1ο ΕΠΑΛ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑ 18 ΚΑΤΩ ΑΙΤΙΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Transcript

1 1ο ΕΠΑΛ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑ 18 ΚΑΤΩ ΑΙΤΙΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

2 Οι περισσότεροι της ομάδα μας Οι άλλοι δεν ήθελαν δημοσιότητες...

3 Η ψυχολόγος κα Ντούμου ενημερώνει τους μαθητές της Α' λυκείου για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αν και οι περισσότεροι έφηβοι καπνιστές γνωρίζουν λίγο-πολύ για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος παραδόξως συνεχίζουν να καπνίζουν και μάλιστα αρκετοί απ' αυτούς μανιωδώς. Η έρευνά μας θα προσπαθήσει να εξηγήσει τα αίτια αυτής της αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς, να υπενθυμίσει τις επιπτώσεις στην υγεία και να καταθέσει προτάσεις για την μη έναρξη ή την διακοπή της.

5 ΚΑΠΝΙΣΜΑ 18 ΚΑΤΩ Η ιστορία του καπνού Η καπνοκαλλιέ- ργεια στην Ελλάδα Καπνοβιομηχανίες στην Ελλάδα και στον κόσμο Από τους μαθητές: Γιαγά Κων/νο Τσαούση Ιάσωνα Φωτόπουλο Κων/νο

6 Η ιστορία του καπνού Οι πρώτοι που ανακάλυψαν τις χαλαρωτικές ιδιότητες του καπνού ήταν οι Ινδιάνοι. Συνήθιζαν να καπνίζουν πίπα ή πούρο. Με την άφιξη των πρώτων ευρωπαίων στην αμερικανική ήπειρο τον 15ο αιώνα, η συνήθεια αυτή πέρασε στην Ευρώπη και κατόπιν εξαπλώθηκε βαθμιαία σ' όλο τον κόσμο.μετά τον πόλεμο και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '20 το τσιγάρο πέρασε στο χώρο της διαφήμισης κι έγινε το σύμβολο μιας λαμπρής ανέμελης ζωής. Αυτή η εικόνα συνεχίστηκε ως τη δεκαετία του '60, όταν η ιατρική κοινότητα και οι κυβερνήσεις άρχισαν να συνειδητοποιούν τις βλαβερές συνέπειες του καπνού και να επιβάλουν σταδιακά απαγορεύσεις και μέτρα για τη δημόσια υγεία.

7 ΚΑΠΝΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

8 ΚΑΠΝΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η καλλιέργεια του καπνού έφτασε στην Ελλάδα από τον Πόντο και από τα παράλια της Μικράς Ασίας στα τέλη του 16ου αιώνα. Στην αρχή καλλιεργή8ηκε στην Ανατολική Μακεδονία και στη συνέχεια διαδόθηκε και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας. Μετά την Ελληνική Επανάσταση, η παραγωγή του καπνού έφτανε μόλις τους τόννους, η εξέλιξη όμως της καλλιέργειας συνετέλεσε ώστε μέχρι το 1912 η παραγωγή να φτάσει τους τόννους. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία της περιόδου εκείνης, η παραγωγή καπνού από τις τόννους κατά το , έφτασε τις τόννους το 1923, δηλαδή διπλασιάστηκε.

9 Καπνοκαλιέργεια στην Ελλάδα Μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο, ο καπνός συνέχισε να αποτελεί σημαντικό προϊόν και να κατέχει εξέχουσα κοινωνική, συναλλαγματική και δημοσιονομική σημασία. Συγκεκριμένα, στη δεκαετία του '50, αν και η καλλιεργούμενη έκταση με καπνό αντιστοιχούσε κατά μέσο όρο στο 5% της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης της χώρας, ο καπνός εξασφάλιζε απασχόληση και εισόδημα σε περίπου 200 χιλιάδες οικογένειες καπνοπαραγωγών και δημιουργούσε πρόσθετη απασχόληση σε καπνεργάτες και σε άτομα απασχολούμενα επιπλέον με τις καπνοβιομηχανίες και το καπνεμπόριο. Παράλληλα ο καπνός αποτελούσε το σημαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν της Ελλάδας. Το 1954 το 50% των εξαγωγών ήταν καπνά.

