα στο ίζημα II. Άλλο μέρος του Η 2 S αντιδρά με οξείδια του σιδήρου και δημιουργεί το ασταθές στοιχείο FeS 4. Δημιουργία πυριτίου (FeS 2 ) με οξείδωση από S 0 και H 2 S.

41 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (γ) κύκλος θείου στον πυθμένα Γεωχημικός κύκλος θείου στα θαλάσσια ιζήματα (Schultz & Zabe 2006)

42 ΙV.Βιογεωχημικοί κύκλοι: (γ) κύκλος θείου στον πυθμένα 5. Οξείδωση του Η 2 S από το οξείδιο του μαγγανίου σε θειικό με ενδιάμεσο προϊόν μοριακό θείο 6. Μέσω της βιοανάδευσης επιτυγχάνεται η οξείδωση του πυριτίου σε θειικό και η μεταφορά του Fe(OH) 3 στα βαθύτερα στρώματα.

43 1 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων

44 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων 1. Μέτρηση των γεωχημικών χαρακτηριστικών με αναλυτικές χημικές μεθόδους i. Στο μεσοδιαστηματικό νερό: μέτρηση της συγκέντρωσης θρεπτικών (TOC, TON, Chl-a, Phaeo,, LOI) στα διαφορετικά στρώματα του ιζήματος ii. Στους κόκκους του ιζήματος: κοκκομετρική ανάλυση, εύρεση σύστασης των γεωλογικών χαρακτηριστικών των ιζημάτων iii. Χρήση των παραπάνω αποτελεσμάτων για την δημιουργία μοντέλων

45 2 2 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων

46 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων 2. Μέτρηση των γεωχημικών χαρακτηριστικών με άλλες μεθόδους Με την χρήση αναστολέων συγκεκριμένων αντιδράσεων μπορούν να ανιχνευθούν αλλαγές στους γεωχημικούς κύκλους Με την χρήση μικροαισθητήρων (ηλεκτρόδια, optodes, planar opotodes) μπορούν να μετρηθούν μια σειρά από φυσικοχημικές παραμέτρους όπως: : O 2, CO 2, ph,, NO 3-, Ca 2+, S 2 -, H 2 S, CH 4 και N 2 O, καθώς και Τα, S, και η ηλιακή ακτινοβολία.

47 3 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων

48 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων 3. Χρήση σταθερών ισότοπων: Το οργανικό υλικό ζωικής προέλευσης (απεκκρίματα, ιστοι κλπ) είναι εμπλουτισμένο με 15 N ενώ εμφανίζει μειωμένο 13 C. Λόγω των διαφορετικών ισότοπων σε σχέση με τα αυτόχθονα στοιχεία μπορούν να ανιχνευθούν ρύποι στα ιζήματα Η ανίχνευση των ισοτόπων μπορεί να γίνει και σε οργανισμούς οι οποίοι έχουν προσλάβει τα αλλόχθονα ισότοπα μέσω της τροφικής αλυσίδας Η χρήση των ισοτόπων προσδίδει χρονικά ολοκληρωμένες πληροφορίες και ανιχνεύει τις επιδράσεις σε πολλαπλά επίπεδα του οικοσυστήματος (ίζημα, στήλη νερού, μακρόφυτα, βενθικοί και πελαγικοί καταναλωτές)

49 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων 4 5

50 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων 4. «Κλασσική» μελέτη των θαλάσσιων βακτηρίων: Μέτρηση και αναγνώριση των βακτηρίων ώστε να καθοριστεί η ποικιλότητά και η αφθονία τους βοηθώντας στην κατανόηση των βιογεωχημικών κύκλων που κυριαρχούν (συγκεκριμένοι τύποι βακτηρίων συμμετέχουν σε συγκεκριμένες διεργασίες). Καλλιέργεια στο εργαστήριο νέων τύπων βακτηρίων και μελέτη των μεταβολικών τους χαρακτηριστικών. 5. «Μοριακή» μελέτη των θαλάσσιων βακτηρίων: Οι μοριακές μέθοδοι απαιτούν πολύ λιγότερο χρόνο Βασίζονται στην εξαγωγή γενετικού υλικού (συχνότερα του 16S S r RNA) και την αλληλούχισή του. Επιτυγχάνεται η αναγνώριση των διαφορετικών φυλογενετικά μικροοργανισμών ακόμα και αυτών που δεν έχουν απομονωθεί και μελετηθεί εργαστηριακά Με χρώση του rrna επιλεγμένων βακτηριών επιτυγχάνεται η εύκολη καταμέτρηση του συγκεκριμένου μικροοργανισμού κάτω από το μικροσκόπιο φθορισμού.

51 6 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων

52 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων 6. Μέτρηση (ex situ) των αλλαγών στις βιογεωχημικές μεταβλητές: Γίνεται στο εργαστήριο με επώαση πυρήνων ιζήματος σε ειδικά διαμορφωμένα δωμάτια σταθερής θερμοκρασίας Επιτυγχάνεται η παρακολούθηση των αλλαγών στην ροή των θρεπτικών (ή άλλων στοιχείων διαλυμένων στο νερό) στην επιφάνεια επαφής του ιζήματος με την στήλη του νερού. Η μέτρηση των αλλαγών μπορεί να γίνει με απλές χημικές μεθόδους. Μπορούν να συνδυαστούν και άλλες από τις προαναφερόμενες μετρήσεις

53 7 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων

54 V. Μέθοδοι προσέγγισης της βιογεωχημείας των θαλάσσιων ιζημάτων 7. Μέτρηση (in situ) των αλλαγών στις βιογεωχημικές μεταβλητές: Γίνεται στο πεδίο με την βοήθεια δυτών, landers,, ROV Οι μετρήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν: Την λήψη φωτογραφιών, SPI κλπ για εκτίμηση της κατάστασης του ιζήματος Την λήψη πυρήνων ιζήματος και την απευθείας μέτρηση διαφόρων φυσικοχημικών χαρακτηριστικών με την βοήθεια μικροαισθητήρων Την μέτρηση των αλλαγών στην ροή των θρεπτικών (ή άλλων στοιχείων διαλυμένων στο νερό) στην επιφάνεια επαφής του ιζήματος με την στήλη του νερού μέσω ειδικά διαμορφωμένων βενθικών θαλάμων (benthic chambers).