10 Καπνοκαλιέργεια στην Ελλάδα Ο καπνός, υπήρξε διαχρονικά παραδοσιακό και σημαντικό προϊόν για την Ελληνική Γεωργία. Βασικά αίτια που ευνόησαν την εξάπλωστη της καπνοκαλλιέργειας θεωρούνται αφ' ενός οι ευνοϊκές εδαφοκλιματολογικές συνθήκες της χώρας, αφ' ετέρου τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της Ελληνικής γεωργίας και συγκεκριμένα ο μικρός κλήρος και η πλεονάζουσα εργασία στο γεωργικό τομέα. Οι ιδιαίτερα υψηλές απαιτήσεις της καπνοκαλλιέργειας σε εργασία, εξασφάλιζαν απασχόληση και σημαντικό αριθμό ημερομισθίων στις γεωργικές οικογένειες, δεδομένου ότι τα 2/3 του κόστους παραγωγής του καπνού ήταν κόστος ημερομισθίων.

11 ΣΠΟΡΑ-ΦΥΤΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ Ο πολλαπλασιασμός του καπνού γίνεται με σπορά σε ειδικά καπνοσπορεία. Ο σπόρος του καπνού είναι πολύ μικρός και για να φυτρώσει απαιτούνται ειδικές και καλές συνθήκες. Τα καπνοσπορεία θέλουν τακτικό πότισμα και όταν τα φυτάρια είναι έτοιμα για μεταφύτευση το πότισμα διακόπτεται για λίγες μέρες έτσι ώστε τα φυτά να σκληραγωγηθούν Τα μικρά φυτάρια μεταφυτεύονται αργότερα στην οριστική τους θέση στο χωράφι. Πριν τα καπνά να μεταφυτευτούν,το χωράφι πρέπει να οργωθεί καλά και να προετοιμαστεί κατάλληλα. Η φύτευση των καπνών στον αγρό γίνεται σε γραμμές και η απόσταση των φυτών μεταξύ τους ποικίλει ανάλογα με τον τύπο και τη γονιμότητα του εδάφους.

12 Η συγκομιδή του καπνού γινόταν σε 5 στάδια. Το 1ο ήαλλιώς πατόφυλλο Το 2ο ήαλλιώς μάνα με τα μεγαλύτερα φύλλα, Το 3ο ή αλλιώς κουβαλαμά, Το 4ο ή ούτσαλντι Και το 5ο ή ούτσια που ήταν πολύ μικρά φυλλαράκια κοντά στην κορυφή του φυτού εξαιρετικής ποιότητας και με έντονο άρωμα. Τα φύλλα στοιβάζονταν με τη σειρά στα κοφίνια και μεταφέρονταν στο σπίτι. ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ

13 ΒΕΛΟΝΙΑΣΜΑ- ΞΗΡΑΝΣΗ Τα φύλλα του καπνού, τα περνούσαν σε μεγάλες βελόνες δηλαδή γινόταν το βελόνιασμα. Έπειτα, τις «άδειαζαν» δηλαδή τις έβαζαν στα «σαρίκια» (μακριά ξύλα με σπάγκο που χωρούσαν αρκετα φύλλα καπνού) και αυτά, τα «σαρίκια» τα έβαζαν στις «λιάστρες» για να ξεραθούν. Η λιάστρα ήταν ένα είδος σκάρας την οποία την έβλεπε ο ήλιος και πάνω της έβαζαν τα «σαρίκια». Στη συνέχεια όταν ξεραινόταν τα φύλλα καπνού στα σαρίκια, πάνω στις λιάστρες ερχόταν η ώρα να δημιουργηθούν τα σαντάλια.

14 ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ - ΠΑΣΤΑΛΙΑΣΜΑ Στη συνέχεια αποθήκευαν τα καπνά σε σκοτεινά δωμάτια για να μαλακώσουν. Ακολουθούσε το «παστάλιασμα» που ήταν ουσιαστικά το διάλεγμα των φύλλων, ένα ένα, και η τοποθέτησή τους σε «παστάλια» (μικρά ματσάκια από φύλλα ) σε ειδική κάσα ώστε να γίνουν δέματα. Μια εργασία, που η ματιά του έμπειρου καπνοκαλλιεργητή, έφτανε να ξεχωρίσει το καλό από το κακό φύλλο. Το «παστάλιασμα» διαρκούσε μέχρι και τις αρχές Φεβρουαρίου.

15 Η ΠΩΛΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ Τέλος τα καπνά συσκευάζονται σε κατάλληλα δέματα και είναι έτοιμα. Οι αγρότες θα περιμένουν με αγωνία τους εμπόρους οι οποίοι θα εκτιμήσουν τα καπνά τους.

16 ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΡΕΛΙΑΣ Η παλαιότερη ελληνική καπνοβιομηχανία. Βρίσκεται στην Καλαμάτα. Ιδρύθηκε το 1888 από τους αδελφούς Καρέλια. Απασχολεί περίπου 500 άτομα. ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ. Είναι θυγατρική της philip morris. Eίναι η μεγαλύτερη καπνοβιομηχανία στην Ελλάδα. Απασχολεί περίπου 800 άτομα.

17 ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ philip moris international (PMI) η μεγαλύτερη κερδοφόρα στον κόσμο. Τα προϊόντα της πωλούνται σε 180 χώρες. Παράγει πάνω από 860 δισεκατομμύρια τσιγάρα κάθε χρόνο με παγκόσμιο μερίδιο αγοράς 16%. Προϊόντα: marlboro, L & M, Assos κ.α. british American tobacco (BAT) η 2η μεγαλύτερη με παγκόσμιο μερίδιο αγοράς 13%.Παράγει 700 δισεκατομμύρια τσιγάρα κάθε χρόνο. Προϊόντα:Dunhill, Pall Mall, Prince κ.α. japan tobacco internationa (JTI) η 3η μεγαλύτερη με παγκόσμιο μερίδιο αγοράς 11%. Προιόντα:Camel, Winston, Silk Cut κ.α. imperial tobacco (ΙΤ) η 4η μεγαλύτερη με παγκόσμιο μερίδιο αγοράς 6% Προϊόντα: Davidoff, drum,west κ.α.

18 ΚΑΠΝΙΣΜΑ 18 ΚΑΤΩ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : ΕΙΡΗΝΗ ΣΑΜΠΑΤΑΚΑΚΗ ΜΑΡΙΝΑ ΓΚΙΩΚΑ ΛΙΤΣΑ ΣΙΓΑΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΑΜΕ ΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ( ΣΕ 101 ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ 1ου ΕΠΑΛ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ ) ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. ΟΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΤΕΘΗΚΑΝ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΈΣ ΗΤΑΝ:

19 3)Ηλικια α) 15 β) 16 γ) 17 δ) 18 ε) 19 ζ) 20 η) 22

20 βαθμος α) 10-13,5 β) 13,6-17 γ) 17,1-20

21 ποσο συχνα καπνιζεις α) καθολου β) μονο στις εξοδου με την παρεα μου γ) καθημερινα 1-5 τσιγαρα δ) καθημερινα 5-10 τσιγαρα ε) καθημερινα τσιγαρα

22 οι γονεις σου καπνιζουν α) όχι β) ο ενας γ) και οι δυο

23 θεωρεις ότι μπορεις να το κοψεις α) πολύ ευκολα β) ευκολα γ) δυσκολα δ) αδυνατον

24 ξεκινησες η θα ξεκινουσες το καπνισμα α) για οικογενειακους λογους β) καπνιζουν στην παρέα γ) καπνιζουν στην οικογένεια δ) για να μην βαλω κιλα ι) πιστευω ότι δεν θα εθιστω η) για να αποβαλλω το αγχος θ) για να εντυπωσιασω ι) για άλλο λογο

25 το πρωι που ξυπνας νιωθεις την αναγκη να καπνισεις α) καθολου β) λιγο γ) πολύ δ) παρα πολύ

26 πιστευεις ότι το παθητικο καπνισμα ευθυνεται για ασθενειες σχετικές με το κάπνισμα; α) ναι β) όχι γ) δεν ξερω