55 Eρευνα για δείκτες ρύπανσης (pollution indicators) BIG (benthic indicators groups): διεθνής ομάδα εργασίας στα πλαίσια του IOC (Intergovernmental Oceanographic Commission) της UNESCO για δείκτες οργανικού εμπλουτισμού του βένθους. Συμμετοχή: NOAA USA Jeff Hyland Harvard Univ USA Jim Shine Kagawa Univ Japan Paolo Magni IBSS Ukraine Alexei Petrov PML UK Richard Warwick U.Crete GR Ioannis Karakassis

56 Eνα μεγάλο data-set: 1200 δείγματα από 7 γεωγραφικές ζώνες

57 Σχέσεις άνθρακα - αριθμού ειδών E(S 10 ) < >40 TOC range (mg g -1 )

58 Σχέσεις άνθρακα - ποικιλότητας 4 3 H < >40 TOC range (mg g -1 )

59 Γιατί; Biotic response NH3, H2S, chemical contaminants NH3, H2S, chemical contaminants Oxygen Oxygen high low low high TOC concentration

60 Το ενδιαφέρον αυτής της εργασίας Εισάγει την ποσοτικοποίηση της σχέσης χημείας - ποικιλότητας ίνει την δυνατότητα σύνδεσης της ποικιλότητας με τα επιχειρησιακά ωκεανογραφικά μοντέλα που δίνουν εκτιμήσεις για παροχή άνθρακα (MAMA) Προσφέρει ένα πλαίσιο για την διερεύνηση άλλων μορφών διατάραξης στην ποικιλότητα (πχ φυσική διατάραξη) Ανοίγει έμμεσα το θέμα της ποιότητας του οργανικού υλικού και των πολύπλοκων σχέσεών του τόσο με τον κύκλο της ανοργανοποίησης και της κατανάλωσης O2 όσο και με την διαθεσιμότητα των τοξικών ίνει μια εύκολη, ταχεία και μικρού κόστους μέθοδο για την εκτίμηση των ανθρωπογενών επιπτώσεων στα θαλάσσια ιζήματα

Υδροχημεία. Ενότητα 10: Οξείδωση - Αναγωγή. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας

Υδροχημεία. Ενότητα 10: Οξείδωση - Αναγωγή. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Υδροχημεία Ενότητα 10: Οξείδωση - Αναγωγή Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Κατανόηση των οξειδοαναγωγικών φαινομένων, δυναμικό οξειδοαναγωγής Κατανόηση της διαδικασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΙΔΗΡΟΥΧΑ ΙΖΗΜΑΤΑ & ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ

ΣΙΔΗΡΟΥΧΑ ΙΖΗΜΑΤΑ & ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ 1 ΣΙΔΗΡΟΥΧΑ ΙΖΗΜΑΤΑ & ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ Σημασία σιδήρου στο επιφανειακό περιβάλλον 2 Το αφθονότερο στοιχείο στον πλανήτη και το 4 ο σε αφθονία στο φλοιό (5% κ.β.) Ρόλος κλειδί σε επιφανειακές και βιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ. Αριάδνη Αργυράκη

ΔΙΑΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ. Αριάδνη Αργυράκη ΔΙΑΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ Αριάδνη Αργυράκη Περιεχόμενα 2 1. ΟΡΙΣΜΟΣ- ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΓΕΝΕΣΗΣ 2. ΔΙΑΓΕΝΕΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ 3. ΔΙΑΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ 4. ΔΙΑΓΕΝΕΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΠΗΛΟΥ ΔΙΑΓΕΝΕΣΗ / ΟΡΙΣΜΟΣ & ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚEΣ ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ. Αριάδνη Αργυράκη

ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚEΣ ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ. Αριάδνη Αργυράκη 1 ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚEΣ ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ Αριάδνη Αργυράκη Περιεχόμενα 2 1. Ορισμοί 2. Εξισορρόπηση αντιδράσεων οξειδοαναγωγής 3. Διαγράμματα Eh-pH 4. Σημαντικές βιο-γεωχημικές αντιδράσεις ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΘΡΑΚΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ. Συνολική ποσότητα άνθρακα στην ατμόσφαιρα: 700 x 10 9 tn

ΑΝΘΡΑΚΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ. Συνολική ποσότητα άνθρακα στην ατμόσφαιρα: 700 x 10 9 tn ΑΝΘΡΑΚΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ CO 2, CO, CH 4, NMHC Συνολική ποσότητα άνθρακα στην ατμόσφαιρα: 700 x 10 9 tn Διοξείδιο του άνθρακα CO 2 : Άχρωμο και άοσμο αέριο Πηγές: Καύσεις Παραγωγή τσιμέντου Βιολογικές διαδικασίες

Διαβάστε περισσότερα

«Ο ΤΥΠΟΣ ΤΟΥ HIRAYAMA

«Ο ΤΥΠΟΣ ΤΟΥ HIRAYAMA 1 Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΛΙΕΙΑΣΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΙΙ «Ο ΤΥΠΟΣ ΤΟΥ HIRAYAMA 1. ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ Τρεις τύποι φιλτραρίσµατος χρησιµοποιούνται στα αυτόνοµα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ» «Θαλάσσια Ιζήματα» Άσκηση 5

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ» «Θαλάσσια Ιζήματα» Άσκηση 5 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ» «Θαλάσσια Ιζήματα» Άσκηση 5 Ιζήματα Τα ιζήματα είναι ανόργανοι και οργανικοί κόκκοι διαφόρων μεγεθών, οι οποίοι καθιζάνουν διαμέσου της υδάτινης στήλης και αποτίθονται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΙΔΗΡΟΥΧΑ & ΚΛΑΣΤΙΚΑ ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΙΖΗΜΑΤΑ. Αριάδνη Αργυράκη

ΣΙΔΗΡΟΥΧΑ & ΚΛΑΣΤΙΚΑ ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΙΖΗΜΑΤΑ. Αριάδνη Αργυράκη 1 ΣΙΔΗΡΟΥΧΑ & ΚΛΑΣΤΙΚΑ ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΙΖΗΜΑΤΑ Αριάδνη Αργυράκη Περιεχόμενα 2 Χαρακτηριστικά και ορυκτολογία σιδηρούχων ιζημάτων Διεργασίες FeR και SR Ταινιωτοί σιδηρούχοι σχηματισμοί (BIF) Λεπτόκοκκα κλαστικά