27 εχεις ενημερωθει για τις αρνητικες συνεπειες του καπνισματος από: α) τους γονεις β) το σχολειο γ) Μ.Μ.Ε δ) δεν εχω ενημερωθει

28 ποιος πιστευεις ότι είναι ο πιο αποτελεσματικος τροπος για να μειωθει το καπνισμα; α) πλήρης απαγόρευση στους δημοσιους χωρους β) αυξηση τιμης των τσιγαρων γ) ενημερωση στα σχολεια δ) αυστηρές ποινες σε όσους πωλουν τσιγαρα σε ανηλικους ε) κανενας από τους παραπανω

29 εισαι ικανοποιημενος από τον εαυτό σου; (σχέσεις με φίλους, συμμαθητές, γονείς, σχολική επίδοση κτλ) α) παντα β) αρκετα συχνα γ) μερικες φορες δ) σπανια

30 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΗΛΙΚΙΑ ΦΥΛΟ - ΒΑΘΜΟΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ Οι 101 μαθητές-τριες που συμμετείχαν στην έρευνα, ήταν ηλικίας κυρίως 15,16 και17 ετών.το μεγαλύτερο ποσοστό ήταν αγόρια Ο βαθμός προαγωγής τους πέρυσι ήταν: - Το 50% με 10-13,5 - Το 40% με 13,6-17,5 - το 10% με17,6 έως 20. Οι περισσότεροι που δήλωσαν καπνιστές ανήκουν στην 1η κατηγορία βαθμού.

31 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΚΑΠΝΙΖΟΥΝ ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΟΝΙΩΝ ΠΟΥ ΚΑΠΝΙΖΟΥΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΥΚΟΛΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ Περισσότεροι από τους μισούς μαθητές δήλωσαν ότι δεν καπνίζουν καθόλου. Περίπου το 1/3 των μαθητών καπνίζουν από 5-20 τσιγάρα καθημερινά Το 75% των γονιών τους καπνίζουν τουλάχιστον ο ένας Το 33% θεωρεί ότι μπορεί να διακόψει το κάπνισμα σχετικά έυκολα ενώ το 32% από δύσκολα έως αδύνατον.

32 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΑΙΤΙΕΣ ΕΝΑΡΞΗΣ Οι λόγοι που ξεκίνησαν το κάπνισμα ήταν: 15% για σοβαρούς οικογενειακούς λόγους 15% γιατί πίστευαν ότι δεν θα εθιστούν 10% για να αποβάλλουν το άγχος 9% γιατί καπνίζουν στην οικογένεια 7% γιατί καπνίζουν στην παρέα 4% για να μην βάλουν κιλά 4% για να εντυπωσιάσουν 29% για κάποιον άλλο λόγο (δεν αναφέρεται)

33 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΒΑΘΜΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ ΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Οι περισσότεροι από τους μαθητές δήλωσαν ότι δεν νιώθουν την ανάγκη για πρωινό τσιγάρο, ενώ ένας σχετικά σημαντικός (γι αυτή την ηλικία) αριθμός 15 μαθητών απάντησαν ότι αισθάνονται έντονα την επιθυμία να καπνίσουν το πρωί. Η πλειοψηφεία γνωρίζει ότι το παθητικό κάπνισμα είναι επιβλαβές για την υγεία, αλλά και 33% των μαθητών δήλωσαν άγνοια!

34 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΗΓΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Οι περισσότεροι έχουν ενημερωθεί για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος από τους γονείς τους, αρκετοί από το σχολείο και τα ΜΜΕ, ενώ 6 δήλωσαν ότι δεν έχουν ενημερωθεί από κανέναν!

35 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΑΠΝΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ Ως πιο αποτελεσματικό μέτρο για τον περιορισμό του καπνίσματος οι μαθητές επέλεξαν κατά φθίνουσα σειρά: αύξηση της τιμής των τσιγάρων ενημέρωση στα σχολεία πλήρη απαγόρευση στους δημόσιους χώρους αυστηρές ποινές σε όσους πωλούν τσιγάρα σε ανήλικους ενώ 24% δεν θεωρεί κανένα από τα παραπάνω μέτρα αποτελεσματικά

36 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΒΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗΣ Ποσοστό 44% των μαθητών δείχνουν να έχουν υψηλό βαθμό αυτεκτίμησης αφού στην ερώτηση για το πόσο συχνά είναι ικανοποιοιμένοι από τον εαυτό τους απάντησαν ΠΑΝΤΑ! 28% απάντησαν αρκετά συχνά 22% λίγες φορές ενώ 6% σπάνια.

37 ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΝΙΖΟΥΝ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ Για να μιμηθούν τους γονείς τους ή τους δασκάλους τους. Για να αποδείξουν ότι μεγάλωσαν. Για να κάνουν ό,τι και οι φίλοι τους και να μην αισθάνονται απομονωμένοι στην παρέα τους. Γιατί πέφτουν θύματα καλοστημένων διαφημίσεων. Γιατί δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωσή τους για τις συνέπειες του καπνίσματος.

38 ΚΑΠΝΙΣΜΑ 18 ΚΑΤΩ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΖΩΤΟΥ ΡΑΝΙΑ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ ΧΡΗΣΤΟΣ-ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΜΟΚΟΛΙΑΣ

39 ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Στην καρδιά: στένωση των αγγείων παραγωγή χοληστερίνης αρτηριοσκλήρηνση είναι ένας από τους κύριους παράγοντες στεφανιαίας νόσου Στο αναπνευστικό: Καρκίνος του πνεύμονα. Καρκίνος του λάρυγγα και του φάρυγγα. Εμφύσημα και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια Βήχας, δύσπνοια, αλλοίωση φωνής. Άσθμα, βρογχίτιδα

40 ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ πεπτικό : Καρκίνος στομάχου. Προβλήματα χώνεψης. Ένα μόνο τσιγάρο μετά το φαγητό καθυστερεί την χώνεψη κατά μία ώρα περίπου. Καταστροφή θρεπτικών στοιχείων και βιταμινών με αποτέλεσμα την κακή θρέψη του σώματος. στόμα: Καρκίνος του στόματος Εμφανίζεται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια λόγω του καπνίσματος Καταστροφή των δοντιών. Προβλήματα στα ούλα. Δυσάρεστη αναπνοή, που έχει συνέπειες στις κοινωνικές συναναστροφές.

41 ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΟΥΣΙΕΣ ΤΟΥ ΤΣΙΓΑΡΟΥ Από τις 4000 περίπου χημικές ουσίες που περιέχει ενα τσιγάρο, οι 10 τουλάχιστον είναι καρκινογόνες ενώ περίπου 100 Ακετόνη-Βενζόλιο. Ισχυρά διαλυτικά Αμμωνία.Υλικό υγρών καθαρισμού πατωμάτων. Αρσενικό. Δηλητήριο-συστατικό εντομοκτόνων Κάδμιο. Υλικό κατασκευής μπαταριών Μονοξείδιο του άνθρακα. Αυτό που εκπέμπουν οι εξατμίσεις αυτοκινήτων Μικροσωματίδια που εισβάλλουν και φράζουν τις κυψέλες των πνευμόνων συνδέονται έμμεσα με τον καρκίνο Υδροκυάνιο Μεθάνιο. Το γνωστό φυσικό αέριο που καίμε για θέρμανση. Νικοτίνη.Εθιστική ουσία Νιτρικό οξύ Ραδιενεργά κατάλοιπα Θεικό οξύ Πίσσα. Η ίδια που χρησιμοποιείται για την ασφαλτόστρωση οδών. Φορμαλδεϋδη. Υλικό συντήρησης πτωμάτων