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση υγρών α οβλήτων

ιαχείριση υγρών α οβλήτων ιαχείριση υγρών α οβλήτων Χαρακτηριστικά αποβλήτων και λυµάτων Α όβλητα & Λύµατα Υγρά α όβλητα: τα υγρά και οι λάσπες που ρέουν εύκολα και αποβάλλονται από κατοικίες, βιοµηχανικές εγκαταστάσεις, µεταφορικά

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 8: Οικοσυστήματα (II)

Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 8: Οικοσυστήματα (II) Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 8: Οικοσυστήματα (II) Χαραλαμπίδης Γεώργιος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος και Μηχανικών Αντιρρύπανσης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων

Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων (DO - BOD - COD - TOC) Χ. Βασιλάτος Οργανική ύλη Αποξυγόνωση επιφανειακών και υπογείων υδάτων Οι οργανικές ύλες αποτελούν πολύ σοβαρό ρύπο,

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Περιβάλλοντος

Τεχνική Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 9: Απομάκρυνση αζώτου Ευθύμιος Νταρακάς Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Πηγή ενέργειας Θερμότητα Οργανισμός CH 2 ON. 01 P. 001 S. 0005 Άχρηστες Απαραίτητα δομικά στοιχεία (C, N, P, H, O, ιχνοστοιχεία) Ουσίες ΠΗΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Φωτοσυνθετικοί οργανισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Προσδιορίσαμε τις σχέσεις που πρέπει να ικανοποιούν οι στοιχειομετρικοί συντελεστές μιας συνολικής μικροβιακής «αντίδρασης»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Προσδιορίσαμε τις σχέσεις που πρέπει να ικανοποιούν οι στοιχειομετρικοί συντελεστές μιας συνολικής μικροβιακής «αντίδρασης»

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Παράκτιων Υδατικών Συστημάτων

ιαχείριση Παράκτιων Υδατικών Συστημάτων ιαχείριση Παράκτιων Υδατικών Συστημάτων Κεφάλαιο 2 είκτες Τροφικής Κατάστασης & Κύκλοι Θρεπτικών Αλάτων ρ. Γιώργος Συλαίος Ωκεανογράφος Επ. Καθηγητής ΤΜΠ- ΠΘ Πρωτογενής Παραγωγή Εκροή Θρεπτικών Αλάτων

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή. Κεφάλαιο 2: Η Βιολογία των Ιών

Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή. Κεφάλαιο 2: Η Βιολογία των Ιών Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή 1.1 Μικροοργανισμοί, Μικροβιολογία και Μικροβιολόγοι... 19 1.1.1 Μικροοργανισμοί... 19 1.1.2 Μικροβιολογία... 20 1.1.3 Μικροβιολόγοι... 21 1.2 Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη της Μικροβιολογίας...

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Γεωχημεία

Περιβαλλοντική Γεωχημεία Περιβαλλοντική Γεωχημεία Ενότητα 1: Βασικές αρχές και γνώσεις υποβάθρου Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Βασικές αρχές και γνώσεις υποβάθρου Στοιχεία βιογεωχημείας

Διαβάστε περισσότερα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές

Διαβάστε περισσότερα

Γεωχημεία. Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Γεωχημεία. Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημεία Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης Οξειδοαναγωγικές

Διαβάστε περισσότερα

Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006

Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006 Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006 Η χημική κατακρήμνιση βασίζεται στη λειτουργία της συσσωμάτωσης και κροκίδωσης των κολλοειδών σωματιδίων που υπάρχουν αρχικά

Διαβάστε περισσότερα

1. ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΟΚΚΩΝ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ 2. ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΝΕΡΟΥ 3. ΚΥΡΙΑ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ 4. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΗ 5.

1. ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΟΚΚΩΝ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ 2. ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΝΕΡΟΥ 3. ΚΥΡΙΑ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ 4. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΗ 5. 1. ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΟΚΚΩΝ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ 2. ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΝΕΡΟΥ 3. ΚΥΡΙΑ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ 4. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΗ 5. ΒΙΟΓΕΝΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΗ 1 Σχηματισμός μέσα σε λεκάνες απόθεσης κυρίως στη θάλασσα Θαλάσσια

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος Το περιβάλλον Περιβάλλον και οικολογική ισορροπία Η ροή της ενέργειας στο περιβάλλον... 20

Πρόλογος Το περιβάλλον Περιβάλλον και οικολογική ισορροπία Η ροή της ενέργειας στο περιβάλλον... 20 Πίνακας περιεχομένων Πρόλογος... 7 1. Το περιβάλλον... 19 1.1 Περιβάλλον και οικολογική ισορροπία... 19 1.2 Η ροή της ενέργειας στο περιβάλλον... 20 2. Οι μικροοργανισμοί... 22 2.1 Γενικά... 22 2.2 Ταξινόμηση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως:

ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: Το νερό (Η 2 Ο) Το οξυγόνο (Ο 2 ) Ο άνθρακας (C) Το άζωτο (N 2 ) Το θείο (S) Οφώσφορος(P) κυκλοφορούν

Διαβάστε περισσότερα

Ιζήματα. Οι κόκκοι των ιζημάτων προέρχονται από

Ιζήματα. Οι κόκκοι των ιζημάτων προέρχονται από Ιζήματα Ιζήματα Τα ιζήματα είναι ανόργανοι και οργανικοί κόκκοι διαφόρων μεγεθών, οι οποίοι καθιζάνουν διαμέσου της υδάτινης στήλης και αποτίθονται στον ωκεάνιο πυθμένα σχηματίζοντας ένα κάλυμμα, στο πέρασμα

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Λυµάτων

Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Λυµάτων Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Λυµάτων µπορούν να καταταχθούν σε τρεις κατηγορίες: Φυσικά Χηµικά Βιολογικά. Πολλές από τις παραµέτρους που ανήκουν στις κατηγορίες αυτές αλληλεξαρτώνται π.χ. η θερµοκρασία που

Διαβάστε περισσότερα

ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ- ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΖΗΜΑΤΩΝ. Αριάδνη Αργυράκη

ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ- ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΖΗΜΑΤΩΝ. Αριάδνη Αργυράκη 1 ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ- ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΖΗΜΑΤΩΝ Αριάδνη Αργυράκη Περιεχόμενα 2 1. Σύσταση του θαλάσσιου νερού και παράγοντες ελέγχου συγκέντρωσης στοιχείων 2. Συντηρητικά, ανακυκλώσιμα (θρεπτικά), προσροφημένα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ 4 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ 4 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ 4 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ: 1. Οι εδαφικές ιδιότητες μεταβάλλονται: Α. Κατά μήκος των τριών αξόνων (x, y, z) Β. Με το πέρασμα του

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΞΕΙΔΟ-ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΝΕΡΟ

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΞΕΙΔΟ-ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΝΕΡΟ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΞΕΙΔΟ-ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΝΕΡΟ Μία σημαντική κατηγορία αντιδράσεων στο περιβάλλον είναι οι αντιδράσεις οξειδο-αναγωγής (redox reactions). Οι αντιδράσεις αυτές περιλαμβάνουν τη μεταφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΦΩΣΦΟΡΟΥ από υγρά βιομηχανικά απόβλητα

ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΦΩΣΦΟΡΟΥ από υγρά βιομηχανικά απόβλητα ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΦΩΣΦΟΡΟΥ από υγρά βιομηχανικά απόβλητα Βλυσίδης Απόστολος Καθηγητής ΕΜΠ Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες,

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Η αποσάθρωση ορίζεται σαν η διάσπαση και η εξαλλοίωση των υλικών κοντά στην επιφάνεια της Γης, µε τοσχηµατισµό προιόντων που είναι σχεδόν σε ισορροπία µε τηνατµόσφαιρα, την υδρόσφαιρα και τη

Διαβάστε περισσότερα

Γεωχημεία. Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Γεωχημεία. Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημεία Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης Σιδηρούχα &

Διαβάστε περισσότερα

1. Δομή του μορίου : (δεσμοί υδρογόνου)

1. Δομή του μορίου : (δεσμοί υδρογόνου) 8 Η ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ 1. Δομή του μορίου : (δεσμοί υδρογόνου) 2. Καταστάσεις του νερού : το νερό είναι η μοναδική ουσία στη γη που βρίσκεται στη φύση και με τις τρεις μορφές τις (υγρή στερεά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΙΚΟΥ ΑΖΩΤΟΥ από υγρά βιομηχανικά απόβλητα

ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΙΚΟΥ ΑΖΩΤΟΥ από υγρά βιομηχανικά απόβλητα ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΙΚΟΥ ΑΖΩΤΟΥ από υγρά βιομηχανικά απόβλητα Βλυσίδης Απόστολος Καθηγητής ΕΜΠ Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης reative ommons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως

Διαβάστε περισσότερα

Τα βασικά της διεργασίας της

Τα βασικά της διεργασίας της Τα βασικά της διεργασίας της ενεργού ιλύος Επίκουρος Καθηγητής Π. Μελίδης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Εργαστήριο Διαχείρισης και Τεχνολογίας Υγρών Αποβλήτων 1 Γιατί είναι απαραίτητη η επεξεργασία Για

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 3 η Ενότητα Βιογεωχημικοί κύκλοι άνθρακα και αζώτου

Διαβάστε περισσότερα

Συνοπτική Θεωρία Χημείας Α Λυκείου. Χημικές αντιδράσεις. Πολύπλοκες

Συνοπτική Θεωρία Χημείας Α Λυκείου. Χημικές αντιδράσεις. Πολύπλοκες 1 Web page: www.ma8eno.gr e-mail: vrentzou@ma8eno.gr Η αποτελεσματική μάθηση δεν θέλει κόπο αλλά τρόπο, δηλαδή ma8eno.gr Συνοπτική Θεωρία Χημείας Α Λυκείου Χημικές Αντιδράσεις Χημικές αντιδράσεις Οξειδοαναγωγικές

Διαβάστε περισσότερα

Πηγή: ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ : ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΛΩΡΙΟΥ, ΘΕΟΔΩΡΑΤΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2005

Πηγή: ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ : ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΛΩΡΙΟΥ, ΘΕΟΔΩΡΑΤΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2005 Πηγή: ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ : ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΛΩΡΙΟΥ, ΘΕΟΔΩΡΑΤΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2005 ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προχωρημένες τεχνικές

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Χημεία

Περιβαλλοντική Χημεία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Περιβαλλοντική Χημεία Ενότητα 8.2: Χημικώς Απαιτούμενο Οξυγόνο (Chemical Oxygen Demand, COD) Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ Κ Kάνιγγος ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΟΛΛΙΝΤΖΑ 10, (5ος όροφ. Τηλ: 210-3300296-7. www.kollintzas.gr OΙΚΟΛΟΓΙΑ 1. Όσο το ποσό της ενέργειας: α) μειώνεται προς τα ανώτερα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ενός στοιχείου είναι, η επαναλαμβανόμενη κυκλική πορεία του στοιχείου στο οικοσύστημα. Οι βιογεωχημικοί κύκλοι, πραγματοποιούνται με την βοήθεια, βιολογικών, γεωλογικών

Διαβάστε περισσότερα

Μείγμα διαφόρων σωματιδίων σε αιώρηση

Μείγμα διαφόρων σωματιδίων σε αιώρηση ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ Μείγμα διαφόρων σωματιδίων σε αιώρηση Τα σωματίδια στην ατμόσφαιρα διαφέρουν από τα αέρια. 1. Ένα αέριο αποτελείται από ξεχωριστά άτομα ή μόρια τα οποία είναι διαχωρισμένα ενώ ένα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 2: Εισαγωγή στην Υδρο-γεωχημεία Υδατική Χημεία Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 2: Εισαγωγή στην Υδρο-γεωχημεία Υδατική Χημεία Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 2: Εισαγωγή στην Υδρο-γεωχημεία Υδατική Χημεία Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Εισαγωγή στην Υδροχημεία, Κατανόηση της έννοιας Υδρο-γεωχημεία.