42 ΚΟΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Το κάπνισμα θεωρείται παγκόσμια επιδημία.συνδέεται με πολλές ασθένειες και μπορεί να επιφέρει ακόμη και τον θάνατο αφού σκοτώνει πάνω από τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο και υπολογίζεται ότι μέχρι το 2020, αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα,ο αριθμός αυτός θα φτάσει τα 8,6 εκατομμύρια.τα επόμενα 25 χρόνια ο ετήσιος αριθμός των θανάτων από το κάπνισμα θα φθάσει τα 10 εκατομμύρια. Υπολογίζεται ότι οι μισοί περίπου από τους καπνιστές θα πεθάνουν εξ αιτίας της συνήθειάς τους και οι άλλοι μισοί θα χάσουν 20 χρόνια από τη ζωή τους. Ογδόντα ως εκατό χιλιάδες νέοι εθίζονται στη νικοτίνη καθημερινά και 250 εκατομμύρια σημερινά παιδιά θα πεθάνουν πρόωρα από ασθένειες που προκαλούνται από το κάπνισμα στο μέλλον

43 ΝΙΚΟΤΙΝΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ Μέσα σε μερικά χρόνια καθημερινού καπνίσματος η πλειοψηφία των καπνιστών αναπτύσσει εξάρτηση. Μεταξύ των μεγαλύτερης ηλικίας καθημερινών καπνιστών στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπολογίζεται ότι το 87% (περίπου 40 εκατομμύρια) πληρούν τα κριτήρια για εξάρτηση από νικοτίνη. Η σοβαρότητα της εξάρτησης αντανακλάται στο γεγονός ότι μόνο το 1/3 όσων διακόπτουν το κάπνισμα χωρίς παρέμβαση συμπεριφοράς ή φαρμακευτική παρέμβαση, παραμένουν εγκρατείς για τουλάχιστον 2 ημέρες και λιγότεροι από 5% είναι τελικά αυτοί που τα καταφέρνουν σε οποιαδήποτε προσπάθεια διακοπής.

44 Παθητικό κάπνισμα και παιδιά Το παθητικό κάπνισμα προκαλεί μόνιμες βλάβες στις αρτηρίες των παιδιών αφού η σκλήρυνση των τοιχωμάτων τους, επιτείνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού σε μεγαλύτερη ηλικία. Αυτό είναι το συμπέρασμα μελέτης στην Ευρωπαϊκή Επιθεώρηση Καρδιολογίας σε δείγμα παιδιών ηλικίας 3 ώς 18 ετών. Γενικότερα το παθητικό κάπνισμα προκαλεί σοβαρές ασθένειες στον οργανισμό και ευθύνεται για το 10% των θανάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα.

45 ΕΙΚΟΝΕΣ

46

47 ΚΑΠΝΙΣΜΑ 18 ΚΑΤΩ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΟΜΑΔΑ PROJECT ΜΠΙΝΙΑΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΠΑΜΙΚΕΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

48 10 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΤΕ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Λιγότερο Άγχος Καλύτερη ερωτική ζωή Κέρδος στη τσέπη Καλύτερη διάθεση Καθαρή αναπνοή, όχι κίτρινα δόντια Μακροζωΐα Απόλαυση γεύσης Λιγότερα κρυολογήματα Άυξηση στις πιθανότητες κύησης Υγειή μαλλιά και δέρμα

49 ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ Απ' αυτούς που προσπαθούν ν' απεξαρτηθούν, μόνο το 25% χρησιμοποιούν αποτελεσματική μέθοδο όπως ψυχολογική υποστήριξη ή φαρμακευτική αγωγή με ιατρική συνταγή. Στην Ελλάδα 7 στους 10 καπνιστές δηλώνουν επιθυμία να το διακόψουν, όμως απ' αυτούς μόνο το 3-5% αναμένεται να τα καταφέρει, εξαιτίας της εντονότατης εξάρτησης από τη νικοτίνη αλλά και της μη αναζήτησης επιστημονικής βοήθειας. Τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος μπορούν να βοηθήσουν, όχι με στείρα κινδυνολογία για τις ασθένειες που προκαλεί το κάπνισμα, αλλά παρέχοντας ουσιαστική, συστηματική, επιστημονική και συνεχή στήριξη».