Διαβάστε περισσότερα

Υδατικοί Πόροι -Ρύπανση

Υδατικοί Πόροι -Ρύπανση Υδατικοί Πόροι -Ρύπανση Γήινη επιφάνεια Κατανομή υδάτων Υδάτινο στοιχείο 71% Ωκεανοί αλμυρό νερό 97% Γλυκό νερό 3% Εκμεταλλεύσιμο νερό 0,01% Γλυκό νερό 3% Παγόβουνα Υπόγεια ύδατα 2,99% Εκμεταλλεύσιμο νερό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α Κ Ρ Ε Σ Τ Ο Υ Α Θ Η Ν Α Δ Ρ. Χ Η Μ Ι Κ Ο Σ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ο Σ

Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α Κ Ρ Ε Σ Τ Ο Υ Α Θ Η Ν Α Δ Ρ. Χ Η Μ Ι Κ Ο Σ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ο Σ Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α Κ Ρ Ε Σ Τ Ο Υ Α Θ Η Ν Α Δ Ρ. Χ Η Μ Ι Κ Ο Σ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ο Σ Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος 1 ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο & 3 O

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Μείωση του αριθμού των μικροοργανισμών 4. Να αντιστοιχίσετε τα συστατικά της στήλης Ι με το ρόλο τους στη στήλη ΙΙ

Δ. Μείωση του αριθμού των μικροοργανισμών 4. Να αντιστοιχίσετε τα συστατικά της στήλης Ι με το ρόλο τους στη στήλη ΙΙ Κεφάλαιο 7: Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας 1. Η βιοτεχνολογία άρχισε να εφαρμόζεται α. μετά τη βιομηχανική επανάσταση (18ος αιώνας) β. μετά την ανακάλυψη της δομής του μορίου του DNA από τους Watson και

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΞΙΝΗΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΞΙΝΗΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ !Unexpected End of Formula l ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΞΙΝΗΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Παραδεισανός Αδάμ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εργασία αυτή εκπονήθηκε το ακαδημαϊκό έτος 2003 2004 στο μάθημα «Το πείραμα στη

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ. Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ. Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων Επιβίωση οργανισμών Ύλη o Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΥΔΡΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ. Αριάδνη Αργυράκη

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΥΔΡΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ. Αριάδνη Αργυράκη !1 ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΥΔΡΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Αριάδνη Αργυράκη ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ!2 1. ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΘΕΡΜΕΣ ΠΗΓΕΣ 2. ΥΔΡΟΘΕΡΜΙΚΑ ΡΕΥΣΤΑ 3. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΥΔΡΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ 4. ΧΡΟΝΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΥΣΤΑΣΗΣ 5.

Διαβάστε περισσότερα

6 CO 2 + 6H 2 O C 6 Η 12 O 6 + 6 O2

6 CO 2 + 6H 2 O C 6 Η 12 O 6 + 6 O2 78 ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΦΥΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ (μακροφύκη φυτοπλαγκτόν) ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΠAΡΑΓΩΓΟΙ ( μετατρέπουν ανόργανα συστατικά σε οργανικές ενώσεις ) φωτοσύνθεση 6 CO 2 + 6H 2 O C 6 Η 12

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση α οβλήτων Γεωργικών Βιοµηχανιών

ιαχείριση α οβλήτων Γεωργικών Βιοµηχανιών ιαχείριση α οβλήτων Γεωργικών Βιοµηχανιών Έννοιες - Ορισµοί Ορισµοί Ρύ ανση: εισαγωγή στο περιβάλλον ουσιών που η ποσότητα,τα χαρακτηριστικά και η διάρκεια είναι πιθανό να προκαλέσουν βλάβη στον άνθρωπο,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Μία αλεπού και ένα τσακάλι που ζουν σε ένα οικοσύστημα ανήκουν: Α. Στον ίδιο πληθυσμό Β. Στην

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΡΥΠΑΝΤΩΝ-ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΡΥΠΑΝΤΩΝ-ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΡΥΠΑΝΤΩΝ-ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΡΥΠΑΝΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΛΥΜΑΤΩΝ Μεγάλα στερεά Άμμος Λίπη-Έλαια Καθιζήσιμα οργανικά Κολλοειδή και διαλυμένα οργανικά Άζωτο Φώσφορος Παθογόνα Τοξικά ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Εμφράξεις, ιζήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ 2013-14

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ 2013-14 ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ Μπορεί να λειτουργήσει ένα οικοσύστημα α) με παραγωγούς και καταναλωτές; β) με παραγωγούς και αποικοδομητές; γ)με καταναλωτές και αποικοδομητές; Η διατήρηση των οικοσυστημάτων προϋποθέτει

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές των βιογεωχημικών κύκλων των στοιχείων από την απελευθέρωση χημικών ουσιών στο περιβάλλον

Διαταραχές των βιογεωχημικών κύκλων των στοιχείων από την απελευθέρωση χημικών ουσιών στο περιβάλλον Διαταραχές των βιογεωχημικών κύκλων των στοιχείων από την απελευθέρωση χημικών ουσιών στο περιβάλλον Διεύθυνση Ενεργειακών, Βιομηχανικών και Χημικών Προϊόντων ΓΧΚ Δρ. Χ. Νακοπούλου Βιογεωχημικοί κύκλοι

Διαβάστε περισσότερα

1 η Σειρά προβλημάτων στο μάθημα Εισαγωγική Χημεία

1 η Σειρά προβλημάτων στο μάθημα Εισαγωγική Χημεία 1 η Σειρά προβλημάτων στο μάθημα Εισαγωγική Χημεία Ημ. Παράδοσης: Δευτέρα 25/11/2013 11 πμ 1. Οι αντιδράσεις οξειδοαναγωγής σώζουν ζωές!!! Οι αερόσακοι στα αυτοκίνητα, όταν ανοίγουν γεμίζουν με άζωτο το

Διαβάστε περισσότερα

Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος

Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος Δολαπτσόγλου Χριστίνα ΤΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΔΡΑΜΑ 2019 Chr. Dolaptsoglou Γονιμότητα Εδάφους Γονιµότητα εδάφους ονοµάζεται

Διαβάστε περισσότερα

(είναι οι αντιδράσεις στις οποίες δεν μεταβάλλεται ο αριθμός οξείδωσης σε κανένα από τα στοιχεία που συμμετέχουν)

(είναι οι αντιδράσεις στις οποίες δεν μεταβάλλεται ο αριθμός οξείδωσης σε κανένα από τα στοιχεία που συμμετέχουν) Κατηγορίες Χημικών Αντιδράσεων Μεταθετικές Αντιδράσεις (είναι οι αντιδράσεις στις οποίες δεν μεταβάλλεται ο αριθμός οξείδωσης σε κανένα από τα στοιχεία που συμμετέχουν) l Αντιδράσεις εξουδετέρωσης Χαρακτηρίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά. Εικόνα 1. Πείραµα κροκίδωσης

Γενικά. Εικόνα 1. Πείραµα κροκίδωσης ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Αχαρνών 364 & Γλαράκι 10Β, Αθήνα, 11145 Τηλ: 211 1820 163-4-5 Φαξ: 211 1820 166 e-mail: enerchem@enerchem.gr web site: www.enerchem.gr ΚΡΟΚΙΔΩΣΗ ΣΥΣΣΩΜΑΤΩΣΗ ΧΗΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 05/02/1017 ΘΕΜΑ 1 ο Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Σε ένα οικοσύστημα θα τοποθετήσουμε τις ύαινες και τα λιοντάρια στο ίδιο τροφικό επίπεδο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΡΓΥΡΑΚΗ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΡΓΥΡΑΚΗ 1 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΡΓΥΡΑΚΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 2 Εισαγωγή Πλαίσιο Περιβαλλοντικής Γεωχημείας Στοιχεία βιογεωχημείας Μονάδες σύστασης διαλυμάτων/ μετατροπές ΠΛΑΙΣΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία του θείου για τους υδρόβιους οργανισμούς?

Η σημασία του θείου για τους υδρόβιους οργανισμούς? ΘΕΙΟ (S) 26 Η σημασία του θείου για τους υδρόβιους οργανισμούς? σημαντικό στοιχείο στη δομή των πρωτεϊνών (*) συνήθως δεν δρα ως περιοριστικός παράγοντας στην ανάπτυξη και την κατανομή των οργανισμών στα

Διαβάστε περισσότερα

Επίκουρος Καθηγητής Π. Μελίδης

Επίκουρος Καθηγητής Π. Μελίδης Χαρακτηριστικά υγρών αποβλήτων Επίκουρος Καθηγητής Π. Μελίδης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Εργαστήριο Διαχείρισης και Τεχνολογίας Υγρών Αποβλήτων Τα υγρά απόβλητα μπορεί να προέλθουν από : Ανθρώπινα απόβλητα

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών

Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών 30-12-2014 EVA PAPASTERGIADOU Ανακύκλωση των Θρεπτικών είναι η χρησιμοποίηση, ο μετασχηματισμός, η διακίνηση & η επαναχρησιμοποίηση των θρεπτικών στοιχείων στα οικοσυστήματα

Διαβάστε περισσότερα

Ισορροπία στη σύσταση αέριων συστατικών

Ισορροπία στη σύσταση αέριων συστατικών Ισορροπία στη σύσταση αέριων συστατικών Για κάθε αέριο υπάρχουν μηχανισμοί παραγωγής και καταστροφής Ρυθμός μεταβολής ενός αερίου = ρυθμός παραγωγής ρυθμός καταστροφής Όταν: ρυθμός παραγωγής = ρυθμός καταστροφής

Διαβάστε περισσότερα

Ν + O ΝO+N Μηχανισµός Zel'dovich Ν + O ΝO+O ΝO+H N + OH 4CO + 2ΗΟ + 4ΝΟ 5Ο 6ΗΟ + 4ΝΟ 4HCN + 7ΗΟ 4ΝΗ + CN + H O HCN + OH

Ν + O ΝO+N Μηχανισµός Zel'dovich Ν + O ΝO+O ΝO+H N + OH 4CO + 2ΗΟ + 4ΝΟ 5Ο 6ΗΟ + 4ΝΟ 4HCN + 7ΗΟ 4ΝΗ + CN + H O HCN + OH Τεχνολογίες ελέγχου των εκποµπών των Συµβατικών Ατµοηλεκτρικών Σταθµών (ΣΑΗΣ) µε καύσιµο άνθρακα ρ. Ανανίας Τοµπουλίδης Τµ. Μηχανολόγων Μηχανικών, Πανεπιστήµιο υτικής Μακεδονίας Εκποµπές NO Χ που παράγονται

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα

Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα Εισαγωγή Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα Η ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα και των εδαφών από βιομηχανικά απόβλητα είναι ένα από τα καίρια περιβαλλοντικά προβλήματα της εποχής μας. Ειδικά η απόρριψη

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Περιβαλλοντική Τεχνολογία και Διαχείριση Απόστολος Βλυσίδης Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Χημικών Μηχανικών Εργαστήριο Οργανικής Χημικής Τεχνολογίας ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ. Αυτότροφοι και ετερότροφοι οργανισμοί. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος

ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ. Αυτότροφοι και ετερότροφοι οργανισμοί. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ Αυτότροφοι και ετερότροφοι οργανισμοί Η ζωή στον πλανήτη μας στηρίζεται στην ενέργεια του ήλιου. Η ενέργεια αυτή εκπέμπεται με τη μορφή ακτινοβολίας. Ένα πολύ μικρό μέρος αυτής της ακτινοβολίας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 16 / 02 / 2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 16 / 02 / 2014 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 16 / 02 / 2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α.1 έως Α.5 να γράψετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση δίπλα στον αριθμό της ερώτησης.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ (Δ. Δ.7 ο ) ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΥΛΗ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ (Δ. Δ.7 ο ) ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΥΛΗ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ (Δ. Δ.7 ο ) ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΥΛΗ ΘΕΜΑ 1 ο (7+8+10=25 μονάδες) 1) 2 mol HNO 3 (νιτρικού οξέος) περιέχουν: α) 6 άτομα οξυγόνου, β) 28g αζώτου, γ) 96g οξυγόνου, δ) 6 mol

Διαβάστε περισσότερα

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. Να βρεθεί η δομή των παρακάτω ατόμων: 23 11 Na, 40 20 Ca, 33 16 S, 127 53 I, 108

Διαβάστε περισσότερα

7. Βιοτεχνολογία. α) η διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών στο θρεπτικό υλικό, β) το ph, γ) το Ο 2 και δ) η θερμοκρασία.