50 Θεραπεία Υποκατάστασης με Νικοτίνη. Είναι η πιο συνηθισμένη φαρμακευτική αγωγή. Βελτιώνει την προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος μέσα από τους ακόλουθους μηχανισμούς: 1) Μειώνει την έντονη επιθυμία για τσιγάρο 2) Μειώνει τα στερητικά συμπτώματα 3) Μπορεί να λειτουργήσει ως ανασταλτικός παράγοντας της ψυχολογικής εξάρτησης που δημιουργείται μέσω της τελετουργίας του ανάμματος του τσιγάρου 4) Αποτελεί έναν τρόπο αντιμετώπισης της επιθυμίας σε περιόδους όπου το άτομο μπορεί να αισθανθεί έντονη επιθυμία για τσιγάρο.

51 Αυτοκόλλητα νικοτίνης Είναι επιθέματα, τα οποία ο καπνιστής κολλά σε κάποιο άτριχο σημείο του δέρματος, συνήθως στο μπράτσο. Κάθε μέρα, ένα καινούριο αυτοκόλλητο θα πρέπει να τοποθετείται σε διαφορετικό σημείο του σώματος, ώστε να μην ερεθιστεί το δέρμα. Η δόση εκκίνησης είναι συνήθως στα 15 mg και βαθμιαία μειώνεται στα 10 mg και μετά στα 5 mg. Καλό είναι, τα αυτοκόλλητα νικοτίνης να μην χρησιμοποιούνται για περισσότερο από οκτώ εβδομάδες. Είναι απαραίτητο όμως να συμβουλευτείτε το γιατρό σας για την απαραίτητη δόση και τη διάρκεια της αγωγής.

52 τσίχλες νικοτίνης - ρινικό σπρέι νικοτίνης Οι τσίχλες κυκλοφορούν σε δόσεις των 2mg και των 4mg. Η επιλογή εξαρτάται από τον βαθμό της εξάρτησής του καπνιστή. Συνήθως, η τσίχλα θα πρέπει να λαμβάνεται για ένα-δύο μήνες και σταδιακά να μειώνεται η χρήση της. Ο καπνιστής μασά την τσίχλα και μόλις αισθανθεί ένα κάψιμο στη γλώσσα, την τοποθετεί ανάμεσα στα δόντια και στα ούλα. Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται, μόλις ο καπνιστής αισθανθεί ξανά την επιθυμία για τσιγάρο. Μια τσίχλα απελευθερώνει νικοτίνη για περίπου 30. Το ρινικό σπρέι νικοτίνης απελευθερώνει γρήγορα νικοτίνη στον βλεννογόνο της μύτης. Η δοσολογία εξαρτάται από τον βαθμό εξάρτησης. Η συμβουλή του γιατρού αλλά και του κατασκευαστή επιβάλλεται.

53 Βουπροπιόνη Η βουπροπιόνη (zyban) αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως ήπιο αντικαταθλιπτικό. Στην πορεία των ερευνών όμως διαπιστώθηκε ότι βοηθά στην απεξάρτηση από το τσιγάρο. Θεωρείται ότι δρα στο κέντρο της απόλαυσης στον εγκέφαλο. Πρέπει να χορηγείται με ιατρική παρακολούθηση και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (7-9 εβδομάδες). Υπάρχουν τουλάχιστον δύο λόγοι για τους οποίους η χορήγηση αντικαταθλιπτικών μπορεί να ωφελήσει κατά την προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος: α) η καταθλιπτική συμπτωματολογία μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα της αποχής από τη νικοτίνη και η διακοπή του καπνίσματος πολύ συχνά έχει ως συνέπεια την εμφάνιση κατάθλιψης β) η νικοτίνη μπορεί να έχει κάποιες αντικαταθλιπτικές ιδιότητες, οι οποίες συντηρούν τη συνέχιση του καπνίσματος. Η χορήγηση αντικαταθλιπτικών μπορεί λοιπόν να αντικαταστήσει την επίδραση αυτή από την νικοτίνη. Η χορήγηση βουπροπιόνης βελτιώνει σε σημαντικό βαθμό τα συμπτώματα που εμφανίζονται εξ' αιτίας της αποχής από το κάπνισμα.