7. Βιοτεχνολογία. α) η διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών στο θρεπτικό υλικό, β) το ph, γ) το Ο 2 και δ) η θερμοκρασία. 7. Βιοτεχνολογία Εισαγωγή Τι είναι η Βιοτεχνολογία; Η Βιοτεχνολογία αποτελεί συνδυασμό επιστήμης και τεχνολογίας. Ειδικότερα εφαρμόζει τις γνώσεις που έχουν αποκτηθεί για τις βιολογικές λειτουργίες των

Διαβάστε περισσότερα

που χάνεται κατά την καλλιέργεια και του Ν στην ατμόσφαιρα συνεισφέρει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου,, στην τρύπα του όζοντος και στην όξινη βροχή.

που χάνεται κατά την καλλιέργεια και του Ν στην ατμόσφαιρα συνεισφέρει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου,, στην τρύπα του όζοντος και στην όξινη βροχή. Επίδραση του ανθρώπου Γεωργία και επίδραση στον κύκλο του Ν Το Ν είναι το κύριο θρεπτικό που χάνεται κατά την καλλιέργεια και απελευθερώνεται ως οξείδια του Ν στην ατμόσφαιρα συνεισφέρει στο φαινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ B ΛΥΚΕΙΟΥ

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ B ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ: ΟΡΙΣΜΟΊ ΟΞΕΊΔΩΣΗΣ ΟΡΙΣΜΟΊ ΑΝΑΓΩΓΉΣ Οξείδωση είναι η ένωση ενός στοιχείου με οξυ Αναγωγή είναι η ένωση ενός στοιχείου με υδρο γόνο ή η αφαίρεση υδρογόνου από μία χημική γόνο ή η αφαίρεση

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας. Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου

Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας. Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Στο 3 ο κεφάλαιο του βιβλίου η συγγραφική ομάδα πραγματεύεται την ενέργεια και την σχέση που έχει αυτή με τους οργανισμούς

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Βλυσίδης Απόστολος Καθηγητής ΕΜΠ Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μονάδα: 2 ο ΤΕΕ Σταυρούπολης 2 ο ΣΕΚ Σταυρούπολης Λαγκαδά 197, Θέµα Προγράµµατος: Στόχος Προγράµµατος

Σχολική Μονάδα: 2 ο ΤΕΕ Σταυρούπολης 2 ο ΣΕΚ Σταυρούπολης Λαγκαδά 197, Θέµα Προγράµµατος: Στόχος Προγράµµατος ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Σχολική Μονάδα: 2 ο ΤΕΕ Σταυρούπολης 2 ο ΣΕΚ Σταυρούπολης Λαγκαδά 197, 564 30 Παιδαγωγική Οµάδα Προγράµµατος: Γιαννουλάκης Θεολόγος Τεχνολόγος Τροφίµων (ΠΕ 18) Σπανοµήτσιος

Διαβάστε περισσότερα

Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ο Μ Ε Τ Ρ Ι Α

Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ο Μ Ε Τ Ρ Ι Α 71 Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ο Μ Ε Τ Ρ Ι Α Οι μάζες των ατόμων και των μορίων είναι πολύ μικρές και δεν ενδείκνυται για τον υπολογισμό τους η χρήση των συνηθισμένων μονάδων μάζας ( Kg ή g ) γιατί προκύπτουν αριθμοί

Διαβάστε περισσότερα

2. Βασικές αρχές-α. Χημικές ισορροπίες Αντιδράσεις οξέων βάσεων Οξειδοαναγωγικές διεργασίες

2. Βασικές αρχές-α. Χημικές ισορροπίες Αντιδράσεις οξέων βάσεων Οξειδοαναγωγικές διεργασίες 2. Βασικές αρχές-α Χημικές ισορροπίες Αντιδράσεις οξέων βάσεων Οξειδοαναγωγικές διεργασίες 1. Χημικές ισορροπίες aa bb cc dd Ανεξάρτητα από τις αρχικές συγκεντρώσεις των αντιδρώντων ή των προϊόντων, σε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαντώ Κυριακού 2015

ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαντώ Κυριακού 2015 ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Μαντώ Κυριακού 2015 Ενεργειακό Στα βιολογικά συστήματα η διατήρηση της ενέργειας συμπεριλαμβάνει οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις παραγωγή ATP Οξείδωση: απομάκρυνση e από ένα υπόστρωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Ενότητα 8.1: Βιοχημικά Απαιτούμενο Οξυγόνο (Biochemical Oxygen Demand, BOD) Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Μηχανολόγων

Διαβάστε περισσότερα

Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας

Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας 3.9. Κριτήρια αξιολόγησης Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας ΟΜΑ Α Α Αντικείµενο εξέτασης: Οξέα - βάσεις (ιδιότητες - ονοµατολογία) Στοιχεία µαθητή: Επώνυµο:... Όνοµα:... Τάξη:... Τµήµα:...Μάθηµα:...

Διαβάστε περισσότερα

Γεωχημεία. Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Γεωχημεία. Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημεία Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Περιεχόμενα ενότητας 1. ΟΡΙΣΜΟΣ - ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΓΕΝΕΣΗΣ 2.

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου Μελέτη βιοδιαθεσιμότητας του παραγόμενου προϊόντος

Χαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου Μελέτη βιοδιαθεσιμότητας του παραγόμενου προϊόντος ΠΡΑΞΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ «Πρόγραμμα Ανάπτυξης Βιομηχανικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΠΑΒΕΤ) 2013» Δευτέρα 25 Μαΐου, 2015 Ημερίδα - Κ.Ε.Δ.Ε.Α. Θεσσαλονίκη Χαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗΣ ΡΥΠΩΝ ΣΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΙΖΗΜΑΤΑ. Ιωάννα Δαμικούκα ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗΣ ΡΥΠΩΝ ΣΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΙΖΗΜΑΤΑ. Ιωάννα Δαμικούκα ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗΣ ΡΥΠΩΝ ΣΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΙΖΗΜΑΤΑ Ιωάννα Δαμικούκα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η ρύπανση από βαρέα μέταλλα αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Ο κύκλος του νερού. Οι κυριότερες φυσικές δεξαμενές υδάτων στον πλανήτη μας είναι:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Ο κύκλος του νερού. Οι κυριότερες φυσικές δεξαμενές υδάτων στον πλανήτη μας είναι: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Ο κύκλος του νερού Οι κυριότερες φυσικές δεξαμενές υδάτων στον πλανήτη μας είναι: Οι ωκεανοί που περιέχουν 1,32 10 9 km 3 νερού. Οι παγετοί που περιέχουν 29,2 10 6 km 3 νερού.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2

ΧΗΜΕΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2 ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2 Η ύλη συναντάται σε τρεις φυσικές καταστάσεις: Στερεή: έχει καθορισμένη μάζα, σχήμα και όγκο. Υγρή: έχει καθορισμένη μάζα και όγκο, ενώ σχήμα κάθε φορά παίρνει το σχήμα του δοχείου που το

Διαβάστε περισσότερα

ΙΠΛΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. Η 2 SO 4 + BaCl 2 2HCl + BaSO 4. 2HCl + Na 2 CO 3 CO 2 + H 2 O + 2NaCl. 2HCl + Na 2 SO 3 SO 2 + H 2 O + 2NaCl

ΙΠΛΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. Η 2 SO 4 + BaCl 2 2HCl + BaSO 4. 2HCl + Na 2 CO 3 CO 2 + H 2 O + 2NaCl. 2HCl + Na 2 SO 3 SO 2 + H 2 O + 2NaCl ΙΠΛΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Οι αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης γίνονται ανάµεσα σε ηλεκτρολύτες µε ανταλλαγή ιόντων. Για να πραγµατοποιηθεί µια αντίδραση διπλής αντικατάστασης πρέπει ένα τουλάχιστον από τα προϊόντα

Διαβάστε περισσότερα

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 2 η : Αντιδράσεις σε Υδατικά Διαλύματα. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 2 η : Αντιδράσεις σε Υδατικά Διαλύματα. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 2 η : Αντιδράσεις σε Υδατικά Διαλύματα Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Χημικές Αντιδράσεις 2 Οι υδατικές αντιδράσεις μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Μικροβιολογία συστημάτων απομάκρυνσης αζώτου και φωσφόρου από απόβλητα.

Θέμα: Μικροβιολογία συστημάτων απομάκρυνσης αζώτου και φωσφόρου από απόβλητα. Εργασία γραπτή Μάθημα:Τεχνολογία επεξεργασίας απόβλητων Θέμα: Μικροβιολογία συστημάτων απομάκρυνσης αζώτου και φωσφόρου από απόβλητα. Καμπούρης Ιωάννης 1. Εισαγωγή Τα υγρά απόβλητα, και κυρίως τα αστικά

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Επιστήμη

Περιβαλλοντική Επιστήμη Περιβαλλοντική Επιστήμη ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Μέρος 3ο Αικατερίνη Ι. Χαραλάμπους, Καθηγήτρια ΕΜΠ Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons και δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Έργου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Υποβοηθητική Άσκηση-Χρήση ημιαντιδράσεων (υποχρεωτική η υποβολή για όσους δεν επέλεξαν το μάθημα Βιοχημικές Διεργασίες στο υδάτινο Περιβάλλον)

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΣΕΙΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ ΚΑΙ ΑΕΡΙΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

ΣΧΕΣΕΙΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ ΚΑΙ ΑΕΡΙΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΣΧΕΣΕΙΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ ΚΑΙ ΑΕΡΙΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΕΔΑΦΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΜΙΛΙΑΣ ΣΥΝΤΟΜΗ

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Διάλεξης: Ο ρόλος του ανταγωνισμού των θρεπτικών στοιχείωνστηνανάπτυξηκαιτην. Χ. Λύκας

Τίτλος Διάλεξης: Ο ρόλος του ανταγωνισμού των θρεπτικών στοιχείωνστηνανάπτυξηκαιτην. Χ. Λύκας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ» Μάθημα: «Επίδραση του αβιοτικού και βιοτικού περιβάλλοντος στην παραγωγή των φυτών» Τίτλος

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ενότητα: Φυσική Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος -2 Δημήτρης Μελάς Καθηγητής ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠAΝΣΗ Ορισμός της ατμοσφαιρικής ρύπανσης Ατμοσφαιρική ρύπανση ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Κύκλοι Βαρέων Μετάλλων. Βαρέα Μέταλλα στα Παράκτια Συστήματα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Κύκλοι Βαρέων Μετάλλων. Βαρέα Μέταλλα στα Παράκτια Συστήματα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Κύκλοι Βαρέων Μετάλλων Βαρέα Μέταλλα στα Παράκτια Συστήματα Ο όρος βαρέα μέταλλα (heavy metals, trace metals, toxic metals, trace elements) χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει τη παρουσία

Διαβάστε περισσότερα

συστήματα προαπονιτροποίησης είναι η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την ανάπτυξη νηματοειδών μικροοργανισμών.

συστήματα προαπονιτροποίησης είναι η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την ανάπτυξη νηματοειδών μικροοργανισμών. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το σύστημα ενεργού ιλύος είναι το πιο διαδεδομένο και αποτελεσματικό σύστημα βιολογικής επεξεργασίας αστικών λυμάτων, όσον αφορά τόσο στην ποιότητα εκροής όσο και στην οικονομία του. Αναπτύχθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου 2015. Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου 2015. Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου ΘΕΜΑ 1 ο Για τις ερωτήσεις 1.1 έως 1.5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: 1.1 Τα ισότοπα άτομα: α. έχουν ίδιο αριθμό νετρονίων β. έχουν την ίδια μάζα

Διαβάστε περισσότερα

denitrification in oxidation ditch) mg/l.

denitrification in oxidation ditch) mg/l. 2.3 Συνοπτική εξέταση των συστηµάτων απονιτροποίησης Αρχική προτεταµένη απονιτροποίηση Η πρώτη λύση για µία µονάδα προτεταµένης απονιτροποίησης προτάθηκε από τους Ludzack και Εttinger (1962). Το εισερχόµενο

Διαβάστε περισσότερα