54 Βαρενικλίνη Η βαρενικλίνη (champix) αποτελεί ένα νέο φαρμακευτικό σκεύασμα το οποίο προορίζεται ειδικά για την θεραπεία διακοπής του καπνίσματος. Η βαρενικλίνη δεν είναι αντικαταθλιπτικό, όπως η βουπροπιόνη και δρα στους υποδοχείς της νικοτίνης στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Η βαρενικλίνη έχει την ιδιότητα να ανακουφίζει από την έντονη επιθυμία για νικοτίνη και από τα στερητικά συμπτώματα. Παράλληλα λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας της ψυχολογικής εξάρτησης από τη νικοτίνη που δημιουργείται μέσω της τελετουργίας του ανάμματος του τσιγάρου.

55 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΣΙΓΑΡΟ Το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι μια νέα εναλλακτική μορφή καπνίσματος. Λειτουργεί χωρίς φυσική φλόγα, χρησιμοποιώντας μικροηλεκτρονική τεχνολογία, παρέχοντας στους χρήστες του την εμπειρία του καπνίσματος χωρίς όμως τις τοξικές ουσίες, που περιέχονται στα τσιγάρα. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελείται από τον ατμοποιητή, τα αναλώσιμα φίλτρα και την επαναφορτιζόμενη μπαταρία. Ο ατμοποιητής αντλεί ρεύμα από την μπαταρία αυξάνοντας την θερμοκρασία και εξατμίζοντας το υγρό που υπάρχει μέσα στο φίλτρο. Το φίλτρο είναι το μέρος του τσιγάρου όπου βρίσκεται η νικοτίνη (αν είναι επιθυμητό) και το υγρό το οποίο ο ατμοποιητής του ηλεκτρονικου τσιγαρου εξατμίζει για να παραχθεί ο καπνός. Εισπνέοντας ο χρήστης έχει την αίσθηση του καπνίσματος. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι (προς το παρόν) εγκεκριμένο βοήθημα διακοπής του καπνίσματος και απαγορεύεται η πώλησή του σε ανήλικους.

56 ΠΡΟΛΗΨΗ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Πως μπορούμε να προλάβουμε ή να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα?

57 ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ Κάθε αύξηση κατά 10% στην λιανική τιμή των τσιγάρων ισοδυναμεί με μείωση της κατανάλωσης καπνού από 4% έως 8% ανάλογα με την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών

58 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΠΝΟ Στους χώρους εργασίας Στα μέσα μαζικής μεταφοράς Σε όλους τους κλειστούς χώρους συνάρθροισης Στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο όταν παρευρίσκονται ανήλικοι Και φυσικά στα ΣΧΟΛΕΙΑ!

59 ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ ΤΣΙΓΑΡΩΝ Τα προειδοποιητικά μηνύματα σε συνδυασμό με σκληρές εικόνες από ασθενείς καπνιστές είναι σίγουρο ότι θα αποτρέψουν ένα σημαντικό ποσοστό νέων να ξεκινήσει το κάπνισμα και γιατί όχι, να κάνει κάποιους καπνιστές να το διακόψουν.

60 ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Συχνές επιμορφώσεις από ειδικούς, για τις αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος, στα σχολεία και στους χώρους εργασίας για την ευαισθητοποίηση των πολιτών. Προβολή ενημερωτικών εκπομπών σε όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με πρωταγωνιστές πρόσωπα που αποτελούν πρότυπα για την νεολαία και όχι μόνο.

61 ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΠΝΟΥ Η ολοκληρωτική απαγόρευση άμεσων και έμμεσων διαφημήσεων αλλά και χορηγιών από τις καπνοβιομηχανίες θα μπορούσε να μειώσει από μόνη της την κατανάλωση τσιγάρων τουλάχιστον κατά 7%.

62 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΩΝ Έλεγχος κατά περιόδους για την αποτελεσματικότητα των αντικαπνιστικών μέτρων και όταν χρειάζεται αναπροσαρμογή τους

63 ΜΗΝΥΜΑ ΧΩΡΙΣ ΧΡΕΩΣΗ Μην αφήνεις για αύριο κάτι που μπορείς να κάνεις σήμερα. Πάρε τον έλεγχο ΕΣΥ. Κόψτο. ΤΩΡΑ!

64